CHOKE2012

CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012

Papieren en/of i/e-boek? Fast of slow reading? Moe van manuscripten op te sturen? Virtuele of fysieke uitgeverij? Online of papieren bib of Pirate Bay for books? Crowdsourcing en cloudsourcing? Schrijven op maat van SEO marketeers? Centralized content en multichannel distributie? It’s in the pocket: ik maak en publiceer zelf mijn boek. Hoe doe ik wat niemand kan: dat boek ook nog verkopen! Paper is back.

Papieren en/of i/e-boek? Fast of slow reading? Moe van manuscripten op te sturen? Virtuele of fysieke uitgeverij? Online of papieren bib of Pirate Bay for books? Crowdsourcing en cloudsourcing? Schrijven op maat van SEO marketeers? Centralized content en multichannel distributie? It’s in the pocket: ik maak en publiceer zelf mijn boek. Hoe doe ik wat niemand kan: dat boek ook nog verkopen! Paper is back.

Franswa VerguchtRudy VanschoonbeekMirko FurlanettoTom SchampCarlo Van BaelenGuido De SmetAndré KnolRonald SoetaertAnne De VosEddy HagenPiet GermonprezKurt LeybaertPeggy De ClercqToon Van CampJohan VelterJef MaesJohan DelauréAnthony VavrinekJohan De SmedtTony Le DucRia SchulpenFrederik TorresanChristianne RademakersPaul AdriaensenBruno KoninckxGerda GhyselsGuido De MeyerPlan B

ColofonChoke2012 gaat door op 1 en 2 februari 2012 in Karel de Grote-Hogeschool, Nationalestraat 5, B-2000 Antwerpen.

OrganisatieCHOKE is een initiatief van Sint Lucas Antwerpen - Karel de Grote-Hogeschool en de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten - Artesis Hogeschool Antwerpen met de steun van het Plantin Instituut voor Typografie.

Karel de Grote-HogeschoolSint Lucas AntwerpenSint-Jozefstraat 35, B-2018 Antwerpenwww.sintlucasantwerpen.be

Koninklijke Academie voor Schone KunstenMutsaardstraat 31, B-2000 Antwerpenwww.artesis.be/academie

Plantin Instituut voor TypografieVrijdagmarkt 22, B-2000 Antwerpenwww.plantingenootschap.be

Het programma werd samengesteld door Piet De Lombaerde, misjel Vossen en Tim Oeyen.Deze brochure, ontworpen door Tim Oeyen, werd in een oplage van 500 exemplaren gedrukt op 150 g Fluweel opdikkend papier 1.5 en 170 g Maxi Satin van Igepa bij internetdrukkerij Flyer.be

Het projectmanagement gebeurt door studenten marketing - Experience Marketing van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde van de Karel de Grote-Hogeschool, Nationalestraat 5, B-2000 Antwerpen.Studenten: Marina Cabraja, Sofie Baert, Ine Govaert, Tessa Nuyts, Isabelle Regnard en Charlotte SchurmansBegeleiding: Natalie Verfaellie en Piet De Lombaerdewww.theschoolofmarketing.be

SponsorsWe danken Flyer.be, Unibook.com en Igepa.be voor de financiële en materiële bijdrage aan dit project.www.igepa.bewww.unibook.comwww.flyer.be

Boek.be, het Vlaams Fonds voor de Letteren, auteursvereniging.be, Bibnet.be en Febelgra zijn we erkentelijk voor de ondersteuning in communicatie.

In de mediasector worden de laatste decennia in een hoog tempo nieuwe technologieën en dragers aangereikt. Deze bieden andere mogelijkheden maar vormen tevens een bedreiging voor de klassieke printmedia.  Wie ‘content’ aanbiedt, zoekt er immers voortdurend naar om deze zo effectief en efficiënt mogelijk te verspreiden. Marketing, vormgeving en technologie zijn de touching colours in dit congres.Het initiatief voor choke is ontstaan vanuit het vak printmedia van de grafisch ontwerpoplei-dingen in Karel de Grote-Hogeschool en Artesis Hogeschool, met name Sint Lucas en Academie Antwerpen. Choke wordt een jaarlijks congres waarbij het spanningsveld marketing-vorm-geving-productie een prominente plaats krijgt. In dit raakvlak kan een gezamenlijke zoektocht naar vernieuwing en specifieke positionering starten.CHOKE2012 heeft het boek als centraal thema. Het boek staat in zijn hardcopy vorm momenteel onder druk, maar in de toekomst wellicht ook als productvorm van content.

De onderzoeksvraag is: moeten er nog boeken zijn? Het is een uitdaging voor vormgevers, uit-gevers, verdelers van boeken om in het overlap-pingsgebied van de in/output van technologie en media om te gaan met nieuwe exploitatievormen en kanalen.

De bottom-line.Geen product, geen bedrijf zonder klanten. Wie zijn ze, waar zitten ze en wat willen ze o.m. beste-den? Doelgroepen zijn online traceerbaar maar vluchtiger. We frienden en unfrienden, liken en unliken en maken ons lid van uiteenlopende verzamelingen met de snelheid van een klik. Wie gericht wil communiceren speelt korter op de bal of betrekt de klant bij de realisatie. De factor relatie in de waarde van het product wint aan belang.De jeugd leest en schrijft anders dan de vorige generatie. Studenten gebruiken minder pen en papier, maar meer een notebook (what’s in a name). Typen en downloaden. De band met papier en andere rituelen verdwijnt.  Dit heeft rechtstreeks en onrechtstreeks invloed op de herinne-ringsgraad, de waarde van de kopij, positionering en wat de kas doet spijzen, conversie.

Choke is a pre-press term used to describe the process of intentionally overlapping touching colours.

  Twee aangrenzende velden overlappen elkaar om mogelijke registerproblemen

in druk te compenseren.’ Tim Oeyen heeft het begrip choke in het ontwerp

van deze brochure geïncorporeerd.

Het boek als artefact? Uniek en tactiel als USP?Zintuigelijke ervaringen vormen een basis in een mar-ketingstrategie waar beleving een uitgesproken plaats krijgt.  Deze benadering biedt kansen voor het boek en andere hardcopy media. In 1985 werden vlakbij deze campus (NV De Vlijt, Nationalestraat en Pompstraat) het lood en de typoper-sen per kilo versast naar schroothandelaars. Vervangen

door de typokiller, offset. En zie, vandaag is het top om boeken in kleine oplage te drukken op een cylinder- of een degelpers. Mét drukmoet, want dat levert een meerwaarde gevoel. Waar is de tijd dat pikeren een technologische vondst was? Is nostalgische recuperatie de enige mogelijk-heid of zit er nog rek op vernieuwing in produc-tie? Kiest men voor multimediale verleiding met een optimale synergie tussen on- en offline?

Verspreiding.Marketing Experience in de winkel en de bib. Wordt of blijft de boekhandel een concept store? Gaan boeken plaats ruimen voor meer rende-rende convenienceproducten zoals kauwgom en chips? Ontlenen we een digitaal bestand dat implodeert na de uitleentermijn?Frequent wordt de markt van boeken vergeleken met de muziekwereld. Niet helemaal onterecht, menen we. En toch, dromen zijn geen bedrog. Op CHOKE2012 heeft een uniek panel aan sprekers kunnen motiveren. We zijn deze exper-ten daarvoor heel dankbaar en we zijn ervan

overtuigd dat we uit dit congres met een beter inzicht de toekomst tegemoet gaan.

Piet De Lombaerdemisjel VossenTim Oeyen 

*

*plakaat 03-11-2004 11:01 Pagina 1

Ticketing & registratieLive scanningMobile appsLive badgingMailingtoolKassasysteemCRM ModuleCRM Module

SINT LUCAS ANTWERPEN

O3

O2

O1Franswa VerguchtHoezo 1985?De revolutie binnen de uitgeverijen en bij uitbreiding de hele grafische industrie, begon zowat in dat magische jaar 1985. Velen keken de kat uit de boom en niet weinig grafische bedrijven gingen de volgende jaren over kop. De komst van DTP, want de oorzaak van deze revolutie had een naam, joeg een nieuwe wind door de wereld van de gedrukte communicatie. Niets zou vanaf dan nog het-zelfde zijn.

Franswa Vergucht,tot voorheen hoofd productie bij Uitgeverij Plantyn n.v.vestigingsmanager bij cvo Kisp, volwassenenonderwijs Higrocampus

Rudy VanschoonbeekToekomst van de boekensector

Enkele inleidende beschouwingen over de huidige stand van zaken van de boekensector in Vlaanderen en hoe de diverse spelers door innovaties maar ook door continuï-teit de toekomst van de sector zien en vormgeven.

Rudy Vanschoonbeek is ruim dertig jaren werkzaam als uitgever. In 2008 startte hij de nieuwe zelfstandige Uitgeverij Vrijdag NV. Hij is eveneens voorzitter van de Vlaamse Uitgevers Vereniging, van Librius, de beheersvennootschap van de Vlaamse uitgevers, en bestuurder bij boek.be

Mirko FurlanettoAugmented reality voor boeken

Boeken tot leven brengen, dat is nu mogelijk dankzij “Aug-mented Reality” (verrijkte werkelijkheid). Een innovatieve ontwikkeling en gebruiksvriendelijke technologie die de mogelijkheid biedt om drukwerk en digitale media te com-bineren tot een multimediale gebruikerservaring, een link als het ware tussen de reële wereld van klassieke boeken en de virtuele wereld van de 3D animatie.

Leo Paper Products heeft hiervoor met behulp van haar dochteronderneming Leovation een technologisch plat-

form ontwikkeld, ARIUX, Augmented Reality Interactive User Experience. Ariux leidt boeken de digitale wereld binnen door ze een nieuw le-ven te bieden met geluid, 3-dimensionale beel-den, animatie en gebruikersinteractie. Als de bedrukte pagina voor een webcam wordt gehou-den zal het scherm niet alleen het fysieke boek tonen, maar bepaalde plaatjes in het boeken zul-len tot leven komen in 3D - een stripfiguur kan de spreker direct (of indirect) toespreken, een liedje zingen, een dansje maken of wat je maar kunt bedenken.

Verrijking en interactiviteit zijn 2 woorden die centraal staan in deze technologie. Augmented Reality biedt de uitgeverswereld een nieuw per-spectief voor de combinatie drukwerk en digi-tale media.

Mirko Furlanetto

www.uitgeverijvrijdag.bewww.leo.com.hk

O6

O5

O4

Tom SchampDe rol van de auteur in het vermarkten van boeken

Een gedrukt boek is al te vaak een kort leven bescho-ren, dit vanwege een complex marktmechanisme tus- sen boekhandel, lezer, media en uitgever waarbij nieuwe titels aan een steeds hoger tempo worden aangeboden. Ook de promotieperiode voor een individueel boek is dus kort.

Gezien het hoge aantal titels dat één uitgever op jaarba-sis uitgeeft, zijn er onvoldoende mensen en middelen om iedere titel voldoende aandacht te geven waardoor de verkoop soms lager uitvalt dan verhoopt en de uitgever als gevolg steeds sneller nieuwe titels op de markt brengt enz. Verwacht mag worden dat alles nog een stuk sneller zal gaan wanneer het e-boek in België/Vlaanderen eenmaal op kruis-snelheid komt…

Tom probeert tijdens zijn half uurtje duidelijk te maken waar volgens hem de plek is van de auteur-illustrator op de boekenmarktplaats: pro-beert hij zoveel mogelijk steun te verlenen waar nodig, of bewaakt hij in de eerste plaats de kwali-teit van zijn werk door zo vaak als kan achter zijn tekentafel te zitten.Een getuigenis uit de floux-artistique van het vak.

Tom Schamp,Illustrator

Carlo Van BaelenWijzigingen in de keten van auteur tot lezer

De huidige keten auteur – uitgever – boekhandel – lezer/koper komt steeds meer onder druk te staan. Omwille van technische evoluties (digitalisering van teksten, e-commerce, tekstverrijking…), van commerciële evolu-ties (informatiekanalen, diversificatie afzetkanalen, di-recte contacten producent – gebruiker) en wijzigingen in consumentengedrag (zapcultuur, hybridisering, gartis-verwachtingen) worden de bestaande verhoudingen door elkaar geschud. Auteurs bieden hun teksten direct aan via internet, uitgeverijen ontwikkelen CRM-gestuurde

kopersdatabanken, boekhandels diversifiëren hun aanbod en geven plaatselijke uitgaven uit, lezers/kopers informeren zich via sociale media. De bestaande verhoudingen in de keten worden zwaar op de proef gesteld omwille van de func-tievervaging en de belangenconfrontaties in de strijd om aandacht en omzet. Digitalisering is een factor in deze paradigmawisseling, maar zeker niet de enige. En dus is het probleem ook ruimer dan het beheersen van de nieuwe techno-logieën.Het (recent) verleden, heden en toekomst van de keten, van de schakels en van de nieuwkomers worden geschetst voor de deelmarkt van de pu-blieksboeken. Zijdelings wordt ingegaan op de deelmarkten van educatieve-, wetenschappelij-ke- en professioneel-informatieve boeken.

Carlo Van Baelen,Directeur Vlaams Fonds van de Letteren van 1989 tot eind 2011

Guido De SmetDe boekhandel in de toekomst

Het ‘gedrukte’ boek – en bij uitbreiding de boekhandel – zijn al ontelbare keren ten dode opgeschreven. Bijna evenveel keren wordt hierbij verwezen naar de muziek-industrie waarin de traditionele muziekwinkel vandaag nog nauwelijks toegevoegde waarde zou bieden.

Ondanks de pessimistische geluiden bleek de boekhan-del lang immuun te zijn voor de risico’s van de digitalise-rende wereld. Internationale feiten en cijfers van het voor-bije jaar geven aan dat de bedreiging voor het traditionele

boek en boekhandelsmodel reëel is. De verkoop stagneert of daalt. Zelfstandige boekhandels ne-men in aantal af en enkele grote boekhandelske-tens in verschillende continenten gaan in faling of ondergaan zware herstructureringen.

De boodschap wordt nu dus in een versneld tem-po duidelijk: de toekomst is aan de boekhandels die een mix bieden van alle mogelijke kanalen en dragers. En zoals dat geldt voor elke retailer, zal ook de boekhandel die zich blijft onderscheiden in kritische parameters als expertise, klantvrien-delijkheid, convenience en professionalisme zich het best staande houden.

Guido De Smet, Commercieel Directeur Standaard Boekhandel N.V

www.tomschamp.be www.fondsvoordeletteren.be www.standaardboekhandel.be

O9

O8

O7André KnolVisie en scenario’s voor uitgeverijen anno 2012De totale jaarlijkse bestedingen per Nederlands huishou-den aan content van uitgevers zijn de afgelopen 5 jaar teruggelopen van 1435 naar 1050 euro; een daling van 27%. De komende drie jaar blijven de totale bestedingen aan uitgeefmedia naar verwachting gelijk. Echter, de beste-dingen aan uitgeefcontent blijven dalen, terwijl de in-komsten juist stijgen van partijen die garant staan voor de mediaverbinding, het distributie- en verkoopkanaal en het media-apparaat (e-reader en tablet). Maar volgens Knol hoeven uitgevers allerminst lijdzaam te blijven toezien hoe hun taartdeel kleiner wordt ten gunste van technologische partijen als Ap-ple, Google, Amazon en Flipboard.

Hoe kunnen uitgevers van dagbladen, publieks-media, vak- en wetenschappelijke media, boeken en educatieve media ervoor zorgen dat hun ver-diensten uit content op peil blijven of groeien? Welke strategische basisopties liggen er voor hen open om toekomstbestendig te opereren in een uitdijend medialandschap?

André Knol - initiatiefnemer ‘Uitgeverij van de toekomst’, waarin 35 uitgeverijen gedurende 2 jaar samenwerken aan innovaties die de uitgeefsector als geheel ten goede komen.

Ronald SoetaertLezen in Tijden van Nieuwe Media

Vanaf het begin van de beschaving blijken mensen verha-len te vertellen. Welke rol spelen verhalen in onze cultuur? Waarom lezen wij vroeger en vandaag? Wat vertellen ver-halen over het belang van verhalen? Wat gebeurt er van-daag met boeken & leeslinten, met schrijvers & critici, met lezers & leesgroepen, met boekhandels & uitgeverijen? In mijn lezing probeer ik traditie & vernieuwing met elkaar te verbinden: orale, schrift- en boeken, digitalisering.Vanaf het begin van de beschaving blijken mensen immers verhalen te vertellen. Verhalen moeten dus wel betekenis

hebben in de evolutie van onze cultuur. Aan het einde van À la recherche du temps perdu schrijft Marcel Proust: “Mijn werk moet zoiets zijn als de bril die ik gekocht heb bij de opticien van Com-bray. Het moet het een middel zijn waarmee de le-zer zichzelf kan lezen.” Samen met u ga ik op zoek naar verschillende brillen om onszelf en anderen te lezen. Ik zoek fragmenten uit romans, films, tv-series, graphic novels en games waarin via woord en beeld over lezen wordt nagedacht.Verder reis ik naar de digitale culturen en presen-teer een verslag van mijn verblijf. Ik twitter dage-lijks over mijn belevenissen en u kan mij volgen op #bib als @RonSoetaert. Uit mijn twitterdagboek haal ik trends om samen over te praten. Hoe ver-anderen sociale media mijn schrijven en lezen? Wat betekenen facebook en blogs voor de literaire cultuur? Hoe veranderen traditionele instituties door de digitalisering? Waarom komen mensen samen in leesgroepen zowel virtueel als face-to-face? Wat vertellen ze over lezen? Het zijn vragen die ik probeer te beantwoorden vanuit twee me-taforen: boeken als gezelschap (“the company we keep”, schreef Wayne Booth), en als gereedschap (“equipment for living”, schreef Kenneth Burke).

Gezelschap en gereedschap dus. Vanuit die perspectieven beschrijf ik de nieuwe media als hetzelfde maar anders.

Prof. dr. Ronald Soetaertwerkt aan de Ugent (vakgroep Onderwijskunde), geeft les over taal, literatuur en media, doet onderzoek naar cultuur en retoriek en schreef een tijd geleden een stad van zaken over de leescultuur: De Cultuur van het Lezen (gratis te downloaden op de site van de Nederlandse Taalunie).

www.gea.nl http://taalunieversum.org/taalunie/Cultuurvanhetlezen.pdf

Anne De VosPapier voor boeken

Het boek als object wordt voor een groot deel bepaald door het papier waarop het gedrukt is.

Papier is in essentie een onderdeel van vormgeving. Het voegt een ervaring toe aan de inhoud: papier communi-ceert woordeloos door zijn tactiele eigenschappen, tint, en de specifieke manier waarop drukwerk erop tot leven komt. Het kan de inhoud van een boek versterken, aan-trekkelijk verpakken, toegankelijk maken of gericht posi-tioneren. Het nodigt de lezer uit om het boek ook vast te

pakken, te doorbladeren.

Boeken worden op zeer verschillende papier-soorten gedrukt. Zo wordt een juridisch naslag-werk bv. op een ander papier gedrukt dan een kunstboek of een roman. Papierkeuze is niets anders dan materiaalkeuze. Enerzijds moet men daarbij rekening houden met een aantal tech-nische criteria, en anderzijds kan men met een doordacht materiaalgebruik ook de uitstraling van het eindproduct verregaand bepalen.

We geven in dit seminarie een beknopt overzicht van de verschillende papiersoorten die men kan inzetten om boeken te maken. Daarna gaan we wat dieper in op de technische achtergrond bij papierkeuze. We bekijken enkele milieuaspecten en we bespreken ook de communicatieve kracht van papier. Tenslotte illustreren we dit allemaal heel concreet aan de hand van een aantal ge-drukte voorbeelden.

Anne De Vos - Paper Consultant

www.igepa.be

12

11

1OEddy HagenPDF: zeg niet zomaar banaan tegen een ChiquitaIedereen kent en gebruikt PDF. Het is een van de meest verspreide bestandsformaten om documenten uit te wis-selen. En daar zit ook meteen het zwakke punt: niet elke PDF is op dezelfde manier geschapen, een PDF is géén ‘one size, fits all’ oplossing. Daarom is het gebruik van de juiste tools, de juiste instellingen en standaarden enorm belangrijk. Want anders kan het grondig mis gaan: iets wat er mooi uit ziet op een scherm, wordt een verhak-keld drukwerk. En dat is meestal NIET de fout van de drukker! Ook het hergebruik van ‘drukklare’ PDF’s naar ebooks, naar iPad, is niet zo evident als het op het eerste zicht lijkt.

Tijdens deze sessie krijgt u een beter inzicht in het PDF-bestandsformaat, de verschillende standaarden die er zijn (bv. PDF/X-4), de aange-raden tools om PDF’s aan te maken, te bekijken en problemen bij het hergebruik van PDF’s voor andere toepassingen.

Na deze sessie zal u ook nooit meer zomaar PDF zeggen tegen een PDF…

Eddy Hagen, Directeur van het Vlaams Innovatiecentrum voor Grafische Communicatie (VIGC)

Piet GermonprezMoeilijke boeken

Het boek is het enige medium dat we reeds eeuwen lezen en dat over enkele eeuwen nog steeds zal kunnen gelezen worden.Aan de hand van enkele bijzondere boekproducties illus-treert Piet Germonprez van PurePrint hoe je met alle vijf de zintuigen een boek kan ervaren.

Piet Germonprez,Directeur PurePrint

Kurt LeybaertAdobe digital publishing

Tablets zijn krachtige apparaten voor media consumptie en zijn perfect in staat om content digitaal te publiceren als een applicatie.

Tablet applicaties is het nieuwe publihing medium dat de beste combinatie is tussen PRINT en PUBLISHING en waarbij het mogelijk is om de content rijke media dyna-misch te updaten.

De creatie van digitale content/applicaties is één ding, maar het beheer van het distribueren van de con-tent is nog een grotere uitdaging.

Adobe® Digital Publishing Suite (DPS) is daar-om ontwikkeld om op een gemakkelijke manier content te produceren als een applicatie, om de applicatie te distribueren naar de verschillende e-commerce sites en om de inhoud boeiender te maken door opvolging en raportings mogelijk-heden.

Met de presentatie over het Adobe DPS work-flow platform tonen we u dan ook graag de mo-gelijkheden:

- Enkele populaire voorbeelden- Interactieve elementen binnen Indesign- Proofing & sharing content- Aplication creation- Distributing content- Analytics

Kurt Leybaert

www.vigc.be www.sagam.be

14

13Peggy De ClercqPrint on Demand - selfpublishingVia Unibook kan je zelf een boek opladen en dit op een wereldwijd verkoop- en distributieplatform aanbieden.

Naast de dienstverlening als platform om je eigen boek uit te geven, beschikt UniBook over een online boeken-winkel met een groot aanbod van titels . Er kunnen zelfs e-books worden besteld. Via de UniBook template books kan ook een agenda, notitieboek, kookboek of fotoboek worden gemaakt.

UniBook zal voornamelijk toelichten wat de toe-gevoegde waarde en voordelen zijn van het on-line platform, haar unieke positie in de boeken-wereld en welke uitdagingen hiermee gepaard gaan.

Peggy De Clercq,Country Sales Manager BeNeLux

Toon Van CampTendensen in het hedendaags handboekbinden

In de huidige digitale wereld zijn er heel wat handboek-binders die tradities loslaten om nieuwe wegen in te slaan en deze ervaringen ook te delen. Hierdoor ontstaat in dit eeuwenoud beroep een nieuwe dynamiek. Oude bind-wijzen worden herinterpreteert, nieuwe bindstructuren ontwikkeld, en visies op restauratie herzien. Boekbanden van diverse binders komen aan bod en er zullen enkele banden van Handboekbinderij Toon Van Camp ter in-zage beschikbaar zijn.

De hedendaagse boekbanden van Toon Van Camp zijn te zien geweest op verschillende tentoonstellingen in binnen- en buitenland en bevinden zich in privéverzamelingen in België, Nederland en Frankrijk.

Toon Van Camp

Unibook.combookworksinprogress.blogspot.comwww.boekbinderij-VanCamp.be

CHOKE2012

CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012

12

3

4

woensdag 1 feb 2012

13:30-14:00

14:00-14:30

14:30-15:00

15:30-16:00

16:00-16:30

16:30-17:00

17:00-17:30

18:00-21:00

13:30-14:00

14:00-14:30

14:30-15:00

15:30-16:00

16:00-16:30

16:30-17:00

17:00-17:30

18:00-21:00

inleiding

Franswa Vergucht Hoezo 1985?Rudy Vanschoonbeek De toekomst van de boekensectorTom Schamp De rol van de auteur in het vermarkten van boeken.Koffiepauze

Carlo Van Baelen Wijzigingen in de keten (auteur>lezer)Guido De Smet De boekhandel in de toekomstMirko Furlanetto Augmented reality voor boekenAndré Knol Visie en scenario’s voor uitgeverijen anno 2012receptie

inleiding

Ronald Soetaert Lezen in tijden van nieuwe mediaAnne De Vos Papier voor boekenEddy Hagen Pdf: niet elke banaan is chiquitaKoffiepauze

Piet Germonprez Moeilijke boekenKurt Leybaert Adobe digital publishing Peggy De Clercq POD - selfpublishingToon Van Camp Tendensen in het hedendaags handboekbindenreceptie

{

{

Aula A

Aula B

567

8

13:30-14:00

14:00-14:30

14:30-15:00

15:30-16:00

16:00-16:30

16:30-17:00

17:00-17:30

13:30-14:00

14:00-14:30

14:30-15:00

15:30-16:00

16:00-16:30

16:30-17:00

17:00-17:30

Johan Velter Men leest niet, men kijkt niet, men denkt nietJef Maes De uitgeverij van de toekomst in Vlaanderen?Johan Delauré Moet er nog een openbare bibliotheek zijn?Koffiepauze

Anthony Vavrinek On/offline verkoop Book in a BoxJohan De Smedt De weg naar meer dan 100.000 downloadsTony Le Duc Culinair fotograaf en uitgever Ria Schulpen Nederlandstalige graphic novels

inleiding

Frederik Torresan Boeken maken bij een internetdrukkerijChristianne Rademakers De digitale workflowGuido De Meyer De 12 geboden van industriële boekbandKoffiepauze

Bruno Koninckx e/i readerGerda Ghysels Wat zit er in 2020 nog in de schooltas.Paul Adriaensen Pre-press workflowAnne De Vos/Kurt Leybaert Papier en ADP

{Aula C

{Aula D

donderdag 2 feb 2012

CHOKE2012

CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012

CHOKE2012CHOKE2012CHOKE2012

CHOKE2012

17

1615Johan VelterMen leest niet, men kijkt niet, men denkt nietEr wordt vertrokken van de premisse dat een bepaalde vorm van het humanisme (de Westerse cultuurvorm die in de Renaissance een eerste vorm gekregen heeft) een einde beleeft. Het boek was met deze vorm verbonden. Het boek was daarin een instituut.

Er wordt nagegaan hoe de boekvorm vandaag de dag ge-wijzigd is en zich tégen de humanistische idealen gekeerd heeft. Het boek is niet zozeer meer een intellectuele werk-wijze maar een consumptieproduct geworden. We zullen nagaan hoe hedendaagse vormgevers deze con-sumptiewereld op een vrolijke wijze dienen.

Johan Velter

Jef MaesDe Uitgeverij van de Toekomst in Vlaanderen?

Door de digitalisering en de intrede van het digitale lezen, staan de uitgevers voor een nieuw tijdperk. Het boek zal steeds meer digitale of crossmediale vormen aannemen. Dit heeft belangrijke gevolgen voor de productvorm, de manier waarop we gaan lezen en het businessmodel van het bedrijf.

Met de komst van de tablets en de toekomstige nieuwe kleurenschermen, zijn er heel wat mogelijkheden voor nieuwe vormen van boeken. Het boek zal zich in de toe-

komst niet beperken tot enkel tekst maar het “enriched content book” zal in de digitale wereld een belangrijke positie innemen.

Boek.be, de branchevereniging van uitgevers, distributeurs en boekverkopers, wil vanaf mid-den 2012 een project opstarten samen met het Multimedialab-IBBT-UGent en SMIT-IBBT-VUB om op dit vlak de uitgevers te begeleiden en nieuwe concepten van boeken en van lezen op te zetten. We willen de nieuwe standaarden uittesten, nieuwe productvormen ontwikkelen en de grenzen van deze nieuwe standaard opzoe-ken, zodat de Vlaamse uitgevers en de dienstver-lenende ICT-bedrijven aan de top staan van de innovatie.

Jef Maes, Hoofd van het Kenniscentrum van Boek.be

Johan DelauréMoet er dan nog een openbare bibliotheek zijn?

E-boeken en e-readers zullen zich ontwikkelen naar nieuwe mediavormen waarin inhoud anders wordt aange-bracht en gecombineerd en waarmee de gebruikers anders omgaan dan nu met het boek. Als het leesgedrag van het merendeel van de leespopulatie zich wijzigt en zich instelt op het digitaal verkrijgen en lezen van lectuur, wat is dan nog de rol van een openbare bibliotheek? De vraag kan ook zijn: wat kan de meerwaarde van de boekhandel dan nog zijn? Immers, zowel de openbare bibliotheek als de boek-handel hebben een grote gelijklopende klantenpopulatie

en bedienen die met boeken van papier.

Met het Vlaams e-boek platform wil Bibnet sa-men met Boek.be en het boekenvak een samen-werking opzetten om te zorgen dat de Neder-landstalige uitgevers nog een distributiekanaal hebben naast de grote internationale commerci-ele spelers en dat voorkomen kan worden dat het Vlaamse cultureel ecosysteem verschraalt.

Geen van de buitenlandse modellen inzake e-boeken slaagt erin de voorwaarden te scheppen om de volgende doelstellingen te combineren:

- een oplossing bieden voor de behoefte op mul-timediaal indexeren in de schoot van het biblio-theekwerk (en de lokale boekhandel);

- de vereiste om een actueel, rijk en ook Vlaams bronnengebied te bestrijken;

- de mogelijkheid om het aanbod in te passen in verschillende distributiestrategieën (commerci-eel en via een bibliotheekomgeving);

- voorzien in voldoende flexibel gebruikscomfort voor de gebruiker.

Met het Vlaams e-boek platform beogen we hiervoor wel de voorwaarden te creëren.

Johan Delauré,coördinatie van de projecten van Bibnet o.m. IWT-project e-boekplatform

sfcdt.posterous.com - www.druksel.be jefboeken.blogspot.com www.bibnet.be

2O

19

18Anthony VavrinekBook in a boxBook in a Box is een on/offline boekenverkoper met een eigen concept. Met Book in a box geef je een keuzemoge-lijkheid op een goed boek cadeau. Er wordt gewerkt met thema’s en per thema worden 20 boeken geselecteerd. De geselecteerde titels bestaan uit een mix van klassiekers en recenter werk. Elk boek wordt voorgesteld aan de hand van een kaartje zodanig dat men zich een goed beeld kan vormen over het boek. De persoon die de box cadeau krijgt kan dan via de website het boek van zijn keuze aan-duiden om het thuis opgestuurd te krijgen. Met een Book in a Box geef je nooit een fout boek cadeau want de keuze ligt bij de ontvanger van de box.

Anthony Vavrinek

Johan De SmedtDe weg naar meer dan 100.000 downloads

De nieuwe toepassing van Standaard Uitgeverij om De Stuivende Stad, een strip Suske en Wiske, aan te bieden via een mobiele toepassing was eind 2010 een razend suc-ces.

De applicatie stond in 2011 nagenoeg een jaar lang in de hitlijsten van iTunes als meest gedownloade app in de ca-tegorie boeken. Ze werd meer dan 100.000 keer ‘gratis’ gedownload, en als betalend model werden er eind 2011, 10.000 downloads opgetekend. De app werd ook meer-

maals bekroond, waaronder de business award voor beste ‘kranten’-app van 2011.

Is dat enkel toeval of het resultaat van verstan-dig uitgeven? Waarom was het een succes in de Appstore en niet voor Android? Heeft de papie-ren stripuitgave nog een toekomst? Worden we er straks allemaal beter van? Rekenen we ons al-lemaal rijk?

Johan De Smedt,Hoofdredacteur Strips WPG Standaard Uitgeverij

Tony Le DucCulinair fotograaf en uitgever

De kleinste uitgeverij met een eigenzinnige aanpak.

Gelijk aan zijn eigenzinnige kijk op culinaire fotografie maakt Tony Le Duc kookboeken die opvallen. Grafiek, inhoud en beeld zijn gelijkwaardig en vormen samen tijd-loze culinaire objecten. Minestrone levert geen massa-productie, maar werkt doordacht samen met specialisten en vakmensen aan een selectief aantal titels.

Doe wat anderen niet doen.

Met de e-reader en de Ipad apps in aantocht wil Minestrone het tactiele, het driedimensionale en het visuele van het boek extra in de verf zetten.

Le Duc legt zich vanaf het begin al toe op boeken met een blijvende waarde. Vanaf 2004 was dat de trilogie de basis, het product en het gerecht, uitgegeven onder de naam Homarus, waarvan er in vier talen inmiddels 290.000 exemplaren zijn verkocht. Sinds 2008 maakt hij onder de naam Minestrone uitgaven met een eigen persoonlijk-heid, objectboeken die de tand des tijds moeite-loos doorstaan.

Le Duc’s motto: kleur buiten de lijntjes en blijf op zoek gaan naar kwaliteit en vernieuwing.

Tony Le Duc, culinair fotograaf en oprichter van uitgeverij Minestrone Cookbooks.

www.bookinabox.be www.wpg.bewww.minestrone.bewww.tonyleduc.eu

23

22

21Ria SchulpenNederlandstalige graphic novels

Wat in 1985 startte als Stripbibliotheek Bries groeide in 1999 uit tot een uitgeverij met “Wind”, een internationale stripbloemlezing, als eerste publicatie. Sindsdien volg-den meer dan honderd titels en boetseerde Ria uitgeverij Bries tot een avontuurlijke onderneming die zich situeert in het overgangsgebied tussen strip, grafische kunst en literatuur.

Hoe stelt men een fonds samen voor graphic novels? Welke criteria hanteren we? Wat denkt het publiek van het nieuwe stripverhaal? Hoe is de markt voor dit type boek? Hoe begeleid je nieuwe talenten?

Begin 2011 startte Ria samen met kunstschilder Benjamin Demeyere The Bries Space. The Bries Space is een ruimte voor tentoonstellingen, hap-penings, optredens, workshops en boekenfesti-vals voor schilders, grafici, illustratoren, stripte-kenaars, ontwerpers … .

Ria Schulpen,oprichter Uitgeverij Bries

Frederik TorresanBoeken maken bij een internetdrukkerij

Flyer.be is de grootste internetdrukkerij in België. Momenteel levert dit sterk groeiende bedrijf een breed gamma aan commercieel- en bedrijfsdrukwerk in vijf Europese landen en beheert ze haar eigen productie in Brugge.

Wat betekenen boekjes voor een internetdrukkerij?

Welke voor- en nadelen heeft u als klant, indien u boekjes bij een internetdrukkerij bestelt?

Hoe kan een internetdrukkerij die challenge aangaan en wat zijn de pitfalls?

Welke crossmediale toepassingen en services kunnen in boekjes worden verwerkt? Bv. smart-phone en tablet publishing van uw boekje, active links, etc.

Frederik TorresanAccount Manager

Christianne RademakersDe digitale workflow, wie waagt de sprong?

Het digitale boek komt eraan. Wanneer? Vandaag, mor-gen, volgende jaar, over 20 jaar? Over de termijn valt te discussiëren, maar we zien het allemaal met rasse schre-den naderen.

En u, als het er is, wat gaat u doen? Is uw organisatie klaar voor de sprong? Hoe snel kunt u overschakelen?

Als je de papieren en digitale workflow naast elkaar zet, ziet je een aantal gelijkenissen en een aantal verschillen.

De verschillen vallen nu zo fel op, dat we soms vergeten wat de gelijkenissen zijn.

Wat is er reeds aanwezig binnen uw organisatie en hoeveel is dit waard? Het is belangrijk een duidelijke inventaris te maken van de papieren workflow. Hoe is mijn workflow opgebouwd? Waar zitten mijn resources? Wat zijn ze waard? Wat sneuvelt er en wat blijft overeind? Door een goede inventaris te maken, krijg je een duidelij-ker beeld op wat er reeds bestaat en wat er moet worden veranderd. Zo kun je beter inschatten wat er nodig zal zijn en hoe je de organisatie daar nu reeds op kan afstemmen, om later, als het zo ver is, de sprong zo klein mogelijk te maken en veilig aan de overkant te belanden.

Christianne Rademakers

www.bries.be flyer.be www.catenacompany.be

26

25

24

Paul AdriaensenPre-press workflows

Workflow wordt in de grafische industrie geassocieerd met de processen in de drukvoorbereiding. Deze indus-trie is gekenmerkt door de uiterst hoge kwaliteitsver-wachtingen doorheen het volledige productieproces. Men gebruikt dan ook alle beschikbare technologieën om aan die eisen te voldoen.

Zo is ook de workflow sterk gedreven door de steeds vernieuwende computermogelijkheden, geavanceerde algoritmes en digitalisering van de conventioneel ont-wikkelde manuele handelingen. Workflows zijn daarom niet alleen geëvolueerd maar ook ma-tuur geworden, extreem snel en betrouwbaar en vooral meer en meer geautomatiseerd.

We kunnen ons afvragen wat workflows nog te bieden hebben in een tijd waar men het gedrukte medium soms in vraag durft te stellen, en waar tablets en e-comm ogenschijnlijk niets meer met de oude stiel te maken hebben.

Paul Adriaensen,PR Manager Agfa Graphics

Bruno Koninckxe/i-reading

Op het vlak van e-reading zijn er een aantal parallellen tussen boeken en tijdschriften. Bruno Koninckx leidt momenteel een onderzoeksproject dat nagaat hoe uitge-vers van magazines en elektronische media het best kun-nen inspelen op de e-reading trend. In deze lezing laat hij zien wat de uitdagingen en kansen zijn voor uitgevers van magazines, vertelt hij hoe de consument omgaat met deze trend, en kijkt hij naar verschillen en gelijkenissen tussen magazine- en boekenuitgevers op het vlak van e-e-reading.

Bruno Koninckx,onderzoeker bij Memori, expertisecentrum van Lessius Mechelen

Gerda GhyselsWat zit er in 2020 nog in de schooltas ?

De vraag naar ‘overal, alles, op gelijk welk moment te kunnen doen’ neemt steeds toe. Multifunctionele toe-stellen spelen daarop in. De hardware en de software evo-lueren voortdurend en dirigeren wat mogelijk is. Maar om echt een significante plaats in het onderwijs te kun-nen innemen, zullen die technische middelen verrijkt moeten worden met aangepaste inhouden (‘content’), ontwikkeld door de educatieve uitgeverijen.

Het educatieve boek is nu al multimediaal. Het educa-tieve boek heeft een niet te miskennen meer-waarde. In een goede methode wordt een leerlijn opgebouwd, er is een integratie van bronnenboe-ken, werkboeken en handleiding voor de docent. Dat alles aangeboden in de combinatie ‘boek’ en digitale servicecomponenten.

Hoelang zal het ‘boek’ zijn papiervorm behou-den?

Speelt de uitgever een voortrekkersrol in de vol-ledige digitale omschakeling?

Wat is de invloed op onderwijs, op het leerproces zelf en op de schoolorganisatie?

Wat als er IT tools op de markt komen, aan zeer lage prijzen, en die zo gebruiksvriendelijk en duurzaam zijn en specifiek afgestemd zijn op onderwijs?

Gerda Ghysels,Directeur uitgever

www.agfagraphics.com www.memori.be/ereading www.deboeck.com

28

27Guido De MeyerDe 12 geboden van boekbindenDrukwerk afwerken is een boeiend beroep: elke job is anders met specifieke uitdagingen en vereisten. Binden is een onmisbare schakel in de fabricage van een boek. Er zijn heel wat technische addertjes. Wie echter de 12 geboden van boekbinden respecteert, omzeild een hoop ellende.

En wat de toekomst betreft, BOD (binding on demand) komt eraan en morgen of overmorgen is JDF (job defini-tion format) de norm.

Bij de output van de huidige digitale drukker speelt de niet aangepaste binder geen rol meer. En wat als de grote persen volledig digitaal gaan drukken?

Guido De Meyer

Plan B Crowdsourced content / cloudsourced distribution

In het kader van een ontwikkelingsbeurs van de vlaamse gemeenschap werd in het Frans Masereel Centrum http://www.fransmasereelcentrum.be (expertise centrum voor ana- loge druktechnieken), bolwerK http://www.ooooo.be/ een project rond zelfarchivering als wederzijds perspectief gelanceerd http://www.ooooo.be/interpunctie. Eén van de 3 processen - na het verzamelen van gegevens en samen schrijven - was alternatieven zoeken om te publiceren en distribueren. Samen met rekall design http://www.rekallde-sign.com hebben we het print on demand systeem van Uni-

book gebruikt om de publicaties te printen. Zelf hebben we een webinterface http://46.18.35.235/publish/index.php gebouwd waar men boeken kan samenstellen op basis van de verschillende bijdra-ges van kunstenaars en ontwerpers (op 1 exem-plaar) of een boek uit de bibliotheek kan drukken.

Marthe Van DesselBert Balcaen

www.antwerp-binding.be

wij

publiceert,

hoe u ook

u graag helpenSamen zijn Igepa Belux en Sagamgraphic een onklopbaar duo, een totaalleverancier van goederen en diensten voor de grafische sector.

Bezoek ons op www.igepa.be en www.sagamgraphic.be

• Jouweigenprofessioneelgedruktboek

• Tegeneenlageprijs

• Vanaf1exemplaar-Interesseinmeerdan100stuks?

• Vraageenofferte

• Geenstockofoverschotten

• MogelijkheidtotextradienstenzoalsISBN

enQuickscanmanuscriptbeoordeling

• Jouwboektekoopinonzeonlineboekenshop

(alsjewil)

plakaat 03-11-2004 11:01 Pagina 1

::Febelgraisdeberoepsverenigingvoordegrafischesector.Vanontwerpertotprepresser,vandrukkertotafwerker,ukanbijonsterechtvoorheelwatexpertiseenadvies,naasteenbredewaaieraandienstenenactiviteiten.

::Febelgra, partner voor slimme ondernemers in print media.

Ticketing & registratieLive scanningMobile appsLive badgingMailingtoolKassasysteemCRM ModuleCRM Module

Ticketing & registratieLive scanningMobile appsLive badgingMailingtoolKassasysteemCRM ModuleCRM Module

www.bibnet.bewww.boek.be