international literary and art magazine · 01 CATALOGUS VAN DE VERLOREN REIZEN Uit Wunderkammer (27...

1

international literary and art magazine

2019

Verder nieuw werk van Lies van Gasse, Uri

Hollander, Yael Tomashov,

Andrej Sen-Senkov, Frank Schablewski,

Ralf Thenior

Kunst van Ronny Someck, Andrej Cherkasov, Igor Ulangin, Harrie Geelen

7

azul is available for free from Azul Press. Apply via e-mail:

[email protected]

june 2019 – number 7

Colophon

Editor Hennie Jetzes

Design Edwin Smet

Cover image Espen Dietrichson

ISBN 978-94-92401-25-0

All other informationwww.azulpress.com

2

Table of Contents

3

PoetryHans van de Waarsenburg (Nederland) page 4

Menno Wigman (Nederland) page 6

Lies van Gasse (Nederland) page 8

Nils Chr. Moe-Repstad (Noorwegen) page 11

Marte Huke (Noorwegen) page 16

Torgeir Rebolledo Pedersen (Noorwegen) page 30

Ulf Karl Olov Nilsson (Zweden) page 38

Ruth Lillegraven (Noorwegen) page 45

Uri Hollander (Israël) page 69

Yael Tomashov (Israël) page 72

Andrej Sen-Senkov (Rusland) page 82

Frank Schablewski (Duitsland) page 99

Ralf Thenior (Duitsland) page 105

ArtEspen Dietrichson (Noorwegen) page 22

Ronny Someck (Irak/Israël) page 58

Andrej Cherkasov (Rusland) page 76

Igor Ulangin (Rusland) page 92

Harrie Geelen (Nederland) page 112

4

Hans van de Waarsenburg (1943-2015) nederland

azul 7 — international literary and art magazine 5

Foto Riët Amesz

Hans van de Waarsenburg (1943-2015) was mederedacteur van Azul magazine. Voor wie zijn stem nog eens wil horen is er Azul, een luisterboek. Op deze cd leest hij voor uit zijn bundels Zuidwal (1993), Beschrijvingen van het meer (2000), Waar de wegen waren (2003) en Azul (2006).

6

Menno Wigman(1966-2018) nederland

Deze tekst is een bewerking van de Hans Berghuis-lezing die Menno Wigman op 28 oktober 2010 uitsprak tijdens de Maastricht International Poetry Nights.

Still uit de DVD (niet uitgegeven)


De vrede moe is geboren uit Moord in Rotterdam (1994), een boek met een stuk of honderd indringende politiefoto’s uit de periode 1905-1967. Toen Menno Wigman dat boek voor het eerst in handen kreeg, begon hij al snel een reeks gedichten te schrijven. Tijdens zijn eerste afspraak met beeldend kunstenaar Diana Scherer vertelde Wigman vol enthousiasme over zijn fascinatie voor Moord in Rotterdam. Tot zijn grote verbazing bleek Scherer een reeks foto’s gemaakt te hebben die eveneens waren geïnspireerd door de politiefoto’s uit Rotterdam.Niet veel later besloten ze hun werk te bundelen in De vrede moe. Het resultaat is een indrukwekkend boekwerk waarin het fenomeen moord op alle denkbare wijzen wordt belicht. De vertaling naar het Engels werd verzorgd door John Irons en de vormgeving was in handen van Willem van Zoetendaal.

De bedoeling was een DVD uit te geven waarop Menno Wigman enkele gedichten zou voorlezen. Die DVD is inderdaad gemaakt maar de dag erna had hij zich bedacht en kwam hij met het voorstel voor de bundel ‘De vrede moe’, gedichten bij foto’s van Diana Scherer.

8

Lies Van Gasse belgië

9

Een stem van paardenhaar

In september 2012 reisden dichter/beeldend kunstenaar Lies van Gasse en Bas Kwakman, directeur van Poetry International Rotterdam en beeldend kunstenaar, samen met een groep internationale dichters door Mongolië. Ze namen deel aan het internationale poëziefestival Altan Guruus, dat niet alleen in de hoofdstad Ulaanbaatar, maar ook in kleine steden, dorpen, gehuchten en zelfs eenzame tenten in de Gobi-woestijn werd gehouden. Toen bleek dat beiden de overweldigende indrukken van de reis al tekenend en schrijvend verwerkten, besloten ze om samen een boek te maken. Een stem van paardenhaar brengt de poëzie van Lies Van Gasse, het proza van Bas Kwakman en het beeldend werk van beiden samen. Dit levert een uniek en persoonlijk beeld op van een reis door een land van een betoverende schoonheid. Een land waar mens, dier en natuur op een onnadrukkelijke wijze in harmonie lijken te leven. Waar de moderne Westerse cultuur op soms bizarre wijze in balans wordt gebracht met eeuwenoude tradities en gebruiken. Dit is een boek over de plek waar de jacht begint, over een man die over het rode grind van de hemel rolt en droomt over de rally Parijs - Dakar, over de K1-vechter en de sjamaan, over melk die over manshoge borsten wordt gesprenkeld, over de taal op het schild van de Zwarte Pad en de toeristentunnel door de buik van Djenghis Kahn. Over

wokdka van kamelenmelkstremsel, ronde tenten van vilt en wol en over de liederen die ’s avonds door de kamelen worden gezongen.

Bas Kwakman (1964) is opgeleid als beeldend kunstenaar en docent kunstgeschiedenis. Na aanvullende studies op het gebied van Marketing en Cultureel Management werkte hij als organisator en manager bij diverse culturele instellingen. In 1996 was hij medeoprichter en redacteur van Tortuca, een tijdschrift en uitgeverij voor literatuur en beeldende kunst. Vanaf 2003 werkt Kwakman als directeur bij Poetry International Rotterdam. Hij publiceert regelmatig in Nederlandse en internationale uitgaven over beeldende kunst en poëzie en in 2012 verschenen enkele verhalen en tekeningen van zijn hand in het boek Queens of the Secret Garden (Villa Augustus).

10

Geen gewicht

Stil staan de bomen in het bos,weerloos als oude mannen,ver van het plankenhouten huis, de heuvel,de omgevallen rand met keien,de opgezette zee,

stil, als in een opengebroken oerwoud.Bijna vallen ze om. Ze hebben geen gewicht.

Het mos trekt honderden streepjes door de bladerenen overgroeit, als koraal, hun wortels.

Ik voel mij door een verende bodem zakkenwanneer plots, een lichtinval, de wereld klapten ik mij opplooien moet, als in een koffer.


Nils Chr. Moe-Repstadnoorwegen

Vertaling Liesbeth Huijer

01 CATALOGUS VAN DE VERLOREN REIZENUit Wunderkammer (27 kataloger), Flamme Forlag, Oslo, 2016

1

De winter kan tot ver in de lente hakken voordat de dagen bedreigend worden voor de fantasie

je vindt me te licht voor Caïro en de witte zeilen van de feloeken, maar oktober

stilt de etesische winden en laat een mooie eenvoud in de pijn zien

2

Er zijn steden onder steden, landen boven landen en eilanden die gewoon

eilanden zijn

maar de vuurtoren van Oksø is een minaret, het kanaal door Bragdøya

is de autobahn Hamburg-Kassel: ‘shit, nam je de afslag Kassel’

3

Mijn naam is alleen begrijpelijk als je terugdenkt

de reizen zijn daar, maar ze zijn triester dan eerst en doden behalve mij ook anderen

als ik vlieg en over vliegen droom, zo ver dat de ziel de enige weg terug is

4

Ik zou zijn verdwenen waar ik maar kon

een Vietnamees dorp en baguettes met

paté, de Franse koloniën zijn voor de geleerden

12

5

Als je documenteert wie ik was, ben ik het meeste en het minste dat boeken verwachten

de verscheidenheid van de horizonten: was ik Amerika of een reis naar Armenië

met de gedichten kun je niets doen zonder het schrift te onderzoeken dat je nooit vond

6

Ik ga in bed liggen, maar weet dat de boten buiten wachten

ik ga in bed liggen, maar weet dat de reizen buiten wachten

ik ga in bed liggen, maar buiten weet niemand dat ik verlang

7

Als ik al mijn boeken in New Delhi op straat had kunnen verkopen, zou ik dat doen, want de reis en

het schrift komen uit de rode hoek en slaan me neer, het enige dat ik uit de boekenkast haal

is een paleis waar ik ’s nachts in woon, dat ik ’s nachts verlaat, als de koningin van een imperium

8

Continenten worden uit je gesneden

ze praten over verplaatsingen, dat ze verbaal

en innig kunnen zijn, zelfs op de snijtafel van de patholoog

9

Het laatste wat je over de reizen zei, was dat ze niet volbracht kunnen worden, omdat ik

uit een plantenfamilie kom die zijn kronen opent als zeeroutes: de ballastaarde

van schepen bevat unieke plantenzaden die in tuinen worden verspreid, verboden voor de reizigers

10

Er is iets thuisloos in een onmogelijke reis, zwaarder en giftiger dan het ijzer-

overschot dat wortels toxisch maakt in anaerobe aarde, het is het moeras en het broekland, Miami

en Bombay, het is de zuurstof en het stikken, de ziel en de bitterheid


5

Als je documenteert wie ik was, ben ik het meeste en het minste dat boeken verwachten

de verscheidenheid van de horizonten: was ik Amerika of een reis naar Armenië

met de gedichten kun je niets doen zonder het schrift te onderzoeken dat je nooit vond

6

Ik ga in bed liggen, maar weet dat de boten buiten wachten

ik ga in bed liggen, maar weet dat de reizen buiten wachten

ik ga in bed liggen, maar buiten weet niemand dat ik verlang

7

Als ik al mijn boeken in New Delhi op straat had kunnen verkopen, zou ik dat doen, want de reis en

het schrift komen uit de rode hoek en slaan me neer, het enige dat ik uit de boekenkast haal

is een paleis waar ik ’s nachts in woon, dat ik ’s nachts verlaat, als de koningin van een imperium

8

Continenten worden uit je gesneden

ze praten over verplaatsingen, dat ze verbaal

en innig kunnen zijn, zelfs op de snijtafel van de patholoog

9

Het laatste wat je over de reizen zei, was dat ze niet volbracht kunnen worden, omdat ik

uit een plantenfamilie kom die zijn kronen opent als zeeroutes: de ballastaarde

van schepen bevat unieke plantenzaden die in tuinen worden verspreid, verboden voor de reizigers

10

Er is iets thuisloos in een onmogelijke reis, zwaarder en giftiger dan het ijzer-

overschot dat wortels toxisch maakt in anaerobe aarde, het is het moeras en het broekland, Miami

en Bombay, het is de zuurstof en het stikken, de ziel en de bitterheid

11

Madame Blavatsky, een halve terriër over haar zere knie: vier jaar lang met een vos rond de hals

bestudeerde ik de zeilroutes naar Byzantium en noemde de boot Marta omdat juni hard over de oogleden viel

in de zomer dat we Vestergapet uitzeilden en de vos de zee koos, toen hij de bogen van de golven zag glinsteren

12

Als ik mag reizen als de jongen die ik was, kan het geheugen nooit precies genoeg zijn

de tijd is een transparante slinger, maar komt terug als een boemerang

het geërfde instinct, het individuele talent, het wapen van de oertijd

13

Wanneer we met een traditie breken, worden we omlaag getrokken of bewegen we ons voorwaarts

als het kniegewricht, het heupgewricht en het enkelgewricht 180° zou worden verdraaid, zou ik

de richting zien, de richting denken, maar hem nooit voelen

14

Ik conserveer letters in lagen en archiveer boeken in rijen

waar ik van houd ligt in Rome, waar de mausolea in een periodiek systeem

staan, ik kies de romantiek en ga samen met de letters liggen

15

Jij slaapt, ik ga stilletjes naast je liggen en verval

ik had Shelleys fantoom kunnen zijn: Rome is een graf dat slaapt

het bewustzijn in het antieke mausoleum als ik ga liggen

16

Ik breng nachten door in een hotel in de Henrik Wergelands gate en een mausoleum in Rome

maar zoals Messias afscheid nam van de mensen, roep ik ‘Getsemane is werkelijker’

de eerste regel die Wergeland schreef, na enkele etmalen in een tuin bij de Olieberg

14

In 2014 verscheen van de Noorse dichter Nils Chr. Moe-Repstad (1972) 19 forgiftninger, zijn negende bundel. In deze bundel snijdt hij grote, zeer uiteenlopende onderwerpen aan – Mexicaanse drugskartels, IKEA, de ark van Noach, de pest, Roundup en de beurshandel – én brengt die met elkaar in verband. 19 vergiftingen is de integrale vertaling van deze bundel.

Zijn poëzie is in de goede zin van het woord wijdlopig, maar door zijn precisie, intelligentie en zorgvuldigheid wordt ze nergens breedsprakig. Bij iedere herlezing valt iets nieuws te ontdekken. Het maakt Moe-Repstad tot een van de interessantste Scandinavische dichters van dit moment.

Recensies

De mens op ramkoers met zijn eigen ondergang.— Obe Alkema in NRC Handelsblad

Op slinkse wijze verweeft Moe-Repstad beelden uit de diepzee met beelden uit de politieke actualiteit en uit Rusland, tot de verwijzingen, overeenkomsten en doodlopende metaforen je gaan duizelen.— op de internetsite van Vrij Nederland


Foto André Loyning

16

Marte Hukenoorwegen


De woorden vluchten voor de gedachteBedekken, verbergen, verstoppenIn ieder woord raakt een gedachte verloren

Het geheugen kan de beleving niet vervangen,de weg vol gaten naar het huiswaar we lopen omdat we ons geen andere plekkunnen voorstellen om te zijn

17azul 7 — international literary and art magazine

Ik teken na wat ik zieAls je praat, licht je van binnenuit opAls ik schrijf, bereik ik de gedachte vóór die ontstaat

Maak sleutels die niet passenslijp en slijpmet afgewende precisie

18

Wij zijn tegelijkertijd met de dingen in de kamerEen lamp leunt over een bankTwee dekbedden liggen tegen elkaar aan in bed

Wat een vlieg op de ruit leekbleek een vogel hoog aan de hemel te zijn


Tekens verspreiden zichals zaad in de windBen je een haakjeBen je een dubbele puntof een punt

Of een punt die zich uitspreidtde armen uitslaat enalles omarmt

Ieder woord bestaaten spaties tussenwoorden

We vallenelkaars vorm in en uitWeven gedachten met de hand

De stem neemt het bij vlagen overvoorzichtig, voorzichtigwordt de toon in de kamer gelegd

Ademennauwelijkshier zijn

In al het leveneen drift naar een anderAls je de tijd uit gaatzorgt de brekende schakel ervoordat de sterke steviger vasthouden

20

Zware regenDe vogel vliegt op van de takIk verzamel indrukkenterwijl het loof kleur verliest

Het koren waait nietmaar wuift in de windIk mis je omdat ik weet dat je bestaat


Wakkere dromenvernieuwen oude herinneringen

Ik wil niet op foto’s staan van wat ik heb gezien,ik schep een bevochten vergetelheidRek de tijd uitSla vele dagen te laathet kalenderblad om

Zonder jou kom ik van de grond en zweefdat is een manier om me af te wendenom het onbekende binnen te vliegen met een droom op mijn rug

22

Espen Dietrichson noorwegen

Birds #4


Variations on a Dark City #1

24

Second Construction #2


Second Construction #1

26

Return tot he Unknown #1


Seven Years Later #1

28

Hard Edges, Cloudy Cities #5


Hard Edges, Cloudy Cities #4

30

Torgeir Rebolledo Pedersennoorwegen


BRENG HET HELE LANDSCHAP HIERHEEN

de dood is een vis in een schooleen duizendbroeder een duizendzuster

het blupje als de dobberals het lichaam onder gaat

het zijn niet de doden die vragenhet zijn de levenden die vragen

om iets levendsom de doden in te hebben

kom dus met het hele landschaphang blauwe verten achteraan en weiden vooraan

en daartussendonkere bosranden om de blik aan te scherpen

en bosprik om van te drinkenen dennenscheuten om op te kauwen

en een meer uitspugenen een libelle die daarin weerspiegeld wordt.


REGEN MET ZON

huilen is gecondenseerd verdrietwe huilen over verloren zonen

zonen huilen oververloren broers dochters huilen

in de zon komen bloemen uitin de regen paraplu’s

in de zon komt vreugde uitwordt neergeslagen door zeis en plat graan

in de zon komt verdriet uiten de schaduwen strekken zich uit

huilen is gecondenseerd verdrietlachen is verdampt huilen

zo lang we kunnen lachenzo lang kunnen we huilen

32

DE DOOD EN HET MEISJE

Vorüber! ach, vorüber!Geh, wilder Knochenmann!Ich bin noch jung, geh, Lieber!Und rühre mich nicht an

een regenglanzende middag op de Autovia Uno bijMalaga, in een zwakke bocht, waar de vangrails ineen duiktin de middenberm als een bange ijzerslang , komt de Por-sche op de verkeerde rijbaan en raakt de tegenligger, de auto metde jongen en het meisje, en de dood in de Porsche pakt de jongen,de vluchtstrook komt er het best vanaf, loopt slechtseen kras op, het meisje ontwaakt uit een coma, glas valtuit haar haar, de mishandelde jongen, de manvan het meisje, is mijn oudste zoon, ze waren één jaar getrouwd, hijfonkelt, de diadeem waarmee de dood haar kroont, waarmeeze tot weduwe wordt gekroond, waar de Dood naar wees metzijn schokvinger


DE DOOD EN DE JONGEN

De Puberteit is een aangekondigde brand, een aangekondigd ongeluk opweg naar man, zei de vader van de Puberteit. De Puberteit is eenhel, zei de moeder van de Puberteit; wat mij betreft kan hijin de vriezer worden gelegd, dan kunnen we hem eruit halenals hij volwassen is. Niemand van ons wist toen van de dood van de Puberteiten de lijkschouwing die zou komen. Ze kregen hem niet uitde vriezer om hem weer te laten lopen, tikken en weer lopen,nee, na de lijkschouwing moest de Puberteit er weer in, moestwachten tot de crematie, er ging een paar weken voorbij voordathij thuis kwam, in een urn kregen ze hem, de Puberteit, de asvan een aangekondigde man.

34

ERVARING EN VERDWIJNING

we ervaren en verdwijnenwe zijn zaken gewonnen

we zijn zaken verlorenen beroepszaken boven in de bomen

jaarring na jaarring geregenschors op schors gelegd

van loot naar bosen terug

plaatsen delict zijn ween plaatsen te ruste gelegd.

we ervaren en verdwijnenervaar ervaarvaar en ervaarvaars vader

op het perron van de te-kort-komersstappen we uit

in zon en regenin nacht en mist

vanaf het perron van de te-ver-komersstappen we in

we bevruchtenen voeden op

we zonen inwe zonen uit

we zijn de afscheiden van welkomstenwe ervaren en verdwijnen


ervaren om beter te vallenvoor één keer het best te vallen

laat vallen dennenappelslaat vallen zaad uit dennenappels

laat zaad worden rondgedragen in eekhoornwangenom te bewaren en te verteren

of om wortel te schietenop te komen en te planten

wortel te schietenen uitgerukt te worden

ervaar ervaarvaar en ervaarvaars vaderhet draagt

je draagt de berg ik draag de bergje draagt de val ik draag de val

waar ik ben gestruikeld en hoe vaakom zo goed te kunnen lopen

waar ik ben verwond en hoe vaakom zo mooi te kunnen groeien

ik in de zijspiegelover het hoofd gezien en overreden

jij achter het stuuringepakt en uitgekauwd

wat een geluksknallenwat een gelukswrakken zijn we

36

BEDANKT VOOR DE SCHAAL

bedankt voor alles wat je nooit krijgten bedankt voor waar je het op krijgt

bedankt voor de schaalbedank de schaal voor zijn vlak

bedank de schaalvoor Johannes’ hoofd

bedank de schaalvoor Salomé’s dans erop

bedank de zilveren schaalvan elke dag

bedank de gouden schaalvan elke nacht

bedank de timmeraars van de zeebedank zon bedank maan

bedank de zee voor je dorstbedank de suiker voor het zout

bedank voor alleswat je nooit krijgt

en bedank voor datwaar je het nooit op krijgt


KOM MAN MET TWEE OVERHEMDEN

kom man met twee overhemdeneen wit overhemd en een wit overhemd

kom dans me nat kom dans mijn geloofkom dans alle twijfel opzij

kom dans mijn twijfelkom dans alle geloof opzij

kom man met twee mondenkom eet mijn honger kom drink mijn dorst

kom man met twee harteneen rood hart en een rood hart

kom stomp mijn levenkom stomp me dood

kom man met twee overhemdeneen wit overhemd en een wit overhemd

38

Ulf Karl Olov Nilssonzweden

Vertaling Liesbeth Huijer, met dank aan Lisette Keustermans


Ulf Karl Olov Nilsson - Ik wilde dichter zijn Vertaling Liesbeth HuijerVerschijnt bij Azul Press najaar 2019

Body on streetCecilia Parsberg

40

LEVEND BEGRAVEN

Mijn leven was goed, maar alles ging mis toen ik levend werd begraven.

Ik stond elke ochtend op, ontbeet en poetste mijn tanden, maar daarna werd ik levend begraven.

Ik nam de bus naar en van mijn werk, maar daarna werd ik levend begraven.

Ik speelde pingpong en voetbal, ik fietste, ik las en lag ’s zomers in de zon, ik maakte schoon en kookte, ik sliep ’s nachts goed, maar daarna werd ik toch levend begraven.

Mijn leven was over het algemeen goed, het was praktisch, ik kende geen honger of armoede, maar ik werd wel levend begraven.

Er was één ding in mijn leven dat ik wilde voorkomen en dat was levend te worden begraven.

Ik vroeg de dokter om te controleren of ik fatsoenlijk dood was zodat ik niet levend zou worden begraven.

Ik zei tegen de dokter dat hij niet alleen routinematig mijn pols moest opnemen en mijn pupillen moest controleren, maar dat hij grondig en zorgvuldig moest onderzoeken dat ik echt op geen enkele manier in leven was of zou kunnen gaan leven en dat er geen enkel risico bestond dat ik levend zou worden begraven.

Ik zei tegen mijn vrouw dat ze heel, heel lang bij mijn dode lichaam moest waken om er zeker van te zijn dat ik nooit in de kist wakker zou worden en erachter zou komen dat ik levend was begraven.

Maar ondanks al mijn inspanningen werd ik levend begraven.

Een groot deel van mijn leven was goed, maar het eind niet.

Ik werd niet beroofd, vermoord of mishandeld, ik kwam niet op de elektrische stoel, aan de galg of voor het executiepeloton terecht en mijn knieschijven werden niet verbrijzeld, maar uiteindelijk werd ik levend begraven.


Ik werd niet in de gevangenis gesmeten, maar ik werd levend begraven.

Ik maakte geen oorlog mee, maar werd wel levend begraven.

Het enige wat ik niet wilde was twee meter onder de zoden wakker te worden en te merken dat ik geen lijk was, maar levend begraven.

Ik denk over mijn leven na en lig hier levend begraven.

Dit is een gewijzigde versie van de vertaling die eerder in Awater (zomer 2015) verscheen.

42

DE KANKERKLINIEK

Ik ga voor de Kankerkliniek staan huilen.

Dan ga ik voor de Abortuskliniek staan huilen.

Dan ga ik voor de Huidkliniek staan huilen.

Dan ga ik voor de Kaakchirurg staan huilen.

Dan ga ik voor het Bekkenbodemcentrum staan huilen.

Dan ga ik voor de Ziekenhuisbibliotheek staan huilen.

Dan ga ik voor de Pacemakerafdeling staan huilen.

Dan ga ik voor het Instituut voor Technische Stromingsleer staan huilen.

Dan ga ik voor het Wereldcultuurmuseum staan huilen.

Dan ga ik voor de Financiële Inspectie staan huilen.

Dan ga ik voor de Tinnitusvereniging staan huilen.

Dan ga ik voor het Sami-Parlement staan huilen.

Dan ga ik voor Showbar String staan huilen.

Dan ga ik voor het Nationale Centrum van Zweedse Professionele Crisiscentra voor Mannen staan huilen.

Dan ga ik voor de Raad voor de Kunst staan huilen.

Dan ga ik voor de Schuldsaneringsinstantie staan huilen.

Dan ga ik naar Pizzeria Monte Bianco om te eten.

Dan ga ik naar de Bibliotheek om te lenen.


Dan ga ik naar de IJsbaan om te schaatsen.

Dan ga ik naar de IT-afdeling om te IT-afdelen.

Dan rijd ik naar Noorwegen om te noorwegen en een beetje in Trondheim te trondheimen.

Dan rijd ik naar het Instituut voor Ondernemerschap om ondernemerschap te institutionaliseren.

Dan ga ik naar de Arbeidstherapeut om te arbeidstherapeuten.

Dan ga ik naar het Massage-instituut om te masseren.

Dan ga ik naar de Worsttent om te worsttenten en hamburgers te hamburgen en patat te patatten.

Dan ga ik naar het Makelaarsbedrijf om te makelen.

Dan ga ik naar het Pomphuis om te pompen.

Dan ga ik naar de Migratiedienst om te migreren.

Dan rijd ik naar de Beachvolleybalhal om te beachvolleybalhallen.

Dan rijd ik naar de Kraamafdeling om te kramen.

Maar ten slotte ga ik naar de Spoedeisende hulp om hulp te spoedeisenen.

44

KETCHUP

‘De ketchup is op.’‘Ik wilde toch geen ketchup.’‘Hij is toch op.’‘Ik wilde toch geen.’‘Zelfs als je had gewild, was hij toch op.’‘Ik wilde ook niet.’‘Hij is sowieso op.’‘Zelfs als we het hadden gehad, wilde ik niet.’‘Dat weet ik, maar het maakt niet uit of je wilde of niet. Hij is toch op.’‘Het maakt niet uit, want ik wilde niet.’‘Het maakt niet uit of je wilde of niet’‘Het maakt niet uit.’‘Ik weet het.’


Ruth Lillegravennoorwegen

Vertaling Liesbeth Huijer, met dank aan Paula Stevens

Foto Sturlason

46

VADER EN DE MENSENDODER

heb ik je verteldover de verschrikkelijke beer

heb ik je verteld overde mensendoder, vraagt vaderdie nog steedsop de houten bank ligt

ja, twaalf man sterk entien man sluw is de beer

met allerheiligen gaat hij in winterslaap

midden in de winter draait hij zich ombegint op zijn andere poot te zuigen

met maria boodschap verlaat hij zijn hol

voordat hij sterft, neemt hijeen boomstamin een doodsgreep

als hij wordtaangeschotenlaat hij zichin een ven zinken, bijtzich in de bodem vast

berengal is goedtegen allerlei kwalenberentand verlichtkiespijn

maar als de beerlucht krijgt van een vrouwdie in verwachting is, dan kanhet gebeuren dat hij het kind


uit de moederbuik rukt enhet aanneemt als zijn eigen

om die reden wordenzwangeren verstoptals er een beerop de boerderij komt

maar somsworden ze ook als lokaas gebruikt

soms wordt de beerzelf prooi

sommige mensenkunnen zichin een dier omtoveren

maar het ergste is alsbosnimfen mensenbeheksen, het ergste isals een man in een beer komt

zo’n beer krijg jealleen te pakken metkogels van erfzilver

onder zijn vel vind jemisschien de knopenvan het vest van hemdie eens een man was

maar de mensendoderde vreselijke beer van 1858hij pakte schapen en koeienja, zelfs mensen

arme helge vallevik liep naar huis na het hooienkwam vier berenwelpen tegen

48

gaf de ene per ongeluk een tiken toen kwam de berin eraan

helge lag een half jaar op bed, maar kwamer weer bovenop

slechter verging het jens in de kloofhij wilde noten plukken enkwam het beest tegen, stierfeen paar dagen later

toen verspreiddede grote angst zichmannen met geweren gingen op padmaar tevergeefs

ze zetten een valstrik met een geweer op het berenpad

later die herfst waren er enkele schapen zoek

de jonge åslaug, zus van oddmundging naar het bos om ze te zoeken, maartrapte op de draad

het geweer ging af en åslaug over de randze was dood toen ze haarkwamen zoeken

iets later schootik zelf de mensendoder dood

sindsdien zijn hier nauwelijksnog beren gezien


NIEUWE HARING EN IJSBEER

oom karlkomt thuis nahet haringvissen envader glunderten glimt

helemaal naar het noordennaar verlaten landen vol ijsis hij geweest

ging aan landin nova zemblaom op rendieren te jagen

toen werd het slecht weer

gelukkig wist hijeen ijsbeer te schietenhad geen lucifersmoest de beer rauw etenmaar het vlees gaf krachten het vel warmte tot het schip terugkwam

ongelooflijkdat je nog leeft, zeiden zeen keken naar hem alsofhij jezus christus was

ja, ongelooflijk dat je nog leeftzeg ik, kijk naar hem dieoveral is geweest, diealles heeft gezien en alles heeft gedaan

zelf heb ik niets anders gedaandan hier te zijn en hierzal ik blijven, voor altijd

50

ja, zegt karl, ik ben inderdaadver weg geweest

maar geloof meeen mooiere plek dan dezedie is er niet

en jij bent toch endrezoon van svein

hier bestier jijde sterren aan de hemelen het leven dat wemeltalles, zelfsde wijze mier


DE STILTE IS EEN WOLK

het kind is in alles

en mijn vader

met zijn berenkrachtenis hij opgestaan

zoals het korenzich opricht na de windhet riet zich opricht na de golfen de bloem na de regen

nu loopt hij weer vooropmaakt gaten in de grondmet de breekstang

daarna kom ikom de stokken erin te zettenzodat het een hooirek wordt en voer wordtzodat alles wordt zoals het moet zijn

als ik tenminstede stokken vast had kunnen houden

wat is er met jevraagt vader

niets, zeg ik

er is iets, zegt vaderdat zie ik toch

lang zwijg ikalles trilt en vloeit weg

er zit een beest in me, zeg ik

52

het vreet aan mijn handenhapt en bijt

het doet pijn en ik word zwakzwakker dan de pootaardappelin de herfst

en nu is het vader die zwijgt

de stilte wordt een wolk daar op de akker

dan heb je vast ook op andere plekken pijnzegt hij uiteindelijk

dat kwaad zit zeker in je bloedzoals wel vaker met het kwaad

de beer zit in jezoals hij in mij zat

reumatiek, noemen we het hier

artritiszeggen de artsen

het is dezelfde ellende

vroeger zouden zebloedzuigers op je zetten, ofeen aderlating doen

mijn broer karl was heel goedmet zieke dieren

dat wisten mensen

als hij hier waslieten ze hembij nacht en ontijnaar alle gehuchten komen


want niemand konbange dieren zo kalmeren als hijniemand kon een bloeding stoppenals hij, nooit raakte een wonddie hij verbond ontstoken

ook mensenhielp hij

zieken en gewonden

alleen mij kon hijniet helpen

want hiertegen helpt niets

maar vergeet niet dat het slechts zoveel pijn doetals jij wil dat het doet

dus neem nu de zaag, de stok en de sikkel

en doe wat je moet doen

vergeet niet dat je alles kunt doenen alles kunt zijn

54

BERENDANS

dan op een zondagin rode ochtendmistkomt er een ander soortbeer aan op de steigerin het dorp

russisch is hijmaar wordt aan land geleiddoor twee italiaanse mannen

het touw hebben ze vastgemaaktaan een ring in zijn neus

o, grote bruine beermet je vale borstwat doe je hier

dansen moet jerondjes draaienen op twee poten staan

alles wat ze je vragenzal je doen

en de mensendrommen en starenloeien en brullen

de eenna de anderwil zich meten metde vreemde beer

sjur van de bovenhoflars van de buitenhof enhans van de middenhof


ze storten zich op de beerworstelen en knokken

de beer staat daarzo groot en statig

doet alsof hijoverwonnen kan worden

werkt dan de eenna de andertegen de grond

daar liggen zeze schateren en lachenweten niet beter

zij denken nietaan de mensendoder

zij denken nietaan tovenarij enmannenberen

nee, ze stoeienspelen en springenmet het berenbeestalsof hij een schaap was

alleen ik ziede scherpe tandenhet rood in zijn ogen

alleen ik hoor hemzo lelijk en heesgrommen en brommen

56

hé, endre, zeggen zejij was altijd zo sterkjij moet de beer aankunnenja, endre, pak hem nou, zeggen ze

en mijn vader doodde inderdaad een beermijn vader doodde de mensendoder enmijn oom doodde een ijsbeeren nam hem zijn vel af

maar iksta hier maar

de beer heeftzijn klauwen in mijn vel gezeten zijn tanden in mijn gewrichtenknabbelt en kauwt op mijn heupen ellebogen, schouders enpolsen en vingers

en niemand ziet heten niemand hoort het

nee, hier heeft niemandeen man in een beer getoverd

hier heeft iemandeen beer in een man getoverd

hier heeft iemandeen beerin mij getoverd


Ruth Lillegraven – Sikkel

Ergens aan de Noorse zuidwestkust in de negentiende eeuw. De toekomst ziet er veelbelovend uit voor de jonge boer Endre, maar dan wordt hij ziek en bedlegerig en moet zijn boerderij verkopen. Wie is hij zonder de rechten en plichten waarmee hij geboren is en waar leeft hij nu voor? Dan komen de boeken die hem mee de wereld in nemen.

Sikkel is een verhaal over een eenvoudig, maar ook groots leven. Over een tijd die niet meer bestaat, maar nog wel herkenbaar is. Het is ook het verhaal over Endre en Abelone die een eigen taal moeten ontwikkelen om weer met elkaar te kunnen praten.

Ruth Lillegraven (1978) is sinds 2005 schrijver. Sikkel is haar vierde dichtbundel. Na Sikkel verschenen nog twee dichtbundels, waarvan één voor kinderen. Ze heeft ook een roman geschreven en verschillende kinderboeken. In het najaar van 2018 verscheen haar eerste misdaadroman.

58

Ronny Someckisraël/ irak

Foto Liora Someck


Ronny Someck (Bagdad, 1951) is ongetwijfeld de meest vooraanstaande dichter in de modern Israëlische literatuur. Blues van de derde zoen is zijn eerste bundel in een Nederlandse vertaling van Hilde Pach en bevat de beste en bekendste gedichten uit zijn oeuvre tot dusver.

60

Charles Baudelaire


Hermann Hesse

62

Jorge Luis Borges


Jubran Khalil Jubran

64

Marcel Duchamp


Rafal Wojaczek

66

Roberto Bolaño


Ted Hughes

68

Walt Whitman


Uri Hollanderisraël

Art Ronny Someck

70

FROM DAyS oF tHe teL-AVIV CoNSeRVAtoRy

1. Rythmusic

‘Conservatory’.I had imagined a magic towerand was thrown into a class of sneezing children.A record fidgeted a Waltz, the tune of the unmarried.And all the awful smiles.The beginning was small and the end should greatly blunderI hated the Wienies rattles and the feminine ankletsI hated the teacher’s merriment and my surroundingsI was happy.

2. The test

The hearing was good, therefore string instruments.A violin. a cello, perhaps.I would have been fine with a recorder, but I wanted a piano.There was a great conductor, and also a pianist, Bern-something, a Jewand a homosexual. I believed it was a high level of pianismand wanted as well.

8. Rumor

A musical rumor spread:Every Wednesday, on the roof - naked girls.There was a robust boy among us, who knew everything about Bach, and nothing about women, who said: if there are breasts, it is my prerogative.With great owe we waited for him underneath the stairs, and when the sound of his steps gotcloser, we twittered: breasts?Unbelievable, he replied, a watermelon market.He played sad cantatas, and won several prizes.


10. The last recital

The Italian pianist died and his piano died with him.I remember the recording torments, the clothing, the bow.He loved race carswomena truncate-headed piano grows two heads.The air stood still for a long while.And for days after.Silent times.Converting sound to wordwas a forlorn rewardanyhow, the beginning was smalland the end should greatly blunder.Eurydice was left behind.

72

Yael Tomashovisraël

translated from Hebrew by Shir Freibach

Art Ronny Someck


BAGAGE

The cargo traveled after us fora whole year.I still remember how the great treasures were packed in cardboard boxes:mother’s table services, grandmother’s chandeliers, father’s records,my sister’s toy animal guard, paintings, curtains,kitchen utensils and hundreds of poetry, prose, and art books,all these sailed slowlyin the middle of an unfamiliar sea.I waited long days for those crates, sealed with my mother’s fine handwritingand at night I dreamt of the cardboard boxes resting in the belly of the ship;in the middle of their formation, a giant wooden chest – the elderly German piano.On his chest, a golden plate engraved with names of European capitals.I imagined him swaying lightly to the rhythm of the waves,his eyes wide open in the darkness of the hold, his back erect,silent and strong, the epitome of nobility and restraint.

When they opened the chest, a year later, beneath our new home,and his profile emerged onto the Levant air,I recalled my grandfather’s father, who alighted the plane at Ben-Gurion airportin a Jewish Agency wheelchair, proud and senile,and awaited the ceremonial welcomein acknowledgment of his many years of Zionist activism.

74

SMOKEY

For tim Buck

You have a grown-up daughter, gray hair and kind eyes.The profile of a man who knows how to build, maybe also to paint a fence.To water a pip that becomes a small garden.In the photograph you published – a balcony, a white plastic chair and a small side table;a diagonal of light leans on a beamas an old friend who came to smoke in your company and say nothing.Outside the frame – a jug of chilled water, the land of Jonesboro, Arkansas,holding on to the heavy sole of a boot.

You have a guitar and whiskey in a suitcase.Seasons and tornado storms.The footsteps of squirrels on the roof of your housesound like the tip-toeing of a hundred tiny elephants.

When your mother passed away in the neighboring state of Missouri,you spoke of a magnificent gray cat that turned up in her yard,went up the wooden stairs, stretched out on the deck,and laid so, at your feet, for a long time.He had golden eyes and you named him Smokey.

I think I know Smokey.I know the grief that is never whole.The feeling that there is nothing more elusive than acknowledging nothingness.

“Tim”, I am typing words of comfort,“When we do not think of our dead,they are thinking of us.”

Tim, what eyes that cat must have had.


THE RECIPE OF TIME

”...It means there are no partings.

there is only one great encounter.”

I. A. Brodsky

[1]When Iosif Aleksandrovich was awarded the Nobel Prize in LiteratureI was six years old.That morning, my grandmother braided her loveinto the falls of coal that adorned my face.I may have been ill.Afraid of the outdoors, as I was, I studied the Lutskian squarethrough a tightly-locked window.Between me and the square was a row of violetson the cold, wide window sill, higherthan the seat of the chair I had climbed to look and forget.

My home town was born without me and grew in my absence.

I may have been ill, thanking God who resided in the squareunder the golden dome of the Pravoslavic church,for letting me stay at home,near the smell of dough on my grandmother’s apron,who always stood in the kitchen with her back to me,her heart melting within her from every sudden hug –cheek to back, arms around belly – world hugging.And time and time again the ladle went missing, drowning in the cooking pot,and the soft hand stroked curls of coal,charting the recipe of timeon my heart-board with a flour chalk.There were always words, there was a biscuit, even sugared cream. A quick whisk, a dish from the lower shelfand I tip-toed back to my window sill, equipped with a small culinary achievement.An hour later, during lunch, my grandmother boasted to allof having been greatly helped and what would she have done without me?I was yet to learn how to conceal a smile.I chewed thoughts and gazed at the windowpane until the merging of whiteness and light blue:pale autumn slices, chunks of clouds and a black cross.A scarecrow in the sky of my memories.

76

Andrej Cherkasovrusland

PROTECTIONdigital collages of photographs

According to the law ‘On Protection of Children from Information Harmful to Their Health and Development’ every advertisement should have a warning label about the age limit of the advertised product. My project is an attempt to look at these labels separately from information, that they’re warning about – as an autonomous semiotic signs and aesthetic objects. What shape and color of labels itself tells us? Do different labels of each type have something in common?

82

Andrej Sen-Senkovrusland


In Andrej Sen-Senkov’s poëzie komen verwondering en eenvoud samen, maar dan wel een eenvoud die zowel de evidentie als de complexiteit van de werkelijkheid benadrukt. Dichter en essayist Alexej Tsvetkov schreef eens dat talent het vermogen is om de dingen van hun alledaagsheid te ontdoen, maar veel dingen in Sen-Senkovs werk hebben nooit de ons bekende alledaagsheid bezeten. Alle dingen, wezens, zelfs soortgenoten komen uit een alternatieve wereld die deels en slechts tijdelijk in onze wereld terecht is gekomen, en alleen door middel van Sen-Senkovs teksten. Hoe anders de wereld van zijn poëzie ook is vergeleken met onze wereld, het is de metaforische kracht van Sen-Senkov die ons de indruk geeft dat het niet onmogelijk is de jigsaw-puzzel die de wereld is op succesvolle wijze op te lossen.

Andrej Sen-Senkov, StortdroogteVertaling Nina Targan Mouravi

Zelfportret van een gezinTatiana Zima

84

1.his father chet baker seniorwas a musician

a guitarwhose strings resemblethe rods for tablehockeybeatsagainst five pint-sized human pucks with the nail of its left hand

The name of the poem ‘Mr. B’ comes from Chet Baker’s album from 1983Illustrations Sveta Doroshevatranslation Ainsley Morse

text by Andrei Sen-Senkovart by Sveta Dorosheva

An excerpt

86

2.in the language of the choctaw indiansbirth in oklahomaresembles the trembling of a dog’s pawsdreaming of a rabbit hunt

88

3.chet started with the trombonean instrumentable at night to take on the pose of a mandrinking water from the faucet in the morning

90

4.in ‘46 he went into the armyfound himself in berlina needlessly smashed concrete piggy-bankin which depreciated moneycurls up knee-to-chinin the perfect silence of bombings

92

Igor Ulanginrusland

Battle


These etchings are a technique of aquatint and manual coloring. They can be called a print.

All

94

And I was in my warm body indulging in deaf laziness (The merry-go-round is spinning... the stars are

evil old women)


Around God is possible (We became boring and ridiculous and in our posthumous rotation one salvation

into a transformation)

96

A certain amount of talk. (Talk about remembering)


5e.

5f.

5g.

Five or six (If I was born, then I was born too... If I’m a head, then I’m also a head)

98

Fact, theory and God (‘And this day beckoned me...’)


Frank Schablewski duitsland

Frank Schablewski – Engelkadaver

Gedicht Frank SchablewskiBeelden en Film André YuenMuziek Gerhard Stäbler

Het gedicht ‘Engelkadaver’ is een liefdesgedicht. Het motief is Eros in de nabijheid van de dood, die in vroegere eeuwen vaak het onderwerp was voor zowel kunst als literatuur. Het gedicht komt uit het boek ‘Eros ionen’, dat over de vergankelijkheid van liefde gaat.

Frank Schablewski (Hannover, Duitsland 1965) en studeerde dans, beeldende kunst en literatuur. Geselecteerde gedichten zijn vertaald in verschillende talen. Hij schrijft teksten over kunst en werkt samen met componisten. Zijn boeken worden uitgegeven door Rimbaud Verlag. Frank Schablewski woont in Düsseldorf.

100

KULTURPALAST

eine Zeit lang scheint alles stehen geblieben

vor der Wandfarbe blättert nichts ab und wieder Tag und Nacht beziffert

beschnittenes Grün aus kleinen und großen Zeigern

blaue Augen wirken kälter als Hände


STRADă ȘTEFAN CEL MARE

in einer Hand das Abgezählte spendet Trost Lauben aus Stein darin fühlt Unverstandenes mit immer gleich einem Kind das nie ausgestanden wurde

Stunde und Ort wo niemand verloren geht

der Schatten alter Bäume wächst einfach weiter in die Stirn

kerzengerade eine beschriftete Dunkelheit das Gebet auf Knien enthält allein Fremdworte

102

UNGHENI – SCULENI / IAşI

Grenzen verstellen die tiefen Räume aus Sprachen

die Zeit läuft nicht davon

ein Ort ohne Souvenirs jeder Gegenstand in Gebräuchen

die Währung der eigenen Interessen


BOLţUN

Frauen in der Messe

entrinnenschöne Worteam Kreuzende

die Vorstadt bei Nacht

Elektrizität ein Hindernis

gefrorene Heiligkeit

aus Angsteine Falleaufgegebener Rätsel

104

CZERNOWITZ

eingedenkvieler Tafelnan den Häusernwie ausgewechseltdurchgebrannteSicherungenNachbarnNamenohne Gewähr


Ralf Thenior duitsland

Vertaling Tsead Bruinja

106

Ralf Thenior – De verheerlijking van de champignonVertalingTsead Bruinja

Ralf Thenior werd in 1945 geboren in Kudowa (Kudowa Zdroj), Silezië. Hij reisde jarenlang en schreef en studeerde o.a. aan de Universiteit van Saarland. Vanaf 1969 begon hij literatuur te publiceren in kranten, tijdschriften en bloemlezingen en in 1977 publiceerde hij zijn eerste boek met gedichten en korte verhalen. Naast poëzie publiceerde hij kinderen jeugdboeken, toneelstukken en hoorspelen. Sinds 1987 woont en werkt Thenior in Dortmund.


MAGDA GLäNZKS ONTWAKEN

Heilig, heilig, heiligis de lucht, de adem Gods, heilig.Maar wie laat hem zo ziek door de mond waaien?Heeft hij rottend vlees gevroten?Om van om te vallen die stank.Wie verpest de lucht en maakt haar onrein.Doet atomen opwerfelen, zodat je geen hand voor ogen ziet.Dat de bliksem haar tijdens het schijten maar moge treffen.De beenloze renner heeft ook een leven verwoest,daar zouden ze hem voor moeten opknopen.Maar in de hal kreeg ze de wind van voren.Daar kan ik nog steeds een beest zijn, als ik wil.Zo’n oude moskop, en zij denkt, ik zal hem krijgen.Daar lachen zelfs de kippen om.Ook nog jaloers, die opgetutte koe.Zoals zij haar haatte, die stomme poederkwast,en werkmannen, rechters, dokters en advocaten bovendien.Bedriegers en buidelsnijders allemaal.En zij heel hartelijk op de welkomstheide genodigd,haar ogen verdienen het uitgekrabd te worden.En nu heeft de oude heks in de lade van het nachtkastje gescheten.Heeft een vloek uitgesproken over mijn woning.En alleen maar omdat ik mijn tafelkleed uitsloeg bovenhaar balkon. Kon ik toch niet raden,dat ze net op dat moment aan het ontbijten was.Al die kledder en kruimels op haar zachtgekookte ei.En stofnesten op de boter. Ik proestte het uit.Boontje komt om zijn loontje,riep ze van onderen omhoog.Daarna moet ze haar zwammerige stankvloek uitgesproken hebben,nu riekt het uit het nachtkastje.Ik moet het de concierge vertellen.Ik moet het de concierge vertellen.Ik moet het de concierge vertellen.

108

VOYAGE SURPRISEVoor Pierre en Jaques Prévert, makers van de film ‘Voyage Surprise’

Ik ging in pyjama aan boord,de laatste passagier, Departure Nord,een hoop onopgeloste vragen in mijn koffer:Wat was de bestemming van de reis en het doel?

Ik stond in pyjama op het dekdronk halfbevroren tussen de gasten sekt,voeten in koude sandalen gestoken. – Een kleine snack?Ze lachte geamuseerd naar me

en reikte me een kleine gun aanop het dienblad. – Die komt nog van pas.– Maar ik dacht dat we al kassiewijle waren!Ze lachte er niet eens bij. – Adieu, Pa!

Met moeite kon ik de barman overtuigen,een fles sekt voor mijn kabine op te schrijven.Nummer 667. Waar ik daarna met mijn sekt-kelk zat en het me begon te dagen, dat ik

veroordeeld was, mezelf te berechten.Maar eerst wilde ik een spiegelei.3 eieren met toast en 1 pot koffie.De ober bellen? Hij zou me kunnen

berispen, dat ik nog leefde. Wat dan? –Hier laten wij ons achter, exit kabine,Zoom terug naar de helikopter, wezien een kleine, fel verlichte stad

op het zwarte water in de Noordzee drijven.


DA SEIN

Simpelweg er zijn,in de rotan stoel zitten,grootvaders vest aan met de ribfluwelen rug,dat lekker zit,en die grof gebreide voorkant,waaraan jij je altijd een beetjegeërgerd had, hand op destoelleuning, je blik gaat langsje dikke aderen, het bieris in de maag aangekomen enstijgt weer op zoals het geluidvan een warme aprilnamiddag.Het slaapverwekkende gesis van de sproeiervan de buren vermengt zich met kinder-stemmen en het geluid van eenwegrijdende volkswagen, “auto”,denk je, slaat je ogen open je bent ergens anders, duwt je winkelkar door de gangpadenvan de supermarkt, om je dromerigemenu’s te componeren bij lichte muziek.Bij de vleesafdeling het uitdijen vanhet geld, een kind duwt je een speel-goedauto onder de neus, zegt “auto”, jijlacht, zegt “auto” en zietuit je ooghoek hoe ze je aankijken,alsof je al achter de blikkenpiramide staatin het kinderbloed.Een verlossend ogenblik sluistje spiegelbeeld door de draaideur.De geluiden van de namiddag.Jij loopt over het trottoir metje plastic tas vol waarheid enBLUE zingt het door je hoofdBLUE the world isBLUE altijd eenBLUE van Joe Cocker en eenBLUE van Vicky

110

IN HET HART VAN DE REPUBLIEK

Deze wijn smaakt als de bedompte gelagkamervan het eetcafé aan het einde van de straathij ruikt naar wanhoop opstand enmomenten van geluk twee vrouwen etenpizza met patat met eentje is aan de telefoongraubrot uit de vriezer en treurige ogeneen glas Demestica en een Pizza Capricciosa

O dat punkmeisje met haar gave huiden tegen haar vriendin Hij moest tankenOh ja kwaakt de andere Ciao BeertjeIk moest hem het tankgeld lenen Hij heeftja niets Klassepizza kauwt de donkere eenblauwkous met diploma Ja Serena is goedHe Giorgios breng ons nog twee Cola Light!

Het oogwit van de kok rond deze tijdmeelgezicht hangend in de deuropeningDrempelklant van niks eendagsvliegKrijgt een ontdooide diepvriespizza hongerdoet de rest en een Demestica uit het vaatje is er ook niet nee nee pure Griekse wijn

Geribbelde lampenkap muffe geureen anti-behang TV intact Tatort eropzwaar donzen dekbed en ijskoude wasruimteGeprotesteer in de ochtend: Het is toch nog nacht!Tempo maken snel terug de mallemolen inWerkman met zijn bestelbus onderwegEen donker geheim in de laadruimte

’s Ochtends bij het miezeren de montere stroomGolven rollen rap over stenen helder en frisen wassen en wassenen wassen het niet weg


DE VERHEERLIJKING VAN DE CHAMPIGNON

Waarom was je ze niet? Bekijk ze eens goed, onbevlekt,echte gekweekte, bijna kiemvrij,waarschijnlijk al robotoogst,untouched van aarde naar consument,waarvan ik de steel af snijd,daarna gaan de hoedjes in plakken(Als ik gemeen zou zijnkreeg ze van mij de Venus van Willendorfals kerstkado)opgediend in hete olijfoliemet een klontje boter,en veel uien en knoflook. En de steeltjes gooi je weg?Geen denken aan. Ik snijd alleende aarde van de stomp af,dan worden de stelen gehalveerd en ookbij de geglaceerde uien met knoflook gevoegd en omdat het goed is voor je hart niet met zout maar met peper gekruidvers uit de molendaarbij een half bekertje zure roomen een bord warme bulgur.Ik trek de Primitivo alvast open!

112

Harrie Geelen nederland

114

Harrie Geelen – Imme enz.teksten en prenten

Harrie Geelen (Heerlen, 1939) is regisseur, animator, illustrator, scenarioschrijver en componist/tekstdichter. Hij werkte 35 jaar bij Toonder Studio’s als scenarioschrijver, regisseur, designer en tekenfilmer. Zodoende is hij betrokken geweest bij de speelfilm ‘Als je begrijpt wat ik bedoel!’. Al eerder regisseerde hij de (trucage)speelfilm ‘Pinkeltje’. Voor zijn oeuvre kreeg een Gouden Harp, een Gouden Kalf en vele andere onderscheidingen. Hij schreef o.a. ‘Oebele’, ‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer’, ‘Q&Q 1‘ en ‘Q&Q 2’, ‘De Sommeltjes’ en voor André van Duyn, Boudewijn de Groot, Rob de Nijs, Adèle Bloemendaal, Herman van Veen, Edwin Rutten en Leen Jongewaard. Voor Frank Groothof maakte hij de liedteksten voor meerdere opera’s. In 1983 won hij een Gouden Kalf voor zijn tekenfilm ‘Getekende Mensen’. In 1998 en 1999 maakte hij ‘Carmen en ik‘, die in Wenen een eerste prijs behaalde.

Geelen is getrouwd met de schrijfster Imme Dros. Voor de meeste van haar boeken verzorgde hij de illustraties. Er verschenen ook regelmatig prentenboeken die door hem zelf zijn geschreven. Zijn laatste grote televisiefilm was een bewerking van haar boek ‘Annetje Lie in het holst van de nacht’. Hij won tweemaal een zilveren griffel, eenmaal de gouden penseel en eenmaal een zilveren.

Bij uitgeverij Van Oorschot verscheen ‘Het nijlpaard Ellende’ en ‘Ooms en tantes / tantes en ooms’. In 2018 verscheen het eerste deel van de trilogie ‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, meneer?’, onder de titel ‘De weg naar Voorgoed’. In 2019 deel 2 en 3 onder de titel ‘Voorgoed weg’.

NIEUW

Raúl Zurita – Dit is geen droom, dit is de zeeVertaling Lisa Thunnissen Andrei Sen-Senkov – Mr. BArt Sveta Dorosheva Hans Boland – HomohoogliedPrenten Harrie Geelen

Najaar Ulf Karl Olov Nilsson – Ik wilde dichter zijnVertaling Liesbeth Huijer

raúl Dit is geen droom,

dit is de zeezurita

text by Andrei Sen-Senkovart by Sveta Dorosheva

9 7 8 9 4 9 2 4 0 1 2 5 0

international literary and art magazine · 01 CATALOGUS VAN DE VERLOREN REIZEN Uit Wunderkammer (27...

Documents

Transcript of international literary and art magazine · 01 CATALOGUS VAN DE VERLOREN REIZEN Uit Wunderkammer (27...