DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم...

12
، زمستان و هشتم، شماره بیستطیطرات محی فیا و مخا جغرا7931 ص ص92 - 92 DOI: https://doi.org/10.22067/geo.v7i4.76717 تأث ی راتخریب زیستگاه ت روی بر فراجمعیت هایعمولی ول م( دگان: جونداران پستان) فاطمه طباطبائزدی ی ی7 - ستاد ا ی ار محیط زیست، عی وع طبیشكده مناب دان مح ی ط ز ی ستوسی مشهد، مشهد،نشگاه فرد دا ایران اریخ دریافت: ت93 / 8 / 7931 تاریخ تصویب:92 / 77 / 7931 چكیدهمواره هفظت از مابين حا تعارضاتي محيط زیسته و هاسعازندعش رسا هماع توسع انواع وهعو و سعازارنش ك م ي تواندش نقش همعيتانقعامل و ار تكا سمي م ح هعا يعایفعا مي وحش ا كددعشنامع با ها توسع و پاوژه ا راه هاا ميهاظتي ار مداطق حفا ك ساز رونش مي تواندعش و بعا تقسعيویعي بعاهو ز یكپارچگي زیستگاه، آن ها محيط را ب حياامن باا هایي نا مبعش وحش سعاز بع مدظور بارسعي نقعش چديندوع زیستي، تاتي بااطا مخا پویایي ر داسياهمعيت فا های ي ازيمعوي مع و9 كع یونع انعشه و هوشیش رشه است تسر س يك ۀ زیستگاهي توسط كه ها هعا واه بزریا هعا ب صعور زیسعتگاه ها كوچعرآمشه انش صيش روش ب علامت و صيش مجش یذارCMR ر كشور بلژیعع مطايع رعش كلدي هعا زیستگاهير ها يك موهو ب عدوا ن یاهمعيت فا رشر نظا یافت شان نتایج ن ميهدعش كعر يكع ۀ زیستگاهي ك بزرگ تاه بو و كمتار یافتا قا تعا مورایط ز را یستگاه ي مداسب تاه بو واهمعيت فا باقي مانشه ناخ كمتا با ب سو ا محليا نقا است پيش رفت اهمعيت فا مذكورزنظا ا هو و تعشازنظا ا نسبت هدس يت ب را نسب بيشتایشار پااهمعيت فا هاا شانیگا ن کل ی دواژه ها: انقا ا، دوع زیستي ت، تخایب زیستگاه، ون، يو و- - و نو بلژی. 3 9 نوی س: دشه مسئو92623669399 Email: [email protected] 2 Common vole 3 Louvain-la-Neuve

Transcript of DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم...

Page 1: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

7931جغرافیا و مخاطرات محیطی، شماره بیست و هشتم، زمستان

92 -92صص

DOI: https://doi.org/10.22067/geo.v7i4.76717

(پستانداران: جوندگان)ول معمولی هایفراجمعیتبر روی تخریب زیستگاه راتیتأث

ایراندانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ستیزطیمحدانشكده منابع طبیعی و ، زیستمحیط اریاستاد -7ی یزدیفاطمه طباطبائ

92/77/7931تاریخ تصویب: 93/8/7931تاریخ دریافت:

چكیده

سعاز وهعو و انواع توسعع هماندعش رساسعاز و ها ه زیستمحيطتعارضاتي مابين حافظت از همواره

ها بانامع كددعش وحش ایفعا مييعا هعا حمسمي ر تكامل و انقعاا همعيت نقش تواندشيم ارنش ك

بعاهو ز یعيبعا تقسعيو و تواندعشرونش ميساز ك ر مداطق حفاظتي اهاا ميها راها و پاوژهتوسع

بارسعي نقعش مدظوربع سعاز وحش مبعش هایي ناامن باا حيا را ب محيط هاآنیكپارچگي زیستگاه،

هونعشه و ا یونع كع 9و معمعويي از يهایفااهمعيت داسيرپویایي مخاطااتي باا تدوع زیستي،چدين

كوچع ها زیسعتگاه صعور ب هعابزریااهو هعاها هك توسط زیستگاهي ۀيك ر س تسشیش رشه است

هعا كلدي رعش مطايعع بلژیع كشور ر CMR یذار و صيش مجش علامت –ب روش صيش انش رآمشه

ۀ ر يكعكع هدعشمينتایج نشان ر نظا یافت رش فااهمعيتی نعدواب موهو ر ها يك زیستگاهي

فااهمعيت و بو ه تامداسب يیستگاهراایط زمور تعا قاار یافت و كمتا بو ه تابزرگك زیستگاهي

ازنظاتعشا و هو ازنظا مذكور فااهمعيت پيش رفت استنقاا محلي ا سو ب با ناخ كمتا مانشهباقي

یگا نشان ا ها فااهمعيتپایشار بيشتا را نسبت ب يهدسنسبت

3.بلژی نوو- -و ، يوون ،زیستگاه تخایب ،تدوع زیستي ،انقاا :هادواژهیکل

Email: [email protected] 92623669399دشه مسئو : سنوی 9

2 Common vole

3 Louvain-la-Neuve

Page 2: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

رماره بيست و هشتو طاا محيطي هغاافيا و مخا 99

مقدمه -7

ها یونع هعاروززیستي مواهع اسعت و تدوع سابق بيبحاان با انساني روزافزون فشارها ب ييل اماوزه زمين

.باابا انقاا تعاریخي اسعت 99999تا 9999بين هایون ناخ انقاا قاا و ناپشیش رشن هستدشبسيار ر حا ان

ميليون هكتعار تعا حعش بايعایي نعابو رعشه 699كامل و ر طورب هازیستگاهميليون هكتار از 2تاكدون عملكا زیستي

مسعاهو، تغييعاا ها یونع ، ، رعكارهاگاهزیسعتعلاوه با تخایب . (;Kolbert, 2014 McInerny et al., 2007) است

هعاآنو تخایعب هازیسعتگاه از بعين رفعتن مؤثانعش هایونع ب محيط ر انقاا هاآيایدشهسایع اقليمي و ورو انواع

از كل سطح زمعين را تحعت %36مستقيو طورب انساني ها فعاييت ارنش هایون شسو رو تمام ممدفي و تأثياا

توهسعا علعو زیسعت رداسعان حفاظعت ره و فسميعشن یكعي از .(Sanderson et al., 2002) اار ا ه استق تأثيا

كعاربا بعاا هلعویيا از آن اسعت یاچع هعا حلراهو یافتن هازیستگاهعواقب تخایب و مخاطاا تخایب

هایشعانزیستگاهبع تخایعب هایون ب نحوه واكدش و سازیار هازیستگاهسطح مخاطاا ناري از تخایب و تجزی

از زمعين و تغييعا سعيما هاانسعانمشخص است كع اسعتفا ه ناپایعشار خوبيب مشخص نيست، ويي وضوحب هدوز

:(;Bennett et al., 2006; Noss et al., 2009 Doerr et al., 2011) از انشعبار سازمين س نتيج ر پي ار ك

موهو ا هازیستگاه ستاسقابل از بين رفتن سطح

هازیستگاهكيفيت افت

تاكوچ محشو و ها بخش بزرگ ب هازیستگاهتجزی

تسشیش باا تدوع زیستي و اويين عامل موهو بعاا بحعاان تاینمسو هاآنو تجزی هازیستگاهتخایب ك ازآنجایي

و بعا یعام رعشن زمعين و یسعتاش زمعانهوو ) رعو ميانقاا بزرگ نيز ناميشه انقاا هويوسين ك یاه رشمين

، مطايعع عواقعب و مخعاطاا (;Kolbert, 2014 Keenleyside et al., 2012)افزایش همعيت انسان آغاز رشه است(

باا كل اكوسيستو و چ با رو رفاه بشا هایگاه مسمي ر امور حفاظتي و مشیایتي هعانور و انسعاني ارنعش آنچ

و هعشا افتعا یي هازیسعتگاه ر ره نتعایج و مخعاطاا تجزیع هعافااهمعيت رداسعيپویایي و مدش زیستمطايع

است باخي مسعالل مابعوب بع مؤثااز تخایب و توسع بسيار مانشهباقيكوچ زیستگاهي ها يك ر هافااهمعيت

انشرععشه تشععایح مقايععا مختلعع ر هععاآنموضعععي هععا انقاا ثبععا سععاختار و مخصوصععاً، هععافااهمعيت

(Schtickzelle et al., 2005; Bueno-Enciso et al., 2016)

همعيتعي ر معشیایت مخعاطاا و متغياهعا و رونش تغيياا هاآنو بقا هافااهمعيتمقایس فاایدش و پویایي

تعأثيارامتا تحعت توسط و پعا هافااهمعيت مدش زیستبسيار اهميت ار هازیستگاهرشن تك تك اثاا تخایب و

:(Bueno-Enciso et al., 2016) یيا ميقاار

Page 3: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

99 هاتيفااهمع با رو ستگاهیز بیتخا اا يتأث سا هفتو

طعا انقعاا رو خ رنتيجع رو انشازه همعيعت )فااوانعي( و مستقيماًانشازه زمين یا يك زیستگاهي ك

و یذار مياثا فااهمعيتی

ست هافااهمعيتك ی عامل حياتي ر وام هازیستگاهارتباب

قعاا عامعل ان تایناصليعامل تسشیش تدوع زیستي و تاینمسو هاآنو تخایب هازیستگاهفتن از بين ر ك ازآنجایي

(Schtickzelle et al., 2002; Lacy & Miller 2002; Keenleyside et al., 2012)تدوع زیستي ر عصا حاضا اسعت

اكويعوژیكي كاركا هعا و نيمسعاز مايسع ا اساسي ر ساختاراييموهب تغ ر اثا تخایب ستگاهیرشن ز تك تك

(Lacy & Miller, 2002; Keenleyside et al., 2012) رو ميآن

پسعتانشاران محسعو ویژهبع ر حفاظعت از هعانوران هش شیتسش عدوانب كوچ ها همعيترشن مدزو

(Baguette et al., 2013) رو مي

مكعاني بعا چ ر مقياس زماني و چ ر مقياس هاآنانقاا همعيت هانوران و ۀبشون انستن ایدك چگون انشاز

پاسع ارزیابي اثاا توسعع ارعت ریز مداطق و ر خصوص بانام يانتخا رست تواننمي یكشیگا ارتباب ارنش،

سعا بارعش ميهمعيعت مي رداسعيبومانجام مطايعا ریاوزیستا ك ۀكميدهمعيت ۀانشازفقط با انستن سؤا اینب

سعازمين سعيماها ر هعافااهمعيتمحلي باا حفاظت از ها همعيت رداسيپویایي مطايع ر مور و خواهش بو

از طافعي (Bennett & Saunders, 2010; Baguette & Schtickzelle, 2003)هسعتدش بسعيار مسعو رعشهبیتخا

دایي این ايگوهعا بع اخعذ تصعميما معشیایتي ها زیابها و ره مكانيسوهمعيت رداسيپویایيمطايعا ساختار و

سعاز كع هعا راها و پاوژهها توسعع ا خواهش كا بانام كم رایست زیستمحيطتوسط مسئويين و مشیاان

ها حفاظتي باا حفظ تدعوع زیسعتي و فعون و فلعور مدطقع را تلاش ۀتواندش كليرونش مي ر مداطق حفاظتي اهاا مي

ر طعي قعاون اخيعا رونعش (Bennett & Saunders, 2010) ها مدطق را تغييعا هدعشهمعيت ۀآیدش اثا ساخت وبي

چشعمگيا سعاعت طورب وحشحيا طبيعي ها زیستگاهو ها اكوسيستوایجا تغييا ر ر طبيعت و كار ست

,.Turner et al) یا یعشه اسعتها رعشن زیسعتگاه تكع تك ها و همچدعين یافت است ك مدجا ب افت كيفي زیسعتگاه

هعایي طويعاني، ععای و مسعتقيو بعا تقسعيو و ها ه صور ب خصوصب ها ها و عبور بزریااه احشاث ها ه(2001

(Forman, 2014) سعاز مبعش مي وحشحيعا بعاا ناامن هایيمحيطرا ب هاآنیكپارچگي زیستگاه، باهو ز یي

تأثياران بعا نعابو را ب ييل هاراهها طبيعي صور یافت است و اكوسيستوها اخيا با رمطايعاتي ك طي ه

هعانوران ۀآيو یي و ركار، عامل مؤثا ر تشعشیش عوامعل تسشیشكددعش ۀو همچدين ایجا زميد هاآنتقطيع ها وزیستگاه

سعان بع مدعاطق، تخایعب پذیا ، ستاسعي راحعت و آ رصش آسيب بايا رفتنرشن مداطق، قطع انش قطع وحشي مي

انشازها نامتعا و باياخاه استاس ناري از عبور وسایل نقلي از تبععا ایعن نعوع ، فاسایش خاه، ایجا چشوياراض

افعاا یع همعيعت و تشعكيل يهشا افتا یمانعي مسو ر عدوانب هاها ه و احشاث رساهاتوسع .شدباركاربا مي

Page 4: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

رماره بيست و هشتو طاا محيطي هغاافيا و مخا 99

و غيامسعتقيومسعتقيو مش را نشارت و نسایتاً با تعأثياا ان حفظ و بقا ر طويانيبارش ك تومي يها كوچكهمعيت

و هعااتوبان تعأثياا (9626مجدونيعان و Baguette et al., 2013) بعا مي پعيشمحلعي انقاا سو ب را هاهمعيت

هعا موفقيت، هعامساها و هاهایيهاب یستاه خان ، هانوران متدوع بو ه و باعث تغييا ر رفتارها با رو هاها ه

یافت نيعز این معوار حتعي ر كشعورها توسعع (Forman, 2014) یا مي هاآنو وضعيت فيزیويوژیكي توييشمثلي

كشعور و رعشهحفاظتها كليش و غايب مدعاطق رو ك ايبت ر كشور ما بسيار چشمگياتا بو ه حتي یون یشه مي

(9626)مجدونيان است كشانشه نابو ملي یلستان را رشیشاً ب مثل پاره ملي ها پاره

ها و كایعشورها راهفيزیكي بزرگ ها ، ویژیيبایتيش كلمبيامثل هایي انشگاهاین اثاا تاكدون ر كاهش مدظورب

وحعش مثعل ها حفاظعت از حيعا ر سعتورايعمل بانامع نتایج آن قاار یافت است و مور مطايع تخصصي طورب

قاار یافت است 9وحشمشاركتي حفاظت حيا ۀبانام

رابطع ارا ارنش ایعن هعانوران هازیستگاهمسو و مؤثا ر هونشیان نقش بسيار پستانشاران كوچ بخصوص

وهو بعااین هدعش ميقعاار تعأثيارا تحعت هایشعانزیستگاهسعاختار فيزیكعي و بو هقي با اهزا ی اكوسيستو عمي

& Amori) یيعا ميو تدعوع زیسعتي قعاار وحشحيا محققين و حاميان مور توه كمتا معموياً ر نيا طوركليب

Gippoliti, 2000) سعيما سعازمين و زنجيعاه غعذایي، ایعن رعداختيبومعلاوه بعا نقعش هونعشیان ر فاایدعشها

را مسدشسعين هعاآن كع طور ب )دعش اینمایفعا مي اكوسيسعتو ر فا مدحصعاب پستانشاران كوچع نقعش كعاركا

قاار یيانش مور توه خوبيب مشیایتي و حفاظتي ها پاوژه ر بایش يذا ( خواندشمينيز هااكوسيستو

بع بارسعي وضععيت همعيعت ،هاآنمدش همعيت با رو زیست ۀها تأثيا انشازتئور ذكااین مقاي بشون ر

هعا همعيت انقعاا یكي از عوامل مسعو عدوانب گاهشانزیست رشن تك تك ها و یذر ها ه پس از هونشه ۀی یون

قاار یافت استبارسي مور ها راآن و رونش تغيياا رشه پا اخت وحشي هانوران

بارعش، بعاآور همعيعت مي ۀرعشهعا رداخت یكعي از روش "یذار و صيش مجش علامت –صيش "ایاچ روش

;Meserve & Le-Boulengé, 1987) بارعشرداسعي همعيتعي نيعز رورعي بسعيار كعاربا مييباا مطايعا پویای

Schtickzelle 2003; Zhigalsky & Belan, 2004) بع مدظعور نشعان ا ن ،معذكور ر این مطايع با استفا ه از روش

هعا غيعا تي فااهمعيتو ساختار همعي مدش ها زیستگاهي و تغييا سيما سازمين، ب بارسي زیستنقش تخایب

نعو، ر - -ها توسع و رساساز رسا يعوونمانشه ر اثا فعاييتها زیستگاهي باقيها معمويي ر يك تعا يي و

كشور بلژی پا اخت رشه است

1 WCPP

Page 5: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

96 هاتيفااهمع با رو ستگاهیز بیتخا اا يتأث سا هفتو

هاروشمواد و -9

موردمطالعهمنطقه -9-7

6-9/9كوچع ) زیسعتگاهي ۀسع يكع ر 9بع نعام و معمعويي و ا همعيت با رو یون پوی رداسي ۀمطايع

ع نوو كشور بلژی انجعام رعشه ع ر نز یكي رسا يوون انشرشهمحاب و ایزوي هابزریااهها و ك توسط ها ههكتار(

( 9 ركلاست )

.باشندمی هكتار 9-9/0 هاپلات. اندازه مطالعه شده (هاپلات) گاهیزیست هایلكهعكس هوایی -7 شكل

(,IUCN 2016 9 ) تسشیعش رعشه اسعت ا یون اروپایي متعلق ب هونشیان و هث كوچ ی پستانشار و معمويي

و از راق تا مغويسعتان پعااكدش و ایاان این یون از اسپانيا ب سمت رما تا فدلانش و از سمت هدو و راق تا تاكي

مدعاطق علفزارهعا و و اراضعي كشعاورز اهعهدگل متدعوعي رعامل مااتعع، هازیستگاهمعمويي ر ها و ارنش

متعا یافعت رعو 6999 ر ارتفاعا مختلع از سعطح ریعا تعا ارتفعاع توانشمي این یون كددشميزنشیي كوهستاني

1 Microtus arvalis Pallas 1778

9993ايمللي حفاظت از طبيعت اتحا ی بين 9

Page 6: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

رماره بيست و هشتو طاا محيطي هغاافيا و مخا 92

(Yigit et al., 2016; Mahmoudi et al., 2017 ) سعاز يان و ي زنشیيهایكلديیاوهي ر صور ب معمويي ها و

اراره كا سانانیاب ، انواع راسوها، پانشیان ركار ، هغشهاب توانمي هاآنطبيعي ان از صيا كددشمي

کار روش -9-9

مطايععا بعاا انجعام متعشاو هعاروشي از ك یك یذار و صيش مجش علامت –از روش صيش ر این مطايع

( كع از 9)تصعویا رعماره 9فلعز ۀتلع 33صيش توسعط ،باردش استفا ه یا یشه است ر این روشمي رداسيهمعيت

متعا از یكعشیگا قعاار 3با فاصعل تایي ه ر و ر ی هاتل ، A ر يك كارایي بايایي باخور ار هستدش استفا ه یا یش

متا از یكشیگا یذارت رعشنش از هعو 3با فاصل حشو تایيپدج 3 ر چسار ر ی هاتل Cو B ها يك ر انشیافت

یذارعت و هاتلع بعشازظسا 93:69و 93طعم استفا ه رش ر ها رب از تل یذار بين ساعت عدوانب و سيب پاه

هاتلع سعاعت 39، حشو انجاميشمي ر ها وره تل یذار ك س رب متوايي ب طو رشنشميصبح روز بعش چ

كع بسعيار متعا ميلي 99 9ميشل و عش كليپس فلز ها ذكارشه توسطنمون بو نش یيا نمون فعا و آما ه باا

هعا بعا رو یوش و (Le-Boulengé & Le-Boulengé-Nguyen, 1987) بارعدشمي اقتصا نيز حا رعين ایمن و

سعدي ۀو پس از توزین و ثبت اطلاععاتي هماندعش هعدس، كلاسعرشه یذار علامت (9 )ركلرونش هانوران نصب مي

هعا رو رعشنش كليپسهایشعان رهعا مي ر زیستگاه (غيافععا )فععا و و وضعيت توييعشمثلي)هوان، بايغ و نابايغ(

و رعشه بازیيا رشه اسعتفا ه ها نمون تشخيص مدظورب ،كددشميبا و حاف رماره هانور را مشخص ها ك یوش

ها سعایا نمونع ۀانعشازب با ار هعا بععش نمونع وره ار رها علامعتنمون سازنش را ميسا مي نوراناهپایش

انش ارت زیستگاه احتما صيش

فلزی اوگلان ۀاز یک تل یرهاساز( و ول معمولی در حال های فلزی میشل )تصویر سمت چپپسکلی -9شكل

.()تصویر سمت راست 1 Ugglan trap

2 Michel Tag

Page 7: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

93 هاتيفااهمع با رو ستگاهیز بیتخا اا يتأث سا هفتو

وره مطايععاتي ز هيسع انجام رعشسا 3/9ب مش مجموع رو روزهس ۀور 96ها ر همعيتاز با ار نمون

،اواخعا فعاور ین و راو ماه سا نيم اسفدش و اواخا مسا، اوایل آذر، لیاوا ،اواخا تياخا ا ، اواخا ب تاتيب ر

هعا ورهبعين انشرعشهمانجا سعا بععش مسامعاه و اواخعاخا ا ، اواسعط تيعا، اواخعا معا ا ، اواخعا رعسایور لیاوا

رشنشمي، تميز و انبار آور همع هاتل با ار نمون

CMR (Le-Boulengé, 1985)همعيت با اسعتفا ه از پكعيج تخصصعي رداسيپویایي ۀمطايع مدظورب ها آناييز ا ه

نجام یافت ا 99999مایكاوسافت آفيس افزاربا استفا ه از نام يهمعيت و نوسانا و آناييز ساختار

و بحث نتایج -9

بعاا نمونع 993از ایعن تععشا بع سعت آمعش مور مطايعع ها از زیسعتگاهو معمويي نمون 936 رمجموع

هعا و طوركليبع افتا نعشمي وم تا سيز هو بو ك بع تلع باا فعا هانمون و بقي رشنشمينخستين بار صيش

ر بارعش( مطايععاتي مي ۀبا پورش یياهي علفي )ك زیستگاهي مداسعب بعاا یونع زیستگاهي ۀها س يك معمويي ر

بعا و B هدعش همعيعت ر زیسعتگاه ميلا )تابسعتان( بايعاتاین حعش همعيتعي را نشعان مي هوياها ژولن و ماه

ددعشه ناپایعشار ككاهش چشمگيا همعيت مدعكس ك طور ب هش را نشان مي يتوهسقابلزیستگاه یگا تفاو بسيار

همعيت ر این زیستگاه قا ر ب احيعا خعو نبعو ه و يذا بارش نزويي آن ر این زیستگاه مي رش ب همعيت و رونش

، كعC زیسعتگاهي ۀانقاا محلي پيش رفت است ایعن ر حعايي اسعت كع ر يكع سو ب زیستگاهي ۀ ر این يك

رعو مشعاهشه مي نسبت هدسعي ازنظاتعشا و هو ازنظار همعيتي هو بيشتاین پایشا ،هها یگا بو از يك تابزرگ

(2و 6 )ركل

گاهی زیست زیستگاهی هایلكهنسبت جنسی در هایتفاوت فراوانی و نوسانات دهندهنشاننمودار -9 شكل

Fو ماده: M. نر:مطالعه شده

1 Microsoft office Excel 2007

Page 8: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

رماره بيست و هشتو طاا محيطي هغاافيا و مخا 93

زیستگاهی هایلكهدوره در در هر صیدشده هاینمونهفراوانی و بقای نوسانات دهندهنشان نمودارهای -4ل شك

(Plot A,B,C) مطالعه شده.

Page 9: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

99 هاتيفااهمع با رو ستگاهیز بیتخا اا يتأث سا هفتو

یجمع بند -4

ها يكع ۀ ار ، انعشاز آن ر بقعا انكعار غياقابلتعأثيا (تيعفااهمع) ی همعيت هشا افتا ه ۀاويي ۀایاچ انشاز

ایعن پایعشار بقعا و، حفعظ ر بسعيار معؤثا ها نقعش بزریااه احشاث ها ووسازساخت ر اثا شهمانباقي یاهيزیست

رعشه ایزويع ها زیسعتگاهكوچع ۀ هدعش كع انعشازنشعان مي خوبيبع حاضعا مطايع نتایج كدشميایفا هاهمعيت

انش افتعا ه نتوانسعت كوچ هعشاهااست این همعيت بو ه هاآنها ناپایشار همعيت ، عامل مسمي ريمور بارس

ا انعشازهب سعيا نزويعي را طعي نمعو ه و ها زیستي این همعيت ازنظا نسایتاً و اتخاذ كددشسازري مداسبي ها مكانيسو

باردشمينبقا ۀانش ك قا ر ب ا امكوچ رشه

ذ تصعميما معشیایتي و اخع هعا وا بعاا تعيعين وضععيت انقعاا آنههمعيتمش بلدشنظار پيوست باایدك

متفعاوتي ها پاسع مختل رفتارهعا و ها یون و ممكن است (Keenleyside et al., 2012)حفاظتي ضاور است

، (Forman, 2014; Turner et al., 2001; McGill et al., 2006)ها نشعان هدعش تغيياا سيما سازمين و زیستگاه ب

پایعشار سعاختار و یعا ايگعویي زیسعتمدش عدوانبع ها پستانشاران از همعيت مطايع حاضا باا بسيار حا بااین

قابل استفا ه استها زیستگاهي و كوچ رشن يك هاتك رشن زیستگاه ر مواهس با فاایدش تك ها فااهمعيت

اوه بعا عملكعا علعها حفاظتي پيشعگياان ها ر حفاظت رویكا پيشگياان است و تلاشیكي از آرمان ازآنجاك

محيطي و حفعظ یكپعارچگي فاآیدعشها زیسعت تواندعش رميمحيطي مش زیستها كوتاهآرفتگيبافا ر مقابل

توانعش از تعاین رویكعا پيشعگياان ميمسو عدوانبع حمایت از سعيما سعازمين ، باردشتكامل موهو ا نيز مؤثا مي

يعذا (Bennett & Saunders, 2010)كدعش حفاظعت هعاآنهعا ها تمعامي یونع رداختي و همعيتها بومسيستو

مسدشسي بایش با توه كامل ب وضعيت سعيما سعازمين و تدعوع زیسعتي وسازساختها و پاوژها توسع اقشاما

رعداختي هعانوران مدطقع صعور رداسان آردا ب نيازهعا بيويعوژیكي و بومرداسان و زیستمدطق و با مشاوره بوم

علاوه با این، ر صور عشم توه ب اصو حفاظت ر مقياس سيما سعازمين، اقعشاما حفعاظتي و حتعي ، پذیا

خواهعش بعو نعاموفق ر اغلب موار نيز هستدش،با زمانبسيار پاهزید و معموياًك ها ها ر این زیستگاهاحيا همعيت(Keenleyside et al., 2012)

منابع

و مداطق ر ایاان و هسان همااه با هاپارهمباني و تشابيا حفاظت از -رشهحفاظت مداطق 9626مجدونيان، هدای ؛

چاپ وم نشا نگار، فدي هلش او -راهدماها علمي

Amori, G., & Gippoliti, S., 2000. What do mammalogists want to save? Ten years of

mammalian conservation biology. Biodiv. Cons 9, 785–793.

Page 10: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

رماره بيست و هشتو طاا محيطي هغاافيا و مخا 93

Baguette, M., & Schtickzelle, N., 2003. Local population dynamics are important to the

conservation of metapopulations in highly fragmented landscapes. Journal of Applied

Ecology 40(2), 404-412.

Baguette, M., Blanchet, S., Legrand, D., Stevens, V.M., & Turlure, C., 2013. Individual

dispersal, landscape connectivity and ecological networks. Biological Reviews, 88(2), 310-

326.

Bennett, A.F., & Saunders, D.A., 2010. Habitat fragmentation and landscape change. In

Conservation Biology for All (Eds. Sodhi N, Ehrlich P) Oxford University Press, UK, 88–

106.

Bennett, A.F., Radford, J.Q., & Haslem, A., 2006. Properties of land mosaics: implications for

nature conservation in agricultural environments. Biological conservation, 133(2), 250-264.

Bertolino, S., Colangelo, P., Mori, E., & Capizzi, D., 2015. Good for management, not for

conservation: an over view of research, conservation and management of Italian small

mammals. Hystrix, the Italian Journal of Mammalogy 26(1), 25–35.

Bueno-Enciso, J., Esperanza, S., Ferrer-Barrientos, R., Serrano-Davies, E., & José Sanz, J.,

2016. Habitat fragmentation influences nestling growth in Mediterranean blue and great tits.

Acta Oecologica 129–137.

Doerr, V.A., Barrett, T., & Doerr, E.D., 2011. Connectivity, dispersal behaviour and

conservation under climate change: a response to Hodgson et al. Journal of Applied Ecology,

48(1), 143-147.

Forman, R.T., 2014. Land Mosaics: The ecology of landscapes and regions (1995). Island Press.

Keenleyside, K., Dudley, N., Cairns, S., Hall, C., & Stolton, S., 2012. Ecological Restoration

for Protected Areas - Principles, Guidelines and Best Practices. IUCN.

Kolbert, E., 2014. The sixth extinction: An unnatural history. A&C Black.

Lacy, R.C., & Miller, P.S., 2002. Incorporating human populations and activities into

population viability analysis. 490-510.

Le-Boulengé, E., & Le-Boulengé-Nguyen, PY., 1987. A cost-efficient live trap for small

mammals. Acta Theriol 32, 140–144.

Le-Boulengé, E.R., 1985. Computer package for the analysis of capture-reapture data. Acta

Zoological Fennica 173, 69-72.

Mahmoudi, A., Kryštufek, B., Darvish, J., Aliabadian, M., Tabatabaei-Yazdi, F., Moghaddam,

F.Y., Janžekovič, F., 2017. Craniometrics are not outdated: Interspecific morphological

divergence in cryptic arvicoline rodents from Iran. Zoologischer Anzeiger-A Journal of

Comparative Zoology 270, 9-18.

McGill, B.J., Enquist, B.J., Weiher, E., & Westoby, M., 2006. Rebuilding community ecology

from functional traits. Trends in ecology & evolution, 21(4), 178-185.

McInerny, G., Travis, J.M.J., & Dytham, C., 2007. Range shifting on a fragmented landscape.

Ecological Informatics 2, 1–8.

Meserve, PL., & Le-Boulengé, E.R., 1987. Population dynamics and ecology of small mammals

in the northern Chilean semiarid region, Fieldiana. Zoology, New Series 39, 413-431.

Noss, R., Nielsen, S., & Vance-Borland, K. 2009. Prioritizing ecosystems, species, and sites for

restoration. Spatial conservation prioritization: Quantitative methods and computational

tools, 158-171.

Sanderson, EW., Jaiteh, M., Levy, M.A., Redford, K.H., Wannebo, A.V., & Woolmer, G., 2002.

The human footprint and the last of the wild. Bioscience 52, 891–904.

Schtickzelle, N., 2003. Metapopulation dynamics and viability of the bog fritillary butterfly

Proclossiana Eunomia Ph.D. Thesis, Université Catholique de Louvain, Louvai-la-Neuve,

Belgaum.

Page 11: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر

92 هاتيفااهمع با رو ستگاهیز بیتخا اا يتأث سا هفتو

Schtickzelle, N., Choutt, J., Goffart, P., Fichefet, V., & Baguette, M., 2005. Metapopulation

dynamics and conservation of the marsh fritillary butterfly: Population viability analysis and

management options for a critically endangered species in Western Europe. 126(4), 569-581.

Schtickzelle, N., Le-Boulengé, E., & Baguette, M., 2002. Metapopulation dynamics of the bog

fritillary butterfly: demographic processes in a patchy population.Oikos 97(3), 349-360.

Schuster, R., Römer, H., Germain, R.R., Schuster, R., Römer, H., & Germain, R.R., 2013.

Using multi-scale distribution and movement effects along a montane highway to identify

optimal crossing locations for a large-bodied mammal community. PeerJ 1:e189.

The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T13488A22351133. http:// dx.doi.org/

10.2305 /IUCN.UK.2016-2.RLTS.T13488A22351133.en (Visited: November 2018(.

Turner, M.G., Gardner, R.H., O'neill, R.V., Gardner, R.H., & O'Neill, R.V., 2001. Landscape

ecology in theory and practice (Vol. 401). New York: Springer.

Yiğit, N., Çolak, E., & Sözen, M., 2016. A new species of voles, Microtus elbeyli sp. nov., from

Turkey with taxonomicoverview of social voles distributed in southeastern Anatolia. Turkish

Journal of Zoology 40, 73-79.

Zhigalsky, O.A., & Belan, O.R., 2004. Spatiotemporal dynamics of vole populations in

heterogeneous habitats of the Iremal ‘mountain range. Biology Bultein 31(2), 193-199.

Page 12: DOI: //geoeh.um.ac.ir/article_32790_7f851842142086dfc...اعهيدلك شعر ععياطم عیژلب روشك ر CMR شجم شيص و راذیتمالع – شيص شور ب شناهشمآر