V l S T V T j T l O T H l L O S O T H I C A

D s

E R T 1 T U D I N ERERUM PRACTICA RUM.

Q ^V A M

Cum cmfenfu ±Amplt(Jimœ Facultatis Thilofophicæ in Academia ^egia Upfalienß}

P R Æ S I D E

V 1 J ^ O P J ^ Æ C L A J ^ l S S I M O

D n. C L A U D I O a r r h e n i oHift. Profeflore pubi & Ordinario,

Placido bonarum examini Jubmittit

S.z R.z Mtis Alumnus N I C O L A U S D f A N W c fm .

•^ id diem X I V 'Decemb. Anno M D C L X X . iu Auditorio ^ u ß u v u tio .

U P S A L I Æ

Excudit H i n x i c u s C u r i o S, R» M. & Acad, Upfal, Bibliopola»

P R O O E M I U M .

QVt dicendo v d ie t, (3 quas (uflinet oratoris partes omnino im- plere v u l t , velad hoc animum(uum advertere debet, ut non alio utatur genere dicendi, quam quod rei natura ac materia tpfat-yde qua dicendum eß,patipofiit.S ic de re humili (3 abjeBa diBurut perferam eodem procedit modo, quo rei magna (3 excel [a aßimator verus ,acpraco.Vnde diffimtlia argumenta difiimilem quoq\ requiruntß y - lumx ac orationem, Similiter variant qua artium funt objeBa, u tm iis ommnbus eandem nequeas ajjequi accurationem: fed quo dlib et formam

ß b i convenientem non aliam recipit. E t licet artifici quantum (it tribu- endmmnon ignorem, ultra naturam tamen objeBi artem fuamJi cona- bitunr extendere fruflra laborabit. Fatebuntur hocßatuarii, ßculpto- res < & id geniu opifices, qui huic altam , aliam illi materiet poterunt per arteeimfuam imprimereeffigiem. Sic lapidem ferunt à natura (ua A -

fbejfllum nominatum,qui in remotioribus terra locis invenitur, quiq\ a- dto traBabihs e ß , ut ex eo fila poffint duci, ac veflimenta confici,item charrta, quarumfingularis eß ufius, fs apndMagnatespaffim vifuntur. Cujuusgeneris quem alium reperies, qui ita fetraB ari patiatur i Simili motdores fehabet cum iis omnibus, quee objeBacenfentur intelleBus ku- matmi, quorum quccdampleniore certior eque cognitione comprehendi pof- funit >, quadam dubia magis i3 incerta, a t que ideo minus dtßinBe per- cipttiuntur .Quam cognofcendi diverfitatem innuit,qua efl apud M ei aph, dißim Bio Conceptus in Comprehenfivum (3 Apprehenfivum, quorum ille cemxiprehendit objeBum ac penetrat, hic, imperfeBe tantum coonofcit. Vncctle difciplinarum alia certioret evidentioresque fiunt, alia [ecus,no-

flrctuque non parum inde variat cognitio, qua in illis quam in his tutiorA non

non tantum ,fed etiam accuratior eße Çoteft. Hujus differentia caufaa lo te n t ejffe multiplex , quam hic invfjtigareprater rem eße putaverim ,♦ îracipua autem mihi videtur quod res, de quibus- difquiritur, finit vel necifarne vel contingentes, idque alia alits magis vel minus, fetum - dum quarum rationem noftia plane detei minator notitia tut nunquarm certior, quam eft res ipfa, haberi pus fit. Incertior autem (repe e ft louage infra ne: esjitatem ac certitudinem rei fo fit a ob illos, qui circa noss deprehenduntur, dtfechis. lam cum ita j i t , quart folet, quo loco hai- bendx (inc res pradicæ , & qualis earum haberi poiîic noritiaj» Hanc quiefhonem non pauci probe minus traftarunt, etiam viri dofti , Cs ad tpfam antiquitatem fua referentes tempora. Certitudinem n. oi- > mnem rtrum civiliumplane negarunt multi. Non dicam de Academiia "Media folum G? N o v a , quarum illa omne verum tollebat, quafi nihili vere poffet percipi ; hac mitior negabat aliquid comprehendi p ofte ' t propte r deft ft um , quorum vi hocfieri deberet, ideoque de oi-mm refaltem probabiliter difputari poße contendebat 4 De Sceptic is eV- tam res eft in aprico, quod omnem fuflulennt certitudinem. Qui 01- mnes cum ab fur ditatis longé maximce in pier is que dogmati bus cotwiBdi f in t, nemo facile iisfidem habere poterit. A t inveniuntur prcet erea nom pauci, (3 quidem hujus temporis politica do f t r ime magi ft ri, qui in eam - dem etiam hac in par te iniqui Junt, quique et f i de cetero viri fint magrnt (3 eruditione c lari, vel hoc nomine tamen cum iis in tenebris micar e haud integrum exiflimarim. "Redditur itaque hoc argumentum, quto de certitudine rerum civilium dffputatur, non parum difficile ac labcn- riofum,qnod in fe alias nobile efl ac amblum (3 ad àoftrinee hujus digmi- tatem afferendam amplficandamque quam maxime fpefta t.ln quo tea- men vifumfuit paucis fi mas ducere lineas, cum à candido nullo defidte- rari fdeat venia qua hic onus eft, quam ut ego pariter impetrem n tuiti quam de (pero. Adfitmihi precor ope fua Deus !

T h . I.

T H E S . I*

Erminorum explicatio , quorum quidem in hac difputatio- neufus aliquis ert:, pofletquidem , ac forte etiam deberet hic praemitti ̂ nifi tam faciles eflen t, ut aut per fe o b v i i , vel filtern aliunde comm ode ha

beri poflint;Cum & habeam mihi in primis propo* fiiram brevitate, opera hic aliquam ludere non con- fttitui.Igitur tra&ionem ipfam ftatim aggrediar ac pit im o oftendam, quid de certitudine rerum civiliu hiabendüfit, cum gradus fciam dari certitudinis ac meceflfitatis. Scilicet affirmare ac talem conari ad- ft:ruere earum rerum certitudinem, qualem competere certum eft rebus theoreticis & objeéfcis illaru fc ie n t ia m m , ego quidem nonfuftineo, nec credo qiuifquam tam abfurdeaudebit difputare. Sunt e- n im illa neceffaria Sc æternæ veritatis, ac proinde Q*mnium,utà philofophis pronunciari folet, m ertentur affenfum. C on tra , a&iones humanae rr.ul-

A 2 t a m

tam patiuntur contingentiamac viciflïrudinem, u t fi in nniverfum omnes certa ratione'facere certas allaborares, nihilo plus agas > ut ex fabularum a d o r e in re tamen diffimili iocj iar , quam ßdes operam u t cum ratione infamas. Attamen 01 nem prorfus cer titudinem, omnem neceflitatem rebus pradicis d e trahere, nb omni (olida philofophia alienum v id e tur* Q u o J etiam ex (cquentibus paucis, ut (pero , conftabit.

T h e s . ir.Etfi libertas humani arbitrii faciat, utfumma

circa res adionesque humanas fit contingentia,(ci- licet ut eas vel exercere vel intermittere penes nos omnino fit* Hinc tamen fequi nullam rebus ipfis deberi necesfiratem integrum non eft dicere. Prim o enim repugnat hoc juri naturali, de quo hoc pa- d o penitus ad u m fo re t , fi prorius nulla daretnr rerum civilium neceffitas* Et (êqueretur peffimeà natura ipfa conlultum efle rebus humanis , quod plane nulla infeverit principia , ad quae veluti normam adiones ac vitam certo componeres. Sane hinc innumera (equerentur abfurda. Nam primum opinio loco effet jufti & aequi, eâque mundus, ut ajunt, regeretur* N ec deinceps ullum haberent v6rumpimcipruindi(cipiinae, Ifcgum ac inftitutio-

num»

mum* Invalcfceret demum ac approbaretur profliga n d a flaçitiofilTimorum hominum v ita , quibus o m n e quod l ib e t , l ic e t , & apud qnos nihil aliud w a le t , quam quod propriaiplorum lubido acopi- miodidlitat A qua non abfimilis hodieque eft Ie, fmi ̂ arum iftorum ac novorum Cafuiftarum proba- b) litas,quailli omnem fuam T heologiam moralem rmetiuntur, ita ut cuilibet facere liceat, quod unus dlo

enim tale ut nullam partem opinion i hominum o r tum faum debeat,cum ab ipfa natura & ejusaudorte D eo eam habeat audoritatem , ut à nullo ne poten«- tiflimo quidem convelli ac mutari poffir. Vndce (equitur moralibus ablolutam deberi certitudinem). Q uippe Ethica verfatur circa jus hoc natur« expo>- nendum , nec aliud fere font, qu* ibi tradantur , quam fcita ejufdem & conclufioncs* Quemadmo«- du m C ic . in fuis officiorum libris primo honefturm ipfùm ànatura eru it , deinde ex eo tanquamfontte derivari rivulos, omnia officiorum genera oftenditr, ita ut nihil virtutis ibi attingatur, quod non ad hame originem ac fontem reducitur. Hic tamen notari debet non omnia huju« juris ejufdem effe evidentiae ac certitudinis , five principiorum five conclufionm inde dedudarü nomine veniant.Qua de re cum a*.- liunde vix clarius pofle conflare exiftimarim quarm ex loco quodam Grotii,qui exftat l.i i.d.j.b. & p. c;4 ao jT.43.Ejus hic mentione in jeciiïe non pœnitebitr. Adfcriberc autem quoniam prolixior eft, verat ratiio inftituti. Deinde à varietate circumftantiarum quat- fi vim aliquam patiuntur non pauca hujus juris,nom tamen ut in fe & fua natura mutentur aut prorfus ai- boleantu t, fed tantum refpedu hominum in fingu- laribus cafibus ,ut vis & obligatio eorum fufpendai-

tuir

tnir* ïdque facit non raro aliud aliquod principium pirævalens, & cujus rariotunc major habenda eft. NJeque tamen aufim negare, quin potiusctnfeam alnqua elTe tant.Teevidentiæac immutabilitatis, uc rmathen atica fi non Inperent,certe arquare poflinr. E)x hoc itaque jure naturæ, quod utique certum efl: & immutabile, illa,quam dixi,oritur neceffitas, rc- buisquepra&icis non male attribuitur, licet fintillæ c o n t in g e n te s^ à liberis , quod adhuc repeto, pro- duicantur caufis, ratione tamen ejus, quod nobis o- p ere exprirnere à natura ipia incumbit, veritatem ce;rtam habent. Q u o etiam pertinere mihi vide- tuir diftinétio fuper hac eadem re adhibita a Calov. in N oolog ia fuap. m. io o . Vbi itafe verbahabent. Vttutyero res ejmr.odi, depra&icis illi fermo eft , rattione exißentias Q f operationis nojlrœ contingentes ßnt, tamen qua jub ratione boni fpeclantur, datur m us quod jefe ha - be cat inßar normx Çff men fur* operationis oeter na y eluti lege Jamcitum : cui conformari oportet prdxin. Idem in Gnoft. p. 111*44. de iildem fcilicet, q u o i ratione norma im- mtutabilm habeant yen tat em , qua in lege natura fancita eîtt.

t h e s . i i i .Suo modo deinceps certx lunta&iones huma

nae , quia habent certa principia, fecundum qu*diju.

dijudicari fo len t, & fine quibus indoles earum a c natura conflare non poteft. Hotum principiorumi neceffitatem ac naturam expreffit Ariftotelesl. 3^ ad N i e . capitib. prioribus quinque* Quae licet im fe ncceffaria fimpliciter nonfint, cum ex arbitrio noftro ita pendeant, ut fusque deque habitis plcrisqi; eorum agere queas, utpote cum deliberatione, ved fecusagas liberum eft -, violentas adiones hic in - relledas n o lim , quarum cum principiis res aliter fee habet: attamen fidea&ionibus judiciumeft ferendum , fc. an juftae velinjuftae fint, qu em adm odum jam tum nonquæri neceffum eft , quomodo le habere potuerant , verum quales jam & q u o p a d o im a d u m deductae fint: ita examinatas illas ad principia fua neceftario concludas oportet vel juftas effec velinju ftas, aut mixtas & indifferentes. V n derc:’ fp cd u principiorum adtio aliter ie habere non p a - tc ft , aut aliud fubire nomen. Quod enim contra jus & aequum fa d a m e f t , id perpetuo manet iuju- ftum & iniquum neceffitate quadam immutabilii. Hæc tamen neccftîtas,quae hoc nomine eft circa a - dion es humanas, an potius referri debeat ad earn quae ex hypothefi eft, dubitari quidem poteft. V erum quoniam primum oftendend um erat, qu * n e - ceflitas in Ethicis locum invenire poffit, h u n c lo -

cuim

c:um fibi commodiffimum vendicavit. Subjunge- tiurjd n illa, qoædicitur hypothetica,rebus pradii- c:is in genere accommodata.

T H ES* IV .H**c hypothetica neceffitas multiplici modo ci

v ilia involvit. Q u æ , ut fatis conftat, non quidem neiipfius arguit necefïîtatem, ceu quæ interna fit Sic per fe non fin u rem aliter efTe : extrinfecus rannen non uno modo earn fua neceffitate confirma it . Idque ut vulgo indicant, ad quos hoc proprie I p e d a t , vel propter atftum cxiftendi ,u t cum ali- qjuid eft, eo ipfo quo eft , neceftario e f t , per le licet pilane fit contingens. Deinde propter conditiones allias advenientes, quarum nomine caufæ fe ftatim o*fferunt, fecundum quas confiderata negotia civ ilia ex hypothefi quidem funt neceflaria. V tpote p>rinaum,quantum ad caufam finalem , quæ, ut nmhi videtur, primarias hic peragit partes, fi pro- p*o(ueris tibi finem aliquem confequendu m , ad c- uim folliciteconquirenda funt qu* ducant media. Lam autem non quavis valitura funt, nec te fi- mem appetentemomnium commodiffim eeo deducent. Proinde media, quœ omnium optime ad obtinen- dium fiopum faciunt, verba funt Clariff. Conringiic. y m . de prudentia civil, quam optime juntnecef]aria.

B Ptxter-

Pr^terquam quod media ccrto fe habere debeantt m odo , & hoc nomine fine necefTaria , etiam turm lex præfcribitur efficienti, qu.ï certam lecum fu b - ducet rationem , q a o m o d o circa media vci lari d e beat. Adhuc ab efficiente circa effe iis non o

T h e s . V .Accedit adhucquædam neceffitas, qu* ftrî&è

Üoquendo quamvis hoc nomine vix venire poffit : atttamen fi rem penitius introfpicias vcl forte ipfi h io c largiri fas eft, vel ad minimum effe aliquid m ecdlkati propinquum concedes. Scilicet quod aiètiones noftrsenon nihildeterminantur à moribus, itta ut quo ferant ilii ducantque, plerumque nos fe- qjuamur trahamurque. Q u x res ut melius intelli- gjatur, alfiu.r non »nihil repetenda cft. Primo per nnoresinteiligo hic non minus naturales, quam m o r a le s Ôc acquifitos. Q ui naturales nihil aliud fiunt quam propenfiones & naturales illae inclina- t .iones, quae ex variis dependent caufis, partim intremis , utpotetem peram ento, c lim ate , folo, aère &: diverfa ratione » ta t is , partim ex adventitiis, quas conftituunt genus cujusvis, fortunat, felici- rates 9c diverfa ntae inftituta. Q uæ omnia fi in uino aliquo confpiraverint & ad idem illum duxer in t , accedcnte etiam dilciplina & affvefa&ione haud diftimili, quis non videt quae inde exiftat quafi neceftitas & uniformis ejus adtionum conflantia? V t rarisfimealiud agat, quam quo natur a , jam uno verbo, eum invitat, & moribus diu- * turnisufurpata confvctudo trahit. Q u o perti-

B 1 nere

nere mihi ex parte videntur , quae pasfim apud a u - ftores de educatione & de ejus vi ac efficacia ex ilant. Scilicet, ut jam quantum ad inftitutionerm folum d ic a m , fi tria illa notisfima requifita,natura doctrina & ufùs concurrerint, perfe&a exiftiit virtus. Q u o d cum primis indicat Plutarchuss «fex TfoLiJtov dycôyüç p. m. y. V b i autem i ta viitus eft, aétiones etiam tales (unt. E.g. Siom ncîs caufæ in uno aliquo homine ad fortitudinem veli aliam aliquam virtutem inclinant, ita ut tem peramentum ejus, maneam in memorata illa virtute., ad animofitarem fitfa& um , refpondeant praeterea membra & robur corporis, deinde in terrai bellicofa natus , jufte in difciplina militari educatus im o à puero pugnas veras gefferit, ejufmodi o c - cafionibus bellandi femper cin&us; fit deinceps? à familia rebus geflis nobili procreatus, cujus virtu tes , ut fit plerumque, ac honores ftrenue volett aemulari, fane, hic vir plerumque co fertur, utt præclari aliquid agat,nec poterit nifi quodamm odo invitus in caftra mollitiei & dilitiarum tranfire.. C ontra, qui Sardanapali vitam vixerit, ejus m o ribus im butus, conlequenter vitæ fuse haud diffi- miles ad ion es producet. A&iones enim plerumque habitum fuum fequuntur. At fi caufae morumi

fuerint:

ffuetfnt varia?, ac in fc contraria?, non dixerim ffruftraneam effe omnem inftitutionem, nedum a-

B 3 non

non omnino exftirpari: fed etiam manente adhuc? habitu,in noftra poteftate effeadiones ,q u od prolixe oftendit Arirtot. 1.3. c. 5«, N ie . ubi & praedi— d u m errorem Platonis caftigatum (olide refutat.. Atque eft ut haede re loquitur Conringius de pr.. civ. c* v 111* Homines raro utuntur plena arbitrii fui liber.* tate, fed plerumque illuc quo vergit naturalis illa inclinatio [e~ quuntur > aut patiuntur fe/e duci ab iis moribus, quibus ajfvetti futit. Vbi attendenda diligenter eft vox plerumque„ fine qua pravus inde exftrueretur (ènfus* N a m p o tentes & humiles, fifub exemplo loquar, pauperes? & divites, fenes & juvenes fuis finguli vivunt m oribus 5 licet reperias interdum qui aliter faciant.

T h e s . V I .Poftremo quatenus civilia funt entia & res na

turales , quaedam circa ea eft neceftitas, quae noni proprie quidem ad dodrinam hanc pradicam (ped a t , in totum tamen abefle non poteft. Sic cumi adus civiles verfantur vel circa res vel perfonas, illae ut (unt entia & res naturales, fuas neceffum eftfc habeant affediones & c o m m u n es^ proprias, quas» fcire politico non tantum jucundum e ft , (ed n e - fcio annon adeo in rem ejus tacit, ut fine iis officium ritefacere nequeat. At jam quæde illis certo cnunciancur in hanc dodrinam tranllata etiarm

neceftL

niecefïïrati alicui locum faciunt. Ita Ethicus dum c:irca moivs penitius confiderandos occupatur, ne- ceffario illis fubjeftasanima; partes intelleétum & V'oluntatem m em init, nec line horum ratione na- tiuram eorum oftenderepoteft. H in cfep e axioma- t:a communia difciplinis reliquis huic doétrin* accom m odata quafi propria fiunt, & evidentiam ttra&ationiejus non exiguam conciliant- Piwribus hioc poffet o ften d i, fed quia brevitatem fe& or, p>auca haec fufficiant.

T h e s * V I I .E xhifce hadlenus allatis procul dubio confiat,

mon id efficere mobilitatem rerum civilium ,ut convellere valeat omnes jam memoratas necefiita- t

erutus do&iffirr.ottim virorum fingulari opera 8c: inveftigatione tela fua vibrat circumfertqiie. Ex: quo quantum commodi exiftat toti orbi !iterario> proriusignorare n on p oflu n t, quirem vere x f t i - mant. Q u o d mihi interprimos feciffe videntur,, ex feculi fuperioris fcriptoribus Viottns,ex præfen- tis Conringius & Rachelius. Ille peculiari quodami op ere , quod inlcripfn de demonftrationibus : hii padim in feriptis inis. Eo itaque te remiflfum volo., qui me forte plura ex illis attigiffe poftulas, Equidem ea hujus argumenti non minimam conftitu- unt partem. Facerem id equidem copiofius, nifii effent, quae jam finem imperarent. Addam tamem quod mantirtæquafi lo~o fit: hanc notitiam, de qu:a multa afferri portent, quaeque fui generis demon*- ftrationibus nititur, non effe fpernendam,tanquaim eam ,quae invita civili inepta fit & abfurda. Fate> or quidem refpicere omnia 7 T ^^iv quae addo& riv nam hanc pertinent , non tamen eodem modoo*- mnia ac aeque proxime. Quin im o, utfupra innuii, multa in ea certo re^ettu funt , & tali;aetiam requiri ad exa

dram applicandi cam ad fingularia.Qui fuir & pro- pttereaolim jure rr.eriro magnopere celebrarus«. SiicCornel. Ncpos , ut a liostaceam , in vita At- ticci cap. XVI. prudentiam 9 qua Ciceronem foliJc imftrudum fuiffe ibidem notât , non veritus fuit quiandam nominare divinationem , quod qui vere pr udens eft, præter praeteritorum ac prxfcntium juiftam confiderationem, in futura etiam profpe- d ’um intendat. Q uorefpexit Syrus ifte Terentia- nuis, licet veterator, in hac tamen fententia fanus, duim diceret Demex* Iftuc eft fapere , non quod Ante pedes modo e ft , v id e re , fed etiam illa,qua fu tura futuiprofpicere«. In Adelph. a d . i i t « , fc. m . Si- cmt& hoc ulterius exponit Cic«. in libris de Di- viinatione«. H x c prudentia fine dubio alia non eft, quiam quae plebejam illam & rudem ac irnpcri- taim longe fuperat, & ab Ariftotele innuitur lib«. uri« pol. cap* y. V b i fm quaque [cientia, inqu t, pbnlofopbantis Q f non tantum ad acendum ffec lan - its prspriurn eft non prater mittere nihilqne relinquere , fed quaque de re quod verum fit explicare«, Et ut: idem explicat Heinfius in paraph. Caufas fin- guilornm contemplari a t( f rationes. H ocu tefta lt io - riis indaginis, nec cuilibet etiam in hifce ver fato o b v iu m , ita utilitate ac evidentia excellentius.

C Primum

Primum in A c a d e m u s , ubi fru jus peritiae folidiora jaci--

untur fundamenta , is lane alios in hac opera antecellit, quii

accuratiori m odo circa prudentiam civilem ex bonis au«

yid Eximium Döminum

N I C O L A U M D W A Nr e s p o n d e n t e m

N ih i l in humanis relus effe c e r ti , nifi unam hanc incertitudinem/ion tam diäis veterum garnet fi bona legantur copia in G raiu pariter ac L it in u mtonumentis, quam experientia quotidiana t tnfallibili magtftra credimus. Ne* qtue tamen eoprolabendum nobis arbitram ur , ut de rebus tftis lerti n th tltra d i , ceerti nthtl [ iri pojfe (latuamus. Fecerunt hoc equidem jam olim aliqui J & imueniuntur hodie non pauci, qui prrfuajum ifloc vulgo cup unt. Verum hi v« /

ncon mtelligunt t vel mtelligere non vo lun t, quantum hac opinione fn a & d o - fttrinagenert humano damnum afferant. Ecquis enim pos fit effle falvus, poftqua en editur, virtutem eße vanum nomen: feeler a & re fte faäa ( olis inter fe d i f - fesrre hominum opinionibus :poße rxpinas,adulteria,cades ju ß a f ie r i ,u tprimü i tta civitati,vel nclort ejus vifum fu e r it ? Sanefifocietatis omnis ac tranqu il•

liita tis in communi v ita vinculum honefias eft, aut cum infirmo incertoq3 hoie-

fluetis nomine fipflum qvoqs infirmum incertum% ejje^aut honeflate omni per do- fttrinambanc fublatat ipjum tolli penitus necejfe eft. Sed necprudentia maiie-

biit locus , f i nulla in negotiis Immanis c aufar um , & qua confequur.tunflas , etventuum efl conuexio. Equidem non ea certitudine , qua bis duot quatuor fa -

ciiuntin numeris Juam xM m fr wop i am in republic a fequi bella ctvilta & ex i• litum aßerimus. N im irum efl tn coelis Numen , quod negociorum humanorum ciommendatamfibi habet curans, multatfc difpenfationi fua citra omnem ope

riam mortalium fimo aliquando & contra eam refervavit.Necfe tamen non cum mialo fuo verum experietur idypuoddrasnm,quisquis ob incertitudinem iftam liuxum & profufionem omnem civitati fua tndjflgebit.Sed hac latius prafen»

ttidißertatione tu difpicerepropofuiHi, labore ut honefto & laudabili , ita

uitiltsfimoplantfy tieceJfarioei,qui tn aftu rerum conflituit verfari. Quare ti

b i gratulor , pr »flantis fime Juvenis, opto£ uti & conatus h i , & cater a , qua im flu itis bonarum artium laudabiliter t œptft i, eveniant tibi in decus & emo • llumentunty eumqffortiantur eventum.quem fo rtiri artium bonarum cultum m

Aimante honeftatis republtca par aquumefcefl. Vale. (cr. V p fa lia agro lan -

giventicfa animo à calamo a. d. i . Decemb. ts fn n o M DC L X X *

J O A N N E S S C H E F F E R U SReg. lu t. Nat. ScGenr. Prof. Honorarius n e c n o a

k loq u en t. & Polit Skyttianus.

e ^ f l I V D.

R Es hom inum e u n d a s , vanique negotia mundi Incertae verfant, inftabilesque vices.In formas abit innumeras, mutaens in horas,

Principis aut populi ixpe patrumve favor*Sola fui virtus fimilis perdurat ad imum ,

H ic bene viduris it iine nube dies.Q u o d facis , hanc fe q u e r e ,& retine conftanter, amice::

N c fint i verbis dillona fada tuis*

Egregiis conatibus V n. E S P O N D E N T I S

Popularis & affinis honoratiffimi Sic gratulari voluit

Eidem ex animo Studiorum porro felittsfm os fucceffus

meßemque tandem uberrimàm

precatur,

A N D R E A S & T H E R M Æ N I U Sto Gymn. Arof. Or*c, Lingv. Lcftor.