Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van...
Transcript of Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van...
![Page 1: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/1.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S1
Kwetsbaarheid, veerkracht en
weerbaarheid in het klimaat
Prof. Dr. Rik Leemans Environmental Systems Analysis Group
Wageningen University
Wereldlezing, 7 juni 2016
![Page 2: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/2.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S2
The objective of the UN-FCCC (Article 2)
.... to stabilize greenhouse gas concentrations
in the atmosphere at a level that would prevent
dangerous anthropogenic interference with the
climate system.
Such a level should be achieved within a time
frame sufficient:
•To allow ecosystems to adapt naturally to climate
change
•To ensure that food production is not threatened,
•To enable economic development to proceed in a
sustainable manner.
![Page 3: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/3.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S3
We agree that deep cuts in global emissions are required hold the increase
in global temperature below 2oC, and take action to meet this objective consistent with science and on the basis of equity.
![Page 4: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/4.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S4
IPCC’s reason for concern (2001)
Paul Luttikhuis: NRC 27 november 2015
![Page 5: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/5.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S5
IPCC’s reason for concern (2001)
![Page 6: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/6.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S6
Oceanen en koralen veranderen nu
![Page 7: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/7.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S7
IPCC’s reason for concern (2001)
![Page 8: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/8.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S8
Wateroverlast in de NRC van afgelopen week
![Page 9: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/9.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S9
Wateroverlast op vele plekken in de
wereld in juni 2016
Simbach in Southern Germany
Boxmeer in Nederland
Parijs en de Seine in Frankrijk Roemenië
Odessa in Ukraine
Texas in de VS
Chongqing in China
Mexico City Krasnodar in Rusland
![Page 10: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/10.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S10
Observaties en theorie bevestigen dit nu
![Page 11: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/11.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S11
IPCC’s reason for concern (2001)
![Page 12: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/12.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S12
IPCC’s reason for concern (2001)
![Page 13: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/13.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S13
Risico’s verbonden aan IPCC’s 2-15 ‘Reasons for
Concern’ bij toenemende klimaatverandering.
![Page 14: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/14.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S14
Veerkracht wordt algemeen gezien als positief: Vermogen om na te zijn uitgerekt weer de oorspronkelijke vorm aan te nemen
![Page 15: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/15.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S15
Maar als de omgeving verandert kan een
systeem niet terug naar de originele staat
en moet het zich aanpassen: Weerbaarheid
Evenwicht
Stabiliteit
Verstoring
Aanpassing
Kantelpunt
Dynamiek
![Page 16: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/16.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S17
Mondiale CO2 uitstoot van fossiele brandstoffen en industrie (linker as) en
uitstoot per eenheid ‘economische activiteit’ (rechter as). Rode symbolen zijn
projecties voor 2015
GDP: Gross Nationaal Product bepaald aan de hand van Purchasing Power Parity
Bronnen: Jackson et al 2015a; Global Carbon Budget 2015
De meest recente fossiele uitstoot gegevens van het Global
Carbon Project: Uitstoot daalt in 2014 en vermindert 2015
Is de historische mondiale uitstoot piek?
![Page 17: Kwetsbaarheid, veerkracht en weerbaarheid in het klimaat · Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds](https://reader034.fdocuments.us/reader034/viewer/2022052103/603e12b217a8743f1b514795/html5/thumbnails/17.jpg)
Prof. Dr. Rik Leemans S18
Het klimaat verandert door toedoen van menselijke activiteiten. Deze veranderingen gaan steeds sneller en we worden steeds kwetsbaarder. Daarom moeten we nu klimaatverandering terugdringen (minder CO2 uitstoot) en ons proactief aanpassen. Alleen dit kan de weerbaarheid verhogen.
www.esa.wur.nl [email protected]