Jaarverslag 2014 - Transparency International Nederland · Rekeningnummer: NL42 RABO 0350 0725 90...

1 Transparency International Nederland

I: www.transparency.nl ~ E: [email protected]

ANBI: RSIN/fiscaal nummer 814129705 | KvK Amsterdam nr. 34127809

Rekeningnummer: NL42 RABO 0350 0725 90 (Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer)

Jaarverslag 2014

Over Transparency International Nederland (TI-NL)

Transparency International (TI) is de internationale non-gouvernementele organisatie (NGO) gericht op de wereldwijde bevordering van integriteit, transparantie en toerekenbaarheid van bestuur teneinde corruptie de wereld uit te bannen. Transparency International is in 1993 opgericht en heeft haar hoofdzetel in Berlijn. De oprichtingsakte is in Nederland op het ministerie van Buitenlandse Zaken getekend. Sinds haar oprichting zet Transparency International zich in om corruptie wereldwijd te bestrijden. Lang voor maatschappelijke onrust gerelateerd aan corruptie de krantenkoppen domineerde (de Arabische Lente, de Eurocrisis, maar ook sportbesturen zoals FIFA) is TI begonnen én succesvol geweest met het ontwikkelen van nieuwe initiatieven voor een structurele en effectieve bestrijding van corruptie. Op nationaal niveau bestrijden meer dan 100 ‘national chapters’ corruptie in eigen land. In Nederland is dat “Transparency International Nederland” (TI-NL), opgericht als een vereniging met leden. TI-NL is een geregistreerde Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). TI-NL richt zich op een wereld waarin de overheidsdiensten, de politieke wereld, het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld én burgers vrij van corruptie zijn. Hierbij wordt sterk de nadruk gelegd op verbetering van integriteit, transparantie en verantwoording in de Nederlandse samenleving. Door de gedeelde kennis en expertise van activisten, juristen, accountants, technologen en anderen effectief in te zetten, beoogt Transparency International corruptie zichtbaar te maken en daardoor beleidsmakers én burgers te stimuleren om zich voor een effectieve corruptiebestrijding in te zetten. Dat gebeurt in Nederland bijvoorbeeld door grote onderzoeken zoals het National Integrity System (NIS)-onderzoek, het rapport ‘Kijken in de Spiegel’ over de pensioensector, door samenwerking met Transparency International Secretariat (TI-S) en andere nationale TI afdelingen, door het publiceren van policy-papers over corruptiegevoelige kwesties, door voorlichting aan ministeries en de Tweede Kamer en door een actief mediabeleid.

http://www.transparency.nl/

mailto:[email protected]





Over dit Jaarverslag 2014

Het Jaarverslag 2014 vormt een verantwoording over de werkwijze en activiteiten met betrekking tot de doelstellingen van TI-NL. Achtereenvolgens komen aan bod:

Samenstelling Bestuur;

Strategie van TI-NL;

Resultaten van de verschillende portefeuilles;

Alle activiteiten en projecten die TI-NL heeft ondernomen, al dan niet zelfstandig of in samenwerking met TI-S en andere organisaties;

Tot slot een vooruitblik op 2015 en de door het bestuur vastgesteld prioriteiten voor 2015.







Bestuur

Samenstelling 2014: Paul Arlman (voorzitter), Dick Alblas (penningmeester), Gerke Berenschot (secretaris), Sujatha Iyer, Donald Kalff, Linda Slot-Hoving, Joost Wiebenga (leden). Rooster van aftreden Leden van het bestuur kunnen voor maximaal drie termijnen van drie jaar worden gekozen – te dien verstande dat tussen de tweede termijn en herverkiezing voor de derde termijn een jaar in acht genomen dient te worden. Om herverkiezing en termijnen in de gaten te houden is een rooster van aftreden ingesteld. Door de ALV kan in bijzondere gevallen worden afgeweken van de verkiezingstermijnen.

Volgens het rooster van aftreden zou voorzitter Paul Arlman in 2013 zijn afgetreden, er is echter voor hem toestemming gevraagd en verkregen tijdens de ALV van 3 juli 2013 om aan te blijven tot een opvolger zou zijn gevonden. In 2014 heeft het bestuur veel tijd besteed aan het vinden van een gemotiveerde nieuwe voorzitter. Na rijp beraad is het bestuur tot een shortlist gekomen, waarna gesprekken volgden. Een duidelijke keuze is gemaakt die door het gehele bestuur wordt omarmd. Deze kandidaat is aan de vereniging voorgelegd en hierover zal tijdens de ALV van 28 januari 2015 gestemd worden. Medio 2014 heeft Dick Alblas te kennen gegeven het penningmeesterschap te willen neerleggen, vanwege te hoge werkdruk. Tijdens de vergadering van 28 januari 2015 zal het bestuur bestuurslid Linda Slot voordragen als nieuwe penningmeester. Tevens wordt een lid van TI-NL voorgedragen als nieuw algemeen bestuurslid aan ALV van 28 januari 2015. Bestuurstaken Het bestuur komt gemiddeld eenmaal per twee maanden bijeen. Tussentijds heeft het bestuur veelvuldig contact via e-mail, telefoon en een tweewekelijkse conference-call over lopende zaken. Het TI-NL bestuur onderneemt op hoofdlijnen de volgende activiteiten:

de TI-NL ledenvergadering en het bestuur bepalen de missie, de strategie en de te bereiken doelen;

het TI-NL bestuur neemt besluiten over lopende zaken/projecten;

het TI-NL bestuur maakt keuzes over te ondernemen activiteiten en voert deze uit;

het TI-NL bestuur draagt zorg voor een financieel gezonde organisatie;

het TI-NL bestuur onderhoudt contact met het internationale secretariaat in Berlijn en draagt bij aan de organisatiedoelen van dat secretariaat;

het TI-NL bestuur onderhoudt contacten met leden en relaties;

het TI-NL bestuur verzorgt presentaties en lezingen. Doelstellingen voor 2014

Naam Benoemd Herbenoemd Einde lopende termijn

Paul Arlman 26 maart 2007 3 juli 2013 26 maart 2016

Joost Wiebenga 1 december 2012 1 december 2015

Linda Slot 1 juli 2013 1 juli 2016

Gerke Berenschot oktober 2011 28 januari 2015 oktober 2014

Dick Alblas 1 november 2011 12 november 2014

Sujatha Iyer 9 januari 2014 9 januari 2017

Donald Kalff 1 juni 2013 1 juni 2016







In het jaarverslag over 2013 gaf het bestuur aan dat in 2014 de prioriteit volledig zou liggen bij het versterken van de organisatie van TI-NL. Zowel de bewustwording van de samenleving omtrent de problematiek van corruptie, als daadwerkelijk beleid beïnvloeden en de strijd tegen corruptie zijn gebaat bij een organisatie met meer slagkracht, die niet alleen afhankelijk is van vrijwilligers. De strategie voor 2014 was dan ook gericht op het maken van een professionaliseringsslag. Onderwijl werden ook de structurele doelstellingen van advocacy en het kritisch volgen van beleid gewaarborgd door de contacten met Berlijn, leden, relaties en de vele gegeven presentaties en lezingen en andere ondernomen activiteiten in 2014. Specifiek waren de in het jaarverslag van 2013 genoemde doelstellingen voor 2014:

1. Een efficiënt en effectief bestuur, dat werkt volgens de portefeuilles; 2. Een efficiënt en praktisch bureau dat bereikbaar is en toegankelijk voor de buitenwereld/

geïnteresseerden; 3. Inhoudelijk goed onderbouwde standpunten en adviezen ten aanzien van de prioriteiten

van 2014 die zijn ontwikkeld en gecommuniceerd, mede via de website, media en genoemde events;

4. Een opmaat naar 2015: nieuwe prioriteiten en meer leden omdat TI-NL haar visie en missie aantoonbaar waarmaakt.

De prioriteiten voor 2014 waren:

1. Het vergroten van bewustwording en het ontwikkelen van een aanpak voor het Nederlandse bedrijfsleven, met name het MKB. Hiervoor wordt in lijn met TI een Business Integrity Program gestart;

2. Verbetering van de bescherming van Klokkenluiders; 3. Lobbyen en de financiering van politieke partijen.

Al deze prioriteiten zijn in 2014 ruimschoots aan de orde gekomen, en zullen hieronder aan toegelicht worden.

Strategie De strategie van 2014, met verschillende portefeuilles zoals ‘institutionele leden’, ‘kennis en expertise’ en ‘public policy’ werd getoetst en leidde tot de gewenste resultaten. Enkele portefeuilles zijn aangepast en zullen in 2015 verder verfijnd worden. De verdeling van de portefeuilles in 2014 was:

1. Public Policy (Arlman) 2. Ledenaangelegenheden, communicatie en PR (Berenschot) 3. Financiën en fondsen (Alblas (en eind 2014: Slot)) 4. Institutionele leden (Wiebenga) 5. Kennis en expertise (Kalff) 6. Training en consultancy (Slot) 7. Internal operations (Iyer)

Het bestuur heeft een lijst van experts kunnen opstellen op wie een beroep kan worden gedaan voor specifieke kennis en expertise. Hieronder worden van enkele portefeuilles de belangrijkste ontwikkelingen van 2014 beschreven.







Public policy Ook in 2014 is weer zeer uitgebreid aandacht besteed aan het verspreiden van de boodschap van TI-NL. Zoals in de activiteiten gezien kan worden heeft TI-NL in 2014 een recordaantal aan lezingen, bijeenkomsten, vergaderingen, conference calls en pleitbezorgingswerkzaamheden verricht. Onder leiding van Paul Arlman is gesproken met beleidsmakers, politici, institutionele partners, diverse TI afdelingen en een zeer uiteenlopende groep van journalisten, geïnteresseerden en bedrijven. TI-NL volgt via de pers individuele corruptiezaken in de publieke en in de private sector met aandacht maar mengt zich in genen dele in welke zaak dan ook. Opsporing en vervolging zijn de verantwoordelijkheid van autoriteiten en instellingen. TI richt zich op integriteit en daarmede op voorkomen van corruptie en tracht lessen te trekken uit uit- of afgehandelde individuele zaken en affaires. Het is de verwachting dat TI-NL hiervan in 2015 verder de vruchten van kan plukken. Ledenaangelegenheden, communicatie en PR De belangrijkste doelstellingen voor de portefeuille Ledenaangelegenheden, communicatie en PR waren:

Het onderhouden van contact met de leden door onder andere het opstellen van een maandelijkse nieuwsbrief en onderhoud via de website;

Het vergroten van de naamsbekendheid;

Het delen van informatie met de samenleving;

Het communiceren van de resultaten van andere portefeuilles. Het ledenaantal in 2014 bedraagt 65, en lijkt hiermee ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van vorig jaar (was 66 leden). Het ledenaantal wordt gebaseerd op basis van de ontvangen contributie (€ 50,- per jaar) en niet op basis van inschrijving bij de vereniging. Sinds eind 2013 is het bestuur een ledenwervingsactie begonnen binnen het eigen netwerk – hetgeen in 2014 29 nieuwe inschrijvingen heeft opgeleverd. Tevens is een nieuw ledenadministratiesysteem in gebruik genomen (Banster), waardoor de inning van de contributie vanaf januari 2015 vergemakkelijkt zal zijn. In Banster staan inmiddels meer dan 160 leden geregistreerd. De hoop en verwachting bestaat dat door de automatische facturatie in 2015 een aanzienlijk groter aantal leden contributie zal betalen.

€-

€20.000

€40.000

€60.000

€80.000

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

donors

individualmembers

institutionalmembers

Naar verwachting zal er ook in 2015 noodzaak zijn voor verdere ledenwerving:

o meer leden betekent een groter draagvlak voor de strijd tegen corruptie;







o een groter netwerk waaruit TI-NL kan putten voor kennis over corruptie én om corruptie effectiever onder de aandacht te brengen;

o de jaarlijkse contributie van de leden draagt bij aan de door TI-NL ondernomen activiteiten. Meer leden betekent een grotere financiële armslag, noodzakelijk om onze doelstellingen te bereiken.

Het is de doelstelling van TI-NL om in 2015 meer dan 150 individuele (betalende) leden te hebben en 15 institutionele leden (zie hieronder).

Financiën en Fondsen In 2014 heeft TI-NL, voornamelijk dankzij de hulp van de gift van Adessium (€ 30.000 in 2014 en € 20.000 in 2015), het Fraude Film Festival (€ 7.500), een particuliere gift van € 10.000 en de inkomsten gegenereerd vanuit het nieuwe Institutioneel Integriteits forum (2IF) (zie volgende paragraaf), haar budget aanzienlijk kunnen vergroten.

€-

€50.000

€100.000

Budget TI-NL (excluding NIS Project)

Budget TI-NL(excludingNIS Project)

In 2015 hoopt TI-NL deze trend verder voort te zetten. Naast een aantal projecten in samenwerking met TI-EU (uiteindelijk belanghebbenden) en TI-S (klokkenluiders), hoopt TI-NL haar budget te vergroten door middel van extra ledenwerving, zowel individueel als institutioneel. Verdere informatie omtrent financiën en fondsen staat vermeld in het financieel verslag van 2014.

Institutionele leden Transparency International zet zich in voor wereld waarin de overheidsdiensten, de politieke wereld, het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld en het dagelijkse leven van mensen vrij van corruptie zijn. Hierbij wordt sterk gekeken naar verbetering van integriteit en verantwoordingsplicht in de Nederlandse samenleving. De Algemene Ledenvergadering van TI-NL 2012 besloot om het lidmaatschap open te stellen voor rechtspersonen teneinde bedrijven, professionele organisaties, NGO’s, (semi-) publieke organen en andere entiteiten in staat te stellen lid te worden. Om lid te kunnen worden van TI-NL dienen alle institutionele leden de “Code of Conduct” van TI-NL te onderschrijven. In de “Code of Conduct” is een specifieke sectie met betrekking tot institutionele leden opgenomen. Afhankelijk van de omvang van het bedrijf of de instelling bestaat de mogelijkheid tot een jaarlijkse bijdrage van € 500,- , € 1.000,- , of € 2.500,-.







In 2014 heeft TI-NL een negental institutionele leden mogen verwelkomen: ABN AMRO Bank NV, Brunel, FMO, KAS BANK, Norton Rose Fulbright, People in Touch, Siemens NV, Unilever en Yokogawa Europe. Samen vormen zij het Institutioneel Integriteits forum (2IF). Onder de vlag van dit nieuwe 2IF heeft TI-NL in 2014 een flink aantal activiteiten ondernomen. Op 29 april 2014 heeft de kantoor-directeur een bezoek gebracht aan TI-UK (Londen). Dit bezoek stond in het kader van de Business Integrity Forum (BIF) bijeenkomst die TI-UK heeft gehouden bij het Londense kantoor van Grant Thornton. Doel van het bezoek was – naast kennismaking met collega’s van TI-UK – een kijkje te nemen bij de opzet en uitvoering van de bijeenkomst. Het was duidelijk dat TI-UK al lang ervaring heeft met haar BIF en in staat is een interessante en inhoudelijke bijeenkomst te organiseren. Er was o.a. een bijdrage over de UK Sentencing Guidelines, een bijdrage over advisering aan investeerders op basis van TI info vermengd met een risico analyse en een panel over sponsoring van sportevenementen. Afgesloten werd met een netwerk lunch. Op 13 mei, 19 augustus en 11 december 2014 heeft TI-NL conference calls gehouden met haar 2IF leden. Bij deze calls kwamen verschillende zaken aan de orde, onder andere de verwachtingen omtrent het lidmaatschap en onderwerpen voor bijeenkomsten. Op 10 september heeft TI-NL haar eerste 2IF bijeenkomst gehouden. Siemens N.V. was gastheer van deze bijeenkomst. In het totaal waren er 21 deelnemers, waaronder Roland Notermans (Compliance Academie), die als moderator optrad. De ochtend werd gewijd aan sport en sponsoring, met als panelleden Rolf Thung (People in Touch), Emiel Krijt (NOC*NSF) en Gerke Berenschot (bestuurslid TI-NL). De relatie sport – bedrijfsleven is een wisselwerking: het (financieel) steunen van de sport is niet geheel vrijblijvend, daar staat wat tegenover. Aan de orde kwam verder compliance in sport, tone at the top en tone at the middle, soft targets/control, het werken met vrijwilligers en lessen uit het bedrijfsleven waar de sport gebruik van zou kunnen maken. Wat is er nodig om binnen een organisatie of bedrijf een cultuurverandering teweeg te brengen? Een dergelijke cultuurverandering zou een integraal onderdeel moeten zijn van wat door de nieuwe leiding wordt uitgedragen, als element uit de visie van het bedrijf. Daarnaast is interne handhaving en training van essentieel belang. Na de pauze werd overgegaan op een discussie over dilemma’s: zijn er honderd tinten grijs? Wat is nu een goede manier om dilemma’s in te zetten binnen een bedrijf?

Allereerst werkt het goed om war-stories te vertellen. Echte ervaringen uit het veld – het liefst aansluitend bij de betreffende afdeling. Deze verhalen hebben soms een afschrikwekkend effect, maar bevatten ook vooral een learning curve.

Gebruiken van dilemma’s tijdens managementmeetings.

Nieuwe werknemers krijgen eerst een code of conduct training en na 6 maanden een advanced training met dilemma’s.

Risk assessment maken binnen een bedrijf en vervolgens doorlopen met (de managers van) een afdeling – plotten impact tegen likelyhood. Door deze na een training daadwerkelijk uit te voeren binnen een afdeling raken werknemers beter bewust van mogelijke risico’s. Afhankelijk van het risico-level dat eruit komt dient ook een follow-up plaats te vinden.

Dilemma training – train de trainer. Werken met eigen dilemma’s of een module die aansluit op de betreffende afdeling.



http://www.transparency.nl/leden/





Tot slot is gesproken over de rol van TI-NL binnen het 2IF, hoe TI-NL en haar institutionele leden het beste invulling kunnen geven aan het lidmaatschap en hoe TI-NL het forum in de toekomst vorm kan geven, inclusief nieuwe ledenwerving. Dit gesprek werd voortgezet tijdens de lunch die door Siemens N.V. werd aangeboden. De eerste 2IF bijeenkomst was succesvol en voor herhaling vatbaar. Unilever is host voor de volgende bijeenkomst, op 17 april 2015. Deze bijeenkomst zal in het teken staan de Dow Jones Sustainability Index, waarover Michael Köler (Unilever) een insider perspectief zal bieden over de normen en certificeringsplichten. Daarnaast zal Sylvie Bleker spreken over de nieuwe certificeringsnorm (ISO 37001) die begin volgend jaar aan het publiek zal worden voorgelegd voor commentaar.

Kennis en expertise TI-NL bouwt verder aan een groep experts: leden van TI-NL die zich professioneel met vraagstukken van integriteit, transparantie, aansprakelijkheid en corruptie bezig houden of posities bekleden die ontwikkeling van beleid op deze terreinen met zich meebrengt. TI- NL kan dankzij adviezen van deze – al dan niet in klein verband samenwerkende – deskundige leden met gezag publiekelijk reageren op de actualiteit en anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Zo functioneert al een aantal jaren de “Advocacy Group Whistle Blowers” bestaande uit Paul Arlman, Elisabeth Lissenberg, Jeroen Brabers en Caroline Raat, ondersteund door Anne Scheltema Beduin en Joop Remme. Deze groep probeert onvolkomenheden in het initiatief wetsvoorstel ‘Huis voor Klokkenluiders’ te corrigeren en aan te vullen. Een tweede werkgroep, die op het punt staat haar werkzaamheden te starten, is de “Expert Group Enforcement”. Deze groep bestaat uit Joost Wiebenga, voorzitter, en Robert Hein Broekhuijsen, Gerben Smid en Abiola Makinba. Deze groep gaat voorstellen ontwikkelen om de handhaving van wetgeving gericht tegen grensoverschrijdende corruptie te verbeteren (o.a. OESO). Abiola Makinwa zal haar baanbrekende werk op het terrein van “Negotiated Setllements” bij de afwikkeling van corruptie gevallen voortzetten. Daarenboven vraagt zij aandacht voor het creëren van kansen voor slachtoffers van corruptie door een beroep op “Third Party Beneficiary Clauses”. Verder wordt de komende tijd de mogelijkheden tot samenwerking van TI-NL experts verkent op de volgende terreinen. Meer openheid van de kant van de overheid doet recht aan de belangen van individuele burgers en bevordert democratische besluitvorming, integriteit en verantwoording door de overheid. De Nederlandse Staat heeft het verdrag van Tromso, dat het recht op overheidsinformatie als grondrecht formuleert nooit geratificeerd en kan daarop worden aangesproken. De Tweede Kamerfracties van Groen Links en D66 werken aan een wetsontwerp “Open Overheid”, terwijl de minister van Binnenlandse Zaken voorstellen heeft gedaan om misbruik van de WOB te voorkomen die verder gaan dan noodzakelijk lijkt. Caroline Raat en Chris Moll voeren overleg over de opzet van een project “Transparante Overheid”. In dit verband biedt ICT nieuwe mogelijkheden om transparantie van besluitvorming te bevorderen; mogelijk kan Leon Kuunders hierover meedenken.



http://www.sustainability-indices.com/

http://www.sustainability-indices.com/





Multinationale Ondernemingen vormen al lang een prioriteit van TI-S. Hoewel TI-NL slechts vanaf de zijlijn is betrokken bij het laatste internationale initiatief, beschikt het over een aantal experts op dit terrein. Onder andere Jenny Elissen, Joost Wiebenga, en Donald Kalff. Bezien wordt of een te vormen werkgroep licht kan laten schijnen op praktische, niet confronterende interventies bij individuele ondernemingen. Het borgen van integriteit van instellingen en ondernemingen kent vele facetten en heeft betrekking op alle geledingen van de organisatie, inclusief het Bestuur. Wetgeving en extern toezicht kan geen recht doen aan de specifieke omstandigheden en risico's van individuele instellingen en ondernemingen. De borging van algemene regels en het ontwerp, introductie, handhaving en evaluaties van interne regels valt toe aan de interne toezichthouders. Dit stelt bijzondere eisen aan de integriteit en transparantie van deze colleges en hun relatie tot het bestuur. Anne Gram en Donald Kalff gaan dit veld nader verkennen in de verwachting dat die verkenning een aantal aanbevelingen zal opleveren.

Internal Operations Het bestuur van TI-NL heeft de ambitie om TI-NL op een hoger niveau te brengen. Alle bestuursleden hebben zich aan het streven van corruptiebestrijding gecommitteerd, veelal doen zij dit in combinatie met betaalde dienstverbanden elders. Mede daarom heeft TI-NL een centrale coördinatie nodig, zowel voor activiteiten naar buiten toe als zogenaamde back office activiteiten. Eind 2013 heeft TI-NL een medewerker aangenomen, mr. Anne Scheltema Beduin als kantoordirecteur met een contract tot augustus 2015 (tussen 0,8 en 1,0 fte). In augustus 2014 is het bureau van TI-NL versterkt met de komst van een stagiair, Wesley ter Weele. Wesley heeft met name meegewerkt aan de totstandkoming van het lobbyrapport (zie Lobby Project). Door het grote aantal activiteiten dat TI-NL in 2014 heeft ondernomen en de toenemende aandacht voor corruptie, integriteit en fraude in Nederland, zal daarom in 2015 aandacht uitgaan naar bestendiging van financiering, om een (parttime) tweede medewerker te kunnen aannemen.

Accreditatie vereniging

In april 2014 heeft TI-NL conform het daartoe opgestelde schema verlenging van accreditatie aangevraagd bij Transparency International (TI-S). Hiertoe heeft TI-NL uitgebreid rapportage gedaan van alle werkzaamheden en interne ontwikkelingen van de afgelopen 3 jaar. Als hoofdpunt voor een hernieuwing van de accreditatie werd door TI-S gesteld dat de vereniging aanvullende fondsen zal werven en haar activiteiten verder uit zal breiden. In september 2014 werd de accreditatie van TI-NL volledig verlengd door de TI Board of Directors. Dit is uitzonderlijk aangezien de meeste afdelingen van TI een voorwaardelijke accreditatie krijgen. TI-NL is blij met het gestelde vertrouwen van TI-S.

Activiteiten In 2012 en 2013 concentreerden de activiteiten zich grotendeels op het NIS-onderzoek en de traditionele activiteiten zijn grotendeels binnen het kader van het NIS-onderzoek uitgevoerd. In 2014 zijn de resultaten van het NIS-rapport nog in enkele gevallen als basis gebruikt voor door het bestuur ondernomen activiteiten en ook in 2015 zal het bestuur de bevindingen en aanbevelingen van het NIS-rapport blijven uitdragen.



https://www.linkedin.com/e/fpf/35875907

../../Paul%20Arlman/AppData/Local/Temp/nl.linkedin.com/pub/wesley-ter-weele/a2/b45/41a/en





Follow-up NIS Project In het jaar 2011 namen 25 chapters van Transparency International deel aan een Europees onderzoek naar hun Nationale Integriteits Systemen (NIS). De conclusie van het NIS is dat in Nederland corruptie niet voldoende erkend wordt, dat er sprake is van verwevenheid tussen politieke partijen, politici, MKB en het ambtenarenapparaat waardoor er niet voldoende oog is voor (de schijn van) belangenverstrengeling die dit met zich meebrengt. Voor een uitgebreidere weergave verwijzen wij graag naar de jaarverslagen van 2012 en 2013. In het kader van NIS ondernam het bestuur een aantal activiteiten die tegemoet kwamen aan de doelstellingen en vereisten van TI-S. Onder meer door middel van Adoptiegroepen1 streeft TI-NL ernaar de aanbevelingen uit het NIS rapport snel te realiseren. De adoptiegroep betreffende pensioenen bracht op 21 mei 2013 haar rapport ‘Kijken in de Spiegel’ uit. In 2015 zal dit document worden getoetst tijdens een bijeenkomst van de Vereniging van Interne Toezichthouders Pensioensector gericht op wat mag een intern toezichthouder op dit punt redelijkerwijs van de besturen verwachten en hoe ga je daar als Raad van Toezicht, Visitatie Commissie en/of Niet Uitvoerende Bestuurders mee om? In 2014 is de adoptiegroep klokkenluiders actief geweest. Het initiatiefvoorstel van wet van de Tweede Kamerleden Van Raak, Fokke, Schouw, Voortman, Segers, Ouwehand en Klein, houdende de oprichting van een Huis voor klokkenluiders (Wet Huis voor klokkenluiders) is op is op 17 december 2013 aangenomen door de Tweede Kamer. Voor de behandeling in de Eerste Kamer, heeft de adoptiegroep op 7 februari 2014 een ingezonden brief over het wetvoorstel gestuurd aan de commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BZK/AZ) die het voorstel voorbereidde. Op 5 mei, vlak voor de openbare behandeling van het wetsvoorstel heeft de adoptiegroep klokkenluiders opnieuw een ingezonden brief gestuurd, die was vergezeld van een zeer uitgebreid commentaar. De conclusie van die brief was “Vanwege het grote aantal gebreken aan het huidige voorstel, raadt TI-NL aan het wetsvoorstel aanhangig te houden en een novelle te bepleiten. Bij dit nieuwe wetsvoorstel zou aandacht besteed moeten worden aan de hiervoor genoemde punten.” De Eerste Kamer deelde verschillende zorgen met TI en heeft het wetsvoorstel teruggestuurd naar de initiatiefnemers voor beraad (novelle). Eind 2014 is de novelle uitgebracht waarvan de kwaliteit helaas zo slecht is dat de adoptiegroep haar werkzaamheden heeft moeten hervatten.

Verklaring tegen corruptie Aan de vooravond van de Europese verkiezingen van mei 2014 bleek dat 70 procent van de Europeanen geloven dat corruptie voorkomt in de EU instituties.2 EU organen en instituties zijn kwetsbaar voor corruptie vanwege mazen in wetgeving en magere handhaving van regels met betrekking tot ethiek, transparantie en financieel toezicht. Dit is de belangrijkste conclusie die

1 Met de adoptiegroepen beoogt TI-NL de leden en hun netwerk actief te betrekken bij realisatie van de

doelstellingen volgend uit het NIS-rapport. De adoptiegroepen vormen een eerste stap in dit proces. Een

adoptiegroep wordt gevormd door een groep gezaghebbende leden uit een specifieke branche die een specifiek

integriteitsprobleem adopteren.

2 Special Eurobarometer 397, beschikbaar via http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_397_en.pdf.



http://www.transparency.nl/2013/05/kijken-in-de-spiegel-aanbevelingen-voor-een-beter-pensioenbestuur/

http://www.transparency.nl/2014/02/open-brief-ti-nl-over-klokkenluidersbescherming/

http://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2014/05/TI-NL-open-brief.pdf

http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_397_en.pdf





volgt uit het rapport dat in april 2014 door de Europese afdeling van Transparency International is gepubliceerd.3 “The EU institutions have done a lot to put their house in order in recent years but strong foundations are being undermined by complex rules, complacency, and a lack of follow up,” zei Carl Dolan, directeur van de EU afdeling van Transparency International. Vanwege deze ontwikkelingen heeft TI-NL in mei 2014 actief deelgenomen aan een EU-brede door TI-NL geïnitieerde actie om politieke partijen die kandidaten afvaardigen naar Europa te vragen de Declaratie tegen Corruptie te ondertekenen. In het totaal hebben ruim 15 Europese chapters deelgenomen. Het doel hiervan was voortgang te maken naar een transparant en ethisch Europees bestuur. De tekst van de verklaring kunt u op onze website lezen. We hebben alle politieke partijen en kandidaten benaderd met het verzoek de verklaring te ondertekenen. U vindt meer informatie op onze website en op de Europese website van het initiatief.4 Uitkomst In Nederland hebben de volgende partijen en/of kandidaten de verklaring getekend:

ikkiesvooreerlijk.eu (Partij inclusief alle kandidaten);

SP (Partij en kandidaat Dennis de Jong);

GroenLinks (Partij en kandidaten Bas Eickhout, Judith Sargentini en Marjolein Meijer)

Anti EU(ro) Partij (Partij en kandidaat Jack Rijnders);

Piratenpartij (Partij en Kandidaten Matthijs Pontier en Rogier Huurman);

CDA (Kandidaat Esther de Lange). De partij Aandacht en Eenvoud had een positieve intentie te willen tekenen, maar zou dat alleen doen indien verkozen. Behalve van D66 heeft TI-NL van de overige partijen geen reactie gehad. D66 heeft aangegeven de verklaring niet te willen tekenen vanwege de ‘legislative footprint’. Naast praktische bezwaren, hebben zij hiervoor ook de volgende reden gegeven. “Politici zijn vrij om te spreken met wie ze willen en maken hun afweging op basis van alle informatie die ze krijgen. Dat denkproces kan niet inzichtelijk worden gemaakt door minitieus [sic] op te schrijven met wie een politicus allemaal spreekt en dat hoeft ook niet. D66 is voorstander van een verplichte check aan de voorkant, door bijvoorbeeld een verplicht lobbyistenregister, dan hoeven MEPs niet toe te lichten met wie ze allemaal via welke media spreken eer ze een standpunt bepalen.” In het totaal hebben 502 politici de verklaring getekend. Inmiddels is als uitvloeisel van bovenstaande actie door het Europees Parlement op 11 december jl. officieel de intergroup ‘Integrity - Transparency, anti-corruption and organised crime’5 opgezet, die integriteitsbevordering tot doelstelling heeft.

3 Beschikbaar via http://www.transparency.nl/2014/04/eu-organen-en-instituties-zijn-kwetsbaar-voor-corruptie/.

4 Beschikbaar via www.anticorruptionpledge.eu.

5 Zie: http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/en/00c9d93c87/Intergroups.html.



http://ikkiesvooreerlijk.eu/

http://www.sp.nl/2014/verkiezingen/

https://groenlinks.nl/

http://antieuropartij.nl/

https://piratenpartij.nl/

https://www.cda.nl/

http://www.aandachteneenvoud.nl/

http://www.transparency.nl/2014/04/eu-organen-en-instituties-zijn-kwetsbaar-voor-corruptie/

http://www.anticorruptionpledge.eu/

http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/en/00c9d93c87/Intergroups.html





Steunbetuiging TI Hongarije 6 juni 2014 heeft TI-NL, als onderdeel van de TI beweging een brief geschreven aan de Hongaarse ambassadeur in Den Haag (Gyula Sümeghy), waarin TI-NL haar zorgen uitte omtrent de (beperkingen van) vrijheden van het maatschappelijk middenveld en lokale media in Hongarije. Vele andere afdelingen van TI-NL hebben aan hun ambassadeurs op vergelijkbare wijze hun zorgen geuit.

Lobby Project In het eerste kwartaal van 2015 zal TI-NL een rapport uitbrengen over Lobbyen in Nederland. Dit rapport maakt onderdeel uit van een Europawijd (thans 19 landen) project om – met steun van de Europese Commissie – het lobby-landschap in Europa in kaart te brengen. Tevens zal in het voorjaar een regionaal rapport worden uitgebracht, op grond waarvan vergelijkingen en aanbevelingen mogelijk zijn. Lobbyen is praktisch ongereguleerd in Nederland. Regelmatig verschijnt in de media melding van ongeoorloofde invloed op besluitvorming. In een recent rapport heeft de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) de invloed van de banken geanalyseerd en geconcludeerd dat niet alleen de banken, maar ook de overheid nog veel stappen moeten nemen om tot een transparante lobby en besluitvorming te komen. In een eerder rapport werd door SOMO geconcludeerd dat ambtenaren voorstellen van de biobrandstofindustrie overnemen in beleidsvoorstellen en soms samenwerken met lobbyisten bij het maken van beleid. Andere zaken die uitgebreid in de media aan de orde zijn gekomen, zijn de rol van de tabakslobby (artikelenserie van Vrij Nederland in 2013) en de ruime "draaideurmogelijkheden" in Nederland. Mogelijke aanbevelingen ter vergroting van transparantie zijn een lobbyparagraaf in wetgeving, een verplicht lobbyregister, professionalisering van het Public Affairs vakgebied en een zogenaamde cooling-off periode bij wisselingen tussen de private en publieke sector. Het standpunt van TI is overigens niet dat lobbyen slecht is, integendeel: wij beschouwen lobbyen als een noodzakelijk onderdeel van het democratische proces. Desalniettemin zijn er nog (veel) stappen te zetten teneinde de kwaliteit en transparantie van het wetgevingsproces te waarborgen. De eerder genoemde NIS studie bevatte reeds in dit verband relevante aanbevelingen. De kernvraag is: hoe kan op transparante, integere wijze gelobbyd worden, waarbij gelijke toegang tot het politieke besluitvormingsproces zoveel mogelijk gewaarborgd wordt? Deze vraag ligt ten grondslag aan de Conferentie ‘Lobbyen in Nederland’ die TI-NL voornemens is op 15 april a.s. te houden.

Input Toekomstgericht Bankieren In mei 2014 heeft TI-NL input geleverd op de consultatie Toekomstgericht Bankieren van de NVB. TI-NL heeft toevoeging van de volgende bepalingen bepleit:

"De RvC en de RvB van de bank erkennen dat corruptie een ernstige bedreiging vormt, nationaal en internationaal, voor de stabiliteit van de samenleving en de economie in het bijzonder. Zij zien onder ogen dat banken, gezien de spilfunctie die zij in het economisch







verkeer vervullen, een speciale verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van voorkoming en de bestrijding van corruptie.

Door het melden van verdachte transacties en het verlenen van medewerking aan strafrechtelijke onderzoeken levert de bank deze maatschappelijk bijdrage op ruimhartige wijze. De RvC en de RvB dragen er zorg voor dat intern alle (inter)nationale regels op het gebied van anti-corruptie worden nageleefd inclusief de door DNB geformuleerde "good practices" voor het bestrijden van corruptie.

Mede op die basis zijn banken in de positie hun klanten, het midden en klein bedrijf in het bijzonder, te helpen bij het voorkomen en bestrijden van corruptie."

Via deze link leest u alle inbreng voor de consultatie.

Openbare registers belanghebbenden Als onderdeel van de mondiale TI campagne ‘Unmask the Corrupt’, heeft TI-NL op 17 november 2014 een brief geschreven aan minister Dijsselbloem met het verzoek de motie van de Tweede Kamer te ondersteunen en openbare registers van uiteindelijk belanghebbenden/begunstigden (ook wel Ultimate Beneficial Owners – UBO’s – genoemd) in de context van de EU onderhandelingen voor de anti-witwasrichtlijn te ondersteunen. Het is onvoldoende zichtbaar of in of via Nederland vermogens gestald zijn die op corrupte wijze verkregen zijn en wie de uiteindelijk belanghebbenden/begunstigden van deze vermogens zijn. Volgens een onderzoek van de Wereldbank en de VN Office on Drugs and Crime in 2011, is er in 70% van de meer dan 200 grote corruptiezaken sprake van corrupte politici die anonieme bedrijven gebruiken om hun identiteit verborgen te houden. Criminelen misbruiken dit door anonieme bedrijven te creëren om hun identiteit te verbergen en financiële middelen verkregen door middel van corruptie, criminaliteit en belastingontduiking wit te wassen. Transparency International zet zich in voor het vergroten van transparantie met behulp van openbare registers die de uiteindelijk belanghebbenden in alle EU-lidstaten registreren. De redenen voor een openbaar register zijn als volgt:

het maakt het makkelijker voor de opsporingsinstanties – binnen en buiten de EU – om (sneller) het criminele geldspoor te volgen;

het maakt het voor bedrijven duidelijk wie er achter hun partners, leveranciers of klanten zit;

het geeft burgers, journalisten en maatschappelijke organisaties de kans om bedrijven ter verantwoording te roepen;

het verbetert de kwaliteit van informatie doordat er meer potentiële controleurs zijn; het is meer kosteneffectief, zo blijkt uit een kosten-baten analyse van HM

Treasury/DTI en deEuropese Commissie. Het lopende reviewprogramma van de derde anti-witwasrichtlijn geeft de mogelijkheid om hoge eisen te stellen aan de transparantie van de uiteindelijk belanghebbenden/begunstigden en om een coherent systeem in te stellen in de gehele EU. Eerder hebben de EU-lidstaten het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië en Oostenrijk ingestemd met het creëren van openbare registers, evenals het Europese Parlement. In Nederland is deze kwestie in maart 2014 in het parlement aan de orde gekomen. Kamerlid J. Klaver diende een motie in om witwassen en belastingontduiking steviger aan te pakken. De



http://www.nvb.nl/media/document/001399_inbreng-consultatie-toekomstgericht-bankieren2.pdf

http://www.transparency.org/unmask_the_corrupt/en/

http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2014Z05023&did=2014D09866

http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2014Z05023&did=2014D09866

http://star.worldbank.org/star/publication/puppet-masters

http://www.transparencyinternational.eu/wp-content/uploads/2014/01/TI-EU-Policy-Paper-Beneficial-Ownership.pdf

http://www.hmgov.uk/d/ownership_long.pdf

http://www.hmgov.uk/d/ownership_long.pdf

http://transcrime.cs.unitn.it/tc/fso/pubblicazioni/AP/CBA-Study_Final_Report_revised_version.pdf





motie verzocht de regering zich in de Raad van Ministers van de EU actief in te zetten voor een openbaar register van uiteindelijk belanghebbenden/begunstigden. De Tweede Kamer heeft ingestemd met de motie. Ten aanzien van zorgen met betrekking tot privacy, geldt dat mogelijke inbreuk op privacy een legitieme zorg is die moet worden afgewogen tegen de schaal van financiële misdaad gepleegd via bedrijfsstructuren in de EU. Het Europese Hof van Justitie hanteert de regel dat uitzonderingen op het recht op privacy kunnen worden gemaakt wanneer deze “necessary and genuinely meet objectives of general interest recognised by the European Union or the need to protect the rights and freedoms of others.” Daarnaast zou de informatie die in het openbare register wordt opgenomen beperkt zijn tot de informatie die strikt noodzakelijk is, zoals naam en geboortedatum van de belanghebbende/ begunstigde en adres van het bedrijf. Op dit gebied bestaan in veel landen al precedenten, waaronder informatie over donaties aan politieke partijen en personen, lobby activiteiten en salarissen van ambtenaren. In gevallen waarbij een persoon een risico loopt kunnen uiteraard uitzonderingen gemaakt worden. Bovendien kan eventuele vertrouwelijke informatie geredigeerd worden. De volledige brief leest u hier: Brief TI-NL 17 november 2014. Inmiddels is op 16 december 2014 een akkoord bereikt over de herziening van de 4e anti-witwasrichtlijn. Een van de meest omstreden onderwerpen was het openbare register van uiteindelijk belanghebbenden/begunstigden. Hoewel de tekst nog niet openbaar gemaakt is, is wel bekend dat het akkoord Lidstaten verplicht om centrale registers bij te houden. Deze registers zullen niet geheel publiek toegankelijk zijn; het publiek, zoals onderzoeksjournalisten, kunnen inzage in de data krijgen indien zij een ‘legitiem belang’ hebben bij die informatie. Hoewel de nieuwe wetgeving TI niet geheel tegemoetkomt met een volledige openbaar register, is het behaalde resultaat opmerkelijk gezien de instelling van de betrokkenen bij deze discussie twee jaar geleden.

Analysis of international norms and standards Het project ‘Analysis of international norms and standards’ betreft een project dat TI-NL samen met TI-S uitvoert. TI-NL heeft hiertoe hulp ingeroepen van experts Joop Remmé en drs. Abiola Makinwa. Het project heeft betrekking op een verzoek van de Nederlandse overheid, met name het ministerie van Binnenlandse Zaken, om een analyse te maken van het internationaalrechtelijke kader met betrekking tot integriteit. Een door TI-S aangetrokken expert heeft de analyse verricht; TI-NL is twee keer in de gelegenheid gesteld de conceptanalyses te becommentariëren. Naar verwachting is de analyse begin 2015 gereed. TI-NL zal met TI-S overleg hebben over het eindresultaat, de (financiële) afronding van het project en de vorm waarin het aan de subsidiegever wordt aangeboden.



http://ec.europa.eu/justice/data-protection/document/review2012/com_2012_9_en.pdf

http://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2014/11/Brief-min-fin-17-november-2014.pdf





Communicatie en publicaties

Website Voor communicatie wordt primair de website van Transparency Nederland gebruikt. In 2014 is een nieuwe template voor de websites geïnstalleerd en is met behulp van TI-NL lid Conny van Manen de hele website onder de loep genomen. Met de nieuwe website heeft TI-NL de eerste stap gezet naar professionalisering van haar organisatie.

Op de website worden publicaties, artikelen en opiniestukken geplaatst. Dit zijn publicaties uit de media waarin aandacht wordt besteed aan TI en/of leden van de vereniging die zich inzetten in de strijd tegen corruptie. Daarnaast besteedt de website aandacht aan (internationale) onderzoeken die corruptie in Nederland inzichtelijk maken. Voor de redactie van de website wordt zorg gedragen door Anne Scheltema Beduin, suggesties kunt u gaarne doorgeven via [email protected]. Nieuwsbrief Maandelijks, of eens in de twee maanden vindt communicatie met de leden plaats middels de nieuwsbrief. In 2014 heeft TI-NL 8 nieuwsbrieven uitgebracht. Deze nieuwsbrieven werden door tussen de 370 en 656 ontvangers geopend. In tussen de 31 en 147 gevallen werd er doorgeklikt naar artikelen op de website.









Vanuit het nieuwe ledenadministratiesysteem zal het tevens mogelijk zijn nieuwsbrieven uit te sturen.

volgers december 2014: 256 likes december 2014: 292 Sociale media Transparency International Nederland heeft

Een eigen Twitter-account: @transparencynl;

Een Facebook-account: www.facebook.com/transparencynl;

Een LinkedIn-groep. Deze sociale media worden reeds gebruikt door TI-NL, maar dit punt is voor verbetering vatbaar. Het onderhouden van sociale media is zeer tijdrovend. Als TI-NL in 2015 voldoende fondsen kan werven is het denkbaar dat hiervoor een parttime communicatie medewerker aangenomen wordt.

Publicaties In 2014 werden verschillende publicaties gepresenteerd via de website van TI-NL:

8 maal de nieuwsbrief ‘Integritijd’, terug te lezen via de website van TI-NL.

Handboek voor het gebruiken van de UNCAC tegen corruptie, een publicatie van TI en de UNCAC Coalition over het gebruik van de UNCAC (United Nations Convention against Corruption) om anti-corruptie maatregelen te bevorderen.

Top tien tips om ‘kleine’ omkoping te bestrijden, een publicatie van TI-UK. Het is een tool voor bedrijven die internationaal opereren om op juiste wijze om te gaan met de moeilijke kwestie van facilitation payments en andere vormen van ‘kleine’ omkoping

‘Exporting Corruption’, het jaarlijkse voortgangsrapport dat TI heeft uitgebracht over handhaving van het OESO Anti-corruptie Verdrag. Van de 39 landen die in het rapport zijn beschreven hoort Nederland tot de laagste categorie, met weinig tot geen handhaving.

‘Transparency in Corporate Reporting’, waarin TI 124 bedrijven van de Forbes lijst van ‘s werelds grootste beursgenoteerde ondernemingen analyseert.

Een nieuw wapen in de bestrijding van corruptie: Collective Action – een vijfdelige artikelenreeks door Wesley ter Weele.

November 2014: Is uit het oog uit het hart? Corruptie risico’s bij werken met agenten. Cum laude scriptie van Sujatha Iyer voor postdoctorale master in Compliance & Integriteit Management van de Vrije Universiteit Amsterdam;

Corruption Perceptions Index (CPI) op 3 december: o Nederland staat in 2014 opnieuw op de achtste plaats van de CPI; o De CPI presentatie heeft geleid tot publicaties en achtergronden in kranten (o.a.

Volkskrant).

Anti-corruptiedag (9 december) – Tijd voor een integriteitsbalans



https://twitter.com/transparencynl

http://www.facebook.com/transparencynl

https://www.linkedin.com/groups/Transparency-International-Nederland-724447/about

http://www.transparency.nl/?s=integritijd

http://www.transparency.nl/2014/08/handboek-voor-het-gebruiken-van-de-uncac-tegen-corruptie/

http://www.transparency.nl/2014/09/top-tien-tips-om-kleine-omkoping-te-bestrijden/

http://www.transparency.nl/2014/10/maar-4-landen-handhaven-daadwerkelijk-het-oecd-anti-omkoping-verdrag/

http://www.transparency.org/exporting_corruption

http://www.transparency.org/exporting_corruption/Netherlands

http://www.transparency.nl/2014/11/grote-bedrijven-zwijgen-over-lokale-impac/

http://www.transparency.nl/?s=collective+action

http://www.transparency.nl/2014/11/agenten-en-corruptie/

http://www.transparency.nl/2014/12/corruption-perceptions-index-2014/

http://www.transparency.nl/2014/12/anti-corruptiedag/





Conferenties

In 2014 is een aantal conferenties gehouden waar TI-NL een rol bij heeft gespeeld: Fraude Film Festival Op 1 en 2 oktober 2014 werd het eerste Nederlandse Fraude Film Festival (FFF) gehouden in EYE Amsterdam. Op deze inspirerende plek werden twee dagen lang films getoond die alles te maken hebben met fraude en de bestrijding ervan. Het FFF heeft als doel om het maatschappelijk bewustzijn omtrent fraude te vergroten. De eerste dag was besloten voor genodigden uit de wereld van de fraudebestrijding. Op donderdag 2 oktober kreeg het brede publiek op informele wijze een breed en gevarieerd beeld van fraude en de invloed ervan op onze maatschappij. Een deel van de opbrengst ging naar TI-NL als goed doel. Women in Compliance and Regulatory Affairs Bestuurslid Sujatha Iyer, organiseerde in 2013 voor het eerst een event over ‘Women in Compliance and Regulatory Affairs’. Het event werd ondersteund door TI-NL en gesponsord en gecoördineerd door PwC. In 2014 heeft het opvolgende event plaatsgevonden. Sujatha Iyer was mede als TI-NL bestuurslid betrokken. Andere sprekers waren lid van de expert groep van TI-NL dr. Abiola Makinwa en TI-NL lid dr. Sylvie Bleker. 20 & 21 november Thought Leadership: ‘Global Fraud and Corruption Conference’ Vanuit verschillende perspectieven (compliance, controle (audit), ethiek en juridisch) werd gekeken naar de manieren om een effectieve anti fraude en corruptie strategie te voeren. De implementatie van deze strategie is niet alleen theoretisch, maar heeft daadwerkelijk een positieve impact op het bedrijf, de werknemers en business partners. De focus ligt daarbij op het aanmoedigen van een ethische bedrijfscultuur, het verbeteren van het inschatten en omgaan met fraude risico’s en het omgaan met moeilijke juridische uitdagingen. Training in ethiek en succesvolle fraude preventie zijn hierbij essentieel. Juridische uitdagingen zijn er in overvloed: onder andere regels over data bescherming en privacy, arbeidsrecht, FCPA, OECD Anti-omkoping verdrag en UK Bribery Act. Daarbij verdienen GOS landen en Opkomende Markten extra aandacht. Naast preventie kwam ook een effectieve onderzoeksstrategie aan de orde, met betrekking tot interviews, klokkenluidersbescherming, bewijsgaring en veroordeling. Daarbij is begrip van cultuur, HR en ethiek voordelig. Namens TI-NL was voorzitter Paul Arlman spreker tijdens de keynote panel en TI-NL bestuurslid Sujatha Iyer (PwC) was gedurende beide dagen voorzitter en facilitator van de conferentie.







Het Transparency International Secretariaat en TI-NL

Transparency International Strategy 2015 Het TI-Secretariaat is het middelpunt voor de wereldwijde anti-corruptie initiatieven. De ‘Strategy 2015’ werd vorig jaar vastgesteld en vormt nog steeds de leidraad voor de initiatieven van TI het komende jaar. In haar ‘Strategy 2015’ heeft TI-S zes kernprogramma’s gericht op verandering in samenlevingen zodat burgerparticipatie wordt gestimuleerd én inzichtelijk, verantwoordelijk en transparant bestuur op alle niveaus mogelijk is:

(1) People Engagement, (2) Business Integrity en (3) Public Sector Integrity – bedoeld om een gemeenschappelijke focus aan te brengen in de concrete thematische initiatieven van TI

De (4) Resource Mobilisation en (5) Sustainability Institutional Network Strengthening programma’s ambiëren om de TI-beweging (inclusief de chapters) effectiever te functioneren rond anti-corruptie kwesties.

Tenslotte is het (6) Anti-Corruption Solutions and Knowledge Programme service gericht naar alle afdelingen in anti-corruptie activisten door kennis breed en op uniforme wijze te delen, en de TI-beweging in staat te stellen te leren van bv effectieve initiatieven in andere landen.

Al deze initiatieven zijn erop gericht om zo effectief mogelijk te opereren rondom anti-corruptie initiatieven. Daarnaast zijn de initiatieven van Transparency International erop gericht de impact van anti-corruptie-initiatieven op nationaal niveau te vergroten door het potentieel te benutten van de nationale afdelingen. Op de jaarlijkse ledenvergadering werd deze strategie en de verlegde focus naar nationale afdelingen nogmaals bevestigd. Annual Member Meeting 2014 Paul Arlman, Linda Slot-Hoving en Anne Scheltema Beduin namen deel aan de op 17-19 oktober gehouden jaarlijkse ledenvergadering van Transparency International (Annual Member Meeting - AMM). Zij hebben deelgenomen aan diverse werkgroepen, o.a. over de UN Millenium Development Goals, OESO handhaving, het Lobby Project, klokkenluiders, het ‘No impunity’ inititatief en EU Integrity Watch. Anne Scheltema Beduin heeft tijdens de werkgroep ‘How to Build a Corporate Forum’ als panellid verslag gedaan van de ervaringen van TI-NL met het opzetten van het 2IF. Tijdens het formele deel van de AMM heeft de Algemene Vergadering een drietal resoluties aangenomen. De resolutie afkomstig van onze voorzitter Paul Arlman, riep FIFA op het Garcia rapport over de vraag of er corruptie heeft meegespeeld in de aanwijzing van de 2018 en 2022 World Cups aan Rusland en Qatar respectievelijk openbaar te maken, zodat diegenen die betrokken waren in omkoping of andere misdrijven ter verantwoording gebracht kunnen worden.

“FIFA must take concrete steps to win back trust in sport governance at a time when corruption threatens the integrity of sport,” aldus de resolutie. “The ability for sport to act as a force for good in the world is compromised when sports organisations are not held to the highest standards of good governance and accountability.”

Deze resolutie werd met een grote meerderheid aangenomen (118 stemmen voor, 1 stem tegen). De tweede resolutie betrof een oproep aan overheden nu te handelen om de publieke ruimte voor het maatschappelijk middenveld te beschermen, zodat zij “free from fear, harassment and intimidation” kunnen werken. De resolutie waarschuwt voor de snelle afbreuk van een veilige ruimte voor het maatschappelijk middenveld in de wereld, met toenemende bedreigingen – ook aan het adres van leden van Transparency International. Transparency International heeft tot slot besloten een Task Force op te richten om de meest effectieve wijze voor de Transparency



http://www.transparency.nl/2014/10/fifa-maak-garcia-rapport-openbaar/





International beweging te onderzoeken om publiekelijk standpunten in te nemen ten aanzien van internationaal opererende bedrijven die op corrupte wijze zaken doen. De volledige resoluties leest u hier. Focus van TI-S Nog altijd blijft het secretariaat in Berlijn (TI-S) toewerken naar een rol waarin zij de nationale afdelingen meer zal ‘faciliteren’ en ondersteunen. TI heeft inmiddels meer dan 100 national chapters. Overtuigd van het potentieel van de ruim 100 nationale afdelingen die Transparency International in verschillende landen ambieert TI-S een bestendiging van deze nationale afdelingen in eigen land. Dit is verwoord in de Strategy 2015 en TI blijft aan deze strategie vasthouden. Inmiddels wordt de Strategy 2020 ontwikkeld bij TI-S, waaraan TI-NL tevens een bijdrage zal leveren. Tijdens de ALV halverwege 2015 zal TI-NL deze strategie verder met haar leden uitwerken en bespreken. De impact van Transparency International is met sterke nationale afdelingen in potentie groter dan de situatie waarin enkel de organisatie in Berlijn groter zou worden. Op de AMM bleek ook dat de enkele jaren geleden ingezette lijn naar een wat ‘activistischer’ opererend TI door middel van haar nationale afdelingen zich heeft doorgezet. Inmiddels is er in 2014 een nieuw TI-S bestuur gekozen, met een nieuwe voorzitter: José Ugaz. José Ugaz heeft in Peru als ad-hoc openbaar aanklager verschillende grote corruptiezaken aangepakt. Meest bekend hiervan was de zaak tegen voormalig Peruaanse President Alberto Fujimori en Vladimiro Montesinos, voormalig hoofd van de veiligheidsdienst van Peru. Tijdens de AMM werd ook de nieuwe vicevoorzitter gekozen, Elena Panfilova, voorzitter van Transparency International Rusland. Daarnaast werden zes nieuwe board members verkozen: Sion Assidon (Marokko), Emile Carr (Sierra Leone), Jeremy Carver (UK), Mercedes de Freitas (Venezuela), Mark Mullen (Georgië) en Elisabeth Ungar Bleier (Colombia). Korte biografieën van de board members treft u hier aan. De strategie van TI-S blijft er de komende jaren op gericht om de nationale afdelingen zich volledig te laten ontplooien en waar nodig de nationale afdelingen daarin bij te staan. Dat betekent minder investeringen in het Secretariaat en meer investeringen in de nationale afdelingen. Investering in relatie nationale afdeling met TI-Secretariaat Er bestaat nog altijd een verschil van inzicht tussen het internationale secretariaat en nationale afdelingen (waaronder TI-NL) over de druk en verwachtingen van TI-S ten aanzien van de kleine en beperkt gefinancierde West-Europese afdelingen. Het internationale secretariaat is een goed gefinancierde beroepsorganisatie. Meerdere West-Europese afdelingen daarentegen zijn financieel beperkt en vrijwel volledig van vrijwilligers afhankelijk. Een ambitieus project zoals bijvoorbeeld het NIS Project legt een grote druk op de nationale afdelingen. Een verdere stap in professionalisering (wat alleen mogelijk is met meer financiering) moet worden gemaakt alvorens verschillende projecten tegelijk kunnen worden gedaan. De activiteiten van het bestuur waren in 2013 en 2014 gericht op verdere ontwikkeling en professionalisering van TI-NL. Deze inspanningen hebben in 2013 en 2014 hun vruchten afgeworpen. In 2014 is in toenemende mate positief contact geweest tussen TI-NL en TI-S. Naast de tweewekelijkse calls met regionale manager Valentina Rigamonti, hebben meerdere bezoeken over en weer plaatsgevonden. Ook heeft TI-NL aan een tweetal projecten samengewerkt met TI-S, hetgeen goed is verlopen. TI-NL hoopt deze goede verhouding in 2015 voort te zetten en te bestendigen met verdere samenwerking in projecten.



https://www.transparency.org/files/content/feature/2014_AMM_Resolutions.pdf

http://www.transparency.org/whoweare/organisation/our_chapters

http://www.transparency.org/whoweare/organisation/our_chapters

http://www.transparency.org/whoweare/organisation/strategy_2015/0/

https://www.transparency.org/files/content/feature/2014_New_Board_of_Directors.pdf





Bijeenkomsten & overleg In 2014 heeft TI-NL deelgenomen aan diverse bijeenkomsten en overleggen:

Politiek / ambtelijk apparaat

14 mei: overleg minister Schippers

10 juni: kennismaking met het ministerie van Buitenlandse Zaken en Veiligheid & Justitie

7 oktober: overleg met ministerie van Buitenlandse Zaken / Veiligheid & Justitie

10 november: Platform Corruptiebestrijding: Gerben Smid (expert TI-NL en voormalig bestuurslid) en Anne Scheltema Beduin namen namens TI-NL deel aan het Platform Corruptiebestrijding, georganiseerd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie (V&J), in samenwerking met Buitenlandse Zaken (BuZa). V&J maakt hier een inventarisatie van de corruptieproblematiek in Nederland en werkt met verschillende organisaties, waaronder TI-NL, aan een communicatiestrategie voor het bedrijfsleven (MKB).

4 december: tweede bijeenkomst Platform Corruptiebestrijding bij BuZa.

Institutioneel

19 januari: overleg met SER Voorzitter Wiebe Draaijer

22 januari: bespreking bij FMO over lidmaatschap 2IF

20 maart: bespreking ABN AMRO over lidmaatschap 2IF

10 april: TI-NL aanwezig bij training Brunel door Peter van Veen (TI-UK)

12 juni: bespreking ABN AMRO

19 september: Siemens N.V.

22 september: TI-NL aanwezig bij training Brunel door Peter van Veen (TI-UK)

26 september: People in Touch

14 oktober: ABN AMRO

21 november: overleg Unilever over tweede bijeenkomst 2IF (17 april 2015)

Binnen TI

4 februari: bijeenkomst expertgroep voorafgaand aan de ALV

15 april: overleg TI-NL Advocacy Groep Klokkenluiders

29 april: bijeenkomst bij TI-UK (Corporate Business Forum)

21 mei: bijeenkomst TI-UK in Den Haag over International Defence & Security Programme

8-11 juli: bijeenkomst over Lobbyen TI-S (Berlijn)

15 september: TI-NL werd bezocht door TI-S en TI-UK

17 september: overleg TI-NL Advocacy Groep Klokkenluiders

1 oktober: bijeenkomst TI-UK in Den Haag over International Defence & Security Programme (The Hague Centre for Strategic Studies)

15-16 oktober: bijeenkomst Finance Committee TI

17-19 oktober: Annual Membership Meeting TI

Divers

16 januari: deelname Deloitte RiskLab 2014

20 februari: deelname aan een conferentie in Brussel over

6 maart: overleg met Adviespunt Klokkenluiders Voorzitter Hannah de Jong



http://www.transparency.nl/2014/09/transparency-international-jaagt-op-corruptie-in-den-haag/





27 maart: workshops voor General Counsel Nederland over volgende onderwerpen: naming & shaming op het internet; bedrijven zoeken in toenemende bijstand van experts in fraudezaken; en fraudeurs en digitalisering

23 april: bijeenkomst stuurgroep Fraude Film Festival (bij Allen & Overy)

8 mei: deelname bijeenkomst Deloitte over datamining en fraude

15 mei: deelname conferentie ‘White Collar Crime and Regulatory Trends in the EU and the US’

19 mei: Worldconnectors bijeenkomst bij het ministerie van Buitenlandse Zaken

12 juni: openingsbijeenkomst Fortress, over het Fraude Film Festival

1 juli: overleg met de Nederlandse Belangenvereniging Accountants (NBA)

1 juli heeft TI-NL een bijdrage geleverd aan: ‘Expert survey on public and private party financing regulations and the regulations of referenda and issue campaigns in the Netherlands’ (onderzoek UvA)

3 september: overleg NOC*NSF, ‘Sport en integriteit’

18 september: deelname Norton Rose seminar

29 september: Worldconnectors bijeenkomst: ‘special high-level roundtable session and presentation of the Charter on the role of business, civil society and cross-sector partnerships in the Post-2015 Development Agenda’

9 oktober: 62nd Dies Natalis van het International Institute of Social Studies (ISS), ‘Teaching Research Ethics or Learning in Practice: Preventing Fraud in Science’

29 oktober: deelname 2014 ECMI Annual Conference, ‘The Five Years Ahead - A new action plan for Europe’s financial markets?’

4 november: informeel overleg met Adviespunt Klokkenluiders Voorzitter Hannah de Jong

22 december: overleg met Envirosecurity en het T.M.C. Asser Instituut

Presentaties en lezingen In 2014 hebben bestuursleden, leden en de kantoor-directeur van TI-NL een aantal presentaties en lezingen gegeven:

31 januari: seminar NautaDutilh over corporate governance 6 februari: lezing bij New Knowledge Club van de Erasmus Universiteit Rotterdam

13 februari: lezing op het symposium ‘Storm over Corporate Litigation’

11 maart: lezing voor de Bestuurskundetafel in de Witte

22 mei: presentatie tijdens de High level Seminar on ‘Negotiated Settlements for Corruption Offences: A European Perspective’ (OLAF en The Hague University)

23 mei: gastcollege voor studenten van de Neyenrode Business Universiteit over TI-NL en ‘duurzaamheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid, ethiek en integriteit’

26 mei: lezing voor journalisten/ambtenaren uit Oost-Europa over bestrijding van corruptie

11 juni: lezing voor Indonesische mensenrechtenverdedigers Vrije Universiteit Amsterdam over corruptiebestrijding en mensenrechten

22 oktober: presentatie tijdens bijeenkomst Studiegezelschap voor de Economische Politiek

29 oktober: presentatie over het werk van Transparency International en de Corruption Perception index bij The Hague Academy







14 november: presentatie tijdens VU congres ‘Sportweddenschappen, feiten en fabels’

3 december: seminar Lions Club & Universiteit Leiden over integriteit

4 december: lezing Radboud Universiteit Nijmegen over Transparency International

8 december: lezing de Witte voor de Alexis de Tocqueville tafel

Perscontact In 2014 heeft TI-NL met diverse media contact gehad:

3 februari: Paul Arlman bij RTL om 18:15 bij het programma Editie NL;

13 februari: interview met Martijn Roos voor Erasmus Universiteit Rotterdam alumni

18 februari: overleg met twee journalisten van NRC

februari en maart: diverse contacten met Braziliaanse journalisten over de Petrobas affaire

maart: gesprekken met de Telegraaf en NOS over de situatie in Oekraïne

14 april: NRC ingezonden brief Paul Arlman over NZA en persoonlijke integriteit

7 november: FD ingezonden brief Anne Scheltema Beduin over corruptie en mensenrechten

28 november: interview Anne Scheltema Beduin voor Noorse krant over buitenlandse corruptie

december 2014: diverse contacten met Britse journalist over SBM-zaak

20/21 december 2014: NRC column Zelden straf voor corrupte bestuurders, gedeeltelijk gebaseerd op de presentatie van TI-NL voor de Lyons Club & Universiteit Leiden over integriteit

Vergaderingen TI-NL In 2014 heeft TI-NL twee ALV’s en een aantal bestuursvergaderingen gehouden:

29 januari: bestuursvergadering bij Anne Scheltema Beduin

4 februari: ontvangst en lunch met TI-S (Anne Koch en Valentine Rigamonti), overleg over alle nationale en internationale zaken (UvA)

4 februari: ALV TI-NL (UvA)

19 maart: bestuursvergadering bij Bar Dakota (Schiphol Airport)

2 juni: bestuursvergadering bij Paul Arlman

12 juni: ALV TI-NL (UvA)

10 september: bestuursvergadering bij Joost Wiebenga

10 oktober: vergadering 2IF (Siemens N.V.)

29 oktober: bestuursvergadering bij Sujatha Iyer

12 november: overdracht penningmeesterschap (Grant Thornton)

10 december: strategie meeting van het bestuur (UvA)



http://www.rechten.vu.nl/nl/opleidingen/postacademisch-onderwijs/overige-activiteiten/congressen/index.asp

http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/december/20/zelden-straf-voor-corrupte-bestuurders-1448984





Conference calls TI In 2014 heeft TI-NL veel vergaderingen belegd via conference calls:

10 januari: conference call bestuur

24 januari: conference call bestuur

31 januari: conference call TI-S

7 februari: conference call bestuur

14 februari: conference call TI-S (Postcodeloterij)

21 februari: conference call bestuur

26 februari: conference call TI-S

5 maart: conference call TI-S

7 maart: conference call bestuur

7 april: conference call TI-EU (Verklaring tegen corruptie)

25 april: conference call bestuur

9 mei: conference call bestuur

13 mei: conference call 2IF

15 mei: conference call TI-S

19 mei: conference call TI-Denemarken

26 mei: conference call TI-S (Project ‘Analysis of international norms and standards’)

6 juni: conference call bestuur

13 juni: conference call TI-S

4 juli: conference call bestuur

16 juli: conference call TI-S

18 juli: conference call bestuur

1 augustus: conference call bestuur

15 augustus: conference call bestuur

19 augustus: conference call TI-S

16 september: conference call TI-S

8 oktober: conference call TI-S

9 oktober: conference call TI-S (Lobby project)

24 oktober: conference call bestuur

30 oktober: conference call TI-EU

5 november: conference call TI-S

7 november: conference call bestuur

17 november: conference call TI-België

21 november: conference call bestuur



5 december: conference call bestuur

18 december: conference call TI-S

19 december: conference call bestuur







Vooruitblik 2015

In 2014 zijn de stappen gezet om de organisatie verder te bestendigen. De middellange en- langetermijnplanning voor de bestendiging van TI-NL als organisatie en de daarvoor benodigde ledencontacten en fundraising is in werking gezet en dient verder ontwikkeld te worden. Dankzij de energie van het nieuwe bestuur, de inzet van de kantoor-directeur en de steun van de experts, leden en (nieuwe) institutionele leden van TI-NL is weer een breed scala aan activiteiten ondernomen. Zowel de prioriteiten, als de portefeuilles hebben ertoe geleid dat TI-NL in 2014 effectiever heeft kunnen optreden. In 2015 zal dit beleid worden voortgezet. TI-NL heeft voor 2015/2016 de volgende (inhoudelijke) prioriteiten:

Decentralisatie – integriteit lagere overheden;

Bewustwording en aanpak voor het Nederlandse bedrijfsleven, met name het MKB;

No Impunity: Privaat & publiek toezicht & handhaving;

Lobbyen en de financiering van politieke partijen. Specifieke doelstellingen zijn:

diversificatie van financiering;

inhoudelijk goed onderbouwde standpunten en adviezen ten aanzien van de prioriteiten van 2015;

een opmaat naar 2016: nieuwe prioriteiten en meer leden omdat TI-NL haar visie en missie aantoonbaar waarmaakt.

Verdere aanvulling (en diversificatie) van de financiering van TI-NL om een tweede betaalde medewerker aan te kunnen nemen is een belangrijke doelstelling die tijdens 2015 verder ingevuld zal worden. Uiteraard blijven structurele doelstellingen als verdere groei doormaken in zowel het ledenaantal, als de impact van TI-NL op anti-corruptie initiatieven in Nederland een essentieel onderdeel van de inspanningen van TI-NL. Transparency International Nederland dankt haar leden, institutionele leden, donateurs en contacten van harte voor hun bijdragen aan de activiteiten die TI-NL in 2014 heeft kunnen ontplooien. Transparency International Nederland wil deze samenwerking graag voorzetten in 2015 om integriteit, inzichtelijkheid en toerekenbaarheid te bevorderen in Nederland.

Jaaragenda 2015

ALV: 28 januari 2015 (19:00 – 21:30 uur, bij KAS BANK, Amsterdam)

Conferentie ‘Lobbyen in Nederland’: 15 april 2015 (9:00 – 18:00, bij Nieuwspoort, Den Haag) Bijeenkomst 2IF: 17 april 2015 (9:30 – 14:00, bij Unilever, Rotterdam)



Jaarverslag 2014 - Transparency International Nederland · Rekeningnummer: NL42 RABO 0350 0725 90...

Documents

Transcript of Jaarverslag 2014 - Transparency International Nederland · Rekeningnummer: NL42 RABO 0350 0725 90...