From Blog to Book.

scavalon.blogspot.com

2

Contents

1 2008 5

1.1 januari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Belofte maakt schuld. (2008-01-01 14:20) - Annette VH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Speleologen vast in de Verneau (2008-01-08 12:20) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

castratie! Amaai m’n ......... billen!!! (2008-01-17 15:11) - Michaëla . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

1.2 februari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

De getakelde castraat. (2008-02-04 22:28) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

ABIME DE LA CHAWRESSE (2008-02-09 19:15) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Brevet B (2008-02-19 20:59) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Weer in de put (2008-02-23 20:04) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.3 maart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Carrière des Grands Malades. (2008-03-03 20:44) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Blokken en water (2008-03-10 20:37) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1.4 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Trou du Souci. (2008-04-04 14:48) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.5 mei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Hoe zou het zijn in de Fagnoules? (2008-05-02 11:23) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Fagnoules 1 Mei. (2008-05-04 21:09) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

La Laide Fosse. (2008-05-04 21:40) - Peter Coun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Speleobase 2.8 is uit (2008-05-08 21:13) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Avalon Flash 23 (2008-05-08 21:29) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

1.6 juni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

R.I.P.: de S6 is niet meer (2008-06-02 12:10) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

een doorsnee activiteit : Hamoir, vrijdag 13 juni 2008 (2008-06-15 13:51) - Frank . . . . . . . . . . 20

Werken voorbij de Ex-S6 (2008-06-16 19:20) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Doorbraakje (2008-06-20 21:11) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

(2008-06-23 22:38) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Avalon Flash nr 24 (2008-06-28 16:05) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

1.7 juli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Fagnoules : 5 juli (2008-07-08 21:40) - Dagobert L’Ecluse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Het Hart van Anialarra (2008-07-17 12:14) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Galerie de l’Hyperventilateur (2008-07-19 19:30) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Binnen een week: de 12de Anialarra-expeditie (2008-07-24 12:14) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . 34

3

1.8 augustus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Anialarra-expeditie: de eerste resultaten (2008-08-18 18:39) - Mark Michiels . . . . . . . . . . . . . 35

Anialarra 2008: verslag (2008-08-25 22:20) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

1.9 september . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Anialarra 2 nadert met rasse schreden (2008-09-08 12:18) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Hyperventilateur - vervolg (2008-09-08 12:41) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

We publiceren een boek! (2008-09-11 19:35) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Topo Converter v2.0 (2008-09-11 20:55) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Nieuws van het Anialarra-front (2008-09-18 16:40) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Anialarra september 2008: het verslag! (2008-09-24 20:38) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . 44

1.10 oktober . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Trou des Cotes - een stukje verder (2008-10-07 17:51) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Lectuur (2008-10-17 12:27) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Systeme de Bretaye (2008-10-20 21:26) - Bart Saey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Duik in het Verre Westen (2008-10-21 18:36) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

3D avond - niet te missen (2008-10-23 20:22) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Weer 5 meter verder (2008-10-27 12:26) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

1.11 november . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Pufferdepuf en Plopperdeplop (2008-11-04 18:54) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

De Integrale Veronika-Chawresse... bijna (2008-11-12 18:50) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . 54

De Cuvee Avalon 2008 is er (2008-11-25 18:38) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

1.12 december . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

3D-avond een succes (2008-12-02 12:13) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Proefkonijnen. (2008-12-02 19:39) - Dagobert L’Ecluse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Ergens in België (2008-12-14 22:37) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

Het mineralogisch museum (2008-12-22 12:17) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

Mysterie foto (2008-12-23 22:20) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Het mineralogisch museum - vervolg (2008-12-29 12:33) - Paul De Bie . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

4

Chapter 1

2008

1.1 januari

Belofte maakt schuld. (2008-01-01 14:20) - Annette VH

Enkele weken geleden had ik het heel stoer verkondigd, ik wist echter niet of het ging lukken. Ik had het me beloofden niets kon me nog tegenhouden, ik zou kost wat kost voor de ingang van het nieuwe jaar onder de grond zitten.De schrik zat er wel in. Niet de schrik om te gaan grotten, maar schrik om een ontnuchterende teleurstelling temoeten verwerken. Het was tenslotte maar enkele dagen geleden dat ik voor de eerste keer zonder mijn wandelstokmet de hond was gaan wandelen.Botten kreeg ik nog niet aan maar Paul had onlangs ergens op iemands vuilbak een paar botinnen gevonden.Niemand van de Biekes draagt die maat, maar wie weet konden ze ooit nog van pas komen. Met deze zijn ze dusvan pas gekomen!Neopreentje en texair aangedaan, helm opgezet en de grot in. In alle kalmte laat ik me in de ingang glijden. Wanneerde vochtige warme duisternis me omsluit heb ik plots het gevoel dat ik eindelijk terug ben thuisgekomen. Geenspoor van angst te bespeuren. Ik voel me als een vis in het water, zelfs bij het passeren van de trémie waar deonderstutte blokken toch wat dreigend overkomen. Door vleugels gedragen geraak ik stroomafwaarts tot aan desifon die spijtig genoeg vol staat. Een bezoekje aan de laatste nieuwe ontdekkingen is dus onmogelijk. Terug danmaar. In de grote zaal vlakbij de ingang voel ik me echter nog best in staat om het stroomopwaartse deel er ooknog bij te nemen. Dus helemaal stroomop. Daar aangekomen wurm ik me zo ver mogelijk in de cheminee diePaul en Dirk intussen van buitenuit aan het verbreden zijn. Nog maar één meter en de boveningang zal een feitzijn. Nu is het echter nog ietske te smal en de blokken die boven mijn hoofd in de spleet hangen vind ik niet echtgeruststellend. Dus toch maar mijn biezen gepakt en langs de normale weg terug naar buiten. Hierbij dank aanAnnemie en Benoît die zo vriendelijk waren om hun snelheid aan te passen aan mijn traagheid.Eens buiten gebiedt de wijsheid me om braafjes naar de auto terug te gaan en lekker warme droge kleren aan tetrekken. Blijkbaar ben ik er nog steeds niet wijzer op geworden want ik kan het niet nalaten om te gaan kijken hoever de desobstrueerders gevorderd zijn. Ze hebben goed gewerkt en enkele uurtjes later kunnen we met z’n vierendoor de cheminee naar beneden wurmen om als eersten de ’traversee’ van de Fagnoules te doen. Het moment wordtop de gevoelige plaat vastgelegd. Het resultaat zijn spijtig genoeg maar een paar wazige bewogen beelden.Voor mij was dat dagje twee vliegen in één klap: een in de gauwte meegepikte première en een serieuze moreleopkikker. Want eindelijk geloof ik er weer in.Om dit alles te vieren werd de dag natuurlijk afgesloten met de traditionele trappist die nog heerlijker smaakte dananders.

Speleologen vast in de Verneau (2008-01-08 12:20) - Paul De Bie

Jullie hebben het allicht al gehoord: sedert zaterdagnacht zit een 6-koppige ploeg Franse speleo’s vast in de Réseaudu Verneau.Meer info op de site van de Spéléo Secours Français:http://ssf.ffspeleo.fr/media/com sauv/2008 01 BiefsBoussets.htmDe Verneau kennen sommigen onder ons goed. Een 32 km groot grotsysteem, met 5 ingangen die op zich al prachtigegrotten zijn, en veelbezochte klassiekers. Denken we maar aan de Baume des Crêtes langs waar we toegang krijgentot de stroomwaartse delen van de imposante ondergrondse rivier, of de Gouffre de Jérusalem of de Bief-Boussets.De doorsteek Gouffre du Bief-Boussets naar Grotte Baudin is ongetwijfeld een van de mooiste doorsteken van

5

Frankrijk, met een ondergrondse lengte van bijna 9 km voor een niveauverschil van 380 m. Het is een traject datqua lengte en schoonheid zijn gelijke niet kent. Een woeste ondergrondse rivier wisselt af met enorme droge galerijenvan soms wel 15 m breed.

In 1989 deden enkele Avalonners, en andere VVS’ers (als eerste Belgen, denken we) die doorsteek die slechts tweejaar eerder mogelijk was geworden nadat de GS Doubs de Grotte Baudin had ontdekt. Toen een tocht van pakweg17 uur.Het bleef een moeilijke onderneming, het moest wekenlang droog weer zijn opdat er in de Baudin een sifonnerendepassage droog kwam te staan, en je toegang verschafte tot die kilometers lange galerijen erachter. Vele malenprobeerde Avalon de tocht te herhalen maar de sifon stond telkens dicht.Een jaar of 7 geleden werd in de Baudin een nieuwe passage vrijgemaakt, die een eenvoudiger toegang tot het systeemmogelijk maakte. Avalon maakte dus in 2003 opnieuw de doorsteek, en vele andere speleoclubs schreven dezemagnifieke tocht ook op hun palmares. Maar de Verneau blijft, ondanks zijn gemakkelijkere ingang, een veeleisendetocht die een goede voorbereiding, conditie en vooral goede weersomstandigheden vereist. De ondergrondse rivieris gekend voor haar brutale overstromingen. Er zijn tevens enkele zones die kunnen sifonneren bij hoog waterwaardoor het hele middenstuk van de grot afgesloten geraakt van de buitenwereld (de ”Tube en U” aan de kantvan de Bief-Boussets, en een groot kruispunt nabij het begin van de Galerie des Aiguilles, dat toegang geeft tot dePuits Balot aan de kant van de Baudin).Dankzij de nieuwe toegang in de Baudin hernamen ook de exploraties. De lokale speleologen, o.m. de GS Doubs enhet Collectif Lison, deden nieuwe en belangrijke ontdekkingen en het is dan ook één van deze exploratieploegen dienu geblokkeerd zit. Met enig leedvermaak stellen we vast dat het een ploeg is die samengesteld is uit bijna allemaalspeleoredders, waarvan ik er één persoonlijk ken. Je ziet dus maar, het kan de besten overkomen! Nu is het feit dathet hier over een super-ervaren ploeg gaat ook altijd een geruststelling. Niet alleen zijn het mensen die de grot ophun broekzak kennen, ze weten ook perfect hoe te handelen in noodsituaties, zoals een plotse overstroming. En deVerneau is groot genoeg om een ”crue” uit te zitten. 32 km om juist te zijn!Leuk is natuurlijk anders, en onze gedachten gaan dan ook uit naar die 6 kerels die daar al drie dagen de uren zittenaf te tellen, in de kou, nattigheid en met een hongerige maag. Ik hoop dat ze gauw ”verlost” mogen worden.Zoals gezegd, zitten zij vast en zeker in het centrale stuk van de traversée, aan beide kanten begrensd door tijdelijkesifons. Die sifons vormen het probleem zo niet, de reddingswerkers zijn momenteel vast en zeker gehinderd doorhet enorme debiet van de rivier dat elke progressie onmogelijk maakt. De Verneau in crue, dat is een furie van 20kubieke meter/seconde water. Daar kan je beter wegblijven.Volgens de laatste berichten regent het niet meer, en is het water gezakt waardoor er twee reddingsploegen in degrot zijn kunnen vertrekken. Afwachten dus.Oh ja, zoals steeds hebben pers & media weer even ontdekt dat er zoiets als speleologie bestaat, en we hebben almenige journalist moeten afwimpelen. Zonet vroeg ik nog aan een VTM’er die me opbelde ”maar waarom brengenjullie nooit eens iets positief over speleologie, tenzij in het kader van een ongeval?” . Antwoord: ”dat heeft voor onsgeen nieuwswaarde”.

castratie! Amaai m’n ......... billen!!! (2008-01-17 15:11) - Michaëla

Als voorbereiding op het brevet B hebben Annemie en ik, onszelf nog eens getrakteerd op een oefenavondje ”cas-tratie”.(dinsdag15/1/2008). We hadden dé ideale plaats gevonden om ons touw te hangen namelijk in de garagevan de Wilfried waar zich een smeerput bevindt. Hierboven konden we ons touw hangen en als we dan in de miseriekwamen moesten we maar even opzij zwieren en afstappen. Gewapend met onze cursusboek en gsm op zak(ingeval we toch in de knoei moesten geraken) begonnen we er met veel goede moed aan. Annemie mocht mij eerstredden wat na 15 min ook gelukt was met wat hulp van het spiekbriefje dat we in onze zak hadden gestoken. Mijn

6

redding van Annemie bleek al evenmin vlotjes te gaan, dus we bleven oefenen totdat we het na vier keer wel echtbeu waren(4x Annemie en 4x Michaëla) en we onze billen niet meer voelden. Maar het resultaat is wel dat we hetuiteindelijk klaar kregen zonder briefje en zonder hulp van de andere (voorzeggen). En zelfs op een redelijke tijd: 6à 7 minuten.Als afsluiter oefenden we nog even ” het maken van een takel” zodat we nu toch een beetje optimistischer kunnenvertrekken naar het oefenweekend .Langs deze weg wil ik Wilfried dan ook even bedanken voor het gebruik van zijn ”infrastructuur” .Michaëla

1.2 februari

De getakelde castraat. (2008-02-04 22:28) - Peter Coun

Terwijl een deel van onze club in de Doubs aan het oefenen is, zijn wij vandaag met z’n vieren (Frank, Lennert, Kimen ik) naar de Haquin geweest, het brevet B examen is amper twee weken verwijderd.Enkele touwtjes gehangen,een tyrollienne opgespannen en vooral veel getakeld en gecastreerd.

Goed om te merken dat we al veel bijgeleerd hebben sinds het begin van de opleiding.

Nu enkel op het examen geen kleine maar essentiële dingen vergeten.

7

ABIME DE LA CHAWRESSE (2008-02-09 19:15) - Peter Coun

Gisteren zijn we met z’n vijven (3 Avalon en 2 Troglodieten ) het klassieke gedeelte van de Chawresse gaan bezoeken.De puits Dany af, (flink zoeken naar een tweede ankerpunt ) en dan via de etroiture op het einde van de grotegalerie naar de schuine puits Boubou.

Omdat we nogal laat vertrokken waren zijn we daarna buiten onze nieuwe sporten gaan beoefenen. (Zie artikelhieronder.)

8

Brevet B (2008-02-19 20:59) - Peter Coun

Afgelopen weekend heeft het examen dan eindelijk plaatsgevonden. Het oefenen heeft, voor de meesten dan toch,een goed resultaat opgeleverd. Nu begint een ander plezant hoofdstuk, grotten kiezen zonder altijd aan de anciens

9

hun hoofd te moeten zagen.Zaterdag moesten we een opgegeven grot in groepjes van twee equiperen en daarbij verschillende techniekengebruiken.Zondag, na een helse nacht (Bedden op kindermaat en verschrikkelijke sneeuwmannen verspreid over de slaapzaal.)werd er in de Haquin een parcours uitgestippeld met zeven stellingen.Rond 18u30 was iedereen buiten, een anderhalfuurtje later was ook alle materiaal op nummer gesorteerd. (Hopelijk voor de laatste keer.)Nog eens bedankt aan alle lesgevers.

Weer in de put (2008-02-23 20:04) - Paul De Bie

Een gebroken poot of niet, het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Tijdens een prospectietocht vond ik een paarweken geleden een interessant karstsysteem. Een forse beek die in de grond verdwijnt, een doline met een anderechantoir, een droge vallei, een paar resurgenties (zowat 1,5 km verder en 70 m lager): meer moet dat niet zijn.Uiteraard reeds bekend en beschreven, maar toch: grotendeels maagdelijk.Een week later zaten Annette en Dagobert al in de chantoir te wroeten, terwijl ik aanwijzingen gaf, zoals het eenopzichter waardig is. Toch kon ik me niet inhouden om met mijn goede rechterhand al in een ander gaatje te zittengraven, een meter of 5 verder. Mijn collega’s geraakten die dag al een meter of 3 diep, maar het was zeer instabiel.

Vandaag zaten Annette en ik er weer, en ditmaal wurmde ik mij toch in mijn speleopak. Annette had een soortvan enorme neopreenhandschoen gemaakt waarmee ik mijn zere poot kon beschermen. Een blik in het vervolg datvorige week was opengemaakt zegde genoeg: gekkenwerk. Een klok van enorme blokken die God weet hoe in eenaardeachtig cement vastgeplakt zaten. Dan maar een totaal andere richting gekozen. Na 4 uur graven en puinruimen geraakt de smalste(Annette) in een gangetje. Smal, scherp, maar vooral: stabiel en veilig. En ook: meteen goede blazende tocht. Nog wat fors verbredingswerk is nodig, maar wie weet ontdekken we langs daar wel hetvervolg van deze interessante chantoir.Wordt vervolgd.

10

1.3 maart

Carrière des Grands Malades. (2008-03-03 20:44) - Peter Coun

Gisteren de ondergrondse steengroeven in Beez, de Carrière des Grands Malades, bezocht. Via een klein grotje,de trou des Charrues, geraak je een veertigtal meter lager in een uithoekje van de uitgestrekte en pikzwartemarmergroeve.Tot voor enkele jaren geleden kon je nog afdalen via een verluchtingsschacht (zie foto ), nu gereserveerd voorspeleologen met wat kennis van touwtechnieken.De ingang van het grotje ligt hoog in een kom met oud huishoudelijk afval verscholen. Na de ingang volgt eenverticale spleet en een versmalling, iets verder kom je aan de rand van de komvormige p12, daarna nog twee putjesen je staat beneden.De steengroeve zelf is comfortabel ruim, gewoon wandelen en genieten van de sfeer en de al mooie concreties.

Een goede beschrijving vind je in de spelerpes, voor wat geschiedenis kan je naar de volgende site.(http://www.clubalpin.be/rochers/gdsmalades/index.html)(Waren erbij: Annemie, Bart, Eric,Sarah,Peter )

Blokken en water (2008-03-10 20:37) - Paul De Bie

De barslechte weersvoorspelling voor het afgelopen weekend deed ons de Fagnoules afblazen. Jammer, want deeerste regen viel pas zondag om 16u. De weersvoorspellingen van het KMI zijn nog altijd even erbarmelijk als dievan wijlen Armand Pien... maar die mens moest het wel zonder computer doen destijds! En al die regen gaan weblijkbaar deze week op ons dak krijgen..; dus de Fagnoules zit er volgend weekend ook niet meer in. Dan maar naarons nieuw graafproject, Chantoir W en nog een andere, er vlak bij: Chantoir R (tiens waar hebben we dat noggehoord). Gezien de grote instabiliteit van de ”W”, doken we in de ”R”. Daar zitten we al in een echt grotje (alles

11

bijeen 15 m lang, -5 m) met een stevige tocht! Omdat iknog steeds een lamme vlerk heb, liet ik het echte werk over aan Dago en Annette. Zware middelen werden ingezeten vele blokken versleept, maar jammer genoeg komt de galerij waarin we bezig zijn uit op een heel instabieleblokkentoestand. Na een paar uur hadden we die dermate gedestabiliseerd dat het ons raadzamer leek om de zaak

een paar weken gerust te laten! Buiten was het nog steedsdroog, en we amuseerden ons met het openmaken van diverse gaten in de rivierbedding. Eén gat slurpte gretigzowat 80 % van het forse debiet binnen. Hierdoor werd een paar meter verder, aan de voet van een rotswand, eendonderend geluid hoorbaar dat vanuit de grond leek te komen. Dago begon er een wilde desobstructie. Een 10 cmgroot gaatje werd een gat, en die werd een put van meer dan een meter diep. We hoorden nu echt een uitnodigendgebulder onder ons. maar toen trok Dago één steen teveel weg en begon de hele boel erboven te verzakken. Daarzaten blokken tussen, zo groot als mijn TV (en dat is geen flatscreen!). Dus ook hier dienden we eieren voor onsgeld te kiezen. Maar we komen terug, dat is wel zeker. Hieronder een filmpje van de situatie...[EMBED]

12

1.4 april

Trou du Souci. (2008-04-04 14:48) - Peter Coun

13

Gisteren hebben Frank en ik de trou du souci bezocht nabij Marenne, De grot is in beheer van een touroperator, jemoet eerst even bellen waarna je de sleutel kan afhalen in Jupille, een twaaltal kilometers van de grot.Hierdoor waren we pas redelijk laat ter plaatse.Er zijn twee ingangen, het kleine poortje en de opgemetselde berg stenen, waarvan de voet rechts op de foto te zienis.De oorspronkelijke ingang is laag en gaat via een diaklaas naar beneden. De andere is een ruim gat van een tientalmeters diep waar je via ladders benden geraakt, beiden komen op ongeveer dezelfde plaats in de grot uit.Hierna heb je twee mogelijkheden, wij zijn via de P20 afgedaald en langs de diaklaas omhoog geklommen.Dit ging allemaal redelijk vlot, maar beneden veranderde de omgeving. In plaats van mooie gespoelde rots werdalles nu overdekt met een laag papperige klei. Slim genoeg had ik ook de beschrijving in de auto laten liggen, detopo had ik wel bij maar was toch minder duidelijk als ik dacht.Na een tijdje op en af gekropen te hebben zijn we via de diaklaas naar buiten geklommen.De grot hangt vol met staalkabels en ijzeren treden, wat zowel esthetisch als sportief wel jammer is. Ze wordttrouwens bijna nooit bezocht, volgens de touroperator, er waren nergens kruipsporen te zien.Het was een plezante grot om gedaan te hebben, met een mooie ruime put.Iets verder is er een grote perte waarin een volwassen beek stroomt, dit water hoor je onder in de grote diaklaas.Ideaal om je slijkerige spullen in te wassen.Een speleohand is snel gevuld.

1.5 mei

Hoe zou het zijn in de Fagnoules? (2008-05-02 11:23) - Paul De Bie

We kunnen hier nu niet elke week een verhaal over de Fagnoules posten, dat zou wat eentonig worden. Maar tocheven een stand van zaken.Er is nog verschillende keren aan de boveningang gewerkt, die nu over vrijwel heel de lengte voldoende breed isgemaakt. Ook de topo is gemaakt.Maar hetgeen ons natuurlijk meer interesseert is de exploratie post-sifon 6. We zijn er de voorbije weken weer tweemaal in geslaagd die S6 leeg te pompen. Maar dit is een gecompliceerd en gevaarlijk gebeuren, dus we hebbenonszelf opgelegd om niet verder te exploreren (lees: veel tijd voorbij die sifon door te brengen) zolang de sifon nietdefinitief geëlimineerd is. En die ”eliminatie” schiet goed op: de shock-ploeg heeft de voorbije weken de sifon enkelemalen pijn gedaan, vrezen we :-) .Met wat geluk is binnen enkele weekends de sifon open! En dan... zal één van de mooiste periodes aanbrekendie Avalon al heeft meegemaakt. De exploratie en topo van de Réseau Oufti-Amaai is op zich al een bijzonderuitnodigend gebeuren. Gisteren nog hebben Annette en Mark deze réseau bezocht (ze waren er nog niet eerdergeweest) en ze zijn bijzonder enthousiast teruggekomen! Maar er is meer: een sterk tochtend gangetje dat zichboven de sifon 8 bevindt, laat hopen dat we die sifon langs daar kunnen passeren en opnieuw de actieve collecteurterugvinden. Dan is alles mogelijk. Er zijn nog kilometers te gaan tot aan de resurgentie!En er is nog een derde mogelijkheid, waar we gestopt zijn voor een vernauwing met daarachter een grote galerij, enecho! Alleen is er enige discussie in welke richting dit gaat, sommigen menen zelfs dat het zou teruglopen van waarwe komen, en een mogelijke verbinding met de galerie Perdolan vormen. De afstand is echter nog heel groot, maarmocht dat zich realiseren, dan shunten we in één klap de Siphon Moche (S5), de Siphon 6 én de Siphon 7 !Werk aan de winkel dus. Over werk gesproken: 1 mei 2008 is immers de dag van de Arbeid, en arbeid hebben wegisteren gehad met Marks auto. Mark was er namelijk als eerste in geslaagd om zijn auto muurvast in de gracht te

14

rijden, op het glibberige weggetje naar de grot. Maar na een uur graven, krikken in de modder, het aanslepen vangolfplaten en platte stenen, en vooral de trekkracht van de auto van Peter (die manu militari werd opgeëist); kreegde kleine Citroen Saxo zijn grote broer C8 uit de sompige gracht getrokken. Het vreemde van het verhaal was datwe ’s avonds in het café op Rocheforts werden getracteerd door... Dagobert.Spoedig enkele foto’s hier (hint aan Peter)

Fagnoules 1 Mei. (2008-05-04 21:09) - Peter Coun

Siphon 6, brokken ruimen.

Dago en Annette met hun handen in de gracht.

Extra hulp.

15

Ex-Siphon.

De ingang van de grot.

La Laide Fosse. (2008-05-04 21:40) - Peter Coun

Het is een actief verlengd weekend geweest voor de club met zowelgraafwerken, een gidsing en twee klassieke grottochten op het programma.

16

Zaterdag hebben we (Dirk, Bart en ik.) de verleidingweerstaan om ons in het warme zonnetje op een terras te nestelen en de Laide Fosse bezocht. Voor de beschrijvingen de topo van de grot kijk op onze website. Hier klimt Bart de E8 omhoog.

De traversee.

Dirk bij het uitkomen van de P25.

Speleobase 2.8 is uit (2008-05-08 21:13) - Paul De Bie

Een jaar na de vorige release, is er weer een nieuwe versie uit van Speleobase (v2.8.4). Met een nieuwe look,wat nieuwe functies, volledige herwerkte handleidingen en vooral een volledige vertaling in het Spaans (met dankaan Gustavo Quesada, Grupo Espeleologico Anthros, Costa Rica, die hierin maanden tijd heeft gestoken om hetvertalingsproject te coordineren;

17

De nieuwe versie vind je hier:http://www.scavalon.be/avalonnl/software/speleobase.htmSucces ermee!

Avalon Flash 23 (2008-05-08 21:29) - Paul De Bie

Voor wie onze avonturen volgt: de laatste nieuwe Avalon Flash (nr 23) is beschikbaar op onze website, met ondermeerhet verslag van ons speleokamp in de Causses des Bondons (Lozère, Frankrijk).http://www.scavalon.be/avalonnl/avalon flash.htm

1.6 juni

R.I.P.: de S6 is niet meer (2008-06-02 12:10) - Paul De Bie

Gisteren 1/6/2008 waren er weer grote manoeuvres in de Fagnoules. Gelukkig hadden de onweders van de voorbijeweken Awagne gespaard, zodat er weinig water was in de grot. Echter de weersvoorspelling was dubieus: mogelijkonweer in de namiddag. Geen goed vooruitzicht om achter een reeks voute-mouillantes en een leeggepompte sifonte gaan werken. Er was dan ook in extremis een kitzak meegenomen met voedsel, water en een esbit-vuurtje.

We waren met een hele bende (7) en dat was nodig want we hadden weer enkele plezante dingen te versjouwen, zoalseen monsterlijke flexibele buis die tussen de S6 en de S7 voor een permanente afvoer van het water moest zorgen.

Terwijl 5 man zich bezig hield met deze buitenmaatse anaconda door te grot te slepen (en daarbij nog was opgezadeldmet een boel kitzakken en 4 andere PVC rioolbuizen), stoven Paul en Annette naar achter, ook al met 3 kitzakken.De Siphon Ex-terminé werd doorgedobberd, en de Siphon Moche stelde evenmin een probleem.

18

En dan… zagen we dat de Siphon 6, die nu al maanden het doelwit is van onze destructieve bezigheden, een kleinbeetje lucht liet zien! Hoera! Weeral een mijlpaal in de exploratie van deze grot.

De pomp werd aan het werk gezet, en de sifon werd leeggepompt.De “anaconda” was intussen gearriveerd en het werk werd verdeeld. Een ploegje ruimde de berg puin uit de S6 diehet gevolg was van onze tunnelboorwerken van 2 weken geleden.

Een ander ploegje begon aan het uitdiepen van de gracht tussen S6 en S7 en het op de plaats leggen van de grotebuis. Voorbij de S7 werd verder gewerkt aan de desobstructie van een vernauwing waarachter een grote ruimtezichtbaar is, met echo! Maar er is geen tocht, en het werk vlotte niet al te best.Dirk en Koen bezochten de Réseau Oufti-Amai, terwijl de dames Annette en Michaëla een flinke desobstructiebegonnen in een goed geventileerde graafgang nabij het begin van de Oufti-Amai.Intussen ging het duo Erik/Bart het gefragmenteerde dak van de S6 te lijf met de breekhamer, waardoor er liefst 20cm in hoogte gewonnen werd. Daarmee kunnen we echt wel zeggen dat de S6 tot het verleden behoort. Nog wat“afwerking” en we kunnen hier spoedig vlotjes door, zonder pompen, en vooral met een gerust hart!Er werd nog stevig aan de gracht gegraven tussen de S7 en de S8, en ook daar zal op termijn een buis in wordengelegd. Voor de duidelijkheid: dankzij deze grachten kunnen we overloopdrempel van de sifons verlagen. Op diemanier hebben we in de S6 bijna 50 cm gewonnen, waardoor het grootste deel van deze sifon is vrijgekomen zonder

19

boor-of breekwerken!Tegen 15u00 wist ik dat de stroomgroep buiten nog maar voor een uur benzine had, en onze pomp spoedig zoustilvallen. Dus ging ik de graafploeg halen die al een meter of 3 gevorderd was. Nog zeker 5 meter te graven, maarhet ziet er goed uit.

Inpakken en wegwezen. De 7-koppige ploeg stond rond 16u30 in het warme zonnetje. Heel goed geamuseerd,en vooral: na maanden van nogal eentonig, afstompend en destructief werk, kunnen we eindelijk beginnen metconstructieve zaken, zoals de verdere explo en topo van de Réseau Oufti-Amai. Afspraak binnen 2 weken…

Uiteraard eindigde de dag op een zonbeschenen terrasje. Het onweer bleef ons bespaard.Deelnemers: Erik, Koen, Bart, Michaëla, Annette, Paul, Dirk.Foto’s: Michaëla en Paul

een doorsnee activiteit : Hamoir, vrijdag 13 juni 2008 (2008-06-15 13:51) - Frank

Antwerpen, Edegem, rijden, file, rijden, aankomen, omkleden, wat klauteren, graven, graven, graven, graven, graven,graven, zweten, graven, graven, graven, vloeken, graven, graven, graven, graven, graven, kip curry, graven, graven,eten, drinken, klauteren, graven, graven, zweten, zweten, graven, graven, graven, hopen, graven, graven, stoppen,omkleden, rijden, Edegem, Antwerpen.

Werken voorbij de Ex-S6 (2008-06-16 19:20) - Paul De Bie

Zondag 15/6/2008; met zes naar de Fagnoules. Gelukkig stond het water weer laag, maar er was onweer voorspelden we voelden ons toch niet zo gerust om voorbij de sifons te gaan werken. Vooral de Siphon Moche passeert nietmeer bij hoog water. Aan de S6 gekomen, bleek dat er nu bijna 30 cm lucht was boven het water: wat een luxe!

20

Dago, Annette en ik kenden dan ook het plezier om als eersten ooit door de sifon te gaan (zonder duiken of pompendan).

Geweldig, en de bekroning van een half jaar hard werk om deze sifon te elimineren. De sifon werd toch leeggepomptzodat we nog puin konden ruimen en nog op één plaats het dak wat verhogen. Intussen waren Jan, Bart en invitéNicolas Hecq ook aangekomen; nadat ze eerst nog de actieve galerij waren gaan bezoeken die boven de watervaluitkomt.

Datzelfde trio kreeg groen licht om ineens door te stomen naar de Oufti-Amai, geen van hen was daar al geweest enwe waren vooral benieuwd naar het oordeel van duiker Nico over de eindsifon van deze réseau.Intussen ruimden Dago, Annette en ik puin, en boorde Dago gaten in het dak voor de aller, aller, allerlaatste plop.Daarna hielden Annette en ik ons gedurende een uur of 4 bezig met het topograferen van de Réseau Oufti-Amai.

21

Onderweg werden we gekruist door het trio dat terugkwam van deze réseau: zoals verwacht enthousiast over het“on-Belgische” karakter ervan. Nico was dan weer opgetogen over de sifon: perfect duikbaar en volgens hem mogelijkeen hangende en korte sifon. ’t Is waar dat het niveau van de sifon niet erg schommelt, wat er op kan wijzen dathet een “hangende” sifon is.

We topografeerden het hele stijgende gedeelte (voorstel tot naam: la Montée Impossible - Anialarra gangers zullende naam herkennen), tot aan de mooi geconcretioneerde zaal waar maar liefst 4 zijgangen uitnodigend lonken! Weblikten zowat 100 meter in, toen was het bijna 16 u en moesten we terug. De anderen waren intussen aan hetverder graven in de gang die boven de S8 zit. Jan groef als een gek en wist van geen ophouden, terwijl de anderenmachinaal de ene bak zand na de anderen uit de gang sleurden. Nog geen grote ruimte in zicht… wordt vervolgd.

Tegen 17 u stonden we buiten, in de zon. Achteraf bleek dat zowat heel België geteisterd was door hevig onweer,met watersnood zelfs! Daar waren we dan weer mooi aan ontsnapt… oef! Hoe lang blijft ons geluk nog duren?

22

En naar waar gaat nu de Réseau Oufti-Amai naartoe? Toch wel een verrassing. Het getopografeerde stuk gaatvoorlopig in noordelijke richting. In principe kan dat niet lang duren en ik verwacht dat de rest toch wel weerde hoofdrichting van de grot (westelijk) zal aannemen. Dat zullen we gauw weten, want die topo is één van deprioriteiten.

Doorbraakje (2008-06-20 21:11) - Paul De Bie

Vandaag in het vossengat geweest, waar Frank en ik vorige vrijdag nog aan groeven. Toen zijn we gestopt wegenspijp uit & vat af, te groot blok in de weg en ontmoedigd want het vervolg leek miezerig klein.Nu, alleen kun je daar niet veel gaan doen want alle materiaal moet naar buiten en dat is intussen al 10 meterverder en lastig. Maar ik dacht: ik moet toch in de buurt zijn (afspraak met 2 archeologen in My), dus laat mealvast dat blok gaan verwijderen.

23

Enfin ik heb mij 2 uur uitgeleefd op dat blok, niet simpel want die pijp is smal en ge kunt maar met 1 hand werken.Doch nu en dan kreeg ik een motiverende zucht koude lucht in mijn gezicht. Hamer en beitel en koevoet kwamengoed van pas om die joekel te vergruizen. Eens dat blok weg, verrassing: erachter draait het naar rechts, wordt hetruimer; 5 minuten graven en ik stond in een vervolgje, 2 m lang x 2 m hoog x 50 cm breed. En proper, gedaan metde vossenstront. Een lage en nog te smalle gang was zichtbaar, gaat de berg in (4 m ver ?), stevige tocht, maar nogwat werk aan.Dat was het dacht ik, maar toen ik mij omdraaide zag ik een ander vervolg met daarachter een uitnodigende galerij.Alleen lag er een groot blok in de weg (lamel van 1m50 hoog). Maar daar ben ik toch langs (of beter over geraakt)en toen... kwam ik uit op een grote galerij. 5 m hoog, 1m50 breed. Jammer genoeg, naar links, zit het dicht na eenmeter of 5. Naar rechts (de berg in), zie je een meter of 4-5 ver in een graafgang. Alles heel proper, witte rotsen,wat concreties, kortom een echte grot.Enfin, toch wel content. Er zijn perspectieven. De rest moeten we met meer volk doen. Ik heb het grotje Trou desCôtes gedoopt, want ik heb in dat gat (vandaag weer) al wreed afgezien met mijn zere ribben.

Daarna ben ik de topo van de Norbert, die vlakbij ligt, gaan afwerken, er alle materiaal uitgehaald dat er nog lag(ik denk dat we er daar wel een kruis over mogen zetten), en gauw-gauw naar My gereden waar ik een kwartiertjete laat kwam op de afspraak met de archeologen, 2 schattige jongedames die een week lang gaan werken in hetprehistorische grotje dat ik er vorig jaar ontdekte. Ik wens hen veel succes. Meer info volgt in de Flash.

24

(2008-06-23 22:38) - Paul De Bie

Gisteren topografeerden we in de Fagnoules verder in de réseau Oufti-Amai (post-sifon 6).Er werden nogal wat foto’s gemaakt van deze grandioze réseau, vooral in Aqualibi. Ziehier:http://picasaweb.google.com/paul.de.bie/FagnoulesTopoInOuftiAmai.De Fagnoules meet nu bijna 1900 meter en er is nog wel een kleine 150 m te doen.De réseau Oufti-Amai gaat nog steeds sterk Noord-west: verbazend! Hieronder plan en coupe (met rooster van100x100 m).

Avalon Flash nr 24 (2008-06-28 16:05) - Paul De Bie

Er is een nieuwe en lekker dikke Avalon Flash nr 24 verschenen. Te vinden op de Avalon site:Veel leesplezier.

1.7 juli

Fagnoules : 5 juli (2008-07-08 21:40) - Dagobert L’Ecluse

Hebben iets langer geslapen dan op een normale Fagnoules-dag: Bart,Erik, Annemie ( en met de nodige ruimtevreesachterin de camionette,gelukkig stond er ook nog een stroomgroep in)Voor wie het nog niet wist: er gaat gewone loodvrij in de tank sen ja, het is perfect mogelijk om te voet de groepvan aan de auto’s naar de doline te rijden. We wisten er alledrie evenveel van en hoopten dat we de kraantjes enhendels goed gezet hadden, maar na 20 seconden draaide de generator als een bijouke.Wij naar achter in de grot, echter: de pomp wilde niet starten. Bart heeft Annemie dan maar tot aan de fake-sifongegidst, terwijl Erik maar stroomopwaarts spurtte om alle stekkers te gaan controleren. Er was echter niks mis,dus: verder naar buiten. De groep draaide nog, het kon enkel een elektrische fout zijn. Terug naar de auto achtereen testlampke en een schroevendraaiertje om de stopkontakten één voor één uit te testen. Na de eerste reekssifons schoot mij te binnen dat er ook nog een ‘kaske’ op die generator staat, en na een tweede maal naar buiten tezijn geslibberd, maakte de generator bij een druk op de groene knop plots een héél ander geluid......juist op hetogenblik dat Bart terug de sifon 6 door kwam. We hebben dus samen nog enkele uurtjes kunnen kloppen, breken,scheppen en sleuren aan mastodonten van blokken die we nog uit het plafond van de 6 hebben gewrongen, met eentweevaks-autostrade tot gevolg.

25

Daarna hebben we de bodem aangepakt, en terwijl een onmenselijke stank uit de ex-sifonmodder opsteeg, moestende bakken rond de slang er aan geloven. De schroefkoppen waren stuk voor stuk aangekoekt, dus losschroevenhielp niet, en de bakskes gingen aan flarden, zij het met veel moeite, want ze waren flink in de modder vastgezogen.Tenslotte hebben we nog een bacheke uitgerold en vastgelegd met grote blokken, want het zaaltje waar we ons puinstockeren ligt nu boordevol! Tegen vijven was het tijd voor de wekelijkse zondagnamiddag-regenvlaag, en kwamenwe buiten in een ander weer, toen ons opviel dat ook het landschap niet meer hetzelfde was: de boveningang en dechantoir waren volledig verdwenen onder een mengeling van aarde en rotsblokken. Hier was duidelijk een tractoraan het werk geweest. Met enige moeite kon Bart nog een spoor van de boveningang ontwaren, en het mag eenklein mirakel heten dat er waarschijnlijk geen blokken in terecht zijn gekomen. Wordt vervolgd...De chaos na de tractor doortocht

Hieronder zit ergens de boveningang

Het Hart van Anialarra (2008-07-17 12:14) - Paul De Bie

Vorige week trokken Annette en ik een weekje ”op vakantie” in het zuiden van Frankrijk. Vakantie maar toch meteen stevig speleosausje overgoten. Eerst streken we neer in La Salle, het godvergeten gehuchtje in de Herault waaronze vriend Michel Renda van de SC de Beziers ons enkele dagen gezelschap zou houden. We hadden het moment

26

niet beter kunnen kiezen, want enkele leden van zijn club hadden het weekend daarvoor in de nabije omgevingeen nieuwe grot ontdekt. Een prachtige grot zo bleek, groot (hun ontdekking werd op 1 km geschat) en met nogpotentieel.We werden dus zaterdag onmiddellijk uitgenodigd om, samen met de rest van de club, dit nieuwe wereldwonder tekomen bekijken, de fragiele stukken te baliseren met lint, en eventueel première te doen.

En we hebben ervan genoten! Dit was een grot zoals elke speleoloog ze ooit zou willen ontdekken.Grote galerijen (erg grote zelfs!), overdadig geconcretioneerd met soms immense stalagmieten en coulées. Prachtiggekristalliseerde gours, zalen met tientallen vierkante meters grote calcietkristallen, hagelwitte druipsteenvlo-eren, grote semi-actieve galerijen met magnifieke vloeren van opgedroogde klei, de meest bizarre excentriekenin alle afmetingen, hydromagnesietbellen, pool fingers (baguettes de gour), zelfs een holenbeerschedel ont-brak niet op het menu! De ”plât de résistance” was een zaal met blauwe concreties: uitermate zeldzaam.

27

Ongelooflijk; en we kunnen ons de emoties en opwinding best voorstellen van het trio dat vorige week, na desob-structie, in deze grot kon doordringen.En aangezien hier nog slechts één keer iemand was geweest, leek het voor ons evengoed ”première” te zijn. Welegden niet minder dan 400 m balisagelint uit, wat jammer genoeg worden de geconcretioneerde vloeren regelmatigafgewisseld met modderige stukjes en zal het bijna niet anders kunnen dan een smalle strook op te offeren.

Zondag’s trokken we weer deze grot in, voor een uitgebreide foto-sessie waarbij vele mooie hoekjes in 3D en 2Dwerden vereeuwigd. Annette werd tot fotomodel gebombardeerd en moest al haar geduld aan de dag leggen om detwee veeleisende fotografen (Michel en ik) ter dienste te zijn. Wegens de volumes van de grot werd soms wel met 6elektronenflitsers tegelijk gewerkt, en eer die allemaal op ”de” goede plek lagen, en de belichting goed zat, waren wesoms wel een uur bezig!

28

Na 3 dagen in La Salle reden we verder naar de Pyreneeën, want daar lag het werkelijke doel van onze reis. Allereerstwilde Annette zien in hoeverre haar voet, na het ongeval in de Anialarra vorig jaar, bestand was tegen wandelingenin bergachtig terrein, en hoe lang zij kon stappen en hoe ver zij kon geraken. Eerlijk gezegd hadden we er geen goedoog in... die vermaledijde voet bleef een pijnlijk ding. En de naderingsmars naar de Anialarra loopt over chaotischterrein, en de tocht ondergronds is niet beter, en kilometers lang!Gedurende twee dagen kozen we het pittoreske Lescun als uitvalsbasis. Omringd door een keten van hoge kalk-steenbergen (met zicht op de achterkant van het PSM-massief), met vele goed aangeduide wandelpaden, is dit eenparadijs voor bergwandelaars en alpinisten.

Twee dagen achtereen deden we grote wandelingen; één naar de Cabane de Boué, een andere naar het Lac d’Ansabèreen van daaruit naar de hoger gelegen crête (een tocht van bijna 900 hoogtemeters). Deze laatste wandeling dedenwe in gezelschap van Stoche en familie, die in de Vallée d’Aspe op reis waren. En wat bleek: Annette’s pootje hieldhet uit, mits het verbijten van de nodige pijn. Zat een tocht in de Anialarra er dan toch in?Vrijdag trokken Annette en ik dan naar de Anialarra. Prachtig weer, en anderhalf uur later stonden we dan aan deons zo bekende ingang van de AN51. Hartelijk en ontroerend weerziens! We bleven de hele middag boven, genietendvan de bergen. Na nog enkele karweitjes (regenzeil opspannen, hier en daar GPS-coordinaten nemen) stapten weterug omlaag.

29

Zaterdag ging het dan gebeuren. Zonder in veel detail te treden: neem van mij aan dat het afgelopen jaar fysiek,maar vooral mentaal héél zwaar is geweest voor Annette, met talloze slapeloze nachten, nachtmerries, twijfels enmentale ups & downs. Zij had voor zichzelf al lang uitgemaakt dat de keiharde confrontatie met de grot, waarin”het” gebeurd was, de beste remedie was om heel die toestand uit haar hoofd te bannen. En zo geschiedde...

Om 11 u ’s morgens liet Annette zich resoluut zakken in de grote ingangsput. Samen daalden we dieper en dieperaf... tot we op -400 de rivier hervonden en opnieuw door die reusachtige gangen dwaalden, die Annette het laatsthad gezien, liggend op een brancard. Rond -450 m werd halt gehouden want daar hadden we een taak te vervullen,die enige toelichting vereist.In augustus 2006 vond ik op die plek, in de rivier, een merkwaardige steen. Het was een stuk rode schist, door derivier gepolijst in de vorm van een hart. Ik legde hem duidelijk zichtbaar op de oever. Tijdens een volgende tochtwas het Annette die deze steen naar de oppervlakte bracht. De unieke gevormde steen werd gauw ”het hart vanAnialarra” genoemd, en we voelden ons wat schuldig hem van de grot ontvreemd te hebben.

30

We deden een belofte. De dag dat we de rivier zouden terugvinden, die verdwijnt in de gigantische trémie op -650m, zou de grot haar hart terugkrijgen! In 2005 waren we weliswaar die trémie voorbijgeraakt, maar we zaten nogsteeds in fossiele galerijen te ploeteren en van de rivier was nog geen spoor.Amper één maand na deze belofte, tijdens de onvergetelijke september 2006-expeditie, ontdekten we inderdaad diezo gewenste rivier (zie http://www.scavalon.be/avalonnl/psm/anial2006sept.htm ). Echter ”het hart van Anialarra”lag intussen 1300 km verder, in mijn vitrinekast te pronken. En ook in 2007 werd de steen thuis vergeten. Deexpeditie was in augustus 2007 amper een week bezig, toen het noodlot toesloeg, met de gekende gevolgen enmega-reddingsactie. Was het de wraak van de grot? Wie zal het weten.Nu, we zijn niet gelovig, noch bijgelovig, maar het stond vast: die steen moest terug vanwaar hij kwam!En zo kwam het dat, vorige week zaterdag, het hart van Anialarra, na een omzwerving van 2600 km, terug werdgelegd in de grot. Mooi zichtbaar op een richeltje, boven het water. Moge het alle explorators, die hier nog zullenpasseren, voor ongelukken behoeden, en ook even doen terugdenken aan de gebeurtenissen in augustus 2007.

31

Na deze ceremonie, keerden we terug en klommen we rustig de putten uit. Puur genieten. Dankzij onze nieuweStenlight verlichtingen zagen we dingen die we nooit eerder hadden opgemerkt!Buitengekomen bleek het weer niet fameus, het miezerde en was mistig. Doch dat kon de pret niet drukken. Annetteheeft de demonen uit haar hoofd verdreven. Alles wordt nu in gereedheid gebracht voor de Anialarra Expeditie2008, die binnen twee weken van start gaat!

Galerie de l’Hyperventilateur (2008-07-19 19:30) - Paul De Bie

Na de Ventilateur (Wéron), is er nu de Hyperventilateur!Gisteren 18/7 zijn we met zijn drie (Dago, Frank, Paul) gaan verder graven in de Fagnoules, en wel in de tochtigegalerij die onze laatste hoop is (was?) om de sifon 8 voorbij te geraken.Het was de derde maal dat hier werd gegraven, onze voorgangers waren een meter of 5-6 opgeschoten in deze gangdie tot op 15 cm van het plafond met zand is opgevuld, en waaruit nu en dan een uitnodigende frisse bries gewaaidkomt. Voorbode van een groot vervolg?

Ieder groef exact een uur, terwijl de twee anderen de zware bakken wegsleurden. De lucht in het gangetje was nietbijster goed (veel CO2 allicht), en de neopreenpakken bleken niet bevorderlijk voor het op de exacte temperatuurhouden van het menselijk lichaam. Dago kreeg het wreed warm en benauwd en lag als een vis naar lucht te happen.Dus striptease-sessie en de duikvesten vlogen gezwind aan de kant. Echter dat volstond nog niet, Dago’s wijzertjebleef in het rood staan.Intussen was Frank erin geslaagd, na een soort schokkerige buiklig in de rivier, om een handschoen kwijt te spelendie door de S8 gretig werd opgeslokt. Het ware doel van zijn rivier-verkrachtingspoging, nl. de modder uit degeblokkeerde rits van zijn neopreenpak te spoelen, bleek echter een fiasco. Kortom: ambiance!Nadat 3 uur graven, waren we zowat 2,5 m opgeschoten. We kregen wat zicht op het vervolg: nog 2m50 en dan leekhet hoger te worden!

32

Ik veranderde van graaftechniek, groef nog slechts half zo diep als voorheen en trok alle registers open. Op dezemanier geraakte ik op een uur 2 meter verder, en dan werd zelfs geopteerd om het zand gewoon achter mij te gooienen niet meer met bakken weg te werken. Even later kon ik me door de lage opening wurmen. Het werd groter, ikkroop op handen en voeten een meter of 5-6 flink stijgend, en dan draaide het haaks naar links en ik zag... eengroot vervolg.Wachten dus op de anderen... wat zouden we ontdekken?Frank was er direct, Dago wat later en die bleef amechtig naar lucht liggen happen aan het begin van de ”grotegalerij”. Zie de foto hieronder met als ondertitel ” de bijna-dood ervaring”.

Enfin, nadat iedereen weer op de juiste temperatuur, hartslag en zuurstofpeil was geraakt, kreeg Dago de eerhet vervolg te verkennen. Dit kon niet mislopen (galerij 2 m hoog, 1m50 breed!) maar toch wel: 8 meter verderversperde een grote druipsteencoulée heel de gang. Geen doorkomen aan. Verdammt!

Gelukkig was er nog een kans: in de linkerbocht vertrok een dalend meandertje. Eerst deed Frank een poging, totaan een nauwe S-bocht, daarna ik. Ik geraakt een meter of 7 ver, na twee ruggekrakers van bochten, met halte vooreen derde. Loopt door, maar hier moet eens eerst een smallere rat inkruipen vooraleer we hier de zware middeleninzetten. ’t Is nochtans de enige kans, de tocht moet ergens vandaan komen. De meander loopt west, dus vervolgvan de grot.Na nog wat gewroet links en rechts, en opruimen aan de S6, weer naar buiten.We inspecteerden de perte nog, die vakkundig is dichtgesmeten door de boer. Nog een praatje gemaakt met zijnzoon: hun actie was niet tegen ons gericht, maar ze waren onlang een koe kwijt die in één van de verzakkingenrond de perte was gesukkeld, vandaar dat ze maar alles hebben toegesmeten. Onze boveningang is gelukkig niettoegestort, er ligt enkel een groot blok op. Hieronder een foto van voor (2002) en na (juli 2008) de grote werken.

33

Binnen een week: de 12de Anialarra-expeditie (2008-07-24 12:14) - Paul De Bie

Het blogtekstje over ”het hart van Anialarra” was amper 2 uur gepost, of een journalist van HLN belde reeds naarAnnette thuis voor een interview. Kan je je nu zoiets voorstellen? Lezen die mensen elke dag ons blog of wat?Annette liet de man duidelijk verstaan dat ze niet geïnteresseerd was, en dat ze gewoon vergeten wilde worden.Echter, ’s anderendaags stond er toch een stukje over Annette’s terugkeer in die krant. Tot zover dus het respectvoor onze privacy - maar we wisten al wel hoe journalisten daar mee omspringen. Het stukje werd dan gretigovergenomen door andere kranten, want journalisten hebben evenmin enige scrupules om ”nieuws” uit andere krantenklakkeloos te jatten.Enfin, waar ik het over wilde hebben: binnen een week gaat, voor het twaalfde opeenvolgende jaar, de Anialarra-expeditie weer van start. Zoals gebruikelijk, onder ARSIP-vlag. De expé zal 3 weken duren. Vooral de eerste 2weken zal het gebeuren, want dan is de ploeg op haar sterkst. We zijn dan met meer dan genoeg (een tiental hevigespeleo’s) om meerdere 3 à 4-daagse tochten in het Systeem van Anialarra in te richten, en ons tegelijk bezig tehouden met de verdere explo en topo van de FR3. De derde week zal het wat kalmer zijn, en hebben we allicht detijd voor andere karweitjes.Zoals steeds zal het hele massief van de Pierre-Saint-Martin rond die tijd bevolkt worden door vele andere speleo’s(een honderdtal) van diverse Franse en Belgische clubs die er ofwel komen exploreren, ofwel klassieke trips maken.We wachten vooral vol spanning op de mogelijke verbinding tussen de Gouffre de la Pierre-Saint-Martin en deGouffre des Partages, via de M31. De resulterende grot zou zowat 90 km groot worden! Men zit er héél dicht bij!Succes jongens!Zie ook de vernieuwde website van ARSIP, de organisatie die alle exploraties coordineert:http://arsip.free.fr/De grote doelstelling is uiteraard de verdere exploratie stroomafwaarts, en de eventuele verbinding met AN8 (nogeen kilometer te gaan!). Maar de kaarten liggen slecht: de terminus van vorig jaar is een grote instorting, waar ophet eerste zicht geen doorkomen aan lijkt. Zo het daar niet lukt, zijn er nog diverse andere objectieven (de verdereexploratie van de Rivière Tintin stroomopwaarts, de explo van de galerij boven de Puits Lambique, de SiphonDupont Amont voorbij geraken) en is er nog links en rechts topowerk voor een paar dagen.Tweede grote doelstelling is het afwerken van de topo van de FR3, en de verbinding met het Systeem van Anialarra.Tussen de bedrijven door (de tweede week) krijgen we nog de Werkgroep Speleologische Vorming over de vloer, die

34

een specialisatiecursus over exploratietechnieken komen voorbereiden en ”uittesten” op het massief!Binnen een maand kan je hier meer nieuws verwachten. Tussendoor gaan we proberen om op dit blog wat nieuwtjeste posten, met hulp van het thuisfront dan wel, want daar in de Pyreneeën hebben we geen internet-verbinding.

1.8 augustus

Anialarra-expeditie: de eerste resultaten (2008-08-18 18:39) - Mark Michiels

Als voorproefje op het volledige verslag hier al enkel tussentijdse resultaten van de expeditie dit jaar.In week één zijn er twee ploegen naar de bivak geweest, telkens voor 3dagen. De eerste ploeg (Lieven, Kim, Annette,Mark) heef zich gestort op de topo van de Tintin zone. Er werd 500m topo opgemeten en we zijn gestopt op niets...Het begint wel een lange tocht te worden naar de Tintin; 4 uur heen, 6uur werken en 4 uur terug, efficiënt is anders.Door deze ploeg werd er ook een interessant gangetje ontdekt na de VM in de Tintin dat een mogelijke verbindingmet de zone voor de tremie zou kunnen maken. Als we die verbinding kunnen realiseren kunnen we een shortcutmaken van 2à3km of 5uurtjes grotten!De tweede ploeg (Koen, Dirk, Tjerk, Paul) heeft de eind-tremie aangepakt. Er werd zeer hard gewerkt maar ze zijner niet voorbij geraakt. Er blijven nog wel verschillende mogelijkheden over, we geven de moed niet op!In die zelfde week werd de FR3 terug degelijk geëquipeerd (Bart, Tom, Luc).Zaterdag Arsip-vergadering met als hoogtepunt de verbinding Partage-PSM (zie ook http://arsip.free.fr/).De week er op is er een 6 koppige ploeg (Annette, Bart, Tom, Lieven, Luc, Mark) voor 4 dagen naar het bivakgetrokken. Weerom werd er zeer ijverig verder gewerkt in de Tintin. Een kleine km werd bij gevonden en in kaartgebracht.Deze ploeg heeft ook veel tijd gestoken in de mogelijke shortcut met als resultaat 2 nieuwe gangetjes met hevigetocht in de juiste richtig. Van alle mogelijke verbindingen werd een topo gemaakt.Een ander deel van deze ploeg heeft de klim bovenaan de put ”Lambik” uitgeklommen. Ze kwamen terecht in mooieruimtes met veel tocht en zijn gestopt aan een grote tremie. Zou dit ”de tremie” aan de ander kant zijn? In elk gevalwas er geen evidente passage dus een mogelijkheid om de putten van de Daltons zo te passeren zit er voorlopig nietin.In die week heeft een andere ploeg (Erik, Tjerk, Paul) de klim in de hoofd galerij van het systeem ter hoogte van deFR3 uitgeklommen, indrukwekkend!Spijtig genoeg heeft dit niet voor de gehoopte verbinding met de FR3 gezorgd.Deze week is er een nieuwe ploeg onder de grond. Het objectief is werken aan de mogelijke short-cut en het bijwerkenvan de topo.Meer nieuws zal er zeker komen bij thuiskomst van de overige speleo’s.Mark

Anialarra 2008: verslag (2008-08-25 22:20) - Paul De Bie

(met foto’s van Tjerk, Paul, Mark, Ellen en Tom)Voor het twaalfde opeenvolgende jaar organiseerde Speleoclub Avalon (België) een expeditie op het Anialarra-massief(nabij Pierre-St-Martin, Pyreneeën).Naar goede traditie is deze in twee delen opgesplitst: 3 weken in augustus, 1 week in september. Ziehier de resultatenvan het eerste deel.Na de turbulente expeditie in 2007, die vroegtijdig werd afgebroken wegens het ongeval van Annette, was iedereen watop zijn honger blijven zitten. De stroomafwaartse terminus van het Systeem van Anialarra, de Trémie Crimson op-740 m, was slechts eenmaal onderzocht. De Rivière Tintin, een grote zijrivier, was in 2006 over 700 m geëxploreerdin stroomopwaartse richting tot aan een flinke “voûte mouillante”, en tot daar in kaart gebracht. In 2007 waser slechts één snelle explo gebeurd die had uitgewezen dat het voorbij die voûte-mouillante nog “ver” doorging.Kortom, er was werk aan de winkel!In de eerste week van augustus 2008, gingen er twee ploegen voor telkens 3 dagen het Systeem in. In de praktijkkomt dat neer op één exploratiedag en twee dagen heen en weer reizen. We werden tot deze weinig rendabelewerkwijze gedwongen wegens de ARSIP-vergadering die reeds op het einde van onze eerste week plaatsvond.Ploeg 1 (Mark, Kim, Lieven en Annette) exploreerde verder in Tintin. De voûte-mouillante (20 cm lucht) werd metponto’s gepasseerd.

35

Erachter bleek het eindeloos ver door te lopen. In een zaal werd een splitsing gevonden: Tintin bleek nog eenzijrivier te hebben! Deze ploeg keerde terug met een flink gevuld topoboek en vol superlatieven over de schoonheidvan deze rivier, die naar het einde toe in een hoge canyon stroomde, met lange en diepe stukken van rustig water.

Ploeg 2 (Paul, Dirk, Koen en Tjerk) trok naar de Trémie Crimson, een enorme blokkeninstorting (zowat 10 m breeden 30 m hoog) die het einde van de grot betekent op een diepte van -740m. Maar de rivier en een enorme tocht gaaner probleemloos doorheen. Een hele dag lang werd er op diverse plaatsen gewerkt, maar nadat we op het niveauvan het water zowat 8 m ver in het onstabiele kaartenhuis waren doorgedrongen, moesten we ons gewonnen geven:te gevaarlijk! Maar wordt zeker vervolgd.

Op de terugweg werd Paul in een put in de Daltons geraakt door een groot blok (50 kg) dat omlaag viel, gelukkigzat hij er dicht onder en was de impact nog niet groot. Een flinke kneuzing op het dijbeen… maar oef, het haderger gekund!Ploeg 3 (Annette, Mark, Lieven, Bart, Tom, Luc) trok voor 4 dagen de grot in en splitste op in twee groepen. Eéngroep pushte Tintin zover ze konden, en dat twee dagen achter elkaar. Deze groep richtte een vooruitgeschovenbivak in nabij het begin van Tintin, omdat een heen-en-weer trip van het grote bivak in de Salle des Marsipulamisnaar het verste punt van Tintin, zowat 9 uur aan zware progressie inhoudt! Echter er werd opnieuw geen eindebereikt: Tintin blijft maar doorlopen. Maar het parcours wordt veel bochtiger, en begint hoe langer hoe meerNoord-Oost te gaan: richting Gouffre des Partages. Zou er dan toch een verbinding met deze grot mogelijk zijn?Dromen staat vrij.

De andere groep hield zich een dag bezig met de exploratie van de stroomopwaartse zijde van de Réseau Rantanplan,

36

na een traversée over de Puits Lambique heen. Een prachtig geconcretioneerd gangenstelsel, Bob & Bobette gedoopt,werd over zowat 250 m in kaart gebracht, tot waar men vastliep op een immens blokkenstort.

Dit drietal vervoegde ’s anderendaags hun collega’s in de Rivière Tintin, en exploreerde er de zijrivier van, dieRastapopoulos werd gedoopt, en over honderden meters werd gevolgd tot waar een paar vervelende blokken dedoorgang versperden. Te vervolgen dus.Beide ploegen vlooiden in Tintin de sector voor en na de voûte-mouillante uit, en er werden meerdere zeergeventileerde gangetjes gevonden die mogelijk zouden kunnen verbinden met de grote rivier van Anialarra, voor degrote trémie van -650 weliswaar!In totaal meet de Rivière Tintin en haar zijrivieren (Tournesol en Rastapopoulos) nu reeds 2200 m, en er is geenterminus in zicht...De vierde ploeg kende één van de “Murphy” dagen. Vol goede moed vertrok het drietal Paul, Bart en Tom voor eenvierdaagse. In de putten liep het al mis: Tom verloor zijn helm in een put, de helm overleefde de 20 m vrije val nietecht. Geen ramp, de helm en zeker de kinsluiting was toch al niet meer speleowaardig. Na wat herstellingwerk omde DUO-verlichting weer aan de praat te krijgen konden we verder. Vanaf -550 hielden Tom en Bart zich bezigmet het hertopograferen van de grote galerijen. Die waren immers in 2000 opgemeten met een kompas dat achterafkuren bleek te vertonen. Ditmaal hadden we een “SAP” te leen, een elektronische kompas/clinometer met laser.Hiermee werd op 4 uur tijd bijna 900 meter ingeblikt.(thuis is gemerkt dat dit (on)ding slecht gekalibreerd was, waardoor er een heel correctie- en verificatiegedoe nodigzal zijn om de gegevens bij te sturen!)Intussen ging Paul met zwaar desobstructiemateriaal een klein, nat klotegangetje te lijf dat het vorige team op derechteroever van de grote galerij hadden gevonden (zowat 200 m voor de grote trémie, en min of meer tegenover hetoude Kamp 3), en dat misschien de zo verhoopte verbinding met Tintin zou kunnen opleveren. Er gaat een extreemfelle tocht in. Paul vorderde een meter of 5, tot de accu’s van de Hilti leeg waren. Het blijft smal verder lopen, met10 cm water erin… geen aangename werkplaats maar de perspectieven zijn buitengewoon groot! Wordt vervolgd,want een directe toegang tot Tintin zou betekenen dat het hele Réseau Post-trémie (reeds meer dan 7 km groot)toegankelijk zou worden op een eenvoudige, snelle en vooral veilige manier. De doortocht van de levensgevaarlijke“trémie” zou niet meer hoeven, en er zou uren lastige progressie worden uitgespaard.Na dit topowerk en deze desobstructie, klom de ploeg doorheen de trémie naar het bivak dat 100 m hoger ligt. Plotsdeed zich een grote instorting voor; honderden kilo’s puin verschoven onder Barts voeten en donderden richtingTom, de gelukkig niet geraakt werd. Oef! Die trémie beginnen we echt te haten.Eindelijk veilig in het bivak, werd er rond het benzinekookvuur duchtig gefilosofeerd over de dag van morgen (Tintintot de terminus pushen!) toen het alweer misliep: een fluitketeltje kokend water kantelde omver en Bart verbranddezijn voet. Lelijke en grote open brandwonde. Gelukkig was het bivak zeer goed voorzien van EHBO-materiaal.Feit is dat linkervoeten hier een gevaarlijk bestaan leiden!Er werd resoluut gekozen om morgenvroeg de grot weer te verlaten, omdat men wist dat een 16 uur durendeexploratietocht in Tintin, Barts voet geen deugd zou doen. De volgende ochtend inventariseerde men het bivak,en verliet deze ploeg rustig de grot, en rondde hierbij het hertopograferen van de grote galerij af (in totaal 1,3 kmgehertopografeerd, vanaf de trémie op -650 tot voorbij de voûte-mouillantes)Tussen de 4 grote meerdaagse trips in, gebeurden nog vele eendagstochten in de grot. Drie tochten waren nodigom een duizelingwekkende klim tot een goed einde te brengen, die zich op -450 m situeerde, nabij de mogelijkeverbinding met de FR3 (zie verder). Erik de Viking draaide er onze jaarvoorraad aan 8 mm goujons door om de 25m hoge overhangende wand te bedwingen, Patrick Géa rondde de zaak af. De klim eindigde in een grote en uiterstonstabiele blokkeninstorting, zonder tocht. Jammer.

37

Er werd een topotrip gehouden (Paul) om de hele zone rondom de mogelijke verbinding met FR3 nauwkeurig inkaart te brengen. Er werd ook gegraven in een lage galerij vol puin, die eveneens richting FR3 gaat.

Tot slot waren er ook een paar gewone uitstappen, zo ondermeer een tocht naar de Plage des Galets met de tweebenjamins Tobias (15) en Ellen (17), die aldus hun eerste -500 deden!

In totaal werd er zowat 3 km getopografeerd, waarvan 1500 m aan nieuwe ontdekkingen. Het Systeem van Anialarrameet nu 22,8 km. De nieuwe topo met de “SAP” deed de positie van de terminus enigszins in NW richting opschuiven,en de diepte wijzigde lichtjes. De grot is nu -740 m diep.Ook het FR3-systeem (FR3-Gouffre des Caou Couges/AN57/AN548-Freu) werd geëquipeerd. De derde week vanonze expeditie (ondanks het sterk uitgedunde aantal speleo’s, door meerdere blessures en fysieke ongemakken)hielden we er nog een marathon-toposessie om de extreme amonts te topograferen (Patrick, Paul, Ellen). Dezeamonts bleken bijzonder mooi en aangenaam te zijn: bruisende riviertjes in 2 à 4 meter brede en zeer tochtigegalerijen, met een sterk hellende bedding van schist. Maar ze bleken vooral veel langer te zijn dan voorzien; er werdmeer dan een halve kilometer opgemeten!

38

De FR3 is nu grotendeels gehertopografeerd, en wat we in 2006 reeds constateerden, wordt bevestigd. De oudetopo’s (SC Frontenac 1973) zijn totaal verkeerd georiënteerd (over wel 20 à 30° gedraaid!), en de amonts zijn op eenverkeerde schaal uitgetekend, waardoor ze veel kleiner leken dan ze in werkelijkheid waren. De nieuwe topo maaktons nu duidelijk wat de herkomst is van de rivier van de FR3: het lapiazplateau ten zuiden van de Crête van deGouffre des Partages, waarlangs de grens loopt, en waarop zich vele belangrijke grotten, bevinden: AN103 (-150m), AN109 (-250 m), AN107 (-162 m), AN567 (-75 m). Voorheen werd vermoed dat dit plateau afwaterde naar deGouffre des Partages! Nu veronderstellen we eerder dat het water via de FR3 naar het Systeem van Anialarra loopt!

De totale ontwikkeling van het FR3-systeem bedraagt nu zowat 2000 m, voor een diepte van -413 m. De verbindingmet het Systeem van Anialarra, blijft hoog op onze verlanglijst staan!Tot slot werd nog een nieuwe grot ontdekt, de Gouffre Venus, die zich extreem hoog op de Crête van Anialarrabevindt (Alt. 2326 m) en ongetwijfeld één van de hoogste grotten van het hele PSM-massief is. Na een desobstructieop -15, werd een ruime P25 afgedaald, gevolgd door een P10 in een nauwe spleet. Tussen het puin beneden indeze spleet werd een nieuwe verticale van 10 à 15 m gevonden, maar verdere desobstructie is nodig. De sterkeaanzuigende tocht en de ligging boven de enorme galerijen van de Réseau Nostradamus, laten een mogelijke relatiemet het Systeem van Anialarra verhopen. Dit zou hierdoor 170 m in diepte winnen (dus -910 m worden) en er eenvijfde ingang bij krijgen… gelegen in Frankrijk! Maar laat ons het vel van de beer niet te vroeg verkopen…

De twaalfde expeditie was alvast een succes, dat mogelijk werd dankzij de inzet van iedereen, en dankzij de steunvan de Berghut, the Northface, ARSIP en Camping Ibarra.Het weer was afwisselend uitstekend en bar slecht.

39

We zijn reuze benieuwd naar wat de September-expé gaat opleveren, die binnen 3 weken plaatsvindt.Paul De BieDeelnemers speleo’s:SC Avalon: Annette Van Houtte, Mark Michiels, Dirk Devriendt, Koen Everaert, Paul De Bie, Kim De Bie, EllenDe Bie, Bart Saey, Annemie Lambert, Tobias Speelmans, Erik Van den BroeckLieven De Meyere (Styx),Luc Bourguignon (L’Agro’t)Patrick Géa (SCM)Tom Dedroog (Spekul)Tjerk Dalhuysen (Speleo NL)

1.9 september

Anialarra 2 nadert met rasse schreden (2008-09-08 12:18) - Paul De Bie

Binnen 4 dagen slechts, op vrijdag 12/9/08, vertrekken 5 Avalonners (Annette, Mark, Rudi, Bart en Paul) opnieuwnaar de Anialarra voor de tweede aflevering van de 2008-expeditie. Er is alvast een 4-daagse tocht in het systeemgepland, waarbij de nadruk zal worden gelegd op de verdere (stroomopwaartse) exploratie van de Rivière Tintin, enhaar mogelijke verbinding met de hoofdrivier in de zone -600 tot -650 m.Voor deze mogelijke verbinding voorzien we alle (zwaar) materieel: er hangt Ryobi-uitlaatgas in de lucht, zoveel iszeker!

Studie van geologische kaarten en luchtfoto’s doet ons veronderstellen dat de loop van Tintin, zoals zovele galerijenvan de grot, wordt gedirigeerd door een kilometerslange geologische breuk. En we zitten daarin nog niet halverwege!Met andere woorden: het kan nog ver doorgaan zo. Finaal snijdt deze breuk de Gouffre des Partages (veel verderstroomopwaarts dan we ooit voor mogelijk hielden), maar onderweg ontmoeten we eventuele kleinere dwarsbreukendie eveneens het potentieel hebben om al eerder met de Partages te verbinden. Uiteraard zitten we hier ineen grot waar voûte-mouillantes, sifons en vooral blokkeninstortingen (trémies) geduchte obstakels zijn die onzeexploratiedromen gauw kunnen saboteren.

40

Nog iets dat ons kan saboteren is het weer. Voor de explo’s in Tintin hebben we echt wel goed weer nodig. Duimallemaal mee! Mocht het toch afgrijselijk regenweer zijn, dan hebben we daarboven nog wel andere projecten genoeghoor, maar natuurlijk gaat ons hartje uit naar de explo in Tintin.We gaan proberen (’t is beloofd) jullie van ginder via het blog te informeren. Ik heb daarvoor de ”mail-to-blog”mogelijkheid geactiveerd (ik geef toe dat ik voordien niet wist dat het bestond), waardoor we via een simpele e-mailons blog kunnen spekken.Tot slot: de kriebels bekruipen sommigen al om zo ergens in de eerste helft van oktober nog een weekje terug tegaan. Kandidaten maak u kenbaar!

Hyperventilateur - vervolg (2008-09-08 12:41) - Paul De Bie

Na de Anialarra-expé stond mijn hoofd vooral naar de verdere explo in de Fagnoules. Partners in crime waren Rudi(zondag 31/8) en Dago (vrijdag 5/9).Met Rudi gingen we kijken in de Oufti-Amai en daar bleek de tijdelijke sifon, die al bijna een jaar de toegang totde terminus (de S9) blokkeerde, eindelijk open te staan. We topgrafeerden dadelijk vanaf daar tot aan de S9: meerdan 100 m in rechte lijn!Ook topografeerden we de Hyperventilateur die we meer dan een maand geleden ontdekten. Wat meer was: welocaliseerden daar zelfs de oorsprong van de tocht die deze galerij kenmerkt: een piepklein gaatje waaruit eenvenijnige tocht blaast. Veel werk in het vooruitzicht.Met Dago dan werd allereerst de boveningang weer vrijgemaakt. Met een takelblok en tir-fort werd het 200 kgzware rotsblok dat er bovenop lag, verwijderd.

De ingang werd in ere hersteld en voorzien van een metalen vat en deksel.Daarna togen we in de grot naar een zijgalerij voorbij de S7, waar we al meerdere pogingen hadden ondernomenom doorheen een uiterst smalle passage te geraken, waarachter een grote ruimte met echo lonkte. Echter deze hadaan al onze pogingen weerstaan. Dago opperde een naam voor deze galerij: Fort Knox. Ook nu gaf Fort Knox zichniet zomaar gewonnen!Na twee uur hameren, boren, spartelen en wroeten, waarvan één uur enkel in T-shirt gekleed (aldus won ik 1centimeter), geraakte ik er door. Wat erachter zat vertel ik wel op de clubvergadering.De Fagnoules meet intussen rond de 2150 meter, en werd dieper: we zitten nu op bijna -60 m (niveau S9).

We publiceren een boek! (2008-09-11 19:35) - Paul De Bie

Speleoclub Avalon en Het Verbond van Vlaamse Speleologen hebben de eer u hun publicatie voor te stellen ”101Dagen - De exploratie van de Grotte des Emotions”.’t Is nu niet omdat we het zelf hebben geschreven maar indien je:- geïnteresseerd ben in speleologie in België- een spannende exploratie wil meemaken alsof je er zelf bij was- gewoon veel mooie foto’s wil bekijken- eindelijk de topo van deze grot wil bestuderen

41

- of ons gewoon wil steunendan mag dit boek niet in je boekenkast ontbreken!Formaat A5 - 114 pagina’s - 61 kleurenfoto’s - topo (45 x 32 cm)

Voor de prijs kan je het niet laten, die is een luttele 12,50 Euro. Daar kan je nog niet voor van hier tot Brusselrijden, laat staan naar de Ardennen!Portkosten bedragen 2 Euro voor België, 3 Euro voor Nederland. je krijgt het boek in een stevige ”bollekesomslag”bij je thuis. Maar afhalen kan natuurlijk ook. En da’s gratis (hint aan onze Noorderburen)!Kopen dus. En gauw, want de voorraad begint al flink te slinken.Meer informatie kan je vinden in deze folder.met dank

Topo Converter v2.0 (2008-09-11 20:55) - Paul De Bie

Sorry - geen tijd meer voor vertaling...Dear all,I would like to present version 2 of my survey converter. It is the first time that it is available in English language.You can download it here (costs nothing):http://www.scavalon.be/avalonuk/software/convert.htmPlease read the manual before using the tool, otherwise you might be disappointed... converting survey files fromone format into another is something that needs some explanation and preparation. And remember input = output.You put a bad survey in, you’ll get a bad survey out.It is based around a special but simple plain text format that I have been using for many years now, to managesurveys of quite big and complex cave systems. I called it the ”Avalon Text Format”. You are not obliged to use thisformat (though I recommend it; see the manual for my arguments) but the converter will use it as an intermediateformat anyhow. E,g. to go from Visual Topo ”TRO” files to Compass ”DAT” files you first do a TRO->TXTconversion, then TXT->DAT. New in this version is the possibility to read Toporobot TAB files. It is one of thefew converters that can handle such files, and possibly the first ”bridge” to go from Toporobot to Compass. It mightopen new worlds for some people who have such files.I had to work with some Toporobot files I received from friends of mine. The file format was poorly documentedwhich meant some guessing and trial-and-error work. I hope I got everything covered...but I have to admit thatI’m not even sure if it will convert everything. Has the fileformat changed recently? Latest Toporobot version is9.1.7 and I don’t even know if the files I’ve got are version 8 or 9. Well give me some feedback, if it doesn’t work!Example given: I just found out about ”Topofil” lengths, I haven’t covered this yet so it won’t work.What conversions are supported now:Compass DAT -> Avalon TXTToporobot TAB -> Avalon TXTVisual Topo TRO -> Avalon TXTAvalon TXT -> Compass DATCompass DAT -> Onstation CDI (Old stuff, I know, but still fun to play with)Once you have your data in Compass DAT, you can easily go to other formats because a lot of other cave surveying

42

programs can read/import native DAT files.If you come across bugs or errors, please let me know.I’m leaving on a 10 day caving expedition, so I won’t be able to follow up rapidly on whatever you might suggest orfind.Happy surveying.

Nieuws van het Anialarra-front (2008-09-18 16:40) - Paul De Bie

Nieuws van het Anialarra-frontWe zijn terug na een bijzonder geslaagde en spannende 4-daagse! Moe enenigszins gebroken, maar zeer voldaan.Het begon nochtans slecht: zaterdag werd onze portage verstoord door eenplotseling koudefront dat aan kwam zetten. Omhoog in gietende regen, dieoverging in ijsregen en sneeuw. De plannen om de FR3 te desequiperenkonden we opbergen, want de grot bleek in flinke crue te staan. MoedigeBart waagde een poging maar er was geen doorkomen aan.Gelukkig was de meteo aan onze kant, we kregen vier dagen droog en goedweer! Maar zondagochtend bleek de Anialarra in een dikke witte vachtgetooid, en het dooien daarvan zou ons vast en zeker hinderen.Inderdaad, de rivier beneden was zeer indrukwekkend, hier en daar hadden wemoeite om te vorderen. De plannen om de eerste dag aan het gangetje tewerken dat mogelijk zou kunnen verbinden met Tintin, konden we ookschrappen: de fel aanzuigende tocht was gedraaid, en in blazende tocht meteen Ryobi werken dat gaat niet. Er werd wel flink gehertopografeerd in degrote eindgalerie tussen Gibraltar en de trémie van -650.Na een nacht in het bivak deed een duo (Paul en Annette) de hele dag verderaan deze topo. De drie anderen (Mark, Rudi en Bart) trokken naar Tintin.Het water was intussen fel gezakt en ze geraakten door de voute-mouillante.De exploratie werd verdergezet waar ze in augustus was gestopt. Tintinbleef maar doorgaan, hoofdzakelijk in canyon-stijl, met diep en ijskoudwater. Ponto’s verplicht dus! Onderweg werd een ébouleuze zaal gevonden,waar een tweede riviertje toekwam, dat Affluent Fantasio werd genoemd.Tegen middernacht viel het trio het bivak binnen, met zowat 500 m premièrein hun zak, en toch wel wat gekraakt na de kilometerslange tocht (deafstand van het bivak naar de extreme amonts van Tintin mag op zeker 6 à 8km heen en weer worden geschat, en 8 u progressie).De derde dag trok de hele ploeg weer naar Tintin. Paul en Annette pushtende Tintin zo ver ze konden. Het einde lijkt ditmaal bereikt: zowat 350 mvoorbij de terminus van gisteren is er een instortingszone waar voorlopiggeen doorgang werd ontwaard. Maar een magnifieke explo, dat wel, in vaakheel geconcretioneerde gangen.Het andere trio exploreerde en topografeerde de Affluent Fantasio over meerdan 300 m. Vaak moeilijk en smal, maar dan tot ieders verrassing einde ineen heel grote zaal waar een paar megaputten in het plafond toekomen.Zowel in Tintin als Fantasio is nog veel werk, want veel zijpassages ofbovenverdiepingen werden nog niet bekeken. Maar het zijn bijzonder zware,lange en vooral geëngageerde explo’s. Een crue overleef je niet in diecanyons.

43

Terug naar het bivak gezwalpt, en in ons bed rond 2 u ’sochtends. ’sMorgens uitslapen, bivak opkramen en naar buiten. Om 18u kwamen we buiten,in een schitterend zonbeschenen decor. Daar doe je het voor.Vandaag een halve dag topogegevens zitten verwerken. Er werd zowat 1400 maan première gedaan, waarvan 970 m getopografeerd. De grot is weeral flinkgegroeid: 24,2 km reeds!

Zijn we nu al ver in de Partages? Niet echt, er is nog 400 m te gaan.Nietveel, maar gezien de terminus van Tintin toch wel heel ver.Morgen en overmorgen is ons goed weer beloofd. FR3 desequiperen en allesomlaag dragen.Hierbij twee fotos van de Tintin.Tot gauw!Paul

Anialarra september 2008: het verslag! (2008-09-24 20:38) - Paul De Bie

Een uitgebreid verslag kan je hier vinden:http://www.scavalon.be/avalonnl/psm/anial2008sep.htmEn hier een link naar een selectie foto’s van de augustus-expeditie (foto’s van Mark, Tom, Tjerk, Paul, Ellen)Hier een link naar foto’s van de september-expeditie (foto’s van Mark, Paul, Rudi)Hier vind je een PDF-bestand (hoge resolutie A1 afdruk) met de toposynthèse Anialarra-AN8-Partages.Binnen enkele dagen mogen onze franstalige vrienden een vertaling verwachten.Ziezo, nu ga ik eens wat anders doen; de laatste dagen was het hier weer al speleo wat de klok sloeg.

44

1.10 oktober

Trou des Cotes - een stukje verder (2008-10-07 17:51) - Paul De Bie

De regenachtige zondag 5/10 was voor Annette en mij de ideale dag om in de Trou des Côtes verder te doen.Onze vorige werken dateerden reeds van in juli, en gauw bleek dat een of ander beest van deze lange afwezigheidhad geprofiteerd om de de grot weer tot zijn woonst om te vormen: het had verse aarde en takjes aangesleept omde door ons uitgegraven gang weer op te vullen. We haalden er liefst 7 bakken aarde uit vooraleer alles weer was alservoor! Van de ”kraker” uiteraard geen spoor.Ons doel lag ergens anders natuurlijk: de nauwe gang die recht de heuvel in loopt en waaruit een frisse tocht blaast.De vorige keer hadden we hier één en ander verbreed, er resteerde nu nog enkel een uurtje graven om het laagstepunt voorbij te geraken. Dat lukte vrij goed en Annette wurmde zich erdoor (zie foto hieronder)

Een verbreding (kruispunt in feite) met plaats om te draaien zelfs. Het vervolg was weer een te nauwe maar hogegang waarin een soort brug zat van een conglomeraat van klei en steentjes.

De Bosch 36V Li-Ion boormachine werd ingeschakeld als breekhamertje, met een fijne beitel erop ging het werkenin het broze spul als vanzelf. Ook in het dak van de gang zat dit luchtige conglomeraat en ook daar werd heel watafgebikt. Maar toen gaf de Bosch er plotseling de brui aan. Het rook verbrand, en het is wel degelijk de machinedie ”opgesmoord” is; de accu ledjes werkten nog en gaven nog een 2/3 geladen toestand aan. Opnieuw geen reclamevoor deze machine, na 2 defecte accu’s is het nu de machine zelf die om zeep is! Dat gaat dus weeral geld kosten.Voor ons zat het erop voor vandaag, jammer want in de gang zien we een meter of 5-6 ver en de tocht is soms echt

45

wel hevig. Maar er is nog veel werk aan hoor!We groeven nog een uurtje op een andere plek, maar dat bleek enkel een omhooglopend gangetje te zijn dat heelsmal wordt.Naar buiten maar, en om de dag af te ronden passeerden we nog in het lokaal van Casa/C7 in Aywaille die in hetkader van de Jaarlijkse Speleodagen opendeur hielden.We zijn daar wel een paar uurtjes blijven plakken, moet ik bekennen, want de trappisten waren er lekker fris.

Lectuur (2008-10-17 12:27) - Paul De Bie

Er is weer een Avalon Flash ter beschikking, met daarin onze Anialarra- en Brevet A avonturen. Zoals steeds op degekende plaats te downloaden op de Avalon-site.En er resteren nog enkele exemplaren van onze publicatie ”101 Dagen - De exploratie van de Grotte des Emotions”,waarvan er al meer dan 100 verkocht zijn. De reacties zijn overigens heel positief. Mogelijk komt er een tweededruk, maar wie zeker wil zijn plaatst best zijn bestelling nu.

De prijs is nog steeds een luttele 12,50 Euro. Portkosten bedragen 2 Euro voor België, 3 Euro voor Nederland.Meer informatie en bestelbon kan je vinden in deze folder.

Systeme de Bretaye (2008-10-20 21:26) - Bart Saey

Zondag 19 oktober, een frisse, maar zonnige herfstdag.

Hier staan we dan, tussen de vallende bladeren, op de oever van de Aisne. Volledig gehuld in meerdere millimetersneopreen. Passages met klinkende namen zoals Boyau Harakiri, Siphon de la jonction, … liggen op ons te wachten.Met z’n drieën (Dirk, Jan en Bart) trachten we de doorsteek van het “Système de Bretaye” te volbrengen. Eentocht die bovenaan ons verlanglijstje prijkt. De vorige poging, in juli 2007, viel letterlijk in het water. De Aisnestond toen in lichte crue. Vandaag ziet het er goed uit. Het debiet is doenbaar en de weersvoorspelling uitstekend.Dus, met veel enthousiasme de grot in.Goed opgewarmd en hunkerend naar een frisse duik komen we aan bij de eerste voûte mouillante, Boyau Harakirigenaamd. Er staat niet zoveel water. Nu ja, als je deze blubber nog water kan noemen tenminste. Jan haaltonmiddellijk z’n geheime wapen te voorschijn. Een badmuts nog wel! Nen echte Speedo zelfs. (Naar het schijntgebruikten de pioniers ook dit middel om deze passages te nemen.) Neus en mond tegen het plafond gedrukt ploeteren

we Boyau Harakiri door. De Sfeer zit er helemaal in.

46

Jan verlaat Boyau Harakiri.

Probleemloos volgen Passage du Président, Siphon de la Jonction, Passage Blurbs en Passage Snorkel elkaar op.Spannend allemaal. Zeker als je hier voor de eerste keer komt. Tussendoor loop je door ruime, mooie en soms zeermodderige gallerijen. Ideaal om even op te warmen.

Dirk begint aan Siphon de la Jonction.

Dan, zijn we aanbeland bij dé passage van de dag: Passage des Pieds Humides. Hier dien je 2 meter vrij te duiken.Niet zo ver, maar je moet wel weten in welke richting natuurlijk. Na wat aftasten met de voeten hebben we onzekoers bepaald. Eén voor één floepen we naar de andere kant. Een beetje verder verlaten we het water, en wringenwe ons richting uitgang.Na goed drie uur grotten staan we terug kniehoog in de zonbeschenen Aisne. Hier komen we zeker nog terug. Dit isgewoon te plezant.Vlug omkleden, en dan naar Barvaux voor een goede Trappist.

Duik in het Verre Westen (2008-10-21 18:36) - Paul De Bie

Een duik in de S9 van de Fagnoules, het meest Westelijke, verste en diepste punt van heel de grot, stond al langop de verlanglijst. Zondag 19/10/2008 was het dan zo ver: er werd weer geschiedenis geschreven in de Fagnoules.De inwoners van Awagne wreven zich de ogen uit: behalve de zeskoppige Vlaams/Waalse ploeg die de portagenaar de S9 zou doen (Dagobert, Paul, Bibiche, Jacques, Nico en duiker Michel) was er een even grote ploeg dieeen ”toeristische integrale” zou doen, van de boveningang tot aan diezelfde S9 (de juniors Ellen, Tobias, Sarah,Friedemann begeleid door Annemie en Erik). Er waren zelfs nog kandidaat-Avalonners maar die hadden we richtingBretaye gestuurd, zo liepen ze ons al niet in de voeten, en daar zouden ze vast en zeker ook wel wat waterpretbeleven!We wisten van tevoren dat het zware kost zou worden, dit zou een ”plongée fond de trou” worden zoals er in Belgiënog niet veel hadden plaatsgevonden: een traject van bijna een kilometer lang, en dat doorheen een magnifiekondergronds landschap. Versmallingen, grote wandelgangen, diepe bassins, voûte-mouillantes met amper 10 cmlucht, steil omhoog, dan weer steil omlaag, watervallen en ressauts, lage kruipstukken genre ”Veronika” en glibberigemodderhellingen. Inderdaad een gevarieerd programma, en dat alles in volledige neopreenpakken: lekker warm envooral belemmerend.

47

Anderhalf uur lang vorderde het zestal traag maar zeker met zijn zware last van kitzakken, gevuld met stalenduikflessen en loodgordels: niks dan ”licht” materiaal! Bijzonder onhandig, zakken van 10-15 kg die in elke bassinof sifon naar de bodem zinken! Voor Michel en Jacques, de duikers aan wie we de ontdekking van de hele RéseauPost-S6 te danken hebben (en post-S2 eveneens), was het de eerste kennismaking met de sublieme Galerie Océadewaarin men van het ene diepe bassin in het andere duikelt.De spanning bleef er trouwens tot het laatste ogenblik in: zou de tijdelijke sifon waarop deze galerij (soms) eindigtnog wel open zijn, na de regen van de voorbije weken? Zoniet konden we de duik wel vergeten, want na dezepseudo-sifon is er nog 100 m vrij lastige galerij tot aan de S9. Zie hieronder voor een foto van die pseudo-sifon:

Gelukkig passeerde het, zodat Michel een kwartier later aan de voorbereiding van zijn duik kon beginnen. Uiterstlastige omstandigheden: buitengewoon modderig, en nauw. Gelukkig stond het niveau van de sifon laag zodatMichel, staande in het water, net genoeg plaats had om zich in zijn duikuitrusting te hijsen.Intussen was Annemie’s ploeg met de jongeren ook gearriveerd, zodat we in de nauwe galerij als haringen in eenton stonden. Bibiche taterde intussen aan één stuk door. Daarnaar luisteren is nog vermoeiender dan een duikflesdragen!

Foto: als haringen in een ton, de sifon is 3 meter verderEindelijk was Michel gereed en verdween hij in het chocoladebruine water (het is een sifon van stilstaand water enmodder). Jammer genoeg belette een lage passage het publiek om iets van de duik te zien, we moesten ons tevreden

48

stellen met het lugubere geluid van de luchtbellen die aan de oppervlakte openspatten. Iedereen was doodstil(Bibiche was even gaan rondwandelen) en luisterde gespannen naar de bellen die met regelmatige tussenpozenopborrelden.

Foto: Michel vertrekt in het bruine sopWe hadden eerlijk gezegd verwacht dat Michel niet ver zou geraken, want voor de sifon zijn er immers sporen vanmetershoge modderopstuwing: die sifon kon dus best wel snel doodlopen. Maar na enkele minuten hoorden we plotsgeen luchtbellen meer. Dan kwamen ze weer terug, Michel zocht duidelijk rond... toen werd het weer stil en datvele minuten lang. Wij hadden nu zekerheid dat hij een laag punt voorbij moest zijn, aangezien de luchtbellen nietmeer onze kant opgingen.Het wachten duurde lang, de spanning was te snijden. Wat zou Michel gevonden hebben? Toen hoorden weweer luchtbellen, minutenlang. Ofwel zat hij daar in een vernauwing vast, ofwel was de sifon werkelijk heel lang.Spannend! Toen Michel na 18 minuten weer verscheen, was de opluchting groot.”C’est grand, et c’est profond” was zijn eerste mededeling. Inderdaad, groot en diep: hij was een meter of 30-40ver geweest, schuin omlaag tot op een diepte van -8 m, dan een lage doorgang in vloeibare modder, en dan steilerweer omhoog in een soort diaclase of meander waar hij, in absolute duisternis had geprobeerd de breedste doorgangte volgen. Jammer genoeg was hij op een diepte van -3 m op een plafond van rots gestoten. De doorgang, die erzeker zal zijn, zat ergens anders, maar Michel kon in deze inktzwarte omstandigheden noch de manometers van zijnflessen aflezen, noch zijn duikcomputer die hem kon vertellen hoe lang hij al aan het duiken was. Hij had dus geenidee van zijn nog resterende luchtvoorraad en had verkozen om terug te keren. Finaal bleek hij nog ruim genoeglucht te hebben gehad. Prima, dat weten we ook weer voor een volgende duik.Al bij al een mooi en vooral verrassend resultaat!Inpakken en wegwezen... opnieuw dat hele traject naar buiten met de onhandige kitzakken, maar ditmaal omhoog.Het blijft verbazen door de lengte, afwisseling en aquatiek karakter. On-belgisch gewoon.Hieronder foto’s van resp. Paul, Dagobert, Michel, Nico en Jacques tijdens hun passage van de Siphon Moche. Hetplezier straalt eraf!

49

Rond 17u30 zat iedereen op een terrasje in Purnode te genieten van de laatste zonnestralen en een lekker bruinbiertje. Nakaarten over deze spannende dag, en plannen maken voor een volgende maal. Maar die volgende maalkan nog lang duren, want de tijdelijke sifon beneden de Galerie Océade zal binnenkort weer dicht komen. En éénding is zeker: mocht Michel die 9de sifon ooit voorbij geraken, dan zullen wij toch maar enkel kunnen dromen vanwat hij erachter zal ontdekken. Die sifon is echt te ver van de ingang, en vooral te diep en te groot om te pompenof elimineren. Hoewel: zeg nooit nooit... we hebben nog straffe stoten uitgehaald!

Foto: Michel en Paul maken al plannen voor een volgende duikTot slot: dankzij deze duik is de Fagnoules flink dieper geworden: ongeveer -69 m. De totale lengte bedraagtongeveer 2300 m.De meeste foto’s zijn gemaakt door Bibiche.

50

3D avond - niet te missen (2008-10-23 20:22) - Paul De Bie

Het Verbond van Vlaamse Speleologen presenteert:Grotten in 3DZat. 29/11/2008 19u30door Daniel Chailloux - Michel Rendavoor het eerst in België: 3D-beelden van Lechuguilla Cave (de mooiste grot ter wereld) en van de mooiste Fransegrotten.Lichtsterke, stereoscopische en digitale projectie op reuzenscherm ...alsof u er zelf bij bent!In 2004 organiseerde het VVS een 3D-voorstelling.Het werd een groot succes, meer dan 300 toeschouwers beleefden een fantastische avond.Intussen is de 3D-fotografie gedigitaliseerd. De projectie gebeurt nu met veel lichtsterkere digitale projectoren. Debeelden zijn realistischer dan ooit! Dankzij de speciale Polaroid-bril ziet u de grotten in reliëf... alsof u er middeninstaat!Twee uitmuntende Franse 3D-speleofotografen, Daniel Chailloux en Michel Renda, zullen ons vergasten op eenonvergetelijk schouwspel.Daniel heeft er al talloze expedities in Lechuguilla opzetten, Michel heeft de prachtigste Zuidfranse grotten op zijnactief. Michel is overigens erelid van Avalon!Special Guest!En om de avond compleet te maken, hebben we een 3D fotograaf van eigen bodem uitgenodigd. Niemand minderdan David De Roest (Spekul) komt zijn 3D reportage over ”Explositie” tonen, waarmee hij in augustus de 2de prijswegkaapte op het speleocongres in de VercorsDownload hier de affiche:http://www.speleovvs.be/index.php?option=com docman &task=doc download &gid=20 &Itemid=11Wij hopen op uw massale opkomst! De zaal biedt plaats aan 320 personen. Er is geen voorververkoop, dus wees optijd (19u30).MAAK RECLAME... NODIG VRIENDEN EN FAMILIE UIT...

Weer 5 meter verder (2008-10-27 12:26) - Paul De Bie

Gisteren kreeg de Trou des Côtes ons weer over de vloer. ”Ons” dat was dan Bart en Paul. De nauwe spleet waarinenkele weken geleden onze Bosch machine was ”opgesmoord” (200 Euro kosten, notabene!) werd ditmaal te lijfgegaan met de Hilti. Dankzij een constante en frisse courant d’air konden we het tempo hoog houden en goedvorderen. Bovendien bleek de spleet na enkele meters toch weer net passeerbaar te worden. Tegen 17u30 zaten webijna 5 meter verder dan vanochtend! Jammer genoeg wordt het niet veel groter, maar er verandert wel iets: wegaan niet meer rechtdoor, want het vervolg loopt schuin links omlaag.De stevige tocht en het feit dat we nu al 20 m recht de berg inzitten, blijft motiverend. Dit grotje ziet ons weldraterug!

51

1.11 november

Pufferdepuf en Plopperdeplop (2008-11-04 18:54) - Paul De Bie

Zwoegen in Fagnoules2/11/2008 – Met Mario naar de Fagnoules. Met twee, dat was onderbemand, maar jammer genoeg was niemandanders beschikbaar mee te gaan. Ik had een druk programma uitgestippeld:- puin ruimen in de S6 en er al een deel materiaal weghalen- een hevel installeren in de pseudo-sifon van de Oufti-Amai- een plop in de Siphon Moche zetten- een gesprek met de boer van de Ferme de Fagnoules

Voor de hevel had ik een oranje ribbelbuis gekocht van 4cm diameter en 50 m lang. Dat zou net lang genoeg moeten zijn om er die pseudo-sifon mee leeg te hevelen. Omhet transport in de grot te vergemakkelijken, werd de buis in twee geplooid, maar dat was nog steeds 25 m lang enhier en daar leidde dat tot spaghettitaferelen. Amusant! Maar afzien ook, want die buis volgde niet zo vlot rondbochten en er moest soms wreed hard aan gesleurd worden.

Aan de S6 gekomen, bleek dat de plop van vorige keerprima had gewerkt. Het laag stuk is wel nog niet helemaal weg, maar er lag een enorme berg puin te wachten dieboven water uitstak. Nadat we een maximum aan hindernissen hadden weggehaald (pomp, pompslangen, houtenbakken enz) begonnen Mario en ik dat puin te ruimen. Niet zo simpel in water van 60 cm diep! En frisjes! Met datkarwei waren we zeker een uur zoet.

52

Daarna gingen we verder, heel die (lange) Oufti-Amaiomhoog. Ik voorop en achter mij een puffende Mario. Dat gepuf werd aan het hoge CO2-gehalte van de luchttoegeschreven. Raar dat de ene mens daar wel gevoelig voor is, en de andere niet :-) . Heel lastig om met onzedubbele slang van 25m voorbij alle concreties te geraken die links en rechts geparkeerd staan. De voute-mouillantedoor, en spetter spetter de bassins in. Voor Mario was het allemaal nieuw, hij keek zijn ogen uit! Dan een halteaan de laatste diepe bassin om de buis met water te vullen, aan elke kant een stop erop, en verder maar.

Oef… de pseudo-sifon was nog vrij. De buis bleek net langgenoeg om 50 m verder tot in het stuk te geraken waar het weer omlaag gaat. Maar wat we ook probeerden,we kregen de hevel niet in gang. Het water moet eerst een meter of 2 omhoog, en dat lukte niet. Daar zal eenhandpompje aan moeten te pas komen. Ook bleek dat we met het transport de buis op wel 5 plaatsen haddenbeschadigd: er waren kleine lekken langs waar de hevel lucht trok, en dat mag niet. Kortom, na 2 uur kloten, 10keer die ellendige glibberige laminoir over en weer kruipen, blazen en zuigen aan de buis zo hard we konden, gavenwe ons gewonnen. Terugkomen later (als de sifon nog passeert!) met reparatietape voor de buis, en een handpomp.Nog gauw een bezoek aan de echte sifon S9 (extreem laag!!) en puf puf puf weer terug.We geraakten stilaan in tijdsnood, het was al na 15u en we hadden het grootste karwei nog voor ons: het plafondvan de Siphon Moche verhogen.De Moche werd leeggeheveld met een slang zodat we wat lucht kregen om te werken. De gaten waren een vorigekeer al geboord. Het probleem was echter dat er door de Moche twee grote ribbelbuizen lopen van harde plastiek,waarin de rivier is gekanaliseerd. Die laten liggen tijdens de plop was geen goed idee: ze waren dan gegarandeerd ingruzelementen.

53

Zo’n buizen kosten geld, en we hadden ze misschien nog nodig. Echter,wat we ook probeerden, we kregen met ons tweeën die buizen niet verlegd. Ze zaten vol water, wogen als lood enkleefden in de modder vast. Twee uur zijn we daar bezig geweest, zwoegen en sleuren als een paard. Finaal zater niet anders op dan te proberen de buizen te beschermen met houten planken, baches en ander spul. Ook deelektriciteitskabel die door de Moche naar de S6 loopt, moest eruit.Intussen hadden we voorbij de Moche de ribbelbuizen afgekoppeld, zodat voor het eerst sinds een jaar de rivierweer vrij door de S6 kon stromen. Toch eens gaan kijken en jawel, zoals voorspeld: stond het water daar al zowat15 cm hoger. Die royale luchtruimte is heel wat minder geworden! Pas rond 17u30 konden we ons karwei afmaken.Een spurt naar buiten, gauw omkleden en dan om 18u15 naar de boer. Die had mij telefonisch om een gesprekgevraagd, dus ik vreesde dat er een probleem was. Toch niet, het was een goed gesprek (in de schuur). Wel hebbenwe beloofd om de boveningang zo rap mogelijk van een ijzeren poort te voorzien, want enkele weken geleden hadzijn stier ons houten deksel verschoven en lag het gat wagenwijd open. Maar het grootste nieuws was wel dit:sinds kort is deze boer ook de eigenaar van de doline; de vorige eigenares heeft immers haar weilanden verkocht,inclusief doline en grot! M.a.w. deze boer is nu eigenaar van zowel de boven- als onderingang. Die moeten we duste vriend houden. Enfin, we hebben hem foto’s en topo’s getoond en hem uitgelegd wat we daar al die jaren hebbenuitgespookt.Het was een beestig zware dag, waarin we werkelijk geen minuut rust hebben genomen, maar we hebben ons welkostelijk geamuseerd!

De Integrale Veronika-Chawresse... bijna (2008-11-12 18:50) - Paul De Bie

Een duo compromisloze Avalonners (Rudi en Paul) exploreerde, over een periode van vele jaren gespreid, in deChawresse de Réseau Bibber & Blubber. Deze werd in oktober 2006 verbonden met de Veronika en wel in de buurt

van de Sally Lily, ten einde de Réseau des Gours. Meer hierover op de Avalonsite hier.Dankzij deze verbinding werd een enorme rondtrip mogelijk, van een ongekende sportiviteit en originaliteit.

Jammer genoeg mislukte een eerste poging op 26/11/2006 omdat de magische nieuwe verbinding, de Jonction de laBetonnière, alweer sifonneerde: ze was amper enkele weken vrij geweest dus!

54

Twee jaar later, 9/11/2008, midden in een relatief droge herfst, stonden 8 supergemotiveerde Avalonners gereed ombeter te doen! Het doel was ambitieus: erin langs de Veronika, de nieuwe Jonction door, de hele Bibber & Blubberdoor die uitkomt in de Rezo B, dan de hele “grote boucle” van de Rézo B doen, terugkomen langs de Réseau SCS(via Suppo en Chicanes), dan de Klassieke Réseau (SSD) in, dan doorsteken naar de Réseau Perséphone (via de in2000 door Avalon ontdekte Jonction de Noel), vervolgens de hele Réseau des Comblennois doorploeteren, nog effeheel de Veronika afkruipen en weer buiten. Ambitieus maar doenbaar, in een uur of 8 à 10, mits een zekeremasochistische aanleg, goede kniebeschermers en een draadvormig postuur. In het hele traject dienden we amper200 m tweemaal (heen en weer) te doen, nl. vanaf de ingang van Veronika tot aan de afslag naar de Réseau desGours. Voor de rest was het dus één enorme lus.

(slechte) groepsfoto in de Veronika

Maar de natuur was niet met ons, want in Salle Lily bleek dat de Jonction de la Betonnière opnieuw sifonneerde.Dat doet ze overigens meestal, slechts enkele weken per jaar komt dat kreng droog te staan. We bleven niet bij depakken zitten, we vonden ergens in Salle Lily, zowat 60 m voor de sifon, een put (die we daar zelf indertijd haddengegraven!) en we vormden een lange mensenketting. Met een tonnetje en een kitzak werd het water uit de sifongeschept, doorgegeven en in die put gekieperd. Hilarisch gedoe, en vooral de kitzak verloor de helft van zijn inhoudvooraleer hij op bestemming was. Maar het Panamakanaal is zo ook uitgegraven, dus we deden stoïcijns verder.Binnen het half uur begon de sifon vrij te komen, en rees de hoop.

Maar toen begon er ergens een klein watertje te pissen, harder en harder, en dat liep weer richting sifon. Onze putdaarboven in Salle Lily bleek toch niet zo waterdicht te zijn. Jammer maar helaas: het zou niet voor vandaag zijn.Dan maar de dag redden met een super-sportieve trip. De Comblennois door tot in Réseau Perséphone, doorheende Jonction de Noel, de Klassieke Réseau door, dan Réseau SCS.

55

Kim in de Salle Hélène (Réseau des Comblennois), bij de rare paddenstoel

Kim in de Jonction de Noel

De afdaling naar de Rézo B, via de Puits de l’Espoir vergde wat improvisatie, maar Rudi en ik kennen deze zone oponze broekzak en weten dat er een (wat riskante) manier is om deze 10 m diepe put vrij af te klimmen. Eensallemaal beneden, kregen we de nauwe stijgende Boyovulle op het menu (een kloteding!), gevolgd door de beruchte“V”: een étroiture waarin men steil met de kop omlaag in moet, omdat het aan de andere kant even steil omhooggaat. Eén pittig detail: er stond 30 cm water in, en 10 cm lucht. Iedereen kliedernat uiteraard. In neopreen is datniet zo erg, maar we hadden allen een gewoon onderpak aan, dus vanaf nu was het motto: niet meer stilstaan (nietdat we dat al hadden gedaan hoor).

Koen ergens onderweg

56

De hele Rézo B door dus, de klim van 20 m nabij de Plan Incliné vrij omhoog (de juniors Ellen, Tobias, Kim enFriedemann verdienen een pluim voor hun klimtalenten) en dan richting Etroiture du Suppositoire. De passagedaarvan, delicaat als steeds, verliep niet voor iedereen even vlot, maar vreemd genoeg waren het vooral de smalstendie er het meeste last hadden. De magnifieke Chicanes omhoog, en weer door de Réseau SCS naar de KlassiekeRéseau.

Daar zaten we dan onder de ingangsput van de Chawresse waarin het water omlaag donderde. Dat vrij uitklimmenkonden we vandaag wel vergeten. Dit betekende weer doorheen de Jonction de Noel naar de Réseau Persephonedoorsteken, en dan omhoog klimmen in Persephone tot buiten. Dat was nog een klein uurtje extra, en daar had ikgeen zin meer in. Dus opteerde ik toch voor een vrije uitklim van de Puits Dany. Klinkt riskant (P17!) maar als jede weg erin kent dan is het doenbaar zonder grote risico’s. De truuk is om geheel opzij in de Puits Dany een meterof 8 te stijgen (niet al te moeilijk), dan ter hoogte van de broche een meter of 4 horizontaal te traverseren (bovende gapende diepte, helaas, maar de broche is een goede voetsteun!) richting Puits de la Barre. Hier donderde hetwater omlaag, zonder enige ontsnappingsmogelijkheid, maar de wetenschap dat de ingang zich slechts 10 meterhoger bevond, pushte iedereen om toch maar de Puits de la Barre uit te chemineren, ondanks het neergutsendewater. Zo waren we trouwens ineens proper.

Rond 18 u ’s avonds kwamen we buiten, moe, koud, bont en blauw maar heel voldaan. Eén van de betere trips vande voorbije jaren. 8 uur “heftig grotten”, zoals Koen het plastisch uitdrukte. Inderdaad, de Chawresse is een grotdie je geen minuut respijt gunt. Hoog tijd dat we die topo afronden, de boel publiceren, zodat onze sportievereBelgische of Nederlandse speleovrienden ook eens dit pareltje onder onze grotten leren waarderen.De eerlijkheid gebiedt me toe te geven dat ik me ’s anderendaags voelde alsof ik een vierdaagse in de Anialarra inmijn benen had zitten. Je wordt ouder, papa!Deelnemers: Rudi, Paul, Koen, Dirk, Kim, Ellen, Tobias, Friedemann

De Cuvee Avalon 2008 is er (2008-11-25 18:38) - Paul De Bie

Beste vrienden,Naar jaarlijkse traditie gaat de Speleoclub Avalon wijnactie weer van start. Met de opbrengst van de wijnactiekopen wij materiaal, en met dat materiaal ontdekken wij nieuwe grotten! Koop onze wijn en werk aldus mee aande exploratie van de Belgische en buitenlandse ondergrond.

Speleo... een ploegsport?

Ons comité van wijnproevers proefde weer een aantal goede wijntjes en de keuze viel dit keer op:- een rode, Franse Cabernet Sauvignon ”Jean Balmont” 2007 uit de Pays d’Oc (deze wijn is werkelijk excellent eneen goede keuze voor de eindejaarsfeesten)- een witte Touraine 2007 (Sauvignon) uit de Loire-streekBeide weer voorzien van een origineel speleo-etiket van de hand van Annette.

57

De prijs is nog steeds een democratische 5 ¬/fles of 30 ¬/karton van 6...een luttel bedrag waarvoor u onze club kansteunen en er zelf een lekker wijntje aan overhouden.Bestellen kan bij eender welk lid van SC Avalon, of bij onderstaand adres.Vermeldt duidelijk het aantal gewenste flessen van elke soort (rode/witte).Paul De Bie - Annette Van HoutteJan de Bodtlaan 592650 Edegemtel 03 440 49 87paul.de.bie@skynet.beannette.van.houtte@skynet.beBetalingen contant, of op rekening van SC Avalon vzw. Voor levering spreken wij wel iets af.Argenta bank 979-6159289-85IBAN: BE89 9796 1592 8985BIC: ARSPBE22bij voorbaat dankBELANGRIJK VOOR SNELLE BESLISSERS: OP DE 3D AVOND IN JEZUS-EIK OP 29/11/2008 KAN U DEWIJN REEDS VERKRIJGEN.Om zeker te zijn, stuur een bestelling per mail of telefonisch aub.

1.12 december

3D-avond een succes (2008-12-02 12:13) - Paul De Bie

De 3D-avond van afgelopen zaterdag 29/11/08 in Jezus-Eik werd een succes. Gelukkig maar, want er kroop flinkwat voorbereiding in. Ik bespaar jullie de details voor het vinden van een goede zaal (en de locatie bleek achterafwerkelijk subliem: een prachtige comfortabele zaal, met goede zetels, goede zichtbaarheid en akoestiek, een ruimepatio, groot cafeteria enz), het transport van het grote scherm, de reclamecampagne, het heen en weer rijden naarvliegvelden voor het afhalen van onze Franse vrienden (ik heb op 3 dagen tijd 800 km afgeknotst) enz.In zeven haasten kwam zowat 2 weken voor de ”3D-Day” nog het idee op om in de ruime patio een kleine expo in terichten en een boekenstand. De topo’s van de Anialarra geraakten net op tijd af en hadden veel bekijks. Jean-MarcMattlet deed goede zaken met zijn speleoboekenstand, en de Rudi kon ook weer sommige mensen verder helpen dienog dringend wat speleomateriaal nodig hadden.

58

De maquette op 1/100 van ”Le Monstre” die ons clublid Flip ooit maakte van die 260 m diepe put, en die al jarenbij De Berghut opgesteld stond wegens ”ontransporteerbaar”, werd de week voordien rigoureus in twee gezaagdzodat ze nu eens eindelijk ergens anders kon getoond worden. Ook dit kunstwerk had veel bekijks. Ook de collega’svan Spekul hadden mooie posters opgehangen over hun exploten in de Picos.Maar de top-of-the-bill was natuurlijk de 3D-projectie zelf. Twee uur lang waanden we ons IN de mooiste grottenter wereld. Tussendoor nog een korte projectie in ”hyper 3D” over bloemen, insecten en openspattende druppels:fantastisch! De afsluiter over Lechuguilla deed ons nogmaals begrijpen waarom men deze grot met zoveel super-latieven beschrijft: ze is echt uitzonderlijk mooi. Na afloop waren de +/- 210 toeschouwers unaniem: het was demoeite waard. Zij die Jezus-Eik te ver vonden, hadden dik ongelijk.

We mochten ons overigens verheugen in een ruime opkomst van onze Waalse collega’s; ze waren met tientallen vande partij. De Nederlanders daarentegen waren - om ons onbekende redenen - slechts in kleine getale aanwezig...Dank gaat in elk geval naar de fotografen Daniel Chailloux, Michel Renda en David De Roest, naar Charles Bernard(voor de audio), Michel Baille voor de assistentie, de mensen die de inkom verzorgden, Guido Dekeyzer (zorgde voorzaal en drukwerk), de Raad van Beheer van het VVS, de mensen die iets exposeerden, en uiteraard het publiek.Voor herhaling vatbaar, binnen een jaar of 4-5! Hier vind je een selectie foto’s van de avond zelf:http://picasaweb.google.be/speleovvs

Proefkonijnen. (2008-12-02 19:39) - Dagobert L’Ecluse

Op 30/11/2008 ging de eerste gidsing in het nieuwe stuk van de Fagnoules door. De gelukvogels / proefkonijnenvan dienst waren enkele leden van TRT. Rond 10:45 de grot in via de boveningang en nadat Jos achter de laatsteman het deksel terug op de ingang plaatste was er geen weg meer terug. Iedereen moest afdalen via de door onsverbrede boveningang.

59

Iedereen geraakte er door maar voor sommigen mocht het toch iets breder zijn. We zullen zien of de aanvraag totverbreding zal ingewilgd worden. In de amonts stroomde heel wat water dus viel het warmlopen in de neopreenpakkennog goed mee en na een klein half uurtje kwamen we Jos dan tegen in de Salle des Arcs. Jos was ondertussen deonderingang gaan openmaken en was met 2 kits tot daar gekomen.

Jos ging nog mee tot het begin van de S2 maar verkoos dan om buiten een wandeling te gaan maken. Eén vooréén verdwenen de TRT’ers in het sop van de S2. Daarna wandelden we doorheen de Galerie Obscure om via eendoorsteek terug naar het actief te gaan. Via de aquatieke galerij kwamen we dan boven aan de waterval uit. Erstond veel water dus de afdaling door de waterval werd een echte belevenis. De equipeurs van TRT (Marc & Paul)hadden al direct door dat het Hors-Crue equipement met opzet was weggelaten.

De Siphon Moche en S6 vormden voor niemand een probleem en achter de shunt van de S7 werd een kleine pauze

60

ingelast om wat te eten alsook om een touwtje te kunnen hangen aan een volgend klimmetje. Na dit intermezzostoomde de groep door richting Oufti-Amaai. De doorgegraven passage was nu een VM met 15cm lucht maar ookhier volgde iedereen zonder probleem. Klimmen dan maar om in de Salle du Col te geraken.Vanaf hier trokken de gegidsten hun ogen toch wel eventjes open. Het pad slingert zich langsheen verschillendeconcreties in allerei vormen om te eindigen aan de nu al beroemde VM. Misschien hebben we de waterstand in dezeVM wat teveel doen zakken want ook hier was er niemand die afhaakte.

De afdaling van de Galerie Océade was hetgeen dat volgde en iedereen deed dit uiterst geconcentreerd om tochmaar niets te bevuilen of te beschadigen. Ik denk dat iedereen er zich wel van bewust was dat dit een uniek stukjeBelgische ondergrond is.

Het einde van de heenweg kwam nu in zicht, de nepsfion. Ik melde dat de gidsing hier stopte, hoewel de nepsifonnog open stond. Maar omdat het stuk daarachter in de winter een echte modderbak is zouden we ons daar te vuilmaken voor de terugweg. Dit werd zonder morren aanvaard en we begonnen aan de terugweg. Nog een dikke 800mgevarieerd parcours tot aan de onderingang te gaan. Maar de TRT’ers draaiden daar hun hand niet voor om.

61

Na 5 uur grotten kropen we dan allemaal naar buiten via de onderingang. Iedereen was tevreden (allez dat denk iktoch) en voor de toekomst is het duidelijk een gidsing van de Fagnoules zal een leuke trip zijn. Een traject van dik1800m met onderweg heel wat variatie in progressie gaande van ruime gangen tot wat smallere stukken al dan nietliggend in het water. Het was dus een geslaagde try-out voor toekomstige gidsingen in de Fagnoules.Foto’s : Marc de Hoon (TRT)

Ergens in België (2008-12-14 22:37) - Paul De Bie

Ergens in een Belgische grot is Bart in innige omhelzing met een blok, dat de doorgang belemmert. Stelt niets voor,zouden sommigen zeggen, die zich al aan de goede kant bevinden. In werkelijkheid is het een klotevernauwing vanformaat.[EMBED]Voor wie wil weten hoe dit afloopt: hij geraakte er door!

Het mineralogisch museum (2008-12-22 12:17) - Paul De Bie

Gisteren trok een viertal (Jos, Friedemann, Bart en Paul) naar de Grotte du Bois de Waerimont voor het uitvoerenvan diverse karweitjes, zoals het vervangen van de vaste touwen in de Puits des Cierges (P21) en boven het meertjeonderaan die put. Maar het werd tevens een ”mineralogische” fototrip.De grot kan terecht een mineralogisch museum worden genoemd. Uiteraard is ze bijna over de gehele lengte (4,4km) rijkelijk versierd met druipsteenformaties in alle kleuren en afmetingen. Het zijn deze die het meest opvallenen vooral de Galeries des Merveilles is dan ook een droom voor de speleofotografen.

Maar er is meer dan dat! De grot herbergt een aantal weinig voorkomende mineralen en formaties, en deze zijnvooral geconcentreerd in twee van de grote zalen, Salle de l’Euphorie en Salle du Prisonnier. Ze zijn echter minderopvallend en werden zelfs door ons in den beginne niet opgemerkt.Allereerst vinden we hier aragoniet. Aragoniet heeft dezelfde samenstelling als het ons bekende calciet (Calciumcar-bonaat), maar kristalliseert onder een andere vorm uit. Waarom dat gebeurt is nog steeds niet 100 % opgehelderd(temperatuur en aanwezigheid van magnesium schijnen alvast determinerende factoren te zijn). In Zuid-Frankrijk

62

komt aragoniet massaal voor en zorgt daar voor adembenemend mooie grotten. In België is het echter zeldzaam, enals het al voorkomt, dan is het in veel minder spectaculaire vormen.In de Waerimont kristalliseert het uit onder de vorm van tubes. Het lijkt op een gewone ”calcietspaghetti”, maarhet is bij nader onderzoek totaal verschillend. Spaghetti’s zijn regelmatig van dikte, zijn rechtlijnig, hebben eentamelijk gladde buitenkant, een diameter van +/- 5 mm en zijn min of meer transparant (zuiver calciet is bijna zodoorzichtig als ijs). Aan de tip hangt een waterdruppel die niet dikker is dan 4 à 5 mm.

Aragoniettubes zijn veel dikker (1 tot 1,5 cm), onregelmatig van dikte en vorm, hebben een grove buitenkant diebestaat uit samengegroeide kristalnaalden, en zijn vaak melkachtig, troebel wit. De tip van zo een aragoniettubekan een heel grote waterdruppel vasthouden!

Uniek in de Waerimont is deze aragoniettube in trapjes.

Dergelijke tubes zijn zeer zeldzaam en bij ons weten in België niet beschreven. Ze worden in het standaardwerk”Cave Minerals of the World - Edition 2” van Hill/Forti ”Spathites” genoemd maar in het boek ontbreekt een goedefoto ervan. Hoe ze gevormd worden, wordt uitgelegd op p. 105-106 van het boek.De tube bestaat uit kegels van een centimeter of 3 hoog. Nadat een kegeltje volgroeid is, begint er een nieuw tegroeien, een beetje zijwaarts versprongen enz.

63

Typisch voor zo’n spathite is dat ze (hij?) een spiraalvormige groei kent.Het spectaculairste exemplaar van zo’n tube staat op de voorkaft van de Spaanse inventaris van de grotten inNavarra.

Ook gips (Calciumsulfaat)komt in de Waerimont massaal voor, en ook dat is in Belgiê een zeldzaamheid. In Salledu Prisonnier is één wand over wel 10 vierkante meter bedekt met flonkerende gipskristallen, en op de bodem zienwe tussen de rotsblokken overal gipsnaalden tot wel 3 cm lang.Tenslotte vinden we in het puin en wanden van de Salle de l’Euphorie en Salle du Prisonnier, massaal veel geodesmet grijze celestietkristallen (Strontiumsulfaat). Deze geodes zijn meestal een 3 à 4 cm in diameter. In sommigevan deze geodes zijn heel kleine citroengele kristalletjes (2 mm groot) afgezet op de grijze celestietkristallen. Dezezijn nog niet gedetermineerd. Er is nog veel werk aan de winkel in deze grot, en het is duidelijk dat de beschermingvan deze grot onverminderd moet worden verder gezet.In dit fotoalbum vind je nog wat meer foto’s die we gisteren maakten.http://picasaweb.google.com/paul.de.bie/BoisDeWaerimontMineralen?aut hkey=QurwIpQuiss #

64

Mysterie foto (2008-12-23 22:20) - Paul De Bie

Foto uit de oude doos. Wie die engelachtige figuur is, kan je wel raden.DE vraag is: van wanneer (jaartal) dateert deze foto?

Het mineralogisch museum - vervolg (2008-12-29 12:33) - Paul De Bie

Enkele dagen geleden schreef ik over de mineralogische rijkdom van de Grotte du Bois de Waerimont en hadik het over de veelvuldig voorkomende geodes van grijze calcietkristallen. Verder opzoekwerk heeft me nu doenvaststellen dat het hier over Celestiet (in het Engels of Frans ”Celestine”) kristallen gaat. Nog interessanter dus!De scheikundige samenstelling is Strontiumsulfaat, wat dus iets totaal anders is dan het eerst genoemde Calciet(Calciumcarbonaat).Hieronder een foto van zo een Celestietgeode uit de Waerimont:

Celestiet wordt ook gevonden in de Grotten van Rochefort, en het is daardoor dat ik het op het spoor kwam, via deuitstekende site van mineraloog José Dehove.Het komt voor in de buurt van evaporieten zoals gips; en inderdaad in de Waerimont is er dus ook veel gips.Het is een zeldzaam mineraal, dat in België enkel wordt gevonden in de omgeving van Rochefort (Ave-et-Auffe,Eprave, Tellin enz).Hier enkele links:http://nl.wikipedia.org/wiki/Celestiethttp://perso.infonie.be/jose.dehove/photos/Rochepre.htm

65

BlogBook v0.4,LATEX 2ε & GNU/Linux.

http://www.blogbooker.com

Edited: November 14, 2012