Naresuan University Publishing Housewww.nupress.grad.nu.ac.th

àÊÁÍ ¶Ò¹ŒÍÂ

â¤Ã§ÊÌҧáÅФÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃà¨ÃÔ޾ѹ¸Ø�

ตวอยาง

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาต

National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

เสมอ ถานอย.

สเปรม โครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ.-- พษณโลก: ส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร, 2561.

166 หนา.

1. น�าเชอ. I. ชอเรอง.

571.8451

ISBN 978-616-426-092-4

ISBN (e-book) 978-616-426-093-1

สพน. 44

ราคา 320 บาท

พมพครงท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 จ�านวนพมพ 500 เลม

สงวนลขสทธ ตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร หามการลอกเลยนไมวาสวนใดสวนหนงของหนงสอเลมน

ไมวาในรปแบบใด ๆ นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร เทานน

ผจดพมพ ส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร

มวางจ�าหนายท 1. ศนยหนงสอแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย อาคารวทยกตต ชน 14 ซอยจฬาลงกรณ 64 ถนนพญาไท แขวงวงใหม

เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 สาขา ศาลาพระเกยว กรงเทพฯ โทร. 0-2218-7000-3

สยามสแควร กรงเทพฯ โทร. 0-2218-9881, 0-2255-4433

มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก โทร. 0-5526-0162-5

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวดนครราชสมา โทร. 044-216131-2

มหาวทยาลยบรพา จงหวดชลบร โทร. 0-3839-4855-9

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา (รร.จปร.) จงหวดนครนายก โทร. 037-393-023, 037-393-036

จตรสจามจร กรงเทพฯ โทร. 0-2160-5301

รตนาธเบศร จงหวดนนทบร โทร. 0-2950-5408-9

มหาวทยาลยพะเยา โทร. 0-5446-6799, 0-5446-6800

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน โทร. 044-922662-3

สาขายอยคณะครศาสตรจฬาฯ โทร. 0-2218-3979

2. ศนยหนงสอมหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาคารวทยบรการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 50 ถนนงามวงศวาน

แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 โทร. 0-2579-0113

3. ศนยหนงสอมหาวทยาลยธรรมศาสตร อาคารอเนกประสงค ชน 1 มหาวทยาลยธรรมศาสตร ถนนพระจนทร

แขวงพระบรมมหาราชวง เขตพระนคร กรงเทพฯ 10200 โทร. 0-2613-3899, 0-2623-6493

สาขา ศนยหนงสอมหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม โทร. 0-5394-4990-1

ศนยหนงสอมหาวทยาลยสงขลานครนทร จงหวดสงขลา โทร. 0-7428-2980, 0-74282981

ศนยหนงสอมหาวทยาลยราชภฏยะลา จงหวดยะลา โทร. 0-7329-9980

4. ศนยหนงสอมหาวทยาลยขอนแกน 123 หม 16 ถนนมตรภาพ ต�าบลในเมอง อ�าเภอเมอง จงหวดขอนแกน 40000

โทร. 0-4320-2842

5. ศนยหนงสอมหาวทยาลยมหาสารคาม 41/20 ต�าบลขามเรยง อ�าเภอกนทรวชย จงหวดมหาสารคาม 44150

โทร. 0-4375-4319

6. พ.บ.ฟอร บคส (ปทมธาน) จ�ากด 54/3 ต�าบลบานกระแชง ถนนศลปาชพ-บางไทร อ�าเภอเมอง จงหวดปทมธาน 12000

โทร. 0-2977-9600-4

7. บรษท เจเนอรล บคส เซอรวส จ�ากด 99/89 ถนนรชดาภเษก แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900

โทร. 0-2938-0793

กองบรรณาธการ กองบรรณาธการจดท�าเอกสารสงพมพทางวชาการของส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร

ออกแบบปก สญญา จนทา

พมพท รตนสวรรณการพมพ 3 30-31 ถนนพญาลไท อ�าเภอเมอง จงหวดพษณโลก 65000 โทร. 0-5525-8101

ส�านกพมพนเปนสมาชกสมาคมผจดพมพ และผจ�าหนายหนงสอแหงประเทศไทย

http://www.thaibooksociety.com

nu_publishing

กรณตองการสงซอหนงสอปรมาณมาก หรอเขาชนเรยนตดตอไดท ฝายจดจ�าหนายส�านกพมพมหาวทยาลยนเรศวร

พมพบน

กระดาษถนอมสายตากรนรด กระดาษคณภาพ เพอผลงานคณภาพ

ตวอยาง

หนงสอสเปรม(SPERM):โครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ(StructureandIts

Reproductive Capacity) ทเขยนโดย รองศาสตราจารย ดร.เสมอ ถานอย เปนหนงสอทมการล�าดบ

การน�าเสนอขอมลไดเปนอยางดโดยผเขยนไดน�าเสนอความรพนฐานของระบบสบพนธเพศชายและกลไก

การสรางสเปรมในเพศชายในบทแรกๆของเนอหาทงหมด จากนนจงมการน�าเสนอขอมลวธการ

ตรวจวเคราะหความสามารถในการเจรญพนธของสเปรม(SemenAnalysis)ทเปนวธการตามมาตรฐาน

สากล (WHO 2010) จากนนจงไดน�าเสนอขอมลการประยกตใชสเปรมในเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

หรอAssistedReproductionTechnology(ART)ทใชกนอยในปจจบนและทนาสนใจเปนอยางยงคอ

การสอดแทรกผลงานวจยของผ เขยนและคณะ ทไดสงสมองคความร เกยวกบความเปนพษของ

สารเสพตดตอโครงสราง และความสามารถในการเจรญพนธของสเปรมทเปนองคความรทส�าคญในการ

สรางความร และความตระหนกของผอานถงพษของสารเสพตดโดยเฉพาะอยางยง เมทแอมเฟตามน

(Methamphetamine) ทนอกจากจะมผลรายแรงตอการท�าลายโครงสรางและการท�างานของระบบ

ประสาท อนเปนททราบกนดอยแลวนน ยงมผลกระทบทรายแรงเชนกนตอการเหนยวน�าใหเกดความผด

ปกตตอโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธของสเปรมตามทผลวจยไดน�าเสนอไวอกทงยงมผล

งานวจยทไดน�าเสนอแนวทางการฟนฟความผดปกตดงกลาวดวยคณสมบตของสารส�าคญทมอยในขาว

กลองงอก(Pre-germinatedBrownRice)จงเปนขอมลทเปนประโยชนอยางยงตอผอานนสตนกศกษา

บคลากรทางการแพทยและนกวชาการทจะน�าองคความรเหลานไปขยายผลในวงกวางถงพษภยของสาร

เสพตดตลอดจนแนวทางการปองกนหรอฟนฟความผดปกตตอระบบสบพนธเพศชายตอไป

ขอชนชมและแสดงความยนดกบผเขยนทใชความมานะอตสาหะ เขยนหนงสอเลมนจนส�าเรจ

ลลวงตามทปรากฏ และหวงเปนอยางยงวาหนงสอเลมนจะเปนสอความรทเปนประโยชนแกผอานทกคน

สมตามเจตนารมยของผเขยนตอไป

ศาสตราจารยเกยรตคณดร.ประเสรฐโศภน

คำ นยม

ตวอยาง

การเขยนหนงสอขนมาสกหนงเลมนอกจากจะตองมความรความเขาใจในเรองนนๆอยางดแลว

ยงตองอาศยความมานะพยายามและความตงใจเปนอยางสงเพราะงานเขยนหนงสอไมสามารถท�าไดเสรจ

ในระยะเวลาอนสนโดยเฉพาะอยางยงหนงสอทนอยคนจะมความรลกซงในเรองดงกลาวแตเปนหนงสอ

ทหลายคนอยากอานและอยากหาความร เชนเรองของสเปรม ในหนงสอเลมนท รองศาสตราจารย

ดร.เสมอ ถานอย ไดเขยนขนดวยความร ประสบการณ และความมานะพยายามเปนอยางยง จงท�าให

หนงสอดงกลาวเขาใจงาย แตสามารถใชอางองทางวชาการไดเปนอยางด ซงจะเปนประโยชนส�าหรบผท

ตองการรลกซงถงธรรมชาตของคนไดอานและเขาใจกลไกการแพรพนธของสงมชวตทงหลาย

หนงสอนดเหมอนวาจะเหมาะส�าหรบการเรยนของนกศกษาแพทยซงเปนไปตามความตงใจหรอ

เจตนารมณของผเขยน แตอยางไรกตาม เนอหาในหนงสอกไมไดยากเกนไปส�าหรบบคคลทวไปทอยากร

ความเปนไปในธรรมชาตของคนเรา ความรความเขาใจเหลาน น�าไปสความเขาใจและการแกปญหา

เรองการมบตรยากไดเปนอยางด และทส�าคญคอแนวทางการวเคราะห และการแกปญหามบตรยาก

รวมทงขนตอนและกระบวนการด�าเนนงานอยางละเอยดเปนขนเปนตอนทชดเจน ซงครอบคลมถง

ทางเลอกในการแกปญหาอยางครบถวนรวมไปจนถงการเลอกเพศบตรและปจจยเสยงตางๆทจะมผลตอ

การปฏสนธดงนนประโยชนจากหนงสอฉบบนจงมมากมายเหมาะส�าหรบนกศกษาแพทยและบคคลทวไป

ทจะใชเปนคมอในการศกษา และท�าความเขาใจธรรมชาตของการสบพนธของสงมชวตเชนมนษยได

เปนอยางด

รองศาสตราจารยดร.พรเดชทองอ�าไพ

ผอ�านวยการสถาบนคลงสมองของชาต

คำ นยม

ตวอยาง

หนงสอสเปรม(SPERM):โครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ(StructureandIts

Reproductive Capacity) จดท�าขนเพอรวบรวมขอมลองคความร ทงสวนทเปนความรพนฐานทวไป

ในโครงสรางของสเปรม และความสามารถในการเจรญพนธในภาวะปกต และในสวนทเปนองคความร

และความกาวหนาทางเทคโนโลยทเกยวของกบสเปรม ทงในสวนทเปนสภาพปญหาอนน�าไปสภาวะ

การมบตรยากในเพศชายอนมสาเหตมาจากความผดปกตในโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

ของสเปรมและการใชสเปรมในเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ (AssistedReproductionTechnology;

ART)ในรปแบบตางๆเพอชวยแกปญหาภาวะการมบตรยากในคนทมอยในปจจบน

นอกจากนในหนงสอเลมนยงเปนการรวบรวมผลงานวจยของผแตงและคณะผรวมวจย ทได

ท�าการศกษาความเปนพษของสารเสพตดชนดตางๆ ทมผลตอกระบวนการสรางสเปรมและคณภาพ

ของสเปรมท�าใหไดขอมลทเปนประโยชนอยางยงในการชวยวนจฉยหรอก�าหนดแนวทางการแกไขหรอ

ปองกนความบกพรองในความสามารถของสเปรมในการเจรญพนธในคนกลมเสยงทมการใชสารเสพตด

ดงกลาว และเปนขอมลทสะทอนผลรายของการใชสารเสพตด หรอการไดรบยาทมสวนผสมของ

สารเสพตดชนดตางๆ อยางตอเนองทอาจสงผลตอความสามารถในการเจรญพนธ นอกเหนอจาก

ผลกระทบทมตอระบบประสาทททราบกนเปนอยางดอยแลว

หนงสอเลมนจงเปนหนงสอทสามารถใหความรไดทงแกนกวชาการนสตนกศกษาหรอบคคล

ทวไปทสนใจหรอก�าลงคนหาขอมลทเกยวของกบสเปรมทงในแงของโครงสรางและความสามารถในการ

เจรญพนธของสเปรมไดเปนอยางด ทงนผแตงหวงเปนอยางยงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนแกผอาน

ทกทานตามวตถประสงคททานตองการและมงมนทจะพฒนาความสมบรณและเพมเตมองคความรหรอ

เทคโนโลยชวยการเจรญพนธทเกยวของกบสเปรมอยางตอเนองในโอกาสตอไป

รองศาสตราจารยดร.เสมอถานอย

คำ นำ คำ นำ

ตวอยาง

บคคลแรกทกระผมตองขอกราบขอบพระคณมาณโอกาสนคอคณพอและคณแมของกระผม

ทลวงลบไปแลว ทแมทานทงสองจะเปนชาวนาจนๆ การศกษาไมไดสง แตทานกใหความส�าคญกบการ

ใหโอกาสลกชายอยางกระผมไดรบการศกษาอยางสงสดจนกระทงส�าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกโดยท

ทานอาจจะไมเขาใจเลยวาจบปรญญาเอกมาแลวจะเปนอยางไร ขอแคลกไดเรยนและกลบมารบราชการ

รบใชประเทศชาตทานกพอใจแลว มาถงวนนทานทงสองคงมองลงมาอยางภาคภมใจกบลกชายคนน

ทท�าหนาทตามบทบาทหนาททพงกระท�าอยางเตมความสามารถ

ขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.สทสา ถานอย (ภรรยา) และเดกชายสรดนย ถานอย

(บตรชาย)ทเปนทงก�าลงใจและแรงผลกดนทยงใหญทท�าใหกระผมท�าภารกจตางๆไดส�าเรจแมจะตอง

ผานอปสรรคนอยใหญใดๆกตามและทส�าคญคอการกระตนใหผมเขยนหนงสอเลมนใหส�าเรจในชวงเวลา

ทก�าหนดรวมกน

ขอกราบขอบพระคณครบาอาจารยทกทานทสงสอนกระผมมาทงในเชงวชาการและการบรหาร

ทท�าใหผมมทกษะในการบรหารจดการตนเองใหสามารถครองตนไดดพอสมควรทงในบทบาทนกวชาการ

และนกบรหารในเวลาเดยวกนและจดสรรเวลาใหสามารถเขยนหนงสอเลมนไดส�าเรจแมจะอยในชวงเวลา

ทด�ารงต�าแหนงคณบดกตาม

ทายทสดขอขอบคณอาจารย นสต และผชวยวจยทกทาน ในกลมวจยดานระบบประสาทและ

ระบบสบพนธ ภาควชากายวภาคศาสตร คณะวทยาศาสตรการแพทย มหาวทยาลยนเรศวร ทชวยกน

ผลตผลงานวจยทมคณคายงจนท�าใหขอมลเหลานนถกบนทกไวเปนสวนหนงของหนงสอเลมนดวยความ

ภาคภมใจดวยความขอบคณจากใจ

รองศาสตราจารยดร.เสมอถานอย

กตตกรรมประกาศ

ตวอยาง

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย(MaleReproductiveOrgans).......................................................1

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)....................................................................13

บทท 3สเปรมกบการปฏสนธ(SpermandFertilization).............................................................25

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ(SemenAnalysis).....................................................................47

บทท 5การไดมาของสเปรมเพอใชในเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

(SpermRetrievalforART)................................................................................................67

บทท 6สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:การฉดน�าอสจเขาสโพรงมดลกโดยตรง

(IntrauterineInsemination;IUI)......................................................................................89

บทท 7สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:

InvitroFertilizationandEmbryonicTransfer(IVF-ET)หรอเดกหลอดแกว...............97

บทท 8สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:GameteIntrafallopianTransfer(GIFT)

และZygoteIntrafallopianTransfer(ZIFT)................................................................. 103

บทท 9สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:

IntraCytoplasmicSpermInjection(ICSI).................................................................. 111

บทท 10การเลอกเพศบตร(GenderSelection)......................................................................... 121

สารบญ

ตวอยาง

บทท 11สารเสพตดกบความเปนพษตอคณภาพของสเปรม

(AddictiveSubstancesandToxicitytoSpermQuality)...................................... 131

ดชน (Index).................................................................................................................................. 150

ตวอยาง

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

อวยวะสบพนธเพศชาย (Male Reproductive Organs)

01ตวอยาง

บทท 1 | อวยวะสบพนธเพศชาย

2 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

อวยวะสบพนธเพศชาย (Male reproductive organs

อวยวะสบพนธเพศชายประกอบดวยโครงสรางหลก(รปท1)ดงตอไปน

-อณฑะ(Testis)

-ถงอณฑะ(Scrotum)

-ทอพกอสจ(Epididymis)

-หลอดน�าอสจ(Vasdeferens)

-ทอฉดอสจ(Ejaculatoryduct)

-ตอมสรางน�าเลยงอสจ(Seminalvesicle)

-ตอมลกหมาก(Prostategland)

-ตอมคาวเปอร(Cowper’sgland)

-องคชาต(Penis)

รปท 1แสดงอวยวะสบพนธเพศชาย(Malereproductiveorgans)

ตวอยาง

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

กระบวนการสรางสเปรม (Spermatogenesis)

02ตวอยาง

บทท 2 | กระบวนการสรางสเปรม

14 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

กระบวนการสรางสเปรม (Spermatogenesis)

กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)เกดขนภายในทอสรางสเปรม(Seminiferous

tubule) ทอย ภายในอณฑะ (Testis) (รปท 7) เปนการสรางสเปรมจากเซลลเรมตน ทเรยกวา

Spermatogoniaทมจ�านวนโครโมโซม2Nและจะมการแบงเซลลในขนตอนตางๆจนในทสดไดเซลลสเปรม

(SpermหรอSpermatozoa)จ�านวน4เซลลทมจ�านวนโครโมโซมลดลงครงหนง(1N)

กระบวนการสรางสเปรมเปนกระบวนการทอาศยการควบคมทเหมาะสม โดยเฉพาะอยางยง

การควบคมผานกระบวนการDNAmethylationและHistonemodificationโดยกระบวนการสราง

สเปรมจะเรมตนเมอผชายเขาสวยรน(Puberty)และจะสรางอยางตอเนองไปเรอยๆทงนอตราการสราง

สเปรมจะลดลงตามอายทเพมขนกระบวนการสรางสเปรมในมนษยจะมการสรางสเปรมไดเฉลยประมาณ

200ถง300ลานเซลลตอวนโดยใชเวลาตลอดกระบวนการประมาณ74วนภายในอณฑะและใชเวลาใน

การเคลอนทไปยงต�าแหนงทจะเกดการปฏสนธกบเซลลไขอกประมาณ3เดอน

รปท 7แสดงกระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)ภายในทอสรางสเปรม

(Seminiferoustubule)

ตวอยาง

บทท 3สเปรมกบการปฏสนธ

(Sperm and Fertilization)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สเปรมกบการปฏสนธ (Sperm and Fertilization)

03ตวอยาง

บทท 3 | สเปรมกบการปฏสนธ

26 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

ลกษณะทางกายวภาคของสเปรม (Sperm anatomy)

สเปรมประกอบไปดวยโครงสราง3สวนดงน(รปท11)

1. สวนหว (Head)เปนสวนทประกอบไปดวยนวเคลยส(Nucleus)ซงมลกษณะเปนHaploid

nucleus (1N) มสวนทคลมทางดานหนาของสวนหวของสเปรมดวยโครงสรางทเรยกวา Acrosome

ทมลกษณะเปนผนงชนเดยว (Singlemembrane sac) ภายในบรรจเอนไซมทส�าคญตอกระบวนการ

ปฏสนธและมโครงสรางทเรยกวาCentriole1ควางตวอยทางดานหลงตอนวเคลยสซงจะพฒนาไปเปน

สวนหาง(Tail)ของสเปรมตอไป

2. สวนกลาง (Midpiece) เปนสวนทประกอบดวยMitochondria เปนสวนใหญ วางตว

เปนเกลยวตลอดความยาวของสวน Midpiece ท�าหนาทสรางพลงงาน (ATP) เพอใชในการเคลอนท

ของสเปรม

3. สวนหาง (Tail)ประกอบดวยโครงสรางทเรยกวาFlagellumซงประกอบไปดวยAxoneme

หรอMicrotubulesเพอท�าหนาทในการเคลอนทของสเปรม

รปท 11แสดงโครงสรางทางกายวภาคของสเปรม(Spermanatomy)

ตวอยาง

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

การตรวจวเคราะหนำ อสจ (Semen Analysis)

04ตวอยาง

บทท 4 | การตรวจวเคราะหนาอสจ

48 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

การหลงน�าอสจ (Ejaculation)

การหลงน�าอสจ(Ejaculation)เปนการหลงใหน�าอสจ(Semen)ออกจากทางเดนระบบสบพนธ

เพศชายซงจะเกดขนในขณะทฝายชายเขาสภาวะถงจดสดยอด(Orgasm)บางกรณอาจเกดขนโดยไมรตว

ในขณะทนอนหลบ หรอทนยมเรยกกนวา ฝนเปยก (Wet dream) ในบางกรณการหลงน�าอสจ

อาจมความผดปกต อนเนองมาจากจากความผดปกตทเกดขนในตอมลกหมาก (Prostatic disease)

หรอบางกรณฝายชายอาจจะไมสามารถหลงน�าอสจไดเลย จะเรยกภาวะนวา Anejaculation สวนกรณ

ทมการหลงน�าอสจได แตไมคลองตว หรอมความเจบปวดรวมขณะหลงน�าอสจ เรยกภาวะนว า

Dys-ejaculation

ขนตอนการหลงน�าอสจ (Phases of ejaculation)

ขนตอนการหลงน�าอสจ (Phases of ejaculation) แบงไดเปน 2 ระยะ คอ ระยะกระตน

(Stimulationperiod)และระยะพก(Refractoryperiod)

1. ระยะกระตน (Stimulation period)

ระยะกระตน(Stimulationperiod)เปนระยะทฝายชายจะไดรบการกระตนทางเพศ(Sexual

arousal)ทงจากฝายหญงหรอสงเราอนๆจนน�าไปสการแขงตวของอวยวะเพศ(Erection)ซงการกระตน

ใหเกดการหลงน�าอสจน อาจเกดจากการกระตนดวยตนเอง (Masturbation) การสอดใสในชองคลอด

ของฝายหญง(Sexualintercourse)หรอการกระตนดวยปาก(Oralsexualactivity)โดยการกระตน

เหลานจะท�าใหฝายชายหลงน�าอสจ (Ejaculation) ออกมา และเขาสภาวะOrgasm ในทสดการหลง

น�าอสจทเกดจากการสอดใสในชองคลอดของฝายหญง(Sexualintercourse)จะมชวงระยะเวลาโดยเฉลย

ประมาณ 5-7 นาทภายหลงการสอดใส การยดระยะเวลาการกระตน (Prolonged stimulation)

โดยการกอดจบลบไลสมผสกอนการสอดใสจะชวยใหมการหลงPre-ejaculatoryfluidซงเปนสารคด

หลงทอาจมสเปรมปะปนออกมาไดเชนกน เมอผ ชายไดรบการกระต นทางเพศอยางเหมาะสม[18]

ขนตอนการหลงน�าอสจจะเรมตนขน โดยระบบประสาทอตโนมตชนด Sympathetic ซงจะกระตนใหม

การหดตวของกลามเนอททอปสสาวะพรอมๆไปกบการเกดOrgasmและเกดการหดตวอยางเปนจงหวะ

(Rhythmiccontraction)นจะเกดประมาณ10-15ครงซงเปนการหดตวของกลามเนอบรเวณฐานของ

อวยวะเพศชายทเรยกวาBulbospongiosusmuscleซงควบคมโดยเสนประสาทไขสนหลงระดบS2-S4

ผานทางเสนประสาท Pudendal nerve โดยทนททการหดตวครงแรกเกดขนกระบวนการหลงน�าอสจ

จะเรมตนโดยอตโนมตและจะไมสามารถยบยงได

ตวอยาง

บทท 5การไดมาของสเปรมเพอใชในเทคโนโลยชวย

การเจรญพนธ

(Sperm Retrieval for ART)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

การไดมาของสเปรมเพอใชในเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

(Sperm Retrieval for ART)

05ตวอยาง

บทท 5 | การไดมาของสเปรมเพอใชในเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

68 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

ภาวะการมบตรยาก (Infertility)

ภาวะการมบตรยาก(Infertility)หมายถงการทคสมรสทฝายหญงมอายต�ากวา35ปไมสามารถ

มบตรไดหลงจากการมเพศสมพนธกบฝายชายอยางสม�าเสมอโดยไมไดคมก�าเนดเปนเวลาอยางนอย

12เดอนหรอในกรณทคสมรสทฝายหญงอายตงแต35ปขนไปไมสามารถมบตรไดภายในเวลา6เดอน

ภายหลงจากการมเพศสมพนธกบฝายชายอยางสม�าเสมอโดยไมไดคมก�าเนดเชนกน[23]ทงนโดยปกตคสมรส

ทมเพศสมพนธโดยไมไดคมก�าเนดจะมโอกาสตงครรภประมาณรอยละ85ภายในระยะเวลา12เดอน[17

สาเหตของภาวะการมบตรยากสามารถจ�าแนกทมาของสาเหตไดดงน[8]

-มสาเหตมาจากเพศชายประมาณรอยละ20-30

-มสาเหตจากเพศหญงประมาณรอยละ40-55

-มสาเหตจากทงเพศชายและหญงรวมกนประมาณรอยละ20-30

-ไมทราบสาเหตอกประมาณรอยละ10-20

สาเหตของภาวะการมบตรยากในเพศชาย

สามารถแบงออกเปน4สาเหตตามต�าแหนงของความผดปกตไดดงน[12]

1. Pre-testicular azoospermia: Hypothalamic pituitary disorders เปนสาเหตของ

ภาวะการมบตรยากในเพศชายประมาณรอยละ1-2

2. Testicularazoospermia: เปนความบกพรองตงแตแรกเกด (Congenital)หรอไดรบมา

ภายหลง(Acquired)เปนสาเหตของภาวะการมบตรยากในเพศชายประมาณรอยละ30-40

3. Post-testicular azoospermia: ความบกพรองของการขนสงสเปรม เปนสาเหตของ

ภาวะการมบตรยากในเพศชายประมาณรอยละ10-20

4. กลมไมทราบสาเหตชดเจน (Idiopathic) เปนสาเหตของภาวะการมบตรยากในเพศชาย

ประมาณรอยละ40-50

สาเหตและปจจยทเกยวของกบภาวการณมบตรยากในเพศชาย

1. กลมโรคHypothalamicpituitarydisorders

โรคในกลมนเกดจากความผดปกตทสมองสวนHypothalamusหรอเกดขนทตอม Pituitary

glandมผลท�าใหไมสามารถสรางฮอรโมนGonadotropicreleasinghormone(GnRH)หรอฮอรโมน

GonadotropinsหรอฮอรโมนทหลงมาจากตอมPituitaryglandอนๆไดน�าไปสภาวะการมบตรยาก

ตวอยาง

บทท 6สเปร มกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ : การฉดน�าอสจ เข าส โพรงมดลกโดยตรง

(Intrauterine Insemination; IUI)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ :การฉดนำ อสจเขาสโพรงมดลกโดยตรง (Intrauterine Insemination; IUI)

06ตวอยาง

บทท 6 | สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

90 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

Intrauterine insemination (IUI)

Intrauterine insemination (IUI) หรอการฉดน�าอสจเขาสโพรงมดลกโดยตรง (รปท 31)

เปนการน�าน�าอสจทไดรบการคดแยกแลวมาฉดเขาไปในโพรงมดลกในชวงเวลาทมการตกไข เพอใหตว

สเปรมวายจากโพรงมดลกไปตามทอน�าไขและปฏสนธกบเซลลไขดวยตวเองตอไป วธนจะใกลเคยงกบ

การปฏสนธโดยธรรมชาตมากทสดอยางไรกตามเพอเพมโอกาสการตงครรภใหมากขนแพทยสามารถใช

ยากระตนใหฝายหญงมไขตกมากกวาหนงใบได โดยแพทยจะนดใหมาท�าการตรวจอลตราซาวนด

เพอตรวจสอบขนาดของไขเพอก�าหนดวนฉดยากระตนใหไขตกและวนส�าหรบฉดน�าอสจเขาสโพรงมดลก

หลงจากฉดน�าอสจเขาสโพรงมดลกแลว โดยแพทยจะนดมาตรวจเพอตรวจสอบการตงครรภหลงจากนน

ประมาณ12ถง14วน[3,8]

รปท 31แสดงขนตอนการฉดน�าอสจเขาสโพรงมดลก(Intrauterineinsemination;IUI)

ตวอยาง

บทท 7สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:

In vitro Fertilization and Embryonic Transfer (IVF-ET) หรอเดกหลอดแกว

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ : In vitro Fertilization and Embryonic Transfer (IVF-ET) หรอเดกหลอดแกว

07ตวอยาง

บทท 7 | สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

98 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

In vitro fertilization and embryonic transfer (IVF-ET)

In vitro fertilization and embryonic transfer (IVF-ET) หรอเดกหลอดแกว (รปท 32)

เปนเทคโนโลยทชวยใหเกดการปฏสนธระหวางเซลลไขและสเปรมภายนอกรางกายเปนการแกปญหาภาวะ

การมบตรยาก ดวยการน�าเซลลไขออกมาจากรางกายของฝายหญง และน�าเอาสเปรมของฝายชาย

มาท�าการปฏสนธกนภายในภาชนะบรรจของเหลวเสรจแลวจงน�าเซลลไขทมการปฏสนธแลวหรอตวออน

(Embryo)ใสเขาไปยงโพรงมดลกของฝายหญงเพอท�าใหเกดการฝงตวตอไป

รปท 32แสดงขนตอนการท�าInvitrofertilizationandembryonictransfer(IVF-ET)

หรอเดกหลอดแกวตวอยาง

บทท 8สเปร มกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ :

Gamete Intrafallopian

Transfer (GIFT) และ Zygote Intrafallopian Transfer (ZIFT)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ : Gamete Intrafallopian Transfer (GIFT) และ

Zygote Intrafallopian Transfer (ZIFT)

08ตวอยาง

บทท 8 | สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ Gamete Intrafallopian Transfer (GIFT) และ Zygote Intrafallopian Transfer (ZIFT) | Chapter 8

104 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

Gamete intrafallopian transfer (GIFT)

Gamete intrafallopian transfer หรอ GIFT เปนเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ ซงใชวธการ

ยายสเปรมและเซลลไขทยงไมไดเกดการปฏสนธเขาสทอน�าไข โดยวธการท�า GIFT ส�าเรจเปนครงแรก

ในป1984[5]ในการรกษาผมบตรยากซงหาสาเหตไมพบ(Unexplainedinfertility)ซงหลงจากนนวธการ

ท�า GIFT กไดรบความนยมอยางแพรหลายในสหรฐอเมรกา ตอมามพฒนาไปใช Laparoscopy

ในการเกบเซลลไข แตในชวงแรกโอกาสส�าเรจของการท�าเดกหลอดแกวคอนขางต�า และวธการยงยาก

ท�าใหมสถาบนทท�าเดกหลอดแกวมจ�านวนไมมากนกในระยะตอมาเมอมการพฒนาทางเทคโนโลยมากขน

โดยเฉพาะการพฒนาวธการเกบไข จนสามารถเกบไขผานทางชองคลอดภายใตการตรวจดวยคลนเสยง

ความถสงท�าใหขนตอนในการท�าเดกหลอดแกวมความยงยากนอยลง

การเลอกผปวยในการท�า GIFT

คสมรสทจะไดรบการรกษาโดยการท�าGIFTควรไดรบการตรวจหาสาเหตของภาวะมบตรยาก

มากอนแลวอยางครบถวน ตงแตการซกประวต ตรวจรางกายการตรวจสเปรมของฝายชาย การตรวจ

การตกไข การตรวจทอน�าไขดวยวธการฉดสและเอกซเรย (Hysterosalpingogram; HSG) หรอรวมถง

การท�าการเจาะทองสองกลองเพอการวนจฉย (Diagnostic laparoscopy) ในรายทเหมาะสมซงผปวย

ทจะไดรบการรกษาดวยการท�าGIFTควรมทอน�าไข(UterinetubeหรอFallopiantube)ทดอยางนอย

1 ขาง แตแพทยบางทานเจาะจงวาทอน�าไขตองดทง 2 ขาง หรอบางทานอาจจะไมท�าในรายทมประวต

การผาตดทอน�าไขหรอเปนโรคของทอน�าไขมากอน แตบางทานกยอมรบไดแมวาผลการตรวจทอน�าไข

จะพบวามพงผดเกดอยทรอบๆทอน�าไข (Peritubal adhesion) หรอพงผดทปกมดลก ซงปญหาของ

ทอน�าไขนนมกจะท�าใหโอกาสของการตงครรภลดลง สวนโอกาสเกดการตงครรภททอน�าไขนน

พบไดนอยกวารอยละ1เทานน[6]

ในกรณทสาเหตของการมบตรยากไมไดเกดจากปญหาจากทอน�าไขพบวาโอกาสของการตงครรภ

จากการท�า GIFT ไมแตกตางจากการรกษาโดยการท�าเดกหลอดแกว ขอบงชในการท�า GIFT สวนใหญ

จะเปนการมบตรยากทหาสาเหตไมพบ (Unexplained infertility) เยอบโพรงมดลกเจรญผดทระยะ

1หรอ2(EndometriosisstageI, II)ภาวะมบตรยากเนองจากปจจยทปากมดลก(Cervicalfactor)

และฝายชายทมสเปรมนอย (Oligozoospermia) ซงสวนใหญจะแนะน�าใหท�า GIFT ในรายทประสบ

ความลมเหลวในการรกษาดวยการกระตนการตกไข (Ovarian stimulation) รวมกบการฉดสเปรมเขา

โพรงมดลกมาแลวอยางนอย3ครงและผปวยปฏเสธทจะรบการรกษาดวยการท�าเดกหลอดแกว[8,10]

ตวอยาง

Gamete Intrafallopian Transfer (GIFT) และ Zygote Intrafallopian Transfer (ZIFT) | Chapter 8

บทท 9สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ:

Intra Cytoplasmic Sperm Injection (ICSI)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ :Intra Cytoplasmic Sperm Injection

(ICSI)

09ตวอยาง

บทท 9 | สเปรมกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

112 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

Intracytoplasmic sperm injection หรอ ICSI

การท�าICSI(Intracytoplasmicsperminjection)เปนเทคโนโลยชวยการเจรญพนธส�าหรบ

ผมบตรยากทนยมมากในปจจบนโดยICSIเปนการคดสเปรมทมคณภาพดทสดหนงตวมาผสมกบเซลลไข

ทอยในระยะทเหมาะสมในการปฏสนธหนงใบโดยท�าการฉดสเปรมเขาไปภายในเซลลไขโดยตรง(รปท35)

วธการนท�าใหอตราการปฏสนธคอนขางสง และชวยลดปญหาการปฏสนธแบบผดปกตอนเนองมาจาก

เซลลไขและสเปรมทผดปกตได เชนการผสมดวยสเปรมหลายตว(Polyspermy)หรอสเปรมไมสามารถ

เจาะผานผนงของเซลลไขสวนZonapellucida(ZP)ไดเปนวธการทพฒนาตอเนองมาจากเทคนคPartial

zonadissection(PZD)ทมการเจาะเปดชนZonapellucidaบางสวนเพอใหสเปรมสามารถเจาะผาน

ไดงายขน ซงกพบขอเสยคอท�าใหเกดภาวะปฏสนธซ�าซอน (Polysperm) ในอตราทสง และเทคนค

Subzonalinsemination(SUZI)ทใชการเจาะเขมผานZonapellucidaเขาไปในบรเวณPerivitelline

space แลวปลอยสเปรมทบรเวณดงกลาวเพอใหสเปรมท�าการเคลอนทไปปฏสนธกบนวเคลยสของ

เซลลไข[14]ซงภายหลงจากทมการท�าICSIวธการทงสองนกไมไดรบความนยมอกตอไป

รปท 35แสดงการฉดสเปรมเขาไปในเซลลไขในกระบวนการIntraCytoplasmicSperm

Injection หรอ ICSI เปรยบเทยบกบเทคนค Partial zona dissection (PZD)

และเทคนคSubzonalinsemination(SUZI)

ตวอยาง

บทท 10การเลอกเพศบตร

(Gender Selection)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

การเลอกเพศบตร(Gender Selection)

10ตวอยาง

บทท 10 | การเลอกเพศบตร

122 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

การเลอกเพศบตร (Gender Selection)

การเลอกเพศบตร (Gender Selection) หรอการก�าหนดเพศบตร จะมความส�าคญมาก

ในกรณทพอแม หรอบรรพบรษมโรคทางพนธกรรม ทสามารถถายทอดไปยงลกได โดยการถายทอด

จะมความจ�าเพาะตอเพศใดเพศหนงเชนโรคสงขทอง(Anhidroticectodermaldysplasia)โรคเลอด

G6PDโรคดาวนซนโดรม(Down’ssyndrome)โรคผวหนงบางประเภท(Sex-linkedIchthyosis)เปนตน

ถาพอแมหรอคนในครอบครว เชน ปยา ตายาย เคยมประวตเปนโรคเหลานมากอน ลกทคลอดออกมา

ทเปนเพศชายจะมโอกาสเปนโรคเหลานได ในขณะทลกสาวจะไมเปน จงเปนเหตส�าคญใหบางครอบครว

มความจ�าเปนตองหลกเลยงการมลกชายเปนตน

กฎหมายเกยวกบการเลอกเพศบตร

ในประเทศไทยการเลอกเพศบตรยงเปนเรองทผดกฎหมาย เพราะถอวาผดหลกมนษยธรรม

และยงไมมความจ�าเปนเพราะการเลอกเพศจะท�าใหโอกาสการตงครรภมนอยลงและมความเสยงมากขน

แตมข อยกเวนใหท�าไดหากมเหตผลทางการแพทยรองรบ เชน ถาลกเปนเพศใดเพศหนงแลว

อาจมความเสยงตอการเสยชวตสงหรออาจมความเสยงตอการเกดโรคทถายทอดทางพนธกรรมไดเปนตน

ปจจบนประเทศไทยไดออกพระราชบญญตคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

ทางการแพทยพ.ศ.2558[2]และประกาศแพทยสภาท35(1)/2558[1]เรองคณสมบตและลกษณะตองหาม

ของผประกอบวชาชพเวชกรรม ซงเปนผใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย

(ฉบบท2) เลม132ตอนพเศษ280งลงวนท9ตลาคม2558ซงก�าหนดขอควรปฏบตและขอหาม

ในการคมครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย และควบคมผประกอบ

วชาชพเวชกรรมทใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย ใหปฏบตตามหลก

จรยธรรมและขอบงคบของกฎหมายอยางเครงครด โดยมขอก�าหนดทเกยวของกบการเลอกเพศของบตร

ระบไวในมาตรา 18 ของพระราชบญญตค มครองเดกทเกดโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ

ทางการแพทย พ.ศ.2558 วา “ในการใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทย

ผใหบรการเกยวกบเทคโนโลยชวยการเจรญพนธทางการแพทยอาจท�าการตรวจวนจฉยโรคทางพนธกรรม

ในตวออนทอาจเกดขนไดตามความจ�าเปนและสมควรทงนตองไมเปนการกระท�าในลกษณะทอาจท�าให

เขาใจไดวาเปนการเลอกเพศ”[2]

ตวอยาง

บทท 11สารเสพตดกบความเปนพษตอคณภาพของ

สเปรม

(Addictive Substances and Toxicity to Sperm Quality)

บทท 10การเลอกเพศบตร

(Gender Selection)

บทท 4การตรวจวเคราะหน�าอสจ

(Semen Analysis)

บทท 2กระบวนการสรางสเปรม(Spermatogenesis)

บทท 1อวยวะสบพนธเพศชาย

(Male Reproductive Organs)บทท

สารเสพตดกบความเปนพษตอคณภาพของสเปรม

(Addictive Substances and Toxicity to Sperm Quality)

11ตวอยาง

บทท 11 | สารเสพตดกบความเปนพษตอคณภาพของสเปรม Addictive Substances and Toxicity to Sperm Quality | Chapter 11

132 สเปรมโครงสรางและความสามารถในการเจรญพนธ

สารเสพตดกบความเปนพษตอคณภาพของสเปรม

เปนททราบกนดวาสารเสพตดเมทแอมเฟตามน(Methamphetamine)หรอทรจกกนโดยทวไป

วา “ยาบา” นน มผลตอระบบประสาทและท�าใหการท�างานของระบบประสาทสญเสยหากไดรบ

สารเสพตดนอยางตอเนอง อยางไรกตามยงมรายงานวจยทผานมาพบวาสารเสพตดเมทแอมเฟตามน

ยงมผลตอการเปลยนแปลงทางโครงสรางและการท�างานของระบบสบพนธโดยเฉพาะอยางยงในเพศชาย

โดยมรายงานระบวาเมทแอมเฟตามนเหนยวน�าใหเกดการตายของเซลลในรปแบบApoptosisของเซลล

ภายในทอสรางสเปรม(Seminiferoustubule)ในหนทดลอง[1](Yamamotoetal.,2002)นอกจากน

ยงพบวาหากสตวทดลองไดรบเมทแอมเฟตามนทความเขมขนสง จะมผลท�าใหสเปรมมความสามารถใน

การเคลอนไหว(Spermmotility)ลดลงและสงผลใหเกดการเปลยนแปลงของกระบวนการสรางฮอรโมน

เพศชายทผดปกตไป[3,24]

จากการศกษาวจยของผแตงและคณะผวจยณคณะวทยาศาสตรการแพทยมหาวทยาลยนเรศวร

ในการศกษาเปรยบเทยบในหนทดลองทไดรบเมทแอมเฟตามน (Methamphetamine) แบบตอเนอง

(Sub-chronic dose; 4mg/kg-14 วน) และแบบเฉยบพลน (Acute dose; 8mg/kg-1 ครง)[14]

พบวา ความเขมขนของสเปรมลดลงอยางมนยส�าคญทางสถตในทง 2 กลม เมอเทยบกบกลมควบคม

อกทงจ�านวนของสเปรมทมโครงสรางปกต (Normal spermmorphology) จะลดลงในหนทดลอง

ทไดรบเมทแอมเฟตามนแบบเฉยบพลน(Acutedose)รวมทงพบการตายของเซลลภายในทอสรางสเปรม

แบบ Apoptosis สงขนอยางมนยส�าคญทางสถต ในหนทดลองทไดรบเมทแอมเฟตามนแบบเฉยบพลน

(Acute dose) เชนกน สะทอนใหเหนถงผลของสารเสพตดชนดเมทแอมเฟตามนตอกระบวนการสราง

สเปรมและคณภาพของสเปรมไดอยางเปนรปธรรมตวอยาง

index

Common Cardiac surgery

โรคหวใจยงคงเปนปญหาทส�าคญและมอตรา

การเสยชวตสงเปนอนดบตนๆของโลกตลอด

มาการผาตดหวใจเปนการรกษาวธสดทายใน

กรณทการรกษาหวใจดวยวธอนๆ ไมไดผลเพอ

ใหผปวยสามารถรอดชวตและมคณภาพชวตท

ดขนหนงสอเลมนไดรวบรวมโรคหวใจและหลก

การผาตดรกษาโรคหวใจทพบบอย เพอใหงาย

ตอความเขาใจของนกศกษาแพทยและบคลากร

สาธารณสขทสนใจตลอดจนสามารถน�าเอาไป

ใชในการดแลรกษาผปวยโรคหวใจตอไป

350บาท

ปพมพ:1/2560

ผแตง: รศ.นพ.จรญ สายะสถตย

ผแตง: รศ.ดร.กรองกาญจน ชทพยศลยศาสตรโรคหวใจทพบบอย

(ฉบบปรบปรง)

ปจจบนโรคหวใจยงคงเปนปญหาสขภาพทส�าคญและเปนสาเหต

การเสยชวตในอนดบตน ๆ ของผปวย การพยาบาลผปวยวกฤตโรคหวใจ

จ�าเปนตองใชความรความเชยวชาญเพอใหผปวยโรคหวใจสามารถผานภาวะ

วกฤตนนไดและมคณภาพชวตทดขนหนงสอเลมนไดรวบรวมความรจาก

แหลงตางๆ และประสบการณจากพยาบาลเชยวชาญในหอผปวยวกฤตหวใจ

ซงหวงวาจะเปนประโยชนกบพยาบาลและบคลากรทางการแพทยทวไป

390บาท

ปพมพ:1/2560

บรรณาธการ: รศ. นพ.จรญ สายะสถตย

การพยาบาลผปวยวกฤตหวใจCardiac critical care nursing

รางกายรางนคอโรงละครโรงใหญ…มตวละครมากมายกระโดด

โลดเตนไปมา… ตามบทบาทของตนเองอยตลอดเวลาทกการ

แสดงท เกดขน ณ โรงละครแหงน ม เสน ห ของศาสตร

ดาน“สรรวทยา”ซอนตวอยศาสตรทสะทอนกระบวนการแหง

การมชวต ศาสตรทหลายเหตการณไมอาจมองเหนไดดวยตา

เปลาศาสตรทไมอาจเขาถงได…โดยการอาศยเพยงความจะเปน

ตวหนงสอ หรอภาพนงเชงกายวภาคศาสตรแต… ตองถกเตม

แตงดวย“จตนาการ”ทเปนภาพเคลอนไหวมชวตชวารวมกบ

การคดวเคราะหทงจากเหตไปสผลและจากผลไปหาเหต จงจะ

ท�าใหความเขาใจและความประทบใจในศาสตรดานสรรวทยาเกด

ขนไดอยางแทจรง” ขอผอานจงมอสระในการสรางสรรคจตนา

การควบคไปกบการอานต�าราเลมน

590บาท

ปพมพ:1/2560

ปพมพ:2/2561

สรรวทยาระบบหวใจรวมหลอด

เลอดกบการประยกตใชทาง

เภสชวทยา

˹ѧÊ×Í¢Ò´Õ

˹ѧÊ×Í¢Ò´Õ

˹ѧÊ×Í¢Ò´Õ

หนงสอแนะนำ

กลมวทยาศาสตรสขภาพ

ตวอยาง

หนงสอเลมนมสาระส�าคญเกยวกบบทบาทหนาท ลกษณะของเซลล

ทท�างานรวมกน ในระบบภมคมกน กลไกการท�างานของเซลลในรางกายท

ประกอบดวยระบบภมคมกนโดยก�าเนดและภมคมกนแบบจ�าเพาะซงตอบสนอง

และปองกนสงแปลกปลอมทเขามาท�าลายรางกายและปองกนการเกดโรคโดยม

เนอหาครอบคลมถงลกษณะและโครงสรางของแอนตเจนแอนตบอด การสราง

โมโนโคลนาลแอนตบอด การกระตนภมค มกน นอกจากนยงกลาวถงโรคท

เกยวของกบระบบภมคมกนของรางกายเชนมะเรงภมตานทานเนอเยอตวเอง

ภาวะภมไวเกนภมคมกนตอจลชพ

ดงนนจงเหมาะสมส�าหรบนสตนกศกษาอาจารยและผทสนใจทบทวน

ความรเกยวกบระบบภมคมกนของรางกาย ผอานสามารถน�าความรทไดจาก

การศกษาไปประยกตใชตอไปปพมพ:1/2559

ปพมพ:2/2560

ผแตง: ผศ. ดร. กาญจนา อสวรรณทม

หลกวทยาภมคมกนlmmunological concepts

320บาท

โรคปรทนตเปนสาเหตส�าคญทน�าไปสการสญเสยฟน

ซงจะสงผลกระทบตอคณภาพชวตของผปวยสาเหตหลกทท�าให

เกดโรคปรทนต คอ จลชพกอโรคบางชนดทรวมกนอย ใน

คราบจลนทรยแนวทางในการรกษาโรควธหนงคอปรทนตบ�าบด

ไรศลยกรรมโดยการลดจ�านวนจลชพกอโรคดวยการใชสารเคม

หรอยาตานจลชพ หนงสอเลมนมเนอหาทเกยวกบการปองกน

และรกษาโรคปรทนตโดยกลาวถงโรคปรทนตและปรทนตบ�าบด

ตานการตดเชอ ยาตานจลชพทางระบบในปรทนตบ�าบดยา

ตานจลชพเฉพาะทในปรทนตบ�าบดตลอดจนการใชสารระงบเชอ

ในการควบคมคราบจลนทรย ด วยสารเคม หนงสอเล มน

เหมาะส�าหรบนสตทนตแพทย ทนตแพทย และผสนใจทวไป

ทจะน�าไปใชประกอบการศกษาน�าไปประยกตใชในการประกอบ

วชาชพทนตกรรม ตลอดจนการดแลสขภาพชองปาก เพอการ

ปองกนและรกษาโรคปรทนต

ปพมพ:1/2561

ผแตง: ผศ. ดร. ทพญ.อชยา เยยมวฒนา

ปรทนตบ�าบดตานการตดเชอ

320บาท

หนงสอเลมนไมใชคมอแตเปนการบอกเลาประสบการณ

ในการขอต�าแหนงทางวชาการของอาจารยมหาวทยาลย

คนหนง ซงบอกกลาวถงวธการปฏบตทไมยาก ท�าไดจรง

และประสบผลส�าเรจจรงแนวทางทน�าเสนอนจะถกหรอ

ผดไมมใครอาจตดสน แตอยางนอยกมอาจารยคนหนง

ท�าไดจนเปนผลส�าเรจ จงมาเขยนบอกกลาวเลาใหฟง

“จดหมายหนงจะมหนทางมากมายใหไปถง จงเลอกเดน

ในเสนทางทสนทสดเพราะเวลามคายง”

ปพมพ:1/2561

บาท

ผแตง: รศ. ดร.ด�ารงพนธ ทองวฒน

ผศ. รศ. ขอไดแน แคตโจทยใหแตก

160บาท

˹ѧÊ×Í¢Ò´Õ

˹ѧÊ×Í¢Ò´Õตวอยาง