Fever cause in children
Transcript of Fever cause in children
11//2222//20092009
11
Bacteria, Virus, Fungi ,ParasiteBacteria, Virus, Fungi ,Parasite
DehydrationDehydration
ทารกทเกดจากมารดาทเปน วณโรคทารกทเกดจากมารดาทเปน วณโรค• ทารกสามารถตดเชอจากมารดาไดโดย ผานทางเลอดทอยในครรภ ซงพบในผานทางเลอดทอยในครรภ ซงพบในมารดาทเปนในระยะลกลาม
• ตดระหวางการคลอด จากการสาลกนาคร า• หลงคลอด อาจไดรบเชอจากมารดาหรอคนอน
อาการและอาการแสดงอาการและอาการแสดง
• ดดนมไมด ซม มไข กระสบกระสาย
• ตบโต
โ• ตอมนาเหลองโต
• อาการหายใจลาบากรวมดวย
11//2222//20092009
22
การตรวจทางหองปฏบตการการตรวจทางหองปฏบตการ
• ถายรงสปอด
• ตรวจ Tuberculin test ในรายทมารดาเปน• หา AFB
การรกษาการรกษา• รกษาดวยยา TB เชน INH และยาอนๆ
การปองกนการปองกน• ใหวคซน BCG แกทารกหลงคลอดทกราย
• ไมจาเปนตองแยกมารดาและทารกในกรณทมารดารกษาครบแลว
• ตดตามดอาการในระยะ 3 เดอนหลงคลอด
• ควรแยกมารดาและทารกในกรณทมารดากาลงรกษาอย ถาแยกไมไดควรรกษาโดยใหยามารดาและทารกควบคกนไป
การพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรคตบอกเสบการพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรคตบอกเสบ
• ไวรสตบอกเสบ บ (Hepatitis B) ทารกท ป
22/01/52
ตรวจพบวาเกดจากมารดาทเปนพาหะพบ HBeAg +ve ทารกมโอกาสสงทจะไดรบเชอจากมารดา ตดตอไดทางเลอด สารคดหลง เพศสมพนธ ผลตอทารกคอ Jaundice ตบแขงและเปนมะเรงทตบไดสง
การรกษาการรกษา• แบบประคบประคองการพยาบาลการพยาบาล
• ปองกนการแพรกระจายเชอ
22/01/52
• งดนมแมหลงคลอด
• Hygine care
• สญญาชพ
การพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรค เอดสการพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรค เอดส
การตดตอจากมารดาไปสทารกคลายๆกบโรคตบอกเสบคอ มการตดตอไดทางกระแสเลอด จากสารคดหลง และทาง
โ ใ
22/01/52
เพศสมพนธ โดยเฉพาะมารดาอยในระยะแพรเชอ และมผลทาใหทารกมความพการไดสง ทารกทเกดจากแมตดเชอจะมโอกาสตดเชอไดถงรอยละ 20-50 และแสดงอาการเมออาย 4 เดอนขนไป
การวนจฉยการวนจฉย
• ตรวจหาแอนตเจนหรอยโนมของไวรสอยางรวดเรวในเวลาไมเกน 2 วน
• การเพาะเชอแยกเชอ
• ตรวจหาแอนตบอดดวยวธ ELISA
11//2222//20092009
33
การรกษาการรกษา
• มารดาใหยา AZT(100mg) วนละ 2 ครงเชา-เยน เมอมารดาตงครรภ
22/01/52
มารดาตงครรภ• เมอเจบครรภใหยา AZT(100mg) 3 เมดทนทกอนเดนทางจากบานไป รพ.และทานตอ 3 เมดทก 3 ชม.
• ลก ทานยา AZT(10mg/ml)ในขนาด 2 mg/kg ทก 6 ชม.เปนเวลา 6 สปดาห
การพยาบาลการพยาบาล• แยกมารดาและทารกในกรณทยงไมแนใจวาทารกไดรบเชอจากมารดาหรอไม
• งดใหนมมารดาใ ใ ไ
22/01/52
• ในกรณททารกตรวจพบเชอแลวใหทารกอยกบมารดาไดตามปกต
• Hygine care
• สงเกตสงผดปกตทวไป
สาเหต เกดขนเมอระบบภมคมกนของเดกลดนอยลง
จากอะไร? ไดบาง•ระบบ Auto immune เดกเอง
•เชอโรคทาลายระบบ Auto immune
สาไข หรอหดกหลาบ
Roseolar infantum หรอ Exanthem subitum
อาการ?•ไขสง 3-4 วน
•ผน ( Macule or Maculapaule) เมอไขเรมลด โดยขนทคอและกระจายไปทใบหนา แขนขา อาจขนไมนาน 1-2 ชวโมงหรอนานถง 1-2 วน
11//2222//20092009
44
หด ( Rubeola หรอ Measles) เกดจากไวรสกลม Paramyxovirus ระยะตดตอ 3-5 วนกอ
ผนขนถง 4 วนหลงผนขน ตดไดทางทางเดนหายใจอาการแสดง?
ไ •ระยะผนขน 3-5 วนแรก ไขสงมาก Koplik’s spot ทกระพงแกม
•ระยะออกผน นาน 2-3 วน ไขสง ตาแดง กลวแสง ผนจะเรมจาก โคนผม หลงห แลวจงกระจายมาทหนา ลาตว แขนขา คนได
•ระยะฟนตว ผนจะเปลยนเปนสคลา ลอก ไขลง
หดเยอรมน( Rubella)
เกดจาก Rubella ในกลม Paramyxovirus เชนเดยวกน ตดตอ 7 วนกอนและหลงผนขน
อาการ
หลงจากไดรบเชอ 14-21 วนจะมไขตาๆตอมนาเหลองโต ไขลดจะเขาระยะผนขน ผนจะเรมจากใบหนาแลวลามไปทตว ภายใน 24 ชม. และจะหายไปภายใน 3 วนภาวะแทรกซอน สมองอกเสบ หวใจอกเสบ จาเลอดเนองจาก Plt ตา
โรคไขสกใส ( Chicken Pox, Varicella)
เกดจาก Varicella virus
อาการ• หลงจากสมผสโรค 14-16 วน จะมผนขนเปนตมใสพรอมไข อาการไขจะลดลงเมอผนขนทงตวแลว
•ลกษณะของผนเรมจาก ตมแบนราบ ( Macule)
•ตอมานนเปน Papule
•Vesicle
• Pustule
•Crust สะเกด
ปญหาการพยาบาลโรคทมไขออกผน
• เสยงตอการแพรกระจายเชอไปสผอนเนองจากมการตดตอทางระบบทางเดนหายใจ
•อาจเกดการชกจากไขสง
•ไอ เจบคอเนองจากระคายเคองจากรอยโรคในชองปาก
•ระคายเคองตาเนองจากมการอกเสบของเยอบตา
• ไดรบสารนาและอาหารไมเพยงพอ เนองจากเบออาหาร เจบภายใจปาก
ไ •ความไมสขสบายเนองจากผนขนคนตามผวหนง
11//2222//20092009
55
คางทม
พบไดบอยในเดก 5-10 ป สาเหตเกดจาก Mumum virus
อาการแสดง
ตอมนาลายอกเสบโต 1-3 วน มไข 1-6 วน
MumpMump
โรคแทรกโรคแทรก
อณฑะอกเสบ อณฑะอกเสบ OrchitisOrchitis อณฑ อกเสบ อณฑ อกเสบ OrchitisOrchitis
เตานมอกเสบ เตานมอกเสบ MastitisMastitis
เยอหมสมองอกเสบ เยอหมสมองอกเสบ และตบอกเสบไดและตบอกเสบได
ปญหาทางการพยาบาล
•เสยงตอการแพรกระจายเชอ
ไ ไ •ไดรบสารนาสารอาหารไมเพยงพอ
•เสยงตอภาวะแทรกซอนของการเปนหมนเนองจากอณฑะอกเสบ
ไขไขสนหลงอกเสบ ( Poliomyelitis)
พบครงแรกในไทย ป พ.ศ.2495 เกดจากเชอ Polio virus type 1 2 และ 3 ตดตอทางทางเดนPolio virus type 1,2 และ 3 ตดตอทางทางเดนหายใจและทางเดนอาหาร
เชอเขาสรางกาย แบงตวมากในลาไส
ผานเขาทาง Axon ของ Peripheral Nurve
เชอเขาส Anterior Horn Cell มการทาลายของสมองสวน Reticular Information , Vesticular Nuclei และสมองสวน Cerebellum มผลตอเสนประสาททไปเลยงกลามเนอ ทาใหกลามเนอลบเลก
• Bulbar poliomyelitis มการทางายของเสนประสาทสมองเสนท 5,9,10,11 ฯลฯ ทาใหเกดอมพาตของกลามเนอบรเวณตางๆทเกยวของ การมองเหนเปนสองภาพ หายใจลาบาก อาการแทรกซอน
•อมพาตอยางถาวร
•หายใจเองไมได
•นวในไต ปสสาวะไมออก ทองผก
•ความดนสง
11//2222//20092009
66
การประเมนสภาพ
• มไข ปวดเมอยกลามเนอเวลาสมผส
• Lymphocyte สง
• Complement fixation test พบแอนตบอดสง
ปญหาทางการพยาบาล
• เกดการแพรกระจายเชอไปสผอนไดงาย
• เสยงตอการไดรบออกซเจนไมเพยงพอเพยงพอ
•ไดรบสารนาและสารอาหารไมเพยงพอ
•มการคงคางของปสสาวะในกระเพาะปสสาวะ
•ทองผก
• เสยงตอการเกดความพการทางรางกาย
•ผปวยและญาตหงดหงด หรอวตกกงวล
•ผปวยและญาตไมเขาใจเกยวกบการปองกนและควบคมโรค
Rabie Rabie พษสนขบาพษสนขบา
เชอจะเขาไปทาลายเซลประสาทเชอจะเขาไปทาลายเซลประสาท
อาการ ปวดเมอยตามตว คน กลนไมได คออาการ ปวดเมอยตามตว คน กลนไมได คออาการ ปวดเมอยตามตว คน กลนไมได คออาการ ปวดเมอยตามตว คน กลนไมได คอแขง กระสบกระสาย ชกแขง กระสบกระสาย ชก
Procnosis Procnosis ไมดจะตายหลงจกามอาการ ไมดจะตายหลงจกามอาการ 44--77วนวน
ไขเลอดออก ( Hemorrhagic Fever)
เกดจาก Dengue virus และ Chickunyaเกดจาก Dengue virus และ Chickunya virus ซงมยงลายเปนพาหะ ( Aedes aegypti)
อมมโนคอมเพลกซ จะไปเกาะทผวของเกรดเลอด ทาใหเกรดเลอดถกทาลาย
เกรดเลอดทถกทาลายจะปลอยสารอะมน ซงทาใหผนงหลอดเลอดฝอยรวมากขน ทาใหเลอดออกไดมากขน
11//2222//20092009
77
อาการและอาการแสดง
หลงจากไดรบเชอ 5-8 วน แบงเปน 3 ระยะ
•ระยะไขสง เบออาหาร หนาแดง อาเจยน ทนเกเทสต +ve
• ระยะเลอดออกหรอระยะชอค เกดประมาณวนท 3-6 ของโรค มการรวซมของนาและโปรตนในหลอดเลอดจานวนมาก ทาใหความเขมขนของเลอดสง เกรดเลอดตา เลอดหนด ทาใหชอคไดเลอดออกงายทวรางกาย
•ระยะพกฟน ตนสปดาหทสอง จะเขาสภาวะปกต
การประเมนสภาพ
• เกรดเลอดตากวา 100,000 เซลล/ลบ.มม.
•Hct มากวาหรอเทากบ 20 % ของของเดม
•Albumin ตา
•มไข ตบโต จดเลอดออก Pulse Pressure แคบ
โรคแทรกซอน
• มนาในชองเยอหมปอด
•อาการไตวาย
•นาเกน
•อาจเกดภาวะ DIC เนองจากชอคนานๆ
ปญหาการพยาบาล
• มการเผาผลาญสงกวาปกต
• ไดรบสารนาสารอาหารไมเพยงพอ
•เสยงตอระบบไหลเวยนลมเหลวในระยะชอค•เสยงตอระบบไหลเวยนลมเหลวในระยะชอค
•เสยงตอการเกดภาวะเลอดออกงายเนองจากเกรดเลอดตา
•ปวดทองเนองจากมเลอดออกในอวยวะภายใน
•เสยงตอภาวะนาเกนเนองจากการซมกลบของนาและ
พลาสมาเขาสหลอดเลอด
•ผปวยและญาตไมเขาใจกลไกของโรค และอาจเกดความ ญ
วตกกงวล
การพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรคตบอกเสบ
• ไวรสตบอกเสบ บ(Hepatitis B) ทารกทตรวจพบวาเกดจากมารดาทเปนพาหะพบ HBeAg +ve ทารกมโอกาสสงทจะไดรบเชอจากมารดา ตดตอได
22/01/52
ทารกมโอกาสสงทจะไดรบเชอจากมารดา ตดตอไดทางเลอด สารคดหลง เพศสมพนธ ผลตอทารกคอ Jaundice ตบแขงและเปนมะเรงทตบไดสง
11//2222//20092009
88
การรกษา• แบบประคบประคอง
22/01/52
การพยาบาล• ปองกนการแพรกระจายเชอ
• งดนมแมหลงคลอด
22/01/52
• Hygine care
• สญญาชพ
การพยาบาลทารกทมารดาปวยเปนโรค เอดส
การตดตอจากมารดาไปสทารกคลายๆกบโรคตบอกเสบคอ มการตดตอไดทางกระแสเลอด จากสารคดหลง และทาง
โ ใ
22/01/52
เพศสมพนธ โดยเฉพาะมารดาอยในระยะแพรเชอ และมผลทาใหทารกมความพการไดสง ทารกทเกดจากแมตดเชอจะมโอกาสตดเชอไดถงรอยละ 20-50 และแสดงอาการเมออาย 4 เดอนขนไป
การวนจฉย
• ตรวจหาแอนตเจนหรอยโนมของไวรสอยางรวดเรวในเวลาไมเกน 2 วน
• การเพาะเชอแยกเชอ
• ตรวจหาแอนตบอดดวยวธ ELISA
การรกษา• มารดาใหยา AZT(100mg) วนละ 2 ครงเชา-เยน เมอมารดาตงครรภ
22/01/52
• เมอเจบครรภใหยา AZT(100mg) 3 เมดทนทกอนเดนทางจากบานไป รพ.และทานตอ 3 เมดทก 3 ชม.
• ลก ทานยา AZT(10mg/ml)ในขนาด 2 mg/kg ทก 6 ชม.เปนเวลา 6 สปดาห
การพยาบาล• แยกมารดาและทารกในกรณทยงไมแนใจวาทารกไดรบเชอจากมารดาหรอไม
งดใหนมมารดา
22/01/52
• งดใหนมมารดา• ในกรณททารกตรวจพบเชอแลวใหทารกอยกบมารดาไดตามปกต
• Hygine care
• สงเกตผดปกตทวไป
11//2222//20092009
99
อาการอาการ
••ระยะนา ระยะนา Paralytic Paralytic มไข ปวดศรษะ คลนไส มมไข ปวดศรษะ คลนไส มอาการคลาน อาการคลาน MeaningitisMeaningitis
••ระยะอมพาต ระยะอมพาต Paralytic stage Paralytic stage กลามเนอออนกลามเนอออนปวกเปยกปวกเปยก
••ระยะฟนตว ระยะฟนตว Recovery stage Recovery stage ถาเซลไมถกถาเซลไมถกทาลายมาก จะกลบคนปกตภายใน ทาลายมาก จะกลบคนปกตภายใน 44--6 6 wkswks
ไขเลอดออกไขเลอดออก
เกดจาก เกดจาก Dengue virus serotype Dengue virus serotype 1 1 ,,22, , 33, , 44, ,
Arbovirus group A Arbovirus group A และ และ Chikunya aegyptiChikunya aegypti
ไป ไป ใ ใ เชอเขาไปทาลายเมดเลอดแดงเชอเขาไปทาลายเมดเลอดแดง ทาใหเมดเลอดทาใหเมดเลอดแดงแตกแดงแตก Platlet Platlet จะตา และนาและ จะตา และนาและ PlasmaPlasmaซมซมออกนอกเสนเลอด ทาให ออกนอกเสนเลอด ทาให Hct Hct สงสง
Tuniquest Test Positive(Tuniquest Test Positive( > > 15 15 จดจด))
อาการอาการ
••ระยะไขสง ระยะไขสง 33--7 7 วน เฉลย วน เฉลย 5 5 วนวน
••ระยะ ระยะ Shock Shock ไขลง แตเมดเลอดแดงแตก ไขลง แตเมดเลอดแดงแตก ระยะนนาน ระยะนนาน 2424--48 48 ชมชม. . ตบโตตบโต
••ระยะพกฟน อาจมอาการน าเกนได ระยะพกฟน อาจมอาการน าเกนได
คอตบ คอตบ ( ( Diptheriae)Diptheriae)
เกดจากเชอ เกดจากเชอ Conynebacterium DiptheriaeConynebacterium Diptheriae
อาการอาการ
จะพบอาการบวมของจะพบอาการบวมของเนอเยอรอบกลองเสยง เนอเยอรอบกลองเสยง
ไอกรนไอกรน
เกดจากเชอ เกดจากเชอ Bordertella PertussiveBordertella Pertussiveอาการอาการ
ไ ไไ ไ ระยะแรกมไข ตอมาไอระยะแรกมไข ตอมาไอมาก ไอเปนชด และชกไดมาก ไอเปนชด และชกไดTB TB วณโรควณโรค
เกดจากเชอ เกดจากเชอ Mycobacterium TuberculusisMycobacterium Tuberculusis
PharyngitisPharyngitis
มไข เจบคอ เบออาหาร ไอมไข เจบคอ เบออาหาร ไอ
TonsullitisTonsullitis
ไอ เจบคอ มไข กลนอาหารลาบากไอ เจบคอ มไข กลนอาหารลาบาก
Otitis Otitis มไข ปวดหมไข ปวดห
11//2222//20092009
1010
Croup SyndromeCroup Syndrome
BronchitisBronchitis
PneumoniaPneumonia
กระเพาะอาหารอกเสบ ลาไสอกเสบกระเพาะอาหารอกเสบ ลาไสอกเสบ
เกดไดทงจากไวรสและแบคทเรย เกดไดทงจากไวรสและแบคทเรย Shigellosis, Shigellosis, Samonella ,Amebic ,Entameba histolitikaSamonella ,Amebic ,Entameba histolitikaอาการ อาการ
มไข รวมกบถายมไข รวมกบถายเหลว ตอมาอาจมถายเปนมกเลอดเหลว ตอมาอาจมถายเปนมกเลอด
การกษาการกษา
•• Maintenance Therapy Maintenance Therapy ทดแทนหนาททวไปทดแทนหนาททวไป
BW BW 00--10 10 kgs kgs ให ให 100 100 cal/kg (cal/kg (100100ml/ml/100100cal)cal)
1010--20 20 kgs kgs ใช ใช 10001000++5050cal/kg cal/kg นนนน..ทเกน ทเกน 10 10 kgkg
>>20 150020 1500++20 20 cal/kg cal/kg นนนน..ทเกน ทเกน 20 20 kgkg
Deficit TherapyDeficit Therapy
•• Mild Dehydration Mild Dehydration นนนน..ลดลง ลดลง 33--55% % มการขาดมการขาดนา นา 3030--50 50 ml/kg ml/kg อาการปากแหง อาการปากแหง skin turkor skin turkor เลกนอยเลกนอย
•• Moderate Dehydration Moderate Dehydration นนนน..ลด ลด 55--77% % ขาดนา ขาดนา 5050--70 70 ml/kg ml/kg ซมปากแหง ซมปากแหง pulse pulse เบาเรว ปสสาวะเบาเรว ปสสาวะออกนอยออกนอย
•• Severe Dehydration Severe Dehydration นนนน..ลดลด>>77% % ขาดนา ขาดนา 7070--100100 l/k l/k ไมรสกตว ไมรสกตว
Replacement TherapyReplacement Therapy
การใหสารน าทดแทนอยางเรว ใน การใหสารน าทดแทนอยางเรว ใน 4 4 ชมชม..แรก เดกเลก แรก เดกเลก 6 6 ชมชม..
•• นนนน..ลดลด<<55%(Mild) %(Mild) ให ให 50 50 ml/kgml/kg
•• นนนน..ลด ลด 55--1010% % ให ให 5050--100 100 ml/kgml/kgนนนน..ลด ลด 55 1010% % ให ให 5050 100 100 ml/kgml/kg
•• นนนน..ลดลด1010% % ให ให 100100--200 200 ml/kgml/kg
•• นนนน..ลด ลด 1515% % ให ให 150 150 ml/kgml/kg
หลกการทดแทนหลกการทดแทน
•• ถาขาดนามาก ใน ถาขาดนามาก ใน 2424hrs hrs แรกแรกใหไดไมเกน ใหไดไมเกน 1010%%
ถาไมขาดนาถาไมขาดนาให ให 55%(%(5050ml/kg)ml/kg)
•• Maintenance Maintenance เทากบ เทากบ 100100ml/ml/100 100 calcal
•• ทดแทนสวนทเสยไปเรอยๆ เชนถายงถายอยทดแทนสวนทเสยไปเรอยๆ เชนถายงถายอย
11//2222//20092009
1111
หลกการให หลกการให ORSORS
•• mild mild ถาย ถาย 1 1 ครงทก ครงทก 2 2 ชมชม.(.(55ml/kg/hr)ml/kg/hr)
••Moderate Moderate ถาย ถาย > > 1 1 ครงใน ครงใน 2 2 ชมชม.( .( 1010ml/kg/hr)ml/kg/hr)
•• รนแรงมาก ถายตลอดเวลา รนแรงมาก ถายตลอดเวลา ((2020ml/kg/hr)ml/kg/hr)
ตองคด ตองคด Deficit + MaintenanceDeficit + Maintenance
การให การให ORS ORS ทดแทนครงทถายทดแทนครงทถาย
•• อายตากวา อายตากวา 2 2 ป ให ป ให 11//44--11//2 2 แกวแกว( ( 22--4 4 ออนซออนซ))4 4 ออนซออนซ))
••อาย อาย 22--10 10 ป ให ป ให 11//22--1 1 แกวแกว((44--8 8 ออนซออนซ))
•• อายมากกวา อายมากกวา 10 10 ป ให ป ให 11--2 2 แกว แกว ((88--16 16 ออนซออนซ))
Meaningitis Meaningitis เยอหมสมองอกเสบเยอหมสมองอกเสบ
เกดไดทงจาก เกดไดทงจาก Bacterial Bacterial และ และ Virus Virus จากทางเดนหายใจแลวเขาสระบบจากทางเดนหายใจแลวเขาสระบบและ และ Virus Virus จากทางเดนหายใจแลวเขาสระบบจากทางเดนหายใจแลวเขาสระบบไหลเวยนไหลเวยน
เกดจากเชอ เกดจากเชอ Herpes virus Herpes virus หด คางทม หด คางทม
แบคทเรยทพบบอยคอ แบคทเรยทพบบอยคอ Hemofhilus Hemofhilus Influenza Type ,Neisseria meningitidesInfluenza Type ,Neisseria meningitides
อาการอาการ มไขหนาวสน ซม ไมมไขหนาวสน ซม ไมคอยดดนม ชก คอแขง คอยดดนม ชก คอแขง Kernic and Brudzinski Kernic and Brudzinski sign sign ไดผล บวก อาจพบจดเลอดออกเลกๆ ไดผล บวก อาจพบจดเลอดออกเลกๆ Petechia Petechia ไวตอการตอบสนองไวตอการตอบสนอง ปวดกลามเนอ ปวดกลามเนอ กลวแสงกลวแสงกลวแสงกลวแสงLabLab Lumbar Puncture Lumbar Puncture พบม พบม Lymphocyte Lymphocyte และ และ Mononuclear Mononuclear มากขนมากขน
การรกษาการรกษา ยาลดไข ยาคลายยาลดไข ยาคลายกลามเนอ กลามเนอ Acetaminophen(Junifen) Acetaminophen(Junifen) และยาและยาปฏชวนะปฏชวนะ
EncephalitisEncephalitis ((สมองอกเสบสมองอกเสบ))
สาเหต สาเหต ตดเชอ ไวรส แบคทเรย โปรโตซว ตดเชอ ไวรส แบคทเรย โปรโตซว หลงจากฉดวคซนหด หดเยอรมนหลงจากฉดวคซนหด หดเยอรมน
อาการ อาการ มไข ซม คลนไส อาเจยนพง เคยวกลนมไข ซม คลนไส อาเจยนพง เคยวกลนลาบาก ชก คอแขง กลามเนอทางานไมประสานกนลาบาก ชก คอแขง กลามเนอทางานไมประสานกน
SepsisSepsis
เกดจากการตดเชอเขาสกระแสเลอด อาจเกดเกดจากการตดเชอเขาสกระแสเลอด อาจเกด ใ ใ จากการตดเชอในระบบตางๆนามากอน หรอตดจากจากการตดเชอในระบบตางๆนามากอน หรอตดจาก
มารดาเมออยในครรภมารดาเมออยในครรภ
11//2222//20092009
1212
ทารกทมภาวะตดเชอหลงคลอด
เปนปญหาทพบบอยและเปนสาเหตสาคญอนดบหนงททาใหทารกตายได
สาเหต เกดจากการตดเชอพวกกรมบวกและกรมลบ
เชอทพบไดบอยคอเชอพวก E.Coli,
Pseudomonas,Samonella
ภาวะsepsis แบงออกไดเปน 2 ระยะคอ
• Early sepsis เปนทารกทมอายตากวา 4 วน อาการรนแรงและมอตราการตายคอนขางสง เกดจาการตดเชอจากมารดาตงแตอยในครรภ หรอขณะคลอดคลอด
• Late Sepsis เปนอาย 4 วนขนไป สาเหตเกดจาการตดเชอจากการคลอดหรอชองคลอด และเชอจากภายนอก
ปจจยเสยงตอการเกด nepnatal sepsis
• ปจจยเกยวกบมารดา เชน ฐานะทางเศรษฐกจ,สขภาพ,การเจบปวยทสามารถตดไปสทารก,ปญหาระหวางการคลอดเชน PROM
•ปจจยเกยวกบตวทารก เชนกลไกการปองกน ทารกคลอดกอนกาหนด,เพศ,ทารกพการแตกาเนด
•ปจจยเกยวกบเชอโรค
อาการ
• งวงซม ตวรอนหรอตวเยน , ดดนมไดนอยลง
•ระบบทางเดนหายใจ หายใจผดปกต,ตวเขยว
•ระบบไหลเวยน หวใจเตนชาหรอเตนเรว ความดนตา ชอค
•ระบบทางเดนอาหาร ทองอด,ตบมามโต,อาเจยน,ทองเสย
•ระบบประสาท ซม, ชก,กระวนกระวาย รเฟลกซไวหรอชา
•ระบบโลหต ซด, เหลอง,จาเลอดตามตว,เลอดออกงาย
การวนจฉย
•ตรวจเลอด CBC,ESR เปนตน
•เพาะเชอโดยตรง
•เจาะหลง
•VDRL,HIV,Hepatitis ,IgM หลงคลอด
การรกษา
•ยาปฏชวนะ
•รกษาตามสาเหต
•รกษาแบบประคบประคอง เชนใหออกซเจนถาตวเขยว•รกษาแบบประคบประคอง เชนใหออกซเจนถาตวเขยว
•รกษาภาวะแทรกซอน
•ควบคมไมใหมการระบาดของโรค เชนแยกหอง
11//2222//20092009
1313
ภาวะตดเชอทพบไดบอย
Syphilis เกดจากเชอ Treponema pallidum Intra-Uterine-Infection
เปน Congenital Syphilis และมความพการแตกาเนดได
อาการแสดง ม2 ระยะคออาการแสดง ม2 ระยะคอ
•Early congenital syhpilis พบในสองขวบแรก พยาธสภาพคลายกบผใหญในระยะทสอง
•Late congenital syhpilis พบในเดอายมากกวา 2 ป พยาธสภาพตรงกบทพบในผใหญระยะท 3 ซงในบางครงอาจดาเนนไปตลอดชวต
การวนจฉยแยกจากโรค• Investigate จาก Congenital rubella ซงจะพบวามารดาประวตมไขมผนขนมากอน และทารกทเกดจากมารดาทเปนหดเยอรมนจะพบวามลกษณะเดนชดคอ มจดเลอดออกตามตว,ศรษะเลก,กระหมอมหนากวาง,ตาเปนตอกระจก,กระจกตาขนฝา,ตอหน,หวใจพการแตกาเนด,อาจมความพการทางปญญาและโครสราง
ไ ของกระดกได
•Congenital cytomeglovirus มกพบวาทารกมศรษะเลกกวาปกต มจาเลอดตามผดหนงเปนลกษณะเดน(echymosis) ตวเหลองจดภายใน 24 ชม. ซดและตายได
•Congenital Herpes simplex
อาการทพบในทารก ซม ไมดดนม สารอก อาจพบผวหนงมตมพอง
•Congenital toxoplasmosis
ป ป ป มารดามประวตกนเนอดบๆ หรอเปรอะเปอนมลแมว มไขตาๆ ปวดกลามเนอมากอน อาจมผนเปน maculepapular
อาการทพบในทารก ซด มจาเลอดตามผวหนง ดซาน มามโต ศรษะเลกคลาย CMV ทดสอบโดยหา IgM ไดผลบวกตอ toxoplasma gondii
•ตดเชอในทารกแรกเกดมารดามกมประวต มไขในระยะใกลคลอด เปนเบาหวาน ครรภเปนพษ มถงนาคราแตกกอนคลอดนานๆ ทาใหทารกทคลอดออกมาอาจมอาการซด ตวรอนหรอเยนผดปกต ซม ไมดดนม หายใจไมสมาเสมอ ทองเดน แขนขาออนเพลย จานวนเกรดเลอดตา
Congenital Leukemia พบไมบอย จะพบวาทารกจะเลยงไมคอยโต
ซด ตบมามโต พบจาเลอดและผนทวไปตามรางกาย ตรวจพบเซลลเมดเลอดขาว ออนจานวนมาก
Hydrops fetalis ทารกมอาการบวมทวตว ซด ตบมามโต
สาเหต เกดจากโรคเมดเลอดแดงแตกงายในทารกแรกเกด Rh
incompatibility มารดาม Rh type ลบ ในขณะทบดาม Rh type บวก
บตรม Rh type บวก ทาใหเลอดแมและลกไมเขากนเกดภาวะเมดเลอด
แดงแตกงาย
เกดจาก Abnormal Hemoglobonopathy พบบอยในเดกไทย
และชาวเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงเกดจากทารกสราง y chain ของ
hemoglobin อยางเดยวโดยไมสรางอลฟา chain ของ hemoglobin
การวนจฉย
• อาการและอาการแสดงในทารก
•การทดสอบ serum จาก cord blood คอตรวจ VDRL ถามารดาตดเชในระยะใกลคลอดอาจไมพบในทารก
ตรวจซาอกครงเมอทารกอาย 3 เดอนตรวจซาอกครงเมอทารกอาย 3 เดอน
•ประวตมารดา
•การถายภาพรงสพบวามการเปลยนแปลงของกระดกชนดยาว
มการเปลยนแปลงเปนแถบกวางมองเหนรงสเปนแนวขวาง
11//2222//20092009
1414
การรกษา
รกษาทนททพบวาเปน โดยใหยาปฏชวนะกลม เพนนซลลน
การรกษาแบบประคบประคอง
การปองกน
ตรวจ VDRL ในหญงมครรภทกราย
บาดทะยกในทารกแรกเกด
สาเหต
เกดจากทารกตดเชอตดเชอทางบาดแผล หรอทางสายสะดอทตดจากอปกรณทไมสะอาด ระยะฟกตวโดยเฉลย 3-21 วน
การวนจฉย
•จะพบวาทารกมลกษณะขากรรไกรแขง แสยะปาก
•ชกเกรง ทคอ ทอง แขนขาเกรงแมจะหยดชกแลวกตาม
•วนจฉยแยกออกจากภาวะ septicemia ซงทารกจะมาดวยวนจฉยแยกออกจากภาวะ septicemia ซงทารกจะมาดวย
ไมดดนมเหมอนกน แตทารกจะไมมอาการเกรง ไมมขา
กรรไกรแขง โรคเยอหมสมองอกเสบ ซงตองตรวจนาไขสน
หลงด ภาวะแคลเซยมตาในเลอด ซงมกจะชกทบรเวณปลาย
มอปลายเทา
การรกษา
ให Antitoxin ชนด TAT หรอ TIG
( tetanus immune globulin)( tetanus immune globulin)
ให Antibiotic
ใหยาคลายกลามเนอการรกษาแบบประคบประคอง
การปองกนและการพยาบาล
•ใหสขศกษาแกหญงมครรภ
•ใหวคซนปองกนบาดทะยกแกหญงมครรภ
•แนะนาเรองการคลอดทถกสขลกษณะ
ดแลเรองอบตเหต และภาวะขาดออกซเจนขณะชก
ทารกทมารดาเปนวณโรค
พบ Congenital tuberculosis ไดนอย เกดจากการททารกตด
มารดาตงแตอยในครรภ หรอขณะคลอดหรอในระยะหลงคลอดไดมารดาตงแตอยในครรภ หรอขณะคลอดหรอในระยะหลงคลอดได
ในกรณทมารดาอยในระยะตดตอ
11//2222//20092009
1515
การดแลปองกน
• ใหวคซน BCG แกทารกหลงคลอดทกราย
• ไมจาเปนตองแยกมารดาและทารกในกรณทมารดารกษาครบ
ตดตามดอาการอยางใกลชดในระยะ 3 เดอนหลงคลอด
•รกษาโดยใหยามารดาและทารกควบคกนไป
การตดเชอ ไวรสในทารกแรกเกด
สาเหต
เกดจากการตดเชอตงแตอยในครรภ หรอการตดเชอ เกดจากการตดเชอตงแตอยในครรภ หรอการตดเชอในระยะหลงคลอด เชอทพบไดบอยคอ HIV ,Hepatitis, CMV,เรม,อสกอใส,หดเยอรมน, โปลโอ เปนตน
อาการและอาการแสดง
หดเยอรมน พบวาทารกจะมอาการตาเปนตอกระจก ตอหน ตาขน หหนวก หวใจพการ ปญญาออน
Cytomegalo virus พบทารกมภาวะศรษะเลก (microcephaly) ห
หนวก มานจอตาอกเสบ หนปนเกาะในเนอสมอง พบปญญาออนได
เรม พบคลายกบการตดเชอแบคทเรย มกตดในระยะคลอดมากกวา
ครรภ พบเมดนาพองใสตามผวหนง ศรษะ เยอบปาก
อสกอใส(Chicken Pox) จะพบวาแขนขาทารกไมเจรญเตบโต
เหมอนเดกปกต มรอยแผลเปนทผวหนง บางรายอาจมชก ตาเปนตอ
กระจก ศรษะเลกรวมดวย
Toxoplasmosis พบทารกมศรษะเลก มานจอตาอกเสบ มหนปนหนปน
เกาะในเนอสมอง คางทม ทาใหทารกเปนโรคหวใจ ชนด endocardial fibroelastosis ไขหวดใหญ ถามารดาตดเชอในระยะสามเดอนแรกอาจมผลทา
ให
ทารกพการแตกาเนดได โปลโอ ทาใหทารกแขนขาลบได
การวนจฉยแยกโรค
ตองซกประวตมารดาใหชดเจนตงแตระยะตงครรภ หรอระยะคลอด
หดเยอรมน(Rubella)ถามารดาตดเชอตงแตอยในไตรมาสแรกของการตงครรภจะทาใหแทงบตร ได ถาไมแทงกจะมโอกาสเสยงทจะทาใหทารกมความพการแตกาเนดสง ความพการทพบไดบอยคอหหนวก
รองลงมาคอ ตาผดปกต ถาตดเชอภายใน 8 สปดาหแรกกจะทาใหพบ
ภาวะPDA รวมดวย นอกจากนนพบภาวะเกรดเลอดตาไดปอดและสมอง
อกเสบได
CMV พบไดบอยในอเมรกาและยโรป ทาใหทารกมภาวะปญญา ออนตงแตเกด อาการแสดงทารกจะมภาวะศรษะเลก ปญญาออน
ตบมามโต ตวเหลอง จดเลอดออกตามตว จอตาอกเสบ หนปนเกาะในเนอ
สมอง
Herpes simplex virus เชอทพบบอยคอ HSV type 2 ตดในระหวาง
การคลอด อาการจะพบคลายๆกบ CMV คอมไขหรอตวเยน ซม ไมดดนม
ตบมามโต หายใจลาบาก ซม อาจชกได ทพบเดนๆคอ ผวหนงม vesicle
11//2222//20092009
1616
อสกอใส เกดจาการตดเชอ vericella-zoster virus ถามารดาปวยเปน
อสกอใสภายใน 4 เดอนแรก อาจทาใหทารกพการแตกาเนดได เชนกลาม
เนอแขนขาลบ แผลเปนทผวหนง หวเลก สมองฝอ ตาอกเสบ และถา
มารดามการตดเชอในระยะ 5-10 วนใกลคลอดกจะอนตรายทาใหมอตรา
การตายไดสงเชนกน
Enterovirus พบไดในทางเดนอาหาร ไดแกพวก โปลโอ คอกแซคก
เอและบ ไวรสตบอกเสบ ซงจะทาใหมผลตอโรคตบ หวใจและระบบ
ประสาท
ไวรสตบอกเสบ บ(Hepatitis B) ทารกทตรวจพบวาเกดจากมารดาทเปน
พาหะพบ HBeAg +ve มโอกาสสงทจะไดรบเชอจากมารดา ตดตอไดทางเลอด
สารคดหลง เพศสมพนธ ผลตอทารกคอ Jaundice ตบแขงและเปนมะเรงท
ตบไดสง
ไวรสภมคมกนบกพรอง (HIV) การตดตอคลาย HBV ทารกทเกดจากแม
ทตดเชอ HIV จะแสดงอาการตงแต 4 เดอนขนไป ถาตดในไตรมาสแรก กม
ผลตอความพการแตกาเนดในทารกไดเชนเดยวกน อาการทพบคอ ทารกไม
เจรญเตบโต ปวยบอย ตบมามโต ทองเสยเรอรง เปนเชอราในปาก
การรกษา
•รกษาแบบประคบประคอง
การพยาบาล
•ปองกนการแพรกระจายเชอ
•งดนมแมหลงคลอด
•Hygine care
•สญญาชพ
ตดเชอทางเดนหายใจแตมอาการแสดงทางผวหนงตดเชอทางเดนหายใจแตมอาการแสดงทางผวหนง
Dermatitis Dermatitis
UTIUTI
อาการ ปสสาวะขด ปวดอาการ ปสสาวะขด ปวด
Acute PyelonephritisAcute Pyelonephritis
Neprotic SyndromeNeprotic Syndrome
AGN Acute Glomerulo NephritisAGN Acute Glomerulo Nephritis
11//2222//20092009
1717
บทบาทการพยาบาลเมอเดกมไขบทบาทการพยาบาลเมอเดกมไข
• ดแลใหใสเสอผาทอบอน
• เชดตวลดไขเมอไขมากกวา 37 5 องศาเซลเซยส37.5 องศาเซลเซยส
•ใหยาลดไขเมอไขสงกวา 38 องศาเซลเซยส
•ดแลใหไดรบน า
•ดแลใหทานอาหารทมประโยชน High Vit C
Hope you will get the good point Hope you will get the good point