DOI: 10.22122/jhsr.v16i2.3721 Published by Vesnu Publications

1- Vice Chancellery for Food and Drug, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

2- Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

3- Assistant Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

4- MSc Student, Student Research Committee AND Food Security Research Center, Department of Food Science and Technology, School of

Nutrition and Food Science, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

5- Assistant Professor, Food Security Research Center, Department of Food Science and Technology, School of Nutrition and Food Science,

Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

Corresponding Author: Zahra Esfandiari; Assistant Professor, Food Security Research Center, Department of Food Science and Technology,

School of Nutrition and Food Science, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran; Email: z.esfandiari@nutr.mui.ac.ir

http://hsr.mui.ac.ir

Journal of Health System Research Vol. 16, No. 2, Summer

Received: 12.02.2019 Accepted: 13.05.2019 Published: 05.07.2020

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 123

Evaluation of Acetaldehyde in Water Stored in Polyethylene Terephthalate (PET) Bottles Distributed in Retail Stage in Isfahan, Iran

Neda Ghassami1 , Homa Honarmand1, Reza Pourzamani2, Karim Ebrahimpour3,

Hamid Reza Hamidi1, Hadiseh Ebdali4, Sepideh Mosharaf1, Zahra Esfandiari5

Abstract Background: Polyethylene Terephthalate (PET) is a polymeric resin of polyester group used in the manufacture of

beverage bottles. Migration of PET ingredients such as acetaldehyde to the content of bottles has adverse effects on

consumers’ health. The purpose of the present study is to measure acetaldehyde in bottles of water.

Methods: A total of 36 bottles of water stored in PET from 12 commercial brands (6 brands from each mineral and

drinking water) were collected from retail stage in Isfahan, Iran. Measurement of acetaldehyde was performed using

gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). The results were compared with the limit defined in standard of

European Community in SPSS software using t-test.

Findings: Acetaldehyde was found in 26 samples with the frequency of 72%. The average of this compound was

22.18 ± 6.79 and 6.36 ± 4.53 parts per billion (ppb) in mineral and drinking water, respectively. Acetaldehyde

observed more in mineral water compared to drinking water samples. The amount of acetaldehyde was less than the

limit defined in standard of European Community in all samples.

Conclusion: According to the comparison of the measured values for acetaldehyde in mineral and drinking water in

the present study with standard limit of European Community, it is recommended to perform the studies for risk

assessment of different compounds migrated from bottles to their content and their effects on health.

Keywords: Migration; Acetaldehyde; Bottled water; Polyethylene terephthalate

Citation: Ghassami N, Honarmand H, Pourzamani R, Ebrahimpour K, Hamidi HR, Ebdali H, et al. Evaluation of

Acetaldehyde in Water Stored in Polyethylene Terephthalate (PET) Bottles Distributed in Retail Stage in Isfahan, Iran .

J Health Syst Res 2020; 16(2): 123-8.

Original Article

This is an

op

en-access article d

istribu

ted u

nd

er the term

s of th

e Creativ

e Co

mm

on

s Attrib

utio

n-N

on

Co

mm

ercial 4.0

Un

po

rted L

icense, w

hich

perm

its un

restricted u

se, distrib

utio

n, an

d rep

rod

uctio

n in

any

med

ium

, pro

vid

ed th

e orig

inal w

ork

is pro

perly

cited.

DOI: 10.22122/jhsr.v16i2.3721 Published by Vesnu Publications

معاونت غذا و دارو، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران -1

ایران اصفهان، اصفهان، پزشکی علوم دانشگاه بهداشت، دانشکده محیط، بهداشت مهندسی گروه استاد، -2

ستادیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایرانا -3 اصفهان، اصفهان، ایران اه علوم پزشکیلوم غذایی، دانشگدانشکده تغذیه و عمرکز تحقیقات امنیت غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، کمیته تحقیقات دانشجویی و دانشجوی کارشناسی ارشد، -4 ، اصفهان، ایراندانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهانمرکز تحقیقات امنیت غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، استادیار، -5

ایران صفهان،ا اصفهان، پزشکی علوم گاهدانش غذایی، علوم و تغذیه دانشکده غذایی، صنایع و علوم گروه غذایی، امنیت تحقیقات مرکز استادیار،؛ یاریزهرا اسفند :نویسنده مسؤولEmail: z.esfandiari@nutr.mui.ac.ir

http://hsr.mui.ac.ir

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 124

ع شده در سطح ترفتالات )پت( توزیاتیلن پلی های نگهداری شده در بطریارزیابی میزان استالدهید در آب

عرضه شهر اصفهان

، 4، حدیثه ابدالی1حمیدی، حمیدرضا 3پور، کریم ابراهیم2، رضا پورزمانی1هما هنرمند، 1یندا قسام

5زهرا اسفندیاری، 1سپیده مشرف

چكيدهه محتوای بمانند استالدهید سازنده پتترکیبات انتقال .رودکار میه ب نوشیدنیهای بطری تولید در باشد کهمی استررزین پلیمری از خانواده پلیترفتالات )پت(، اتیلن پلی مقدمه:

.گیری میزان استالدهید انتقال یافته از پت به محتوای آب انجام شدگذارد. پژوهش حاضر با هدف اندازهکنندگان میمصرفبر سلامت یثیرات نامطلوبأتآن،

عرضه شهر اصفهان سطح های برند تجاری( موجود در فروشگاه 6برند تجاری )از نوع معدنی و آشامیدنی هر کدام 12نمونه بطری آب نگهداری شده در پت از 36 ها:روش

گیری شد. ( اندازهGC-MSیا Gas Chromatography-Mass Spectrometryتری جرمی )اسپکتروم -ه کروماتوگرافی گازیآوری گردید. سپس استالدهید به وسیله دستگاجمع

.مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت SPSSافزار در نرم tنتایج با استاندارد اتحادیه اروپا مقایسه گردید و با استفاده از آزمون

و 18/22 ± 79/6ترتیب های معدنی و آشامیدنی به درصد مشاهده گردید. میانگین استالدهید در آب 72های مورد بررسی با فراوانی نمونه از آب 26استالدهید در ها:یافته

53/4 ± 36/6 ppb ه در استاندارد اروپا بودمقدار تعریف شد ها کمتر ازر از آشامیدنی و مقادیر در کلیه نمونههای معدنی بیشتگزارش شد. میزان استالدهید در آب.

عریف شده در ت به مقادیر تهای معدنی و آشامیدنی مورد بررسی در تحقیق حاضر و کمتر بودن آن نسبگیری شده استالدهید در آببا توجه به مقایسه مقادیر اندازه گیری:نتیجه

.گرددیشنهاد میپر سلامت بترکیبات احتمالی انتقال یافته از بطری پت به محتوای آن و تأثیرات آن استاندارد اروپا، انجام مطالعاتی در خصوص ارزیابی خطر کلیه

ترفتالاتاتیلن ؛ آب بطری شده؛ پلیاستالدهیدمهاجرت؛ های کلیدی:واژه

های نگهداری شده لدهید در آبزیابی میزان استاار .زهرا یاری، اسفنددهیسپ مشرف، ثهیحد ی، ابدالدرضایحم یدی، حممیکر پورمی، ابراهرضا ی، پورزمانهما هنرمند، ندا یقسام ارجاع:

123-128(: 2) 16؛ 1399 سلامت مجله تحقیقات نظام. ترفتالات )پت( توزیع شده در سطح عرضه شهر اصفهاناتیلن پلی در بطری

15/4/1399تاریخ چاپ: 23/2/1398 پذیرش مقاله: 23/11/1397 مقاله: دریافت

مقدمه

هدای پلاسدتیکی بده دلیدب کمآدود ب های اخیر، نگهدداری ب در برریدر سالبشامیدنی در سراسر جهان افزایش پیدا کرده، اما در حال حاضر استفاده از برری، به

هدای بسدیاری در خصدو عنوان یک مشکب جدی مررح شدده اسدت و نگرانیتدری پلیمدر (. رایج1شود )بندی بن در سرح جهانی مشاهده میبستهکیفیت ب و

اتیل هدای بشدامیدنی، پلدیبندی فربوردهبرای برری مدورد اسدتفاده جهدت بسدته اسدتررزی پلیمری ترموپلاسدتیک از خدانواده پلی(. پت، 2باشد )ترفتالات )پت( می

در تولیددرد نیداز فیآرهدای مصدنوعی مدو نیمدی از که در سداخت متجداوز ازاست (. پت ترکیآدی اسدت 3) رودکار می ها بهابه، ببمیوه و نوشب بندی های بستهبرری

اکسیدکرب ، غیر قابب نفدو که وزن سآکی دارد و نسآت به رطوبت، اکسیژن و دی(. اولی مرحلده در تولیدد 2و از سختی و استحکام مناسآی برخوردار است ) باشدمی

باشد. در ای فرایند، ترکیآات اولیگومر بدا پلیمریزاسیون میپریصنعتی پت، واکنش وزن کم و ترفتالات بیس هیدروکسی اتیب بده عندوان یدک ترکیدس واسدط تولیدد

کندانسیون با استفاده از کاتالیزورهای مختلد شود. در مرحله بعدی، واکنش پلیمیباشد که کندانسیون می گیرد. مرحله اصلی در ای فرایند مربوط به واکنشانجام میدهند. در ای مرحله ممک اسدت ترکیآداتی کده ها با هم واکنش نشان میمولکول

عامب ایجاد طعم و بوی نامناسس هستند، تشکیب شود. استالدهید از ترکیآات گدروه های تولید پت و ب داخدب باشد که نیاز است در مواد اولیه پت، پریفرمبلدهیدها می

(.4کنترل کیفیت، پایش شود ) برری در فراینددهنده برری به محتوای بن، همیشه یک موضوع مهاجرت مواد تشکیب

ثیرات أتدداز پددت، کننددده برخددی از ترکیآددات مهاجرتباشددد. برانگیز میبحدد

(. با توجه به مقررات اتحادیده 1، 2، 5گذارد )میها بر سلامت انسان ینامرلوب

مقاله پژوهشی

http://hsr.mui.ac.ir

و همکارانی ندا قسام

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 125

ای دهنددهیی، باید عداری از مدواد تشدکیب اروپا، ظروف در تماس با مواد غذا

با وجود (.6کند )گردد و سلامت انسان را تهدید میباشند که به غذا منتقب می

شدود، ای که ماده پت به عندوان ترکیدس شدیمیایی غیدر فعدال شدناخته می

سازی نامناسس در محیط، مرالعات مختل حاکی از بن است که شرایط خیره

(. همچندی ، 7گدذارد )مواد تشدکیب دهندده پدت تدأثیر میبر میزان مهاجرت

پت و ایجاد اتصالات ممک است منجر به تخریس حرارتی رایندهای مختل ف

های سدازنده، کداهش وزن مولکدولی عرضی نامناسس، ایجاد برش در زنجیره

نهایی و در نهایت، بزاد شدن ترکیآاتی مانند استالدهید، فرمالدهیدد، فتدالات،

(.8) شود ها و...ببلکیب فن

رند،، تری بلدهیدها و ترکیآی بی( یکی از مهمCHO3CHاستالدهید )ت ر پت جهفرار و دارای بوی میوه است. ترکیس استات فتالات به طور عمده د

تواند به استالدهید تآددیب شدود شود که میپذیری استفاده میافزایش انعرافی ایجداد ای ترکیس هسدتند، مشدکل دارایهایی که ببمیوهدر استالدهید (. 9)

، ppb 10-20تدا حددود های برری شده در مقدادیر کدم ب دراما کند،نمیشود. بنابرای ، با توجده بده اید می منجر به ایجاد طعم نامرلو در محصول

سدی حبستانه مقداری پایی از ترکیس به دلیب ایجاد مشدکب در خصوصدیات ت روری اسدت کده غلظدت بن در بردری پدارگانولپتیک از نظر بو و طعم، ض

المللددی تحقیقددات سددرطان ارزیددابی گددردد. از طددرف دیگددر، ب انددس بی (International Agency for Research on Cancer یداIARC ،)

ر د(. تحقیقداتی 9زا معرفی نمدوده اسدت )استالدهید را به عنوان ماده سرطانها با محتوای رچسس ب خصو بررسی کیفیت شیمیایی و مقایسه اطلاعات ب

ی بلدی و ( و ترکیآدات شدیمای11(، مقدار نیترات و نیتریدت )10بزمایش شده )های پت در اصفهان صورت گرفته اسدت. در ادامده ( در برری6، 7ها )فتالاتهای صورت گرفته و همچنی ، گزارش ارایه شدده توسدط مسدنولان پژوهش

سدتان اصدفهان در خصدوفنی کارخانجات تولیدکننده ب برری شده در اا هددف ه حاضر بدعایجاد بو و طعم نامناسس در ای گروه از محصولات، مرال

بندی پت توزیدع شدده در های موجود در بستهبررسی میزان استالدهید در ب سرح شهر اصفهان انجام شد.

هاروش( Lتا Aهای مختل کشور )برند تولید شده در استان 12پت ب از برری 36از

ندد رب 6برندد تولیدکنندده ب معددنی و 6موجود در سرح عرضه شهر اصفهان )ر شدده ولید کتولیدکننده ب بشامیدنی( با زمان تولید یک ماه بر اساس تاریخ ت

برداری تصددادفی صددورت بندی پددت و اسددتان تولیدکننددده، نمونددهدر روی بسددتهاشدت یشگاه دانشکده بهدها جهت بررسی مقدار استالدهید به بزماپذیرفت. نمونه

دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انتقال داده شد. ،001/0 ،0001/0 ، بلمان( در پنج غلظتMerckاستاندارد استالدهید )شرکت

به همراه نمونه شداهد ب مقردر تهیده و بده دسدتگاه ppmو یک 1/0، 01/0 اسدددددددددپکترومتری جرمدددددددددی -کرومددددددددداتوگرافی گدددددددددازی

(Gas Chromatography-Mass Spectrometry یداGC-MS مددل( )A7980 شددرکت ،Agilent Technologies بمریکددا( تزریدد. شددد. سددپس ،

(. 2r ،1347-x13654 =y= 999/0ها رسدم گردیدد )منحنی اسدتاندارد نموندههای ب داخب برری بده ویدال و لیتر از نمونهمیلی 2سازی نمونه با انتقال بماده

پنتا فلوئدورو 6و 5، 4، 3، 2از ارتو ppmیک میکرولیتر از محلول 200افزودن O- (2,3,4,5,6-pentafluorobenzyl)هیدروکسددیب بمددی ) -بنزیددب

hydroxylamine hydrochloride یدددددداPFBOA شددددددرکت( ) Sigma-Aldrich گرم نمک طعام بغاز گردید. سدپس ویدال در 2/0، بلمان( و

ها جهددت از نمونددهمیکرولیتددر 500قددرار داده شددد و Headspaceدسددتگاه (. تزرید. 12تزرید. شدد ) GC-MSگیری مقدار اسدتالدهید بده دسدتگاه اندازهها با سه تکرار صورت گرفت. نتایج بدا مقدررات اتحادیده اروپدا بدا شدماره نمونه

Directive 82/711/EEC مقایسه گردید. بدر اسداس اید اسدتاندارد، مقددار (. 13تعری شده است ) ppb 60بیشینه استالدهید

( 2Rگیری شامب ضریس همآسدتگی )های اعتآاربخشی روش اندازهشاخصروزی و نو خری بودن منحنی کالیآراسیون، درصد بازیافت، ضریس تغییرات درو

( LODیدددا Limit of detectionروزی، حدددد تشدددخص روش )بدددرونتعیدی ( LOQیدا Limit of quantificationسدازی )و حد تشدخیص کمی

(.1گردید )جدول های مورد بررسی به منظور تعیی تفاوت میانگی مقدار استالدهید در نمونه

هدا در اسدتفاده گردیدد. داده tبا مقدار تعری شده در استاندارد اروپدا، از بزمدون ,version 23, IBM Corporation, Armonk) 23نسخه SPSSافزار نرم

NY 05/0گرفت. ( مورد تجزیه و تحلیب قرار > P داری به عنوان سدرح معندی در نظر گرفته شد.

هایافته

بردری ب مدورد بررسدی دارای اسدتالدهید 36نمونده از 26در پژوهش حاضر، های ، میزان اسدتالدهید در نمونده2های جدول درصد( بودند. بر اساس داده 72)

و ای مقدار در ppb 31/22 ± 00/17ب معدنی از مقدار غیر قابب تشخیص تا ppb 12/7 ± 90/4تدددا 21/0 ± 20/0های ب بشدددامیدنی در بدددازه نموندددههای معددنی و بشدامیدنی بده گیری گردید. میانگی استالدهید در کلیه ب اندازه

بدددود. اسدددتالدهید در ppb 36/6 ± 53/4و 18/22 ± 79/6ترتیدددس معدددادل افت شد. مقدار اسدتالدهید بده های بشامیدنی یهای ب معدنی بیشتر از ب نمونه

ها کمتر از مقدار تعری شده در استاندارد اروپا مشاهده دست بمده در کلیه نمونهداری در میانگی مقدار استالدهید با عدد استاندارد مشاهده گردید و اختلاف معنی

(.P < 05/0گردید )

گیری استالدهید در مطالعه حاضرروش اندازههای اعتباربخشی شاخص. 1جدول

LOD (ppb) LOQ (ppb) )درصد( راتییتغ بیضر )درصد( افتیباز ونیبراسیکال یمنحن

روزیبرون روزیدرون (ppbفاصله خطی ) ضریب همبستگی

998/0 1-100 3/92 6/8 2/10 12/0 39/0 LOD: Limit of detection; LOQ: Limit of quantification

http://hsr.mui.ac.ir

شده در پت ینگهدار یهادر آب دیاستالده زانیم

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 126

یهاشده در نمونه یریگاندازه دیاستالده نیانگیم. 2جدول

پت یشده در بطر ینگهدار یدنیو آشام یمختلف آب معدن

( ppbمقدار ) کد برند انحراف معیار( ±)میانگین

استان تولیدکننده

آب معدنی A ND اصفهان J 00/17 ± 31/22 مازندران

H ND لرستان I 54/1 ± 04/3 گیلان

K 19/8 ± 08/19 چهارمحال و بختیاری L 18/1 ± 52/1 چهارمحال و بختیاری یدنیآب آشام B 20/0 ± 21/0 مازندران C 06/4 ± 10/4 گلستان D 80/0 ± 12/7 البرز E 08/1 ± 22/4 تهران F 90/4 ± 12/7 تهران G 33/3 ± 54/6 تهران

ND: Not detected

دارای مقدددار Gکرومدداتوگرام نموندده ب بشددامیدنی بددا برنددد 1در شددکب

69/4 ppb از استالدهید و نمونه شاهد ارایه شده است. بر ای اسداس، دو پیدکدقیقه شناسایی گردید که به دلیب وجود 8/8و 7/8مربوط به استالدهید در زمان شدود استالدوکسیم است که با استالدهید تولیدد میدو مشت. استالدوکسیم و بنتی

با استالدهید PFBOA(. ای دو مشت. طی واکنش به وجود بمده به وسیله 14) شود. مهاجرت یافته به ب در برری پت تشکیب می

با Gمورد بررسی از برند های آب آشامیدنی . کروماتوگرام1شکل

)الف( و نمونه شاهد از استالدهید )ب( ppb 69/4غلظت

بحثمدواد های جامعه مآندی بدر احتمدال قدرار گدرفت در معدر با توجه به نگرانی

شده در برری پت و تأثیرات نامرلو ترکیآات بندی شیمیایی در درون ب بستهبندی و همچندی ، گدزارش دریافدت شدده از انتقال یافته از بن به محتوای بسته

های برری شده مآنی بدر وجدود بدو و مسنولان فنی کارخانجات تولیدکننده ب پژوهش حاضر بدا هددف طعم محسوس و نامرلو در ای گروه از محصولات،

های معدنی و بشامیدنی انجام شد. مراب. بدا گیری مقدار استالدهید در ب اندازه نتددایج بدده دسددت بمددده، مقدددار اسددتالدهید از میددزان غیددر قابددب شناسددایی تددا

00/17 ± 31/22 ppb (. بدر 2های بشامیدنی و معدنی متغیر بود )جددول در باساس مقایسه مقادیر یافت شده در مرالعه حاضر بدا اسدتاندارد تعرید شدده در

هدای تواند حاکی از سدالم بدودن ب اروپا برای ترکیس استالدهید، ای مقادیر میی معدنی هاباشد. بالا بودن استالدهید در ب برری شده در پت در تحقی. حاضر

تواند مربوط بده وجدود امدلاح معددنی باشدد کده در در مقایسه با بشامیدنی، می تشکیب استالدهید و انتقال ای ترکیس به محتوای بسته تأثیرگذار است.

های مختل قابب مقایسه با نتدایج مرالعده حاضدر، در سدرح ملدی و پژوهشاسدت. در یکدی از المللی با بررسی متغیرهدای مختلد محیردی انجدام شددهبی

کارخانجددات تولیدکننددده ب معدددنی گددازدار در لهسددتان، ترکیآددات فرمالدهیددد و ها گدزارش گردیدد. تری ترکیآات کربونیب شناسایی شده در نمونهاستالدهید از مهم

ها یافدت اکسال نیز در نمونهترکیآات بلدهیدی دیگری مانند پروپانال، نونانال و گلیهای ب بده دسدت بمدد. درجده در نمونده ppb 200تدا 1ادیر شد. بلدهیدها از مق

اکسید کرب در مهاجرت ترکیآات بلدهیددی حرارت، زمان نگهداری و مقدار گاز دی(. در تحقیقدی در 15) حتوای بسته تأثیر قابدب تدوجهی داشدتاز دیواره برری به م

فرانسه، میزان ترکیآات بلدهیدی مانند استالدهید و فرمالدهید در دو نوع ب از ندوع روز پس از نگهدداری در 10برداری و گازدار و بدون گاز در برری پت در روز نمونه

درجده سیلسدیوس از طرید. 60و 50، 40، 20دماهای مختلد نگهدداری مانندد شد. همچنی ، نتایج بررسی نشان داد که درجه حدرارت گزارش GC-MSدستگاه

گذارد. مهاجرت اسدتالدهید در مقایسده بدا بلدهیدد در بر مهاجرت بلدهیدها تأثیر میدماهای مختل در ب گازدار بیشتر مشاهده گردید؛ به طوری که میزان اسدتالدهید

10پس از ppb 5/8و 72درجه سلسیوس، 60و فرمالدهید در ب گازدار در دمای و 17گیری شد. در مقابب، ای مقدار در ب بدون گاز به ترتیدس روز نگهداری اندازه

5 ppb به دست بمد؛ در حالی که میزان اسدتالدهید و فرمالدهیدد در ب گدازدار دربده ppb 5/0و 1و در ب بددون گداز، ppb 5و 47درجده سلسدیوس، 20دمای

(. 2دست بمد ) از نظدر تدأثیر ندوع ب و میدزان اسدتالدهید، بدا مرالعدهنتایج پژوهش حاضر

Bach ( در فرانسه هم16و همکاران )باشد. در تحقی. بنان، بررسی میزان راستا میبرداری و پدس از مهاجرت ترکیآات مختل از جمله ترکیآات بلدهیدی در روز نمونه

هدای گدازدار و بددون گداز روز نگهداری در مقابب ندور خورشدید، در ب 10و 6، 2های گازدار، میدزان اسدتالدهید و فرمالدهیدد بده واسدره ندور ارزیابی گردید. در ب

های بدون گاز ترکیآات مشاهده شد و در ب ppb 10و 50د در روز دهم تا خورشیبلدهیدی در روزهای مختل در مقابب نور خورشید تولیدد نشدده بدود. در مجمدوع،

گیری یکی از موارد تأثیرگذار بر میزان مهاجرت ترکیآات بلدهیدی نتیجه« نوع ب »های مورد بررسدی اثدرات ، ب (. در هر دو پژوهش صورت گرفته در فرانسه16شد )

های ارزیابی مواجهه از خود نشدان ندادندد سیتوتوکسیک و نوتوکسیک در بزمایش(. تأثیر متغیرهای مختل محیری، نور خورشید و درجه حرارت هوا بدر روی 2، 16)

ال

http://hsr.mui.ac.ir

و همکارانی ندا قسام

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 127

روز از مدت زمان نگهداری 100بندی در پت در سوریه طی های بستهمحتوای ب ارزیابی گردید. نتایج بده دسدت بمدده نشدان دهندده HPLCگاه با استفاده از دست

مهاجرت ترکیآات کربونیلی شامب استالدهید، فرمالدهید و استون در ای مدت زمان سازی ب در زیر ندور خورشدید، منجدر بده افدزایش مهداجرت ترکیآدات بود. خیرهیکی در های نگهدداری شدده در شدرایط تداردرصد نسآت به نمونده 15کربونیب تا

(. 17بزمایشگاه شد )زایی قدرار دارد، از نظدر سدرطان 2Bبا توجه به ای که استالدهید در گروه

ای در یونددان بددا هدددف بررسددی میددزان اسددتالدهید در ب معدددنی و مرالعددههای الکلی صورت گرفت و مشخص گردید که میزان استالدهید رابرده نوشیدنی

گیری استالدهید دارد. به همی جهت، اندازهمستقیمی با میزان الکب در نوشیدنی توسط مراجع قانونی ضروری پیشنهاد گردید. در تحقید. مدذکور، اسدتالدهید در

بدا اسدتفاده از ppm 04/0بدا مقددار میدانگی 002/0-096/0فاصله مقدداری در و همکاران در پژوهش خدود Abboudi(. 18مشاهده شد ) HPLCدستگاه

هدای هدای معددنی برریترکیآات دارای کربونیب در ب سوریه، میزان مهاجرتپت پس از یک سال نگهداری در زیدر ندور خورشدید و شدرایط بزمایشدگاهی را

گیری و ترکیآات کربونیب مانند استون، اسدتالدهید و فرمالدهیدد را پدس از اندازه

گدزارش ppb 94 ± 5و 345 ± 18، 434 ± 22روز نگهداری به ترتیدس 210های نگهداری شده در زیر نور خورشید در مقایسه نمودند. میزان افزایش در نمونه

درصد افزایش برای هر یدک 36و 16، 10با شرایط بزمایشگاهی و بدون نور، با (. 19از ترکیآات کر شده همراه بود )

بده گیری اسدتالدهید و فرمالدهیدد ای در کشور تانزانیا با هدف اندازهمرالعه

و بررسی متغیرهای زمدان و شدرایط مختلد ، بدر روی HPLCکمک دستگاه

بندی شده در برری صورت گرفت. نتایج نشان داد نمونه ب نوشیدنی بسته 144

تدا 46/2های نگهداری شده در یخچال، فرمالدهید در بازه مقدداری که در نمونه

25/19 ppb 70/58و استالدهید از مقدار غیر قابب تشخیص تا ppb .متغیر بدود

های نگهداری شده در دمای اتاق نیز مقدار فرمالدهید و اسدتالدهید بده در نمونه

گدزارش گردیدد. بدالاتری مقددار فرمالدهیدد و ppb 10/36و 26/23ترتیس تا

و 46های نگهداری شده در مقابدب ندور خوشدید بده ترتیدس استالدهید در نمونه

187 ppb های نگهداری شدده دار از بلدهیدها در نمونهبه دست بمد. کمتری مق

های نگهداری شده در ندور خورشدید ها در نمونهدر یخچال و بیشتری مقدار بن

های مختل نگهداری نیز بدا گزارش شد. میزان ای بلدهیدها پس از مدت زمان

گیری شده کمتر از محددوده قابدب افزایش همراه بود. با ای وجود، مقادیر اندازه

یرش تعری شده توسط سازمان جهانی بهداشت در خصو فرمالدهیدد بدود. پذ

زمان و شرایط نگهداری به عنوان عوامدب تأثیرگدذار در مهداجرت اید ترکیدس

(. 9گیری شد )بلدهیدی نتیجه

در تحقی. صورت گرفته در ایران، میزان انتقال فرمالدهید و استالدهید بر توزیع شده در سوپرمارکت با استفاده نمونه ب موجود در برری پت 20روی

ارزیابی گردید. بر اساس نتدایج، اسدتالدهید و فرمالدهیدد در HPLCاز روش ها یافت شد. کمتری و بیشتری میزان فرمالدهید و اسدتالدهید در همه نمونهگزارش گردید. مقدار میدانگی فرمالدهیدد و ppb 120-25و 12-45فاصله

به دست بمد. بدا وجدود مقدادیر یافدت شدده از ppb 3/61و 6/28استالدهید (. در پژوهشی در ترکیده، 1ترکیآات کر شده، مصرف ب ایم اعلام گردید )

هدای های ناشی از مشکلات طعم و بدوی نامناسدس در ب با توجه به گزارششده در پت، میزان ترکیآاتی مانندد بنتیمدوان، کآالدت و بندی بشامیدنی بسته

های مختل از برری پت و مواد اولیه پریفرم جهت انتقال استالدهید در حجمدر فاصله زمانی دو ماه تا یک GC-MSتولید برری پت با استفاده از دستگاه

سال مورد بررسی قرار گرفت. بیشدتری مقددار انتقدال در کمتدری حجدم از لیتر( مشاهده گردیدد. عامدب اصدلی طعدم نامناسدس در 5/0های پت )برریهای پت، انتقال ترکیس استالدهید به محتوای ب بود. مقدار استالدهید یبرر

متغیر بود و میزان ای ترکیس ppb 140های نوشیدنی از صفر تا در همه ب . همچنی ، ( یافت شدppb 15ها بالاتر از حد بستانه طعم )در بعضی از برری

درجده سلسدیوس، میدزان 20با افزایش زمان ماندگاری بدا دمدای نگهدداری ترکیآات انتقال یافته با افزایش همراه بود. میزان انتقال ترکیآات مورد بنالیز در

ها کمتر از مقدار تعری شده برای مهاجرت خا بود. لازم به کر کلیه نمونهان مهداجرت خدا بدرای ترکیآدات است که بر اساس استاندارد ترکیه، میدز(. 4تعری شده است ) ppb 6و 30، 6بنتیموان، کآالت و استالدهید به ترتیس

تواندد ( با تحقی. حاضر می1، 4تفاوت مشاهده شده نتایج مرالعات کر شده )های مورد استفاده در تولید پت به دلیب تفاوت در نوع تکنولو ی در تولید رزی

متفاوت تصفیه ب از طری. ازن و یا اسمز معکدوس و هایو همچنی ، روشمتغیرهای مورد بررسی و دستگاه مورد استفاده جهت شناسایی باشد. از دیگدر

هدای معددنی و بشدامیدنی، دلایب مربوط به تفداوت مقددار اسدتالدهید در ب های معددنی و توان به مواردی مانند تفاوت در بستر زمی در خصو ب می

ها اشاره کرد که در تشکیب استالدهید تأثیر دارد. موجود در ای ب نوع املاح هدای عدم امکان دسترسی به ب به توان های پژوهش حاضر میاز محدودیت

ها و توزیع شده در سدرح عرضده بندی در پت تولید شده در کلیه استانبستهجاز . همچنی ، عدم وجود محدوده و مقدار ماشاره کرداصفهان جهت مقایسه

هدای ب در خصو استالدهید در استانداردهای ملی ایران مربوط به فربوردهالمللی سازمان جهانی بهداشدت جهدت بشامیدنی و ب معدنی و استاندارد بی

باشد کده موجدس گردیدد مقایسده نتدایج بدا مقایسه با نتایج مرالعه حاضر می (. 20-22استاندارد اتحادیه اروپا صورت پذیرد )

گیرینتیجههای ب معدنی مورد بررسی در تحقی. حاضر، مقدار انتقال استالدهید در نمونه

بندی در محتدوای پدت گدزارش گردیدد. مقددار بیشتر از ب بشامیدنی بسدتهگیری شده در پژوهش حاضر در مقایسه با استاندارد اروپا کمتر استالدهید اندازه

و ارزیابی خرر اسدتالدهید و بود. با ای وجود، انجام مرالعات جامع در خصکننده از برری به محتوای ب و تأثیر بن بدر دیگر ترکیآات احتمالی مهاجرت

گردد.سلامت، توصیه می

انیدتشکر و قدر، مصدو شدورای 292239مرالعه حاضر برگرفته از طرح تحقیقداتی بدا شدماره

اصددفهان هدای کدداربردی معاونددت غددذا و دارو دانشدگاه علددوم پزشددکی پژوهشبوری دانشدگاه بده وسیله نویسندگان از معاوندت پژوهشدی و فد باشد. بدی می

.بورندجهت تأمی منابع مالی ای تحقی.، تقدیر و قدردانی به عمب می

http://hsr.mui.ac.ir

شده در پت ینگهدار یهادر آب دیاستالده زانیم

1399 تابستان /2شماره /16مجله تحقیقات نظام سلامت/ سال 128

References 1. Dehghani MH, Farhang M, Zarei A. Investigation of carbonyl compounds (acetaldehyde and formaldehyde) in bottled waters

in Iranian markets. Int Food Res J 2018; 25(2): 876-9.

2. Bach C, Dauchy X, Severin I, Munoz JF, Etienne S, Chagnon MC. Effect of temperature on the release of intentionally and

non-intentionally added substances from polyethylene terephthalate (PET) bottles into water: chemical analysis and potential

toxicity. Food Chem 2013; 139(1-4): 672-80.

3. Fukushima K, Coulembier O, Lecuyer JM, Almegren HA, Alabdulrahman AM, Alsewailem FD. Organocatalytic

depolymerization of poly (ethylene terephthalate). J Polymer Sci Part A: Polymer Chem 2011; 49(5): 1273-81.

4. Dogan CE, Cebi N. Investigation of antimony, cobalt, and acetaldehyde migration into the drinking water in Turkey. Pack

Technol Sci 2019; 32(5): 239-46.

5. Wagner M, Oehlmann J. Endocrine disruptors in bottled mineral water: estrogenic activity in the E-Screen. J Steroid Biochem

Mol Biol 2011; 127(1-2): 128-35.

6. Ebrahimi A, Moazeni M, Esfandiari Z, Estaki F, SamaniMajd AM, Mirlohi M, et al. Qualitative evaluation of bottled water

stored in polyethylene terephtalate based on organic chemical compounds. Anuario Instit Geocien 2016; 39(2): 29-35.

7. Esteki F, Karimi H, Moazeni M, Esfandiari Z, Zarean M, Pourzamani HR. Risk assessment of Phthalate compounds migrated

of polyethylene terephthalate bottled water in Iran. J Food Qual Hazard Control. [In Press].

8. Bach C, Dauchy X, Chagnon MC, Etienne S. Chemical compounds and toxicological assessments of drinking water stored in

polyethylene terephthalate (PET) bottles: A source of controversy reviewed. Water Res 2012; 46(3): 571-83.

9. Lugwisha E, Mahugija JA, Mwankuna C. Levels of formaldehyde and acetaldehyde in selected bottled drinking water sold in

urban areas in Tanzania. Tanz J Sci 2016; 42: 1-14.

10. Moazeni M, Atefi M, Ebrahimi A, Razmjoo P, Vahid Dastjerdi M. Evaluation of chemical and microbiological quality in

21 brands of Iranian bottled drinking waters in 2012: A comparison study on label and real contents. J Environ Public Health

2013; 2013: 469590.

11. Moazeni M, Ebrahimi A, Atefi M, Mahaki B, Rastegari HA. Determination of nitrate and nitrite exposure and their health risk

assessment in 21 brands of bottled waters in Isfahan's market in 2013. Int J Environ Health Eng 2014; 3(1).

12. Nawrocki J, Dabrowska A, Borcz A. Investigation of carbonyl compounds in bottled waters from Poland. Water Res 2002;

36(19): 4893-901.

13. Oromiehie A. Plastic packaging food and drug principles and testing methods. Tehran, Iran: Ideh Pardazan Fan & Honar

Publications; 2010. p. 226. [In Persian].

14. Sugaya N, Nakagawa T, Sakurai K, Morita M, Onodera S. Analysis of aldehydes in water by Head Space-GC/MS. J Health

Sci 2001; 47(1): 21-7.

15. Darowska A, Borcz A, Nawrocki J. Aldehyde contamination of mineral water stored in PET bottles. Food Addit Contam

2003; 20(12): 1170-7.

16. Bach C, Dauchy X, Severin I, Munoz JF, Etienne S, Chagnon MC. Effect of sunlight exposure on the release of intentionally

and/or non-intentionally added substances from polyethylene terephthalate (PET) bottles into water: chemical analysis and in

vitro toxicity. Food Chem 2014; 162: 63-71.

17. Abboudi M, Odeh A. Impact of sunlight/dark storage on natural spring water bottled in polyethylene terephthalate. J water

Sup: Res Technol-Aqua 2015; 64(2): 149-56.

18. Ioannidou MD, Samouris G, Achilias DS. Acetaldehyde contamination of water, alcoholic, and non-alcoholic beverages

stored in glass or plastic bottles. Toxicol Environ Chem 2016; 98(10): 1183-90.

19. Abboudi M, Odeh A, Aljoumaa K. Carbonyl compound leaching from polyethylene terephthalate into bottled water under

sunlight exposure. Toxicol Environ Chem 2020; 98(2): 167-78.

20. Iranian National Standard Organization. Natural Mineral Water Specification. No. 2441 [Online]. [cited 2005]; Available

from: URL: http://www.isiri.org/portal/files/std/2441.pdf [In Persian].

21. Iranian National Standard Organization. Drinking Water-Physical and Chemical Specification. No. 1053 [Online].

[cited 2009]; Available from: URL: http://www.isiri.org/portal/files/std/1053.pdf [In Persian].

22. World Health Organization. Guidelines for drinking-water quality. Geneva, Switzerland: WHO; 2008.