ฉบบ SME

พชตธรกจยงยนChecklistเครองมอการขบเคลอนองคกรสความยงยน สำาหรบธรกจทเพงเรมตนพฒนาความยงยนในองคกร

ผเขยน: พรยาภรณอนทองศภกรเอกชยไพบลยกองบรรณาธการ: ศนยพฒนาความรบผดชอบตอสงคมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และสถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน

ผจดพมพ เผยแพร และสงวนสทธโดยศนยพฒนาความรบผดชอบตอสงคมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย93ถนนรชดาภเษกแขวงดนแดงเขตดนแดงกรงเทพฯ10400โทรศพท020099000

พมพครงท 1: พฤศจกายน2559จำานวน: 1,000เลมออกแบบรปเลม: ฉตรชยเพชรธำารงชยพมพท: ISBN:

ฉบบ SME

บทนำ� ในปจจบนภาคธรกจเรมมความเขาใจและมการบรหารจดการธรกจทสรางสมดลระหวางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม เพอความแขงแกรง มนคง และยงยนของธรกจและสงคมโดยสวนรวมมากขน แตเรองดงกลาวนยงถอเปนประเดนทาทายขององคกรจำานวนมากโดยเฉพาะธรกจขนาดกลางและขนาดยอม(SME)ทเปนกำาลงสำาคญของระบบการผลตในหวงโซอปทาน(SupplyChain)ทเชอมโยงตงแตการจดหาวตถดบเพอใชในการผลตการจดซอการขนสง และการสงมอบผลตภณฑใหกบผบรโภคปลายทางนนทอาจยงไมไดมการบรณาการเรองสงแวดลอมสงคมและบรรษทภบาล(Environmental,Social,andGovernance:ESG)เขาไปในกระบวนการดำาเนนธรกจ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตระหนกถงความจำาเปนทSMEตองใหความสำาคญกบการบรหารจดการองคกรสความยงยน เชนการบรหารความเสยงการตรวจสอบและควบคมภายในการจดการหวงโซอปทานแบบยงยน ฯลฯ วาเปนสงสำาคญทตองทำา เพอใหธรกจอยรอดไดในระยะยาว รวมทงสามารถสรางผลกระทบเชงบวกตอสงคม สงแวดลอมและผมสวนไดเสยใหเพมขน จงไดจดทำาChecklist พชตธรกจยงยน...ฉบบ SME เลมนขนโดยเนอหาภายในเลมประกอบดวย 1. ธรกจจะเตบโตอยางยงยนได...ตองปรบตว: บทนจะทำาใหเหนวาการขบเคลอนองคกรสความยงยน เปน“เรองสำาคญ”ทตองทำาเพอใหองคกรเตบโตและอยรอดไดในระยะยาว 2. ระดบของการพฒนาองคกรทยงยน:เปนการตรวจสอบวาปจจบนองคกรอยในสถานะใดเพอใหสามารถ กำาหนดกลยทธการพฒนาองคกรทยงยนไดเหมาะสมกบสถานการณ 3. Checklist เพอธรกจยงยน: เปนเครองมอในเบองตนเพอตรวจสอบวาองคกรมการบรหารจดการ ความยงยนในดานเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมทครอบคลมสอดคลองและเหมาะสมกบสภาพแวดลอม การดำาเนนธรกจอยางเพยงพอแลวหรอไม 4. ประโยชนของการจดทำาและการเปดเผยขอมลดาน ESG:การจดทำารายงานความยงยนนอกจากจะเปน ประโยชนชวยพฒนากระบวนการภายในองคกรแลวยงเปนการสรางโอกาสและลดความเสยงใหกบธรกจ อกดวย 5. รจกกบ 5 ขนตอนททำาใหการเตรยมจดทำารายงานความยงยนงายขน: การวางแผนและเตรยมการทด ในการทำารายงานความยงยนจะชวยลดปญหาและอปสรรคทเกดขนระหวางการปฏบตซงทำาใหการจดทำา รายงานเปนเรองงายและไมเปนภาระกบทกคนในองคกร นอกจากนในเลมไดนำาเสนอHow to การพฒนาองคกรสความยงยน ทอธบายวธการขบเคลอนความยงยนในองคกรอยางงายๆ ตงแตเรมตนจนถงการนำาไปใชจรงทผบรหารหรอผปฏบตงานสามารถนำาไปเปนคมอปรบใชกบองคกรตามความเหมาะสม ตลาดหลกทรพยฯหวงเปนอยางยงวาChecklist พชตธรกจยงยน...ฉบบ SMEเลมนจะทำาใหธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME)หรอธรกจทเพงเรมตนพฒนาเรองความยงยนในองคกรเหนวาการบรณาการ ESG เขาไปในกระบวนการดำาเนนธรกจไมใชเรองยากทกองคกรไมวาจะขนาดใดสามารถทำาไดเพยงแคมงมนตงใจและเหนความสำาคญในการพฒนาองคกรเพอยกระดบและสรางมาตรฐานใหSMEไทยเตบโตอยางมนคงยงยนตอไป สดทายน ตลาดหลกทรพยฯ ขอขอบคณนกวชาการทกทาน และสถาบนวชาการตางๆ ทปรากฏอยในการอางองขอมลของหนงสอเลมนรวมถงบรษทจดทะเบยนตางๆทมสวนสำาคญทำาใหตลาดหลกทรพยฯสามารถนำาเสนอขอมลความรทเปนประโยชนตอการพฒนาองคกรอยางยงยนใหกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมและธรกจทเพงเรมตนพฒนาความยงยนในองคกรไดสำาเรจสมดงทมงหมายไวตอไป

ส�รบญ

Checklistเพอธรกจยงยน3หนา18

รจกกบ5ขนตอนททำาใหการเตรยมจดทำารายงานความยงยนงายขน5หนา31

ประโยชนของการจดทำาและการเปดเผยขอมลดานESG4หนา27

ESG

หนา1ธรกจจะเตบโตอยางยงยนได…ตองปรบตว1

ระดบของการพฒนาองคกรทยงยน2หนา7

01

ธรกจจะเตบโตอยางยงยนได…ตองปรบตว

1

แนวคดการพฒนาอยางยงยนของธรกจสามารถอธบายความหมายไดหลากหลายตามบรบทของ

องคกรแตโดยรวมแลวแนวคดดงกลาวคอการทองคกรให

ความสำาคญกบการเตบโตทางเศรษฐกจมนโยบายและแผน

ธรกจภายใตหลกบรรษทภบาลและสามารถบรหารจดการ

ความเสยงไดอยางมประสทธภาพมเงนทนและผลกำาไร

ทใชในการขยายกจการ มผลตอบแทนทดแกผถอหน

ควบคไปกบการดำาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอ

สงคมและสงแวดลอม

ปจจบนการดำาเนนธรกจตองเผชญกบการเปลยนแปลง

ในหลายๆ ดาน เชน การพฒนาเทคโนโลย ทเขามาม

บทบาทสำาคญตอการดำาเนนชวตประจำาวน สงผลใหภาค

ธรกจตองเรงปรบตวเพอเตรยมรบมอกบการเปลยนแปลง

ของพฤตกรรมผบรโภคการเปลยนขวอำานาจเศรษฐกจ

ของโลกทำาใหเกดคแขงใหมทางธรกจมการนำากฎระเบยบ

และนโยบายทางภาษมาใชเปนเครองมอสรางโอกาสและ

ความไดเปรยบทางการคามากขนรวมถงเรองการขาดแคลน

ทรพยากรและผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพ

อากาศเรองนถอเปนความทาทายวาจะทำาอยางไรเราถงจะ

มทรพยากรและพลงงานเพยงพอตอความตองการรวมถง

การบรรเทาภาวะโลกรอนซงกอใหเกดการเปลยนแปลง

ภมอากาศทมแนวโนมรนแรงขนในอนาคตเปนตนประเดน

เหลาน คอปจจยสงผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม และ

สงแวดลอมของโลก นำามาซงโอกาสและความเสยงททำา

ใหธรกจตางๆตอง “ปรบตว” เตรยมการรบมอกบเรอง

ดงกลาว เพอใหองคกรสามารถอยรอดไดอยางมนคงและ

ยงยน

สำาหรบประเทศไทยซงพงพาภาคเกษตรกรรม

และอตสาหกรรมเปนสำาคญ โดยม “ธรกจขนาดกลาง

และขนาดเลก หรอ SME” เปนกำาลงสำาคญของระบบ

การผลตในหวงโซอปทาน(SupplyChain)ทำาหนาทเปน

ผผลตวตถดบสงตอใหภาคอตสาหกรรม และทำาหนาท

เชอมโยงใหเกดการสรางงาน การกระจายรายไดไปส

ภาคเกษตรกรรม รวมถงเปนตวชวยใหเกดการพฒนา

และนำาความเจรญไปสชมชนในภมภาคตางๆ ทเปน

ฟนเฟองและรากฐานกระตนใหเกดการหมนเวยนระบบ

เศรษฐกจของประเทศขณะเดยวกน“SME”ยงสามารถ

สรางผลลพธทงทางตรงและทางออมใหกบสงคมและ

สงแวดลอม โดยเฉพาะในยคท CSR กลายเปนหนงใน

กระแสหลกและพฒนามาสแนวคดการทำาธรกจอยางยงยน

02

“ แนวคดก�รพฒน�อย�งยงยน (Sustainable Development)

หม�ยถง วถก�รพฒน�ทส�ม�รถตอบสนอง

คว�มตองก�รของคนรนปจจบน โดยไมลดรอนคว�มส�ม�รถ

ในก�รตอบสนองคว�มตองก�รของคนรนหลง ”

ทหลายองคกรนำาไปเปนปรชญาการดำาเนนธรกจดงนน

แนวคดเดมทวา CSR เปนสงท “ควรทำา” จงกลายเปน

เรองท“ตองทำาในปจจบน” เชน

ตองทำาเพอใหธรกจอยรอด ผผลตตองพจารณาเรอง

ความรบผดชอบตอผลกระทบทเกดจากกระบวนการ

ทางธรกจ ตงแตการสรรหาวตถดบจนถงการกำาจด

และจดเกบอยางมประสทธภาพขณะเดยวกนผบรโภค

ตองคำานงถงผลกระทบตอสขภาพและสงแวดลอม

นอกเหนอจากปจจยดานราคาและคณภาพ

ตองทำาเพอสรางโอกาสใหธรกจ แนวโนมพฤตกรรม

ผบรโภคทวโลกเรมสนใจสนคาและบรการสเขยว

(GreenConsumption)มากขนจงเปนโอกาสใหธรกจ

สรางฐานลกคารายใหมไดกวางขน

ตองทำาเพอลดความเสยง ปองกนความเสยงทเกด

จากความขดแยงหรอปญหากบชมชน ลกคา และ

ผเกยวของซงนำาไปสการสญเสยความนาเชอถอรายได

และการถกตอตานจากสงคม

จากสาระสำาคญทกลาวมาขางตนกำาลงสะทอนให

เหนวา“ธรกจตองปรบตวเพอการเตบโตอยางยงยน”

(ทมา:OurCommonFutureหรอTheBrundtlandReport

เผยแพรโดยคณะกรรมการดานสงแวดลอมและ

การพฒนาของสหประชาชาตป1987)

03Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ก�รขบเคลอนองคกรสคว�มยงยน

กล�ยเปน “เรองสำ�คญ”

ททกองคกรตองนำ�ไปบรณ�ก�ร

ใหเปนสวนหนงของก�รทำ�ธรกจ

โดยส�ม�รถเลอกทำ�

ในประเดนทสอดคลองกบธรกจหลกกอน

เพอชวยเพมขดคว�มส�ม�รถ

ในก�รทำ�ธรกจควบคไปกบ

ก�รสร�งผลลพธทดแกสงคม

ไมจำ�เปนตองทำ�ทกเรองพรอมกน

ทสำ�คญตองมก�รตดต�ม วดผล

อย�งตอเนองและเปนรปธรรม

04

จดแขงของธรกจ SME

ขนาดขององคกรไมใหญ สามารถบรหารจดการไดทวถงและปรบตวเขากบสถานการณตางๆไดอยางรวดเรว

การเปนธรกจครอบครว ทำาใหผบรหารมอำานาจตดสนใจในการกำาหนดนโยบายตางๆรวมถงสามารถผลกดนและขบเคลอนองคกรไดรวดเรว

การสอสารภายในองคกรเปนไปอยางทวถง และงายตอกระบวนการสอสารสองทางทงจากผบรหารสพนกงานและจากพนกงานสผบรหาร

พฒนาองคกรดวยนวตกรรม ทำาใหเกดการเรยนรและแกไขปญหาจากการปฏบตงานจรง ถอเปนการสรางนวตกรรมในการพฒนาการปฏบตงานประจำา(RoutinetoResearch:R2R)ทชวยใหทำางานไดงายและเหมาะสมกบการปฏบตงานจรงเกดประสทธภาพและประสทธผลไดอยางชดเจน

05Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ประโยชนของการบรณาการดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เขาไปในกระบวนการดำาเนนธรกจ

06

ประเมนและว�งแผนจดก�รคว�มเสยงในก�รดำ�เนนธรกจทครอบคลมมตเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เชน ปญหาการเปลยนเเปลงสภาพภมอากาศทเกดขน อาจสงผลตอวตถดบทใชในการผลตไมเพยงพอหรอทำาใหการขนสงชะงกงนฯลฯซงหากพจารณาประเดนเหลานอยางจรงจงและตอเนองจะชวยใหเตรยมการปองกนความเสยงไดทนทวงท

เพมมลค�ใหแบรนดดวยก�รคำ�นงถงสงคมและสงแวดลอม รวมถงมก�รดำ�เนนง�น ทโปรงใส เชน การเพมการลงทนในเทคโนโลยสะอาด พฒนานวตกรรมและสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกทำาใหมลคาแบรนดสงขนและสรางความเชอมนแกผบรโภคดวยกระบวนการผลตทไดมาตรฐานระดบสากล

พฒน�สนค�และบรก�รใหตอบสนองตอคว�มตองก�รของลกค�ไดอย�งรวดเรว เชน พฤตกรรมผบรโภคทใหความสำาคญกบสนคาทใสใจตอสขภาพและสงแวดลอมมมากขนหรอผบรโภคในยคดจตอลทมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปอยางชดเจน ตองการเขาถงขอมลไดอยางสะดวกรวดเรวผานอปกรณอเลกทรอนกสตางๆทำาใหธรกจตองปรบเปลยนวธนำาเสนอสนคาและบรการ รวมถงการพฒนาสนคาและบรการใหมเพอตอบสนองความตองการของผบรโภคยคปจจบน

พนกง�น คอหวใจแหงคว�มยงยนของธรกจ เชน การจดการคาตอบแทนและสวสดการทเปนธรรมเทยบเทากบอตสาหกรรมเดยวกนมการพฒนาศกยภาพและสงเสรมความกาวหนาในสายอาชพใหแกพนกงานฯลฯเหลานเปนสวนหนงในการสรางแรงจงใจใหพนกงานอยกบองคกรนานขนอกทงยงสามารถดงดดใหคนทมศกยภาพตองการรวมงานกบองคกรมากขนดวย

ดงดดคว�มสนใจของนกลงทนทมแนวคดก�รลงทนอย�งยงยน โดยนกลงทนเหลานเชอวาธรกจทมการดแลเอาใจใสสงแวดลอม สงคม และมบรรษทภบาลทดจะชวยลดความเสยงเพมศกยภาพในการแขงขนสรางการเตบโตและผลตอบแทนไดตอเนองในระยะยาว

ขอมล UN PRI:ป2559มมลคาสนทรพยภายใตการบรหารจดการลงทนอยางยงยนรวมกนสงถง60ลานลาน

เหรยญสหรฐและมแนวโนมทจะสงขนอกในอนาคต

ระดบของการพฒนา

องคกรทยงยน

2

07

การพฒนาองคกรทยงยนมเปาหมายหลกคอ “การมงสรางคณคา 3 ดาน” ไดแก คณคาทาง

เศรษฐกจคณคาทางสงคมและคณคาทางสงเเวดลอม

ซงคณคาทง 3 ดานน จะตองพจารณาและบรณาการ

เขากบกระบวนการตดสนใจและการดำาเนนงานในทกระดบ

ขององคกร เพอใหองคกรสามารถปรบตวพรอมรบ

ความเสยงและกาวทนการเปลยนเเปลงทเกดขนอกทง

ชวยกระตนใหเกดการสรางวฒนธรรมภายในองคกร

ใหมองเหนเปาหมาย “การสรางคณคาขององคกรกบ

สงคม”สอดคลองในทศทางเดยวกน

โดยเปาหมายของการพฒนาอยางยงยนองคกร

ควรพจารณาจากสถานะธรกจปจจบนเพอใหการกำาหนด

กลยทธเปนไปในทศทางทเหมาะสมกบสถานการณแบงได

เปน3ระดบไดแก

3

1

Based on Standard and Guideline Compliance

Driven by Sustainability Mission & Vision

Mission-driven

Initiative-based

2

Focused on Business Processes & Management Systems

Strategy-focused

08

ทมา: เอกสารประกอบการอบรมหลกสตรการบรหาร

ความรบผดชอบตอสงคมเพอการพฒนาอยางยงยน

โดยอนนตชยยรประถม

สถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน

ระดบท 1 Initiative-based: Based on Standard and Guideline Compliance

เปนระดบทองคกรเพงเรมใชหลกการ แนวคด

แนวปฏบตดานการพฒนาอยางยงยนองคกรมกกำาหนด

รปแบบกจกรรมหรอโครงการใหเปนไปตามแนวปฏบต

ขอกำาหนดและกฎหมาย

การดำาเนนกจกรรมหรอโครงการในระดบInitiative-

basedจงมกไมสอดคลองกบเปาหมายการดำาเนนธรกจหลก

(CoreBusiness)เชนการบรจาคการสนบสนนทงทเปน

ตวเงนและไมใชตวเงนงานจตอาสาของพนกงานเปนตน

ทำาใหไมไดรบความสำาคญจากผบรหาร การดำาเนนงาน

จงไมตอเนองและกลายเปนภาระขององคกรทงดานเวลา

และคาใชจาย นอกจากน อาจเกดการทำางานลกษณะ

“ไซโล (Silo)”คนในองคกรทำางานแยกสวนกนตางคน

ตางสรางโครงการหรอแผนงานใหมเพอปดชองวางทยง

ไมไดทำาตามแผนงานทกำาหนด

กจกรรมหรอโครงก�รทเกดขน ควรกำ�หนดเป�หม�ยใหเปนไปต�มแนวปฏบต และขอกำ�หนด ของกฎหม�ย

ควรมอบหม�ยใหมผรบผดชอบหรอหนวยง�นทดแลด�นคว�มรบผดชอบตอสงคม หรอหนวยง�นด�นก�รพฒน�อย�งยงยน ทำ�หน�ทเปนผดแล รเรมกจกรรมหรอโครงก�รใหกบฝ�ยหรอหนวยง�นต�งๆ ต�มคว�มรบผดชอบโดยเชอมโยงเป�หม�ยและผลก�รดำ�เนนง�นไวดวยกน

ขอสงเกตของระดบ Initiative-based

09Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

10

องคกรควรนำ�แนวปฏบต ขอกำ�หนด กฎเกณฑ และกฎหม�ยม�พจ�รณ�เพอเลอกนำ�ไปปฏบตกอน เชน ขอกำ�หนดของอตส�หกรรมและธรกจ คว�มตองก�รของลกค� เปนตน

ควรเตรยมแผนดำ�เนนง�นทงระยะสน กล�ง และย�ว เพอใหเหนทศท�งในก�รปรบปรงและพฒน�ก�รดำ�เนนง�นทชดเจน

ควรเตรยมแผนดำ�เนนกจกรรมหรอโครงก�รทชดเจน เพอใหเหนแนวท�งก�รนำ�ไปปฏบตทสอดคลองกบกลยทธหลกขององคกร

ไมควรอ�งองกระบวนก�รทำ�ง�นกบทกม�ตรฐ�น ควรเลอกเฉพ�ะทเกยวของกบธรกจเท�นน เพอไมเปนก�รเพมภ�ระง�นเเละค�ใชจ�ย

สอส�รคว�มเข�ใจเกยวกบแนวปฏบต ขอกำ�หนด และกฎหม�ยต�งๆ ใหคนในองคกรทร�บ เพอนำ�ไปกำ�หนดเปนนโยบ�ย เป�หม�ย และแผนง�นทเกยวของ

ศกษ�แนวปฏบต ขอกำ�หนด กฎเกณฑทกฎหม�ยบงคบใช และนำ�ม�เปรยบเทยบกบนโยบ�ยและแนวท�งก�รดำ�เนนง�นจะชวยใหองคกรพบประเดนทตองปรบปรง

ควรสงเสรมใหมก�รเชอมโยงก�รทำ�ง�นข�มส�ยง�น (Cross Functional) เพอใหเกดคว�มรวมมอรวมใจของทกคนในองคกร และทำ�ใหทกคนมทศท�งและเป�หม�ยก�รทำ�ง�นทชดเจนไปในท�งเดยวกน

ขอแนะนำา

ตวอยางกฎหมาย กฎเกณฑ ขอบงคบ เชนกฎหมายคมครองผบรโภคกฎหมายแรงงานการชำาระภาษมาตรฐานมอก.ฯลฯ

มาตรฐานสากลเชนISO45001 มาตรฐานความปลอดภยและอาชวอนามยในการทำางานISO22000มาตรฐานระบบการจดการความปลอดภยของอาหารISO26000มาตรฐานแนวทางความรบผดชอบตอสงคมฯลฯ

แนวปฏบตเพอสงเสรมใหผประกอบการมความรบผดชอบตอสงคมเชนโครงการสงเสรมใหผประกอบการอตสาหกรรมมความรบผดชอบตอสงคม(CSR-DIW) ของกรมโรงงานอตสาหกรรมทจดกจกรรมการสงเสรมใหภาคอตสาหกรรมไดแสดงความรบผดชอบตอสงคม ซงพฒนามาจากISO26000 เพอใหสอดคลองกบการดำาเนนงานและขดความสามารถของผประกอบการอตสาหกรรมไทย และยกระดบมาตรฐานของโรงงานอตสาหกรรมใหเปนทยอมรบจากชมชนและสงคม

11Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ระดบท 2 Strategy-focused: Focused on Business Processes & Management Systems

เปนระดบทองคกรเหนวาการพฒนาอยางยงยน

มความสำาคญชวยใหองคกรสามารถบรรลเปาหมายทาง

ธรกจควบคกบการสรางคณคาสสงคมและสงแวดลอม

ไปพรอมกน ในระดบนเปนการกำาหนดเปาหมายของ

การพฒนาอยางยงยนทเชอมโยงระหวางหนวยงานตางๆ

ภายในองคกรเพอรวมกนขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลง

ในกระบวนการเปนการเชอมโยงระหวาง“แนวปฏบต

การพฒนาอยางยงยน”กบ“กลยทธองคกร”เขาดวยกน

12

เป�หม�ยของกจกรรมหรอโครงก�ร จะเชอมโยงระหว�งแนวปฏบตก�รพฒน�อย�งยงยนกบกลยทธขององคกร

องคกรมกมหนวยง�น คณะทำ�ง�น หรอทมง�นด�นคว�มยงยน ในลกษณะข�มส�ยง�น (Cross Functional) เพอชวยกนขบเคลอนนโยบ�ย แผนง�น และเชอมโยงก�รดำ�เนนง�นระหว�งหนวยง�นต�งๆ เข�ดวยกน

ขอสงเกตของระดบ Strategy-focused

ขอแนะนำา

13

การกำาหนดเเผนงานดานความยงยนใหสอดคลองกบบรบทองคกรเชน ธนาคารหรอสถาบนการเงน ควรพจารณาคณคาของธรกจตอสงคมถามองวาหวใจของธรกจคอ “Integrity” บรษทควรพฒนาสงเสรมพนกงานในเรองความซอสตยมากกวาการมงเนนใหพนกงานทำากจกรรมดานสงแวดลอม

การนำาแนวปฏบตดาน Green Procurement มาใช เชนพจารณาวาคคามความเสยงในการละเมดสทธมนษยชนดวยการใชแรงงานผดกฎหมายหรอไมเพอลดความเสยงและผลกระทบจากภาพลกษณทถกสงคมตตราวามสวนสนบสนนใหคคากระทำาผดรวมถงการคำานงถงประเดนดานสงแวดลอมในกระบวนการจดซอจดจาง

ตวอยาง

ควรใหหนวยง�นต�งๆ รวมกนกำ�หนดและจดทำ�เป�หม�ยด�นคว�มยงยนทสอดคลองกบกลยทธท�งธรกจ

ควรมก�รกำ�หนดแผนดำ�เนนง�นด�นก�รพฒน�องคกรอย�งยงยนทงในระยะสน กล�ง และย�ว

ควรสอส�รใหพนกง�นเข�ใจเรองคว�มรบผดชอบตอสงคมและก�รพฒน�อย�งยงยน กอนทจะกำ�หนดเป�หม�ยและวสยทศน

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ขอสงเกตของระดบ Strategy-focused

14

ระดบท 3 Mission-driven: Driven by Sustainability Mission & Vision

เปนระดบทองคกรเขาใจแลววาธรกจสามารถ

สรางผลตอบแทนทางการเงนควบคไปกบผลตอบแทน

ทางสงคมและสงแวดลอม จงจะทำาใหองคกรเตบโต

อยางมนคงและยงยนโดยมการปรบใชกลยทธการพฒนา

อยางยงยนใหเปนเรองเดยวกบการดำาเนนธรกจ องคกร

ตองสามารถวดผลการดำาเนนงานของธรกจทสะทอน

ใหเหนการเตบโตเชงมลคาและสามารถสรางคณคาใหแก

เศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมอยางสมดล

โครงสร�งก�รบรห�รจะเชอมโยงกนตงแตคณะกรรมก�ร ผบรห�ร และหนวยง�นต�งๆไปจนถงพนกง�นภ�ยในองคกรทงหมด

หนวยง�นทดแลด�นคว�มรบผดชอบตอสงคม หรอก�รพฒน�อย�งยงยน มหน�ทอำ�นวยคว�มสะดวก ประส�นง�น และสนบสนนก�รทำ�ง�นใหกบฝ�ยง�นอนๆ

องคกรตองกำ�หนดใหก�รพฒน�อย�งยงยนเปนประเดนสำ�คญในเชงนโยบ�ย โดยตองกำ�หนดเป�หม�ย และตดต�มผล พรอมทงนำ�เสนอคว�มคบหน�ในแตละด�นใหผมสวนไดเสยไดทร�บ

องคกรจะมก�รดำ�เนนง�นด�นคว�มรบผดชอบตอสงคม หรอก�รพฒน�อย�งยงยนทม�กกว�ระดบม�ตรฐ�น หรอเกนกว�ทกฎหม�ยกำ�หนด เเละมกเปนองคกรทมบทบ�ทสำ�คญในก�รเปนตนแบบ หรอใหคำ�แนะนำ�แกองคกรอนๆ ในอตส�หกรรมเดยวกน

ขอสงเกตของระดบ Mission-driven

15

VolvoบรษทผผลตรถยนตชนนำาของโลกมMissionขององคกรคอการดแลความปลอดภยของผขบขและผโดยสาร(EveryoneisSafeinVolvo)ดงนนการผลตสนคาและบรการของบรษท จงมงเนนทความปลอดภยเปนสำาคญเมอนกถงรถยนตทมความปลอดภยทสดทกคนจะนกถงVolvoทำาใหVolvoเปนตนแบบมาตรฐานความปลอดภยทคายผลตรถยนตรายอนผลตตามถอเปนความทาทายของVolvoประเดนหนงททำาอยางไรใหมาตรฐานความปลอดภยของตนเองเหนอกวาคแขง

ตวอยาง

ขอแนะนำา

ระบบก�รบรห�รจดก�รภ�ยในองคกร ตองส�ม�รถสะทอนใหเหนถงคณค� ท�งเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม รวมถงมตวชวดทชดเจน

องคกรควรมเครองมอชวยในก�รตดต�มเเละประเมนผล ต�มเป�หม�ยทกำ�หนดไวอยเสมอ

องคกรตองมก�รสอส�รกบผมสวนไดเสยภ�ยนอกอยเสมอ เพอใหองคกรส�ม�รถตอบสนองคว�มค�ดหวงในประเดนต�งๆ ไดอย�งทนทวงท

องคกรควรกำ�หนดทศท�งและเป�หม�ยทชดเจนเพอใหทกคนในองคกรเหนภ�พเดยวกน

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ขอสงเกตของระดบ Mission-driven

16

How to… ก�รพฒน�องคกรสคว�มยงยน

PolicyStrategy

กำาหนดผรบผดชอบ

เพอทำาหนาทเชอมโยงขอมล/

ประเดนดานความยงยนตางๆ หรอ

Cross Functional เพอใหเกดการทำางานเชอมโยงกนทงองคกร

ขอสงเกต ควรมการทบทวน (Review) เปนประจำาทกป เนองจากแนวโนม/ผลกระทบดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมเปลยนแปลงไปทกป

กำาหนดประเดนสำาคญ

Output > ประเดนดานการจดการดานความยงยนทองคกรตองจดการ

กำาหนดวธการกบ

ผมสวนไดเสย แตละกลม

จดลำาดบความสำาคญ

ศกษาบรบทองคกรศกษาจาก กลยทธและแผนธรกจ ขององคกร วสยทศน พนธกจ และ วฒนธรรมองคกร

ทำาความเขาใจบรบทองคกร

ประเดนดานความยงยนขององคกร (ESG)วเคราะหความเสยง โอกาสตางๆ ขององคกรรวบรวมขอมลวเคราะหประเดนดาน ESG กำาหนด

นโยบาย

กำาหนดเปาหมาย

ในการจดการความยงยนขององคกร

Understand Context

Make Commitment

Set up a team

Define Stakeholders

Develop Framework

Define Materiality

เสนอผบรห�รระดบสง

พจ�รณ�

ขอสงเกต Framework ไมควรเปลยนแปลงทกป ยกเวนกรณทบรบทองคกร หรอการบรหารจดการองคกรเปลยนแปลงไป

กำาหนดกรอบดานการบรหาร

จดการขององคกร

กบผมสวนไดเสยแตละกลม

ระบผมสวนไดเสย

วเคราะห

ผลกระทบ ความคาดหวง

17

Implementation Report

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

Evaluate Communicate Review

หากประเมนแลว พบวาสวนใดตองปรบปรง / พฒนา ใหดำาเนนการสวนนนๆ เพมเตมใหดขน

Create an Initiative

Feedback

กำาหนดแผนงาน

ระยะสน กลาง และยาว

โดยเลอกดำาเนนการในประเดนทองคกรและผมสวนไดเสย

ใหความสำาคญเปนลำาดบตนๆ

ตดตาม และทบทวน

เปนการตดตามผลการดำาเนนงานโดยการเกบขอมล

เปรยบเทยบกอน/หลง

เพอหาประเดนทตองนำามาพฒนา/แกไข

เพมเตม

รายงานผลการปฏบตงาน

ใหกบผมสวนไดเสย

ทงภายใน/ภายนอก รวมทง เปดเผย

ขอมลแกผมสวนไดเสยผาน รายงานประจำาป / รายงานความยงยน

ดำาเนนการ

ตามแผนทกำาหนดไวอยางตอเนอง

สอสาร

ผานชองทางทผมสวนไดเสยเขาถงไดโดยงาย

ขอสงเกต สามารถใชเครองมอ SROI (การวดผลตอบแทนทางสงคม)

ทบทวนประเดน

ทตองพฒนา หรอปรบปรง มาดำาเนนการ

Take into Action

Checklist เพอธรกจยงยน

3

18

19Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

การกำากบดแลกจการทดเปนกลไกแรกของการสรางความยงยนใหแกองคกรคณะกรรมการขององคกรถอวามบทบาทสำาคญในการสานประโยชนอยางสมดลระหวางธรกจและผมสวนไดเสยโดยเฉพาะการกำาหนดนโยบาย

และทศทางการดำาเนนงานใหฝายบรหารนำาไปดำาเนนการเพอใหเกดการปฏบตอยางเปนรปธรรม ซงมกระบวนการ

ดงน

ในกรณทองคกรมผถอหน คณะกรรมการขององคกรจะถกแตงตงจากผถอหนใหมากำากบดแลกจการแทน

ดงนน คณะกรรมการจงมความรบผดชอบตอผถอหน มหนาทกำาหนดทศทาง นโยบาย และตดตามใหฝายบรหาร

ดำาเนนการใหบรรลเปาหมายตามทคณะกรรมการกำาหนดเพอสรางผลตอบแทนใหแกบรษทและผถอหนอยางยงยน

รวมทงดแลใหฝายบรหารปฏบตตามกฎหมายขอบงคบจรรยาบรรณธรกจและคำานงถงผมสวนไดเสย

อยางไรกตาม ความสำาเรจของการกำากบดแลกจการทดไมไดวดเพยงการเตบโตทางการเงนเทานน แตตอง

คำานงถงปจจยทางสงคมและสงแวดลอมทมผลกระทบตอการดำาเนนธรกจทงทางตรงและทางออมดวย หากองคกร

มภมคมกนทางเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมอยางครอบคลมกจะชวยใหองคกรเตบโตอยางมนคงและยงยน

บรรษทภบ�ลกบคว�มยงยน

ดแลและรบผดชอบ

กำ�กบดแลกจก�รอย�งโปรงใส

ดแลแ

ละรบ

ผดชอ

บ

สร�งผลตอบแทนทยงยน

ผมสวนไดเสย

ฝายบรหารคณะกรรมการ

ผถอหน

20

Checklist ในบทนจะเปนเครองมอเบองตนทชวยใหองคกรมนใจไดว�

มก�รบรห�รจดก�รคว�มยงยนไดอย�งครอบคลม

โดยผบรห�รหรอผปฏบตง�น

ส�ม�รถพจ�รณ�ประเดนพรอมแนวปฏบต

ด�นสงแวดลอม สงคม และบรรษทภบ�ล (ESG) ไดดงน

กำาหนดนโยบายการพฒนาอยางยงยน/ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม(SustainableDevelopment/CSRPolicy)

ประธานกรรมการและผบรหารสงสดไมเปนคนเดยวกน

กำาหนดแนวปฏบตเกยวกบจรรยาบรรณธรกจ(CodeofConduct)ทคำานงถงการดแลผมสวนไดเสยอยางครอบคลม

คณะกรรมการขององคกรไมควรเกน12คนและมกรรมการอสระไมตำากวา1ใน3ของจำานวนกรรมการทงหมด

จดประชมคณะกรรมการไมนอยกวา 6 ครงตอป โดยกรรมการแตละทานเขารวมประชมไมนอยกวารอยละ75

มชองทางและกระบวนการสอสารจรรยาบรรณธรกจใหกรรมการผบรหารและพนกงานรบทราบและปฏบตตามอยางตอเนอง

ประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการอยางนอยปละ1ครง

จดตงคณะกรรมการชดยอยนอกเหนอจาก “คณะกรรมการตรวจสอบ” เชน คณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทนคณะกรรมการบรหารความเสยงและคณะกรรมการดานบรรษทภบาลหรอความรบผดชอบตอสงคมหรอการพฒนาอยางยงยนเปนตน

บรรษทภบ�ล

01

กำาหนดนโยบายการกำากบดแลกจการ (Corporate Governance)ทครอบคลมประเดนสำาคญ ไดแก สทธของผถอหน การปฏบตตอผถอหนอยางเทาเทยมบทบาทของผมสวนไดเสยการเปดเผยขอมลและความโปรงใสและความรบผดชอบของคณะกรรมการ

ด�น

นโยบ

�ยก�

รนำ�ไ

ปฏบ

ต

21

มคณะทำางานดานความรบผดชอบตอสงคม/การพฒนาความยงยนแบบขามสายงาน(CrossFunctionalTeam)

มแนวปฏบตและมาตรการทชวยสงเสรมใหกรรมการผบรหารและพนกงานปฏบตตามจรรยาบรรณธรกจ

มแนวปฏบตและมาตรการตรวจสอบตดตามและปองกนการละเมดจรรยาบรรณธรกจ

มอบหมายใหฝายงานทเกยวของรบผดชอบตามบทบาทหนาทเชนฝายกลยทธองคกรฝายสอสารองคกรหรอฝายทรพยากรบคคลเปนตน

มฝายงานดานCSRหรอการพฒนาความยงยนในโครงสรางองคกร

Check

NY

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ประเดน แนวปฏบต

มกระบวนการบรหารความเสยงอยางเปนระบบและมประสทธภาพตามมาตรฐานสากลเชนISO31000COSOเปนตน

มการวเคราะหและประเมนความเสยงทครอบคลมประเดนดานเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอม

มแนวทาง/ขนตอน/วธการปฏบตเพอจดการความเสยงขององคกรทครอบคลมหวงโซอปทาน

มการถายทอดความรและขอมลเกยวกบความเสยงขององคกรเพอสรางความตระหนกใหแกพนกงานและผเกยวของ

จดทำาแผนการดำาเนนธรกจตอเนอง(BusinessContinuityPlan:BCP)เพอรองรบเหตการณฉกเฉนซงมผลตอการดำาเนนธรกจ

กำาหนดผรบผดชอบหรอหนวยงานในการจดการ/บรหารความเสยงองคกรเชนฝายกลยทธองคกรฝายตรวจสอบภายในฝายบรหารความเสยงเปนตน

กำาหนดนโยบายการบรหารความเสยงทมประสทธภาพครอบคลมประเดนดานเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอม

นำานโยบายการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการกำาหนดกลยทธแผนงานและการดำาเนนงานขององคกร

กำาหนดแนวทางการจดการความเสยงทครอบคลมไปถงหวงโซอปทาน(SupplyChain)อยางมประสทธภาพตามมาตรฐานสากล

ก�รน

ำ�ไปฏ

บต

ด

�นนโ

ยบ�ย

22

ประเดน แนวปฏบต

ก�รบรห�รคว�มเสยง

02

Check

NY

กำาหนดแผนงานและการจดการดานสงแวดลอมทเกยวของกบสนคาบรการและการดำาเนนธรกจเชนพลงงานทรพยากรและของเสยจากกระบวนการ

กำาหนดผรบผดชอบดานการจดการสงแวดลอมอยางชดเจน

มแผนและกระบวนการลดใชพลงงานและทรพยากรอยางมประสทธภาพ

มเปาหมายเชงปรมาณดานการจดการสงแวดลอมอยางชดเจน

มการตดตามประเมนและวดผลการดำาเนนงานเพอลดการใชและเพมประสทธภาพการจดการดานสงแวดลอมอยางตอเนอง

สอสารและสงเสรมใหพนกงานและผมสวนไดเสยมสวนรวมในการจดการดานสงแวดลอม

กำาหนดนโยบายทแสดงถงความมงมนทจะดำาเนนธรกจดวยความรบผดชอบตอสงแวดลอม

ด�น

นโยบ

�ยก�

รนำ�ไ

ปฏบ

ต

23

Check

NYประเดน แนวปฏบต

ก�รจดก�รด�นสงแวดลอม

03

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

24

มกระบวนการปองกนการละเมดสทธมนษยชนภายในสถานประกอบการ

มชองทางการรองเรยนเกยวกบการละเมดสทธมนษยชน

มแผนการพฒนาศกยภาพและทกษะของพนกงาน เชน การฝกอบรมเปนตน

มการเผยแพรความร ฝกอบรม และสรางความตระหนกดานความปลอดภยและอาชวอนามยแกพนกงานอยางตอเนอง

มแผนงานและกจกรรมสงเสรมสขภาวะ ความปลอดภย และคณภาพชวตทดในการทำางานของพนกงาน

มการบนทกสถตหรอชวโมงความปลอดภยหรอการเจบปวยของพนกงานเพอนำามาปรบปรงสภาพแวดลอมในการทำางาน

มการวเคราะหและประเมนศกยภาพหรอผลการดำาเนนงานของพนกงานอยางนอยปละ1ครง

มการเกบขอมลสถตการฝกอบรมของพนกงานเพอวเคราะหประโยชนและนำาไปจดทำาแผนฝกอบรมทสอดคลองกบศกยภาพของพนกงานรายบคคล

กำาหนดนโยบายและแนวปฏบตการจางงาน การจายคาตอบแทนสวสดการและสทธแรงงานอยางเทาเทยมและเปนธรรม

กำาหนดนโยบายและแนวปฏบตเกยวกบสทธพนกงานในการมสวนรวมหรอการรวมกลมเจรจากบนายจางเชนการจดตงคณะกรรมการสวสดการเปนตน

กำาหนดนโยบายและแผนพฒนาศกยภาพของพนกงาน

กำาหนดนโยบายและแนวปฏบตดานความปลอดภย อาชวอนามยและคณภาพชวตของพนกงาน

ก�รน

ำ�ไปฏ

บต

ด

�นนโ

ยบ�ย

ประเดน แนวปฏบต

ก�รจดก�ร ด�นแรงง�นและสทธมนษยชน

04

Check

NY

25

กำาหนดนโยบายและแผนงานดานการมสวนรวมกบชมชนในประเดนทเกยวของกบการพฒนาทยงยนเชนการศกษาการพฒนาอาชพเปนตน

มการสอสารขอมลเกยวกบสนคาและบรการแกผบรโภคอยางโปรงใสผานชองทางการสอสารทเขาถงไดโดยงาย

มกจกรรมหรอโครงการสงเสรมการมสวนรวมกบชมชนหรอสงคมทเกยวของกบการดำาเนนธรกจอยางตอเนอง

มการศกษาและประเมนผลความพงพอใจของลกคาทมตอสนคาหรอบรการโดยมการกำาหนดเปาหมายเชงปรมาณและนำาผลประเมนมาวเคราะหเพอปรบปรงสนคาและบรการอยางตอเนอง

มการวดผลการดำาเนนงานของกจกรรมหรอโครงการสงเสรมการมสวนรวมกบชมชนหรอสงคม

กำาหนดแนวทางและกระบวนการสอสารกบผมสวนไดเสยผานชองทางทเขาถงไดโดยงาย

กำาหนดชองทางการแจงเบาะแส (Whistle Blower) พรอมกบมมาตรการคมครองผแจงเบาะแส

กำาหนดนโยบายและแผนงานดานความรบผดชอบตอลกคาหรอผบรโภคเชนการใหขอมลสนคาหรอบรการการรกษาความลบของลกคาชองทางการสอสารกบผบรโภคเปนตน

ด�น

นโยบ

�ยก�

รนำ�ไ

ปฏบ

ต

Check

NYประเดน แนวปฏบต

ก�รจดก�รด�นสงคม

05

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

26

Checklist นเปนแนวปฏบตทจะทำ�ใหองคกรเข�ใจสถ�นะก�รดำ�เนนง�นด�น ESG ม�กขน

เพอเตรยมขอมลใหเพยงพอกอนนำ�ไปสขนตอนก�รร�ยง�น

ซงจะชวยใหก�รเปดเผยขอมลด�น ESG มคว�มครบถวน น�เชอถอ

และมคว�มถกตองต�มกรอบก�รร�ยง�นม�ตรฐ�นส�กล

อย�งไรกต�ม องคกรควรพจ�รณ�ประเดนใน Checklist นใหสอดคลอง

และเหม�ะสมกบสภ�พแวดลอมก�รดำ�เนนธรกจขององคกร

27

ประโยชนของการจดทำาและก�รเปดเผยขอมลด�น ESG

4

27

ESG

การทธรกจมการเปดเผยขอมลการดำาเนนงาน

ดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม รวมถงขอมลการดำาเนนงานดานบรรษทภบาลนน จะชวยทำาใหองคกรได

ทบทวนกระบวนการทำางานในชวงทผานมา เพอหาแนวทาง

ในการพฒนาปรบปรงและเพมประสทธภาพกระบวนการ

ระหวางการจดทำาและการเปดเผยขอมลดาน ESG ทำาใหเกด

การเรยนรกระบวนการทำางานของฝายงานภายในองคกรอกทง

เปนการแสดงผลการดำาเนนงานเชงคณภาพใหผมสวนไดเสย

รบทราบและเกดความเชอมนตอการดำาเนนธรกจ

28

“ก�รเปดเผยขอมลผลก�รดำ�เนนง�นด�นเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

อย�งเพยงพอ ถกตอง และโปรงใส เปนหวใจสำ�คญของก�รเปดเผยขอมล

ททกองคกรตองใหคว�มสำ�คญ”

29Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ชวยพฒน�วสยทศนและกลยทธด�นคว�มยงยน: ผบรหารจะเหนภาพรวมการดำาเนนงานขององคกร นอกเหนอจาก

ผลการดำาเนนงานทางการเงนซงบางประเดนมนยสำาคญตอการ

ตดสนใจในเชงนโยบายทสามารถนำามาพฒนาวสยทศนพนธกจ

และกลยทธการดำาเนนงานรวมถงพฒนาผลตภณฑและบรการ

ใหมๆ ใหสอดคลองกบสถานการณปจจบนและความตองการ

ของผมสวนไดเสย

ประโยชนของการจดทำารายงานความยงยน

ก�รพฒน�กระบวนก�รภ�ยใน

เปนเครองมอบรห�รคว�มเสยง: การจดทำาและเปดเผยขอมลดานESGจะทำาใหองคกรพบประเดนทเปนปจจยความเสยงตอกระบวนการดำาเนนงานทครอบคลมประเดนทางธรกจสงคมและสงแวดลอมซงหากพจารณา

ประเดนเหลานอยางสมำาเสมอจะชวยใหองคกรประเมนและจดการความเสยงทเกดขนไดอยางทนทวงท

1

2

3

4

5

สร�งแรงจงใจและรกษ�พนกง�น: การสอสารกบผมสวนไดเสยเปนขนตอนหนงในกระบวนการเปดเผยขอมลทำาใหองคกรสามารถสอสารกบผมสวนไดเสยไดโดยตรง โดยเฉพาะ “พนกงาน” ทถอเปนผมสวนไดเสย

ทสำาคญขององคกร การทพนกงานรบรถงทศทางองคกร จะทำาใหพนกงานรสกเปนหนงเดยวกนกบองคกร

เกดความไววางใจเปนการชวยสรางแรงจงใจและรกษาพนกงานเอาไว

ชวยใหองคกรไดทบทวนกระบวนก�รดำ�เนนธรกจอย�งตอเนอง: การเกบขอมลเชงปรมาณเพอวดผลกอนและหลงนนทำาใหเหนผลลพธทเปนรปธรรมไดอยางชดเจนวาเรองใดทตองปรบปรงและยงเปนเครองมอ

ในการตดตามความคบหนาของการดำาเนนงานไดดยงขน

เกดนวตกรรมใหม: การเกบรวบรวมขอมลกอนและหลง ทำาใหเหนสงทควรปรบปรงและเปลยนแปลงในกระบวนปฏบตงานกระตนใหเกดแนวคดและเครองมอทสรางสรรครวมถงวธการดำาเนนงานใหมทชวยให

การปฏบตงานมประสทธภาพมากขน

30

Tipsกระบวนการและการจดทำารายงานฯชวยใหองคกรเหนภาพตนเองชดขนเหนวาสงใดทำาดอยแลวและสงใดทตองปรบปรงซงหลกการรายงานนนตองรายงานตามความจรงทสะทอนผลใหเหนทงในเชงบวกและลบหากการรายงานมการปรงแตงขอมลทมากเกนไปอาจสงผลเสยตอความนาเชอถอขององคกรได

ก�รสร�งโอก�สท�งธรกจ

เปนชองท�งก�รสอส�รทำ�คว�มเข�ใจกบผมสวนไดเสยภ�ยนอก: กระบวนการจดทำาและเปดเผยขอมลดาน ESGจะทำาใหองคกรมชองทางสอสารผลการดำาเนนงานตอผม

สวนไดเสยภายนอก เชน ลกคา ผถอหน สงคม และชมชน

เปนตน

1

2

3

4

เกดคว�มเชอมนและคว�มไวว�งใจ: การเปดเผยขอมลอยางโปรงใสโดยเฉพาะการมแนวปฏบตและกระบวนการจดการธรกจอยางมมาตรฐานและประสทธภาพจะชวยสรางความไวใจใหกบผมสวนไดเสย

อนจะนำาไปสการสงเสรมภาพลกษณและความนาเชอถอใหกบองคกรไดดยงขน

ดงดดคว�มสนใจในก�รลงทน: ปจจบนแนวโนมของการลงทนทวโลกไดพจารณาปจจยอนนอกเหนอจากผลตอบแทนทางการเงนผลงทนจำานวนมากเรมนำาประเดนดานความยงยนมาเปนสวนหนงในการตดสนใจ

ลงทนมากขนโดยเชอวาบรษททใหความสำาคญดานESGทดจะสรางผลตอบแทนไดในระยะยาวดงนน

รายงานดานESGเปนเครองมอสำาคญททำาใหผลงทนสามารถเขาถงขอมลเพอนำาไปพจารณาการลงทน

สร�งโอก�สใหกบธรกจ: การเปดเผยขอมลดานความยงยนทำาใหผมสวนไดเสยไดเหนถงความมงมนในการพฒนาองคกรในดานตางๆอยางตอเนองและมประสทธภาพเชนการพฒนานวตกรรมสนคาและ

บรการ การพฒนาศกยภาพของพนกงาน การจดการความเสยงในหวงโซธรกจ เปนตน จงเปนโอกาส

ชวยสงเสรมใหธรกจเตบโตอยางตอเนอง

รจกกบ 5 ขนตอนททำ�ใหก�รเตรยมจดทำ�

ร�ยง�นคว�มยงยนง�ยขน

5

31

Noteองคกรสามารถพจารณารปแบบการจดทำารายงานความยงยนไดจากกรอบการรายงานสากล GRIหรอการรายงานอนๆตามลกษณะเฉพาะของธรกจกรอบการรายงานสากลGRIมสาระสำาคญทครอบคลมประเดนESGขนตอนการจดทำารายงานความยงยนในบทนเปนขอเสนอแนะตามกรอบการรายงาน GRI องคกรสามารถประยกตใชไดตามเหมาะสม

32

ทกบรษทสามารถเลอกเปดเผยขอมลดานESGหรอขอมลดานความยงยนไดตามรปแบบทเหมาะสมกบธรกจ

โดยใน Checklist พชตธรกจยงยน...ฉบบ SME เลมนจะเสนอตวอยางขนตอนการจดทำารายงานดานความยงยน

ตามกรอบการรายงานสากลGRI(GlobalReportingInitiative)แบงออกเปน5ขนตอน

ขนตอนท 5ก�รร�ยง�น

(Report) ขนตอนท 4ตดต�มรวบรวมขอมล(Monitor)

ขนตอนท 3กำ�หนดเนอห�

ก�รร�ยง�น (Define)

ขนตอนท 1

ขนตอนท 2

เตรยมก�ร(Prepare)

เชอมโยงผมสวนไดเสย(Connect)

วธก�รจดทำ�ร�ยง�น และก�รเปดเผยขอมล ESG

Tips มอบหมายผรบผดชอบเพอทำาหนาทรวบรวมขอมลดานESGผรบผดชอบควรมความรเกยวกบบรบทขององคกรลกษณะธรกจวฒนธรรมองคกรและความเขาใจในประเดนดานESGขององคกรควรมการจดประชมทมงานทเกยวของเพอสอสารวตถประสงคและเนอหาของรายงานควรกำาหนดแผนระยะเวลาและแหลงขอมลสำาหรบการรายงานอยางชดเจนองคกรสามารถใชรปแบบการรายงานตามกรอบสากลทมอยตามความเหมาะสมซงจะทำาใหการจดทำารายงานมความชดเจนและตรงประเดน

Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME 33

ขนตอนท 1เตรยมการ(Prepare)

วางแผนกระบวนการจดทำารายงานเปนขนตอนเตรยมการภายในองคกรและเปนการปรบกระบวนการภายในใหพรอมเรมตนทำารายงาน

TipsควรมกระบวนการสอสารเสวนาหรอFocusGroupซงจะทำาใหทราบประเดนและความตองการของผมสวนไดเสยแตละกลมเพอนำาไปกำาหนดแนวทางการมสวนรวมกบผมสวนไดเสยอยางเหมาะสมควรจดลำาดบความสำาคญของประเดนทผมสวนไดเสยแตละกลมใหความสนใจเพอนำาไปวางแผนการดำาเนนงานอยางมประสทธภาพ

34

ขนตอนท 2เชอมโยงผมสวนไดเสย (Connect)

ระบและวเคราะหผมสวนไดเสยขององคกรเพอตอบสนองความตองการและแนวทางการมสวนรวมกบผมสวนไดเสยแตละกลมอยางเหมาะสม

TipsการกำาหนดเนอหาการรายงานควรคำานงถงความสอดคลองกบบรบทและกลยทธของการดำาเนนธรกจองคกรเนอหาการรายงานควรสะทอนใหเหนภาพการดำาเนนงานดานESGทเปนรปธรรมหรอสามารถวดผลไดในเชงปรมาณ

35Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ขนตอนท 3กำาหนดเนอหาการรายงาน (Define)

องคกรตองกำาหนดเนอหาการรายงานใหสอดคลองกบกลยทธองคกรและความตองการของผมสวนไดเสยองคกรสามารถกำาหนดเนอหาการรายงานโดยมขนตอนดงตอไปน

1. ระบประเดนสำ�คญ (Identification):ประเดนสำาคญจะถกระบขนจากกลยทธและแผนงาน ทองคกรพจารณาแลววามผลกระทบความเสยงความทาทายและโอกาสตอองคกร2. จดลำ�ดบคว�มสำ�คญ (Prioritization):เมอองคกรระบประเดนสำาคญแลวตองประเมน ระดบและจดลำาดบความสำาคญของประเดนเหลานนโดยจดลำาดบความสำาคญของประเดน ทองคกรตองทำากอนและสามารถสรางผลลพธทดเพอนำาไปวางแผนระยะยาว3. ก�รตรวจสอบประเดนสำ�คญ (Validation):องคกรตองมกระบวนการตรวจสอบและ สอสารกบผทเกยวของเพอใหมนใจวาขอมลถกตองครบถวนสมบรณและสอดคลอง กบประเดนสำาคญของธรกจ4. ก�รทบทวน (Review):องคกรควรมการทบทวนและปรบปรงขอมลอยางตอเนอง เพอใหประเดนตางๆมความทนสมยและสามารถนำาไปเปนขอมลในการวางแผนและ การรายงานไดอยางมประสทธภาพ

36

ขนตอนท 4ตดตามรวบรวมขอมล(Monitor)

องคกรควรรวบรวมขอมลและวเคราะหประเดนทพจารณาแลววาเปนสาระสำาคญเพอเพมประสทธภาพในการดำาเนนงานและเปนประโยชนตอการตดสนใจของผบรหารและผปฏบตงานทเกยวของกบESG

Tipsควรมการจดเกบขอมลอยางเปนระบบและงายตอการใชงานควรมอบหมายใหหนวยงานภายในองคกรประเมนผลการดำาเนนงานดาน ESG อยางตอเนองเปนรายเดอนรายไตรมาสหรอรายปการเกบขอมลเชงปรมาณจะทำาใหงายตอการนำาขอมลไปตดสนใจเพอพฒนาแผนงานดาน ESGอยางมประสทธภาพ

TipsการนำาเสนอขอมลการรายงานควรหลกเลยงคำาศพทเชงเทคนคการนำาเสนอขอมลควรเนนรปแบบการสอสารทสรางสรรคและเขาใจงายเชนInfographicกราฟขอมลเปนตนควรมDialogueหรอขอความแสดงความเหนจากกลมตวอยางของผมสวนไดเสยปรากฎในเนอหาการรายงานเพอเพมความนาเชอถอของรายงาน

37Checklist พชตธรกจยงยน ฉบบ SME

ขนตอนท 5การรายงาน(Report)

การรายงานเปนขนตอนสำาคญททำาใหองคกรไดสอสารผลการดำาเนนงานดานESGแกผมสวนไดเสยเพอสรางความเชอมนและภาพลกษณทดขององคกรอยางไรกตามในกระบวนการรายงานองคกรตองคำานงถงความโปรงใสและรายงานอยางตอเนองโดยทวไปแลวการรายงานดานESGตอสาธารณะจะดำาเนนการเปนรายปและมชองทางการเผยแพรทหลากหลายและสามารถเขาถงไดโดยงายเชนSocialmedia,Websiteรายงานประจำาปเปนตน

บทสงท�ย

หนงสอChecklistพชตธรกจยงยน…ฉบบSME เลมน เปนคมอการปฏบตงานเพอพฒนาองคกรสความยงยนอยางงายๆ โดยองคกรสามารถใชเปน Checklist เพอตรวจ

ประเมนสถานะความยงยนขององคกรไดจากนนจงพฒนาและปรบปรงกระบวนการดำาเนนงาน

ใหมประสทธภาพมากยงขนโดยสามารถปรบเปลยนรปแบบการพฒนาความยงยนใหสอดคลอง

กบธรกจโครงสรางการบรหารจดการตลอดจนสภาพแวดลอมของแตละองคกรทแตกตางกนไป

การสรางความยงยนขององคกรทดควรมรปแบบการดำาเนนงานทเหมาะสมสอดคลองกบบรบท

ขององคกรซงไมมใครรดกวาผบรหารและพนกงานทกคนในองคกร

สดทายน ตลาดหลกทรพยฯหวงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนชวยใหองคกรเขาใจ

แนวทางการบรหารจดการองคกรสความยงยนในเบองตนและสามารถนำาไปประยกตใชในการ

ดำาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมภายใตหลกบรรษทภบาลอยาง

เหมาะสมกบองคกรเพอสรางความมงคงแขงแกรงทางเศรษฐกจควบคกบการใสใจรบผดชอบ

ตอผมสวนไดเสยและสงคมตอไป

พรยาภรณ อนทอง.2558.maiกาวยางส...การเตบโตอยางยงยน.พมพครงท2.ตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย.กรงเทพฯ.

สถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน. 2559. ความรบผดชอบตอสงคมเพอความยงยนขององคกร.

พมพครงท3.ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.กรงเทพฯ.

อนนตชย ยรประถม. 2559. เอกสารประกอบการอบรมหลกสตรการบรหารความรบผดชอบ

ตอสงคมเพอการพฒนาอยางยงยน(CSRforCorporateSustainability)

อนนตชย ยรประถม จรสวรรณ กตตสนทรากล วชญพล บญชาวชระชย เสาวพร วทยะถาวร

นรรตน สนธยาต และจวสสา ตปยานนท. 2558. ไขความหมายการพฒนาอยางยงยน.

พมพครงท3.ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.กรงเทพฯ.

Websitewww.environmentalleader.comwww.globalreporting.orgwww.globescan.comwww.oecd.orgwww.pwc.comwww.thaicsr.comwww.thaipublica.orgwww.sdgcompass.orgwww.sec.or.thwww.set.or.thwww.unglobalcompact.org

เอกส�รอ�งอง

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

93ถนนรชดาภเษกแขวงดนแดงเขตดนแดงกรงเทพฯ10400

โทรศพท02-009-9000