BIM Building Information Modelling - straatmankoster.nl · •Gebruik: beheer, onderhoud of sloop...
Transcript of BIM Building Information Modelling - straatmankoster.nl · •Gebruik: beheer, onderhoud of sloop...
BIM – Building Information Modelling
Angela Minderhoud
Advocaat-partner Construction & Real Estate 1 november 2018
Team bouwrecht SKa
1
Thijs Straatman Olivier Vermeulen Angela Minderhoud Matthijs van Leeuwen
Daan Timmerman Erina BaljićHugo StrangViolet Acar
Frederik van Nouhuys
Marinda de Smidt
Wat gaan we doen?
1. BIM: een intro
2. BIM: hoe werkt het contractueel?
3. BIM: tijdens de aanbesteding
4. BIM: wat vindt de rechter ervan?
5. Q & A
2
1. BIM – een intro
3
Wat is BIM?1. Bouw Informatie Model: digitale representatie
bouwwerk (het 3D-model, zgn. “digital twin”)
2. Bouw Informatie Modellering: het proces van digitaal
modelleren en samenwerken tussen partijen
3. Bouw Informatie Management: opbouw, beheer en
(her)gebruik van digitale bouwinformatie
4
Architect
Bouwkundig
aannemer
Opdrachtgever
Adviseur
Installateur
Glasleverancier
Iedereen
• Samenwerken, communiceren,
informatie delen
• Ieder werkt in zijn eigen BIM-
model (“Aspectmodel”)
• Aspectmodellen samengebracht
in een centraal BIM-model
1. BIM – een intro - samenwerking
5
BIM-manager
BIM-regisseur
BIM-coördinator
BIM-modelleur
1. BIM – een intro – nieuwe beroepen
1. BIM – een intro – verschillende stadia
6
• 4D-BIM
• 5D-BIM
7
1. BIM – een intro – ontwerpfase
1. BIM – een intro - ontwerpfase
8
3D Modelleren bestaande gebouwen
1. BIM – een intro - ontwerpfase
9
Scannen - 3D modelleren bestaande gebouwen
10
1. BIM – een intro – uitvoeringsfase
1. BIM – een intro - uitvoeringsfase
11
• Steigers
• Bouwmateriaal
• Ondersteuningen
• Betonbekistingen
• Damwanden
• Stempelraam
1. BIM – een intro - uitvoeringsfase
12
Steigerwerk vooraf in BIM Daarna op de bouwplaats
1. BIM – een intro - gebruiksfase
13
• Bediening
• Onderhoud
• Renovatie
• Sloop
2. BIM - hoe werkt het contractueel?
Verschillende (contract)documenten
• Informatie Levering Specificatie (“ILS”, Programma van Eisen)
• BIM-Protocol
• BIM-Uitvoeringsplan
14
2. BIM - hoe werkt het contractueel? - ILS
• Informatie Levering Specificatie (“ILS”, Programma van Eisen)
– Opgesteld door opdrachtgever
– WAT moet er worden geleverd?
– Doelstellingen: waarvoor wil de opdrachtgever een BIM-model
gebruiken?
• Beoordeling en acceptatie tussentijdse ontwerp- en
uitvoeringsresultaten
• Informeren stakeholders (gebruikers, financiers, omwonenden)
• Gebruik: beheer, onderhoud of sloop
15
2. BIM - hoe werkt het contractueel? - ILS
• Informatie Levering Specificatie (“ILS”, Programma van Eisen)
– Aan welke eisen moet het digitale bouwwerk voldoen tijdens
verschillende bouwfasen?
• Level of Detail (“LOD”)
• Welk bestandsformaat?
– Met welke “open standaard” wordt gewerkt (IFC, Visi, Coins)?
– Welke informatie aanleveren bij tussentijdse BIM-leveringen
(“datadrops”)?
• Boetes bij te late leveringen
16
BIM-protocol
1. Afspraken tussen
opdrachtgever en
opdrachtnemer
2. HOE moet worden geleverd
3. Juridische component
17
Inhoud
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
18
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
19
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
20
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
21
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
22
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
23
2. BIM - hoe werkt het contractueel? – BIM-protocol
2. BIM - hoe werkt het contractueel? - BIM-Uitvoeringsplan
24
• BIM-Uitvoeringsplan
– Bevat operationele werkafspraken tussen alle BIM-partners
– Uitwerking van de afspraken uit de ILS en het BIM-Protocol
– Kan contractstuk zijn of pas later worden opgesteld
– Gunningscriterium tijdens aanbesteding
• Gegadigden dienen aan te geven hoe zij aan de BIM-eisen (uit
ILS en BIM-protocol) zullen voldoen en hoe zijn samenwerking
gaan vormgeven.
25
Inhoud
1. Introductie
2. Projectgegevens
3. Doel en toepassing
4. BIM Proces
5. Informatie & data
6. Communicatie
7. Modelleerafspraken
8. Overige bepalingen
2. BIM - hoe werkt het contractueel? - BIM-Uitvoeringsplan
26
2. BIM - hoe werkt het contractueel? - BIM-Uitvoeringsplan
27
3. BIM – Tijdens de aanbesteding
• Opdrachtgever vraagt tijdens aanbesteding om een BIM-Uitvoeringsplan als
gunningscriterium
• Opdrachtgever vraagt tijdens aanbesteding om een BIM-model (SO/VO/DO)
op te stellen als gunningscriterium
• Opdrachtgever levert zelf een BIM-model waarop inschrijvers hun prijs
kunnen baseren
• Let op schending mededinging als opdrachtgever een zeer technisch
ingewikkeld BIM-model vraagt, waardoor concurrentie binnen leveren fysieke
bouwwerk wordt beperkt.
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
28
Case 1: Bèta campus - rechtbank Den Haag 2017
29
Bestek As-built
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
30
Bestek As-built
= resterende
ruimte
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
31
Case 2: Industriebouw – rechtbank Amsterdam
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
32
Case 3: Amphia ziekenhuis Breda – rechtbank Zeeland-West Brabant - 2016
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
33
• Varianten zijn oplossingsrichtingen die afwijking van [het ter beschikking gestelde
ontwerp], die door Amphia mogelijk wenselijk worden geacht.
• De gevraagde varianten betreffen:
– 6. Omslag van het as-built BIM-model tot een volwaardig Facility Management (FM)
BIM-model, bruikbaar voor de gebouwbeheerfase.
• Alternatieven zijn oplossingsrichtingen die afwijken van [het ter beschikking gestelde
ontwerp], die door de Inschrijvers mogen worden voorgesteld.
• Wij benadrukken, voor zover nodig expliciet dat Amphia de keuze heeft om alternatieven af
te wijzen dan wel geheel of gedeeltelijk over te nemen.
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
34
Case 4: Trant vs. Mott McDonald
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
35
Case 4: Trant vs. Mott McDonald
4. BIM – wat vindt de rechter ervan?
36
Angela Minderhoud
Advocaat-partner Construction & Real Estate
010 - 2400447 / 06 - 42731217
Hartelijk dank voor uw aandacht!
Volgende Ronde Tafel - Energietransitie
We zien u graag op donderdag 31 januari 2019 van
15:00-17:00 uur!
Wij praten u dan bij over:
– Gasloze nieuwbouw;
– Energiebesparingsplicht;
– Gebruiksverbod voor kantoren zonder minimaal label C.
37