GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34....

16
Fırat Üniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 357 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL EĞİLİMLER VE BU EĞİLİMLERİN ELAZIĞ GENELİNE YANSIMALARI Political Tendencies In Palu In Respect Of General Selection Results And These Tendencies Reflections Of Elazığ Doç. Dr. Adem DOĞAN Özet Palu, kendi özgü kültürel ve sosyolojik dokusu olan bir ilçedir. Palu, bireyler için bir doğum yeri veya yerleşim yeri olmanın da ötesinde sosyolojik aidiyet düzeyi yüksek bir ilçe olarak adeta bir kimlik niteliğine sahiptir. Bu durum, her alanda olduğu gibi siyasal alanda da yansımalarını göstermektedir. Palu, Elazığ siyasetinde etki düzeyi yüksek bir ilçe olmasının da ötesinde bir anlam taşımaktadır. Bu çalışmada, genel seçim sonuçları bağlamında Palu’da siyasal eğilimler ve Palu’nun siyasal yapısındaki değişimler; bu değişim sürecine etki faktörler ve siyasal şahsiyetler değerlen-dirile- cektir. Siyaset sosyolojisinin yöntemleri çerçevesinde Palu’nun siyasi yapısı ve Elazığ geneli siyasi yapısı içerisindeki yeri ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Tarihsel bir perspektif ile gerçekleştirilecek çalışmada temel veri kaynağı olarak genel seçim sonuçları seçilecektir. 1961-2018 yılları arasında yapılan 16 genel seçimde Palu seçmeninin siyasal tercihleri analiz edilecek, bu tercihlerin Elazığ genelinin siyasal tercihleri ile karşılaştırmalı analizi yapılacaktır. Çalışma kapsamında Palu siyaseti üzerinde etkili olan siyasal şahsiyetlerin değişim sürecine etkisi de değerlendirilecektir. Abstract Palu is a town with its own unique cultural and sociological texture. PALU, a place of birth or placement for individuals who have highlevels of sociological belonging more than just as a district has a idattribute. In this case, as in all areas of the political sphere shows theimages. Palu has a meaning beyond Elazığ politics as being a district with a high impact level. In this study, political trends in Palu and changes in Palu's political structure in the context of general election results; these change process factors and political personalities will be evaluated. Within the framework of the methods of political sociology, Palu's political structure and its place in Elazığ's general political structure will be examined in detail. In a historical perspective, the general election results will be selected as the primary source of data. In the 19 general elections held between 1950-2018, the political preferences of Palu voters will be analyzed and these preferences will be analyzed comparatively with the political preferences of Elazığ in general.Within the scope of the study, the effect of the political figures on the Palu politics will be evaluated. GİRİŞ Palu ilçesi, coğrafik konumu itibariyle önemli bir ticaret ve yerleşim mer - kezi olmuştur. Hem Akkoyunlular hem de Osmanlı Devleti döneminde Palu, stratejik konumu dolayısıyla önemli bir merkez olarak değer görmüş ve Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi [email protected]

Transcript of GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34....

Page 1: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 357 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

GENEL SECcedilİM SONUCcedilLARI BAĞLAMINDA PALUrsquoDA

SİYASAL EĞİLİMLER VE BU EĞİLİMLERİN ELAZIĞ

GENELİNE YANSIMALARI

Political Tendencies In Palu In Respect Of General Selection Results

And These Tendencies Reflections Of Elazığ

Doccedil Dr Adem DOĞAN

Oumlzet

Palu kendi oumlzguuml kuumlltuumlrel ve sosyolojik dokusu olan bir ilccediledir Palu bireyler iccedilin

bir doğum yeri veya yerleşim yeri olmanın da oumltesinde sosyolojik aidiyet duumlzeyi yuumlksek

bir ilccedile olarak adeta bir kimlik niteliğine sahiptir Bu durum her alanda olduğu gibi

siyasal alanda da yansımalarını goumlstermektedir Palu Elazığ siyasetinde etki duumlzeyi

yuumlksek bir ilccedile olmasının da oumltesinde bir anlam taşımaktadır Bu ccedilalışmada genel

seccedilim sonuccedilları bağlamında Palursquoda siyasal eğilimler ve Palursquonun siyasal yapısındaki

değişimler bu değişim suumlrecine etki faktoumlrler ve siyasal şahsiyetler değerlen-dirile-

cektir Siyaset sosyolojisinin youmlntemleri ccedilerccedilevesinde Palursquonun siyasi yapısı ve Elazığ

geneli siyasi yapısı iccedilerisindeki yeri ayrıntılı bir şekilde incelenecektir Tarihsel bir

perspektif ile gerccedilekleştirilecek ccedilalışmada temel veri kaynağı olarak genel seccedilim

sonuccedilları seccedililecektir 1961-2018 yılları arasında yapılan 16 genel seccedilimde Palu

seccedilmeninin siyasal tercihleri analiz edilecek bu tercihlerin Elazığ genelinin siyasal

tercihleri ile karşılaştırmalı analizi yapılacaktır Ccedilalışma kapsamında Palu siyaseti

uumlzerinde etkili olan siyasal şahsiyetlerin değişim suumlrecine etkisi de değerlendirilecektir

Abstract

Palu is a town with its own unique cultural and sociological texture PALU a

place of birth or placement for individuals who have highlevels of sociological

belonging more than just as a district has a idattribute In this case as in all areas of

the political sphere shows theimages Palu has a meaning beyond Elazığ politics as

being a district with a high impact level In this study political trends in Palu and

changes in Palus political structure in the context of general election results these

change process factors and political personalities will be evaluated Within the

framework of the methods of political sociology Palus political structure and its place

in Elazığs general political structure will be examined in detail In a historical

perspective the general election results will be selected as the primary source of data

In the 19 general elections held between 1950-2018 the political preferences of Palu

voters will be analyzed and these preferences will be analyzed comparatively with the

political preferences of Elazığ in generalWithin the scope of the study the effect of the

political figures on the Palu politics will be evaluated

GİRİŞ

Palu ilccedilesi coğrafik konumu itibariyle oumlnemli bir ticaret ve yerleşim mer-

kezi olmuştur Hem Akkoyunlular hem de Osmanlı Devleti doumlneminde Palu

stratejik konumu dolayısıyla oumlnemli bir merkez olarak değer goumlrmuumlş ve

Fırat Uumlniversitesi İletişim Fakuumlltesi ademdoganfiratedutr

358 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Ccedilakarrsquoın (2018 12) da belirttiği gibi Palu kadim bir yerleşim merkezi olarak

değerlendirilmiştir

Karabulutrsquoun (2017 157) da ifade ettiği gibi Akkoyunlu Devleti zama-

nında oumlnemli bir ticaret merkezi olan Palu 1514 Ccedilaldıran Seferirsquonden sonra

Osmanlı İmparatorluğursquona bağlanmış İpek Yolu guumlzergacirchının Murat Nehri

uumlzerindeki geccediliş noktalarından biri olan şehir soumlz konusu siyasi pozisyon

değişikliğinden sonra hızlıca gelişmiştir Palu aynı zamanda oumlnemli bir ilim

merkezi olarak ccedilok sayıda alim ve ilim adamının yetiştiği irşad faaliyetlerinin

merkezi bir yerleşim yeri olmuş bu sayede boumllge halkı uumlzerinde ki etkinliği daha

da artırmıştır

Palu tarihsel suumlreccedilten gelen zenginliği dolayısıyla yerleşim yeri olmanın da

oumltesinde sosyolojik aidiyet duumlzeyi yuumlksek bir ilccedile olarak adeta bir kimlik

niteliğine sahiptir Bu durum her alanda olduğu gibi siyasal alanda da yansı-

malarını goumlstermektedir Palu Elazığ siyasetinde etki duumlzeyi yuumlksek bir ilccedile

olmasının da oumltesinde bir anlam taşımaktadır

Bu ccedilalışmada genel seccedilim sonuccedilları bağlamında Palursquoda siyasal eğilimler

ve Palursquonun siyasal yapısındaki değişimler bu değişim suumlrecine etki faktoumlrler

ve siyasal şahsiyetler değerlendirilecektir

1 PALU VE ELAZIĞ SİYASETİ

Palu tarihten gelen oumlzelliklerinden dolayı şehir siyaseti uumlzerinde de etkili

olmuştur Palursquonun Elazığ siyaseti uumlzerindeki etkisi oumlzellikle 1969 genel

seccedilimlerinde Ali Rıza Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olarak seccedililmesiyle

birlikte başlamış daha sonraki suumlreccedilte oumlnemli bir siyasal belirleyici ilccedile

olmuştur Bu etki de oumlnemli faktoumlrlerden biri de Palu boumllgesi olarak değer-

lendirebileceğimiz Arıcak Alacakaya Karakoccedilan Kovancılar ve Palu ilccedilele-

rinin nuumlfusunun diğer ilccedilelerden daha fazla olmasıdır Siyasal etkinlik de oumlnemli

olan unsurlardan biri hitap edilen hedef kitlenin yoğunluğu ile de etkilidir Bu

anlamda hem boumllgede hem şehir merkezinde Palu nuumlfusunun ağırlıklı olması

siyasal etkinliğinin de fazla olması sağlamaktadır

1961-2018 yılları arasında yapılan (1961-1965-1969-1973-1977-1983-

1987-1991-1995-1999-2002-2007-2011-2015-2018) 16 genel seccedilimden sadece

doumlrduumlnde (1961-1965-1973-1983) Palu doğumlu milletvekili Elazığrsquodan seccedilil-

memiş geriye 12 genel seccedilimde Palu doğumlu milletvekili olmuştur

Ali Rıza Septioğlu 3 doumlnem Ahmet Cemil Tunccedil 2 doumlnem Faruk Septioğlu

2 doumlnem Metin Bulut 3 doumlnem Hamza Yanılmaz 1 doumlnem ve Oumlmer Serdar 1

doumlnem Palu doğumlu milletvekilleri olarak Elazığrsquoı TBMMrsquode temsil etmiş-

lerdir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 359 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

2 PALUrsquoDA SİYASAL KATILIM

Siyasal katılma seccedilmenin oy verme davranışından daha kapsamlı bir

faaliyettir Seccedilmenin oy verme davranışı siyasal katılma biccedilimlerinden biri hatta

en duumlşuumlk duumlzeyli olanıdır Bu manada siyasal katılma siyasi partiye uumlye olma

parti toplantı ve programlarına katılma parti ya da adayın propagandasını

yapma siyasi tartışmalara katılma gibi kapsamlı bir faaliyet alanını iccedilermektedir

(Doğan 2014 369) Siyasal katılım bir toplumsal yapı iccedilerisinde bireylerin

demokrasinin bir gereği olarak kendini youmlnetecekleri seccedilmek onların kendi

beklentileri doğrultusunda karar almalarını sağlamak amacıyla goumlsterdikleri her

tuumlrluuml tutum ve davranıştır Siyasi katılımı tutumlar ccedilerccedilevesinde değerlendiren

Kapani ise (2007 144) toplum uumlyesi kişilerin siyasal sistem karşısında durum-

larını tutumlarını ve davranışlarını siyasal katılım olarak tanımlamaktadır

Siyasi katılım basit bir meraktan yoğun bir eyleme kadar uzanan geniş bir tutum

ve faaliyet alanıdır

Siyasal katılımın oumlnemli boyutlarından biri de sandık başına giderek oy

kullanmaktır Seccedilmenler tarafından en yoğun gerccedilekleştirilen siyasal katılım

biccedilimi oy kullanma olduğundan boumllgenin siyasal katılım duumlzeyini ortaya koy-

ması accedilısından oumlnemlidir

PALUrsquoDA SECcedilİME KATILIM ORANLARI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

1961 732 1995 866

1965 679 1999 885

1969 754 2002 817

1973 753 2007 902

1977 869 2011 864

1983 920 2015 (Haziran) 798

1987 949 2015 (Kasım) 832

1991 855 2018 856

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılımın en yuumlksek olduğu beş seccedilim 1987 1983

2007 1999 ve 1977 genel seccedilimleridir Siyasal katılımın en duumlşuumlk olduğu seccedilim

ise 1965 genel seccedilimleridir Seccedilimlere katılım duumlzeyi ile Palu doğumlu

milletvekili adayı sayısı arasında doğrudan bir ilişki bulunamamıştır Oumlrneğin

1983 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu hiccedilbir milletvekili adayı bulunmazken

1977 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu bir aday 1987 genel seccedilimlerinde iki

aday milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır Son beş genel seccedilimin en duumlşuumlk katı-

lım oranlarının olduğu 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde

Palu doğumlu milletvekili adayı 4 isim milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır

Dolayısıyla katılım duumlzeylerinde siyasal partilerin motivasyonu seccedilmen mobi-

lizasyonu ve siyasal konjonktuumlr gibi faktoumlrler etkili olmuştur 2007 genel

360 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

seccedilimlerinin 1987 genel seccedilimlerinden sonra en yuumlksek seccedilime katılım oranının

goumlruumllmesi siyasal konjonktuumlruumln bir sonucudur

3 ARAŞTIRMANIN AMACI OumlNEMİ VE YOumlNTEMİ

Palu ilccedilesi tarihi kuumlltuumlrel oumlzelliklerinin yanı sıra siyasal etkinliği de guumlccedilluuml

olan bir ilccediledir Dahası Tuumlrkiye genelinde siyasal etkinliği yuumlksek olan birkaccedil

ilccedileden biridir Hemen her seccedilimde doumlneminde siyasal partilerin ldquoPalu ilccedilesirdquo

faktoumlruumlnuuml de dikkate alınarak milletvekili adayı belirlemeye dikkat etmekte-

dirler Palu boumllgesi doğumlu seccedilmenler de siyasal tercihte bulunurken bu hususu

oumlnemsemektedirler

Dolayısıyla Palu boumllgesi seccedilmenin eğilimleri ccedilalışmanın temel konusunu

oluşturmaktadır Ccedilalışma kapsamında 1961-2018 yılları arasındaki 16 genel

seccedilim detaylı olarak incelenerek sonuccedillar betimleyici sosyolojik yaklaşım ile

analiz edilmiştir Ccedilalışma kapsamında elde edilen verilen Elazığ geneli sonuccedil-

ları ile de karşılaştırılarak analiz edilmiştir Seccedilim sonuccedillarında etkili olan fak-

toumlrler değerlendirmeye alınmış ve oumlzelliklede seccedilimlerde Palu doğumlu millet-

vekili adayı bulunup bulunmadığına ilişkin de bulgulara yer verilmiştir

Ccedilalışmada temel veri toplama tekniği olarak arşiv taraması yapılmış ve

temel veri kaynakları olarak TUumlİK ve YSKrsquonın verilerinden yararlanılmıştır

Elde edilen veriler ikincil veri analizi tekniği kullanılarak seccedilmen tercihlerinin

değişimi analiz edilmiştir İlccedile seccedilmeninin siyasal eğilimlerinde oumlnemli değişim

ve kırılmalar nedenleri ile birlikte ifade edilerek ve siyasal eğilimlerin değişim-

leri tablolarla ortaya konulmuştur

1950-1954 ve 1957 genel seccedilim sonuccedillarına ilişkin sağlıklı veri elde edile-

mediğinden ccedilalışma kapsamında bu sonuccedillar analiz tabi tutulmamıştır

4 1961rsquoDEN 2018rsquoE PALUrsquoDA SECcedilMEN EĞİLİMLERİ

41 1961 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 4 1961 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 -

AP 423 374

CHP 352 300

CKMP 218 316

YTP 07 10

1960 askeri darbesinin ardından yapılan 1961 genel seccedilimlerinde hem

Elazığ genelinde hem de Palursquoda AP birinci parti olmuştur Elazığ genelinde

CHP ikinci parti olurken Palursquoda CKMP ikinci parti olmuştur Palu ilccedilesinde

CHP bu seccedilimlerde uumlccediluumlncuuml parti olarak yer almıştır 1961 genel seccedilimlerinde

AP 374 CKMP 316 CHP 300 ve YTP 10 oy almıştır AP ve CHP

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 361 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Palursquoda Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oy alırken CKMP Elazığ genelinden

daha yuumlksek oy almıştır Bunda da CKMP ikinci sıra milletvekili adayı Haşim

Karacimşitrsquoin etkisi olduğu duumlşuumlnuumllmektedir

1961 genel seccedilimlerinde CHPrsquoden Mustafa Altundoğan 4 sıra CKMPrsquoden

Haşim Karacimşit 2 sıra milletvekili adayı olarak yer almıştır Ancak her iki

isimde milletvekili seccedililmemiştir Bu seccedilimlerde Elazığrsquoda APrsquoden 2 CHPrsquoden

2 CKMPrsquoden 1 milletvekili seccedililmiştir

42 1965 GENEL SECcedilİMLERİ

1965 Genel Seccedilimlerinde AP Tuumlrkiyersquode birinci parti olduğu gibi hem

Elazığ genelinde hem de Palu ilccedilesinde de birinci parti olmuştur Bu seccedilimlerde

Elazığ genlinde AP 4865 CHP 3959 YTP 402 CKMP 325 TİP

263 oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı AP 454 CHP

409 YTP 71 CKMP 27 ve TİP 31 oranında oy almıştır

Tablo 5 1965 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

1965 genel seccedilimlerinde siyasi partilerden Palursquolu milletvekili adayı

goumlsterilmemiştir Buna rağmen Palu seccedilmeni Adalet Partisi ve CHPrsquoye oumlnemli

oranda destek vermiştir Bu seccedilimlerde seccedilime katılım oranı da 659 tarihin

en duumlşuumlk katılımı ile tarihe not duumlşuumllmuumlştuumlr

43 1969 GENEL SECcedilİMLERİ

1969 genel seccedilimleri hem Palu hem de Elazığ siyaseti accedilısından oumlnemli

doumlnuumlm noktalarından biri olmuştur Bu tarihten sonra yapılan seccedilimlerde Palu

boumllgesi faktoumlruuml hem siyasi partilerin hem de seccedilmenlerin dikkate aldığı oumlnemli

unsurlardan biri olmuştur

1969 yılına gelindiğinse ise hem APrsquode hem de CHPrsquode bir oumlnceki seccedilime

goumlre oumlnemli bir oy duumlşuumlşuuml goumlruumllmektedir Bunda en buumlyuumlk pay daha sonraki

suumlreccedilte Elazığ siyasetine damgasını vuracak olan Ali Rıza Septioğlursquonun bağım-

sız olarak seccedilime girmesi ve seccedililmesi oluşturmaktadır

1969 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AP 3512 CHP 2684

BAĞ 1587 GP 798 MHP 541 BP 328 YTP 292 oranında oy

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU - -

AP 486 454

CHP 395 409

YTP 43 71

CKMP 32 27

TİP 26 31

BAĞ 18 08

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 2: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

358 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Ccedilakarrsquoın (2018 12) da belirttiği gibi Palu kadim bir yerleşim merkezi olarak

değerlendirilmiştir

Karabulutrsquoun (2017 157) da ifade ettiği gibi Akkoyunlu Devleti zama-

nında oumlnemli bir ticaret merkezi olan Palu 1514 Ccedilaldıran Seferirsquonden sonra

Osmanlı İmparatorluğursquona bağlanmış İpek Yolu guumlzergacirchının Murat Nehri

uumlzerindeki geccediliş noktalarından biri olan şehir soumlz konusu siyasi pozisyon

değişikliğinden sonra hızlıca gelişmiştir Palu aynı zamanda oumlnemli bir ilim

merkezi olarak ccedilok sayıda alim ve ilim adamının yetiştiği irşad faaliyetlerinin

merkezi bir yerleşim yeri olmuş bu sayede boumllge halkı uumlzerinde ki etkinliği daha

da artırmıştır

Palu tarihsel suumlreccedilten gelen zenginliği dolayısıyla yerleşim yeri olmanın da

oumltesinde sosyolojik aidiyet duumlzeyi yuumlksek bir ilccedile olarak adeta bir kimlik

niteliğine sahiptir Bu durum her alanda olduğu gibi siyasal alanda da yansı-

malarını goumlstermektedir Palu Elazığ siyasetinde etki duumlzeyi yuumlksek bir ilccedile

olmasının da oumltesinde bir anlam taşımaktadır

Bu ccedilalışmada genel seccedilim sonuccedilları bağlamında Palursquoda siyasal eğilimler

ve Palursquonun siyasal yapısındaki değişimler bu değişim suumlrecine etki faktoumlrler

ve siyasal şahsiyetler değerlendirilecektir

1 PALU VE ELAZIĞ SİYASETİ

Palu tarihten gelen oumlzelliklerinden dolayı şehir siyaseti uumlzerinde de etkili

olmuştur Palursquonun Elazığ siyaseti uumlzerindeki etkisi oumlzellikle 1969 genel

seccedilimlerinde Ali Rıza Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olarak seccedililmesiyle

birlikte başlamış daha sonraki suumlreccedilte oumlnemli bir siyasal belirleyici ilccedile

olmuştur Bu etki de oumlnemli faktoumlrlerden biri de Palu boumllgesi olarak değer-

lendirebileceğimiz Arıcak Alacakaya Karakoccedilan Kovancılar ve Palu ilccedilele-

rinin nuumlfusunun diğer ilccedilelerden daha fazla olmasıdır Siyasal etkinlik de oumlnemli

olan unsurlardan biri hitap edilen hedef kitlenin yoğunluğu ile de etkilidir Bu

anlamda hem boumllgede hem şehir merkezinde Palu nuumlfusunun ağırlıklı olması

siyasal etkinliğinin de fazla olması sağlamaktadır

1961-2018 yılları arasında yapılan (1961-1965-1969-1973-1977-1983-

1987-1991-1995-1999-2002-2007-2011-2015-2018) 16 genel seccedilimden sadece

doumlrduumlnde (1961-1965-1973-1983) Palu doğumlu milletvekili Elazığrsquodan seccedilil-

memiş geriye 12 genel seccedilimde Palu doğumlu milletvekili olmuştur

Ali Rıza Septioğlu 3 doumlnem Ahmet Cemil Tunccedil 2 doumlnem Faruk Septioğlu

2 doumlnem Metin Bulut 3 doumlnem Hamza Yanılmaz 1 doumlnem ve Oumlmer Serdar 1

doumlnem Palu doğumlu milletvekilleri olarak Elazığrsquoı TBMMrsquode temsil etmiş-

lerdir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 359 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

2 PALUrsquoDA SİYASAL KATILIM

Siyasal katılma seccedilmenin oy verme davranışından daha kapsamlı bir

faaliyettir Seccedilmenin oy verme davranışı siyasal katılma biccedilimlerinden biri hatta

en duumlşuumlk duumlzeyli olanıdır Bu manada siyasal katılma siyasi partiye uumlye olma

parti toplantı ve programlarına katılma parti ya da adayın propagandasını

yapma siyasi tartışmalara katılma gibi kapsamlı bir faaliyet alanını iccedilermektedir

(Doğan 2014 369) Siyasal katılım bir toplumsal yapı iccedilerisinde bireylerin

demokrasinin bir gereği olarak kendini youmlnetecekleri seccedilmek onların kendi

beklentileri doğrultusunda karar almalarını sağlamak amacıyla goumlsterdikleri her

tuumlrluuml tutum ve davranıştır Siyasi katılımı tutumlar ccedilerccedilevesinde değerlendiren

Kapani ise (2007 144) toplum uumlyesi kişilerin siyasal sistem karşısında durum-

larını tutumlarını ve davranışlarını siyasal katılım olarak tanımlamaktadır

Siyasi katılım basit bir meraktan yoğun bir eyleme kadar uzanan geniş bir tutum

ve faaliyet alanıdır

Siyasal katılımın oumlnemli boyutlarından biri de sandık başına giderek oy

kullanmaktır Seccedilmenler tarafından en yoğun gerccedilekleştirilen siyasal katılım

biccedilimi oy kullanma olduğundan boumllgenin siyasal katılım duumlzeyini ortaya koy-

ması accedilısından oumlnemlidir

PALUrsquoDA SECcedilİME KATILIM ORANLARI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

1961 732 1995 866

1965 679 1999 885

1969 754 2002 817

1973 753 2007 902

1977 869 2011 864

1983 920 2015 (Haziran) 798

1987 949 2015 (Kasım) 832

1991 855 2018 856

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılımın en yuumlksek olduğu beş seccedilim 1987 1983

2007 1999 ve 1977 genel seccedilimleridir Siyasal katılımın en duumlşuumlk olduğu seccedilim

ise 1965 genel seccedilimleridir Seccedilimlere katılım duumlzeyi ile Palu doğumlu

milletvekili adayı sayısı arasında doğrudan bir ilişki bulunamamıştır Oumlrneğin

1983 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu hiccedilbir milletvekili adayı bulunmazken

1977 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu bir aday 1987 genel seccedilimlerinde iki

aday milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır Son beş genel seccedilimin en duumlşuumlk katı-

lım oranlarının olduğu 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde

Palu doğumlu milletvekili adayı 4 isim milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır

Dolayısıyla katılım duumlzeylerinde siyasal partilerin motivasyonu seccedilmen mobi-

lizasyonu ve siyasal konjonktuumlr gibi faktoumlrler etkili olmuştur 2007 genel

360 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

seccedilimlerinin 1987 genel seccedilimlerinden sonra en yuumlksek seccedilime katılım oranının

goumlruumllmesi siyasal konjonktuumlruumln bir sonucudur

3 ARAŞTIRMANIN AMACI OumlNEMİ VE YOumlNTEMİ

Palu ilccedilesi tarihi kuumlltuumlrel oumlzelliklerinin yanı sıra siyasal etkinliği de guumlccedilluuml

olan bir ilccediledir Dahası Tuumlrkiye genelinde siyasal etkinliği yuumlksek olan birkaccedil

ilccedileden biridir Hemen her seccedilimde doumlneminde siyasal partilerin ldquoPalu ilccedilesirdquo

faktoumlruumlnuuml de dikkate alınarak milletvekili adayı belirlemeye dikkat etmekte-

dirler Palu boumllgesi doğumlu seccedilmenler de siyasal tercihte bulunurken bu hususu

oumlnemsemektedirler

Dolayısıyla Palu boumllgesi seccedilmenin eğilimleri ccedilalışmanın temel konusunu

oluşturmaktadır Ccedilalışma kapsamında 1961-2018 yılları arasındaki 16 genel

seccedilim detaylı olarak incelenerek sonuccedillar betimleyici sosyolojik yaklaşım ile

analiz edilmiştir Ccedilalışma kapsamında elde edilen verilen Elazığ geneli sonuccedil-

ları ile de karşılaştırılarak analiz edilmiştir Seccedilim sonuccedillarında etkili olan fak-

toumlrler değerlendirmeye alınmış ve oumlzelliklede seccedilimlerde Palu doğumlu millet-

vekili adayı bulunup bulunmadığına ilişkin de bulgulara yer verilmiştir

Ccedilalışmada temel veri toplama tekniği olarak arşiv taraması yapılmış ve

temel veri kaynakları olarak TUumlİK ve YSKrsquonın verilerinden yararlanılmıştır

Elde edilen veriler ikincil veri analizi tekniği kullanılarak seccedilmen tercihlerinin

değişimi analiz edilmiştir İlccedile seccedilmeninin siyasal eğilimlerinde oumlnemli değişim

ve kırılmalar nedenleri ile birlikte ifade edilerek ve siyasal eğilimlerin değişim-

leri tablolarla ortaya konulmuştur

1950-1954 ve 1957 genel seccedilim sonuccedillarına ilişkin sağlıklı veri elde edile-

mediğinden ccedilalışma kapsamında bu sonuccedillar analiz tabi tutulmamıştır

4 1961rsquoDEN 2018rsquoE PALUrsquoDA SECcedilMEN EĞİLİMLERİ

41 1961 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 4 1961 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 -

AP 423 374

CHP 352 300

CKMP 218 316

YTP 07 10

1960 askeri darbesinin ardından yapılan 1961 genel seccedilimlerinde hem

Elazığ genelinde hem de Palursquoda AP birinci parti olmuştur Elazığ genelinde

CHP ikinci parti olurken Palursquoda CKMP ikinci parti olmuştur Palu ilccedilesinde

CHP bu seccedilimlerde uumlccediluumlncuuml parti olarak yer almıştır 1961 genel seccedilimlerinde

AP 374 CKMP 316 CHP 300 ve YTP 10 oy almıştır AP ve CHP

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 361 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Palursquoda Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oy alırken CKMP Elazığ genelinden

daha yuumlksek oy almıştır Bunda da CKMP ikinci sıra milletvekili adayı Haşim

Karacimşitrsquoin etkisi olduğu duumlşuumlnuumllmektedir

1961 genel seccedilimlerinde CHPrsquoden Mustafa Altundoğan 4 sıra CKMPrsquoden

Haşim Karacimşit 2 sıra milletvekili adayı olarak yer almıştır Ancak her iki

isimde milletvekili seccedililmemiştir Bu seccedilimlerde Elazığrsquoda APrsquoden 2 CHPrsquoden

2 CKMPrsquoden 1 milletvekili seccedililmiştir

42 1965 GENEL SECcedilİMLERİ

1965 Genel Seccedilimlerinde AP Tuumlrkiyersquode birinci parti olduğu gibi hem

Elazığ genelinde hem de Palu ilccedilesinde de birinci parti olmuştur Bu seccedilimlerde

Elazığ genlinde AP 4865 CHP 3959 YTP 402 CKMP 325 TİP

263 oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı AP 454 CHP

409 YTP 71 CKMP 27 ve TİP 31 oranında oy almıştır

Tablo 5 1965 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

1965 genel seccedilimlerinde siyasi partilerden Palursquolu milletvekili adayı

goumlsterilmemiştir Buna rağmen Palu seccedilmeni Adalet Partisi ve CHPrsquoye oumlnemli

oranda destek vermiştir Bu seccedilimlerde seccedilime katılım oranı da 659 tarihin

en duumlşuumlk katılımı ile tarihe not duumlşuumllmuumlştuumlr

43 1969 GENEL SECcedilİMLERİ

1969 genel seccedilimleri hem Palu hem de Elazığ siyaseti accedilısından oumlnemli

doumlnuumlm noktalarından biri olmuştur Bu tarihten sonra yapılan seccedilimlerde Palu

boumllgesi faktoumlruuml hem siyasi partilerin hem de seccedilmenlerin dikkate aldığı oumlnemli

unsurlardan biri olmuştur

1969 yılına gelindiğinse ise hem APrsquode hem de CHPrsquode bir oumlnceki seccedilime

goumlre oumlnemli bir oy duumlşuumlşuuml goumlruumllmektedir Bunda en buumlyuumlk pay daha sonraki

suumlreccedilte Elazığ siyasetine damgasını vuracak olan Ali Rıza Septioğlursquonun bağım-

sız olarak seccedilime girmesi ve seccedililmesi oluşturmaktadır

1969 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AP 3512 CHP 2684

BAĞ 1587 GP 798 MHP 541 BP 328 YTP 292 oranında oy

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU - -

AP 486 454

CHP 395 409

YTP 43 71

CKMP 32 27

TİP 26 31

BAĞ 18 08

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 3: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 359 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

2 PALUrsquoDA SİYASAL KATILIM

Siyasal katılma seccedilmenin oy verme davranışından daha kapsamlı bir

faaliyettir Seccedilmenin oy verme davranışı siyasal katılma biccedilimlerinden biri hatta

en duumlşuumlk duumlzeyli olanıdır Bu manada siyasal katılma siyasi partiye uumlye olma

parti toplantı ve programlarına katılma parti ya da adayın propagandasını

yapma siyasi tartışmalara katılma gibi kapsamlı bir faaliyet alanını iccedilermektedir

(Doğan 2014 369) Siyasal katılım bir toplumsal yapı iccedilerisinde bireylerin

demokrasinin bir gereği olarak kendini youmlnetecekleri seccedilmek onların kendi

beklentileri doğrultusunda karar almalarını sağlamak amacıyla goumlsterdikleri her

tuumlrluuml tutum ve davranıştır Siyasi katılımı tutumlar ccedilerccedilevesinde değerlendiren

Kapani ise (2007 144) toplum uumlyesi kişilerin siyasal sistem karşısında durum-

larını tutumlarını ve davranışlarını siyasal katılım olarak tanımlamaktadır

Siyasi katılım basit bir meraktan yoğun bir eyleme kadar uzanan geniş bir tutum

ve faaliyet alanıdır

Siyasal katılımın oumlnemli boyutlarından biri de sandık başına giderek oy

kullanmaktır Seccedilmenler tarafından en yoğun gerccedilekleştirilen siyasal katılım

biccedilimi oy kullanma olduğundan boumllgenin siyasal katılım duumlzeyini ortaya koy-

ması accedilısından oumlnemlidir

PALUrsquoDA SECcedilİME KATILIM ORANLARI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

SECcedilİM

YILI

KATILIM

ORANI

1961 732 1995 866

1965 679 1999 885

1969 754 2002 817

1973 753 2007 902

1977 869 2011 864

1983 920 2015 (Haziran) 798

1987 949 2015 (Kasım) 832

1991 855 2018 856

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılımın en yuumlksek olduğu beş seccedilim 1987 1983

2007 1999 ve 1977 genel seccedilimleridir Siyasal katılımın en duumlşuumlk olduğu seccedilim

ise 1965 genel seccedilimleridir Seccedilimlere katılım duumlzeyi ile Palu doğumlu

milletvekili adayı sayısı arasında doğrudan bir ilişki bulunamamıştır Oumlrneğin

1983 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu hiccedilbir milletvekili adayı bulunmazken

1977 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu bir aday 1987 genel seccedilimlerinde iki

aday milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır Son beş genel seccedilimin en duumlşuumlk katı-

lım oranlarının olduğu 7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde

Palu doğumlu milletvekili adayı 4 isim milletvekili seccedililmek iccedilin yarışmıştır

Dolayısıyla katılım duumlzeylerinde siyasal partilerin motivasyonu seccedilmen mobi-

lizasyonu ve siyasal konjonktuumlr gibi faktoumlrler etkili olmuştur 2007 genel

360 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

seccedilimlerinin 1987 genel seccedilimlerinden sonra en yuumlksek seccedilime katılım oranının

goumlruumllmesi siyasal konjonktuumlruumln bir sonucudur

3 ARAŞTIRMANIN AMACI OumlNEMİ VE YOumlNTEMİ

Palu ilccedilesi tarihi kuumlltuumlrel oumlzelliklerinin yanı sıra siyasal etkinliği de guumlccedilluuml

olan bir ilccediledir Dahası Tuumlrkiye genelinde siyasal etkinliği yuumlksek olan birkaccedil

ilccedileden biridir Hemen her seccedilimde doumlneminde siyasal partilerin ldquoPalu ilccedilesirdquo

faktoumlruumlnuuml de dikkate alınarak milletvekili adayı belirlemeye dikkat etmekte-

dirler Palu boumllgesi doğumlu seccedilmenler de siyasal tercihte bulunurken bu hususu

oumlnemsemektedirler

Dolayısıyla Palu boumllgesi seccedilmenin eğilimleri ccedilalışmanın temel konusunu

oluşturmaktadır Ccedilalışma kapsamında 1961-2018 yılları arasındaki 16 genel

seccedilim detaylı olarak incelenerek sonuccedillar betimleyici sosyolojik yaklaşım ile

analiz edilmiştir Ccedilalışma kapsamında elde edilen verilen Elazığ geneli sonuccedil-

ları ile de karşılaştırılarak analiz edilmiştir Seccedilim sonuccedillarında etkili olan fak-

toumlrler değerlendirmeye alınmış ve oumlzelliklede seccedilimlerde Palu doğumlu millet-

vekili adayı bulunup bulunmadığına ilişkin de bulgulara yer verilmiştir

Ccedilalışmada temel veri toplama tekniği olarak arşiv taraması yapılmış ve

temel veri kaynakları olarak TUumlİK ve YSKrsquonın verilerinden yararlanılmıştır

Elde edilen veriler ikincil veri analizi tekniği kullanılarak seccedilmen tercihlerinin

değişimi analiz edilmiştir İlccedile seccedilmeninin siyasal eğilimlerinde oumlnemli değişim

ve kırılmalar nedenleri ile birlikte ifade edilerek ve siyasal eğilimlerin değişim-

leri tablolarla ortaya konulmuştur

1950-1954 ve 1957 genel seccedilim sonuccedillarına ilişkin sağlıklı veri elde edile-

mediğinden ccedilalışma kapsamında bu sonuccedillar analiz tabi tutulmamıştır

4 1961rsquoDEN 2018rsquoE PALUrsquoDA SECcedilMEN EĞİLİMLERİ

41 1961 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 4 1961 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 -

AP 423 374

CHP 352 300

CKMP 218 316

YTP 07 10

1960 askeri darbesinin ardından yapılan 1961 genel seccedilimlerinde hem

Elazığ genelinde hem de Palursquoda AP birinci parti olmuştur Elazığ genelinde

CHP ikinci parti olurken Palursquoda CKMP ikinci parti olmuştur Palu ilccedilesinde

CHP bu seccedilimlerde uumlccediluumlncuuml parti olarak yer almıştır 1961 genel seccedilimlerinde

AP 374 CKMP 316 CHP 300 ve YTP 10 oy almıştır AP ve CHP

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 361 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Palursquoda Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oy alırken CKMP Elazığ genelinden

daha yuumlksek oy almıştır Bunda da CKMP ikinci sıra milletvekili adayı Haşim

Karacimşitrsquoin etkisi olduğu duumlşuumlnuumllmektedir

1961 genel seccedilimlerinde CHPrsquoden Mustafa Altundoğan 4 sıra CKMPrsquoden

Haşim Karacimşit 2 sıra milletvekili adayı olarak yer almıştır Ancak her iki

isimde milletvekili seccedililmemiştir Bu seccedilimlerde Elazığrsquoda APrsquoden 2 CHPrsquoden

2 CKMPrsquoden 1 milletvekili seccedililmiştir

42 1965 GENEL SECcedilİMLERİ

1965 Genel Seccedilimlerinde AP Tuumlrkiyersquode birinci parti olduğu gibi hem

Elazığ genelinde hem de Palu ilccedilesinde de birinci parti olmuştur Bu seccedilimlerde

Elazığ genlinde AP 4865 CHP 3959 YTP 402 CKMP 325 TİP

263 oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı AP 454 CHP

409 YTP 71 CKMP 27 ve TİP 31 oranında oy almıştır

Tablo 5 1965 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

1965 genel seccedilimlerinde siyasi partilerden Palursquolu milletvekili adayı

goumlsterilmemiştir Buna rağmen Palu seccedilmeni Adalet Partisi ve CHPrsquoye oumlnemli

oranda destek vermiştir Bu seccedilimlerde seccedilime katılım oranı da 659 tarihin

en duumlşuumlk katılımı ile tarihe not duumlşuumllmuumlştuumlr

43 1969 GENEL SECcedilİMLERİ

1969 genel seccedilimleri hem Palu hem de Elazığ siyaseti accedilısından oumlnemli

doumlnuumlm noktalarından biri olmuştur Bu tarihten sonra yapılan seccedilimlerde Palu

boumllgesi faktoumlruuml hem siyasi partilerin hem de seccedilmenlerin dikkate aldığı oumlnemli

unsurlardan biri olmuştur

1969 yılına gelindiğinse ise hem APrsquode hem de CHPrsquode bir oumlnceki seccedilime

goumlre oumlnemli bir oy duumlşuumlşuuml goumlruumllmektedir Bunda en buumlyuumlk pay daha sonraki

suumlreccedilte Elazığ siyasetine damgasını vuracak olan Ali Rıza Septioğlursquonun bağım-

sız olarak seccedilime girmesi ve seccedililmesi oluşturmaktadır

1969 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AP 3512 CHP 2684

BAĞ 1587 GP 798 MHP 541 BP 328 YTP 292 oranında oy

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU - -

AP 486 454

CHP 395 409

YTP 43 71

CKMP 32 27

TİP 26 31

BAĞ 18 08

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 4: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

360 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

seccedilimlerinin 1987 genel seccedilimlerinden sonra en yuumlksek seccedilime katılım oranının

goumlruumllmesi siyasal konjonktuumlruumln bir sonucudur

3 ARAŞTIRMANIN AMACI OumlNEMİ VE YOumlNTEMİ

Palu ilccedilesi tarihi kuumlltuumlrel oumlzelliklerinin yanı sıra siyasal etkinliği de guumlccedilluuml

olan bir ilccediledir Dahası Tuumlrkiye genelinde siyasal etkinliği yuumlksek olan birkaccedil

ilccedileden biridir Hemen her seccedilimde doumlneminde siyasal partilerin ldquoPalu ilccedilesirdquo

faktoumlruumlnuuml de dikkate alınarak milletvekili adayı belirlemeye dikkat etmekte-

dirler Palu boumllgesi doğumlu seccedilmenler de siyasal tercihte bulunurken bu hususu

oumlnemsemektedirler

Dolayısıyla Palu boumllgesi seccedilmenin eğilimleri ccedilalışmanın temel konusunu

oluşturmaktadır Ccedilalışma kapsamında 1961-2018 yılları arasındaki 16 genel

seccedilim detaylı olarak incelenerek sonuccedillar betimleyici sosyolojik yaklaşım ile

analiz edilmiştir Ccedilalışma kapsamında elde edilen verilen Elazığ geneli sonuccedil-

ları ile de karşılaştırılarak analiz edilmiştir Seccedilim sonuccedillarında etkili olan fak-

toumlrler değerlendirmeye alınmış ve oumlzelliklede seccedilimlerde Palu doğumlu millet-

vekili adayı bulunup bulunmadığına ilişkin de bulgulara yer verilmiştir

Ccedilalışmada temel veri toplama tekniği olarak arşiv taraması yapılmış ve

temel veri kaynakları olarak TUumlİK ve YSKrsquonın verilerinden yararlanılmıştır

Elde edilen veriler ikincil veri analizi tekniği kullanılarak seccedilmen tercihlerinin

değişimi analiz edilmiştir İlccedile seccedilmeninin siyasal eğilimlerinde oumlnemli değişim

ve kırılmalar nedenleri ile birlikte ifade edilerek ve siyasal eğilimlerin değişim-

leri tablolarla ortaya konulmuştur

1950-1954 ve 1957 genel seccedilim sonuccedillarına ilişkin sağlıklı veri elde edile-

mediğinden ccedilalışma kapsamında bu sonuccedillar analiz tabi tutulmamıştır

4 1961rsquoDEN 2018rsquoE PALUrsquoDA SECcedilMEN EĞİLİMLERİ

41 1961 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 4 1961 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 -

AP 423 374

CHP 352 300

CKMP 218 316

YTP 07 10

1960 askeri darbesinin ardından yapılan 1961 genel seccedilimlerinde hem

Elazığ genelinde hem de Palursquoda AP birinci parti olmuştur Elazığ genelinde

CHP ikinci parti olurken Palursquoda CKMP ikinci parti olmuştur Palu ilccedilesinde

CHP bu seccedilimlerde uumlccediluumlncuuml parti olarak yer almıştır 1961 genel seccedilimlerinde

AP 374 CKMP 316 CHP 300 ve YTP 10 oy almıştır AP ve CHP

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 361 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Palursquoda Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oy alırken CKMP Elazığ genelinden

daha yuumlksek oy almıştır Bunda da CKMP ikinci sıra milletvekili adayı Haşim

Karacimşitrsquoin etkisi olduğu duumlşuumlnuumllmektedir

1961 genel seccedilimlerinde CHPrsquoden Mustafa Altundoğan 4 sıra CKMPrsquoden

Haşim Karacimşit 2 sıra milletvekili adayı olarak yer almıştır Ancak her iki

isimde milletvekili seccedililmemiştir Bu seccedilimlerde Elazığrsquoda APrsquoden 2 CHPrsquoden

2 CKMPrsquoden 1 milletvekili seccedililmiştir

42 1965 GENEL SECcedilİMLERİ

1965 Genel Seccedilimlerinde AP Tuumlrkiyersquode birinci parti olduğu gibi hem

Elazığ genelinde hem de Palu ilccedilesinde de birinci parti olmuştur Bu seccedilimlerde

Elazığ genlinde AP 4865 CHP 3959 YTP 402 CKMP 325 TİP

263 oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı AP 454 CHP

409 YTP 71 CKMP 27 ve TİP 31 oranında oy almıştır

Tablo 5 1965 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

1965 genel seccedilimlerinde siyasi partilerden Palursquolu milletvekili adayı

goumlsterilmemiştir Buna rağmen Palu seccedilmeni Adalet Partisi ve CHPrsquoye oumlnemli

oranda destek vermiştir Bu seccedilimlerde seccedilime katılım oranı da 659 tarihin

en duumlşuumlk katılımı ile tarihe not duumlşuumllmuumlştuumlr

43 1969 GENEL SECcedilİMLERİ

1969 genel seccedilimleri hem Palu hem de Elazığ siyaseti accedilısından oumlnemli

doumlnuumlm noktalarından biri olmuştur Bu tarihten sonra yapılan seccedilimlerde Palu

boumllgesi faktoumlruuml hem siyasi partilerin hem de seccedilmenlerin dikkate aldığı oumlnemli

unsurlardan biri olmuştur

1969 yılına gelindiğinse ise hem APrsquode hem de CHPrsquode bir oumlnceki seccedilime

goumlre oumlnemli bir oy duumlşuumlşuuml goumlruumllmektedir Bunda en buumlyuumlk pay daha sonraki

suumlreccedilte Elazığ siyasetine damgasını vuracak olan Ali Rıza Septioğlursquonun bağım-

sız olarak seccedilime girmesi ve seccedililmesi oluşturmaktadır

1969 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AP 3512 CHP 2684

BAĞ 1587 GP 798 MHP 541 BP 328 YTP 292 oranında oy

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU - -

AP 486 454

CHP 395 409

YTP 43 71

CKMP 32 27

TİP 26 31

BAĞ 18 08

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 5: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 361 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Palursquoda Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oy alırken CKMP Elazığ genelinden

daha yuumlksek oy almıştır Bunda da CKMP ikinci sıra milletvekili adayı Haşim

Karacimşitrsquoin etkisi olduğu duumlşuumlnuumllmektedir

1961 genel seccedilimlerinde CHPrsquoden Mustafa Altundoğan 4 sıra CKMPrsquoden

Haşim Karacimşit 2 sıra milletvekili adayı olarak yer almıştır Ancak her iki

isimde milletvekili seccedililmemiştir Bu seccedilimlerde Elazığrsquoda APrsquoden 2 CHPrsquoden

2 CKMPrsquoden 1 milletvekili seccedililmiştir

42 1965 GENEL SECcedilİMLERİ

1965 Genel Seccedilimlerinde AP Tuumlrkiyersquode birinci parti olduğu gibi hem

Elazığ genelinde hem de Palu ilccedilesinde de birinci parti olmuştur Bu seccedilimlerde

Elazığ genlinde AP 4865 CHP 3959 YTP 402 CKMP 325 TİP

263 oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı AP 454 CHP

409 YTP 71 CKMP 27 ve TİP 31 oranında oy almıştır

Tablo 5 1965 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

1965 genel seccedilimlerinde siyasi partilerden Palursquolu milletvekili adayı

goumlsterilmemiştir Buna rağmen Palu seccedilmeni Adalet Partisi ve CHPrsquoye oumlnemli

oranda destek vermiştir Bu seccedilimlerde seccedilime katılım oranı da 659 tarihin

en duumlşuumlk katılımı ile tarihe not duumlşuumllmuumlştuumlr

43 1969 GENEL SECcedilİMLERİ

1969 genel seccedilimleri hem Palu hem de Elazığ siyaseti accedilısından oumlnemli

doumlnuumlm noktalarından biri olmuştur Bu tarihten sonra yapılan seccedilimlerde Palu

boumllgesi faktoumlruuml hem siyasi partilerin hem de seccedilmenlerin dikkate aldığı oumlnemli

unsurlardan biri olmuştur

1969 yılına gelindiğinse ise hem APrsquode hem de CHPrsquode bir oumlnceki seccedilime

goumlre oumlnemli bir oy duumlşuumlşuuml goumlruumllmektedir Bunda en buumlyuumlk pay daha sonraki

suumlreccedilte Elazığ siyasetine damgasını vuracak olan Ali Rıza Septioğlursquonun bağım-

sız olarak seccedilime girmesi ve seccedililmesi oluşturmaktadır

1969 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AP 3512 CHP 2684

BAĞ 1587 GP 798 MHP 541 BP 328 YTP 292 oranında oy

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU - -

AP 486 454

CHP 395 409

YTP 43 71

CKMP 32 27

TİP 26 31

BAĞ 18 08

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 6: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

362 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

almıştır Palu ilccedilesinde ise AP 185 CHP 60 GP 71 ve bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 593 oranında oy almıştır Bu seccedilimlerin dikkat ccedileken

siyasal aktoumlruuml bağımsız milletvekili adayı Ali Rıza Septioğlu olmuştur Ali

Rıza Septioğlu en fazla APrsquoyi etkilemiş ve AP tabanından ciddi oranda oy

almış dolayısıyla APrsquoden ciddi oranda oy kaybına sebep olmuştur 1965-1969

oy sayıları dikkate alındığında CHPrsquonin oylarının ise buumlyuumlk oranda Guumlven

Partisi (GP)rsquone kaydığını (6 oranında) soumlyleyebilmek muumlmkuumlnduumlr (Doğan

2007 233)

Tablo 6 1969 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

AP 351 185

CHP 268 60

BAĞ 158 593

GP 79 71

MHP 54 08

BP 36 06

YTP 29 63

TİP 17 09

MP 08 05

Elazığ seccedilmeni 1969 genel seccedilimlerinde ilk defa bağımsız bir adaya (Ali

Rıza Septioğlu) temsil yetkisi vermiştir (Doğan 2017 234) Bağımsız aday

daha oumlnce APrsquoyi destekleyen seccedilmenden buumlyuumlk oranda destek alınca AP ve

CHPrsquonin Elazığ genelinde oy oranları ile Palu ilccedilesi oy oranları arasında fark

accedilılmıştır

44 1973 GENEL SECcedilİMLERİ

Tablo 7 1973 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 -

CHP 294 85

MSP 278 340

AP 255 398

DEMOKRATİK P 77 106

MHP 41 08

CGP 23 37

BAĞ 23 23

TBP 09 03

1973 genel seccedilimlerinde siyasi partilerin Elazığ genelindeki oy oranları ile

Palu ilccedilesi oy oranları arasında yine farklılık olmuştur 1973 Genel Seccedilim-

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 7: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 363 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

lerinde CHP 2946 MSP 2785 AP 2553 DP 773 MHP 417 CGP

233 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 85 MSP 340 AP

398 DP 106 MHP 08 CGP 37 oranında oy dağılımı gerccedilekleşmiştir

1969 seccedilimlerinde bağımsız milletvekili adayı olarak seccedilime giren ve

milletvekili seccedililen Ali Rıza Septioğlu bu seccedilimde AP milletvekili adayı

olmuştur Septioğlu sayesinde Palu ilccedilesinde oy oranını artıran AP buna rağmen

Elazığ genelinde bir oumlnceki seccedilime goumlre oy oranında duumlşuumlş yaşamıştır Oumlzellikle

Palu boumllgesinde oumlnemli bir tabanı olan Ali Rıza Septioğlursquonun APrsquoden ikinci

sıra milletvekili adayı olması bu partinin en azından bir milletvekili ccedilıkarmasını

sağlamış ancak bağımsız olarak meclise giren Ali Rıza Septioğlu AP ccedilatısı

altında meclis dışında kalmıştır (Doğan 2017 235)

45 1977 GENEL SECcedilİMLERİ

1977 Genel seccedilimleri Palu boumllgesi accedilısından Elazığ genelinden farklı bir

siyasal tercihin yaşandığı bir seccedilim olmuştur

Seccedilime 45 gibi kısa bir suumlre kala daha oumlnce oumlnseccedilim yapacağı accedilıklanan

Adalet Partisirsquonde adayların merkez yoklaması ile yapılacağını accedilıklaması

uumlzerine Elazığ teşkilatı karışır Ali Rıza Septioğlursquonun aralarında bulunduğu 7

aday adayı Genel Merkeze telgraf ccedilekerek oumlnseccedilim yapılmadığı takdirde

partiden istifa edeceklerini belirtir Bu arada genel merkez de adaylarını

belirlemiştir Genel Merkez tarafından accedilıklanan aday listesinde Rasim Kuumlccediluumlkel

birinci sırada Ali Rıza Septioğlu ise ikinci sırada bulunmaktadır Bunun uumlzerine

Ali Rıza Septioğlu partiden istifa ederek Bağımsız olarak seccedilime gireceğini

accedilıklar 7 Mayısrsquota ise Palu ilccedile teşkilatı feshedilerek Sabit Karacimşit ilccedile

başkanlığına atanır (Doğan 2007 115)

Tablo 8 1977 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 1 1

CHP 288 71

AP 200 70

MHP 187 54

BAĞ 168 688

MSP 140 113

DEMOKRATİK

P

09 02

CGP 08 02

1977 Genel Seccedilimlerinde Elazığ genelinde CHP 2881 AP 2006

MHP 1871 Bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu 1683 MSP 144 oy

almıştır Palu ilccedilesinde ise CHP 71 AP 70 MHP 54 Bağımsız aday

Ali Rıza Septioğlu 688 MSP 113 şeklinde oy dağılımı gerccedilekleşmiştir Bu

seccedilimde CHP iki AP MHP birer milletvekili kazanmış bir milletvekilliğini ise

bağımsız aday Ali Rıza Septioğlu kazanmıştır

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 8: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

364 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

46 1983 GENEL SECcedilİMLERİ

1983 genel seccedilimleri 1980 askeri darbesinden sonra yapılan ilk genel

seccedilim olması dolayısıyla seccedilmen tercihinde yeni eğilimlerin ortaya ccedilıkmasına

neden olmuştur 1961 1965 1969 1973 ve 1977 genel seccedilimlerinde ağırlıklı

olarak AP ccedilizgisinde siyasal tercihte bulunan Palu seccedilmeni 1983 genel seccedilim-

lerinde ise ANAPrsquoı ağırlıklı olarak destekleyerek demokratik siyasal yaşamdan

yana bir tavır ortaya koymuştur

Tablo 9 1983 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU - -

ANAP 586 764

HP 221 111

MDP 193 125

Bu seccedilimlerde Elazığ genelinde ANAP 586 HP 220 ve MDP 193

oranında oy alırken Palu ilccedilesinde ise oyların dağılımı ANAP 764 MDP

125 HP 111 olarak gerccedilekleşmiştir ANAPrsquoın en yuumlksek oy aldığı ilccedile

Palu ilccedilesi olmuştur ANAP bu seccedilimlerde Ağınrsquoda 578 Baskilrsquode 627

Karakoccedilan 39 Kebanrsquoda 57 Madenrsquode 407 Merkez ilccedilede 591

Sivricersquode 540 oy almıştır Bu seccedilimlerde siyasi parti milletvekili adayları

arasında Palu doğumlu isimlerin yer aldığı tespit edilememiştir 1983 genel

seccedilimlerinin ardından Elazığrsquoda sağ ccedilizgideki siyasi partiler şehrin siyasal

yaşamında etkili olmuştur 1983 genel seccedilimlerini askeri darbe ve sonrasında

yaşananlar etkilemiştir Seccedilmen sivil ve demokrat bir youmlnetim yapısından

iktidardan yana guumlccedilluuml bir eğilim ortaya koymuştur

47 1987 GENEL SECcedilİMLERİ

1987 genel seccedilimlerinde ilk defa Palu doğumlu iki ismin milletvekili

seccedilildiği bir doumlnem olmuştur DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu ANAPrsquotan Niza-

mettin Oumlzdoğan Palu doğumlu iki siyasi aktoumlr olarak Elazığ milletvekili seccedilil-

miştir

Bu seccedilimlerde Palu Elazığ geneline yakın bir siyasal tercihte bulunmuştur

Elazığ genelinde DYP 3115 ANAP 2358 SHP 1890 RP 1761

MCcedilP 371 DSP 361 ve IDP 145 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise

partilerin oy dağılımı DYP 386 ANAP 2222 RP 267 SHP 78 MCcedilP

04 DSP 16 IDP 17 şeklinde olmuştur Bu seccedilimlerin ardından Palu

seccedilmeninin siyasal tercihinde muhafazakacircr eğilimli RP oumlne ccedilıkan partilerden

biri olmuştur RP ve devamı olan partiler bu seccedilimden sonraki seccedilimlerde Palu

siyasetinde başat parti haline gelmiştir

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 9: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 365 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Tablo 10 1987 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 311 386

ANAP 235 222

SHP 189 78

RP 176 267

MCcedilP 37 14

DSP 36 16

IDP 16 17

48 1991 GENEL SECcedilİMLERİ

1991 genel seccedilimleri tercihli sistemin uygulandığı bir seccedilim olmuştur 1991

genel seccedilimlerinde tercihli oy kullanıldığı iccedilin her parti milletvekili sayısının iki

katı olarak listelerinde sekiz aday goumlstermiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP koa-

lisyonu ile girmiştir DYPrsquode milletvekili sıralamasında ilk iki sıraya Ali Rıza

Septioğlu ve Ahmet Kuumlccediluumlkelrsquoi yerleştirmiştir DYP seccedilim sonucunda birinci

parti olarak 2 milletvekili ccedilıkarabildi Refah Partisi seccedilime MCcedilP-IDP

koalisyonu ile girmiştir Bu nedenle RPrsquonin listesinde ilk sırayı kendi adayı

Ahmet Cemil Tunccedil alırken ikinci sırayı MHP adayı Tuncay Şekercioğlu aldı

İttifakın verdiği guumlccedil ve heyecanla Elazığrsquodan iki milletvekili ccedilıkara-bilmiştir

(Doğan 2017 237)

Tablo 11 1991 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV SAYISI

Parti

Adı

ELAZIĞ PALU 2 2

DYP 337 475

RP 292 325

ANAP 187 123

SHP 154 58

DSP 23 14

SP 07 05

1991 Genel Seccedilimlerinde Elazığrsquoda DYP 3370 RP 2925 ANAP

1876 SHP 1547 DSP 235 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde ise DYP

475 RP 325 ANAP 123 SHP 58 DSP 19 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

Hem DYP hem de RP Palursquoda Elazığ genelinden daha yuumlksek oy almıştır

Bunda her iki partide Palu doğumlu iki ismin milletvekili adayı olmasının etkili

olduğu duumlşuumlnuumllmektedir DYPrsquode Ali Rıza Septioğlu 18390 RPrsquoden Ahmet

Cemil Tunccedil 17500 tercihli oy (Doğan 2007 165) alarak hem partilerinden en

ccedilok oyu alan milletvekili adayı olmuş hem de her ikisi de milletvekili seccedilil-

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 10: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

366 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

miştir Bu seccedilim DP AP DYP ccedilizgisindeki partilerin Palu ilccedilesinde birinci parti

oldukları son seccedilim olmuştur Daha sonraki seccedilimlerde RP ve devamındaki

partiler birinci parti olmuştur

49 1995 GENEL SECcedilİMLERİ

1995 Genel Seccedilimleri Palu ilccedilesinde seccedilmen tercihlerinde oumlnemli bir kırıl-

manın yaşandığı seccedilimlerden biridir Bu seccedilimden sonra şehir siyasetinde

muhafazakacircr partilerin ağırlığı goumlruumllmeye başlamıştır Bu etki halen daha de-

vam etmektedir Demokrat ccedilizgideki partiler guumlccedil kaybetme suumlrecine girmiştir

1995 genel seccedilimlerinde Elazığ genlinde RP 4184 DYP 2404 ANAP

1197 CHP 78 MHP 688 HADEP 391 DSP 188 oranında oy alırken

Palu ilccedilesinde oyların dağılımı RP 609 DYP 72 ANAP 240 CHP

10 MHP 18 HADEP 26 olarak gerccedilekleşmiştir

RPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Hasan Tahsin Fendoğlu ANAPrsquotan Gıya-

settin Oumlzsoy Palu doğumlu isimler olarak milletvekili aday listesinde yer almış

ancak sadece Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili seccedililebilmiştir

Tablo 12 1995 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 1

RP 418 609

DYP 241 72

ANAP 119 240

CHP 78 10

MHP 68 18

HADEP 39 26

DSP 18 07

DİĞERLERİ 19 18

Doğru Yol Partisirsquonde Elazığ Milletvekili Ali Rıza Septioğlu birinci sırayı

beklerken listeye dahi girememesi Palu boumllgesinde ve Septioğlu ailesinde şok

etkisi yaratır Sepitoğlursquonun DYP listesine alınmaması uumlzerine bu ailenin

ANAP ikinci sıra milletvekili adayı Gıyasettin Oumlzsoyrsquou desteklediği kulislerde

konuşulur (Doğan 2007 177) Palu seccedilmeni en yuumlksek desteği iki Palulu

adayın olduğu RPrsquoye verirken bir Palulu adayın olduğu ANAPrsquoa ise ikinci en

yuumlksek desteği vermiştir Bir oumlnceki seccedilimde 475 oy alan DYP ise bu

seccedilimde 72 oyu ancak alabilmiştir

410 1999 GENEL SECcedilİMLERİ

1999 genel seccedilimleri Palulu uumlccedil adayın milletvekili seccedililmek iccedilin yarıştığı

bir seccedilim olmuştur FPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil ve Oumlmer Serdar ve DYPrsquoden Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmek iccedilin yarışırken Ahmet Cemil Tunccedil ve Ali

Rıza Septioğlu milletvekili seccedililmeyi başarmıştır

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 11: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 367 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Elazığ siyaseti accedilısından ise ilk defa bağımsız bir adayın siyasi partileri

geriden bırakarak en yuumlksek oyu alması dikkat ccedilekmiştir DYPrsquonin aday lis-

tesinde yer bulamayan Mehmet Ağar Elazığrsquodan bağımsız milletvekili adayı

olmuş ve aldığı 2814 oy oranıyla seccedilimi birinci sırada tamamlamıştır (Doğan

2017 238)

Seccedilimlerde ikinci sırayı Fazilet Partisi almıştır ve bir oumlnceki seccedilime goumlre 28

Şubat suumlrecinden sonra oyunu duumlşuumlrmuumlş olmakla birlikte iki milletvekilliği

kazanabilmiştir Seccedilimde bir milletvekilliğini de DYP Ali Rıza Septioğlursquonun

neredeyse kendi tabanının desteği ile kazanmıştır 1999 genel seccedilimlerinde

milletvekillerinden birini de MHP uumllke genelinde esen milliyetccedili ruumlzgacircrın da

etkisiyle kazanmıştır

Tablo 13 1999 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

BAĞ(M

AĞAR)

281 98

FP 244 366

MHP 136 61

DYP 90 260

ANAP 65 74

CHP 49 10

HADEP 49 23

DSP 38 09

BBP 19 52

DİĞERLERİ 29 47

1999 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde Mehmet Ağar (Bağımsız)

2814 FP 2448 MHP 1364 DYP 902 ANAP 656 CHP 498

HADEP 494 DSP 384 BBP 190 oranında oy almıştır Palu ilccedilesinde

ise oyların dağılımı Mehmet Ağar (Bağımsız) 98 FP 366 DYP 260

ANAP 74 MHP 61 BBP 52 HADEP 23 CHP 10 şeklinde ger-

ccedilekleşmiştir

411 2002 GENEL SECcedilİMLERİ

2002 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu beş milletvekili adayı milletvekili

seccedililmek iccedilin yarışırken bunlardan sadece biri milletvekili seccedililebilmiştir AK

Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ ve Nurettin Kılıccedil SPrsquoden Ahmet Cemil Tunccedil

CHPrsquoden Hayrettin Karamazı ve bağımsız aday Faruk Septioğlu millet-

vekili adayı olmuştur Bu adaylardan sadece Zuumllfuuml Demirbağ milletvekili seccedili-

lebilmiştir

2002 genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 4199 Mehmet Ağar

13 CHP 886 DEHAP 712 Faruk Septioğlu 7 MHP 662 SP

592 ANAP 236 DYP 180 GP 161 BBP 091 oranında oy almıştır

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 12: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

368 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

Palu ilccedilesinde ise AK Parti 454 Faruk Septioğlu 296 Mehmet Ağar 15

SP 101 CHP 29 DEHAP 42 oy almıştır

Tablo 14 2002 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

412 2007 GENEL SECcedilİMLERİ

Elazığ 22 Temmuz seccedilimlerine siyasi tarihimizde ilk defa bir partinin

Genel Başkanırsquonı milletvekili seccedilmek uumlzere sandığa gitmiştir Elazığ seccedilmeni

DP Genel Başkanı Mehmet Ağarrsquoa 20 oranında bir destek vermesine rağmen

DP Tuumlrkiye barajını aşamadığından bu ilki gerccedilekleştirememiştir (Doğan 2017

240)

Tablo 15 2007 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

2007 Genel seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 572 DP 206

CHP 70 MHP 64 SP 37 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK PARTİ

856 DP 41 SP 40 MHP 31 CHP 05 olarak oyların dağılımı

gerccedileklemiştir

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan genel seccedilimlerde Palu doğumlu

milletvekili adayı olarak AK Partirsquoden Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu

Saadet Partisirsquonden ise Ahmet Cemil Tunccedil milletvekili olarak yarışmıştır

Partilere Goumlre Oy Dağılımı () PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 5 1

AK PARTİ 419 454

AĞAR 130 15

CHP 88 29

SOĞLU 70 296

DEHAP 71 42

MHP 66 11

SP 59 101

ANAP 23 19

DYP 18 01

DİĞERLERİ 56 32

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK Parti 572 856

DP 206 41

CHP 70 05

MHP 64 31

SP 37 40

BAĞ 30 15

GP 03 04

DİĞER 18 05

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 13: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 369 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

Seccedilim sonucunda Hamza Yanılmaz ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedilildi

1987 1991 1999 seccedilimlerinin ardından doumlrduumlncuuml kez Palu doğumlu iki

TBMMrsquode Elazığrsquoı temsil etmek uumlzere seccedililmiştir

413 2011 GENEL SECcedilİMLERİ

2011 genel seccedilimlerinde Elazığrsquoda ve Palursquoda 2007 genel seccedilimlerine

benzer bir tablo oluşmuştur AK Parti Elazığ genelinde oyunu 674rsquoe ccedilıka-

rırken Palu ilccedilesinde ise oyunu 866rsquoya ccedilıkarmıştır Palu ilccedilesinde MHP

44 SP 39 ve CHP 21 oranında oy almıştır

Tablo 16 2011 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 3 2

AK PARTİ 674 866

MHP 145 44

CHP 133 21

SP 23 39

DİĞERLERİ 25 30

2011 genel seccedilimlerinde AK Partirsquoden Zuumllfuuml Demirbağ Faruk Septioğlu ve

Metin Bulut Palu doğumlu milletvekili adayları olarak yarışa girmiş Zuumllfuuml

Demirbağ ve Faruk Septioğlu milletvekili seccedililmiştir

414 2015 GENEL SECcedilİMLERİ

2015 yılında iki genel seccedilim olmuştur 7 Haziran seccedilimlerinde Palu

doğumlu doumlrt aday milletvekili olmak iccedilin yarışmıştır AK Partirsquoden Metin

Bulut ve Oumlmer Serdar CHPrsquoden Feyzi Septioğlu HDPrsquoden Orhan Demirbağ

milletvekili adayı olmuş ancak Metin Bulut milletvekili olarak seccedililmiştir 1

Kasım seccedilimlerinde ise AK Partirsquoden Metin Bulut Oumlmer Serdar ve Ejder

Accedilıkkapı HDPrsquoden Orhan Demirbağ milletvekili adayı olmuş Metin Bulut

Oumlmer Serdar ve Ejder Accedilıkkapı milletvekili olarak seccedililmiştir 1 Kasım 2015

genel seccedilimlerinde ilk defa Palulu uumlccedil isim milletvekili olarak seccedililmiştir

7 Haziran seccedilimlerinde Elazığ genelinde AK Parti 529 MHP 208

HDP 152 CHP 66 SP 29 oy almıştır Palu ilccedilesinde ise AK Parti

698 MHP 47 HDP 122 CHP 66 SP 49 oranında oy almıştır 1

Kasım 2015 genel seccedilimlerinde hem Elazığ genelinde hem de Palursquoda AK Parti

oylarını artırırken diğer partiler oylarını duumlşuumlrmuumlştuumlr

Tablo 17 2015 Genel Seccedilimlerinde (7 Haziran-1 Kasım) Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

7 HAZİRAN 1 KASIM

Parti Adı ELAZIĞ PALU ELAZIĞ PALU

AK PARTİ 529 698 668 874

MHP 208 47 134 35

HDP 152 122 109 49

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 14: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

370 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

CHP 66 66 60 08

SP 29 49 11 19

DİĞERLERİ 16 18 18 16

PALU

DOĞUMLU MV

ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

PALU

DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN

PALU

DOĞUMLU

MV SAYISI

4 1 4 3

415 2018 GENEL SECcedilİMLERİ

24 Haziran genel seccedilimlerinde Palu seccedilmeni daha oumlnceki seccedilimler doğ-

rultusunda bir siyasal tercihte bulunarak AK Partirsquoye en guumlccedilluuml desteği veren

ilccedilelerden biri olmuştur Ancak 1 Kasım 2015 seccedilimlerine goumlre Ak Partirsquonin

oyu 874rsquoden 675rsquoe yuumlkselmiştir Palu ilccedilesinde MHP aldığı 129 oy

oranıyla tarihinin en yuumlksek oyunu almıştır Huumldapar da aldığı 74 oy oranıyla

Palu İlccedilesinde varlığını hissettiren bir diğer parti olmuştur

24 Haziran 2018 genel seccedilimlerinde Palu doğumlu iki isim Metin Bulut ve

Zuumllfuuml Demirbağ AK Partirsquoden milletvekili adayı olmuş ve her iki isim de

milletvekili seccedililmiştir 2018 genel seccedilimlerinde Palu AK Partirsquoye 2002rsquoden

sonraki en duumlşuumlk desteği verdiği seccedilimlerden biri oldu

Tablo 18 2018 Genel Seccedilimlerinde Partilerin Oy Dağılımı

Partilere Goumlre Oy Dağılımı ()

PALU DOĞUMLU

MV ADAYI

SAYISI

SECcedilİLEN PALU

DOĞUMLU MV

SAYISI

Parti Adı ELAZIĞ PALU 2 2

AK PARTİ 545 678

MHP 135 129

CHP 107 21

HDP 100 52

İYİ P 76 19

SP 17 22

HUumlDAPAR 14 74

DİĞERLERİ 06 05

Sonuccedil

Palu ilccedilesi Elazığrsquoda siyasal yapının şekillenmesinde oumlnemli ilccedilelerden

biridir Tarihi birikimi ve kuumlltuumlrel zenginliğiyle kadim bir merkez huumlviyetinde

olan Palursquonun Elazığ siyasetinde etkinliği 1969 genel seccedilimlerinde Ali Rıza

Septioğlursquonun bağımsız milletvekili olmasıyla birlikte başlamış sonraki suumlreccedilte

de devam etmiştir Palu boumllgesinin siyasal etkinliğinde yetiştirdiği siyasal

aktoumlrlerin yanında boumllgenin nuumlfusunun diğer ilccedilelere goumlre daha fazla olması da

oumlnemli bir faktoumlr olarak değerlendirilmektedir

Palu ilccedilesinde seccedilimlere katılım 1977 genel seccedilimlerinden sonraki suumlreccedilte

80rsquonin uumlzerinde gerccedilekleşmiştir Bunun tek istisnası Haziran 2015 (798)

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 15: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

Fırat Uumlniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi 371 Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı

seccedilimleridir Palu seccedilmeni siyasal katılımın oumlnemli bir goumlstergesi olan sandığa

gidip oy kullanmada yuumlksek bir katılım goumlstermektedir

1965 ve 1983 genel seccedilimlerinden siyasi partilerden Palu doğumlu hiccedilbir

aday listelerde yer almamıştır 1961 genel seccedilimlerinde iki aday listelerde yer

aldığı halde hiccedilbiri seccedililmezken 1973 genel seccedilimlerinde ise listelerde bir Palu

doğumlu aday yer aldığı halde seccedililememiştir Bunlar dışındaki 12 genel

seccedilimde bir ile 3 arasında Palu doğumlu milletvekili seccedililmiştir

Palu seccedilmeni ağırlıklı olarak demokrat ve muhafazakacircr bir eğilimde siya-

sal tercihte bulunmuştur DP AP DYP ANAP RP ve AK Parti ccedilizgisindeki

partiler Palu ilccedilesinde her zaman birinci parti olmuşlardır Palu ilccedilesi 16 genel

seccedilim iccedilerisinde en yuumlksek oyu 1 Kasım 2015 genel seccedilimlerinde 874 oy

oranıyla AK Partirsquoye vermiştir Sol ccedilizgideki partiler ile milliyetccedili ccedilizgideki

partiler hiccedilbir zaman birinci parti olamamıştır MHP en yuumlksek oyu (129) 2018

genel seccedilimlerinde almıştır

Grafik 1 Palu-Elazığ Seccedilmen Eğilimleri (Elazığ genelinde birinci Partiye

verilen destek bakımından)

Yukarıda yer alan grafikte de goumlruumllduumlğuuml uumlzere bazı doumlnemler hariccedil Palu

ilccedilesi ile Elazığ geneli seccedilmen eğilimleri arasında birinci partiye verilen destek

bakımından farklılıklar bulunmaktadır 1961 1965 1969 1973 1977 1999

genel seccedilimlerinde Palu boumllgesi Elazığ genelinden daha duumlşuumlk oranda destek

verirken diğer seccedilimlerde Elazığ genelinden daha yuumlksek oranda destek

vermiştir Oumlzellikle AK Parti doumlneminde bu durum kalıcı hale gelmiştir

KAYNAKCcedilA

CcedilAKAR Enver (2018) Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Palu Koumlpruumlsuuml Fırat

Uumlniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi V (1) 1-28

DOĞAN Adem (2007) Siyasi Arenada Elazığrsquoın seccedilimi Aba Yay Elazığ

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK

Page 16: GENEL SEÇİM SONUÇLARI BAĞLAMINDA PALU’DA SİYASAL …web.firat.edu.tr/harput/sempozyum/4-1/34. Adem Dogan.pdf · 1977 86,9 2011 86.4 1983 92,0 2015 (Haziran) 79.8 1987 94,9

372 Adem DOĞAN

Genel Seccedilim Sonuccedilları Bağlamında Palursquoda Siyasal Eğilimler ve

Bu Eğilimlerin Elazığ Geneline Yansımaları

DOĞAN Adem ve Goumlker Goumlksel (2013) Siyasal İletişim Araştırmaları Nobel

Yay Ankara

DOĞAN Adem (2014) Sosyal İlişkilerin Tuumlrk Seccedilmeninin Siyasal Tercihine

Etkisi Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Enstituumlsuuml Yayınlanmamış Doktora Tezi Elazığ

DOĞAN Adem (2017) Genel Seccedilim Sonuccedilları Ccedilerccedilevesinde Elazığ Seccedilmeninin

Siyasal Tercihleri Fırat Uumlniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 27 Sayı 2 Sayfa

229-244

KAPANİ Muumlnci (2007) Politika Bilimine Giriş Bilgi Yayınevi Ankara

KARABULUT Serdar (2017) ldquoPalursquonun SiyasiEkonomik Tarihi (XIV-XVIII

Yuumlzyıllar Arası) ve Palu Ccedilarşısırsquona Dacircir Vakıfname Belgesinin Tercuumlmesirdquo OTAM

Dergisi 41 Ankara 145-168

YSK

TUumlİK