Life Nature Greecel Gr1

55
Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Υλοποίηση των Προγραμμάτων LIFE Φύση στην Ελλάδα: μία αρχική αποτίμηση

Transcript of Life Nature Greecel Gr1

Page 1: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Υλοποίηση των Προγραμμάτων LIFE Φύση στην Ελλάδα: μία

αρχική αποτίμηση

Page 2: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ειδικός στόχος του LIFE Φύση

Πρέπει να σχετίζεται με:• Τόπο Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ): τοποθεσία που έχει προταθεί από

ένα Κράτος-Μέλος στο πλαίσιο του Άρθρου 4 της Οδηγίας για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ)

• Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ): τοποθεσία που έχει ταξινομηθεί σύμφωνα με το Άρθρο 4 της Οδηγίας για τα Πουλιά (79/409/ΕΟΚ)

• ένα είδος που υπάρχει στα Παραρτήματα ΙΙ ή IV της Οδηγίας για τους Οικοτόπους ή στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας για τα Πουλιά

Συμβολή στην υλοποίηση των Οδηγιών για τα Πουλιά και τους Οικοτόπους, ιδιαίτερα για το ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000

Άρθρο 3 του Κανονισμού LIFE

Page 3: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Καθεστώς των ΖΕΠ (SPA) και των ΤΚΣ (SCI) στην Ελλάδα

Ζώνες Ειδικής Προστασίας ΖΕΠ για τα πουλιά:

Αριθμός περιοχών: 120 στην Ελλάδα, 4.317 στην ΕΕ

Συνολική έκταση 1.274.343 εκτάρια

Συνολική χερσαία έκταση: 10,1% (μ.ο. στην ΕΕ: 8,9%)

Θαλάσσιες τοποθεσίες: 4 από 455 στην ΕΕ (13-70

ΥΠΕΧΩΔΕ)

Θαλάσσια έκταση: 96.004 εκτάρια

Page 4: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Καθεστώς των ΖΕΠ και των ΤΚΣ στην Ελλάδα

Τόποι Κοινοτικής Σημασίας – ΤΚΣ

Σύνολο για την Ελλάδα: 208, ΕΕ: 20.552

Χερσαία έκταση: 16,4% (μ.ο. ΕΕ 12,1%)

(2.145.873 εκτάρια – ΥΠΕΧΩΔΕ)

Θαλάσσιες τοποθεσίες: 102 (σύνολο ΕΕ =1.250) – 120

ΥΠΕΧΩΔΕ. Θαλάσσια έκταση: 621.241 εκτάρια

(σύνολο ΤΚΣ : 2.767.114 ha από GIS, 2.984.123 ha από

την απόφαση EE του 19/07/2006)

Page 5: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ ΖΕΠ και ΤΚΣ ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ:

Δίκτυο Natura 2000 στην Ελλάδα:

2.525.656 εκτάρια γης

(19,1% του συνόλου της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας)

624.646 εκτάρια θάλασσας

(5,5% περιπου της θάλασσας)

(σύνολο 3.150.302 ha)

Πηγή: Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων,

Νοέμβριος, 2006

Page 6: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Γεωγραφική εμβέλεια προγραμμάτων

• Στην περιοχή των Κρατών-Μελών της ΕΕ

• Στις υπό ένταξη υποψήφιες χώρες, εάν υπάρχει

συμφωνία συμμετοχής στο LIFE

• Αλλού, σε εξαιρετικές περιπτώσεις

- εάν είναι λιγότερο από το 10% του

προϋπολογισμού του προγράμματος

και λιγότερο από €100.000

Page 7: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Προγράμματα LIFE Φύση• Έχουν συν-χρηματοδοτηθεί 908 προγράμματα LIFE

Φύση από το 1992 – 2006

• Έχουν διατεθεί 689 εκατομμύρια ευρώ στην

αποκατάσταση και προστασία της φύσης στην Ευρώπη

• Διάρκεια προγραμμάτων γενικά 3-5 χρόνια

• Προϋπολογισμός κάθε προγράμματος: από 500.000 έως

15 εκατομμύρια ευρώ

Page 8: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ελληνικά προγράμματα Life - Φύση1992 - 2006

• Έχουν επιβραβευθεί με χρηματοδότηση 46

προγράμματα (+4 το 2007)

• Συνολική επένδυση 64 εκατομμύρια ευρώ (9,3% του

συνόλου) αλλά οι πραγματικές δαπάνες είναι

χαμηλότερες (+ 9.079.706 € το 2007)

• Συνεισφορά της ΕΚ - 45 εκατομμύρια ευρώ

Μέσος όρος 72 % συν-χρηματοδότηση από την ΕΚ

Page 9: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Τόποι δικτύου Natura 2000 όπου υλοποιήθηκαν προγράμματα LIFE - Φύση

μεταξύ 1985 & 2001:

21 τοποθεσίες ΖΕΠ έχουν καλυφθεί μία φορά

10 τοποθεσίες ΖΕΠ έχουν καλυφθεί αρκετές φορές

ΣΥΝΟΛΟ: 31 ΖΕΠ

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ Αριθμός τότε στο δίκτυο: 110 (18-03-02)

Ποσοστό των ΖΕΠ που καλύφθηκαν από το LIFE:

28,18%

Μέσος όρος για την ΕΕ-15 : 13,03%

Page 10: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Τόποι Natura 2000 (ΤΚΣ) όπου υλοποιήθηκαν προγράμματα LIFE Φύση

μεταξύ 1985 & 2001:

51 ΤΚΣ έχουν καλυφθεί μία φορά

19 ΤΚΣ έχουν καλυφθεί αρκετές φορές

ΣΥΝΟΛΟ ΤΚΣ που έχουν καλυφθεί: 70

Συνολικός αριθμός στο δίκτυο: 239 (19-06-06)

Ποσοστό των ΤΚΣ που έχουν καλυφθεί από το LIFE: 29,66%

Ο μέσος όρος στην ΕΕ - 15 είναι 9,39%

Συνολικός αριθμός περιοχών του NATURA 2000 με LIFE: 101

ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΠΩΝ NATURA 2000 στην ΕΕ -15: 1.776

Page 11: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Διασπορά των ειδών και των τύπων οικοτόπων στην Οδηγία για τους

Οικοτόπους ανά βιογεωγραφική περιοχή

Στην Ελλάδα (τον Νοέμβριο 2006)

122 Είδη

115 τύποι Οικοτόπων

Page 12: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

14 Είδη Πτηνών του Παραρτήματος που αναπαράγονται στην Ελλάδα και που είχαν χαρακτηριστεί ως προτεραιότητα για χρηματοδότηση:

• Θαλασσοκόρακας (1 πρόγραμμα)

• Λαγγόνα (3 προγράμματα)

• Αργυροπελεκάνος (4 προγράμματα)

• Κοκκινόχηνα (1 πρόγραμμα)

• Βαλτόπαπια (4 προγράμματα)

• Γυπαετός (3 προγράμματα)

• Μαυρόγυπας (1 πρόγραμμα)

• Κραυγαετός (3 προγράμματα)

• Βασιλαετός (3 προγράμματα)

• Σπιζαετός

• Κιρκινέζι

• Μαυροπετρίτης (2 προγράμματα)

• Χρυσογέρακο

• Αιγαιόγλαρος (1 πρόγραμμα)

• Phalacrocorax aristotelis

• Phalacrocorax pygmeus

• Pelecanus crispus

• Branta ruficollis

• Aythya nyroca

• Gypaetus barbatus

• Aegypius monachus

• Aquila pomarina

• Aquila heliaca

• Hieraaetus faciatus

• Falco naumanni

• Falco eleonorae

• Falco biarmicus

• Larus audouinii

Page 13: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Κατανομή Δικαιούχων ανά Κατηγορία

1

ΜΚΟ 40% (n = 18)

Ερευνητικά Κέντρα ή

Πανεπιστήμια 22% (n=10)

Δημόσιος Τομέας 38% (n=17)

Page 14: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

33,5 %των χρηματοδοτήσεων (21,6 εκατομμύρια ευρώ) δαπανήθηκαν σε τέσσερα είδη:

Ursus arctus 6,6 εκατομ. ευρώ

Monachus monachus

4,4 εκατομ. ευρώ

Gypaetus barbatus 3,9 εκατομ. ευρώ

Caretta caretta 3,1 εκατομ. ευρώ

Caretta caretta6,8 εκατ €

M onachus monachus 4,4 εκατ €

Gypaetus barbatus3,8 εκατ €

Ursus arctus6,6 εκατ

€ (+2

LIFE+)

Page 15: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Σχέδια Διαχείρισης

Τα Σχέδια Διαχείρισης ήταν αποτέλεσμα των ακόλουθων προγραμμάτων LIFE:

• Πέντε περιοχές της Δυτικής Κρήτης (σχέδια δράσης) 95 -1143 ΟΑΔΥΚ

• Δέκα τοποθεσίες Κοινοτικής Σημασίας 95 -1140 EKBY

• Η παραλία επώασης της Caretta caretta στην Κρήτη 95 -1115 Αρχελών

• Έξι ΖΕΠ για τη Λεπτομύτα Numenius tenuirostris 95-1111 Υπουργείο Γεωργίας

• 3 ΕΠΜ για τη μεσογειακή φώκια (Ζάκυνθος, Κίμωλος, Κάρπαθος) 96-3225 MOM

Page 16: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Σχέδια Διαχείρισης

Τα Σχέδια Διαχείρισης ήταν αποτέλεσμα των ακόλουθων

προγραμμάτων LIFE:

• 19 πΤΚΣ (Πίνδος και Ροδόπη) σε δύο προσχέδια Προεδρικών

Διαταγμάτων για την καφέ αρκούδα 96-3222, Αρκτούρος

• Πέντε ΕΠΜ σε 5 ΖΕΠ για τον Αιγαιόγλαρο, Larus audouinii,

Αστυπάλαια, Λειψοί, Αμοργός, Κύθηρα, & νησίδες Νοτίου Αιγαίου

96-3221, ΕΟΕ

• Δύο Εθνικά Σχέδια Δράσης για την λαγγόνα, Phalacrocorax

pygmeus και για την νανόχηνα Anser erythropous 96-3217, WWF-

ΕΟΕ

• Δύο ΕΠΜ (Πύλος και Ευρώτας) συμπεριλαμβανομένης μιας

προτεινόμενης επέκτασης για ένα πΤΚΣ για την Πύλο 97-4247, ΕΟΕ

Page 17: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Σχέδια Διαχείρισης

Τα Σχέδια Διαχείρισης ήταν αποτέλεσμα των ακόλουθων προγραμμάτων LIFE:

• Εφτά ΕΠΜ και Σχέδια ΚΥΑ για εφτά ΖΕΠ (Μπαρμπάς-Κλωκός, Μετέωρα, Μαυροβούνι, Άγρας, Τζένα, Χολωμόντας, Μενοίκιο) 97-4243, Υπουργείο Γεωργίας

• 4 νέες πΤΚΣ, Σχέδιο Δράσης για το είδος ψαριού γλυκού νερού Γκιζάνι, Ladigesocypris ghigii 98-5279, Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών

• Τρία Σχέδια Διαχείρισης (Ζώρος, Ίδη, Δίκτη) και τρεις ΕΠΜ (Έλος, Άσφενδου, Αστερούσια) για το απειλούμενο είδος Γυπαετό, Gypaetus barbatus. 98-5276 Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης

• Σχέδιο ΚΥΑ που βασίζεται σε ένα παλαιότερο έργο LIFE ΦΥΣΗ ΕΠΜ για την ΝΑ Κρήτη, συμπεριλαμβανομένου του Δάσους του Βάι 98-5264, EKBY

Page 18: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Σχέδια Διαχείρισης Τα σχέδια διαχείρισης ήταν αποτέλεσμα των ακόλουθων προγραμμάτων LIFE:

• ΕΠΜ και Σχέδιο Διαχείρισης για την Caretta caretta στην Κυπαρισσία 98-5262 Αρχέλων

• Σχέδιο Διαχείρισης για τα ασβεστούχα έλη, 99-6499 Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών – Τομέας Εσωτερικών Υδάτων

• Οδηγοί διαχείρισης για έξι τύπους οικοτόπων & για την καφέ αρκούδα (παρόχθια δάση, αλλουβιακά δάση, δάση μαύρης πεύκης), 99-6498, Αρκτούρος

• 4 τεχνικές εκθέσεις για το Δάσος Ρούβα, 99-6497, Δήμος Ρούβα, Κρήτη

• ΕΠΜ για το όρος Μαίναλο, 99-6481, Αναπτυξιακή Εταιρεία Αρκαδίας

• ΕΠΜ στην περιοχή της Λίμνης Ταυρωπού 99-6480 Αναπτυξιακή Εταιρεία Καρδίτσας

• Επικαιροποίηση της ΕΠΜ για τον Αμβρακικό Κόλπο, Διαχειριστική Μελέτη για τον Κορμοράνο (Phalocrocrax carbo) 99-6475 Αναπτυξιακή Εταιρεία Αμβρακικού, ETANAM

Page 19: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ερώτημα: Έχουν χρησιμοποιηθεί οι περίπου 80 ΕΠΜ από προγράμματα LIFE ΦΥΣΗ ή τα Σχέδια Διαχείρισης για θεσμοθέτηση

έννομης προστασίας;

• Μόλις 11 είναι οι περιοχές του δικτύου NATURA που έχουν

σήμερα έννομη προστασία – Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις η

Προεδρικά Διατάγματα και υπάρχουν 27 Φορείς Διαχείρισης.

• Οι περισσότερες ΕΠΜ των προγραμμάτων LIFE, βρίσκονται

ακόμη στο ΥΠΕΧΩΔΕ, αναμένοντας πότε (και αν) θα

ολοκληρωθούν οι διαδικασίες έγκρισης!!

Page 20: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Οι περιοχές του δικτύου NATURA που έχουν σήμερα έννομη προστασία – Κοινές Υπουργικές

Αποφάσεις η Προεδρικά Διατάγματα είναι:1.Λίμνες Κορώνεια - Βόλβη

2. Λίμνη Παμβώτιδα

3. Εθνικό Πάρκο Πίνδου

4. Εθνικό Πάρκο Σχοινιά-Ma

5. Θαλάσσιο Πάρκο Σποράδων

6. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου

7. Μεσολόγγι

8. Δαδιά

9. Κως - Λίμνη Ψαλίδι

10. Κερκίνη

11. Δέλτα Εβρου

16 περιοχές ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ !!!

Page 21: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ερώτημα: Έχουν χρησιμοποιηθεί τα Σχέδια Διαχείρισης των προγραμμάτων LIFE ΦΥΣΗ ή τα Σχέδια Δράσης από

Φορείς Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών; Απάντηση: Άγνωστο!

Έχουν θεσμοθετηθεί μόνο 27 Φορείς Διαχείρισης

Καλύπτοντας 58 ΤΚΣ και 32 ΖΕΠ

Από ένα σύνολο 239 ΤΚΣ και 151 ΖΕΠ

(24%ΤΚΣ και 21% ΖΕΠ) – 25% του ΝΑTURA

ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΙ 16 ΑΠΟ ΤΟΥΣ 27 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΊΡΗΣΗΣ

Δηλαδή μόνο το 10% του ΝΑTURA στην Ελλάδα

έχει «προστασία» 17 χρονια μετα απο την Οδηγια για τους Οικοτοπους!

Page 22: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Η αποκατάσταση ενδιαιτημάτων ήταν ένα αποτέλεσμα των ακόλουθων ελληνικών προγραμμάτων

LIFE Φύση

11/46 = 24%

3. Παραλία Σεκάνια 92-13800

4. Λιμνοθάλασσα Γιάλοβας Πύλου 97-4247

5. Φοινικόδασος Βάι 98-5264

6. Αμβρακικός 99-6475

7. Λίμνη Τριχωνίδα 99-6499

3. Λιμνοθάλασσα Δράνας 00-7198

4. Υγρότοπος Πρεσπών 02-8494

5. Υγρότοπος Στροφιλιάς 02-8491

6. Δέλτα Νέστου 02-8489

7. Υγρότοπος Άγρα 03-00092

8. Δάση Όρους Άθως

03-00093

Page 23: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Αποκατάσταση του ΦΟΙΝΙΚΟΔΑΣΟΥΣ ΤΟΥ ΒΑΪ

“Σε σχέση με τη συνολική δασική έκταση (προστατευμένο δάσος + υπόλοιπο δάσος), ο στόχος του έργου ήταν να προστατευθεί μια έκταση 38 εκταρίων.

Στο τέλος του έργου ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε στο 83% (15,6 εκτάρια του υπάρχοντος δάσους + 2,7 εκτάρια γης που ανταλλάχθηκε + 13,4 εκτάρια που δωρεά από τη Μονή Τοπλού = 31,7 εκτάρια).

Το υπάρχον δάσος συνεπώς υπερδιπλασιάστηκε (από 15,6 εκτάρια στα 31,7 εκτάρια). Με τις επιπλέον ανταλλαγές γης η έκταση αυξάνει στα 32,2 εκτάρια και ο στόχος του έργου επιτυγχάνεται σχεδόν στο 85%.” (K. Ραυτοπούλου, εκ των υστέρων αποτίμηση, 03/06).

Page 24: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Είδη-Στόχοι Πανίδας για προγράμματα Παρακολούθησης & Ανάκαμψης πληθυσμών

συμπεριλαμβανομένου μόνο ενός είδους ψαριού γλυκού νερού: Ladigesocypris ghigii ή Γιζάνι – 1 πρόγραμμα

•Caretta caretta - 7 προγράμματα

•Monachus monachus - 4

•Ursus arctus - 3 προγράμματα +1

•Gypaetus barbatus - 3

•Aythya nyroca - 3

•Phalacrocorax pygmeus - 3

•Neophron percnopterus - 1

•Canis lupus - 1

•Numenius tenuirostris - 1

•Pelecanus onocrotalus -1

•Anser erythropus -1

•Aegypius monachus - 1

•Larus audouinii – 1 +1

•Falco eleonorae - 2

Page 25: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Είδη-Στόχοι Χλωρίδας για προγράμματα Παρακολούθησης & Ανάκαμψης πληθυσμών:

• Quercus frainetto & quercus ilex (1 πρόγραμμα - Άθως)

• Phoenix theophrastii (2 προγράμματα) – Φοινικόδασος - Βάι

• Ασβεστούχα έλη (1 πρόγραμμα - Τριχωνίδα)

• 7 απειλούμενα φυτά στην Κρήτη (1 πρόγραμμα - Cretaplant )

• Δασωμένες Αμμοθίνες Pinus pinea (1 πρόγραμμα - Στροφιλιά)

• Salix alba, Populus alba, Alnus gllutinosa, Fraxinus escelsior, Δάση Στοές, αλλουβιακά δάση (1 πρόγραμμα - Νέστος)

Page 26: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ερώτημα: Εμπλουτίστηκε η επιστημονική γνώση από κάποια προγράμματα LIFE;

Απάντηση: Ναι, σχεδόν από όλα!

• Η παρακολούθηση αύξησε τη γνώση για τα είδη

• Η χαρτογράφηση και το GIS χρησιμοποιήθηκαν στην απεικόνιση των χρήσεων γης

• Ο διαχειριστικός σχεδιασμός & οι μελέτες επεξεργάστηκαν την υφιστάμενη γνώση και συγκέντρωσαν νέα δεδομένα

• Οι δράσεις πεδίου βελτίωσαν τη γνώση για το πώς μπορούν να ανακάμψουν τα φυσικά συστήματα

Page 27: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Παραδείγματα επιστημονικής έρευνας: Κατανομή των φωλιών της λαγγόνας σε

διάφορους τύπους υγροτόπων, στις 10 περιοχές του προγράμματος

LIFE 96-3217 14%

39%

8%

16%

15%

8%

Ακτές

Καλαμώνας

Κανάλι - αποστραγγιστικήτάφρος

Κοίτη ποταμού

Eλη γλυκών νερών - Υγράλιβάδια

Αλλα

Page 28: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας μαυροπετρίτη: νέα εκτίμηση ελληνικού πληθυσμού μέσω της

πρώτης πλήρους απογραφής

17,761

1450

3329

1275

3820

3388

2702

LIFE

+100

-30

+27

+52

+118

+226

+399

%

8.849TOTAL

2081Crete

2067Dodeca-nese

836Kythira

1747Cyclades

1038Sporades

541NE Aegean

-2003ΠΕΡΙΟΧΗ

Page 29: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας μαυροπετρίτη: νέα εκτίμηση παγκόσμιου πληθυσμού μέσω της πρώτης παγκόσμιας απογραφής

< 5

0 p

airs

< 2

00 < 5

00<

4.5

00 -2003 2004- 2006

Εκτίμηση παγκόσμιου πληθυσμούΕκτίμηση παγκόσμιου πληθυσμού: 13.500-14.000: 13.500-14.000 ζεύγη (παλιά: 6000 ζεύγη)ζεύγη (παλιά: 6000 ζεύγη)

Page 30: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

July 25

August 22

September 6

September 15September 25

Πρόγραμμα προστασίας μαυροπετρίτη: παρακολούθηση αναπαραγωγής

Page 31: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Παραδείγματα επιστημονικής έρευνας :

316

392

336351

516 511

345

401

256

325

248 256288

315

390

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

550

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nesting season

Num

ber

of

nes

ts

Ετήσιος αριθμός φωλιών Caretta caretta στο Ρέθυμνο, την περίοδο 1990-2004. Η ευθεία γραμμή δείχνει την γραμμική τάση. (95-1115)

Page 32: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Παραδείγματα επιστημονικής έρευνας :Συνολική έκταση που καταλαμβάνεται από τους Μαυρόγυπες με

ραδιοπομπό (Aegypius monachus) κατά τη διάρκεια του έτους (κατά την περίοδο αναπαραγωγής και εκτός αυτής)

WWF Greece\Dadia Project\ D. Vasilakis

For a living planet

BULGARIA

Page 33: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραέρευνα στα υγρά λιβάδια

Page 34: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραέρευνα και διαχείριση στους καλαμώνες

Page 35: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραέρευνα και διαχείριση προστατευόμενων πουλιών

Page 36: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγρασυνεργασία τοπικών φορέων (δήμος Έδεσσας, Νομαρχία

Πέλλας, ΔΕΗ) στη διαχείριση του υγροτόπου

Page 37: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ενημέρωση - ευαισθητοποίηση

Τα προγράμματα LIFE ΦΥΣΗ βελτίωσαν την ενημέρωση του κοινού για τις προστατευόμενες περιοχές, τα είδη και τα ενδιαιτήματα.

Πολλαπλές δράσεις συμπεριέλαβαν φυλλάδια, Κέντρα Ενημέρωσης, φυσιολατρικά μονοπάτια, περιβαλλοντική εκπαίδευση, παρατήρηση πουλιών, γιορτές, διαγωνισμούς, παρουσιάσεις με διαφάνειες, DVD, και συναντήσεις που πληροφόρησαν τις τοπικές κοινωνίες, τους τοπικούς φορείς, τα μέσα και τον τύπο (websites and layman’s reports).

Page 38: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Page 39: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Page 40: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Page 41: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Page 42: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραπαρατηρητήρια και μονοπάτια

Page 43: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραδράσεις ενημέρωσης

Page 44: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Πρόγραμμα προστασίας υγροτόπου Άγραυποδομές ενημέρωσης

Page 45: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ερώτημα: Υπάρχει συνέχιση της προσπάθειας μετά το τέλος ενός προγράμματος LIFE;

Απάντηση: Ναι στα περισσότερα έργα!

• Προγράμματα για την αρκούδα = 3

• Προγράμματα για τη χελώνα Caretta = 7

• Προγράμματα για τον γυπαετό = 3

• Προγράμματα για τη φώκια Monachus = 3

• Άγρα – από 7 προγράμματα ΖΕΠ

• Βάι – από πρόγραμμα ΤΚΣ του EKBY

• Cretaplant: από το LIFE Δυτικής Κρήτης

Page 46: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝΤα περισσότερα προγράμματα LIFE ΦΥΣΗ:

• Βελτίωσαν τον επαγγελματισμό των ΜΚΟ, ειδικά του Αρκτούρου, της ΕΟΕ, του WWF, του Αρχέλωνα,της MOM και της ΕΠΦ

• Βελτίωσαν τη δυνατότητα των τοπικών φορέων ώστε να μπορούν να διαχειρισθούν τις προστατευόμενες περιοχές και είδη

• Βελτίωσαν τη ικανότητα των ερευνητικών κέντρων όπως τα ΜΑΙΧ, ΕΛΚΕΘΕ, ΕΘΙΑΓΕ, ΜΦΙΚ, & EKBY ώστε να διεξάγουν εργασία πεδίου που να περιλαμβάνει την αποκατάσταση ενδιαιτημάτων

Παραδείγματα αποκατάστασης:

επαναφύτευση, επαναπλημμυρισμός περιοχών, περίφραξη, βόσκηση υγρολίβαδων, δημιουργία καναλιών, δημιουργία τεχνιτών φωλιών, σίτιση, αύξηση ενδιαιτημάτων για πουλιά, αμφίβια και ερπετά

Page 47: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

LIFE + 2007-2013

4 νέα προγράμματα Φύση στήν Ελλάδα με θέματα:

• Μαύρης πεύκης στον Πάρνωνα

• Παράκτιες θίνες στην Κρήτη και νότιο Αιγαίο

• Βιότοπο αρκούδας στα Γρεβενά

• Θαλασσοπούλια και προτάσεις για Σημαντικές Περιοχές για

τα πουλιά σε θαλάσσιο περιβάλλον

(Marine IBAs to become SPAs under NATURA 2000)

Page 48: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Θαλασσοκόρακος και ΑιγαιόγλαροςLIFE07 NAT GR 000285 - EOE

Page 49: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Κεδροδάσος στο ΕλαφονήσιLIFE07 NAT GR 000296 MAIX

Page 50: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ποια είναι η Κληρονομιά που αφήνει το LIFE ΦΥΣΗ στην Ελλάδα;

• Αυξημένη γνώση για τα είδη και τα ενδιαιτήματα

• Εμπειρία στην υλοποίηση διαχειριστικών μέτρων στο

πεδίο

• Συνεργασία στο σχεδιασμό και στη λήψη αποφάσεων σε

τοπικό επίπεδο μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών, των

τοπικών κοινωνιών, των ιδιωτικών φορέων και των ΜΚΟ.

• Συμπράξεις φορέων – εκμάθηση του να εργάζεται κανείς

με άλλους για έναν κοινό σκοπό

• Κάποια πρόοδος στην διαχείριση -διατήρηση ειδών και

ενδιαιτημάτων – δύσκολο να αποτιμηθεί ο βαθμός της

επιτυχίας

Page 51: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ποια είναι τα συμπεράσματα από την υλοποίηση του LIFE ΦΥΣΗ στην Ελλάδα;

1. Πρακτικά, χωρίς τα προγράμματα LIFE, ο τομέας της

διατήρησης στην Ελλάδα θα ήταν σχεδόν ανύπαρκτος. Αν και

πρόκειται απλώς για μία «κοινοτική πρωτοβουλία», το LIFE

αποτέλεσε ουσιαστικά τη βασική πηγή χρηματοδότησης

στοχευμένων προγραμμάτων διατήρησης της βιοποικιλότητας

στη χώρα μας κατά τα τελευταία 15 χρόνια.

2. Χωρίς τα προγράμματα LIFE είναι πιθανό ότι η κατάσταση

διατήρησης κάποιων ειδών (π.χ. αρκούδα, φώκια, γυπαετός)

θα είχε επιδεινωθεί ανεπανόρθωτα.

Page 52: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ποια είναι τα συμπεράσματα από την υλοποίηση του LIFE ΦΥΣΗ στην Ελλάδα;

2. Συνήθως οι δράσεις διαχείρισης και προστασίας γίνονταν

ερήμην ή σχεδόν ερήμην των εντεταλμένων υπηρεσιών

(ΥΠΕΧΩΔΕ), οι οποίες έλαμψαν δια της απουσίας τους.

4. Aν και οι ΜΚΟ, κάποια ερευνητικά ιδρύματα και σε μερικές

περιπτώσεις η τοπική αυτοδιοίκηση επωφελήθηκαν από το

LIFE για να αποκτήσουν εμπειρία και γνώση σε θέματα

διατήρησης, η καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία δεν κατάφερε να

επωφεληθεί στο παραμικρό σε επίπεδο εμπειρίας και

οργάνωσης.

Page 53: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ποια είναι τα συμπεράσματα από την υλοποίηση του LIFE ΦΥΣΗ στην Ελλάδα;

1. Τα προγράμματα LIFE αποτέλεσαν στις

περισσότερες περιπτώσεις «οάσεις»

οργανωμένων, στοχευμένων, ευέλικτων και

οικονομικά αποτελεσματικών προγραμμάτων

διατήρησης της φύσης.

Page 54: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Ποιο είναι το μέλλον;

Παρά την πολύ περιορισμένη ή και ανύπαρκτη συμμετοχή των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών σε σχέση με τη δημιουργία νομοθεσίας για τις προστατευόμενες περιοχές και την ανεπαρκή χρηματοδότηση των Φορέων Διαχείρισης, αποτελεί ευθύνη όλων των συμμετεχόντων και των δικαιούχων των ερευνητικών προγραμμάτων LIFE ΦΥΣΗ να συνεχίσουν τη δουλειά τους.

Θα πρέπει να αναζητηθούν πόροι και από άλλες πηγές χρηματοδότησης ώστε να διατηρηθεί και να αυξηθεί η βιοποικιλότητα στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του δικτύου NATURA.

Κυρίως θα πρέπει να υπάρξει η πολιτική βούληση για να αξιοποιηθεί η κληρονομιά που αφήνει το πρόγραμμα LIFE ΦΥΣΗ προς όφελος της ελληνικής Βιοποικιλότητας αλλά και των τοπικών κοινωνιών.

Page 55: Life Nature Greecel Gr1

Georgia Valaoras, LIFE Monitoring Τeam Τάσος Δημαλέξης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ !