Ο ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο (internet addiction) είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να οριοθετηθεί, αφού η εξάρτηση από το Ίντερνετ δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε εγχειρίδια ψυχιατρικά. Αυτή η μορφή εθισμού ορίζεται ως την «ενασχόληση με το Ίντερνετ για άντληση αισθήματος ικανοποίησης που συνοδεύεται με αύξηση του χρόνου που καταναλώνεται για την άντληση αυτού του αισθήματος».

ΑΙΤΙΑ Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες

ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση εαυτού», όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει, πολλές φορές, οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες).

Συμπτώματα 

• Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης, όπως ψυχοκινητική διέγερση, εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού, άγχος, έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο και όνειρα για το διαδίκτυο.

• Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο (λογισμικά, σκληροί δίσκοι κ.λ.π.)

• Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό επίπεδο.

• Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο διαδίκτυο.

• Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο. Ακόμη, απομονώνεται, από την οικογένεια και τους φίλους του, γίνεται επιθετικός, μπορεί να κλέβει χρήματα από του γονείς για να παίζει. Φτάνει σε σημείο να μην τρώει ή και το αντίθετο( να παχαίνει πολύ).

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Αρχικά, καθώς οι περισσότεροι εθισμένοι του διαδικτύου είναι μικρά παιδιά, χρήσιμο θα ήταν η αντιμετώπιση του προβλήματος να ξεκινήσει από τα σχολεία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τόσο με σχετικές ενημερώσεις ειδικών που διοργανώνει το σχολείο, όσο και με τις παροτρύνσεις των ίδιων των καθηγητών προς τα παιδιά. Ακόμη, την ευθύνη έχουν φυσικά και οι ίδιοι οι γονείς των παιδιών αυτών, οι οποίοι θα πρέπει να αρχίσουν να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους όταν βλέπουν πως το κακό κοντεύει να παραγίνει και να θέτουν ορισμένα όρια. Με τους τρόπους αυτούς το κοινωνικό περιβάλλον των παιδιών με εθισμό θα μπορούσε να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του προβλήματος σε έναν πολύ σημαντικό βαθμό.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ακόμα και μετά από μακροχρόνια θεραπεία και επιμονή οι ασθενής είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψουν στην αρχική τους κατάσταση. Πάντα θα υπάρχει ο κίνδυνος επανεμφάνισης του εθισμού και σε μεγαλύτερα επίπεδα. Θα πρέπει να το πάρει από την αρχή απόφαση ότι θα κάνει μια νέα αρχή.

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Σήμερα ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πέφτουν θύματα του εθισμού τους στο διαδίκτυο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές επιπτώσεις στα άτομα αυτά. Το γεγονός αυτό γίνεται ιδιαίτερα ανησυχητικό καθώς την πλειονότητά τους αποτελούν νέα παιδιά και μάλιστα όχι μεγαλύτερα από 18 χρονών. Για τον λόγο αυτό, καθώς και για το γεγονός ότι ποσοστό των εθισμένων στο διαδίκτυο αυξάνεται συνεχώς, η αντιμετώπιση του εθισμού αυτού αποτελεί επιτακτική ανάγκη.

Ηλικιακές ομάδεςπαιδιών που εμφανίζουν εξάρτηση 

Ποιες ηλικιακές ομάδες παιδιών εμφανίζουν εξάρτηση 

Το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί σε εφήβους κατά την πρώιμη εφηβεία (10-14 ετών) ή και σε μικρότερη ακόμη ηλικία. Είναι πιο συχνό κατά την μέση εφηβεία (15-17 ετών), κατά την οποία οι έφηβοι πειραματίζονται και σταδιακά αυτονομούνται, καθώς και κατά την όψιμη εφηβεία (> 17 ετών). Οι περισσότεροι εξαρτημένοι έφηβοι ασχολούνται με «παιχνίδια» στο σπίτι ή τα internet cafe.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Ένα παράδειγμα εθισμού: Σήμερα άργησα την πρώτη ώρα στο σχολείο. Ήμουνα σε ένα σημαντικό σημείο στο παιχνίδι που βρήκα χθες και

δεν μπορούσα να φύγω. Αφού πέρασε άλλη μια βαρετή μέρα στο σχολείο πήγα σπίτι. Είχα διάβασμα αλλά είπα να μπω λίγο στο παιχνίδι να δω τις εξελίξεις. Πέρασε η ώρα και δεν πήγα στο φροντιστήριο προτίμησα να μείνω να παίξω. Ήρθε τα βράδυ και είμαι ακόμα στον υπολογιστή. Δεν μπορούσα να βγω γιατί ήταν σημαντική η μέρα. Κοιμήθηκα 3 ώρες και ξαναμπήκα στον υπολογιστή. Άργησα την πρώτη ώρα και γι αυτό ο πατέρας μου έβαλε τις φωνές.

Τύποι εθισµού στο διαδίκτυο

Υπάρχουν πολλοί τύποι εθισμού που μπορεί να µην είναι µόνοεπιβλαβείς για τη φυσική κατάσταση του ατόμου, αλλά μπορούν ναοδηγήσουν σε αλλαγές στη συμπεριφορά του ατόμου. Αυτό µε τη σειρά του μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την κοινωνική ζωή του ατόμουκαι τη φυσιολογική του λειτουργία. Μερικοί τύποι εθισμού στο διαδίκτυο είναι οι παρακάτω: • Net Gaming: Αφιέρωση πολύτιμου χρόνου σε κάθε είδους παιχνίδι

στο Internet, σε e-καζίνο, ηλεκτρονικό shopping, κάθε λογής δημοπρασίες και αγοραπωλησίες μετοχών.

• Cyber-Relational Addiction: Συνεχής σύναψη φιλικών και άλλων σχέσεων µέσω των διαφόρων chat rooms.

• Information Overload: Τύπος καταναγκασμού που προκύπτει ακριβώς από τον πλούτο και την εξαιρετική ποικιλία πληροφόρησης που διατίθεται στο διαδίκτυο. Ο χρήστης καταναλώνει υπερβολικό χρόνο στην αναζήτηση, συλλογή και οργάνωση της πληροφορίας.

(Dannon PN & Iancu I. 2007)

ΠΗΓΕΣ

www.wikipedia.com www.vita.gr www.BHMA.gr www.stixoi.info