k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis...

8
sabavSvo gazeTi, V-VI klasi, N2 maisi, 2014 kiTxvis dro tatuirebuli mumiis saidumlo piramidebis xsenebisas, pirvel rigSi, egvipte gvagondeba. magram egvipte erTad- erTi qveyana ar aris, sadac adamianebs pi- ramidebi aRumarTavT. piramidebs agebdnen SuamdinareTSi, romis imperiaSi, CineTSi, amerikis kontinentze. bevri maTgani kar- gad aris Seswavlili, zogierTebs ki dRe- sac aqtiurad ikvleven. perus teritoriaze araerTi Zveli pi- ramidaa. el bruxos udidesi pir- amidis wverTan mdebare Sida ezoSi muSaobisas erTma arqeologma samarxis ar- sebobis niSans miagno. mkvlevari moCes uZve- lesi xalxis wminda sari- tualo adgilas imyofe- boda. mas guliscema auC- qarda. mixvda, rom iatakze mofenili didi filebis qveS vinme didebulis sa- marxi unda yofiliyo. da marTlac, oqros nakeTobe- biT savse samarxSi mumia aR- moCnda. darbazi daaxloebiT 1600 wlis ganmavlobaSi inaxavda Zvirfas saidumlos. es adgili albaT mefis an diadi meomris dasakrZalavad Semoinaxes. mainc ra ganZi inaxeboda winamZRolis saflavSi? moCes civilizacia perus Crdil- oeT sanapiroze yvaoda axali wel- TaRricxvis 100-dan 800 wlamde. gaxsnili mumia ramdenime kviris gulmodgine gaTxrebis Semdeg arqeologebma samarxSi 100-kilo- gramian fuTas miakvlies. Sesaswavlad lab- oratoriaSi gadaitanes. mecnierebi nel-ne- la xsnidnen mumiis saxvevis 23 fenas. fenebs Soris asobiT Zvirfasi nivTi naxes. maT So- ris iyo: cxviris Sesamkobi oqros rgolebi da yelsabamebi, oqros sakeravi nemsebi, mbrwyinavi gvirgvinebi da diademebi. aseve ipoves uzarmazari saomari xelketebi, rom- liTac moCes Zlevamosili meomrebi iyvnen aRWurvilni. bolos ki, eqvsTviani saTuTi muSaobis Semdeg, mecnierebis Tvalwin wars- dga mTavari ganZi. es iyo msoflioSi erT- erTi saukeTesod Senaxuli mumia. magram mTavari siurprizi mecnierebs Turme win eloda. roca mumias frTxilad gagrZeleba me-2 gv.

Transcript of k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis...

Page 1: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

sabavSvo gazeTi, V-VI klasi, N2 maisi, 2014

k i T x v i s d r o

tatuirebuli mumiis saidumlopiramidebis xsenebisas, pirvel rigSi,

egvipte gvagondeba. magram egvipte erTad-erTi qveyana ar aris, sadac adamianebs pi-ramidebi aRumarTavT. piramidebs agebdnen SuamdinareTSi, romis imperiaSi, CineTSi, amerikis kontinentze. bevri maTgani kar-gad aris Seswavlili, zogierTebs ki dRe-sac aqtiurad ikvleven.

perus teritoriaze araerTi Zveli pi-ramidaa. el bruxos udidesi pir-amidis wverTan mdebare Sida ezoSi muSaobisas erTma arqeologma samarxis ar-sebobis niSans miagno. mkvlevari moCes uZve-lesi xalxis wminda sari-tualo adgilas imyofe-boda. mas guliscema auC-

qarda. mixvda, rom iatakze mofenili didi filebis qveS vinme didebulis sa-marxi unda yofiliyo. da

marTlac, oqros nakeTobe-biT savse samarxSi mumia aR-

moCnda. darbazi daaxloebiT 1600 wlis ganmavlobaSi inaxavda

Zvirfas saidumlos. es adgili albaT mefis an diadi meomris

dasakrZalavad Semoinaxes. mainc ra ganZi inaxeboda winamZRolis saflavSi?

moCes civilizacia perus Crdil-oeT sanapiroze yvaoda axali wel-TaRricxvis 100-dan 800 wlamde.

gaxsnili mumiaramdenime kviris gulmodgine gaTxrebis

Semdeg arqeologebma samarxSi 100-kilo-gramian fuTas miakvlies. Sesaswavlad lab-oratoriaSi gadaitanes. mecnierebi nel-ne-la xsnidnen mumiis saxvevis 23 fenas. fenebs Soris asobiT Zvirfasi nivTi naxes. maT So-ris iyo: cxviris Sesamkobi oqros rgolebi da yelsabamebi, oqros sakeravi nemsebi, mbrwyinavi gvirgvinebi da diademebi. aseve

ipoves uzarmazari saomari xelketebi, rom-liTac moCes Zlevamosili meomrebi iyvnen aRWurvilni. bolos ki, eqvsTviani saTuTi muSaobis Semdeg, mecnierebis Tvalwin wars-dga mTavari ganZi. es iyo msoflioSi erT-erTi saukeTesod Senaxuli mumia.

magram mTavari siurprizi mecnierebs Turme win eloda. roca mumias frTxilad

gagrZeleba me-2 gv.

Page 2: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

2 maisi, 2014

k i T x v i s d r o

axades oqros Tasi, romelic mis saxes far-avda, aRmoCnda, rom es ara mefe an meomari kaci, aramed idumali tatuebiT aWrele-buli... axalgazrda qalbatoni iyo. qalba-tons kao Searqves.

moCes wes-CveulebebidRemde aRmoCenili arqeologiuri ma-

sala da mecnieruli kvlevebi adastureb-da, rom moCes toms mamakacebi marTavdnen. moCes keramikul nakeTobebze – larnakeb-sa da WurWelze – mxolod kacebi arian gamosaxuli. isini nadiroben, ibrZvian, datyvevebul mters msxverplad swiraven da a. S. msxverplSewirvis erT-erTi sari-tualo adgili swored es piramida iyo. magram ra kavSiri unda hqonoda yovelive amasTan 20 wels odnav gadacilebul ax-algazrda qals? dedofali iyo, umaRlesi qurumi Tu meomari princesa?

erTi ram ueWvelia: qalbtoni kao miCveu-li unda yofiliyo gansakuTrebul mopyro-bas da Tayvaniscemas. xalxSi gamoCenisas is albaT dabrZanebuli iyo didebulTaTvis gankuTvnil taxtrevanze, romelic ramden-ime msaxurs mihqonda. qalbatoni kao zemo-dan dahyurebda brbos. anTropologi jon verano ambobs: `misi oqros samkauli ise ikaSkaSebda, rom qalbatoni kaos danaxva Soridanac iqneboda SesaZlebeli.~

erT dros didebuli da axla mumiad qceuli qalbatonis sxeuli moCes sxva mumiebze metadaa moxatuli. mis xelebs, fexebsa da terfebs gvelebis, obobebis, kiborCxalebisa da zRapruli cxovelebis gamosaxulebebi faravs. aravin icis dan-amdvilebiT, ras niSnavs es naxatebi. Sesa-Zloa, moCes xalxs swamda, rom cxovelebs kargi mosavlis motana SeeZloT. amitomac iWrelebdnen maTi naxatebiT sxeuls.

ratom iyo mumia damarxuli 23 Sub-Tan erTad? yvelaze gavlenian mamakac beladebsac ki mxolod erT an or aseT iaraRs atandnen xolme saflavSi. iqneb misma mcvelebma dautoves iaraRi saiqio cxovrebaSi Tavis dasacavad?

yvelaze mniSvnelovani ki isaa, Tu ratom daiRupa es saTayvanebeli qali aseTi axal-gazrda. ConCxs ar emCneoda avadmyofobis an dazianebis kvali. zogierTi mkvlevris azriT, igi, SesaZloa, mSobiarobas gadahyva. sxva versiiT, igi RmerTebs Seswires msxver-plad mrisxane stiqiis dasawynareblad. arc isaa gamoricxuli, rom es msxverp li qa-lbaton kaos Tavisi nebiTac gaeRo. magram mkvlevrebi sakuTari varaudebis utyuaro-baSi darwmunebulebi ar arian.

qalbaton kaos aRmoCena imdenad mniS-vnelovani iyo perus arqeologiaSi, rom saxelmwifom didi Tanxa gamoyo sagangebo muzeumis asaSeneblad. dRes muzeumSi war-modgenilia uaki-kao-viexos teritori-aze napovni nivTebi. eqspoziciis mTavari ganZi, ra Tqma unda, tatuirebuli mumia da mis samarxSi napovni Zvirafasi nivTebis koleqciaa.

anTropologi aris mecnieri, ro-melic swavlobs adamianis biolo-giur bunebas, adamianis warmoSo-bas, rasebs da sxv.

pirveli gverdidan

Page 3: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

3maisi, 2014

k i T x v i s d r o

biudli inglisis Zveli qalaqia. mis centrSi mdinareze ingliselTaTvis cno-bili lamazi xidia gadebuli. Tumca, xi-dis garda, am patara qalaqma sxva ramiTac gaiTqva saxeli. erT mSvenier dRes qalaqis mkvidrma, mister edvard benboum, palin-dromebis rekordi daamyara!

palindromi aris sityva, winadadeba an striqoni, romelic winidanac da uknidan-ac, e. i. marcxnidan marjvniv da marjvni-dan marcxniv erTnairad ikiTxeba. mag. `ana~ aris mokle palindromuli sax-eli, `rogor~ da `manam~ ki – palindromuli sityvebi. galak-tion tabiZis pal-

indromuli frazaa: `ai, ra mzis sizmaria~. inglisurenovani palindromis magaliTia: `Do geese see God?~

sainteresoa, saidan da rogor moaRwia Cvenamde palindromis ideam? Cven palin-drom sityvebze bevrad meti viciT, vidre palindrom ricxvebze. Tavad es sityva ber-Znulidan modis. Palindromus niSnavs ̀ isev ukan gaqcevas~. palindromebi aRmoCenilia egvip-tur ieroglifebsa da laTinur teqstebSic.

palindromis teqstis Sesaqmnelad mister benboum gamoiyena 22500 sityva!

marTalia, azrobrivad sru-li abdaubda gamouvida,

magram saxaliso wa-sakiTxi ki gaxldaT.

p

al

indrome b

i

pal

i n d r o m ebi

p a l i n d r o m i ricxvic SeiZleba iyos. magaliTad, 353 an 2662 palindromebia. palindromis miReba Za-lian advilia garkveuli ricx-vebis SekrebiT.

1. dawereT nebismieri orniSna an met-niSna ricxvi, romelic 1-ze meti cifrisgan Sedgeba.

magaliTad – 47

2. Semdeg SeabruneT amave ricxvSi cifre-bi. SekribeT es ori ricxvi:

47 + 74 = 121

3. miRebuli ricxvi – 121 pal-indromia.

magram mxolod erTxel SekrebiT palindroms yov-elTvis ver miiRebT. zogjer pirveli Sekrebis pasuxSi ci-frebi isev unda SeabrunoT da amgvarad miRebuli ricxvebi SevriboT.

magaliTi:

48 + 84 = 132; 132 + 231 = 363.

rogorc xedavT, amjerad orjer dagvWirda ricxvebis Sebruneba da Sekreba.

p a l i n d r o m i s misaRebad, ro-

gorc wesi, ricxvSi cifrebis Sebruneba da

Sekreba 6-ze metjer ar dagWirdebaT. magaliTisTvis

mosinjeT 79.aqve girCevT, 196-s ar gaekaroT! am ricx-

vze kompiuterma ukve gaiara ramdenime aTasi safexuri da jerac ver miiRo palindromi!

SegiZliaT CamoTvaloT orniSna pal-indromebi? dafiqrdiT, ramdenad rTuli iqneba 3, 4, 5, 6 an 7-cifriani palindromebis

povna? axvalT milioncifrian palindro-mamde? gagikvirdebaT, magram zogierTebma ukve scades es saxaliso Tavsatexi da mi-iRes kidec Sedegi.

Zveli berZeni poeti sotadesi cxovrobda da moRvaweobda eg-vipteSi Cv. w-aR-mde me-3 sauku-neSi. ptolemeus II-is mmarTv-elobis dros mas dauweria pal-

indromi mefis Sesaxeb. samwux-arod, nawarmoebi ar mouwones da

umowyalod dasajes. sabralo moxu-ci yuTSi moaTavses da Sua zRvaSi moisroles.

saxaliso maTematika

Page 4: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

4 maisi, 2014

k i T x v i s d r o

Zvelad sports mamakacebi ufro mis-devdnen. sporti xom sabrZolo da samona-direo iraRis xmarebas, cxenosnobas, samxe-dro wvrTnasa da varjiSebs ukavSirdeboda. cxenosnoba da iaraRis xmareba qalebisT-visac ar iyo ucxo. magaliTad, miTologiam Semogvinaxa legenda amorZali qalebis Ses-

axeb. isini gasaocari ostatobiT aWenebdnen cxenebs da xmarobdnen mSvild-isars. miuxe-davad yovelive amisa, sporti qalebis saqmed arasdros iTvleboda.

unda gavixsenoT mTamsvleli qalebic. pirveli qali, romelic msoflios umaRles

mwverval jomolungmaze avida, iaponeli iunko tabei iyo. man 1975 wels dalaSqra 8848 metris simaRlis mwvervali. cnobili qa-rTveli mTamsvleli aleqsandra jafariZe mamakacebs ar udebda tols Tovliani da yinuliani mwvervalebis dapyrobaSi.

dRes TiTqmis ar arsebobs sportis sfero, romelSic qalebi ar varjiSobdnen. maT Sorisaa erTi SexedviT Zalian mamaka-curi sportis saxeobebic: orTabrZola, Widaoba, krivi, karate, akrobatika, fexbur-Ti, mTamsvleloba, badros tyorcna, rali

da sxva. rogorc zafxulis, ise zamTris olimpiadebze, qalebi da mamakcebi TiTqmis Tanabari raodenobiT asparezoben.

gansakuTrebiT warmatebuli qarTveli sportsmeni qalebisaerTaSoriso asparezze qarTveli qa-

lebis warmateba pirvel rigSi Wadraks uka-vSirdeba. qarTuli saWadrako skolis gamarjvebebs saT-ave daudo nona gafrin-daSvilma. 1962 wlidan moyolebuli, man zedized xuTjer moipova msofli-os Cempionis tituli da pirveloba 1978 wlamde ar dauTmia. gafrindaSvili 11-jer iyo saWadrako olimpiadis Cempioni, orjer ki evropis CempionTa Tasi moigo. 1976 wels moWadrake qalTagan mas pirvels mieniWa kacTa Soris saerTaSoriso didostatis wodeba. daarsebulia nonas sax-elobis Tasi. mis saxels atarebs Tbilisis Wadrakis sasaxlec.

qarTuli Wadrakis meore didi warmomadgenelia maia CiburdaniZe. 17 wlis asak-Si is yvelaze axalgazrda msoflios Cempioni gaxda da Semdgom uamrav warmate-bas miaRwia. is cxrajer iyo olimpiuri Cempioni, samjer ki – viceCempioni.

sportis sxva saxeobebsac gadavavloT Tvali. pirveli olimpiuri oqros mflo-beli qarTvel qalTa Soris tanmovarjiSe medea juReli gaxda qalaq helsinkSi.

qeTevan losaberiZe mSvildosania. is mos-kovis olimpiuri TamaSebis Cempioni (1980), msoflios orgzis Cempioni da evropis abso-luturi Cempionia (1972).

gansakuTrebuli warmatebebi aqvs aseve Cvens Tanamedrove sportsmens, nino saluqvaZes. is tyviis msrolelia. yvelaze bevri – eqvsi olimpiadis monawilea. aris olimpiuri TamaSebis Cempioni, msofliosa da evropis Cempioni, msoflios superTa-sis cxragzis mflobeli. damyarebuli aqvs ocamde msoflio rekordi. nino Rirsebis or-denisa da vaxtang gorgaslis II da III xarisxis ordenebis kavaleria.

msoflio sportul samyaros uamravi qa-lis warmateba amSvenebs. sul tyuilad ar aclian biWebi gogonebs burTiT TamaSs! sul tyuilad!

mariam wiklauri

qalebi sportSi

qarTveli, kerZod guruli cxe-nosnebi 1892-1893 wlebSi amerikeli da

ingliseli sazogadoebis winaSe gamodi-odnen programiT `veluri dasavleTis Sou~. maT Tavad inglisis dedoflis wi-naSec ki mouxdaT gamosvla. Tavbrudamx-vevma ileTebma araerTi qeba da ovacia daimsaxura. maTi ileTebi gadauRiaT TviT indielebsa da amerikel qovboeb-sac. Turme gamomsvlelebs Soris guru-

li qalebic yofilan.

sporti

Page 5: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

Ca

Zi

ru

li

qa

la

qe

bi

:o

ri

wy

al

qv

eS

a s

ao

cr

eb

a

GAGAAam furcliT SegiZlia wigni gaakeTo, Tanac Zalian swrafad. amisaT-vis furceli gazeTidan unda amoxio da wyvetil xazze Suaze gakeco.

kiTxvis d

ro

marT

alia,

yvelaz

e f

arT

od

gaSl

il

Tanamed

ro

ve qa-

laqebT

an – niu-io

rkT

an an to

kiosT

an _ pavlo

petr

i axlo

-sac

ver miva, magr

am 3000 wlis win CaZir

ul

i qalaqisT

vis Zal

ian did

i far

To

bia. am c

xril

Si ixileT

5 ud

idesi qal

aqi far

To

bis mixedviT

.

adgil

iqal

aqiqveyana

mosaxl

eoba

far

To

bi (kvad

rat

ul

kil

omet

rebSi)

1niu

ior

ki aSS

17,800,0008,683

2t

okio

iaponia

33,200,0006,993

3Cikago

aSS8,308,000

5,4984

atl

anta

aSS3,500,000

5,0835

fil

adel

fia

aSS5,149,000

4,661

CaZiru

l

pavlo

petr

Tan

yvelaz

e axl

osaa

qalaqi

ne-apo

lisi.

aqaur

i mc

xovr

ebni gaxar

ebul

ni arian. `u

fr

osma

Tao

bam yo

velT

vis ic

od

a, r

om iq r

aRac

iyo. magr

am misi gavr

cel

ebis ar

ealz

e war

-mo

dgenac

ar gvqo

nda~, –

Tqva

neapol

isis merma.

iunesko

m pavl

opet

ri

wy-al

qveSa kul

tu

ru

li memkvid

reo

bis dac

ul

Zeglad

aRiar

a. miu

xedavad

amisa, mas mainc

emuqr

eba gaZarc

visa da ge-

mebis R

uz

ebiT

daz

ianebis saf

rT

xe.d

Resd

Reo

biT

msof

li-

os o

keaneebis fsker

is 1%-

ze

naklebia

Seswavlil

i. r

ogo

rc

Cans,

jer

kid

ev win gvel

is wyalqveS bevr

i gamqr

ali

dasaxl

ebis aR

-mo

Cena.

Page 6: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

uZv

eles

i d

asax

leb

ebis

did

naw

ils

arqe

ol

oge

bi x

mel

eTz

e,

miwi

s ga

Txr

ebis

saS

ual

ebiT

po

ul

obe

n. e

rT

i as

eTi

maga

liT

i ga

zeT

is p

irve

l g

ver

dz

ecaa

aR

wer

ili.

mag

ram

aR

moCn

da,

ro

m z

ogi

erT

uZv

eles

das

axl

ebas

mxo

lo

d m

iwa

ki a

ra,

wya

lic

f

arav

s.

mar

Tl

ac,

arse

bobs

is

to

riu

li

das

axl

ebeb

i,

ro

m-l

ebic

tbe

bis,

zR

vebi

sa d

a o

kean

eebi

s f

sker

zea

CaZ

iru

li.

am

qal

aqeb

is x

mel

eTid

an g

aqr

oba

s mi

wisZ

vreb

i, c

una

mebi

an

sxva

ka

tas

tr

of

ebi

iwve

vda.

bev

ri

aseT

i na

qal

aqar

i ar

c i

se d

idi

xani

a, r

ac a

Rmo

aCin

es. q

vemo

T m

oc

emu

lia

inf

or

mac

ia o

ri

Ca-

Zir

ul

i qa

laq

is:

kleo

pat

ras

al

eqsa

ndr

iisa

da

pavl

ope

tr

is

Sesa

xeb.

kl

eo

pa

tr

as

al

eq

sa

nd

ri

a. e

gv

ip

te

kleo

pat

ras

al

eqsa

ndr

ia d

idi

da

Zlie

ri

qal

aqi

iyo

. 16

00

wlis

gan

mavl

oba

Si i

s d

akar

gul

qal

aqad

iT

vleb

od

a. m

isi

ar-

sebo

bis

Sesa

xeb

mxo

lo

d l

egen

deb

i gv

auwy

ebd

nen.

mag

ram

, ai

, 19

98 w

els

Tan

amed

ro

ve a

leq

sand

rii

s sa

napi

ro

sTan

saz

Rva

o

arqe

ol

ogT

a j

guf

i wy

alqv

eS Z

vel

i qa

laq

is n

angr

eveb

s wa

aw-

yda.

ro

gor

c C

ans,

es

das

axl

eba

miwi

sZvr

is S

edeg

ad C

aiZi

ra.

sa

Cqar

od

dai

wyes

gaT

xreb

i. S

lam

is s

qel

i f

enid

an d

idi

zo

mis

monu

ment

ebi

gamo

Txa

res

. is

ini

amd

eni

xnis

mer

ec k

i my

arad

id

ga z

Rvi

s f

sker

ze.

ist

or

iko

sebm

a as

eve

aRmo

aCin

es s

vet

ebi,

sf

inqs

is q

and

akeb

ebi,

taZ

reb

i. i

pove

s im

sas

axl

is s

aZir

kvel

-ic

, ro

mel

ic s

avar

aud

od

Tav

ad k

leo

pat

ras

eku

Tvn

od

a.

ro

gor

c C

ans,

kl

eopa

tr

as a

leq

sand

ria

maS

ind

eli

mso

fl

i-o

s er

T-e

rT

i u

mdid

res

i qa

laq

i iy

o.

uz

arma

zar

i qv

is m

onu

-me

nteb

is g

ard

a aq

mia

gnes

mo

net

ebsa

da

Zvir

fas

say

of

acxo

vre-

bo n

ivT

ebs.

200

0-z

e me

ti

wlis

win

am

did

ebu

l q

a-l

aqs

ber

Zeni

geo

graf

e-bi

da

ist

or

iko

sebi

aR

-we

rd

nen.

axa

lma

aR

moCe

-na

m ma

T m

ier

aR

wer

ili

sur

aTis

aR

dge

na g

axad

a Se

saZl

ebel

i.

gar

da

amis

a, w

yal

qve-

Sa

gamo

kvl

eveb

ma

gaa-

co

cxl

a kl

eopa

tr

asa

da

ro

mis

impe

rat

or

is m

arku

s an

to

niu

-si

s yo

fis

ams

axve

li

zo

gier

Ti

det

ali.

nap

ovn

ia, a

greT

ve, d

e-d

of

lis

mam

isa

da

vaJ

iSvi

lis

qan

dak

ebeb

i. g

admo

cem

is T

anax

-ma

d,

kleo

pat

ram

da

mar

kus

ant

oni

usm

a r

oma

elT

a t

yveo

bas

Tvi

Tmk

vlel

oba

ar

Cies

. u

pat

ro

nod

d

arCe

nil

i ma

Ti

avl

a-d

ideb

is n

awil

i r

oma

elma

dam

pyr

obl

ebma

dai

tac

es,

nawi

lic

ga

anad

gur

es.

dR

emd

e ar

qeo

lo

gebm

a mi

agne

s ma

Ti

saf

lav

ebis

sa

m sa

var

aud

o a

dgi

ls.

d

Rem

de

xel

ovn

ebis

as

ze

met

i ni

muSi

a am

oT

xril

i. C

aZir

-u

li

same

fo

s ga

Txr

ebis

sam

uS-

aoeb

i in

ten

siu

rad

gr

Zel

deb

a.

amJ

amad

ar

qeo

lo

gebi

ga

nixi

-l

aven

wya

lqv

eSa

qal

aqi-

muz

eu-

mis

daa

rse

bis

Sesa

Zleb

lo

bas.

wa

rmo

idgi

ne,

wyal

Si C

ayvi

nTav

d

a u

Zvel

esi

qal

aqis

qu

CebS

i ga

isei

rne

b.

pe

lo

po

ne

si

s q

al

aq

i p

av

lo

pe

tr

i.

s

ab

er

Zn

eT

i

dR

esd

Reo

biT

ar

qeo

lo

gebi

s mi

er

aRmo

Ceni

l

CaZi

ru

l

qal

aqT

a So

ris

pav

lo

pet

ri

uZv

eles

ia.

igi

miwi

sZvr

is S

ede-

gad

CaZ

iru

la

daa

xlo

ebiT

Zv.

w.

aR.

1000

wel

s. m

isi

quCe

bis,

Si

da

ezo

ebis

a d

a Se

nobe

bis

ume

tes

oba

Tav

dap

irve

li

saxi

Taa

Se

mor

Ceni

li.

20

09

wel

s ar

qeo

lo

-ge

bma

pir

vel

ad S

ead

gine

s pa

vlo

pet

ris

ar

qeo

lo

-gi

ur

i ga

Txr

ebis

r

uka

. sa

oc

aria

, r

om

qal

aqi

im

dr

ois

Tvi

s u

zar

ma-

zar

f

arT

obz

e –

30

000

kvad

rat

ul

me

tr

ze

yo-

fil

a ga

daW

imu

li.

Page 7: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

7maisi, 2014

k i T x v i s d r o

bavSvebs gugumana kldeze Sekreba uyvar-daT. es klde bevri ramiT iyo gamorCeuli.

jer erTi imiT, rom soflis gaRma, zed Sarag-zaze mdebareobda. amitom mimsvlel-momsvle-lis dasasveneblad metad mosaxerxebeli iyo.

axvidodi kldeze da uecrad qveynierebis SuagulSi mogeCveneboda Tavi. win sofe-li gadageSleboda xelisguliviT Tavisi banebiTa da SuSabandebiT, ukan – didgo-ris mTa da fafafrenis mindori, marcxniv – Tovliani Wiuxebi da myinvari sibdaura, xolo marjvniv, mTis kalTaze miyuJuli kidev erTi sofeli – Ruli.

kldes, cal mxares, iolad asasvleli safexurebi da brtyeli, moedaniviT zeda-piri hqonda. meore mxares ki TandaTan maRldeboda da cicabo wvets ikeTebda.

ufro Tamami da uSiSari bavSvebi swored am wveroze Semoskupdebodnen xolme. amayad Camoscqerodnen qvemoT darCenilebs.

gugumana kldeze xSirad dainaxavdiT durbindmomarjvebul adamians, romelic soflis Semogarens aTvalierebda. aqedan yvelaze ukeT Canda, Tu ra fuWdeboda da ra keTdeboda sofelSi. advilad gaigeb-diT, sad puri cxveboda da sad saaraye qvabi duRda, visi saqoneli vis yanaSi gadadioda da visi xboebi vis saTibs afuWebdnen.

gugumana kldesTan kidev erTi sain-tereso ambavi iyo dakavSirebuli.

Tav-Tavisi bebo-papisagan yvela bavSvma icoda, Tu ratom erqva am kldes `gugumana klde~.

uxsovar droSi kldes erTi guguli SesCve-via. yovel weliwads, zustad erTsa da imave dros mofrindeboda, kldis wveroze, iq sa-dac axla yoCaRi bavSvebi sxdebian, Semojde-boda da `gu-gu, gu-gu~-s Zaxils mohyveboda.

Zalian SesCvevia es guguli am sofels da es sofeli am guguls. ise SehyvarebiaT, rom yovel gazafxuls mis gamoCenas mouTmen-lad elodnen.

erT mSvenier dRes ki, rogorc yvelgan xdeba, aqac gamoCenila boroti adamiani da guguli mouklavs. sofels Zalian swyenia sayvareli Citis sikvdili. misdami siyvar-ulis aRsaniSnavad am kldisaTvis sofels `gugu manaklavi klde~ daurqmevia, anu klde, sadac guguli mokles. droTa ganmav-lobaSi grZeli saxeli Semoklebula da `gu-gumana klded~ qceula.

`winaT iseTa yofila sofel, Citis sikvdil-sac ixsomebd~, – sinanuliT uTxra erTxel mge-lika papam samwyemsurSi myof gogo-biWebs.

rac marTalia, marTalia. aqamde bavSvebs amaze ar ufiqriaT. im dRidan ki Cafiqrdnen da gugumana kldezec TiTqos ufro mowiwe-biT daiwyes siaruli.

marTlac, bavSvebo! mTel dedamiwaze, roSkis garda, Znelad Tu moipoveba sxva sofeli, sadac Citis sikvdili andrezad hqondeT Semonaxuli.

es ambavi mec sayuradRebod momeCvena da amitom gadavwyvite TqvenTvis moTxroba damewera.

gugumana klde ki dResac iq dgas da Tqven gelodebaT.

vin icis, iqneb gugulic isev mofrindes?!

gaburi lela

gugumana kldis ambavi

andrezi aris xevsurul zepirsi-tyvierebaSi Semonaxuli ambavi laSqro-bis, gmirobis, zogjer ki - laCrobis Sesaxeb. andrezi hgavs andazas an araks. is warsulSi momxdari faqtebiT gvas-wavlis, Tu ra aris kargi da ra - cudi. Taobidan Taobaze andrezi gadadio-da zepiri moTxrobis an leqsis saxiT. meandrezes sagangebod iwvevdnen mis saTqmelad.

moTxroba

Page 8: k i T x v i s d r okargiskola.ge/teachers/gazeti/N2_2014 (V-VI class).pdf · uZvelesi dasaxlebebis did nawils arqeologebi xmeleTze, miwis gaTxrebis saSualebiT pouloben. erTi aseTi

8 maisi, 2014

k i T x v i s d r o

SevqmnaT kolaJi

kolaJi xelovnebis nimuSia. is qa-Raldis an muyaos brtyel zeda-pirze sxvadasxva masalis dawebe-biT keTdeba. sityva kolaJi fran-guli enidan modis, `coller~ dawe-bebas niSnavs. dasakravi masalis saxiT iyeneben ferad qaRalds, fotosuraTebs, Jurnal-gazeTe-bidan amoWril detalebs, len-tebs, Rilebs da sxv. SesaZlebelia eleqtronuli kolaJis gakeTebac. kolaJis Seqmna SeiZleba romelime konkretuli nawarmoebis, winas-war mofiqrebuli ideis an Tavi-sufali Temis garSemo. SesaZle-belia kolaJis formiT moTxro-bis, zRapris an leqsis ilustra-ciac damzaddes. kolaJis Seqmna damoukidebladac SegiZliaT da jgufuradac. am statiaSi waikiTx-avT konkretul rCevebs kolaJis Sesaqmnelad.

SearCieT kolaJis Tema da forma. sasurvelia, winaswar Camoayali-boT Tqveni kolaJis Tema. Tu ilus-tracias akeTebT, mniSvnelovana-ia, rom nawarmoebi kargad gqondeT wakiTxuli. gadawyviteT, ris dawe-bebas apirebT kolaJze. amisaTvis dagWirdebaT sxvadasxva masala: feradi qaRaldi, Zafi, qsovilis naWrebi, markebi, Jurnalebidan amoWrili furclebi, plastmasi, folga, produqtis etiketebi, xufebi, asanTis Rerebi, sacobe-bi, Rilebi, bunebrivi sagnebi (xis qerqi an foTlebi, patara totebi, kvercxis naWuWi, niJarebi) da sxva. rogorc xedavT, arCevani Zalian didia. mTavaria, SerCeuli sagnebi weboTi advilad damagrdes.

kolaJis Sesaqmnelad dagWirde-baT: brtyeli zedapiri, dasakravi sagnebi, webo da makrateli.

amoarCieT Sesaf-erisi zedapiri. z e d a p i r i s T v i s ufro xSirad sqel qaRalds an muyaos iyeneben, Tumca SesaZlebelia sxva masalis aRebac. magaliTad, es SeiZleba iyos: tomris qsovili (jvalo), Zveli wignis yda, plastmasi da a.S. aqac mTavaria, rom SerCeuli sagnebi advilad dawebdes da damagrdes.

gaaSreT kolaJi. gadadeT dasrulebuli ko-laJi gasaSrobad. amas SeiZleba ramdenime saa-Ti dasWirdes.

daawebeT momzade-buli sagnebi ko-laJze. gamoiyeneT webo. SeecadeT aaw-yoT kolaJi erTi ZiriTadi nawilis garSemo, romelic Tqveni azriT gamorCeuli an sainteresoa.

moamzadeT zedapirze dasawebebeli masala. SekribeT kolaJis nawilebi, sanam dawebebas dai-wyebT. daWeriT an daxieT qaRaldi nawilebad. gamoiyeneT makrateli an sakancelario dana sx-vadasxva formebis misaRebad. efeqtisTvis Se-giZliaT qaRalds kideebi CamoaxioT. amoWeriT Jurnalebidan sasurveli nawilebi: suraTebi, asoebi an mTeli sityvebi. SegiZliaT stikerebis an dekoratiuli detalebis gamoyenebac. mosin-jeT dasawebebeli sagnebis ganTavsebis sx-vadasxva variantebi. es dagexmarebaT dainaxoT, Tu rogori iqneba dasrulebuli namuSevari.