Hematolojik-Onkolojik Aciller - ATUDERfile.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/jB75ZptHpxW4.pdf ·...

12
Sık Karşılaşılan Hematolojik Acillerde Tedavi Dr. İsmail SARI Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Fahri Gökşin Onkoloji Merkezi Hematoloji BD Hematolojik-Onkolojik Aciller Malcolm L.Bridgen MD. Hematologic and Oncologic Emergencies; Doing the most good in the least time.Postgraduate Medicine Vol 109 (3) 2009 Metabolik Aciller Mekanik ve Obstruktif Aciller Tumor lizis sendromu Hiperkalsemi Hiponatremi ve uygunsuz ADH sendromu Tümöre bağlı hipokalemi Vena cava superior sendromu Kalp tamponadı Hiperviskozite Medulla spinalis basısı Beyin metastazları KİBAS Tedavi İlişkili Aciller Kan İlişkili Aciller Kemoterapotiklerin damar dışına kaçması Sitokin salınım sendromu Anafilaksi ve kapiller kaçış sendromu Hemorajik sistit Tedaviye bağlı ani olum Heparine bağlı trombositopeni Kemik iliği baskılanması Anemi Trombositopeni Koagülopati ve akut kanamalar Yaygın damar ici pıhtılaşması Mikroanjiyopatik hemolitik anemi Primer fibrinolizis Nötropeni ve nötropenik ateş Hematolojik Aciller ALO… İYİ GECELER… ACİLDEN ARIYORUM… Hematolojik Aciller 24 yaşında bayan hasta ateş nedeni ile geldi, dizüri tarifliyor, FM’de Ateş: 38.4, konjonktiva soluk, kan sayımında Hb: 8.6, MCV: 62, RDW: 18, İdrar tetkikinde 12 lökositi var, Genel durumu ORTA-İYİ, anemi açısından fikrinizi almak istedim Hematolojik Aciller İNFEKSİYON HASTALIKLARINDA YER YOK SİZ YATIRIR MISINIZ? Hematolojik Aciller KAN VERELİM Mİ?

Transcript of Hematolojik-Onkolojik Aciller - ATUDERfile.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/jB75ZptHpxW4.pdf ·...

Sık Karşılaşılan Hematolojik Acillerde Tedavi

Dr. İsmail SARIPamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

Fahri Gökşin Onkoloji MerkeziHematoloji BD

Hematolojik-Onkolojik Aciller

Malcolm L.Bridgen MD. Hematologic and Oncologic Emergencies; Doing the most good in the least time.Postgraduate Medicine Vol 109 (3) 2009

Metabolik Aciller Mekanik ve Obstruktif Aciller Tumor lizis sendromu Hiperkalsemi Hiponatremi ve uygunsuz ADH sendromu Tümöre bağlı hipokalemi

Vena cava superior sendromuKalp tamponadıHiperviskoziteMedulla spinalis basısıBeyin metastazları KİBAS

Tedavi İlişkili Aciller Kan İlişkili AcillerKemoterapotiklerin damar dışına kaçmasıSitokin salınım sendromuAnafilaksi ve kapiller kaçış sendromuHemorajik sistitTedaviye bağlı ani olumHeparine bağlı trombositopeni

Kemik iliği baskılanmasıAnemiTrombositopeniKoagülopati ve akut kanamalarYaygın damar ici pıhtılaşmasıMikroanjiyopatik hemolitik anemiPrimer fibrinolizisNötropeni ve nötropenik ateş

Hematolojik Aciller

ALO…İYİ GECELER…

ACİLDEN ARIYORUM…

Hematolojik Aciller

24 yaşında bayan hasta ateş nedeni ile geldi,

dizüri tarifliyor, FM’de Ateş: 38.4, konjonktiva soluk,

kan sayımında Hb: 8.6, MCV: 62, RDW: 18, İdrar tetkikinde 12 lökositi var,

Genel durumu ORTA-İYİ, anemi açısından fikrinizi almak istedim

Hematolojik Aciller

İNFEKSİYON HASTALIKLARINDA YER YOK

SİZ YATIRIR MISINIZ?

Hematolojik Aciller

KAN VERELİM Mİ?

Hematolojik Aciller

DEMİR BAŞLAYALIM MI?

Hematolojik Aciller

ACİL POLİKLİNİĞİNDE ANEMİ VE TRANSFÜZYON

AKUT KANAMA

• Hastaların eşlik eden hastalığı yoksa çoğunlukla %20’lik bir kan volüm kaybı (yaklaşık 1000 ml) tolere edilebilir.

• Kanama devam etmiyorsa bu miktar kan kaybına ait belirtiler i.v. kristalloid solüsyonlarla düzeltilebilir.

• Bu miktardan daha fazla olan ve devam eden kan kayıplarında eritrosit transfüzyon ihtiyacı doğar.

Şok İndeksi İle Kan Kaybının Hesaplanması

Şok İndeksi (Şİ)= Nabız/Sistolik Kan Basıncı

Şİ Volüm Kaybı % Kayıp Sıvı Seçeneği

0.5 0 0 -

0.8 500-1000 10-20 Kristaloid veya kolloid1.0 1000-1500 20-30 ES

1.1 1500-2000 30-40 Tam Kan

1.5 2500-3000 40-50 Tam Kan

Kanama Sırasında Semptom ve Bulgular

Volüm % Klinik

500 10 Yok 1000 20 Postüral Hipotansiyon

1500 30 İstirahatte KB ve nabız normal

2000 40 Hava açlığı, cilt soluk ve nemli

2500 50 Laktik asidoz, ağır şok ve ölüm

Davenport RD. Management of Transfusion Reactions. In: Transfusion Therapy: Clinical Principles and Practice. Mintz PD (ed) Bethesda, MD: American Association of Blood Banks, 1999: 359-78.

Masif Kanama Nedir?

• 24 saat içinde total kan hacmine eşit miktarda kan transfüzyonu yapılmasını gerektirecek şiddetteki kanama

• 24 saat içinde 10 üniteden fazla tam kan veya 20 üniteden fazla ES verilmesini gerektirecek kanama

• 3 saat veya daha az bir süre içerisinde dolaşımdaki kan hacminin %50’sinden fazlasının replasmanını gerektirecek kanama

Allain JP, Williamson LM. How can we best achive optimal transfusion practice? Medical Journal of Australia 1997;167:462-63

• Hipotermi: Vücut ısısına ısıtılmalı

• Emboli : 20 µ çapında fitreler kullanılması

• Hemostatik bozukluk : Dilüsyonel değişikliklerinin düzeltilmesi

Taze donmuşplazma

Trombosit süspansiyonu

Her 4 Ü kan için, 1 Ü TDP

Trombosit sayısı < 30.000

Masif transfüzyon

Allain JP, Williamson LM. How can we best achive optimal transfusion practice? Medical Journal of Australia 1997;167:462-63

Eritrosit süspansiyonu

Endikasyon

• Derin ve semptomatik anemisi olan hastalar

– Eritrosit süspansiyonu tercih edilmeli– Demir, vitamin B12 ve folat eksikliği varsa yerine konmalı

• Aktif olarak kanayan ve klinik olarak stabil olmayan hastalar

• Hb<10 gr/dL olup cerrahi işlem sırasında beklenen tahmini kan kaybı TKH’nin >%15 olabilecek hastalar

Allain JP, Williamson LM. How can we best achive optimal transfusion practice? Medical Journal of Australia 1997;167:462-63

Eritrosit Süspansiyonu Kullanım Endikasyonları

• Hipoksiye bağlı belirti ve bulgular vücudun kompanse edici mekanizmaları tarafından düzeltilemeyecek seviyeye geldiği zaman Tx yapılmalıdır.

• Hastanın laboratuvar değerlerine bakarak Tx yapılmaz.– Hb seviyeleri temel alınarak transfüzyon yapılmamalı– Hb >10 gr/dL olan olguların çoğunda tx ihtiyacı olmaz– Hb <7 gr/dL olan olguların çoğu tx gereksinim duyarlar

• Transfüzyonu başlatacak bir Hb seviyesi yoktur.

Eritrosit Süspansiyonu Kullanım Endikasyonları

• Aneminin hipoksiye bağlı ve acil tedavi gerektiren semptomlarının ortaya çıkması

– Kısa ve sık soluma– Taşikardi– Senkop– Serebral hipoksi belirtileri – Angina pektoris – Kalp yetmezliği

Gottschall JL, Menitove JE. Transfusion: Blood and Blood Components. In Manual of Clinical Hematology 3rd ed. Mazza JJ (ed). Philadelphia,Lippincott Williams and Wilkins 2002: 369-88.

Eritrosit Süspansiyonu Kullanım Endikasyonları

Farmakolojik ajanlarla düzeltilemeyen kronik anemilerde hastalar 7 gr/dl hemoglobin değerini tolere edebilir

Orta-ağır derecede kalp yetmezliğiSolunum yetmezliğiKoroner arter hastalığıSerebrovasküler hastalık

varlığında hemoglobin değeri 10 gr/dl olacak şekilde eritrosit süspansiyonu transfüzyonuna gerek duyulabilir

Gottschall JL, Menitove JE. Transfusion: Blood and Blood Components. In Manual of Clinical Hematology 3rd ed. Mazza JJ (ed). Philadelphia,Lippincott Williams and Wilkins 2002: 369-88.

Eritrosit Süspansiyonu Transfüzyonu Gereken Hastalıklar

• Hipoplastik anemiler• Aplastik anemiler• Kemoterapi sonrası kemik iliğinin baskılandığı haller• Myelodisplastik sendrom• Paroksismal nokturnal hemoglobinüri • Kazanılmış hemolitik anemiler• Konjenital hemolitik anemiler (Talasemi, orak hücreli

anemi, eritrosit enzim bozuklukları, eritrosit membran bozuklukları)

• EPO tedavisine yanıt vermeyen anemik KBY hastaları

Gottschall JL, Menitove JE. Transfusion: Blood and Blood Components. In Manual of Clinical Hematology 3rd ed. Mazza JJ (ed). Philadelphia,Lippincott Williams and Wilkins 2002: 369-88.

Transfüzyon Öncesi Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

• Isıtılmış eritrosit suspansiyonu kullanılmak isteniyorsa bu işe uygun kan ısıtıcıları kullanılmalıdır

• Vücut ısısı kadar ısıtmak gerekli değilse transfüzyona kadar steril bir yüzeyde bekletilmelidir– Kontamine yüzeylere konmamalı

– Musluk suyu altında, hasta yatağında, hasta yakınının vücudunda veya kalorifer üzerinde ısıtılmamalı

Gottschall JL, Menitove JE. Transfusion: Blood and Blood Components. In Manual of Clinical Hematology 3rd ed. Mazza JJ (ed). Philadelphia,Lippincott Williams and Wilkins 2002: 369-88.

Eritrosit Süspansiyonu Ne Zaman Isıtılmalıdır ?

• Bebeklere veya yaşlılara transfüzyon yapıldığında

• Masif transfüzyonda

• Soğuk aglütinin bulunanlara transfüzyon

• Kriyoglobulinemide

Davenport RD. Management of Transfusion Reactions. In: Transfusion Therapy: Clinical Principles and Practice. Mintz PD (ed) Bethesda, MD: American Association of Blood Banks, 1999: 359-78.

Transfüzyon Öncesi Kan Torbasının Kontrolü

• Transfüzyon öncesi kan ürünü mutlaka gözle kontrol edilmelidir.

• Hemoliz gözlenen, içinde büyük partiküller veya pıhtı olan kanlar kullanılmamalıdır.

• Lökosit filtresi kullanılmayacaksa standart kan filtresi kullanılmalıdır- 170 μ’luk lokosit filtreli standart transfüzyon setleri kullanılmalıdır.

Davenport RD. Management of Transfusion Reactions. In: Transfusion Therapy: Clinical Principles and Practice. Mintz PD (ed) Bethesda, MD: American Association of Blood Banks, 1999: 359-78.

Ürünü kan dolabı dışında saklama

• Oda ısısına gelen eritrosit süspansiyonu 4 saat içinde kullanılmalıdır – Transfüzyonun bitimine kadar maksimum 4 saat geçmelidir

• Saklama kaplarıyla transport yapılmayan kanlar 30 dakika içinde Kan Merkezine iade edilmelidir

• Kan Merkezi dışında servislerde kesinlikle kan ve kan ürünü saklanmamalıdır

Davenport RD. Management of Transfusion Reactions. In: Transfusion Therapy: Clinical Principles and Practice. Mintz PD (ed) Bethesda, MD: American Association of Blood Banks, 1999: 359-78.

Transfüzyon başlatıldı: Reaksiyon gelişti ve kan torbası çıkartıldı ...

• Transfüzyon için set takılmış kan ürünü her ne

şartta olursa olsun geri kan dolabına

gönderilemez

• Bu ürün kullanılmayacaksa veya kullanımı

yarım kalmışsa imha edilir

Eritrosit Süspansiyonunun Geçimli Olduğu Sıvılar

• %0.9 NaCl• ABO uyumlu plazma • %5 albumin • Bunlar dışında hiçbir sıvı veya ilaç kan torbası

içerisine konulamaz, kan seti ile aynı setten verilemez veya puşe edilemez.

• Verilirse Hemolize yol açabilir

• Günümüzde tam kan nadiren kullanılır

• Endikasyon:

– Pediatri hastalarda Exchange

– Açık kalp cerrahi operasyonları

– Fazla miktar kanama (total kan volümünün %30 üzeri

kaybı)

Tam Kan-Endikasyon Hematolojik Aciller

ALO…İYİ GECELER…

ACİLDEN ARIYORUM…

Hematolojik Aciller

18 yaşında bayan hasta, bacaklarda peteşi ve ekimozla başvurdu. Yaklaşık 10 gündür

adet kanaması devam ediyormuş. Fizik muayenede bunlar dışında konjonktivalar soluk. Beyaz küre normal, Hb: 10.3, MCV: 70 ve plt 5.000/mm3. Bilinen hastalığı ve

sürekli kullandığı bir ilaç yok.

Hematolojik Aciller

YERİNİZ VAR MI?

Hematolojik Aciller

TROMBOSİT VERELİM Mİ?

Azalmış üretim Artmış yıkım veya kullanım

Kemik iliği infiltrasyonu veya yerdeğiştirmesi

Mekanik

• Lösemi, lenfoma, metastatik karsinoma• Aplastik anemi• Myelofibrozis• Granülomatöz hastalık

•Anormal kalp kapakları•Vasküler aletler•Yaygın damar içi pıhtılaşması•Vaskülitler•Kardiyopulmoner bypas•Trombotik trombositopenik purpura•Hemolitik üremik sendrom•Renal transplant rejeksiyonu

Toksik ve çevresel maruziyet Sekestrasyon (hipersplenizm, hipotermi)

• Alkol• Radyasyon• Kemoterapi• Kimyasal ajanlar• Tiazid diüretikler

•Masif transfüzyon

Trombositopeni nedenleri

İnefektif hematopoezis İmmunolojik

• Vitamin B12 veya folat eksikliği• Myelodisplastik sendrom

•İlaçların uyardığı antikor veya immün kompleks•SLE•Antifosfolipid antikor sendromu•Neoplastik hastalıklar (KLL, Hodgkin hastalığı)•Posttransfüzyon purpura•Neonatal alloimmün trombositopeni•Viral (HIV, EMN, CMV)•Gebelik•HELLP sendromu•Otoimmün trombositopeni

İnfeksiyonlar Edinsel amegakaryositik trombositopeni

• Viral: HIV, hepatitler, CMV• Mantar: histoplazmozis• Aside dirençli organizmalar: M • Tuberkülozis, M avium-intrasellülaare• Bakteriyel sepsis

Trombositopeni nedenleri

ÖYKÜ• Sistemik semptomlar (ateş kilo kaybı, atralji, cilt döküntüsü, venoz

tromboz varlığı, alopesi,.. vs)

• HIV infeksiyonu için risk faktörleri

• Gebelik durumu

• İlaçlar: heparin, kinin, kinidin, alkol, sulfonamid...vs

• Transfüzyon öyküsü

• Ailesel trombositopeni ve kanama öyküsü

• Beraber bulunan diğer hastalıklar

Trombositopeni

FİZİK İNCELEME

• Kanama bulguları

• Kanamanın şekli (retinal hemorajiler dahil)

• Kanamanın ciddiyeti

• Kc, dalak, LN (sarılık ve Kc hastalığının diğer bulguları)

• Enfeksiyon varlığı (özellikle bakteriyemi veya HIV inf)

• Otoimmün hastalık bulguları (artrit, nefrit, guatr, vaskülit)

• Tromboz bulguları

• Nörolojik bulgular

• İskelet anomalileri

Trombositopeni• Tam kan sayımı=

– Trombositopeni

– PY: anormal ve büyük trombositler görülür. Bu büyük trombositler hızlanmış trombopoez kanıtıdır

– Anemi: Kronik kan kaybına bağlı olarak hipokrom mikrositer şeklinde gelişebilir

• Kİ: periferde trombositopeni varken kemik iliğinde megakaryositler normaldir. Megakaryositler sayıca ve çapça artmış olabilir. Tek nükleuslu ve az granüllü şekiller vardır. Morfolojik anomaliler sıktır.

• Hemostaz ve kanama testleri:

– Kanama zamanı uzar

– Pıhtı büzüşmesi (retraksiyonu) yok ya da yetersizdir

– Turnike test, kapiller frajilite testi uzar (Lacet testi) (+)

– Pıhtılaşma zamanı, PTZ, aPTT normaldir

• Trombosit otoantikorları:

İdyopatik Trombositopenik Purpura

IgG

Fc

GPIIb/IIIa

Platelet

MakrofajDalak ve Karaciğer

Platelet transfuzyonu etkili değil

İdyopatik Trombositopenik Purpura

ITP’de sadece hayatı tehdit eden kanama varsa trombosit transfüzyonu yapılabilir.

• Kanaması veya hemostatik bozukluğu olmayan hastalarda Plt<10.000/mm3

• Hemostatik bozukluğu olan ve kanaması olmayan hastalarda Plt<20.000/mm3

• Minör kanaması olan, DIK gelişen veya invaziv prosedür uygulanacak ya da opere edilecek hastalarda Plt<50.000/mm3

• ES Tx gerektirecek kadar ciddi kanaması olan hastalarda, göz veya beyin cerrahisi uygulanacak hastalarda Plt<100.000/mm3

• Masif transfüzyon uygulanan hastalarda Plt<30.000/mm3

Trombosit Süspansiyonu Kullanım Endikasyonları

Jickler TS. Principles of platelet transfusion theraphy. In Hemaology, Basic prenciples and Practice. Hofman R, Benz EJ, Shattil SJ, Furie B, Cohen HJ, Siberstein LE, Mcglave P, eds. 2005;2433-40.

• Ateş• Sistemik enfeksiyon

• DIC veya diğer koagülopatiler• Trombosit fonksiyonlarını inhibe eden ajanlar

• Antikoagülan tedavi

• Üremi• Lökostazis

• Mukozit veya diğer anatomik lezyonlar

Trombositopenik Hastalarda Kanama Riskini Arttıran Faktörler

Jickler TS. Principles of platelet transfusion theraphy. In Hemaology, Basic prenciples and Practice. Hofman R, Benz EJ, Shattil SJ, Furie B, Cohen HJ, Siberstein LE, Mcglave P, eds. 2005;2433-40.

Durum Önerilen eşik değer

Beyin veya göz cerrahisi 100 109/LMajör cerrahi >80 109/LRenal Biyopsi > 50 109/LSirozda invaziv işlem 50 109/LKardiyopulmoner bypass 50-60 109/LSantral venöz kateter takılması 40-50 109/LParasentez/torasentez, 40-50 109/LSolunum yolları biopsi 40-50 109/LGastrointestinal biyopsi, karaciğer biyopsisi 40-50 109/LSinus aspirasyonu & diş çekimi 40-50 109/L Lumber ponksiyon >20 109/LGastrointestinal endoskopi >20 (20-40) 109/LFiberoptik bronkoskopi >20 (20-50) 109/LKemik iliği aspirasyon ve biyopsisi 20 109/L

Trombosit kullanımı için bazı eşik değerler

Tinmouth AT, Freedman T. Prophylactic Transfusions: Which Dose Is the Best Dose? A Review of the Literature. Transfusion Medicine Reviews 2003;3:181-93.

Tam kandan santrifüj yöntemiyle elde edilen (random donör trombosit süsp) bir

ünite trombosit süspansiyonu=

Yaklaşık 5,5x1010 trombosit içerir

Aferez yoluyla elde edilen bir ünite trombosit süspansiyonu=

Yaklaşık 3x1011 trombosit içerir

1 aferez tromb süsp = 6 random donör tromb süsp

Trombosit Süspansiyonları

•Trombotik Trombositopenik Purpura

•Post-transfüzyon purpura

•Heparin İlişkili Trombositopeni

Her Trombositopenili hastaya Trombosit verelim mi?

Hematolojik Aciller

ALO…İYİ GECELER…

ACİLDEN ARIYORUM…

Hematolojik Aciller

28 yaşında kadın hasta ateş ve bilinç bulanıklığı yakınması ile getirildi. FM’de ateş: 38.6 ⁰C. Cillte peteşiyal lezyonları ve ekimoz var. Yapılan tetkiklerde Hb: 9.3 gr/dL ve plt: 8.000/mm3, Total bilirubin: 4.3 mg/dL, D. Bilirubin: 0.2 mg/dL, LDH: 1285 IU/L (normal 200-450), Cre: 2.1 mg/dL bulundu.

Hematolojik Aciller

HASTA YAKINLARI BİRAZ AJİTE!

YERİNİZ VAR MI?

Hematolojik Aciller

TROMBOSİT VERELİM Mİ?

1. Ateş2. Nörolojik Bozukluk3. Trombositopeni4. Mikroanjiyopatik hemolitik anemi5. Böbrek fonksiyon bozukluğu

Trombotik Trombositopenik Purpura

Moake J. Thrombotic microangiopathies: multimers, metalloprotease, and beyond. Clin Transl Sci 2009:366-73.

Hematolojik Aciller

Hastaların yüzdesi1925-64 1964-80 1982-89

MAHA 96 98 100

Trombositopeni 96 96 100Nörolojik semptomlar 92 84 63

Böbrek hastalığı 88 76 59

Ateş 98 59 24

TTP’de Tanı Anındaki Bozukluklar

Moake J. Thrombotic microangiopathies: multimers, metalloprotease, and beyond. Clin Transl Sci 2009:366-73.

Hastaların çoğunda bu metalloproteaza karşıotoantikor vardır ya da proteaz doğuştan eksiktir.

Trombotik Trombositopenik PurpuraTedavi

• Plazma Değişimi (exchange)• LDH ve trombosit sayısı 3 gün üst

üste normal oluncaya kadar her gün devam edilir. Sonra azaltılarak kesilir.

• Kısa sürede plazma değişimi mümkün olamayacaksa plazma transfüzyonu ve steroid ile tedaviye başlanabilir.

• Tedavi edilmezse % 90 mortalite

Moake J. Thrombotic microangiopathies: multimers, metalloprotease, and beyond. Clin Transl Sci 2009:366-73.

• Transfüze edilen kan ürünündeki trombositlerin yüzeyinde hastanın kendisinde olmayan antijenler mevcuttur•Kişi bu antijenlere karşı zaman içerisinde alloantikorlar meydana getirir•Bu antikorlar kişinin kendi antijen negatif trombositlerinin yıkımına neden olur•Hastalarda transfüzyonu takiben trombositopeni (<100.000) görülür. Bazen trombositopenin görülmesi 3 haftaya kadar uzayabilir•Hangi kan ürünü transfüzyonu sonucu daha sık görülür?

•Herhangi bir kan ürünü transfüzyonundan fakat sıklıkla RBC veya PLT sonra görülür.

Post transfüzyon purpura

•Sıklık= Nadir görülür

•Transfüzyondan 5-12 gün sonra görülür. •Genellikle HPA-1a negatif kişilere transfüzyon yapıldıktan sonra

anti-HPA1 antikorlarına bağlı immün kökenli trombositopeni

(<100.000) gelişimidir

•Olaydan trombositlere karşı gelişmiş antikorlar (anti- HPA1)

sorumludur•Klinik=

•İmmün kökenli trombositopeni vardır

•Trombositopeniye bağlı kanama ve purpuralarla kendini

gösterir

Post transfüzyon purpura

• Genellike fraksiyone olmayan heparin kullanan hastalarda, genellikle tedavinin > 5. gününden sonra

• Trombosit sayısında > 120 000/mm3 olan bazal değere göre > % 40 azalma ya da < 100 000/mm3 trombositopeni olması

• Görünüşte başka neden olmaması (sepsis, diğer bir ilaç)

• Mevcut trombozda ilerleme ya da heparin tedavisi altında yeni trombüs

gelişmesi

Anti PF4/Heparin kompleksi antikoru tanıya yardımcı olabilir.

Heparin İlişkili Trombositopeni

• Hızlı tanı konulmalıdır.• Heparin kesilmelidir.• Heparin kesilir kesilmez (trombosit sayısı halen düşük iken)

varfarin başlanması kontrendikedir.• Direkt trombin inhibitörleri (argatroban, rekombinant

hirudin) ya da danaparoid verilmelidir.

Heparin kesildikten sonra 10 gün içinde trombositopeninin düzelmesi tanıyı destekler. Hastaya bir daha fraksiyone olmayan ya da düşük mol ağırlıklı heparin verilmemelidir.Uygun tedavi edilmeyen hastalarda ölümcül tromboembolik ataklar ve/veya ekstremite kaybı gelişebilir.

HEPARİNE BAĞLI TROMBOSİTOPENİ TEDAVİSİ Hematolojik Aciller

ALO…MERHABA …

ACİLDEN ARIYORUM…

Hematolojik Aciller

45 yaşında erkek hasta, MY nedeni ile günde 1.5 tb kumadin kullanıyor. Karında,

sırtta, kollarda ve bacaklarda yaygın ekimozu var. INR: 6.2

Hematolojik Aciller

ACİL ÇOK YOĞUN DOSTUM

YERİN VAR MI?

Hematolojik Aciller

PLAZMA VERELİM Mİ?

Hematolojik Aciller

NE KADAR VERELİM?

Warfarine Bağlı Kanamalarda TedaviINR Yaklaşım

Supterapötik Dozu artırTerapötik düzeye ulaşıncaya kadar yakın takibe devam et

Terapötik(antikoagülasyongerektiren patolojiye göre)

Mevcut doza devam

Terapötik aralık- 5 arası İlacı kes INR terapötik düzeylere inince daha düşük dozda yeniden başla

5-9, kanama yok 1-2 doz vermeINR düzeyi terapötik düzeylere inince daha düşük dozda yenidenbaşla veya oral 1-2,5 mg K1 vitamini ver , K vitamini yoksa 5-10

ml/kg TDP verTerapötik düzeylere inince azaltılmış dozda warfarini tekrar başla

>9, kanama yok Warfarini kes, 3-5 mg oral K1 vitamini ver, K vitamini yoksa 5-10 ml/kg TDP ver

INR terapötik düzeylere inince azaltılmış dozda yeniden başla

>20, veya ciddi kanama Warfarini kes, 10 mg IV. yavaş K1 vitamini infüzyonu yap Taze donmuş plazma ekle veya gerekirse protrombin komplekskonsantresi uygula

Hematolojik Aciller

23 yaşında, bilinen orak hücreli anemisi olan erkek hastada şiddetli bacak ve kol ağrıları var. Beraberinde son birkaç gündür şiddetli öksürük yakınması da mevcut. Fizik incelemede vücut sıcaklığı 37.9 °C ve sağ akciğer bazalinde krepitan raller belirlendi. PA akciğer grafisinde aynı sahada bir konsolidasyon sahası var.

1. Tetikleyen infeksiyon, dehidratasyon gibi faktörlerin düzeltilmesi

2. Sedasyon ve analjezi (ağrılı krizler)

3. Gerekiyorsa exchange transfüzyon (SVO, hepatik iskemi, dalak

sekestrasyonu, hipoksi ile seyreden ya da kontrol edilemeyen

pulmoner sekestrasyon, kontrol edilemeyen ağrılı kriz, kontrol

edilemeyen priapismus)

4. Antikoagülasyon ?, antiagregan ilaçlar ?, hipoksemi varsa nazal O2

Orak Hücreli Anemi’de Vazooklüzif Atakların Tedavisi Hematolojik Aciller

61 yaşında erkek hasta Diffüz Büyük B Hücreli Lenfoma tanısı ile Hematoloji

tarafından takipte. 5 gün önce 3. R-CHOP tedavisini almış. 39.2 C ateşle başvurdu.

Öksürük ve balgam yakınması var. Dinlemekle sol AC bazal ve orta zonlarda

krepitan ralleri mevcut. Tam kan sayımında Hb: 10.1 g/dL, BK: 1500 PNL: 700 ve plt 85.000/mm3. Genel durumu

orta.

Hematolojik Aciller

Sormaya korkuyorum ama İnfeksiyon Hastalıkları altta yatan hematolojik hastalığı

nedeniyle yatırmak istemiyor.

YERİNİZ VAR MI?

Tek bir ölçümde 38.3°Cveya

İki kere 38.0°Cveya

En az bir saat süren 38.0°C

N <500/mm3

veyaN= 500-1000/mm3

<500/mm3+

Ateş + Nötropeni

Febril Nötropeni

Febril Nötropeni

• Dikkatli bir anamnez alınmalı• Hızlı bir fizik muayene yapılmalı• Kültürler (kan, kateter, idrar, dışkı, balgam, yara yeri)

alınmalı• PA akciğer grafisi çekilmeli • Gerekli yerlerden gerektiğinde doku aspirasyon ve

biyopsisi yapılmalı• Tam kan sayımı, akut faz reaktanları, BFT ve KFCT

bakılmalı

FEN-Klinik ve Laboratuvar Yaklaşım

• Nötrofil > 100/mm3 olması• PA akciğer grafisi= normal olması• Hepatik ve renal fonsiyonlar= normal olması• Nötropeni süresinin < 7 gün olması• Nötropeninin düzelmesinin < 10 gün olması• Kateterle ilişkili enfeksiyon bulgusu olmaması• Malign hastalığın remisyonda olması• Ateş < 39°C olması• Nörolojik veya mental değişiklik olmaması• Karın ağrısının olmaması• Eşlik eden başka bir morbidite faktörünün olmaması

FEN-Düşük Riskli Kabul Edilen Durumlar

2002 Guidelines for the Use of Antimicrobial Agents in Neutropenic Patients with Cancer. Clin Infect Dis 2002; 34: 730-51

• Nötrofil <500/mm3 özellikle de < 100/ mm3 olması• Primer hastalığın lösemi olması• Hastalığın remisyonda olmaması• Nötropeninin KT bitiminden 10 gün geçmeden başlaması• Nötropeninin derin (<100/mm3 ) ve uzun (>10 gün) olması• Ağır mukozitlerin varlığı• Kateter takılması• Ön görülemeyen farmakokinetik bozukluklar• Renal, kardiyak ve hepatik fonksiyon bozuklukları• Hipotansiyon, solunum sıkıntısı ve mental durum değişikliği • Oral alım yetersizliği ve dehidratasyon • Endikasyonsuz profilaktik antibiyotik kullanımı

FEN-Yüksek Riskli Kabul Edilen Durumlar

2002 Guidelines for the Use of Antimicrobial Agents in Neutropenic Patients with Cancer. Clin Infect Dis 2002; 34: 730-51

Sistemik enfeksiyon bulguları olmayan ve bakteriyel bir odak saptanmayan düşük riskli erişkin hastalarda kullanılabilir.

En sık amoksisilin-klavunat + siprofloksasin kullanılmaktadır.

2002 Guidelines for the Use of Antimicrobial Agents in Neutropenic Patients with Cancer. Clin Infect Dis 2002; 34: 730-51

ORAL TEDAVİ

3. veya 4. kuşak sefalosporinler (seftazidim veya sefepim)

Karbapenem (imipenem veya meropenem)

Piperasilin-tazobaktam

MONOTERAPİ