Guideline Development of Quality Gifted Education in ...
Transcript of Guideline Development of Quality Gifted Education in ...
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 151
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
Guideline Development of Quality
Gifted Education in Science, Mathematics,
and Technology by Using the Application of Futures Research1
Kanchana Pattrawiwat2
Wilailak Langka3
Usanee Anuruthwong4
Chumpol Poolpatarachewin5
Received: August 10, 2016 Accepted: August 20, 2016
Abstract
This research aimed to develop the guideline of quality gifted education in science,
mathematics and technology. The research design was divided into three phases. Phase I
consisted of two parts, first was the needs assessment of gifted education. Data were collected by
a questionnaire from the administrators of 12 Princess Chulabhorn’s Colleges and 154
Enrichment Classroom (80.19 %). The data was analyzed using the Modified Priority Needs
Index (PNIm). The 2nd part was to learn the success factors of Mahidol Wittayanusorn school.
Research instruments were documents, website, observation, and in-depth interview with
administrators and teachers. Phase II was designed to propose the scenario of quality gifted in
the next decade (2015-2024) by using the Ethnographic Delphi Futures Research (EDFR)
technique. Phase III was to develop the guideline of quality gifted education by synthesing data
from the 1st phase and the 2nd phrase. Then evaluation from the specialists was demonstrated.
Findings indicated that the guideline of quality gifted education should concern: 1) domestic and
international organization network for gifted education, 2) valid and reliable identification
instruments and procedures, 3) curriculum that concerns individual differences and online
learning resources, and 4) the diagnostic screening system and emotional development. In
addition, the government should play an important role in establishing a national center for the
gifted, domestic and international gifted education network, and transferring system, and
establishment costs.
Keywords: Gifted education, Needs assessment, Scenario, EDFR technique
1 Doctoral Thesis for the Philosophy Degree in Research and Development on Human Potentials, Faculty of Education,
Srinakharinwirot University, supported by National Research Council of Thailand (NRCT). 2 Graduate Student, Doctoral degree in Research and Development on Human Potentials, Faculty of Education, Srinakharinwirot
University, E-mail: [email protected] 3 Lecturer at Education Faculty, Srinakharinwirot University, E-mail: [email protected] 4 Associate Professor, Retired Government Official in Research and Development Institute for Special Education,
Srinakharinwirot University, E-mail: [email protected] 5 Assistant Professor, Retired Government Official in Education Faculty, Chulalongkorn University,
E-mail: [email protected]
152 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
การพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษ ดานวทยาศาสตรคณตศาสตร และเทคโนโลย ประยกตใชเทคนคการวจยอนาคต1
กาญจนา ภทราววฒน2
วไลลกษณ ลงกา3 อษณย อนรทธวงศ4 จมพล พลภทรชวน5
บทคดยอ
การวจยนมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย การด าเนนการวจยม 3 ระยะ ระยะท 1 ประกอบดวย 1) การประเมนความตองการจ าเปนในการจดการศกษา ดวยแบบสอบถามกบผบรหารโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย 12 โรงเรยน และโรงเรยนในโครงการหองเรยนพเศษ 154 โรงเรยนเกบรวบรวมไดรอยละ 80.19 วเคราะหขอมลดวยวธ Modified Priority Needs Index (PNIm) และ 2) ศกษาปจจยความส าเรจของโรงเรยนตนแบบ ดวยการสมภาษณเชงลกกบผบรหารและครโรงเรยนมหดลวทยานสรณ เอกสาร เวบไซต และการสงเกตการณ ระยะท 2 ศกษาอนาคตภาพการจดการศกษาทมคณภาพในทศวรรษหนา (พ.ศ. 2558-2567) ดวยวธ EDFR (Ethnographic Delphi Futures Research) ระยะท 3 พฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษ โดยสงเคราะหจากผลการศกษาในระยะท 1 และ 2 แลวประเมนจากผทรงคณวฒ ผลการวจยพบวาแนวทางการจดการศกษาทส าคญคอ 1) สรางเครอขายทงในประเทศและตางประเทศ 2) กระบวนการและเครองมอในการเสาะหา/คดเลอกทเปนมาตรฐาน 3) การจดการเรยนรดวยหลกสตรทมลกษณะเฉพาะค านงถงความเปนปจเจกบคคล และแหลงเรยนรออนไลน 4) ระบบการคดกรอง/วนจฉย และกระบวนการพฒนาอารมณ-สงคม นอกจากนหนวยงานของรฐควรมบทบาทส าคญในการจดตงองคกรกลางระดบชาต สรางระบบเครอขายทงในและตางประเทศ ระบบการสงตอเดก และการสนบสนนงบประมาณ
ค ำส ำคญ: การจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ การประเมนความตองการจ าเปน อนาคตภาพ เทคนควธ EDFR
1 ปรญญานพนธระดบดษฎบณฑต สาขาวชาการวจยและพฒนาศกยภาพมนษย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) 2 นสตปรญญาเอก สาขาวชาการวจยและพฒนาศกยภาพมนษย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
อเมล: [email protected] 3 อาจารย ประจ าคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อเมล: [email protected] 4 รองศาสตราจารย ขาราชการเกษยณอายราชการ สถาบนวจยและพฒนาการศกษาพเศษ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อเมล: [email protected] 5 ผชวยศาสตราจารย ขาราชการเกษยณอายราชการ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อเมล: [email protected]
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 153
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ความเปนมาและความส าคญของปญหา การพฒนาศกยภาพเดกและเยาวชน ผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ถอเปนสงทมความส าคญและความจ าเปนอยางยง เพราะวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนปจจยส าคญในการขบเคลอนและพฒนาประเทศใหกาวหนา หากบคคลเหลานไดรบการเอาใจใสดแลพฒนาความสามารถอยางถกตองเหมาะสมตงแตวยเยาว ความสามารถทโดดเดนจะน าไปสความเปนอจฉรยภาพในการเปนผน าทางปญญาของประเทศ และสรางสรรคผลงานทมคณประโยชนอยางอนนตตอสงคม พฒนาสงคมไทยใหเปนสงคมผผลตแทนการเปนสงคมผบรโภคเชนในปจจบน (โรงเรยนมหดลวทยานสรณ, 2552: 65-67)
จากการวเคราะหปจจยตางๆ ทมตอระบบการจดการศกษาส าหรบผทมความสามารถพเศษ พบวาประเทศไทย มพฒนาการทลาชาในเรองน เนองดวยมปญหาและอปสรรคดงน 1) ดานโครงสรางและกลไกในการบรหารจดการ ประเทศไทยขาดองคกรกลางระดบชาตท าใหขาดการประสานการด าเนนงานทเชอมตอสนบสนนซงกนและกนระหวางหนวยงานตางๆ จงท าใหเดกทมความสามารถพเศษไมไดรบการพฒนาอยางตอเนอง และสถานศกษา สวนใหญขาดผเชยวชาญใหค าปรกษาดานวชาการ 2) ดานกระบวนการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษ ขาดการวางระบบและกลไกในการคนหาและพฒนาเดกตงแตวยเยาว ไมมการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษทมผลสมฤทธต ากวาความสามารถทแทจรง สถานศกษาสวนใหญไมคอยใหความส าคญกบการมสวนรวมของผปกครองในการเสาะหา/คดเลอก และผใชเครองมอในการเสาะหา/คดเลอก มไดผานการอบรมหรอ มใบรบรองในการใชเครองมอ 3) ดานการจดการเรยนร สอการเรยนรไมสามารถตอบสนองความแตกตางของการเรยนรของผ เรยนแตละคนได และกระบวนการสงตอใหผ เชยวชาญเฉพาะดานมนอยมาก 4) ดานการสนบสนน ทางอารมณ-สงคม สถานศกษาสวนใหญขาดผเชยวชาญ ไมมระบบการคดกรองหรอวนจฉยและชวยเหลอ ผมความสามารถพเศษทมปญหาทางอารมณ-สงคม (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2548: 33-35; บญเทยม ศรปญญา , 2551: 23-25; ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2554: 125-129; ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2556: 171-176)
จากกระแสการเปลยนแปลงของสงคมและเทคโนโลยทมความกาวหนาอยางรวดเรวในโลกทมการแขงขนสง ซงตองพฒนาประเทศใหทดเทยมกบอารยประเทศในกระแสยคสงคมพหวฒนธรรม และให เหมาะสมกบบรบท ทเปลยนไปในยคการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง นอกจากนยงเปนการสงเสรมการพฒนาทกษะส าคญ ในยคโลกาภวฒน หรอทกษะทจ าเปนส าหรบศตวรรษท 21 ซงเปนการสอนแบบบรณาการขามกลมสาระวชา (Interdisciplinary integration) ระหวางศาสตรสาขาตางๆ ไดแก วทยาศาสตร (Science) เทคโน โลย (Technology) วศวกรรมศาสตร (Engineer) และคณตศาสตร (Mathematics) เพอใหผเรยนน าความรทกแขนงมาใชในการแกปญหา การคนควา และการพฒนาสงตางๆ ในสถานการณโลกปจจบน (พรทพย ศรภทราชย, 2556: 50) วธการทใชในการศกษาเพอชวยใหไดขอมลส าคญและจ าเปนส าหรบแนวโนมในอนาคตคอ การสรางภาพอนาคตหรออนาคตภาพ (Scenarios) เปนการเตรยมรบสถานการณทจะเกดขนในอนาคต และเพอวางแผนอนาคตทพงปรารถนา (Desirable future) และใชในการตอบค าถามวจย “อะไรคออนาคตทเปนไปได” เปนการมองไปขางหนา (Outward bound) โดยอาศยปรากฏการณในอดตและปจจบนมาเปนแนวโนมทจะบอกถงอนาคต
154 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ทเปนไปได โดยใหความสนใจไปทปญหาและโอกาสทเปนไปไดในอนาคตนน (วโรจน สารรตนะ, 2556: 4-5; Glenn, 1994: 3-10; Textor, 1995: 139)
จากสภาพและปญหาการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ตลอดจนนโยบายของรฐบาล ทตองการพฒนาศกยภาพของผมความสามารถพเศษ และการเตรยมรบตอกระแสการเปลยนแปลงของสงคมดงกลาว ผวจยจงสนใจศกษาการพฒนาการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย เพอใหสถานศกษาไดปฏรปการศกษา มการปรบเปลยนกระบวนทศนใหมเพอเตรยมรบสถานการณทจะเกดขนในอนาคต นอกจากนขอความรทไดจากงานวจยจะเปนทศทาง ใหหนวยงานการศกษาและหนวยงานทเกยวของน าไปก าหนดนโยบาย ก าหนดกลยทธ ตลอดจนเปนแนวทางและวธปฏบตทดจะน าไปสการจดการศกษาทมคณภาพในกระบวนการเรยนการสอน และกจกรรมตางๆ ใหแกผทมความสามารถพเศษไดอยางถกตองเหมาะสมอยางเปนระบบ รวมทงเปนขอมลพนฐานทจะชวยใหผทเกยวของ ไดมความร ความเขาใจ และมองเหนความส าคญในการเอาใจใสดแล และพฒนาศกยภาพของผมความสามารถพเศษอยางเตมท
วตถประสงคของการวจย เพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตรคณตศาสตร
และเทคโนโลย
แนวคดทฤษฎทเกยวของและกรอบแนวคด ผวจยใชแนวคดการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ตามมาตรฐานการศกษาส าหรบ
ผมความสามารถพเศษของประเทศไทย โดยส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (2554) ประกอบดวยมาตรฐานหลก 4 มาตรฐาน คอ 1) มาตรฐานดานการบรหารจดการ 2) มาตรฐานดานกระบวน การเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถ 3) มาตรฐานดานการจดการเรยนร และ 4) มาตรฐานดานการสนบสนนทางอารมณ-สงคม
และแนวคดเกยวกบการวจยอนาคต (Future research) ดวยวธการสรางอนาคตภาพ (Scenario) โดยการใชสารสนเทศเหตการณในปจจบน หรอบรบททส าคญมาวเคราะห เพอเสนอเปนแนวทางทสามารถด าเนนการไดในอนาคต และสรางเปนภาพทมความเปนไปไดมากทสด (Most probable) ในทศวรรษหนา (พ.ศ.2558-2567) งานวจยนใชเทคนควธวจยแบบ EDFR (Ethnographic Delphi Futures Research) เพอศกษาแนวโนม ทมความเปนไปไดมากทสด (Most probable) แลวน ามาเขยนอนาคตภาพของการจดการศกษาส าหรบ ผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย (จมพล พลภทรชวน, 2530; Wilson, 1978; Kosow & Gaßner, 2008)
กรอบแนวคดในการวจยสรปไดดงภาพประกอบ 1
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 155
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
แผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต
แผนการศกษา แหงชาต
พระราชบญญต การศกษา
แผนการปฏรป การศกษา
ยทธศาสตรการพฒนาเดกและเยาวชนทมความสามารถพเศษ
สภาพปจจบนของการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ปญหาอปสรรคของการจดการศกษาส าหรบเดกทมความสามารถพเศษ
ความตองการจ าเปนในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ
ปจจยความส าเรจ ของโรงเรยนตนแบบ
ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย
หลกการจดการศกษา ส าหรบผมความสามารถพเศษ (ในประเทศและตางประเทศ)
มาตรฐานสถานศกษา ในการจดการศกษาส าหรบ
ผมความสามารถพเศษ
1.มาตรฐานดานการบรหารจดการ 2.มาตรฐานดานกระบวนการ
เสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษ 3.มาตรฐานดานการจดการ
เรยนร 4.มาตรฐานดานการสนบสนนทางอารมณ-สงคม
อนาคตภาพ (Scenario) การจดการศกษาทมคณภาพ
ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร
และเทคโนโลย
แนวทางการจดการศกษา ทมคณภาพ
ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร
และเทคโนโลย
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ISS
N 2
228
-94
53
Jou
rnal o
f Beh
avio
ral Scien
ce for D
evelo
pm
ent V
ol.8
No
.2, A
ug
ust 2
01
6
JBS
D | 1
55
156 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
การด าเนนการวจย การด าเนนการวจยเพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษ
ดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย มการด าเนนการวจย 3 ระยะ (phase) ดงน ระยะท 1 การศกษาสภาพปจจบน โดยประเมนความตองการจ าเปนในการจดการศกษาส าหรบ
ผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย ผวจยท าการเกบรวบรวมขอมล ดวยแบบสอบถามทผานการตรวจสอบคณภาพเครองมอดวยคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content validity) เทากบ 0.60-1.00 และความเชอมน (Reliability) ของสภาพการจดการศกษาทเปนอยจรงและสภาพการจดการศกษาทตองการเทากบ 0.96 และ 0.98 ตามล าดบ และศกษาปจจยความส าเรจของโรงเรยนตนแบบท มการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ระยะท 2 การศกษาศกษาอนาคตภาพการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษ ดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย ในทศวรรษหนา (พ.ศ. 2558-2567) ดวยเทคนควธ EDFR (Ethnographic Delphi Futures Research)
ระยะท 3 การพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย โดยวเคราะหและสงเคราะหจากผลการศกษาในระยะท 1 และ 2 แลวน ามาประเมนดวยการประชมวพากยจากผทรงคณวฒ
รายละเอยดวธด าเนนการรวบรวมขอมลและเครองมอ แหลงขอมล การวเคราะหขอมล และผลทไดรบ แสดงในตาราง 1
ตาราง 1 การด าเนนการวจยเพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ขนตอน ความมงหมายการวจย
วธด าเนนการรวบรวมขอมลและ
เครองมอ
แหลงขอมล การวเคราะหขอมล ผลทไดรบ
ระยะท 1 การศกษา
สภาพปจจบน
1. เพอประเมนความตองการจ าเปนในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตรคณตศาสตรและเทคโนโลย
เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามและตรวจสอบคณภาพเครองมอดวยคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และความเชอมน (Reliability)
ฝายบรหารโรงเรยนเฉพาะทาง (12 โรง) และโรงเรยนในโครงการหองเรยนพเศษวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ในสงกด สพฐ. (195 โรง) รวม 207 ชด
PNImodified = (I–D)/D
I คอคาเฉลยของสภาพการจดการศกษาทตองการ D คอคาเฉลยของสภาพจดการศกษาทเปนอยจรง
ขอมลพนฐานความตองการจ าเปนในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 157
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ตาราง 1 การด าเนนการวจยเพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษ ดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย (ตอ)
ขนตอน ความมงหมาย
การวจย วธด าเนนการ
รวบรวมขอมลและเครองมอ
แหลงขอมล การวเคราะหขอมล ผลทไดรบ
ระยะท 1 การศกษาสภาพปจจบน (ตอ)
2. เพอศกษาปจจยความส าเรจของโรงเรยนตนแบบ
การสมภาษณเชงลก เอกสาร เวบไซต และการสงเกตการณ
ผบรหาร 2 คน และคร 2 คนของโรงเรยนมหดลวทยานสรณ รวม 4 คน
สรางขอสรป (Induction) ดวยการจ าแนกชนดขอมล (Typological analysis)
ขอมลพนฐานของความส าเรจ ในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ
ระยะท 2 การศกษา
อนาคตภาพของการจดการศกษาทมคณภาพ
3. เพอศกษาอนาคตภาพ การจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
เทคนควธ EDFR 1.เตรยมตวผเชยวชาญ 2.EDFR รอบท 1 3.วเคราะห/ สงเคราะหขอมล 4.สรางเครองมอ 5. EDFR รอบท 2 3 6. เขยนภาพอนาคต
ผเชยวชาญดานการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลยจ านวน 13 คน
คามธยฐานตงแต 3.51 ขนไป และมคา Interquartile Range (Q3-Q1) ไมเกน 1.5 น ามาเรยบเรยงเขยน และสรปเปนอนาคตภาพ
อนาคตภาพการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ระยะท 3 การพฒนา
แนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ
4. เพอพฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
1) พฒนาแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ 2) ประเมนโดยการวพากษจากผทรงคณวฒ 3) ปรบปรงแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ
1) ขอมลจากระยะท 1 และระยะท 2 ตลอดจนจากการทบทวนวรรณกรรม 2) ผทรงคณวฒดานการจดการศกษาส าหรบผมความ สามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย จ านวน 5 คน
1) สงเคราะหขอมลจากระยะท 1 และระยะท 2 ตลอดจนจากการทบทวนวรรณกรรม 2) ปรบปรงแนวทางการจดการศกษาทมคณภาพจากขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ
คมอการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย
158 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ผลการวจย ผวจยขอน าเสนอเฉพาะผลการวจยระยะท 3 แนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบสถานศกษา
ทจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย และน าเสนอเฉพาะ ผลวจยทส าคญ และ/หรอผลวจยทตางจากปจจบนดงน
ประเทศไทยควรจดตงหนวยงานกลาง/องคกรกลางระดบชาต/ศนยแหงชาต ทมกลไกการด าเนนงานอยางเปนระบบและครบวงจร ตงแตการก าหนดนโยบายและแผนงานทชดเจน มการก ากบตดตามในการเสาะหา /คดเลอก ซงควรมการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษตงแตเยาววย มการดแลการจดการศกษาส าหรบ ผมความสามารถพเศษต งแตระดบการศกษาขน พนฐานจนถงระดบอ ดมศกษา และพฒนาศกยภาพ ผมความสามารถพเศษตงแตเยาววยจนกาวสอาชพท มระบบการสงตอเดกอยางมประสทธภาพ และปจจยส าคญคอการท าความรวมมอดานวชาการกบองคกรระดบโลก ระดบภมภาค และระดบประเทศทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนใหการสงเสรมและสนบสนนงบประมาณอยางเพยงพอและตอเนองและแนวทางการจดการศกษา ทมคณภาพ ส าหรบสถานศกษาทจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย แบงเปน 4 ดานดงน
1. ดานการบรหารจดการ การพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศคอการพฒนาโรงเรยนดานการสรางความรวมมอ/สรางเครอขาย
กบองคกรทเกยวของกบผมความสามารถพเศษทงในประเทศและตางประเทศ ปจจบนมองคกรระดบโลก ท เกยวของกบการพฒนาเดกทมความสามารถพเศษคอ The World Council for Gifted and Talented Children เปนองคกรทตงขนเพอใหการสนบสนนหนวยงานของรฐและเอกชนทมความประสงคจะพฒนาเดก ทมความสามารถพเศษซงเนนการด าเนนงานในรปแลกเปลยนและรวมมอกนดานวชาการโดยมสมาชกจากทวโลกประมาณรอยกวาประเทศและมองคกรในระดบภมภาคซงรวมถงเอเชยแปซฟก The Asia-Pacific Federation of the World Council for Gifted and Talented Children (APF) ด าเนนการประสานงานและท าหน าทเชนเดยวกบหนวยงานแรกสถานศกษาควรมความรวมมอกบเครอขายดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย เครอขายมหาวทยาลย เครอขายสถาบนวจย เครอขายผเชยวชาญ เครอขายแหลงเรยนร เปนตน ทงภาครฐและเอกชน เพอเปนแหลงฝกงานและเรยนรประสบการณ และเพอการศกษาตอของนกเรยน สนบสนนการแลกเปลยนครกบโรงเรยนวทยาศาสตรชนน าทงในประเทศและตางประเทศ สนบสนนบคลากรใหเขารวมประชมรวมทงการน าเสนอผลงานระดบชาตและนานาชาต เปนตน
ปจจยส าคญทสดทมผลใหการด าเนนงานตามภารกจของโรงเรยนบรรลตามเปาหมายคอบคลากร ทมคณภาพประกอบดวย 3 กลมหลกคอ 1) คณะกรรมการบรหารโรงเรยน 2) ทมผบรหารโรงเรยน ทมความรความเชยวชาญและประสบการณสงมวสยทศน และมงมนทยกระดบคณภาพการศกษาของสถานศกษาใหทดเทยมกบโรงเรยนวทยาศาสตรชนน าของโลก และ 3) ครผสอน ทมความทมเท ความมงมนทจะพฒนาศกยภาพของ ผมความสามารถพเศษอยางเตมท
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 159
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
2. ดานกระบวนการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษ สถานศกษาควรมกระบวนการเสาะหา/คดเลอกทเปนมาตรฐาน มผเชยวชาญทคดเลอก ประเมนหรอตดสน
เครองมอมความหลากหลายทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล และสามารถวดไดครอบคลมคณสมบต ของผมความสามารถพเศษทางวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
ขนตอนในการด าเนนการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษ ดงน
ขนท 1 คดกรอง โดยก าหนดคณสมบต 1.GPA วชาวทยาศาสตรและคณตศาสตร ระดบ ม.1 ม.2 ≥ 3.00 หรอ
2.เปนตวแทนประเทศไทยประกวดโครงงานหรอสอบแขงขนในระดบนานาชาต หรอ 3.ไดรบรางวลประกวดโครงงานหรอสอบแขงขนระดบชาต/นานาชาตหรอ
4.ผมความสามารถพเศษทมผลสมฤทธต ากวาความสามารถทแทจรง /ผมความสามารถพเศษทมความตองการพเศษ
ขนท 2 การสอบคดเลอกรอบแรก แบบทดสอบวชาวทยาศาสตรและคณตศาสตร
ขนท 3 การสอบคดเลอกรอบสอง 1.สอบปฏบตการทางวทยาศาสตร*
2.Torrance test 3.IQ-test
4.SAT 5.EQ
ภาพประกอบ 2 ขนตอนในการด าเนนการเสาะหา/คดเลอกผมความสามารถพเศษ
หมายเหต ขนตอนท 3 การสอบคดเลอกรอบสอง ดวยการสอบปฏบตการทางวทยาศาสตรหรอรปแบบคายวชาการ (หากสามารถทดสอบได) แบบวดเชาวปญญา (IQ-test) แบบทดสอบความถนดทางการเรยน (SAT) แบบทดสอบนรทศน (Unseen problem) ทงวทยาศาสตรและคณตศาสตร แบบทดสอบความฉลาดทางอารมณ (EQ) และแบบทดสอบความคดสรางสรรค (Torrance test of creative thinking) และ/หรอ วธการสงเกตพฤตกรรมจากผเชยวชาญ ขนอยกบความเหมาะสมของแตละสถานศกษา
160 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
3. ดานการจดการเรยนร 3.1 จดหลกสตรหรอกจกรรมเสรมหลกสตรทมลกษณะเฉพาะ ส าหรบผทมความสามารถพเศษ
ดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย ทเหมาะสมกบความสามารถพเศษของแตละบคคลค านงถง ความเปนปจเจกบคคล (Individualization) หรอค านงถงความตองการพเศษของแตละคน และการพฒนา การจดการเรยนการสอนเพอความเปนเลศ ไดแก 1) จดการเรยนรทเนนทกษะการคดระดบสง ไดแก ความคดสรางสรรค ความคดวจารณญาณ เปนตน จดการเรยนรทมความทาทาย กระตนใหเกดความสงสยใครร และสรางแรงบนดาลใจทจะคนหาค าตอบ เนนเนอหาสาระทสอนเนนใหนกเรยนรจกบรณาการ (Integrated) องคความรโดยใช STEM เปนหลก 2) จดการเรยนรท เนนหรอเสรมทกษะภาษาองกฤษ และสรางบรรยากาศการใชภาษาองกฤษใหมากขน ดงโรงเรยนมหดลวทยานสรณแบงนกเรยนออกเปน 3 ระดบ ตามศกยภาพของนกเรยนคอ Pre-Intermediate, Intermediate และ Advanced และจดกลมการสอนใหมขนาดเลกกลมละ 12 - 16 คน ใชเทคนคการสอนแบบ Problem-based Learning, Mini-seminar หรอ Debate เพอสงเสรมใหนกเรยน ไดแสวงหาค าตอบของประเดนปญหา และสามารถใชภาษาองกฤษในการอภปราย แลกเปลยนความคดเหน นอกจากนใชโปรแกรม SAS Curriculum Pathways ในการพฒนาการเรยนรค าศพทและไวยากรณภาษาองกฤษ มการใช Textbooks ทางดานวทยาศาสตร คณตศาสตร เปนภาษาองกฤษ จดท าคมอปฏบตการวทยาศาสตรเปนภาษาองกฤษ มครชาวตางชาตสอนวชาวทยาศาสตรและคณตศาสตร เขารวมกจกรรมในตางประเทศ ไดแก โครงการแลกเปลยนนกเรยน โครงการจดนกเรยนเขารวมแขงขนวชาการเขาคายวชาการ หรอเสนอผลงาน ทางวชาการในตางประเทศ เปนตน นอกจากนมกจกรรมพฒนาผเรยนดวยการอานหนงสอนอกเวลาภาษาองกฤษ การฝกทกษะการเขยนเรยงความภาษาองกฤษในรปแบบ Narrative Writing 3) หลอหลอมใหมความคดแบบวทยาศาสตรหรอมจตวทยาศาสตรและเสรมสรางทกษะการผลตสงประดษฐ/นวตกรรม ทสามารถน าไปใชไดจรง/แกปญหาไดจรง และ 4) สอดแทรกหรอจดกจกรรมทสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม
3.2 การจดโปรแกรมการศกษาส าหรบผท มความสามารถพเศษ ทเหมาะสมกบนกเรยนระดบมธยมศกษาในประเทศไทยม 3 วธ คอ
1. วธเพมพนประสบการณ (Enrichment) เปนวธการจดการศกษาโดยการเพมเนอหาใหกวาง (Breadth) มากกวาหลกสตรปกต ท าใหผเรยนมมมมองกวางขน ลกษณะการจดกจกรรมในการเรยนแบบเพมพนประสบการณเนนกระบวนการใหนกเรยนเปนผคด ลงมอปฏบต ศกษาคนควาอยางเปนระบบ ชวยใหผเรยน ไดเรยนรและคนหาค าตอบดวยตนเองในสงทตนเองสนใจ ตามความถนด ความตองการ และความแตกตางระหวางบคคล เชน การจดกจกรรมคายวทยาศาสตร การท าโครงงาน เปนตน
2. วธลดระยะเวลาการเรยน (Acceleration) เปนการเปดโอกาสใหผมความสามารถพเศษไดเรยนในหลกสตรเรวขนตามศกยภาพความถนด และความสนใจของแตละคน เปนวธทชวยหลกเลยงปญหา ทางพฤตกรรมหรอลดอคตทางลบตอการเรยนร ลดการเบอหนายการเรยน และเปนการปองกนไมใหเกดการถดถอยทางศกยภาพของเดก รปแบบการลดระยะเวลาเรยนทเหมาะสมกบนกเรยนระดบมธยมศกษา คอ การลดระยะเวลาเรยนเฉพาะรายวชา (Subject acceleration) การเรยนลวงหนา (Advanced placement)
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 161
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
3. การใหผเชยวชาญเปนพเลยงทางวชาการ (Mentoring) เดกจะไดเรยนรจากผทมความเชยวชาญเฉพาะลงลกในสาขาทตนสนใจ ไดเรยนรวธการท างานจรง ไดฝกปฏบต เกดการพฒนาทกษะและเกดการสราง แรงบนดาลใจในการเรยนรและการประกอบอาชพวธนยงเหมาะส าหรบผมความสามารถพเศษระดบสง (Highly gifted) ผมความสามารถพเศษกลมดอยโอกาส (Disadvantaged gifted) ผมความสามารถพเศษทแสดงความสามารถต ากวาความสามารถทแทจรง (Underachieving students) จะชวยใหผเรยนมโอกาสในการประสบความส าเรจมากขน
นอกจากนมกระบวนการพเลยงทางวชาการโดยการสอสารผานคอมพ วเตอร (Computer-mediated communication mentoring: E-Mentoring) ตวอยางเวบไซตทเกยวของกบกระบวนการพเลยงทางวชาการ เชน Ask an Expert สบคนไดจากเวปไซต http://www.askanexpert.com, International Telementor Program สบคนไดจากเวปไซต http://www.telementor.org, MadSci Network สบคนไดจากเวปไซต http://www.askanexpert.com เปนตน
3.3 สอการเรยนรหรอแหลงเรยนรออนไลน เปนสอการเรยนรทกระตนกระบวนการเรยนร และสามารถตอบสนองความแตกตางของแตละบคคลทเหมาะสมในโลกปจจบน ตวอยางแหลงเรยนรออนไลน ทนาสนใจ ไดแก
1. WebQuests เปนกจกรรมการเรยนการสอนทน าแหลงความรหลากหลายบนเครอขาย World Wide Web เปนฐานในการจดประสบการณการเรยนร โดยผเรยนจะศกษาหาความรดวยตนเอง หรอท ากจกรรมกลม ตวอยาง WebQuests ทนาสนใจ เชน NASA Quest มการเรยนรกระบวนการทางวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร และภารกจการส ารวจดวงดาว อวกาศ โดยน าเสนอผานเวบทนกเรยนสามารถมปฏสมพนธโตตอบได (Web-based interactive explorations)
2. การเรยนรนอกหองเรยนเสมอนจรง (Virtual Field Trips) เปนการเราความสนใจ ชวยใหจดจ า ไดนาน เชน พพธภณฑธรรมชาตวทยาแหงชาต Smithsonian Virtual Museum สบคนไดจากเวปไซต http://www.mountvernon.org/site/virtual-tour/ , UPM Forest Life เปนแหลงเรยนรเกยวกบระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาต การจดการปาอยางยงยน เปนตน สบคนไดจากเวปไซต http://www.upmforestlife.com องคการ NASA เปนมลตมเดยแอพลเคชนเกยวกบการส ารวจและการคนพบทส าคญของนาซา สบคนไดจากเวปไซต http://quest.nasa.gov/vft/ นอกจากนสามารถศกษาเกยวกบอวกาศโดยใช Google Earth เชน Moon in Google Earth และ Moon in Google Earth
3. การเรยนรรวมกนผานการท าโครงงานแบบออนไลน เปนการใหผเรยนไดแลกเปลยนเรยนร และตดตอสอสารกบผอนทมความสนใจเรองเดยวกน ตวอยางเชน Collaborative Projects มการรวบรวมโครงงานเกยวกบวทยาศาสตรส าหรบนกเรยน สบคนไดจากเวปไซตhttp://www.k12science.org/collabpprojs.html และ Global SchoolNet ชวยในการคนหาโครงการ หรอเพอหาผทสนใจเขารวมโครงการสบคนไดจากเวปไซต http://www.globalschoolnet.org/
162 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
4. ดานการสนบสนนทางอารมณ-สงคม สถานศกษามระบบการคดกรองหรอวนจฉยเพอชวยเหลอผมความสามารถพเศษ โดยการคดกรอง/
วนจฉยพฒนาการทางอารมณ-สงคมทกภาคการศกษาจากผเชยวชาญโดยตรงเพอปองกนและลดปญหาหรอเกดภาวะเสยงในผมปญหาทางอารมณและพฤตกรรมดวยแบบวดและประเมนทางจตทผานการตรวจสอบ จากผเชยวชาญ หากพบกลมเสยงจะมระบบการดแลโดยสงตอผเชยวชาญทางนกจตวทยาหรอสถานศกษา ควรมนกจตวทยาประจ าในโรงเรยน นอกจากนทางสถานศกษาควรมการประสานงานและใหค าแนะน า กบผปกครองเกยวกบการพฒนาดานอารมณ-สงคมของผมความสามารถพเศษ สถานศกษาสรางวฒนธรรมองคกรเปนวฒนธรรมทชวยเหลอเกอกลกนและจดใหมกจกรรมหรอโครงการตางๆ เพอใหเดกมการพฒนาทกษะ ทางสงคม ในการท างานและอยรวมกบผอน ตลอดจนมการด ารงชวตความเปนอยทด
แนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตรคณตศาสตร และเทคโนโลยทส าคญ และ/หรอทตางจากปจจบน สรปไดดงภาพประกอบ 3
อภปรายผลการวจย ในการศกษาการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตรคณตศาสตร และ
เทคโนโลย พบวาการจดการศกษาทแตกตางไปจากสภาพปจจบนประเดนส าคญ 2 ประเดน คอ 1. การจดตงหนวยงานกลาง/องคกรกลางระดบชาต/ศนยแหงชาตเพอท าหนาทก าหนดทศทางหรอแนวทาง
ในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ตงแตการวางนโยบาย เปาหมายยทธศาสตรจดสรรงบประมาณในการพฒนาผมความสามารถพเศษรวมทงสรางความตอเนองในทางการศกษาจนถงประกอบอาชพและท าหนาทเปนตวกลางในการประสานงานความรวมมอกบหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการจดการศกษาพฒนาและสงเสรมผมความสามารถพเศษเพอใหเกดความเปนเอกภาพในการวางนโยบายมใหเกดความซ าซอนเนองจากขณะนมโรงเรยนวทยาศาสตรประเทศไทย ไดแก โรงเรยนมหดลวทยานสรณ โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย หองเรยนวทยาศาสตร (ทนโครงการพฒนาผมความสามารถพเศษทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย หรอเรยกทน พสวท.) หองเรยนวทยาศาสตร (สพฐ.) หองเรยนวทยาศาสตร (โครงการ วมว.) และโรงเรยนก าเนดวทยของการปโตรเลยมแหงประเทศไทย (ปตท.) ซงโรงเรยนวทยาศาสตรเหลานมหนวยงานทรบผดชอบ ไมเหมอนกน ท าใหเกดความไมเปนอนหนงอนเดยวกนทงนประเทศไทยเคยมองคกรกลางระดบชาตคอศนยพฒนาผมความสามารถพเศษแหงชาต (National Center for Gifted and Talented-NGT) แตการด าเนนงานไมบรรลเปาหมายจงถกยบรวมเปนสถาบนสงเสรมอจฉรยภาพและนวตกรรมการเรยนร (สสอน.) และตอมาเปนเพยงหนวยงานเลกๆ ในอทยานการเรยนร (TK Park) และปจจบนถกยกเลกไป ดงนนการจดตงหนวยงานกลาง/องคกรกลางระดบชาต/ศนยแหงชาต นบวาเปนสงส าคญดงประเทศทประสบความส าเรจในการจดการศกษาส าหรบ ผมความสามารถพเศษ เชน ประเทศสหรฐอเมรกามสมาคมผมความสามารถพเศษแหงชาต (National Association Gifted Children – NAGC) หรอสหราชอาณาจกรมสถาบนแหงชาตส าหรบเยาวชนทมพรสวรรคและความสามารถพเศษ (National Academy for Gifted and Talented Youth: NAGTY) เลขาธการสภาการศกษา (2556) และงานวจย เรอง การพฒนามาตรฐานการศกษาส าหรบผ ม ความสามารถพ เศษ
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 163
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ภาพประกอบ 3 แนวทางการจดการศกษาทมคณภาพส าหรบผมความสามารถพเศษ ดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
การพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ เชน
สรางเครอขายทางวชาการทงในและ ตางประเทศ การจดสภาพแวดลอม ทเออตอการเรยนร
บคลากรทมคณภาพ
แนวทางการจดการศกษาทมคณภาพ ส าหรบผม
ความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร
และเทคโนโลย
ดานการบรหาร จดการ
ดานการจดการ เรยนร
ดานการสนบสนน ทางอารมณ-สงคม
ดานกระบวนการ เสาะหา/คดเลอก
กระบวนการเสาะหา/คดเลอกทเปนมาตรฐานสากล
ผเชยวชาญทคดเลอก ประเมนหรอตดสน
เครองมอหลากหลายวดไดครอบคลม
ระบบการคดกรอง/วนจฉยทางอารมณ-สงคม
ผเชยวชาญวนฉยพฒนาการทางอารมณ-สงคม
จดกจกรรมหรอหลกสตรเพอพฒนาทกษะทาง
สงคม
จดหลกสตรทค านงถงความเปนปจเจกบคคล เนอหาลก ทาทาย เนนทกษะการคดระดบสง เนนทกษะภาษาองกฤษ หลอหลอมให
การสงเสรมและสนบสนนจากรฐบาลและหนวยงานทเกยวของ (งบประมาณ ระบบเครอขายทงในและตางประเทศ ระบบการเสาะหา/คดเลอก ระบบการสงตอเดก) จดตงองคกรกลางระดบชาตทมกลไกการด าเนนงานอยางเปนระบบและครบวงจรตงแตระดบการศกษาขนพนฐานถงระดบอดมศกษาและกาวสอาชพ
มจตวทยาศาสตร มคณธรรม
มการบรณาการตาม STEM education
จดโปรแกรมการศกษา (Enrichment Acceleration Mentoring)
สอการเรยนรทชวยกระตนกระบวนการเรยนร เชน สอการเรยนรออนไลน
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ISS
N 2
228
-94
53
Jou
rnal o
f Beh
avio
ral Scien
ce for D
evelo
pm
ent V
ol.8
No
.2, A
ug
ust 2
01
6
JBS
D | 1
63
164 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ของส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2554) ทเสนอแนะใหจดตงหนวยงานกลาง/องคกรกลางระดบชาต/ศนยแหงชาตแทนศนยพฒนาผมความสามารถพเศษแหงชาต (NGT) ทถกยบไปเพอท าหนาทดงกลาวขางตนซงจะชวยแกปญหาเรองความซ าซอนในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษและการสรางความตอเนอง ในทางการศกษา
2. การน าเทคโนโลยสารสนเทศมาบรณาการกบการเรยนการสอน ดวยสอการเรยนรออนไลนซงเปนแหลงเรยนรออนไลนทเหมาะสมในโลกปจจบนทชวยสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองในเรองทสนใจ เกดการเรยนรโดยไมจ ากด และเหมาะกบการจดการศกษาทตองค านงถงความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) ทผเรยนมความแตกตางกนในดานสตปญญา ความคด ความถนด และการเรยนรตางๆ สอดคลองกบทฤษฎ การสรางความรโดยผเรยน (The theory of constructivism) ทเชอวาการเรยนรเปนกระบวนการทเกดขนเฉพาะตวบคคล โดยผเรยนเปนผกระท า (Active process) ในการสรางความรดวยตนเอง คนพบหรอแสวงหาความร และควบคมการเรยนรดวยตนเอง ดงนนครผสอนจงมบทบาทเปนผพฒนาใหผเรยนแตละคนรวธการเรยนรและรวธคด เพอสรางความรดวยตนเอง ดวยการจดสภาพแวดลอมในการเรยนรทกระตนหรอเออใหผเรยนสรางความรดวยตนเอง และงานวจยเรองการสอนแบบเพมพนประสบการณ : วธการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ในศตวรรษท 21 ของ Eckstein (2009) ทเสนอวธการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ในศตวรรษท 21 โดยการสอนแบบเพมพนประสบการณ (Enrichment) ดวยโปรแกรม Enrichment 2.0 ทประกอบดวย 1) Wikis 2) Social Bookmarking 3) Aggregator 4) Podcast 5) Collaborative documents และ 6) Blog หรอ Weblog และสอดคลองกบท Periathiruvadi และ Rinn (2012) ศกษาวจยเรองเทคโนโลยในการจดการศกษาส าหรบเดกทมความสามารถพเศษ: การทบทวนวรรณกรรมจาก Best Practices และเปนการวจยเชงประจกษ พบวาเทคโนโลยเปนเครองมอทชวยในการเรยนการสอนทมประสทธภาพ และยงขนกบครซงควรแทรกเขาไปในหลกสตร การสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน และเทคโนโลยในการพฒนาจตสงคม โปรแกรมทใชเทคโนโลย มประโยชนมากเชนอนเทอรเนตท าใหเดกชนบทซงเปนผดอยโอกาสในการเรยนรสงแวดลอมในการเรยนรทมประสทธภาพคอใหผเรยนเปนศนยกลางและมนวตกรรมใหมๆ ทนาสนใจ ตลอดจนเทคโนโลยของหลกสตรในศตวรรษท 21 เชน Inquiry skills, Problem-solving skills, Critical thinking, Self-regulating skills เปนตน
3. การจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษสถานศกษาทจะด าเนนการการจดการศกษาส าหรบ มความสามารถพเศษตองมตองเขาใจเกยวกบการจดการศกษาดานการสนบสนนทางอารมณ -สงคม และเขาใจคณลกษณะของผมความสามารถพเศษเปนอยางด เพอปองกนและลดปญหาหรอเกดภาวะเสยงในผมปญหา ทางอารมณและพฤตกรรม ทผมความสามารถพเศษมกจะพบปญหาทางอารมณ-สงคม เชน กระท าทกอยางใหสมบรณไมมทต (Perfectionism) จงท าใหมความหงดหงดโมโหจากความคาดหวงทสงหรอเมอเกดความผดพลาดจะรสกผดหวงและเสยใจอยางรนแรง และมกจะมความเชอมนในตนเอง (Self-confident) สงท าใหบางครงไมยอมรบฟงความคดเหนของผอน ซงเปนคณลกษณะของผมความสามารถพเศษทมกจะเปนปญหาในการอยรวมกบผอน ซงเปนไปตามแนวคดของ Betts & Neihar (2010) อางถงใน สธาวลย หาญขจรสข (2557) ไดแบงลกษณะของผมความสามารถพเศษวาม 6 ลกษณะคอ 1) The Successful มผลการเรยนด มความประพฤตด แตจะกลวความ
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 165
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ลมเหลว หลกเลยงความเสยง โดยมกจะเลอกท ากจกรรมทตนมนใจวาท าไดส าเรจ จนบางครงขาดความสรางสรรค 2) The Creative มความคดสรางสรรคสง แตมกมความรสกเบอหนายและมความคบของใจ เนองจากการจดการศกษาทไมตระหนกถงความสนใจและความสามารถของเขา 3) The Underground เดกในกลมนมกซอนเรนความสามารถของตนเอง กลวการแปลกแยก มกปฏเสธความทาทาย และมความรสกขดแยง ไมปลอดภย รสกวตกกงวล 4) The At-Risk เดกในกลมนมกเตมไปดวยความรสกขนเคองและโกรธ เพราะระบบโรงเรยนไมตระหนกถงความสามารถและไมไดใหการศกษาทตอบสนองความตองการพเศษของพวกเขา รสกตนเองไมเปนทยอมรบ มกตอตาน และทาทายอ านาจ มกตงเปาหมายทไมสามารถเปนจรงได ปฏเสธการไปโรงเรยน ไมสนใจเรยน 5) The Twice/Multi Exceptional เดกกลมนมทงลกษณะของผทมความสามารถพเศษและผทมความตองการพเศษรวมดวย มกมปญหาทางพฤตกรรม มความคบของใจสง มความผดปกตทางอารมณ 6) The Autonomous Learner มลกษณะของการสรางความรดวยตนเอง ชอบคนหาความทาทาย มแรงจงใจภายใน มองโลกในแงด มความมนใจในตนเอง และมการก ากบตนเองทด ดงนน จะเหนไดวาการศกษาของเบทสและไนฮารท ชวยใหครและผปกครอง มความเขาใจถงความรสก พฤตกรรม และความตองการของผมความสามารถพเศษ และเปนการเปลยนแนวคดเดมทคนสวนมากมองวาผทมความสามารถพเศษนนจะแสดงความสามารถออกมาใหเหนเปนทประจกษไดดวยตนเอง ซงแทจรงแลว ผปกครองและโรงเรยนควรใหความส าคญกบการจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร ทาทายความสามารถ และบรรยากาศทเปนมตร อนจะท าใหเดกสามารถแสดงศกยภาพภายในตนเองออกมา
ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ส าหรบหนวยงานของรฐ ทมหนาทรบผดชอบดแลเกยวของกบงานดาน
การพฒนาผมความสามารถพเศษ 1. จดตงหนวยงานกลาง/องคกรกลางระดบชาต/ศนยแหงชาต เพอท าหนาทก าหนดทศทางหรอแนวทาง
ในการจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ ตงแตการวางนโยบาย เปาหมายยทธศาสตรจดสรรงบประมาณในการพฒนาผมความสามารถพเศษ รวมทงจดระบบสงตอหรอความตอเนองในทางการศกษาจนถงประกอบอาชพ และท าหนาทเปนตวกลางในการประสานงานความรวมมอกบหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการจดการศกษา พฒนาและสงเสรมผมความสามารถพเศษเพอใหเกดความเปนเอกภาพในการวางนโยบาย มใหเกดความซ าซอน
2. สรางเครอขายดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย กบองคกรทเกยวของกบผมความสามารถพเศษทงในประเทศและตางประเทศ ตลอดจนทงภาครฐและและเอกชน เชน เครอขายสถาบนวจย เครอขายมหาวทยาลย เครอขายโรงเรยนทจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ เครอขายผเชยวชาญ เครอขายแหลงเรยนร เปนตน
3. ผลตบคลากรและผ เชยวชาญดานการจดการศกษา นกจตวทยา ส าหรบผมความสามารถพเศษ เพอ เปนก าลงส าคญในการใหความร ความเขาใจในการพฒนาและสงเสรมใหความชวยเหลอกบผมความสามารถพเศษ ไดอยางถกตองและเหมาะสม
166 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
4. จดท าระบบพเลยงทางวชาการออนไลน หรอกระบวนการพเลยงทางวชาการโดยการสอสารผานคอมพวเตอร (Computer-mediated communication mentoring: E-Mentoring)
ขอเสนอแนะเชงปฏบตการ ส าหรบสถานศกษาหรอหนวยงานและผท เกย วของกบการพฒนา ผมความสามารถพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย
1. สถานศกษาเขารวมในเครอขายดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย กบองคกรทเกยวของ กบผมความสามารถพเศษทงในประเทศและตางประเทศ ตลอดจนทงภาครฐและและเอกชน เชน เคร อขายสถาบนวจย เครอขายมหาวทยาลย เครอขายโรงเรยนทจดการศกษาส าหรบผมความสามารถพเศษ เครอขายผเชยวชาญ เครอขายแหลงเรยนร เปนตน นอกจากนสถานศกษาควรสรางเครอขายผปกครอง ซงเปนสวนรวมส าคญในการพฒนาศกยภาพเดกอยางมทศทางทถกตองและเหมาะสม
2. สถานศกษาควรใหความส าคญตอพฒนาการดานอารมณ สงคม และสขภาพ โดยมการคดกรอง/วนจฉยพฒนาการทางอารมณ-สงคม ของนกเรยนทกคนดวยแบบวดคณลกษณะทางจตทกภาคการศกษา หากพบกลมเสยงตองมระบบการดแลโดยผ เชยวชาญทางนกจตวทยาโดยตรงหรอมนกจตวทยาคลนกประจ าโรงเรยน นอกจากนสถานศกษาตองมโครงการพฒนาการทางอารมณ -สงคม และสขภาพ ในรปแบบกจกรรมตางๆ เชน กจกรรมคายเพอใหนกเรยนมประสบการณในการเรยนรการอยกบผอน กจกรรมการพฒนาคณธรรมจรยธรรม และการสงเสรมสขภาพพลานามยทดและรกการออกก าลงกาย เปนตน
3. ครผสอนจดการเรยนการสอนทตองค านงถงความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) มการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาบรณาการกบการเรยนการสอนดวยสอการเรยนรออนไลน เพอใหผเรยนเกด การเรยนรดวยตนเองในเรองทสนใจ เกดการเรยนรโดยไมจ ากด เชน WebQuests การเรยนรนอกหองเรยนเสมอนจรง (Virtual Field Trips) การเรยนรรวมกนผานการท าโครงงานแบบออนไลน เปนตน
เอกสารอางอง จมพล พลภทรชวน. (2530). เทคนคการวจยแบบ EDFR. วำรสำรวจยสงคมศำสตร, 3(1), 34-57. บญเทยม ศรปญญา. (2551). ท าไม??? จงตองจดการศกษาใหเดกทมความสามารถพเศษ. วำรสำรกำรศกษำ
ไทย. 4(42), 23-25. พรทพย ศรภทราชย. (2556). STEM Education กบการพฒนาทกษะในศตวรรษท 21. วำรสำรนกบรหำร,
33(2), 49-56. วโรจน สารรตนะ. (2556). Future Research. สบคนจาก http://phd.mbuisc.ac.th/powerpoint/
future.pdf โรงเรยนมหดลวทยานสรณ. (2552). นคอจด: บนทกกำรพฒนำอจฉรยภำพเยำวชนไทย. นครปฐม:
มหดลวทยานสรณ. สธาวลย หาญขจรสข. (2557). กำรจดกำรศกษำส ำหรบบคคลทมควำมสำมำรถพเศษ. เอกสารประกอบการสอน.
สถาบนวจยและพฒนาการศกษาพเศษ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 167
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2548). ยทธศำสตรกำรพฒนำเดกและเยำวชนทมควำมสำมำรถพเศษ (พ.ศ. 2549-2559). กรงเทพฯ: พมพด.
ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2554). กำรพฒนำมำตรฐำนกำรศกษำส ำหรบผมควำมสำมำรถพเศษ. กรงเทพฯ: ออฟเซท.
ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2556). กำรตดตำมสภำพกำรจดกำรศกษำส ำหรบผมควำมสำมำรถพเศษ. กรงเทพฯ: ออฟเซท.
อษณย อนรทธวงศ. (2555). กำรเสำะหำ/คดเลอกผมควำมสำมำรถพเศษ. กรงเทพฯ: อนทรณน. Eckstein, M. (2009). Enrichment: Gifted and talented education for the 21st Century. Gifted Child
Today, 32(1), 59-63. Glenn, C. J. (1994). Introduction to the futures research methodology series. Retrieved from
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download;jsessionid=57609861C20DF23270D988377C2CBCA2?doi=10.1.1.114.2269&rep=rep1&type=pdf
Knobel, R. & Shaughnessy, M. (2002). Reflecting on a conversation with Joe Renzulli: about giftedness and gifted education. Gifted Education International, 16, 118-126.
Kosow, H. & Gaßner, R. (2008). Methods of Future and Scenario Analysis. Berlin: Deutsches Institut für Entwicklungspolitik gGmbH.
Periathiruvadi, S. & Rinn, A. N. (2012). Technology in gifted education: A review of best practices and empirical research. Journal of Research on Technology in Education, 45(2), 153–169.
Textor, Robert B. (1995). The ethnographic futures research method: An application to Thailand. Futures, 27(4), 461-471.
Wilson, I. H. (1978). Scenarios: Handbooks of Futures Research. Westport: Greenwood.
Translated Thai References (สวนทแปลรายการอางองภาษาไทย) Anuruthwong, U. (2555). Identification for the Gifted/Talented. Bangkok: Inthanon. Harnkajornsuk, S. (2014). Education for the Gifted and Talented. Reference Materials. Research
and Development Institute for Special Education, Srinakharinwirot University. Mahidol Wittayanusorn School. (2009). The Point: Memorandum of development Thai gifted
children. Nakhon Pathom: Mahidol Wittayanusorn. Office of the Education Council. (2005). A development of Gifted educational standards.
Bangkok: Offset. Office of the Education Council. (2005). Development strategies for Gifted and Talented
Children (2006-2016). Bangkok: Pimdee.
168 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453
วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
Office of the Education Council. (2013). The follow up study for Gifted education. Bangkok: Offset.
Poolpatarachewin, C. (1987). Ethnographic Delphi Futures Research (EDFR) technique. Social Sciences Research Journal, 3(1), 34-57.
Sanrattana, W. (2013). Future Research. Retrieved from http://phd.mbuisc.ac.th/powerpoint/future.pdf
Siripatharachai, P. (2013). STEM education and 21st century skills development. Executive Journal, 33(2), 49-56.
Siripunya, B. (2008). Why??? Gifted Education. Thailand Education Journal, 4(42), 23-25.