asık kjdan
description
Transcript of asık kjdan
REDHOUSE'S TUEKISH DICTIONARY,
En foo ^parts,
ENGLISH AND TURKISH,
AND
TURKISH AND ENGLISH.
fREDHOUSE'SJ TURKISH DICTIONARY,
En
ENGLISH AND TURKISH,AND
TURKISH AND ENGLISH.
IN WHICH THE^ TURKISH WORDS ARE REPRESENTED IN THEORIENTAL CHARACTER, AS WELL AS THEIR CORRECT
PRONUNCIATION AND ACCENTUATIONSHOWN IN ENGLISH LETTERS.
BY J. W. EBDHOrSE, M.R.A.S.MEMBBB OF THE IMPEBIAL ACADEMY OF SCIENCB OF CONSTAlfTINOPLB, ETC.
Wtitian, Ee&t^etr antr
CHARLES WELLS, Ph.D. (Leipsic),
Formerly Professor at the Imperial Naval College, Constantinople, Author of Ci)l*^-J^ **
(An Essay on Political Economy in Turkish), of'Mehemet the Surd and other
Talesfrom Eastern Sources." Late Private Secretary to Lieut.-General
Sir Arnold Kemball on the Turco-Persian Frontier Commission, %
Turkish Prizeman of Sing's College, London, <5fo. ^X^^-^""*
LONDON:BERNARD QUARITCH, 15 PICCADILLY.
1880.
PL
f?6'4
pf-f
WYMAN AND SDKS,
ORIENTAL, CLASSICAL, AND GENEBAL PBINTBBS,
GBEAT QUEEN STBBET, 1OWDON, W.C.
INTKODUCTION TO THE SECOND EDITION.
ITis an extraordinary and lamentable fact that the language of the
Turks has hitherto received little or no attention in England,
although it is spoken by millions of people belonging to a vast empire with
which we are closely connected by mutual vital interests, and is more or
less used, in official circles, from Tunis in Africa to the walls of China.
It is the Court language of Persia, and in many provinces of that
country is spoken as much as Persian. It is difficult to account for
the absolute neglect of the study of such an important language,
considering that it is used by a people who once influenced half the
world, who overturned and established empires, who have possessed the
thrones of Persia, Syria, Greece, and Arabia, whose power was once
dreaded by Italy, Germany and France, and to whom our proud Queen
Elizabeth applied for aid against the Spanish Armada. The Turkish lan-
guage has always been of the greatest consequence to us, owing to the
importance of our political and commercial relations with the Ottoman
Empire, and the complete ignorance of it on the part of our countrymen has
greatly impeded proper communication and intercourse between the two
nations and given rise to most serious misunderstandings and difficulties, both
in the diplomatic and commercial world. Hitherto, the only means of com-
munication between the two peoples has been the employment of Levantine
interpreters, who seldom or never know either English or Turkish properly,
and speak the latter unidiomatically and with a vulgar accent peculiarly dis-
tasteful to the educated Osmanlis. Recent events in the East, by which we
have become in one sense identified with the Turkish Empire through having
undertaken the Protectorate of Asia Minor and the administration of Cyprus,
now render the acquisition of the Turkish language by English officials and
commercial men more urgent than ever, and indeed it is absolutely indis-
pensable if we wish to fulfil our task efficiently and avoid endless complica-
tions with the natives and the Turkish Government. We may therefore hope
that this subject will at last receive the attention it deserves on the part
of the Government and the nation, that proper facilities will be afforded
for the acquisition of the language by a Professorship of Turkish being
vi REDHOUSE'S TUEKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
founded at one of our Universities, and encouragement and reward being
offered to those who devote themselves to this arduous study. Persons
wishing to become student-interpreters, or officials in any part of Turkey,
in Asia Minor, or in Cyprus, should be required to possess, at least, some
knowledge of Turkish before being appointed and before leaving England, as
they will find the want of proper teachers in Turkey an insuperable barrier
against beginning its study in that country. The only persons who teach
Turkish in the East are Greeks and Armenians, most of whom appear phys-
ically incapable of pronouncing Turkish correctly, and possess in general little
or no knowledge of the literary language. As we have in English nearly every
sound existing in Turkish, an Englishman, if properly taught, can pronounce
far better than a Greek or an Armenian. For the same reason, as I found from
experience in instructing the students at the Imperial Naval College of
Constantinople, Turks can pronounce our language far more purely than the
Christian races under their government. A good dictionary is indispensable
for acquiring any language, and Mr. REDHOUSE rendered a national service
when he produced his excellent work, which I hesitate not to say is incom-
parably the most correct and trustworthy Turkish lexicon in any European
language. The original edition having been exhausted, I willingly
consented to Mr. QUARITCH'S proposal that I should edit a second issue, as
all students of the language would find such a book most necessary, and the
learned author sanctioned my undertaking. While preserving all the valuable
matter contained in the first edition, I have attempted to increase its use-
fulness by the addition of a considerable number of words omitted originally
for want of space, or which have been coined by the Turks during the
last twenty years to meet the requirements of their advancing civilisation.
Amongst other things, the names of countries, towns, rivers, mountains, and
other geographical words were entirely left out of the English-Turkish part,
and nearly completely omitted in the other part. These I have supplied,
giving special attention to names of places in the East. The English-Turkish
portion being scarcely copious enough to enable a Turk to read an English
book, or an Englishman to write or speak on all subjects in Turkish, I have
introduced a large number of fresh words into it, and I have also, to some
extent, augmented the Turkish-English part. Thus, the present edition will
be found to contain several thousand more words than the original work
published twenty-five years ago, which, however, was far more correct and
copious than any other European Turkish lexicon.
It is a strange fact that the number of Englishmen who can read and
write Turkish is so small that they can be counted on the fingers of one
hand. The English public, and what is more astonishing, the English
INTRODUCTION TO THE SECOND EDITION, Vll
residents in Turkey, know scarcely anything of this curious and interesting
tongue, and rarely succeed even in speaking a few words properly ; yet
to understand a nation rightly a knowledge of its language is most
essential. As I once remarked in an article in the Gentleman's Magazine
published some years ago, the physical features of the East, the length and
breadth of its rivers, the height of its mountains, and the costumes of its
peoples, have been ascertained and described by enterprising European
travellers;but the spirit of the East, which only can be comprehended by a
thorough acquaintance with its language and familiar intercourse with the
natives, has remained a sealed book to Europe. Indeed many works
which have been written for the purpose of enlightening us with regard to
the East, have, with rare exceptions, only misrepresented and burlesqued it,
although, I admit, that the writers did this in all sincerity and unconscious-
ness. If Europeans ever learn what the inner life of the East is, they
will find that their ideas have been wonderfully narrow and one-sided;
that many things they believed to be universally true are, under certain cir-
cumstances and in certain places, absolutely false; and they will discover
much that is good and valuable in the institutions, and much that is
admirable in the manners and customs of the Turks, as well as some things
which we might with advantage imitate.
A lengthy discourse on the language and literature of the Osmanlis would
be somewhat out of place here, but a brief account of them may be interest-
ing to the general reader and, especially, to those about to commence the
study of Turkish. The Turkish language is of Tartar origin, as the Turks
came from Central Asia, and is consequently quite distinct from Arabic and
Persian; although it is true that in modern times the Arabic characters have
been adopted for all three languages, and that the Constantinople dialect is
half filled with Arabic and Persian words, but these have been incorporated
without affecting the nature or framework of the Turkish, which is as
different from Arabic and Persian as Anglo-Saxon from Latin and Greek.
The original Turkish tongue was somewhat barbarous, but extremely forcible
and concise when spoken. Very often, in colloquial language, a whole
sentence in a European language can be expressed by one or two words in
Turkish. For example, the phrase" The book which I have written," can
be expressed in Turkish in two words, viz., yazdighim kitab. In fact,
Turkish is a language in which pronouns personal and relative, conjunctions,and other parts of speech constantly recurring in European languages are
almost entirely dispensed with, by the help of certain peculiar inflections of
which the verb is capable. Unfortunately, this superiority in Turkish has
been more than counterbalanced by the cumbersome and inflated style which
viii REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
has become prevalent in writing, especially in official documents, sentence on
sentence being strung together into one, until the reader is at a complete loss
to catch the writer's meaning. Another mistake the Turks have made is
in adopting Arabic and Persian words ad libitum ; so that to understand their
language it is absolutely necessary to be acquainted with nearly all the words
in the other two, and something of their grammars. Thus in reality to
comprehend written Turkish you have to acquire three languages, in great
part, instead of one. This fact, no doubt, is one great reason why so few
Europeans have succeeded in mastering Turkish ;and a Turk must study his
own language many years before he can either read or write it properly.
There are almost always in Turkish three names for everything the original
Turkish, the Arabic, and the Persian and thus the student has a triple
vocabulary to acquire. Had Persian and Arabic words been taken only
when there was no Turkish word to express what was required, Turkish
would have become an extremely rich and powerful language ;but words
having been adopted indiscriminately has led to a redundancy which is only
embarrassing both to the native and the foreigner, while thousands of abstract
but most useful words are still non-existent in Turkish. Notwithstanding,
therefore, the enormous number of words to be found in a Turkish dictionary,
it is an extremely difficult thing to express one's self in Turkish on any civilised
subject, or to translate any ordinary European work into it. Great progress,
however, has been made during the last twenty years in simplifying the
Turkish style, and in coining words to express scientific ideas. Ali Pasha
and Fuad Pasha took the initiative in this matter, and they have since had
many worthy imitators, such as Ali* Suavi Effendi, Kemal Bey, and Zia
Bey. The Imperial Military and Naval Colleges have also been most
useful laboratories for the production of new words, the necessity for
which was found in instructing the students in European arts and sciences,
and in translating French and English works for them. A great number
of very useful books have been prepared by the professors of those excellent
institutions, and although generally not original, they are very creditable,
and have done much good in shaping and improving modern Turkish.
Some enlightened and unprejudiced officials, such as Said Pasha, who was
Minister of Marine in 1878, and formerly Governor of the Naval College,
* Ali Suavi Effendi, a well-known Turkish savant and a very able writer, was the editor of
a Turkish newspaper, called the " Mukhbir" f ^s" ), published some years ago in London,
to which I myself contributed, which aimed at introducing not merely political reforms
into Turkey, such as parliamentary government, financial control, &c., but also recommended
and inaugurated a reform of Turkish composition, orthography, &o., and the introduction
of a clear and simple style similar to that approved of in most European languages.
INTRODUCTION TO THE SECOND EDITION. IX
have also lately set the example of writing Turkish in a simple and practical
style, and encouraged and promoted this improvement. This able statesman
(Said Pasha) is a striking illustration of what I have stated above, that Turks
and Englishmen can acquire each other's language with remarkable purity, as
he speaks and writes English like an Englishman.
Yet, notwithstanding the eumbrousness I have above complained of,
the language of the Turks possesses a great and interesting literature ; works
on almost all subjects known to Orientals : history, geography, astronomy,
mathematics, logic, theology, geometry, arithmetic, &c., were to be found in
Turkish hundreds of years ago in manuscripts only, of course. Indeed,
books on those subjects had been written at so remote a period as a century
prior to the conquest of Constantinople, and some historical, astronomical,
and poetical works by celebrated writers of that day are still in existence.
It is also to the credit of the Turks that they always had in ancient times,
and still have, a deep reverence for learning and literary men, while their
sovereigns have been great patrons of literature, and have treated authors and
savans with the most liberal favour and munificence. It is reported that the
last words of Sultan Othman to his son Orkhan were," Be the upholder of
the faith and the protector of science;
" and no sooner had the crescent been
planted on the walls of Broussa than Orkhan gave orders for the erection of
a royal college. This example was followed by his successors, who have vied
with each other in the protection and encouragement of letters.
The Turkish writers excel particularly in historical composition. Theyhave many valuable works of history, written by private individuals, and
a regular series of public annals from the most remote times to the present,
compiled by the official historiographers of the empire.
Among their most celebrated historians are Sead-u-din, the historio-
grapher of Murad the Third, the author of "Taj-u-Tevarikh," ("The Crown
of Histories,") Jelal Zade, the author of " Tarikhi Jelal Zade," the Annals
of the reign of Suleiman I. and Selaniki, whose works are only to be found in
manuscript, and Kashid Effendi, Sami, Shagir, and Subhi, whose works have
been printed by the Imperial press. Amongst historians also must not be for-
gotten the learned Haji Khalife, who wrote several historical and geographical
books, and a work on Oriental bibliography, a universal history in Arabic,
and also the History of the Maritime Wars of the Turks, the History of
Constantinople, and the celebrated Oriental geography called " Jihan Numa"
(" The World-Shewer").
The Turks have always cultivated poetry with the greatest zeal and
considerable success. Poets have ever been greatly honoured and muni-
ficently rewarded by them. Their poetry, it is true, is somewhat wild and
extravagant, but full of power and imagination. Amongst others, Fazli's
version of the Gul-u-Bulbul (" The Rose and the Nightingale ") is a really
beautiful poem, and a mere list of Turkish poets of respectable ability would
fill pages.
In conclusion, the Turkish language, in the simplicity and regularity of
its original framework and mechanism, is only equalled among European
languages by the Spanish, in the attention it pays to euphony by no
European language, except perhaps Hungarian, and in the richness of its
resources, if it would make but proper use of them, it might rank with any
language of Europe or Asia.
To cement the alliance and the friendship which have existed for so many
years between England and Turkey, and to promote the interest of both
nations, nothing is more indispensable than that they should acquire each
other's language. The Turks have made great efforts and spared no expense
to this end. Hundreds of young Turkish officers studied English under me,
after my appointment by the Turkish Government as Professor of the English
Language at Constantinople, and nearly all of them displayed the greatest zeal
and ability. It is to be hoped now that the same ardour will be shown and
the same attention given, on the part of the British Government and people,
in promoting the study of the Turkish language in England.
Having had great experience in connection with the acquisition of Turkish
and other Oriental languages, I venture to call the attention of the Govern-
ment and the public to the fact that sending out gentlemen to Turkey who
have merely given proof of possessing an ordinarily good European education,
and who have evinced no special aptitude for acquiring Eastern languages, is
not the best method they could have adopted for obtaining a body of Oriental
scholars who would be really useful to them. Facilities should be afforded
for studying Turkish in England, and then only those who gave proof of
capability to master Turkish a feat by no means in everybody's power
should be appointed student-interpreters. Austrian and Russian officials in
the East learn Turkish at their respective universities before going to Turkey,
and Russia and Austria have consequently had for many years good Turkish
scholars in their service. We shall never have good Oriental scholars in ours
until we adopt the same system. No one can learn to speak and write
Turkish by mere residence in the country, as is proved by English and other
European residents in Turkey not being conversant with the language who
have lived there for twenty and thirty years.
But any one who goes to Turkey, having already studied the language
successfully, will speedily become thorough master of it. He will find plent)
of opportunities for practising his knowledge of Turkish, if he have any ; but
INTRODUCTION TO THE SECOND EDITION. XI
if he have none, he will never pick the language up, as it is called, by merely
breathing the air of Constantinople. Without study, Turkish, as written
and spoken for diplomatic purposes, can never be mastered, and facilities for
this study at first, at least, are best found in England. Moreover, it is far
better that the government should only help those who have given proof of
their ability, and this could be tested by establishing a Turkish Professorship
here, and sending out only those who should have passed an examination in
Turkish the plan already adopted, I believe, in the case of Chinese students.
CHARLES WELLS.LONDON, December, 1879.
CONTENTS.
INTRODUCTION TO THE SECOND EDITION
NOTICE
PREFACE TO THE FIRST EDITION
REDHOUSE'S DICTIONARY. ENGLISH AND TURKISH
TURKISH AND ENGLISH
ERRATUM . .
APPENDIX.
PAGE
V
. . . XIV
... 1
... 25
... 383
... 882
. 883
NOTICE.
The abbreviations \ andj\
in the Turkish character, and et and 61 in the
English, used in both parts of this Dictionary, stand respectively for the
auxiliary verbs C^XtiLH and ^L4\\ t and their pronunciations fetmek and olmak.
KEDHOUSE'S TUEKISH DICTIONAEY.
PREFACE TO THE FIEST EDITION.
TNthe spring of 1855, on the occasion of the formation of the Turkish
Legion, the author of the present work published a " Yade-Mecum of
Ottoman Colloquial Language," in the Preface of which he promised to
prepare," for the information of those who may wish afterwards to penetrate
deeper into the arcana of this really beautiful tongue, a series of more
complete and scientific works."
The following pages are a first instalment towards the redemption of the
pledge then given. From the size of this volume, the reader must at once
perceive that it has not the pretension of being a complete dictionary of the
two languages, which it would require several years of constant labour to
bring into existence. But as there does not exist in English any similar
work, it has been judged that a book which shall contain the more usual
terms of the two languages, and explain the more striking modifications of
their meanings which shall give, not only the orthography of the Turkish
words (whether of Arabic, Persian, or Turkish origin), but also their correct
pronunciation and accentuation two things never achieved, and the latter
never attempted, even in the best dictionaries published on the continent
could not fail of being acceptable to the very great number of our country-
men now interested in obtaining quickly a competent knowledge of the
language of our Eastern allies; and the author has therefore undertaken to
provide them with as good a dictionary as could be prepared within a
reasonable space of time.
For the materials of this book he is indebted to no one, even of the
continental authors, unless in so far as he has used two dictionaries to arrive
without loss of time at the alphabetical arrangement and selection of the
words contained in either part of this publication. He does not pretend to
be absolutely and entirely free from mistakes of any kind;but he confidently
appeals to all capable of judging, to pronounce whether the great number of
errors to be traced in every page of the more voluminous continental works,
ancient or modern, is not a circumstance which greatly deteriorates the value
2 REDHOUSE S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
of their productions, although, at the same time, the greatest credit is due to
the authors for the immense labours they have undertaken in preparing their
works for the use of the public. They have done their best, and the thanks
of a host of students have been, and will continue to be, their just meed.
Neither is it in any spirit of detraction that the author here notices these
defects of his precursors ; but, on the contrary, by alluding to them, he
desires to stir up their authors, or others, to investigate the subject with
renewed zeal and acumen, under the conviction that the greater the facilities
afforded for an interchange of ideas between the East and West, the more
rapidly will be effaced those invidious distinctions of caste or class, or nation-
ality, or religious denomination, which ignorance and intolerance set up in
bygone times, but which in England have generally given place to the more
becoming rule and feeling of respecting in all the conscientious dictates of
faith and taste, even as we ourselves wish to have respect and consideration
shown to our own by all.
As above noticed, the publication of a complete Turkish and English
Dictionary, if ever undertaken, will be a work of considerable expense, and
will require years for its performance. Hitherto the number of those who
might have occasion for such a book has been too limited by far to induce
any one to make the attempt. These circumstances appear now likely to be
changed, through the attention drawn to Turkey by the recent aggressions of
Russia, and also by the vitality so unexpectedly discovered in the Ottoman
Empire the " sick man "of the aggressor. The author would be proud to
answer this change, if effective, by an energetic attempt to fill up the void in
English literature left by the want of such a work. The Turkish language
is, in itself, well worthy of the labour; and, whatever the ideas on the sub-
ject hitherto current in England, as in the rest of Europe generally, there
exists in that language a literature, mostly in manuscript as yet, it is true, as
varied and as refined as that which is known to be found in the Persian
tongue, though it does not embrace those periods of time, the middle ages,
which render the study of Arabic and Persian doubly interesting. In a
political and in a commercial view, the tongue of the Osmanli merits as great
attention as any, since its use, or that of its congeners, among natives of
every sect and nationality, or among official people, is spread from Tunis
in Africa, throughout the Turkish Empire, the northern half of Persia,
Khorassan, to Independent, Chinese, and Russian Tartary. But -it is as true,
as it will appear singular, that whether from apathy, or from the fatal
delivering themselves up into the hands of double sets of interpreters (one set
consisting of Greeks, Armenians, Jews, or Levantines, who explain verbally
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 3
between Europeans and Turks, and the other of Turkish writers, who reduce
these verbal expressions into written forms of their own), the greater part of
our merchants and consuls living in Turkey, some for periods of fifty years,
are unable, with a few rare exceptions, to read a word of the language, or
perhaps to understand it when read to them;and many are even incapable
of uttering a single phrase in common conversation. The fact, however, of
servants, working engineers, and others picking up Turkish in a short time,
without books or aids of any kind, is sufficient to indicate that there is
nothing peculiarly difficult in the language itself; while the mere mechanical
difficulty of the handwriting, as is known to all students, is equally easy to
be got over with a little practice.
Hoping, therefore, that a taste for this useful language may spread, and
that the occasion will thence arise for the preparation of more extensive
works on the subject, to which he engages to respond to the best of his
abilities, the author now offers the present work to the public, in the trust
that it will be found as useful in its sphere as he could wish or expect.
LONDON, 1856.
c 2
REDHOUSE S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
ON THE SYSTEM OF ORTHOGRAPHY EMPLOYED TO REPRE-
SENT THE TURKISH WORDS, AND ON THE POWERS OF
THE TURKISH LETTERS AND ORTHOGRAPHICAL SIGNS.
INrepresenting the sounds of one language with the characters of another,
we find that all or many of those characters generally possess more than
one value in their original language. We observe, further, that the authors of
pronouncing dictionaries are obliged to have recourse to various systems of
orthography, in order to represent to the mind, through the eye, in a way freed
from doubt, the sound of every letter in each separate word ; and that a con-
siderable difference exists between the current orthography and the results of
each such system. The reasons of this divergence, in respect to the English
language, may be reduced to three : 1 st, Many words of foreign origin have
preserved their original orthography and pronunciation (this latter more or less
vitiated), which do not follow the same rules as the words of our own language ;
2ndly, Many other words of foreign origin, though they have more or less been
submitted to a process of adaptation to our pronunciation and orthography, still
retain so many traces of their origin as to require explanation on the former, and
authority for the latter, inasmuch as the two do not agree together with sufficient
simplicity, or according to our received ideas of the fundamental values of their
component letters ; 3rdly, The difference of pronunciation of even indigenous
words in different parts of the country, whereby an orthography more or less in
consonance with the pronunciation of one part, at a certain period of time, was
adopted by some one or other of the early English writers, and has since become
(either with or without modification) generally or universally current, although
it does not accord with the usual pronunciation now in use among the educated
classes in the greater part of the kingdom.
Causes analogous to these have also affected the orthography and pronun-
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 5
elation of the Turkish language, the present alphabet and orthographical system
of which are originally Arabic. In the pure Arabic the simple short vowels are
never written, being merely marked over or under the consonant affected by
them, and are but three in number a, i, and u (Latin). When these are long,
they are represented by separate letters, which have still their special values as
consonants, viz. \, , and . Of these, the'\represents the sound of a, thej of
u (oo English), the u5 of i (ee English). This system of the Arabic language
(common also to the other Semitic dialects) was next adopted by the Persians
when they embraced the religion of Muhammed ; and although four consonants
(c ?, ,J , vJ") were added to the twenty-eight of the Arabians, nothing was
done to extend the number of vowel-letters, or of the vowel-points, beyond the
original three, excepting the definite adoption of a fourth consonant (&) to
represent the terminal broad e or surd a found in so many Persian words. The
three original vowel-letters received also a second value each in addition to the
Arabic one, viz. \ was made to represent the broad a of the English, the j the
of European languages, and the t-? the e of the same as heard in our word there.
The Turkish nation, coming from the eastern parts of Central Asia, first
encountered the Arabian system of writing, under its modified form, in Persia.
Adopting this, and, by their chief and early conquests in Greece and Asia Minor,
escaping from the direct influence of the Arabians, they in their turn gave a new
value to one consonant (C-!) by making it represent a nasal n in addition to its
Arabic value of k, and its Persian value of g hard (gli, or gu), and they also
greatly extended the use occasionally made by the Persians of the three long
vowels as representatives of their cognate short vowels.
Passing over, therefore, the consideration of the true number of different
vowel-sounds which may exist in Arabic or in Persian, or of the number which
may exist in any uncultivated Turkish or Tartar dialects, we may now proceed
to observe that there are eleven distinct vowel-sounds in the cultivated Ottoman
Turkish language, besides the modifications of certain of them by mere prolonga-
tion of sound ; whereas there are still but three vowel-signs, and but four vowel-
letters to represent them. This necessarily causes great confusion and difficulty,
especially to learners; and to it, in great measure, I attribute the prevalent use
of Arabic and Persian words (in writing, much more than in speaking) in
preference to many of their most common Turkish equivalents. In all three of
these languages a combination of two, three, or four letters, may often be read
several different ways, the signification varying with each modification of sound ;
and there is no system in use among the nations speaking them whereby the
true vowel-pronunciation of each word can be depicted to the intelligence
through the medium of the eye, in a manner entirely free from doubt. The
Persians have adopted two terms whereby they describe the different values of
the vowel j as representing u and o, also of u as representing e and i; but
further they have not gone, and these terms have no equivalent mark in writing ;
so that the number of vowel-letters remains but four, and of the vowel-points
but three, to represent the eleven vowels existing in Turkish. At the beginning
of words they employ two combinations(j\
and u3V of these vowel-letters,
which have been looked upon as diphthongs ; but this is not really so : they
represent no separate vowel-sound ; they are merely used, or rather the j and
the c are introduced to define the value of the \, which in Arabic takes the
three vowel-sounds indifferently, in the same way as the other consonants.
These, then, are no true addition to the number of Turkish vowel-letters, and
j!is read u the same as j3 is read ku, and L\ i as Ji is ki.*
The eleven Turkish vowel-sounds are the following :
1st, of a in all.
2nd, . . a . . far.
3rd, . . a . . about.
4th, . . a . . pan.
5th, . . e . . pen.
6th, . . i . , pin.
7th, of i in girl.
8th, . . o . . go.
9th, . . u in the French tu.
]0th, . . u . . full.
llth, .. u .. fun.
Our system of orthography in this book for representing the pronunciation
of the Turkish words is founded upon the two following axioms : First, No
character shall have two values ; and second, No value shall be represented by
more than one special character.
In applying these two rules to the eleven vowel-sounds, we have been led to
* There exists even at the beginning of some Turkish words the combination <-$) >
which may have been considered in like manner a triphthong ; but in this case, as in
that of the two combinations, <-' and <- at the ends of some words and syllables, the
^ is a trne consonant, and therefore we are justified in totally denying the existence of
diphthongs or triphthongs in the Turkish language.
PREFACE TO THE FIRST EDITION.
1st,
8 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
English grammarians have laid it down as a rule that w and y are consonants
at the beginning of words or syllables, but vowels at the end or in the middle.
It must be conceded that y standing alone in the middle of a syllable is a vowel ;
but w is never so used in English. As the second letters of diphthongs in the
middle of syllables they may be considered either as vowels or consonants,
without much practical inconvenience resulting from the error in either case ;
and y, at the end of syllables, when immediately preceded by a consonant, may
certainly be considered a true vowel. There remains then to be considered the
case of these two letters when they terminate a syllable and are preceded by a
vowel. In this case Oriental grammarians have justly regarded them as con-
sonants ;nor would it be difficult to establish that the practice of the English
tongue fully confirms that decision, as regards the letter y, and also as regards
the w if preceded by an o. Take for instance the words flow and flay : now, in
forming from them the participles flowing and flaying, we can perceive that w
and y are as much consonants as though the division of the two words into
separate syllables was flo-wing and fla-ying, when, even by the admitted rules of
our grammarians, these letters would be consonants. This being established,
more as a means of comparison between certain conditions of our language and
the elements of the Turkish, we may now state that we consider the letters w
any y as consonants in all cases where we use them in our system of orthography
as here adopted for representing the sound of the Turkish language ; and, to
complete our system of syllabic formation, we have but to follow out the series
of vowels preceding or following these two letters in the same manner as for the
other consonants ;thus :
Ab
bA
AW
WA
Ay
YA
PREFACE TO THE FIRST EDITION.
pay will read like pie, rey like ray, soy exactly as in English, andkz'y, as also
muy, will each be readily understood, though we have no similar combination in
our language. It will thus become apparent that these are not diphthongs com-
posed of two consecutive or combined vowel-sounds, but, on the contrary, a pure
and simple vowel, followed by a simple consonant.
The foregoing remarks are of more consequence than appears at first sight :
not only is a correct appreciation of any subject a great desideratum in itself, but
this particular bears also in no slight degree upon the question of reduplicated
consonants, since we frequently meet with both the j and the t_ reduplicated,
and this could not be unless they were true consonants. It has also a very great
grammatical influence upon the words, and roots of words, which have these
terminations, as it will be seen throughout the Turkish Grammar that affixes and
inflexions vary, according as they are joined on to a word ending with a vowel,
or to one ending with a consonant ; and it will be found that in all these cases
the doctrine here laid down agrees with the principle upon which that language
moves. It has the further advantage, too, of confining the letters w and y to
one sole value, instead of using them sometimes as vowels, sometimes as
consonants.
Proceeding, now, to a consideration of the Turkish characters in themselves,
and of their values, as also of the mode of transcription here adopted for the
consonants, we first observe that the Turkish alphabet consists of twenty-eight
simple and primitive characters of Arabic origin, the ordinary names and primary
forms of which are as follows :
\ elif, C.J bE, CLJ tE, cL> SE, , jim, _ hX, ^ kh, J dXl, J zel, j n, j ZE,
(^- sin, ^ shin, ^a sXd, ^a dAd, \s it, 1? z, c"ayn, ghayn, <_J fs,
(J kXf, cJ kfif, J lam, * mim, ^ nun, ^ w6w, <- JE.
To these original Arabic letters are to be added the three following, received
from the Persian, which have a special form, distinguished from the originals
whence they are derived by the number of dots under or over them, viz.
C ? pi, derivedfrom < .> bis.
^ chim, jim.
J zhii (French j) ....... j ZE,
The additional dots of these letters of Persian origin are often to be found in
written, and even in printed, books. The last of them is only used in a very few
(five or six at most) words of Persian origin.
10 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
The fourth letter added by the Persians, namely, the \^5, is generally left
without its distinguishing points, and these, even when added, are sometimes
used as marking, not the Persian value of the character, but a third use to which
this letter is universally applied by the Turks, that of a nasal n, equivalent to our
English ng at the end of sing, ring, &c., but softened down to a common n in the
pronunciation of the capital, and of people of refined manners in many of the
provinces. A second method is also in use, by which to distinguish the Persian
value of this letter : it consists in giving it a double dash in all its positions,
whether initial, medial, or final; whereas, in the case of the Arabic value, the
dash is single in the two first positions, and totally wanting in the last-named
one. It results, therefore, that in printing, and in common or official writing,
the one character cJ has three distinct values, for which no discriminating signs
are employed ;and it is only in some manuscript books, generally when the
whole of the vowel-points and other diacritical marks are inserted, that any
distinction is made of the three values of this letter.
There is also a compound character in use, which is always to be found
inserted in alphabets, and which, for that reason, cannot be passed over in silence.
It is the character X called lam-elif, being, in fact, nothing more than J lam
joined calligraphically to a following \ elif, in a similar manner to that whereby
our printers continue to join the/ and / in fl, or the/ and i in fi, &c.
Of these thirty-one (or thirty-two or thirty-three) Turkish letters, the \ (lif),
in its various uses, requires the greatest amount of explanation.
This letter is sometimes a vowel, and sometimes a consonant ;the latter in
some words of Arabic origin only, and even then only in the middle or at the end
of these words, never as an initial. To denote this consonant value of the ', it is
always surmounted by the diacritical mark , named b.EmzE, so that no confusion
can occur between the vowel \ and the consonant. This rule of the hEmzE never
affecting an initial !, is a practical rule of Turkish, and does not apply to the
Arabic language, which we are not here considering.
The consonant 1, then, we proceed to say, follows the same rules as do the
other consonants in point of being followed or not by a vowel in the same syllable,
and we need not dwell upon that subject here : we shall only remark that its
power is that of a slight hiatus, or catch in the breath, and that we have repre-
sented it in this work, as in our little"Vade-Mecum of Ottoman Colloquial
Language," by an inverted apostrophe, thus (').The sign hEmzE represents in
Arabic, I apprehend, the transition from the natural state of the organs of
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 11
speech when in perfect repose and closed against the passage of vocalized breath :
it represents, also, vice versa, the stop applied, when speaking, to cut off sud-
denly the emission of this vocalized breath ; and the action it represents differs,
therefore, altogether from that whereby a vowel-sound is made to follow the
formation of any definite consonant, or whereby that sound is cut off by such a
formation following it, or whereby it is simply allowed to cease itself from being
emitted without any change of position in the organs of speech. This view of
the value of the hEmzE is, as before stated, altogether overlooked, however, in
Turkish, at the beginning of words ;and the \ (e"lif)
is then regarded always as
a simple vowel.
As a vowel at the beginning of words the \ may represent every vowel-
sound found in the language, in the same manner that any consonant may be
followed by every such sound. Nor does it differ from the consonants in the
modes of determining the vowel-sound to be given to it ; and, as those modes
are general, we proceed to state them here.
It has already been noticed that there are three signs of Arabic origin, used
in Turkish to indicate the vowel which is to follow a letter. These are named
&j>-harekE (motion, or movement), and the first, consisting of an oblique
straight stroke marked above the letter from right towards the left in descending
(thus '), is called ^^\ usstun and kste fetha (t-h.) It indicates that the
letter over which it is placed is to be followed in pronunciation by one of the
vowels, A, a, a, E, or 6, which, it will be perceived, form a series of vocal sounds
of a cognate character, varying merely in breadth, and capable of infinite sub-
modifications of tone. In fact, these five vowels do not correctly and fully
express all the modulations which an experienced ear can detect in Turkish
pronunciation, which may be truly compared, in its nicety of differentiation, to a
violin, in which the notes are left to be formed by the player, rather than to any
instrument in which the notes or half-notes are absolutely fixed. Therefore,
although we have deemed it useful and very necessary to indicate, to the extent
we have done, the different vowel-sounds of Turkish words, we admit that a
still greater variety exists, which we leave to practice and experience to indicate
to learners, believing that the extent to which we have pushed the subject will
be found sufficient for all practical purposes.
The second vowel-sign consists in a precisely similar stroke placed under the
letter, and is called x^A esse^E, orXj~
kessrs. It indicates that the letter is to
be followed by one of the vowels i or i. The third is a small character some-
thing of the shape of the figure 9, or of the Turkish letter j, placed over the
12 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
letter it affects, where the usstun would otherwise be. This sign is called
wturu (and rarely <UJ damma or zamma), and indicates that the letter affected
is to be followed by one of the vowels o, u, u, or u, which it will be perceived
are of a kindred kind.
According to what is stated above, the letter \, when it bears the mark
usstun, is equivalent to any one or other of the same five vowels indicated by
the sign itself, and it may thence be correctly inferred that of itself, and at the
beginning of words, it has no real value. It is in fact, in that position, a mere
representative of the hemzE, which is itself never introduced into Turkish
writings at the beginning of words, though in Arabic it is figured over or under the
1, and in ancient manuscripts, and even common African writings, is sometimes
made to precede that letter.
It may now be readily inferred that according as the \ is affected by ope of
the remaining vowel-points esse"rE or wturu, it takes the value of either i or i, orx' 9
of p, u, u, or u. Thus \ is read A, a, a, E, or e";
\ is read i or i ; and \ is read
o, u, u, or u.
Not to have to repeat what is thus explained, we here shortly mention that
the same rule applies generally to the whole of the remaining letters, the vowel
following, but never preceding them. Thus, f^J is either bA, ba, ba, bE, or be" ;
C-> is either bi or bz ; and iL) is either bo, bu, bu, or bw ; and so throughout.s
It may not be amiss to notice particularly the case of the two letters^
and c5,
and to remark that, as with their English representatives w and y, they are
always consonants at the beginning of words, and consequently j is to be read,?
'
VA (or WA, &c.), va, va, VE, or v6 ; j as vi or vz* ; j as vo, vu, vu, or \u ;while c5
is read, yA, ya, ya, VE, or y&\ u as yi or yz ; and as yo, yu, yu, or yu.
To make certain of these vowels long (the others never being prolonged in
Turkish), the letter bearing the vowel-point is followed up by that one of the
three letters \, , or <-, which is homologous with that vowel-point; namely, by
\ when the vowel-point is usstun, by u when it is esserE, and by j when it is
wturu. To avoid the repetition of the \ itself in following out this rule the sign*~
, named J^ medd, or *J^ me'ddE, is placed over the first \ in lieu of the
usstun, and the second I is suppressed. Thus I is read A or a, <-i i or ?, andf s 9 9
u;b is read bA or ba, <J. bi or bz; and y bu ; &c. The combination ^ is
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 13
not to be met with in Turkish. The u> final, as a vowel in some Arabic words,
after a consonant marked with usstun, takes the value of a or A, and the same
word, adopted into Turkish, is very frequently written with \ instead of the c5,
in consequence; as, for instance, ^1 iila for ^J)\,LaJ\ AksA/or ^aA, &c.
As, however, these vowel-points are never marked in common writing or
printing, the three Arabic letters of prolongation, \, , and c5, have, according
to what has already been remarked, come to be very frequently used in Turkish,
as in Persian, as short vowels ;and the medd over the \ is sometimes indicative
of the short sound of A, when, without it, this letter is more frequently read with
one of the four remaining values. To obviate the almost insurmountable diffi-
culty which hence may seem to arise in relation with the distinction of long and
short vowels in Turkish words, a very simple and seldom varying rule may here
be noticed. It is, that in words of purely Turkish origin there are scarcely any
long vowels (European authors generally state that there are none), whereas in
words of Arabic or Persian origin these letters are generally esteemed to be long
vowels.
There remains now to be noticed the use of the letter Jb as a vowel. It has
been seen that 1, as a vowel after a consonant, represents one of our vowels A or
a. The other three vowels, of which the vowel-point usstun is the representative,
are therefore left without an equivalent. But even in the original Arabic, the
final Jb t in the case of feminine nouns, has always been sounded as a vowel
of the fetha class, when the word is final in its sentence ; though it is changed
into the value of CU (t) on other occasions, and although this letter, in the case
of other words, even when final, preserves its value as an aspirated h. This
value of the > was accordingly adopted by the Persians to represent the a or E
wherewith so many of their words are terminated ; and the Ottomans, finding it
so used, have extended its sphere of utility by introducing it, in certain deter-
minate cases, into the middle of words, but always at the end of a syllable, with
the same vowel value of a, E, or & ; as, for example, into the future active par-
ticiple, into the second gerund, sometimes into the first and second persons (as
ttell as the third, where it is final) of the conditional aorist, into the root and
entire conjugation of the impotential verb, and at the end of the roots of various
verbs. It is sometimes to be seen introduced into the very body of nouns at the
end of some syllable ; but these are generally words of foreign origin, and the
example is never to be followed without good and sufficient authority. This
circumstance of the & vowel never being used unless as the final vowel of a
syllable establishes a marked difference between itself and the three letters,
14 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
tf ),
and o, which are commonly to be found in the middle of syllables, though,
again, \ alone is ever used as an initial vowel.
Into whatever part of a word this letter Jb is introduced with a vowel value,
the greatest care should be taken by the student of Turkish (as by those of the
Persian, Arabic, and cognate languages) never to transcribe it by using our
English letter h, as this practice, more or less followed, has the very great
inconvenience of incapacitating us from properly distinguishing it from the
aspirate consonant value of that letter, and of its cognate, though stronger
aspirate, the letter ~- . This incorrect and incommodious practice may be seen,
and will be felt in use, in almost every English author who has yet written on
the subject ; and even the French are by no means free from the defect, as is
noticed and reprehended by Bianchi in a note at the foot of p. xxviii of the first
volume, second edition, of his"Dictionnaire Turc-Frangais."
Of the mere consonants the letter *-> has the value of the English letter b,
by which it is also represented in our system of transcription ; although some-
times, at the end of words, and when preceded by certain sharp-sounding letters,
such as t, ch, or sh, it acquires the sound of p.
c-J has always the sound of p, C-> of t (but is sometimes changed ortho-
graphically into J d), and d> of s sharp or double, never degenerating into z
under any circumstances. This remark is equally applicable to the other two
letters which we are forced to represent by our s : they must never be
degraded into z;and to avoid the tendency, so strongly pronounced in English-
men, to give to all final letters s, as well as to those placed between two vowels,
the sound of z, we have thought it better to double that letter on all occasions,
when it is not the first letter of a syllable. Theoretically, we are wrong to do
so, but in this instance we reluctantly sacrifice consistency to the practical object
of trying to prevent the malpronunciation of whole classes of words of which the
well-known Kars and fez are instances. In both these words the final letter is
5 / and if they were written according to our system Karss and fess respectively,
every one would pronounce them right ; whereas, in the latter word, French
delicacy has even changed the orthography, and our travelling countrymen
have adopted it, so corrupted, from the writers of our gallant allies. The
letter d; is equivalent in Arabic to our th in think, but that value is not known
in Turkish.
- has the value of our English j, by which we invariably represent it, to the
exclusion of our equivocal g, which is sometimes hard, as in gat, get, gird, got,
gully, and sometimes soft, as in gem, gin, gymnastics.
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 15
-. is our ch in church, and the addition of a t before these letters, as is often
done, is of no use in English, though necessary in French.
-. has the sound of h, as has also the letter Jfc when a consonant. We have
not thought it necessary to establish any difference between these two letters in
our mode of transcribing them, as there is no difference, perceptible to English
ears, in the mode of pronouncing them; and, besides this, the Turkish ortho-
graphy being at hand, no error is likely to occur, and our transcription is a
system of guidance to pronunciation, not to orthography..
+ is transcribed, according to general custom, by the letters kh : its power
is equivalent to that of the combination ch in German and in Scotch. This can
only be learnt by practice; but, until the true value of this consonant be
acquired, we recommend the learner never to sound it as a k, but always as a
strongly aspirated h. Thus the word khan must be sounded hXn, and not ksn.
J is a d, sometimes, after sharp letters, acquiring the sound of t ; J is a z
(its Arabic value being that of our th in though; but it is never so used in
Turkish), j an r, and j another z; J is equivalent to the French j, and of the
letter s in pleasure. We have represented it, in the very few words where it
occurs, by the combination zh.
(j~ is the true Arabic s, ^ is equivalent to our sh, and \jz is also a pure s
in Turkish. Of the difference between the^ and the ^ we shall have occasion
to speak further in treating of the hard and soft letters, ^o is generally a z,
but in some few Arabic words has the value of d.
b is generally a t, though, as an initial in some few words of purely Turkish
origin, it takes the sound of d. 1? is another z. We may here remark, that, in
a few words, one of the letters t (CL? or t) is followed by one of the letters h
(^.or
Jfc) forming the succession th in our transcription. When this does
occur, the t and the h are to be kept separate in pronunciation, as the t is
generally the last letter of one syllable, and the h the first letter of the following
syllable.
^ is a letter that has generally been considered and treated as a vowel by
European writers, always excepting the learned De Sacy, and a few scholars of
his stamp. Nothing can be conceived more erroneous, since, in the mouth of
an Arab, no consonant exists having greater claims to the appellation. It is
pronounced in the deepest part of the throat, with an effort that must be learned
in infancy, or which can never afterwards be attained. In Turkish, however, the
letter becomes silent at the beginning and end of words, but is indicated by a
16 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
kind of hiatus in the middle. We have mentioned the hiatus of the hEmzE, in
treating of the ^;and we may here notice that the letter & and the hEmzE have
the same relation to each other that ^~ and ^, and that CU and t, as also that
Jjand CJ, andj and ^a or &, have to each other ; namely, the one is hard and
the other soft in pronunciation, as is to be hereafter noticed. Of the two, the
c is the hard hiatus, and we have therefore represented it with a double inverted
apostrophe (") in this work ; and we repeat that, at the beginning and end of
words, it is generally quite or almost silent, after the fashion of our silent h, but
it is never a vowel.
is a hard g, taking sometimes a gliding sound, of which we have no
example in English. The French in Algeria have taken it to be the equivalent
of their r grasseye, or r pronounced, as by some people, like a w. From this
they have formed the now so well-known word"razzia," which is the Arabic
gazya (a military expedition against infidels, a crusade). In the present work
we have uniformly transcribed this letter by gh, instead of using a single g, on
account of the double value of this letter, our sole, though amply sufficient
reason, for rejecting it in a pronouncing dictionary. This letter is sometimes
softened down to the value of w when preceded or followed by o or u, and even
by i;
at other times it becomes almost imperceptible in the pronunciation. This
we have designated by putting the gh in italics.
u-9 is our f (it would be mere folly and pedantry to represent it by ph). J>
and cJ are both simple k, as far as the first or Arabic value of the latter letter
is concerned. We see no advantage to be gained in a pronouncing dictionary
by using the letter q forJj,
as is sometimes done, and it is a further violation of
the special rule which requires the letter q to be followed by a u. The letter
c is sometimes used forJj
and for cJ, but it has the disadvantage of a
double value, being sometimes equivalent to k, and sometimes to s.
In its second, or Persian value, CJ is a hard g, somewhat like 4 , and we
represent it, equally with that letter, by gh in all cases, though with this
distinction ; namely, the Persian value of CJ is susceptible in Turkish of being
softened down to a value approaching that of y, as the does that of w, and at
other times becomes imperceptible also. As with the 5, so with the cJ, we
designate this by placing the gh in italics. To render this quality of the two
letters better appreciable by our readers, we here point out that the very same
thing obtains in our own language in the case of the combination gh. For
example, in the word throughout, that combination is sounded as w, and in
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 17
sighing it is pronounced as y ; so, in Turkish, ^Ic^^? sog^An (onion) is pro-
nounced sowAn, and Jj J di^Ail is pronounced diyil. In both these values of
^}, the letter, when followed by any of the vowels a, o, u, u, u, takes before
the vowel a short and incipient sound of y, which we have denoted by intro-
ducing after the CJ, and before the vowel, a letter y in italics. This is often
heard in English, as in the words cure, pure, &c., some persons using it also
before an a in the same manner.
The third, or purely Turkish value of cJ, when it is called surd kisf
(t^&fcl*), and even surd nun (^y^L?), is that of our ng at the end of sing,
ring, &c. It is never to be found elsewhere than at the ends of words or
syllables, and consequently never can be initial. At Constantinople, and
generally among the educated classes, it loses, almost constantly and entirely,
the influence of the final g, and is sounded like a common n. This also we
indicate by placing the g in italics, showing that by some people it is sounded,
though dropped by others. In the two words, fj^s\ and cXc<JoJ, where
the CJ is followed by J, the sound of the J is lost ; and the first is generally
pronounced anuamak, the second dinEmek, instead of anglamak and dinglEmek,
their true original, and even now their provincial sounds. When followed by
other letters, whether vowels or consonants, the g of this combination is never
to be sounded as a separate letter ; but the English words singer, ringer, are to
be imitated, while those of anger and finger are the models to be avoided, the
division of syllables being different in the two classes ; as, sing-er, ring-er ;
an-ger, fin-ger.
fj is our 1, / is our m,^a,nd ^ our n. The only remark necessary here, is,
that when the<j is followed by a
^,or a (jJ with its Persian value, forming, in
the transcription, the combination ngh, it is to be understood that the combina-
tion is not solvable into ng-h, but only into n-gh. Also, as remarked above, the
sound of the J is entirely suppressed, in the ordinary pronunciation of Constan-
tinople, in the words (j**&s\ wnglamak, and cX<<uj dinglEmek (pronounced
respectively wnnamak, dinEmek).
The letter ^ requires more particular remark, as it has three distinct proper
values as a consonant, besides one other incidental. It is sometimes a pure v,
sometimes, though not frequently, a pure w, and more generally a combination
of the two, its pronunciation beginning as a v, and ending as a w. In its value
as a pure v, it may be classed as a soft consonant, since it takes this sound
before the soft vowels <, E, i, and u ; whereas, before A, a, a, o, and u, it is .
sounded as a combined v and w. At the end of syllables, the same rules occur
D
RKDHOUSES TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
with regard to the preceding vowel, to which we may add that it is a pure v
after i and u.
In its incidental value as a consonant, the letter * is always surmounted bythe sign hEmzE, before mentioned, thus j ; and it is necessarily and constantly
a consonant when so surmounted, whether it be placed at the end of a syllable,
or whether it begins one. In the former case the vowel preceding it, and in the
latter case its own vowel, must be an wturu (and confined to the two branches
of that class u or u, to the exclusion of o and u) ;and this is the reason why
theletter^
is then selected as the recipient of the hEmzE, as is the \ when the
vowel-point is usstun; and, it may now be added, as is the e when the vowel-
point is esse'rE, this letter also being then always a consonant. Whenever the
hEmzE is used, the letter over which it is placed may be considered merely in
the light of a support, the hEmzE itself being the real and true consonant letter,
which in Arabic is capable even of reduplication in the same way with every
other consonant. We have therefore always represented it with the inverted
apostrophe ; but we do not recollect many instances of the employment in
Turkish of those Arabic words in which its reduplication occurs.
The JJ>, as a consonant, is an aspirated h : in fact, the idea of a silent h has
never occurred to an oriental; and whether the A consonant or the - be at the
beginning, or at the end of a word or syllable, it must be equally and fully
aspirated as a rule of grammar and language, whatever degradation it may
occasionally be subjected to in the tongue of the common people, and of every-
day intercourse. It is, in this respect, something like our English letter r at
the end of words and syllables, which we so generally omit in pronunciation,
but which no grammarian has ever held up to notice and imitation as a silent
letter. The two letters J* and . are, however, generally sounded, the omission
being quite the exception, even at the end of words.
It may be as well to notice here the circumstance of the use of the
placed over the letter -fc, when used as a vowel at the end of words. It only
occurs in the case of nouns, substantive or adjective, which are connected with
the following word in the sentence by the Persian rule of construction, which
governs the relation of a noun with its qualifying term. The J&, then, performs
its proper function of final vowel in the word where it occurs, and the hEmzE
takes as its own separate vowel the esserE, which may always, in these cases, be
. represented by the letter i, as in the terms, lj^ S.XJ bendE'i-khuda
riitbE'i-saniyyE, &c.
IM;I:KA( i; TO THK FIRST EUITIOX. 19
The 5 consonant is our English y, both at the beginning and at the end of
words or syllables, being in the latter case always preceded by a vowel. It is
really a sad mistake for us, who possess this useful consonant, and are aware of
its nature, to adopt the lame expedient to which other languages are forced to
have recourse, namely, the use of the vowel i, with or without the diseresis over
it. Take, for instance, the word <Uy, where the consonant t_ is reduplicated,
and compare the lame and erroneous transcription by an eminent French author,
terbiife, which is at variance even with the French rules of diseresis, with the
plain method rendered possible by our estimation and use of y, as a consonant
equivalent to the oriental ^J consonant, namely, terbiyyE, in which the syllables
are ter-biy-yE, precisely as in the original, the reduplication being merely what
we sometimes practise ourselves by placing a dash over m or n, when we have
omitted a second one, as in the word comon. This was very frequently
practised in manuscripts before the invention of printing. French authors have
an excuse for not using the y in this, to us, natural manner, because they do
not recognise it as a consonant in their own language ; but for us to adopt
their imperfect substitute is to abandon gratuitously an advantage of no mean
character.
When the hEmzE is placed over a L_ in the middle of words, the two dots
which usually distinguish the letter are omitted. But it is frequently the case,
that whereas, in an original Arabic word, a i*J with a hEmzE is correctly used,
the same word, on passing into Turkish, loses its hEmzE, and the u5 becomes a
long vowel, resuming its suppressed dots. Thus the Arabic word ^iifcJ
(issti zan) becomes generally in Turkish J jui^l (isstizan).
To finish what we have to note respecting the various uses of the hEmzE,
we may here say, that at the end of a very few words it is found without any
letter to support it, though sometimes a^
is added under it to those words.
Ex.*js>. (or^js*-) juz', *& (or j^j) bed'. In this case, if the word be alone, or
at the end of a phrase, it is very common to add to it, in pronouncing, a vowel
homologous to the one in the word, and*j>- is then uttered juz'u, *JJ as bed'i,
and so forth. In a kind of imitation of this rule, a certain number of nouns
ending in i (but which, in the original Arabic, have a hEmzE after that letter)
assume a hEmzE after them, with esserE as its vowel-point, when they are in
Persian construction with a following noun. Thus the word \su\ ifa (originally
*Uul ifa'), in construction with the word ^J deyn, becomes^jj
J*Uj\ ifa'i-deyn. It
is, however, more usual nowadays to use a supplemental o instead of the hEmzE
in this case, so that the same two words would be written ^j JuSlJu! ifayi-deyn.
D 2
20 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY,
Having had occasion to mention the distinction of the Turkish letters as hard
and soft, we may here elucidate the meaning of the terms, as the subject has a
very great part to play in the euphony of the language. Any Englishman can
appreciate the distinction between the value of a in wall, call, tall, &c., and of
the same letter in father, arm, part, &c. ; and perceive that the first value is
broad, hard, and masculine ; whereas the latter is soft and feminine. So to
an ear accustomed to French is the difference between the vowels of bulle and
boule. We do not, however, carry our distinctions any farther than the vowels;
whereas the Easterns, as the alphabet shows, not having vowel letters by which
to paint their distinctions, have introduced them into the consonants instead.
We will not contend that this is the correct view of the case ; for my practical
knowledge of spoken Arabic, in its purest dialect, is not sufficient to enable me
to judge of the shape into which the organs of speech have to be thrown, when
pronouncing respectively CJ and L, - and Jfc, <j~ and ^, J and \ff, J and viJ,
for instance. We believe they are really the representatives of effectively
different modes of utterance in the original language ; but we are also convinced
that it would be impossible to convey to an English, or to any European mind,
a just appreciation of the differences. Nor, as far as the Turkish is concerned,
is this necessary ; and, for all practical purposes, we are convinced that by
throwing upon the vowels alone the effect of the distinction of the letters into
hard and soft, we have adopted the most effective method of rendering the
subject clear and easy to our readers. We will therefore simply observe that
r* T' U' ^' ' ^' & an^ O are ^e hai>d letters, generally followed by the
hard vowels A, a, i, o, u ; whereas CJ, J, u~, ^J, Us, and hEmzE, are the soft
consonants, generally followed by the soft vowels a e" , or E, i, u, or u ; and that
the remaining letters may be considered neutral, both because they are not
ranged in pairs, and because they are followed by vowels, sometimes of the one
class, sometimes of the other, though far more frequently by those of the soft
class. It is, indeed, one great characteristic of this beautiful language, to soften
and embellish every word it adopts.
Reduplication of a letter in Turkish is not the mere matter of orthography
that it is in English. On the contrary, when a letter is doubled in writing, it
must be doubled in pronouncing, as we do with the letter d in mid-day, with / in
full long, with n in thin nose, with 5 in less smoke, or with t in fat turkey. In
Turkish there are two modes of reduplicating a letter : the first is, as with
ourselves, by simply writing the two one after the other, as in the word JJ-T^y
(kullAnmak), where the" /is doubled, in the word ^J^cjl (ummak), where the m
PREFACE TO THE FIRST EDITION. 21
is repeated, and in many cases where the locative preposition *J (d or da)
follows a word ending in d. The second method is of Arabic origin, and is
confined in use to Arabic words mostly, with a few Persian exceptions. By this
method the letter to be sounded double, that is once at the end of a syllable, and
again at the beginning of the next following syllable of the same word, is only
written once ; but in manuscripts where the diacritical marks are used there is a
sign, called J^JuLJ (teshdld), and figured thus , which is placed over the
letter written, just as the dash is sometimes employed in our old manuscripts
to indicate that the letter over which it is placed should have been repeated in
writing : the difference is, that the Arabian sign indicates that the letter must be
repeated in pronunciation, or so dwelt upon as to be equivalent to two letters. This
Arabian rule of reduplication is carried still further ; for in cases where a noun,
preceded by the definite article Jl, commences with any one of the letters CU,
Cj, J, j, j t j, ^, (jZ, (js, yo, L, ]0, or jj, then, in pronunciation, the J of
the article is omitted, and the first letter of the noun is doubled. As this rule
is of pretty frequent application in compound proper names and adverbial
expressions, adopted bodily into Turkish, we have represented this suppression
or conversion of the J, by using our own common apostrophe, followed by the
letter the sound of which takes the place of the original one of the J ; being
further moved to the adoption of this method by the consideration that, in these
compound expressions, the \ of the Arabic article is also suppressed in the
utterance, and its place taken by the vowel which, theoretically and gram-
matically, always terminates ordinary Arabic nouns. Thus the proper name
A>-j}tju is figured by us, as it is pronounced,"Abdu-'r-Rahhn, &c. In
further illustration of this subject, we may explain that in Arabic d\ (for ^\)
ilah means a god, and this word, with the article Jl, forms by contraction <d! \
AllAh, the God, the true and very God ; from which again, by composition and
suppression, is formed the proper name"Abdu-'llAh," generally written erro^
neously Abdalla, or Abdallah.
We now come to the consideration of the Turkish consonants when they
follow a vowel in a syllable. This may be divided into three branches : First,
when the vowel begins a syllable, having no other consonant before it (and we
may here remark that in Turkish a vowel can never begin a syllable which is not
the first of a word) ; secondly, when the vowel has another consonant before it
in the syllable ; and thirdly, when the consonant under consideration is followed
by another consonant in the same syllable.
As to the first case, it follows, from what we have already explained, that \ is
22 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
the only vowel fhat can commence a Turkish word, either followed immediately
by a consonant or with a j or a ^J intervening ; thus d^l is either At or et, d^is 6t or ut, t>~*$ is it ; or, as in the last example, the intervening vowel may be
long, and the word read It, and the sole \ may itself be long, as in J I al,
jjl an, &c.
With respect to the second case, the syllable is composed of two consonants,
the first of which bears (or would bear, if marked) the vowel-point, and may be
or not followed by one of the three vowel letters \, , or ^, and these again maybe either long or short. Ex. <^1 leb, Jj dil, Jj zull ; ^b bXsh, J^J! kol,
jj kzz; ~U-hAjj,jjJ zvr.jJ
tlz.
In the third case, the final consonant follows the preceding one in exactly
the same manner as in similar words of our own language, but with this dif-
ference, that with us the preceding consonant is limited to a small class (except
in cases of orthographical reduplication or composition, such as 11, ss, ch, sh, ph,
th, ck, &c.) called liquids, namely 1, n, r, with s, and sometimes p, if followed
by t ; whereas in Turkish every consonant is capable of being followed by every
other. Thus we have the words J^-J dakhl, '$ "Xfv, ^ "tizv, -j*\ emr,
j3 kAtl, J&-j vejh, jjfejrehn, &c., which must appear quite unnatural to
English eyes and ears, and which, we may explain, are generally Arabic words of
two syllables originally, from which the final vowel has been dropt. These
words are, however, not in perfect keeping with the spirit of the Turkish, for in
that language we meet with a less combination of consonants than even in
English or any of those derived from Latin. The consequence is, that the Turks
very frequently intercalate a vowel between the two following consonants, when
a vowel does not follow the word ; and we generally hear them say emir for emr,
hukyum for hukm, &c., in the first case; though they correct this when the
opportunity offers, and say emn'-'ali, hukmu-sherif, &c.
This quality of a consonant, viz. its not being followed by a vowel, is called
its quiescent state (^^1** sukyun), and is denoted in manuscripts by the signo
placed over it. The sign is called*j>- jezm.
We must here add a remark as to two circumstances which will be noticed
in the body of the dictionary, by our readers, as seeming incongruities, but
which are only the necessary and regular consequences of two leading bases of
the Turkish language, its euphony and its euphuism. We have already touched
1'KKFACE TO THE FIRST EDITION. 23
upon the sequence of hard vowels with hard consonants, and soft vowels with
soft consonants ; but the first of the 'circumstances to which we now allude is,
that in words or inflexions and affixes of Turkish origin, if the syllables bearing
the vowel-point fesslre (or value of i, i) be immediately preceded, in the same
word, by a syllable having the vowel-point wturu (o, u, u, u), then the syllable
or syllables having the CSSLTE are influenced by the preceding wturu, and all are
sounded as though they bore that vowel-point. The word wturu is itself anf 9
instance : its orthography is ^y^> but the last syllable is affected by the vowel
of the preceding one. The rule is, that when the value of the preceding wturu
is one of the hard vowels o or u, then the esse"rE takes the sound of u ; and
when the preceding vowel is either of the soft sounds u or u, it takes the value
*' " '
<\ -
of u. Ex. ^**=D&- hukmunu, L^^ wzrumu ; u^JJy kolun^ruzu, or
kulun^uzu. These latter syllables are always short and unaccented. Attention
to this rule, and freedom from obtrusiveness in the pronunciation of the affected
syllables, constitutes one of the niceties of the Turkish language ;and I may add,
that after the first affected syllable, the sound is again slightly modified in both
cases towards, but not to, the value of u or i respectively, according as the tone
is of the hard or soft class.
The second of these two circumstances may be said to be the very reverse
of the former, inasmuch as it consists in the pronunciation as i or i, of the vowel-
point Muni accompanied by a vowel j.Its occurrence is limited to one syllable
of a few classes of words, viz. the last syllable of the aorist indicative and aorist
active participle, of such verbs as form them injj,
which is then pronounced ir
or ir accordingly as the tone of the word is soft or hard. Ex.j^> is pronounced
ghelir,jj\\\^ is pronounced sAllanzr. The last syllable of the first gerund is also
affected in this way when the tone of the verb is not that of wturu. Ex. c Ju
ghidip, C-JjlS ghelip, c-Jjjl; bXkip, &c. Purists, however, pronounce all these
words as they are written. Again, the syllable ^1which ends so many adjectives,
is pronounced li or \i in a general way.
To conclude these remarks, we have now only to add that, as in all lan-
guages, there are in Turkish a few words of every-day use which have an
accepted pronunciation more or less at variance with their orthography. Wehave pointed these out in parenthesis, by the side of the correct pronunciation
(when this is also used by persons of education), or by itself (when everybody
24 REDHOUSE'S TURKISH AND ENGLISH DICTIONARY.
uses the incongruous pronunciation alone). We shall not do amiss to notice,
also, that, in ordinary conversation, a few words are used as Turkish singulars,
which are, in reality, Arabic plurals ; but this is not correct in writing. Such are
the words J^jl evlad (children) child ; Jl^j rijal (men) a state functionary ;
jL kibar (great men) a grandee, &c. Even in writing, the Arabic singulars
of these words are not used, but the phrase is turned ; as, one of the children, one
of the state functionaries, fyc.
EEDHOUSE'S DICTIONARY.
PART I.-ENGLISH AND TUEKISH.
A, An, art.j>
bir.
Abaft, ad. and pr. x)j gherida, ^HS^^s kich-tarafznda.
Abandon, v.a. Jk*3|/ brakmak, IcJy
tsrk-et, cJ**f$j^ vaz-ghechmek ;
<j^*Ju>- chzkmak ; ^1*^3 kXchmak;
ed, p.p. t^jj^o mEtruk ; j~)j\c.
"arsz'z, j^j-JuU- chXpkm.
Abash, v.a. JUjJolky utAndzrmak,
(J-**j+s khmak, It-Jj^:^ mahjub-et.
Abate, v.a.(J~(d\j\ XzAltmak,
kzrmak, ^JjJ*J tenzil-et, (J*
Ashaghz-varmk; , v.n.
Azllmak.
Abbey, 5. j^\^c mXnastir.
Abbot, 5.^JL}jZ~i\sc mAnastir-bAshf.
Abbreviate, v.a. ^^vlLaJi kzssAltmak,
^l ikhtissar-et ; ed, p.p. <UaJ
sr raukhtAssar.
Abbreviation, s.jUiX^ ikhtissar; -MaXsr10
mukhtAssar.
Abdicate, v.n. ^c^iLLs cJy tErki-s.\l-
tAnXt-et, cJJls^JcoLL: sXltAnXt-
dan-chekilmek.
Abdomen, 5. ^13 karn.
Abed, ad. ^jJJl^j yatakda.
Abet, v.a. CLX^yjJ^J yuz-vErmek; ^f^V.
yardim-et.
Abhor, v.a.LtXcUj^-j/^^
hich-SEvma-
mek, (jufj\yjjs&<< menfur-tutmak.
Abhorrence, s.ybJ ten^ffur.
Abide, v.a. (J^j^3^ oturmak, (j-^^i
kXlmak,j1 ,J^^ sakin-61.
Ability, 5. J\ JcJi! iktidar, LTJ^jJ kudret;
jJt> hunEr, Jj^JuU kAbiliyyet.
Abject, a.( <~*-< misskin ; ^.o ^^.^^o
misskin-ghibi.
Abjure, v.a.(J*$\rf L.J>jJol ^^ yemin-
-edup-brakmak, l(jjy tErk-et.
Ablative, s. or a. k*z J^*^< mefulun *'anh.
Ablaze, ad. J^C^e miishta"il.
Able, a.^jljf kldfr, j^ jjAill Elindan-
ghelir,jJCJUi muktedir.
Able-bodied, a. ^L? sagh, AcL? sagh-
10m. [ghussl.
Ablution, s. L^-ujJj\ abdesst, J---i
Aboard, ad.y<.\;.^J ^^^ ghfemi zchinda.
Abode, s.j\ fev,^> ysr, jjC-,^
messken.
ABOLISH ABUSE
Abolish, v.a.(jp<jjJl3 kXldzrmak, ^iS
laghv-et \?~* fesskh-et.
Abominable, a. Ui fsna, j\j* murdar
(mun-), j^'&^cmenfur.
Abominate, v.a. v. abbor.
Abomination, s. CU>yD nefret :
Jfy bok,
tJbj-j&i** menfur-shey.
Aborigines, s. pi. JjyJ J^ Xssl-yisrliler.
Abortion, 5. cJ-^J dushuk.
Abortive, a. ^*J bosh, <djl3 nafila,
a^fo bihudE.
Abound, v.w. ^Jfj- chok-6l, ,3^^-
^Jf/i,iJych6k-bulunmak.
About, />r. iLJ^l etrafma, JJj1Jt1
etrafmda; Jj\
J da'ir ; l-J.ytf tAkriba,
L;*/csr takhmma ; yj^ij^. jzwarinda,
^JkJ^LwJij yakmlarznda ; JJG^,-^ uss-
tunda; &OJM.&
sularznda; , ad.
^'^^. L/^ Ash^Ai-yukkri;
muhztan; jhj ^Ju^*J^L dolasb-
masszla-beraber ; to go or set about,
v.a. JuLi>b bXshlamak ;
etmek,(J^*>^V.
yol-tutmak.
Above, pr. A^MJ^ljj yukan'sstna,
SJOw^jtj^j yukarzssmd ; AiJJy fev-
kz'na, ^JCJjifevkmda ; ^
jl>J ^ dan-
ziyadE ; , ad.<-^\JJj..> yukarz,
2fJJj\5*J yukarida.
Abrade, v.w.Jj4,^ij! Ishznmak; , VM.
(J.scj*teJ*\ Xshmdzrmak.
Abreast, ad. A)b^\j yan-yana.
Abridge, I>.CL u. abbreviate.
Abroad, ad. tjo tXshra (d^sharz),
yJj^ll?tXshrada (dhharda).
Abrogate, v.a. u. abolish.
Abrupt, a. C3-J*> dik, ^1-2*1 ^V bXsh-
Xsha^Az; (j-y terss.
Abscess, 5. j^V^" chiban.
Abscond, v.w. ^4.j^\Jf kXchmak;
CJ^Jj.^ ghizlEnmek, j;^JJJ'u? sk-
lanmak. [ghaybubet.
Absence, $. J&jj. yokluk, u^J^-^
Absent, a. J^ yok, u^ gha'ib ;
i^J^\J dXlghm ;
- one's self, VM.
CJv*^ ghitmek, j\+^t\ gha'ib-o!,
/L*.-ij\*tf sawushmak.
Absinth, s. ^^^^ pelin-otu.
Absolute, a. jJJa^ mutUk, Jii^.o
musstAkzll.
Absolutely, aa1
. UU mutlAka.
Absorb, u.a. d)*4csrl ichmek, dJ^,x^
chekmek, ijd\ Xlmak.
Abstain, v.n. *LJbJ perhlz-et, ^Lf^l^
sakmmak, CL)-^^>- chekinmek.
Abstemious, a.jKj^J perhizkyar.
Abstinence, 5. Jr^^ perhiz.
Absurd, a.{jfiXjSf**
mAsskharah'k ; Jlsr*
muhal (impossible).
Abundance, 5.jll^J bolluk, Jjl*j>-
chokluk, CJy.i^ kessret.
Abundant, a. J^J bol, J^ chok.
Abuse, s. JU fessXd; jijJo yol-
suzluk ; ^Ulljl^JjJ yolsuz-kul-
lAm'sh; S& kyufr, ^LsL-^-j sv-
; , v.a.
yolsuz-kullXnmak ;
nick.
ABUT [27 ] ACCUSED
dayonmflk ;
varta, Hjks>-hufrE.
mektsb ;<
ka'il-61,
Abut, v,n.(
varmak.
Abyss, s. *k
Academy, 5.
medre"ssE.
Accede, v.n.
muwlfakXt-et.
Accelerate, v.n.
IjLs*-' ta"j71-et, Jdzrmak. [bul-et; i
Accept, v.a. ^<*i!Xlmak
Acceptance, 5. j^l akhz ;
Acceptation, Acception, 5.
Access, 5. ^JAJ dukhul.
Accident, s. (*zs kXza ;
Accidental, a. ,<9\i^ ittiflkz, ^ij*oJ'
tessadufi ; ^j^-^"^WBW.
Accidentally, ac?. Lzi^ ez-kXza, ^IJ^
kAzara, Ij'lijl ittiflka, aLU^aJJ kAza-
Acclivity, s. ^^ yokush.
Accommodate, v.a.
-vErmek; ClLe.*^v .^
-ghy^rmek.
Accommodation, 5. j yEr ;
L5"*^J!/i
tessri"-et,
hzzlan-
akhz-et.
kX-
kXbul.
ma"na.
[ila.
ishini-
Accompany, v.a. CXca^M beraber-
-ghitmek, le^Jlij refakXt-et.
Accomplice, s.( g-ilj^^c^>vl.J kXba-
hat-arkadasht, (jL\tej\ arkadash,
^U^s mu"avin.
Accomplish, v.a.(^^ojsr beJErmek,
(J^LSj'y bXsharmak, cXuS^i!^>-
hussula-ghetirmek ; LV tXmXm-et,
Ll^l itmAm-et, 1JU^\ ikmal-et,
\ J-w^Cf tekmll-et.
Accord, 5.J\AJ\ ittifXk, jW^ ittihad
;
, v.a.(^hcjij, VErmek, n^k ih-
san-et, ^/*Uj^ in"am-et.
Accordance, s. c^-JijlL^ mutAbakXt,
According (to or as), p\ ^^^=<U
-E-gnyrE; *j uzerE; ly, ad.
Accouchement, 5. J^^*--^ vwaz'i-hXml.
Accoucheur, s. **^-fi> &i ebE-hfekim.
Account, s. C->1 ,> hissXb : v.a.
Jj-.L? saymak, J^"^ tutmak, Ijj:
"dd-et, tjUs&l i"tibar-et ; for,
v.a. CJ<;^ demek ; cJ^.^c-J^*^ JE-
wXb-vErmek; LlX<jl-jy /-*.* sebe-
bini-ghywsstermek, ^J^l ^ix*^^-
hikmetini-n^/amak ; book, 5. ^JJ
deftEr.
Accountable, a. (J- -< mess'wl.
Accumulate, v.a. d)^*.^=^ birikmek,
toplanmak ; , r.a.
birikdirmek, fj^jjb top-
lamak, ^^=^ jem"-et.
Accumulation, s.(j^j&~=:j)
birikdirish ;
^JLf^J^a t6planish ; ^^ yzghzn.
Accuracy, s. ^L\..^o d6(jr7iruluk, c^sS^
sihhXt.
Accurate, a. ^j*$* dbghru, ^js!sahih.
Accursed, a. ^.xLc mel 'un.
Accusation, s. LI .l-i> shikyayet, SJ\
issnad, p\\itham.
Accuse, v.a. lc^o\C2JkX*fih hXkkenda-
-shikyayet-e-, ^/^^ itham-et.
Accused, 5. <UXc ^.x* mudda^a-W'
-"alevh.
ACCUSER [28] ACUTE
Accuser, s.l
cc ^'< mudda"i.
Accustom, v.a. ^j^Jk^JlAlzshdzrmak ;
one's self, v.n. ^^\ Alz'shmak,
"adet-edinmek;
i"tiyXd-et. [me'luf.
Accustomed, a. <J-J* Xlzshik,
Ache, s. LJ\ \ghri, ,^^sizi, -~-j veja", &jJ derd ; , v.n.
(J~f.\ tyhrimdk, CX*h- s$zle"mek.
Achieve, v.a.(_^*>{V. ypmak, <U*i
CtX^ fi"lE-ghetirmek.
Acid, a.j^l^l
ekshi : sub-acid, a.
^^rkrl* maykhosh. LhumuzXt.
Acidity, 5. Cl^uldi ekshilik, ^^^^s>-
Acknowledge, v.a.\)\j*\
ikrar-et,
lu-J^c! i^tirXf-et, ^>-i .J tesslim-et,
C^X*Jj bilmek, ^KJ^L tAmmak.
Acknowledgment, 5. JCM-J sened; ^xUteshekkyur ', j\J*\
ikrar.
Acme, 5.p^1 evj.
Aconite, 5. c. 53J\ ^l^- khlnik-u'zzib.
Acorn, 5. b^b pXlamut. [vErmek.
Acquaint, v.a. CX<^^*- khXbEr-
Acquaintance, s.ji- khAbsr, cuU^U^!
ma"lumat ; <jJ^b bildik ; L^^ill Mfet.
Acquainted, a.j\Aj*&* khXbErdar, j^i
Acquiesce, v.n. ^K**\) rizt-61, j^J-Jil^
kl'il-ol, lL^\ilJ^'<muwAfakXt-et.
Acquiescence, 5.\*aj riza, l~Us^4
muwlfakXt.
Acquire, v.a. ^J^l Xlmak, CL
ElE-ghetirmek, ^JuJ peyda-et, IL-.
kfessb-et, I J-^asT tahszl-et,
isstihsAl-et.
Acquit, v.a. ^-J tebriyye-et; one's
self, v.n. IL^A^J*JJ-J tebriyye-i-
-zimmet-et.
Acquittal, s. J^*JC~iUA*&jJ tebriy-
y6-ma"nassinda-hukm.
Acquittance, s. <-J^'^jJl<> rnXkbuz-
senedi, L^JC**!V' ibra-senedi.
Acre, 5. *3^J dwnum.
Acrid, a. ^^-1 AJZ, d^ sert.
Across, jor. tiUJb -Jjl^JcJb J bir-yanzn-
dan-o-bir-yanzna, \3j^j\ I-OV^"^**
hAchwari-olarak, ^jj\ arkm (ay--
km),
Act, 5.(jl)^ ish, ^UJ fi"l, J* "AmEl;
J^ fxssl; , v.n. C-ULl->! ishlE-
mek, CtX^2jl etmek, ^^jV.
Ic^^p- har6kEt-et.
Action, . ^Lj\ ish, Jxs fi"l,
"XmEl ; L^cJ da"wa ; lc^ ghaw-
gha (kawgha), C)j^>- jfenk, ^
Active, a.
kesskin,
/
nmta"ddi.
Actor, 5.
Actress, s.
Actual, a.
Actually, arf.
JM el-an;
hXktkXtan,
Acute, a.
j ishghyuzar ; ^*
sert; V6r# active,
fi<<
li-ma"lum2-
angle,
^l oyunju, jJjto mukXllid.
^j:^^ oyunju-kAn.
Assl, t!L^J zat.
>- hala, O(X*-i shirndi,
Jxallj bi-'l-fi'X
J fi-'
sivri ; JUs.V.1 inja ;
dirayetli ; (disease)
JJ yen^ri-zuhur-etmish ;
jj zaviyye-i-haddE.
ACUTENESS [29] ADMINISTER
AcutenesS)
ferasset,
Adamant, 5.
Adapt, v.a.
Adapted, a. ^
dirayet, U^-iyAkl.
pulld.
jj\ uydurmak.
uyghun, <*^~i\^o
munassib, <J^-c muwAfz'k.
Add, v.a. <J/J'JJ kAtmak, Ujlc "ilavE-et,
l**s zamm-et ; up, v.a. \
yekyun-et, <J*^b toplamak,
jem -et.
Adder, s. C^ol enghe"rek, ^_c*^ef"a.
Addict one's self, v.n. ^j^lJl Ah'shmak,
CJvwJolkiJjU "adet-edinmek.
Addicted, a. il^c miibtela.
Addition, s. XjLc "ilavE, +*a zamm;
(arith.) %-*>- j<
Additional, s. <UJ'lJ! kAtma, *^lc "ilavE,
cNjl ; za'id ; LiJjo yedek. [churuk.
Addle, Addled, a. ^>- jzlk, cJj^>-
Address, v.a. C^X*w*-> suweylemek,
!*_j\la>- khztlb-et; v^X<^Joi ghywn-
dErmek; (a letter) ^i-^!dXj^^o
JUjb mektubung-usstunu-yazmak ;
, s. Afc hunEr, CL^J^^C ma"rifet,
mektubAng-usstu ;CI-^/K-J semt, ^>
yir, (j-j^ adress.
Adduce, v.a.\\j>\
irad-et. [usstaz.
Adept, 5.1^-jjl ussta, J\^>\ usstad, jl^-jl
Adequate, a. j^\ elvErir, jj2*Zft yeti-
shir, jli kyafi, ^j wafi.
Adhere, v.n. ^J^L.^ yapzshmak, (J*+'Jjb
tutmak ; \+z~~*jL mulazemet-et.
Adherent, s. j\J tabz", jlj^i tarafdar.
Adhesion, 5.Jj^ lussuk> ^U^l^ ya-
pzshma.
Adhesive, a. iJJ&J\J ypzshkAn,
ji^-jijJ luzujiyyetli.
Adieu, int. <d!i^\ ey-vl-'llah,
^\+*\ Xlllha-issmarladik;
khosh-ghMdin^ ; <iLj selametla ;
Ujll ed-du"a ; JLJ^j wfe-'ss-selam.
Adjacent, a.^*^. yakm, j\y>- jzwar,
j\js*& hemjz'war; cXl^J bitishik,
(JM0L mulass/k, J^aX^ muttlsszl.
Adjective, 5. L^^A^ s?fAt. [terflk-et.
Adjoin, v.a. ^^J'^ kAtmak, ^<J^->
Adjourn, v.a.Jp*J^M'jJ?j^;ll.j
bashka-
-wAkta-brakmak ; , v.n. c
bashka - wAkzt - toplanmak -
Adjournment, 5. dll^-U^aJllj bashka-
wAkta-ihllE.
Adjudicate, v.n. IJ^tJ^frJ da"wa-fAssl-
-et ; , v.a. l*s- hukm-et.
Adjunct, s. <U>^ tetimmE, <U-***3 zA-
mimE; .c-^^;^ yardimji.
Adjure, v.a. (J^^V. yAlvarmak, \^>-j
rija-et, ^jlJ niyaz-et.
Adjust, v.a.(J^j^-?.j\ uydurmak,
(JAskje.jo do^Arultmak, \^m**i
tAsshzh-et.
Adjustment, s. ^sf^ tAsshzh.
Adjutant, s.(_^*\ t->^ Alay-femini.
Admeasurement, s. te>-\~< m^ssahE.
Administer, v.a. (j^b bAkmak, tw^j i
ADMINISTRATION [ 30 ] ADROITNESS
ru'yet-et, \Sj\J\idarE-et ;
vErmek, LlX^Jo ykdirmek, c
ichirmek, cXcj^sj\Jjto tenavul-
-ettirmek.
Administration, s. Sj\\ idarE ; oibj
/JfU? -viikela-takzim.
Admirable, a. Jjj-^= ghyuzel, uV.^*
jj-jasT shayAm-tahsm.
Admirably, ad. WcJj pEk-a-"la.
Admiral, s. ^llbajysr bahriyyE-
-pashassz, J\^?*lamiral ; l-LU^ljjJ
kApudana - pasha ; lord -high ,
lib^Jj-S kXpudAn-pasha (kXptAn-
pXsha), bjJ^\3^l kApudXni-dErya ;
vice - - of the fleet, ^^^JAJ^OS?
bahriyyE-ferikz ;vice , L2U^Jw
pAtruna-pasha ;rear , L&uAJLjjl
iriyala- pasha ; superintendant,
Ltlj ^jU^UJ HmXn-re'yissi-pasha ;
's ship, ^w^iJ^'ldilj pasha-ghE-
missi, Ls ?*& J^-5 SAnjak-ghEmissi.
Admiralty, 5. ^-j^-JdUy^ bahriyyE-
-kApzssz; (at Constantinople) A/lffHjJ
diwAnkhanE ;jfirst lord of the ,
L^-isljAJ .rsT bahriyyE-nazm.
Admiration, 5. L/'.i.=uJ b^AEnish,
^.^ssT1
tahsin, ^^.jCL.^^musstahsEn.
Admire, v.a. CJv*.*^r-J bfe^^Enmek,
l^j-zsT tahsm-et. [merAkH.
Admirer, 5. J^-S\-e "Ashzk, ^Juil^x
Admission, 5. ^\ akhz, JJ kAbul;
(^-^ ghirish, J^-> dukhul; A-L-J
tfesslim, J^Ji kAbul.
Admit, v.a.(JK*S1 Almak, \&-\ akhz-et,
icheri-komak,
s6kmak, ^J kXbul-et, U-l-J tess-
lim-et, CX^jj^Jl izin-VErmek.
Admittance, s. JUpt) dukhul.
Admixture, 5. U.JIJJ kAtma, fUJjJw^lj}
kAHshdzrelma, *j)U "ilavE.
Admonish, v.a.
hat-vErmek,
Admonition, 5.
tenbih.
Adolescence, s.
Adopt, v.a.
uymak,
kAbul-et;
kAbul-et.
Adoption, s.
-imtissal;
nAssJ-
j tfenblh-et.
UaJ nAsszhat, <U--J
ghenjlzk.
tutmak ;
imtissal-et;
evladl^a-
Adoptive, a.
Adorable, a.
J..JJ kAbul-u-
I akhz-u-kAbul.
l akhiretlik.
L> tApinzlir, ^J^js.^
sejdE-ve-"ibadetE-
["ibadet.
sejds, CUjL*.
sejdE-e-, lcL?oLc
.-^ perestish-e-,
tApznmak.
Adorn, v.a. cXcj^il^Jj zmetlEndirmek,
J^^jiJjS tezyin-et.
Adrianople, s.<tij<3\
edirnE. [fez/.
Adriatic, s. ufj? i^ cJ^Jj Ven6dik-kyr-
Adrift, arf. ciU^ Ju^j jcJil cXj^jCJl
*}J^ yaln^zz-suyung-Akmdz'ssila-ghit-
-shayAn.
Adoration, 5.
Adore, v.a.
"ibadet-e-,
Adroit, a. LLXjl>- chabwk, CJ^J' tetik,
^Lxto hunErli, j\.ijXscma"rifetli.
Adroitness, 5. cJlSoU- chabwklik, .-j&y v J
hunEr, L^v3.^< m;V'rifct.
:Adulation, t
ADULATION [31 J AERIAL
lulation, s. fejbfju* miidabanE.
Adult, a. and s.cJj-J biyuk, jJWJjic
"ikkr-blligh.
Adulterate, v.a.(j-<jtf .yJttil*
sXfti-
ghim-bbzmak, J^U^Si^ifl^ ichina-
-shey-kAtmak.
Adulterer, 5. ^Jl zam, j\$\j zinakyar,
Adulteress, s. &~~>)\ zaniyyE, 15-^**^^
rosspz (orosspo), <C^-vj fahishE.
Adulterous, a. j&tij zinakyar, ^^Jzina'i.
Adultery, 5.IjJ
zina, cJJ^--JJ zenpa-
relik (zampardzk), c
pilik (orosspoluk).
Advance, v.n. CX*1^
ilerilEinek ;
ross-
ileri-ghfetirmek, cchekmek, C
^j| ileri-
il^ri-surmek ;
der-pish-et, !j irad-et,
siiweylEmek, <
il^ridn-vErmek :
ilferil^yish, t/V^JcVErish.
Advancement, 5.^i-Jjy^l ilerileyish;
^A^j ilerilEdish.
Advantage, 5.jli kyar, ^J^jli fa'idE,
-&3 nef", c^-.%i^c mEnfa"rtt;to take
SErmaye i-tijar-sssESs ; , v.n.
id-yl*5>" jcssaret-et ; , v.a.(Jf<ji
komak.
Adventurer, s. ^.^.^3 sErsEri, texsC*
^~*& JJI\ ^fr*j*j=> bakhtzna-
ghyiighEnir-mejhulu-'l-Xssl-kiraessnE.
Adversary, s. #&->* khassm, .^-UdushmEn. [klmlif.
Adverse, a.^*yJ* tferss, u-cllsr* mu-
Adversity, 5. cJ^~^=tT bakhtsizlik,
cJl5j->^ dushkyunluk, L^-^rirJ
nikbet, c^^li felaket.
Advert, v.n.
^>jtfursati-kullanmak.
Advantageous, 'a. ^y kyarK,
fa'ideli.
Advent, s. ^^s kudum.
Adventure, s. |y^-U majera, L^.
SErgbyuzesbt, c^<
Tma-et,
Advertise, v.a.\.>lpi
^'k7n-et;
LiX^^>- khbEr-vErmek.
Advertisement, 5. (.j^i i"lln.
Advice, 5. rs- khlbEr ; vT
-szhat; j+)
jJ tedbir.
Advisable, a.
Advise, v.a.
munassib.
J nAss2ht-
zkbtar-et; ^^'
tedbir- et; , v.w. U^ll--^ issti-
-sharE-et, Jp*,.U!j dlnzshmak. Ill-
advised, JJjic "aklsz'z.
Advocacy, s.
sababet.
iltizAm, L^
Advocate, 5. ^jJo!^
-edfin ;
, v.a.
shabet-
da"wa-vekili ;
sahib-chik-
mak (sa'ab), cu-o^ sahabet-et,
\^<z^ tassabhub-et.
, 5.^,lJ
tarikh ; L&jUVj
mebde i-ta"dadz-evkAt.
Aerial, a.r
ha\va"l.
ESTHETICS [32] AFRICAN
^Esthetics, s, pi. Cl^U>s>- JuC "ilrm-
jemalat.
Afar, ad.jjljjjl
uzXk, *tX5V>jluzlkda.
Affability, s. ^LA^ chelebilik,
tlattuf, j^fl-Uj tlltzf,
wazish.
Affable, a.L5A^ chelebi, ^
-tzfjz ; to be affable with, v.a.
tlltzf-et.
Affair, s. yiA ish, c^js.^2^ mAsslahat ;
Ct)^^ jenk, <U ^\5S* muhar^bE ;<tw
Affect, t7. a.l^J
U te'sir-et. [-nezakEt.
Affectation, s. CU^jJ^jJIy bokdn-
Affected, a.^3
l^o miit6'essir ;<U.J lj
ypma. [dokunur.
Affecting, . y^ mu'essir, j^*^Affection, s. ^ij^>. hssi-kAlb! ;
c^-*^rc mahttbbfet, ^y^*- khuluss,
^3^*sr>- khussuss ;L^Lc "zllet, ^^-
mraz. [bet-meshmul.
Affectionate, a. Jj^^jC^*^ mhb-
Affiance, 5. jUocl i"timAd, J^J te-
vekkyul ; , v.a. 110 nikyah-et,
\*& "akd-et.
Affidavit, 5.
beyan.
Affinity, 5. ^-ol^Js
tezevvujdan - hlsszl - 61An - karlbet,
c^-J^*tf sihriyyet ; <*z-~+i\
bfet.
Affirm, u.a. ^Juw tXssdlk-et, c
issblt-et, llcj| iddi"a-et,
suwevlEmek.
Affirmation, s. ^j<A^J tXssdlk, CL
issbAt;
Ic Jl iddi"a.
Affirmative, a. . JuJu^Jf tlssdzkz,^,
subuti.
Afflict, v.a, cX^jg^M kEd
CX*i-5jW^J duchar-kilmak.
Affliction, s. j<l ksdEr ; L^^sz^ miis-
slbet, 5b bela.
Affluence, . (iU**jj zEnghinlik.
Affluent, a. .*j*Jj zEnghin.
Afford, v.a. cX^j virmek, CiXy3^b
gh^tirmek, !cL?^JJTrass-et ;
1 J./i.sr
thammul-et.
Affranchise, v.a.|jljl
azad-et.
Affray, 5. Ic^c kawgha.
Affront, s.^flj^je
*L'jt mu"AmEle'i-
-ghayri-layzka, dLljcJJ bed-mu-
"AmElE ; , v.a. J^jd^&jlj karshz-
k6mak ; i^^cjJ^^ ghyuJEndirmek,
^jp*sljU3dlrtltmak.
Afghan, a. ^Ui! afghan.
Afghanistan, 5. ^l^Jlxs! afghanisstiin.
Afire, ad. jy^l yanzor.
Afloat, ad.j^j^ yiiziyor.
Afoot, ad. yjJbl ayakda.
Afore-mentioned, afore-named, afore-
said, a. j&sc mezkyur, jj*> mezbur,
j)L~so messfur, <uS!^j*f*
muma-
ileyh, dUJ^ll^ musharun-ileyh.
Afraid (to be), v.w. j&jf k6rkmak,
khavf-et.
Afresh, arf. ^*Xj> yen^idan,*
mujedd^dan ;U X-j miikErrEran
Africa, s. tAij*afrika.
African, a.j!<&>
J\ afrikalu.
AFRONT [33] AGREE
Afront, ad.jAji bErabEr, fc^i^J
bir-
-hizada.
Aft, ad.jj+Z gheri, ^jj^ gheriya,
*<^- gherida, cjy:^L<k:\
doghru.
After, pr. ^Jl^aJJ dan-sow^ra,
ba"da ; , ad.*JLe sbngra,
ba"dahu ; , a. (mar.)
gheriki, \^/*4** gherideki,
Afterbirth, s.cJj-0 s6n^.
Afternoon, 5. o;Jo3j._JjJ=ru!
ikindi-
-wXkttlart. [ba"dahu.
Afterwards, ad. ^L^ sbngra, X^xJ
Again, ad. &J yinE (ghenfi), J1^tekrar,
\j\jtitekraran, UL>^ bir-
-daha.
Against, pr. & a\ )t+j3& a-karshz ;
k*~~J4j\i karshz'ssma ; 8>&~~J*j\J
karshzssmda; <Li.^--J-j: "aleyhin,
JJkifcL: "aleyhinda ;&L>- khill-
fma, s^a^ khiUfmda.
Agate, s. ^Uj-La suleyraAm. (?)
Age, s. ^l) ysh, ^ sbn ; j<zz
"Xssr,j^J devr, ^y karn; of age, a.
jJb blhgh, ^JbjdJi^ "Akk-blKgh ;
under age, a. ^-^ sAbl.
Aged, a. cJi)/ ghyunluk ; j!b\ aylzk ;
yjc^b y^shmda ; j\~-\ ikhtiyar,
&^jj koja, ^p-^j mussinn.
Agency, 5. <dj-U wasszta, c^-^Ljj w^ss-
atet, eu j^x* ma'Vifet.
Agent, 5. jL^j vekH, dk^lj wasszta,
/*J) adEm (XdAm). [etmek^'k.
Agglomeration, 5. c)l*-,>! c-).L? t6pt V V
Aggrandizement, 5. ii^J*Jj;J biyut-
mekh'k,
Aggravate, v.a. (UfUj daha-fEna, et,
l^uUj daha-beter-et ; ^j^ kzz-
dzrmak, JJ^jlj dXrzltmak.
Aggravation, 5. ^Licl igzab.
Aggregate, a. & s. <Ksre mejmu".
Aggression, 5. jjl^ tejavuz,
'
Aggressor, s. ^^^i^\
^Jij\ tejavuz- VE-takhtti-birla-niza'f
a-
-sebeb-61an.
Aggrieved, a. *fix* mXzlum, J^AXXJ
maghdur, x&S*zi sitemdids.
Agility, 5. CJK>1^ chabwklwk.
Agio, 5. ^Jib bXsh.
Agitate, v.a. ^Z^oUJl^ chXlkamak ;
l iztzrlb - vErmek,
^o muztarzb-et ; ^ojS^tj\
kXreshdzrmak.
Agitation, s.(JLJ\^\.^- chXlkXnz'sh
;
l iztzrXb; ^lioLj telatum,
^/J tfemevvuj.
Ago, ad./cXLc(jAjy bundan^mukXd-
dEm, (Jj^-tiji bundn-EWEl.
Agony, s. C-^^k^\ ^Jac "XzTm-iztzrAb ;
gyiSlilU-hal^tu-'n-nez"i.
Agree, v.w. 1Jy kXvl-et, l^lft^o mu-
; CX*^j^\^J kXrar-VErmek;
^ raze-61, lj^Ji3^.< muwAfakXt-
-et; cXiKoJ lyi-ghElmek, (J^-^l
uymak, cWf^yUjJ uyghun-ghEl-
mek, CJviKjL^ muwAfzk-ghMmek ;
^! J^lia^e mutAbzk-61,!j;3y tawaffuk-et;
together, v.n. JP**j1 u}*ushmak.
AGREEABLE [34] ALDERMAN
Agreeable, a.^Jjll? tXtlz, Jj & ghyuzel,
shirin, u-aJaS l^tif.
Agreeably to (or with), ad.
tXtbzkan, ULJy tevfzkan. [muklvelE.
Agreement, s. J^3 kXvl, j^> swz, aSjU*
Agriculture, 5.c^-c^ij zira"at, \~~~&j>*
and^^j\jS>- hirasset, e^o-ls felah^t.
Agriculturist, s. L^-^jJ Jjb! ehli-zira'^t.
Aground, ad. (J^jysjitef^ kXraya-
-oturmush.
Ague, s. <Ua-j sztma, <U*-J\ issztma.
Ah, int. y\ ah, t\j wah, a
<*- hayf, -Jj^ dirigh.
Ahead, ad. j^Ahoy ! i. u^l ey.
Aid, s. J;l yardam, <G
0^/e\ imdad, L^%3^U^ mu"av^net ;
, v.a.\*(3j[jt yardam-et, \JU
i"anE-et, lc
Aide-de-camp, s. j^b yavsr, c.
yavEri-harb.
Ail, v.n. what ails me ? j*)(& nem-var;
thee ? j\j)ti nen^-var ; him,
her, it? ^ <~*te nfessi-var; us?
J)j<& nemiz-var ;< you ? j^j&&
nen^iz-var ; them ? j\5^U nel^ri-
-var.
Ailing, a.J**fe keyfsiz, <t^=J- khXssta,
J*^5-U^o mizajsiz, r^j^ namizaj.
Ailment, s.^JJjJL$ keyfsizlik, JJ^S^S>
khXsstalfk ;e^Lc "illet ; J,J derd.
Aim, v.n. ^/*J^,lU nishXn-Xlmak ;
kurmak, \ J^<! emel-et ; ,s.
kA?sd, J.<^ emel, <*^r< meram,
mXksud ; ^1'^liJ nishXn-
Xh'sh.
Air, 5.\jb
hewa (hawa) ; y~Ju nefess ;
jb tawr; , v.a. dX</s-jj<CU\
Xtesha-ghyMSstErmek, cJ-^-i^-^^
ghyunesha-SErmek, cXr^-*>\*Aha-
waya-SErmek, ClX^y^fe hava-VEr-
mek;
to give one's self airs, j^^
(JK*?l*Xtwar satmk.
Air-balloon, 5. ^V balon. [(tufe^rAi).
Air-gun, 5.(
Jojtf L(,b yel-tufenghi
Air-hole, s. cJl A3 nefesslik, ^^jL^J^-Ju
Airy, a. jljlyb hawadar. [nefess- deli^Ai.
Ajar, a. J>^ chzk.
Akin, a.^arL
khhsm.
Alabaster, s. j*j*$ Xk-mErmEr.
Alacrity, . (j>.^jL-A> mussara'^t,
U^J^* memnuniyyet.
Alarm, s. j k6rku, uJ^ khavf,
c^^JbO dfihshEt; ^-ri-khXbsr ; ,
v.a.(J.+zijji korkutmak, ^^^jlj^jf
k6rku-vErmek, \^J^>^sC takhwif-et,
\ti\\ ikhafE-et.
Alas, int. L^\ ay, c5^ way, &\j wah,
L"-'*- hayf, 5--!j^ dirigh.
Albania, s. ,$) ^'^ arnaw^-v^ay e^-
Albanian, s. and a. ^j^j'arnawd.
Albeit, c.jjjijyb hsr-nakAdar,
issada.
Alchymist, g.j\~4J* kimiya-gher.
Alchymy, s. L^-Jx "ilmi-kimiya.
Alcohol, 5. ~jj ruh.
Alcove, s.*/sr*" hujrE.
Alder-tree, 5. ^fr\* \"<* murver-
Alderman, 5. d*d a"yXn '
ALE [35] ALMONER
Ale, 5. iy+*Jjijg iJ beyAz-arpa-suyu.
Alembic, s.(j-~j\
inbik.
Alert (to be on the), v.n. j\ ^V.^
uyan/k-61, jl jjjcLJtjJ dwrt-ghywz-6,
j'jV J/ gty*z-kulAk-61.
Algebra, 5. ^.>- jebr.
Algiers, s.j>\j*r
Je*za'ir.
Alias, ad.jjJ+\J nAmz
Alien, 5. ,*i-1 ejne"bi ;
Alienate, v.a. IcXL^Jay^l akhara-tem-
ITk-et, \-tojJtebrid-et. [mak.
Alight, v.n. cX*jl enmek, (J**jy*k6n-
Alike, a. jj=^ beu^zEr, <ull** mu-
shabih,y bir.
Aliment, s. \&z ghzda, cJx5-<U.> yeye"-
jek, cX^A-Lj bessl^y^jek, c)^j
Alimony, $. tiisu nfaka. [yemek.
Alive, a. u^J diri, 61^ sagh, C^L>-J
bEr-hayat, ^JuLrv. hayatda.
Alkali, s.jjjiil
alkah'.
All, a. c-^to hep, c^j bitun,
jemi", <U^s>- jiimlE ; above
khususA ; after ,* ^^JL^. khu-
las^-'i k^lam.
Allay, v.a. t^^-J tesskm-et.
Allegation, 5.u^j-^J da"wa,
kXziyyE.
Allege, v.a. \3\J\ irad-e.
Allegiance, s. L^-.j^-J tbb
L^S^Ju? sXdakXt.
Alleviate, v.a. cX^A-Ari- khXfifletmek,
l^.?.J.aT takhHf.et.
Alley, 5.jUj-tf b dar-s6kAk,
Allied, a. ,'&< muttefik.
Alligator, s.
Allocution, s. <J>
Allot, v.a.
Allotment, s.
Allow, v.a.
k6mak,
timsah.
nutk.
takhsFss-et.
hissE.
brakmak, ^-c^J
izin-vErmek,
rukhsAt-VErmek,
Alliance, 5.j\su\ ittifXk.
:, i^^-XJta yin-et,
takhszss-et; of, IJj-fJkXbul-et ;
for, lw_>L-2*. hisslb-et; , v.n.
'^Ju-J tesslim-et, 1_J^:
Allowable, a.jj\>- ja'iz.
Allowance, s. ^L1 aylek, C.
ghyund^lik, <jdb yillik,(.j^^ ta"yin>
C^L-^j ta^yinlt; to make for,
v.a. \.\i j nXzar-et, l^J^^ljiiuL-^-
hissAba-dakhil-et.
AUoy, s. 3\^lj\$J*4}JJjA\ Xltma-
ghyumisha-kAtzlAn-blkzr ;jUc "ayar.
AUude to, v.a. IWjl ima-et, ,j+jAisa\
Xn^d/rmak.
Allure, v.a. \iJ^- jezb-et.
Allurement, s. foj\>- jazibfi.
Alluring, a. (Jj\>- jazib.
Allusion, 5. UM ima, ^j&>\ an^dzn'sh.
rAbzta'i-wahidE-tahtma-idkhal-et ; ,
s. j^<> muttefik.
Almanack, s./*>^-A-J tXkwim,
salnamE.
Almighty, a.^JjJ
kXdir.
Almond, s. *4\) badem.
Almoner, s. *\+\ imAm.
E 2
ALMOST [36] AMAZE
Almost, ad. ^L*Jb hemAn
c^JiJlSj!Az-kAldz.
Alms, s, aJjutf sAdaka.
Aloes, s. ~**a sAbr; wood of ,
Aloft, ad.<J>;ljJ yukan, SJjjljy yu-
kart'da (yukarda).
Alone, a. l~dl> yAln<7/z, lyi? tenha,
^bLlb bAshh'-bAshma; all ,
Along, ad. cLsXjo boyunjcc; come
along! J ghEl-bXkXb'm ; go
along, > U q it ^:<z-,
ghit-bAkAlzm,
yt-i-f<Ci,>1 ishin^a-ghit, jJ.Cj^^l^
haydi-siktir.
Alongside, rf. ^ijb yanina, ^Ji3l> ya-
nmdfl ; one another, *J^\3^\J
karn-karnrt, &X3jy*jy borda-bor-
daya.
Aloof, arf. ^JJJI uzXkda, *JcU^l alar-
Aloud, pik, -^?" jehran,
sXvtz-bulend-ila.
Alphabet, 5. b\ elif-ba (elif-bE).
Alphabetically, arf.(
Already, i shimdi-bilE,
61-wXkta-kllmaya-
rak.
Also, /
kezalik,
VE-dakhi,
Altar, 5.^fcX-o
m^zbah.
Alter, v.a. CX;*XL>^ dip'Aishdirmek,
(J-<ji<Ls...Jb<UllJ bXshka-hey eta-ko-
mak, l,Jj<XJ tebdH-et,
mahv-u-issblt-et ; , v.n.
di^Aishmek, ^-jw taghayyur-et.
Alteration, s. JjJuJ tfebdH; t
mahv-u-issbAt.
Altercation, s. c^ niza",<ilcjlixj
mu-
naza"o:, U^c ghawgha (kawgha).
Alternate, a. JjLi^ mut^badil, c.-?ll
mut(6navib ; on alternate days,
Alternate, v.w.cJviulIiJy
nubetleshmek.
Alternately, ad. dl^y nubetla, LjL^o
mutenavib6tEn, ^LiH^ "aifi-'l-
-munavebE.
Alternative, 5. ^l^- chars, Jj^^iiJ
bAshka-yolv=>-^^ tarzkz-akhar.
Although, c. j&tijb hsr-nakAdar,
^t3<L-j\ issada.
Altitude, s.\&j\
irtifa".
Altogether, ad. (j^^^ bitun-bitun.
Alum, s. t>Li shXb.
Alluminium, ^s. \^**}j^j.
bir-durlu
Alluminum, ) -ma"den.
Always, ad. U.J^ da'ima, ^^hEr-wlkzt.
toplamak,
Amanuensis, s. u-^Ja kyatib.
havessli.
Amass, v.a.
kfezilik, (i)J.J5jve-
dakhj, ^^^j Amateur, 5.
vfe-hfem-dakhi, Amaze, v.a. UX;Jfijrtcy**# ta"ajjub-
-ettirmek; amazed, a. L- ^s^ miV
hayrln ;to be
AMAZING [37 AMPUTATION
, \-^s*> ta"ojjub-et,
shtfshmak, (J^'i^j^ hayrAn-kAl-
mak, JK*!IJ kAlmak, J^!lS<bb baka-
-kXlmak.
Amazing, a. ^^^sF" "Xjib (Aja'ib),
L_-jyi gharib ; ly, ad.,J^>-
ch6k.
Ambassador, 5. -cf^l elchi, .-jLj sefir.
Amber, s. 'j^ kchruba (kehlibar).
Ambergrease, Ambergris s.~.z "anbEr
Ambiguous, a.
mughlAk.
Ambiguity, s. JAmbition, 5.
-shAn, >^~*
met.
Ambitious, a.
Amble, s. ^kin
; ,
kApAnzk,
mughlaklik.
h^rssu-'sh-
h^rssz-hukyu-
[-'sh-shln.
harlssu-
j rahwAn,(^^\ fesh-
v.n. C^A^I eshmek,
\ eshkin-ghitmek, ^\f>\j
rahwAn-ghitmek,
Ambler, Ambling-horse, s.^\j&\j
rabwAn, j^J^^J^ tjsbkin-barghlr
(bEghir).
Ambuscade, Ambush, s. 4*y pussu ;
to lay an ambush, (j<<j v^j*
pussu kurmak; to fall into an am-
bush, Jh*!jjL &^ pussuyyk tutul-
Amen, int.(1^c\ amln. [mak.
Amenable, a. J^--^ mess'ul.
Amend, v.a. JUcJjijL doghrultmak,
\^s^ tasshih-et-, LL?1 esslah-
et-; , v.n. y\fy bir-Az-Iyi-61,
Amendment, s. ^j* fark. [-tutmak.
Amends, to make, v.n. \++*i tAz-
Xjissini-cht-
a.^ Amerika*
andc.jil&^J
Amerikali.
sj- jeb&okum.
ghyuzel-
min-et,
mek;
karmak.
America, s.
Americani
Amethyst, 5.
Amiable, a.
-khuylu,^ij'lL?tAtK. [dosstanE.
Amicable, a. Amicably, ad. Ajls^J
Amidst, pr. *Jo^j<Gj^l drtassmda,
a^ij|j' arassznda.
Amidships, ad. ^j.^s^j^ji
-yErl^rina-doghru.
Amiss, a. Ls fsna, LA-J sakAt.
Amity, 5.
dossti,
mukhldenet.
Ammonia, 5. jjliJ nishldir.
Ammoniac, s.jjlU nishAdz'r.
Ammunition, s. ^- harut,
6rt-
Amnesty, s. /*lc^A "afvz-"amm.
Among, Amongst, jar. fc*~:\j\aras-
szna, jJc^lj! arassznda.
Amorous, a. j^s.^\. "AshzkanE.
Amount, s. ^L^c meblagh ; t^t top,
^^J yekyun ; , v.n. jljJt bA-
h'gh-61.
Amphibious, a. jl-i^ iJiyJ *js> ^J*^ >Jb
hem-suda-hem-karada-yshar.
Ample, a. J^J bol, ^i^ ghenish.
Amplitude, s. Jy.^ U-j si"a'i-meshnk.
Amputate, v.a. CX*~^ kessmek, l^SaS
klt"-et. [kit".
Amputation, s. <ul ^ kessilmE, r ^^
AMULET [38] ANNEX
[mek.
Ancestry, 5.
Anchor, s.
Amulet, s. *?*> nusskha (rmsska).
Amuse, v.a. cJ
one's self, v.n.
An, art.j>
bir.
Analogous, a. <ul** mushabih,
makzss. Cu*
Analogy, s. c^~$ll~ mushabe'het;
Analysis, 5. J.>- hall.
Analyze, v.n. IJl^ hall-et.
Anarchy, 5. jLJ fessad, JL>-\ ikhtilal.
Anathema, 5. e^**J la"net, IcJJo bed-
-du"a, j)jfi aforoz.
Anatomize, v.a.\if2r~>
teshrih-et.
Anatomy, s.<f^r~3
teshrih.
Ancestor, s. a>- jedd (pi. J^Jc^t ejdad.)
ejdad ; c-^-J nesseb.
tlrnur (demir), jUlenghEr; , v.a. viX*3jj*-5
demir-
l^mek ; , v.n. LL)^j^*-J demirl^-
mek, JU^Uy*.^ demir-Xtmak; at
&))*** demirli; to cast ,
JH*?1 j*-*3demir-atmak ; to weigh
, (J*<j^\* ^j^<^ de'miri-kaldirmak.
Anchorage, s. (Jjjj*~j demir-yeri,
j(^,s*- tj>jy**3 demirle'ye'jek-yer.
Anchored, a. }jf**3 demirli.
Anchovy, s. AJJ^L; sardela.
Ancient, a. (j*1 esski, AJJJ kXdim,
^jJ^l^ kyarz-kXdlm.
Ancients, s. pi.
dimin,
mAn-XdAmlari.
And, c. ^ VE, J dE,
Anecdote, s. *i* fzkra,
Angel, s. CJi* melek, 4#L> mela'ikE.
Angelic, a. ^Lo melekl.
Anger, 5. jii^L^ darghmlzk, ^^L-.J^JJ
kzzghml/k, L.-^^ ghAzAb.
Angina, 5. t<ifi (J^-1^ khunnAk-^illeti.
Angina pectoris, 5.jJuJ^ j;^ fj^/ bir-
nev-"i-ziku-sadr.
Angle, s.<Li>^==> kywshE, <L;|j zaviyyE ;
, v.w. (J^<^1 ^V ^ ^^^ 61ta-ila-
bXlzk-awlamak.
Angry, a.(1^-^ darghzn ;
to be ,
v.n. JU)/J darilmak, i}*j** kkmak,
LL)v*^^^= ghyuJEnmek, C-U.li<Ujji
ghXzAba-ghElmek, CJvJ-JJkrs- hid-
detlEnmek.
Anguish, s. i^JJlafi "Azim-dErd,
mutakXd-
esski-za-
dakhi.
mankabfi.
Anemone, 5. 4JU manissa.
Angular, a.j&J*i
Animal, s. ^\j.+^>- haywln; , a.
l<^j*>" haywlnl.
Animalcule, s. J^kMjd* haywanjzk.
Animate, v.a. CX^j jj'-s^ jXn-vErmek,
Jj;^jc\-iJjU>- jXnlandzrmak, ll*>-^
ihya-et.
Animated, a. jb^llJ beshashetli.
Animation, s. c^-2*l^J bfeshashet.
Animosity, . CLJyjLC "adavet, ^^=5
km, ^*-^ kinE.
Aniseed, s. ^j*^ anass6n.
Ankle, s.JjjJjk t6puk.
Annalist, s.^jyo
muverrikh, ^~>j <Ujj
wXk"a-nuwiss. [tawarlkh).
Annals, s. pi. i&fi tarikh (pi. *-?jrjJ
Annex, v.a. IjLffililhlk-et, 1^
zamm-et.
ANNIHILATE [39] ANTiaiJITY
Annihilate, v.a. J^jJlS ^yjJ^j vu-
judini-kAldirmak, ljy.J y6k-et, lUil
ifna-et.
Anniversary, 5. ^j ghyun.
Announce, v.a. clX^Jjy-*^ khXbEr-
vErmek, i^J-^J tebllgh-et, UjLj!
ifadE-et.
Annoy, v.a.Jj-^sf ta"jiz-et
sekmti-vErmek, L
eziyyet-VErmek, \\~x>-\j rahatstz-et;
ghyuJEndirmek,
ghyiijuna-ghitmek.
Annoyance, s. t-ojl eziyyet,
Annoying, a.
-ghyujuna-ghidEr.
Annual, a. ^
Annuity, s. **$* s^him, irad.
Annul, v.a. \~* fesskh-et, 1J \lsjl ibtAl-
et, \ Jlkj bXttll-et. [minda.
Annular, 5.iXi/4w}j
<JLJlL>- hXlka-ress-
Annum, 5. <^-j sens ; per annum, ^^i^
yzlda, <*Jj~iSEnEvi.
Anoint, v.a. cJ-b ya^A-surmek,
[dehhen.tedhm-et.
Anointed, a.^u~< messih,
Anomalous, a. Anomaly, 5.
mu-
Anonymous, a. \(**\ imzassiz.
Another, a. j>&Lj bAshka-bir,
dighEr-bir.
Answer, s.<-->^>- JEwIb; , v.a.
CX^j JEWAb-vErmek; , v.n
61mak, (J>*Jj\ iiymak ; forj
kefTl-ol; mess'ul-ol.
Answerable, a.
Ant, s.
mess'ul.
kXn'nja.
Antagonist, s. **3z>~ khAsszm.
Antarctic, a. .*>}*>- jenubT.
Antecedent, a. salif, ^^ sabzk,
Antechamber, 5.
Antediluvian, a.
EVVE!.
mukXddEm ; , s. >J& mu-
mevsulun-bih.
diwAnkhanE.
l? tufAndan-
Antelope, 5.\
j&\ahu.
Antemeridian, a.
evvel.
Anterior, a.
jeyrAn (jeylAn),
^)<^^.j^ wylsden
salif, ^l~> sabzk,
Anthropophagi, s. pi. fU^Antichrist, s. Jlf^ dejjal.
Anticipate, v.a. <jU*<^ ummak,
mfi'mul-et; (JNVJ^j^Jj^ EWEl-daw-
ranmak ; Lrs>- Jji ^ JJ-fiJ,! t^^lb
Jh*J^ ^y*-^ CJ-c^j S-'j^ tXleb-
61unmazdan-EvvEl-hisss-edwp-vErmek-
yakhud-yapmak.
Antics, 5. pi. J!*/sr~< mASskharalzk.
Antidote, s. -.Ic "ilaj.
Antimony, s. (J^j^jy^ timur-b6zAn
(demir-b6zAn).
Antipathy, s.CL^iJ nefret; LL^W
"adavet, L^-v<fl>- khussumet.
Antique, 5. <U^ "antika; , a.
esski, (j~z2- "atik, >-^^-JJ kXdlm,
Ajjj^l^ kyar/-kXdim.
Antiquity, 5. djbi "antika;
U esski-zamXn.
ANTLER [40 ] APPETITE
Antler, s. jyj$ bdynuz.
Anus, 5. JjtJU mak"ad.
Anvil, s.v~jj\ wrss.
Anxiety, 5.Cl^Usi* kXssavet ; ^^
telashl (telash).
Any, pro.j bir, j\j) bir-AZ; ^/Uj bx"zz;
*j& hich,^J-^.J&hich-bir.
Anybody, pro. &,.\ ... * ^ kimessnE
(kimssE).
Anyhow, ac?. A-^jlJ*aJ nassl-6lursa ;
jJjJ^-AJb hich-bir-durlu.
Apace, ad. C^U- chabwk.
Apart, ad.u^jl ayrz.
Apartment, .
4?j\6da ; ^J^J
da'irE.
Apathy, s. ^J-sJuJ kaydszzh'k, ,*Jtc
fcXJU "adEmi-ttfkayyud.
Ape, s. ^y**** maymun, cXJ shebek ;
, v.a. IjulaJ' tAklid-et.
Aperient, a. J.-~<> miasshil (ss-h).
Aperture, s. dXJj delik, ^^ aralzk,
^JjL>-l achzkb'k, C3L-A3 nefesslik.
Apex, 5. u~\j re'ss, ^j J zirvE.
Aphelion, 5. ^a^>- haded.
Apiece, ad. tej^j behErina.
Apocryphal, a. v^Jjx^c meshkyuk.
Apogee, 5. i^a~as>- hadid. [Ifimek.
Apologize, v.n. clX^^bt^nXc "wzr-di-
Apology, s.6~<\jj&-
"wzrnamE ; cJLjjj^
"wzr-beyani.
Apoplexy, s. AL*i> dXmla, Ji3 nuzul.
Apostasy, s.*>1jJj1
irtidad.
Apostate, 5. Ju^ miirtedd (mfirtXd),
<UJjt) dwnma.
Apostatize, v.n. cJviJJJ^iJJ dmin-
dan-dknmek.
Apostle, 5.(Jj~>j ressul, J-y* mursel ;
the apostles of . Christ, ^Jjl^-c-
hawariyyun. [isspenchiyar.
Apothecary, s.ig**])
3ejzajz, jLs^U*^
Appal, v.a.(JH**jJijjJ k6rkutmak,
IcjbysT takhwif-et.
Appanage, s. (j>&j\ arpalzk, ^jljUJl>U
bAshmaklzk.
Apparatus, s. JJU? takzm, CL^ijJ^C-?^
alat-edawat.
Apparel, s.LL*\jJ\
esswAb (essbAb),
^^Ul libXss, ^L-Jl elbissE.
Apparent, a.yfe
Uszahir,j^Ju)Jo bedidar,
Wy& huwEyda, jl^^il Ishikyar.
Apparently, ad. LIU ghAliba ; l^JbU^
zahira. [yals.
Apparition, s. j^ zuhur ;^L^ kha-
Appeal, v.n. LlXfc-^t} dushraek, (J^J^a
sighinmali ; id-^t>-UA! miiraja' at-et.
Appear, v.n. OX*J^^ ghywrunmek,
CLX-^_iJ--^=> ghywzikmek, ij^-^J0
zuhur-et; it appears, v.imp. Ulc
ghlliba ; ^^li ghelir, jj*Jjj=z ghyw-
runiyor.
Appearance, 5. ^-^^ surst,
hey'et; (J^j ghywrunush;
zuhur.
Appease, v.a.^;jx-
^ tesskm-et.
Append, v.a. 1^ zamm-et, \
"ilavE-et.
Appendage, Appendix, s. <Ui3'
timmE, <U-,^ zaminiE, *j!c"ila
Appertain, v.w. j^^U rajz"ol, j'l
menut-ol, ^^i^Jc muta"allik-oL
Appetite, 5. 1^-1 \ ishtzha (ishtah.)
te-
APPLAUD [41 ] APTLY
Applaud, v.a. ^^Aia sitayish-et.
Applause, 5. ^^L^ sitayish.
Apple, 5. 1*1! Mma.
Applicable, a. J^^ dokunur ;
j^!!L^v-jlxx)munassbet-AKr.
Application, 5. ^iJcJitJ dokundu-
rush, (j^Ju^A; yapzshdm'sh ; ^JJ*y$
dushush, u~jj\u^-l bXsh-urush
(wurush), o*^-]^ muraja"at;
^..iJW chXb'shzsh, CLJ^CJ^JC-J sa"y-
-u-ghayret, ^J^j^? sarfz-zihn,
Jk$sj- ^iX>- jidd-u-JEhd.
Apply, v.a. (jU^XJjJ d6kundurraak,
(JKCjjjb y^ptshdtrmak ; LlX*^-
surmek ; \(J~bu tatbzk-et ; I St
tzla-et ; , v.n. ($*jj\ij& bXsh-
wurmak, i^Lt-ijJ dushmek, U^-Jej^^c
muraja'^/t-et ; for, cJv^-ct isst^-
mek, lUjaJ isstid"a-et, l<u!lL^c
mutal^bE-et, 1^-J^ll^o niAtlub-et ;
, one's self, JUhiJl>- chXh'shmak,
l^yui sa"y-et, iCL^jfijf^JUi sa"y-u-
-ghayret-et.
Appoint, v.a. I^.JU ta"yin-et, Ic^*a3
nXssb-et, l^^u^^kr takhs?ss-et.
Appointment, s. o jj^U mfi'mu-
riyyet ; (A;! ish.
Apportion, v.a. hisssE-
[nassib.
< mu-
klmet-
-hisssE-taksTm-et,
Apposite, a.jJJjj y611u,
Appraise, v..
-tlkdir-et, ClX*^ l^j baha-bichmek
(pAha).
Appreciate, v.a. |^,^;
tAkdlr-et,
kXdrini-bilmek .
Apprehend, v.a. Jytfkalamak, I^
-ghirift-et;
(annamak), IcJ
korkmak.
Apprehension, 5.
-gbirift ; liW^
y^y k6rku.
Apprehensive, a.
Apprentice, 5.
tutmak,
. 3^^^ akhz-u-
=^ anglamak
derk-et ;
akhz-u-/ s
j f^hm-u-idrak ;
[kussu-6lAn.
i shay^ird ; , v.a.
Apprenticeship, 5. LlJ^=l-l sha-
p'Airdlik. [mek.
Apprize, v.a. tX*j j* khlbEr-VEr-
Approach, . J^ y61 ; <*-*j&Jtakar-
rub; , v.a. & n.\<*-Jj
takar-
rub-et, /^A-i>jl^&j yakznlashmak,
cJ^ljijA yakzn-varmak. [isstihsan.
Approbation, 5. ^T:?rs^ tahsm, ^LaCUJ
Appropriate, v.a, ^^--^sr takhsfss-et;
, a. U^M*^M miinassib.
Approval, 5. ^ugcLji isstihsan ; on
, ad. j^* mukhXyy&r.
Approximate, a. ^^^ tlkribi, ^j^asC
takhmini; , v.n. v^jQ takar-
rub-et. [takhmma.
Approximately, ad.\+>J& tXkriba, l^-sT
Approximation, 5.<-r-yi3
takarrub ;
(j^sC takhmm.
Apricot, 5. ,c-^ kayssz, ^<^;J zerdali.
April, 5.^jl
J nissan.
Apron, 5. JUkllJ peshtamAl.
Apropos, a. & aa". w^^aL^ munaszb.
Apt, a. AJO-^O mussta"idd. [vwejil^.
Aptly, ad. ^4^*, . ^U^>U<< mun-aszb^ti-* / ' ^ . v I 2 .
APTITUDE AROMATIC
Aptitude, Aptness, s. )*** iss-
ti"dad. [kEZAb-suyu,
Aquafortis, s.<~~>\j~i tizib, .yj0u^j
Aqueduct, s.^jj.y* su-y61u, v-*^==
Arab, s. '-
Arabia, s. fe
"arab.
"arabistan.
Arabic, s.tef^f- "arabja.
Arable, a. jk*&jy*\ ekilir-bichilir
J5J!/*mezru" ; , land, s. *
jf"
mezra"a, j^Ltarla.
Ararat, Mt., s. ,PV U^cl Aghri-dAghi
Arbiter, Arbitrator, *j>- hakEm.
Arbitrate, v.n. \ J^l ayrd-et.
Arc, ^. (j~ kavss.
Arch, 5.j+$>
ksmEr.
Archer, s. ^J&)\*=, kemankesh.
Archery, s. cJi~lOU kemankeshlik.
Architect, s. jt*Jt^ mi"mar, <ulU kAlfa.
Architecture, s. c^U^o^.i fEnni-mi"-
marl ;LJ bina ; J\^ bin alar.
Archives, s. pi. cA^-$ kuyudlt
<Olri^Jj deftErkhlnE, ci/^*^'^
evrAk-makhzEni.
Arctic, a. . JU1 shim all.uArdent, a.ji~J'l
ateshli ; jlil? y^nar.
Ardour, s.n~+~*j* ghermiyyet.
Arduous, a. ^^= ghy&cli, ^;*^>
chetin, . JC^ muta"assir.
Arpn ^J*H sAth (t-h.)-Mica, o. ^
Argue, v.n. !i-J>Jii lakfrdz-et, \AX^VM
mubah^ssE-et; 'i*^;^^"
-yarzshz-et.
Argument, 5.u^J^Ji!
lakirdi, /
kelam, j ** suz.
Arid, a. ^Arise, v.n.
kuru,
kAlkmak ;
tulu"et; Ici-llJ
j^ lazzm-ghElmek.
kibar.
kibar-den-biri.
"ilmi-hissAb
["ilmi hissab.
^ Jjbl ehli-
nesh'et-et,
Aristocracy, 9,j\
Aristocrat, s. u^ J
Arithmetic, ^. -
(hes-).
Arithmetician, 5.
Ark, s. Noah's ,
-ghemissi ;of the covenant,
tabuti-sekinE.
Arm, 5. k61 ; silah; , v.n.
silahlanmak ; , v.a.
silah-VErmek ;
d6natmak.
Armada, s.U.i3^J d6nanma.
Arm-chair, s. J^y k61tuklu,
^J!jki-tf k61tuklu-SAndAliyyE.
Armenia, s. ^\&MMCJ! ermenisstln.
Armenian, a. ,***j\ ermeni ; , s.
r<*^ ermeni ; teste~<j\ ermenTJE.
Armfull, ^. \$\>-f kuJAk, \e*$y \$&~j*
kuJAk-dolussu.
Armillary sphere, s. ** s^s kyurE-
'i-mushebb^kE.
Armistice,
Armlet, s.
Armorer,
fenkji, ^
Armory, s.
Armour, s.
Armpit, s. J
Army, s.jJj
Aromatic, a.
mutarekE.
blzubend.
kzlijji, ^^yp"***tu-
chakmakjt.
jebE-khanE.
zirh ; .L9 silah..
k61tuk.
6rdu,
k6kulu.
AROUND [43] ASCENSION
Around, ad. and pr. ti\Jb\etrafa,
X*s\Jb\etrafda.
Arouse, v.a. kaldnrnak,
Arrange, v.a. cX<^ dizmek, ^c-^-
b.\ uyndz'rmak.
kArar-
Artful, a. toUa-j-A sheytAn, j\j
hilfibazlik.Artfulness, 5. ^Jjj
Artfully, adi
Artichoke, s. ,[&>\ inghinar ; Jerusalem
tErtib-et,
nizA'ma-k6mak ;
lashdt'rmak.
Arrangement, s. u.^.Jy tErtib, /
nizAm ; j\JikArar. [ i_j2<? sAff.
Array, 5. i -Jy tertib, /Ui) nizAm, Artifice, s.
Arrayed, a. ^L*J ghiyili, u~*^'* mu ~!Artificer, 5. uJli^l essnaf, L^-^*:
Article, s. -cli^e mata", Jto mAl ; ^bend, ^w ftkra
;definite , u-^
J harfi-ta"rif ; indefinite ,
t edati-t^bhlm.
lebbess.
Arrears, s. pi.
Arrest, 5.
[bAkaya.
mandfi, \>\b
hAbss ; , v.a.
akhz-u-ghirift-et ;
tevkzf-et.
Arrival, s. kudum, ^lo ghelish ;
sun"i, ^-i*^mii-
-' tAklid.
ehli-san"at.
Artificial, a. ,
sanna",
Artillery, s.^JojL t6plar,
t6pjz-"AsskEri ; man, s.
t6pji. [ehli-san"at.
vussul, (j^j\)var/sh. Artisan, 5. uJlx*^ essnaf, U&^KS^Jjbi
Arrive, v.n. LL)vJj ghfilmek, (^^ var- Artist, s. ,*L>) ressam.
mak, ^J wAssil-61,
wussul-bulmak. [tfekebbur.
Arrogance, s. Jaw ta"azzum, t
Arrogant, a. ^-o mute'kebbir.
Arrogate to one's self, v.a. (J.+.~&
kXlkfshmak,
-Xlraak.
Arrow, 5. j^ 6k, ^.J tir,
Arse, 5. C-
uzErinE-
sehm.
slfd^run ; j*s+
chiinku, >- chun ; ad.
Artless, a. ^hilESsiz.
As, e. teJj^
ijL\iken ; as ... as . . .,jjJ kAdr
;
as soon as, ^-0^30J -di^Ai-ghibi ; as
it were, as though, A&L? sanki; as
for, as to, *fld ghelinJE ;as much,
bu-kAdr, ,J^.^ 61-kAdr (6-) ;
^J dubr,^ kyun.
Arsenal, 5. 4jUr.jL t6p-khan.
Arsenic, 5. ^y^^-3 szchAn-6tu.
Arson, s. J^^lj <OU- khanE-yakmak.
Art, 5. L^%*.
C^'yt^o ma"rifet;
Artery, .4t*lA shah-dAinar.
san"at ; ..J finn ; Ascendency, 5.J^ftj
as much as . . ., jJ kAdr ; as well as,
chzkmak,
i"tibar,
ghibi, jJ^J kAdr.
Ascend, v.a. and w.^j
su"ud-et.
*^s- hukm.
Ascension, 5. J**^ su"ud.
ASCENT [44] ASSISTANT
Ascent, s. Jyu? su"ud ; ^^ yokush.
Ascertain, v.a. \sT tahklk-et.
Ascribe, v.a. \jls-1 issnad-et.
Ash, Ashes, s. J^ kyul ;ash-tree,
^^Ic^jlj^j^jJ dish-budAk-At^AJt.
Ashamed, a. cJ.-s^1
mahjub ; to be
, v.n. (J.*^j\ utAnmak.
Ashore, ad. ty^s kAraya, &xjs kArada.
Asia, 5. L-J! Assia.
Asiatic, a. ^)LJ Assiali.
Aside, ad. ^bj bir-yana, <^f*V bir-
-tarafa ; ^^V.y bir-yanda, XAJjbjJ
bir-tarafda; o^l ayri.
Ask, v.a.(j**j)*e sormak, IJ^j-j su'al-et;
C^Jv*>**>i isst^mek.
Askew, Aslant, ad. ^jj\ arkuri(aykm),
C?Jj^ charptk.
Asleep, a.j)}J,j\ uyuyor, ^j^c^\ uyu-
mush, xJ*i;bj\ uykuda.
Asparagus, s-jujs^js kush-k6nmaz.
Aspect, s. tj&< mlnzara; ^^b bXkzsh;
w^- Jb hey'et ; Cl^Ui) nezaret.
Aspire, v.n. ijJvi^J j ghyuz-dikmek,
\<jo\ emel-et. [khar.
Ass, s. <*^J*\ eshek, jl^>- hzmar, y>-
Ass-colt, s. <U-*? spa.
Assail, v.a.\ffsP* hujum-et.
Assailant, s. ^?.^s& hujumju, AJS?*
j^Joi hujum-edEn.
Assassin, s.^ijli'
kAnh', JjU kAtzl.
Assassinate, v.a. ^XcjjJ^l wldurmek,
^Jw kAtl-et, Ifc^Jj telef-et.
Assassination, 5. J,*^ kAtl.
Assault, 5.(j^.jj)jt yuruyush,
hujum ; C^Jv4J i4-fc*fj)
yuruyush-et,
mahekkE-tut-
<to;iUc "aya-
rumek, \
hujum-et.
Assay, v.a.
mak
rma-bakmak.
Assayer, s. tfAssemble, v.a. J
jem"-et ; , v.n.
jl^^f- jem"-ol, ^
Assembly, 5.
Assent, s.L^> riza,
, v.n. cX^->^ j
Iw^^AJl^o muwAfakAt-et.
Assert, v.a. \\c.<3\ iddz"a-et,
demek.
Assertion, s.L3<ljs*i laktrdi,
Jy kavl, Ujl lddi"a.
Assess, v.a. lc-il ^rj /ta"yini-vergu-ichiN-keshf-et.
Assets, 5./>/. JLssrl^LlJU mAl-ila-Xkcha.
Asseveration, s.(j^tt yemln.
Assiduity, s. *\>\s\ Tkdam.
Assiduous, a. /JJi< mukdim,
toplamak,
toplanmak,
mmu"-et.
jem"iyyet.
muwAfakAt;
riza-VErmek,
swz,
taym-et
j>- hawalE-et.
=^ vekH.
. yardim-et,
Assign, v.a.
takhsz-s-et; \<
Assignee, 5. J->-^
Assist, v.a. ^/*^
mu"avenet-et, \jt*Xl imdad-et
v.n.(J*+^*J bultinmak, c3v*K
mek, jLjU- hlzzr-ol.
Assistance, s. /*^^, yard/m,
imdad, JjUl i"anE, d-OjU* mu''a-
venet. [mu^avin, jj^. yamak.
Assistant, s. ^^js^u^b yardzmjz, ^j\**<
ASSOCIATE [45] ATTAIN
Associate, s. ^^JAJjl arkadash,
refik, ^y kArin ; ,v.n.
kon^ushmak, cJ^-^^^=> ghywrush.-
mek, 1 jLibajjl arka-dashKk-et,
\ UL^\ ikhtilAt.et, Ij^t ulfet-et.
Association, 5. L^~,< shirkfit, LjL^JJ
k6mpanya.
Assuage, v.a. V.f*~J tesskin-et.
Assume, v.a. (jd\ Xlmak, \ J*-J kAbul-
-et; Jf^JUijjjJ uzErinE-Almak ;
CJ^^s ghirmek.
Assurance, s.j^s SMZ, CuU-^U te'minat
(pi.) ; ij+A^ yemln ; jUc*c! i^timAd,
sebat; J^U "ars/zlzk;
k+~s sighurta.
Assure, v.a. \^<\j te'mm-et;
\
yemm-et ; L^! emm-et.
Asterisk, 5, C-^U,^ (*) j--&l
Astern, arf.<U-jOjl arkassina,
arkassmda; &^j\ ardma,
arcjmda.
Asthma, ^. ^^^ftj^^.^ z?ku-'n-nefess,
jkX^aJi^JU^ zzku-'ss-sXdr.
Astonish, v.a. cXjJaJc.^.s*^ t-"j-
jub-etdirmek.
Astonished, a. L-^^S**^ muta"jjib ; to
be ^-, v./?. le-^s-^ ta"ffjjub-et,
J^^jli> shshmak.
Astonishment, s. ^-^-s^ t-'f
ajjub,
d>^ hayrfet. [-sXlmak.
Astound, v.a. ^*!U? tij4>- hayreta-
Astray, ad., to go astray, v.n. ^/Kb
J^/Jj-L>J^j yanglish-y61-tutmak
(vanish) .
Astringent, a.
munfejjim.
: "ilmi-nujum.
ehli-hey'et.
"ilmi-hey'et.
<> iki-parcha ;
mimfXssil.
Astrologer, 5.
Astrology, 5.
Astronomer, 5
Astronomy, s.
Asunder, ad.
u^.;! ayri,
Asylum, 5.j}
Is.^ raelja.
At, pr. ^j E, a ;aJ dE, da.
Atheism, 5. aUb jlC\ inkyar-bi-llah.
Atheist, s. <d!b^^o munkir-bi-'llah.
Athens, s. L-J! Xtina.
Athletic, a.ufy kawT, ^ijy kuwetli.
Atlantic, s.,^jjS.
kJBf ^sT bahri-
muhit-gharbi.
Atmosphere, 5. \b *j= kyure'l-hawa ;
Atom, 5.IjA zerra. Oyi> hawa.
Atone, v.n. !c^,U? kef^ret.et.
Atonement, 5.cl^jlfi
kefUret.
Atrocious, a. %-^^ sh^ni", ^-i>!
eshna". [shena'^t.
Atrociousness, Atrocity, s. L^vcLi
Attach, v.a.jj^JLcfy iX^Alamak, 1
iaj^
rAbt-et, ^JCJ bend-et;
-r- one's self,
v.w. J^jLfiLj bX^Manmak,
"alaka-et.
Attach^, s. (French) i^j*Uma"iyyet-m4muri. [mflhabbet.
Attachment, s. AJJlc "alaka, c^-^sr<
Attack, s./*^s^ hujum ; L^-oy nubet,
j^^l? zuhur, tl^jU?l issabet ; , v.a.
!/*y?^ hujumret; J^Jlo^^-lc
"aleyhina-ch^kzghmak ; \^^*i\&\ issa-
bet-et, lj^5 zuhur-et.
Attain, v.a. j^J1-9 '* wassfl-ol; ^^*Jb
ATTAINMENT [46] AUGUR
baKgh-61 ; jr'Jjtona'il-61 ;
muzaffEr-61, ^^y% muw^ffak-61 ;
^L.^rsT'tahszl-et, 1t-^ kessb-et.
Attainment, s.(J*>^a^
> tahsH.
Attar, . (Arabic) Jaz "hr ;of
roses, (C^V. <J^ gyul-yagAi, ^cb jac
"hr-yagAi.
Attempt, s.^^Lftllj
kXlkzshz'sh ; , v.n.
^4.^-JilljfkXlkzshmak.
Attend, v.a. CX^IL b^klfimek ; ks^iU|
refukat-et; JPJ^ bAkmak, lc^^^>-
khMmet-et (hizmet).
Attendance, s. e^-jjlj; refakat ;L^-^Jo-
khzdmet (hizmet) ; ^IjlLcljjletba"-
-taktmz. [?W^ ctba".
Attendant, s. JH^J refik ; attendants,
Attention, s. L^~JL> dikkXt, JuJu takay-
yud, /%U^ ihtimam ; to pay ,
\ c>J}J dikkat-et ; to call to,
Ij^^L:*- c^JJJ dikkat-jelb-et.
Attentive, a. <xJU mukayyed ; to be ,
v.n. Ic^JJ dikkXt-et.
Attest, v.a. tlXj *,}** yemin-VErmek ;
, v.n. ^r* yemm-et, Id^jl^
shahadet-et. [shahadet.
Attestation, 5. ^.-^o yemm ; CUJl|^&
Attic, s.i**yi*}$* tawXn-arassz.
Attire, s. <L-J^ elbissE, u?) ziy, ^Jkzb'k, Cl^^...^
1-) kissvet ; , v.a.
tJMjJ* ghiyindirmek.
Attitude, s. /jiJ durush, %-^^ wXz"i
(pi. 9^y evza") ; ti-i-A hey'et.
Attorney, 5. J-,^ vekH, ^JiJjl:J da"-
wa-vekHi ; power of ,
vekyalet-namE.
Attract, v.a. < >X>. jezb-et, dchekmek. [-jazibE.
Attraction, j. JLJjl.s~Ll^J kuvveti-
Attractive, a. t_jjl=^ jazib.
Attribute, s. ^^La szfAt; , v.a.
C3*<^j vErmek, \j^ "zv-et,
issnad~et.
Auburn, a. aji^ lipisska.
Auction, s. J\j* mezad (mezXt),
muzay^dE. [dellal
Auctioneer, s. t^-^j* mezadji, J^J
Audacious, a. j^**^.jessur ; 'j^j^&"arstz.
Audacity, 5. Cl^L-j^ jessaret ; ^j^j^"arst'zlzk.
Audible, a. i.LjuLjl ishidilir.J J *
Audience, s. cl^lJjL* mulakAt (interview) ;
C^\cU^ jema"at, ^-x^Lj sami"?n ;
to hold an , (j*jf uyjfc^diwAn-
kurmak.
Audit, v.a. jjU^J^t-^L-^ hissAb-yok-
lamak, I cU-jls.x' miihASS^bE-et ;
office, s.,j*ks
tU-jlsr* muhass^be-
kalEmi.
Auditor, s. ^U^^ dingl^yen (dineyen),
^-^L: sami"; ^
Auger, s.,fjj> burghu.
Aught, s.^jfy bir-shey ;
hich-bir-shey.
Augment, v.n. (J^J^ artmak,
(j^j* izdiyad-bulmwk, ^{ f/
terak-
k/-et ; , v.a.(J-*fj\
artzrmk,
\j~=Z teksir-et.
Augmentation, s.i>b*>^1 izdiyad, &$j/>
tezayud, ^ay terakkt.
Augur, s.^jfcl^ kyahin,
AUGURY [47] AZURE
Augury, 5. Jls fXl.
August, s.(j~j^~*\ a^osstoss ; , a.
JU "all, .^b saml.
Aunt, 5. (paternal) <*ll>- hAla ; (mater-
nal) *|J teyzE; (uncle's wife) iLj
yenghe". [sa"adE.
Auspices, s.pl. <t;Lo says, fcXfiL*" mus-
Auspicious, a. .XcL^c mussa"id.
Austere, a. ^l^JrCl^-jsert-tAbz"tli ;
liJbj riyazatli.
Austerity, s. L^-v4?bj riyazat.
Australia, 5. U^x^^ Avstralia.
Austria, 5.b^3-jj\
Avstria. [bfir.
Authentic, a. ^s^ sahzh, -** mu t^-
Authenticity, s. c^s** szhh<it.
Author, s. u^cb ba"iss, c^jb badi,
^-Jl*oslnz";
u-fl!^-< mu'ellif, u-ft
mussannif.
Authoritative, a.&J\j<\
amiranE.
Authority, s. *^- kukm,^! emr ;
hakim, **\ amir, lajL? zabit;
izn, c^-*2_~LjrukhsAt ; L^-%-3
me'zuniyyet ; Xl^i sened, ^
burhan.
Authorization, 5. (*)\ izn, L^^*a^-i
rukhsXt; c^J^t) U me'zuuiyyet.
Authorize, v.a.CX^.;^ ^jl izn-vErmek,
\us+s>3 terkh?ss-et.
Autumn, 5. J^^= ghyuz, jl^cJ^? sony-
-bahar, cJ.;y>^J^ fASsh'-kharif.
Autumnal, a.<Ju.j*-
kharifT.
Auxiliary, 5. ^^^jb yardzmjz'.
Avail, v.n. Uju'j fa'idE-et; one's self
of, v.n. \ JjJ kXbul-et. [2fJw! MdE.
Available, a. .^W hlz/r, ^f-vc mevjud,
kXchmmak. ^
chekinmek.
ikrar-et, l^Jcl
Avalanche, 5. (French) j-^>~ chzgh.
Avarice, s. e:^ ^- khissset,
khXssisslik.
Avaricious, a. ^^-*>. kh.Xssiss.
Avenge, v.a. (J^\ ^sc\scJ\intiklmtni-
Xlmak; one's self, v.n.(J^\*\sc>'A
intikAm-Almak.
Average, a. k-jj wXssAt, <0'^ 6rta ; on
an , feaw^U^J bir-biri-usstuna.
Averse, a. ^J^e>\j razi-di^M.
Aversion, s. Lj^AJuc "adEmi-riza ;
i^jjunefret.
Avoid, v.a.
sakz'nmak,
Avow, v.. ^
rlf-et.
Awake, a.
\}**\iy uyanmak; , v.a. (J
uyandzrmak.
Award, s. *>- hukm, \ klrar.
Aware (to be), v.n.
(to become),
Away, ad.&.\jj \iz\gha,
to do with, ^^.jJ
Awful, a.
Awhile, ad.
ti-
uyanzk ; , v.a.
khAbEri-61 ;
uzAkda;
kaldirmak.
korkunjlu.
bir-wAk?t,J^bir-Xz.
Awkward, a.J^^JJ y akz'shmaz,j .,..,<?. *.. j?
Awl, 5.J-J
biz. [ytfkz'shzkszz.
Awning, s. &xJ tent.
Awry, a. (_*/> charpzk.
Axe, 5. <dalb bAlta.
Axis, s.jjS^ mihver.
Axle, s. J6J dinghil.
Azure, a. ^bcj^-l achtk-ma'i (mavi),
ghyuk-ma'lssi (mavissi).
BABBLER [48] BARB
B.
Babbler, s.&jj> gheve"zE,J^^y bosh-
bo^Az.
Babe, s.(js>-J>- chojuk, cXj bebek.
Balance, s.j\\Ji
terazi ; ^Lsi
muhass6b6-deftEri.
Baboon, s.^+*-~<> maymun.
Baby, s.(Jfc-j>- chojuk, cXj bebek
Babylon, s. u^i Jjlj Babel-shehiri.
Bachelor, s.j^Lj bikyar (beykyar).
Back, s. J\ ard ; &\ arka ; tJ>* s*rt ;
zahr; (j-y
tsrss ;-< gheri ;
gheri, fa; , ad.
gherida ; , v.a.gheriya, *^j
and n. (a boat in rowing) I&M* siyE-et.
Backgammon, 5.iP*-tjl <UjU
6yunu.
Backwards, ad. <U~ tErssina,
tawla-
tirss, jj> *j gh^ri-gheri, ^^Jj kzchm-kzchm.
don^uz (do-Bacon, s.
muz) passdirmassi.
Bad, a. Li fena ; bozuk ;
k.\lp ; kyutu, J lUl>l ish-yok.
Bag, s. fo keyssE.
Baggage, 5. L-il eshya, cJy, yuk, ^^J
Bail, s. Jutf kefil. [pirti.
Bait, 5. *J \em ; ^, v.a. cXoj V
yem-VErmek ; cJ>^x/*j yemlEmek.
Bake, v.a. cX^-J^jJjJ fmnda-pishir-
mek; , v.n. tiX4-lJ
pishmek.
Bake-house, s. (j ri ^rm,
Baker, 5. ^^^ fmnji.
etmekji (ekmekji) ;
[kyani.
Balanced, a. cJjJ denk.
Balcony, s. .l^&lii shahnishm.
Bald, a. bXshJ-tlss ; J^ kM.
Bale, 5. C)J J denk.
Ball, 5. L-^^ top ; JHCJJ yumak ; <d
ghyullfi; ^~>j kurshun ; jibbalo.
Ballad, s. ^$j tiirkyu.
Ballast, . x& sXfra.
Balloon, s. ^V> balon, ^JtW chAdzr.
Ballot, s.te-Ji kur"a,yi3l.,j piyanko.
Bamboo, s. jjj~<\3 klmish.
Band, 5. ;JlL takim,
muzika.bMuk ;^
Bandage, 5. .&/<* sarghz.
Banish, v.a. c surmek,
surghyun-et, ^^Ai nefy-et ;1 t-1*^
def"-et.
Banishment, s. ^yjy^ surghyun, l^Ju
nefy.
Bank, s. u^^s ^ su-kEnari ;
sedd ; <^AJJ banka.
Banker, s. uJ sarraf (saraf).
Bankrupt, ^. ^jJ^o mufliss.
Bankruptcy, s. cA-fU muflisslik.
Banner, s. J^J bayrak, ju sXnjak,
j bandara.
Banquet, s. u^%L5 ziyafet.
Baptize, v.a.\j~A\)
waftiz-et.
Bar, 5. kol ;
kumsAl ; J
szrik ;
; , v.a.
mant-61.
Bakery, s. J>l
^^-^\ etmekji-duk- Barb, s.J>\ L-^c.
"arab-Att.
BARBARIAN BEACON
Barbarian, 5. cJ^ turk, *jt^-J*>j
vahshi-AdAm. {sizlik.
Barbarity, 5.cJ^~-~?Jl~-^ insaniyyet-
Barbarous, a. JO-jLjl insaniyyetsiz ;
LJ kAba, LccLjJ tErbiyyessiz.
Barber, 5. JJ bErbsr.
Barberries, 5. (j^b.*^ "anbErbariss.
Bard,s.jS\J*
sha"z'r.
Bare, a. jV=*- chiplAk ; J^-S achzk ;
jjs kuru; , v.a. J^*-^ achmak.
Barefoot, ad. jy^jJU yAlm-ayak.
Barely, ad. ^~- ghyuch-bela.
Bargain, 5.J^jJ/J pazarh'k ; , v.n.
WjljV, pazarh'k-et.
Barge, 5. &j*\* maghoua ;
sAiidAl, ^Ij fh'ka.
Bark, 5.
ov navi ; , haw-
kA-lamak; , v.a.
bughunu-soymak.
Barley, s.toj\ arptz.
Barn, s.j(*J\ anbar.
Barometer, s.\^*)j\j* \j&
hawa-terazissi.
Baron, 5. ^.^A! J bir-lakb.
Baronet, 5. C-^A! j bir-lakb.
Barracks, *. i^Ji keshla, dl^J kzshlagh.
Barrel, 5. ^^^ fzchz, tfe^jvaril ; gun-
barrel, (^^^^'cX^-i-A-j tufe^ing-
-demiri; double-barrel gun, <&zs>~
O-iAJ' cbift^-tuf^k.
Barren, a. - Ji kssr ; <Jj->- ch&l,
J-J^Asr* mahsulszz ; J-^^- khayrszz.
Barricade, 5. j^>^ ^ib ^^ bir-nev'i-
Barrier, .^J kApi. [mani"-duwar.
Barrow, 5.^^.ttojS. Jl El-"Arabassz.
Barter, s. <LJy tranpa,
v.a. and n.^<UJ^J' tranpa-et,
dtyAish-et.
Base, s. ^ij> kyursi ;^Acljj ka"idE ;
> a -
(J-*\ Alchttk.
Base-line, s.*jLjt*o ^.L?
d^'z-ma^lum.
Bashful, a. c^sr5-'
10
mahjub, ~.UjlLj!
utAnghAch.
Bashfulness, 5. C-jl-sr^ hijab.
Basin, s. <LJO kyassE, ,y+&* chanak ;
Basis, s.(j~\~i\ fessass. [^>- hawz.
Basket, s. +,** seped, & kyufjE.
Bason, s.^^J le^En.
Bassora, s. ^2; bassra.
Bastard, s. and a.-^u pich.
Bastinado, s. jUt dayak.
Bastion, s. ^-Juz tAbiya.
Bat, s. (J***^ chomak ;&~> i J yerassa.
Bath, 5. *Uk- hAmmAm (hAniAin).
Bathe, v.w. Ci^^-ji <V.^ suya-ghirmek ;
yzkamak.
Battalion, s. jyb tAbur.
Batter, v.a. LL^/..jJ du^^mek.
Battery, s. 4-jjlb tAbiya.
Battle, s. LLXi^- jenk, Ic^i (kawgha)>
<oA.sr* muharebE. [ba^Azrmak.
Bawl, v.w. ^<Ji*>- haykzrmak, xi-<.clj
Bay, 5.(gulf)JJ;^ kywrfez ; (tree) <U5t>
defnE; (colour) jj 5J doru.
Bayonet, 5.L ,-0^-j sunghyu.
Be, v.n. (J^*\ olmak;(JP^|*J
bulun-
mak, j^ ^Ty* mevjud-ol.
Beach, 5. iJ^\*3.Jb yAh'-kEnari.
Beacon, 5. ^lU nishAn, c^^^ "alamet.
BEAD [50] BEHIND
Bead, s. J tessbih-dane'ssi ;
beads, 5. pi. *A+~3 tessbih.
Beak, s.^*jj> burun, ^clc ghagha ;
cJ^ emzik.
Beam, 5. (of wood) (J^J>kirish ; (of
light) J*-$> shu"A",^-J pirtev.
Bean, 5. (broad) &i]Jb bXklo ; (kidney)
<uLusi fassulyflf.
Bear, s. y\ ayi ; , v.a.<j^o^)lJJ
klld/rmak ; (j~<*-JL*i dayanmak,
Cl3v*x>- chekmek, i cj,/.cs^> tahm-
mul-et; (fruit, &c.) clX^5 vir-
mek; (children) <j^j^ doghur-
mak ; to bear in mind, \js\^j^der
Beard, s. JUus skAl. [khltzr-et.
Bearer, s. J^>- hamil, ^JJj^Jdarends.
Bearing, s. (direction) ^~~$FT jihet,
&J> k^rtE; (armorial) ^<j\arma.
Beast, s.(Jj~=>~ haywAn.
Beastliness, s. J^j]^* murdArlik.
Beastly, a. j\j* murdar.
Beat, v.a. (jj^t3 du^Amek ; (over-
come) (J-*)jjbozmak, Ic^J^ Alt-et.
Beating, s. jLL dayak.
Beautiful, a. Jj^^= ghyuzel,
Beauty, s.Ci)JJj/ ghyuzellik ; c
Beaver, 5.)j^>
kunduz. [hussn.
Becalmed, a. (to be) J^'V. }*$)&
ruzghyarsiz yXtmak.
Because, c. \jj zira, ^j->- chunku,
ijf+~ij&shu-sebebdan-ki.
Beckon, v.n. ^CUj'-l! isharet-et.
Become, v.n. (J^j\ olmak ; (suit)
^i.lJJb yak/shmak.
Bed, s. Jflsj ytak, cXij^ dushek ;
(stratum)
tesC takhta.
Bedridden, a.
Bedroom, s.
Bedstead, 5.
Bee, s. ^J\
Beech, s.
Beef,
Beehive, s.
Beer, s.
Bees'-wax,
tAbAka ; (of flowers)
kyuturum.
jfy, Vtak odassi.
ker^vet.
>j\Jb bXl-Xrisst.
ghyulghsn,
s^Az'r-eti.
*~j\ Xri-k6wXni.
arpa-suyu, ^-^bira.
bXl-mumu.
Beet, Beetroot, s.jssrb pXnjr.
Beetle, s. (insect) C3^j bwjek ;
(fullers', &c.) J^CXJ*3dlbek-Eli.
Before, j9r. (in front) tej\ uny\ma,
X&'*j\ wn^unda ; (in time) jJ^i^jH
dan-EWEl ; ,ad. Jjl Evvel,
miikAddEm, UjJi-o -mukXd-
dErna ; jjj
Beg, v.a. cX*->! isst^mek,
dilEmek ; , v.n, CX.^L J dilEnmek.
Beget, t;.a. 1UUU- hlsszl-et, ^JTrass-et ; (procreate) J^V. 7^P'
mak, M*XJ peyda-et.
Beggar, 5.^^aclLj dilEnji.
Begin, v.a. and w. ^jkLl^ bXshlamak.
Beginning, 5. ^Ij blsh ; ^i^ljbAshlanghzj ;
Ijcjl ibtida, Jj^ EWE!.
Behaviour, s. e^=r^ j j> tawr-u-
\ Xtwar, Le- ha-
bXshini
t boyununu
ardm,
Behead, v.a.
kessmek,
-wurmak.
Behind, pv.
BEHINDHAND [51 ] BENEFICENT
arkassma, X>ardmda ;
arkassmda ; rfLi.-jj^O gherissina;
Xi~sjjJ=a gherissinda ; , ad.
3j*> gheri, iJi^Jrb gherida, &*\jj
VErada.
Behindhand, ad. ^er^ ghech ;to be
, v.n. K* ^ ghech-kAlmak ;
dX<ted^j yetishEmamek.
Behold, v.a. <J^b bXkmak, cX^U=5ghywrmek; , int. fc~s\ ishta,
U na.
Being, s. (thing) shey; K
kya'in, f~j* mevjud, ^j'j^j var-
6lAn; (existence) ^j\j varlzk, t)j>-j
viijud, v^oJ^-^c mfevjudiyyfet, ^^kfevn, 1*1^3^1.0 k^ynun^t.
Being, the Supreme, <d!\ AllAh.
Belabour, v.a. cJ^J du^Amek.
Belch, v.w. CJ-^C^D ghfyAirmek,
CA^,^ ghfeyirmek ; , s. &*.(.:==:
ghe^Airma, i**J gheyirma.
Beleaguer, v.a. llsr* muhlssera-et.
Belgian, a. ^U-.s~ Beljikali.
Belgium, s. Ifuy Beljika.
Belief, 5. jUifi\ i^tikld; ^Ujl imAn.
Believe, v.a. ^jlij| inwnmak,
CX^;^ Jjjy kulXk-vErmek; I^^Ji
i"tikXd-et; l^twl imAn-et.
Believer, 5. ^j^, mu'min,
musslim.
Xn^ ; (small)BeU, 5. (large)
J^^- chingharXk; (of a time-
piece) Jj zil.
Bell-hanger, 5. LI^JC.^ Jjb! ^chingarak-asan-ehli-san"at.
Belligerent, a. and s. L-^s" muharib.
Bell-man, 5. J!ta tellal.
Bell-metal, s. ~3 or ~jb tuj (tunch).
Bellows, s. \#j& kywruk.
Belly, s. ^j\s karn.
Belong, v.n. ^a&* makhsuss-61 ;
muta"allik-61;
mensub-ol.
Beloved, a.jjjz
"AZIZ; ^-^ SEvghili ;
(mas.) jj^x^c ma"shuk; (fern.)
ma"shuka.
Below, ^r. Aii Altma, *Jc^ Xltmda;
Aijc^^ Alt-ynma, Jf)cju^ Xlt-
yrtnmda ; fcr+ss? tahtena, X&^zsT
tahtmda; ^Vj zirina, ^'^JyJ
zT-
rinda; , ac?. a^!l
v\ zirda ;
Belt, s. (strap) ^\s kayish ; (waist-
band) ^> kEmEr, ,3'i kushXk.
Bench, s.Xj* s^ra, <s-j peyks; (car-
desstghyah
Bend, v.a. cLL*i ^Amek ; , v.n.
penter's, &c.)
(tezghyah).
>* charpzl-
mak ; bend down, v.a.(J-<^>\\ yatir-
mak;--
, v.n, ^-4.5w ytmak.
Beneath, pr. teA\ Xlt/n, iJccll Xltrnda ;
ma-dun und ; one's
notice, J^oJ de^mz; one,
J^^jjlj ytfkzshmz. [veli-ni"met.
Benefactor, s. Lj?<Aiii efendi,
Beneficence, s. l~ =*-' ihsan.
*Beneficent, a. *K kerim.
F 2
BENEFICIAL BILGE
Beneficial, a. j^l; yarar ; to be , v.n.
(J^j^l yaramak.
Benefit, s. .-> khayr, CiJW wilik,
menfa"at ; (jl~>-! ihsan,
u ni"met ; , v.a. <J^e y, yara-
mak, Ujjls fa'idE-et ; by, v.n.
LlX<^*Jol5 fa'idE-ghywrmek.
Benevolence, s. cJi^-JJ^L*>- khayr-
endishlik. [-endish.
Benevolent, a. ^Jjj^*-^ khayr-
Benign, a. J**- khayrli.
Benignity, 5. e^&Ll shwfakAt.
Benumbed, a. ^,*u>^J uyushmush,
(j;*j.>jl uyushuk ^ to be , v.n.
i uyushmak ; (with cold)
don^mak.
Bequeath, v.a. \<^+*a* vwXssiyet-et.
Bequest, 5. LZ^-^j vwAssiyet.
Bereft, a, ** ^? mahrum.
Berry, s. ^*?t yemish, <5J^ danE (tans).
Berth, 5. j ysr ; (employ) L^-^^cA>-
khMmet (hzzmet).
Beseech, v.a. (J*j$\ yXlvarmak, \\&-j
rija-et, |jlj niyaz-et.
Beset, v.a. ^^^ic^^r'^ etrafzm-Almflk,
^jLi>^J; kushXtmak, ^^-s^ hujum-et.
Beside, pr. fcj u ym'na, iJCJu ytfnznda,
Besides, pr. <L<LL J^J dan-bXshka,
^J dan-ma"ada, ^LsJ^J dan-
; , ad. iiJUj^Jo^ Andan-
bXshk, A&l.j^jO^ bundn-bXshk,
Besiege, v.a.\2^\JK*
muhlssara-et. [&c.
Bespeak, v.a. ^/iJjU^l issmarlamak,
r >\*-- siparish-et.
Bessarabia, s. *^^ bujak.
Best, a. jJcJ ^-Tyi, \.\^}\ en^-a^la.
Bestow, v.a. CJ^j VErmek, \A\XJ\
in"am-et.[\L->ssr bahss-et.
Bet, 5. c^o? bahss; , v.a. and n.
Betray, v.a. \
(J^J\^ kha'inlzk-et,
khzyanet-et. [kyah-et.
Betroth, v.a. akd-et, n-
Better, a.^^ltoJ daha-iyi, Jj^ Uj daha-
ghyuzel, lei Uj daha-a^la.
Between, Betwixt, jor. di-^j! rasszn,
^J^.-^1 arassmda;
<UU-J beynina,
*'^^i-J beyninda ;<Ui-jLo mabeynina,
iJ^i...'!^ mabeyninda; , ad.fa\J
araya, ij'jlarada; iJuj-jUjmabeynda.
Bevel, 5. Beveled, a.j--ishev.
Beware, z??^. ,^'^ sakz'n ; ,v.n
Jfj)ltfskmmak.
Bewilder, v.a. ^^iJ^l-ij shashirtmak.
Beyond, pr, &*~&j,\ wt^ssinE, &^~i<tij j
Ashm.
Bias, s. J^*Xc "udul ; J-*^e meyl.
Bible, s. a^lJlc-jl^ kitlbu-'lllh (God's
book. [^^/.J VErmek.
Bid, v.a. ^ ^mr-et ; (at a sale)j
Bier, 5. t-^.jlj tlbut.
Big, a. cJ-J biyuk, u?'y^ i_y... ^ > _ - ,
kojamln; (with child) <U^= ghebE.
Bight, s.^ij^ kywrfez, 0*3 koy
Bigot, 5. Bigoted, a. c^v^sx^o miita-
Bigotry, 5. ^^^jfj tii' ssub. [ Assz'b.
Bile, s.\jk*
SAfra (sAfra).
Bilge, s. A^-^-J sentina ; bilge-water,
sentina-suyu.
BILIOUS [53] BLEACH
Bilious, a. Ojyu? sAfravi ;
^L<j[^3 sAfrassz-kAbanmsh.
Bill, s. (account) jziJ deftEr, <tL^J
pussla ; (for advertising) dcJb yAfta ;
(bird's )<Jiclc ghagha; (for cutting)
j^LLo sAtzr;
of exchange, J*^^1
tAhvTl ; (cheque) <^^>- hawalE;
of parcels, <nLjJ pussla ; exchequer
, ^^s-Yojj^- kh^zmE-tahvIli.
Bill-broker, s.c_>jL,
/*~s ^ tAhvfl-
-simsarf.
Billet, 5. (note) <sL?4j pusslo, xj*&*
tezkE>E; LLJoj== or cJjj kyutuk ;
(soldier's ) *\J^skonak ; ,
v.a.
V v;Uykonak-et. [nama.
Billet-doux, s. (French) <ulvLc "Ashk-
Bin, s.jUj^ anbar.
Bind, v.a. ^J^Lib ba^Mamak ; (
books) CXtJjuS^- jildl^mek ; ^lbtikAblamak. [kAb.
Binding (of a book), 5. jl>-jild, ^l^
Birch-tree, 5.^sj-lc!
^U kayn-A^ajt.
Bird, 5. ^y kush.
Birdlime, 5.<L-^1 uksE. [ladet.
Birth, 5.^ifiji? doghush, (JLJJjf. vfe-
Birthday, 5. ^^ CUJjL veladet-ghywnM.
Biscuit, s. CL?U*Jj peks&net, (iJ^Ss
ghevrek, <fcj\5 kalyeta.
Bisect, u.a. ^o?^.\7 tanszf-et.
Bissextile, 5. <L~-- kebissa.
Bit, 5. (piece) ^jb parcha ; (of a
bridle) +=> ghem, tU^.llalJ!kAntarma.
Bitch, 5. Jscfa kXnjik.
Bite, v.a. ^^^^ zsstrmak.
Bitter, a. <&-\ Xii.
Blab, 5. ^/-^ bosh-b6^AAZ ; ,
siyah ; ,
i arab.
kara-tawuk.
derss-
[kyulkhani.
chApkzn, ^xs^i
chlpkmlik.
kundura-
[demirji .
or ^s-^cJsidik-kawu-
Black, a.tj* kAra, a
(negro) S-^ "arab.
Blackamoor, 5.
Blackberry, s.
Blackbird, 5
Blackboard, 5.
tahtassi.
Blackguard, s.
Blackguardism, 5.
Blacking, s. ^bdyassz.
Blacksmith, s.
Bladder, s. ^e^
ghu; (gall )3*- "tid.
Blade, s. (sword ) ^J^^clJnAmh'
;
(knife )ji\\ghz; (shoulder )cJ^kyurek ; (grass ) J^ y^prAk.
Blame, s. (fault) O-o-LJi kAbahat ; (cen-
sure) j\j\Azar ; , v.a. <*z~+->-^-?3
^jtj.^ kAbahat-hulmflk, (^lj|j^Azar-
lamak, \*._^++AJ ttt"yzb-et.
Blank, a, ^4.' bosh; (without ball)
J J^.-ij^J kurshunsuz; point-blank,
J^.i^-c/*ljtAmm-menzil
; to fire with
blank cartridge, JUJl 4; JL^ j^J
, kuru-sikz'ya-Atmak ; ..s. (space)
Blanket, s, ^Ujy jJjls ^neia-yurghAn.
Blaspheme, v.a. lu-^-- sebb-et.
Blasphemy, s. ^ kyufr.
Blaze, s.^Lc
"alev; v.n.
"alevlEnmek.
Bleach, tf.. Jp^lil A^^armak,
BLEACHER [54] BODY
beyAzlanmak ; v.a.
mk.
Bleacher, s. ,e.f^\j^- chirpiji.
Bleed, v.n. ^eliU kXnamak; , v.a.
Blemish, 5. .A.^ sakAt,
Bless, v.a. (man to man)
du"a-et ; (man to God)
et ; (God to man)
khayr-nASszb-eylEmek.
Blessing, s. (prayer) Uj^>- khayri-
du a; (fruits of God's goodness)
C^y bere"kEt.
Blind, a. j kywr, ^f\ a"ma; , v.a.
\j<> kywr-et.
Blister, 5. (of the skin) ^^jlJ klbarpk ;
(vesicatory) .Jil ykz ; ,i>.rc. (J'*;^
kXbarmak, ; v.a. (J}*3j\+i kAbart-
mak.
Block, s. (block of stone) ^UrtAsh; (of
wood) cJyii kyiituk ; (mould) L^Jlj
(kXh'p) ; v.n. ^.^L.Jf kXpamak,
^J^cla-b t^kamak.
Blockade, s. teju\ abloka, *j*\s.*mu-
hlssara ; , v.a. W^Ll abloka-et.
Blockhead, 5. cXll eshek.
Blood, 5. JJJ kin.
Blood-horse, s. L^lj^-i*- jinss-at.
Bloodshed, 5. U^ ciXi- sefki-dema.
Blood-vessel, s.j*\y
dXmar.
Bloody, a.^blJ!kXnli.
Bloom, Blossom s. CtX=sri.>- chichek ; ,
v.n. ^*&-\ LL^^sa>- chichek-achmak.
Blot, v.a. ^/*JjL*L v^^o.^) miirekkEb-
dXmlatmak ; up, H kurut-
mak ; out, ti^-"-^- chizmek,
^i'^Jy bozmak, Lir?V tErkm-et.
Blow, 5. j^jj (wurush), u^l>~ chAb'sh;
of the fist, &x.L,,-c mushta ; (mis-
fortune) L^-^lj felakEt ; (injury) j.*^
zarar;<UJz- J' tekmE.
Blow, v.w. (wind) c^X,*:! essmek ;
(mouth or bellows) <J>*^j\uflEmek ;
(flower) <_*>^ achmak ; one's
nose, cJv^!:^J^j burnunu-silmek ;
C-^y^-j sumk^/urmek.
Blow up, v.n. J^aijU pXtlamak.
Bludgeon, s. ^y* sopa.
Blue, a. (light) ,JJ^<ma'i (mavi), cJ^J
ghy?k, .^..jUcJ^a ghywk-ma'issi
(mavissi); (deep) ^jf^ lajivird.
Blunder, s. ^i^V. ycmgilish (yanish),
*3-o sehv, Ua^ khlta ; make a ,
^/iilj yangz'lmak (yangilmak).
Blunderbuss, s.ix-J^J
kanzbina.
Blunt, a.j^ kyr,J/*i kfessmaz ; (plain
spoken)
sakmmrtz.
Blush, v.w.
Boar,
lakirdisszni-
Board, 5.
yemek,
and pr. ^Boast, v.n.
Boat, 5.
k/zarmak.
ferkek-donguz (d6-
Xzzlz-domuz.
takhta ; (food) C3^.
J yeyejek; on board, ac?.
ghemiyE, X&~* ghe-
w^Enmek. [midE.
kayik; JLJJ^lJfilika, JU^
Boat-hook, 5. <^T lJ5 kAnja. [sAndXl.
Boatswain, s.^y0jj>t porsun.
Body, 5. (man's living ) &fr} vujud,
^JJ beden, K& ghyuwdE ; (dead or
BOG [55] BOTHER
alive) <-V~,^- jessed ; (substance) *>>-
jissm; (troop) *JJlL? takzm, <*jj~ suru,
bltaklik.
chfili.
, v.n.(
suda-pish-
kaynat-mak ;
Bog, 5. jb bXtak,
Bohemia, 5. &> chE.
Bohemian, s. and a.
Boil, 5. j^V^ chibXn
kaynamak ;
mek ; , v.a.
gJ^eL&W- hlshlamak,
suda-pishirmek.
Boiled meat, 5. ^J^^ suyush.
Boiler, 5. ^Uji kAzghln (kXzAn).
Boiler-maker, s.^sTlj^JJ kAzgAnji.
Boisterous, a.jltO'l^ shmAtali,
firtmah'. [shmAta.
Boisterousness, 5. c^J-)J.j sertlik, <0'l/*-2>
Bold, a.j*-5>" jessur, *ljjlj>- jfessaretli,
khumbara (kumbara).
Boldness, s. C^,^?~ jfessaret.
Bolster, 5.JfJ^l>, y^ssdz'k.
Bolt, 5.^$j*~* surghu, d-o surmE ;
(large nail}
yj perno.
Bomb, s.
Bombard, v.a.
top-Xtmak.
Bombardier, 5.
Bombardment, s.
^jiJUjjji t6p-vE-khumbara-ila-wur-
maklik. [gechmaz.
Bomb-proof, a.J^-^- ^,*x.>-
khumbara-
Bomb-shell, 5. x***s>~ khumbara.
Bond, s.
(kumbarajz).
tahvTl, temessuk ;
zinjir.
Bone, 5. (j keraik.
Bone-setter, 5. ^.^ jerreh, ^schzkzkjz, ic^s.'' r*J kzr/kjz.
Book, 5. c^'^ kitXb.
Bookbinder, 5. JkLsr* mujellid.
Bookseller, 5. .jflizJi kitlbjz ; (of
Corans) uJls.-^ sahhaf.
Boom, 5. ^*> sferen.
Boot, s.&~<j>-
chizma ; , v.a.; what
boots it?j^j ^>SJj\J
JO na-faidcrssi-
Bootmaker, s.^jsf^.jb plpuchji. [var.
Booty, s. ^*J yag^ma, ^^.^.^A ghnT-
Border, 5.ju^=> kEnar; (frontier) Jo-y-j
ser-hdd,^-iljjji,-.-
sinirbAshi.
Bore, 5. (of a gun) ^^ chip, fc^XJj
delik, ^c! a^Az; (troublesome fellow)
l>*-(J-^ sttkil - herif ; , v. a.
dfelmek ; (trouble)
Born, a. ^^i? dog^mush ; to be ,
v.n.
Borrow, v.a. (jJA frf^ wdunj-Xlmak,
\^jO\J&*i\ isstikraz-et.
Borrower, 5. ^1 *f^j\ wdunj-Xlan.
Bosnia, s.&*~ij]
B6ssn.
Bosnian, a. and s. ) <<-**jJ Bossnali.
Bosom, s. (j~^ ghywkss, ^^ koyn,
<UXwJ smE. [kalHssi.
Bosphorus, 5.^*jd*JJs
;U>- chwnak-
Botany, s. CUuuJj^^ 'ilmi-nebatat.
Botch, v.a.(J-*j)J
bozmak.
Both, r. . s***^^^^ ikissi ; , c. *JbOj
. . .*i5j
hem . . . vE-hem.
Bother, s. Lj?JcJu*3 s^kindz; , v.a.
BOTTLE [56 ] BREAK
szkz'ndz - vErmek,
\jtss* ta"jiz-et. [putkAl.
Bottle, s. &L.~JA shishE; wine , JlsJ'tJ
Bottom, s. u.-o^ dib ; (fundy) Cl^i
Bough, s. Jb dAl. [ghywt.
Bounce, v.w.j^iyBf*
szchramak.
Bound, 5. Jo- hadd, ^bb payAn, cJj-*
s6n<7, ~>j\ uj, Jjl>-J bujak.
Boundary, s. cSJo- hudud, j^- sinir.
Bounteous, Bountiful, a. Jy b61, ^!c>=y
bere"kEtli ; ^r<^ jwmErd, ^J-^iJ^
Mi-chik, L c^**J
skhT, j^j^ skha-
vetli.
Bounty, s. ^L*-l ihsan, /U3^ in"am ;
U.-5 skha, ci^U-5 skhavet.
Bouquet, s. (French) ,J^-<^ CJssa^-
chichek-dem^ti.
Bow, s. (in reverence) <u\^lj bAsh-
(weapon) ol> yay ; (of a ship)
blsh ; ,v.n. v^XfcJ^i^j^
e^Amek ; LlW <
~^(j. bAsh-kess-
mek ;down and worship,
Bowels, s. pi. ($>*>j**.
Bower, s.<U>lix^,< mehtabiyyE.
Bowie-knife, .<?. jjW^ bzchAk.
Bowl, s. cLili kyassE, ^U0 tXss, jli
chanak ; (wooden) AJ'UJs klwAta;
(of a pipe) <)Jj)IU!E.
Bowline, s. &'+^** bolina, &+lj
borina.
Bowsprit, 5. #tJur>- jiwAdzra.
l^owstring, s.^J~Ji>
kirish, ^jzih.
:, s. (chest) JfJki-*sXnktk ; (desk)
chekmEJE ; (small) i^V
kutu ; (on the ear) jU-> shamar,
<'?** slli (SI!E) ; (wood)
chimshir; (of instruments)
usstuj (usstunj). [ghassi.
Boxing, s. ^>\j. <&.t~* mushta-kaw-
Boy, s. ^^\ o^AlAn, ^^-^ chojuk.
Boyhood, s. ^J&^-&-- chojukluk.
Boyish, a. ,f^^^^- chojwk-ghibi.
Brace, s. (pair) c^i^>- chift ; (tie) 4y
~bagh, J^y kushXk ; (of a yard)
<u?\J brassa ; braces (for trousers)
&*^ Xsskz.
j^o bilezik,
sherid ;
wrmek.
b6yn,
kharj ; ,
Bracelet,
Braid,
v.a. L
Brain, 5.
Bramble,
Bran, 5. LL)-^ kepek.
Branch, s. J!t> dXl ; (of a road, &c.^
Jy kol; (of a family, science, &c.)
<Ux-i> shu"bE, c^3fEr".
Brandy, s.,J\j
rakz.
Brasier, 5.^ss-ysb bAkfrji; jU^o mXn-
Brass, s. ^r.i pirinj. [ghal.
Brassfounder, ^. ^J&$* dwkuju.
Brave, a. L^-^-x> yi^Ait, j^>- jessur.
Bravo, int.,.jj.j*\
afErm (afErim).
Bray, v^n. ^>^=^\ Xn^zrmak. [mz.
Brazen, ^,cXrsAj pirinjden ; Ujby utan-
Brazier, s.ij
5^^ bXkirjt, ^srlc^JJ
Brazilwood, s. *\&j bAkk^m. [(kAzanjz).
Bread, s. tl)^1 (ekmek),^U^l5 nanz-
""Xziz. ["arz.
Breadth, s. ^\ en, cJ^J^lil enlllik, ^^cBreak, v.a. i krmak ;
-off,
BREAKFAST [57] BROTH
9 koparmak ;a promise,
khulf-et ;- - a treaty, \^SAJ
n.\kz-et; , v.n. ^J^^JJ kzrzlmak,
^^jy k6pmak, cJ-**L-^=5 kkssilmek.
Breakfast, s. ^^ kahwAltz.
Breast, s.\jL:=: ghyfikss, <U-~o sins ;
(teat) <U* memE.
Breastwork, 5. .-j sipsr.
Breath, 5.<Jj)0 soluk, ^Ju nefess.
Breathe, v.n. ^<J^ solumak, /^4Jijj-x>
nefess-Xlmak, !LrjfcJ tenefFuss-et.
Breathing, 5. ^UU^]^ solumakluk.
Breeches, s.j\Jj* shXlwar,j^l?^ potur.
Breed, 5. L/4*s soy, ^Jw*- jinss ; ,
v.a. CLX^J|Lj^b yavrz-vErmek ;
LLX.<<!h*J tiirEmek; , v.a. C^)/J.j
turEtmek, 1 J*cU- hasszl-et,
yfetishdirmek ; well-bred, a.
biyyali ; good breeding, 5.&+)JJ
tErbiyya.
Breeze, 5. j&))j riizghyar ; (light )
kh.\fif-ruzghyar ; (fresh
tkz-ruzghyar.
Brethren, 5. pi. ,.ta>l ikhwln.
Brevet, 5.
Brevity, 5.
Brew, v.a.
Brewer, s.
Brewery, s. ^\suyu-fabrikassi.
Bribe, 5.t^Dfij rishvet ; , v.a.
C-^j^ '--y^J rishvet-VErmek.
Brick, 5. dL:*!? tughla. [diwarjz,
Bricklayer, s.^r^ljlj yapzjz, <^rj^J<^
Bride, s. ,. rJi ghelin, u~),z "aruss.
tEr-
berat.
kessalik.
biraji.
rpa-suyu-
[yApmaklik.
arpa-
Bridegroom, 5.L Jo^ ghyuwe^^i.
Bridge, s. ^j>& kyupru.
Bridle, s. jl*\> bXshlzk ; , v.a.
^oj^ /^ ghem-wurmak.
Brig, Brigantine, t^ ibrik.
Brigade, s. \ J liwa.
Brigadier, 5. U! .*- miri-liwa. [izbandut.
Brigand, 5.j~>/>- khzrszz, CU^JjyJJl
Bright, a. (light) ^>1 chzk ; (shining)
J^b parlak ; (polished) j&- jilah'.
Brighten, v.?z. ^i^>-\ chzlmak.
Brilliant, a.J$j\] parlak ; , s.
p?rlanta.
Brim, s.^
Brimstone,
Brine, s.
Bring, v.a.
Brink, 9.
Bristle, s. JJ k?l,
Brittle, a. cJi
ksnar;
"*\ A^r^
. LT-o-^ kibrit,
c sXlamura. [kyukyurd.
jjp gh^tirmek.
ksnar. [-kzh*.
(d6muz)-
pek-ghfevrek,
j .Jj^
.-uS^j?^Ji^Jj pek-k61ay-k2rzlir.
Broad, a.^Jjl enli, ^^ ghenish,
Broadside, 5. (ship's) *^,y borda ; (of
guns fired) *Jjbj^ alabanda.
Broil, v.a. jAJ^jj* kzzartmak, \
bjL^\
isskra-et.
Broken, a. jj^JItirik. [simsar.
Broker, s. J3b dellal (tfellAl),
Brook, s. <->l=>- chay, ^-tfsu, Xj
J
, v.a.
kXbul-et.
Broom, 5. ^
Broth, s.
chorba.
chekmek,
supurghE.
^->\ et-suyu,
BROTHER [58] BUSH
Brother, s. ^JtljJj karndush (kar-
dash),jjl^ biradEr.
Brotherhood, 5. J^-S^Ju J karnd^shlik.
Brother-in-law, 5. (wife's brother)
^jjli kayn ; (sister's husband) &+2*J\
enishtE ; (wife's sister's husband)
jli^lj bAJantfk, ^iisf-b bXj
Brown, a.j+*i\ essmEr,
kahwE-rEnghi ; sugar, ^Li*U.khXm-shekEr.
Bruise, s. ^ here, cJjj^>- churuk ;
, v.a. ct)^i.J dityAmek; cXJ\j^>-
churutmek, LiXcl^J berElEtmek.
Bruised, a. ^^J*^ berElEnmish,
J*^ berEli; cJj^- churuk; to
become , v.n.c)*i!^J berElEnmek.
Brush, 5. &>y9 f h-cha ; (fine for
painting) Jj kalEm ; , v.a. cX^*y-
supurmek.
Brutal, a. JijLjl insaniyyetsiz.
Brutality, s. ^\y~z+j[~j\ insaniyyfetsiz-
Brute, 5. J^*- haywln. [lik.
Bubble, s. ^^ kywpuk, ^^bjj.-?kywpuk-tanESsi, <_->u5- hrtbib.
Bucket, 5.dlc^j kogha.
Buckle, s.te^y
toka.
Bud, s. ^*j*b tomruk; , v.n.
^*Jjy*L> tomruklanmak.
Buffalo, s. ajjtc mXnd, ^j*+* ^sij-sighiri, ^j*.^W- jamuss (jAmt'sh).
Buffoon, 5. J^Ulb dXlkawuk, ij^s.-^
mXsskhara (mAsskr) .
Bug, s.^ &XST takhta-biti,^^ xxs?
takhta-kEhlESsi, ^jj** <&>=*? takhtfl-
Bugle, s.L^JJ]
boru. [-kurussu.
Build, v.a.^J,
ypdz'rmak, Ita bina-et, \\LJ\ insha-et.
Builder, 5. (founder) ^yljbam ;
(working ) ^alli kXlfa.
Building, s..jjl* yp, bj bina.
Bulb, s.^b-.*-^ so^An. [/^rT jurm.
Bulk, s.cJ-Kj-J biyukluk, f-s^" hAjm,
Bulkhead, 5. <uS
Bull, s.lejj boghA.
Bullet, 5.\z)y*j kurshun, <0
Bullock, 5.jf>j\ ukyuz.
Bump, s.^.--^ shish, **$j* yumru ;
against, v.n.^JA3\J>-
chatmak.
Bunch, *. J&t* sXlkim ; c^v<J demet.
Bundle, s. &s.^J bo^^cha ; L
?jt top.
Bung, 5. jlLi^o mAntar.
Buoy, 5.^jJul/wi)
shmAndara ;
up, v.a. ^J^J^lJJ kAldzrmak, ^*>j&
tutmak. [(^JoJi-tf szkzndz.
Burden, s. cJ^> yuk, ^^i>- h^mulE ;
Burglar, s.j^j^- khzrsz'z.
Burglary, s. C^Jjj^j^" khzrszzlzk.
Burial, s..jjilajU^" jenazE-Xlayz ;
^JJu tedfm.
Burn, v.n. ^J^-Jb ynmak ; v.a. <J^'b
yakmak. [(pfertevsiz).
Burning-glass, 5. Jj^^j^ pertevsuz
Burnish, v.a. 4^>-l chmak, WjLa^
mXsskAl-et, CX<^ ^~ jila-VErmek.
Burnisher, 5. (tool) (djua^c mAsskAla.
Burst, v.w. ^^clj'b pXtlamak ; , v.a.
Jp4j)fc& pXtlatmak. [defn-et. i
Bury, v.a. CX*^^ ghywmmek, ^Burying-ground, 5. ^j*jo m^zarl/k.
i Bush, 5. 7-lc! A^AAJ, , JW chAh'.V^. ^-^ v
BUSHEL [59] CAKE
Bushel, 5.
Business, s.(jLj ish, <g
ghyuch ; CL-vsr'*2'10 mAsslahat ;
e^Jjxl^ meshghuliyyet.
Bustard, s. (greater) <*sjb toy ; (smaller)
wJjkLJ. mezmeldek.
Bustle, s. ^JJ telash, As* "AJ!E.
Busy, a. J^A^o meshghul.
But, c. ^) lakin, \*o\ omma, ^j VE-
lakin, L&J fkAt ; , pr. d&j^Jdan-bAshka, cLL-JJ^J dan-fAzlor,
J dan-ma"ada ; all but,
Xz-kXldz.
Butcher, 5. t_jl^Ji klsssXb (kAsslp).
Butchery, s. jJglaJ kXsslblik; UjLiXLo
sfefki-diraa.
Butt, 5. ^llJ nishln, uJ^Ji hfedef ; ,
v.a. and w. v<^< C~V toss-wurmak.
Butt-end, 5. C^^V,t} dibjik ; c->U? sip.
Butter, 5.^l.>
ya^A ; (fresh) 9^*p*
tErE-yagh, ^clj^J tEFE-ya^rAi; (clari-
fied) ^bu^U (say-yaghi), ^jL^,^rughAnz-sadE.
Butterfly, 5. cJo^K kel^bek.
Buttock, s.L?y
but ; .jUj^ kaynak,
oy J^^ kaynak-yEri.
Button, s. <u,j du^AmE (duymE) ;
, v.a. cX*)<U,=c>
CXfcliU iliklEmek; u..
duyniElEnmek, cXuJdJjl iliklEnmek.
Buttress, 5. ^Jcjb payends, jM ayak.
Buy, v.a. J.^\ Xlmak, J^^^Ut sA-
tm-Almak, 1^-11 ishtira-et,
mubaya"a-et.
Buyer, s. ^2>\ AUn, ^jsti] AKjz,
mushteri. [jzzzlamak.
Buzz, v.n. /^^jj wzzzlamak, ^<1^-
By, pr. ^ dan ;<Uj| HE
;<&J l> yanzna,
4JGJl> yanznda, ^^V.
bye, good-bye, int.
AllAha-zssmarladek ; A!J! J^^ijl 6<jrAur-
lar-olA.
Bye-and-bye, ac?. (^^^ bir-Azdan,
rJ bir - Azdan -
sbngra,
\\ J bir-Az - wAk/tlardan-
Bye-law, s. /llaj nizAm.
Bye-word, s. jJi^cC-^Jzarbi-messel.
Bygone, a.(^'^ gechmish.
C.
Cab, s.fajZ
araba.
Cabbage, 5. ^xs! lahana ; , v.a.
^*ll>- chAlmak.[^olji
kamara.
Cabin, s. (hut) ^Jj kulubfi ; (ship's)
Cabin-boy, 5. ^=fVcmicho.
Cabinet, 5. (private room), <bj\ oda,
Ll^^li-khlvet ; (chest) tLsr*^^"
chekmEJE, J^c^ swndzk ; (cupboard)
C-^jJ^L doUp ; (of ministers)
^*jli?M wukEla-takzmz; council,
jjoU-jj^Lsc* mejlissi-khASss.
Cabinet-maker, s. ^^-^ tawshAn.
Cable, s. ^.<i ghomana ; chain ,
^-ssTj zinjir.
Cadet, s. j*\ sha^Aird.
Cage, s.^~JiJ9
kAfess.
Cake, 5. (pastry) ^\j^ kurAbiyyE ;
(moulded form) -^
CALAMITY [60] CANE
Calamity, s. \ kXza, ^o bela.
Calcine, v.a. <J^V, y#kmak ; ed, a.
,,^*jy yanrmsh.
Calculate, v.a. \< ?L^- hissab-et.
Calculus, 5. fj^b tXsh ; C A~,o- hissab.
Caldron, s. ^\j* kXzghln (kXzAn).
Calender, s. +}.&> tXkwIm, &*<\jjjruz-
namE.[j
4^^ bXldir.
Calf, s. <Glj dXna; of the leg,
Calibre, s. L.J\ chXp.
Calico, 5. Cl^JiJlj kalinkot, JJbez.
Caligraphist, s. Lliar^ khXttAt.
Caligraphy, s. jiLUac*.khXttAtlik ;
L>^j.~->-hussnu-khXtt.
Caliph, s. ^La-1^ khrtlifs.
Caliphate, 5. L^Jll^ khzlafet.
Call, 5. ^j.\&- cha^^zrzsh, ^il>-
cha^'rma, CL?^J da'V^t; , v.n.
/*,!~c^i o^Aramak ; , v.a. and w.
; on or upon, (invite)
da"vet-et; (visit) (j*\fj\
; for, cX*>3-jl isstemek ;
in, (visit) ^* [7^5' o^^ramak ;
(collect again) (JP*^ j^ gheri-Xl-
(J^&^jb toplamak ; out, v.n. ^j^cb
da vet-et ; over,
^ yoklamak ; JK* okumak ;
together, ^efjjo toplamflk; up,
1Cl?^Ci3
da"vet-et ; CJ-j j5^ **^>-j
vuj uda-ghktirmek.
C 'ailing, 5. L^->*i*tf san"at, ^~>4j>-hir-
fet, Ll^Jyt^-^ meshghOliyyet.
[yish.
assa-
Callipers, s.
ghyari (pErghMi).
Callous, a.J^J^J duymaz.
Calm, s. and a. (wind or water)
ITmXnlzk; , a. (morally)
assudE, ^.>-\j rahat ; , 5.
rahat, ,j[~:\ assavish.w
Calmly, ad. ^tU> yawlsh.
Calmness, 5. (J^sJj rahat, (j^j
Calomel, s. ^/Jj jb'lLtAtli-sulumEn.
Calumniate, v.a. \\jzs\
iftira-et.
Calumny, s.\fj\
Iftira, ^j^ buhtan.
Cambric, s. JuJJ dulbend (tulbent) ;
Camel, 5. J devE. [<b-Jb batistcr.
Camelopard, s.te\jj
zuraffi (zurafa).
Camlet, s.^lll shlli, uJ^ s6f.
Camomile, s. &u>l>\J pXpXdiyE.
Camp, . j^ lordu ; , v.n. *jf *^j\
Campaign, s. j~i sefEr. [6rdu-kurmk.
Camphor, s-jj*v kyafur.
Can, s. <&J ten^kE ; ^JL^ (mAshrab).
Canal, s. j\j] bbghAz (strait), -;Ju^
(hindek) (ditch) ; .^3 <Wjl5 kXzma-
-nehir.
Canary-bird, s.
Cancel, v.a.
tErkm-et,
Cancer, 5. (sore)
<d^\ akilE.
kanariya.
t bozmak,
bXttXl-et.
u^. yeyEn-"illeti,
[suweylEr.
Candid, a.(truthful)^L^-j ^f-^ ^ghrv-
Candle, 5. *yo mum. [(shmdan).
Candlestick, s. ^<3&x.*JSishem'^-dln
Cane, s.^l^oljj kXrazsh, ^Jj* hezarEn ;
, v.a. cJ^A^t) dii^Amek,
dayak-Xtmak.
CANISTER [61 ] CARDER
Canister, s. A&J tene"kE.
Cannibal, s. f^A; yamyam,
mErdumkhor.
Cannibalism,
Cannon,
Cannonade, 5.
, v.a.
-du^Amek.
Canon, 5.
top.
kanun,
mErdum-
[khorlik.
top-Ateshi ;
jL top-ila-
ka"idE.
Canopy, s. shemsiyyE,
sayebAn, ;IL tAk.
Canter, s.(j~J^
tznss ; , v.n.
CX*c tmss-ghitmek.
Cantharides, 5. ^^>-y\*& kunduz-bw-
Cantle (of a saddle) > 5. ^J$3 kAsh.
Canvass, 5. wJ^^CL yelken-bezi.
Cap, s. ^j-J ffess ;<ub-2> shApkfl ; v'uijj
percussion-cap, Icp
i ejza ;
of a mast, ^.&~:J dsstam6ra.
Capability, 5. L^Jj'.i' klbiliyyfet.
Capable, a.j^U kAdir, jjcju muktedir.
Capacious, a. ^j^-J ghfenish, -~^j
wassi", cJj-J biynk.
Capacity, s. (size) CJl^-j biyukluk ;
(capaciousness) L^->*~JJ vuss"at ; (in-
telligence) JJLs "Akl, l/j zekya,
jlA*^J issti"dad; (quality)
sifAt.
Cape, s. (headland)
Capital, a. (good)
biyuk,
[cloak) -; yka.
burun ; (of a
. a"la ; (great)
AzTm, -^ kebir;
(principal) ^>tb bAsh; , s. (city)
U^asX?b payztakht; (of a column)
U& bAsh, jllb bXshlik. [mayE.
Capitalist, 5. ^jU ; v^^5>-L; sahibi-SEr-
ioV) ray-ila-tessllm-
VEra-vErmek.
"Ajayb-
bir-dAlda-
jedi,
jenkji ;
Capitulate,
mek ; ^
61 ; OX^ ^
Capitulation, 5.L^!J ray ; ^
Capon, 5. (jM eblzk (imlzk).
Capricious, a.
-tAbi"ath',
-ishthah';
durmaz.
Capricorn (tropic of), s.
c^J^jlj^ mexlari-jedi.
Captain, 5. (warrior)
(army) ^c-^Vj^. yuz-bAshz ; (navy)
LJ^^-J suwAri, ^^J^-J kApudAn
(kAptAn) ; (merchant) ^j-^j re'iss ;
(European) ^*>^5 kApudAn (kAptAn).
Captive, s.j^J\
essir (yessir).
Captivity, s. cJL~^ essirlik.
Capture, v.a. ^*Ji Almak, /LJ4i? tutmak,
liv-* zAbt-et ; 1^1 essir-et.
Carat, 5.b^--J
kzrAt.
Caravan, 5.^t^S ksrwAn, <dilji kAfik.
Caravanserai, s. ^^ khAn.
Caraway, s. Qyf kEraviyyE.
Carbine, s.k~J\J* karabina.
Carbuncle, s. (disease) J^saj ^ shlr-/ V v/"
penchE ; (stone) JoJ la"l.
Carcase, s. b^ ghywwdE, J^ s>- jessed;
rf-lS lashE (lesh); (of war) jU\>
^Wri^ ya^Mi-pachavra.
Card, 5. Jc-li kyzghid ;\* mukAwwa;
(comb) j\Jytarak ; , v.a. ^'<U?
tramak, (J^3\ atmak.
Cardamum, s. adJJ'j kakulE.
Carder, s. L> hAllAj (hAUj).
CARE [62] CASHIER
Care, 5. (attention) L^-\J3 dikkXt ;
(anxiety) J^ derd,
mek ; for, (J*$\J hXkmak ;
saymak ;take care, v.n.
(J**H>-
-achmak, Ic^o^) dikkXt-et,
? sakznmak; (take pains)
uzEnmek ; take care of,
<J/*3lj bXkmak, ^c^JU> sklamak.
Careen, v.a. *J b^Llali kXlafXta-yatzr-
mak ; , v.n.(jPi?\ yatmak.
Careful, a. JuJU mukayyed ; to be ,
v.n. lu^-JJt) dikkXt-el,jl ^^U; mukXy-
Carefulness, s. cu-J?J dikkXt. [yed-61.
Careless, a.^-JJJ dikkXtsiz.
Carelessness, . ^h ^JJ dikkXtsizlik.
Caress, v.a. ^^li*^-^ okhshamak ; ,
5.&<\2+s>-j\
okhshama.
Cargo, s. c^J^ yuk, <u^>- hamulE.
Caricature, 5.L^*~J/> j-sP hijv-ressmi.
Carmine, 5. J^l la"l.
Carpenter, s. (house) j&y$ dulghsr ;
(joiner) ;>^^L*LxjJ d6^Aramajz ;
(ship's) J^fli!-<marankoz (maran-
ghoss).
Carpet, 5.^Jlj
kAli (hXK), J& kilim,
<!l5^ kechE ; prayer , tfjlsr4
sejjadE.
Carpet-bag, s. <uajls- chXnta.
Carriage, s. (vehicle) <0^ "araba, ^^>-
hint6, <Ui-] b* talika, u^.l-J fayton ;
gun , (field) &- "araba, (ship's)
vlwiJ'J kundXk; (act of carrying)
Jl) nXkl, <U--1\L tXsh/ma ; ( hire)
<Lliu nXkliyyE. [kltzrji.
Carrier, s. JU^- hXmmXl ;
Carrion, . & lashs (lesh).
Carronade, 5. ^jU kulumbir.
Carrot, s. , iU hawuj.
Carroty, a. \Jty* sXrz*.
Carry, v.a. J^-A^t tXshtmak;
ghj/Mturmek; (a gun, &c.) csurmek
; (by assault) 1 ia-^ zXbt-et ;
away or off, ^,*Jj c-^1 Xh'p-
ghywturmek ; on, ^4^^. y^P^^k,
5j1 etmek, (J*jty\ uydurraak,
sr beJErmek ; the day,
ghllib-61,
Cart, s.tejZ
"araba.
Cartilage, s.Jll^lJI
kzkzrdXk.
Cartridge, 5. (small arms) cJ^^-i flshenk
(fishek) ; (cannon) ^Ljl>- hartuj.
Cartridge-box, s. <U.Jb pXlXsska.
Carve, v.a. (meat, &c.) ^c|^J do^Ara-
mak ; (wood, &c.) (J^^l 6ymk.
Carver, s. (in wood) ^>-kAJj\ oymajz.
Cascade, 5. ^IJ^U*- chap^layXn.
Case, s. (box) JJ^ sXndzk; Alois.-10
mahfaza; te>j* kutu, ^13 kXb ;
(sheath) ^JJ km; (condition)
hal ; (matter) ftjUo mddE, (j
khussuss, -1 emir; , v.a. ^JseL^J
kXblamk (kXplamak).
Case-shot, s. L^-%X~~ misskEt.
Cash, 5. JJU nXkd, ^>b parE (pra).
Cashier, s. j^jJ^X^^ sXndekdar, j^^jj
veznEdar, jljJLXJJ^.khXzmEdar
(khXznadar) ; , v.a. J^
rutbEssini-Xlmak, 4
CASK [63 ] CELEBRATED
Cask, 5.^c=^y fichi, J^j^ varil.
Casket, s. iJt^?" chekmEJE,
sAndzk.
Cassia, 5.<U;JjjL>- kheyarshenbE.
Cast, a. <ujJ dukmEj , 5. +i\ Atz'm,
u *}\ Atish; (in the eye)
shashzlzk ; , v.a. (throw)
Atmak ; (metal) ciX^v) dwkmek ;
down,(j^j!** kzrmak;
iizmek, cX^j J^ kfidEr-
up, (accounts) I^^TJ yekyun-et,
lj-*r jem"-et, ^cL^y toplamak ;
(vomit) (jAtcii kussmak; off,
CX^jJl ItzvErmek, l^jj def"-et,
1
i^Jgtard-et; CiX^^JU sAKvErmek,
CXo^JU^^jlj kApip-SAKvErmek ;
out, JK*^ ko^Amak, I^Jjdef"-
-et, IL)^tard-et.
Castle, 5. <uL- kal'a (kayla).
Castor-oil, s. ^e^tA^JS> hind-ya^Ai.
Casual, a. ^^^ tessldufT, ^^Casualty, 5. \~as klza. [IttifAki.
Cat, s. ^J^ kedi.
Catalogue, s.j^sJdeftEr.
Cataplasm, 5. j*i lApa.
Cataract, 5., ^>-j^ (~^}?a sulfln'n^-
-uchmassz, JjCs>- jendel. [newazil.
Catarrh, s. ^j zukkyam, <Aj) nezlE, Jj^y
Catch, v.a.(j*JJb tutmak, (J^^
ywkalamak ; cXoj^ A\ Ma-ghe-
tirmek; cold, J^\j^^ s6#Auk-
-Almak.
Catching, a. OjL sari,^*^J bulashzr.
Catechise, v.a.IjlLiiJ isstintlk-et,
imtzhan-et.
Categorical, a.,y^2i
kAt"z.
Category, s. &&< makulE.
Caterpillar, s. ^jj* kurt.
Catgut, s.^JLJ)
kirish. [poss-kellssassi.
Cathedral, s. ^LJi^^Jw pisska-
Cattle, 5. C^l3^->- haywinAt.
Caucasus, 5. ^l^ $j>-cherkessisstan
Caulk, v.a. \ Ll&U kAlafAt-et.
Caulker, 5. LlALj kAlafXt.
Cauliflower, 5. c^jl^J karnabit.
Cause, 5. ci^cb ba"iss, c^-lc. "illet,
C ^-wj sebeb ; u5^^J da wa; , v.a.
jlci^cL ba"iss-61, j!c-^--j sebeb-ol,
Iv*4jt Irass-et.
nnem->-^ jihe
Causeway, s.*jtNV(
Caustic (lunar), s. ^tAshz (jihannam).
Cauterize, v.a.
Cautery, s. ^Jy yakz,
Caution, s. CL3.+<^) bAsszret,
tE'enni, jjo- hazEr ; , v.a.
khAber-VErmek.
*-\ ihtiraz-et,
L? sakmmak.
suwan'-"ass-
Cautious (to be), v.n.
t^!jO>-t ihtizar-et,
Cavalry, s. u^C*A
kEri,^lj!AtH.
Cave, Cavern, 5. ^U-c
Cavity, s.jj$^>chukur.
Cease, v.n. cJv*i ^ kEssilmek,
munkAU'"-61.
Cedar, 5.\j\ jj~t
SErvi-azad.
Cede, v.a. \^Ji tErk-et, CXyj VErmek.
Ceiling, s.^Ijle
tAwAn.
Celebrate, v.a. ILffJ ijra-et.
Celebrated, a.i*/ meshhur.
CELERY [64] CHAPLET
Celery, s>*J> kere"viz.
Celestial, a. ojU j semavi.
Cell, s.*/*^" hujrE ;
<OU- khans, j
Cellar, s.^jte* makhzsn. [ghywz
Cement, s. **=! Alchz, ^^^ ma"jun
, v.a.
tutdurmak.
Cemetery, 5. (JyU* mezarh"k,
kXbristan, ^Ji* mAkbErE.
Censer, s> ^J^sT. bukhurdan (bu-
khurdanlsk).
Censure, s. M azar: , v.a. \\^~++AJj j
ta"yib-et, 1*0 zemm-et, !/j)levm-et.
Census, 5.(j^j-ftJ
t)^JcO' ta"dadz'-nufuss.
Cent, (per cent.), ad. *} yuzds.
Central, a. ^5^^< mErkezi. [wXssAt.
Centre, s-j*/* mErkEz, &jj\ brta, la-^
Centurion, 5. ^yiU ) yuz-bAshz.
Century, s. AjU mi^. J-.J jy yuz-yzl,
Cerecloth, s. *-*** mushemma (mu-
sh#mba). Lteklif ; t-JllxJ tfekelluf.
Ceremony, s. +~>j rfessm (ressim); i^JXj'
Certain, a. /*Lv ma 'lum, -^sz sahih,s^
j~&Qj* shubhEssiz ; ^JLsfilAn
; (_/=*j
bA"zz, AilL j bir-takm.
Certainly, ac?. <&J! MbettE,Jj^^ shub-
Certificate, s. Jc*-j sened. [hfssiz.
Certificated, a. jljo^ senedli.
'Cessation, 5. clbAil mkz'ta' ,
kessilmE.
Cession, s. cJy tErk, L^^ily feraghXt.
Chafe, v.a. ^^wi>l Ishmmak.
Chaff, 5. fUu0 smAn. [ghAl).
Chafing-dish, 5. (jUi- mAnkXl (mAn-
Chagrin, s. (grief) taiA-u tE'essuf;
(kind of skin) 1 kelsr.
Chain, s. j^^j zenjir (zinjir) ; , v.a.
Chair, s. d^Jctf SAndAliyyE ; arm ,
ji&Sy k61tuklu.
Chairman, 5. (j-Lp* \j~~*j re'issi-mejliss.
Chalk, s.jr&Ljtebashir (tXbeshir).
Challenge, v.a. ^<^^ ^'V* meydAn-
okumak.
Chamber, s. db*\ bda ; (of a mine, gun,
&c.) ^ i>- khAzmE (hXzn).
Chamberlain, s.ij"
>\li&'jf* kXptjt-bldlH
Chance, s. uJjLaJ' tesslduf, -s\su\ itti-
fXk, L^sT. bakht; by , ^L^-^
rXsst-ghElE ; , v.a. \<&\j
bakhta-hawalE-et.
Chancellor of the Exchequer, s. <u
oiilj mlliyyE-nazzri.
Chandelier, s. b^\ avizE.
Chandler, s. JU; bAkkd.
Change, 5. ^i^ dig^ish, ^^^J di-
^Aishish, A^^L^zJ di^Aishma, (JxJ
tebeddul, ^JuJ tebdil, C.A&1 inkz-
llb ; , v.n. c3v.^^ di^Aishmek,
LLX*.3^J dwnmek ; , v.a. cX<j*A.l^J
di^^ishdirmek ; CX^^>- chevirmek ;
1JjxJ tebdil-et ; viXcJ^J bozmk.
Changeable, a. jj\ kXrarsz'z,lxjjjj
Channel, 5. Jy y61; jlc
ytak, Usr* mejra.
Chap, 5. J^'^ chatlAk ;
Chaplain, 5. /*U1 iniAm ;
Chaplet, s. *%~~J tessbzh.
hferifi
[(p.Xp\7)
CHAPMAN [65] CHEESEMONGER
Chapman, s. jbtj<X mXdrabAz,
koltukju.
Chapter, s. C-^b bib, J-AS fXssl.
Character, s. (moral) L^x--i> IXbt'^t,
L^J.*>- jibillet, L^>- khuy ; (writing)
<-jb yazz, la>. khAtt; (letter) u_J^-
harf (pi. dJ^^ huruflt).
Charcoal, s.^c^ orj^ kyzifmur.
Charge, 5. (employ) Lr-v<A>. (khiz-
met), ci^Jj^U> m^'muriyyet, ^.jj
ish; (command) ^c\ emir, <^^J
tenbih; (of powder) *j! Xtm ;
(attack) ^Jjj^j yuruyush,
hujum ; (thing confided)
emanet ; , v.a.(fill) ^cjJ!L
d61durmak; (attack) ^fj-s^hu-
jum-et ; (command)^L<! emr-et,
i <*-~J tenbih-et; (accuse) 1 J'CM-J|
issnad-et.
Charity, s. (alms) <Gj>tf sXdaka;
(humane consideration)
insAniyyet, uJLail insAf.
Charm, 5. (spell) JV buyu, sihr;
charms, s. pi.
ghyuzellik.
Charmer, 5. ^j*-^
sihrbAz; (beloved)
hussn,
buyuju,
ma"-
dilbEr.
Charming, a. Jj^ ghyuzel,
cj^y latif.
Chart, 5. 4aJj^. kharlta.
Charter, s. U fErmXn, bsrat;
(navluna),
tutmak.
nevla-tutmak
kzra-ila-
lAf, lakirdf;
llf-et,
ujuz.
Chase, s. j\ Xv, jK-> shikyar ; ,
give chase to, v.a.
lamak ; away, ^Chasm, s. Vjb ^^ biyuk-yarik.
Chaste, 5. ^o,;,,o.c "af if, (woman)
"af TfjE; (simply elegant)
sadE-ghyuzel.
Chasten, Chastise, v.a.
tErbiyyE-vErmek, f^-J/ tErbiyyE-et.
Chastisement, s. Oy tErbiyyE, ;l-L
dayak. [met.
Chastity, s. e
Chat, 5. uj
, v.n. \(
konpushmak.
Cheap, a.Jj=*
Cheapness, s. ^j^5-^ ujuzluk.
Cheat, 5. (fraud) ^>- hzls ; (knave)
J&&+>- hzlfikyar; , v.n. \ <d-^
hzlfi-et.
Check, s. (pattern) ^J^ shXtrenj
(sXntrench) ; (in accounts) ^j^mizln ; (upon conduct) t^ ghem ;
(slight defeat)jUwl shamar, (banker's)
<*S1jj>-hawIlE ; ,v.a. \ L-^J zXbt-et,
^j^c^SJl Xlzkomak, ^J^J^J^J durdurt-
mak ; (defeat) <J**j}>b6zmak ; (the
king at chess) 1 ^ kish-et.
Checkmate, v.a. IcuLo mAt-et.
Cheek, s.jljj y^nak.
shenlEndirmek,
ferahlandzrmak.
shen, \ ferah ;
Cheer, v.a.
Cheerful, a.
Cheese, penir.
Cheesemonger, s. JUu
niuferrih.
CHEMIST [66] CHRONOLOGY
Chemist, s. j=L*+ kimiyaghEr ;
1&?\j9Z\ kjzajz,jLsVl isspenchiyar.
Chemistry, s. J^Jc^-t^U^Ap "ilmi-
-kimiyayi-jedid.
Cherish, v.a. J^tjijf "Aziz-tutmak ;
CX*L-J besslEmek. [vishna.
Cherry, ?.j]j>kiraz ; morella ,
<^-t
Chess, 5. ^J^> shAtranj (slntranch) ;
board^tedC^f^L-S*
sAntranch-
-takhtassz.
Chest, s. (box) jj^^ sAndzk; (bosom)
(j- ghywkss,jJ.-tf sXdr, <!&+*> SIDE;
of drawers, &s*^^~ chekmEjE.
Chestnut, s. jfew kesstanE.
Chew, v.a. LtX^k-^- chine'mek.
Chick, Chicken, s.^ pilij.
Chickpea, s. Jj^ nokhud.
Chide, v.a. <J^j\}Azarlamak.
Chief, a. and s. cJj-J biyuk, ^b bXsh.
Chiefly, rf. L?^^- khussussa; l^^l
eksmyya.
Child, s. ^T>^" chojuk ; children
and family, (jfe-J^-jij^ ch61uk-
choj uk ;with child, <U^ ghebE,
jd^W hamilE. [j^J^ so^Auk.
Chill, v.a. cJv*Jj<$>yushutmek ; , s.
Chilly, a. ^f-y s6^Auk ; to feel ,
v.n. CXc^-isjlushumek.
Chimney, s. J^-^ ojak, <^-b
Chin, s. 4^>- chen^E (chenE).
China, s. (old) ^J^c^^l esski-
-ma"dEn ; (new) j)**3 faghfvr ;
(stone) i^?^ chini.
Chink, s. jjb yarzk, ^Ji- chatlXk ;
, v.n. CJvJl tictmek.
Chintz, s. L^-S,*^- chit, <Uw? blssma.
hip, 5. AAJ* y6ngha ; , v.w. ^fzrlamak ; , v.a. ^hisel, s. Jj kalEm.
Chocolate, 5. ^L^jA>- chikolata.
Choice, 5. jl^s^l ikhtiyar,
inttkhlb; , a. A*^1
sechma,
e.^s^< muntakhAb,jtJf* mukhtar,
yiXjJ^s ghyuzidE.
Choke, v.a. ^j^c^ b6^Amak ; up,
)U-L tzkamak ; , v.n.
tzkAnmak.
Choose, v.a. CX*^ sechmek, J^layrmak, Ic-jlkW intzkhlb-et, \j\~>-\
ikhtiyar-et.
Chop (mutton), s.<uljjjj
J brizolya ;
, v.a. cXf kessmek ; up,
v.a. (small) <jA-3 kzymak, (large)
^cLiji? do^^ramctk ; (wood) ^^<;V.
Chopper, s.j^bU sXtzr. [yarmak.
Chopping-block, s. cJj^.= kyutuk.
Chopping-knu^e, s.j^LLs (sXtzr).
Chord, ^.yjveter.
Christ, s. . <.. CL?.^^ Hazre"ti-"lssa.^^ " -X
Christen, v.a.^J-^^lj
waftiz-et, (J>*<^'
ad-k6mak, ^J^.j^^ ad-vErmek.
Christening, s. U2
^!? waftiz.
Christian, 5. ^Uu-J^- khrisstiyan ; ,
a.u^j-M-fi. "iss^vi, Lysn,^ messihL
Christianity, 5..^jljL^-J^c*.
khrissti-
yanlzk. [-passkalya.:
Christmas, 5. aJljLjbcJ^f^ kuchuk-
Chronicle, 5.tfeft
tarikh.
Chronology, s.<^}$\
>& Ac "ilmi-
-Ukvim-u-tewarikh.
CHRONOGRAM [67] CLASP
Chronogram, s.tfZj^
tarikh.
Chronometer, 5. rA*^-*(JJ* tul-sa"ati.
Church, s. <L-J kilissE.
Churchyard, s.(J\j\j<*
mezarlzk.
Chyle, 5. (j~^ keyluss.
Chyme, s. (j~j*j> keymuss.
Cicatrize, v.n. ^**jL-Js kApAnmak,
(J^JjJj-j kAbuklanmak. [kywmur.
Cinder, 5. j)+=z^i/4Jj~ swnmush-
Cinnamon, 5.(^>-J(^ darchin (tarchin).
Cipher, s. (zero) JL? szfr; (secret
writing) <$&>- jifnz; (initials) \jb
tijghra (for the Sultan), ^ sahh (for
a high officer), \*e*\ imza (for any
individual). N.B. These are not
initials in Turkish, but each a kind of
signature.
Circle, 5. yij da'irE; , v.a.
kushAtmak, \<b\sJ\ ihata-et.
Circuit, s. Li> kAza, L^^
da'irE'i-hukyumet ; to make a ,
dolashmak.
dolashzk.
mudevvEr, \4*r
Circuitous, a.
Circular, a.
de^irmi.
Circulate, v.n.
money)
Circulation, s.
devEran-et; (as
tedavul-et; , v.a.
neshr-et.
3 devEran ; (of
money, books, &c.) Jj^JJ tedavul.
Circumcise, v.a. \(^~*~i sunnet-et,
khztln-et.
Circumcision, .
Circumference, s
sunnet,
chevrE, L*
muhit.
Circumlocution, 5. 1^
lashikli-lakzrdz.
Circumnavigate, v.a.
d6-
Circumstance, s. ^^^ khussuss, *ol<
mlddE, C^*-A-^ keyfiyyet.
Cistern, s. ffj^> sarnij, k+].\=>- (khXzna).
Citadel, s. <^^\ ich-kal"a.
Cite, v.a.ij&J zikr-et; ^CL^cJ da"vet-et.
Citron, s. ^J^City, s.&2 shehr, L
Civil, a.^JjU? tXtlz, ^\ edebli,
chel^bi ; (not military)
ghayrz- "AsskEri.
Civilian, s.J^j^^c-^^ bAshz-bozuk,
^LJj^J^^ri*,^ "AsskEridan-ol-
mayAn.
Civility, s. jLLflt tAtlzlzk, ^i
Civilization, 5.<LJ^J tErbiyyE.
Civilize, v.a. ^Jy tErbiyyE-et.
Claim, s. L^cJ da"wa, lcJ*^-j\ isstid^a;
C-^lk* mAtlub; , v.a. IL^CJ da-
"wa-et, llcJCu-j! isstid"a-et,
matlub-et, Wlk^ mutAl
Claimant, s. icPT^jzA da(<
wajz,
Clamp, s. L^%i.=> kinet. [mudda"i.
M-Altmda,
skb', .c^- khafT.
Clandestine, a.
ghizli,
Clap, s. (disease) ^C4j^>.J bel-so^^u-
ghv ; hands, v.n. (J-^l-^J! M-chAl-
mak, ^^\JL^\ Alkzshlamak.
Clarify, v.a. IdULaJ tAssfiyyE-et.
Clasp, 5. &sft*i kopcha ; , v.a.
kujAklamak.
o 2
CLASS [68] COAL
smf; , v.a.
*'> tanzzm-et.
- chatirdi,
pAtirdt.
Class, 5.
tErtib-et,
Clatter, s.
takirdi,
Clause, s. <XJ bend, Xj&ftknz.
Claw, ^. '^jl? tzrnak $ &saj
v.a. ^Jl<^> tzrmalamak.
Clay,*.JfSb bllchzk,J^prak, (-^cl>-ifrty lulEJi-chamuru.
Clean> a.J*AJ temiz, <jJb pak,
tAhtr; , cleanse, v.a.
temizlemek.
Clear, o.J^J temiz-, j^J berrXk; (free)
^5>-l achzk ; up, v.n. ^*1>-^
chzlmak. [^^4-ljb yapzshmak.
Cleave, v.a. ^<j\t yarmak ; to, v.n.
Cleaver, s. j^LL sXtir.
Clemency, s. t*z-**y~^c mErhamet.
Clergyman, s. (jM* pXpAss.
Clerk, 5. u.^^ kyatib, ^ss?jb yazejz.
Clever, a. jmt> hunErli.
Cliff, s.jl> yar, *jy>-j\
uchurum.
Climate, s. yb hawa. [su"ud-et.
chzkmak, \4j**y
J pErchin-et.
sXrzlmak. [kessmek.
Sf khkmak, cJv*~*==
shinel, t*-JJ kXpud.
u^i meydAn-sa"atz.
Clog, 5.( M (nXlm) ; , v.a. J
d61durmak, ^<liu^ tzkamak
Close, a. ~e szk ;(^jA-,-^
szkz ;
s^ktnttli; jlUJi kXpAlz;( ^t yakm ;
, v.a.(J^>\+* kXpAmak; , v.n.
klpAnmak; in, v.a.
Climb, v.n.
Clinch, v.a.
Cling, v.n.
Clip, v.a.
Cloak, 5.
Clock, s.
chevirmek ; , v.n.
lJL*&&ie sMashmak, ^V4->^LJb ya-
kznlashmak ; (the evening) /*l~>)
^^JjljjJ Akhsham-(tez)-61mak ;
up, v.a. (j^+* kXpAmak; , v.n.
^J^jLj klpAnmak ; with, v.a. (in
agreement) <J^-$^! uyushmak; (in
fight) (JiAj\j0SArzlmak.
Closet, 5. (room) J^>-^j\ 6dajzk; (cup-
board) i-J^tt dolAp.
Cloth, s. (broad) <^^ (choha) ; (cotton)
Jj bez; (table ) (^Sji^Juas6fra-bezi.
Clothe, v.a. JuAjVj^ ruba-y^pmck,
CA^j*A-.^=!b^ ruba-ghidirmek, b^j
C^^j ruba-vErmek,l^.Lll ilblss-et,
1 1^=1 iksa-et ; LlXiJjjl^rtmek.
Clothes, Clothing, s.\]jj
ruba (uruba),
c>lyl
esswAb (essbAb), <L-J! elbissE.
Cloud, 5. L^b bulut, L-jls.**3 sihlb.
Clout, *. *)j^^ pachavra.
Clove> 5. J^JJJ kXrEnfil.
Cloven, a. (J^>~ ch^tAl.
Clover, s. &=};> yonja.
Club, 5. ^~*- chomak; by way of
clubbing together, <0l^l& "arifanE.
Clue, s. i^Tj ' Sr^ ^P"^JU '
Clumsy, a. (person) j/i.~
(thing)
Cluster, s.
Coach, 5. &. "araba,
^4lajlJ fayton.
Coagulate, v.w./^iS *o donpnnflk; C^v*J->*
kessilmek 5 CJv^=r; pekishmek.
Coal, 5. j%/^ kywmur, u5<4i^;A*- ma-
t6p.
hmt6,
COAL-HOLE [69] COLT
CoaUhole, Coal-house, 5. cJ^j^-^ kyu-
murluk. [kyumur-madEni.
Coal-mine, Coal-pit, 5. ^j&t* JJ^j*
Coarse, a. LJ kXba;
\J!j\iri.
Coast, 5. (J^Ls sahil, t-^lijiJ den^zz-
-kEnari;Ub yaka, ^s kzyz.
Coat, s.LJ^M-J
setri, ^Ojye surtu; fijsjye
surtiko ; tej>-khzrka ; (of a horse)
jji? don. [-tokhmu.
Cocoa, s. i**? ti'ijSL^-chikolata-
Cocoa-nut, s.*-$jj>~ (jli^JJJb CJj-J
biyuk-hindostan-j evizi .
Cobbler, 5. ^s^jjb papushju (plpujju),
*s\~i\ esskiji.
Cobweb, 5.
Cochineal, s.^cjs kzrmzz,
Cock, 5. (bird) <j~)J>-khoross ; (tap)
^Lax> mussluk ; (of a gun) ^~)f>*
khoross ; (penis) cX-j sik ; a gun,
v.a.
Xlmak.
Cock's-comli, 5.
Cocoon, 5. SS kdza,
Cod, s.
(of beans) wJ> kXbuk ; (scrotum)
khoross-
k6zalXk.
Coffee, s.*j{
kahwE.
Coffee-pot, s.**j>- JCZWE ; (large)
ghyii^/iyum, ^*J\ ibrik.
Coffer, 5. vJC-tf sXndzli.
Coffin, s. tl^y^JtXbut.
Cog, s. (A>^ dish."
J
jCogent, a. +$* muhimm, \^*^e mu"tEna,
mubrim (mybrem).
Coil, 5. JlcJ kXnghXl; , v.a.
kXnghXl-et.
Coin, 5. ajLs sikkE; Xj\j para,
Xkcha ; (of a gun) J-*-o sil ; , v.a.
Ic-^J dar6-et, cXf*-^ kessmek,
^4-K?b bAssmak.
Coincide, v.w. y^Ua^c mutAbtk-61.
Coition, 5. ^Cj sikish, ^l^>- jima".
Cold, a. and 5. ^fy<0 s6^7*uk ; (in the
head) Jj^y new^zil, <Jj3 nezlE,/*l^J
zukkyam. [-A^Arzssz.
Colic, 5,LysT^ sAnjz, L5
*wj/c:!u^lj karn-
Collar, 5. Ub yaka ; (horse r ) \y^>-
h^mut ; , v.a.<J-*JUb, yakalamak.
Collate, v.a. i/L(ft mukADElE-et,
Colleague, s. (J+Sj refzk, i~\A&}\ arka-
dash. [toplamak.
Collect, v.a.\^*>~ jem"-et, <^<kj^o
Collection, s. %-+>- Jem" ; <U^sr* mej-
ma"a; ^alL tak/m; ^? ska. [dressE.
College, 5. i^^iCc mektEb; Jy-s;'^< me-
Collier, 5.^^blS J^^ Jcyumur-kav \gh\ ;
^MM^Hli ^3<Xv<j^<^ kyumur-ma"-
dEni-ishjissi. [dEni.
Colliery, 5. ^Jo^^xi^D ky&mur-ma"-
Collision, s;. &*2J\j>- chatz'shma, /*jLa3'
tassAdum ; to come into , v.n.
^JU^Ul^- chatzshmak, \*S(* tas-
sldum-et. [^.^ ighmazz-"ayn.
Collusion, s, ^sr*L^< mussamaha, ^UxlColonel, 5. o^--< mlr-Xlay ; lieutenant-
, 5. /U^^j'Js ka'im-makAm (kay-
Colony, 5. J^y ojak. [makXm).
Colour, 5. ClXJj rEnk.
Colt, s. L5w tay ; (of an ass) U-*? szpa.
COLUMN [70] COMMEND
Column, 5.cj-jJ direk, J^/4-c "amud,
^j^**jsutun ; (of soldiers) j^o tAbur,
Jy k61. [taramak.
Comb, s.'i\J0
tarak ; , v.a. ^<U?
Combat, s. ^y3 du^Aush ; , v.a.
Combination, s. \^>j>3 tErkib ; Jfl&
ittiflk.
Combine, v.a.Ic-^-^J tErkib-et,
mezj-et; , v.n.Ijltfl ittifxk-et;
\
*Jjf*d imtizaj-et.
Combustible, fl-j^V.orj^. yanar ; ,
s. (0*>'*ib yakajak.
Combustion, s.^lil' yanzsh, <UJl> yanma.
Come, v.n. CXK ghMmek ; along,
CiJ^Oj-Af ghMivErmek ; asunder,
^*jy kopmak, ^J^J aynlmak ;
at, C*X*2LS yetishmek, ^_^<;\j <^v,
yanma-varmak ; away, c-y l^j
ClXJ^ brak/p-ghMmek ; back,
CXui j^.i ghEri-ghElmek ; back
again, l*XJ& orIfeJ^J
bir-daha or
yinE (ghens)-ghMmek ; between,
CX^<ol;1 araya-ghirmek ; by,
v.w. cJv^jsr ghechmek ;--
, v.a.
1 |ju^ peyda-et, (J^^ bulmak ;
off, (JK*!J!olmak ; (J^f kopmak ;
^4JL^- ch^kmak ; on, (jAjfc tut-
mak; ^cLislj bXshlamakj CX*iJ^-li
ghElivErmek ; out, ^ju>- chk-
mak ; short, CtUi^cX-^1 eksik-
ghMmak ; to, cXi^jl etmek,
j^bbah'gh-ol; together, JK^^J^
t6planmak, cJs^S^ 2NJ J bir-yEra-
ghElmek, ^J^J^^ bulushmak,
birleshmek; to light,
<GiJk-^o meydAna-chzkmak,
jj belli-ol ; up, ^J^L^- chk-
mak; CtX<;^vj
surmek ; upon,
bXssmak, (3**$ tutmak,
iu yakalamak ; , #. L^J dsy,
dEy-bAkXlz'm, L^tX<lu^J dsy-
-imdi (dfiyindi).
Comet, s.JjJj y^y.y kuyruklu-yzldz'z,
<uljj jJ zu-zewabE. [kErlEniE.
Comfit, s.j=: shekEr, <u!y=i-l she-
Comfort, s. (ease) m^o-\j rahat ; (con-
solation) iJ-*^ tesselli ; , v.a.
CiX^j^ (J^ tessfelli-VErmek.
Comfortable, a.(*z~*>-\j
rahat.
Command, s.j*A
emr (emir), ^<f&+*+3 tenbih ; (military)
komanda ; , v.a.\j*>\
emr-
et, \&~'*J tenbih-et, ^l-o^J fErmln-et,
^L<j^j buyurmak ; tirjulc^ikomanda-
et ; (as a gun) C^XJ.A*J supurmek ;
dti^Amek ; (as a fort)
muhlfaza-et, (JK*^ kApA-
mak.
Commander, s. ^o\ amir, JajL? zabit,
cJj.*4 biyuk ; JL~s.j~A spr-^AsskEr ;
(navy) ^Jj>-J'/*jx<c mulazzm-kAp udln
(kAptAn), ijf&A ikinji.
Commence, v.a. and w. ^L2ib bAsh-
lamak,. IjUl Aghlz-et, Ujj bed'-et.
Commencement, 5, J^l EWE!, ^\J
bAsh, Ija^ ibtida, *JJ bedX
bAshlanghij .
Commend, v.a.
SEna-et ;
medh-et,
tavsiyyE-et.
COMMENT [71] COMPARE
Comment, s. r j~* shErh,
shiyyE ; oJ^Sl laktrdi,
yEjek ; , v.a.\<r-;
shErh-et ;
upon, v.n. l^lo JSxJllx* mutala"a-
beyAn-et.
Commentary, s. ^ shErh.
Commentator, 5. jl$> sharih.
Commerce, s. C
Xh'sh-vErish,
Commercial, .
muta'^llik.
Commiserate, v.a.
Commissariat, 5.
emaneti ;
Commissary,
ijaret,
bXzer-ghyan/zk.
J^Wr tijareta-
[tarahhum-et.
\ Xjimak, iJ*^3
^jU Jy niizal-
z^khlrE.
nuzul-emmi.
Commission, s.i/*;U*d siparish ; Ll^^e<A>
khzdmet, L^OJ^-U me'muriyyet ;
^jjj^U me'murin, }j^U me'mur-
lor ; ^<^ fErmAn, ufjJ^^-J buyu-
ruldu ; ^j~~*<js komission.
Commissioner, s.jyo\* me'mur.
Commit, v.a.
etmek, It
tesslim-et,^
tevdi"-et.
Committee, 5.|
irtikyab-et ;
s siparish-et,
ayrija-vE-makhsuss-6lAn-mejliss.
Commodious, a.
kullXntlishli,
Commodity, s.
^^s>-\j rahat.
Commodore, 5.
Common, a. _.
-j rahat,
k61ayhTdt.
mAt"a, JU
filobXsh-
"adT, ^Uj baya-
musht^rfek; , 5.
chayrlik, te~*
Commonly, ad.f.j eksEriyya.
Commons, the House of Commons, 5.
^-Ls^ u^L ^byL^b mebussani-
millfet-mfejlissi.
Commotion, 5.^2^J* telashT, ^ji^J
telash.
Communicate, v.a. \8\\ ifadE-et,
tebligh-et ; with, v.n.
khXbErleshmek, l^jlsr
mukhabErE-et;jl J.2^< muttXsszl-ol.
Communication, 5. ^c>U! ifads, CuU-i-J
teblighlt; ^jlsr* mukhabErE ; Jy.
y61. [millet, c^-'^U^>- jema"t.
Community, s. cJ^tx-il ishtirak; ci-->Lo
Compact, 5. djliU mukAv^lE, Jy kXvl;
, a. J^tf szk, L5%-tfszk*.
Companion, .
(Jfc&j refzk, jji!*>A3^1
arkadash ; ^ esh.
Company, 5. (set) Jilt takzm ; (set of
guests) ^iL~< mussafirlEr ; (people
present) ^Ui>- hiizzar, ^j-^\^-
hAZtrm ; (public) ^LjU^oJ k6m-
panya ; (companionship) ^li*^J^I
arkadcrshlzk ; L^oli; rfefakXt ; (of
soldiers) cJjl-Jbwluk ; to keep ,
v.n. J^.^-ijJ? kon^ushmak, cJ^-i^jJ
ghywrushmek.
Comparable, a.^^Jix) mak?ss,jyj^^jj~U5
kyass-61unur, j^JjltU-^J teshblh-
olunur.
Comparatively, ad. <U~jLj kzyassla.
Compare, v.a. (jk^ttb^u yan-yna-
k6mak, l<djliU muklb^lE-e
mukay^ssE-et, ^^-Ui kzyass-et, <U.
teshbih-et.
COMPARISON [72] COMPUTE
kzyass,
[bwlmE.
khanE,
Comparison, s.
teshbih.
Compartment, 5.
Compass, s. A>- hadd, 9j\dJ\EndazE ;
sJj\Jda'ira ; (mariner's) <^jj
pussla ; to fetch a , v.n. ^tJ^jb
dolashmak; , v.a. Jp*?l&jJkush-
Atmak ; one's ends, v.n. (j^^O
uydurmak, j\J5\j4*\j< meramma-
na'il-61. [(pErghEl).
Compasses (pair of) s. jl^ pErghyar
Compassion, 5.i^-vi.s*-^
niErhamet.
Compatriot, s. Lj^*4Jbhemshehru
Compeer, s.^ib kyufv, ^j)\ Xkran.
Compel, v.a.^^- jebr-et,^U^\ ijbar-et.
Compendious, a. <UaJ> khsa, j&mukhtASsar, J^s^5
miijmel.
Compensate, t'.a. tXzmln-et ;
, v.n. karshiltk-ol.
Compensation, s. ^j?*^ tXzmm,
kar-
dulsk.
Compile, v.a. t
>- jem"-et,
tAssmf-et,
te'llf-et.
Complain, v.a. \t**Jb shikyayet-et,
J teshekki-et, a-l ishtikya-et.
Complaint, s. U^oA shikyayet,
shekwa ; ^s^ maraz, L>le "illet,
<JjJ dfird. pizm ;<UcJ tetimmE.
Complement, 5. u-^-^' tErtib, /^li? ta-
Complete, a. J^^ tekmil, J-^=u
mukemmel, /U tXmm,|*UJ
tAmAm ;
- v.a. tJ-*& tekmil- et, ^Lcl-tJ
tAmAmlamak, CJ-^IJ bitirmek.
Complexion, s. C3 Jj rnk, ^ levn.
Complicate, n.a.
dz'rmak,
karzsh-
kArzshik-et.
Compliment, 5. /*ilj selam ;
isstihsan-ifadEssi.
Comply, v.n. \J\2Zsc\ imtissal-et ;
luu-jiii^omuwlfakXt-et.
Compose, v.a. \\^r^ijj tEitib-et,
tErkib-et; ^jb yazmak, JK
kalEma-Xlmak ; Cl)*L^j suweyl6-
mek, \ Ja3 nXzm-et; j^Jl^
tErkibina-dakhil-61, jl^-J
ejzay*- miirekkibEssi - 61, ^ .,
a"zassi-61; one's self,
sLfcUu yatzshmak.
Composition, 5. u-^-Sy tErkib ;
tirtib;. ^sf- ejza ; (j^^ ma' jun ;
d^^i> kitabet, jui> shi"r.
Compost, s.Vji gbyubrE.
Compound, a. c_-^^< murekkjEb ; ,
tErkib-et.v.a.
Comprehend, v.a. \ toW ihata-et,
j^J^Li shamil-ol, jl^J^-i>shu-
muli-61 ; ^<^>\ anglamak (anna-
mak), IcJtjjl idrak-et.
Compress, s.>^j\*> sarghz.
Comprise, v.a. ^^JJ^ shamil-ol.
Compromise, s. ^r^ sulh, <U-iJ5j^iuz-
lashma; , v.a. ^J^jJj^lJJ kAnsh-
dz'rmak; 1 J^L-^c mess'ul-et; (J^i\^
uzlashmak,jl^^sulh-61.
Compulsion, s. M-*JJ+S* mejburiyyet,
jWr^ ijbAr,^!^!izttrar.
Compunction, . t^^iJj nedamet,|
,
IJJJ U^^J (pishmXnlik) .
Compute, v.a. IC-J'P* hissab-et.
COMRADE [ 73 ] CONFECTIONERY
Comrade, s. iJJly arkadash, ,j
y61dash.
Concave* a. ^xJU muka" "ar,
chukur.
Conceal,!;.a. *fcs\<0 saklamak, (^kdj<
ghizlEmek.
Concede, v.a. \d~~3 tesslim-et.
Conceivable, a. s&so mutassAWEr,
Conceive, v.a.\j}* tassAvvur-et,
"Akl-et; , v.n. J*!U<U= ghebE-
kAlmak, *\ <*1*\s>- hamilE-61.
Concentrate, v.a.(j>*kj jb toplamak ;
^<L^L>- khulassa-et.
Conception, . JJA) tassXvvur, J-*^1
tflkhayyul, ^jfljUlj!<L\>- hamilfi-
61maklk.
Concern, 5. ^jto mwddjE, ^\ ish,
^..^^LK mXsslahat; CL\Lj* klssa-
vet, jJ^ kMfir ; , v.a. ^J^Jy^J
dokunmak; one's self, v.n. Ici^LJ}
kXssavet-et.
Concert, 5.j\su\
ittifAk, jlas?l ittihad ;
L^~*Ls'Cr
(
c*!l>- chXlghz-mejlissi ;
together, v.w. \J\ti\ ittifAk-et, j\Js
CX<^>^ kXrar-vErmek.
Conciliate, v.a. Ic-^i^ jelb-et.
Concise, a.j&JsP miikhtXssar, &*2S kzssa.
Conciseness, s. ^4*a! kzssalik.
Conclude, v.a. cXc^XJ bitiymek ; IjJlr.
"akd-et : , v.n. LtX*^J bitmek ;
(J^o A-^= i anglamak (nnamak
) ,
wlykL:! isstikhraj-et, CiX^Jj l^v
ma na-VErmek.
Conclusion, 5. cJ s6n^, \ akhir ;
J^iic "akd ; jiy> kArar ; ^i>l<=s1 fln^-
layz'sh (nnayfsh), !^^V-jl Isstikhraj.
Conclusive, a.^^tlajj
kAt"z, *jJU muknz".
wifAk, c^-J jlsT mu-
[(kAlabXlzk.
izdzham,
6dalzk.
bErabEr-61.
sarszsh,
Concord, 5.
khad^net.
Concourse,
Concubine,
Concur, v.w.
Concussion,
sarszh'sh,
Condemn, v.a. ^*lyvj^^-Lj kAbahat-
-bulmak ; (J^J^^x>-l.Ji kXbahath'-
-bulmak ;1 >x^-
&*0jj? j^zassma-
hukm-et ; d</^ j\Js*j*\A yara-
maz-deyM-kArar-vErmek.
Condensation, 5. <*J&& tekessuf.
Condense, v.a. t<_jLi&' teksif-et ; ,
v.a. \ UJ&& tekessuf-et.
Condescend, v.n. \^> tknezzul-et.
Condescension, 5. J tenezzul.
Condign, a. xjJOrCL^.^ mussta-
Condiment,
Condition,
t^A sbart.
Condole, v.w. ^s^ ta"ziyyE-et,
Condolence, 5.&j*i ta"ziyyE.
Conduce, v.n. l-u^; muntij-ol, _5
'* mujib-ol.
har^kEt ; , v.a.
ghyuturmek.
Conduit, 5. ^J^y* su-yolu.
Cone, 5. W^^ makbrut.
Confectioner, 5. ^-jLt> sbekErji.
Confectionery, 5.^^-2 sbeker,
Conduct,
CONFEDERACY [74] CONJECTURE
konferanss.
ikrar-et,
Confederacy,^ jlful ittiflk;(1^AX^ miit-
Confederate, s. JJ&* muttefik. [tfefikzn.
Confederation, 5. l&l ittiflk ;
muttefikm.
Conference,
Confess, v.a.
i 'tiraf-et.
Confession, s.J\Js\ ikrar, uJtjS&l i"tiraf.
Confide, v.a.^f-L-
3* tesslim-et, l^j^jtevdi"-et ; , v.n. lc^^ em-
niyyet-et. [i"timad.
Confidence, s. u^*-^ emniyyet,
Confident (to be), v.n.
^JJ*<U]j|lhich-shubhEssi-olmamk.
Confine, v.a. ^jj.!>- hXbss-et, ^J^JLJ!
kApAtmak ; l^*a>.hXssr-et ; to be
confined, v.n.fy*jk^o do^^urmak ;
to one's room, ^.ib
^oUjL^- tlshra (dzsharz) chzkmamk ;
(one's bowels)
ichEri-Confinement, ^.JjuJ
dsbarz~ch?kmamaklzk; (j^=>- habss ;
^jiji^jijb (Jj>-^ chojuk-do^Aunnak-
Confines, s. pi. 4js>-hiidud. [h*k.
Confirm, v.a. (ratify) l^JJJuaJ* tassdlk-et;
(in ofi^ce) \ lw! ibkA-et.
Confiscate, v.a. \ L zXbt-et, \X\*a,o
mussldara-et.
Conflagration, s.
[h^rzk.
Conflict, s.
jenk ;
munaza .
Conform, v.w.
tassAdum;
chekishma,
imtissal-et,
iktii^,-et,
(jk*Jjl uymak.
Conformable, a.
Conformably, rf.
^
iLJaJ* tXtbzkan.
Conformity,
Confound, v.a.
mumass^let-et,
mumassil.
imtissalan ;
mumasselet.
mebhut-
kXrzshdzrraak, 1 ^-.Irsr1
takbHt-et.
Confuse, v.a.JuJ,->l-2>
sbXshzrtmak ;
J^jJ^ljj kArz'sbdzrmak.
Confused, a. (tbings) (J-J
to become (a person), v.n.(J.
shashz'rmak.
Confusion, s. ^lii^b kAn'shfldtk,
Congeal, v.n.JJ-*.=jJ? don^mak,
munjemid-ol ; , v.a.
don^durmak.
Congelation, 5. jU-s^l injimAd.
Congestion, s. Jus siiddE.
Congratulate, v.a. lcX>?2 tebrlk-et,
!***? tehniyyE-et ;I you ! CJjy
^.Jol ghywzun^-aydm. [tehniyyE.
Congratulation, s. C-b ;-J tebrik,
Congregate, v.n.
l^^rsT tejemmu"-et,
temz"-61.
Congregation,
Congress, s. Cl
-meshvErEt.
Conic, Conical, a.
makhrutz; conies,
makhruteyyAt.
Conjecture, s. .J& znn ; ^+*as? takh-
toplanmak,
muj-
jem"iyyet.
jema"t,
mejlissi-
subu,
J9/.C^L
CONJOINTLY [75 ] CONSIDER
mm; , v.n. \
(J& zXnn-et ;\
(
takhmin-et.#
Conjointly, ad.\*fJL
mushtErekEn.
Conjugal, a. \&~jj zevji, ^x^o te>-\* <
Conjugate, a.>g*<3j< muzdevij ; , v.a.
b .*o7 tXssrif-et, ciXt^^^^Ax*^
jhasszm-chekmek.
ojugation, s. Ax^e szgha.
Conjunction, s. i-oW- u-ijS*
harfz-"Xtf.
Conjuncture, s. L^-Jj wXkit, JU* hal.
Conjure, v.a. \\p-jCJ-J pek-rija-et,
1 jUcJ-J pek-niyaz-et, (jrj\jfy&*
pek-yXlvarmak ; , v.n. \jS-~3sihr-et.
Conjurer, s.J^-5^ sihrblz.
Connect, v.a. cX^Ju^J bitishdirmek,
ulashdzrmak;
Connexion, s. ^^Jc^o munassebet,
\y\Jj\ irtiblt, <Gic "alaka ; *^>-
khhsm, ly! Akraba.
Connivance, s. tJLsr^L*^ mussamaha,
l*)*&uO\A\ ighmAzz-"ayn.
Connive, v.n. cJ^^-j^^s ghywrmEyi-
VErmek, l^^^iUcl ighmAzz-"ayn-et.
Conquer, v.a. (men) Ic-J^LsU maghlub-
-et ; (places) l.jtj feth-et, !k^ zAbt-
-et, tjjji^ tesskh?r-et.
i Conqueror, s. ^U fatth; C.JU ghAlib.
Conquest, s. feth,s*^ tesskhzr;
Conscience, s. t-
ujLaj! inslf.
Conscientious, a.
kXlb, ^4^ zamir ;
[munsif.
LaJl insAflz,
Conscious (to be), v.n. ^j^tJ^J duymak,
hisss-et; ^^SjJ>- khXbEri-ol.
a5|iwAkzf-61 ; , a. ISLS\J wAkzf.
Consciousness, s.j+s- khXbEr, *
-yj
wukuf ; (j^>- hisss.
Consecrate, v.a. l^JjJu tXkdTss-et ;
\ljA~ass? takhsfss-et.
Consecrated, a. ^fy^s?* makhsuss,
LSK* mukhXsssess; .-.jJU mu-
kAddess.
Consecutive, a. .Jta** mutevali,
mutetali, L^Sdc* muta"akzb.&
Consecutively, ad. 1-JU^c muta"akzbon,
<u!ui^ mut^valiyyetEn.
Consent, 5.L^>
riza ; , v.n. cX^>j t^;
riza-vErmek, ^^^j razi-61.
Consequence, 5. <tes^j netiJE, X.AJ
semErE ; of , j^LL?u,Ll>- khxttrt-
-sayzh'r ; of no , J^b sayilmaz ;
that is of no , \^Sjj>e zararz-yok.
Consequent, s. ^\3 tali; , a. -;lJ
tab*", k^ menut, ^^ niErbut ; (in
word andact)^ IL^c^
Consequently, ad. iLLc^Uj bina'an-
-"aleyh, C^JJJ^^b bina'an-^ala-
-zalzkE, 0lj$U binabErin, ^W^jJ
bun^a-bina'an, ^^V*^ bun^a-mebni.
Conserve, s. J^; rechel; of roses,
J^i^ ghyul-b^-shekEr.
Consider, v.a. (a thing) WHlaxc
miitala"a-et, !<drs>OL<j mulahaza-et,
Cj/>iJ dushunmek ; (a person)
CONSIDERABLE [ 76] CONSUME
saymak; as, \ & "add-et,
I jLiscI z"tibar-et, (JU^b saymak.
Considerable, a. v^X-J biyuk, +~~.;>-
jessim ; . kyulli, *^IF- "AZZHI.
Consideration, s. 4a=>-Lc mulahaza,
mutala"a, <J*\3 te'emmul,
sayghz; j\~&\ z"tibar ;
karshzlzk.
Consign, v.a. l*JuJ> tesslim-et, l*jJ*j
tevdz"-et ; \(j^j\+* siparish-et.
Consist, v.n.j\ CU^Uc "ibaret-61,
jlc-^J/x^ mutErettib-ol. [tessliyyet.
Consolation, 5. ,J~i' tesselli, c^JJConsole, v.a. cJv<^ .J^1
'
tesselli-
vErmek, lL^N*L-J tessliyyet-et.
Consolidate, v.a. Ici^JJ tAkviyyet-
et, CX^Jj L^^^J tAkviyyet-VErmek,
1 (Xa1/ te'kld-et. [mutAbzk.
Consonant, s. uJ^^^ harf ; , a. <jP^-<
Consort, s. ~jj zevj ; ^^J ZCVJE ;
(jL\ 3i3j\ arkadash, (J**jrefIk; ,v.n.
(J*+JL=tjS kon^ushmak, \ L^-^l ikhti-
llt-et. [-wn^unda, ^jJ^-^c meydlnda.
Conspio\ious, a. SJ^^i Jj^3 ghy^z-
Conspiracy, 5. t)L9jh ghizli-fessad, ^^ii
Conspirator, 5. jl<J^ii fitnE-kyar. [fitnE.
Constancy, 5. CuLJ sebat, ^-^j ru-
sukh, c^Jlju? sXdakAt.
Constant, a. /*jJi^l) sabitkXdEm,**f*\)
raszkh, vjL sAd/k ; AJ!J da'im,
(
e^jlj da'iml, Ojl5 sabit, ^42--*^)
musst^mErr,
Constantinople, 5. J^jAixJ isstanbol ;
C^JyujjJ dEri-sa^adet (the Ga,te of
Felicity).
Constantly, ac?. UulJ da'ima, ^buJ^aJj
bir-duziyE, ^kftyJI la-yankAtz".
Constipation, 5. ^cljijl ink/bAz.
Constitute, v.a. cX^yl etmek ; \^^nXssb-et ; (J^j' olmak, i^J^U^
hAsszl-et.
Constitution, s. (man's) iJjsj-j vujud,
^loj bunyAn, ^|^< mizaj ; (state's)
^ylj^^Lji essassz-kanun.
Constitutional, a. ^JlLsL khzlkz,
do^Aushdan - 6lAn ;
l essassi-kawa-
mna-mutAbfk-6lAn; ti^l^cmeshrut ;
JuJU mukayyed.
Constrain, v.a. I -o- jebr-et,
z6rlamak, I j\?>-\ ijbar-et.
Constraint, s. ,Ji^> s?kz ;
s^kmdz ; j+s>- jebr ; \j^>- hXbss.
Construct, v.a. IJU-cl i"mal-et,
insha-et, \ \u bina-et, ^4J l> yapmak.
Construction, 5. JU-d "imal, lljl insha;
l^ bin^,^c-^V, yap/.
Consul, 5. (^Ljjlf konsoloss.
Consult, v.a. ^/i-Ulj dXneshmak,
\Zj\Lz~i\jsstisharE-et ; together,
v.n. \Xjj\JL* mushavErE-et, IcJ^^omeshvErEt-et ; (doctors) \jj~j
k6nsulto-et.
Consultation, s.Xj\Lz~t\
isstisharE ;
mushavErE ; CUjjt~< mesh-
jAj+HJjik6nsulto.
Consume, v.a. clX<^J bitirmek, cJvi^J
dukfetmek, CXw yfemek ;-
,v./z.
cX^bitmek,j1u-aij' telef-61,C.
ghitmek.
CONSUMMATE [77] CONTRACT
Consummate, v.a.
itrriAm-et; , a. Jwt^SU muk^mmel.
Consumption, s. ~~jS> kharj ; (disease)
*j) vErEm.
Consumptive, a. j^jj vErKmli.
Contact, 5. (j-Uj temXsss, ,^^ telak?,
JLaJl ittissAl.
Contagion, s. L^-O^ -d sirayet, <U->^ :
*
^"
bulsbma, <k*^ gbechma; <OiLjLi Lc-
"illeti-sariyyE.
Contagious, a.(-5^l~j sari, jy^^. bulashzr,
ys- gh^chsr, ^Jolc^oJ ^ sirayet-edEr.
Contain, v.a.<jul! Xlmak; ^1 u^U>^
bavT-61, jlJ>^eLi} shamil-61, j^J^i^o
mushtemil-61; \ ]a~e zXbt-et; one's
self, ^*jLL dayanmak.
Contaminate, v.a.(j~*j*i b6zmak, \jLj1
ifsad-et, ^cj^\^ bulashd/rmak,
> telviss-et.
Contaminated, a.-ijy boztik, Ju*)lj
fassid; J^jJ bulasbzk, cJ>*Lo mu-
levvess. [ifsad ; <J^^ telviss.
Contamination, s.^~*}\j~> sirayet ; jLJ^
Contemn, v.a. ^cUoU? saymamak,
luJUsTw-j! isstikhfaf-et, tjU-srLsiss-
tibklr-et. [mulabaza-et.
Contemplate, v.a.\Jiu nXzar-et, t^b^lx
Contemporary, s. and a.j0\9t**
mu"Asszr.
Contempt, s.jliirdL:! isstihklr ; t_jlisrLj|
isstikhfaf; L^olcj pte "adEmi-ri"-
ayet, L^^O^-AJ^ adEmi-hurmet.
Contemptible, a. (person) jg\~* muss-
tabkar, JJj zelH, JjJj rezH; (tbing)
c-i>^ la - shey- makulEssi,
Contend, v.n.Ijjp niza"-et, I^UijU^o
munaza"^-et; !Ut>! iddz"a-et.
Content, a. ^>\j razT, Jy^l^- kh6shnud;
Jlj klnz"; , v.a. 1- razi-et ;
"Contention, 5.
c|jj niza", <lcjlx^mu-
naza'^, U (kawgba).
Contentment, 5. <j^-%clijf kAna"at.
Contest, 5. ^jlsr* mujad^lE, 4is-L<j
mubahassE; , v.a. 1 J\i "inad-et.
Context, s.JjU->
.U-j siyAk^-siblk.
Contiguous, a. JLsl.* miittXsszl, ^-<?L<
miilasszk, ClXliJ bitishik.
Continence, s. **^*+az "zssmet.
Continent, s. 3,3 kAra, y bsrr ;
Contingent, a.^J\su\ ittifAk?, (jJ^Lo
meshkyuk; , s. <Ua?^ hissE.
Continual, a. L^U^ mut^madl; ly,
ad. aLtfli L bUa-fAssilfl, jJa&J^ la-
jdnklts".
Continuance, 5./^j
J dewam, liu bXkA,
j\j+2*J\isstimrar.
Continue, v.n.\p\*<3
dewam^et ; j\+3\<3
da'im-61 ; 1 Jj=^ tekerrur-et ; ,
v.a. \\M\ ibka-et^, \fys3 tekrar-et^
^^^^^^ W5^' Alt-yanznz-suwey-
l^mek; J^V. *~i Ym^ (gb^ns) yp-
mak.
Contortion, s.L-jljj-^j pich-tr-t5b.
Contraband, a. Jj^ yassXk, tf"***
memnu"; ttc^lJJjjjk^: ghyum-
Contract, s. jij'jbu^j^ ghywturu-
pazarlzk, Jk^xJ ta"ahhud; jb\jhj*s
CONTRACTION [78] CONVERT
konturato ; jdjjLc mukAve'lE ; , v.n,
\ J^*j' t"ahhud-et ; (J.d\(~$.j ghyu
turu-Almak ; cturu-vErmek ;
chekilmek;
J biizulmek,
dlrXl-
mak, \ AzAlmak ; , v.a.
^ Ah'shmak; LL^Aj edinmek,
JJuJ peyda-et; \ JJU "Akd-et; (
kAssmak; 4jJllJ darXltmak, CN!^*
XzXltmak.
Contraction, s. ^ILaJ kessAlish, ^t
chekilish, *) bwzulush.
Contractor, s. J>^*>c muta"ahhid,
wturu-XlAn.multfezim,
Contradict, v.a. u-^o? tekzlb-et.
Contrariety, s. <_J)U- khHAf, cJi-
"aksTlik, CLXLJ' tErsslik.
Contrary, a. ^Ji tErss, ,<
Ujllfe^ mukhalif, Juc zzdd.
Contrast, 5. v fark.
"aksl,
Contravene, v.a. L^->=,^-AX9- khzll-
fzna-har^kEt-et.
Contribute, v.n.^<^;V. yardim-et, \<ti
VErmek,
\AJ\s\ i"anE-et. [virghyu (vErghi).
Contribution, s. &J\c\ i anE,
Contrition, s. cu-^Ju nedame
p^chimlnlik (pishmlnh'k) .
Contrivance, s. J^ yol, L^^i' kolay,
5jl^- charE, c^%3yc ma-'Vifet,
Ijad ;^L>- hzljB.
Contrive, v.a. 1
^^F?5 ijad-et,
bulmak ; , y.w. ^*;Jk/jl uydurmak,
(JH*Jj^i_5-J^jl y61unu-bulmak, \^$f
<J^)j k61aymz-bulmak.
Control, 5.j*>
emr ; la^J zXbt; Sj
idarE ; d^\SoJ nAzaret ; , v.a. \ Lu-j
zXbt-et ; ^jilf kullXnmak; 1 ^1
idarE-et,
Controversy, 5.
aJ nXzar6t-et.
mubahESSE ;
x> munaza"a.
tekzlb-et.
mute"rnErrid,
Controvert, v.a.
Contumacious, a.
_Ja^5 .- ghayrz-mutz", ,^^Contuse, v.a. cX*!^ berElemek.
Contusion, 5. ^J berE.
Convalescence, 5. L^-^5U\ ifakXt.
Convene, v.a. l^i^ jem"-et,
toplamak.
Convenience, 5. w^>-^ rahat, ^J
kolaylzk ;ll/*^o memsha, <Ols:i)Jo
abdesstkhanE.
Convenient, a. d-o-^j rahat ;
k61ay; jlftljjj^l kolaylikli.
Convent, 5. uJa-j\ix) l-J kzz-mAnasstzn.
Convention, 5. J^c. "ahd, mu-
Converge, v.w.^_L*jibjt toplanmak,
CjJ birleshmek, ^^-ib ya-
kmlashmak.
Conversation, 5. t^w^s.** sohbet,
lakzrdz, uJS L\f.
Converse, v.n. tc^-^*5 sohbet-et,
lakirdi-et, ^S laf-et, C^^lj-suweylEshmek ; , s. ^j~c "akss,
(j-ytErss.
Convert, s. u^X^o muht^dl ; , v.a.
^JJb! ihtidayE-ghairmek;
chevirmek, L^^J^j^ dwn-
dErmek.
CONVEX CORN
Convex, a. c-JJcs.'10 muhMdkb,
tumsek, i_^j<ui kubbEvari.
Convey, v.a. (carry) \ JJU nAkl-et ;
i^)*cjf ghetirmek ; cX*^ ghyw-
turmek ; (communicate) \ %-^-> te-
bligh-et; (a meaning) \yJ\s\ ifads-et,
^oj^3 kAldz'rmak.
Convict, s. jl*i3^ pranghah* ; , v.a.
\CUUJ I ,c^**5tes^>- junhasszm-issbAt-et.
Conviction, 5.AJS>- jezm, ^^AjJlAc
"ilmu-'l-yakm ; <*ai>,C^UJl issbltz-
-junha.
Convince, v.a. ^J^jJlj kXnd/rmak, 1 Jpi
ilzam-et, Id^lx-st isskyat-et, iclisl
ikna"-et. [-jem"-et.
Convoke, v.a. l^^^OjjfJ da'Vetla-
Convoy, v.a. liJ^Jy convoy-et; \U^olrj
refaklt-et ; , 5. .g**^
convoy-ghemissi.
Convulsion, 5./.f^J' teshennuj.
Cook, 5.L
i
Ashjz; , v.w. CJv^lJ
pishmek; ,t;.a. cX^ylj pishirmek.
Cool, a.li^**<
sferin ; (brave) jy~t>-
jessur; (impudent)J^^U "arsz'z ; , s.
CSJl-JjH serinlik ; , v.n.^c^^a so-
Coolness, 5.cJi^-j
serinlik ; CL
jessaret ; jj^ltf "arsz'zb'k ; (want of
affection) <-^t>jy burudet.
Coop, 5. jj,^i kyumess.
Cooper, 5.L<-=s^y fichiji.
Co-operate, v.n. CJL^j^j^l ^J^^r^j
birlikdE-ish-ghywrmek.
Co-operation, ^. c^NJ^U^o mu"av^net.
Copal, 5. WI&M0 sXndar6ss.
Copious, a.^J b61,j-J berekEtli.
Copper, 6\ (metal) y b bXkz'r ; (boiler)
Jucji kXzghln (kXzAn).
Copperas, 5. (blue) ic-^^J^ ghywz-tA-
shz; (green) ^-J^-J^j zAjz-kzbrzss.
Copt, 5.^JaJi
kzbtz.
Coptic, a. ^jLJ (J^-J k^btz-lissani.
Copulate, v.w.C-U-lC: sikishmekJ cU>-
jima"-et, CX^ffc^>- chiftlEshmek.
Copy, 5. (model of writing) (J..2+~*
meshk ; (writing-exercise) <U>!
xjs
kXralama ; (sample of scholar's wri-
ting) A*i*J ta"lim ; (of a book) &sz~J
nusskha; (of a writing) <*ZJjy*>
surEt ;
(of a drawing) ^.c "ayn, CJjj^^
wrnek ; , v.a. (imitate) IjuLftj tlk-
lid-et ; (a writing) (J-jb or (j^J^^>-
or (JpA^i&J)*1 surEtini-Xlmak, or
chekarmak, or yazmak ; (a drawing,
&c.) (J*b\ ( f^ - "aymm - Xlmak,
(J^^e&Jj^ wrne^Aini-Xlmak.
Coral, 5.(J^^-j^c niErJAn.
Cord, 5. L-^J! ip. [iksir.
Cordial, a. ^j**4> samimi; , s. .~~\
Cordovan, 5. **$& telatm.
Core, 5.t^\ ich.
Corfu, s.jij kyurfez ; ij>j^korfa.
Coriander, 5.(JL^J* kishnish.
Cork, s. jb^n mAntar ; (stopper) Ur
tApa. [tApa-achajak.
Corkscrew, s.^jtf burghu, ^^^l LL?
Corn, s. Lj\.y b6^Aday, tdzi^ hmta,
Xj^d zakh^rE; (for horses) <bj!
arpa ; (on the foot) ^*a}nAss/r ;
(grain) <0lj danE (tanfi).
CORNEL.BERRY [80] COtJCE
Cornel-berry, s.<J-s!^ kzzzljik-.
Cornelian, 5.<J-Afi
"k?k.
Corner, s. & kywshE.
Cornice, 5. jfo) pErwAz.
Corollary, s. As^.'iJ netiJE.
Coronation, s.ifflfS tetwlj, ~fj te-
Coronet, 5. ~\2 tAj. [tevvuj.
Corporal, s.^isLj^l onbXshz; , a.
^U,-*^- jissmAni ; punishment,
jU? dayak.
Corporation, 5.^jlfcl
ahali ; (j-lsi* m&j-
liss, o^M shura; u-JU-01 essnaf.
Corporeal, a. ^Usf jissmAni.
Corps, s. cJjb bMuk ; j^J^ tXbur ;
L^Sl Xlay; ^liw^; ^Jjlis takzm.
Corpse, 5. }l:o- jenazE, %X-^- jessed.
Corpulent, a. ^Ui-ij shishmXn,
mulahham.
Correct, a. u^e^0 do^Aru, ^^-^ sabzh,
^b* tXmm, fUi* tXmAm; , v.fl.
JxJyC^l? d^ghrultmak, 1^,^*^tXsshlh-et.
Correspond, v.w. (by letter) cJ^^L^^U
mektublEshmek, 1*^lsr mukhAbErE-
mukyat^bE-et ; '(in quality)
uymak, Li
Correspondence, s. <L
CL-v&Ux mutAbakXt. [mukhbir.
Correspondent, *. jlfc* mukhabir,j^^Corroborate, v.a. JjJjX* tassdk-et ;
\m~ljf8 tXkviyyet-et,\ Ju^sli* te'kid-
Corroboration, s. ^'jJuaj tassdik. [-et.
Corroborative, a.^J^-^K
mussAddik ;
mukavvi.
yemek, cj plsslan-'dzr-
Corrode, v.a.
churutmek,
mak.
Corrupt, a. (bad) Ju-\5 fassid,
b6zuk; (mercenary) ^j OJ^JLj rishvet-
-yEr; , v.a. (jt-<j^ bozmak,
ifsad-et; (with money) c
rishvet-VErmek,
(p^ra)-yedirmek.
Corruption, 5.^*.LA-/cjj-J bozmaklik,
Ll)ixx>Jjj^^-churutmeklik.
Corsair, 5. ^f-^- J^^ den^iz-khzrsz'zz.
Corselet, 5.Xjj CJi^f ghywksslik-zirh.
Corset, 5.te^sjjs
k6rsetE.
Cortege, 5. i-f^l .\lay.
Corvette, 5. CJ^jy kurvfet.
Cosecant, 5. ^LlSvUJ tAmAmz-kAtz".
Cosey, a. ^^s>-\j rahat.
Cosine, s. i^>- /*l*J* tXmAmi-jeyb.
Cossack, 5. ;! JJ kizak.<^j
Coss-lettuce, s.JljjLo
marul.
Cost, 5.l$J
baha '(pXha) ; cJ^xmXssnrf ; , v.a. J^Jj^ 61mak.
Costiveness, 5. ^^vJUl InkzbAZ.
Costly, a.jjl^j pXhAlii cJlCo mukellif.
Costume, s. Li^jUS keyafet.
Cot, 5. <ulj kulubE, jCp-j! evje^Aiz.
Cotangent, s. ^-l^,*Uj tXmAmz-
mumASSS.
Cotemporary, 5 and a.^Ux; mu"Asszr.
Cottage, s. u/^u^ ky^y-evi.
Cotton, 5. J^^ pXmuk (pAmbuk),
<UiJ penbE.
Couch, 5. jJ^.< mindsr; <uli5 kanapE;
C)^jJ dushek, jta
COUGH [81 ] COUSIN
Cough, s. c^ wksuruk ;
CX~S wksurmek.
Council, s. u~^* mejliss.
Councillor, 5.
a"zay*-mejlissdan
musste'shar.
Counsel, 5. c^^LauAut , v.a.
v.n.
nXsszhat,
"Akl-
Count, s. ^Jj^^jj rutb^'i-salissE-
-b&ghi ; , u.a. ^4jU> saymak; ,
v.n. J^JjL? sayzlmak.
Countenance, s. j yuz, ^f>- chfihrE,
jO^o mXnzar, l^- sima.
Counter, 5. J^j pul ; (of a shop)
teS3JL*J peshtakhta; (who counts)
^sX'ltf sayyz ; (opposite) ^*j^karsha.
{.(J"^^.charE-bulmak.
Counteract, v.a.(J~*}jl b6zraak, &j\!>~
Counterbalance, v.a.j\(JLJS>j\$
karshzltk-
-61.
Counterfeit, a. ^_Jlif kXlp, Jlir^Lj
sakhtE ; , s. jJjtf tAklid ; , v.a.
\ jJju tXklid-et.
Counterfeiter, s. |^--Jlj kXlpazan,
jli<^Ls sakhtfikyar.
Countermand, v.a. ^J^\ ^ \J^.j*\
emrini-gheri-Xlmak, ^>J ^^Ll>U--JJ y^pzlmassm-deyu-tenbih-et.
Countermarch, s. ^^ JJ!^ ghbri-
dwnush.
Counterpane, s. ^\jj}t yurghAn.
Counterpart, 5.( - "ayn.
Counterpoise, s. ^jL^lJJ karshzhTs:.
Countersign, v.a. \^\^^}^^[t
shadadet-ichun-imza-komak ;
, s. djj^ parola. [yhaza.
Counting-house, s. Aby 6da, Xj\kscma-
Country, 5. (native) ^l?j wAtAn, i^-^j
wilayet (wila'at) ; (territory) c^jCL*^
mEmlekEt, lil ulkya (ulks) ; (out of
town) uj kywy ; CLJis^b*- chiftlik ;
(open ) ^j^ sahra,^JJk?r.
Countryman, s. ^.^ kywylu ; (fellow
) wJ^L^iJbhemshehri.
County, s.jjlrs^-j sAnjak, \^
liwa.
Couple, s. '*z^&3- chift.
Couplet, s. ij^J bfeyt. [yi^r^itlik.
Courage, s. Cl^L*r>- jessaret, c3l^o
Courageous, a. C^-^o yi^Ait, j^ ^"
jessur. [kuriyel.
Courier, s.j\2J tatar, Jj-** menzil, J^j^
Course, 5. (whole time) Cl^j^ muddet ;
(of studies) Jwjjt) ^tf szra-dErsslEr;
of , <fcJ! ElbettE.
Court, s. (royal) Lj\j~t saray, (1^^<
mabeyn ; ^^ dzwAn, ^'l^j rikyab,
^^li-Jbmish ; (of justice)
mehk^mE ; (martial) <> ^>
diwan-i-harb ; plaster,
^b jamfess-yakzssz ; yard,
havh' ; to pay , v.n. (jOj&
"arzz'-"ubudiyyet-et, ^ji
C^XiJ*^ El-zipmek, ^-^*^',JV.' ^y#k-
wpmek, cX<J^lc3^^ etek-wpmek.
Courteous, a.^Jjijiy nuwazishli, J?l>.
j\i khxtzr-nuwaz.
Courtesy, s.^jij^jJ ^lai* khAt/r-nuwazh'k.
Cousin, s.^Acjt ^^^ "Xmuja-6ghlu,
( J^cj!u^!j day-6ghlu, &c.
COVE [82] CREATION
Cove, s.jj kyurfez, ^Jjs k6y.
Covenant, s. J^c "ahd, J^Ji kavl, tfl^ijU
mukAve'lE.
Cover, s.^J>jj\
wrtu ; (case) c-jlj kXp ;
(lid) jLs kXpAk ; (shelter)^j>-<fcj jlj
barinajak-yEr ; , v.a. cXiJ^jl wrt-
mek ; J^blS kXplamak; <J^tJJ kApA-
Covering, s.^J)jj\
rtu. [mak.
Coverlet, 5. ^^^ yurghAn.
Covert, a. *Jca!lJ! M-Altrnda, #=>
ghizli, yjl* sakli, ,c&> kh^fi.
Covet, v.a. cX*XjJJ^ ghywz-dikmek,
^ta.
Covetous, a. jlxx/ib tAma"kyar,
h^nss, ^j<>~\ aj-ghyMzlu.
Covetousness, s.(^j\x^b tAma"kyarlik.
Cow, s. ClX^I mek ; , v.a.(J.+jj3jjS
kdrkutmak.
Coward, 5. ^y k6rkak.
Cowkeeper, 5. ^^yff sutji.
Cowl, 5. ^iL&b 1?^J kAput-bAshh'^/',
^l^jb blshltk.
Crab, s. -^ yenghech, ^*J\x>- cha-\L,
Crack, 5. J&>l->- chatlAk, Jjl> yarzk ;
Ij^ijlj pAtlayzsh ; (^^ wurush ;
, v.n. ^cilJls*- chatlamak, (J^j\\
yarz'lmak, (J^*^^ pAtlamak ; ,
v.a.^^J'ij'lj*- chatlAtmak, (^c^\>
yarmak, ^J,4J'^Jb pltlatmak.
Cracked, a. J^>^ chwtlAk, j^l)
yarzk; (mad) jlU- chAKk, J>\JkAchik.
Cracker, s.^ijL'U pAtlanghzch.
Cradle, s. <^~) beshik.
Craft, s. (trade)
(cunning)
&'*& teknE,
Crafty, a.
sheytAn,
Cram, v.a.
durmak.
Cramp, s.
san"at ;
(shipping)
kayzk.
hil^kyar,
dubaroji.
sn^irlEr-tu-
tulmassz ; , v.a. ^A^y sikmak.
Cramp-iron, s. ^^^ kinet.
Crane, s. (bird) ^j^ turna; (ma-
chine) &^>\A machuna.
Crank, s. Jl il, Jy kol, CiX-y.*3 dirsek;
, O'j^.j^ c5^jJi kolay-devrilir.
Crape, s. cJ^J^.y burunjuk.
Cravat, s. ^Vii^jJ b6yun-bl^Ai.
Crawfish, Crayfish, 5. CJ^j-jJ bwjek.
Crawl, v.n. CiX*Jj
-surun^rek - yurumek
Crazy, a. (mad) (J*>^*kAchzk ;
(tumble-down) ^>f-^. yzkzkjak,
(ship) (J^T^'V bAtfljak.
Creak, v.n. ^J^Jj^l^- chatzrdamak,
^c^J^s^ ghyzrdamak.
Cream, 5. icJ^J ^y*> sud-yuzu ; (clotted
) c^^ kaymak.
Crease, v.a. &*j*? kkmak ; , s.
j* kmm, <^-J kzrma.
Create, v.a.^^]j. yarltmak, \j\j var-et,
l^jlcs-kh^lk-et ; (appoint to a rank or
office) CXcj\ etmek^L^-a; nXssb-et.
Creation, s. (act of) <JZ.<*\j>n yarA-
dzsh, ^jlsL kh^lk; (being created)
U&^. yarAdilish, ci-^U khilkXt,
CREATOR [83] CROW
afErinish; (thing created)
sr* makhluk ; (all creation) Jlc
"alEm ; (of officers) c-^^3 nXssb.
Creator, s.^jsf^\^t yarAdzjz, ^jlU-
khllik, 0;l) ban, SJuiJyTafEri-
nendE, ^^\ afe'rin.
Creature, s. J^s-'* makhluk. [i"tibar.
Credence, s. jU^l i"timAd,
Credentials, s. pi. JUl>i-NUi-l i
-naraE.[<U-ijrj^ vEre'ssiyE.
Credit, s. j\~z\ i"tibar; on ,
Creditable, a. Creditably, ad. jA iyi,
Jj/ ghyuzel, 5L1 a"la.
Creditor, s.jljU-^ll AlajakK.
Creed, 5.^.^jj
imAn ; L^^Xol amEntu.
Creek, 5. jU.j bo^AAz, ^c\ A^Az ; u5U-
chay, ^J ders. [rek-yurumek.
Creep, v.w. c)viJjyt t)j*&jj* siirun^-
Cremation, s.'j\j*-\
ihrlk.
Creole, s.JL m^lez.
Crescent, s. (new moon) Jito hilal ; (de-
coration) u^lay; (placed on spires, &c.)
jj*"alsm. C^f/ ^ su-tfer^ssi.
Cress, ^. ^y ^y tferE-otu; water,
Crest, s. (ridge) L^y? szrt.
Cretan, s. and a. }&) Ghiridli.
Crete, s. &J Ghirid.
Crevice, s. ^\J\ aralzk, J&U- chat-
Crew, 5. cUjlL ta'ifE. [L\k, j^lj yarik.
Cricket, s. (insect) *>- chekirghs.
Crier, s. Jb dellal, c5jl^ munadi.
Crime, s.L^o-U kXbahat, (iLs?^ junha,
j>- jurm, -.^0 such.
Criminal, 5. ^A.x^UJ klbahatli,
>^-LJ5 kAbahat-sahibi,
mi!ijrim ; , a. (wrong) ,-AJJ kXbih,
Ll*** 1^ kh^biss. [ t
-^rV' kzrmizi.
Crimson, a. Jl XI, (_/-^ ghuwess,
Cripple, 5. LA-J sakAt ; , v.a.
(J^cj^ ,^-iOLji ,^^> k61unu-kAnA-
dmz-kzrmak.
Crisis, 5. (of disease) ^lArsT buhran ;
(of events) L^JjCJjli nazik-wAkzt.
Crisp, a. cJ^^= ghevrfek.
Criterion, 5. jU*^ mi"yar, <^s^ ma-
Criticise, v.a. \<j>- j^rh-et. [h^kk.
Criticism, s. rfr j^rh. [-mEml^kEti.
Croatia, s.^jiQ*** f^^ Khirvat-
Croatian, . and a. <-^jy^ Khirvat.
Crockery, s. C^l^j^^l^- chanak-
Crocodile, 5. -L*4J timsah. [ch^mlek.
Crocus, s. (flower) /*J^-s*' chi^A-dem.
Crooked, a.^jj>\ e^Ari, ^*J^l>- charpzk.
Crop, s. (produce) J^ts.'* mahsul,
cult's*- hasszlat ; (bird's) ^jkursAk ; , v.a. cX*i kessmek,
dX^sT. bichmek, (j**^ kzrkmak ;
(trees) J^c^y budamak.
Cross, s.*g\>-
hAch, fc^j^ charmzkh ;
, a.J-iJ titiz,
(j-yJ' tisrss,.^--c^l
^
darghm ; , v.a. ClX^s? ghechmek.
Crossbow, s. ^J^jGte tatar-oku.
Crosslegged, ad. to sit,
^'<tkJ ba^Adash-kurmak.
Crosspatch, s. .j^;'
Crosstree, s. fa^j^s kurcheta.
Crossway, s. J^><SjU> slpa-yol.
Crotchet, s. (fancy) Jfi/*merlk.
Crow, s. &.j& kargha ; cock's ,
H 2
CROWBAR [84] CUMMIN
>- kh6ross-wtme'ssi ; ,
v.n. Lt*J^ wtmek.
Crowbar, s. ^^Sjyi+j (demir)-k61.
Crowd, s. <j)Uj or<j3<uli (kXlabllzk),
/U>-Jjl izdibam; -, v.a. (J^j*^??*
szk-k6mak ; , v.n. p,lJL-tf> sz-
Crown, s. '(regal) M\J tXj ; (of head)
<UJ (tep6); , v.a. (king) WjSJ
tetvij^et, C^X^Jui .Jo tXj-ghidirmek;
(heights) J^^L.sAj&J (tepe"yE>
Crucible, s.?jj puta.
Crucifix, . ~l:>- hXch. Crelmassi.
Crucifixion, *-.
Crucify, v.a. c^mek, c3v^^X^;l>- charmzkha-gher-
Crude, a. *\s>. khXm. [mek.
Cruel, a.J^*^-^ merhametsiz,J-^jLjl
insaniyyetsiz, jl^^i^- jefakyar.
Cruise, s. (at sea) jJL sefEr, dj^ volta ;
, v.w. ^JU^^^j v61tfl-wurmak.
Cruiser, s. ^^ ghemi.
Crumb, s. (not crust)
(ekmek)-ichi ; , (fragment) c
Crumple, v.a.^j^Jjj burushdurmk,
dX<jl ezmek.
Crupper, s. ^Jjm saghn.
Crush, v.a. LlX<)! ezmek.
Crust, s. jyU kAbuk.
Crutch, s. ^J^i^Jsty k61tuk-deyne#Ai.
Cry, s. ^~~i sess, lju* sXda ;IjJ nida,
ib ba^Airma ; , v.n. \ \&J nida-
et, (J*oL>r haykirmak,
a^rmak; (weep)
J^clc a^Mamak ; out, J^-
haykzrmak, <^< r^
aloud, 1 1 JJ nida-et, JUyc
^J^.l>- cha^Afrmak ; up, .
medh-et, 1 Uj sena-et.
Crypt, s. jj& b6durum, *^
Crystal, 5. j^lb billur ; (of salts) &>
Cube, s. ^xL* miikya'''^.
Cuckold, .
dXijjJJ pezeVimk, tS
kerata.
Cuckoo, s.L c-->yJ^y ku^Auk-kushu.
Cucumber, s.jb>- kheyar.
Cud, 5. ghev ; to chew the , v.n.
iiX^j* ^ ghev-ghetirmek.
Cuddle, v.a. ^.^JjU?sAnlmak.
Cudgel, 5. <U^ sopa.
Cue, s.L55rj^wT^l ip-uju.
Culpable, a. (person) y^y^ suchlu,
^Ji^lJJ kXbahatli ; (act) U fsna, ton
kerlh.
Culprit, s. ^>~ye suchlu, ^5-Ujj kXba-
hatlz, j*yf^ mujrim.
Cultivate, v.a (sow) cX^l ekmek ;
(plant) dJ~i- J dikmek ; (the
ground) ^c^%^^ hirasset-e
zira"t-et ; (science, &c.)
ishtighAl-et, JJjkL* meshghul-ol,
^J^Jl>- chXlzshmak.
Cultivation, 5.US^el^J
zira"t ;
ishtigAi.
Cumbersome, Cumbrous, a.
hXntXl.
Cummin, s. ^^ kemmun (kimiy6n).
CUNNING [85] CYPRUS
Cupboard, s
Cupid, 5. (j
Cupidity, s.
Cupola, s. <
Cupper, 5. .
Cunning, a. ^l^---* sheytAn,
6rosstop611u ; , s. ^jJjlk^ shey-
tAnlzk.
Cunt, s. *\ Am, ~ji fEij, ^~ kyuss.
Cup, s. (jl=\3 finjAn (filjAn) ; , v.a.
\ y^^cUr*- hAjamet-et (bAjamAt).
Cupbearer, s.^Js\~*
sak?.
doUb.
"Ashk.
tAma", u^p" hzrss.
kubbiii.
Hsc\P~ (hAjamAtjz).
Cupping-glass, s. ^^Wc^o ??*"" (hA-
jamXt)-j^mij horn, j^jy b6ynuz.
Curacoa, s.\f*\
k^ras6a.
Curb, v.a. \ \z~e zXbt-et, (J"j)\(&&}.)&
Ap'Azma-ghem-wurmak .
Curdle, v.n. ClX^L-.^ kessilmek.
Cure, v.a.\jA Tyi-et; \^La\
zsslah-et.
Curiosity, s. (rare thing) L$->uJW:
tuhaf-shey ; ^*^c "antika ; (inquisi-
tiveness) 'i\j*merAk.
Curious, a. (surprising) I^^-JK^ "ijib
("Aja'ib), i^ijZ gharib ; (rare)
^jW1 tuhaf ; (inquisitive) *^\s*
merXkh', J^jy^^^j^ hEr-shey-s6rar.
Curl, s. (of hair) u-flljzulf ; (general)
Wi^-J>
kzvrim, Ji^ buklum ; :, v.a.
^c^^i kh'j'rmak, cX*^J bukmek;
, v.n. ^Jj^^J kzvrzlmak, C^/*Ji^;
bukulmek.
Currant, s. (fresh) ^jj^CJ-Jy firEnk-
-uzumu ; (dried) ^jj^t/"^ kush-
-uzumu. [ra'ij, J^^J^< mut^davel.
Current, s. ^J^s\ Xkmdi; , a. \
Curry, v.a. (comb) j**J tlmar-et ;.
favour, v.n. ^jptjJj'cL yAltAklanmak.
Currycomb, s. L tarak,
Curse, . cu^*! la"net, Ujjj bed-du"a;
,r.aJc^^J la"net-et, ^J^jSjlc^uJ
la"net-6kumak.
Cursed, a.(jj*L< mel"un.
Cursory, a.jazJss*
mukhtXssar.
Curtail, v.a. ^J^\^ kzssAltmak.
Curtain, s.JJ^J pirdE.
Curve, a. ^si* munh^ni; curve-rline,
^^s^U}Lr>- khXttz-munhani.
Cushion, 5.J0w?l>f yassdzk, (cylindrica))
^,-JU balin ; (seat) j'~* mindEr.
Custom, s. C-?jlc "adet.
Customer, 5. u^i^ mushteri.
Custom-house, 5. CJ^ ghyumruk ;
duty, cJj* ghyumruk, cJ^*i *-^ ress-
mi-ghyumruk ; officer,
ghyumrukj u, (j
Cut, v.a. C-et; ,s. (wound) ^,l> yara ; (shape)
Cutlass, s. -sr-5
kzlij. [j*^*bichim.
Cutler, s. (knife) ^^'^ bzchAkjz ;
(penknife) ^-s-^^uJj kXlEmtrshjz ;
(sword) ^^s.-^5
kzlijji.
Cutter, . (who cuts) jjfljj\)*y* dogh-
rayzji ; (knife) v1^ bzchXk ; (ship)
XjjjSkotra.
Cut-throat, s. Jj\5 katil; J5l5 ^iJlj
Cycle, 5. iyb da'irE. [kAnli-kAtil.
Cylinder, 5. djUk-j! usstuwanE.
Cypress, 5. u^Li selvi, j^-asErv.
Cyprus, s. (j~** Kibris.
DAB [86] DAWN
D.
Dab down, v.a. *3\ Xtmak, cXtzvErmek, i^kcJ*+S\J braldvErmek.
Dabble, v.n. julp^l oynamak; JkXn'shmak.
Dad, Daddy, 5. ^^btDaffodil, s. c-^^yJl Xltm-t6p.
Dagger, s.jf^>- khXnJEr (khXnchar).
Daily, a. ^j<fj* hEr-ghunki,
yuvmi ; , ac?.^J
*Joj ghytmdE-bir ;
^/y* hEr-ghyun.
Dalmatia, s. Ljjl^lj Dalmachia.
Dam, s. (mother) \j\ ana; (of eartb) <Xj
sedd ; , v.a. 1 L~0 *L! ^X-j sedd-ila-
zXbt-et. [Cl^L,^ kbassaret.
Damage, 5. jj> zarar, ^^[J ziyan,
Damages, s. pi. cul^-/^' tXzmmAt.
Damascus, 5. (JJL* Damashk.
Damask, 5.jji-ilolj
damassko ; rose,
Ji^j^ m6r-ghyul.
Damn, v.a. cX;JJj> <U^sj~ ji
-ghyundErme.k ;damn you,
Damned, a. cAU^f- jihimnEmlik.
Damp, a. and s. v nem ; a. jJli^J nem-
nak (nsmlXk), fafj rutubetli ; , s,
(*z~~*jajrutubet ; , v.a. cXt^LiJ
nemlEtmek, ~*~}\~e\ esslXtmak ;
Damsel, s. L*J kzz. \j^^-y0 so^Autmak.
Damson, 5. i^lj^c-jY6 mwrdum-eri^Ai.
Dance, 5. *>- hora; , v.n. %j*>~
CX^J h6ra-tepmek, \^/^j rXkss-et.
Dandelion, 5. bjoJfc hindiba.
Dane, s. JteiUJlj Danimarkali.
Danger, 5. lfi|7 tehlikE, jijj'i korku,
l^tUt* mukhAtara.
Dangerous, a.}<j*jj* korkulu, }*&$
tehlikEli, J^Ur mukhAtarali.
Dangle, v.w. JUJjU? sarkmak.
Danube, s.Ujt Tuna.
Dapple-grey, a.u^-JJiJ blklfl-kzrt.
Dardanelles, s. ^dJj J^ Cbnak-
-kalEssi.
Dare, v.w. ^d^l >. jessaret-et, \^~5jt>-
jur'et-et ; , v.a. jjO.^.M^iUV
J^t^J yapamazsm-deyu-kzzdtrmak.
Daring, a. j^>" jessur,
, 5. Cl^L^- jessaret, cJii
yi^^itlik.
Dark, a. <jWy kXranltk ; lantern,
u^jUij^j** kbzrs/z-fEnEri. [zulmet.
Darkness, s.^jijlJ' kXranlzk,
Darling, s. )ff& iki-ghywz, ^nuri-"ayn, <
Darn, v.a. cXc^^l wrmek.
Dart, 5.X^s>- jirld ; , v.a.
Xtmak ; , v.n. ^Jj! Xtilrnak.
Dash, v.a, \ A^yb ^->y^ parcha-parcha-
-et; ^*JL>- chalmak, ^JL^J^Le>-
charpm^k, Jk/|1 wurmak.
Dastard, s. J\*j}i k6rkk.
Date, 5. (fruit) U^ khurma ; (epoch)
^Cjb*turikh; , v.a. J^5 ^;lJ
tarikh-komak.
Daub, v.a. JKO;^^ bulashdzrmak.
Daughter, 5. jJ kzz, ^'iJ/kerimE ;
-
in-law, ^^ ghelin.
Daunt, v.a. (J^^j^ k6rkutmak.
Dawn, s. A shafAk,
DAY [87] DECEMBER
brtalik-tyharmassi,
v.n. ^cL^>\J^e
bAshlamak; Lilj
fejir ; ,
r' sechil-
Day, 5. ^/ ghyun, ^ y^vm, j
ruz ; before yesterday, (jj 15*-^
EWElsi-ghyim ; after to-morrow,
L^V^ 6-bir-ghyun.
Daybreak, 5. v. Dawn.[dfilikji.
Day-labourer, s. Lfs^*jJj= ghyun-
Daylight, 5. ^l^J^jJ aydmlzk,
Daytime, s. JjJu^ ghyiinduz.
Dazzle, v.a. ^^cX^Ui* J^=> ghywz-k-
mAshdzrmak, ^ill J^ ghywz-Almak.
Dead, a. *\ ulu, ^/^Jjl wlmush, tX*
murd, ^t^o murdfi, U^x< muttiweffa.
Deadly, a. cJl^o muhl/k, <U,jJl
muzzrr.
Deaf,a.j\*a. saghir, ^JLA ishitmaz.
Deafness, s. ^LrU? saghirlik.
Deal, 5. j^ ch6k; (wood) /U- cham;
, v.a. ^/cxAL dX^Aztmk ; in,
v.n. (J^jL? sAtmak, I^JjLsr1
tija-
retini-et. [ghyan.
Dealer, s.Lys^
JU sXtzjz, ^l^jb bXzzr-
Dear, a. (in price) ^Slg (pAhalz) ;
(in affection) ^>J.c"Xziz.
Dear me! tW. e^jU^ "Ajaib.
Dearth, 5.jJjJ'^j pXhalilik, jLJ kitlik,
ks? kaht, 1U gnzla.
.Death, s. J^ Mum, CUy mevt, culi.
wefat, cJ;-* mergh, cJiU helak.
Debark, v.?z. (jA&^u^Z ghemidan-
-chzkmak ; , v.a.
ghemtdan - chzkarmak, d
kAraya-dwkmek.
Debate, s. tll** meshv^rEt; ,
v.a. } j
lakz'rdz'ssmt-et, \&s*\+<> mubahe'ssE-et.
Debauch, s. ^LiL.c "ayyashlzk ; ,
v.a. (^JjW ayartmak, \jLJl ifsad-et.
Debauchery, s. ^LlLc. "ayyashlik,
^JuU- chApkmlzk.
Debilitate, v.a. Ic-d-xJ za"if-et,
^J^xU-j*^ za"iflatmak. [za"iflik.
Debility, s. i^Jj^a za"f, ^Jux*e
Debt, 5.-^-^ b6rj, ^jJ dfeyn.
Debtor, s.^s>-j^ b6rjlu, (jy.iX medyCn.
Decadence, .
J1.J zewal.
Decamp, v.w.^4,-ii^ltf sawushmak,
J^-li* kAchmak, 1 jly firar-et.
Decanter, s. ^-\f0 surahl.
Decapitate, v.a. ^i'^J.uj b6yunu-
nu-wurmak, t^^j....^ \*A* bXshani-
kessmek.
Decay, s. jLj zewal ; JL-J fessAd ;
, v.n.(j<^j b6zulmak, <-^v<jj^'~
churumek, ^j^J^J^J zewal-bulmak.
Decease, s. Cl?ls wefat ; , v.n.
CiXJji Mmek, Icjl^ wefat-et.
Deceased, a. U^ mut^weffa, /*^>^c
mErhum. [kizb.
b yalAnjzh'k,
yalAnjz,
iki-yiizlu.
1! Aldatmak,
Deceit, s.
Deceitful, a.
kyazib ; jlj
Deceive, v.a.
December, s. Jj^J^ kyanuni-EWEl.
DECENCY [88] DEFAMATION
Decency, s. t-jj fedeb, Lr>- haya.
Decent, a.\+*i temiz ; j\ edebli.
Deception, 5. <tL^- h?lE, 'j^ dyun ;
Aldadash; jiJ Aldamsh.
Deceptive, a.jjlJ^^J^ AdAim-Aldadz'r.
Decide, v.a. 1 J-AJ fAssl-et, (Jr
kArarlashdz'rmak; , v.n. Ci
kXrar-vErmek.
Decimal, a. i-fjllxl a"shari.
Decipher, v.a. J^jUu>- chzkarmak,
**<<*\ okumak, cJ/*5*5 swkmek.
Decision, s.^J' kXrar ; e^-Jli^ metanet.
Decisive, a. ^fb& kXt"?, j^JJbitirir.
Deck, s.
J bezEmek.
two-deck
three-decker s.
, v.a.
j^,f tezym-et,
Decker, two-decker, s. vLj
uch-
Declaration, s. ^jsu tXknr; ^Lj beyan,
Declare, v.a. l^lj beyan-et, l^jUl ifadE-
-et; \jjj& tHoir-et,cX*Jjj-i suweylE-
mek. [the needle) Isllajsr! inhitAt.
Declination, 5. (astr.) J-.^ meyl ; (of
Decline, s.JViJ zewal; uJ^a^ in-
hzraf; v.a. cJ^cUx^J^ kAbul-
-etmamek, \
Aj redd-et ; C
ghirishraamek ; , v.n.
zewol - bulmk ; mun-
harif-ol, (J*jtf bozulmak, yjc^sr*
mukhtell-61.[^jb bayzr.
Declivity, s.[J^\ fenish, j^^, y6kush,
Decoction, s. L^-Jl. shErbet, *s su.
Decompose, v.a. Jj>- hall-et; cXJ
Decorate, v.a. \^j^f tezym-et, cJ^*p
bezEmek. [nishan.
Decoration, 5. (J* tezyin ; j^UJ
Decoy, 5.(J\j$e
tuzXk ; , v.a. &\jjb
CJ^C-jJ tuzX^Aa-dushurmek.
Decrease, s. ^\.^\ eksilish ; , v.n.
C-Ul~^ eksilmek, J^])\ XzAlmak ;
, v.a. CJ^L^l eksiltmek, J*A\j\
XzAltmak, cJ-**-^ kessmek.
Decree, 5.*j|^1
iradfi ; , v.w. & a.\&J\j\
iradis-et, l;' fErmAn-et,
buyurmak, \^<\emr-et,
Decrepit, a. ^^\i^i bunamish ;
utuh-ghetirmish.
Decrepitude, s.*jiX
"atuh.
Dedicate, v.a. ^^s^ takhsiFss-et;
^*jl>Ai^lJLLLj[J birinin^- nAmma-
-yazmak ; one's self,
"wmrunu-sarf-et.
Deduce, v.a. ^i'^r anglamak (nna-
mak), 1 l^il^jl isstintaj-et.
jU.a.J^J tenzil-et, ^J
* k?rmak.
Deduction, s. isstintaj ; ^^V^
netiJE ; Jj UJ tenzil.
Deed, s. ^.A ish, Jxi fi"l,
jli kyar ; Jcj sened, ei~.sP~ hujjet.
Deem, v.a. (J*A* saymak,
sanmak, ^c add-et, zann-et.
Deep, a. .^ i*3 derin, amek ;
(crafty) ^^^ sh^ytAn ; , s.
den^iz.
Deer, 5. cXj gheyik ; <^|/ karaja.
Deface, v.a. ** bozmak.
churutmek; v.n. C)<j^>- churumek.'
Defamation, s. \j\ iftira, ^\+# buhtan.
DEFAME [89] DEJECTION
Defame, v.a. \
\ji*\iftira-et.
Defaulter, s. [^t^^J^Tj^ borjunu-
-VErme'yEn ; ^l^-lj^Jc^Jkri-khzd-
metdan-kAchAn (hiz).
Defeat, s. &*} bozghun, ^^-)^.
b6zghunluk ; , v.a.fj-<j^
b6zmak,
1C^JjL<5 maghlub-et.
Defect, s. ^--^ "*tyk> JJ^* kussur,
JU~ khifclel, CX~=1 eksik, ^LaSJ
noksan, ^jikft-jsakAth'k.
Defective, a. LA~J sakAt; jJ~-=V eksik,
^J3\j nakzss, ^LaaJ noksan.
Defence, s. ^Isr muhAfaza, v^^jU-^
seyanet, X>l5j vikays ; tJ>\y>- jewXb.
Defend, v.a.<J+lj k6rumak, ladails^
muhAfaza - et, \\^i\~e siyanet- et,
\ ^IS, vikays-et; \^^^ tassahhub-
^^ sahzb-chzkraak,
himayE-et.
Defendant, s. <Llc <&&< mudda"a-
Defender, s. ,^>- haml. ["alfeyh.
Defensive, a. ,*3^ JJ tedafu"i ; offen-
sive and defensive, .Ji*\*j(J>jAaf?
tejavuzT-VE-tedafu'f
z; armour, Xjj
zirh.
Defer, v.a. |^-u ta'khzr-et ; , v.n.
CX^^jj^J boyun-eghmek.
Deficiency, 5. Deficient, a. LL)=1
eksik, ^^-oaJ noksan.
Defile, s. jUy b6^Xz, J^s^ ghechid,
derbend (devrent) ; , v.a.
szchmak,\j\Jj<
murdar-et
(mundar), \^j~+^j tenjiss-et.
Define, v.n. ^^^~ tahdid-et; (explain)
!cji.' ,J ta"rlf-et.
Definite, a. JJk^r mahdud ; (fixed)
..j-** mu"ayyen, ^^jt^ ma"lum,jIL
belli.
Definition, s. A>- hadd ; u-W^' ta"rif.
Definitive, a. J^l Assl, ^ytLjJkXt".
Deform, v.a. ^^^ b6zmak, l*
chirkin-et.
Deformed, a.^^l^a zassz-^ndamindan-kharij-olAn ;
j^jljj kXnbur, LJisj-b bXjakstz, <^"^f-
JUJE, ^L-jii X^Asaik.
Deformity, 5. C)li-^;^ cbirkinlik.
Defraud, v.a. ^j^Jj^S? d61andtrmak.
Defray, v.a. clX<^ vErmek,
ghywrmek, I^XfJFt^lwdfimek.
Defunct, a.Ijj^o muteweffa,
mErbum.
Defy, v.a. <^jJj! J(X-_ meydln-
okumak; (J^^ie^j^ karshz-komak.
Degenerate, a. jjy bozuk, i/ttjjfjj
b6zulmush ; , v.n. (jd)# b6zulmak.
Degradation, 5.<LJ^jJjpJ tenzU-i-riitbE ;
c^-lUj rezal^t.
Degrade, v.a. ljj3j rezil-et ; ;)w^"ayb-61 ; (J-^\i^^j-Xlmak.
Degree, 5. <^-j^ dersJE, &+
^^e menzile, tijksrtE, tU^J peressE.
Deign, v.n. ^oL! lutf-et, ^ kErEm-
et, lu^oUfi "inayet-et, l^j^ tenez-
zul-et. [ma"bud.
Deity, s. rf\ ilab, <M Xlllh,
Deject, v.a. ^^sr* mabzun-et.
Dejection, 5. <UJi>j^ dushunma,
tekessur, *c ghXm,
DELAY [90] DENTIST
Delay, s.j*~\j ta'khzr, ^.fa te'ekhkhur ;
*~<j^ durma, <ullj kAlma
bekle'mE ; L^J^-c muhlet,
wAkzt; , v.n. (J^<j* durmak,
kAlmak, eUKj bekldmek;
te'ekhkhur-et,^ IS^ghfec
j-j-f gheri-kAlmak ; , v.a.
vekH;"
me*-Delegate, s.
mur; (^ft** mebuss ; , v.a.
\JJfj vekH-et; 1*!^ hawalE-et ;
Ija^U me'mur-et.
Deleterious, a. $jf0 zararli, -i< muz^rr.
Deliberate, a. ^^ais kXssdl, -?4X4^
"amdi ; , v.n. cXd^iijJ dusbun-
mek; I ^li*x; mushavErE-et.
Deliberation, s. ^yU te'enm ; 9j)\~*
Delicate, a. CJjlj nazik. [musbavErE.
Delicious, a.^b'\L Utlz, jj JJ lezlz.
Delight, s.iffj* SEvinj, L^Jji^c
memnuniyyet, jj^ surur ; , v.a.
CJv<jjJi4-o sEvindirmek,^>r-x> mess-
rur-et ; , v.n. \ }a>- hXzz-et, \ <5jjj
telfezzuz-et ; CX-*J* SEvinmek,
^^J'+ASOmfemnun-61.
Delighted, a.bjias.'*
mahzuz.
Delightful, a. Jj/ ghyuzel, uJ-laJ l^tif.
Delinquency, s. ci^^-UJ kAbahat.
Delinquent, 5. fay* suchlu, jil^-Lj
kAbahatl/.
Delirious, a. ^-^f- chzlghm. [junun.
Delirium, 5. ^jJo-^L>- chHghmlzk, ^^^~
Deliver, v. a. (J^J^J^ kurtarraak,
\ljeJksC takhlzss-et, 1^^>- khlass-
-et; ^*-L-J tesslim-et, C^xJj VErmek.
Deliverance, ^. ^J^jf kurtarzsh ;
^pJ^ kurtulush, (jo^>- khlass.
Delivery, s.\j&$j** kurtulush,
khalass; >*Lj' tesslim.
Delude, v.a. J^jJl Xldatmak.
Deluge, s.(jUji?
tufln ; (flood)
seyl (sel).
Delusion, 5. JjU* merak, i&j]* kuruntu.
Demand, s. lcJ&~4 isstid"a ; CJJCwyjl
isstedik ; L^ytJ da'Va ; , v.a.
(Jscjye sormak ; cXcu1 isstEmek.
Demi, a./jl> yarzm.
Democracy, s. L^OJ^*J>- jumhuriyyet.
Demolish, v.a.(J^)^. bozmak, (j*&
yzkmak, UjJfe hMm-et.
Demolishment, Demolition, s. /JJb hedm.
Demon, s. ^^-^ sheytXn, ^Vj zoblm.
Demonstrate, v.a. Ic^Ljl issblt-et.
Demur, v.n. \JJ^j tereddud-et, U
bXkmmak.
Den, s.^i\ In, ^U*
Denial, . jl&l inkyar; (refusal) /^
lrsT1
! "tfdEtni-injaz.
Denmark, s. lijU-.Mj Danimarka.
Denominate, v.a. I<U**-J tessmiyyE-et.
Denomination, s. \ ad, >1 issm, &+*~3
tessmiyyE; (sect) (j^L millet, AJy
fzrka.
Denote, v.a. jlcu^lc. "alamfet-ol,
\jL-!2!j delalet-et. [mek.
Denounce, v.a. CX^jj*>-khXbEr-vEr-
Dense, a. ,<>y k6yu ; ^**^ sk, L, o .* s
kessif, JhJ.,f. ghaliz.
Dentifrice, 5. L^jy^^jJ dish-t6zu.
Dentist, s. .*rdS dishji.
DENTISTRY [91] DESCENT
Dentistry, s. cJ*s dishjilik.
Denude, v.a. ^J^j^y s6ymk.
Deny, v.a. \ j\&\ inkyar-et ; (refuse)
Cl*Usj|jl*fH injaz-etmamek, I J;
redd-et.
Depart, s. ^IL^- chekish ; , v.n.
(JAJLs*- chzkmak, cJv*^ ghitmek.
Department, s. (branch) Jy kol, yfer"; (of state) C^UaJ nXzaret ;
(business) *ikj wXzifE, *A$c "uhdE.
Departure, s. ^<A- ghidish, *\* kzyam,
UU/iJj."azimet.
Depend, v.n.(j-+$\j
bXkmak ; j\%->^
tabi"61 ; j\ ^y*j-*merbut-61, jfe^o
menut-61 ; <^J^^^ ghyu^Enmek,
\ jUi^l i"timAd-et, leJj \z)jrXbti-
-kXlb-et.
Deplorable, a. ^5*-<^>-l Ajtnajak, Li
fena, ^ll-^J penshAn.
Deplore, v.a. ^J^Lci A^Alamk.
Depopulate, v.a.(J***~s rj^* (j*\JW
ahalTdan-khall-kelmak.
Deportment, s.j!jW Atwar, ?^j^ evza".
Depose, v.n. \ j JiJ tXkrlr-et ; ,v.a.
j-i^ khfll"-et, C^tXJ^Atfir takht-
dan-endirmek.
Deposit, s. h*-0l*l emanet ; ^J pey ;
tortu ;<L?^J possa ; , v.a.
tesslim-et; ^4J komak, '-*^j wXz"-
-et; (jA\ji brakmak.
Depositary, s.j\4cJ\**\ emanetdar.
Depreciate, v.a. ^aJ^^c^JJ kemetini-
-XzAltmak; \ j&\ ,^j^ kXdrini-
-inkyar-et.
Depredation, s. Cl^L-ci- khXssaret,
^jl&bj ziyankyarlzk; (J^j^j>-khzr-
sz'zKk.
Depress, v.a. LJiJ fak?r-et ; ( IXSL-*
rmihtAj-et ; 1 jJkCo mukEddEr-et ;
C3v<^^ J\^ kessad-vErmek.
Depression (of spirits), s. CUjj<=>
keduret ; (of market) jL-^s kessad ;
(of ground) jfi>- chukur.
Deprive, v.a.^pjj^* mahrum-et, ^J\&~
(J-+$\jjkhali-brakmak.
Depth, s. CtXLjj^ dferinlik, J^c "umk;
of winter, (j~2*j$ kXra-kzsh,
J\j$-<j
zemh^rir,\.j+x*j\
erba"m.
Deputation, s. iLj vekillEr,
meb^usslsr.
Depute, v.a. 1 J-.^ vekil-et.
Deputy, s. J--j vekil ; judge,
na'ib ; governor, ^IjU^jlj kx'im-
Deride, v.a. \\fcJ\
isstihza-et. [makAm.
Derision, s.\fe~>\
isstihza.
Derivation, s. (source) J-^l Xssl; (of
words) jlft^lishtiklk.
Derive, v.a. (J^*> bulmak, \ f-\Jss^J\
isstikhraj-et, \ JLa-s^J isstihsAl-et.
Derived, a. <JXl*c mushtakk.
Descend, v.n. cX*Jl enmek, j\ JjU
nazil-61, j!lajLs sakit-ol, \ l?*-Jb hubut-
-et ; ^i^jJi)^! evladindan-61.
Descendant, s. ^ji^^J^I evladindan-
-61An ; descendants, oU>-!jj! al-u-
-ahfad.
Descent, s.jjL'A enish, Jjjj niizul,
UA-J sukut,Lj.Jb hubut; (relation-
ship) u^L^i intissab ; (degree of
DESCRIBE [92] DESPONDENCY
dere"JE,(Jb) bXtn, M^J
karn ; (attack) *}sP kujum.
Describe, v.a.It-jyyO* ta"rif-et; (a
circle) L-J; ressm-et.
Description, s. cjwyw ta"rif; (sort)
JjJ durlu, C**P s6y, ^>/~^f jinss, cynev". [-gyurmak.
Descry, v.a. LlX;_ (j-Vj^ uzakden-
Desert, s. <_]>- chwl, <k^b badiyyE ; ,
a. t^^^ kharab, . JU* khali, j~+J\
; > v.n. ^4^lj kXchmak,
irar-et; , v.a./JU^ ) j brakmak,
-et ; deserts, s. pi. j&j isstihklk.
Deserter, s. -^;^ firarl, ^p^f^ kXchkin.
Desertion, f.j^J firar.
Deserve, v.a. y^^rsL-x musstahXkk-61.
Deserving, a. (J.^~*^ musstahAkk ;Jj-j
seza, <teujl-i> shayesstE, ^V.^ shayAn.
Design, 5. c^J niyyfet, /^-o raeram,
4X^33 kXssd, Jwaiu mXksXd, ^-^s^c
mXksud, &j kurduk; (drawing)
+~*jressim ; , v.a. ^c^J niyyet-et,
(J~*H-* kurmak ;\ Jwa-5 kXssd-et ;
(plan) \^^.^Ji tertib-etj (dra
ressm-et.
Designate, v.a. \{j^ ta"ym-et,
C3v*i.;^-j issmini-suweyl^mek.
Designation, 5. cM&t&d <U4w-
miyyE-etmeklik.
Desirable, a. jjl;j*J isstenilir, jj^y *)j\
arzu-61unur, L-JjZfc mErghub.
Desire, s. ^z~\ isstek, j\j\ arzu, <*^^j
raghbet; (strong) ^j^- hzrss; (yearn-
ing) ^Ls-M ishtiyak; (concupiscence)
tess-
-i> shehvEt; (thing desired)
isstedik, L-^ll^c mXtlub ; ,
v.a. cJvC-j! isst^mek, ^Jj^ arzu-et,
^5^ Aramak, 1J-l emel-et, l^^JJb
tXleb-et; ^ emr-et, l^ij tenbih-et.
Desirous, a. <X*tJ^ arzumend.
Desist, v.n. CX**^J^ vaz-ghechmek.
Desk, . tjs*^~ ch^kmEJE.
Desolate, a. (person) J-:<!L-40kimsESsiz ;
c^^i.* menkyub ; c_->^>-kharab ;
(place) ^;^j viran, ^w jL-?^>-
kharab-u-yebab, u>jlr>-L!l>- khaliy-
y^tun-khavi; ,v.a. 1^^^ kharab-
-et, ^U> jviran-et.
Desolation, 5. t-^^>- kharab, (^^Ju^
kharabiyyet ; (desolate place) LIU-
u^Ui- khaliyye'tun-khavi.
Despair, s. ^/~ b yfe'ss, cJoLj Ju.<i umld-
sizlik ; , v.n.j\<j-)fi* rae'yus8-61,
\v
;
^\ . Uj kXt"e-umTd-et.
Despatch, s. (^\JjssC tahrirAt,
Desperate, a. ^*V< umidsiz,
Despicable, a. (person) J^SM Xlchak,
JjJj r^zil, JJJ zelll; thing,
i^J^J; rezalet.
Despise, v.a. ^xiUjl^ saymamak; ({
man)
k6mamak.
Despite, s. in despite, <fcJ t>li^ "inadma ;
in despite of, j^<U*jb^Jbhich-bXk-
mayarak.
Despond, v.n. Jv~y.^ me'yuss-61,
,^4J}|j <^^' kendini-brakmak.
Despondency, 5. ^u y^'ss.
DESPONDENT [93] DEVISE
Despondent, a.(j~j}\> me'yuss.
Despot, s. (tyrant) Jll? zalim ; (absolute
ruler) J**&>< hakimi*mutlAk.
Despotism, 5. ^UilL^c^-vc^G*- hukyumet-
-mutlAka, Ju? zulm.
Destine, VM.\^I*<V^ takhs?ss-et; \^j*\j
nAmzed-et ; \jjJl< mukAddEr-et.
Destiny, s.j^i kAdEr, i^vt~J> kzssmet,
JIL tah'"> c^os^ bAkht.
Destitute, a. ^^ruJ^JiJ fakir- u-bikess.
Destroy, v.a. \Jyt y6k-et, \^^ mahv-et,
\\^\ ifna-et, ^^jJlS^j^s^ vuju-
dini-kAldzrmak ; \<-r>\j>- khrab-et,
\^\J^ perishln-et ; (jh-*^. yzkmak,
{Jr))i b6zmak ; cX^jJj! wldurmek,
^Jk^l^Jl*- janznz-Xlmak, \j& kahr-et.
Destruction, s. ^|/^- kharab ; u-^^sTtakhrib, c^-J^ kharabiyyet ; j?*mahv, Lil ifna.
Destructive, a.i~J\jS>-
\*L*s\) ba"iss-i-
kh<)rab ; CLXi$* muhlik.
Detach, v.a. CX-J.^- ckwzmek;
i^^L^J^JL? sXh'vErmek ; J(L^l-j.Ji
k6parmak; ^J^\ ayrmak.
Detachment, 5. Jill? takzm, cJ^b bMuk,
>j]\ May, *y firka.
^
Detail, 5. J-^AJ tafszl ; in detail, LaA?
; (one by one) j birEr-
-birEr ; details, f^L^sj tafszlat ; ,
4*
v.a. IJ.j^aJj tafszl-et,
tXfsnon-nlkl-et.
Detain, v.a.JPo^AJl Xlzk6mak.
Detect, v.a.(J^jjb tutmak ;
bulmak.
Detective, s.
-zXbtzyyE-neferz.
Detention, s.
ghzzli-
[habss.
tevkzf;
Deter, v.a. ^J^i^iulU mani-"61mak.
Deteriorate, v.w. c3v*,^JLj fenaleshraek ;
^Ji^oj^jb6zmaklik.
Determination, s. >*^*aJ tXssmim, sjj
niyyet ; j\f kXrar ; C^Lj sebat ;
jlxc "inad ; J-^o meyl.
Determine, v.. v^X^J^ ^K-3 kXrar-
-VErmek; !*,*4^ tAssmim-et, Ic^vJ
niyyet-et, (J-<j^ kurmak ; , v.a.
\^r^^i^>.^,M3j tAssmima-sebeb-61 ;
CXcpJtS^Jg* mfeyl-etdirmek.
Detest, v.a.^J^JjLj^A^j menfur-tutmak,
CXW^M4 ^.Jbhich-sevmamek.
Dethrone, v.a. !-L>- khaf'-et, ^JOrkT1
CX<;JJ! takhtdan-endirmek.
Detonation, s.^^~~*
<"-->
JjV barut-sessi.
Detract from one's merits, v.n. ^s\&s?M>
\
\j\j\ isstihkAkmz-inkyar-et.
Detriment, s.j^e zarar.
Deuce, 5. ^J du ; ^^2.-i> sheytAn ; the
deuce! int. ^^^Ufjll AlUha-SEn;
L^J^-i^J yo^Aundu.
Devastation, 5. C-^1^- kharab.
Develop, v.a. ^I^^jL5-<U]Ju^^Jlc-ftj^
muteferri atznz-meydAna-chzkarmak.
; L^-v^*i3 san"at ;Device, s.
*wj ressim, J.i> shekil.
Devil, s. ^^r^ sheytln, u~Aj\ ibllss ;
(imp) ^Vj z^bint.
Devious, a. u^^Jo^l eghri-bw^Ari,
^-l^^ir^L? sApzk-d61ashzk.
Devise, v.a. (bequeath) ivSr wAs-
DEVOID [94] DIG
siyyet-et; (invent) (J^)i bulmak,
(^XtwMwiuJ dushunmek.j
Devoid, a. ^J^ khali.
Devolve, v.n.^JL^JjjJ dushmek, iCUol*^
isslbet-et, \ Jl&Jl intikil-et.
Devote, v.a. \(jc+*assC takhszss-et, \ IjJ
feda-et.
Devotion, s. (jol>r
"-^\ ikbtisslss ;
^jA^essC takhszss ; ^jj^li'Jki fedakyar-
lik ; e^oJ>j- "ubudiyyet; CUobj
diyanet ; devotions, jL*J nAmAz,
tUjLc "ibadet, IftJ du"a.
Devour, v.a. C3v^> yemek, CX<^J
bitirmek, (J^y. yutmak.
Devout, a.,<Jy* sofu, ^tjCiAd dindar,
^^io^ muttaki, \yujAl ehli-tXkwA.
Dew, 5. C^X>- chi^A, A^-wi> sbebnem.
Dexterity, 5.
^J& bimer.
Dexterous, a. CLX>1>
Diadem, s. \J tXj.
Diagonal line, *.^ vetEr.
Diagram, 5. JiA sbekil,
Dial, s. (sun)
sa"ati ; plate,
sa"at-takbtassz.
Dialect, 5. Jj dil,,
Dialogue, 5.
iki-kishi-beyninda-olAn-lakzrdz.
Diameter, s.JaSkutr.
Diamond, s. ^UJl Mmass.
Diarrhoea, s. J'^J issbal,
karn-surmESsi.
Diary, s.&**\Jjjj
ruznamE (juznamE),
mejma"a, Jlj>ij zhurnal.
Eli-chabik.
ghyunesh-
[zabln.
lissan, ,.jb;
Dice (pi. of die), 5. ^Jj^j &)*o tawla-
zarlar/.
Dictate, v.a. ^J^JjU^-JuAj tXkrir-
-edup-yazda'rmak ; C
jebran-kXbul-etdirmek ; v.n.
amir-ol,'^J **!*-,= io*l^Li-ilj blsbma-
-zabit-kessilmek. [liighat-kitabi.
Dictionary, *. CL?U1 lughat, ^l^CjU)Die, s. Lj\jAju0 tawla-zan ; (for stamp-
ing) i^^lJS klh'p, (for coining) <ix-
sikkfi; , v.n. C-L^J^l wlmek,
CJvi^-^ ghy^chmek, Icjlij wfefat-
-et; (a beast) cX^^= ghebErmek ;
(a plant) (Ji*jj*kurumak.
Diet, s. ^/^ j^j{ pErblz-yeme^Ai ;
<U4o- himyE,J-J^J pErbiz.
Diflfer, v.n. !
.IjJjJjJ (turlu-turlu)-ol,
mukbtelif-61 ; ^J L^J
jl biri-birina-uymamak.
Difference, 5. jy fark ; cJL^l ikhtilif,
LZJjAk* mughlyeret ; ^j)niza".
Different, a. JLUlJ blshka, ^oJ dighsr,
j~\ akhar; J^-J^UllJ bAsbka-bAshka,
<_iiLsr mukbtelif, (j^^ ghyuna-
ghyun.
Difficult, a. <>== ghyucb, ^>- chetin,
^bjyua su^ubetli,^^c "ussretli.
Difficulty, s. cXL>-^= ghyucbluk,
cbetinlik, i^^jj** su"ubet,
ussret.
Diffidence, s.u^-J^s
sr* mahjubiyyet.
Diffident, a.C-^s
5^mahjub,yJ;L-^
jessaretsiz.
Dig, v.a. (J*j^ klzmak, \j&>-bufr-et ;
CJ^ib baifimek; up, v.a. (ground;
DIGEST [95] DIRECTLY
; (plants) C.
swkmek, (^jliu^- chzkarmak ; (find
by digging) (j^tf biilmak.
Digest, v.a. \/ ^> hAzm-et.
{Digestible, a.*aft>J-J c--Ji>- khAfif-
Digestion,s. ^itohAzm. [-VE-tez-hazm.
Dignified, a. Jjj^j wwkaretli,
Dignitary, s. (J$}\^j^(j.J rijfili-
-kibardan-olAn, ^j^Ju^l^e.-)[s^\
AsshAbz-manasszbdan-olan.
Dignity, s. ^^^ temkin, ^ljwakar ;
ftl Aghr ; <fLJ^rutbE.
Dike, s. Ju*- sedd ; (JJ^^ himdek.
Dilapidation, s. L-J\J- kharab.
Dilemma, s. Jl~<> mushkil.
Diligence, 5. ^UUllJl>- chAl/shkAnb'k,
/*lfcXJi ikdlm, LZJj+.j^i*i sa"y-u-
-ghayret ; L^-cy-j
sur'^at.
Diligent, a. ^UiJW chAh'shkhAn, /%AL<
mukdim. [sulu-et.
Dilute, v.a. JUJlS j* su-kAtmak,
Dim, a. yjLc^J dumAnK, ^Ais^l
^.o dumAn - ichinda -ghibi ; ^jJj
kAranlz'k.
Dimension, . C3l^-J biyuklik; the
three dimensions, <sil5jU;t eb"adi-
-selassE.
Diminish, v.n.(J^\j\ AzAlmak ; LLX*J^^
kuchulmek, (J^\j)\ ufAlmak; , v.a.
kessmek,
^ . Jj\ufAtmak.
Diminution, 5.<iu!lj!
eksilma; <UJ\Jji ufAlma, <U^JUj
ufAltm,
tAklil ; j**&J tXssghzr.
Diminutive, a. ,J^ ufXk, jjjsf\Jji ufXjzk,
vJ^ kuchuk, CJ^^f^ kuchujuk;
, s. j*d?*M1 issmi-tXssghtr.
Dimple, 5.jyb- chukur, al>- chah.
Dine, v.n. CX*JCJv4> yemek-yemek,
l/l*L ta"am-et.
Dinner, 5. C^X*J yfemek, ,*U1? ta"am,
Diploma, s. ^U^J ffirmAn, ^]jj berat,
\j~jj ru'uss, Xj^U- ja'izE.
Diplomacy, 5. d-?l.a*j t ^)Jl adab-i-
-suf^rat.
Diplomatist, 5. CjlJLa L_->^1 L-^O-^
sahib-i-adab-i-suf^rat; tI->tbJj di-
p!6mat.
Direct, a. ^.Lyo doghru, u^*c.b..^JkJcl^
wlsszta, ,*?l3 zati, jJc* kendi ; ,
v.a. (on the road) CX^j ^LcL?
sa^Alzk- vErmek ; (manage) l^lj]
idarE-et, IcL^tainAzaret-et ; (point)
^Jl42JJLc J? d6^Arultmak, I ^Q^^ 'atf-
-et, \<Lf>-jj tevjih-et, lu-J^o sarf-et ;
(a letter) j^J\J.>lij1 usstunu-yaz-
mak; (order) I ^ol femr-et, 1^*-^
tenblh-et.
Direction, 5. u_3us taraf, ^u yn, L^->^^-
y<i^emr, <L-^J tenbih, Cl?UJjO' ta"-
llmat; .JU^^C Iji^SM mektub-usstu;
^IcU? saghh'k, (j-jJ^ "adress.
Directly, ac?. ^A^WM) shimdi; (^^Lj/Ji^^, ^rJ
61-sa' at, /4JOl4^hemand fern; ..^Jo.c
DIRECTOR [96] DISCONTENTED
d6ghrudan-doghru,
bila-wasszta, lj'\J zatan.
Director, s.j^J^o mudir, jf^A direktor.
Dirt, s.j~=> kir, LL)1~J pisslik, ^J\^murdarlzk.
Dirtiness, s. C^- kirlilik.
Dirty, a. ^J kirli, ^ piss, jlj^o
murdar, Cj^Lc mulevvess.
Disable, v.a. \ JaiLs skAt-et.
Disadvantage, s.jj* zarar ; jjU mani",
<fc~j sektE.
Disagree, v.n. ^J^-lj^ bozushmak ;
(food) jHcJy^aJ** mi"de'yi-b6z-
mak.[<0^ kerih.
Disagreeable, a.J-J'U? tXts/z, Ju bed,
Disagreement, 5. uJ)L>-! ikhtillf ;ctji
niza.
Disappoint, v.a.(J**3\^\ Xldatmak ;
-'* 1 ^ ishini-b6zmak, jjlJi
kAzzk-sokmak.
Disapprove, v.a. CXU^=mamek, ^^-AJ'
takbih-et.
Disarm, v.a. s6ymak ; c
silahmz-almak ; , v.n. JLo
^/CJ^-tf silah-s6yunmak.
Disarmament, 5. -.L*CJy terk-i-silah ;
p- Cjl,!jJ te-
darukyat-barbiyyE-ber-taraf-etmeklik.
Disaster, s. UzJ kAza, L bela, e^ila
felakEt.
Disband, v.a. ^xi
v.w.^J^ilcl
Disbelief, 5. jljbcUtXc "^dEmi-l"tikid.
Disbelieve, v.a. ^Ujlij inanmamak.
Disburse, v.a.\^j=>~ kharj-et,
sarf-et, \>^J^2^ mAssraf-et.
Discard, v.a.\J^> tard-et, J.*>j* kbgh-
mak, IjJj def"-et.
Discern, v.a. JCJv*^ sechmek,
Discharge, 5. ^1 izin,
<U^.J tebriyyE ;
Atraa, <uij| Atzlma, o^s^l
v^^-^J^ jerahat; , v.a.
izin-vErmek,^metdan-ch^karmak
VErmek, ^
chzkarmak;
^J^J^ Atmak,
\{JS\ Atesh-et
isstlf^l-et,
ch?karmak,
^ ghywrmek.
rukhsAt;
Atesh ; ^Uj!
jJl Endakht;
sAh'-
- hAbssdan-
b6shAltmak ;
Endakht-et,
\ \u\ Ifa-et, lU-aJ
VErmek ;! \.t>~\ ijra-
yiikunu-
Akmak.
-et; , v.n.
b6shAltmak ;
Disciple, s. j
telmiz ; (jj^j^^^ hawariyyun.
Discipline, .
/Uai)^/lla3nizAm-u-in-
Disclaim, v.a. \ jl&! inkyar-et. Ltizam.
Disclose, v.a. CX^i-^ ghywstErmek,
^xsjj <Ulju^ meydlna-k^mak, lu-il^
keshf-et, cLUL^-> suweylfimek, ^13flsh-et.
Discomfort,
Discommode, v.a.
Disconsolate, a.
-kAbul-etmaz.
Discontent,
suzluk, Itfj/
Discontented, a. jy^u^ suweylEniyor,
khoshnudsuz.
szkmdi.
rahatszzhTc,
rahatsz'z-et.
teselli-
khoshnud-
DISCONTINUANCE [97] DISINHERIT
Discontinuance, s.^Joi*
kit".
Discontinue, v.a. cX* kessmek ; ,
v.n. cX*L- kessilmek.
Discord, 5. jU) nifAk.
bXsh, ^ajlJ fa'iz ;
bXshla-Almak,
Discount, s.
, v.a.
^^^Ji kzrmak.
Discountenance, v.a. dXixc^j j^> yuz-
VErmemek.
Discourage, v.a.<J*Jj*jj*
korkutmak ;
JjJ yuz-vErmamek.
Discourse, 5. f^=> kelam, L^C^A! lakz'rdz;
v.n.IfK"
ia) bASstz'-kelam-et.
ri"ayetsiz.
ri"ayetsizlik.
bulmak, IL,O*.^
meydlna-
Discourteous, a.
Discourtesy, 5.
Discover, v.a.
kfeshf-et,
chzkarmak;
Discovery, 6?. b_ft* keshf.
Discreet, a. ^Ujb "Xklli, JjU "ikil;
ketum ; ^\-^3J bXsszretli.
Discretion, 5. JJLe "Xkl, j-JJ^' tedblr,
CL^.**2J bXssmit, *j>-hXzrn ;
inslf ; to arrive at years of ,
yJb "xkla-blKgh- ol ; to surrender
at , CX 8jJj VEra-vErmek,
shartszz-tesslim-61,
XmAn-demek; \ r^y
(J^>\
aman-tXleb-et.
Discriminate, v.a. \tjfcji3
tefrlk-et.
Discuss, v.a. cX^lL^i suweylEshmek,
i ii2>-U^ mubahessE-et.
Discussion, s.
Disdain, s. j\*zJ\ isstikbar,
isstikhfaf ; , v.a. lujUsdLl isstikh-
faf-et; cXoU^JJ^J tenezzul-etma-
mek.
Disdainful, a. ^j& kzbrh'.
Disdainfulness, 5. - kibr.
Disease, 5. (jj* maraz, <^^Lc "illet,
J^t) dsrd, LL)<Jj~JL keyfsizlik.
Disembark, v.w. ^J^A^^-^jS^^^ ghe-
miden-kXrayE-chikmak.
Disembarkation, 5. ^ijuA-.^^^J^^.^o
ghemiden-kXrayE-chikmaklik.
Disengaged, a. ^j^ bosh, *<A-ly boshda,
jjl>. khall, (^^(J^-ic^J wXkte-
khali-6lAn.
Disentangle, v.a. CXj^>- ch^zmek,
^*^^ achmak.
Disfigure, v.a.^J^jj^J
b6zmak ; ^\^^=^-chirkin-61, ^oU-ljb yakzshmamak.
Disgrace, 5. c-^^& "ayb, U^llj; rezalet;
d--kXJ nikbet, dJlJ^^rruljJ dush-
kyunluk ; , v.a. ) c-^->^ ayb-61 ;
IJ^Jj rezil-et.
Disgraceful, a. c--^.^c "ayb, J-JUJb
yakzshzksiz, ^r^=> kerih, c^/>~
chirkin.
Disguise, 5. ij^LjJj<xJ tebdili-kzyafet ;
, v.a. IjJjtXsJC^iui kzyafet-tebdil-
-et ; CiX^XC-^JO di^hishdirmek.
Dish, 5.^.^s.*
5sahn, jjy^
tXbAk.
Dishonest,a.J-j^cs-
khzrs/z ; ^yIri- kh^'in.
Dishonour, 5. L^^ rezalet, (J^V,^-^;
russvaylzk; , v.a. !jj*ij rezil-et ;
a bill, CX*Wy\JjJ kXbul-fetma-
mek, Ll3-'<^ *-Ji XtzvErmek.
Disinherit, v.a. M^SL^^JO^,-^ mirass-
dan-mahrum-et.
DISINTERESTED [98] DISPUTE
Disinterested, a.(
gharaz-vE-"ivezdan-khali-6lAn.
Disjoin, v.a. <jU^>J ayrmak, \(jjt tefrik-
Dislike, v.a. LtXU)j**jsevmamek. [-et.
Dislocate, v.a. JK;^^> cbzkarmak.
Dismal, a.jJjJcJL-^
s$ktndtli.
Dismay, s. j korku, t^-^UbJ dehshet.
Dismember, v.a. 1 /**&' taksim-et.
Dismemberment, 5. ++~A* taksim.
Dismiss, v.a. dX-o^ ^jo\ izin-VErmek ;
(J^-sy k6^Amak ; ^uU? sawmak.
Disobedience, %&\lpif*Ae"
ita"atsz'zKk.-ita"at,
Disobey, v.a. ClXoxUiJ dinglEmamek,
CXoUcj^L^^clLl itA^at-etmamek.
Disoblige, v.a. ^khAtmni-saymank,
Disobliging, a.j~*j)j<<muruvetsiz.
Disorder, 5. ^jAjL^jU kXrishiklik;
UUt-^jLihJJJ perishAniyyet ; JL^-!
ikhtilal ; ^^Uoj nizAmszzlzk ; ,
?.a. *c<\J*\s kArzshdzrmak, ^cUiu
(J**)j*nizAmmz-b6zmak.
Disordered, a. (J->j^ klrishik ;
perTshln ; JSLSK* mukhtell.
Disorganization, s.^ji^cliaJ
nizlmsizlik.
Dispatch, s. cJJXjl- chabtklik ; u
cl kyayAtd; , v.a. LLX^cL^^chabik - bitirmek, 1^1.^ "Xj&E-et
CX^Ju^ ghy^ndsrmek, (J^;
chzkarmak; cX^jJjl wldurmek,
kltl-et. [def"-et, \A\j\ izals-et.
Dispel, r.a
vaz-
Dispense, v.a.J^c It dl^ztmak,
tevzi"-et ; , v.n.
ghechmek. [V.TZ.
Disperse, v.a. ^J-^ill? dA^Aztmak ; ,
Displace, v.a. (j^>J^u^^^Jt yErindan-
-chekarmak.
Display,s. ^ji^-.y ghy^sstmsh, L^-^y
sXltAnXt; , v.a. CX^^ ghywss-
tErmek, 1
J^-Mibraz-et.
Displease, v.a.
-gbitmek,
ghy*runmek.
Displeasure, s. ^li-^iJ darghmlik,
ghyiijuna-
kerih-
Dispose, v.a. Ic-^-Jy tertib-et, i **h*5
tanzzm-et ; of, v.n. ^^J'L? sXtmak ;
VErmek;<J^JilljJ kullAnmak;
wldurmek ; ^^!^Jj def"-et,
\j*\emr-et.
Disposed, a. JL< meyyal, (
issti"dadz-6lAn ; to be
well-disposed, cX^j-a SEvmek ; to be
ill-disposed, cJ^t^j SEvmamek ;-
of, jjljjl* SAtilmwh, ^^1/j vEril-
mish, ^i./*^ ghitmish, ^i^J^!%.Jt)
def"-61unmush, yiujjjljjj kXtl-
-olunmush.
Disposition, 5.L-^--.-^' tertib, /Uii3
nizAm ; c5p- khuy, e^x*.!? tXbz"at,
U^L>- jibillet, jU. khulk.
Dispossess, v.a. ^ fjj^ mahrum-et.
Disproportion, s. L-^wjliJAcXe "adEmi-
-tenassub.
Dispute, s. tip niza" ; Uji (kawgha) ;
DISQUALIFICATION [ 99 ] DISTINGUISH
, v.n. p nizii"-et, <sr muja-
delE-et. [-i-ehliyyet.
Disqualification, 5.(*<Jjbtf
Xfi "Mem-
Disregard,s. L^oU^/J^c "adEmi-ri'f
ayet,
CXJj~>*lA; ri"ayetsizlik ; , v.a.
^i-^l^jLj bAkmamak, {jpU^j$j3
kulAk-Assmamak, <J>cUjL> tznmamak,
J^Ujltf saymamak, clX^U
i"tibar-etmamek.
Disreputable, a. <*-^+z "ayb ;
rezil, -jlj nlmusssiz.
Disrespect, s. cJJ^-Sjl^ ri"ayetsizlik,
fV2^ AkXc "adEmi-ihtirAm.
Disrespectful, a.j~zj\j ri"ayetsiz.
Dissatisfaction, 5. (j^*JjXl> kh6shnud-
suzluk.
Dissatisfied, a.J-jJ^l^*- kh6shnudsuz;
to be , v.n. c3v*Jjjj suw^ylEnraek.
Dissect, v.a. \&?\ZJ teshrih-et.
Dissemble, v.n. \IjliXo
mudara-et ; ,
v.a. \*z ketm-et. [neshr-et.
Disseminate, v.a. (j*J\ft yaymak,
Dissension, s. vlaj nifAk.
Dissent, 5. L^&sf
yc/*Ju: "adEmi-muwA-
fakAt, w^illsr* mukhal^fet.
Dissertation, 5. C^s^bahss; ^L,rissalE.
Dissimilar, a. ^ll^cc. ghayrz-mushabih,
Dissipate, v.a. ^*
mahv-et.
Dissipated, a.
Dissipation, 5. e:
chApkznlz"k.
Dissolute, a. ^Ji
-fajir-chApkzn.
[sefih
chApkzn, <Ua
^ fasik-u-
Dissolution, 5. Jjl wlum, CUlij wefat,
Jj^ hll, Lafi^JJ^w tbfriki-a"za.
Dissolve, v.a. cXX)jl critmek,
hall-et ; ^^caill? dA^r^ztmak, ^l^Jj^aJ
a"zassmz-tefrik-et ; , v.n.
CXi^l erimek; J^Icll? dA^rMmak,
j!Js5^ munhaU-61.
Dissuade, v.a. cXo^^^JoxJ niyye-
tindan-chevirmek, cXc^^ j^jvaz-
Distaff, .
<J^j! wrekE. [ghfechirmek.
Distance, 5.(jiSjj^l uzAklzk, iXw bu"d,
<Gl ^ mfessaffi, Jfc> y61, Jj^< menzil;
jljjl uzAk, j jlj^l uzAk-bir-yEr ;
mraz,
rsnkli-
Distant, a.vij^i uzAk, sun irAk, Ju*J
ba 'id ; (in manners) if-y sbghvk.
Distemper, s.
khAsstalzlc ;
-bAdana.
Distend, v.a. Cshishirmek, ^
Distension,
Distich, 5. Li^-J beyt.
Ermek, ct
kAbartmak.
shish, cJi^^s[ghErghilzk.
Distil, v.a. cXi^^-^AL-J inblkdan-
-chekmek,l^Jat?.?
tAkti"r-et ; , v.n.
l^kiutakAttur-et.
Distillation, s. jAaM tXktir. [eden.
Distiller, 5.^Jol^JaftJ ^ij rakz-taktzr-
Distinct, a. jib belli, ^lj wlzzli,
(jLc "ayln ;L^J>! ayrz, <ULlj bAshka.
Distinction, 5. f fark ;(Jfyfu
tefrik ;
jL^cl imtiyaz ;
"
Distinguish, v.a.
C)^^ sechmek,
mak; Ijy fark-et,
i 2
ri"ayet.
ghywrmek,
chzkar-
tefrlk-et;
DISTINGUISHED [100] DO
one's self, ii
dini - ghywsstErmek,
shwhret-kAzanmak, 1
nAm-et.
Distinguished, a. j'j^lj nlmdar,
ken-
meshhur, j\z*~< mumtaz, -iu/c mu"-
Distracted, a.( J>- chilghm.
Distraction, s. ^^i>- chtlghmlik,(
..;,,
tejennun.
Distress, 5. szkmdz, JJ dird,
kEdEr; , v.a. ^*Juo szkmak,
Distressing, a.jj ci-^b ba"iss-i-kEdEr.
Distribute, v.a. ^J^clL ^dA^/iztmak,
1-Jjy tevzl"-et U*^A!> taksim-et.
Distribution, s.^->j tevzi; *--JiJ'
District, 5. <^>-to nahiyyE. [taksim.
Distrust, 5. C^j~o^l emniyyetsizlik,
c^-^^/Ju: "adEmi-emniyyet ; ,
v.a. LlXUajlw^-,i^ emniyyet-et-
mamek,
-edamamek.
Disturb, v.a. l
oc^.~ emniyyet-
"^J rahatin* - b6zmak,
rahatszz-et.
Disturbance, 5. u^JJj^i ghy^ruldu,
shamAta; jilLljlJi kXn'shiklik,
fessad, Jib^l ikhtilal.
Ditch, 5. VJ^=^ hEndek.
Dive, v.w. ^11^ dXlmak.
Diver, s. **-$\4 dXl^Az'ch. [sXpmak.
Diverge, v.n. (JJ ayrilmak, (J^)
Divers, a. ($& bir-takim, ^^ ba^zz.
Diversify, v.a. |jul^.*3uL>. cheshid-
-cheshid-et.
Diversion, 5. eylsnja ;
taghHt, JUJ^l-i. shdshirtma,
ishghll, JU^t ighfal.
Divert, v.a. cXo^>- chevirmek,
JUajU slpitmak; Cdirmek.
Divest, v.a. ^jU^* soymak ;
ch^karmak ; (^^Imdan-chzkarmak .
Divide, v.a. bwlmek,
ayrmak, U- *5 taksim-et,
lunmek,
Divine, a.
Divinity, 5. <dH Alllh ;
; , v.w.
Ju taksim-kAbOl-et.
ilahl, ^^J rXbbAni ;
"ulumi-
ilahiyyet ;
Lb
"ilm-i-din.
ma'f
budi-bAtzl;
Division, s. >,<,..!? taksim ;
^J bwluk, AJ kzssm ; ^3 fgrka ;
jU3 nifak; uJL^I ikhtillf.
Divorce, 5. ^jll^ talak, ^J-lkf tltiik ;
, v.a,.<j
tltHk-et.
Divulge, v.a.
b6shamak,
suweylismek,
\fjZ\s flsh-et, llli! ifsha-et.
Dizziness, s. LL^Uj^J^U blsh-
-dwnmeklik, <J*j]/}jj* ghy&zlor-
-kArarmak.
Do, v.a. C4Cj etmek,
XJ^l eylEmek, J*s kzlmak, 1
ijra-et, C 3 fi"lE-ghetirmek ;j
harekEt-et;
irmek ; , v.n. ^
61mak,
DOCILE [101] DOZEN
uymak CX^-I^J yetishmek ; CX*-Jv * J y
pishmek ; away with, ^cj^!U
kAldzrmak; how do you do ?
i^^u*:^].^ nassl-szn^iz, ix-^.ju<!j
nE-y^piyor-szngzz ; that will do, jj*j\
elve"rir, j+\\ yetishir, ujJj! oldu.
Docile, a. /J.!x mAzlum, - <~^ L
-^J ?
kuzu-ghibi, t)liu*> munkAd.
Dock, s. u**^ hawz; , v.a.
ujunu - kessmek ;
hawza-komak.
Dockyard, 5. <ULy tErsanE.
Doctor, s. (of medicine) *=uJb heykim,
u-^-Jp tabib ; (of laws and divinity)
muderriss; (of philosophy)
JLe "ilm-i-hikmet-
muderrissi; , v.a. ^<J- "ilaj-et,
Doctrine, s. Jyf kAvl, <-^UjJi kAv-
liyyAt, CL?Lxlc "ilmiyylt ; JoliU
"Aka'id.
Document, 5. Jci^ kya^Aa'd, <&*~t sened,
UU^sr*^ hujjet ; documents, ^jj\
evrlk.
Doe, s.tiL^D^^ljJ dishi-ghfeyik,
^-^j^ljj dishi-kAraja. [^-vJ it.
Dog, s. C)j^^= kywpek, t-^K kslb,
Dog-days, 5.^/. jj**\*p\i\ eyyAmi-bahur.
Venedik-
iriyal,
Doge, *.
doghassi.
Dollar, s.
Dome, 5. <L3 kubbE.
Domestic, a.
mzsh-6lAn ; , s.
i.(khzzmetkytir).
xjskXra-
[ghurush.
EVE-Alish-
! ushAk,
Domineer, v.n. CX^L*^ LjLjfU-llj bA-
shma-zabit-k(issilmek.
Dominion, 5. C->^^r.L< mele"kyut,
hiikyumet ; dominions,
memalik.
Don (the river), s.^.*<* ^ tfen-suyu.
Donkey, 5. cX2>^eshek,^rv. khar,jU>-
himar.
Door, s. ^J kApz, jJ dsr, C-jb bib.
Door-keeper, 5. L<^-^ kApzjz, (^Vj4^
Dormitory, s.(jZjji ko^Aush. [dErbAn.
Dose, s. liXe. ghida.
Dot, s. <da& nokta.
Dotage, s.^l^ ^/^^ UJ^2^ ^ ikllti-
yarin-bungalmish-haleti. [ikhtiyar.
Dotard, s. jl.is.\ ^LoU^J bunamzsh-
Double, a. and s. CUlS.tf
r^l iki-kAt ;v
, u.a. Ic^lS. ^jl iki-kAt-et.^^, **
Doubt, 5. ^-i>shubhE,CJJb shekk^U^s
ghyurnXn ; , v.n. \^-2> shubhE-et.
Doubtful, a. J&&J* shubhEli ; cJ^C^o
m&shkyuk. [shubhEssiz.
Doubtless, ad. teJI ElbettE, J-jA^-i,
Dough, .
>r-^ (khAmur).
Dove, 5. L^**J kumru. [1^3 nikyah.
Dower, s. J^j^-o^o mihri-mu'ejjel,
Down, .
c_jj' tuy ; ^IjjJ pufla ; , ad.
cl-g^ Asha^z',
Downcast, a. ^ mahzun.
Downward, a. Downwards, ad. ,f\
Doze, v.n. (JJ^ uyuklamak.
Dozen, 5. fc^jyS duzina; <&*>J desstE ;
\\ on-iki.
DRACHM [ 102] DRESS
Drachm, s. /^<^ dirhEm.
Drag, v.a. cJ^Ju^ij-i suruklEmek,
CJv*,>- chekmek.
Dragoman, s. (jU^J* tErjumln.
'Dragon, s. jj\ azhdEr, lfc>Jj'\ezhdiha
(ejdErha). ["Asske'ri.
Dragoon, s. ^L~s. j\ ^Ls~ kilijli-Atlz-
Drain, s. *xi \hghim ;
suzghe"chi, /
jZjjbj rutubetini-suzdur-
mek ; , v.n. cX*5j* suzmek,
CLX*K^>- chekilmek.
Drake, s. cJ^j^cJ^l erkek-wrdek.
Dram, s. ^y^ bir-raki.
Draper, s.^>-<Gj.>- (chohajz); .<ok-Jk*-lj
(tulbentji); j\jtbezzaz.
Draught, s.j&jjj riizghyar; *gl\ ichim,
>0J yudum ; ^Jj*,^ mussveddje ;
LJS klba - ressim ;
A^A-dolussu ; board,
<*J dXma - takhtassz ;%M*
horse, kJjSjy&jS.
<f
araba-(beghiri);
draughts, &~*\ dXma.
Draw, v.a. cX*x>- chekmek ; 1^*^
ressm-et; , v.n. CLX/*>- chekmek;
t~tj ressim-ypmak ; away,
^==L >4=x>- chekup-ghywtur-
mek ; back, cX*ix&-j^.o gheri-
chekilmek; ciXiC>-ji^ gheri-chek-
mek ; breath, (J^\ l fJu nefess-
Xlmak ; out, JkV^1 uzAmak ;
in, ^^ILsJJ k^ssAlmak ; near,
nigh, (jptMwilljt) yaklashmak ; on,
ghechmek ; up, <J
durmak; ctX<^J dizmek ; li^^J^
tErtib-et ; (J^^ <ulJJ kalEma-Almak,
C^V. yazmak ; (J^J^ yapmak ;
UX*i^u^l5^J yukari-chekmek.
Drawer, 5. ^js-^^f^ ch^km^JE ; /L^resslm
; ^s^.^>- chekiji.
Drawers, . pi. ^^^\ ich-donu, ^^>
don, cJj^ don^.
Drawing, 5. **^ ressim. [fir-odassi.
Drawing-room, s. .^dkjlJl< mussa-
Dread, 5.^jji' korku, uJj&- khavf;
, a. fa\4* mhabetlu, ur^>muhib ; , v.a. ^j^jy korkmak.
Dreadful, a. ^fj korkulu ; ^JcJj
pek-ffena.
Dream, 5. Ljj ru'ya, (j^^ dush; ,
v.n. cXci bjj ru'ya-ghyMrmek.
Dreamer, 5. <U*^i ii>^ ^J-^ruV^"
ghyuren-kimsE.
Dreary, a. .ijJCsfl.*^ sikintili, U-i1 hssiz,
Dredge, Dredging-machine, 5.
I J ^=f i irmak - VE - limanin -
-kum -VE -chamurini-chikarmak - ichin-
bir-alet.
Dredge, v.a. J^J^y c^Ji Jy&* mez.
kyur-alet-kullanmak,
Dregs, 5. pi. ,3jf tortu, *j!JtelvE ;
of the people, ^iSlL vW ayak-taktmt,
Drench, v.a. ^*J^L?1 lii fena-sslXtmak.
Dress, 5. ^j ruba (uruba), (---'tjjl
esswAb (essblb), <L-J! elbissE ; t-?j
ziy, jjls kzh'k, c^iUi keyafet, ClJji
kissvet ; , v.a. cX<sj<X^ ghiyin-
DRESSER [103] DRY
dirmek ; (a wound) tj*j^>sarmak ;
(food) cJw<.lJ pishirmek ; (with a
dressing) \*+lj tErbiyyE-et ; (smooth)
CXiJjjJ duzetmek ; , v.n. C-Ui-i
ghiyinmek.
Dresser, 5. ^teJ^-^k* (mutfAk-
-tezghyahz) ; ^^sTjL? sArijt.
Dressing, s. (surgical) ^-j^ sArghi ;
(for salad, &c.) <-jy tErbiyyE.
Drift, 5.f*^*-*
mefhum, Lx^c ma"na,
*\j*meram.
Drill, s. &* (mXtkXb) ; *J*J ta"lim;
ta"lim-etdirmek.
Drink, s. Cjc^&srl icliEJek,(Jfcg\
ichki ; , v.a. (^A^f\ ichmek.
Drip, v.n. ^-cLtb dXmlamak.
Drive, v.a. cX^y-s surmek ; away,
off, out, (J*-}i kbghmak ;
back, cXcj^jj^ gheri-surmek ;
on, cX<j^-ij^ljJileri-surmek.
Driver, s.^s^j^-j suruju ; ^^T^.
"arabajz ; ^^f koch^ch.
Drizzling rain, j^*J<t2S\jJ inJ
Drogman, Drogoman, s. (jUc^-y tErju-
DroU, a. uJ lac? tuhaf. [mln.
Dromedary, s.^j^s^ hejin. [tenbel.
Drone, s. ^~*J^l^l-J yabAn-Xrzssz ; J^J
Droop, v.w.^J^jjltf sarkmak; oXJjjl
uzulmek.
Drop, 5. *Ltb dXmla ; , v.n. ^JscL*b
dXmlamak ; cXJi^ dushmek ; ,
v.a. cX<^j-$jJ dushurmek.
Dropsical, a. <U t shska,
musstasskz.
Dropsy, s. Uu*1 isstisska.
Dross, s.jjy b6k, tSjj>- juruf.
Drought, s.(J$J\jj*
kurXklzk.
Drove, 5.*-$jf*
suru. [chobXn.
Drover, 5. , U^yL-0 sz^Azrtmaj, ijl^~
Drown, v.a. (jAz^faja suya-bdyfanak ;
, v.n. (j&zy^ye suya-b6^Aulmak;
one's self, v.a. ^yl&j*?^o*x
^^ilcjJ kendini-suya-Xtz'p-b6^Aulmak.
Drowsiness, s. C3l/il , ^^ ^ uykussu-L_5^ j **J *
[-ghMmish.
uykussu-
-ghElmekhlc.
Drowsy, a.
Drub, v.a. cJvOjJ du^Amek.
Drubbing,, s. jLL dayak.
Drudge, 5. & kywlfi, j~~*t yessir ; ,
v.n. ^^J \^-^+=3j+~,)t yessir-ghibi-
-chXh'shmak.
M <!-.JLc ilaj.Drug, 5. \^1
Druggist, s.
isspenchiyar.
Drum, . <&J\Ji tranpeta ; (big)
dawul ; (kettle) L^XL)^ dunbelek.
Drum-major, s.^js^Lcj^li? tXbur-maj6r.
Drummer, s. ^^<L^--Jyj tranpetaji,
L5js!^lL dawulju, ^ysrV J dunbelekji.
Drumstick, 5. ^ite^\jj tranpeta-
-deyne^Ai. [keyf.
Drunk, a. ^t^j^ (sarkhosh), c-L
Drunkard, s. ^f~{ bekri.
Drunkenness, s. ^jL^j^-j ser-khoshlik.
Dry, a. jij^ or<~$jj
kuru; >jL<veya
sussamz'sh ; dry land, xjikXra
; ,
v.n. (J^jjj* kurumak; yV.a.^^J^j^
kurutmak ; up, (j*jjf kurumak ;
kurutmak.
DRYNURSE [ 104] DUTY
trian)
tian)
Duck, s.
Drynurse, s. (woman) 4_>t3it) dAde,
dAda ; (man) B lAla. [meshkyuk.
Dubious, a. ^J^-J* shubhEli;
Ducat, s. (Dutch) ^Isj-bJ filEniEnk-Altz'm ; (Aus-
mAjar-Altmz ; (Vene-
')jVEn^dzk-Altrnz,
b yAldz'z-Altzm.
jjj^j^ ifrdek ; , v.a. &U>
suya-dAldzrmak ; (one's head)
bAshzm'-dAlmak.
Duckling, s. u^b^JJ^ wrdek-pAlAzz.
Duct, 5.^Jy. ye su-yolu ; j*b dAmar.
Due, a. *j$ lazzni, c^sj-lj wajib ; (pay-
able) {jZ.^i^X^-j wa"dEssi-ghEl-
mish; , s. *y ressim, u-c-Kj
teklif, j>.) (vErghi) virghyu.
Duel,5.lc (kawgha), .ji.^r:J du^Aush.
Dug, s. <U^ memE. [-be^Ai, tejJ duka.
Duke, 5. ^xjA-Ju &+Jj rutbE i-saniyyE-
Dukedom, s. L^-^^x^-^AJsJ dukalik-
-hukyumet; ^^^Iv^^ijJdukalik-
Dulcimer, s.jb^e sXntur. [-payEssi.
Dull, a. (boy) JjJ^i-;\ issti"dadsiz;
(in spirits) v^^L,^ keyfi-yok ; (place)
szkmtzlz,
(edge)
kessmaz; (day) ^^ klpXnzk ; (pain)
; (colour) d)^j<->dwnuk ; (ear)
^1 \ghir (of hearing) .r-L? saghir ;
(sight)^^^ghywrmaz; (trade) ^ij^J
durghun, jL,^ kessXd.
Dumb, a.j*JJ dilsiz; creature, i*j^j>-
haywAn ; show, C^,Li>l isharet.
Dung, s.v^J bok, <*z~*~s\f nejass^t ;
^<Al,J fzshkz; 8j)ij$ ghyubrE.
Dungeon, s.(j~+z>- (hXpss),
mahbess, ^1 AJJ zindXn,
Dunghill, s.LL)J<djj-<
mezbElElik.
Dupe, s. (J^.^\ jJl Aldanmzsh ; , v.a.
^JL^JWI Xldatmak.
Duplicate, 5. (^^j^ \^f^\ ikinji-
-surEt ; in , ad. ^jtyi^jy*3 \$
iki-surEti-61arak.
Duplicity, s. ^jLsrL yalXnjzlzk,
i^]^j^^j\ iki-yuzluluk, ^Ijlla.*-!
sheytXnlik, L^oU>- khiyanet, L^Lo-
khbasset. [dayanzklz.
Durable, a. jj>\+* dayanz'r,
Duration, s. OJ&o muddet ;
surek, fc>l*XL! imtidad, j\j kXrar,
J\J*Z+A\isstimrar.
During, pr. JO*-jW essnassmda,
^Jc*r2^1 ichinda, ^J da ; j&sfyte^'cJ
bitinj^yE-kAdar. [kArarmassi.
Dusk, s. ^^oj\j ^L^-\Akhsham-
Dust, s. jy t6z, jU^=> ghubar ;
(sweepings) L >> chwp.
Dustman, s.^=fv^>" chwpju.
Dusty, a. (superficially) Jy toz; (mixed
with dust) ^!jyt6zlu.
Dutch, a. cJ>x*li fiilEmimk.
Dutchman, s. C^Jo**^ filEmEnk.
Dutiful, a. (person) fr^j rizaju ;
(conduct) &}l^-L^j rizajuyanE.
Duty, s. (j^^, ish, c^-^tJcs- (khkmet) ;
wajib^'i-zimmet ; C- ghywmruk,
ressmi-ghywmruk ; L^-oy
DWARF [105] EASEL
nubet ; to be on , ^sUjJ niibetji-61;
to present one's to a person,
ClX^J^^^J All EllErini-wpmek,^dJv*J^ ete"gAini-wpmek.
Dwarf, s.A^-f*- JUJE.
Dwarfish, a.j^^i b6dur.
Dwell, v.n. (j^j) ^ oturmak,
kAlmak, ^\^Lj sakin-61 ; on,
(in thought) cX*Jj4jJ dushunmek,
kayd-et; (in
tekrar - be" - tekrar - An^dz'rmak ; CtXj
mek; (a note) cfJ'jj uzXtmak.
Dwelling, . ^ yisr; j! ev, <ul> khanE,
(1f^^o messken ; house, j\ ev,
A)L>- khanE.[^^^L^o
messken.
Dwelling-place, s.j^ yer, Jj yurd,
Dye, s. l^. b6ya; , v.a. (J-o^
b6yamak; , v.n. ^Jb^j boyan-
mak, JK*S^^J boya-Almak.
Dyer, s. ^^V.^ b6yaji.
Dying, s. Jj! wlum; <U)j! wlmE
;
, a. j^jl wliyor.
Dyke, 5. JXcs- hEndek; Juj sedd.
Dynasty, s. J\^l 6jak, dU-j silsilE.
Dysentery, 5. Jl^\ ^IjlJJkAnh'-isshal.
Dyspepsia, s. >*ifc cjUJ za"f-i-hazm.
E.
Each, pron. s.jjto hEr-bir; , pron. a.
Jt> bEr,j.*j&hEr-bir
; each other, u^J^
bir-biri, ^J^> yek-dighEr.
Eager, a.jJjjjlcXj pek - arzulu,
jj pek-isstekli.
Eagerness, 5. cJji^o cj pek-isstek,
^^j-V^tfsXbrsizlik.
Eagle, s.(J^fXj*
kXra-kush.
Ear, s.JijS kulXk; (of corn) jllb
bAshak, <)lLij sunbulfi ;a box on the
^U-i shamar.
Earl, 5. ^J^Jj^s^Jj^
Early, a.^J>j\ erken; sjJli^L tur/andE;
rs^^ ghenjlikda ; Jj\ EWE!,
esski; arf. ^J\ erken;
pek-sabAh.
Earn, v.a.(J-*>\f
kXzAnmak.
Earnest, a. ^^ jiddi, L5%*>
^L-^ ghErmiyyetli ; , s. ^ pey ;
<O^J numunE. [kulXk-klrz'shdzrajk.
Earpick, s. J^Jo- khzlal, (j^Xj^j^^j*
Earring, s. <U^ kyupE.
Earth, 5.jf\^t t6prAk ; Jt ysr, (^1
arz; the , ^jfi;}. ycr-yuzu, LjJ
dunya, ^J*j+*Ji kyiir^'i-arz.
Earthen, a. ^j^> t6prAk.
Earthenware, s.i^+Ajfij?* t6prAk-ishi,
ll- chanak-chwmlek, ul?
Earthly, a.t-^-J
J diinyEvi, ^ khaki.
Earthquake, s. AjjzelzElE (zErz^lfi).
Earthwork, s.4{tt?j^JI0 toprAk-tabiya.
Ease, 5. c^o-lj rahat, ji>^y k61ayhlc,
c^)jf*3suhulet ; X\3j refah, w^x-Jbl^
ref^hiyyet ; ^.{l-J^ asayish, ^jj~i\
asud^ghT ; , v.a. LlX^ L^s-^
rahat-VErmek, J^Jci^w^ rahatlan-
d/rmak; \( .j+>~~3 tesskln-et; c
ghevshEtmek.
Easel, s. .*U*/%lrfj ressam spassi.
EAST [ 106] ELAPSE
East, s. .* shark, 'iJL* meshrik,
L_f~?4jk <^ ghyun-doghussu (dbgh-
Easter, s. UljLU passkalya. [russu).
Eastern, a. ^j~* sharks.
Easy, a. u$Xy kolay, jM^* suhuletli,
^U assan ; L^s-tj rahat ; CLXijji
ghevshek ; jluflt tAtK, ^ly, yawAsh.
Eat, v.a. CX*J yemek, \ Jjl^ tenavul-et,
t
Jfl ekl-et.
Eatable, a. j^J yenir, C-U-4-J yeye"jek,
d)>-&j yenjek, Jj^sU mk'kyul ;
eatables, s.j9/. d^jL^sU mfe'kyulat,
^L-iCXx<U> yey6jek-sheylEr, CX^^U.'
Eaves, 5./?/. ;l>-Lj sAchak. [yfey^jek.
Echo, s.^53
1> yanko; , v.a. and n.
\u^s. "akss-et.
Eclipse, s. (sun's) <_Jj~ kyiissuf;
(moon's) t-J^*j>. khussuf; , v.a.
LlXi--^ ,-^LjJol avdmh'ghmi-kess-^^r ** ** *
mek ; (fig.) JUJ^ jj gheri-brak-
mak, ^jU-A^ Ishmak;to be eclipsed,
<jk*Jj*L tutulraak.
Economize, v.a.\Xj\o\
idarE-et.
Economy, s. Xj\J\idarE.
Ecstacy, Ecstasy, s. Jc^j vejd, (i)\<*~)
Eddy, 8.jfi>\anafor. [vijdan.
Edge, . (margin)jli=) kfinar; (cutting)
J^l Ayhiz, .tffi^J kzla^Az.
Edible, a. J^ U m^'kyul.
Edifice, 5.(g-jl^ ypz, l^o bina.
Editor, s.<-^Jc <^c ghazetA-miadiri.
Educate, v.a.(J.*3j3j\ okutmak,
ta"lim-et, \y~Jjti tedriss-et, \&
tierbiyyE-et, \(j^jjl pErvErish-et.
Eel, s.
EiFace, v.a.(J-*)jj bozmak, cX-j sil-
mek, dLoj.*>. chizmek.
Effect, s.^JU te'ssir; J>\ essEr; , v.a.
CT*iV. ypmak, CX43jl etmek, 1J-^U-
hasszl-et. [salzh.
Effective, a. ^U sa^rA ; j\^ yarar, JU>
**-
Effectual, a. j^l-^i^LK^)^ merami-
-kyulliyyan-muntij -6lAn.
Effervesce, v.a. ^j^Ujlj kaynamak.
Efficacious, a.j*y* mu'essir, ^^o^o\j^>
^\ meramz'-muntlj-6lAn.
Efficiency, s. c^Jjb! ehliyyet.
Efficient, a. jJaiU muktedir, Jjbl ehl,
t^bjl erblb, -srLs salzh.
Effluvium, 8.j3j$ koku,( .^*-''
ta"affun.
Effort, s.L5
x-j sa"y> \J*** ghyushish,
^tjjj VErzish ; <iJv4,p- hXmla.
Egg, 5.te>jj<+f, yzmurta.
Egg-plant, s. yLfirb pXtliJAn.
Egotism, s. L^^Jlj! enaniyyet,
v^XL-J^ kh6dbmlik, c)l*Xi-JJ^
kh6dpessendlik.
Egotist, 5. ^Jjsi. kh6dbin, Jo*JJp-
kh6dpessend. [hesht.
Eight, a.jC-: sekiz, ^U^ seman, L^lLfr
Eighteen, a. ix-j^l 6n-sekiz.
Eighth, a. ^sT^Lj sekizinji, (j-<^* Vsamm ; , s. J sumn.
Eighty, a. ^,- seksEii.
Either, prow. ^Vj^V. ya-6-ya-bu; ^J^AJnE-6-nE-bu ; ^J
bir ; L5*^^c,Ja^jl
ikissindan-birissi ; , conj. y.
Elaborate, a. <tesn^ inja. [murur-et.
Elapse, r.w. CX^ ghechmek,
ELASTIC [ 107 ] EMBARRASSMENT
Elastic, a. j^J\ essnisr ;
uzXnz'r-chekilir.
Elbow, s. cX*j^ dirsek.
Elder, a.*jJj-J biyuk ; , s.
^-llj
k6ja-bXshz, ^lllft^ Xk-sakAlK;
tree, ^cf-b^ J^r*
Eldest, a. cJj-J biyuk; son,
ilk-o^ul; brother, Icl
sister, <ta! Xbla.
Elect, a. t_^^lix3 muntakhab
mujteba, ^
intikhlb-et,
t^Uf.**8
sechmek, J.^\ ayrmak.
Election, s. c-^Lk\j\ intikhlb.
Electricity, s.<jj.j&u\
ilektrik.
Electrify, v.a. ^^Jj^W ^JJxCjJ ilek-
trik-charpdirmak. [tzryak.
Electuary, s.jj^s*'
<ma'jun, C^.j
Elegance, s. cJllj^ ghyuzellik, ^^i>\^
zarafet, c^Jiy latafet,(j^>- hussn.
Elegant, a. Jjj ghyuzel, c. >^ zarif,
Elegy, s.aJijo mErsiyyE.
Element, s. ^U fessass; *;>. juz" ;
elements, ^\Sj\ erkyan ; Jj-0!ussul ;
the four, ^jl j*\+- "nassz'n-
Elephant, 5. JJ fil. [erba".
Elevate, v.a.\^J>j ref"-et, 1^-Jy
tErfe"-
-et, J^,^!ls kXldzrmak, CX^sL^jJ
yukseltmek.
Elevation, 5. C^ow^ rif"at ; jLc "uluvv ;
CJiC-^j yukseklik; <OJ (teps).
Eleven, a.j ^\ 6n-bir.
Elicit, v.a. JU^LiL^ chzkarmak,
1 Uadul isstikhraj-et.
Eligible, a. j)\z~i\ isstEnilir, LL)
isstEnilEjek,j^J \j\Xr^nzlir.
Elixir, s.j~~&\ikslr. [-nak/ss.
Ellipse, s. ,"4^ beyzT, ^^aJJlj *JaJ kXt"z-
Elm, 5. -UUy kAra-A^Ach.
Elogy, . -tXo medh, LJ ssna, jj^.
sitayish ; iUo-J^tj medhiyyE.
Eloquence, 5. e^r^Loi fAssahtft,
belaghAt, fyj^r JErbe'zE.
Eloquent, a. /
li^-^3 mlri-kElam, !fyj^
jerb^z^li.
Else, ^row. ajLJbJ bXshka, ^Ot) dighEr,
u^c ghayri : , c. <*~^. yokhsa.
Elsewhere, ad.Xjft &AZ+t bXshka-yEra,
Elucidate, v.a. l^-^l izah.
Elucidation, s. *~\^\ izah.
Elude, v.a. (J^iJfU?<djlL^oC*3 san'^at-
-ila-sakinmak ; J>*bjy kurtulmak.
Emanate, v.w. j\ jjL? sldzr-ol, 1 j^^sudur-et.
Emancipate, v.a. 14\j\
azad-et (XzXd).
Embark, v.n. cJv*^^^*^ ghemiya-
-binmek; v.a.
ghfemiya-komak ; ^J
ghemiya-bindirmek.
Embarkation, s.^r,
CXi-L^JCJ ghemiya-binmeldik-VE-
bindirmeklik.
Embarrass, v.a. cJ^^ju^JcJu^ stkmdt-
-VErmek ; to be embarrassed, ^JjL-tf
J^|j^ b6zulmak, ^Jjjb dili-tutulmak.
Embarrassment, s. oJoJL<? sikmdt* ;
J dili-tutulmassz.
EMBASSY [108] ENCAMP
Embassy, s. Cl^U^ sefaret, djskjL:
sefaret-khanE.
Embellish, v.a. \( .j-+-ftjJ tkzym-et,
CX-c^k^J^Jj zinetlEndirmek.
Embellishment, s.(
t^ tezym.
Embers, s.pl. u^jyCJoJLjIj^^ 6dun-
Ateshinin^-korlan, ypfijjik6r-Atesh.
Embezzle, v.a.^J^Sl*-
chXlmak.
Emblem, s. L*vc)lfi. "alamet, C-^li>l
isharet.
Embrace, v.a. ^*lJJW^5 kujXklamak ;
J^jb sXrzlmak; cXfclJ*! w
mek; JUjLiy kushXtmak ;
ihatA-et, j\J^cll shamil-61,
shumulz-61.
Embrasure, 5.<Jlcj< mXzghAl.
Embroidery, s. . JL>\te*\ InE-ishi, <uilj!'' "
ishlEinE, ^.A) nAksh (na^Aash).
Embryo, s. ^^>- jenm.
Emerald, s. Jycj zumrud.
Emerge, v.n. <j^JL>- chzkmak.
Emergency, 5. U->Wl ijab ; in case of
, te*-j)M& ^J^^ ijabi-tXkdzrja.
Emery, . ^U^-J simparE (zhnpara).
Emetic, a. and s. .-JL* mukayyz.
Emigrant, 5. .s-l^e muhajir.
Emigrate, v.w. IJ^cJ^ tErki-wXtAn-et,
l^j^^c. jUi>-! ikhtiyarz-ghurbet-et,
ICL^JB* hijret-et.
Emigration, 5. ^tj L-V-'
terki-wXtAn.
Eminence, s. vyu tefevvuk ;ilL dXgh,
<UJ (tepE).
Eminent, a. ^Uljjls fa'iku-'l-XkrAn ;
j^l^o meshhur.
Emissary, s. ^-.Ip- jassuss (shashid).
Emolument, s.
wa"id.
Empale, v.a.
Empalement, 5.
lama-siyasseti.
Emperor, s. *
hukyumdar,
Empire, s.
hukyumet;
m^"ash;
kXzzklamak.
-j<uJj)lJ5 kXzik-
padishah,
J\ impErat6r.
devlet, LZ~~CJ
j impEratorluk;
memalik.
Employ, v.a. (J.^j^^s kullAnmak ; (per-
sons) ) xU\.^Ly>l isstikhdAm-et ;
(things) Iffl^! isste"mal-et ; ^1)1
CX^Jj ish-VErmek ; , s. ^J\ ish,
c^^cJci- (khizmet).
Employment, s.^jL)\ ish; L^-^*%^^
v t
(khzzmet), u^J tyU mk muriyyet ;
C^-JyclAj meshghuliyyet.
Empress, s.&sgljb\j+*)\ imperat6richa,
(regnant) aLiJb padishah.
Empty, a. ^^ bosh, ^J^ khali, L^tehi ; , v.a. ^J^JUuJ boshAltmak ;
itself, v.n. ^JlA^J boshAlmak,
^^JUjy boshAnmak ; (by flowing)
(jAi\ Xkmak; (by flowing into)
jt c.^^31^ munsabb-61.
Emulation, s. CU^c ghayr^t.
Enable, v.a. ^Ijjl ikdar-et, J^Ljlj^XiiU
muktedir-kzlmak.
Enamel, 5. L^J mina (minfi) ; , v.a.
C^/illjll^j minE-ishlEmek.
Enamoured, a. ^jLilc ^Ashzk; to be
(delighted) ^^.J-jlj bay?lmak,
(j.AjkXif:*-kkoshlanmak.
Encamp, v.n. <j*)f y^ ordu-kyrmak.
ENCAMPMENT [109] ENFILADE
kh6-
Encampment, s. jj\ 6rdu ;
6rdughyah ; ^j^>- -^kurulmish-bir-kAch- chAdzrler.
Enchant, v.a. ^s^3
sihr-et; C.
sevindirmek ; LlXtJi A^
shuna-ghMmek.
Enchanter, 5.jU^stf**
sihrbaz.
Enchanting, a.^J<J
dilbEr.
Enchantment, s.^s^1sihr; ff^y*
9 sevinj ;
^.ijLi^^ kh6shlanzsh.
Enclose, v.a. C-Lc^j>- chevirmek,
kushXtmak; ^uJJ leff-et,
Ucsr! ichina-komak.
Enclosure, 5. L5l>- ha'it.
Encore, int. (French) j.^/1 jjjdj*'
afErim-afErim ; IfcJ J bb?-daha.
Encounter, s. ^JOs^i-^j^ rlsst-ghfilish,
c JusJ tesslduf ; \jZ*^ du^ush ;
, VM. cJ^ic^-j^ rlsst-ghMmek,
'<_JjW>* tessAduf-et ; CJv4*l^SjJ
dii^Aushmek.
Encourage, v.a.cX^Jj j^J yuz-VErmek;
CX^JuJi^^j yureklEndirmek, C.
cL^^Jj jessaret-VErmek ;
VErish-et.
Encouragement, s. J^j-U teshvik.
Encumber, v.a.j\ jb bar-61 ; ^
S2kz'ndz-61, L^X<r>j^&*3u*o sekmdz'-
-VErmek.
End, 5. ,
j! uj ; CJyo sdn^r ; C^ol^3
nihayet, d^^Vc ghayet, /*^^i enjam;
, v.n. CX*CJ bitmek, tlX^Ju-^:
kessilmek, CiX*i.^=^J dukfinmek,
kAriz-61 ; , v.a. CJ^J bitirmek ;
kessmek; ciiJ dukEt-
mek; !/l^J'l itmam-et;
to make an
end of . . . . , C-Li ,== kessmek,
CA^J bitirmek; of
one's self, cX^^^^^'Jo^kendi-kendini-Mdurmek ; to put an
end to, cX^xj bitirmek, i3*$\j
wngunu-llmak, ^_^o men"-et, Xj\>-
(j*\ charE-bulmak ; to
life, dXjjJj\ wldurmek; to suf-
ferings, tJ'OJ^jj*^^:^ eziyyetdan-
kurtarmak, cX^jJ^l *jJ^-Jjj^-j
kurtulsun-deyu-wldurmek. [-komak.
Endanger, v.a. {j*f JU^J^J' tehlik^yE-
Endeavour, v.n. ^*jl>- chXh'shmak,
\\^~* sa"y-et, ^*^V bXkmak. [tassz.
Endive, . ^Al^iXy firEnk-sXla-
Endless, a,J*-Jjl^3 nihayetsiz, UJ^J
dukEnm^z, 4J\|},J bi-nihayE.
Endow, v.a. julebj^jj Irad-bA^A-
lamak ; JpLj'i_ o>r?';^ muttAsszf-kzl-
mak.
Endure, v.w.jj^ijLl? dayanmak,
surmek, j^l? bakt-61,
o paydar-61.
Enemy, s. ^j^-lJ dushmEn, .>^3.<.
khXssm, jtXc "adiivv.
Energetic, a. ^ j^llj! ishghyuzar ;
^UJl^ chXb'shkln. [I!E.
Energetically, arf. aLlc^-ji ghayret-
Energy, s. CL^s. ghayret ; CLJyi kuvvet.
Enfeeble, v.a. \<~JLx*y za"if-et.
Enfilade, v.a. (J^^^'^ yndn--Almak, cJ^^^^^JJb yandan-
ENFORCE [110] ENTER
Enforce, v.a. \ \^\ Jjra-et,
(J^<j\su^(&xi hukmunu-fi"la-chkar-
mak.
Engage, v.a.JP*?j}*
tutmak ; \JjitZ~4
meshghul-et, 1JU-M ishghal-et ;
Jk<;V. yazmak, ^J.j^Ctahrir-et ;
lcl^>. jenk-et; , v.n. CXc^J^SMz-vErmek, I J^t7 ta"ahhud-et;
J^b yazzlmak; \<&\Lo muklvelE-et,
1Jy kavl-et ; one's self, C-U^Jj j-
swzlEshmek, cX^JjJ^-s swz-vErmek.
Engaged, a.^jtszA A$XJ ta'ahhad-etmish ;
N^j va"d-vermish ;
meshghul-olmish.
Engagement, s. ^j\ ish, U
m^shghuliyyet ; J^-o s^z, *\cj va"d;
LLX^^- jenk, *>ji+ muhare'bE ;
<djUU mukAv^lE, Jy'
kavl.
Engine, s. +f>- charkh, uJi alet.
Engineer, 5.Lys
r^f- charkhji; (civil
or military) ^-JO^o muhEndiss.
England, s.9J&j\ Inghilterra.
English, a.jJ&! Inghliz. [hkk-et.
Engrave, v.a.fj*fi* kXzmk,
Engraver, s. cJ&>- hekkyak.
Engraving, s.*~}j&**>\) bXssma-r^ssim.
Enjoy, v.a. (possess) ^C)!U malik-61,
jlj na'il-61; (derive pleasure)
kh6shlanmak, dJ/*cJo!
^ jjix< miit61ezziz-ol ;
one's self, ^f^ci-i^i. khoshlanmak,
eghlEnmek, IU^ safa-et,
Enjoyment, 5.
Enlarge, v.a.
telezzuz.
biyutmek,
Cvi^-l^i ghenishlEtmek ; , v.w.
CXe^J biyumek ; upon, iO'L^aAj
C^UJ^s tXfszlAta-ghirishmek.
Enlightenment, 5. CuUjU^ ma^lumlt.
Enlist, v.a. J^jU*fl^Lx "XsskEr%Aa-
-yazmak, .^ tahrir-et; , v.n.
-yazzlmak.
Enmity, s. dushniEnlzk,
l J^c'
'davet,
nefsaniyyet.
U- jan-Ennui, s. (French) ^sekmdzssz.
Enormity, s. c^&-lc3 fXzahat.
Enormous, a. Ll-WCJj p^k-biyuk,
Enough, a. and ad. f^y. yetishir, yu
yetEr,j&sC^^ JJLz.\ yetish&jek-kXdar,
u^ljJuij^jU^ kifayet-mikdarz.
Enquire, v.n. ^jye s6rmak ; for, or
after, ^cjt^> sormak.
Enrich, v.a. l^-^ruj zEnghin-et ;
(embellish) ^^ tezym-et ; (with
jewels) \*-+*> r'J tersz"-et.
Ensign, 5.jjlr^V^ sXnjk, jVJ bayrak,
3b bandara ; jljJl^-j bayrakdar,
sAnjakdar.
Enslave, v.a.\j~*\
esslr-et (yessir).
Ensue, v.n. ^J^u^ chzkmak,
hasszl-61, Ic-^J/ terettub-et.
Enter, v.a. tiX<^ ghirmek,
dukhul-et, ^Jr^b dakhil-ol ; (write
down) 1 JuJi kayd-et ; into (com-
mence), LlX/-^ j-^ ghirishmek,
Ici-SiU^ mubash6ret-et.
ENTERPRISE [111] ERRONEOUS
Enterprise, s. ^L\\ ish, jK kyar,
CL^-lL^ miibashe'ret.
Entertain, v.a. \ Jj-3 kXbul-et; Jf^S-ll
Xlzkomak ; cXc;jJa
CX*^ cX^yeinek-VErmek; C,
besslEmek ; IjU*^ izmar-et,1
"Xklma-kXbul-et. [L^iLJ ziyafet.
Entertainment, s. <)L2
Entice, v.a.It-Jjs*- jezb-et, *
Enticing, a. i^o && dilfirib. [datmak.
Entire, a. Xj\**t yekpars, \^&J bitun,
l*\jtXmm, J-AO tekmil ; horse,
d>\ Xt, jkA ayghzr.
Entrails, s. pi. Jj^-yV ba^Azrsak.
Entrance, 5. (act) ^j+^> ghirish,
i-J dukhul ; (place) j-J kXpz,
medkhal.
i Entreat, v.a. \
\s>-j rija-et, \jl-3 niyaz-
;
Entry, s. y kXpz, J.>-J^ medkhal ;
(registering) <xJ kayd. [ta"dad-et.
Enumerate, v.a. (j^ul* saymak, Ij^J^j
I Envelop, v.a. J-;U sarmak.
Envelope, 5. uJi zarf. [hassud.
, Envious, a. ^^ kezkXnj, Jj-^-
|Environs, s.pl.j\f>- jzwar, uJtJW etraf,
c-y kurb.
jEnvoy, 5. ^*dl<J^y 6rta-elchi,
^tf^VJ^o^asr makhsuss-^lchi.
'
Envy, 5.<UJl^J! kzzkXnma, Ju^j^ hassed;
, v.a.^^)\sji kizkXnmak, Vv.v.r-
jEpilepsy, 5. ^^ sXr"a. [hassed-et.
! Equal, a.j bir, t^jL-tf mussavi; (in
aSe) u!/^ Xkran; (in rank) .=>
kyufv; , v.a. !(^5L^o mussavi-61.
Equality, *. dAL~ m6ssavat.
Equalize, v.a.IcJjl
^> mussavl-et.
Equally, ao7
. ^jjlLU^L^) mussavat-
-UZ^FE.
Equalness, 5. d^^L^j mussavat.
Equator, s.\ji*\
L>- khXtt-i-isstiwa.
Equatorial, a.C-.^>.^< A>^-*'
^^ khatt-
-i-isstiwaya-mensub.
Equilateral, a.cLJi\i*Sj\~s*c mutessa-
viyyu-'l-Azla".
Equinoctial, a. C-.^\< <b^^j! ia^ kbatt-
-i-isstiwaya-mensub. [-leyl-u-nihar.
Equinox, 5. jl^jJJ-^^Lj tessavl'i-
Equip, v.a. <J^l)jJ donatmak, !J-fsT
tejhiz-et. [hXkklniyyet.
Equity, *. U*j)&c "adalet, C^JU>-
Equivalent, a. tJjL^ mussavi ; , 5.
^ojc "zvez, jL^jlJJ karshilik.
Era, s.j\j \^> mebd^'i-tarlkli,
Erase, v.a.^oj^ bozmak, ^iy tErkm-
-et, IcL^ hakk-et.
Erect, a. C)oJ dik, -^cjt do^Aru, Jljj
ka'im, J^c "amud ; , v.a.
dzkmek, \i^^zj nXssb-et ;
kXld/rmak ; ^J^V. y^pmak, lliJ bina-
-et, 1 lUl insha-et.
Erivan (capital of Persian Armenia), s.
L^^-i (J^j Rfevan-shehiri.
Ermine, s.fja\J
kakiim.
Err, v.n. (mistake) <J^\ \L>. khXta-et; (wander)
d61ashmak. [khAta-sawAb.
Errata, 5. pi. erratum, 5. <
>l^*Uari.
Erroneous, a. ^/J^V, yan^flish (yanish).
ERROR [ 112 ] EVAPORATE
Error, s. ^j. y^n^zlzsh (yanish),
jlliflj (yanishlik) Uas^ khXta, ^sehv, c^Jl* dAlalet, J5U dXlal ; one
in error, JU? cUll ; one who leads
into error, J*J* mudell. [bahhir.
Erudite, a. Jlc "ialim, ^^V2^3 route"-
Erysipelas, 5. ^jjsrib yilAnjtk. [-shehiri.
fjjuj\Erzrum-
kurtulush, U^1U.
selamet;
firar ; , v.n.
khalass-
^i yakayz-kur-
-JJ kXchmak, \
^. yassAkjz;
ihtiylton-tErfik-
, v.a. C^/i^y^
bErabEr-ghitmek. [khlsss.
Especial, a. ^y*^ makhsuss, ^U&
Especially, ad. U^AS--* makbsusson,
l*tfj^r>-kbussussa, ^L>- khAsssatan.
Espouse, v.a. J^JI Xlmak, Wjj? tezev-
vuj-et ; (a cause) ^^ ' iltizam-et,
Ic.^^2'' tssahhub-et.
Essay, s. ^y^ tejribE ; ^Lj^ rissals ;
, v.n. and a. (<*s\t bXkmak,
denEmek,
imtzhan-et,
yoklamak.
Essence, s.
Essential, a.
tejribE-et ;
b tartmak, J^4%
[^jjrub.
Issl, ^ kyunh ; (spirit)
*! Assli ; (volatile) jLt
tayyar ; (necessary) *filazz'm
miitahXttim.
Establish, v.a.(J-^^-\ achmak, ^
kurmak, l^j-^-oU te'siss-et,
paydar-et. [diikkyan.
Establishment, 5.jj~-*,-jG
te'siss ; ^^^
Estate, s. cJW emlak, ,^^ arazT,
i^jLc mulk ; L&1;JU mAl-u-eshya ;
-haysiyyet ; *-J; rutbfi.
Esteem, s. j\~-\ i"tibar; J&) nXzar;
, v.a.\j\~s-\
i"tibar-et, ^'^.^ say-
mak, \J& nXzar-et, \ Ac 'Ydd-et.
Estimate, s. u.a.1^ keshf,(j^^ takh-
mm; , v.a. \(j~*sC takhmin-et.
Eternal, a.^Jj\ j L^JJ! eb6di-vE-ez61i.
Eternity, s. (past) Jj!ezel ; (future)
Jul ebed; (state of) u^o Jo^ ebediyyet,
CuJjl ez^liyyet.
Ether, 5. ^^jj u;^ 16kniAn-ruhu;
(ethereal matter) ^Jl essir.
Ethics, 5. J9/. jil^Ac "ilmi-akhlak,
Cl^Ljjl ed^biyyat.
Ethiopian, 5, ^-V: ^^r-5 siyah-"arab.
Etiquette, s. cUjlc "adet.
Etymology, . jlsh-lUshtikak; uJ
Eulogy, s.jjj2jli-j sitayish. ["ilm-i-sarf.
Eunuch, s. (^^ khasi; /*jU- khldzm;
^^>'h tawashi.
Euphrates (the river) s. uf^J Cl^y
furat-nehri. [takhliyyE-et.
Evacuate, v.a. ^4JL>^- chzkmak; \^s^
Evacuation, s. <ui^sT takhliyyE.
Evaporate, v.n. ^A^*-^ uchmak, (J^>jjj*
kurumak; , v.a. ^/*Jlx)lJJ kaynat-
mak, (JsCj>-*\uchurmak, ^J,
kurutmak.
,
EVAPORATION [113] EXASPERATE
Evaporation, s.
uchup-bukhar-61maklik.
Eve, ^.|*ll^>-!
Akhsham.
Even, 5. /ll^l Akhsham ; , a. JjJ
duz, iU4Jb hemvar ; <*-!? d6g^ru ;
*jJfL^~>jj bzr-siyAkda ; <jlj<L-lj
bAsha-bAsh ; , ad. <d-j bils, isJ da,
lh_c=*-^ dakhi
; even so, ad.J\Jj\ uy\E.
Evening, s. /*ll.^! Akhsham, ^xSj/UrMAkhsham-wAktz.
Event, 5. UJj wak"a.
Eventually, ad. L^-^lfr "akzbet.
Ever, ad. Ujlj da'ima; ^JCJ^^J bir-
-wAkztda ; for ever, 1 Jo! eb^dsn ;
for ever and ever, tib^Jo! eb^de-?l-
-abad; ever and anon, fy)jj> bir-
-duziyE ; ever since, ^-JJcjjJj! 61-
-wAkztdan-beri.
Everlasting, a. J^i^jJ dukEnmaz,
j!jj^ bi-zewal, JjJ.J lEm-yezil.
Evermore, ad. J^jU,-J fimaba,ff
d,
il^-'l-ebed.
Every, a. j& hsr, ^jyb hsr-bir;
day, \jfjb liEr-ghyiin; other
day, LjjJ*\^p3 ghyun-Xshzrz,
^jX Ju
j^^r^f.\ iki - ghyunda-bir ;
thing,^<_5~>/k hJEr-shey ; one,
-body, u~jlb hEr-kess ; where,
Xj)Jb hEr-yEra, iftyjjb hEr-yErda,
- whit, bit, &p*-jJb hir-
-wejhila ; jji^V^sj bitun-bitun.
Evidence, s. CJJ\^& shahadet ; Vi^lSJ
delalet.
Evident, a. SJoJ Jifjjlju^ meydAnda, jl Ashikyar,
y&ll? zahir, ^.JJ bedlhi, ^tX>*V
bedldar, lfcX>y& huweyda.
Evil, s. CJiJ^> kywtuluk, <jiLi
fenalzk, ^j su*; jjo z^rar, iJl^io
mXzarr^t ;L bela, CL^**^ musstbet;
s felaket; ^^c "Ulet, ^^; , a.
^J> kyutu, LJ fena,
uJ kXblh ; the evil one, ^.^xl^lk.-*
sheytlm - la "in ; the evil eye, JaJ
nXzar ; evil-doer, s. fjS? m^jrim ;
evil-speaking, 5. ^^ buhtan.
Ewe, 5. l^U mariya, \*f\t ***f*dishi-
Ewer, 5.(JJj>\
ibrik. [k6yun.
Exact, a. u^c^L do^Aru, /%uJ tlniAm,
/*lj tAmm, ^^ sahzh ; , v.a.
(_*)! Xlmak, ^jjJic-J^Dj-a swkyub-
Xlmak, ^J^c.J^.^l^^Ua^ mutlXk-
-isst6yub-Almak ; !J.r^rsr> tahszl-et ;
Iv^Jit Oleb-et.
Exactly, ad. A\J tlmm, /Uj tAmAm ;
U^5sahzhan.
Exactness, s. jpjjjt d6^Aruluk.
Exaggerate, v.a. l^ulU^j mubAligha-et.
Exaggeration, 5. <ull-^ mubAligha.
Examination, .
<uljj.> yoklamak,
^jls^l^i imtzhan.
Examine, v.a. ^J^^. yoklamak, JUJ^
bXkmak, !<!UjW mu"ay^nE - et ;
IjjlsdLotimtzhan-et.
Examiner, s.j+**> mumeyyiz.
Exasperate, v.a. &*jj3* kizdzrmak,
dAnltmak.
EXASPEKATION [114] EXERTION
Exasperation, s. ^li-^lj Ui
darghmlik. [6ymak ; Las*- hufr-et.
Excavate, v.a. ,J^J3 kXzmak; JUJ^
Exceed, v.a. CJvks? ghechmek, (J^>\
Asbmak, \ j^f tejavuz-et.
Exceedingly, ad. Cl*-^ ghayet, <jd^>lc
gbayetla, u^-olu beghayet.
Excel, v.n. and a.jlJjls fa'ik-61.
Excellence, 5.cJJjjl lyilik, <j!W
a"lal*k; jyJ tefevvuk, L^-jUfT;
rujhaniyyet.
ExceUent, a. j^Ck pek-iyi, IWcJj
pek-a"la, jd'j^>- ch6k-Tyi.
Except, arf. (UllJ^J dan-bXshka,
tj^Ui^J dan-ma' 'ada, <d*3i(jJ ^an-
fXzla, L^i^J dan-ghayri ; , v.a.
Ui2o\ isstissna-et, ^J^lgl^>r.^^
musstessna-tutmak.
Excepting, arf. JLjllJ^J dan-bAshka,
Ijccl^^t) dan-ma"ada, J^Lai^J dan-
-flzla, u^c^J dan-gh^yrz.
Exception, s. L.lJ isstissna.
Excess, 5. *Lai fazla; t^l ifrXt; to
commit excesses, ^4^2>lb tXshztmak,
(J*jy*\ Ashirmak.
Exchange, s.^^4 dtyAish, <^5/
Ji!jL miibad^lE; bill of ,
p61icha ; course of , y^\ kanbiyo ;
, v.a. cX*)J&gj dighishdirmek,
!Jj JuJ tebdH-et ; , v.n. \\j&3 di-
^Aish-et, \&?>\J> tranpa-et, Wjl-^mu-
Exchequer, .
fcJJs*kh^zinE. [bade"lE-et.
Excise, s. L-jl^^-1 ihtissab.
Exciseman, s. <*3+< ^ C-^L-^>-l ih-
tissab-me'muri.
Excite, v.a.IcX^/a^ tahrlk-et ; \j\>
te'sir-et.
Exclaim, v.n. ^J^cU*- cb^Azrmak,
^J^iU ba^Azrmak, \\AJ nida-et.
Exclamation, s. \ Jo nida ; note of ,
IjJ t-Jy^>- harf-i-nida.
Exclude, v.a. ^^\ jf^ icheri-alma-
mak, cX**cjl J^-J kabul-et-memek.
Exclusion, 5. 'adm-i-kabul.
Excusable, a.j^J^o mazur.
Excuse, s. j&& "uzr-, <Gl# bahanE;
, v.a. \ *$. "Afv-et.
Execute, v.a. \\j&-\ ijra-et, c
fi'lE-ghetirmek; \J kXtl-et; JExecution, 5.^5*-! ijra; JcjkXtl. [Assmak.
Executioner, s. <SL>- jellld.
Exemplify, v.a. <^**jf& J'd^ missal-
-ghetirmek, \^t^j temsil-et.
Exempt, a. t^J beri, uJ^ mu"Af,
jjjl azad; , v.a. 1 ^ic "Afv-et,
lu^lx^ mu^lf-et.
Exemption, 5. u^-ilxo mu^Afiyyet.
Exercise, s. (bodily) L^*^- har(6kEt ;
(for improvement) ++^ ta"lim ;
(military) *-L*Jta"lim; (performance)
\j>~\ ijra ; (lesson) ^P derss, ^J
ta"llm, <ull!a^ mutala"a ; , v.a.
ta"lim-etdirmek ; (a
profession) cXcjl etmek ; (a horse,
&c.) Cj^o;^ ghezdirmek.
Exert, v.a. luJ^ sarf-et ; 1
jl^l
:
ibraz-et; one's self, \^_^ sa"yet
!d^c ghayret-et, J^1^ chabAla-
mak. [<u]L^>- chabAlama.
Exertion, 5. x-s sa"y* ^- ghayret,
EXHALATION [115] EXPLODE
Exhalation, s. j\sT bukhar. [bitirmek.
Exhaust, v.a. CXii J dukEtmek, cExhaustion, s. C
J bitirmeklik.
Exhibit, v.a. c
dukEtmeklik;
ghywsstermek,
,--J seyr-etdirmek ; j-ibraz-et.
Exile, s. jf* surghyun, j nefy,
J&* menfI ; , v.a. c
mek, \o nefy-et.
sur-
Exist, v.n.j\j\) vftr-61,j^tf kya'in-61,
T^* mevjud-61, bulun-
mak; CJ ghfechinmek, \(J~*3
t^"ayyush-et.
varlzk, kevn,[Existence, s.
i^oy**} keynunet, L^*oJy>-^ mev-
judiyyet, <^-j vujud.
corbitant, a.Jjjlrs^.* ^J^s*- hadden-
-mutejaviz ; jllg^J pek-plhAli.
ixotic, a.
xpand, v.w. JKWJW yayzlmak.
pansion, s. ^LsULb yayzlmaklzk.
ect, v.a.(J*-!\) bAkmak,
ummak, I^JA^UJ me'mul-et.
xpectation, s. jj^t< me'mul,
| unrid (umut), ^j^ry terejjT, c.
terakkub.
Expectorate, v.a. cJ^^j tukyurmek.
pxpediency, 5. L^wsU^o munass6bet,
luzum.
Expedient, s.Xj\>- charE, <_$j3 kolay,
i4.> y61 ; , a. C_^VM:W< munassib,
i> >j^ laztm.
Hi xpedite, v.a. !J^js:^ ta' jfl-et.
xpedition, s. L^vC^o siir"at ; Jcs
"AJ61E; irsal; yL seffir ;
W sefEr-arkadash-
[sri".larz-takzmz.
Expeditious, a. CX'Isw chabzk,
Expel, v.a. J^^ji' k6^Amak,
def'-et.
Expend, v.a. lp- kharj-et,
sarf-et, ^U-^. kharjamak.
Expense, s. </=>- kharj, u-o^o mXss-
raf, u_^La mXssarif,
mXssarifAt.
Expensive, a.jtij^o mXssraflz.
Experience, 5. ^j ghy^rghi, C
ma"lumAt, <sT tejrub^; , v.a.
ghywrmek, c
bAshma-ghMmek, l^sT tejrubE-et,
>- chekmek; , CX<UJ
d^nsmek.
Experienced, a.^Ij'UjU^o ma"lumAtK,
E, c_^^ mujerreb.
Experiment, s.tejsz? tejrubE,
Expert, a. j^o iisstaz (ussta).
Expire, v.n. C3^)jl wlmek ; c3v*3j-s
s^nmek, jlj^kuj muntafi-61; (a
term) C-L*Ju ghfilmek, j!j*Uj
tXmAm-61, \&~<} munklzz-61.
Explain, v.a. !ujl>yt7 ta"rif-et,
anglatmak (annatmak).
Explanation, s. cjj;j ta"rif.
Explicit, a.<fl>j*
slrzh, ^J^-^ achik
Explode, v.n. ^< pXtlamak ; ,
v.a. LlX*^ ^f! Xtesh-VErmek,
Xtmak ; CX*jjj^=- churutmek,
ibtAl-et.
K 2
EXPLOEATION [ 116 ] EXTRAORDINARY
Exploration, s. <Ujl*^ j u-Q^ keshf-
-VE-mu"aye'nE.
Explore, v.a.<J*ksj}. yoklamak, \teJ\x.*
mu"aye*nE-et, \^ ......*rf tejesssuss-et.
Explosion, s. ^Stb pAtlayish, ^1Atzsh ; y~~> sess, \ Ju<? sAda.
Export, s. C-?U-^1 ikhrajat (p/.) ;
, v.a*CX^^JJjic^llbjl? dzsharz-
ghywndErmek.
Exportation, s. *^jt ikhraj, t^b
&*jAJZ dzshan-ghy^ndErma, L
Exporter, s.cJ
-61an-bAzzrghyan.
Expose, v.a. (to view) <J>y ^3^ Ju^j mey-
dAna-k6mak, ^<;VJu>- <OiJu^o mey-
dAna-chzkarmak ; (to shame) !(Jj3;
rezil-et, CX*^ydl Ela-vErmek, <OLJ
CX<^^ lissAna-ghetirmek ; (explain)
l^lo beyan-et, U^Jj^i suweylfimek,
I la*J bAsst-et, (J*^ achnwzk.
Express, a. \^yej& makhsuss ; , s.
j\j\3 tatar, ^jfljf* suruju ; , v.a.
i! ifadE-et, l-ajyw ta^rif-et,
lj beyan-et, \^*^ ta"bir-et,
j siiweylEmek, J^
mak; ^jAA-Mtf szkmak,
suyunu-Xlmak. [ujb^*J ta"rif.
Expression, 5. -.-*} ta"bir; ^J\j\ ifadE,
Exquisite, a. <jJjl>C>J pek-nazik, CJJ
uJJal pek-l^tzf.
Extempore, a. ^& j <u!\L L bila-
-mutala"a-vE-bedihi.
Extend, v.a. (J^V, yaymak ;
uzXtmak ;-
, v.w. ^*j> yayzlmak ;
^J^^j varmak.
Extensive, . ^lj VASZ", ^j^& ghenish,
<jJ;-J biyuk ; J kyuUI.
Extent, s. jlja^l imtidad ;
mikdar ;<L^
Extenuate, v.a. \ i*Jj*&ss? takhflf-et.
Extenuation, s. u.oi;0'^
1
takhflf.
Exterior, s. ^^> dzsh, ^j^>- kharij
> o.i^c
5^^" kharijT.
Exterminate, v.a. c
^^.J kzrmak, (J^J^.
-kXzzmak.
isstlssAl.
bitirmek,
unu-
Extermination, s. ^
External, a.<^TJ\*~ khariji,
Extinction, s. UW itfa ; ^lylil inkerAZ.
Extinguish, v.a. LlX^jJ^-j swndurmek,
llstl itfa-et.
Extirpate, v.a. c^^^swkmek,^jlJL>-
chzkarmak, l^JjkXl'
c
-et.
Extort, v.a. ^J^L^ jebran-Xlmak ;
CXicd^-j^Ls*-! ijbaran-suweylEtmek.
Extortion, s. ^ijull ^jb \j+s>- jebran-
-parE-Almaldik.
Extra, a.Juij za'id, <UuoJ fAzla, ^JoL-^-
-^.jl^. hissAbdan-kharij.
Extract, v.a. ^^\JL->- chzkarmak;
^J'./*J1Xlmak ; I l-ri-l ikhraj -et,
\, l^sdLJ isstikhraj-et, s. 8&*J nebzE;
jtjJt^Jbir-mzkdar ; <U?iL>- khulassE.
Extraordinary, a. ^jUJtj^3fevka-'l- '
gharib.
EXTRAVAGANCE [ 117] FAIL
issraf ;
deli-sXch-
Extravagance, s.
sXchma, ^->
massi.
Extravagant, a.
deli, u^-s?" mejnun ; &j\jj*s? mej-
nunanE.
Extreme, 5. c: -fy nihayet, <^y.lc
mussrif;
ghayet, tej-jJd-ol^J nihaye'ti-derejE;
, a. ly, ad. ajj^JJu*- hadddan-
-ziyadE, u&! Xshiri; Jo<xi> shedid.
Extremity, 5. C^olf nihayet, ^1 uj ;
cyjJb shiddet, L fErt, L\ ifrAt.
Extricate, v.a. &*J5jf kurtarmak,
1^^>- kh^lass-et.
Exult, v.n. dX*3^-o SEvinmek, \ }e>- hXzz-
-et, \ ~~* messrur-61, AJ^)
khdshlanmak.
Exultation, s. &*+J~i SEvinmE.
Eye, s. ) ghywz, ^ "ayn,
cheshm ; (hook and)
kopcha; , v.a. JK*?^ bAkmak,
j ghywz-dikmek.
Eyeball, s.j ghywz.
Eyebrow, s. ^15 kXsh.
Eyelash, s. CJ-J/ kirpik.
Eyesight, 5.J^ ghyuz,^ bAssar.
Eye-witness, s. cJJ!>l$> J
-shahidi, JJbll shahid,
shahidu-'l-'f
ayn.
F.
Fable, 5. Jli^ missal,
Fabric, 5. A ypz, LJ bina ; (J^
hey'et, jCfc heykM; ^il^JJ kumXsh.
Fabricate, v.a. CXJ^ duzmek, J^.ypmak.
Fabulous, a. 'i j*e\ Assh'-yok j ,J^^
i^fjg Xssh'-y6k-ghibi,
mXssAl-ghibi.
Face, 5.J^> yuz, ^f>- chehrE,
surEt (surXt) ; , v.a. ^j^Jd^jJ*;
yuzuna-bXkmak ; (J^j^^f^^ kar-
shz-durmak, ^J4JL.J? dayanmak ;
l wrtmek, ^<ibljj kXplamak.
Facet, 8-. &>-\* facheta.
Facetious, a. ^Facetiousness, s. c
Facilitate, v.a. \J-f-J tesshil-et. pet.
Facility, .
^j^Sjj k61ayh"k, L^l^^-jsuhu-
Facing, 5.j^> yiiz, <tcil;U kAplama ; ,
pr. <!&~++ijs karshissma, 8&>~*+}jJ
karshzssznda. [-hal.
Fact, 5.<UJ>j
vak"a
Factor, s.^jsnj'U? sXtzji.
Factory, 5. <&>li fabrika.
Faculty, s. tUslsi- khlsssa, Cl?j3 kuwet ;
j\^j>\ ikhtiyar, ^J\j re'y ; (^.0.:^ smf.
Fade, v./z.^ju)j-tf
solmak, ^*Jl Xtmak ;
7=- away, j^Jj|j za'il-61, jlc-^jU
gha'ib-61. [-ghibi-chXlzshmak.
Fag, v.w. JH^LJI^I^JU^ hXmniAl-
Faggot, 5.^^<!J^jLjl JL^jJ inja-odun-
-dem^ti.
Fail, v.n. (j.+&+>- tJ*jj bosha-chzkmak,
^JxiU.Jjl uymamak; ^*jj^ bozulmak;
^jU^^jJOj! uyduramamak; jt^^Lftxi
mufliss-61, J^j)t-J^L top-Xtmak ;
kussur-et ; !c3JuU^l etma-
mazlzk-et.
FAILING [118] FALSEHOOD
Failing, s. jy kussur, c,^*?. ayb,
C^s-LS kAbahat. [lik.
Failure, 5. ^/Jls! iflass, C^UJU mufliss-
Faint, a. ^j^^Lb b&ytlajak ; (colour)
v_p.i^- khAflf, (j^~\tichik
\ (smell)
-c\ \ghir ; (voice) tecu! inja, ,.^\>
bayghm ; , v.n. (j*4iH bayzlmak.
Fainting-fit, s. <UJjlf bayzlma.
Fair, a. (beautiful) Jj^ ghy&zel, ^Jj
dilbEr; (fine) (^jy ghyuzel, <^>-\
; (favorable) ^^Vjl uyghun,
muwAfzk ; (not dark) o^Ltf
sAri, ^t^J beyAz ; (bair) d&lj
lipisska ; (kind) ^Ijll?tAth" ; play,
hil^ssizlik ;to give fair play, <-
hilE-etmamek, ur&TJ***
kharijdan-kXn'sbmamak ;
the fair sex, J^j^ kXrzlar, LJ^^UjlL
ta'ife'i-nissa, ^^J^j^s kXri-kzssmi;
, s.jf\u pXnayir.
Fairy, s.i-^J peri.
Faith, s. ^Uj! ImAn ; ^J dm ;
i^tikAd; C^vJwol emniyyet,
l"timid ; bad faith, ji-rsri) yalAn-
jilik, J^jU- khi'inlik,
khzyanet.
Faithful, a. -i ; the faithful, s.pl.
musslimm,(j~~yo mii'minm.
Faithfulness, s. L^o sXdakAt.
Falcon, s. u^MA shahin, jjlc^t do^An.
FaU, 5.<U-i>j
J dushmE; , v.a. C-U^jJ
dushmek; ^J^iw yzkzlmak ; cXwl
fenmek; cX^Jl^ol^ pahassi-enmek ;
*\j bXshlamak; asleep,
^ uykussu-ghMup-
-uyumak; cXJj! wlmekjc-jlijvefat-
-et; away, ^4j|^c.-y^J dwnup-
-brakmak ; cX/ J dushmek,
^Jjy y^kilmak ; ^J*^Jux*a za"iflan-
mak, J^llif^Jft^^llj yAltn^tz-kemik-
-kAlmak; back, C^^K^-j^ gheri-
-chekilmek ; down, LLX*-iJ dush-
mek, (Jjksij yzkzlmak ; in with,
luJjLaJ* tessaduf-et, C-Ul^Ptft-w^,
rXsst-ghElmek ;\ U^tAfU* muwAfkXt-
* -et; off, jul^ XzAlmak ;
< yl^
brakzp-chekilmek ;-- out,
tessAduf-et,j^j-J\j
wAki"-
-61; ^^-tjy b6zushmak, llc^c (kaw-
gha)-et; short, CtUi^LL)-^ eksik-
-ghElmek, ^^l/Jy^^jl^J nissAbmz-
-bulmamak; to, J^.Llb bXsh-
lamak; to leeward, fcalljld^j
CiXi^ ruzghyar-Xltma-ghitmek.
False, a.jj-i^b y^n^tlish (yanish),
JujlJ fassid ; ^1) yalXn ; ^c^^.
yalXnj/; J^jliij tAklid; <Ujl> yapma,
<tjjJ duzniE, <t^Jjjl dydurma ;
U..JIJJ kAlp; <U>>L sakhtE; ^SlsL
khl'in; U^-,J
biwefa, J^SJ^J^sAda-
kAtsfz ; j U muzevvir ;- witness,
j^j^X&Lij shahidi-zur, c_?*^Jil-i>jjX>
yalAn-shahidi ; false-witness, s, \JJ\
iftira, ^li^J buhtan, ^L yalAn.^j^
tezvlr.
Falsehood, s. JL yalAn, <?j kizb ;
jLsrL yilAnjflik; ji^l^ khl'm-
lik; ^5|j^ sAdakAtsizl/k, U *J^
adEmi-wefa.
FALSENESS [119] FARRIER
Falseness, 5. ^Jb yalXn ; y/B*\i yan-
gftish (yanish), lli>. khAta, <jd-Jju
(yanishlik). [flinlm.
Fame, s. d^-> shuhret, jl^a-ll ishtihar,
Familiar, a. L^v-^J dosst, c^
s*kt-d6sst ; <Oli~cjJdosstanE ; j A~
tekllfsiz ;US kXba.
Familiarity, s. t^j~&& tekllfsizlik.
Familiarize, v.a. ^jJwJl Ah'shdzrmak;
one's self, ^*-lJl Ah'shmak.
Family, s. ^J>-^>- chojuk, j>yevlad ;
tJfJ^iA^1 ch61uk-chojuk, JjV^^
fev-bark, ^JL^j^Jjbi ehl-u- ayal,
j^ ev-takimi; J^j^ ojak,
silsilfi, <ul>- khanE, ^'jjU-
khan^dan, ^LoJ^J dudmln, Jl al ;
c*3 nev , L^ytf soy, i*}}*o^*>c s6y-
-sop, (^-^" jinss. [Ic ghila.
Famine, 5. ^d^*-^ achl/k; \z*z3 kaht,
Famish, v.a. (J<*3~\ aj-k6mak; ,
v.n. /^i!l5-p.i aj-kAlmak, (JL*&&-\ ajfk-
mak, cX*^r^^d^\ achlzk-chek-
mek. [pek-aj/kmzsh.
Famished, a.^^CiX> pek-aj.
Famous, a. j*~< meshhur ;
pek-iyi, IctcXj pek^a"la.v
Fan, s. ^y^ yelpazE; j**^* kAlbur ;
, v.a.^c^JLtfijlJj yelpazE-SAlla-
mak.
Fanatic, s. i^naxz* muta"Xsssb ; al,
a.
Fanaticism, 5. c_, ^.n^T ta Xssub.
Fancy, s. Jjic "Xkl, ^J zihn;tl^
&J^l kuvveti-miitekhayyilE ;
merAk ;. ,-^J *J kuruntu,
sXchma; , v.a. * kurmak,
z^nn-et ;
mek ; CX^iSo be^AEnmek ;to take
a fancy to . . . , CX*^^ W~ JAnt-
-isstemek; ClUjXj be^r^Enmek.
Fanfaronade, s. u_$ iXf.
Far, a.jjj^l uzXk, j^>! irXk,
ba"id; and wide, ad.
etrafa, ^jjs! etrafda; , ad. (much
more) v^>-fcJ daha-chok; (very)
C)j pek, j^ ch6k.
Fare, 5. (food) C^-^CXsr^U yey6-
jek-ichfejek ; (reception) ^Lelco mu"-
am^lfi ; (carriage-hire) ^-j
nubet-parassz ; (passenger)
mushteri; , v.n.
yeyup-ichmek; LlXfUs:^ ghechinmek;
(^A*\ olmak ; (j*f.j\ uymak.
Farewell, int. JUj du"akr,
Farm, s. cXi^ chiftUk ; Aja iltizam;
utli< mukAta"a ; , v.a. <0j| l^=
^J^JjLkira-ila-tutmak ; cX*^>^<Oy
kb-aya- VErmek ; \*}jA\
iltizam-et ;
JUJjalliltizama - VErmek ;
kullAnmak, ^J^V bAkmak,
fJzba^at-et; out, <ujy3
-VErmek; ciltizama-VErmek.
Farmer, s.^jf\J&~ chiftji ; u
ehli-zira"^t ; /^^l^ multezim.
Farrier, s. JcJju (nXlbXn, nXlbXnt)
na"lbend.
FARTHER [120] FAVOUR
Farther, a. ll bbJ daha-iJrzAk ; ,
ad.&<tfjl
l&J daha-wteya,
daha-wte'dE ; , v.a. Vi*^v yardzm-et.
Farthermore, c. &J j VE-yinE (vE-gheni:),
vE-hem-
dakhi, \& vekeza.
Farthest, a. JfC en^-uzXk ; at
farthest, ad. duA* olsa-olsa.
Farthing, 5. &s"l Xkcha.
Fascinate, v.a. ^Icbj^= ghy
lamak, I&&JI ferifte-et.
Fascine, s. i**^i chibuk-deme'ti.
Fashion, s. CJjU "adet, ^ ressim,
^ bichim, IJ^< moda, jjotarz
;
, v.a.
bichim-vErmek.
Fast, a. (tight) Lyu*esikt ; (firm)
miihkEm ; (quick) C3^l>- chabtk ;
, s. uruj, us siyam ;
Christian , J^J pErhiz ; , v.n.
^-' aj-durmk, ^Li^l aj
kAlmak; uruj -tutmak ;
Jbj) pErhiz-tutmak.
Fasten, v.a. ^J^oL-cLj bA^lamak ;
^^lA^JL^ szkishdzrmak.
Fastidious, a. l-iJ titiz.
Fasting, a. , 1 aj ; ^y^Tjj;^ urujlu ;
Fat, 5. Q\J ya^A; , a. (meat) ^Lcl>
t; (man) u^-i shishmAn ;
(beast) ****) semiz, ^!b'tawli ; ,
semirmek ; , v.a.
besslEmek, ClX/fJ4**s semirt-
mek.
Fatal, s. murissi-mevt ;
b6zulmassma-sebeb-6lAn ; <^c mu-
mu"ayyen ;A
mesh'um.
Fatality, ^. u^x^ll^e mesh'umiyyet ;
i sh^ amet. [enjami-kyar.
Fate, s. jjJ kXdEr; J.) Mum; li
Father, s. bb bXbA, jJo pHEr ;wife's
k'1^.13 kayn-ata; step , ,X^
Fatherland, 5. vuAtAn.
kulaj ; , v.a.Fathom, s.
\ Jj JjljLsl isskAndil-et ;
nglamak (wnnamak). [maz.
Fathomless, a. j*Ay. \^?t.^dibi-bulun-
Fatigue, s. ^JJJ^c^ y6rghunluk, u-^xJ
ta"b; Ci-Al^c meshakkXt; , v.a.
(3*J& y^rma^-
Fatigued, a. t^^-j^ ybrghun.
Fatiguing, tfjyj y6rar.
Fatten, v.w. c - semirmek ;
besslEmek, cv.a.
semirtmek.
Fault, s. Li^r-Lj klbahat, ^^ such,
j^5 kussur, <)irs^5j- junha, *j>-
jurm ; ^jilaiujsokAtlzk ; to find ,
v.n. L jpj|yc^->-U> kXbahat-bulmak ;
jl^j bahanE-bulmak, ^>
kussur-bulmak.
Faultless, a.j^j^ kussursiz.
Favour, s. *j* kErEm, u^\Xe "inayet,
lutf; ^JoiL-^j mussa"adE ;
hussnu-nXzar ; J^J yuz,
chEhrE, CI^i*tfsurEt ;
<UJ^i
sb kordela-bX^^z ; to curry , v.a.
FAVOURABLE [121] FENCE
CiX*ij, yeltenmek ;&Jbj^ muda-
hgnE-et. [mussa"id, (J^jl uyghun.
Favourable, a. ^J^* muwlfik, tXcL^o
Favourite, s. CJ^-J SEvdik.
Fawn, 5. -JjjbcX^ gheyik-yawrzssz,
v.n. ^iJii yXltAklanmak.
Fear, 5. ^y> k6rku, t_5j- khavf, A-.J
him, L^vlJ&t) dehshEt; , v.n. and
a.^J^JJ^jJJ
korkmak.
Fearful, a. $jf korkulu, JLsf^jf
korkunjlu, uJ^s-* makhuf.
Feasible, a.jjHjtfJlj ydkz'shzk-AKr, j^lj!
61ur, ^X'*^ mumkin.
Feast, s. CU*iL-<? ziyafet; (religious)
M\J+J bayram ; LJ^y. y6rti.
Feather, s. uy tuy.
Features, s. pi. U--; sima.
February, s. LLi shubAt.
Fecund, a.jjC.o c^J?" ^"^" chokJE-
ch6juk-d6ghurur ; J\^J-AS* mah-
suldar.
Federation, s.jUil ittiflk ; ^.Jii^
muttefik?n.[t_^j ayak-tEri.
Fee, s.*~ij ressim, Jo^c "awa'id; -Aj\
Feeble, a. U-AX<? za"if, J-Jy kuvvetsiz.
Feebleness, 5. cJx*? za"f, (JjJ^-Jy
kuwetsizlik.
Feed, s. eXu yemek ; , v.n. cXw
yemek, cXwC^-J yemek-yemek ;
, v.a. (jAA-j besslEmek ; cJ>j Jo
yedirmek.
Feel, r.a. J^j^ duymak, lt>/
->. hisss-et;
JUiJjt) dokunmak, J^b bakmak;
-> yoklamak.
Feeling, a.J&AS>-J> mErhametli;
hXsssass ; , 5.j^^f-^-
hisss ;CL
<IL*<^ kuvveti-lamissE ; ^j-L^l .....--^
hAsssasslik ; \^**&-j*e mErhamet,
L^N&A-i> shefakAt, c-^lJJc^J rikkXtz-
-kllb. [-ydpmak, U-iiJ tXklid-et.
Feign, v.a. ^~*-jL>^JJ^L> yalAndan-
Feigned, a. (jJo)b yalAndan,
y^pma, Jul&Jf tXklid.
Felicitation, s. cJy^-J tebrik,
tehniyyE, ^jJulcJj^.
Felicity, s. Cl^jUo s"adet. [aydm.
FeUoe, s. JwJ\ ipsid.
Fellow, s. ^^p- herif, ^IjJL^l arka-
dash, ^^jJJl;! ayakdash, (j^^^.
yoldash ; j&^Z ghedikli ; fellows,
^j-^M ikhwXn.
Fellow-citizen, s. u^fC*^> hem-shehri.
Fellowship, s.(jkJ*\Atej\
arkadashlzk ;
^L)^>-1 ikhwAnlek; cJjo ghedik.
Felon, 5. /*jV ^^JixjJjlJJ^^^ kh?r-
khabiss. [khabassetli.
Felonious, a. L2~++<- khbiss,
Felony, s.L5-^
<jl
<LrsX^- khersz'zlek - yakhud - kltillik -
-ghibi-junha.
Felt, s. te* kechE, <U= kebfi.
Female, a. and s.^jl^J
dishi ; c^UkXrz
; ^*J>kzz.
Feminine, a. (gram.)
HESS ; (womanlike)
kXrzyA-yakzshtr.
Fence, 5. ^J^^isTtakhta-
parmaklfk, j^.^ diwar, L^w->- chit ;
FENCING [122] FIELD-PIECE
, v.a.
v.n.
Fencing, s.
.Fennel, 5.
chevirmek ; ,
mech-ta"limi-et.
mech-ta"liini.
derE-6tu.
Feoff, s. jU-J timar, e^-clcj zi"amet;
^jUWy (J^^j^. yurdluk-ojaklik.
Ferment, s. 4>U mays (maya) ;
kaynama ; <Ujj^s>- churuniE,
kkma ; ^jOti telash ; , v.n. (J-
kXbarmak; ^_^>l_i->U kaynamak ;
takhammur-et ; ,v.a.
kXbartmak; J^JfUjlj kay-
natmak ;\ *+*? takhmir-et.
Fermentation, s. j^sC takhmlr,
takhammur; <U^LJi klbarma,
kaynama ;
Ferret, s.jLa3o sXnsar (?). [churumE.
Ferrule, s. ^j>J^ prXzwXna.
Ferry, s.c5^*X-jsr ghechid-yeri.
Ferry-boat, 5. ^U kaytk, jV^y tom-
bXz, CA1^= kelek.
Fertile, a. L^-s-*i^ munbit, ^3^ bfer^-
kMi, jtj^z^-'*mahsuldar.
Fertileness, Fertility, s. CiXix^o mun-
bitlik, LLtt^J ber^kEtlilik.
Fester, v.n. ^^L^L^^oJ^ jerabat-
-t6planmak. CL//^ y^rtu -
Festival, s. ^^ gbyiin ; J^-J bayram ;
Fetch, v.a. ClX<j^L.->jJ^ gbidup-
-ghetirmek, C^viKt-J^J^C-
gbidup-Alzp-ghMmek. pty
Fetid, a. j\3y lij fena-k6kar,
Fetlock, . jj^ t6puk.
Fetters, s. pl.j^J (demir), j^j zin.
jir,
Feud, 5.C-|j3
niza".
Fever, s. U>- humma; (ague)
issztma (shma) ; (heat)
Feverish, a. *j\f>- hrareth. [hararet.
Feverishness, s.CL2j\jS>-
hararet.
Few, a. \\ Xz;a few, J\^J bir-Az, 7^^
Fibre, s. JJ tel; uJ.-l Hf. [bir-kXch.
Fibrous, a. JJJJ tel-tel, j!Jj teUi,
^^ j^j Hf-ghibi.
Fickle, a. J-jL5 sebatsiz,jU^c> JjJb^J
bir-dAlda-durmaz, ^^ mut^levvin.
Fictitious, a. <Uj^^ duzma, <U;JOj\
Fiddle, s. ^U^ kfirnXn. [uydurma.
Fiddler, s. kEmXnjz,
[kEmXn-6ku.
Fiddlestick, s. J^ 6k,
Fiddlestring, s. Jj^US kEmXn-teli.
Fidelity, s. t*z~>3\&> sXdakXt,
BlcUkltk.
Fidget, s.s\j* merXkli; jU^Jcuo-^rahat-durmaz ; , v.n. \
j\j*mferXk-
-et ; /J^C\-I)JL^^>~M rahat-durma-
jnakj f v .a. (JscjJ*j\i kXrz'sh-
dz'rmak; (j^\*^\-i(~*j**\j rahat-
-brakmamak.
Fief, s. j\A*3 timar; (J^^ryfjp^j^.
yurdluk-ojaklzk ; *jlflU malikyanE.
Field, 5.*$J0
tarla; Sj^ owa, r>,b-
chayzr; \j!* sahra.
Field-day, 5. ^^JlAjjJvJ biyuk-
Field-marshal, s.jL~>j~iSEr-"XsskEr.
Field-officer, .
lajU?LtJ^-J biyuk-zabit.
Field-piece, s. ^J^^^V** charkha-
-t6pu, (j~**\ (kubuss).
PIERCE [123] FIREARMS
Fierce, a. CLJ--J sort, Jo Jo- hadid, <X><x>
Fiery, a. *J*tJ&\ Xtesh-ghibi. [shedid.
Fife, s. cjy> duduk.
Fifer, 5. ^ty dudukju.
Fifteen, a. ^^\ 6n-besh.
Fifty, a. ,JM elli.
Fig, 5. .-^l u\jir.
Fight, s. Uj (kawgha), ^/^^ du^h-
ush; C>isj- jenk, <U^lsr muhare'bE;
dup'Aushmek,
i (kawgha) -et, )Ooj>- jenk-et,
miihare'bE-et ; one's way,
,<xlj! ishini-uydurmak.
Figure, s. JL& (shekil) shekl ; =?t
bichim, /^Jo\ endam, jjoyu^y b6y-
-b6ss, U^-^> hey'et ; +Sj rakAm;
, v.n. }(
CXfcJ^ji ghy^runmek.
Filbert, s. jJ^J ^
Filch, v.a. / L*JU- chXlmak.
File, 5.; (of soldiers) ay^ sba
;
(of papers) Jill? takz'm ; , v.a.
; (papers) L-ty
t6playup-tErtib-et.
Filial, a. L^^J ben^vl.
Filings, 5.
Fill, v.n. (j^b dolmak ; , v.a.
doldurmak.
FiUy, s. u5tj^J kzssrXk-tay.
Film, g.j\j zar.
Filter, 5.,^=j^*j suzghech ; , v.a.
C3vj suzmek ; , v.n.
suzulmek. [lik (mun-), -1 evsakh.
murdar-Pilth, 5. CJ~ pisslik,
Filthy, a. ^~) piss, J!L>^OmiJrdar.
Fin, s. bAlzk-kXnAdz, j
Final, rf. c^ s6npr,^c^akhir.
Finally, ad. e^JiU "akibet, ^Jd
"aktbfetdo; J-tfU'i el-hASSzl,
Finance, 5.
minister of ,
Find, v.a. ^^^ bulmak. [-nXziri.
umuru-mAliyyE ;
maliyyE-
Fine, a. j ghyuzel ; A0 inja ;
- khXsss ; jU- khaliss ; , s.
; , v.a.
jerimE-Xlmak, lJsT tejrim-et;
l<U&^aJ' tXssfiyyE-et.
Finedraw, v.a. (&*}$ wrmek.
Finedrawer, s. ^f^lj^ wruju.
Finger, s.(J--*^ parmak ; , v.a.
(J*j^ d6kunmak, JwjU kXrzsh-
dzrmak.
Finger-post, s.
-ghyusteren-direk.
Finish, .
j-tf sn^-E ; , r.n.
CXcJ bitmek ; CJyk^J dukEnmek ;
jUUJ tXmAm-61, ^1J-^J tekmil-61;
, v.a. ClX^J bltirmek ; klX*^.J
dukEtmek ;1J-*& tekmH-et.
Finite, a. J^J^sr* mahdud, ^JbUl-mut6-
Fir, s. /*U- cham. [nahT.
Fire, s. ^Sj! Xtesh ; , v.a. fJ*J\
Atmak, Ic^c^lJul Endakht-et ; 1,^1
I Atesh-VErmek;
hiddetlEnmek.
Firearms, s. pi. tesrUlcJo
FIRELOCK [124] FLAMBEAU
esslihe"'!-V-nariyyE.
Firelock, s. t^kJtf tufenk (tufek).
Fireman, s. ,&~*&-^-^C^^M b y^nghm-
-tulumbajzssz. [missi.
Fireship, s. .>** l
--(jtj\ Atesh-ghe-
Firewood, s. ^^^ 6dun, c^Ls*. hXtAb.
Firework, s. CJsXlJ fishenk (fishek).
Firing, s.j^^y^ 6dun-kyttmur.
Firm, a. AXST* muhkEm, t_ji'kawi ;
,c%*5 stki;
La3 ub dayanzklz, *bJ l^^<
metanetli, ^.p?**metin ; L^ob sabit;
!^\j rasikh, j^;b paydar ; , s.
\*a*c\ imza; L^^-i shirkfit.
Firmament, 5. L^J^jJ^ ghywk-yuzu, 1^,-j
sema, ^W;i assman ; cJ^WlLl^Jj
feleku^l-eflak.
Firmness, 5. Cl^lJ s^bat, L^-Ol^< meta-
net ; <^\.*Ls? muhkEmlzk.
First, a.^rs^Jbirinji,
(*^\ ilk, Jjl EWE!.
Firstborn, a. jUi^-skT nukhusstzad,
sT nukhusstzadE, C-^-J biyuk,
ilk.
Firstfruits, s. pi. SJJljjyturfXndfi.
Fish, s. ^b bXlzk; , v.n.
Xvlamak,
Fishbone, 5..Jt
Fisher, Fisherman, s.* ' -
^5^-,^(j^V bAlzk-Xvlayyz. [dXlyXn.
Fishery, 5. u5^<jlb bXlzk-lvi ; ^UFishmonger, s. ,o^b
^rsaJ'l-^ bXlzk-sXtzjz.
Fishpond, 5.<^>^>-
hawz.
Fissure, s. Jjb yarzk, J^'^- chatlXk.
Fist, 5. &x~<! mushta, ^j* yumruk.
Fit, a. t^r^t\^o munassib, j^lJta ykz-
shzr,(J$ layzk, ^L^-cj- jussbln ;
Jjb! ehl, c->ljl ErbAb; , s.
nubet ; tej* sXr"a; , v.a. C
lyi-ghElmek; jJI^J^ uymak;
uydurmak.
Fitness, 5. L^--jl^< munassebet, <j
yakzshzk; L^>JlU liyakAt,
ehliyyet.
Fitting, a. <--**>\^c munassib ; , s.
^iH?takzm ; (J^si<j&j\ uydurmaklzk.
Five, a. ^ besh, (j-^o- kh^mss, ^penj.
Fix, v.a. !L^-O\J sabit-et; ^r***J' ta"ym-
-et; (jX*w~.^ kessmek; lZk*j*jj\j}
kXrar-VErmek ; , one's self, v.n.
(J>*j^ 6turmak ; l^lCc jlsr! itti-
khazz-mekyan-et; , 5. CJ1>-^
ghyuchluk, J^JLx) mushkil.
Fixed, a. L^-J\J sabit ;(j^< mu^ayyen,
(Jt^L^ kessilmish ; cXu> dik.
Flag, s. jlsi- sXnjak, j^-J bayrak,
^jJub bXndara ; jL* sXz; , v.w.
y kuvveti - kfessilmek ;
J yorulmak ; ^/i^l-tf>sarkmak ;
jljLf kfessXd-61.
Flagship, s. ^^.^A^ib pasha-ghemissi.
Flagstaff, s. ^^^Jjl^Ls sXnjak-
-dire^Ae ; u; jJ^=jlsAi sXnjak-
-ghywndEri.
Flake, s. (of snow) ^b^y kush-
bXshi ; (of pastry) C^l5 kAt.
Flaky, a. (pastry) 4^)\5^J kXt-kXt.
Flambeau, s. <d*^o mesh"alE(mlshAla).
FLAME [125] FLOUNDER
Flame, s. ^lc "alev, <0bj
shu"lE; JJLs- "Xshk; tejL*~ma-
"shuka ; , v.a. ClX^>j ^& "alev-
VErmek; to burst into flames, C"alevlEnmek.
Flaming, a.jl^Lc "alevli,
ne'kesh,j^<d*-2shu"levEr.
Flank, s* ^b yan ;^.Lc>- jenah ; , v.a.
(_*Nlj-kV. yandan-Almak.
Flannel, s. <OjlJ fanela. [mek.
Flare, v.n. cXJjLcC)j pek-"alevlEn-
Flash, s.j^-
"alev ; , v.n. cX^J^jLc
"alev - vEnnek ; (J^j^ parlamak ;
^^4jl>- chakmak ; to flash in the
pan, ^^Ull Almamak. [^Jj veznE.
Flask, 5. *~J* shishE; (powder )
Flat, a. JjJ duz ; ,j#\> jasssi ; J*J3J
lezzetsiz, j~*j$o j~3\\y tAtszz-tuzsuz;
Flat-iron, s. ^^1 wtu.[J*Afta
"xklsz'z.
Flatten, v.a. ClUslj^ duzletmek, du-
zeltmek ^ ^^L<?\j y^sszlatmak.
Flatter, v.a. \teJt\&< mudahanE-et ;
one's self, v.n. <j^jL? sanmak; ^A^C\
ummak, \ Ju^l timid-et.
Flatterer, s.^y^fefcU* mudahonEJi.
Flattery, 5. fcJt>\&< mudahanE.
Flavour, s. C^jj lezzet, Lci--^ chashni
(ch^shni) tulL Ut.
Flaw, 5. iaJLs sakAt, c.^** "ayb,
kussur, CU^cla-j sakamet.
Flax, s.^ (kEtsn).
Flay, u.a. cXoji^ yuzmek, ^J
Flea, .
2^j plrE. [derissini-s6ymak.
Fleabane, s. ^^\ XjJ pirs-6tu.
Flee, r.w.^J^-'Jj kAchmak,\j\ji
firar-et.
Fleece, 5. i^w^J posst ; , v.a,
s6ymak. [chabzk, j&c-j**sur"atlz.
Fleet, s. UiJjJ d6nanma; , a. CJoU-
Fleeting, a. j^(^j(^- chabzk-ghechEr,
Jy^ti/^ s^ri"u-z -zew^> 15^^fani.
Flesh, s. d?! et, >J lahm, <*z^
ghy6sht.
Fleshy, a.jbl
etli ;
^s.^mulahham.
Flexible, a. j^>\ fe^Ailir, jyimushlk.
Flight, s. ^rf-15 kAchzsh, ^ firar;
(of birds) L^^-J suru ; (of arrows)
Jjl> yayzh'm ; (of stairs) cula kXt.
Flimsy, a. cJ^-j seyrek, C^r*-'L^U5
kumAshz-seyrek.
Fling, v.a.(J*J\ Atmak.
FHnt, 5. j^llL^jU- chakmak-tXshi.
Float, s. ^JjtiJ* shamAndara; , v.n.
L^X<jyf yuzmek; , v.a. cLX^jJS^
yuzdurmek. [ushushmek.
Flock, s.L-$j)~>
suru; ,
v.n. CLU^-Jj^l
Flog, v.a. C-U^jO du^mek,1
^J^jljU?
dayak-Xtmak.
Flogging, 5. \J*$ kAmchz.
Flood, s. J-~j seyl (sel) ; ^jb tufXn ;
J^ medd; , v.a. (J^>\^^ su-bAss-
mak; ^oj J*-tfb
j-osu-bXssdzrmak.
Floor, Flooring, 5. <U<LjjJ dushEmE,
iic^r takhta; , v.a. CiU^jJFlorid, a. u^I-^J kzrmzzz. [dushEmek.
Florist, 5. ^^^V^^S^" chichekji-
, inja-d6nanma.
yzwarlanmak.
Flotilla, s. ^J
Flounder, 5.
, v.n,
FLOUR [126] FOLLOW
Flour, s. ^ un,
Flourish, v.n.
-nema-bulmak
-61.
Flourishing, a.(
dXkzk.
< neshv-u-
bEr-hayat-
[-hald-6lAn.
hussnu-
Flow, s. Ju medd ; , v.n. (J** Xkmak,
^U^rT" j&reyan-et; j\ c, &'* + mun-
s^bb-ol; \ tX medd-61.
Flower, chichek ; , v.n.
chichek-achmak.
sXksz.Flowerpot, 5.
Fluctuate, v.n. ^U-kArarda-durmamak.
Flue, 5. ^lj bAja. [vE-suhulet.
Fluency, s. u^J^-j j Cl^lf* maharet-
Muently, ad. aljlc^!^ suhulet-ila.
Fluid, a. JL-o seyyal ; , 5. JL-o>~>-
jissm-seyyal. [k6rkutmak.
Flurry, s. ^\b' telash ; , v.a.
Flush, a. jjJ duz ; > v.w.
birdan -jevelan-et ; up,
kkarmak.
Flute, s. L^U nay, ^y ney, <d>j
Fluting, 5. j-^ yiw, yiv.
Fly, s. CJVM-O sinek; ^bjf- \j=>
kira-
-"arabassz'j , v.n.(j**>-j\ uchmak;
kAchmak ; about, &s\Jb]
i etraf-firlamak; at, Qj)^
uzErinE - Xtzlmak; away,
uchmak; back,
gheri-fzrlamak ; for refuge,
slghiumak, \\sti\ iltija-et; in
pieces, cX*i!^>b parElEnmek
lonmak); into a passion, (J
parlamak, cXcJjJc^ hiddetlEnmek ;
flawta.
off, (J^- uchmak ; (J*^ ftrla-
mak ; ^J^>-\s kXchmak; open,
chnzvErmek ; out,
j Xtzlmak ; (J*\jf* szchramak ;
s ferlamak ; up, ^^SLJ^^yukare-fzrlamak.
Flying-bridge, s. ^j^fi ^J^J^ "^riy-
yeti-kywpru.
Foal, s. L^ll? tay; , v.n.
Foam, s. cJ^^ kywpuk ; , v.n.
CX^-J== kywpurmek. [J*j*merkEz.
Focus, s.J^jz.^ttbjaj nokta'i-ihtirAk ;
Fodder, s. C-Jj! 6t, ,^U^ &Jj\ arpa-samAn.
Foe, s.^j/fc-iJ
dushniEn.
Foetus, s.{j^>- jinm, ^J^-^- ch6juk,
^jV. yawrz. [siss.
Fog, . Foggy, a. ,jUjJ dumln,
Foible, s. ^\^o merlk.
Fold, 5. CUlj kXt; sheep , Jil
t6plamak, cXo^-i>jJ devshirmek ;
J^oj^ff slrmak, cX*jJ bukmek ;
^^-J kzrmak ; , v.n. jlcuUci>lJJ
kAt-kat-61 ; ^ijilj^i> toplanmk,
L^U^-ib^^ devshirilmek, (J^\*a sX-
rzlmak, CX*^ bukyulmek,
kzrzlmak.[(J
Folk, s. jU. khXlk, jl^jjl 6rtolik,
Follow, v.a. CX*J*jJAiMj<iJ^ arkassma-
-dushmek, C^Xtw&jJ ^.^^ ardma-
-dushmek, cJvi^=> <^^ ardzna-
-ghitmek, LlXji^^ ^sJ^I arkassz-
-sera-ghMmek j ^l_j\J tab^'-ol; ,
v.n. (J*JL+^- chekmak, C
lazim-ghElmek.
FOLLOWING [127] FOREFINGER
Following1
, a. <tfj\ ertis ; ^J)\ati ;
j -sr^aJ^J zirdE-muharrEr. [lilik.
Folly, . jljJjic "iklsizlik, CJJJj de-
Foment, v.a. {j^l&ALL* ^s*y-i' szjAk-
-su-ila-yzkamak ; (troubles)
dX^j fit-vErmek, cXmak-vErmek, \(^j
>j2sf tahrik-et.
Fond, a. j^C^J pek-SEver, u-o^>-
chok-SEver ; ^^JJ delissi ;
b6sh, *Jj$j bihudjG.
Fondle, v.a. J^llr^jl^j
kuj A^Ama-AKp-okhshamak.
Food, s. C)o-<U yeyejek, cX/*J yemek,
l*Xc ghida. [diwanE.
Fool, s.jjjis. "Xklsz'z, Jj deli, ajljjJ
Foolery, s. ^JJ^s^ mAsskharalik.
Foolhardy, a.^J
J J^J JJ ^T jessur-
di^M-deli.
Foolish, a. (person) J~iSu "Xklsz'z, ^Jj
deli, ^1j^<3diwanE ; (thing) J-Jjic
"iklszz.
Foot, s. jbl ayak, /JkJi kXdEm, b pa,
c^bpay, ^ pey; (of hiU) C)Jl etek.
Footing, s.jJJhf-^V jVl^ ayak-blssajak-
-yEr ; C^AC? szfkt, L^%1^ menzelet.
Footman, 5. jl$^ ushAk.
Footpath, .
(^jjjJlajU piyadE-kAl-
dtrt'mt ; ^J^j^jl.J piyadE-y61u.
Footstep, 5. ^JjM ayak-izi; y!essEr ; j \ issr. [di^Ai.
Footstool, s. ,JUA>J$ ayak-yass-
For, ^r. (j)^ (ichin) ichun ; ^5 a, <U
ya ; ^J dan; ^^jt^J dan-d61ayz ;
' c * >J z 'r^ ^^^ c^unku ; for
all that, ad. <fcj yin (ghena).
Forage, s.CL3j\ 6t, ^Utf> ^J\ arpa-
yeye'je'ghini-Aramak ; about, v.n.
-kArzshdz'rarak-Aramak.
Forbear, v.n. CXt*srj1j vaz-ghechmek ;
t kendini-zAbt-et, j+>-
su jebri-nefss-et. [hammul.
Forbearance, s. j~a sAbr, J*ix^ ta-
Forbid, v.a. 1 4-^J jjJ
'Ui.'J etma-deyu-
-tenbih-et, Ij^^ nehy-et, l,J^--l
yassAk-et.
Force, ^. jjj z6r, -^ ghyuch, CJy>
kuvvet ; ^-^- jebr ; j\?>-\ ijbar ; ,
v.a.<j^jrjj
z6rlamak ; J^>- jkbr-et,
bV^T^ ijbar-et ; by , ad.^J>\jjj
z6raki, ^o<U/t}j isstem^yerek, itf5>-
jebrcn ; to force a sale, s^JJjL
(j^4jU><fc^jL tutdura-bildi^Aina-
sAtmak ; back, cXcjJ jj gheri-
itmek, cX^j )**=> gheri-surmek ;
down,(J^>\^^\Mi\ Asha^Ai-bAss-
mak; in, J^U ^cf\ icheri-kAk-
mak ; out, cXi^-o swkmek.
Forceps, s. &i\*> mAsha, ^l^sjj kzssAj.
Ford, s. Ju^ ghechid, cj^j Ju^ ghe-
chid-yeri, **^ ma bEr ; , v.a.
CJv**s? ghechmek; ij$f& "ubur-et.
Fore, a. ^s^\ ^n^d^ki, \jj^\ ileriki,
bj ilerideki; and aft,
Forefather, s. Jc>- jedd(pl. jl^l ejdad).
Forefinger, 5. iCUjl^i shahadet-
FOREGO [128] FORTH
Forego, v.a. Ovfc^ Jj vaz-ghechmek.
Forehead, s. ^\ Aim (Ann), ^^^r jebin,
*&>- jebhE.
Foreign, a. Foreigner, s.^g~&-\ ejnebi.
Foreland, s. ^jj* burun.
Forelock, s. <L*?li nassiyyE.
Foreman, s. J\sJ (ussta), <Hs]li' kAlfa.
Foremast, s.^J>j>,^ &)jj>t pruwa-dire^rAi,
,J?^ ^b bAsh-dire^i.
Foremost, a. ^*^WcJl en^-ilerideki.
Foresail, s. L^jy trinket.
Foresee, v.a. ^^r^fj^j^J^ kAbla-'l-
-vuku"-hiss-et.
Foresight, s. Cl^aJ bAsszret.
Forest, s. i^oj^ drmAn.
Foretell, v.a. c
Forge, s.^liJ^^-ji^/^-J demirji-duk-
kyani ; ^^T^ L/T^^"' demirji-
-6jayAz ; , v.a. CX*ilj1 ish!6mek,
du^r^mek; (a forgery), v.a.
M tAklid-et ; , v.n. !!
sakhtEkyarlzk-et.
Forger, s. L5=S^V.
sakhtfikyar.
Forgery, s. ^SjK^>-Lj sakhtEkyarlzk ;
<te^L sakhtE.
Forget, v.a.(JL4jj)j\ unutmak, ^^^l^j
feramush-et, ^,1* j nissyan-et.
Forgetful, a. jJy^S unudur.
Forgetfulness, s. k&J&c ghAflet.
Forgive, v.a. 1 ^A^ "Afv-et, l^s^bakhsh-et, ^^L^T (bA^Azshlamak) .
Forgiveness, s. j& "Afv ; (by God)
d^AJt< maghferet, ^^AC ghufrln.
Fork, 5. Jta>- chatAl ; (for digging) Jj
Forked, a.Jli^. chatAl. [bel.
Forlorn, a.J*--i>-l^
sahibsiz.
Form, s. J.-2> shekil, >^ bichim,
CL^yitf surJEt, e^i,*Jl> hey'et ; *~^
(ressim), Cl^jU "adet; m*jye surEt;
^ sba, dCj peykeh; i_&* smf;
, v.a. IJ-ilJ teshkil-et, J^^U
yapmak ; (j*+^)\ olmak, dL^3LJLj)
dXo^,^D hey'etina-ghirmek.
Formal, a.^c^*^;
ressmT;^ suri.
Formality, 5. >^ (ressim), <
Formally, ad. U*^ ressmon.
Formation, s.(j-^V. y^P^'sh ;
pzlz'sh ; J-XlJ teshkH.
Former, a. ^x^jJU mukAddEmki, L
slbik ; (j+~*\ essbAk.
Formerly, ad. LcJ^L mukAddEma, Ub 1
SAbzka ; /^jJl^Jkj^ bundan-AkdEm,
^J^UjI EWEllErda, ^r^Ljs^ ghechEn-
lErdE ; SJyjtcj ^jX*j^esski-zamAn-
larda. [makhuf.
Formidable, a. j^j^ k6rkulur, L-JjS?*
Fornication, s.l)J zina, cJ^taj (zam-
paralzk) . [para) .
Fornicator, s.^J\j zam, Xj\*j (zam-
Fornicatress, 5.^-jlj zaniyyE, \&**j
(orosspo), <H.a-U fahishE.
Forsake, v.a. ^^J brakmak, IC-y
terk-et, cJyi^j^j vaz-ghechmek.
Fort, 5. <ul3 kal'^a (kaylfi), *wL pA-
langha.
Forth, ad.Xj^o tAshra, iJj\LJb dzsharz;
to set , l^lo beyan-et.
FORTHWITH [129 J FOWLINGPIECE
Forthwith, ad. uJ-J^-l shimdi, t-^Ji^jJ
dEr-"0kab, AJuLtJfc hemandem,
e^cLojl 6-sa"at. [mat.
Fortification, s. LL*'UlrUj\ isstihkya-
Fortify, v.a. dX^j/^lGsaJ isstihkyam-
VErmek, ^4jli<ulj kaT'a-yapmak ;
D* tAkviyyet- vErmek,
kuwet-VErmek, u^ota
metanet-vErmek.
Fortitude, s.^0 slbr, J**sr tah^mmul,
cuLJ sebat, L^Jl^uo metanet.
Fortnight, s. te&St>\ iki-hAfta.
Fortress, s.
Fortuitous, a.
ittiflkJ, i
Fortunate, a.
Fortune, 5.
kal"
t^ssldufi,
bakht-yar.
bakht, ^JlL tali";
JU mAl, Xj\J (para), ClXL-Xjj ZED-
ghinlik ; itJij**mirass. [Jf>- chehil.
kzrk, ^^1 erba"m,
Heri-ghElmish,
y^^^l Erken-
"arsz'z,J*-Jj| edebsiz
;
Forty, a.
Forward, a.
-yetishir ;
, ad. I
ileriyE-
dErmek;
yards'm-et.
Forwards, ad.
Fossil, a.
-etmish-61an; , s.
tahajj ur-etmish-n&ssnE.
Foster, v.a. cX*l~J besslemek ;
dXc^ sud-vErmek.
Foster-brother, Foster-sister, s.
.^fciJuJ sud-(kardashe).
Foster-daughter, s. *-
Foster-mother, 5. \J\4
Foster-son, s.j-Lcj^J
Foul, a. J kirli,
J^->sud-kzzi.
sud-ona.
sud-6ghlu.
^-J piss, j\^j
murdar (mundar) ; jj^f$- chapariz ;
LJ fsna, jj^j b6zuk; (j~ji terss,
mukhllif ; , v.a. C; , v.n.
mek ; to run foul of, xLJl>- chatmak,
CX*->jJ&J jjj\ uzEruiE - dushmek;
jlJ^Us- chapariz-61.
Foundation, s. J**J tfemel; ^^Lsl essass,
jj~-^lj te'siss ; pious , t MJ wAkf,
CL2\j+s~ khayrat, CUjU-c- "imaret.
Founder, s. ^ib bam, ^LaUky^|j VAZZ-
"u-'l-fessass ; -> fy-Lg^o.^ wAkf-
-sahibi, d>\ -J:M e-^s^^ sahibu-'l-
-khayrat ; (^57^^^ d^tkuju ; , v.n.
^JP-fb b^tmak, ^J^l^ljj kaynamak.
Foundered, a.kft-JuJ^JJW ayaklarz-sakAt;
dumb , \jL*kjjb JJ dili-tutulmush.
Foundry, s. <Ol>-|^J d^kyum-khanE.
Fount, Fountain, s. <tC*>- cheshnus;
jlxj (pun^ar), <^jM ayazma.
Four, a.
chiAar.
Four-cornered, a.
Fourfold, a. C-jU
Fourfooted, a.-
Fourteen, a. C
Fowl, s.
d^rt-^ ^x'
dwrt-kAt.
) dwrd-ayak.
6n-dwrt.
tawuk;(JZ.<ji
kush ; , v.n.
\(J^ kush-Avma-ghitmek.
Fowler, s.j\+>ji kushblz.
Fowlingpiece, 5. ^& j\ Av-(tufe^Ai),
filinta.
L
FOX [130] FRET
Fox, s. ^ J or Lc tilki ; J shey-
tAn, jjjveled.
Foxglove, $$p*^S$ Xrz-k6wAni.
Fraction, 5. - kessir; *->yk parcha,
j>- juz', A-J kzssm.
Fractions, 5. Cl^j * kyusurAt ; vulgar
, ji kessr; decimal ,
kessri-a"shari.
Fractious, a.(j*-y
terrs.
Fracture, s.u^jy-j km"k-yeri,
kmk ; , v.n. J-^*J kbmak ; ,
v.n.(Jjkj**
kmlmak.
Fractured, a. j^J kzrzk.
Fragile, a. j^Uji^ljii k61ay-km*Kr ;
&fy\ inja, ^A3jJ yufka ; i-Jux^ za"if ;
***!i3l ,< metanetsiz.
Fragment, 5. u^jJ.J kmntz,
dwkuntu ; ^->-^^ parcha,
A^J kzssm.
Fragrance,
jj^5 k6ku,
Fragrant, a.
mu"attar,
ghyuzel-k6ku,
ra'iha, u5^J buy.
ghyuzel-k6kulu,
koshbu.
Frail, a. &z&>?\ inja, ^AJ^J yufka ;
za'if,J*-ijl^ metanetsiz; cJju nazik ;
a^.ic pi ghayri-"afifE.
Frailness, Frailty, s. c^-jli-</J^"adEmi-
-metanet ; L^AC^LXC "adEmi-"iffet.
Frame, . ^>-^- chErchivE; ^I-IJ
bunyan, t>l-^J bunyad ; , v.a . !
L_^-jy
France, 5. <Ljl J Fransa. [tErtib-et.
Franchise, 5. L^-xJLx^ mu^lfiyyet;
Juix^c' imtiyaz.
Frank, a.^J^^^L^^^j^ ketm-
-etmeyub-d6^Aru-suweyler.
Frankincense, 5. LLXU4 srhvunluk,J O * ^ j
Fraud, 5. &*>- hilE. [bukhur.
Fray, s. li. kawgha.
Freckle, s. J^ sfl.
Free, a. ei^jjs sErbesst, A\j\azad
;
(of a trade) ^lj ghedikli ; , v.a.
\A\j\
azad-et.
Freebooter, s. JjJus*- haydud.
Freedom, 5. cXLi.~-.)y} sirbesstlik,
L^-.^J.J SErbesstiyyet, \j\azad,
(j!^ azadlzk; (of a trade) ^Jj
Freehold, a. & 5. C)l mulk. [ghedik.
Freemason, 5. ^jMtft^U farmasun.
Freewill, s. rfUj^-^J^ irade'i-juz'iyyE.
Freeze, v.n. dX^b don^mak, ^^ Ju^t
munjemid-61; , v.a. (J^j^jo dong-
durmak.
Freight, s. Jy nevl (navlun) ; cJy,
C3>'<^ nevla - VErmek ; ^*Jjb<d)y
nevlla-tutmak ; C^^J^J yuklEtmek,
(jh^jJjL doldurmak.
French, a.J-Jlyifransiz.
Frenchman, 5.L-J^i
fransiz.
Frenzy, 5. J|iL.**!>- chelghmlik, i
jinnet, u^f junun.
Frequent, a.J^-tf
szk ; , v.a.
ch6k-ghitmek, J^-Uc
[ch6k.
Frequently, aa*. (^^(J^^ s?k-sk, .
Fresh, a.*j\3
tazE ; (water) ^b'lLtXtlz ;
(new) ^^o y^n^i ; (cool) ^j* serin ;
(horse) .J^.jl 6ynk; (wind)
kAssavet-et,Fret, v.n.
FRIABLE [131] FUNDAMENTAL
kiider-et ; , v.a.
ghyiiJE-ghitmek.
Friable, a.jjj\$ij$ k&lay-e"zilir,
jyljjl k61ay-ufAm'r.
Friction, 5.<UJji^> surunmE,
surushniE. jjum/'a-ghyunu.
Friday, s. &AAS>- jum"a, ^y^<U^5>-
Friend, s. e^w*J dosst, -^ muhibb,
(j^^ mukhliss.
Friendly, a. (person) cu^J dosst ;
(thing) (Jj'^jJ dosstanE.
Friendship, 5. ^^>^ dosstluk, (.**+??*
moh^bbet; (j ^- khuluss.
Frigate, s.\>pj* fzrkatin.
Fright, 5.jijjS k6rku, < )}>
khavf.
Frighten, v.a. ^4jJj5 k6rkutmak,
lujijysT takhwif-et, l^W ikhafE-et.
Frightful, a. *$>ja
korkulu, *rtfj
korkunj, u_?^s-'*makhuf.
Fringe, s. *l>l* sXchak ; , v.a.
^ te** j\*jl &jJ,W etrafma - perwlz-
ghibi-61.
Fro, ad., to and fro, ^<tf^ M^-beri,
u^M^clll Xsha^Ai-yukari, tejyfcj]
enina-b6yuna.
Frock, 5. ulkJ fisstAn.
Frog, s.*Ajj)i kurbA^Aa; (horse's)
From, j5r. ^jJ dan. [u .^AhAn.
Front, s. cJjl zing, j^> yuz, ^i-J pish.
Frontier, s.j^ sinir, J^-j ser-hadd.
Frost, 5.cJ^l? d6n^, ^\^ khaghi.
Frosty, a.j^^L d6n^iyor, J^^1 s6^Auk.
Froth, 5. CJ;-^ kywpuk.
Frown, ^. ^^j^^s kXsh-ch^tmassz;
, v.n. .15 kXsh-chdtmak.
Frozen, a. (jZ*j& d6nymush,
miinjemid.
Fruit, s.^j^*J yemish, y^ meyvE, ^J
sem^rE ; J^AST* mahsul.
Fruitful, a.jl-^J ber^kfitli, j\^^zsf
mahsuldar.
Fruitless, a. (JL^ b6sh, ^<^^ bihudE,
JjUnafilE,J-j*Jjl3
fa'idEssiz.
Frustrate, v.a. ^j^ b6zmak, &xC
ClX^^ sektE-vErmek, ! J l mani' '61.
Fry, s. (of fish) ^jV-J^ bXlzk-yaw-
rzssi ; (lamb's, &c.) ^rc>- ji^AEr ;
(dish) *jlJ tXwa; , v.a. X4&j\j
CX^lJ tlwada-pishirmek, (*j'fi
kawunnak: , v.n. (jJv4wljaJiljV >
tXwada-pishmek, (J^^w kawrulmak.
Fryingpan, s. &*\j tXwa. [j^^ kywrnur.
Fuel, s. ^J"<^V. y^koj^k, ^j0j\ 6dun;
Fugitive, s. and a. ^p^^ kAchkin,
t^ly firari.
Fulcrum, 5. JC~~ messned.
Fulfil, v.a. cJw^ji^^^ yErina-ghe-
tirmek, \\j>-\ ijra-et, 1 li>\ Ifa-et.
Full, a.^ d61u, ^yijt d61ghun, ^U^memlu ; moon, jJJ bedr, C3yJ
t^iitf^ ayin$r-6n-beshi.
Fuller's-earth, s. J^ kil.
Fumigate, v.a. cXilL Jy tutsulEtmek,
C)v*L--jy tutsulEmek, ^-^J^^ytutsu-vErmek.
Fumigation, 5.^s ^y tiitsu.
Fun, 5. lft-1 sh^ka, <^i^ eylfinja.
Function, s.\J!!J\
ish,L^^cJkw (khezmet).
Fund, s.^.^j-> sermayE, ^^- (khAzna).
Fundamental, a. ,J**\ XsslT, ,c-jl-lessassi.
L 2
FUNERAL [132] GALLERY
Funeral, s. ^HJ^Usf- jenazE-Xlayz.
Funk, s. fj korku.
Funnel, 5.\J*f>-
huni ; ^j^. boru.
Funny, a. < Jlccr1 tuhaf. [*** possa.
Fur, s. C^jjZ kywrk ; (dirt) ^^= kir,
Furious, a. j5jJ^~ hiddetli,(j^-j^
kzz-
gb/n ; CL^-J CJ^ pek-sert, <&t
^>-
h^did, JoJ^ shedid.
Furnace, s. ^>~^ ojak.
Furnisb,i?.a. (give) cJ^jVErmek; (sell)
^jl-tf sXtmak ; (a house) LlXL*-iJ
dushEmek ; (a house by the agency
of another person) cX*-*^ dush-
Furniture, s. ^<LljJ dushjEmE. [stmek.
Furrier, s. ^^^ kywrkju.
Further, Furthermore, Furthest, v.
Farther, &c. [c *& ghXzAb.
Fury, s. CUJo- hiddet ;C^J^ij shiddet ;
Fuse, v.n. C^^Jjl erimek ; , v.a.
eritmek ; , s. J-.1^ fitil ;
[erimish.
Fusion, s. #\$\ izabE ;in , \jZ*jj\
Fuss, s. ^lJ telash ; to make a , v.n.
\ fjLk* telash-et.
Fustian, s. t^^lk^i* sheytln-bezi.
Futile, a. <jj^ bosh, a^^i bihudE,
JMijyiU fa'idEssiz, ^JjU nafilE.
Futility, . ct^^J^-J bihudElik; ifJ^J
^ijj bihudE- ish.
Future, a. lJJ-4& ghMejek, ^1 ati,
61ajak; , s. ^UjCmAn ; in , ad.
atida, Jk*jU-J fT-ma-ba"d,
bundan -bwylE, CoJAv bundan-
Futurity, s. ^-zamln.
Fye, int. t^^e "ayb> ^jUsjl utXn.
G.
ghElejek-
Gabion, s. i_fJ^ <Uj? tXbiya-sepedi.
Gad about, v.n. cJv^haylAzh'k-edup-ghezmek.
Gadfly, s.^Jj~*
C^l
Gaiety, s. ~\J ferah, (jJLksj- junbush.
Gain, s. j& kyar, ff^j* kAzAnj ; , v.a.
kXzAnmak, ljl kyar-et;
vasszl-61, CX**1^J yetishmek ;
ayartmak; over,
ayartmak ; upon,
ground, <J^J^J>^ yier- kAzAnmak,
CXJj^M il^rilemek ;- - time, L^Jj
^*jljjfwAkzt-kXzAnmak. [tekzib-et.
Gainsay, v.a.\jfa\ inkyar-et; li^.^ojkxj
Galata (a quarter of Constantinople), s.
aiaLc. Ghalata. [bor, *J^i ftrtma.
Gale, s. j(
*jjj^Jit*a szkz-ruzghyar ; Xjg
Gall, s. J^c "zid,i^fcj
zehrE ; C^_l^
meraret ; (rub) ^U yara ; , v.a.
CX*aacL! injitmek, 1 ^l> yara-et ;
cJv*cte-j ghyuJE-ghitmek ; nut,
nutgall, s. LJ?|L< mazz.
Gallant, a. e^Jl.) yi^Ait, j^->- jessur,
jjj(J dilavEr, jt>l^J
bahadir ; , s.
(J}A\& "ishzk; Xj\+*} (zampra).
Gallantry, s. jJluC) yip'Aitlik,cl
jessaret; ji*)^ (z^mparal/k) .
Gallery, *. ^ulsrUjJ diwAnkhanE ;
Z) minarE - shurfESsi ;
GALLEY [133 ] GAY
usstu -rtuhuy61, Jf^j^
sokAk, ^j^f kywpru.
Galley, s. <UjjJ^5--chektirma. [prangha.
Galleys, 5. pi. CJ;^ kyurek ;
Galley-slave, s. fi\ kyiireklu ;
pranghali.
Gallipoli (town of), s. J;^ GhElIboli.
Galloon, s. 0^-^ sherid.
Gallop, s. JjcCi^t) dttrt-(nXl); , v.n.
eX*sj*j<J^J durt-(nXl)-ghitmek.
Gallows, 5, ,eS-lcy<J dar-X^AJz.
Galvanic, a..JLJljLc, ghalvaniki ;
battery, ^iSvb J^J \jLfi ghalvanik-
Galvanism, 5. JiJ l^lc ghalvanik. [takimi.
Gamble, v.n. J^U^US kumar-oyna-
mk. [kumarbXz.
Gambler, 5. \J?j*** kumarjz, J^j^*^
Gamboge, s. <U^lk^ pantal6mba.
Game, 5. ^j^jl 6yun; (chase) jl Xv,
jlx-i shikyar, cX--tf sayd. [kumarjz.
Gamester, s. jl^Uj kumarblz, r^yUJGander, s.^JCX?^ erkek-kXz. [bMuk.
Gang, 5. *Jilb takim, *-^;^ sum, cJjb
Gangrene, 5. ^^Ijs kanghrina.
Gaol, s.(jtajj
4
zindln, Ajlsrr5*" hXbss-
-khanE, u^^ mahbess.
Gaoler, 5. ^^^Joj zindAnji.
Gap, s. ^\J\ aralzk, <J&>\ achiklik,
jl (Jfc^ achzk-yEr.
Gape, v.n. C3>^iijl essnEmek; ^JL^i^l
achzlmak, J^JljJ^I chzk-kXlmak ;
after, at, v.a. <J^b bAkmak.
Garb, 5. oj ziy, ^JL3 kilik, ^uoLi' kzyafet,
d?*^ kissvet.[/?/?. uJ^sr* muharref.
Garble, v.a. ^cjit
as? tahrif-et; ed,
Garden, 5. kitchen
b6sstan ;
i (zerzawXt) .
oturmak ;
oturmak,
Gardener,
Gargle, s.Xf-jZ gharghara ; , v.a.
and n. \Xj^jZ gharghara-et.
Garlic, 5. jj^c^-o sarzms^k.
Garment, 5.<0^j ruba, S-'y sfevb.
Garnet, s. J*l la"l.
Garret, s. 1**]^^$* tawAn-arassz.
Garrison, 5. jZ=z*~c.^ij\ '-V^-^-o^<^<uJj
- mevjud - 6lXn - "XsskEr,
musstahfzzm-
oturXk-
- 'Xsskeri ; , v.a.
"XsskEr-komak; ^M
to be in, v.n. ^J
-?'jbW oturXk-61.
Garter, s.
Gash, s. ^tXjiJ b^chXk-yarassi.
Gasp, s. jj-^3 nefess ; , v.w. ^jUjb
^j^Uxdl ^ AJ (hEmEn)-nefess-Xlama-
Gate, 5. ^J kXpz, c->lj bib,j^ dsr. [mak.
Gateway, 5. ^t j-J kXpz-Xltz.
Gather, v.a. (pluck) J^Uy koparmak ;
up, together, ^cL jL toplamak,
C^X^-i>yf
t> devshirmek,
-et; , v.n.
(fester)
[v.a.
chXp ;
t6planmak.
Gauge, s. c-;
Gauntlet, s.
Gauze, s.
gauze, <
Gay, a.
toplanmak ;
jerahat-
^ wlchmek.
Mchu;
&jjzirh-eldiveni.
bwrumjik ; wire-
teldan-MrmE.
junbushlu,
GAZE [134] GET
eylEnjfili ; L_fi- keyf; ^^jll parlak ; ^y ferah.
Gaze, s. ^^b^^^^^-j seyrji-ghibi-
-bAkish ; , v.n. (J**\* ^f> 't^y?*3
seyrji-ghibi-bAkmak. [ahu.
Gazelle, s.\J*j~T jfyran (jeylln), ^\
Gazette, s.<tfj ghazeta, ^j
tAkwimi-vakaY'.
Gear, f, >l\!b takzm, Ll^jW edawat
awadAnh'k; in ,
tfckili ; out of , Jj jLSlk takilz-
dfy/til. [lanm-kessmek.
Geld, v.a. CtU^^r.U'dg tXshak-
Gelding, 5. ^J^l ^Adzsh, -^b (bfeghir.
Gem, s> jfewahir).
Genealogy, 5. L-^v-J nesseb.
General, * . llj pasha ; ^~ mushir ;
sErkirdE ; lieutenant , <_>
ferik ; major , or brigadier ,
miri-liwa ; , a. \**5*s- "umumi
;
in , generally, ad.\j
Generalissimo, s.
Generate, v.a.
irass-et.
Generation, s. ^Js karn ;
* SErdar-ekr^m.
hasszl-et, IC^Il
z-wahid-XdAmlarz ; & tekev-
vun ;^-jiJ tenassul ; organs of ,
J~jlx>tJL^| alati-tenassul.
Generosity, s. CJjlsr' sakhavet, ^jJ>-
CJJ jwmErdlzk ; ^sJ^^-'sh-shiyem.
Generous, a.^Jjls*** sakhavetli,
kErimu-'sh-
Genesis, . tS-J tevrat. [-shiyfem.
Genie, s. ^^ jin, j^^^s- jinnT.
Genius, s. .Ub hunEr ; jlkX-CM-sl issti"dad ;
^OK>Wj&fthunEr-sahibi.
Genoa, 5.J^f- jenviz.
Genteel, a.J^**3
temiz ; (person) ,c^
*jlj kishi-zadE, i^JcJl efendi ; (lady)
AJW hn/m.
Gentle, a. >?Lc mulayim, ^^. yawXsh;
a^j mXzlum ;5jlL tAtlz.
Gentleman, 5. aj l khhi-zadfi,
irJ^o be^AzadE, t^JcJt efendi.
Genuine, a. jjdl^- khaliss, ^-s-*
tf sahih.
^U- khlsss.
Geography, s. l^^r jaghrafiya.
Umi-tXbA-Geology, s. (^oj^d^U
kAti-arz.
Geometer, Geometrician, s.
muhindiss, ehli-hEndssE.
Geometry, 5. <LoJuJb himdessE.
Georgia, s. ^J^^-jf ghurjistan. [ghurji.
Georgian, s. ^frj ghurji ; , a. ^
Geranium, s.^L=\.>~dJt^Lj sardelya-
-chiche^Ai, ^sr*j^<iU\ ebE-ghyumeji.
Germinate, v.n. cX-> surmek, (j
J^IU, ky^k-sXlmak, cAJ filiz-
lEnmek.
Get, v.a. (procure) ! l^^H peyda-et,
n-et; , v.n. (go) CX*
ghitmek ; (become) ^fJ^I 61mak ;-
above, J^f^^^l^^^J^ dan-
-ziyadE-yukarzya-chzkmak ; abroad,
CXJJLj>j suweylEnilmek, ^-^Jj i ^CJ
neshr-61unmak ; JK*^* duyulmak ;
CJ/KX^ril^Js dzsharz-ghitmek ;-
a fall, cXi-i* J dushmek ; a foot-
GHOST [135] GIRDLE
ing, CXttaJJ yErleshmek ; away,
v.n.(J-^Jjj*
kurtulmak ; J^l/j ayrzl-
mak; <_**Ju>- chzkmak ; , v.a.
j\ ayrmak,
kurtannak ;
before, (J~<j\jA^*\ wnguna-varmak;
by heart, lJ*tL)Jf1ezberlEmek ;
clear, v. away ; down, v.n.
LlXiJi enmek; v.a. CX*)^' endirmek;
forward, CX*l*jW ile'rilEmek ;
in, CX*^ ghirmek ; off, v.
away ; on, CJU.W ile'rilEmek ;
J^+JL;*-^*.:.r.
*j\usstuna-chzkmak ;
CX*iJ binmek ; CJvi*^~> ghiymek ;
out, v. away ; ready, v.n.
^,4.-) *c?l>-hazz*rlaninak,yj&\5>-hazz'r-
-61 ; , v.a. {jp*L*l- hazzrlamak,
\j*^ hazir-et; the better of,
dXiK^jJcJb*- kXkkzndan - ghElmek ;
LlXcj yenmek ; j! i*_JU ghllib-61 ;
^JJ^ cV-.Jbjl_0 sawushdurmak ;
through, v.n. dX*-^ ghechmek; ,
v.a.LtXtfj^dr ghechirmek ; to-
gether, v.n. ^*J^J^9 t6planmak ; ,
v.a. (Js^jo toplamak; up, v.n.
^4Jills kXlkmak; , v.a. ^jP^Af^
chzkarmak; ^xcjjJLJJ kXld/rmak ;
C3*x*^ruJ dikmek; well,^\ lyi-
61, J^lyu^lls! ifakXt-bulmak;
with child, V.H. ^Jl3<L^ ghebE-kXl-
mak; ,
v.a. \ &* ghebE-et ; you
gone, int. L^-,^=uJoflto haydi-ghit,
(-iJJu> yikzl-shuradan ; u^JoU
haydi-sikdir.
Ghost, s. <sJLi- khayalE; T *j ruh,
^lr>- jXn ; Holy Ghost, ^.jJz^jj
ruhu-'l-kuduss ; to give up the ,
J tesslimi - ruh-et ; .y^">.>- jXnz-chzkmak.
Giant, 5. /J
Gibbet, s.L5P-U 1
Gibraltar, 5.^11 Jy3j- Jebel-tar.
Giddiness, 5. LiAl^Uy^ SErsEmlik ; //^
mevhib^'i-
ghywzlar-kXrarmassz ;^jjj.,jjlr.
"xkl-
sizlzk, l^<L^sa> khzffeti-mizaj.
Giddy, a.*~>j**
SErsEm; J-JJLc
^Xklszz ;
to be , c3vJ^J^-ilj bXshz-dwnmek,
(^cj3 L^Jj^^= ghywzlari-kXrarmak.
Gift, s. &JJb hediyyE; A-la^
^Lj>-l ihsan, *\xj\ in"am ;
bakhshish; t**$\ *+&**
ilahiyyE. [A*;*- jessim, LX mefret.
Gigantic, a. cX*J biyuk, *.Jae "Xzzm,
Gild, v.a. ^^JjjJLj yXldz'zlamak,
luj^-JbjJ tezhlb-et.
Gilding, 5, JO>SI> yAldiz. [kulXklan*.
Gills, s. ^/. L^jU^yjJ^llj bXlz>Amg-
Gimlet, 5. ,jj* burghu.
Gimp, . ^IcuJ (ghaytAn).
Gin, s. (spirit) ^Ja\jraki, jj^c
"arak ;
(trap) J\j^ tuzAk ; (machine) /?"
Ginger, 5. J^ftaT) zenjeTII. [charkh.
Gipsy, 5. ^^=>- (chinghEni) ^JaJ kzbti".
Giraffe, 5.tiKjJ
zurafa (zurafa).
Gird, v.a.(J**j\J*ji
kushXtmak ; up
(a horse) cX*>-.c*i<|jJ kolXnmi-
-chfekmek, one's self,
kushXnmak.
Girdle, 5. J^jJ kushXk,^ kEmET.
GIRL [ 136 ] GLAZIER
Girl, s. j klz.
Girt, v.a. v. Gird.
Girth, s, Vu'*'* muhzt, *jf>~ chevrE;
horse's bands, s kolAn.
Give, v.a.
\ Ike! i"ta-et ;
v.n. (stretch)
(frost)
VErmek, virmek;
hasszl-et ; ,
i\ essnmnek;
ghevshEmek;
a call, LlX>flcl> cha^fo'nvErmek ;
CJ-^jf^l-P^ 6^ArayzVErmek ; a
guess, CXc^JjbiliVErmek;
bir-takhmm-et ; a look,
bAktVErmek; ^aportion/^
jihaz- VErmek (chehiz) ; away,
CiX^WjJjJj VErivErmek, 1<U&> hibE-et ;
back, back again, CX^j j^-i
gheri- VErmek ; battle, <LxJ*.rs-
ijb jengtiE-bAshlamak ; ear,
ilykulAk-VErmek ; forth,
^/lJ^ dzsharz-VErmek ;
ilan-et ; ground,
gheri- chekilmek ;
swzundan-dwnmek ; a hand, /*<^jI
-" "
yardzm-et ; heed, ^L^^JJJ dikklt-
-et ;in charge, ^/*1 ^ tesslim-et ;
judgment, l/lc1 i"lam-et ; the
lie, \ c -oJ^ tfekzib-et ; notice,
kbXbEr-VErmek ; one
tebrik-et; leave,
izin-VErmek ; Jj^^s^j
rukhsAt-vErmek ; one's
mind, ^.j-J^^I efkyarmz-beyan-
-et ; one's mind to (a thing),
t^jJJOujLtfsarfz - zihn - et, C-U-ij.J
diishmek, tj-^^jf tevghghul - et,
oy,
tesslim-et,
waz-
kessilmek ;
meshghul-61 ; out, v.a.
^llJ? dzsharz-vErmek ; 1^^^lan-et ; , v.n. (J^j. y6rulmak,
jH*JLs^ ussXnmak;
mek ; over, v.a.
IjjJ devr-et; , v.n.
-ghechmek ;
place, LlX*^^ U-^ii^- chekilup-
-yEr- VErmek ; suck, (X*J1
emzirmek, cXfL-J bessljemek ; the
slip, (jk*-^^ sawushmak; up,
t^-L-j tesslim-et ; cXJj^i suweylE-
mek ; warning,
-VErmek ; way,
JUjy kopmak ;
(J^j^ bozulmak.
Glad, a.(j^i^*^< memnun,^--*^ messrur;
to be , \ k- hXzz-et,
khoshlanmak.
Gladness,
Glance, s.
sekmek
Gland, s.
Glare,
yekzlmak ;
memnuniyyet,
bXkish ; , v.n. cXi-j
over, ^^^ j<> ghywz-
^ beyz (bez). [Xtmak.
^J pek-parlayzsh-
^.i pek-parlamak ; at,
IjEri-Xtesh-ghibi-olarak-bAkmak.
Glass, 5.|L*- jam, j^Ji-J billur ;
(drinking) .JJ kXdeh ; (looking)
*i.ol ayina ; (eye) CJjj^ ghy^zluk ;
(telescope) ^jy$ durbin (durbun) ;
(hour) t^i^cL? /y kum-sa"at.
Glaze, s.j*sirr ; , v.a. cXj^fW
j^m-ghechirmek; ^^cLll^U- jam-
Glazier, s. ^s^U- jmjz. [-kXplamak.
GLEAM [137] GO
shii' a ; , v.nGleam, s. cU-i>
^}-<y>j\i parlamak. [Xkip-ghechmek.
Glide, v.n. (JHuti kaymak ; cX**? < -y \
Glitter, s. (j^-^j^ parlayish ; , v.n.
^c3jb parlamak.
Globe, 5.Xjj* kyurE.
Globular, a.<-~j> kyure"vl. [habab.
Globule, s. <Us-habbE, Aj'J dans;
Gloom, s.(jfc^Js
kXranlzk ;
kfidEr, <*^^<j*k.< maghmumiyyet.
Gloomy, a.(jfij\f
kXranlik ;
maghmum. [temjid-et
Glorify, v.a. \ &K>- h^md-et,
Glorious, a. j\J~cl5 nlmdar,
meshhur ;*^&v revnXkli.
Glory, s. tX**- hamd ; tXs:10
mejd ;
cuo^j shevkst ; (J^jj revnXk, ^'-1
shAn, CL^^Ja shiihret.
Gloss, s. )b>-jila, jd&[)U parlaklik ;
over, v.a.L^LiJj^l wrtmek.
Glove, s. i^uJOi (MdivEn), /^JjUjJ!
(MdivEnlik). [Xtesh-k^ssilmek.
Glow, v.n. (JAJ^ y^nmak, f_lWV- ^^/'"\
Glue, s. Jl'*L tutkXl; v.a.
pzshdfrmak.
Glutton, 5. j 4j^t obur, J^\ ekyul.
Gluttony, 5. J^yjl oburlik.
Gnat, s. Lt3-i}Lj?j4^ sivri-sinek.
Gnaw, v.a. CX*^ ghemirmek.
Gnomon, 5. $Jui "izads.
Go, v.w. CX^== ghitmek,
yiirumek ; about,
dolasbmak ; ^Ix^Llb bAshlamak ;
abroad, ^JL -llJ? dzshari-
-chzkmak ; CXiS>U^C-t deshari-
-ghitmek ; x^-^J-c u? dXgrMmak,
/ I-^.'.J^ . .^.3 neshr - 61unmak ;L? v J^^
against, CiXi2^^-i^^ karshi-ghitmek ;
Jo bed-ghMmek; along,
Uft (hEmEn)-ghitmekda-61;
ashore, 'gj*5u^to1t kXraya-
-chekmak ; (J*jfo\ &*J* kXraya-
-6turmak ; astray, ^J^lUi^i^y61unu - shoishirmflik ; /L4jwiU.*UJ
fsna -y61a
- sXpmak ; asunder,
kopmak, CJviL-^ kessilmek ;
away, cX*i^ ghitmek ; back,
>a? i^.S gheri-ghitmek ;back-
wards, ClX^iJj r*r^ gherilEmek ;
CX*Jj^ ^^-.yt^rss - yurumek ;
backwards and forwards, t^Jui
ghidup-ghElmek ; down,
enmek ; ^f*JV D^tmak 5
for, <_4^ c_Ji^JO ghidup-Xlmak ;
forth, <^*^ ^2-3neshr- 61unmak ;
A'SUS>- chzkmak ; from, dXtJjc)
dwnmek, /Li)j! ayrilmak ;-
halves, ^*->Ll.> paylashmak ;
in, c3v^ ghirmek ;
icheri-ghitmek ; off,
ghidivErmek ; (J^jtf bozulmak,
^^xUj^ uymamak, ^cU]^t olmamak ;
CX*^ ghechmek ; cJ-'ilJ kessil-
mek ; (jd\ (j!\ Xtesh-Xlmak; ^^bpXtlamak ; (jAs*~*\
uchmak ;-= on,
CX*s ^\ il6ri-ghitmek ; ^oUe^^J
durmamak, J^<1^ Hi kXlmamak,
^oUJjl^jlj farigh-olmamak ; ^JM*>^
uymak, /^jl olmak,
GOAD [138] GOVERNOR
ghiyilmek; out, <J*Ju^
dzshan-chzkmak ; cJvJ^~> swnmek,
jl^y&ti** muntfi-ol; over, CX*.s?
ghechmek ; CJ^$^tes~sj\ usstun-
dan - ghechmek ; c
ghyuzdan - ghechirmek ;
ghezmek ; J^cLS^j y6klamak ;
through, tfcJUkflr^J&^l ichindfln-
-ghechmek; CX^^^L>j^= ghywz-
dan-ghechirmek ; let go the anchor !
JJjjj f6nda.
Goad, ^.^jiAifjl w^Ende'rE ; , v.a.
CtUjjjJ durtmek, C-UjtXLJ^J dur-
tushturmek. [mahalK-rnAksud.
Goal, s. J^c^-s SEr-menzil, jy^jUJ^sr
Goat, s. ^^kechi; he ,^^ erghech.
Goblet, s.^.JJ
kXdeh, ^U- jam, dJUj
piyalE. [ilah.
God, s. <d!\ Xlllh, c^J tanghrz, Jl
Godhead, . L2JybS lahut.
Godly, a. JW salzh, jljCJJ dmdar.
Goitre, 5.^l
ur.
Gold, s. ^jA\ Altzn, jj zsr, L-^^3 zeheb.
Goldbeater, s. ^??jj vtirakji.
Golden, a. ^jpH Xltm, ^jj zerm.
Goldfinch, s.^jttji
U-j saka-kushu.
Gold-lace, 5.<tc^*5
sirma.
Goldsmith, 5. ^^*f kuyumju.
Gonorrhoea, s.^f-f-y*Jj bel-s6^u^Au.
Good, . ~^- khayr, LL)>5jjl iyilik,
^.l?felah ; , a. y\ lyi ; J\ t yarar.
Good-humour, s. i B.O keyf ; to be in a
Good-humoured, a. j^ ghyulEr-
dXn'lmoz.
Goodly, a. Jj^= ghyuzel ;
biyujek, .Jus*- khayh*.
Good-nature, s. L^->x-~b jA Iyi-tXbi"at.
Good-natured, a. y\ lyi, ^Ijflt tXtlt'j
jL>^r-Jj^ ghyuzel-khuylu.
Goodness, s. CJ^ iyilik.
Goods, 5.jo/.
L^>! eshya, <U^J emta"a,
Jl^cl emval, JU mXl.
Goose, s.jli' kXz; tailor's ,^Jfj(
wtu.
Gooseberry, s.^o^J^t^-ijuaxj
bek-
tAshi-uzumu.
Gorge, 5. J^-^ b6^AXz ; , v.a.
(J^V&J^ d6yurmak; ^<lJLl? tzka-
mak; ed, ^.^. u^+jj^ d6ymush ;
ttkAnmtsh ; to become ,
d6ymak ; (j**J\Lb UkXn-
mak.
j
injili-sherif.
sheytAn-
[eniss.
shikemperesst.
Gosling, s. <-ib lS
Gospel, 5. u-
Gossamer, 5.
-"arabassz.
Gossip, s.
Gourd, s. j\J klbAk.
Gourmand, 5. L
Gout, 5.^j-J\j&
nikriss.
Govern, v.a. Ic^^xrs- hukyumet-et,
\Xj\J\ idarE-et, \
laJj j Sa-^ zXbt-u-
-rXbt-et.
Government, s. (^^*^- hukyumet,
Xj\4\ idare", \&j j
u^JjJ devlet ; u
-devlet, Ly*J
Governor, * iJ
sarrif, Ju~x mut^ssellim ; lieutenant
zXbt-u-rXbt;
vukela'i-
vuk^la-takemz.
miitas-
GOWN [139] GRATE
Gown, s. (woman's) (jU2*J fisstAn ;
(man's outer) <Usj- jubbE ;
blnish; (inner) t^jbj! Entari.
Grace, 5.*j* kErEm, i_aM lutf,
"inayet, ^L z>-\ ihsan ;
latafet, \^\jj nezakfit,l.r->- hussn,
!t>] eda ; ^ClJ teshekkyur, IcJ du"a ;
^&c afv ;tr-? ^i^ maghf^ret, ^
'
Lie
ghufran; your , u^LJlcCJlt)zatz-
"ain^ri, u^-xjJjO tjb zatz-dev-
letl^ri ; his , ^Jjuls-
*fakhametlu ;
, r.a. \(j^,^ tezyin-et,
zinet-61.
Graceful, a. ~*>- hussunlu,
nazik, ^>\j> nezakEtli.
Gracious, a. (person) +>J*kerim, c-fl-!
latzf, jcj\i& "inayetkyar, cJjl5
nazik ; (act or word) e^-oliji cU
j~<\ lutf-ve-"inayet-amiz, <UUjp
kerlmanE, AJ^l^jL^ "inayetkyaranE,
<0lijli nazikyanE.
Gradation, s.&>-j<3 der^JE; ^j&J tedrij.
Gradual, a. ^s?jS5 tedrij I ; ly, ad.
f*.j&&\^c. "al^-'t-tedrij.
Graft, s.(jt>\ Xshz, ^--^IJjl kalEm-
-Ashzssi; ,v.a. (J*j'L>\ Ishlatmak;
(Jsc\J*\ Xshlamak.
Grain, s. <Ub danE (tans), <Ur>- habbs;
^*>-<jzakhlrE
; A^kT1 tokhum ; (of
wood) j+b dAmar; to go against the
grain, dXti&^--jiC^X<.)l AdAnn'n^-
-ghyujuna-ghitmek.
Grammar, s. ^sC^^jc sarf-u-nahv.
Grammar-school, 5. \j*j- C-^^C< mek-
Granary, 5. \*J\ anbar. [tEb-i-"irfan.
Grand, a. cJ**J biyuk ; jii-ellac"Xza-
metli ; ^l^ukJ?tXntAnali.
Grandee, s. ^^^V^J^Tj riJalz'-
kibardan-biri, u^J^jJl^y^W^"azimi-rijaldan-biri.
Grandeur, 5. c^-^Uic "Azamet, <t;hvV>
tXntAna, C^-Jb heybet.
Grandfather, 5. bbcJj-^ biyuk-bXbA,
^JJ dedE, Jc>- jedd. [turXk-kelam.
Grandiloquence, 5. /*^jjl^k^l?
torn-
Grandiloquent, a.Jj^larfi ,^<^ kelami-
-t6mturak. [^J^lUcJ^J biyuk-validE.
Grandmother, 5. l3\L^J*.J biyuk- ana,
Grandson, s. ^jjb t6run, XjAs^ hafld,
^J nebirE.
Grand-Vizier, 5. Aes\ j&a sXdr-a"zam.
Grant, 5. ^1*>-I ihsan ; ^o/ f^rmAn,
Cul^J berat; , v.a. CX^j vErmek,
l^L*:*-! ihsan-et; l/^iJ tesslini-et,
\^i\j^\ i"tiraf-et ; \^0j*farz-et.
Grape, s./j>J^
uzum ; shot, t^%~~
misskfit, Jill* sllk/m.
Grapple with, v.a. ^*-i>^c^ o^Arash-
mak, cXwlJl>- chfekishmek.
Grasp, v.a. (J^^> tutmak, <J^\jj^*
kawramak, \^/^3 kabz-et.
Grass, 5.c2J^l
6t.
Grasshopper, 5. tej&- chekirghs.
Grassplot, s.A-^-
chim.
Grate, s. J^-^ 6jk ; J^Uulisskara ;
, v.a. cJv.]iJj
v.n. C^^3j** surunmek,
ghyzrdamak; on one's feelings,
-ghztmek.
GRATEFUL [140] GRIEF
Grateful, a.jlLt*?*-* mute'shekkir,
^Uw-CJ^ilS)shakiru-'n-ni"mE.
Grater, 5.*jJj rendE.
Gratification, 5. ci^\-jl**.-o memnu-
niyyet, U-0 sAfa ; L^-~*x3 ni"met ;
^jtJLss?* bakhshish, (^L*s-\ ihsan,
/Ujl in"am; C^.t)^lj>- khosh-
nudiyyet ; \2^>- hAzz, \j~suia hAzzz-
-nefss.
Gratify, v.a. \ ^.^^,^ memnun-et,
1
t^wl^s-kh6shnud-et
; ciX-c^Jjl^
sAfa-VErmek ; ^^Joi-i)^. khosh-
landzrmak; IJ^U- hasszl-et ; 1 \.=>-\
ijra-et; \
\jj^\^L^eb}\iktizassini-
-ijra-et ; j^J\J tabr'ol, J^.^ uymak.
Gratis, ad.ljJb*>b
badi-hewa (bedawa),
uLsr* mejanan.
Gratitude, s. & shukr, ^.Cljteshek-
kyur, C^J^rr-i> shukraniyyet.
Gratuitous, a.^Jfcjb badi-hewa (be-
dawa) .
Gratuity, s.(jtJLs^i bakhshish, ^
ihsan,^Ixil
in"am.
Grave, s.j\j* mezar,
^-J>kAbr, ^
?E ; , a. (person) j&\ aghir,
teinkinli; (affair) jjiJjjJ
korkulur, (Jl>-<&5jj3 k6rkuljk; ,
v.a.<^<fii kAzmak, 1c^>^ hakk-et.
Gravestone, s.^J*b> j\j* mezar-tAshz.
Graving-tool, s. JJs' kalEm.
Gravity, s. (personal) .s\ aghir, ^JLri
temkm ; (of affairs) J^>y^^"^jij^korkukjak-bir-hal ; (of substances)
cj^liO szklet ; specific ,
szkleti-zatiyyE.
Gravy, s. ye su.
Grease, s.^b ya^A ; , v.a. ^JU'
Great, a.cJj*J biyuk, ~~ kebir, **^
"Azim ; J^ ch6k ; the , 5. pi.
jUi kibar, ^^JslL^L^ kibar-takzmz,
\j kyub^ra ; a many, a deal,
v^-^J bir-ch6k ; grandfather,
grandson, if^ {^^jj torunun^-
u ; Alexander the , jJcLJIsskender-rwmi ; Peter the
deli-PEtro.
Great-coat, 5. J^J kapot. ["Azamet.
Greatness, s. CJiSj-J biyukluk ; L
Greece (kingdom of), s.
Yunanisstan ; (ancient) /j rum.
Greedy, a. }jf^ flch-ghywzluj^j^
chok-yEr,j^jl obur.
Greek (in general), a.+jj rum, ^jj
rumi ; (of the kingdom) (^li^J yunan ;
(language) s. ^srjj rumJE.
Green, a. J..1J yeshil ; /*l> khXm.
Greengrocer, s.\J**\jj+* sebzEwatjz.
Greenhouse, s. JpJ^J limonluk.
Greens, 5. pL *? lahana.
Greet, v.a. (jJsAyj ^L: selam-vErmek.
Grey, a.y-J
k?r ; Jy boz ; ^*^^ghyumishz ; \J?y*j
kurshuni ; ,
s. of the morning, ^ibj JoJ_Lp
sabAh-aydm%fo' ; of the evening,
xb^j A ll.:>!
Greybeard, .s.^Uliu>j!
Greyhound, s. ojlj tAzi.
Gridiron, 5.Xj\JLa\
isskara.
Grief, s. ^ kider, tJ dErd, C-?
GRIEVANCE [141] GUARD
kAssavet, J! elem, *c ghAm, *jAJ\
enduh.
Grievance,s. ^J^j^^^-^o mujibi-tesh-
ekki ; L bela, J>J dsrd ; jAc ghAdr ;
JI? zulm.
Grieve, v.a. CiX^j j^ kEder-VErmek ;
,v.w. ^>j ksder-et, (iLiJ^Ci^LJ
kAssavet-chekmek, cXtJ. A ghAm-
-yemek, jl jJkC mukEddEr-61.
Grievous, a. ^J^^lar. "Aznn-VE-elim,
LJ fsna. [kzzartmak.
Grill, v.a.(Jp*3j\j* tXj\JL\ isskarada-
Grind, v.a. (flour, &c.) CiX^l^sjl w^Aut-
mek; jjv^^^- chekmek ; (colours,
&c.) cXj! ezmek, ^J^-***sahk-et ;
(u-on, &c.) fjAJ^oiJ^o tAsha-tutmak;
(the teeth) ^iS\^jaf ghyzrdAtmak.
Grindstone, s. ^jilt tAsh, ^-?i.jbile^Ai,
^^-i'vL^^JJ bile^Ai-tAshz.
Gripe, s. Jl M, ^saj penchE, ^JJ kAbza ;
, v.a.(jk*7^L.JL*tf
szkz-tutmak ;
^^Jyil^ylJJ karn-A^rztmak ; gripes,
Gristle, . J^i^J kzkzrdAk. [slnjt.
Groan, s. ujlL1 in^ilti, ^1 enm ;
Grocer, . JlftJ bAkkll.
Groin, .Jn^lJJ kAsszk.
-r>,* f_ 4 .
Grroom, s. (j~- se iss, ,-wJi isspir.
Groove, *.^-J yiv, yiw.
Gross, 5. ^j^ic^y^jj! 6n-iki-duzina,
<LJ^Jd^J^Jj^j yuz - kzrk - dwrt-
-(tanE) ; , a. Li' kAba, lii fsna,
^^L^JUH^-^M^^IJ darassz'-chzk-
mamish.
Grot, Grotto, . ^,^o ma^Aara, ^ In.
Ground, 5.^J yr, <U?^c
arsa ; ^^Jzemm; ^j-Lsl essass; u.^^^* mujib,
^_^-u-j sebeb, c^-w-jL munass^bet;
, a. jjwJju^:j! w^udulmush;
^jL^J-=jJ du^Aulmush, ^wlx>-
chekilmish, ^i-Jjlezilmish ; , v.a.
~*S
\j tk'slss-et; , v.n. (a ship)
Grounded, a.^~~i\Zso mut^'fesssiss,
^J~ mubteni ; j]%^A Assh'-var.
Groundless, a.j~*?]4 dibsiz, J^.^J^'^
AssK-y6k, ^y b6sh.
Grounds, s.pl. uJj telvi, j^^t t6rtu,
Ground-swell, .
j*sXlintf.
Ground-work, s. J-4J temel.
Group, 5. <t<^ kyiimE, cJyJ bMuk ; ,
v.a. ^<>jl? t6p-et; , v.n. ^^L-J^b
Grove, 5.\*)^*)$
6rmAn. [t6p-61.
Grow, v.n. CJ^^-J biyumek ;
b6ylanmak ; C^-^/j-Jsurmek ;
61mak, LLJ^L- kessilmek.
Growl, v.n. ^cij^- khblamak.
Gruel, s. [ijj^-^jj yawAn-chorba.
Gruff, a.'i}- b^Auk ; J~*^>- khuysuz.
Grumble, v.n.LlX*Jjy-j suweylEnmek.
Guarantee, s. (person) J-^kefil; (thing)
t^JU^kefalet;( Jbj r^hm.
Guard, 5. (man) ^,jfl^ klWASS,^ A "isskET,
nubetji ; (soldiers)
kiri-khlsssa ; (time or duty) L^-Jy
nubetj (of a sword-handle) jljl>-
GUARD-HOUSE [142] HABITATION
chAprXz ; (of a gun-trigger) $$jfkorkuluk ; , v.a. (*&&* saklamak,
\ Soa>- hefz-et, l^diJl&r muliAfaza-et ;
<J*3lj bXkmak.
Guard-house, s. (J& kulluk.
Guardian, s. ^c^ wAssz ;kJlsr* muhAfz'z.
Guerilla, s.Jjjj ^>\J bAshi-bozuk.
Guess, s. ^ zdhin,( ^ss^ takhmm ;
', v.a. C-UJj bilmek ;\
(j^s^ takh-
Guest, s. JL~ mussafir. [min-et.
Guidance, s. L^-o|jJ& hidayet; L^-Jj&J
delalet.
Guide, s. jj& k^A^Auz, JJt> delil,
hadi, U; rehnuma ; , v.a.
t y61-ghy<)tsstErmek ;
Guild, 5. u-JUwtf essnaf.
Guile, . jj^jj-c ghHl-u-ghzsh,
Guilt, 5. L^o-Uf kXbahat, A^*- jurm,
X^ ghyunah.
Guiltless, a. :. ...... r.. ~*^s kXbabats2'z,
J^JiL^s ghyunahsiz, *li=uJ bi-
ghyunah. [junhalr.
Guilty, a. jla^AJ kXbahath',jlfcrtjfc?
Guinea-fowl, 5.[^fj^^ bech-tawu^Au.
Guitar, 5. ;^ ghitAra.
Gulf, s. (bay) ^j^ ky^rfez ; (abyss)
<d^jjvarta,
i^ft>-hufrE.
Gull, s. (bird) ^>j\* martz; (dupe)
^.jj^llsh^shkm ; , v.a. jpj1^\
lldatmak.
Gullet, .
jtojs. gh^rtlXk,jUy UghAz.
Gum, 5. _^*tf samgh (zamk) ; (of the
eyes) jV?" C^PA^'> (f t^e teeth)
i)J dish-etl^ri ; , v.a.
lj > ^ (zamk) - ila -yapzshdzr-
mak.
Gun, s.L-)jb top ; cJiAj tufenk (tufek).
Gun-barrel, s. u-xJ ClXkAJ* tufenk-
Gun-carriage, 5. jjcjf kundAk.
Gun-cotton, 5. ,yjjV O>^^ pamuk-
baruti. [t6pji-bAshz.
Gunner, s.^y^jjt t6pjz; ^b^^jL
Gunpowder, *. <-^^;b bant.
Gunshot, *. (distance) ^J^cc-^ t6p-
menzili ; ^'j^^^jfi kurshun-men-
zili ; wound, ,g**ij\jA ghyullE-
yarassi ; ^^V. \i)?*J$ kurshun-
-yarass/. [^s?UA>- chakraakjz.
Gunsmith, s. ^f*& tufenkji (tufekji),
Gunstock, s. ^Jo (^kJi> tufenk-
Gush, v.n. *js&& fzshk/rmak.
Gust, s. ^)&*~i\j)^j&j *j ruzghyann^-
-bir-essmassz ; ^J b6r.
Gut, s.(J*0j\3
or J)W*J ba^Azrs^k.
Gutter, s. ^\ 61uk, j^l XwlXk.
Guzzle, v.n. and a. cX*a;| ichmek,
^^jl>- chakmak.
Gymnasium, 5. ^^ i^c^r*^ U^bedEn-ta' 'limi-mahali.
H.
Haberdasher, s.ij^jj* X^/>-
khurdfi-
furush.
Habit, s. CJJlc "adet ; jy^ khuy.
Habitable, a. jjjfo\ 6turulur, Jjla
^c^Lokabili-sukna. [me'va.
Habitation, s. .^ru** messken, u^U
HABITUAL [143] HANDSOME
, ad. Al
Half-moon, s.
Half-pay, 5.
Halfpenny, 5.
Habitual, a. ^.^A^L^CJjU "adet-
-hukmuna-ghirmish.
Habituate, v.a. ^^^JuJl Ah'shdz'rmak ;
one's self, ^4-lJ^ Ib'shmak.
Hack, v.a. CXc^^- chentmek ; ,
hackney, s.j**j\) barghir (beyghir),
^j}*.\3fr\ kiraji-(beyghiri).
Hail, s. ^J or^ d61u ; , v.n.
^j^il) d61u-yaghmak ; , int. /
LlXlc ess-selamu- "aleykE ; , v.a.
\
JjJf ^i J cJ^-J ^j_*^ buyurunp'-bu-
yurun^-deyu-kXbul-et ; (JK*^^ cha-
Hale, a. *=^c> dinj. [grAzrmak.
Half, a. *jl> yanm ; , s. <^lj yAn ;
. . . and a half, Jj*^ . . buchuk ;
b yarz-yarzya.
L yarz'm-ay.
hAzar-m"ashi.
6n-parE.
Half-seas-over, a.&*ss~f>-j~> SErkh6shJE.
Half-witted, a.<*S!jy
budAla.
Hall, s. aJUr^O diwAnkhanE.
Halloo, int. L^\ ey, jb 10 bana-bAk.
Hallow, u.a. l^jjJO* tXkdiss-et, lcJ;L<
mubarek - et ; \ <^otIcj ri* 'ayet
- et,
1 tXccJ^Lo mubarek- "dd-et; ed,
pp. cJ;L^ mubarek, (j*JJU mu-
kXddess.
Halt, s. JbkA eylEnish; , a. Jbjt, v.n. cX*JjJ eylEnmek ;
.? t6pXllamak, ^J^^~~^ Aghsz-
mak; , int. iaJ-U- hXlt.
Halter, s. j^L> yular ; t_^oj ip.
Halve, v.a.viXJy^O^^ol ikiya-bMmek ;
*L\J paylashmak.
Ham, 5. y but, Jj. kaynak ; J^=j<^
^^ejj^lj ^y d6nguz-butu-pAss-
dermassz (d6muz).
Hamlet, s.j^sf^jZ kywyje^iz,
Hammer, s. f^^ chekij ;
t6km^k ; sledge , (j~j*.^) variyoss ;
, v.a. cJv*L> dw^Amek.
Hammock, s.X3J\j)
branda.
Hamper, 5.v^^iJfLJ} klpAkh'-seped ; ,
v.a. cX<^ L^JcJL^ szkmtz-vErmek,
Hand, s. Jl E!, C^.O desst, JJ yed ;
(man) / j| AdAm, Ju nefEr,(
^js:<
--:ll
ishji ; (signature) Li! imza ; hour
, c-^i& "akreb ; minute , ^j&J
yelkowXn ; , v.a. CX<->j VErmek ;
over, tjtJu.J tesslim-et ; in
hand,ac?. )jty*j4\$ El-Ela-vErErek;
jUj'^J^'^-'l-ittifAk; to live from
hand to mouth, J^S-<LJ <0 *ll^>-!
Aksham-nE-yey^-
Handful, 5.(_>^\ awuj-dolussu.
Hand-grenade, s. ^iifj^^. ^\ E!-
khumbarassi.
Handicraft, s. (^~x*a san"at.
Handkerchief, s. JjJ&* niEndil, Sjj>.
chevra, ^j^V. yEmEni, (J^\)t ya^Ah'k,
ksoj&c makrflmfl-(mah-).
Handle, s. L-A0 sip, L-J^J kulp, ,J^*3
kulAk, <UiJf kAbza ; , v.a. (J^btutmak, ^J^jiUy kullAnmak.
Handsome, a. Jj^ ghyuzel, A^u
ghy^ssterishli, ^JLljb ycMu'shiklt*.
HANDSPIKE [144] HARDY
Handspike, s.*Jy
to manavela.
Handy, a. (man) (jsjj& hezar-fEnn
(hezarifend) ; (thing) C^~1^ rahat,
^if kolay, j\j>t 4*-^ isha-yarar.
Hang, v.a. (J^\ Xssmak ; , v.n.
(J**b0\ Asszlmak; about, ^J^J^^y
dolashmak; back, cJ*U
ile"ri-ghElmamek, (j^j^ }j&-durmak ; down, (J**J>j\*a sarkmak;
out, v.a. (J**p\ Assmak, c3-*<^-
SErmek; ^4cJi^U? sarkztmak, ^^jj^ljj
kAldirmak, (tyit ghywsstErmek ;
, v.n. (J^jj^ sarkmak ; ^jul^l
Asszlmak ; over, ^J^J^io tXshmak ;
/L4JLtf sarkmak ; together, t_j
^UJ!^j^j^ biri-birini-brakmamak ;
up, ^4^1 Xssmak. [kzltj.
Hanger, 5. -r*5 j ^3JUaJ kzssajek-bir-
Hangman, 5. tAti- jellAd.
Hank, 5. JU^> kXnghAl, xjoturrE (tura).
Hanker after, v.a. cJv*^-j| isst^mek,
arzukmak, ^^^1 Aramak,
^>- vL^-i>^ ishtiyAk-chekmek.
Happen, v.n. <J^jl olmak,
chzkmak, j'^^ VAki"61,
tesslduf-et, \j$> zuhur-et,^vuku"-bulmak.
Happily, ad. 4jjU-j sa"adetla ; L^.
Happiness, s. Cl^jl x_-j sa^adet ;
c^>Jyx^3 meranuniyyet.
Happy, a. ^^' ^ uX^/
>
. i^5^^ J LT*"
ishi - yolunda - rahatz - yerinda- oUn,
tXx~9 sa 'id, Jjjc..^ mess"ud ; L._j
memnun ; ) ^^ messrur.
Harass, v.a. (j*j yormak, L^.
OXtc^>j rahat - VErmamek, iJ*-lXi
rahatsz'z-et, ^-^ ta'jiz-et.
Harbour, s. (jUJ limAn, ,^-yoor Lyo
mersa ; , v.a.(Jp*jjb tutmak, )\
tj
yatak-61. [dip6rto.
Harbour-master, .
jft> ^^ kaptan-
Hard, a. .gj kAti, CL^-o sert, vi)J pek ;
jS-MtfS2ke ; -..jS ghyuch, C1^^^
fc-
chetin, Jxl^e mushkil ; of belief,
jyL>J^-^ ghyuch-in anz'r, j*J\J\inan-
maz; to be believed, j^JjL.^^.^
ghyuch-inanzh'r, ^JjUjJ inanilmaz ;
of hearing, -c-U? saghir.
Harden, v.a. L$*)Aj*Lz kXtzlashdtrmak,
J'^-o SErtlEshdirmek,
J pekishdirmek ; , v.n.
kltilashmak, cX.lJj^-j
SErtlEshmek, d)v*.^xj pekishmek.v -1
Hard-favoured, Hard-featured, a. ,.,
chirkin.
Hard-hearted, a.j~z*>-j*<mErhametsiz.
Hardihood, s. C-^ld- jessaret.
Hardiness, s. ^^LajUL dayanzklzk.
Hardly, ad. ^U^ heman (hEmEn) ;
^^^ ghyuch-bela ;X&^
hich-mussa<<
adE-ghywss-
Hardness, s. JP^J kXtzlik, C
sertlik; ^L^7 szkilik; C^la
chluk, C^L..^>- chetinlik, (J
mushkillik, c:^J^x^ su"ubet.
Hardship, 5. cJcJL*tf s^kmdz,
meshakkXt.
Hardy, a. AjijLL dayamkh', ^J dinj.
HARE [145] HAZE
Hare, s. ^L2i^lb tawshAn. [kulXk-VEr.
Hark, int. <UiJ dinglE (dins), ^j,J^3
Harlot, s. <C-c^U fahishE.
Harm, 5. ^-^ zarar, ^^J ziyan > >
v.a. CjJw4^^bl injitmek, |^J z^rar-et.
Harmless, a.J-^J zararszz. [muwafakXt.
Harmony, s. ^jJJjlt tXtlzlzk; OA3^Harness, s. +ja or f^-2^ k6shum ;
Jilt takz'm; , v.a. ^4^3 koshmak ;
(3*J^\tJ*A^ takzmznz-wurmak ;
maker, ^U- sarraj.
Harp, s. CJo*>- chengh.
Harpoon, s.^+$Jj
zzbkzn.
Harpooner, 5. ^acCjbj zzbkmjz.
Harpsichord, s.yLJ *J
J^IS" kyar-kXdim-
-piano.
Harrow, s..^clkt^^i>- chiftji-tara^Az ;
, v.a.^JKoy? taramak; one's
feelings, /jUJulj.^0 *->C
Harsh, a. CU^-o sert.
Hartshorn, ^. ^<jlU nishXdzr; (spirit
of) ^^>^j^vlJ nishadir-ruhu.
Harvest, 5. oL^.-v. hlssld, J^tsr*
mahsul ; time, ^^ij^sr bichim-
wlktf, ijjj\to\ 6rAk-wXkt.
Hash, s.^j^sT yahni ; , v.a. \^^
yahni-et.
Haste, s. <d^ "XjelE; CJJ^U- cha-
biklik, C^cyo sur^at ; , v.n. \&s?
"AJ6lE-et lc)oU chabzk-61.
Hasten, v.n. cJ-^C^Xjl^- chabik-
ghitmek; , v.a. \J~&*> ta' jil-et.
Hastily, ad. JjWt^ "ijflfe-ilo,
Hasty, . LL)jU- chabik ;J*^.
j^jJi^joU-chabz'k-kkar.
Hat, 5. ajuLi> shXpka.
Hatch, v.a. <_^ljL>-Lj>^lj yawrz-chz-
karmak; , s.^-J kXpz ; ^cLj^Lj'
Hatchet, 5. <da!b bXlta.
Hatchway, s. c^cl jLj]
Hate, 5.(^/aij bughz, CJ>j\J^ "davet ;
Cl^w nefret ; , v.a.LLXcLci^^vJb
Tiich-SEvmamek ; Ic^j^Ac "adavet-et.
Hateful, a.j^i^c menfur, }* noXkbuh.
Hatred, s. t^aki bughz, d^l Jtf "adavet;
d^ii nefret. [(kibir).
Haughtiness, s.'j**3 tekebbur, j* kibr
Haughty, a. j*z~< mutekebbir, j
kibirli, (jfy* fir"awn, ^l^y ndbran.
Haul, v.a. cLU^>- chekmek ; l^L^Ji)
Haunch, s.LJ^U? s^ghri. fhisa-et.
Haunt, v.a. jluJjlt ta'if-ol.
Have, v.a.ycJJU malik-61.
Havoc, . ^tj ziyan, C1^L*>- khXssaret.
Hawk, 5. ilLs^l Atmffja ; , v.a. L-J^AJ*
^JUJL? ghezdirip-sXtmak.
Hawker, 5. ^^jVi^V 1^ ghezdiriji-
Hawser, s.jL)L> pXlamar. [bXzirghyan.
Hay, s. tl^l jjy kuru-6t.
Haycock, s.,^-^V. C->j\ bt-yighmi.
Haymaking, s. cX*^ CU^I 6t-bichmek.
Hayrick, Haystack, s. CL
Hazard, 5. L^rkT bakht ; uJjLaj tessa-
duf ; , v.a. J^yJU^l^? tehlikeyE-
Hazardous, a. jJ*lff tehlikEli. [k6mak.
Haze, 5. (j~^-j siss, ^U^J dumXn.
HAZEL [146] HEEL
Hazel, 5.jjJoj
fhidik ; , a. tiz
jKjj kesstanE-rEnkli.
He,j9r.^ 6, Jj! 61 ; , a. C^ erkek.
Head, 5. ^b bXsh ; .* SET, y\) re'ss;
(of a ship), ^b bXsh; (of a cask)
L-~~t> dib ; (of an arrow) ^
temrEn ; , a. ^b bXsh,
birinji ; , v.a.j\ ^ib bAsh-ol,
J^J^M) SErkErdE-61.
Headache, 5.(J**JycV(jt
Headland, s. jj^j^ burun.
Headlong, ad. l-i^b
Head- quarters, s.jZjscmerkEz.
Headstrong, a. j*o<f.ljjj s&z-dinglEmz
Headway, . J^J yol ; &*>j)* yuruma.
Heal, v.n.j\jj\ iyi-61 ; , v.a.\^\ ip-et.
Health, s. c^s^s^ szhhat, <*^-JU
"afiyyet; u-fl-^ k^yf> T^J*miz^j>
Jb tXb" ; your health ! la^c
Healthy, a. 4L? sa^A, A^Lc
Heap, .
<U^^ kyumE,(j^t y^ghzn ; ,
v.a. (Jp**Jt yzghmak.
Hear, v.a. cXc-M ishitmek, IcU^-s!
isstima"-et; CJvd^J dinglEmek (di-
nEmek), CtX*^ ^y kulXk-VErmek ;
1 JjJ>kAbul-et, Ic^jU-l ijabet-et.
Hearing, 5.<U-*L*CJ^i*
kuvveti-sami"a ;
in one's ,
halda ; to give a ,
izin - VErup - suweylEtmek,
(dinEmek). [mek.
Hearken, v.n. CiX* S kulAkvEr-
Hearsay, s. Ci^Uj/***** messmu"At.
Heart, s. CJ^JJ yurek, t_^Jj kXlb, <Jt>
dil ; (of a plant) ClJ-Jj ghyubek ;
(middle) <d^l or<U^^1
orta; by ,
^jJ^jl ezbErden ; to learn by ,
v.a. ctXf^Jj^ ezbErlEmek.
Heart-breaking, Heart-rending, a. LL
maz.
Heart-broken, a. JJd^jlij shikesstE-dil.
Hearth, s.JW-^ ojak. [J-iLaJ1 insAfsz'z.
Heartless, a. J~JLJl insaniyyetsiz,
Heart's-ease, s. ilfiiJ^W^ her-ja'i-
benefshE (menekshE).
Hearty, . u?y kawi, *lc.U sa^7ilm;
j^i-^tf samimi, ^^^> yurekdan.
Heat, 5. jl^U sijXk, jlSls^o siJ
C^l^- hararet; ^1 Atesh;
kkghznlzk ; , v.a. (j*'~>\ issztmak,
(J*jj** kzzdirmak, \
(j+st~t tesskhzn-
-et. [^il^jl^ kitlbssz-kyafir.
Heathen, s. and a.jj ghyawr,^sl^ kyafir, |
Heave, v.a. (J*J\Xtmak ; , v.n. ^b
(j*>jj\bAsh-wurmak.
Heaven, s. (*^>i>-jennEt, (j"}j*firdavss.
Heavy, a.j&\ tyhir, JJil; skzl.
Hectic, a. j^jj verEmli; fever,
<U^j|jlj-^ ghizli-isshma.
Hedge, s. ^^^ chit.
Hedgehog, s. ^^J^ ufAk-kirpi.
Heed, s. L^oJ dikklt, JUA? t^kayyud,
Jujj kayd ; , v.a. and n. \ ^
dikkAt-et, \ JuJ! kayd-et.
Heel, s.Atf^j) wkchs; over, v.n. J
yatmak ; , v.a. J^/^ yatzrmak
HEGIRA [147] HEBE
Hegira, s. CJ^p* hijret ; ^j-Jci^
hijre'ti-nebe'viyyE. [C3-X> ghenj-inek.
Heifer, s. JG dishi-dAna, ^iHeight, s. LJ* b6y ; cJ-K... ^ty yuk-
seklik, ctojl irtifa"; \1
(tepE),^>lj bayzr, Oy* szrt ; -y! evj,
zirvE ; AJ\ drta, ko wAssAt.
Heinous, a. ,-A.JcJj pek-kAbzh ;
sheni"; ^Jwileshna".
Heir, s. (after possession) *^;ij variss ;
(before possession) J^c^JI^veli-"ahd.
Heiress, s. f. tij\)varissE ;
veliyye'tu-'l- "ahd.
Heliotrope, s. ^j^zste* <ulj^ vanilya-
Hell, s. *+$> jihennem (jib^nnam),
cha-
>^srT jahim.
Hellenic, a. ^^ yunani.
Hellespont, s. cfjVcJ
Helm, 5. dumEn-yekfissi,
Helmet, s. <j*lJ tAss, fix mighfisr,
Helmsman, s. ^f&**)A dumEnji.
Helot, s.j~i\essir.
Help, 5./*-^V. yardrai, j!*X! imdad,
^3lc) i anE, c^-0l*^ mi
*'avn; ^sr^t^b yardzmjz, ..^ mu"m,
mu"avin; , v.a.
dzm -et,
ianE - et ;
mu"av^net - et ;
imdad -et,
imdada - yetishmek ;
charE-bul-< men-et, h
mak.
Helpless, a.
Helpmate, s. \J<\ arkadash.
Hem, s-.
-kEnar ; , v.a.(
khrnlmz'sh-
kEnarmz-kzv/rmak ; in, C
chevirmek, kushAtmak,
Hemisphere, s.
Hemistich, 5. imssra".
Hemorrhoids, s. J^j<uLo mayEssil,
Hemp, s.j& kendir. [j^V oassur.
Hen, 5.jjjll?
tawuk.
Hence, ad.^j-*J^
bundan ; <UXs ta
bina'an-^aleyh, ^l^y bun^-bina'an,
( -i^l^j bun^a-mebni, v^J)<3(
J^ Uj
bina'an -'
'ala-zalikE.
Henceforth, Henceforward, ad. u^
J shimdidan-
<dj^Jbundan-b^ylE, ^La3 Jj^j
bundan-
sbngra, Jk*jUj fi-ma-ba"d,
bir-daha, j-.^Dcj
-ghen.
Her, pr. s. ^J\ Anz, 6nu;
(Ana), 6n^a (6na) ; pr. a.
si, Co anin^,
Herald, s. ujlx* munadi ; , v.a.
Herb, 5. CJ>j 6t, CUJ nebat.
Herbalist, ^. ^^j* kywkju.
Herd, 5. (J^^i suru ; together, v.n.
sum - suru-ghez-
mek.
Herdsman, 8.
Here, ad. \ bura, burassz;
burayi, ^ci^burassznz ;
*V,^ buraya ; ^<^^ bwrada ; <U-jjj^J
burassma ; *Jc--j^ burassmda ; ,
int. &J*\ ishtE, U na ; and there,
M 2
HEREABOUTS [148] HIEROGLYPH
&tE-beri; L^J'eJJ tek-tek;
here is, te-i>l ishtE, li na. [buralara.
Hereabouts, ad. ^j^j^. buralarda, tjhjj*
Hereafter, ad. *.rs^JJ*J bundan-
, s. d^M akhiret.
Hereby, ad. Ak-wA^cjJ bu-nmnasse'-
betla ; <W<*kJj jJbu-WASszta-ila.
Hereditary, a. ^jjj* mevruss, tjj\fc
mute*variss ; i-^/j variss ; J^& ^Jlj
veli-^ahd.
Herein, ad. *^ bunda ; (j-^^
bundan ; ^ bun^a ^ .y^Jbunu.
Hereof, ad.tiJjjJ
bunun.
Hereon, adf. &^\\^^^^ bunun-uzErinE.
Heresy, s. tJ-*JiLtf dAlalet, ^*^i shi a,
l"tizal. [mii"tezil.
Heretic, 5. JU dall, ^^-- shi"z, J
Heretofore, ad.
-kXdar,
> shimdiya-
shimdiya-
-ghelinja ; AJ JcJj^
ez-kAdim (ab
antiquo), i.-JJ^ ^tEdon-beri.
Herewith, arf. (inclosed) Ui leffan,
mblfufAn.
Heritage, s. <-Aj~*mirass.
Hermaphrodite, s. ^J&- khunsa.
Hermetically, ad. djjft^^J^^U^j)
hich-hewa-Xlmayajak-surEtla.
Hermit, s. ^jj~o nwnze'vi.
Hermitage, s. ty\j zaviyyE, <tjls?^e
"uzletkhanE. [jd^ Jsj fetk-"illeti.
Hernia, s. LC*.>ju/^tf\j kXsszk-yarz^Ai,
Hero, 5. L^-^^XJ yi^Ait, j^^ bahadir ;
mahkiyun-fih.
Heroic, a. <U<jl^J bahadiranE.
Heroine, 5. bahadir^klrz ;
mahkiyetun-fiha.
Heroism, s. cJ>J&-x>4 yi^Aitlik.
Hers, J9r. C-^3^ Xnzn^r,
Xnzn^ki, 6nun^ku.
Herself, pr. L^JOi kendi,
kendissi, -i JJc^ kendissini.
Herzegovina, 5. CJ-^A Hersek.
Herzegovinian, ^ix-ybHersekli.
Hesitate, v.n. JP*^^V l>Akinmak ;IJJy
tereddud-et; \j=>-\>te'ekhkhur-et ;
isstEmamek ; ^J*k-&i\}tti
j nE - yapajaghtm -bilmamek ;
Hesitation, s.
Heterodox, B.
[shubhE.
tereddud ; A*&.
ummeta
Hetman, s. ^IcJb hetman. [mukhAlif
Hew, t;.a. kV. yarmak ; down
v.a. kessmek ; ^^
Hexagon, 5. ^Ju~* musseddess.
Hiatus, 5. jj^l draltk.
Hibernate, v.w. ^<ll-Jf khhlamak.
Hibernation, . <U)^Ll-.J kishlama.
Hiccough, Hiccup, s. ?&&- hmchkz-
rzk ; , v.n. (j^j&^z*- hmchkzrmak.
Hide, s. ^$jJ deri ; , v.w. J^jiiU s<
^4JJ.oghizlEninek; ,v.fl.
' saklamak, cJvJj-^ ghizlEmek.
Hideous, a. ^s*-^{ pek-chirkin;
kerihu-'l-mXnzar.
Hieroglyph, Hieroglyphic, s.u^jl> ^3
-ll surEtlu-yazi-ishareti.
HIGH [149] HOCUS-POCUS
HigK a. cX*^=y. yiiksek, "^j*
murtefi", ^ bala ; JU "all, ^Lsami, ^Jj refi" ; ^j*^ d61ghun,
l^yi-kjsr joshkun, ^JL-SalbtXshkm ;
J^>- ch6k, CJ>J pek; the Most
High, . JU5 J>- hXkk-t^'ala;
tide, water, Jtf\ <X medd
kyamil.
Highland, a. ^jasr**jJjict
-yEra-makhsuss, ^c^l^ dXghi.
Highlander, 5. ^jlilt dA
5. ^/. j^JW p^9 dA^r^-ahalissi.
Highlands, . ^. J^jUU? d^Al/k-
-yErlEr, ^Ir^.,f.ll? da^Aistan.
Highly, ac?.,J^>- chok, ,^>~ khayli.
Highness, s. CJjjLJ^J yiikseklik ;
I shEvket - ma'ab ;
Highway,. 5. yjsf jaddfi, ^> y61,
^IcJ^t tarzkz-"amm, J^JkLj*
shahrah.
Highwayman, 5. ^sX,*^ Jy yol-kessiji,
Hill, 5.^ da^A, <UJ (%E).
Hillock, ^. <IU
Hilly, a. jUHilt, s. <U-J
Hind, 5. d)- ^^ dishi,gheyik ; j
kywylu ; , a.Oj^ ard,
^v,5kch.
Hinder, a. ^$}j gheriki, ^sAjjAgheridEki; , v.a. j^*jU> mani"-61,
(j*o\A!\ji brakmamak, ^L<y k6ma-
mak, CJ^J^ Jc^L* sektE-vErmek.
Hinderance, Hindrance, s. jl mani",
sektE.
Hindermost, Hindmost, a.
Hindoo, s. t-JCJZ> hindi. [Ussani.
Hindoostanee, 6-.\^\~^
&>& Hind-
Hinge, s.Xjj
rezE ; &Lx~o ment^shfi ;
, v.n. LtJv4JjtJdwnmek ; ^j^V^
bXkmak.
Hint, s.ajlsljLjfji^ wrtulu-ifadE, UjJ
ima ; , v.a.\8\3\^jjj\
wrtulu-
-ifadE-et, lUjl Ima-et.
Hip, s. <JjsJlS kXlcha.
Hire, s.\j>
kira ; , v.n. CXJj>j4^
kiraya-VErilmek ; , u.a. LlX^Jj^J^j
kiraya - VErmek ; ^^J^L<Uj!^i kira-
-ila-tutmak ; out, LlX^j^^i
kiraya-VErmek. [Xnzn^kz, ^nun^ku.
His, J5r. a. LlW Xnzn^, 6nun^ ; ^^wl
Historian, s. jyo muv^rrikh.
History, s. f^j^ tarikh,
tawarikh (pi.) ; &.&&- hikyayE.
Hit, v.a. t+^j^ wurmak ;
de^Amek, Iv^jU issAbet-et.
Hither, ad.j^> beri, <U * beriya, JGu y
bu-y^na, tijy y bu-tarafa.
Hitherto, ad. j<^<V.<-$>**'"> shimdiya-
-kXdar, <trsilJ^UjJ y bu-zamlnfl-
-ghelinja.
Hive, s. ^\jS kowAn,
Hoarfrost, 5.
Hoarse, a. (person) ^j^LaJf^---*}sessi-
-kzsszlimsh ; (voice) >^cjJ b6^rAuk.
Hoary, a. ^l Ak, (j^c^lcl A^rAarnush,
Hobgoblin, s. ^l^j zeblni.[^Js
kzr.
Hock, 5. L-9^ jy^ bir-nev-"i-sherab.
Hocus-pocus, s.
HOD [150] HONORARY
Hod, s. && teknE.
Hodge-podge, 5. /UL 9y^ bir-aev"i-
ta"am; (jisLS^U kXn'shzklek.
Hoe, s. <U\- chXpa. [(d6muz).
Hog, s. j>b(jL3*j\ ighdish- donguz
Hogshead, s.c^-j-S C-j-J biyuk-ftchz,
manjana. [chekarmdk.
Hoist, v.a. (j^jjJlS kXldsrmak,^Hold, s. tj<& tutush, i>43 kXbz,
zXbt; (ship's) jlJl anbar; , v.a.
tutmak, \ua^s kXbz-et,
zXbt - et ; ^<LiJ LJ brakmamak,
^Jltf sXlzvErmamek ; back,
v.n. (j^jy }j gheri-djurmak ; ,
v.a.(JK<yi-^
Xlzk6mak ; forth, v.n.
\}&.j
va^'z-et ; , v.a.(J**3])J
uzXt-
mak; in, lla-u? zXbt-et; on,
v.n. ,'L,
vaz-ghechmamek ; one's breath,
& nefessini-hXbss-et ;
one's tongue, (J^cya sussmak;^JJJ*-\
dilini-tutnuzk ; out, v.. ^jAJ^
dayanmak ; , v.a. (j*i\jj\uzXtmak ;
!>\ Irad-et ; true, good, v.n.
kAvh"-sahzh-61 ; up, v.n.
achftmdk; , v.a.
tutmak ; with,
Hole, s. CJJj delik, ^ surakh;
^ji kuyu, j^^->- chukur.
Holiday, s. J-laxj ta'^tzl ; ^^jJ yortu.
Holland, s. ^U^ cX^J
-memlEketi.
Hollander, s. CJ^Lj filEniEnk.
Hollow, a. ichi-b6sh,
muj^vf ; jijA>- chukur, ^^ oyuk ;
, S* jyi>- chukur ; , v.a.
kXzmak, Jt^.jl 6ymak.
Holy, a. <
i^-S* sherif, ^j*,JJl<mii-
kXddess, cJjLe mubarek ; Ghost,
t**$% ruhu-'l-kuduss, Land,
dari-filastm.
Homage, . i^^oJ^c^jc "arzz-".ubi7-
diyyet; u^oJ^%c "u
bend^ghT.
Home, 5.^1
ev ; ^s^ wXtXn ; , ad.
o J yerinda ; Xj\eva.
Homely, a. <bj-U kXbaja ; a^u
chirkinja j ^^aj fukaraja. [pilmish.
Home-made, a.l-^^V. *^^ evda-yX-
Homeward, a.
kendi-vwltAnina-
doghru. [kendi-vwAtAnina-d6ghru.
Jiomeward-bound, a.
Homicide, s. J kXtl ; JjflS kltil.
HomogeneouSj a. jj-js^^ mutajaniss.
Homogeneousness, 5. (j-Jlssr tEjlnus.
Hone, ^.
Honest, a. (person) \JzjZ Jjfcl ehh'-"zrz,
tenaiz ; (-^CjL do^Aru, ^.t-^o
1
emin ; (living) J^U- halal. [luk,
Honesty, s. ^jS. "hz ; J
Honey, 5. Jb bXl, ,^--^3^ enghyubm,
assel ; comb,
; dew,
ghyubm; suckle, l! Jl^- hanzm-
-Mi.
Honorarium, 5. if^U A'idE. [ba-payE.
Honorary, a. u^U^cl i"tibari,
HONOUR [151] HOT
isstikAmet,Honour, 5. e
"hz, ^yffo nlmus ; >u nlm, |^>w>
shAn; uJ^-$ sheref, C^c. "izzet;
, v.a.\A\^S>-} mtiram-et, p
SAymak ; Iwjl^lJ teshrif-et,
tebjll-et.
Honourable, a. (person) **3 temiz,
^ doghru, >J&~* musstaktm,
ehli-'f
rz,
sahib-nAmuss ; u.u J* sherif, t-^jsr
nejib; (thing) uJ^tJ^^b ba"issi-
-sheref ; the Right , jkAjA devletlu.
Hood, s. jLib blshlzk, tdjsjskuku-
Hoof, s. ,k zzfr. [leta.
Hook, 5. >- chenghel; <Lsr klnja;
3i>1 ilik ; *yy olta, <U3j>jzonka ;
iliklEnmek ; , v.a. CJ^JwJji ilish-
dirmek ; cXd^W iliklEmek.
Hoop, s.j~j>-chenbEr ;
aL- hXlka.
Hooping-cough, s. cJ^-^l^sr4^ bo^A-
maja-wksuruk.
Hope, s. Ju^l umid, CL^^\ umut ; ,
v.a. \ Juxst umid-et, (+**Q*\ ummakx
memul-et.
Horizon, 5.(ji\ ufuk.
Horizontal, a.j^ail itfukz,
ufuka-muwazi.
Horn, s.jjiJj) boynuz j <-^)^ b6ru.
Horoscope, s. ^srij za'ijE.
Horrible, Horrid, a. U^CJj pek-fEna,V *
AjC*J pek-kerlh, ^-CXj pek-
-chirkin, jiyjy C)j pek-k6rkulu,
i-J^i^CJ^ pek-makhuf, c-^f<C)-^
pek-muhib.
Horror, 5. (active) C
Li ^..,h heybet ; (passive) jijjs korku,
L^^lfcJ dehshst; C-^iJ n^fret,yij
teneffur.
Horse, s. d?l At ; ^\J barghlr (bfey-
ghir) ; ^b'lXtle ; LJ^^-J
suwari ; clothes
, Jjj klfess ; blood ^, C
jinss-Xt ; led , cjo yfedek ; light
"Asskeri ; race ,
-Xti. At-
khafif-atlu-
k6shu-
Horse-breaker, s. jisj- *X
Horse-cloth, s. J.>- jull, J^' chul.
Horse-dealer, s. L^jj- CL? At-janbazi.
Horse-guards, ^. ^*i0\suwari -"assker - khAssassi ;
SEr-^Assker-kApissi.
.o
Horseman, s. j Atli; u^J^ jindi,
^^^sa-J biniji. [clXL^Uj binijilik.
Horsemanship, s. C>^^>- jindilik,
Horse-shoe, s. J>*J na"l (nXl).
Hose, s. C->l>- chorab ; ^- khor-
Hosier, s.^jsfljjs>- chorabjz. [turn.
Hospitable, a.j^u^^c gharib-pErvEr,
mihmAn-niiwaz.
Hospital, s. 4jU.&~*r>- khXssta-khlnE,
iLll^jl isspitalya.
Host, s.^f+s>-\*0
<0l>- khanE-sahibi ;
^iL^o miissafir ; ^J\ 6rdu.
Hostage, 5. ^r^ rehm, j-^i ghiriv.
Hostile, a. 4^t^ dushmim.
Hostility, s. C)^*-i>J dushmEnlik ;
ties, s. pi. <-r^r*-harb.
Hot, a. ^V^V-5 szjXk ; ^f-j^ kzzghm ;
i ;U- harr.
HOTEL [152] HUMANITY
Hotel, s.**x3\ij!
lokanda.
Hothouse, s. ti*o s6ba.
Hough, s.<-$j* J^c
Hound, s.,.j zaghar.
Hour, s. ei^b sa"t ;
[-ard-dizi.
Hourglass, s. iji^^Lj/*ykum-sa"at.
House, s.j\ ev, Jj^y konak, cUl>-
khanE, d^-J beyt, i\J dar ; , v.a.
Jt^wrtu-Altma-k6mak ;
icheri-Xlmak.
House-breaker, s.j~ij~khzrszz.
Household, s. ^^iLj^ ev-takzim, j\
^J&\JSj\ ev-ushXklan, ^s>-^^^ch61uk-ch6juk, J^j^ ehl-u-
"^yal- stuff, LA! eshya, Cjlj|
^ssass.
Householder, s. ^>\a j\ev-sahibi.
Housekeeper, s. ^.^ \J^s\J ketkhuda-
kXdm.
Housekeeping, 5.^-jij^ljl
ev-idarEssi.
Housemaid, s. <uL*J bessl^mE.
Hovel, 5. AJyikulubs.
Hover, v.w. ^^-i)j!>^b d61ashraak ;
^xjUJ^j ayr^lmamak ; ^(Ml-jj'Jua
(J^cj^ kXnAd-usstunda-durmak.
How ? ad. Jy^u nassl, ^^Vi niJE, ^JjJ <D
nE-durlu (turlu), ajj^
<df>-j<G ne-vejhla ; jJJi3
na
much ? J&AJ nakAdar ; many ?
^.llikAch, jjJo nakAdar ; many
times? *j*~^ kXch-kErrE,J^JJ^lj
kAch-def"a, ^^^^ kXch-nubet,
j*~>>^*kXch-sefEr ; long ? j^AJ
nakAdar, C1?J^.0 HE - muddet ;
often ? frequently ?j> ^j ,_.
kAch-wAkztd0-bir.
However, c.( ^ vE-lakin, foij VE-yinE,
&J yinE (ghenE), t**c "amma ; *-*
<UsUi ma"a-ma-f]h, ^J^ddxj^j bu-
nassl, J^sj nassl ; ^JJiJybhEr-nakA-
Hdwitzer, 5.(j~}jj\
6boss (kubuz). [dar.
Howl, 5.(^^.^jl uluyush ; , v.n.
(J*>y^ ulumak.
Howsoever, ad. J--a3.i> hEr-nassl, jJJD
hEr-nakAdar.
Huckster, s.jWjJU> mXdrabXz,
k61tukju, , csQ^jZ ghezdiriji.
Hue, 5. LL^ rEnk, ^J levn.
Hug, 5. ^jl^? sAnlz'sh; , v.a. j;
sXrzlmak ; ^Jjy5 .Jb yakzn-sokul-
mak.
Huge, a. cJ^.JLLX> pek-biyuk, ^Ute-j3
kojamln, bL mefret, >^h,c*
Azlm.
Hulk, 5. ^^^dj*^-fa\2J kzshlaya-
-chevirilmish-ghemi ; about, v.n.
CX*x^*s surtunmek.
Hulks, 5. 4*^ prangh.
HuU, s. *iO teknE.
Hum, s. ^jj^! Arz-sessi ;Jy teren-
num ; , v.n. C^L*Jj! wtmek ; \ *Jy
terennum-et.
Human, a. c^lJ beshEri, ^c<^l adfim?,
,<3Lj| insani, cJ<X mErdi ; a
being, ^;Lj! insan.
Humane, a.^lxJLjl insaniyyetli, ^fi^^
mushfik, JcJu-i> shafakAtlz.
Humanity, 5. L^jLjt insaniyyet,
C^vftAA shafakXt ; L^o^lJ beshE-
HUMBLE [153] HYPOTHESIS
riyyet, ^JW-^LJl Insan-hali; Cl
nassut; (j*\j nass.
Humble, a. j**(J^\ Xlchk-ghywn-
gullu, ^e\j* miitlwazt", JM kEm-
tEr; &\jj& kEmtEranE, j+su fakir,
U nachizanE ; , v.a.<f*f,r**
kibrini-kzrmAk, ^^j^^J^J^burnunu-ezmek.
Humbug, 5. ^sTJJu yalanp, ^^y, yalAn.
Humid, a.y^,^=>j
rutubetli.
Humidity, s. *3 nem, \*>^yoj rutubet.
Humility, s. j-^^ tewazu", 5y0j
wiizu", ?^-^>-khushu".
Humour, s.c^y>- khuy, ^ji^ khulk,
tXbl"at; UsL khilt (pi.
=^ akhlat); yo su.
Hump, Hunch, s.<f?jj\ t^rghyuj ; jj+*\3
kXnbur; backed,j^J 15 kXnbur.
Hundred, a.jyt yuz, <^U or <C^o mi's,
J-osXd.
Hunger, s. ji^-1 achlzk,c^>- ju",
^ ghyurissn^ghi ; , v.n.j\~\
aj-61.
Hungered, Hungry, a. -\ aj, ^Vja'i", te*ij> ghyurissnE.
[unt, s. (jiJu^l Xva-ghidish ; (jt]j\
Xrayzsh ; , CJUsgj1 Xvina-ghit-
mek ; jU^jil Xramak.
Hunter, 5.^j^jl Xvji ; ^yl ^ Xv-Xtz.
Huntsman, s. (j^V^T^ Xyjt-bXslii.
Hurricane, s. A^^J kXsszrgha (sker-
gha).
Hurry, s. <LsP "AJ&E ; ,
v.a.
c, 1J^sr"
ta' jH-et.
Hurt, s.jj& z^rar, jjl>J zlyan; ^b
yara ; ^'*1>^ ^l^lijJ dukulmush-
k^rzlmzsb ; , v.n. (Jfa&-\ Xj/mak ;
, v.a. (J*z>-\ Xjftmak; cXc^bl
injitmek.
Hurtful, a.^U muzzrr, ^jj* zararK.
Husband, s. &&- k6ja, ^J zevj, Jbj-S
shevhEr; sister's , &*U! enishtE;
wife's sister's , ^lisj-b bXjanak,
L^-b bajanakh, li^fV ba-jenab ;
, v.a.\xj\A\ idarE-et,
Xz-kullXnmak.
Husbandman, s.^s^si^- cbiftji,
ebli-zira'^t.
Husbandry, s. LL)I..r^U>- chiftjilik,
\&*&\jj zira-"at, b**M)j? and
L^J|^ hirasset, L^o-lJ felahat.
Hush, zw#. jjfl^suss ; , v.n. ^J^^^a
sussmak ; , v.a. ^cj&eye sussdur-
Husk, s.J^-JJ
kXbuk. [mak.
Hut, s. <LSy kulubE.
Hyacinth, s. Ji-j siinbul (zunbul) .
Hybrid, s.J^*melez ; , a.^ melez.
Hydrogen, s.Uitjjj* muwellidu-'l-ma.
Hydrophobia, s.j^s kuduz.
Hyena, s. ^Jj** szrtlln.
Hymn, s. ^>^\ ilahi.
Hyperbola, s.Jo!j*JaJ
kXt"z'-za'id.
Hyperbole, . <UlL^ mubaligha.
Hypocrisy, s.\^j riya, Ciljlj^^ol iki-
-yuzluluk.
Hypocrite, s. j^\*,j riyakyar, .^.V*
murayi, Jj^J.^ i iki-yuzlu.
Hypothenuse, s.<UolJ^?
vetEri-ka'imE.
Hypothesis, s. ^^ farz,y4JJi5 tXkdir.
[154] IMAGE
I.
I, pr. ^ ben.
Ice, s. j buz.
Iceberg, s.^&ib\j buz-Xdassi. [durma.
Ice-cream, s. <^jjL^Jjjs sutlu-d6ng-
Idea, s.j& fikr ; J--^ takhayyul ; jyaj
tassavvur, <ullk mutala"a; zonn;
I have an idea, j'
'Akh'ma-bir-shey-gheliyor,
/^j! bir-shey-t#ss#vvur-etdim.
Ideal, a.^j+io zanni, ijtjfai tassovvuri,
^LdEr takhayyuli.
Identify, v.a. eJv*L bilmek,
sechmek, ^K*jlL tXnzmak,
Idiot, . *Jb^ budXla. [teshkhzss-et.
Idle, a. JJi ishsiz, c^ b6sh, ^4\-i^
boshda ; , v.n. i^<j^ 'j~J#\ishsiz-
durmak ; , v.a. cXc^s^^^j b6sh-
-ghechirmek.
Idleness, s. C)5j21 ishsizlik,
b6shluk, L^llioc ^Xtalet.
Idol, s. e^o (put), *^o sanem, <
Idolater, s. cj^-^j putpe>esst ; s,
s. pi. *\J\ ^Ju^ "abede'i-Xssnam,
^j\ *Ju "ab^de'i-evsan.
Idolatry, s. CLU^-^J putpe"resstlik,
) peresstishi- Xssnam,
"ibadeti-evsan.
If, ; (even though)= eghsr, e
jSjVE-lev.
Ignite, v.n. J^JI Xlmak, J^Jj^ tutush-
mk ; , v.a. J^fXUjJb tutushdur-
mak'; ^^jJ! Xldirmak;
Xtesh-vErmek.
Ignominious, a. Joj^rezil,
Ignominy, s. LsJIJ^- rezalet, ^j->
russvaylzk.
Ignorance, s. J^5>-JEhl, e^Sl^>- jehalet,
ma"luniAtsz'zlik.
Ignorant, a. ^Jb- jahil, J*j
ma* lumAtszz.
IU, s. jlLi fEnalzk ;j^ z^rar ;L bela,
J^t3 dird; , a. LJ fsna; <^:;>^rv.
khAssta, j , o. * ^ keyfsiz, ^>-\yo
Ill-bred, a. LJ> kaba. [mizajsiz.
Illegal, a.J-JjJ y61suz, c^l-c^ ghayrz-
-meshru", ^.U^o <OyU kanuna-mu-
Illegible, a.J^^JJjlokMnmaz. [ghayir.
Illegitimate, a.>^u pich ; J !^> yolsuz ;
/*^p-haram.
Illicit, a.zj***> memnu", ^l-*^ yassXk,
j~^ji yolsuz ; p^f*-haram.
Illnature, s. J^*Xj bed-khuy.
Illness, s. j!<to~=i. khAsstaltk, C)Jj-^
keyfsizlik, c^XJj*-.^-^-* mizajsizlik.
Illuminate, v.a. ^4.J'UjjJ.JJai'kAndH-
-d^natmak; IjJu^JJu! aydmHk-e^
\jtf3 tenvir-et; (a book) c-^JfeJJ
^(rtijh tezhib-vE-tezyln-et.
Illumination, s. ^U^JjJJj<^J kAndH-
-donanmassz*.
Illustrate, v.a. cX^fJll^ missal-
-ghetirmek, \J-^^' temsil-et.
Illustration, 5. *-^ ressm.
Illustrious, a. jy~* meshhur;jlJ^U"ali-tebar. ["adavet, (joyi gharaz.
Illwill, . C3ii^>J dushmEnlik, C-
Image, . ^jy& suriet, j^,,y^
ST* mujessem; ^^c- "ayn -
IMAGINARY [155] IMPERIAL
Imaginary, a. ^^ bdsh, J J^ dibsiz ;
-Jurs^1
takhayyuli, ^^ zdnnl.
Imagination, s. <OursX mutakhayyilE,
kuvveti - mutakhayyilE ;
"Akl,^G fikir,^Lftj tefekkyur,
tassavvur, J-^sT takhayyul ; Jazann, \jpjf kuruntu, .jV* merak.
Imagine, v.a. \j*& tassavvur-et, \J-^sT
tflkhayyul-et ; <> kurmak, <Jj
Imbecile, a. d\Jy
Imbecility, 5. J^^lj^ bucUlalik.
Imbibe, v.a. LLUrsrJ zchmek.
Imitate, v.a. \ Julju tAklld-et,
aymm-y^pmak.
Imitation, s. Julju tXklid.
Immaterial, a.^\=>jj rlJhAm,
ghayrz - heyyulanT ; ^LJ^
pekda - luzumi - olmayAn ;
^U^Jj! pekda-zararz-olmayAn ; it is
which, (^yJjt <t~,jjjj!jl L5.-rJ^
kXnghzssz-61ursa-51sun ;--- how,
j^^Jjl <Lj|^jlJ^ nassl-olursa-olsun.
Immature, a.p\~ khAm, J^k;l3 na-
-pukhtE.
Immediate, a. Immediately, ad. t-^Jlc^J
dEr -"kab, L^sLsJ^l 61 - sa"at,
^Ls^r jx "al^-'l-^Aj^lE; ^Ju3l^>
anida ; oj^-ij shimdi, LL^l^ chabzk,
Immense, a. cj-JCJ-J pek -biyuk;
jkle^ pek-kyMliyyetli.
Immerse, v.a. Jpc^jJlL dXldfrmak, ^J^jbbXtzrmak. [-yemut.
Immortal, a. d\ ulmaz, CLJ^J^l la-
Immunity, s. ^U! eman;
mu"afiyy6t,jL^<! imtiyaz.
Impair, v.o. <j^j b6zmak,
Impale, v.a. (juSja kXzzklamak.
Impalement, s.<C*JjJjlJf
kAzikloma.
Impart, v.a. CX^j VErmek; ^
tebligh-et, cX^.^Mj suweylEmek.
Impartial, a. c-Q^T>< munszf,
munszfanE.{.j*j*J ghechid-VErmaz.
Impassable, a.^*l^ ghechilmaz;
Impatience, s. (^j^j** sXbrszzlek.
Impatient, a.\~>j~0
sXbrszz.
Impeach,v.a. \\j-J
millet-mejlissi-huzurinda-da"wa-et.
Impeachment, s.^Jjj^^^*Jjs^cu*%L<
CJl^*cjJl^cJ millet -mejlissi-huzur-
inda-da"wa-etmeklik .
Impede, v.a. jlJt mani*'-61, !*-i^j
men"-et, cX^j te~> sektE-vErmek.
Impediment, s.^Jt< mam", <tex-a sekts;
of speech, C^&dj pelteklik.
Impel, v.a. ^^-9 sevk-et.
Impenitent, a. /jl) -.-c ghayri-nadim.
Imperative, a. <uLl amiranE; <-^H/^
zaruri; mood, s. j^ &**0 sJgha-
-i-emr.
Imperceivable, 0"jAj ghyMrulmaz.
Imperfect, a.ip^ajl) nakiss,
eksik, j*L*J\J na-tAmAm,
ghayri-tAmm.
Imperfection, ^J^a& noksan,
eksiklik,j^ai kussur, !*-*+ "ayb.
Imperial, a. <0la>li shahanE,
padishahanE.
IMPERTINENCE [ 156] IMPROBABILITY
Impertinence, s
Impertinent, a.
Impervious, a.
rain, j^sr^
Impetuous, a.
sbiddetli,
Impetus, 5. L
Impiety, s. c
Impious, a.
"arszzlzk.
2z,J*Jt>ledebsiz.
f ghechilm^z ; to
* ya^mur-ghechm^z.
JJo- hiddetli, JjJui
hzzlz. [kuvvet, iJ zor.
sur'^t,j>- hiz; Cijy
*~:J^ dinsizlik, Ji kyufr.
kyafir, ~~O dinsiz,
kyafiranE.
Implement, s. c^J! alet (;?/. tjj!l alat).
Implicate, v.a. ^j&J*j\s kArzshdzrmak.
Implicit, a. J^l^ kyamil, /\J tAmm;
^A^ zzmni. [niyaz-et.
Implore, v.a. <Jk^yV. y^lvarmak, tjLj
Imply, v.a.^\ ( 4^^> mutaz^mmin-61,
^
1 X jli!L^ zzmnan-if^dE-et,! t^J ilJ de-
Impolite, a.j^^Jj terbiyyEsiz. [lalet-et.
Impoliteness, . cJl^<UJ^terbiyy^sizlik.
Import, s. lijc< ma"na; A^^< mefhum;
-J\ idkhal ; , v.a.
kharijdan- ghetirmek ;
dXiJj^=(jJc>-^l>- kharijdan-ghe-
tirtmek, \ JU-jl idkhal-et ; ^^^^^^
hukmu-61,j!JtsLJ
dMdili.61,j!J^J^medkh^lz-61.
Importance, s. quXtAJbt ehemmiyyet;
J^i3 nufuz ; of , j^L^u^LU- khl-
tm-saylir ; +* muhimm.
Important, a. +< muhimm ;
j^LU khAtm-sayilir,^!*^ mu"t6bEr.
Importer, s. ^r^>~ &xz><\ ^J^lL
j^l^jb ^J^l dzsharidan-emti^a-jelb-
-eden-bXzzrghyan.
Imports, 5. ^/. C^^IU^J^ idkhalat.
Importunate, a.js** mu"jiz,jJ
ta"jiz-eder.
Importune, v.a. J^ojAl.^^ szkz'shdzrmak,
l^js^ ta"jiz-et, l/^^ ibram-et.
Impose, v.a.<j!^*J k6mak, ^i'^^Lcb
bX^Alamak, \^e$ wXz"-et ;
upon, \i)j?j\ 6yun-et, ^'/ijWl Aldat-
Imposing, a. ^uJ^ heybetli. [mak.
Imposition, 5. ^?j wlz" ; (jj^ 6yun,
CJ^ dek, <d.o- hflE. [imkyan.
Impossibility, s. ^jlC^I ^Jor "adem-i-
Impossible, a. Jlsr* muhal,
ghayri-mumkin,
-'1-imkyan. [kyaz
Impostor, 5. .^r^, yalXnjz, C-^Jo
Imposture, s. ^s>- hzlE, (^^ 6yun,
CJ^ dek, c-$jJ or <>^L d6Ub.
Impotence, Impotency, 5. CJi^lc
"inmnlik. [ghayrz-muktedir.
Impotent, a.(^z "innin ; jAzLo j+s.
Impracticable, a.^xxiLb yXpilamaz.
Impregnable, a. ^c&A\ Xlmam^z,
i^jL^j+z^j+s?** tesskhzri - ghayri -
-mumkin.
Impregnate, v.a. |^tf te'sir-et ; jj\3
CL>\ te'slr-etdirmek, <^'UL-xo
s^ messammatma-.ghechirmek ;
L? gbebE-et.
Impression, 5.j-3
U te'sir j yl esssr ;
^ z^nn, (j^Uj kzyass.
Imprison, v.a. \\j~+s>- hXbss-et, l
ti^jsr*J
tessjln-et, (J~*\** kApAinak.
Imprisonment, . (j~^>- hlbss. [mal.
Improbability, 5. JU-^1 /*J^ "admiihti-
IMPROBABLE [157] INCENSE
Improbable, a.
-muhtemil,
Improper, a.
Impropriety, 5.
betszzlik.
Improve, v..
ghayri-
ghayn-me'mul.
layzkszz, J*&&munasse'betszz.
U-yU* munasse'-
ilerilEmek ;
l^ lyilEshmek;
ghyuzellEshmek ; LLX-<j .; ^t-j^yoluna-ghirmek; , v.a. cJ^j Jol
ilerilEtmek ; viXe^*Xliij\ TyilEshdir-
mek, (jJv^tXlJJj^^s ghyuzellEsh-
dirmek,! J-tf! zsslah-etj^^J^J^bbJ
daha-bir-y61un-k6mak.
Improvement, 5. -.^Lj^ ?sslah. [iktiyylt.
Improvidence, s. ^\*&>-\ /*Ac "dm-i-
Imprudent, a.J*Jjlc "iklszz, ,Jt> deli.
Impudent, a. j~J^- "arss'z, J**^jl
edebsiz, JjL>- hayasszz.
Impulse, 5.<dfcj vehlE; on the first
, *t$jU<djbj vehlE*i-ulada.
Impunity, s. ^liuJj! u^J (jJjJjW*
mujazatdan-beri-61maklik ; with ,
<djUU ib bila-muklbelE, ^Ls^ L
bila-mujazatin.
Impure, a.j^-j piss, j\^j* murdar,
(j-^sT nejiss, cJbli na-pak.
Impurity, s. CJi--J pisslik ; C)J^b \3
na-paklik.
Imputation, s. jli 1 issnad ;lc "azv.
Impute, v.a. ClX^^ vErmek, ULJissnad-et, 1 jj "azv-et.
In, jor. <L> E, a, JJ dE, da; ^icsr! ichina,
ichinda, teJjjJ derunina,
deruninda; Ko zarfma,
Ajo zarfznda ; 8&>jjj*>mururinda ;
ALJ ila; ^.^oliken.
Inability, s.LL^~--ijlj kAbiliyye'tsizlik ;
Inaccuracy, s. ^l^V. yang^feh, JQA
sehv.
Inaccurate, a. ,^-^V. y&ngilish (yanish),
-iVs^^-x. ghayn-sahih. [-hor^kEt.
Inaction, s.L^-OJ=>-
/*Xc "adm-i-
Inactive, a. J-^J tenbel. [-kifayet.
Inadequacy, 5. eu-olft ^Jk^ "adm-i-
Inadequate, a.
yetishmaz, ,
Inattention, 5.^j
Inattentive, a. J
Inaudible, a. \
Inaugurate, v.a.
Inauguration, i
kyiishad.
Inauspicious, a. ^^^rsU; menhus.
Inborn, Inbred, a.^>_cL>- khzlkz,
jibilli, ,<*^ tXbi"z.
Incapable, a. UJi(jAil\ Elindan-ghEl-
maz, jJa^o^c ghayn-muktedir, Jjblli
na-ehl, Js^lc "ajiz.
Incapacitate, v.a.(j*>jjj ^^cu^-^L?
sXla-
hiyyetmi-b6zmak.
Incapacity, s. c^-^L?/**
-sllahiyyet, t^-ltoUtX
-ehliyyet.
Incendiary, 5. ^s?'^y kundAkji;
mufsid, cJ^s.'*muharrik.
Incense, 5. cJJj^ ghyunluk,
bukhur ; cs^oJj^fi 'ubudiyyet ; ,
v.a. / ^jtS-J kizdirmak,
ghayrz-kyafl.
J dikkAtsj'zlik.
dikkXtsfz.
ishidilmaz.
kyushad-et.
ressmi-
INCENTIVE [158] INCREASE
dXnltmak, cXc^J^r>-4^= ghyuJEndir-
mek. [(J^L sa"ik, *3^J^ taziyanE.
Incentive, s. -"?~' sebeb,er^-j' mujib,
Incertitude, 5. &&> shiibhE, cXl
shekk, LT-^jyil^ meshkyukiyyet.
Incessant, a. 9\iQ\t la -yihikAtz'",
ardi - arassz- 61 -
mayAn.
Inch, 5.(jAj) parmak, ^**t ussbu".
Incident, s. *jtc madds, X&s fzkra,
; , a
*$ lazzm. [ittifakz.
Incidental, a. i^j^ "^razf,
Incite, v.a.\<^ij2*? tahrik-et, \
tahriz-et, Ic-^^cy terghzb-et.
Inclement, a. l^LJ fzrtznalz; -
Inclination, 5. Ju* meyl ; c^--^ ragh-
bet, C3cwil isstek, ^iJbl^rs-khahish.
Incline, u.w. !J^< meyl-et, ^^'V. yt-
raak ; ^ J-jUj ma'il-61, jljkwst
issti''dad-ghyusstErmek;
+j raghbet- et, cXiSu! \^J^T
jAni- isstEmek ; , v.a. J^y l>
yab'rmak, 1^1tl imalE-et, c3"^^J-^<
meyl-vErmek.
Inclined, a. JSU ma'il ; Jjeu^o mussta-
"idd; jj^a-i^isstekli, ^^A
isste^Ai-6lAn, (^>^ ( ^J raghbeti-
-6Un. [lef-et.
Inclose, v.a. \ 4?1>-1 ihatE-et ; \ c-fiJ
Include, v.a. \Jib dakhil-et ;
shamil-61, _jl.J^*J shumuli-61, K
Xlmak, !^Ux\ ihata-et,
mushtemil-61.
Incog, Incognito, a. J^.<Xo tebdH.
Incoherent, a.j~b*j rXbtsiz.
Incombustible, a. UJb yanm^z.
Income, s.j|^j!
rrad ; C^Oj^j variyyet,
j^K ghelir. [-vErghissi.
Income-tax, s.\^*$ji) &j*\ irad-
Incompetence, Incompetency, 5. *Jai
tr ->-^ "adm-i-sAlahiyyet.
Incompetent, a. J&1U na-ehl, J^J^ljjl
erbAb'-di0rM,^ul^ SAlahiyyetsiz.
Incomplete, a. cX-^i eksik,
nakiss, /Ujl) na-tAmlm,
ghayrz-tAmm.
Incomprehensible, a.j**L$ij==i
shilm^z (ann^shzlmaz).
Inconsiderable, a.j\ Xz, JJJ>
^^ kuchuk, rA*tf s^ghzr ;
\ *-
JUZ 1.
Inconsistent, a. J^Uai^^c ghayn-muta-
tabzk, j^^^J^^5%^ bir-WAktz-
-bir-wXkt/na-uym^z, iLJj^-^L-^-o^
bir - swzu - bir - siizuna - uym^z,
Inconstancy, s.j\Js
A^Xa "adm-i-klrar.
Inconstant, a. j^j* kXrarsiz, J*-J\-J
sebatsz'z ; lJ^*Jbi-wefa.
Inconvenience, s. C^v^>-j zahmet.
Inconvenient, a.J-r-.
>
>^ rahtsz'z,
szkfndz, AJ JCsiu-o s^kmdtlt.
15 klrishdtr-Incorporate, v.a
mak, \^o mezj-et; JUJ'li'kltmak.
Incorrect, a. ^j^^. yangilish (yanish)
^s*j+e. ghayri-sahih.
Increase, s. ^jbj ziyad^, ^V.^j^ izdiyad,
z ; , v.n. CX^-J biyu-
INCREDIBLE [159] INDIGESTIBLE
mek; ^>\ artmak, ^!U>- ch6-
, CJ^Vj ziyadElEnmek,
CX*jJ*J\jj ziyadElEshmek,
(J^j> izdiyad-bulmak,
trkk/-bulmak, jlj\J^o muzdad-61,
mutorakki-61 ; , v.a.
J biyutmek ; (j*<*j\ arti'rmak,
Incredible, a.JA\J\IJ\ inamlm^z,
Incredulous, a. J^j inanm^z,
jyUjJ ghyiij-inanzr.
Incubation, 5. ^**z>- huzun.
Inculcate, r.a. ^*^i*J ta"lira-et,
Incumbrance, s. jb bar, cJ^> yiik,
Incur, v.a. ^Jjjc.-y^l Xrayub-bulmak,
rmek, cl
Incurable, a.J^cjl J^JU-i shifa-kAbul-
Incursion, 5. ..J^ Akm. [-etmaz.
Indebted, a.Tj^. b6rjlu,
medyun ; j^^ mejbur.
Indecent, a. ^--^ "ayb, C->jt ^mughayiri-fedeb.
Indeed, ad. <j^Jusb~ hlklkXt,
hlkikltcn, dAJis fl-'l-hAkika ;
, c. Jlj bHE ;
'
? ^i^j^sghErchekmi, ^e<djjl wylEmi.
Indefatigable, a. **lj y6rulm^z,
J y6rulmak-bilm^z.
Indefinite, a. U na-mahdud,
.*c ghayri-mahdud, -
ghayrz - mu"ayyen ; article, 5.
harf-i-tenkir.
Indemnify, v.a. \+MJ tXzmin-et.
Indemnity, s.(^^ tXzmln, lJ+
j^Jbera'atu-'z-zimmE.
Independence, Independency, s.
Isstiklal.
Independent, a. <fcJbbL Julb bXshlt-
-bXshma, JsTJ kh6d-b^-kh6d,
c kendi-kendina; c
SEr-besst, ^jiii^ mutlAk,
musstAkzll ; J^UJS^^<i^l^l kim-
SEyE-muhtaj-di^rAil; ^rjj zEnghin.
Index, 5. ^^U^dJjl^ sbwhadet-
-parma^Az; (j-y^i fihriss, L^-w^3
fihrisst. [tan.
India, 5. JCJ& hind, h^J>:A hindiss-
Indiaman, 5.
-sefer-eden-gbemi.
hinda-
Indian, a.
Indian-corn, s.
Indian-ink, s.
hindi.
missir-
chmi-
-murekkfib.
India-rubber, 5. pUriU komnastik.
Indicate, v.a.
l isharet-61.
Indifference, s.
delalet-et,
kaydsizlzk,
"adEmi-temeyyul, AAC
m~+r.j "adEmi-raghbet.
Indifferent, a.J-3A.J kaydsiz, JuS^I la-
-kayd, J^J^Jo^JLLi^ wlzifEssindE-
-di^Ail ; ^ t ^hep-bir,^j|y bErabsr,
v^^ la-fark; -c^l-J baya^rAi,
"adl, ^UIndigenous, a. jL> yi;rli.
Indigestible, a. j\ A^
hAzmf-ghyiich.
t, U fina, \J
[klba.
INDIGESTION [160] INFERNAL
Indigestion, s. u^jLJ^J^co mi"dE-fes-
sadi, fcw<! imtila.
Indignant, a. ^j^i>.^i ghyuJEnmish,
jjjL*!^J dXrelmzsh. [dlrghznlzk.
Indignation, s. e^^ic ghAzAb, ^*~&j\^
Indignity, s. A*U^oJo bkd-mu"am6lE,
Indigo, s.<^.f>-
chivid.
Indispensable, a. +&\ ehemm, *irU>
mutahAttem, AjS UUx< mutlAka-lazzm.
Indisposition, s. cJh**&-^ keyfsizlik,
inhzrlfz -mizaj ;
isstEmameklik, *Ju:
'adEmi-raghbet.
Indisputable, c. J ,< musellem.
Indistinct, a.J*^L bellisiz.
Indistinctness, 5.CJ^-*jUJ
bellisizlik.
Individual, 5.t^S fsrd,
^fijnefsr, L^
kishi ; , a. y^l ayrz, J^fti^omun-
Indolent, a. J.oJ tenbel. [ferid.
Indorse, v.a. \ &<*& j J^ kXbul-vE-
-tAssdlk-et.
Induce, v.a. \(Jj* s^vk-et,
tahrlk-et, jl^-^ sebeb-61.
Indulge, v.w.j! $z~* mubt^la-61,
CX<;^ kendini-vErmek ; , v.a.
\ *JucL~ mussa"adE-et. [M ibtila.
Indulgence, s. ^J^L^c mussa"dE ;
Industrious, a. ^IfcJU* chAh'shkAn,
jUtCl^t ishghyuzar, /tXJU mukdim.
Industry, 5. ^jLliUJl^ chAlzshkXnlzk,
CJ-^J^ljl ishghyuzarlik, ^1^1ik-
dAm ; t^^Jp- hirfet, L^vdx^ Sana-
Inebriated, a.ij^f>~j*
ser-kh6sh. ["at.
Inefficient, a. <J.J^ ^ na-ehl.
Inert, a. <^J tenbel.
Inertia, 5. c^!lki "italet.
Inestimable, a. J^ti-tXkdir-61unamaz.
Inevitable, . e<tjj kurtulunamaz,
Inexact, a. i>~&\\ yangzlizsh.
Inexcusable, a.J*odJJjk JJ&A* ma"zur-
-tutulam^z.
Inexperienced, a.L^p
c"iJEmT, uJa-*
miibte'di, L-^jsr ^.^ ghayri-mujerreb.
Infamous, a. v_^-*c "ayb, <Jj<3; rezil,
i^$\j~ij russvay,J*j^l) namussuz.
Infamy, .
<*z^\<Jj rezalet, (J^^j
russvaylik, ^j~~ij<*\jnamusssuzluk.
Infancy, s. ^Jjb>^>- ch6jukluk, C^?jLtf
sAbavet, d^J*A tufuliyyet.
Infant, s. ^Js>-^ ch6juk, (J^Tj^iJ^y
ufXk-ch6juk, cXo bebek. [k6ri.
Infantry, s. L^SL-c^jLj piyadE-"Ass-
Infatuation, s. C-XLl^ delilik.
Infection, s. <bjL:<j^Lfr "illeti-sariyyE ;
ljfisi$jibulashzklzk ; L^oL-s sirayet.
Infectious, a. <-jLj sarz, j? ghechEr,
j*$ bulashzr.
Infer, v.a. (J*>^\ anglamak (annamak),
^<^\ju>. ch^karmak, IJ^Ja-jl isstid-
lal-et. [isstidlal.
Inference, s. li** ma^na ; J)I JCL-J!
Inferior, a. ^\~>\ Xsha^z, ^J dun ;
^clj baya^Az, Lsfsna; , s.<jJys?
kuchuk, dbw-4o^j jj 1 a 4^3j J L ma-
-dunda-olAn-kimessnE.
Infernal, a. ^^>~ jihEnnEmT, ^yUo-2>
; UicJj pek-fina.V f
INFIDEL [161] INHERIT
[nfidel, s.^ili kyafir,
-bi-'llah.
Infidelity, s. S& kyufr,
mimkir-
wefa ; adEmi-"hsmet ;
adEmi-"iffet.
[nfinite, a. iuU na-mute'nahi,
&lg*J bi-nihayE, &lO bi-ghayE.
infirm, a. LA-J sakAt, UJ
"nfirmary, 5. <5jl>-<u*,;=U khlssta-khanE.
[nfirmity, 5. ui^Lc, "illet, t3^c) d^rd;
kussur,
inflame,
mek; t
mek.
"alevlEndir-
[nar,
inflammable, a.
pll iltihab-ghetir-
tutushur.
"alev-ila-ya-
'nflammation, s. t>l^s!| iltihab, C
hamret.
nflate, v.a. Cwa-d61durup-shishirmek .
'nflexible, a. UJal e^Ailmaz ; .jJOJwaJ!
ha-
nflict, v.a. I
-et,
'
tertlb-VE-ijra-
nfluence, s. JAJ nufuz; Jf\j te'sir;
hukm ; , v.a. C
swz-ghechirmek, CJ^/c
mek (dinEtmek) ; l^Jt te'slr-et.
nfluential, a. &j nufuz-sahibi,
nfluenza, s. *\j zukkyam, &j) nezls,
j^J n^wazil.
nform, v.a. tj3* *
mek,cJ**JJ^**j suweylEmek.
Informant, 5.(j^,^ jf>
s:< mukhbir.
Information, s.
ma"lumAt, JLC "ilm. [-har^kit.
Infraction, s. d~^>- .jU^c miighayzr-
Infringe, v.a. ^)$ b6zmak, IJL^l
ikblal-et, !c^^>- t^U^o mughay/r-
-har6kEt-et.
Infringement, s. ^3 nXkz.
Ingenious, a. (person) jJb hunErli,
hezar-ffinn (hezarifJEnd) ;
ma"-(thing) jJb hunErli,
rifetli,
Ingenuity, s. jJt> hunEr,
ma"rifet, e^-*i*? san"ot,
Ingenuous, a. sadE-dil,
-suweylEr.
Ingot, s. &^ kywlchs, ^--.-j seblkE.
Ingraft, v.a.J^JLfcl Ishlamak.
uz'u-murekkib
Ingratitude, 5.(jjjj^jlj nan-kywrluk
(nAmkyMuk), c^^^i^A^ kyufrAnz-
-m"met.
Ingredient, 5. L-
(pi. rfL^ou^j^-l ejza'i-murekkibE)
Ingress, 5. ^A,-,^ ghirish ; cX
ghirEJek-yEr ;
medkhal.
Inhabit, v.a. oturmak,
X0 mut^mekkin-61.
Inhabitant, s.^ ysrli, ^L sakin (pi.
sekEnE), Qj/.) JWInhale, v.a. cX^^j^^ljlL-^) nefessla-
-icheri-chekmek. [mirass-yemek.
Inherit, v.a.
INHERITANCE [162] INSANITY
Inheritance, s
verasset ;t.
Inheritor, 5.
mirasskh6r.
Inhuman, a. ii
Inimical, a.
khAssm,
Inimitable, a. j
mz,
t*i mirass, L^Jijj
irss, CJj^J' tevaruss.
\* variss,
insaniyyetsiz.
dushmEn, *-->
khussumetli.
jjju tXklld-oluna-
Iniquitous, a. Jc-'U fassid.
Iniquity, s. *U ghywnah,
fissk-u-fujur, L^-x-^a*^ ma"siyyet.
Initiate, v.a. CX*-^yolunu -
ta"llm-et.
Injudicious, a. jJjlc "Xklszz,
uyghunsuz,Ju."..>^U^)munass^betsiz.
Injunction, 5. ^of emr (emir),
tenbih, (j^j\*~* siparish.
Injure, v.a. \jj* z^rar-et, 1
'
i^*\ bozmak, cX*^,j Ji>- khalel-
vErmek, IJirM ikhlal-et.
Injurious, *>}/* zaraili, j*d*muzirr.
Injury, s>jj& zarar, Jir^. khalel, d-'^U-j
skamet, ^^UaJL; sakAtlfk. [hXkkszzlzk.
Injustice, s..*& ghXdr, J^ zulm, Jpj*Ji>-
Ink, 5. L^i^o murekkEb ; , v.a.
red , 5. iyj surkh.
Inkstand, 5.^-j^Ubs-c-^J
-hokkassi, <U^- hokka.
Inlet, 5. j\ \ghiz, jl^^J
Inn, s. ,.A>- khln,
murekkEb-
[ky^rfez.
16kAnda,
z^rarsiz.
bid"dt, u
sayzlmoiz,
la-yuhsa.
lL&l
Inner, a.^jj/sT icheriki, JU^b dakhilT.
Innermost, a. ^aJ^csHcJi en^-iche-
rid^ki.
Innkeeper, 5. .^yjjljj 16kXndaji.
Innocence, 5. jji^-S^-lj kXbahatszzlzk,
L^^...-^^j-x-^c ma"sumiyyet, t^.
L^-v<J bera'^ti-zimmet.
Innocent, a.J^>-LJJ kXbahatszz, .
beriyyu-'z-zimmjE, *y&x..<ma sum.
Innocuous, a.
Innovation, s.
yen^i-ussul.
Innumerable, a.
la-yu"dd,
Inoculate, v.a. J^elL&l Xshlamak ;
chichek-Xshlamak .
Xshlamaklik.
9 z^rarsiz.
teftish-ressmT.
Inquire, v.a. ^ojy^ sormak, \ J >J-sii'al-
-et; \j\~Ja*A isstifsar-et; ULe 1 issti-
"lam-et ; 1 IXA^J! isstifta-et ; \^~r^
tejesssuss-et, \^js^ tah^rrT-et.
Inquiry, 5.(J^jye s6rush, J!jj su'al ;
isstifsar ; /iL-J issti"lam ;
isstifta, (j~-sT1
tejesssuss,
u^o^ t^harri ; (j^j^ pursish.
Inquisitive, a. y$\j* merXklz, ^Sajj^-
j\j*>e ch6k-shey-sorar.
Inroad, s.^JJl
Xkm.
Insane, a. ^J^ deli, (j^^f" chilghin,
^^s-ljj kXchzk, cj)*-?* mejnun.
Insanity, s. cJLJj delilik,
chilghznlzk, J^Sa^Vj kach&h'k,
jinnet, ^y&r junun.
Inoculation,
Inoffensive,
Inquest, 5.
INSATIABLE [ 163 ] INSTINCT
Insatiable, a. jjjjp*.^ doymak-bilmrtz,
.1 U5^J da'ima-aj.
Inscribe, v. a.J-cjV. yazmak, \ Jui* kayd-
-et, 1 jijoc tahrir-et.
Inscription, s. oj^. yaz< ;&li kitabE.
bwjek, (pi.) C^l^Lr*-
hAsharAt. [emm-di^il.
kdrkulur, J^J^j-^ol
emniyyetsizlik;
hisss-etmz;
bayzlimsh,
sokmak,
Insect, s. LL
hXsharAt.
Insecure, a.
Insecurity, s. C.
a^Lls"mukhAtara.
Insensible, a. ybilmaz ;
B<blkh&d.
i Insert, v.a. ***
sokushdurmak
\ Insertion, 5. ~j derj. [idkhal-et.
ll Inside, s. *\ ich, )j*f\ icheri,(*jjj<3
derun, J^^J dakhil; , a. ^J^Jdakhill.
I Insinuate, v.a. <J-4J^!A^ JjJ>J bir-y61-
ila-anglrttmak (annatmak), i^j Tma-
-et ; one's self, J>/*JJ^ s6kulmak.
|
Insipid, a.^jib tatsz'z. Qezzetsizlik.
! Insipidity, 5.cJ>Jj
Jib tats/zlzk, cJl^-J3J
vaz-ghechma-
mutlXk-isstEmek.
SErkhosblik.
edebsizlik,
Insist, v.w.
mek,
Insobriety,
Insolence, s.
"irstzltk.
Insolent, a.J J j! edebsiz, J-^lc "arsz'z,
^.l^-^ kyusstakh ; OU-li-^ kyussta-
khanE. [(j-i^o mufliss.
Insolvent, .
^^-la^, mufliss ; , s.
Inspect, v.a. J^c^J yoklamak ; Ici^lkJ
n.\zaret-et, U^>U^c mu"ayenE-et.
Inspection, s. <Ujy. y6klama, cl^ai
nAzaret ; <^jU^e mu"aydnE.
Inspector, s.( ^^<ul5yt yoklamji ;
of schools, J+A-* mumeyyiz.
Inspiration, 5. .c^-j vahy, /
^iX^-j^ij nefess - chekishi ;
ta"lim, (JP^-J teshvzk.
Inspire, v.a. 1*1$ ilham-et, id-Jb
j vahy - tarzkJla - bildinnek ;
j yure^ina-k6mak ; 1**
ta"lim-et, IJjU teshvlk-et,
; , v.n.
nefess-hekmek, ^
s61uk-Xlmak.
Instalment, 5. k^*Ju tXksit, kJI kzsst.
Instance, 5.l>-j rija, jL) niyaz ; u-oJ>,j
teklif ; C-yJ da'Vet ; Jll missal,
i3^/*3numune
;<UJJ def"a, ^kEiTE;
, v.a.IjjyJ Jli^o
missal-irad-et.
Instant, 5. ^ an, <ULJ-5 dXkika, *J
dem ; , a. ^yu* skz, /*y^mubrem.
Instantly, arf. (J^>^^ dEr-hal, t-^&C;t}
dfir-'^zkab, ^J^l anida.
Instead, arf. ^>r> yfirina, (J^^^J^<#
bedel-61arak, JjJ bedel, JJjJ bedelan.
Instep, s.( JX-i^cJxl>\ aya^Aenp'-iisstu,
ClXacbl injik.
Instigate, v.a. ^JK^JU^J kmdzrmak,
(J"*fy ayartmak, J^iLo^J parmak-
lamak, IcJoys^1
tahrlk-et,
tahriz-et, l^Jj^LJ teshvzk-et.
Instigation, s. CJJ^asT tahrik, j^/a?
tahriz, ^^J teshvzk.
Instinct, 5. ^N-T^ hisss,(
hisssz-haywAnl.
N 2
INSTITUTE [164] INTERCESSOR
Institute> s. L-^-X,* mektEb ;
ka-"idE, $y0y*mevzu" ; , v.a.
^c^U-5>- chzkarmak, ^LL$>lj bXsh-
lamok, \ 9\&->\ ibda"-et,
ikhtira"-et ; \^*&j wXz"-et,
tErtib-et, ^^.^b' te'siss-et.
Instruct, v.a. C^^^^l wp^retmek, 1*J\
ta lim-et, 'j^-JjjJ tednss-et.
Instruction, s. Ac. "ilm, Cl^LejLcma"lu-
mlt; *!*'' ta"lim, (j~}j<
tedriss ;
d^zss? tahsil ; ~s, s. pi.
ta"lmiAt.
Instructor, s.te>-\js>- kh6ja ;
Instrument, s. L^!l alet (pi. Cl?^1 alat).
Insubordinate, a.JSLclk! ita"atsiz.
Insubordination, s.^jjl-afi
Ibl ita"atsizlik.
Insufferable, a.J^o^uJj^J^aer
t^hammul-
-61unamaz.
Insufficient, a.v*jlj\ elvErmaz, U-i*^>
yetishmaz, U^iu^oUd kifayet-etm^z,
<^\ jt^ ghayn-kyafl.
Insult, 5. C-jU" hXkaret; , v.a.
nlmussa-d6kunmak.
Insupportable, a. ^-/*J^ chfekilm^z,
L^^lj^J^rsr tahammul-olunamflz.
Insurance, s. &j)*~> sighurta ; com-
pany, s.^**j<U3 U'-ejJ <Oj4X*-j sighurta-
c6mpanyassi.
Insurgent, s. ^^Vc "assz.
Insurrection, 5. ^3^1)1 ayaklanzsh,
^jLa^ "zssyan, (jl^*k tughyan.
Integer, s. -^^^^^ "adedi-sahlh.
Integrity, 5. L^-w^eUj tXmAmiyyet ;
doghruluk, L^vftl-> issti-
klmet.
Intellect, s. JAC "aid, ^3 zihn.
Intellectual, a.LJjb "Xkli, Jl'U "ikfl.
Intelligence, s. Jic "ikl, <Uji-CJ^
kuvveti-"AkliyyE, +p fehm, cJ^jl
idrak, uJ zekya, Cl^Uj zekyavet,
L^-^^jJ dirayet, LS^OlLi ftanet;^^
khXbEr, d^lxcjbt^)ma^lumAt.
InteUigent, a. ^Jjb "ildlf, JSU "ikfl,
^J zekl^bljJ dirayetli, ^Ja- fatm.
Intemperance, 5. c3i' Cj bekrilik.
Intemperate, a. c^-j SErt, Jj<Xl shedld,
&&&- hadid ; u^J bekri ;
na-pErhlzkyar.
Intend, v.a. ^Cl^j niyyet-et,
niyyetinda- 61, \ >->/^' tXssmim - et,
J^y kurmak. [^5%^s^z'-
Intense, a.L2-?^s SErt, iXr<x> shedld;
Intent, Intention, 5. c^.J niyyet, >A^*^'
tXssmim, Jl^c murld, JusS kXssd.
Intentional, a. L^JuaJi kXssdi, (j^^as"6
makhsuss; ly, ad. (jj^^b bilsrek,^ <o
Ijk/kc "amdan, IjwaJJ klssdan.
Inter, v.a. ClXi^i gbywmmek, ^jjJt)
defn-et.
Intercede, v.n. \^^\f^> shifa"at-et,
CX<^ fo\j\ araja - ghirmek, 1 \.&-j
rija-et.
Intercept, v.a.{j.+5jb tutmak, ft
yMunu - kessmek ;
Intercession, .
Intercessor, ^.
rijaji.
iA shim"at, l>y* v\/?-" 1
(Ui shefi , c^^J
INTERCOURSE [165] INTERVAL
Intercourse, s. i?Ai>) ikhtilAt, c:
ulfet, c^~JVj"C mu'ane'sset.
Interdict, s.Jjyii aforoz, i*x! la"net ;
, v.a. \jLj yassAk-et, 1^3 nehy-
-et, lcji*. memnu"-et.
Interest, 5. ^^\s fa'iz, ^u-isj^b ghyu-
zeshtE, Uj nema (nama), ^ ribv,
\jj riba, 4LcU^> mu"am^lE j J^iJ
nufuz, .LU> khltzr, j\~-\ i"tibar ;
L-^-s^ tassahhub, (*]&' iltizam,
^1 arka ; ^^sz* mahabbet ; <^~~+j
raghbet, j^j merak ;JJJj telezzuz,
.;.CM^JI Al/p-
ClX>.Ab bilEjek, CJ^^ ghywrEjek,
<UJb^ wAziffi, <L^>- hisssE ; ^ r^
gharaz,
tass^hbub - etdirmek,
iltizam - fetdirmek ;
eylEnJE-VErmek, IL-^-^^J^J yii-
re^Aini-jezb-et, j^tj^Jj kllba-te'sir-
-et, CLUjy^=L^^<Uj' kXlba-rikkXt-
gbetirmek ; to take an , C-
SEvmek,i^lj^ll iltizam-et,
tsshbub-et i to have an ,
j wXzifEssi-61 ; j\j!J<Lo>- hisssEdar-61 ;
compound , cX^jU *)j\ ^^U^^ojls
fa'iz-ila-faf
izin-fa'izi.
Interesting, a. Jj/gbyuzel ;^JJ dilbsr;
Interfere, v.n. J^J^li kArzshmak,
IdsL^ltX* mudakhala-et ;
sektE-VErmek, )\%J\*o mant"-61.
Interference, s. <U->^b kArzshma;
<dsv.!j^ mudakhala.
Interim, &. ^\j\ aralzk, CLJ<X muddet;
in the , gj&ri^ddEr-iken (dsr-'ken),
nada ; ad, L^JJ-< miiwAkkat ;
l^ijA)muwAkkatan.
Interior, s. ^ ich, ^.yj derun, J^bdakhil
; ^Lb bltm ; , a. ^jj^deruni, .Isi-b dakhili, ,c^^ bltmi ;
Minister of the , (-5.1? l> <uL>b
dakhiliyyE-nazm. [jenazE-defni.
Interment, s. ^JJ defn, ^^JyjL^Internal, a. ^i^b dakhili, ^iLt bAtml.
Interpose, v.a. J^J&Jjl araya-k6mak,
Ji^l araya-ghirmek,
tawAsssut-et.
Interpret, v.a. \&*>y tErjumE-et; ,
v.n. )^LU^>y tErjumAnlzk-et.
Interpretation, s.<Uo^j tErjume ; ^J^o
ma"na.
Interpreter, s. (jU5>y tErjumln.
Interrogate, v.a.ijllail-sl isstintll^-et.
Interrogation, 5. jlk^-! isstintAk ; note
of ,
j*lyh<j!L^w}Li ,"alamet-i-
isstifham.
Interrupt, v, a. Ci^w-J' kessmek ; \%~^-<
men'^et, j!^3Uj mani"-61.
Intersect, v.a. ^Jo5 kAt"-et; one
another, !*J?U3' takAtu"-et.
Interstice, s. J^U aralzk; Jjl) yank,
Interval, 5.^jllji araljk, ^U ma-beyn.
INTERVENE [166] INVALIDATE
Intervene, v.n. CX*f ghechmek ; *J\j\
CX*^ tfraya-ghirmek ; ^J^JysJ^
arada-bulunmak, j\JjU- ha'il-61.
Intervention, s.L-JJJ tavAsssut; to\j\
cJi*jj araya-ghirmeklik.
Interview, s. C^tSLc mulakAt,
ghjmrushma.
Intestines, s. pL -;L?.*J
Intimacy, s. ja^j^ ^--^ szkz-dosstluk.
Intimate, a. ^U^sr* mahre'manE ; ,
s.ffz* mahrem; , v.a. LlX<;Ota
bildirmek, (J.*3\~=\ anglatmak (an-
natmak), cX<y^ j+s* khXbEr-vErmek,
CX*jJ^j suweylEmek.
Intimation, s.j+s>-
khXbsr, &\3\ ifads,
^.Ji-J tebligh.
Intimidate, v.a.JJ^Jyj^Js k6rkutmak,
luJjjsT takhwif-et, l^U-1 ikhafE-et.
Intimidation, 5. &iU^ ikhafE. [derunina.
Into, ^rep. Aj E, a, ^U=sT 1 ichina, iiji
Intolerable, a. J^f- chekilmaz,
'j4^^\thmmul-61unm^z.
Intoxicate, v.a.\<jZjs*-r SErkhosh-et,
ft-^ keyf-et; ed, a. ^_L^ keyf,
sErkh6sh (sar-).
Intoxication, 5. L-*i- keyf, ^l^j^^-a
SErkhoshluk(sar-),^L:
sekir.
Intrench, v.n. &H\*Hj*JfA met^riss-
ypmak, \(^assC tr/hasssun-et ; ,
v.a. CX^jfta^-^^W^/-^ met^-
riss-ila-isstihkyam-VErmek.
Intrenchment, s. (j~Z< met^riss.
Intrepid, a. Li-^^U yi^Ait,j^ .5j- jessur,
C^Uo bibak, ^.^ blpErwa.
Intricacy, 5. ^ji-ili kArish/kh'k.
Intricate, a. (j} kXrzshzk,
d61^shzk, ciX*-^o mushtebek.
Intrigue, s. 4iii fitnE, jLJ fessad, ^oyun; , v.n J fitnE-
-chzkarmak, ^J^liL^-jLJ f^ssad-
-chikarmak, (^<;^^> ^yj^ oyun-
-chzkarmak.
Introduce, v.a. ^jtJ^ *js^\icheri-s6k-
mak; cX^yx^D jjzf\ icheri-ghetir-
mek, \ JUrJl idkhal-et; eXjJ^=ghyurushdurmek, <J~*J *X-.^ ^^-^
kon^usbdirrmak, ^^jALJll? tAm'sh-
dzrmak ; J>;^?" ch^karmak,la^Jol
ibda"-et, ^/^^ ikhtira"-et, 1 Jlssri
Tjad-et ; (J^-^>-^ ^chmak,
^4->-! lakirdzssmz-achmak;
et;. tvJ& tXkdim-et, Vj^ ibraz-et.
Introduction, 5. ^UJJi^j mukXddiniE ;
Intrude, v.n.J.ysf tajiz-et,
ishghal-et, j^*jU> manz"-61.
Intrust, v.a. ^/fr-i^' ^^^ emanetEn-tess-
lim-et.
Inundation, s. J-*-j seyl (sel), ^j-^-^b^su-bXssmassz ; ^Ij^ tughiyyan.
Inure, v.a. ^J^oj^^ Xlzshdzrmk.
Invade, v.a. (j*<0\] bAssmak, j )y^\^xs? tejavuz-ve-takhatti-et.
Invalid, a.^\*o j+z ghayrz-salih, ^y
bosh ; , 5. cJjj^^- churuk ; ,
v.n. (j,*A+&-tjj)>- chiiru^Afi- chzk-
mak; , v.a. (J^&t^tojjj^- chu-
ru<7AE-chikarmak .
Invalidate, v.a. (j^j)* b6zmak,
<< hukmunu-b6zmk.
INVALUABLE [ 167] ITALIAN
Invaluable, a. jUCJJ pek-kzmetli,
luk^j^*^ lumeti-bilinaniflz.
Invasion, 5. J^^^t
tejavuz, ^J3^ td-
khdtti, iLxJ isstila. [tira"-et.
Invent, v.a. \ A\szT\ ijad-et, I
t\p>-\ikh-
Invention, 5. jl^rl ijad, ^\f>>\ikh-
tira". [te'ri*.
[nventor, s. ^>-^o mujid, f^^* mukh-
[nventory, 5.j*s
deftEr.
[nverse, a. ^ "aksi, J tErss ;
[nvest, v.a. \ \~*\ iksa-et, lu^La^o mut-
tXssif-et; ^J^J'Li}^_5 kushXtmak,
chevirmek, lpU^ mu-
VErmek.
Investigate, v.a
\^J,csC taharri
-et.
Invincible, a. U
Invisible, a. '*+*
ghywzikmaz.
Invitation, 5. CL>
Invite, u.a. lc
Invoice, s.
AJI teftish - et ;
et, \{j~~+s>? tejesssuss-
[-da'ima.
lj J&iuJI el-muzlffEr-
gbywrunmaz, \^\y
Involuntary, a.
tiyari,
Involve, v.a.
IJ^-b dakhil
Tjab-fetdirmek.
Inward,, a.
Inwards, ad.
Ireland, 5.
Iris, s. (~i\
da"vet.
da"vet-et.
Ac "ilm-u-khXbEr,
J deftEr.
la^l -* ghayri-ikh-
^j kXrzshdzrmak,
et; C
J dakhili.
=jt ^tjj/sf^l icheriya-
Irlanda.
Irish, a.jljJjS^I
Irlandali.
Iron,5.j^/-.Jtimur (demir), ^>^>" h^did,
Iron-clad, a $*jj zirhli. [(^^ ahfin.
Iron-monger, 5.^JP-JJA+J demirji.
Irony, s.\\^^:\
isstihza.
Irregular, a.l^^\Jb\
ittiradszz ; J-~<l!JLJ
nizAmszz,J-^ollix3!intizamszz
;J-j^Jk^lJ
ka idESsiz ;LJ .> y61suz ; JLi> shXzz ;
jjy^-ijb bAshz'-bozuk.
Irreparable, a.J^cjJ J^-J>^^*j ta"mir-
-kAbul-etmz ; j~**j\^~charEssiz.
Irresistible, a. j<kj^b>j\'ikarshz-ko-
nulm^z.
Irresolute, a. j^'^ f- L ^-'^ kendi-
-"Xklzm'-bilmaz, JJ^ mutereddid.
Irritable, a.j\j*?j;*
> tez-kzzar, CJjl*r
Irritate, v.a.(J^>j^j+* kkdzrmak, (J-*j J
dAnltmak. [km.
Irruption, . /^s^ hujum, yffcA)bXss-
Isinglass, 5. ^l&'jL^b bAlik-tutkAli.
Island, Isle, Islet, s. 4>l Ada, ^Jf-
jezirE.
Ispahan (town of), 5.^l^R-tf!
issfahan.
Israelite, 5. ^<^J yhudi.
Issue, s. j(>-&+&- chzkajak -yir,
T?J^ makhrej, j-JJ klpz ;( ^~~ tAys?
nokhud-yakz'ssz ; <J>-jf~ ch6juk, j3j!
evlad, <-^-V.j^ zurriyyet; cJj-cJ
da"wa, uJL^^l ikhtilaf, X^jU.*
mu araza ; , v.n. ^J^tJu^- chikmak ;
Ic^iU nesh'et-et.
Isthmus, <?. jU^J bog^Xz, Jj dil.
It,^r. Jjl 61 (6) ; ^1 Xnz, 6nu ;
Italian, a. LJW Italia.
ITALY [168] JOINT
Italy, s. U\sj\ Italia.
Itch, 5. jJ\ uyuz ; , v.n.
ghidishmek, (J.+J*\i kAshznmak.
Item, s. Jj* kalsm. [Xnrn^ki, onun^ku.
Its, pr. a. dJ-Jt Amngr, 6nun^ ; ,J&>\
Itself, pr. LJ? Jo kendi, --^-^ ken-
dissi ; ^**JJa^= kendissini ;
kendissinE.
Ivory, s.Li5ljJJJ fil-dishi.
Ivy, s. ( Inll* il sarmXshzk.
J.
Jackal, s. Jlii>- chakXl. [himar.
Jackass, s. cJ-i>! eshek, .> khar, jl**-
Jackdaw, s. *c^ljdji Ala-kargh(?).
Jacket, 5.j^liaix
mintXn.
Jack-ketch, s. jL- jellld.
Jail, s. ^^j zindAn, ti\z\~*+s>- hAbss-
Jailer, s.(j=zT\AJj zindAnji. [khanE.
Jalap, 5. *jk>~ jXlapa.
Jam, s. J^-; rechel, ^IjlLtXtli.
Janissary, s. iJtjfS^ yen^ich^ri.
January, s. ^U^y^ kyanuni-sanT.
Japan, s.^jjV. y^p6nia ; ^)j rughln;
, v.a. fj^j^zjj rughXn-wurmak.
Japanese, a.jlw^v yaponiali.
Japhet, s. <*^V. yafeth.
Jar, s. u~j*\f kawan6ss ; on the ,
ad.(J^>-\
achik ; , v.n. ^*Jij^
Jasper, s.^-J yeshem. [kXrzshmak.
Jaundice, s. , iL iU? sdrtltk.W J-/
Jaw, 5. <^>- chen^E.
Jealous, a.*-^\2ji kbkXnj ;j^L ghayur;
hAssud, Ju*>- hAssedli.
Jealousy, ^. ^sTljjJJ kzzkAnjlzk, d^*c
ghayret ; ^*,5* hissed.
Jeer, v.n. and a. ^4^\j^j zevklEnmek.
Jehovah, 5. pj$\ L55:^ el-Hayyu-'l-
-Kayyum. [lu"ab.
Jelly, s. <UjUJ! elmlssiyyE ;t-^U!
Jeopardy, 5. A&f? tehliks. [sherif.
Jerusalem, 5. uju -i> tJ*J^ kudssi-"j **
Jessamine, s. ^^A^ yasse"mm.
Jest, . ULt shaka, ^U-Ial ltifE.
Jesus-Christ, . ^J ^Ji ,5^ Issa-'l-
2>- hzreti-"Jssa.-Messih,
Jet, 5. <ULJ
Jetty, 5. JL. isskelE.
Jew, 5. -^^j^ yahudT ; Jewess,
^~jjljj c5J^J yahudl-kArz'ssz.
Jewel, s. Jewels, s. pi. CJ^JJ^sTmu-
jevh^rat. [jewahirji.
Jeweller, s. ^sr^jj kuyumju, \^-J^fT
Jib, 5. J^5 flok.
Jibboom, 5. (jf~h basstun.[\J~>\
ish.
Job, 5.<-r^>J Cl^3>- hazreti-eyyut ;
Jobber, s.j\~+*~i simsar.
Jockey, s. ,jf^^ bmzjz. [latzfEji.
Jocular, a. ujW* tuhaf, ^^^yJog, Joggle, v.a.
(J^ffj\^>sarssmak.
John Bull, s. jiU yyjii! inghilterra-
milleti.
Join, v.n. cX^laj bitishmek, IjWBiltihlk-et, l*tfL< mulasszk - ol ;
; v.a. *
bitishdirmek ; IjU'l ilhlk-et;
vXssl-et.
Joiner, s.
Joint, s.
cjJ doghramajz.
ek-yeri;
JOINTLY [169] JURISCONSULT
6ynak-yEri, J-^a^o mXfsAl; out of
, <J%^~ chzkzk ; get out of ;
be put out of , <J-*%~*-chzkmak ;
put out of , fJ^j\A^>-chzkarmak.
> #
Jointly, ad. %f~< musbtere'kEn, K^i-i
ishtirakfin.
Joint- stock Company, L^-^-i>shirkst.
Jointure, s.c5^j^ULcb^>^>-jjj zevje'ya-
Joke, s. &M shakfl, *% ltzfE ; , v.n.
\ \JL2> shaka-et, laiJal lattfE-et.
Jolly, a.jlj^J ^ ghyubr -
yuzlu ;
JL& keyf; ^Jjj zevkli; boat,
Jolt, v.a. (jA*0j\<0 sarssmak.[te^ii
fzlika.
Jonquil, s.A-Jy fwlya.
Journal, s. *"^j)j ruznamE; *Jl^*J\^sj
tAkwimi-vflka'z" ; J^jj?j zhurnXl.
Journalist, s. ^-^T <tJ^-c ghazetoji,
^-iJj^ jeridEJi.
Journey, s. JjJ y61, JL^ y61juluk,
j~ sefEr; , v.n. cXc^ ghezmek,
!(jLs^ yoljuluk-et, \
j&~>sefEr-et.
Journeyman, s. ^js~$jJ*~b ghyun-
Joy, s.^y* SEvinj, L^vJ^^j mem-
nuniyyet, j)j* surur, j^*>- hubur,
^yUjLSi shidumAni.
Joyful, a.^.jj*** memnun,
messrur, jLi sbld (shlz), j
sbAd urnIn.
Judge, 5. f^2"- hakim, ,j^^
(kAdz), Xj* mevia (molla) ; deputy
, ^.^jU*
na'ib ; , v.n. !^-LS
kyass-et ;-^ znn-et,
"add-et ; , v.a. mu-
hukyumet-et.
Judgment, s. znn, ^-LJ> kzyass ;
hukyum^t; Ijsj- jeza, ib bela ;
day of , ^Jfj* ^~\? k^yamet-
-gbyunu j seat, \^^.<
messnedi-hukyumet.
Judicious, a. ^DJU
Jug, s. ^A-^ dessti, ^J~~3tfcssti.
Juggler, s. jl <U^- hokka-bAZ. [bazlik.
Jugglery, Juggling, s. ^j\J&>- bokka-
Jugular-vein, s. <^j^\^s>- hablu-'l-
Juice, s. ya su; ^--i>
shzra. [-vend.
Juicy, a. ^y0 sulu.
Jujube, s. cylxc "imnlb.
July, s.jy temmuz.
Jumble, v.a.^.-ojjJ^li'
kAr/shd/rmak ;
, s. ^^ (J^J^ &*j karma-kar-
isbik-shey.
Jump, s.(jl^rf* szchrayish, j^iJ^J'!
Atlayisb ; , v.n. ^<Lsf^ skhramak,
Junction, s. LaJl ittissAl ; ,J^ telakz ;
Juncture, s.(Jp\j\ ralzk, ('*J\ essna,
d-Jj wXkz't, ^<j zamAn ; J^>- bal.
June, s. (^^tjs>- baziran.
Jungle, s. ^J^oj)\ormAn ; jj^JP^l^JI^
6rmAnlzk-yEr, ^'~J&^>- chengbe-
lisstan. [i^^^ bghlu, *j!jzadE.
Junior, a. cJ^sr ^j:CUi sinnja-kucbuk ;
Juniper, 5.^jf-^1 7T^ ardij-A^AJi ;
berries, ^j*sf ~J\ ardij-tokhmi.
Junk, s.^j~+* ^^ chin-ghemissi.
Jurisconsult, s.L <^< mufti ; JLiJ fak'ih.
JUKISDICTION [ 170] KIND
Jurisdiction, s.<*~**<jL>- hukyumet.
Jurisprudence, s. ^ai Jx "ilmi-fzkh.
Jurist, s. <Uai fkzh.
Jury, s.L5
~is-'10 & * ^^i ^/^ d6n-iki-yemmli-kimessnE-mejlissi.
Juryman, s. ^Jj cJJjU**J j&*>
mezkyur-yemmlilerm-bm. [direk.
Jury-mast, s. C^J jJVj^ ariyyeti-
Just, a. Jjlc "adil, uJo-lj^. hXkk-
-shinass, c^c.av^ munsif, ^bwU-hAkkAniyyetli ; , ac?. *UJ tXmam,
/*tf tAmm, U>UJ tlmlman ; as,
heman
iken ; now,
-shimdi ; so,
heman -
<^ /%
*by j^Ujb heman-bwylE,
heman -shwylE, <djjl ^^ heman-
Justice, s. c
hlkklniyyet,
"dalet,
inslf,
hXkk ; A*- hakim.
Justifiable, a.j^~ ja'iz. [-zimmet.
Justification, s. L^-vj'V.^J' tebriyye'i-
Justify, v.a. Icu^oJ<^^-J tebriyye'i-
-zimmet-et; CJ^J.^s-hXkk-VErmek;
^/*LJjjl^- ja'iz-kzlmak, ^^T tfejviz-
Juvenile, a. *& ghenj, ^f>- jiwln. [-et.
Juxtaposition, s. JLaJ'l ittissll.
K.
Kalendar, s.+JJAJ
takvim.
Keel, s.tej*)\ 6ngurgha (omurgha).
Keen, a. ^^=^ kesskin, jLfiUkla-
biirran, <&s>- hadid.
Keep, 8. jij)
^.A*j' ta^MiyyE; v.a.
lamak, 1 laA>. hzfz-et ;
Ki-ll Xh'komak,
mamak, (^
t
yeyejek,
sak-
tutmak,
brak-
; , v.n.
dayanmak, J^oUJjy bozulmamak ;
^c^jJ durmak, ^JlS kXlmak.
Keeper, s. laiU- hlfz'z, &W* muhAfz'z,
^j^ bekji.
Keep-sake, 5.j^J\J yadighyar.
Keg, 5. ^-y c*f"!^ ufXjek-fichi.
Kennel, 5. J^j\ oluk.
Kernel, 5. -^1 ich, jx~* maghz, L-
lubb; ^LJ beyz (bez).
Kerseymere, 5.^-^jlJikXzmir.
Kettle, s. j\s kXzghln (klzAn) ;
ghyu^Aum. [c3i-^-> dumbelek.
Kettledrum, s.&j\su
nakkars (na^Aara) ;
Key, 5.jl^>-l5l nakhtar, -\^c miftah.
Khan, s. ^U- khan.
Kick, s. <U& tekmE ;te&>- chiftE ; ,
v.n. _4jl<u)' tekmE-Xtmk ;^^>-
(J/*J\chiftE-Atmak ; , v.a. CX*-J
or (jJ^JJ tepmek ; out, v..
^.4^3 ko^Amak, IjJkC-ssikdir-et.
Kid, s.jUcjl 6^L\k.
Kidney, 5. C-^^y b^Arek (bwbrek) ;
beans, ^^aJ fassulya.
Kill, v.a. cX;jJjl wldurmek, \JiJ
kXtl-et, It^lJ telef-et, IcJ^ helak-
Kiln, 5. jV^ ^Jak - [-et -
Kind, 5.^IjJ durlu, u^-tf s6y,
jinss, Cy nev" ; , a. yj iyi,
tAtlz.
KINDLE [171] KNOWLEDGE
Kindle, v.n. (J.+Jjb tutushmak ; ,
v.a. ^*^V, y^kmak; ^J^Ju-J^L tu-
tushdurmak, \ J\su\ IkAd-et.
Kindness, s. CJ^J lyilik, *j* kiirEm,
L^v;Lc "inayet, ujiy lutf ; CJ^JCjl
efendilik.
Kindred, s.\3J\
Akraba, \JjJ\^>-
khzsszm-Akraba ; <-^-^^ kArabet,
<jL**a- khzsszmlzk.
King, s. Jly kzrll, j\&*&s*~ hukmdar,
alSajb padisbah, all shah, cJLc
melik, dJJU malik.
Kingdom, 5. jiJ^ kerlll/k, ^jUl-ijjb
padishahhTi, L^-\^*X>- hukyumet,
devlet, CAU milk or mulk,
kyut.
King's-evil, 5., ,plc ^K^
Kinsman, Kinswoman, 5. **ars- khissm,
^jbyl Xkrabadan.
Kiss, 5. ^Jjl wpush, jUiiLfc sheftalz,
J bussE ; , r.a. CXlJj) wpmek,
buss-et.
Kitchen, 5.^vk
mXtbXkh (mutfAk).
Kite, 5. (bird) jll>. chaylak ; (toy)
<UJ^>-j! uchurtma.
Kitten, 5. ^^j^ ^^ kedi-yawrussu.
Knapsack, 5. dlajU^ chXnta.
Knave, 5. j&L>* hilEkyar, ^^JjWchXpkm, Cl)Jt|^ pezEWEnk.
Knead, v.a.(jjsojfZjf. ybghirrindk.
Knee, .Ji^ diz, ylj zanu ; (of timber)
CJ^JJ dirsek.
Kneel, v.n. tiX^>- JjJ diz-chwkmek.
Knife, 5. J1^ bzchAk ; (pocket )
>- chaki ; (turkish pen )
kalEm-trash ; (carver)
sXttr; (long weapon)
Knight, 5. C3o be^A, j kawallr;
(chess) CJl At.
Knit, v.a. C^-^^l wnnek; , a. jhjj
^rulu, (j^^l wmlmush. [bXbA.
Knob, 5. c_J^s top, jjjjt topuz ; bb
Knock, 5. (/^1 wurush ;
klpt-chAlmmasst ; , v.a.
wurmak ;(J^iJL>- chXlmak ;
against, ^4J'l>- chatmak ; down,
(JAM y&mak; in, J^jlj ^=icheri-kAkmak ; off, c
endirmek, C3 ^-ijjJ dushurmek ;
dX*~ kessmek ; CXy bitirmek ;
dushurmek ;
tesslim-61.
Knocker, 5.
Knot, 5.
under, v.n.
du^Aum ; , v.a.
; , v.n.
Know, v.a. cXj bilmek ; ^
khlbEri-61, j! j^f^' khlbErdar-61,
js! wakif-61; ^^J^l? tXm'mak ;
ma"lumAtz'-61 ;one
another, ^j^jlkj-Jy^Jbir-birini-
-tXntmak, j^L^l^ljco mu"ar6fElEri-
-61 ; again, ^^-J It tlmmak ;
carnally, d^/..^rj sikmek, ^Wf^jima^-et, ^-c^j wAty-et.
Knowledge, 5. Ac "ilm, ^s^ khXbfir,
KNUCKLE-BONE [172] LANDLADY
ma"lumAt, \^f "irfan,
danish.
Knuckle-bone, s. J'-M Xshzk.
Kufic, a.,<Jj kyufl.
L.
Label, s. <fcjb yAfta ; , v.a.
? yAfta-takmak, Jp*>jjX*yAfta-yapzshdirmak.
Laborious, a.^cl X^Azr, -.^f ghyuch.
Labour, s. cJ>* emek, ^\ ish,
eJ-L-s-ll ishjilik ; , v.n. cULljt
ishlEmek.
Labourer, s. j^j renjbEr (renchpEr),
shji, jU;! zrghad,
Lace, s. ^Ua-J (ghaytAn) ;
sherid; csJJJ dXntela; (gold) <U.j
jj k^lXptAn or (j
; , v.a
ghaytAmm-ghechirmek.
Lack, s. ^LaJLJ n6ksan, <
eksiklik; , v.a. j\^~$\ eksik-61;
j'^x^il eksi^^i-61.
Lacker, s. j rughXn ; , v.a.
&*3J rughXn-wurmak.
Lackey, s. j^jl ushAk.
Laconic, a. &*3* kssa. [c;^^
Lad, s.,JLcj! 6^lAn, ^J\AJj delikXnlz,
Ladder, 5.(jU^J
nErdibln (mErdivEn);
^iCs! isskele.
Lade, v.a. CJv*sKJ yuklEtmek,
tahmil-et; , u.n.
-Xlmak.
Lading, 5. yuklEnmeklik ;
yuklEtmeklik ; cJ^ yuk,
hamulE; bill of , l
oj yuk-senedi ; &j\i ^policha-di-kariko.
Ladle, s. te& kefchs, J;^ kepchE.
Lady, s. JU- hanz'm ; ^J^jJ kdkona ;
jt^J dudu ; <U>lt>l madama.
Lake, 5. j ghywl.
Lamb, s. ^ kuzu ; , v.n. (^Z.
Lame, a. topAl ; of one hand,
^Ls- ch6lXk ; , v.a.
Lameness, 5. ^>^ topXllik.
Lament, v.a. and n. ^\^
Lamentation, s. <Cc^Li! X^Alama, ^JtJ
fzghln, ^b nalish.
Lamp, 5. J^XJ kXndil. [hijv-et.
Lampoon, s. yp^ hijv; , v.a.IjJ*^
Lance, s. * m^zrlk j , v.a.
CX*>c> deshmek, (J}**>
Lancet, s. A-l-^ nishtEr (neshtEr).
Land, 5.^5 klra, ji
berr ; ^^t arz
(pi. ^\j\ arazl), liH (ulkE), CJd^
milk, LT^L*w< mEml^kEt, Jf^*
toprAk ; plot of , ^c "arsa; ,
v.n. (**3us>-fa& kXraya-chzkmak ;L7 .. v _> /
, v.a.iJ^j\&^'X?.Xj* kAraya-ch?kar-
mak. [usstu-Xchilir-rbir-nev-"i-hinto.
Landau, 5.^LiJ&
5- y ^J J^^' L^-***:?'
Landholder, ^. ,^>-l^ L^AAS' emlak-
-sahibi. [isskelE.
Landing, Landing-place, s. <ci-C H
Landlady, . ^^B ^f^*^J^^ v
-kAdm.
LANDLORD [173] LAUDATION
Landlord, 5. .g^-tfCJx mulk-sahibi ;
t\ kv-sahibi, .^-Utf>Ajl>-
st isharet.
sinir-tashi ;
emlak-
khanE-sahibi.
Landmark, s.^e
Landowner, s.
Landscape, s. Ll^liaJ nAzaret. [-sahibi.
Lane, 5,JjJ j\ dar-y61 ; C^j* ^
dar-sokAk;
-s6kAk.
Language* s. <Jj dil, (jLJ lissAn,
Languid, a.(j^^ bayghzn, J*Jl>-
JAns/z. [-ghibi-61.
Languish, v.n. jl^^^^olj bayghm-
Lantern, 5. jLs (fEnEr) ; magic , s.
L^iJ ^s?Lft> khayalji-fEnEri.
Lap, s. *^fV kujak ; , v.a. ^^y,
CJvffl^!<0^l> yXlaya-yXlaya-ichmek.
Lapidate, v.a. \
^>-j rkjm-et, J^Lltlshlamak.
Lapse, 5. j)f< murur; -, v.a.
Larboard, 5. <-j isskelE.
Larceny, s. cAU-J^ khzrszzlzk.
Larder, 5. j^ kilar (kilEr).
Large, a. cJ^J biyuk, ^--5 k^bir, ^-
"Azim; J kyiilli, ^i*^ kyulliy-
yfetli.
Larkspur, 5. i^^i^^^yU^ hezar-
-rEnk-chich^Ae (^j\^ bezarEn).
Lash, s. ^f-"*^ kAmchs'; , v.a.
^^.L^U kAmchzlamak ;
Lass, 5.J-
kz.
Last, 5. t_jljj kAh'p: c.,
f
a. ^i^CzCJ! ^n^-s6w^raki, j^
akhzr, ^-^ pessln ; , v.n. ti
surmek; J>*iUfl dayanmak ;
^Jjl;
^i!U bAkl-kAlmak, ^l^Jjb paydar-
*61, y ./*:x~~< musst^mferr-61 ; at >
"akzbet, fcX^^ui-L*
, -JS/Aefb enjamz-kyar.
Lasting, a.y.&jLi: dayanzklz; jj^3^^-
ch6k-surEr, j^.^ paydar, ^i ^
musst^merr.
Lastly, ad.p\Z=z
<U?}UL khulassa'i-
-kelam, J*\J\ el-h5sszl.
Latch, 5. J^Jo^c mlndXl, Jj dil.
Late, a. ^ ghej, ^ ghech;
slbzk; (*j**j*mErhum, \sp*<
weffa ; , ad. libLj slbzka.
Lately, ad. Jj\;^H bu?-Az-EvvEl ;
*
^L^lxJu yakmlarda, jy^-j'*mu'akh-
kharon. [-takhta, ^tjJ padawm.
Lath, 5. ***-> shishE ;te&C /*l>- ch^m-
Lathe, 5. f^ charkh.
Lather, 5.^J==>j+=> Qjijft* sabun-kyii'-
pu^Au ; , v.a. ^/Ju^J^ sabunlaraak.
Latin, a.(
..*^^ Latin; , 5. 4rsX*L^
LatmJE.
Latitude, 5. ^/s/1 "arz, JJJ (j^ 'arzi-
-beled; LS-UU-J vuss"at;
Latter, a.
Latterly, ad. ^Oojl> yakmda, **^i-i{ ybu-yakmlarda, U>-j^ mu'akhkharan.
Lattice, 5. ~s klfess, <*^-^-i> shebikE,
Laud, v.a. \~&< medh-et.
Laudable^ a.(j~+s^~~< musstahsEn.
Laudanum, s. ,< >
-jj ^^ Aiy6n-ruhu,
Laudation, 5. ^J^dLJ^UiL^ mubalagha-
-ila-medh.
LAUDATORY [174] LEAD
Laudatory, a. **2 medh-muta-
Laugh, s. ^.1*.=> ghyulush,
khandfi ; , v.n. CXJ* ghyiilmek,
khandE-et; at one, faj
birina-ghyulmek ;in one's
sleeve, c ^.sf\ icheriden-
gyulmek; out loud, (}t)j Afftfl
kahkaha-gyulmek.
Laughable, a. LL^&J^ ghyulenejek.
Launch, 5. sXndXl ; , v.a.
out, v.n. I
r^*J\i p0ra-kharj-et;
su tAfsila-bAshlamak.
Laundress, 5. c^jls , ^-wiU-e*- chamA-
Laureate, s.^li^b bXsh-sha"zr.
Laurel, 5. ^.'^Jj^l-j ybAn-defnESsi.
Lavender, ^. IJJ^ lavanda.
Lavish, a. u-J^M.^ mussrif; <J*V bezul;
, v.a. \ Jjj bezl-et, ^J^ Atmak.
Law, s.^,^j
sher", c^*J^-i> sheri"at,
^yljf kanun, /*^la3 nizlm.
Lawful, a. 9j2~* meshru"; jls*- ja'iz ;
halal ; ^j^U me'zun.
Lawgiver, s.^s^ilJJ kanunji.
Lawless, a. ^Ua3 nizlmsiz.
Lawlessness, s. dol nizamsizlik.
Lawmaker, 5. ^sTy kanunji.
Lawsuit, s. LJ^J da"wa.
Lawyer, 5. SJL* mufti, ^Uw fakih; c^y:J
J^ da"wa-vekili; C-?lj^j!avokat.
Lax, a. CXljf ghevshek ; L5
mussa adfiji, ^^-a^sr*L-^< mussama-
hoji ; ^ji^J linetlija.
Laxative, a.^-.L* miileyyin.
Laxity, Laxness, 5.cJJ^-S.^ ghevsheklik.
Lay, v.w. ^J^ll^^^j yemurtlamak; ,
v.a. k6mak, JK^J yat/rmak,
5j wAz"-et; kurmak,
tarh-et; aside,
tirk-et; before,
-et; by, v.a. ^
brakmak,
arz-
, v.n. cJvf-iJ^ dinEnmek, ^L
rahat-et; down,
k6mak, K*J brakmak, c tErk-
-et;
yapzshmak, <JK t yakalamak; in,
J^^ t6plamak, Cj^J tedaruk-et
(tedarik) ; on, cX^i surmek ;
^L^Okiltf sXldzmiak, 1^-^j wXz"-et,
I_y5 tarh-et; open, JH/*^! ^chmak;
out, l^y^ kharj-et, Ic-JJ^ sarf-et,
(j^&-f>~ kharjamak; over, ^l>lj
kAplamak ; up, v.a. ^Ul0 skla-
mak, U-.^<. khAssta-et; , v.n.
j\te~~>- khAssta-61 ; waste, v.a.
\(-j>\j>> kharab-et; , v.n. (jkJ^JJ^Jj
viran - kllmak;
^HJJ ,Jl>- khall-
Layer, 5. C^lJs kXt, <&!> tlbAka. [-kXlmak.
Lazaretto, . Jyl^-iijbscr1 tahafFuz-khans,
kXrantina.
tenbellik.
Lazy, a. J~J tenbel.
Lead, 5. ^-^y kurshun, C ^1 ussrub;
isskXndil ;Jcilj k^
Laziness, s. C
luk, (jUibj Er-bAshzlzk, j-ibj; , v.a.
turmek, jj.^jjo yedmek; , v.n. 4-i
LEADER C 175 ] LED-HORSE
i]<ri-dushmek, <J*L*-$>jJ tj\ &ngE-
dushmek, \J^c)U k?%Auzluk - et,
had! -61; away, L_
Ah'p-ghywturmek; {jf
Aldatmak, (J*<y4j\ Azdzrmak,
idlal-et, ULJl ifsad-et ; astray,
^J^jUL^- (j&)j y61dan- chzkarmak;
Aldatmak, (J?*jj\ Azdirmak,
^ idlal-et, bLJl ifsad-et; to
cast the , JpiJrtJjCJul isskXndil-
Atmak.
Leader, s. ^y bAsh, ^_/~-^ re'iss, j~a
sEr; ,jrtcJj\ fcng-lti, ^^^U^ng-haywlnz, L^JJJ
A^^LJb'j cJ>)
<0^^
ghazetanm^-bXshb'ja-bendi.
Leaf, 5.jl^-J yaprAk, jj^ varak, Gjj
varaka ; gold, ,^j^ c^^ Altin-
-vdrakt ; silver, ,yjj \
mush-v^rakt ; copper or brass,
League, 5. L^^c-* saat,
sa"fltlik-y61; jU?l ittifik; to-
gether, v.n.\j\su\
ittifAk-et.
Leak, s. cL)J^ delik, ji^^ achzklzk,
s^b yank ; , v.w. ^*Sl Xkmak;
oj-tfsizmak
; !j->su-et.
Lean, a. ^_r'^xJ za"if, ^i^Jj zabun, vjj^
Ink; ,5. Cjlj-^b ya^Astz-et; ,
v.n. (j^jy^^J^ e^Ari-durmak, kiX*l^
e^Mmek, ^jh^\J ywtmak ; against,
v.n. ^iJLL dayanmak, ^*J^JuaJ
yassdanmak; , v.a. tj^ dayamak.
Leap, s. \jt&\ Atlayish, ^Jr^/f^ szch-
rayish ; , v.n. J^oLI Atlamak,
sichramak.
Leapyear, s. &~*~ keblssE.
Learn, v.a. CXfc^t u
tahsll-et, Wjlb->l isstifadE-et,
t"tfllum-et. [JkixCJb danishmend.
Learned, a. Jle"alim, \J^f)\ 6kumush,
Learner, 5. J^Li> sha^Aird.
Learning, s. Ac "ilm, {ftj* "irfiin,
j^^ijljdanish. [-vE-isstijarin-hujjeti.
Lease, s. \Jpf~^j\&sj\jj\af\ Ijar-
Least, a. J^j\^\ eny-ufAk, cJ^cJl
en^-kuchuk ; j\^}\ en^-lz ;I) j| edna,
,eJ>-CJ-J pek-juz'i; at , ad. **i&
JL-jUJ^l hich-61mz-issa; ,c. t>^l>
yakhud ; not in the , ad. *& hich,^- ^
)U! assla, Uy kXt"a, L
Leather, s.
sakhtiyan,
meshm,
^J bulghan; (sole)
Leave, s.^ izn, izin, L^^Z^J rukhsXt;
, v.a. fjA&j* brakmak, IcJ^ tsrk-
-et ; off, <J**\j> brakmak, CXjs?J^
vaz-ghechmek ; CX*L~= kessilmek,
CXi^JJdin^mek,^^.kft.-.<
raiinkAtz"-
-61 ; out, C-U^ ghechmek, (JL*ki\
Xtlamak, ^c^"<j\> yazmamak.
Leaven, s. &U raayE; , v.a. ilfetsi&l*
mayElEtmek.
Lecture, 5.(j-jt>
dsrss ; /U^^J dErssi-
"amm; lajva"z; t v.n. CXc^j^jJdErss-VErmek ; \
loc^ va"z-et; , v.a.
<jdj\j\ Xzarlamak, Cj^r> LH-*^\*i23
nlsszhat-vErmek. [- "amm-kh6jassi.
Lecturer, s. ^^^^.^U^^J dErssi-
Led-horse, s. cJj^ yedek.
LEE [ 176] LET
Lee, 5..j jj
Leech, s. cJ-o suluk; />& hekim,
L-^'-b tXbib ; , v.a. J^jJj\j cJjSj-j
siiluk-yapzshdi'rmak.
Leek, s. ^>\^ prassa.
Left, s.Jy-5 sol, ^jjc^yc s61-tarafi,
jL-j yessar, c-^>- chep ; handed,
jSj* s6lXk.
Leg, s. jbl ayak, jU^J bljak ; tjjbut.
Legacy, 5. i*^..*^ wAssiyyet.
Legal, a. ^fj* sher"l, 9jj2~< meshru",
Jjlr>- ja'iz, ^tjLc rne'zun, J^halal.
Legation, s. d^jU-j sefaret ; house,
djl-sr^ULs sefaret-khanE.
Legible, a. jj*j*^ ^kunur, yJU^JIjl
okunXklz, ^Lc "ayan, ^^ jell.
Legibility, s. ^s\J^\ 6kunXklik.
Legion, s, <jft\ Alay, 1^1liva.
Legislate, v.n. i^^^3\J kanun-wXz"et.
Legislation, 5. ^yl5_^ wXz"-i-kanun.
Legislator, . Li-JjJ^^^^tj vwlzi"-
kawanm-i-devlet.
Legislature, 5.
-mejliss.
Legitimate, .
^UjJ yollu, **Xil^.> y61unda ;
^c^-1 sher"i, 9^>r-^meshru", J^U-
halal. [<*^^ khali-WAkzt.
Leisure, s. e^ij^~J b6sh-WAkzt, ^U-Lemon, 5. ^/^ limdn.
Lemonade, s.<^lj^/iJ
limonata.
Lend, v.a. CX^^ VErmek, J^^j ij^
"ariyyetEn- VErmek ; Cl)^.^ ^^j^
ztdunj-VErmek, 1 ^^5 karz-et.
Length, 5. ^ b6y, J^ tul,
uzunluk ; at , ad. c^-Jc "akibet,
c^-.'l^J nihayet.
Lengthen, v.n. ^<\)^ uzamk, ^J^J^.^
b6ylanmak ; , v.a. cX^j<J^ b6y-
-VErmek, ^*^y uzXtmak.
Lengthy, a. ^^\ uzun.
Lenient, a.^lcJU-i>
shafakAtli.
Lenity, s. L^^A&-J sh^fakAt.
Lens, s-. >W jam.
Lentile, s.Ll)>^>yo niErjumek.
Leopard, s. ^-J kAplAn. [<j^^ Abrss.
Leper, s. **& misskin, ^LJ d! \ Xla-tsnli,
Leprosy, . ^JxC3ii-~~<> misskinlik-
"illeti ; C^jbJ^H Xla-tEnlilik.
Leprous, a. ^*x*^o misskin.
Less, a. cJ^s? kuchuk, ^JysrUj daha-
-kuchuk; j! Xz, jlW> daha-Xz,
ClL-^=^ feksik.
Lessen, w.n. cXJjjsr kuchulmek, ^J/Jlij!
ufllmak ; ^^^ XzAlmak ; , v.a.
eXd^s kuchultmek, J^^lljj^ ufXlt-
mak, ^J-/ijJijl XzAltmak, C^^ ^
kessmek.
Lesson, s.(j*<j& derss; ^-^f-c
"ibret.
Lest, c. d^Joll shayed-ki, *=bLmfebada-ki, ^Jc-ajSi^S k6rkussundan,
^<Ai:<u!lk^ mutala"assmdan.
Let, 5.^3l*< mane"; , v.a.
brakmak,{J<j* komak ; Ct
kiraya-VErmek ; , v.n. c
kiraya-VErilmek ; down, Lt
^ndirmek ; loose, Ct
sXl/VErmek ; (J**\jibrakmak ; off,
CX^jJU> sAl/VErmek; ^*J'1 Xtmak;
lc "Afv-et; fly, J^J'l Xtmak;
LETTER [177] LIBRARY
out, (J.j^La dzshan-brak-
mak ; CX^Jj&l^ kiraya-VErmek ;
in, ^^\^jaf\ icheri-Almak ;
(jl^yich^ri - k6raak ;
parcha-komak ; blood, julj>kXn-Xlmak ; , pp. X3\J*
kirada.
, s. t */>- harf (pi. tJ^/*- huruf,
hurufAt); L_^Co mektub
(mektup), <Clj namE.
uce, 5. jj> marul, <d?}L? sAUta.
ant, 5. 4-JUlc- c3JU^c memaliki-
rantine, 5. ^JtA&b J<UJUlc. C.
.^ J memaUki-%ssmAniyyEda-d6gh-
mish-firenk.
Levee, s. ^J^* bmish ; L~>1^> rikyab.
Level, s.(j&\
ufuk; j*
J duz ; , a.
LC&JI ufuk?, J^t> duz, t-f-Ctr1
do^rAru ;
, v.a. ClXcJJj<^ duzlEtmek ; at,
^JL4J)^)llJnishAn-Xlmak.
Lever, s. ^Jy k61, ^J^Jl<manavel^.
Levity, s. L^-\*L>- khiffet ; -Jj^c^-&>-
kh^ffeti-mizaj.
Levy, 5. ^J^jSs?jL~."ASskEr-tahriri
;
jL~z ^A^jV. 1^5^. yen^ri-yazzlmzsh-
"isskEr ; ^^^ sXlghm ; J.-^a^''
tahsll ; , v. a. \jjaC tahrir-et,
em -et, ^jsckjjb toplamak;
tahszl-et, ^jpJlt^b t6plamak,
Xlmak.
Lewd, a. t^llc.^J>)&" shehvEti-ghllib.
Lexicographer, 5. Lc^5'(-~^ lughat-
mu'ellifi.
jLexicon, s. *z~J& lughat.
[Liability, s. L^^Jjl* mess'uliyyet.
Libertinism,
Liberty, s.
besslik),
( ~jj~>SErbessti
jl azad,
Liable, a. Jjjf kAbil, ^u-^< mussta"idd;
Liar, 5. ^^"^ yalXnjz. [Jj mess'ul.
Libel, 5. \j\ iftira ; , v.a. \ \j\ iftira-
-et. ["inden.
Libellous, a. ^^-^y j^-fliftira-nev-
Liberal, a. ^^^ Eli-ach^k,
jumErd, ^J^^3
sakhavetli,
sakhz; Jvi^ mukemmel.
Liberate, v.a. \
jjjlazad-et.
Liberation, s.\j\
azad.
Liberator, s. ^&\ \j\azad-eden.
Libertine, s.[2yAj^>- chXpkm, ^>l-3j
zen-
parE (zampara) .
[<j! ^LJj zmparalik.
chApkmb'k ;
SErbesstlik (sEr-
SErbesstiyyet,
>- hurriyyet,
^ azad^ghT; (^jl izn,
{
zuniyyet, L^v^r*^
rukhsXt ;t-)J\ cJ^J tErki - edeb,
jd^lc "arsz'zlzk, C-^L->- jessaret;
jU^! imtiyaz, L^ -jU^> mu"afiyyet;
J^J^ hudud ;to be at ,
ghezmek, (JK*W^'4^Jf
61mamak ; y*Jt}J bdshda-61,
^^^ij knali-wXktz-61 ; j^jt> U mfe'-
zun-ol, j\,j\ izni-61 ; to take the
, \ CLJj\~~>- jessaret-et, I
ijtissar-et, \(^^j>- jur'et-et,
ijtira-et ;to take liberties, ^J
"arszzlanmak, l^J^J-olc "arsz'zlzk-et.
Libidinous, a.^J) lj^-i
shehwanT.
Libidinousness, 5. d^^^> shehvEt.
Librarian, s. t-^o nJU-hafz'z-kyutub.
Library, s. *ilaO2$ kyutub-khanE.
LICE [178] LIKE
Lice, s.J hitler.
License, 5. #.JJ tezkfirE. [fassik.
Licentious, a. ^^^ chapkm ;
Lick, v.a.<JKeSt> yAlamak ;
d^mek ; \(^\ Alt - et,
maghlub-et, CXt yenmek.
Lid, s.jjLS kXpAk, ^j^ wrtu.
Lie, 5. ^ib yalAn, C.JO* kizb, ?
durugh; ^^J^ kyul-suyu,
bughada ; , v.. (^J'b yatmak ;
^J^Jjl 61mak, ^*.iJ^.j bulunmak,
j'*-5^ vaki"-61: j^?^j'< mevzu^-ol;
LLXJj^j^lj yalXn-siiweylEmek ;
down, Jk^b ywtraak, ^Jb^cl-l!
Asha^Az- yatmak, ^jPVJjj^
uzAnmak ;
with, !<U^cW* iDujama"a - et ;
jl Jj-s.'
10 muh^vvEl - ol, j^ \oj*c ^i^
re'yina-menut-61, ^cJ^WI^hawalE-olunmak ; at stake, j\x\j\ arada-61.
Lieutenant, 5. (navy) ^^Vj^ yuz-bAshz;
(army) /*J^mulazzm ; colonel,
governor, &c., of grand-vizier,
/Uu*tjlJs ka'im-mflkAm (kaymakAm);
of a judge, v^olj na'ib ;
general, &J ferik ; of a civil func-
tionary, or individual, Ju^j vekll.
Life, s. ,^\&- jln, C^L^ hayat;
time, <*& "^mr, ^CUJkx> muddeti-
-"wmr; this ,L>L> d^nya, U
"alEmi - dunya, LiJU"
jLJjjjjiJU "alEmi-kevn-u-fessad ;
the 'to come, d^p^ akhiret, \A) j!j
darz'-bXka. [sighurtassi.
Life-assurance, 5. t^j^ & "wmr-
Life-boat, s.
CJj-J kAzazedEleri-kurtarmak-
ichin-biyuk-SAndAl.
Lifeless, a.j~Jlsj- jansiz.
Lifelessness, s. (jbj~jU>- jansizlik.
Life-preserver, s. ,yt^ <J^ 9y J
bir-
Lift, v.a.{jpvjjltil
kAldzYmak.
Light, 5.(J--S>I shzk, ^jlojJ^J aydmh'k,
u*^ ziya, iJ nur ; i^J l Atesh ;/*4^
mum ; , a. ujLft^- khafif ; , v.n.
(JALjjb tutushmak, <j^V. ynmak ;
^JPci^JJul aydmlanmak; CtX*J\ en-
mek, (Jy*jyk6nmak ; , v.a. J^V.
yakmak, ^J^JtlJjl? tutushdurmak,
1jlib^ IkAd-et ; up, v.n. ^j^Jcj Jo i
aydmlanmak; ,v.a. J^^jb yakmak;
J^JcLjJol aydmlandz'rmak; upon,
CXiJici^-j^j rXsst-ghMmek, lu-JjLsJ
tessXduf-et, ^J^y ^jj^ uzerina-
konmak.
Lighten, v.n. ^ijls^cXl-^-i! shimshek-
chakmak ; , v.a. cXcLgr ..gX-
khaflflEtmek, luJ-^sT takhfif - et ;
cxjJo aydmlandzrmak,
tenvir-et, U5U?1 iza'a-et ; ^^ferahlandzrmak,
^yRJ'tefrih-et.
Lighter, s.tijk*> mayAuna,
SAlapuriya, jU^tf t6mbAz.
Lighthouse, 5.^jLjfsnEr. [bsrk.
Lightning, 5. cJ^-^-i> shimshek, ^ij*
Lignum-vitse, 5.
Like, s. L \ esh,
i& ben^zEr
; , v.a.
i shibh ; , a.
mushabih, &*
sEvmek,
LIKELIHOOD [179] LION
VE-
6r.
hAzz-et, \ JJJj telfezzuz-et,
kh6shlanmak; , ad. .j ghibi, ^i
vesh.
Likelihood, s. JUsjs-l ihtimal.
Likely, a. JU^5-1 ihtimal,
miihtemil, Jj-cU me'mul,
melhuz; Jjj^ ghyuzel, ^JjLiJb y^kz-
shzldz, y-ij^-3^ ghywsstErishli, ^JJdilbEr. ^ff-^*5 teshbih-et.
Liken, v.a. CXJLri
Likeness, 5. e^gjll~ mushabe'hEt ;
ressm, Jy tAssvir.
Likewise, ad. \&t> hakeza,
ke*za, LtJJ 3 kezalik.
Lilac, s. w^AJ leylak ; , a.
Liliputian, a. Jf^ ufAk.
Lily, s.Ji-Jj
z^nbAk ; of the valley,
sn.>..sX>\ inji-chiche^Ai.
jimb, s.j+iz "uzv (pi. Lac^ a"za) ;
Li kenar, ^^ muhzt.
le, s. ~J> or >rj kirej ; ^^JIim6n ; tree, jj-vks
filamur (ikhla-
mur) ; bird , twig, <Ljj) wksE.
Limit, 5. &> heidd, ^bb payan, ,-j\ uj,
Ji^olj ghayet, L^^.l^3 nihayet ;J Jo-
hudud, Jcs-^-o sEr-hadd, jj*~*sinir ;
, v.a. \
( *9u&y>- hadd-ta"yln-et ;
\j^>- hAssr-et, ^julcb
Limited, a. J..XS-* mahdud.
Limp, a.dX-jj ghevshek,
mushAk; , v.n. ^*1H
mak, (j.++2S\ Aksz'mak.
Limpid, a.-i\j)
berrak.
Limpidity, Limpidness, ^JW' J berraklik.
Linden-tree, s. i*^li filamur (ikhlamur).
t6pXlla-
Line, 5.<~5j>- chizi, lr> khAtt
;.k->
sAtr'; i^i\ ip, UU- hAUt; , v.a.
CJv*^r>- i\z~t\ Asstar - chekmek ;v J
^J^c^U kAplamak; branch ,^U*-i>
Jjj shu"bE-y61; main , J^> b\
^na-y61 ; ship of the , ^^^ kaly6n.
Lineage, 5. J-J nessl.
Linen, a. ^b kstEn; , s. L^J^-IX^S
kfitEn-b^zi ; j)b^z ; j~t>\4&-
chmA-
shzr ; body , j+J*\*^>-chamAshzr ;
table , u^J^a-js6fra - bfezl^ri,
j+=JL~ j+=z~+^ (peshghir- mesh-
ghir) ; bed , e-^-2jjU) c^-ijU'-
(charshaf-marshaf ) ; draper, Lcfy^
b^zji.
Linger, v.n. LlX<;^ e^Jj L-J +*=>
ghitm^yup - wAkzt - ghechirmek ; *ji)\
^J*4Jb L^OJ -ij^- ^Jjj^>-jt>wlum-
-derejElErinda-chok-wAkzt-ytftmak.
chok-lissAn-bilir-olan-kimessnE.
Liniment, s. 6b ya^A.
Lining, s.j\z~s\
Asstar ;<tdblJi kAplama.
Link, s..^->^fll>- vjflyTj zinjir-hAlkassz ;
L*< mesh"alE
Linseed, 5. ^^skT^ kEtEn-t6khumu,
.^rkf^jj bezir-tokhumu; oil,
^jib j3o bezir-ya^Az.
Lint, s.(-fj.'*;b yar-bezi, c^J^fc^*
niErhEm - bezi ; ^;b^ ^jiw4,liJJ ditil-
mish-kEtEn.
Lintel, s. jXu&tciu*}t usst-eshi^Ai.
Lion, 5. (^L^l arssUn (AsslAn), -.-1
phir, Jk-jl essed, jk~a.^ ghAzAnftr ;
ess, ^.JL^-^ijJdishi- (AsslAn).
o 2
LIP [ 180] LIVID
Lip, s.JjtapJ
dudXk, -> shefE,
leb ; jl* kimar.
Liqueur, s. &,++ "anbEriyyE.
Liquid, a. JL~> seyyal, ^JU ma'i";
nessnE.
Liquidate, v.a. cX*<-^1 wdEmek, (J^J'lJf
kXpAtmak, llwl ifa-et, llLi-^ isstifa-et.
Liquor, s. y> su ; i/&l ' ichkt ; in ,
t_jL keyf, ^^/- SErkh6sh.
Liquorice, s. ^Jb ;V miyan-bXlz ;
root, ,c^ uV* niiyan-kyukyu.
List, 5. j J deftEr, ^*tfjJ pussla ; ^j>-
u^lii (ch6ha)-kEnarz; <Ujb yatma,
CLXbj^l ep'Arilik; lists, 5. pi }i9u
meydln ; , v.w. cXcujl isstEmek,
JU- JAm-isstEmek ;
kulXk - VErmek,
dinglEmek (dmEmek) ; JK*?\ yatmak,
e^Ailmek ; civil , s. L-^=>-
)-humayun.
Listen, v.n. dX<^j itf kulXk-VErmek,
CXo^^ dinglEmek (dinEmek).
Literal, a. ^J<^ lughavi.
Literally, ad. u-J^x? Vs" harf-b6-harf.
Literary, a. ^xz~< fa\'i kltAbE-mu-
ta"allik. {danish.
Literati, s. pi ^\4 C-^U^I Xsshlbi-
Literature, s. C^Ulj-cmu'ell^fat ; c-flJ 13*
te'llf.
Lithography, s. Lj^c^J litografia.
Litigation, 5. ^LsaJ ihtijaj, c5j^t)vl.
*
da wa.
Litter, 5. UJi*J pisslik ; ^^rujJdess-
kers, j.,^ J^sT takhtz - rawln ;
ghyubrE, L >U? sXp ; down, v.a.
C^X*^j ^Jii JU^Ji Xltzna-ghyiibrE-SEr-
mek (or L_jL? sXp) ; about, v.a.
(J"*3\ Xtmak, cX*^t> dwkmek.
Little, a. l^J^*? kuchuk, jUjl ufXk,
r**c saghzr ; , ad. ]\ Xz, . ^.Jjl^" J \*2 J'S
Xz-bir-shey, tes&j>- juz'ija ; a ,s.
j\j bir-Xz,i^j&i-j^ Xz-bir-shey, ,jj>-
. <-.) iuz'i-bir- shey, , ^.J vs^i^L^ ^s' " * l^j J> \^j y _/
Xz-buchuk-bir-shey ; one, *-^^V.
yavrz; (J2^j&~ chojuk ; by ,
jj^jl XzEr-XzEr, utyt^j) yawXsh-
yawXsh, ^Ls^uXj tedrjjk, <&j^^zale - 't -
tedrlj, te~->- ^^*^- jesstE-
jesstE.
Live, v.n, ^<llj yashamak, jL**^5
mu'f
ammEr-61; cX*.i^r ghechinmek,
l^i-,*}' ta"ayyush - et, \y~Jo < ?Ui
keflfi-nefss-et ; cX^L-J besslEnmek,
IL^J^XJ tghaddi-et; upon, CX*J
yemek, cX/*^l J besslEnmek ;
C3vjjs:^ ghechinmek.
Livelihood, s. ctJo-^s:^ ghechinEJek,
Liveliness, s. -janlulik ; ^jJljj
6ynaklik ; ~jS firah; the livelong day,
trfr Ltf^ bitun-ghyun.
Lively, a.j)~j.^ ^yniyor, (jW.J^
6ynok; r)'"3
(j"> shcn-shukh; fj*-*
miiferrih, J^^rulc^L tarab-enghiz.
Liver, s.jZ^
Livery, 5.
hizmetkyarin-ressmT-elbissEssi.
Live-stock, 5. d^U L>- haywlnAt.
Livid, a.< m6r;
LIVING [181] LOMBARD
Living, s. C^<k dghechinEJek,
j^^Ju^Ui kefZfz-nefss ; ^jLj*jCJ;j-tf
surEti - ty'ayyush ; CJ^J yemek,
^IxJ?ta am ; L^^cl^i imamet ; , a.
o^J diri, 6L? sa<^, *jJLs- hayatda,
Ci:L^- J bEr-hayat, , <?> hayy, jV^"J * ^^, S J
JAnvAr.
Lizard, 5. -JjJ\J:== kErtenkelEr
(kErtenkelE).
Load, s. cJjJ yuk, jb bar, A)J^>-ha-
E ; , v.a. cX*Jij yuklEtmek ;
doldurmak.
Loadstone, s. y~Jb\&o miknatzss
(mzkhladzz-tAshz) .
Loaf, 5. i^-^ s6mun ;<Uo kEllfi.
Loan, 5. *7^^ ?ifdunj, (joji karz,
^ol^ai-s^isstikrAz.
Loathe, v.a. cX*-5^xjj i^ArEnmek,
CX*x~x>' tiksinmek,U^^^x^jl
isstik-
rah-et, \a\J\ikrah-et.
Lobster, s.jjs\z~i\isstakoz.
Local, a.jl^> y^rli, (^Y6 rnevki"z;
.^j^- juz I, j*sr<\scmunhXsszr.
Locality, s. J yEr, (J^"* mhall, ^-^V*
mevki , _*J^ mevzz .
Lock, s. *xJi kilid; ^^^ chkmak ;
uOjz*- hawuz ; L^v<J demet; ,v.n.
C-X*>iJ^Jj kilidlEnmek,
kitlEnmek ; , v.a.
kilidlsmek, cXils^ kitlfimek ;
in, cXili^^^*1
! icheri-kitlEmek;
out, cJ-^i^t-^llJs disharz-
-kitlEmek ; up, CX*1^ kitlEmek,
CX<j>(
Ja kitlEyivErmek.
Locksmith, s.jA- chilinghir.
Locust, s. a^^ckechi-b6ynuzu.
Lodge, 5.">*kj1 kXpzjz-6dassz,
-evi; , v.n.
mussafir-61, ^- dturmak ;
mak ; , v.a.
6turmak,
kXl-
<JUJlXtmak ; '(^/^c
arz-et.
Lodger, 5..c^rl;^ kbp5j,^jj-*^
mussafir.
Lodging, Lodgings, 5.uoj\ 6d,
;l5jjjkonak.
Loft, 5. i^lj^^jt tXwAn-^rassi. [tefi^.
Lofty, a. CX^J yuksek, ^*^/ miir-
Log, 5. ^^m 6dun; cJj^ kyutuk ;
<t^ly paraketa ;c_jl-J 1 ensab ;
log. sine, ^wL^~--J nissbeti-jey-
biyyE; log. cosine, ^^>- L^w*J/Uj
tXmAmz-nissbeti-jeybiyyE j log. tan-
gent, <ull? L^-Y*J nissbeti-zilliyyE ; to
heave the, ^AJ\ ^^ paraketa-
Atmak. . [t ^L-jl ensab.
Logarithm, s. <UJjU! lugharitma ;
Log-book, s.^ U^jjj^/i^ghemi-zhurn ali.
Loggerhead, 5. (J^>-\ ahmak ; to fall,
go to loggerheads, (jU-iJ^ b6zush-
Logic, s. (jdai,* mXntzk. [mak.
Log-line, s.(
<*w..s.**s ts\J paraketa-
IjOgwood, s. /Uu bAkkam. [sijimi.
Loins, s. Jj bel, t-J*.^ sulb.
Loiter, v.n. LL^A'^ ghezinmek, ^JA~$j\y
dolashmak, cX^^js? ci^Jj wXk/t-
-ghechirmek, Ic-^jUu^ij wXkit-
(kaib)-et.
Lombard, s. JuJtLwcJ lombardiali.
LOMBARDY [ 182] LORD
Lombardy, 5. Oj^c* lombardia.
London (town of), s.*~$j*f*> ^^JjJ
Ldndra-shehiri.
Londoner, s.^JjjjJjJ
londrali. psssfz.
Lonely, a. IfJ tEnha;jJl> ya\mgiz;j~*\
Long, a.(j}j}\ uzun, J-^ tawll ;
as as, j&i kAdar ; , v.n.
^i Ash - yErmek ; for,
isstiimek, (jJvC^^b- JAm-
-isstEmek ; /-< MI Aramak ; after,
Aramak, j\vli^o mushtAk-61,
j^-l ishtiyAk-et.
Longer, a. &))\ \* daha-uzun ; ,
ad. any , no , ^pj\ artzk, *^uj
ziyadE ; a little ,1&J
j\ j{bir-Az-
daha.
Longevity, s.j*s- J^l?
tul-i-"wmr.
Longitude, 5. J^L tul, jL J^ tulibeled.
Look, s.(J^i\J
bXkzsh,^lo5 nXzar, 4is^
lahza; ^$J ben^z, *j$>-chehrE,
U-.-J sima ;c^-iLs kiyafet, iZJjyo
surEt, <-^^i^ hey'et, ^LjJ kzh'k ;
, v.n. ^J^V blkmak,J^laJ
nXzar-
-et ; l^--j seyr-et, \ Ljl*J tXmasha-et ;
d)^ ghfilmek, \^JUj*j ghyuzE-
-ghywrunmek ; like, cJ^j ben<?-
ZEmek ; about, JP^Jb bAkznmak ;
fj^]j\ Aramak; after,^JJb bXkmak,
CJ^J^^D ghyuzetmek ; ^j^yi Ara-
mak ; big, (J'djy kurulmak,
1^1JU5 kXba-daylzk-et ;down
upon, JMb^\4i^Jkjtij yukarz-
dan-Xsha^Az-bAkmak ; ^U^Vil iss-
tihkAr-et, JU^U^^ kh6r-bXkmak ;
for, ^f^ Xramak ; c^UKj beklE-
mek, j\J&x~< muntXzzr-61,
me'mul-et; into,!^*^' teftish-et;
\^j~~sC tejesssuss-et ; on, (J*$\)
bXkmak, \j+~ seyr-et ; out, <k^j*s\i iyija-bakmak,lL^Jt3 dikkXt-et;
well, j! Jj^^s ghyuzel-61, ^jpt^lSU
yakzshmak, ^^.-i ^j yarashmak ;
Looking-glass, s. A*J\ ayinE, Cl>^
Loom, s.^jtol^-t^J bez-desstghyahz,
A\K&4tJ desstghyah (tezghyah) ; ,
v.n. CX^J^ JU^ J^>- khayal-
-mayal-ghyMzukmek.
Loop, s. CX*J1 ilmik; CLX^ ilik.
Loophole, . ^^^J bXja,(^-c^bc^jJol
aydmlzk-bXjassi ; ^J^^^ kXchamak.
Loose, s. ^^- 'i$b\ itllki- bian ; , a.
CJ.^^ ghevshek ; jljj^>- chwzulu ;
ji^jilL? sXllanz'yor; >^ mubhem ;
J*JajjrXbtszz ; J^^L.
1
^ rlbita88tz,J^>
yaramaz, ^^Jbl^- chXpkm ; , v.a.
achmak, cJ-j^^- chwzmek ;
J brakmak; C3^^J U? sXlz-
VErmek.[LL/^jL^-oJ linet-VErmek.
Loosen, v.a. ClXc-i^ ghevshstmek ;
Looseness, 5. c^K-i)^ ghevsheklik ; (of
bowels) L^uJ Imet; Jl^J isshal;
(of morals) ^jL-.-ftjU^ chXpkmlzk.
Loquacious, a. ^^ ghev^zs; ^\*^ lafzen.
Loquacity, s. cAl^j^ gheve"zElik.
Lord, s. kJ&J\ efendi, cJo be^A ;the
Lord God, ^-^lUJl L-JJrXbbu-'l-
""alEmm; theLord of glory, dJ^xjic^
rXbbu-'l-"izzet ; our Lord, J/*j^i
efendimiz ; iJ^/^j rXbbtmtz-t^"ali;
LOSE [ 183 ] LULL
our Lord Jesus Christ,
s\ Issa - '1 - Messlh-
-efendimiz - hAzretle'ri, or
+& rAbbimi'z-t-
"ala-"issa-'l-mfessih-hAzrfetldri ; our
Lord and Saviour, U^)leS*jUJj rAbbz-
mzz-vE-khtfllasszmzz; our sovereign
Lord,J-*J JJlj/*Jl>l.$
jb padishahzrmz-
-efendimiz ;our Lord and Master,
Uj JcJl 1^^/ixJ jjj veli-ni"metimiz-
-efendimiz.
Lose, v.a. It^jlc gha'ib-et (kaybet),
\jL? zaY'-et, (jHtf^^t^H Eldan-
-kXchzrmak, j^^ dan- 61 ; ground,
rilEmek ; one's way, !L- j
y61-gha'zb-et, (J^-i>^J^. y61-sh-
shzrmak. [telef ;C^LAlj telefiyj^at.
Loss, s. j> zarar, ^b ziyan ; UJlU
kzssmet; lots,Lot, .
kura; to draw lots,
Lotion, 5. -<? su. [kur"a-chekmek.
Lottery, s. ul-J piyanko. [JJ bulend.
Loud, a. C>J pfck, y >Cw pek-sessli,
Louse, s. L^-o bit, < kehlfi ; , v.n.
CJvuLrj bitlEnmek; , v.a. J
Lout, 5. cJ-j eshek.
Love, s. Jp-c "ishk,
C^^sr* mhbbet; , v.a. C
SEvmek ; ^l^J-llc"ashzk-61.
Love-apple, s. ^ylacOtbcJ^ firi:nk-
-pAthjlnz ; (green) <0'^J>kXwAta.
Lovely, a.^~*j~* siivghili, Jlj^ ghyuzel,
Lover, s. ^-i>lc "xshzk; &j\+Jj (zm-
para) ; Ljyb havessli ; *\j*merlklz.
Low, a. ^f\&\ Isha^f ; J4 Xlchk ;
lJ*6\JbXsszk
; j+fc>-hkzr ; ^j deni ;
^pibl^- chXpkzn, t^^l) na-merd;
. yawXsh; ^-J pess ; , v.n.
^L^eLXx>J mek-ghibi-sess-
VErmek. [-diyari.
Low Countries, t^l)J^^x
Lower, a. JlltoJ daha-Xlchak ;
endirmek ;
^J^XJjL? sarkztmak; Ui;tc mayna-et;
\jjjy terzil-et, ^SL-OmuhAkkar-et ;
J^&ijLjtJ za"iflatmak; jV.w.^*;!^
klrarmak. jlil^o munkAd.
Loyal, a. jj^^ sAdzk, ^-Ja><miitz",
Lucid, a.^"^j
vwazth.
Lucidity, 5. -^j vwuzuh.
Lucifer, s. L^o .-^ kibrit ; ^fcjzuhrE ;
^Ua.*-! sheytan.
Luck, s. (~~^ bakht, JH? talz".
Lucky, a.^Lucrative, a. >j& kyarli.
Lucre, s.j& kyar ; ^b pars.
Ludicrous, a. c3^<^^ ghyulenejek.
Luff, v.n.\^>j*\
6rsa-et.
Luggage, s. L-il eshya, .^V p^
JU51 esskAl, cJ^J yuk, jJoUsXndzk-mXndzk.
Lugger, 5.JljCMtf>cJj-J biyuk-sAndAl.
Lukewarm, a. ^J'^-L! ilijak ;_c.l \ghir,
CJwl^ ghevshek, \*~Jj^ ghayretsiz.
Lull, v.n. ^J^wUb yatzshmak ; , s.
tesskm.
LUMINARY [184] MAGISTRATE
v.a.
Luminary, 5. ^-<^^>- jissm-munir.
Luminous, a. r-^ munir.
Lump, s.A-f-jb parcha, C-?jk t6p ; ,
ghywturu - Almak;
ghywturu - VErmek ;
ghywturu - yapmak;
ghywturu-yapdz'rmak.
Lunacy, s. c^ J delilik, L^-U^ jinnet,
Lunar, a.iJfpJM
kAmri. \_^^T junun.
Lunatic, a. and s. .JJ deli, ^^sr*
mejnun. [altissi.
Lunch, 5.jjfc-jd^J JTj! wylE-kahwe"-
Lungs, 5. f>/. ^^T ji^^Er, J^ZTJ^Ak-
Luscious, o.jSJltcXj pfek-tXtii. [ji^AEr.
Luserne, Lucerne, 5.&ss?j)t y6nja.
Lust, 5. CU-i> shehvEt ; after, v.n.
Lustre, 5. ji^b parklzk, ^p^j revnAk;
*J)^1avizE.
Lusty, a. ^J dinj, ^by kuwetli.
Lute, .jl**j saz; ^Ltil lawuta; Jyiud.
Luxuriant, a.^y kuwetli, ^c^J bEre"-
kEtli, J^ chok, J^*Vo mebzul.
Luxurious, a. jli^LLc sXltanAtlt, j!<Uaib
tXntAnalt; ,J^^ a"la, (j-*.^ftJnefiss.
Luxury, 5. e^i.laLj sAltanXt, iUk^b
tXntAna; U^ft\Li se^h^t; ^nj^Ju
neflss-shey.
Lying-in, 5. t^Oj^j^
j uk-d6ghurjak-wXkz't ;
Lymphatic, a. ^^J bXlghami. [Ilk.
Lynx, 5.^J-ij vAshak, J^^/ kXr-ku-
Lyre, s.LJ^J
berbet.
Lyric, 5. Jki ghazel.
M.
Macaroni, s.<0jlft^
makarna.
Mace, s.jjo t6puz, ^)^*kjjy b6zda^an;
^cjJ> -jj^- ^k**jA*fc hindusstan-
jevizi-kXbu^u. [liwa-i-sElamk.
Macedonia, s. <UlJ filibE ; ClXjLj*ij!
Machine, Machinery, 5. ^>- charkh,
4i-^=Uj makina, c^-JI alet, C^iJl alat.
Machinist, 5. ^ffj^- charkhji.
Mackerel, s.\^j**p*J\
usskumru.
Mad, ff. ,J3 deli, <^^^ diwanE ; jjy^sr*
mejnun, (
childirmish ; to go , v.n. dchildirmek, j^^ deli-61, \
(^s^ te-
jennun-et, CXc^Sd(J^l>- jinnet-ghe-
tirmek. C^yV k6kona.
Madam, 5. ufJcJi vl^- khanim-efendi ;
Madder, s. b^JcJjf kywk-boya.
Mad-house, ^. <OLv.^U-J timar-khanE,
<OL>.jU.j bimar-khanE.
Madman, s. ^Jj deli.
Madness, ^. (jJlJj delilik, i^-^irs.
jinnet, jj^=>- junun. [yem.
Madona, s. +),*> d^*d^- hazreti-mEr-
Magazine, s. *jlv ma^aza ; jlj! nbar;
(^j-^ makhzEn; <L^-c ghazeta ;
powder , ajlss^s- jeb-khanE.
Maggot, s. ^jj* kurt.
Magic, s.^^ sihr ; lantern, ^sL>-
U^Ui khayaljz-fEnEri.
Magician, s.jb^sr* sihrbAz^ls-^ sahhar.
Magistracy, s. LLXL*U- hakimlik ;/&>-
hukkyam. [j^U rae'mur.
Magistrate, s. ^Is*- hakim, kjU? zabit,
MAGNANIMITY [ 185] MAJORITY
Magnanimity, s-. C->L>.jLe "uluwi-jenab,
Cl^LjLc "uluwi-fitret.
Magnanimous, a. C-Ai=>~ ^^- "ali-jenab.
Magnesia, 5.LVMgltAL>>.f3 ghyuher-
maghnisia-kAssAbassi. pach'z).
Magnet, s. j^-LLiU miknatiss (mikh-
Magnificence, s. c:^:.Vtl..i sAltanAt, fokvk
tAntAna, <UJjJ deMe"bE ; O^ls.-*
fakhamet.
Magnificent, a. Jj^^^J pek-ghyuzel ;
jLu-LLj sAltanAtK; *+s? fakhim,
*\& fakhametlu.
Magnify, v.a. cX*Jj-J biyutmek ; vWsT
Ijwsr*^ tahmid-u-temjid-et.
Magnifpng-glass, s. j^^ pertevsuz
(pertevsiz).
Magnitude, s.CJl^j-J biyuklik, ^
h.Vjm ; C^,^4fci ^hfemmiyyet.
Magpie, 5. ^U^aL? sAksa^Aan. [-
Mahogany, 5. ^^sj-lc^^U map^on-
Mahometan, a. oJc^^sr
^<U isslami ; , s.
/*iL;^Jji>' ehli-isslam,
liman.
Mahometanism, 5. /*U isslam, .^JJ
Maid, Maiden, 5. jJ kzz, jJ^Li^Jkzz-6^AlAn-kzz, *j=k bakirE.
Maidenhead, 5. ^jW kzzlzk, X bikr.
Maidservant, 5. (free) <ul j besslemE ;
(slave) J^iU- khAlay/k, <^j^ jariyyE.
Mail, 5. <l^j possta ; ^j zirh.
Maim, v.a. IkjLs ..ill Mini - sakAt - et,
\ \3JL^j$js
kolunu-skAt-et.
Main, a. cJ^-J biyuk, 1)1 ana, J-^l Assl;
musslim,
muss-
dmi-isslam.
; tuy kuwet ;
with all his might and main, <Ljj3^Jj
var-kuvvetHa ; land,XjsJ*>\
Assl-
kAra ; mast, wJ^*>A^l 6rta-dlrek,
L^/jJ
u^JJlyi ghrandi-direghT ;
sail, t-^JjLc ghrandi ; topsail,
u^JoLc^Ljlc ghabiya-ghrandi.
Maintain, v.a. cJv*l~j besslEmek ; <^i
jl arka-61, <j**j tutmak ;llcjl
iddz"a-et; !Uj! ibkl-et; l^^jL-tf
siyanet-et, \*^3j vikayE-et.
Maintenance, 5. dXs-Axs$ ghechinEjek,
ta"ayyush, <&& nafaka, uJU^
fefAfi-n^fss; Uu\ ibkl; C^OLtf
siyanet, <ul5j vikayE.
Maize, s. ^Ij^j^a^ missir-bo^rAdayi.
Majestic, a. ^Li^j^ ghyusstEnshli ;
^ia-wJb heybetli.
Majesty, 5.L^%^*-i>
shfivkEt, ci^V*
mahabet; His Majesty (the Sultan),
jAJj&it ^b^*-jshfivkEtli - efendimiz ;
His (or Her) Majesty the King,
t^JjU^J^S^CJfcl^ hAshmetli-kzrAl-
jenlbleri, (or ^iltj kiralicha, the
Queen, or jLU-*4J\ impErator, the
Emperor, &c.)
Major, a. i^J^z\ feksfiri ; Jit! a"zam,
jf^s\ fekbEr ; J^ kyiilll ; jJb baligh ;
, 5. ^iLXo bin^r-bAshz ; drum ,
jjj\-cjj~b tAmbur-mazhor; domo,
IjekK kyaya; ^^j vekil-kharj ;
general, L&Mjl liwa-pasha.
Majority, s. c^o^i ^ksEriyy^t ; C^J
bulugh, c^lj^^s sinni - bulugh ;
CJl-^LLj bin^-bAshzlik.
MAKE [186] MAN
Make, s. *:= bichira,
L^^L^ hey'et, <j^V,
i"maliyyE ; , v.a. <j
IJlkc! i"mal-et;
vujuda-ghetirmek ;
surEt,
-!^>j yapmak,
^li JfJjflj-j
. yerAtmak,
eyMmek, J^i kelmak;
a fool of,
J^JljJI Aldatmak, UjLf=kpazE-et,
CX*^^^<U*rs.~"'<>
mAsskharaya-
-chevirmek ; a mistake, <J*^&
yangilmak, \j&~>sehv-et, !Ua- khXta-
-et, l^jLli^b yan^zh'shlzk- et ;
angry, J^sJ^ dXrzltmak, JUjt^J
kezd/rmak, CX^J^^^^= ghyuJEndir-
mek; a pen, ^4CJ^J;
Jj kalEm-
-y6ntmak, (a new pen)
kAlEm - chmak ; at,
sXldermak, ^/*^s^ hujum-et; away
with, (J*^jl uchurmak, It a)j telef-
-et; for, JUJjt J^> y61-tutmak ;
good, CX*^jPM2J J yErina-ghetir-
mek; haste, ^l^U- chabik-61,
Aj^lE-et; land, y J^J
den^izda-kXra-ghywranmek ;
many words, ^J^Jljjl uzXtmak,
v^^lj^-j^^^- ch6k-suweylmek ;
off, CJ^ ghitmek, (J*J**\i6 sawush-
mak; off with, (jd\ Xlmak ;
(_*!l>- chXlmak; one of a company,
^iilij refakat-et, IJr^b dakhil-61;
one's escape, ^J^^-^s kXchmak;
(JAAjjupkurtulmak ; out, (J
chzkarmak, (J*>j\ okumak;
issblt-et ; Ic-^L^. hissAb-et; over,
devr-et; \A\>- hawalE-et;
towards,
up, J^tekmil-et, /%
|J yol-tutmak ;
toplamak ; \^\.+AJ
tlmAm-et; up to,
^Jb yamna-varmak ;it up,
^JU^jjU bXrishmak ; it up to,
^^^4^' tAzmin-et, ^*i^UJ tlmlm-
lamak; use of, ^4J ^ji kullXnmak,
\ JUxi,-^ issti"mal-et.
Maladministration, 5. *^J^-j su'i-idarE.
Malady, 5. t^J dsrd, (^-^Lc "illet.
Malaria, s.>-.:>-ju^y&
h^wa-i-vwakhlm.
Male, a. and 5. CJ$j\ erkek, J nEr,
^J zekEr (pi.j^J ziikyur).
Malediction, 5. Uj Jo bed-du"a.
Malefactor, 5. ^s^t-^^l-tf sahib-junha,
/^jsr* mujrim.
Malevolence, 5. tU^J^ "adavet,
"udvln, oJb- hikd, />:Aj bughz.
Malice, s.
su'i-niyyet,
Malicious, a.
Maliciousness,
Malevolent, a. t kyutu.
su'i-kAssd, C^-
kyutulik.
kyutu.
. cJi-J^ kyutuluk.
Malign, v.a. 1 \j\ iftira-et.
Malignant, a. ^j kyutu.
kyutuluk.Malignity, s.
Mallet, s.
Mallows, s.
Malt, s. fa
Malta, s. <ldJU> Malta.
Malt-liquor, 5.]^J
bira.
Maltreatment, s. ^~+}t^\
Mamma, s. Ui ana, <fc*J
validfi.
Man, 5. *4\ adsm (IdAm)
ebE-ghyumeji.
t* biralik-arpa.
ninE,
nsan,
MANAGE [187] MANUSCRIPT
JP* mErd, f<^rmErdum ; of war,
^c s"*^3 CX^>- jenk-ghemissi, ^^Jkaly6n, of war's man, ^rs^Jli
SJ kalyonjz-nefe'ri ; , v.a. W *Jl
ljjJ XdAm - ila - d6natmak, / jl
Am-komak;4J^*Jl)^J d6nat-
mak, ^^^IjtLJilj bAshma-varmak.
Manage, v. n.^J^ojJUj! uydurmak ;
dXiJ Jo! edinmek ; <J-)v*^s ghecbin-
mek; , v.a. ^J^J^^s kullXnmak ;
\\3~e zlbt-et; \Xj\A\ idarE-et;
uydurmak, ct^V. ypma
Management, s. *^j! idarE. [ghywrmek.
Manager, s. j^^o mudir.
Mandate, s.*4\j\ irads, ^Uy fiermAn,
*^=^!>- hukm,^*! emr.
Mane, 5. <idj yels.
Mange, 5. jy^l uyuz.
Manger, s. CiLiJ yemlik.
Mangle, 5.Xj<Mz>- jend^rE ; , v.a.
i yzrtmak, ClXJ*;l> parElEmek ;
j^jc^ jend6rdan-ghe-
Manhood, *. jL4\ XdAmlzk. [chirmek.
Mania, 5. CJJJj delilik.
Maniac, s. ^J deli, ^.^f- chilghm,
^IjjJ diwanE, ^^s" mejnun.
Manifest, .
(^sr^cJ^^ gheminim/-
-hujjeti ; , a.jl-S! Ashzkyar, ^.JobedihT, ^fclk zahir, j^.Jo bedldar,
Ijjyj) huweyda ; , v.a. cXo^w^^ghyMsstErmek, \j\$t\ izhar-et.
Manifesto, s. <tliJLj beyan-namE,
<t<bolc\ i"lAn-namE.
Mankind, s.^J\ ^ij beni-adEm, cy
S~*> nev"i-beni-besbEr, ^.Ij nass.
Manly, a. J^< merd, <U|j^< mErdanE,
/j| AdAm. [-helwassi.
Manna, 5. ^ol^ir^d^Jj kudret-
Manner, 5.\Ja tarz, ^IjJ
durlu
(turlu), <Jc*j vejh ; manners, 5. pi.
j\)o\ Xtwar; ji^-lakhlak ; <-*\d\
adab.
Mano3uvre, 5. c-XDjb d6lAb, ^^j'
6yun ; ^yl manevra ; , v.n.
d6Ub - chevirmek,
6yun - chekarmak ;
CX^.)j>. ^y Uo manfevra-chevirmek.
Mansion, s. *;l3*J k6nak.w >
Mantel-piece, Mantel-sbelf, s.,J^jl
uJij ^j! iJcJX-jj! 6jak-usstindE-61an-
rXf. [mantua-shehiri.
Mantua (town of), s. (-^^ |^ut
Manual, s. AlL^ rissalfi ; , a. <djj Jl
l^jUj!L>4 El-ila-ijra-61unan ; exer-
cise, L5*A*J ^XxaJ' ^^ "AJEmi-
tufek-ta"limi ; sign , La3) imza.
Manufactory, 5.&&j>\i
fabrika.
Manufacture, s. ^^^ fabrika, <OU-^
kyar-khanE ; JU mal, (pi.) Cl^UcI
i"malat, CLJlc^^a^j mAssnu"at ;
(Jltc! i"mal ; , v.a. ^J^V. Y^P'
mcrk, \JU^\ i^mal-et.
Manufacturer, 5. ^>.&ji\3 fabrikoji.
Manumission, s.<3\j\
azad.
Manumit, v.a. \J^jl
azad-et.
Manure, s.Xj) gbyubrE ; , v.a.
dJv*^jVj ghyubrE-VErmek.
Manuscript, a. ,<-JjV,J^ M-yazissi ;
, 5. cA^iLc-^jV, J^ Bl-ykztssf-
kitAb.
MANY [188] MARSHAL
Many, a. ch6k, i\^wafir ;
a great
, Jj^- chok, j>^ birchok ; a,
Map, 5.da^sf-
khflrita.
Maple, . ~\\ (J~>~ZT j*. bir-jinss-Aghaj.
Marauder, 5. ^-** ya^Amaji.
Marble, s.
March, s. ClLc mart;
marsh ;
"XsskEr -yurume'ssi ;
^. yl I , v.n. c-ejj^. or
yurumek ; , v.a.
yurutmek ; ^Jj***'sevk-et, c
ghyuturmek ; , int. ^j\ arsh ;
in, CJ-<^ ghirmek; off,
C^^2^' ghitmek ; C^^Jji ghy&tur-
mek; on, cXc jl/W il^ri- ghit-
chzkmak.
Margin, s. \l ksnar ;^i*oJ fXzla ;
mek ; out,
Mare, 5. -;
marginal note, j kEnar; <L->
Marigold, s.\j~J> nErghiss.
Marine, a.L-^asTbahri, ^^ bahriyyE ;
\& kyaffe'i-
-tejfemmulati
- bahriyyE ;
bahriyyE- tuf fenkjissi ;
^y b6sh-putkAl.
Mariner, s. c?- ghfemiji.
Maritime, a. ^J^> bahri ; ^Xs^Lssahili.
Mark, s. chizi, C-W isharet,
lU nishln ;
(dXmgha) ; ^as^ shakhss ; ^iD
nishAn, uJcXfc hedef; , v.w.
^J^jl> yazmak, ci)--<^>. chizmek;
Ic^Jic) dikkXt-et ; ^.a.^Jd^U!isharet-komak, * ~* nishln-
-k6mak ; (Jf<j^\\k^j dXmgha-wur-
mak; ^c J da^Alamak ; ^essEr-brakmak
; \<^^aJ dikkXt-et ;
of>j+i*"0 mu"te'bEr, Llb^ belli-
bXshlz, uJjl^o muta"arif,
ma^lum.
Market, 5. j|j^ pazar ; ^-^
Marking-iron, *. 4uJ dagh.
Marmalade, s. J>->> rfechel.
charsu,
Marque (letters of), s.^\*j* &
kursanlik-fErmlni.
Marquee, s. j^l^li JJL/^^
iki-direkli-
-chXdz'r; j\&~ cJ^: biyuk-chldzr.
Marquess, Marquis, s. .Jo iiJU*
^<ujj
Marriage, s. ^.& nikyah,
evanish, ^f tezfevvuj,
izdiwAj .
Marriageable, a. CCJ ghelinlik.
Married, fl.^Ijl fevli, Jjbk< mut^^hhil ;
Marrow, s. C3J^ ilik, ix maghz.
Marry, v.w. C*kXrz - Xlmak, \ Jjb*U tfc'khhul - et ;
- varmak ; ,
v.a. JpJI Xlmak, tj? tfezfevvuj-et ;
cJl fevlEndirmek, \* tfezvij-
et ; ul)J*^^^cj-y kojaya-VErmek ;
z "ikd-et, !-Kj nikyah-et.
Mars, ^. i-jJj -^ merrikh-eldzzz ;
ma' 'budun-is'smi.
Marsh, 5. bXtak,
Marshal, 5. ^^ chawush ; earl ,
lord -^, ,^V U^V chawush-bAshi;
MART [189] MATE
field ,( g-i^J<ol>jbw-j sErdar-payE-
lissi; , v.a. lu^-jy tsrtlb-et.
Mart, s. ^1^-jJJ bedisstisn, u^~^bezisstisn, jjk-ljj^J
bezzazisstan ;
/(i,LJj kApAn ; ^-i^l>-charshz.
Marten-sable, s.jj**** (samur).
Martial, a. tdj*~ harbi ;
"AsskEri ; court ,<
diWAnz'-harb.
Martyr, s. X*f^ shehid.
Martyrdom, s. CL?t)UJj shahadet,
J*Xjfr$> shehldlik. [^J/ gharlb.
Marvellous, a. c^^s^ "ajlb ("aja'ib),
Masculine, a.J>&*>
muzekkEr.
Mason, s. ^s^^y tAshjz; r^jtJdzwarjz.
Masonry, s.j\ (j^ tXsli - dwar ;
J dmar-
jflik.
Mass, s. /^sr^ hAjm, /^>- jurm ; ^^J
ytghm ; c>jL top, <U^ kyiimE ; jJb
tAbur, ^J fevj ;
katoliklErin^-badarakz ; , v.a.
t6p-et ;
Massacre, s. /*l
v.a.<^*j+* kzrmak, IJaj kXtl-et,
CX;0^ wldurmek,
mak). [f\ tyhir,
Massive, a. ^^o metm, L^-J>y kunt,
Mast, 5. CJ0 dzrek, ^^-j sutun,
"amud ;
ghyulghsn -X^rhAJznm^ - yemishi ; top
top-gallant , ^^-^^AxJbb
Master, s. uJoj| fefendi ; Icl
usstad (ussta) ; ^>-
mu'f
allim ;iaJU? zabit ; c-^jlc
ghAlib ; ^*^J 4** ghemi - re'issi,
Jjj-J kApudan (kXptAn); , v.a.
hXkkmdan - ghElmek,
ib-61 ; hand, JbLJusstad-Eli; key,jl;vl}!>*lj tAmm-
wnakhtar ; of the Horse, ij>\ j~o
miri-akhor (emrakhor).
Masterpiece, s. tgj usstad-ishi.
Mastic, 5.^JiL-^o mAsstak/,j3Lo
sakfz ;
(j^s*^ ma"jun.
Mat, s. .*&>. hAssir ; , v.n. fcJ .Vj > i>
1-^ljbir - birina - yapzshmak,
Match, s. kibrit ; 1 esh,
"ayn, Jl^ missl ; }& kyufv, ^Xkrln, (jib^j! arkadash, ^ bXsh,
ErabEr, u^L-^< mussavi ;
chzkzshzr, (Js>-tJi+j>~ chz-
kzshajak, jjJJ* ^j&^JLz*- hAkkindan-
ghelir ; j*JU ^JuJl Altda - kllmaz,
J^[s^c.\M>\ Xsha^z - kllmaz ; -.^Jj?
tezevvuj ; , v.w.j^>
blr-61 ; j>\j>
CX^^= bErabEr - ghitmek, ji^tl
esh-61 ; , v.a. J^^^ll esh-bulmak^
Lr"^ esh-Xramak; ^^J^.^^eshi-y6k-deyu-idd2"a-et, ^1
^<yf<0^ Ju^o^.O ^>eshi - y6k -
deytr-
-meydAna-k6mak.
Matchless, a. bi-nXzzr.
Mate, s. ^jib&J^l arkadash^ ^L! esh*,
;Wj yamak; /J\U mulazz'm; ij^yV.
yazzjz ;
MATERIAL [190] MEANS
Material, a. ^y***^- jissmlni, }?
heyyulam ; ,J^>- khayli, Jj kyulll,
*Jac "Xzim, ^f>>ch6k ; , s. ^Ui'
kumXsh ; &*Z~~>j-=> keresstE, T^T*-
kharj ; s, s.pl. Cl?ljU lewazzmat;
(old) ^Uil enkAz.
Maternal, a.43^jjUj
madEranE ;lil
^JoJ^L ana-tarafmdffn.
Mathematical, a. MjJCJb hEnde'ssi.
Mathematician, s. muhfindiss,
JbJ& ehli-hEnde'ssE.
Mathematics, s. pi. <LoJoJ& hmide'ssE ;
ulumi-riyaziyyE.
Matrimony, s. ^^ izdivaj, ^jjte-
zevvuj ; ^10 nikyah.
Matron, s. <U*J seyyibfi, L.^-3 seyyib,
ujljf kXrz ;
Matter, s. -Jfc heyyula ; *~*&~ jissm ;
maddE (maddE); ^^^a^ khu-
ssuss, LI^-AO keyfiyyet, ^-<1femr (pi.
iimur), (Jj ish, L^^s 3^ mXss-
lahat ;C^o->- jerah^t, c^ irin^ ;
^L^- chapAk ; i.-^ z^rar, (_/-b be'ss ;
, u.w.jtt-^-tf
z^ran-61 ; no !
jiU-V be'ss-yok;
that does not ,*5* zarari-
y6k ; what is the ? ^ nE-var,
dir).
Mattock, 5.<UjlJi
kXzma.
Mattress, s. &~* mindEr ;<fcL$> shiltE.
Mature, a. ^^^ 61mush, ^^^ yet-
mish, ^jjJUul.rj yetishmish, ^i^-^,)
yerishmish, ^jl<j^AlU kEmalfl-var-
mz'sh, Jl^l U^n kEmal-bulmush,
kzwAm-bulmush,
\j2-j] kArarznz - bulmush ; ^^^Jpishmish ; , v.n. * 61mak,
v . a.(Jyoj
XjJji kXrarlflshdzrmak,
!ju4& tekmll-et, cX^j^=<u!jj
kmAma-ghetirmek.
Maturity, 5./*1y kiwlm, jly kXrar
;
bulugh; JW kEmal; La&l
ink/za.
Maxim, 5. ^^15 ka"idE, \s kanun;
i^o ^-^ zarbi - messel,
[Grammar.mevzu".
May, s. ^r-jU mayiss ; , v. aux. See
Mayor, s. -ib^U^ "ayln-bAshz.
Me, p. ^JJbeni ;
l$J
Meadow, 5. jl>- chayr.
Meal, s. \ un, ^Jj dAHk;
yemek, ^Ut ta"am, ^^1 or(j^
Mean, a. ^2-;^ VAssAtl, ^ orta ;
Xlchak, J denT; ^r,.. ^ khXssiss,
tXma"kyar; J-5j^ laytksiz,
lli fsna ; , 5. k-o vXssXt, AJl
; ,v.a. C demek-
isstEmek; CX*JJ demek,
j manass/-61 ; CiXcjj.^ murAd-
-et, ^^^4*^7 tXssmim-et, (J^jfikur-
mak, Icu^J niyyet-et.
Meaning, 5. Ux ma"na ; 4\j* murXd.
Meanness, s. l33 dunluk ;
tama"kyarlik ; (j+& fakzrlzk.
Means, s. vlssz'ta, ^ vX-
ssat^t; j& iktidar, CL^.JJ kudret;
^,b (para), <Hs3 | Xkcha.
MEANTIME [191 ] MEMOIR
(6)-
5 kzzamuk.
wlchek;
Meantime, Meanwhile, ad. ^aralzk ; ^ol^J
J der-iken.
Measles, s.pl. ^^ or
Measure, 5.^f^j\ wlchu; C.
(^)ij\ arshm, Xj\J\ EndazE, cljJ
zira"; +) Ju tedbir ; (of poetry) ^j^
vezn ; , v.w. <JJvii ghfilmek,
CXcjJ etmek ; , v.a. cX*js^jl
Mchmek, <JL*i! ^M>.? yjl Mchussunu-
-Xlmak.
Meat, 5. CL2\ et, *^ lahm, d^-i>^=
ghy6sht ; CX*J yemek, /*UL ta"am.
Mechanic, 5.L^-^J^-Jjil ehli-hzrfet, J-tol
L^C^J ehli-san"at. [esskll.
Mechanics, s.pl. J^K^/J-^ "ilmi-jerri-
Mechanism, 5.fj^- charkh, ^L>^-
chakhlar, d^l alat, (*^>3^oma"-
rifet.
Medal, s. ^^J nishAn; <lx-j sikkE.
Meddle, v.n. (j*j^ kArishmak, lai^lj^
mudakhala-et.
Mediate, v.n. (J*>j[s klrzshmak, fo\j\
C3v^ araya-ghirmek, !k.y tawXss-
Mediation, s.la-^y
to;wASSSut. [sut-et.
Mediator, s. k-^< mutawAsssit, ^da-olj
wasszta.
Medical, a. ^b tebbi ; attendant,
*-^Jb hekim, e-^-JL? tAbib ; at-
tendance, ^^Jc^CJxLi-,^ hekimlik-
-khzdme"ti,
Medicine, s.^.Ic. "ilaj, l^J dewa.
Meditate, v.n. c3v*o^J diishunmek,
^jJilL tXshmmak, l4ffUk muta-
murakaba-et.
Mediterranean, Mediterranean Sea, 5.
JiJ v] Xk-den^riz.
Medium, s. <h~s\* wasszta.
Medlar, s. &*>** mushmula.
Meed, s. ^^sX-^o musstahXkk, Cl^UlCo
mukyafat ; d^ljls-* mujazat.
Meek, a./*^ila^e mazlum, +Jb>- halim.
Meet, a. ^^t\^< munassib, ^J$> layzk,
^^^T jussbln; , v.n. J*ftkawushmak, ^,J^' telakz-et; ^4J^bi
t6plonmak, j1^*^>- jem"- 61, <t>^J
bir-araya-ghElmek ; , v.a.
U-ji; rAsst-ghElmek, !ci>lJsL>
mulaklt-et ; one another, L^l
bulushmak.
Meeting, 5. cl^lSLo mulakAt;
mejliss, l^-%*4>- jem"iyyet; c
jema"at ; ft^ miiltaka ; house,
messjid, ^<^" jami",
ma"bed.
Melancholy, 5. * ghXmm,jtX=
\djvttj3 kAra-SEvda; , a.
maghmum,j uxCo mukeddEr ;
stkmdilt ;Li fEna.
MeUow, a.\jZ*Aj\
61m ush.
Melodious, a.jlJlt
tltii.
Melody, 5.ti\jJ
terans ; <U^3 naghma.
Melon, 5. (water) jftj^ karpuz ; (musk)
^15 kawun.
Melt, v.n. LiXiJjl erimek ; , v.a.
<^*3j\ eritmek, \to\4\ izabE-et.
Member, 5, ^o "uzv (pi. Lcc! a"za).
Membership, s. ^*!UAC! a"zalik.
Membrane, s. j\j zar, LL^s^jJ derijik.
Memoir, s. JJ t^zk^rE ; tesT^ la'iha.
MEMORABLE [ 192 ] MERIT
Memorable, a.jji<~~*
meshhur.
Memorandum-book, s. <U^sr* mejma"a,
u^jSJj^j^^ ahmk-deftEri.
Memorial, 5. JUtf^c "arzzhal,
"0riza; j\A$J bErghyuzar; y!
Memory, s. dSasWci^J kuvveti-hlfiza;
j^j&i zihn, (J-Jic. "Akl, ^bl>.khlt/r ;
in of, &**>U nlmzna, ALiJlAj! A^\J
nAimm'-ibkA-niyyetila ; within the
of, ^j^Ll)vUi&JJic. "Aklma-ghElmek-
-uze"rE, ffJ^&ijjwAktinda.
Menace, s. j korku, dJ'o-Wy kAvkn-*
ikhafE, dilri-liw fi"kn-ikhafE ; ,
v.a. /_*-^j}" k6rkutmak ; i JJl^i
ikhAffi-et; \ 4&\&-\ dL \J U-jjLJ lissanz-
hal-ila-ikhafE-et.
Menagerie, s. J\s^L^j\ arsslankhanE.
Mend, v.n.j\*f\ iyi-61, cJv*-CJyJ Tyi-
lEshmek, (J^j^jjl^j^ iyi%Aa-yuz-
tutmttk ; /J^4>iJi)Ltfi isslah-olunmak;
, v.a. JL.**1 isslah-et; I^v4*5 ta"-
.mir-et, ^*^J'tErmim-et.
Mendacious, a. iff*
Mendacity, s. jJu?JU yalAnjilik.
Mendicant, 5.^adiL|J dilEnji.
Mendicity, s. C3l-s^,^ dilEnjilik,
Menses, 5.;>/.
t^ "adet,
"ilmi-
ay-bXshz, ^j&+>- hayz.
Mensuration, s.
-messaha.
Hental, a. ^^ zihni,
Mention, s.^J zikr, LJ^&l lakzrdz; ,
make of, v.a. (J^==>\ ^n^mk,
(J,^* A^Aza-Xlmak, j^iJ zikr-et,
w .. ^3 laker-
dtestnt-et. [nAsszhtji.
Mentor, 5,A^-^cs- khoja ; ^rs^sx^'
Mercantile, a. -^;^r tujjari, Xj\^
^jA*^o tijareta-muta"llik.
Mercenary, a. ^y^JaL^l^-l^s^CJ^I
ujret-VE- bakhshish - emelindE - 61an
;
, 5.jlix.-ejo-^l^>.l ujretlu-hizmet-
yaHng/z-ujret-ichin-hizmet-eden.
Merchandise, s. JU> mil (pi. (j\y<\
emwal) , &e* mAt* 'a (pi. tJC*\ emta"a) .
Merchant, s. ^^j)^ bAzirghyan (bezir-
ghEn), j*f tajir (pi. j\zf? tujjar,
generally used as a singular).
Merchantman, 5. ^^^j\ss^ tujjar-
-ghemissi, .^ai^sS ^^jVghyan-teknESsi.
Merciful, a.^l^^rs^o mErhametli,
re'fetli, ^JU-i shefakAtlz; the Merciful
(God)(j*=>-j RahmAn; the Most
Merciful (God) *+&-j Rahim.
Mercury, s. (metal) Xj+z? jiwa, (J^J
zibak ; (planet) t^lL^ "iitarid.
Mercy, s. c^x*,^-^? mErhamet, L^-^Aa-i)
shefakAt, \^\j re'fet ; (of God to
the blessed) d-s*>y rahmet.
Mere, a. jj3 kuru, t>Us sadE, c^!U>
sAlt,^il> yAln^z'z.
Meridian, s. ^l^tgr?J
&Ji\da'ir^'i-
-nzssfr-nihar ; altitude,
ghay^ti-irtifa .
^- jenubi.
Merit, s. ,vlftrsdJ isstihkAk,
Meridional, a.
MERITORIOUS [193] MILDEW
liykAt, L^jb! ehliyyet ; ^Jb hunEr,
kEmal, ia.Ji.MflJ fXzzlet ; , v.a.
musstahXkk-61, j! \j*seza-
-61, jlfcu-jlfc shayesstE-61, jl^tUshayAn -
61, y,jL~>- jussbAn - 61 ;
J^3^5 kXzAnmak, ! J-j-aas? tahszl-et.
Meritorious, a. c>!y sewAb ; ^.^sX-^-c
musstahsEn. [keyf, jU- keyfli.
Merry, a.(^ shen> _^j ferah,
Mesh, .J^ ghyatz.
Mess, s. jMJ^ murdarlik,
*5v^;w bErabEr-yemek-yeyan-takzm ;
, V.H.cX*Jjt^J bErabEr-yemek.
Message, s. ^^ khlbsr, >*U peyam ;
^^UM! siparish,^<l emr.
Messenger, s. / jl IdAm i
bfir, (j-fv*^ peyamress
j^l ulXk ; Jk^U kAssid,
Messiah,
Metal, 5.j
Metaphysics, s.
-hikmet.
Method, 5.Jjj y61, Jj*\ ussul,
tErtib, c-*-^5jtXkrib.
Methodical, a. *lu^ muntaz^m ;
nizamli.
Methodically, ac?. ^ J**^ ussul-ila.
Metre, ^. ^J^ vwezn.
Metropolis, s. e^-^ub payz-takht,
cu^j^- mErkEzi-hukyumet.
Mettlesome, a.jUjjl 6ynk; <^-^->
yi^Ait, ji^>- jessur.
Mews, 8'jijjS>\ *j*szr^-akhorler.
Miasma, s.j(ss?*+2.j vwakhzm-bukhar.
Microscope, s. j.j*u>. khurdabm.
p^yam-
tatar,
sa"i.
Hazreti-
[-Messih.
ilmi-
Mid, a.
Midday,
6rta.
ghyunduz-
Middle, s.tjj 6rto, ^jjtijy orta-
-yisri, la^ vAssAt ; Jj bel, ^^meyan ; ages, ku*j*A^*j*
kurun-
mutewassitE ; aged, j^2*jt ^j^
6rta-yashli.
Middling, a. AJ^! 6rta ; iL>y<d.>^2*
-pek-iyi-ne-pek-fEna.
Midshipman, s. .,.,.. ."'lJ /*J^< ^/^bahriyyE-mulazim-sanissi.
Midst, 5.<tf^l orta, k^j vAssAt ; \j\ ra,
<OLo meyanE, ^U mabeyn.
Midsummer, 5. .^^j^ jV, yaz-6rtassi.
Midwife, 5. <iu! ebE.
Midwifery, 5. c^3j<^i ebslik.
Mien, s.Xj#>- chehrE, c^Jlji* ktyafet,
UM-O sima.
Might, s. my kuwet, ti^jJi kudret,
jljcJil iktidar, e^lCo miknet, jjj
z6r ; , v. aux. See Grammar.
Mighty, a. jj< kudretli, j\~"^-m
>-r
miknetli, j\ JcJ^c.^o-1^ sahib-iktidar;
cJj-J biiyuk, ji^i^ kyulliyyetli,
kyiilli.
Mignonette, . ^^sk>* LZ *+&*
bbfet-chiche^Ai.
Migrate, v.n. C^X^>-^ ghytahmek.
Migration, s. ~ ghywch.
Migratory, a. ^^f ghywch^bE.
Mild, a.(J^\jl yawlsh, V^t< mulayim,
yjlbtatli.
Mildew, s. is* or f. ^^ kyuf.
p
MILDNESS [194] MINISTRY
Mildness, s. <J--j j-J yawlshlik ;
tl^v*jit< miilaye'inet.
Mile, s. J-jx) mil. ["Xsske'ri.
Military, a. ^j^- harbi, u^u*cMilitia, 5.
t~$JL~i*JuAj redif-"Asske"ri.
Milk, . tUy sut.
Milkman, s.s^y*j sutji.
Milkwoman, s. SJ3?j*a siitji-klrz.
Mill, 5. g^t) de^AirniEn ; rolling ,
haddfi; hand ,
Miller, 5.
Millet, s. cJ-^J darz.
Milliner, s. ~-j kXri-
Million, s.(j^J-*<}
milion. [shXpkajissi.
Millionaire, s. Aj^^jcj pek-zEn-
ghin-AdAm.
Mimick, s. oiu: mukXllid ; , a. ^
Etma, <Ujb yapma;tXklid, <UJ
, v.a. \ JulJiJ' tXklld-et.
Mimicry, 5. Juliu tXklid.
Mince, 5. <U-J kzymo ; , v.a. (j**
kzymak ; meat, <U-3 kyma ; it
won't do to mince matters, e^=lj3nfezakEt-wlktt- di
Mind, s. JJb "Akl, ^J zihn;jl&!
efkyar ; t^^f^; raghbet, ^~y> havess,
isstek; , v.n. jui' kayd-et,
JviJJulJLftJ^jwXzifE-edinmek ; ,
v.a. ^*J bXkmak, d-w ghywz-
etmek, L^JJ dikkXt-et; C
din^lfimek (dinEmek) ;I have a
to . . . , j-l<ulsLe "Xklzma-ghe-
liyor,
-ede'jfy&im-gheliyor; I don't that,
6rassf-wAzif-
; all of one , J>^^\ hep-bir-efkyarda ; to bear in
"Xklda - tutmak,
Lr- "xklda-saklamak,
j unutmamak.
Mindful, a. *\S! aghyah,j\Ap- khXbEr-
dar, Xjjj\x\*2J\intibah-iiz^rE ; to be
bAkmak, c^Jj dikkXt-et;
(Jsc*jjjj unutmamak; ^J^Uh^JJlc
ghlfil-61mamak .
Mine, p. >io benim ; ,X*^ benimki,
JJ benimkilar; , 5. ^ma"dEn ; ; , v.a.
Miner, 5. ma"dEnji; (c-
Mineral, a. ^Jjt^ ma"dEnT; , s.
,)J filizz;
mawater,
-suyu.
Mingle, v.n. ^'-^--^U kXrzshmak ;
^l ikhtillt-et; , v.fl. p
kXtmak, J^A-^l5 kXrzshdzrmak,
1 kL>- khllt-et, \~j* mezj-et.
Minister, 5. jLC^c.Xj^ khzdmetkyar
(hiz-), /*J\> khadim, Ju "abd, ^"y
niikEr; (of state)
ladan-biri, ^l?l} nazir, J--.J vekH ;
(foreign ) f-V,! elchi,^^ sefir ;
(of religion) c^V^i P^pAss, *
khAkhlm; , v.n.
s- khdmet-et; <J*& bXk-
mak; C-X^Jj
isrUr>- hawa'ijini-
-VErmek.
Ministry, 5. e^vJc>- kh^dmet, C^oJ
MINOR [196] MISERY
"ubudiyyet; uuJlf, vekyalet, C->jl&
nAzaret ; ^J^ ^=^ vuke"la-takmu ;
b pApAssKk, L^-vW imamet,
khAkhAmlik.
Minor, 5. ^^-^>- chojuk, ^~o slbi,
J*k tzfl ; , a. ^j>- juz'l, ^ ji
edna ; Asia , jjjklilanadoli.
Minority, s. jUJLs^^->- chojukluk,
d^Ls sAbavet, v^^J^ tufuliyyet;
jljl'lzltk. [sha"ir.
Minstrel, s. C-^-k-* mutrib ; ^cli
Minstrelsy, 5. cXLj^Luj mutriblik ;
4 LV"yu*>
sni r.
Mint, s. (herb), and peppermint, 4ix)
or Ux3 or -^ or c\i*3 (nanE) ; (for
coining) <t3ls^*?zarb-khanE.
Minute, 5. <&~*^ dlkzka ; (paper)
<dz-wJ^ mXzbAta; , a.(j^<^ dXkzk,
^jljj!ufXk, ^s^jj inja ; down,
v.a. Ha-^J z.\bt-et, (_^<;V.
Minutiae, s. oJu^ij tlfszllt.
Miracle, 5. *js^ mu"jizE; dkeramet; ^jUJlj^Ui- khariku-'l-
Miraculous, a. t-^o^ gharib. [-"ads.
Mire, 5. jycl^- chamur; mired, a.
^j*j\)&jyc\^- chamura-bXtmz'sh.
Mirror, s. <^jj ayinE, +\>- jam.
Mirth, s. c-a/ keyf, ^!y ferah,
hubur, l?L--Jt inbissAt,
shAdmanT.
Misanthrope, s. ^^ JXdAmlerden-teneffur-eden.
Misapprehend, v.a. ^^oW (j^-^lj ya-
nish-annamak. [yanish-^nnamaklik.
Misapprehension, s.
Misbehave, v.n. i^jy. yaram^zltk-et.
Misbehaviour, 5. ^^/o^. yaramazlik.
Misbeliever, 5. yl^ kyafir, J-JUol imAn-
siz, jjl^ ghyawur.
Miscalculate, v.a. and n.\j*
\ >U
1 c ;L->- yanish-hissab-et. [hissab.
Miscalculation, s.
Miscarriage, s.
juk-dushurmESsi,
jinm.
Miscarry, v.. c-dushurmek ;
isskAti-
-ghitmek (yanish),
-61 ; (J*+5L&~t
Miscellaneous, a.
Mischief, s.
ch6juk-
j yangzh'sh-
jlc gha'ib-
bosha-chzkmak.
*> mut^nevvi.
yaramazlzk;
ziyankyarh'k, CkhXssaret.
Mischievous, a.j*]jft yaram^z.
Mischievousness, 5.(jJ/^'V-'. yaramazlik.
Misconception, s. (j^^t yanish.
Misconduct, s. L^-%p-^Misdeed, s. &ste>- junha.
j- jimri,
Misdirect, v.a.
yanish-sa^l
Miser, s.(j--*
> khassiss,
^JJ pinti, jl^il? tAma"kyar.
Miserable, a. ^j>J*j dushkyun, ^^^Jperishln, ^JLJ fakzr, ^^Jaisr* mihnet-
kesh, Ja^t^jJ derdmend ; v^j.*"^.
khabTss ; jy b6k, L$cX{ pek-fina,
ij+L**misskin.
Misery, . J;J dierd, (J^^Jg mihnet,
\s&- jefa, u^JkiA-** szkmdi, )b bela;
^ol eziyyet.
p 2
MISFORTUNE C 196] MITIGATION
Misfortune, s. LjJi kXza, LJ bela,
L^=slJ felakfit, 4-jJblj dahiyyE;
-
s, 5. pi. cJ^J^-ijjJ dushyunluk,
V^++=J nikbet. [-hukyumet-et.
Misgovern, v.a. \ cuvj:>- Lj^> yolsiz-
Misgovernment, 5. e^yo- Jta y61-
Mishap, s. UzJ kaza. [siz-hukyumet.
Misinform, v.a. CX^ .*>.jj^i^b
yanish-khAbEr-VErmek.
Mislead, v.a. , j'_/O'^jJi Xldatmak;
^J.^l> yan^2ltmak, IJlail ighfal-et.
Misrepresent, v.a. ,'i,
Miss, 5.J-Jf
JU- hanzm-kzz, J.J kzz,
AJW- h^Dim; , v.a. (J*\*jj\ wur-
mamak, CXl43J^U>ol?1 isslbet-
-etmamek; J^fcl Xtlamak ; S^y^J
kussur-et ; (jpljlXramak ; fire,
J^oUli Almamak, J^UH^/Jl Xtesh-
-Almamak ; do not coming,
<Ucj \ CJjy* Uii J L? sakm-ghElma-
mzlik-etm ; I must not seeing,
(or ^cj^^s ghywrm^liyim) .
Missile, 5. ^<j**~>- jissmi-mErmi.
Missing, a. c-^jlc gba'ib.
Mission, s. d^Jj^to me'muriyyet,
i^voJc^ khMmet (hiz-) ; vlXluf^l!
elchilik, CL^U-a sefaret; d^U-sefaret-taktmt ;
<UJ J. ^Ij>
.\ nassz'-dina-da"vet-zzmnz'n-
da-ikhtiyar-61unAn- pApAss-elchili^^z ;
^jU-j^Ljbb pApAsslar-sefareti.
Missionary. 5. (.u^^^C^VrV V **
nassi-dina-dX'Vet-
-ichin-ghyMndErilEn-plpAss.
Missive, s. <_>yxCj mektub,
tezk^rs, &*0j) pussla,
Misspell, v.a.(j~*j\l
&A Wyanish-imla-ila-yazmak.
Misspelt, a. ^Uijl> A'J ^^
yanish"imla-ila-yazilmish.
Misstatement, 5. Jjli! jriKV,
-ifadfi ; ^b yalAn.
Mist, s.jj^--5 siss, ^l^t> dumln.
Mistake, s. (j^i^b yangzh'sh (yanish),
JQ* sehv, lk>- khata ; , to be mis-
taken, v.n. ^/iib y^n^ilmak, \j$~*
sehv-et, 1 UL->- khata-et; , v.a.
CJvi^o ^x-j^JHj bXshkassma*ben^-
Mistaken, a. ,^1^^ yanish. [zstmek.
Mister, s. lc-1 \gfiA. ; u^JJjl efendi.
Mistranslation, s. <Uf^J* (j^-^b yanish-
-tErjumE.
Mistress, 5. *i\&- hanzm, cfJcJl efendi,
madama ;
6ddtk ;
(orosspo),
zaniyyE ; U?j\sO\^3l (ussta)-
te~ij\ussta ;
<^fiJliJ kAlfa.
Mistrust, s. L^^o^Ac "adEmi-emniy-
yet, &$+ shubhE; , v.a. U^-wl
shubhE-et. [(yanish)-(annamak).
Misunderstand, v.a.
Misunderstanding, s.
yanish-annamaklik ; <J^jtf b6zush-
luk. [^L-fl.jbkr takhfif-et.
Mitigate, v.a. ClX^^La-i^ khXflflEtmek,
Mitigation, s. uot;Q
>V>
takhfIf.
ma"shuka;
MIX [197] MONASTERY
v.n. j kAnshmak ; \
ikhtilXt-et; ,v.a. ^j^j\s kXrish-
-ch'rmak.
Mixture, s. ^&(J&fi karzshzk-shey,
-5' tErkib ; L^-J^l sherbet.
Mizen, 5. ^Isr *^^ kontra-majana.
Moan, 5.|^A$y in^ilti, it ah, ^jJt
fenm, ^Us fzghan; , v.n. cJv*^^ah-chekmek, uX**!^ inolEmek.
Moat, s.jjJc^- (hEndek).
Mob, s, ^^ji^^UJjy ayak-
lanmzsh - khAlk -(kXlflbA%Ai) j v.a.
Jo ^ khXlk-
Mock, a. taklid,
B^j yalXnjz j v.a. cJvf jjJ z^vk-
isstihza-et, <U^sr^*
mlsskharaya-cb^virmek ;
jij taklld-et.
Mockery, 5. ^d^Ja-** mXsskharalzk.
Model, 5. Jjyc m6del, C^
*~ij ressm, c^lmunE, ll^ missal.
nu-
mu^tfedil; c,i'*cModerate, a.
khXfif; \jj* yawXsb, )Lo mulayim;
JjLajl insAflz, ^^*^ yolunda,
klrarinda ;c
kXrardan-ziyadE-yemaz-icbmflz ; ,
v.n. cJv*3 enmek,
kessilmek, Js kXlmak;
sJis>- khXfiflEshmek ; , v.a.
u ta,"dH-et, !^.^Lj tesskin-et,
LisT takhfIf-et.
Moderately, ad. <LsrjM 61dukJE. [sXbr.
Moderation, 5. 'tidal ;
Modern, a. ^J yen^i,
-ussul; ^X-tfUt
muta'akhkhir; moderns, s. ^7.
muta'akhkhirm, J^C^.
.> yen^i
.ili
mahjub; i^o
ebli-pErdE, ^Modest, a.
ed'ib;
"aflfE.
Modesty, 5. C-jtssr'" bijAb, C-^Jt edeb j
Li' oa "zffet, i^i^vi^AC "essmfet.
Modification, *. i^j^T J^. 4^ tebdil-
-juz I.
Modify, v.a. 1JjJuJJ^ bir-Xz-tebdil-et.
Mogul, . Jjt<5 mughul. [j*ljlisslam.
Mohammedan, a. .<L^\ isslami; , 5.
.Moist, a. jL*j nemli, cjj^ rutubetli;
sugar, >- khlm-shekEr.
Moisture, #. u^J? rutubet.
Mole, 5. Cky3U*j kyzlcsst^bek; (pier)
<dLjl isskeLe, f^.j rekhtim ; (on
the skin) ^ ben or cJj bfeny.
Molest, v.a. lc^-J J! eziyyet-et, ^i-llJLs
.JJ ilishmek,sXtashmak, c
AJSijd kXrzshmak, \(j^fj renjish-
-et,
Molestation, 5. (^/^fj renjish.
Moment, 5. jjl an, <tks] lahza ; C^v
^hemmiyyet.
Momentaneous, a.
ani-wahid-surEr-surmaz.
Momentous, a. +i~< muhimm.
Monarch, 5. *Li>jb padishah.
Monarchy, 5. ^Lfcl-1-jb padishahlzk.
Monastery, 5. Jo-jl^ (or jmAnasstz'r,
tJ deyr.
MONDAY [198] MORTGAGEE
Monday, s.i*~*j\j\)\l pazar-ertEssi,
<Ui.iJo yekshenbih, At*~\*j> y&vmi-
-aluM.
Money, s. tes\ Xkcha, *j\J (para) ;
JJi3
nAkd ; ready , ^b^..-1-.J (peshin-
-pra) ; changer, uJ\^ sarraf
(saraf).
Monk, 5. L-*~&\j rahib, ^\?&j ruhbln.
Monkey, s. ^j*** maymun.
Monopoly, s. j L-^-scM inhissar,
.Jytflj^-ljJj yedi-wahid-ussulu.
Monosyllable, s. <ui ^W* j bir-hfejali-
kelimE.
Monotonous, a. c
XdAmin-j anini- szkar-61an .
Monsoon, 5. Jjlij^
nam-ruzghyarler .
Monster, s.
kimessnE ;
biyuk-nessnE.
Monstrous, a. L^..*^>- khabiss.
Month, s. ^J\ ay, *U mah, j$& shehr ;
calendar , ,yj ^Sjlyj^allafranka-
ayi ; lunar , ^\ ^f- arobT-ayi.
Monthly, a.*J>j.
*Jw1 ayda-bir-kerrE.
Monument, 5.J:\ essEr, J^&j* hEr-
ghyuzar ; (J^b tXsh ;LJ bina.
Moon, s. kJ\ ay, *U mah, ^*J kXmsr ;
new , .^ijlju^l ay-bAshe;
hilal ; full ,jJo bedr.
Moonlight, Moonshine, 5. ^ay-aydmlz^^z, C>\.JJbls mahitAb,
L-jls^o mehtAb.
Moor, s. j kzr, ^j^ sahra; (man)
ie>j*< maghribT ; <?, "arab.
m6ssim-
khblss-
Mop, . ^,1)1) pXpass; , v.a. ^^-.bl)
CX*L? rf^l papass-ila-silmek.
Moral, a. JU salih, /Ji^-^j musstaklm ;
ma/'ne'vi; morals, 5.J9/.
akhllk, <_>U adab, C-?ljJ\
[edebiyyat.
More, a. Uo daha, *J\jJ ziyadfi,
J\jjlfcJ dah^-ziyadE; no , not
any , ^Jjj\ artik, 1^<^Jbir-daha ;
and , *jbj<Lsjc ghitdikja-
-ziyadE. [vE-dakhi.
Morass, . *;j bltak.
Moreover, c. vE-birdE,
Morn, Morning, 5.^-f-**
sabXh,
^xjj^jLij^jkushluk-wlktz.
Morocco, s.ii)
L^s.**s
sakhtiyan ; ^-^maghrib ; <-^)^j ^^^ merakesh-
shehiri. <^^ ekshi-surEtli.
Morose, a. v~j tsrss ; J jys-khuysuz,
ekshi-surEtli.
Morrow, s. AJ.}\or
tij\
fErda, J^> sablh ; to-morrow, ^.^V.
Morsel, 5. <UJil 16kma.
Mortal, a. <
[yarin.
wlfijek;
muhlik, C^^L^^b ba"issi-
-mevt ; , 5. ^Lj| insan, /Ji.JjJ
beni-adEm,^J bfeshEr.
Mortality, 5.^j^-jy*J yemutiyyet, uJ
fEna ; <*^JJL) beshEriyyet, CL^-ju
nassut ; ^Uju->- jessedi-fam ;
kmm, iilj telef, C^lijwefat.
Mortar, 5. -^/^ kharj ; ^*AS
(artillery) ^Ifc (hXwAn).
Mortgage, 5. Ji^c-j! isstighlal ; , v.a.
\JkxzJ\ isstighlal- et. [lahu.
Mortgagee, s. <d Jxx*-^ musstaghel-
MORTMAIN [199] MOURNING
Mortmain, s. uJtfj wAkf (pi. cJlSj
evklf) ; in , uJjJ^o mevkuf.
Mosaic, s. ,c^J ^s-rfUJJ^j ^JJ& -s^Jw
sAdeQi-kyari-VE-kAkmEJi-ishi.
Moscow, <-^"> *A < mosskof-shehiri.
Moslem, s. *i~>\\&\ ehli-isslani,
musslim, ^ *< mu'min.
Mosque, s. (large) %~*\*>- jami", (small)
vXsr* messjid.
Moss, s. <j^y. yossun ; rose,
J^Jj^tfjj yossunlu-ghyul.
Most, a. and ad. Cib pek, j*&~ chok,
c^--jLc. ghayet, <LLi^Lc. ghayetla,
c^-olw bighayet ; the , cJ 1 &ng,
ajbjLtJl en^-ziyadE; for the
part, mostly, b^l eksEriyya.
Mosul, (town of) s. ^+y+ mossul.
Moth, s.*j\ji^ pErwanE; ^ghyuwE;
eaten, ^j^+jXj* ghyiiwE-yemish.
Mother, 5. W ana, ^^J ninE, 2?Ju^
validE, jjU madsr ; ,c^y possu,
L5V^ ^or^u J wife's , ^^^Jj
kayn-ana ; , a. 1)1 ana, J*s>l Assl ;
country, JsJjJ-^l Assl-wAtAn,
of pearl, <_Jju* sAdef (sedef).
Motion, s. CU^^>- har^kst, ^
kzmzldAmsh ; J-4^ "AmEl ;
tekllf,jlk^-1 ikhtar ; C^UI isharet j
v.a. Id^Lil isharet-et.
Motionless, a. \~S.s. har^kfitsiz.
Motive, a.cJ^sr muharrik ; , 5.
ba"iss, ^UJ^t) zeri"a, e-^r-^< mujib,
CL^^O muriss.
Motley, a. CJ3 ilC^ rEnghyarEngh.
Mottled, a. jl&J benekli.
Mould, 5. ^y? toprAk ; \_ ^^ or
fc_Jy kyiif; c.JU kAlzb ; , v.a.
^jbc-^115 kAlzb - yapmak ; J^JC3v*x>- perwAz - chekmek; (J^^
6ymak. [LlX^i^jJ dwkyulmek.
Moulder, v.n. cJ^jj>- churumek,
Mouldiness, s. ej or uJj^ kyuf.
Mouldy, a. ^J*^ kyuflu.
Mound, s. <UJ (tepE) ; ^u
Mount, 5. <UJ (tkpE) ; , v..
chzkmak, CiX^J >^V yukselmek ;
, v.a. CJvCJ binmek, ^^Ji-^iUx^l
usstuna-chzkmak ; ^^jb^lL takzm-
yapmak, ^J^j'ljjJ donatmak ;
Ararat, ^clt u^i! Aghrz-dA^Az ;
Carmel, ^H? J^ kirmil-dA^Az ;
Hermon, viJ ! J^ jebel-u-sheykh;
Hor, (jj^w J-K jebeli-harun ;
Lebanon, ^LJ J~s> jebeli-libnan ;
^cfiUs i-^t) durzT-dAghi; Olympus
(Bithynian), ^IL ^1*1^ keshish-
dAghi ; Sinai, .^^ J'r?" j^beli-
mussa.[jebel.
Mountain, 5.^IL da^, *j? kyuh, J^5-
Mountaineer, *. >jl i<W ?^ dAgh-
ehli-AdAm.
Mounted, a.(jA/*>;j binmish, ^.-JJ binili;
j\j\ Atlz, j^j suwar ; jLiilL takimb",
^lljjJ d6nAlz.
Mourn, v.n. fJ^Ls] Ap'Mamak, ($+^~\
Ajzmak ; l^-b yass-et, ^"U matEm-et.
Mourning, s. ^l^ yass, >!U matEm ;
CLJ,,x keduret.
MOUSE [200] MUNIFICENCE
Mouse, s.aJ\A fane, ^Lf^ J^J fmdz'k-
-sechAm ; trap, ^jLJi kXpAn.
Moustache, s. ^.j beyzk.
Mouth, s. jcl aghiz, ^Uj dihln, *3
Mouthful, s. <UJi! 16kma.
Mouthpiece, s, <j^j^ oghizlik
Move, v.n.
m
mak, 1^ ghy&ch-et, IJju nXkl-et;
ev-d^Aishmek ; , v.a.
durtmek, 1
d^^rtahrik-et ;C^4JL2
y^mushXtmak, CJ^JcjJ>>y terah-
hum-etdirmek, tlX^j^c^O; rkklt-
ghetirmek ; begin to , Cjvjo dz& ~>-
har^kEta-ghMmek.
Movement, s.
Mow, v.a. Cjv*2sr bichmek, <Uj
CLWsT tbpXn-ila-bichmek.
Mower, s.^srlj^l? tirpanji.
Much, a. Jj^- chok; jljJixi^J^ kyulli-
-mikdar ; , ao". ^^ ch6k, Uo
kyiilliyyan,
Muck, s,SjjjJ ghyubrE, CJl-jJ pisslik.
Mucus, 5.t^J^/f-j
sumuk.
Mud, ff.Ji^l>. chamur.
Muddle, v.a. ^J^ Juijli'kXr/shd/rmak ;
, ^. jLa-ijU kXrishikltk. [bulAnik.
Muddy, a. jl^l>- chamurlu; ^pSjJ
Muff, s. ^Jj^\ M-kyur^Ai.
Mufti, s. ^JU mufti.
Mug, s. J^ or J^J bardak, ^yl
a); j^ yuz,
(surXt).
Mulatto, s.jic melez.
Mulberry, s. Cl^J dut.
Mulct, v.a.l^rsT tejrim-et. [esstEr.
Mule, s.Jb[s kXtzr, Jij b^ghl,
Muleteer, s. ^frj^i kXtirjz.
Mullet, 5. (grey) ^ lufEr ; (red) j
^ b mErjAn-bAlz^^z, ^Jyjb barbunya.
Multifarious, a. &)& ghyun-a-ghyun.
Multiplication, s. jLj*jjJ tiireyish,
f* ch6^^Alzsh, j&i tekessur;
J turEdish, ^jJU^>- choghAl-
teksir ; (arith.) C-^P zarb.
Multiplicity, s. CJ^ kessret.
Multiply, v.n. ClLc^y turemek,J^JU^.tekesssur-et 5 ,
turEtmek, ^c!Uj*.f teksir-et ; It- ?
v.a.
zarb-et.
Multitude, s.
kessret;
izdiham,
Mummy, ^. \+
Mumps, s.
wefret,
(kXlabAlzk),
>- jem"iyyet; great
mmi-ghafir.
o mumiya.
Munch, v.a.
Mundane, a.
Municipality, S.
JU! ahall.
Munificence, s.
-kyulliyyE, Csakhavet.
chm^mek.
duny^vi.
klssAba;
JL^Lfef1 sakhaveti-
sH t^lii iJ de"rya'i-
MUNIFICENT [201] MY
Munificent, a.L c^-**
>
sakht,
Stfkhavetli, (Jj^ bezul, <
jwmErd ; (gift) .A kyulll.
Munitions, s. pi. LuUjj^l lewazzmXt.
Murder, 5. ^J^jJu^Ju ^j3 kAtli-nefss-
-bi-ghayr*-hXkk ; , v.a. ^oj<^^\
Mdurmek, l^jilj telef-et, IJ^Ji kAtl-et,
CXJdjJ tepele*mek, cX^-i" &jlj
kAmna-ghirmek. [-kltil.
Murderer, s. Jjlj kltil, JjlSjJjtikXnlz-
Murmur, s.<u1jj^< mmldama;
siiweylEnma ; , v.n
suweylEnmek, J^jlj^* mmldAnmak.
Muscle, 5. ^Ijl^ bXlzk-eti, eJUkAba-et
;<Uiifl "issaba ; (fish)
dJ Jwo
midiyE.
Muscovy, 5. .JixL*w< ]L,-o mosskof-
-mEmlekEti. [kuvvetlu.
Muscular, a. cJl3<xl*oc azalEnak ; ^JJy
Mushroom, *j^^^^j^J yenir-61an-
-mAntar.
Music, 5.
Musical, a. c
-mensub.
Musician, *.
. ..rsnjtlU^ chXlarhnz ;l,_^ v v O J *
Music-master, 5. . ^^ ' ' ' ^v V
chAlghi-kh6jassi.
Musk, 5. cXl^< mishk (misk) ;
melon, jjjlSkawun.
Musket, 5. cJiAj tufenk (tufek) ;
kurshun-gech-
[Xtmaklik-san"ati.
Urfj'lciLij tufek-
dulbend (tulbent).
[musslkz.
ehli-musiki;
proof, a.
Letry,
Muslin, s.
Musquito, s. CiXiwM^^fy***jsivri-sinek.
Mussel, s. <^<J^< midiyE.
Mussulman, s. *it\J&\ ehli-isslam.
J.-*K musslim, ^jUL-^o mussliman.
Must, v. aux. see Grammar ; , s.
uJ^ kyuf ; Xj+J*shzra.
Mustaches, Mustachio, 5. <_^ bzyzk.
Mustard, s. ^^j>- khardAl.
Muster, s. ^iSjj y6klama ; -^, v.a.
^^Jj..) y6klamak, ^<U,^Jy. yoklama-et;
^^jilj^L toplamak; roll, A*lSj
u^lJJ yoklama-deftEri.
Musty, a. ^Jj^ kywflu, ^J^ ekshi,
cJjj^>- churuk.
Mute, a. and s. j*Jj dilsiz,(j*>j>^
akhress ; , v.n. '\*^\f0 s^chmak.
Mutilate, v.a. cJv*^, ^ } t*u**l bX"zz-
Mutilation, s. cXld-;M laJLa<~>j~
kes
sub-sokAt-etmeklik.
Mutineer, 5. ^P^ "ASSI, bjjjjz6rba.
Mutiny, s. ^^2^ "zssyan, ^^tughyan, (J^.j)j z6rbalzk; , v.n.
ayaklanmak, ^4^'^ <^W
:, ^L*AC "zssyan-et,
l^LxL tughyan-et.
Mutter, v.n. and a. i^kA^^XS^^^jLiA
dish-arassmda-suwfeylEnmek.
Mutton, . ,r'^^y k6yun-eti ; chop,
s. *J^y briz61a.
Mutual, a. cJp^< musht^rek, ^^\
^2lt^As^L iki-tarafdan-6Un .
Muzzle, s. ;.c! aghz, ^)j ^u1"
1711 > >
My, p. A im, im, ^J benibenim.
MYRIAD [202] NATIVE
Myriad, s. Cl-J ^ 6n-bin ; +J binler.
Myrrh, s. ^\*cj* murri-SAfi.
Myrtle, s. ^r^\ li^;< mErsin-A0&AJt.
Mysterious, a. J*L$jKl tmglashzlmrtz
(*mnashzlmaz),j^jm
t\j*merAk-VErir ;
$j4 gbizli, ^JJL? saklz, ^Jj^ khafi,
^cis.-*makhfi.
Mystery, s. *jUyj*L$>l=l (foinaslul-
maz)-bir-maddE, l*xx> mu"amina, .-s
sirr, (pi. j\j~>\ essrar), j>*jrkmz (pi.
jycj rumuz).
Mystic, Mystical, a. ^J^ bitim, J^
makhfi, t^*Juc mtss^vvufI
; mystic, s.
fehli-tSS^WUf, ^^ Sufi (pi. ^y^
sufiyyun).
Mysticism, 5. uJ^J tassavvuf.
Myth, 5. JUxj mAssal; j
Mythology, s.-y
-'1-EWElin, t^j
essatzru-
fesski-
N.
Nadir, . ^fl;.J>> hadzd ;/
semti-kAdEm.
Nag, s. m\Xt,^-?;\J (b^ghir).
Nail, 5. (natural) J^ tzrnak ; (metal)
cJj.*>- chivi, ^*-^ol enksEr, ^* m?kh;
, v. a. (j-o\ '<^o mekhlamak,
CXtbj*>- chivilEmek.
Naked, a.^jil-u^>- chiplAk, u^W "an,
A^J berehnE.
Nakedness, 5. (J&J3$ chipUklik.
Namby-pamby, a. ^^ ^^" h6ppa-
mizaj.
Name, 5. j! ad, >j' issm, /\J nam; ,
v.a. cXtJj demek, \<U4w^5 tessmiyyE-
et ; J^j?*>1 ad-k6mak, cX^j 6\ Xd-
VErmek, J^lt j| ad-takmak; to call
names,( A^^-J^^> s
l/UjJ bed-nam-et.
Namely, ad.^J**J ya"nT ;
Namesake, s. (jL\4J\ addash,
hemnam.
Nap, s. juj\ uyku ; (of cloth)^W haw.
Nape of the neck, <L-^i en^SE, ^*lc
Naphtha, 5. L^3 neft. ["unuk.
Napkin, 5.^1^ (peshkir).
Naples, s. ,J^^ napoli.
Narcissus, s.^^(jjjj zErm-kAdeh, ^J
ZErsn ; trumpet , ^Gs^>-^^b6ru-chich^Ai ; globe , or daffodil,
L-Jjk^j,^ Altm-t6p.
Narcotic, s.j<\s^ mukhEddJr. [yays-et.
Narrate, v.a. \JsJ nXkl-et, l<U\i>- hik-
Narration, Narrative, s. <V.^* hikyayE.
Narrator, s. S^j ravi.
Narrow, a. j\ dar,J-Jlensiz.
Nasal, a. C-j^-i^
burun^-yakhod-ghen^zE-mensub.
Nasty, a. LJ fsna, jj-J piss,
murdar (mun-).
Nation, s.+js kXvm, ^LJi kXbilE, L^
millet, (j~>- jinss. [sub.
National, a. <-J^-^
Native, a.jl^J yErli ;
^jir^ khilkz, ^^ tXbi"i;
country, ^vwXtAn.
NATIVITY [203] NECESSARILY
Nativity, s. (^J^Jj veladet, tdyc mevled,
mevlud, ok+so milad ;the
1&** milad ; . - ijSL* miladi-
"issa ; to cast a , 1 -\^s\^>\
issT!j
ZAi'chE-lsstikhraj-et.
Natural, a.L5*--i tXbi"f ; ^^c^U- khilkz,
i^^T jibillT ; history, C^\j \j+>-Jx.
"ilmi - haywAnlt ; philosophy,
<U-J? c^-v*>- hikme'ti-tAbi"iyyE ;
child, -*u pzch.
Naturalization, s.
ejn^biyyi-tfeba' 'iyy^ta -kXbul-et ; let-
ters of , <tclxu*.J teba"iyy^tnamE ;
<^Jb patenta.
Naturalize, v.a. \J^-Jf
&x-*-J ^^-i^tejn6biyi-teba"iyyeta-kAbul-et.
Naturalized, a. ^AJ^ . c-^ ^> Y^rli-
ghibi-61mush ; ^^l^-lJ^ yErlEshmish.
Mature, 5. L^^Jb
khalzk, ^Jl XlUh.
Taught, s. -*U> hich.
Naughtiness, s.(\*[j>t yaramoizlik.
Naughty, o.JL> yaramaz.
Nausea, s.j^-^J^jjjJ;^ yurek-bulan-
Nautical, a. ^Jjs& bahri. [mass/.
Naval, a.i-^sr? bahri, ^jix^^UiJjJ
d6nonmaya-muta"allik.
Nave, s. (church) ^^s.^ sahn; (wheel)
^L^c muylu, ^^V blshltk.
Navel, 5.ClJjji ghy^bek.
Navigability, ^. CU,l <d.>!J^ils j ^^
^iLc! cJAJjliilf j ghemi-VE-kaytk-
ila-ghesht-u-ghyuzarinm-imkyani.
Navigable, a.( ^o L^jlJ^
ghesht-u-ghyuzari-mumkin.
Navigate, v.a. (^** ^bl ^ ghemi-
ila-gezmek, [sefA'in.
Navigation, s. ^Ji^j^i J-c "ilmi-seyri-
Navigator, s. <U* cJj? <
ghemi-ila-gezen-kimessnE.
Navy, 5. UjJ^J d6nanma.
Nay, ad. JjJ y6k.
Naze, . ^j>y burun.
Neapolitan, a. JJ^^ napolili.
Near, a. ^A^. yakm, **-r^>j
nezdik ; ^..?M>rs> khXssiss,
tXma"kyar ; J^tf s61, J^s61-tarafdaki ; , ad. ^Ufc
L>yijtXkriba ; ,;?r. ii3l>
jauina, ^rJcJb yanmda ; tfcJ^'kur-
bz'na, ^Jcj^i kurbznda ; <^.*^p nfezdma,
^Joc>p nezdinda ; ^jj^5>- jiwarma,
ifJuj^j*" jiwannda, <U-Jt^- hawa-
ITssina, ^JCM-J^^. hawallssinda ; (in
time) JrjJjJj* sulannda, ***J$j*
kArarlar/nda.
Nearsighted, a.^--Jbljj^ kyutahbm.
Nearsightedness, 5. ClL-.JilJ'^ kyu-
tahbmlik.
Neat, a. -^J temiz ; <J|^ ghyuzel,
sadE-ghyuzel ; cattle,
lESsi-haywAnAt.
Nebula, s.l?jlj
u.aJjv. khafif-bulut.
Nebular, a. ^-^ L^L bulut-ghibi.
Nebulosity, 5. jJjlkjb bulutluluk.
Necessaries, 5.J9/. ^j^y^r}^ hawa'iji-
z^ruriyyE, djUj^ lawaz/mat.
Necessarily, arf. *u!\ Mbetta,
bi-'z-zarur, jjJb bi-'z-zarurE.
NECESSARY [204] NEST
Necessary, a. *fi lazim ; (very)
elzem; , s. <Ujj lazimE ;
kenef, (L**** memsha, Ajl^-jJu! ab-
desst-khanje, [etdirmek.
Necessitate, v.a. cXjJ^c >^f^ yAb-
Necessitous, a. <^^c
muhtlj, -3
fakir, Jo^C^U- hajetmend.
Necessity, s. -\*&>-\ ihtiyaj, d^j^?zaruret; L^-^-ls>- hajet.
Neck, s.uj)j) b6ynn, ^J* gherdsn,
\ -i
^p wnuk.
Neckcloth, s. ,c^V & b6yun-ba^Ai.
Necklace, s. C^J^ gherdsnlik
Necktie, s. ,<^V (^jtj*
Nectarine, s. ,J\j4 durrakz,
tuysuz-sheftali.
Need, s.tf^p*^ ihtiyaj, Cl^/* z^uret,
t*z~+yf\>- hajet ; , v.a.
miihtAJ-61.
Needful, a. *j^ lazim; the ,
i^^^**3* TJAbi'-mASslahat; <Lsrl Akcha,
^b (para).
Needle, s. &j\ ighn&, (^)j^ suzEn.
Needlework, s. ^.bJ dikish ; fc>f\
Needy, a. rj-i.s'* muhtlj, ^Jii fakir,
tM^x>-U>" hajetmend.
Negation, 9.J&\ inkyar; ^3 nefy.
Negative, a. &&\ ^u nefy-eden ; j
jjJol redd-eden; , s.^Ju t-jjp-
harfi-nefy ; , v.a. \ J, redd-et.
Neglect, s. j!j-^J dv
ikkXtsz'zlzk, JUjfc!
ihmal ; , v.a. IJUjfc! ihmal-et,
bAkmamak.
Neglectful, a.
Negligence, s.
Negligent, a.
Negociate, v.a.
ihmalji.
ihmal.
ihrn^lji.
mukyal^mE-et,
iX*wli-J * suweylEshmek ; ^SAtmak, c *5 surmek.
Negociation, s.
^ItXo muzake'rE, Ai>-L^) mubahassE.
Negro, s. ^-r-V1 "arab, C-^iU-j siyah-
\ ,
arab.
Neigh, v.n. LlXi^lj kishn^mek.
Neighbour, s. .^.^yi k6ngshu (k6m-
shu),^W jar ; j^&* mujavir.
Neighbourhood, 5. ^jLl^ry kongshu-
luk ; j\)&r jiwar ; t-L^jW* mujav^ret.
Neighbouring, a. ..^w yakzn,
^j^ yakmda - 6lA,n, ^ty
jiwarda-olAn.
Neither, p. j^j^j-^Jb hich-birissi, j(<u
jl^jnE-6-nE-6 ; , ad. *J&j VE-
nedE, <0 nE.
Nephew, s. ^x> ye^AEn, ^jlijjUj
biradEr-zadE, yjlj^^-jl^JbherashlrE-
-zadE, ^J^JijU kayn-zadE, ^jJj^^Ul
enishtE-zadE, 2rjUr>-li5>-b baj^nakh-
-zadE, &c. &c.
Neptune, s. L_^JOJ \*)yo neptun-yzldz'zz.
Nerve, s. j+~> sin^zr, <Lwac "Xssaba j
j*b *\ Xk-dAmar; L^Ob^j metanet,
d^,L^ jessaret.
Nervous, a. ,J^j^ ^orkak ; jJ^Ju^o
metanetli; ^Sjlc^Lfi^i^tj! Ak-
dAmardan - "ibaret - 61An ; *}j<b\$
(fy\^*~* lk-dAmarlara-miita"allik-
Nest, s. tyt yewa, <U ^ lanE. [6Un.
NET [205] NITROGEN
Net, 5.ji agh ; (cast) <U^-? sAchma ;
, a. yt*&*&'{^>tj\Adarassi-chzk-
mzsh ; jjt*su>-\J?j^*mAssrafi*-ch$k-
m/sh ; , v.a.(J*j]fi
kAzanmak.
Nettle, s. .yjl^A^/^ zsszrghXn- 6tu ;
, v.a.
kunmak,
-ghitmek.
Neuralgia, 5.
Neuter, a. ^LtJlJi klrishmoyon, <0
ne-erkek*ne-
ghyujuna-
dishi-61an.
Neutral, a.j
Neutrality, 5. jjj bitaraflik.
Neutralize, v.a. \*s? mahv-et.*
Never, ad.^.Jb
hich, W Xssla, tol
eb6dEn.
Nevertheless, c. &J ylnE (ghenfi), ^o4-jU ma"a-ma-fih.
New, a. ^J yen^i, X>J^sj- jedid, ^ n^v;
JJ^sr* mujedded ; ^jljtazE.
News, s. pi. j+>- khAbEr, LJJ!^hawadiss. [tXkwim, ^Jo
j>- jeridfi.
Newspaper, s. &\- ghazeta, fijS
Newsvender, s. u^U> <C^i ghazeta-
sXtan.
Next, a. ^^^V. Jndaki ; ^^Jolt^J!
Xlt-yandaki, ^^L? sbngrdld ; ,
ac?.<^C<9 sbngra, ^Joo ba"dahu, ^^J
pess ; day, ^^^^^t erte"ssi-
-gbyiin, ^fi ^alj^s ferdassi-ghyiin,
6-bir-ghyun. [klt"-et.
Nib, 5.jjjjjJ
burun ; , v.a.
Nibble, v.a. tr^(^4tjc
n- dishlarila-yawXsh-yawXsh-
zssrmak.
Nice, a.^>J Tyi, Jj^" gbyilzel,
tltli ; ^ijj/* mErAklz,
Lysr;jo^ pek-dikkAt-ediji.
Nicbe, s.XjS*> hujrE.
Nick> 5. CJ^x>- chentik, cJj^ ghedik ;
in the very of time,
tXmlm-wAktmdfl! .
Niece, s.jJ X3\jjA\jibirad
&c. See Nephew.
Niggard, s. u~+~*- khXssiss,
tXma' kyar, <*5jA? jimri.
Nigh, a.( ^t yakm, c-^j5 kXrib,
d\>Jp nezdik ; well , flrf. L^jJlijI
Xz-kXldz. [sheb.
Night, 5. As^ gheyjcr, JJ leyl, c^Jj
Nightgown, s. cAJ<kp gheyjalik.
Nightingale, 5. JJj bulbul,
"and^llb (pi.
Nightman, s.
Nightmare, s. (j*^ kyabus.
Nightshirt, s. C^Ursn^ gheyjalik.
Nile (river), s.<-$jij J^J nil-nehri.
Nimble, a. C^U- chabzk, LL)cJ tetik.
Nine, a.J^ftL d6kuz,
tiss'X <0 nuh.
Nineteen, <*"jfa^^ 6n-d6kuz.
Ninety, a. ^LJ&? doksan, ^.^--J tlss"m.
Nip, v.a. (J*~*$ kessmak.
Nippers, s.pl. ^U kzssAj. [-bXshz.
Nipple, s. <U^o memE, ^-<i>l>(iU^memE-
Nitre, s. <d>-^= ghyuhErchilE.
Nitrogen, s. ^Ls*-^! jj^c muweUidu-'l-
ghyuherchilE.
NO [206] NOTHING
No, ad.jjj ybk,j+* khayr, if la ; , p.
hich, J'&b hich-bir ; matter,
rar-yk J more, ad.
artik ; JucU-J ff-ma-ba 'd.
Nobility, s.l^-i shure'fa;
Assalet ; (jl^J^U ASslzadE-ghian.
Noble, a. c_^-f^ nejib, c-^-1 sherif,
*lj^~~'kerim ; <J^1 Asstl,
Assaletlu.
Nobleman, 5.
AsslzadE.
Nobody, p. <L/t kimsE,
hich-kimsE.
Nocturnal, a. ^j!Jco5j^V? gheyja-
-wXkti'nda-olAn,(
J-J leylT.
Nod, 5. C^W^J^jU^b bash-ila-
-edilEn-isharet ; , v.a. and n. ^bblsh - ila - isharet - et;
*b aJyijjl uyku-
da-bXshi-ghywkssuna-dushmek.
Noise, 5.(j
j sess, \^*tf sAda ;
ghywruldu, <0'U-i> sbo:mAta.
Noisy, fl. <Cti-i> shamAtfl ;
shamAtah'; ^^.aJ'U-i) shamAtajz.
Nomad, Nomade, a. <U^^= ghywch^bfi,
tJjJJ bfcde'vi.
Nominal, a. ^i& iXfzi; ^^\ issmi;
L^Lxc! i"tibarl. [nXssb-et.
Nominate, v.a. 1^^-w ta"ym-et, Ic.^*^
Nominative, 5. Ijo.^ mubt^da.
Nonchalance, s. ^JsJu5 kaydsizlik.
None, ^>. ^v& hich, ^^-^ hich-bir;
kimsE, <L-^^Jb hich-kimsE,
hich-bir-kunsE (or
Nonsense, 5. <U^- sXchma, t
bosh-lak/rdz, ^-Jb^Lx^ ma"nassiz-
-shey. [-bir-yEr.
Nook, s. *J* kywshE,^^.^ kuytu-
Noon, Noonday, Noontide, s.^XJjAijjl
wyljE-wXktz,^^ zuhr, ,^5J\y zewal-
Noose, 5. Cl)v*L! ilmik. [wlkti.
Nor, c.*J<Gj VE-nE-da, <0 HE.
North, 5. jU-ij shimal,JJ^lj yHdz'z; ,
a. JU-fc shimali; east,
p6yrAz ; west, J^^J kXra-yel.
Northerly, a. Northward, ad. *jjL
u^c^lj? yzldzza-d6ghru.
Northern, a. ,JU-^> shimali.
Norway, s.L^-jjiy n6rvejia.
Norwegian, a. ^Ls^-jjy n6rve'jiali.
Nose, 5. u^ burun, u-a3l enf.
Nosegay, 5. ^^cJC^sa^- chichek-
-demeti, <!^-jjJ^ ghyuldesstE.
Nostril, s.|j-l\.jjjy burun-de%Ai.
Not, ac?. See Grammar.
Notch, 5. cJj ghedik, C>2^ ch^ntik,
^^Jdish; , v.a. (jJvCJ.^ch^ntmek.
Note, s.xj*
JJ tezkerE, dL?jj pussla ;
i^tibar; , v.a. IL^JSJ dikkAt-et ;
down, \\3+*> zXbt-et, cX^jyjb
yazzvErmek ; of , ^+*Zsomiita-
"ayyin, J~A* mu^
beUi-bXshli; of hand, Jj
bank , <U>5l3 ka'imE.
Note-book, s. <U^sr* mejma' a.
Noted, a. fl^o meshhur.
Nothing, 5. rfj* hich, t
bir-shfey; /*t\fi "adsm, .^ J nisstT
NOTICE [207] NUTMEG
Notice, s.j+~>-
khlbsr; ^icl i"lan ;
c^jjJ dikkXt;to give , cXo^^-c*-
khAbEr-vErmek ;--
public ,
\Jk\ i"lan-et; to take , IL^JJJ
Notification, s.^>-khAber. [dikkAt-et.
Notify, v.a. CiXoj \^iff^khXberini-
-VErmek. [efkyar), jy^J tassAvvur.
Notion, s. Jc "aid, J^ fikr (pi.j&\
Notoriety, 5. &Jjd*^-S shwhret-rediyyE.
Notorious, a.ft* mut^watir, c
Notwithstanding, c. &j yine" (ghenE),
<LjU>^c ma"a-ma-fih.
Nought, 5. JLs sifr ;| c-^^^ hich-bir-
-shey; to come to , ^J^A^&J^^i
bosha - chikmak, <iUUhjl ^>&j\arkassz-ishlEmamek.
Nourish, v.a. cJv*Lj besslEmek.
Nourishment, 5. C3v4J yemek, C^>-<UJ
yeyEJek; ^-:cL5l>-clX4L-.JbesslEmek-
-khASssassz. [hikyayE.
Novel, a.
Novelist, .j^
Novelty, 5. C)u yenyilik; ^^uJtuhaf-shey.
November, s. ^^^.y^ teshrmi-sam.
Novice, s. L^S^ "XJEmi.
Now, arf. L^X*-i> shimdi, JU. hala, ^H!
el-an,j*^l! el-yevm, *^^lU!i el-
-hale"tu-hazihi ; , c. L^J^l imdi ;
<?
and then, Ui*j bA"zon, */^*J
Xj0\j\ ara-sara, &J\j\+
-sorada, UL>-1 ihyanan.
Now-a-days, ad. i_&X*-2* shindi.
Nowhere, arf. tfj^j-^jb hich-bir-yErda.
Noxious, a.^U muzzrr, jtijo* mXzar-
rXtlt. [(J^J^ burun.
Nozzle, s. ijJjA emzik, Ulc ghagha,
Nucleus, t.J^ mErkEz.
Nude, a. J^f- chipUk.
Nuisance, s. L bela. [jLb bitil.
Null, a. ^ji b6sh, J-^^>- hiikmsuz,
Numb, Numbed, a. ^&jjj! uyushuk,
^A^j^jl uyushmush.
Number, 5.-y.1* sayz, JA^ "^ded ; ,
v.n. iJ^j\ 61mak, j^j-^V bXlz^A-61;
, v.a. jUgl* saymak, Ul*tJ> ta"dad-
-et ; a great , j^ ch6k, j&kesslr,^slj
wafir. [kessret-uzerE.
Numerous, a. j^ ch6k, ^j^d^ii
Nuptial, a. ^jLoxca^J^JJuJj! evlEnma-
-du^Aununa-muta"allik ; nuptials, s.
pi. ^JjJ <UJjl evlEnma-du^rAunu,
<uJj velinuE, jj~sstir.
Nurse, 5.^gglalj^j^r.^^ khXsstaya-
-bAktjt; L5^VV ^^r^ chojuyAa-
-bXkijt, u5Jb dadi; wet -, u!j
day^, UtCL^yisut-ana ; , v.a. (J*i\j
bAkmak, lt%*%*Jk** khzdmet-et(hiz-) ;
LLX^j CJ^-*) sut-vErmek, cX^<!emzirmek; ^lijL9 saklamak.
Nursery, s.<d?j! (Jflj^r?'^ ijfiff*g*
ch6-
juklera-makhsuss-6da ;
Nurserymaid, . u^jlj dadi.
Nut, s. JJcJ ftndik ; (of a screw) yNutgall, s. c5jU mAzj. [somun.
Nutmeg, s. c^j^^l^JoJfc hbdisstan-
jevizi, \jr jevzi-bewwa.
NUTRIMENT [208] OBSTRUCT
Nutriment, s. C^X^ yemek, L^->-&~}t
yeyEJek; ^^^l^CJv*JujbbsslEniek-
-khASsassz. [-VEiir-olan.
Nutritious, u. (^ <^ kuvvet-
0.
O, int. L\ by, l> ya.
Oak, s. rfH^-c meyshE, ^^W JJL+*
Oakum, 5. ,J j2~s\ usstiipu.
Oar, s. <JJj/ kyurek.
Oath, s. Jol And, ^/u yemm; to take
an , CJv*^ \ Jj! And-ichmek, 1^^Oats, s. j?/. < JjL> yulXf. [y&mm-et.
Obdurate, a.^cs-Ju^ "inadji.
Obdurateness, s. jlic "inad.
Obedience, s. L^cW ita"at,
inkz'yad, Jli^! imtissal,
mumass^let. [munkAd, *\jram.
Obedient, a. ^ -Ja^c mutf , i)Us^
Obese, a. {jU-L-Ji shishman.
Obey, v.a. cJv^d^J dinglEmek (dinE-
mek), !c^^\t! ita^at-et,
munkad-61.
Object, s. * j>- jissm, ^J^omfer'i ;
meram, ol^o murad, J^*oiU mXksud ;
a^ mef^ulun - bih ; , v.n.
i"tirAZ-et.
Objection, s. ^J^ i"tirlz.
Obligation, 5. L^JJ^S* mejburiyyet ;
,
) b6rj ; Jj^^ tahvil, CiX-^J
temessuk.
Oblige, v.a.\^>- jebr-et, \j^r\ ijbar-et;
\ jfrS? mejbur-et ; \*j* kErEm-et,
"inayet-et, tl^Jal lutf-et.
Obliging, a,jl^Lc "inayetkyar.
Oblique, a. (Jjtc ma'il, c_j-stc mun-
harif, u^l e^Ari. [lik.
Obliqueness, Obliquity, s. CJ-b^l eprAri-
Obliterate, v.a. (^'^, bozmak, c3vil-
silmek, cX*^^ cbizmek.
Oblivion, 5. ^L-J nissyan, ^^^^feramushi. [musstAtH.
Oblong, a.^jjjl uzun ; , s. JJa^-^
Obscene, a.^jL^ piss, j^^i^U fahish,
^U^<Uj| edeba-mughayir. [shet.
Obsceneness, Obscenity, L^-SA-s9 fehA-
Obscure, a.J^J^5 kXranh'k, JJo^
muzlim; ^ljL< mughlak, , {.^
mubhem.
Obscurity, 5.(ju\j*
kXranlzk.
Obsequious, a. ^>\^c mu
Observation, s. fa nXzar ; Cnlzar-etmeklik ; Jw?^
rXssAd ; ^a
mulabaza.
Observatory, 5.<fcjU-Ju^j
rXssAd-khanE.
Observe, v.a. <J-^V b^krnak, c3vJjji
ghywzetmek, te^JfJ dikkXt-et; (jrfjo
tutmak, ^L^oUj ri"ayet-et, l^l-Jl
ittiba" - et, IJL-.^*! imtissal - et ;
LL^^i-).^^-j suweylEmek, ^J^oj^J
buyurmak.
Obstacle, 5. *JU> mani", &i~j sektE.
Obstinacy, 5. jLc "inad, C^?JjU^
mu"an^det, J^*Jtemerrud.
Obstinate, a.^*~<J\^- "inadjz, <^ix<
mu"<hmid, J^;^ mut^merrid.
Obstruct, i?.a. LLJv+~- kessmek, ^J^<^
kXpAmak, ^1*^ tzkamak, 1 A~ sedd-
-et.
OBSTRUCTION [209] OCULAR
Obstruction, s. -JLo mam",
suddE.
Obtain, v.a. i^-w^sa^ tahszl-et,
isstihsal-et, ^JJU na'il - 61, jlyiia*
miizAffEr - 61, (Jr^jj bulmak, <JK/*J!
Almak, ^J^by k6parmak.
)tuse, a.j^i ky^r, J^s*- kessmcz;
dirayetsiz, ^j^i^-1ahmak ;
^-g-:.->< munferij (fern. <L5>^-ftJw
raiinferiJE).
Obviate, v.a. (J^^^J^^J^- charEssmi-
-bulmak, ^J^J^J ^cj-lc. "ilajini-
-bulmak.
Obvious, a. (_>~i achzk,^jlx-i>l ashikyar,
"ayan.
Occasion, 5. s kErrs, JxJJ def"a ;
c^^li^ munass^bet, LjrJl iktiza,
hajet ; (^+~> sebeb, c:
y fzrsAt,
<^-i> i.*j ser-rishtE ; , v.a.
irass-et, intaj-et,
-et, c
jlci-^b ba"iss-61,
*\^~ muntij-61, ,
Occasional, a. <^So zuhuri,
i-61,
muriss-61,
Occupation, 5. c^^
. Liu ba"zan, ^ ara-szra, lil-
ikida-bir.
hghuliyykt,
^\ ish, J*A shughl (pi. JU^l
feshghal), jli kyar, 4l-J pishE ;
zXbt-^U^l issti^lb ; &-u-muhlfaza.
Occupy, v.a. ^^.^^/^j ish-VErmek,
J^J^^jl ish-bulmak, IJU-fc!
ishghal-et ; \^jxL.<< m^shghul-et ;
^4J*J? tutmak, ^^'^ (C1^ wAktint-
-tutmak, dfa&Jby&^ri} ishindan-
-Alzk6mak,^^U mani"61;
issti^Ab-et, (J*3^y tutmak, JJ
d61durmak ;1 ^Isr* zAbt - u -
1ix> vujudi-ila-ghayrm^-dukliulini-
mkn"-et; C^/*i-*jl isstEmek.
Occur, v.w. (Jr^^ 61mak, '-^j
WAkz"61, ^^ zuhur-et, c^
fz"la-gliElmek.
Occurrence, s. yZA ish, ^ shey,
wak"a (pi.
s.pl.
zuhurlt, c
Ocean, s. c^J yLb d?sh-den^izi,
* c "ummln,
\ ikyanuss,
[-b6yassz.
' ASnz'-
'j wakaz) ; s,
wuku^At, (^J\s
s klmuss,
>jJ derya.
Ochre, s. (red)
Octagon, 5. Octagonal, a. ^^AmussemmEn, J t,J5i * sekiz-
October, s.J^lgt)"*?
teshrmi-EWEl.
Ocular, a. Jkj~A&J$ ghywz-ila-
ghywrulEn ; to give proof,
demonstration, cghywz - ila - ghywsstErmek ; to have
j\ ghywz-
- ila - ghywrmek,
re'ya- 1 - "ayn - mushah^dfi-et ;
witness,&j *".} ghyuzfta-
o.
OCULIST [210] OFFER
-> shahidu-l-"ayn,
shahid.
Oculist, s. *<jb ^frjj* ghy&zju-hekim.
Odd, a. CX5 tek; c_~sf "Ajlb (Xja'ib),
c_^j^c ghflrib, uJlsr tuhlf.
Ode, s. (long) *Ju*J kXssidE, (short)
Jji ghazel.
Odious, a.ji^b*<j menfur, ^C mekruh,
&y kerih,2fjz~~o
musstekrEh.
Odorous, a.jiyjjJ kokulu, ^JLss^lj
ra'ihah*.
Odour, s. koku, fcs?\j ra'iha,
bu, u^y buy; sweet , yyjjj^
ghyuzel - k6ku, a;^ ^a^1
^ ra'iha'i-
-tayyibE, ^j^ *-^ buyi - shirin ;
bad , ^5}jU fEna-k6ku, yJ^cl
A^rAir- k6ku, *i*f* &sx?\j
ra'iha'i-
-kerihE ; in bad , c-J^i^B menkyub,
LA*^J^ ^^V-1'^' i"tibardan-dush-
mush.
Of, pr. jJ in$r, cXi niny ; (jJ dan ;
y li, lu, <U-M Ha ; ^JJ*}^^ dan-
wturu, ^j/^L^jJ dan-dolayi ; ji ez ;
.,. mm ; tc #n.
Off, ad.^JLV.*;^! usstundan, j^J^jJ^
iizErindan ; ,J^Jj^ uzlk; ^^|jj^
uzXkda, <tc\j^\ uzXyAa ; to be ,
ghitmek ; <J^1& yMmak,
sikdirmek, j^^s*- jihan-
nam-61 ; to be weU ,
hussnu-halda-61, j^ c
uyghun-61, jl,J U^-*l^ refahz-halz-61,
^JUslAyc mureffahu-'l-hal-61; to
come , ^4JLs>- chzkmak,
k6pmak ; /J^Jjl 61mak,
wakz"-61, jjjycjj} wuku"-bulmak ;
to go , cXc,= ghitmek ;
Atesh-llmak; ^J^^ 61mak,
uymak ; to take , (J-*j\A*>- chikar-
mak, (Js*jA\\skXld/rmak ; cX*"..^
kessmek,l^laj kXt"-et; i JU!AJ
tXklid-et; to pull , ^jb J kopar-
mak; ^j^^J^^I usstundan-Xlmak;
, a. U sayA, ^yjjjbil^ sagh-
tarafdaki.
Offal, s. u^lijt ^UJjL C^l CiU^haywAnmg-et-sayilmayAn-taraflarz.
Offence, 5. L^^^-l-Jf kAbahat, <i^s^
junha, j5j- jurm, ,.-^?such ; Jj^^T
tejavuz ; to give , \^<j&*!>-
ghyuJEndirmek ; to take , l^^&-j
ghyuJEnmek.
Offend, v.a. cJ^,J^^= ghyuJEndir-
mek; , v.n. tc^j^Li' kXbahat-et;
^^ such-et;. Uli^ ghyunah-et ;
against, ^L^-O^>^jlx^j mughayir-
-har^kEt-et.
Offender, s. y^y* suchlu,
kXbahatb', /*/^ mujrim,
junha-sahibi; old ,
CL^p L5Cl esski-kurt.
Offensive, a. <0^ kerlh, JJ bed;
cj^J^lsr tejavuzi; and defensive,
jJoljJjL^yWr tejavuzi-vE-tedafu"z.
Offer, 5. < flJ^J' teklif; ^^j vErish;
, v.n. cX*4Jj^-i ghywrunmek,
b^ zuhur-et; , v.a.
VErmek; l^jJ^f teklif- et;
"arz-et ; violence, (J
z6rlamak; to one's feelings,
OFF-HAND [211] ON
_ j'i
tekllf-et.
OfF-hand, a. j~LcJj pek-teklifsiz ;
~i\z "arsz'z ; C^U- chab/k ; , 5.
sa^-tarafi.
Office, s. JJ kalEm ; *kj! 6da ; *jU
a ; L^*v<Jc^ khzdmet (hiz-),
iU me'muriyyet, (^^J ish.
Officer, s. j zabit ; j^oo memur.
Official, a. ,**^j ressmi ; ly, ad. U~^j
Offing, 5.(j>\ enghin. [ressman.
Oft, Often, Oftentimes, Ofttimes, ad.
chok, ^\}^ ch6k - kirrE,
JJj^>- ch6k-def"a, */4^ niJE-
>T^* klch-kfirfE; ^J.*^ szk,
< ^
(J^fffJ^ szk-szk, |j^ keraran, V>^meraran.
Ogle, v.a. JH*S'J ^ */VyK*^Uc"ishvE-
kyaranE-y^n-bXkmak.
Ogre, s.j^^^j^o mErdumkhar.
Oh ! int. *1 ah, c5\j vay, i\jwah.
Oil, 5. \j yagh, ^j rughXn ; , v.a.
b ya^Alamak, l(
.rJj>jJ tedhm-et.
Ointment, s.
Old, a.
4>
esski, v
esskimish, <)
kXdim ;
(person) te*-y k6ja, j^>- ikhtiyar,
!**,o miissinn, ^JujJLj sal-didf,
al-khurdE; man, ^-J
plr,lA-i> sheykh, j^> ikhtiyar ;
woman, <*$J&ter koja-klri, ^-J
j pirE-zen, j^js.fi
"ajuz ; Testa-
ment, tevrlt, J^
-''^^; of ,
esskidan, /^.^jl ez-kAdim, AjJkSl!^^*
min-el-kAdlm, J"^^^ "an-Xsslin,
fi-'l-Xssl, ^jJJAJjl ittEdon-
jj.JJ^JLol esskidan-beri.
Oldfashioned, a. *J^b ^tcj ^~>\ esski-
-zeman-tarzi.
Oleander, 5. *i zakkum.
Olive, 5.(jyjj zeytun (zeytin) ; tree,
Ji ; oil,
Omelet, s. &*k*s kayghana.
Omen, 5. Jli fXl.
Ominous, a. ^Jo^cy Jli fXl
^^j^sX menhuss.
Omission, s. j^s kussur ; j+e& tXkstr ;
u >\ Xtlayzsh ; cJ/ terk.
Omit, v.a. ^J.^j\ Xtlamak, (J+*\j*brak-
mak, ijJy terk-et, l^laJ^J^ sarfz-
nXzar-et; an opportunity, \
kussur-et,
-kXchzrmak.
Omnibus, s.
["arabassi.
- charshi-
Omnipotence, Omnipotency, 5. Cl
j^l J^ kudret-"ale.-'l-itlAk.
Omnipotent, 0.^^J kXdlr.
Omnipresent, a.Sji^CjjJulx* mekyan-
dan-munezzeh.
Omniscience, 5. ^jilo^Ac "ilmi-mutlXk.
Omniscient, a. A.\ a"lEm, >Jx "alim,
** 'allam.
On, pr. & E, a; 2rJ O!E, da ;<
usstuna, usstunda ;
uzErina, XJjjj\ uzErinda ; j)bfir ;
"ala ; , ad. ^\ ilEri ; ^1usstE, yJCL^j! usstdfi; <L1J yinE
ONCE [212] OPIATE
j bir -duziyE,
mutemadiyan ; foot, ad.
s
jjljb yayan, L->tc mashiyan ; , a.
Lj piyadE ; high, AlLjZjf yiik-
^ yuksekda ;
ghyhghv, Xj* ghywkdE, dfi-'ss-semavati ; horseback,
At-ila ; j\ AtK, j\j~s suwar,
suwari ; purpose, ^y^s^ makh-* +
suss, 1 JuaS kAssdan, !*X4*c "mdan ;
that day, ^/Jjl 61-ghyun, ^jijij^ y^vmi-mezkyur ; to put ,
CJvK ghimek; cXjJ^= ghidir-
mek; to go , i^cS^\A il^ri-
ghitmek ; ^^^ olmak, cX*^se
ghechmek ; CX*L ghiyilmek ; to
come , CX*K ghElmek,
mek.
Once, ad.xj*-) bir-kErrE, ^L^J bir-
def"a, j*~j> bir-sefEr; c^JfJ bir-
-wXkzt, (J^jj* bir-z^mAn, ,.r<^j
ti^UjiJ 1 wAktan - min - el -evkAt ;
more, IfcJ^ bir-daha.
One, a.J bir; LlX> yek ; Jc^l ^h^d,
4X>-ljwahid (fern. c^Jk^l ihda) ; ,
pr. /* \ XdAm, ,^-^=>kishi ; some
, u^J biri, ^ J^J birissi, /*J\
XdAm ; no ,<L~/* kimsE ; every
, yjb hsr-kess ; any
biri,^2~>.j*
birissi, /*
kimsE ; 's-self, <-(X- kendi.
One-eyed, . && yekcheshm. [insAf.
Onesidedness, s. uJUsy! /*
Onion, 5. ^l^tf so^AAn, J*aJ bAssl.
Only, af?.J$3b yllm^iz, law fkAt,
silt, yjL sadE, ^U safi,
mujerred. [kitlbz.
Onomasticon, g. ^*W C^UJ lughAt-
Onset, 5. ^^ hujum.
Onslaught, 5. ^^ hiijum.
Onward, ad. ^W il^ri. [-tlshi.
Onyx, "s, (^^ ^W^-5 suleymlni-
Ooze, v.n.(J^jy szzmak, \ ^^J neshv-et
(or!c-U neshf-et), 1
\Jo\sutakltur-et.
Opal, .
(fs*A^\ l*#' ^aynu-'sh-shemss.
Opaque, a. ^^ dunuk, C_P>;
A^ kessif.
Open, a.<J^-\ achfk, jb biz, x,>l A .<^->
kyushadE, ~&* meftuh ; , v.a.
, \ fJ.s feth-et (fet-h);
, v.n. ^*>- chzlmak.
Opening, a. J^ "< musshil ; , 5.
^^^lii^-l achzklzk, (jb\j\ aralzk, ^-J
kApz ; L^-^s fzrsAt ; ^U^*-!achma ;
<ui>-l achzlnifl! ;JL; feth (t-h), jll^
kyushad.
Openly, ad. ^>-\ ^chzk, '^^^^^^^<? <*
^chzkdan-^chzp'^a, \j%>- jehran, IjLc
"ayanan, ^lLi>! Ashzkyar.
,Opera, 5. \j ^ 6pEnz. [durbmT.
Opera-glass, 5. ^*+3jj\
\Jj\ op^ra-
Operate, v.n. LL)-/iljJ ishlsmek, ytA
i^Lbcjj* ish-ghywrmek; LJ 0* te'sir-et;
^ "AniEl-VErmek ; t^ifl
Ophthalmia, 5. J^ remed.
Opiate, 5.^ic y
mak-zchm-bir-"ilAJ .
OPINE [213] ORIENTAL
Opine, v.n. \ ^a zthm-et.
Opinion, s.cjfy rfc'y, ^ zann, (^/-uJ
kiyiiss, J
\f* fetwa.
Opinionated,
Opium, 5.
kAvl, -j SMZ r (legal)
inadji.
Afyun. [mukhAlif.
Opponent, s. *as>- khAssm, liJOKir*
Opportune, a. ^iy*Jo^*UJ tAniAm-
-wAktinda-dlAn, ^i^-iL^omunasse'-
betli.
Opportuneness, s. <j]juJj\ *JcJJ>j /%UJ
tAmAm-wAktmda-61maklik.
Opportunity, s. \**oj* fzrsAt, L^-OJ
wXkt, c^A.Mo>l^<i munass^bet.
-ljljj karshz'-durmak,
mukhalefet-et, !c
t - et ; Ckarshz - ghywndErmek,
Opposite, a. ,<-^j^ karshz, Jj\^> mu-
klbil, <^l^o muwajih.
Opposition, s. e^-^ljsr* mukhalefet,
e^x)U* mumana"t.
Oppress, w.a. cL^<Jji-^JcJl.*tf szkmdz-
-VErmek ; ^iJu^ szkmak, \^ zulm-
-et, l^Juo t"ddi-et.
Oppressor, #. Jvb zalim.
Opprobrium, 5. c--^*c"ayp'
Optician, 5. ^c^ jj^ ghywzlukji.
Option, 5.jUi^-1 ikhtiyar.
Opulence, s. <-^/ sfervet, ^UL saman,
Ll3-Ii-^3j zEnghinlik. [temevvil.
Opulent, a.{j^j zEnghin, J^^o mu-
Oracle, s. C* mekhen (k-h) 1^
Oral, a. ^j*^l A^zdan, ^JfttiAshifahi;
&
ly, arf. UU-> shifahan.
Orange, s. JUjj^J p6rtakAl ; (SevUle)
^y turunj.
Orangoutang, s. ^y*+<< maymun.
Oration, s. ^jbj nutk.
Orator, s. /%K -^ mlri-kfelam. [y61.
Orbit, 5. fciJil felek ; iylJ da'irE ; J^>
Orchard, 5. ,c^ ^^ meyvE-bA^Ai.
Orchestra, s. ^Lrs^ilU^ chAlghfjzler.
Ordain, v.a. \^r !JJ tErtlb-et, \++&J
tanzlm - et ; \**\ emr - et ; \\_ -*'*
nAssb-et.
Order, s. /*Ua3 nizlm, /U;Jl intizSm ;
w_^.Jy tErtib, Xj0sira ;
S4\j\ iradjs, L-jJ tenbih,
siparish ; L- P-'M^ smf, \j~^*- jinss ;
c^Ju^ t?)rTkAt; ^lU nishAn ; ,
v.a.ij..^...^ tertlb-et, \+*n' t^nz?m-
-et;. ^ emr-et, \XJ\j\ iradfi-et,
!<U,oJ tenbih-et; \(jy\+~> siparish-et,
issmarlamak ; to , a.
issmarlama.
Ordinar)', a. .^-^ baya^^z, <-jl& "adi.
Ordnance, 5. L >^t6p, ^^> (hAvAn).
Ore, s. ^;J^^ ma"dEn, jls filizz, J*f?
jevhEr.
Organ, s. L^J! alet; (^y^^ Erghanon.
Organization, s. c^-Jy tertib, ^jfcJ
tnzzm.
Organize, v.a. tu.^.Jy tertib-et, ^*-ia^
tanzfm-et, ^^*-iJ tensik-et, k~i*j,a
(J^c^iszrassma-k6mak.
Orgie, 5. CL^Lc j ^A^^ "zsh-u-'f
ishret.
Oriental, a. -2* shark?.
ORIENTALIST [214] OUT
Orientalist, s. U-ll ^j^ &M elsinE-
sharkiyyE-ashina.
Orifice, s. ci^b delik, ji\ tyhz, j/
ghywz, jji fEm, ^IfcJ dihan,
surakh.
Origin, s. JJ assl, iJwc mebde', Hmenshe', jjilj bAsh, ^w
langhij, J/4J temel, Jji EWE!, \JCjl
ibtida, *J^ bed'.
Original, a. rJu*l Assli ; L 5W" tuhaf,
^-r"^^ "ajib ( aja ib), t-^J^pC
ghrlb; ,Jc) deli; , 5. JJlssl;
ljluJlas? tuhaf-XdAm, ^J deli.
Originate, v.a. <jA&r>- chzkmak, \je
zuhur-et, \c^iU nesb'et-et; ,
v.a. -<\>~ chzkarmak,
dushunmek, letajl ibda"-et.
Ornament, s. ^^J ziuet, c-^J zib,
L>J ziba, ^/^bjj zibayish ; , v.a.
lEndirmek, ^J^jUjJ ddnatmak ;
one's self, C)/*J^ bezEnmek.
Orphan, s. * yetim, J*-ijlwksuz.
Orthography, 5. ^^ imla.
Oscillate, v.a. J^Jl^ sXllanmak.
Oscillation, s. <UJL0 sXllanma.
Ostensible, a.<_^&U0 zahirT, ^^ "al^ni.
Ostentation, 5.ij^f** ghywsstErish.
Ostler, 5. (j~**~i se'iss.
Ostrich, 5. .^ibJijJ d^vE-kushu,^x-i>
^x) shutur-murgh. [akhar,yL sa'ir.
Other, a. <UlJ bXshka, jCo dighEr, ^>!
Otherwise, ao7
. ^JAAlJ bAshka-(turlu) ;
, c. J*r>-b yakhud ; XjJ/J
dighsr.
Otter, s.i~$jy4+*t40
su-samuru.
Otto of roses, s. ^l) J^ ghyul-ya^Az.
Ottoman, a.^L)Ui^ "6ssmanK. ["aliyyE.
Ottoman Empire, 5. <uLe ci^ljJ devleti-
Ought, v. aux. See Grammar.
Ounce, s. (troy) j^^C)!*^)^ 6n-
-dirhEmlik-tartz ; (avoirdupois) jC*j
^^tuJl^Oj^fls? sekiz - buchuk-
-dirhEmlik-tartz ; (animal) u^^r^^J
bir-nev"-kAplAn.
Our, a.pro.j* miz,J^J imiz; /O bizim.
Ours, ^pro. ^ bizim ; ^~*)j bizimki,
^LCe^ bizimkilar.
Ourself, s. j*i& kendimiz.
Ourselves, s. pl.^*>& kendimiz.
Oust, v.a. (J*j\su>* chekarmak.
Out, ad.>gj\>* kharij, i^lL tXshra,
L^illJ? dzsharz; <iUt_^liLJ? dzsharz'ya;
dzsharda ; , a. ujllJ?
dzsharz'-chzkimsh ; \jL4Jy**
swnmush, ^ilai^smunt^fi ; ^^
bitmish, ^i^i^J dukEnmish, .^sSi^e
munkXzz'i ^joj^^o munkarz'z, -kiu<>
munkXtz"; of,pr.^4 dan; -rj\^^
dan-kharij ;--
, a. l~* siz, ib bila,
^j>bT, u na; of hand, ^<A!!
Eldan-chzkmzsh ; to put
mak ;-- humour, ^t^^ darghm;
--place,j~) wlkitsiz,J ijM-sU^
munass^betsiz, J^b na-be-mahdll;
^Jji^j b6shda ; JjiJ*,*ma"zul ;
-
pocket, ^jj> z^rarli, \J^&\jj* zrar-
etmish, \J^&\ u^oU *ju (pra)-
-(kayb)-etmish ;--
sight, c-^-jU
OUTBREAK [215] OUTWARD
gha'ib, uyUxi mefkud,
ghywrunmiyor, j^^^j^=> ghywzik-
miyor; tune, \j^^j^.^^
ahEnghi-b6zulmush.
Outbreak, s. ^U^fi "essyan ;j^a zuhur.
Outcast, s. te*~*=sjj&*
mAtrud-
-kimessnE.
Outcry, s. ^ J^ velvet, ^^ fEryad.
Outdo, v.a. dJv4-s?3JkjUjl? yXpmakda-V V " J
-gechmek.
Outer, a. i^L-t dsh, iffjfe- khariji.
Outfit, 5.if\j-j&. kharjz-rah ; *JI 'i takzm.
Outflank, v.a. ClXx4-i>t) ^u>- L&
CXi^t^pCjli^ kendi-jenAbi-dush-
mEnin-jenAbinden-gechmek.
Outgoing, s.-r-y^- kharj, u-^*^^
mAss-
raf ; g)j>- khuruj, ^iS->- chekzsh.
itguard, s. Jyjyf^j^LI il^riki-kAra-
kol, ^^Vy nubetji.
Outhouse, . iUjJo^? sundurma.
Outlandish, a,J~JUJlj yakzshzkszz.
Outlaw, ^.jljU^s fErmAnH, .^^ "ASSZ,
U3^J)UJcJ kAth'-halal-6lAn.
Outlay, s. cJ^-^c mlssraf; , v.a.
\L-Jj0sarf-et.
Outlet, s.-Try^ makhrej,
chikajak -ysr, ^-J klpi ; LL
nefesslik.
Outline, s. >oj ^i^lu^jijy kuru-
-chizilmish - ressim, Jfl^a?tXssUk ;
J^-i> shekil, >csr bichim.
Outlive, v.a. *LjJf^ru^j jjJj\^-jAJLlj
^cl-ll> bAshkassi - wldukdan -sbngra-
-bilE - yashamak, L_^^ LLXl-i>^j <Ullj
bXshka-bir-
-shey'inp'- ESSEH - bils - kXlmadikdan-
Outlook, 5. CJ;lla3 nXzaret ; laA-J tey-
akkuz ; on the , JuJto mukayyed.
Outlying, a. ^S^**>>"A^ kharijda-6lAn,
!2^M)Jf^j1uzXk-dushEn.
Out - manoeuvre, v.a.
-gelmek.
Outnumber, v.a.
-ziyadE- 61, j\ j^s\^c mutejaviz 61,
CXijs^ ghechmek. p4ssi.
Outport, s. ^^CUyJ? tAshra-isske-
Outpost, s. Jyy ^=>*)j\ ileriki-
-kArakol.
Outrageous, a. ^g&% tXshkzn, y>~\3
fahish ; c^}.^ kizghin, i*r-*~j\^
darghm.
Outreach, v.a. ^iJ^jJ! Xldatmak.*
Outright, ad. ^^U^ bitun-bitun, Ll^
Outset, s. tjcj! ibtida. [kyulliyyan.
Outside, s. Ji^s dzsh, u^llJ? dhhari,
^lt tAshra, rfe' tharij, ^^blrun ; , a. ^^-jl^ khariji ; at
the, <LJj\<Ljy 61sa-61sa, e^/^3
nihayet; price, ^ty <*-^V
nihayet- pXhAssz.
Outskirt, s. L^Jc^llJa dzsharz-yErt.
Outspoken, a. y^^- U^-CjJe d6^^ru-
-soweyler. ["inad-et.
Outstand, v.a. 1 j \j\ inkyar-et, \ jl^c
Outstanding, a. <
j^^^Jji <b*J JyJb
(july L-^ila^o henuz-tessviyyE-61un-
mayub-mltlub-bulunan.
Outward, a. ,cf-j^ khariji.
OUTWARDS [216] OVERLOOK
Outwards, ad.u^j&jl
<U c^llJs dzsharz'ya-
Outweigh, v.a. LL)v*^.Ju>j bAsskm-
-gliElmek ; j\ c-Jlc- ghalib-61.
Outwit, v.a. ^^j1u\l!<dj]<L-u*jJ dessissE-
ila-Aldatmak.
Outwork, s.e^UlC^uJ^l
kalE-kharijinda-olan-isstihkyaraat.
Oval, a. ,c*2-J beyzi ; ,
Oven,
Over, a.
bitmish,
*Lii fAzla,
usstuna,
ma-fevkzna,
balassma,
firm. [kAt"z-nakess.
ghechmish, (j^^,
Uj tAmAm-61mush ;
Mda; , ad.
usstunda,
ma-fevkmda ;
balassmda ;
dan-ziyadE,
avz ; cJj^lj
tXsharak ; , pr.
d^vril^rek ;V
dan,
usstundan,
above,
dan-ma"ada,
against, ^-i
karshzssma,
to run , v.n.
v.a.
uz^rindan ; and
dan-fXzla, IjkrtcuJ
dan-bXshka ;
a-karshz, <U-*-,-2^lj
karshzssmda ;
tAshmak;
usstun-
dan-ghechup-chin6mek ;to fall
,
CXfcAjJc>jJjjijti devrilup-dushmek ;
to go , to pass , (^L*dS? gb^ch-
mek ; to give , cJ./*^J^ waz-
-gb^chmek, faj*3\4 brakmak; cX*L~^
kessilmek ; VyJ devr-et, 1 *JuJ' tesslim-
-et; all , C-^A hep, j^^XJ bitun,
J-^j tekmil, ^Ij^Juib bXshdan-
-bAsha ; again, (j^J^l yen^z'dan,
jy - tekrar,
-blshdan ; all is , ^^2J bitmish,
i-5Ja; bitdi ; ^JUoJ-jJ ishi-bitmish ;
ish - ishdan -
ghllib-61; ing,
mutahakkim.
den^/za,
-ghechmish.
Overbear, v.a.
a. JU; zalim,
Overboard, ad.
den^izda.
Overburden, v.a.
CJvdiJ tahammulinden-ziyadE-yuk-
yuklEtmek. [nzk, ^_j^-*siinbuli.
Overcast, a.^^ bulutlu,
Overcharge, v.a. ^il
ziyadE-bAha-suweylEmek-vE-Almak.
Overcome, v.a. ^!c-Jlc ghalib-61,
yenmek, tuJ! Alt-et, (J^>)jfb6zmak.
Overdue, a. jj^^^-W^j vwa"dEssi-
-gechmish.
Overflow, 5. J--J seyl (sel), ^l^tughyan ; ,
v.n. JU$>li? tashmak ;
, v.a. fJ^*0\JbAssmak.
Overgrown, 5. ^&j4i^ pek-biyu-
mish, ^^.JjyCJj pek-b6ylanm/sh ;
^,^^^1^ kAplanmzsh, j^/^i^jlfertul-
mush.
Overhang, v.n.(J*J>j\<* sarkmak, (J.*La\
Issilmak ; j\jd\j*hawaleli-61.
Overhaul, v.a. JLoLl^J y6klamak;
CXCJJ yetishmek, (J*3Jbtutmak.
Overhear, v.a. C)via--2a\ ishitmek, 1 c
isstima"-et.
Overjoyed, a.
mish.
Overlook, v.a.
pek-SEvin-
bAkmak,
OVERLOOKER [217] PACKAGE
nazir-61,
"Afv-et.
aJ n.\zarkt-et
l Aldatmak.
isskyat-et,
Overlooker, s. J&\J nazir, ^sCLJb bAkzjz.
Overpower, v. a.j\ u^ilc ghalib-61, CXwo
yenmek ; ^**-
msstaghrak-et.
Overreach, v.a.^j
Overrule, v.a. ta^i
jerh-et.
Overseer, s.^lslj nazr, y.-
Oversight, 5.^j
^> sehv.
Overspread, v.a.
Overtake, v.a.
^i-ij^j! ulashmak,
Overthrow, s.
mudir.
(yanish),
kXplamak.
urtmek,
^-> yetishmek,
Ji4JJotutmak.
inhizam ; <-->^>-
kharab, flj^ inhidam; , v.a.
(j^jj* bozmak, ^^s^j^e miinhe-
zim-kllmak ; (j*& yikmak, !,*JkJ&
hedm-et.
?ture, 5. c-d-IC teklif ;
Overturn, v.a. cX^j^J devirmek ; ,
v.n. C-Ui>j^J devrilmek.
Overwhelm, v.a. \j*Z~~< miisstaghrk-
-et, (JU
Overwork, v.a. ^thmmulinden-ziyadE-chAlzshdzrmak.
Owe, v.a. *\ ^Ls^J b6rjlu-61, j\^J>-j
borju-ol, j^i;O dfeyni-61,
medyun-61.
f,ad. ^j^o mbbni,
munass^betHa, rt-L-.-^.-o
(.j&'+++~asebebindan. [bu^Au-kushu.
Owl, s. (jpUlj baykush,
Own, j9ro. a. L^JC. kendi ; , pro. s.
my , ^l.rn^Jai kendimin^rki,
thy , ir^Jo kendin^in^rki, his,
her, its , ^.CrujJa^n kendinin^ki,
&c. : see Grammar; , v.a. jlcJJUj
malik-61, jlu-^o-U sahib-61 ; ^1ikrar-et, luJj^fil
i^tirlf-et.
Owner, s. c-^^-L? sahib, CJJU> malik.
Ownership, s. LLXLr>-U> sahiblik.
Ox, S.JIMO sighir,jjZj\ ukyuz.
Oyster, s. dUJjaJ isstridiys.
P.
Pace, s. ^J.Ju^D ghidish, (j^.J^. ywru-
yush ; <UJ\^ yuruniE, *j j] Xdz'm,
Pacific, a.^j^j^jy-*^
sulh-SEver-dlan ;
(Ocean), 5. ^y-.k*^^? bahrz-
-muhzt-gharbi.
Pacification, 5. ^* sulh, tlsll^^o mussa-
laha, (J^jj^iJ^j^ bXrz'sh-ghywrush,
J^>b bXn'shik ; ^jjbS t^sskm.
Pacify, v.a. ^.^-^^J tesskm - et,
^4JU^xiJ yemushXtmak.
Pack, 5. C33<^ denk ; ^^J bog'faha;
<txoJ desstE ; *3li? takzm ; , v.a.
iL-a-.ri-o! isstif-et ; , v.n.
isstif-ol ; away, *i_ -M =
kXldm'p-isstif-et ; off, C.
ghitmek ; up,
^J^i' devshirup - sXndz^Aa - komak,
\&s-j) bo^cha-et.
Package, 5. <^F^ bo^Acha,
sXndik, ^
PACKET [218] PALSY
Packet, s.<Uf..j uflk-l%Acha,
iXcl kyaghid, c-^k top ; , packet-
boat, ^~+A=> ^^*J yolju-ghemissi;
.g~+A&iJ)\j)tjssC tahrirat-ghkmissi.
Packhorse, s. cj^-^jlj*+*> skmEr-
-(beghiri), ^Jl^^-CJj^ yuk-haywAni.
Packneedle, Packing-needle, s. J^jJ^>-
Packsaddle, s.j*tsemEr. [chuwAldz'z.
Packthread, s. A-sr5
sijim.
Pad, s. .> Xa:CJ:s kiichuk-y^ssdzk,
pAmuk (pAmbuk) ;
(beghir) ; , v.a. ^;J^k doldur-
mak ; foot >j^^ kherszz.
Paddle, s. tjj^ kyurek ; cJ
, v.n. cJviS^^.^ kyurek-chek-
mek ; box, jL/J .1J dawlumbAz.
Padlock, s. c^jJ<U^ Assma-kilidi.
Pagan, s. u^^CJ put-perfesst.
Page, 5. te^* sabifE, J^> yuz ;
^J^U^^I ich -o^AlAnz, \^^^f^
Pail, 5.<Uy> ko^Aa. [ich-ApAASsf.
Pain, 5.(j>-\ Xji, u^ X^Arz,
vfeja",|J\
elem, ^ r^nJ
rfenjish ; v.w.^J/i.,.,5^1 ajimok, (JK*^-
; v.a. ^^2*-i Ajftmak ;
Painful, a. jy^ Ajiyor, .^- Xjzr, >
bllm ; jJ^d^ ^e murissi-kEdEr.
Pains, s.^jt~
sa"i ; 4x*Jj^l iiZEnmE; to
take , ClX*JJ^l uzimniek.
Paint, s.l)^J b6ya ; (for the face)
^fijjA duzghyun ; (for the eyebrows)
(J^j rXsstzk ; , v.a. (J*\]j-
boyamak ; , v.n. (as artists)
Painter, 5.
(artist) /
Painting, s.
Pair, s. L^
lu,-^ ressim-ypmak ; (as ladies)
5jji^J.J duzghyun-kullAnmak.
(house) ^J^SJ nXkkAsh ;
o^resssam.
j^y b6yab'-r^ssim.
>- chift ; , v.n. j\^^&-chift-61
; , v.a.(j.4\jJ^J*\
eshini-
-bulmak ; (j^ J^A>- L^-^a^- chift-
Palace, s. L^-> saray. [-chift-komak.
Palate, s. cUj dimagh.
Pale, a. (colour) J>-1 ^chz*k ; (face)
<-^j^ sarz ; , s. .J^- havli,&ji\
J
da'irE ; (^<^ parmak, <^,sT takhta ;
to turn , LLUL-= u^^ +> <-$*
ben^zi-bem-beyAz-kessilmek, *-^J-^-J
^J^Ullj ben^zi-kXlmemak.
Paling, Palings, s.X^tzst?
takhta-
-pErdE. [parmakl/k.
Palissade, s.ft*\j*> sharampo; JW^J
Palliate, v.a. \^ksC takhflf-et;
rEnk-vErraek. [h'ghz.
Pallor, s. ,U> b&ngzin-sAn-
Palm, s. (tree) ^y^ ^ khurma-
-A^AJZ; (of the hand)
M-ayassz ; (measure) Xj~a
to palm off, cX<jj~s surmek,
sXtmak.
Palpable, a.^fete zahir,j^Li>l ashikyar.
Palpitate, r.w. ^j^^ ^^ ^y nXbz-
-ghibi-wurmak, ^J^Jl&iU- chXlkAn-
mak, (J^l^ dynamak. [khXfakln.
Palpitation of the heart, s. ^ \JLars-
Palsy (paralysis), s. ^j&e*
felij-
-"illeti, ^^jjb ^V.^ blr-yani-
-tutulmassz, j c^^ ijinni-
PALTRY [219] PARAPHRASE
-charpmassz ; palsied, a. ~ ^JJ
men1
uj ; ijLitijbtutulm ush, ^LjjjU-
charpzlmzsh. [sAchma, ^^J b6sh.
Paltry, a. ^+\~+so misskin ; <!U>
Pampas, s. pi. iJ^J
america-jenubi-kzrlen.
Pamper, v.a. ^^\ Jj*
iJ^JuJl lis naz-ve - na"imE - muss-
taghrak-edup-fEna-A/zshdz'rmak.
Pamphlet, 5. aJL^ rissalE, *j>- jiiz'.
Pan, 5. jU^- chanak, vUt\^ V W *
^Tji ghyup'A^ch ; of a gurtlock,
^.ijlj ^Ujb^ chakmak-(tAwssz) ;
knee ,^ft^5ji*3 diz-kApA^'.
Panacea, 5. (Jb* Jkz "ilaj-mutllk.
Pancake, s.<uSj^i ghyuzlEmE.
Pandemonium, 5.^J^L-Sj *-*'* mejma-
i-&heyatm.
Pander, s.CJjjJJ peze"wEnk ; , v.n.
IcJl&jjj pez^wenklik-^t.
Pane of glass, s. /*U^ j^m.
Panegyric, s. <t^Jc5 mfediha.
Panegyrize, v.a. 1-wVo medh-et.
Pang, s.->~j veja", <^jJ
dsrd.
ansz'zz'n-musstevli-61an-khavf-umuml.
Pannier, 5. <W^ kyufE. [rfcssm.
Panorama, s.+~>j j^****)
vwuss"atli-
Pant, v.n. J^c^.^C^J pek-s61umk.
Pantaloons, s. ^laiU panta!6n.
Panther, s. (^j^ parss.
Pantile, 5.<r*\J
kir^mid.
Pantomime, s. jy^ ^jl^sr^ 9y^J
.yyj! bir-nev* 'i-mXsskharahk-teatro-
Pantry, s. jL (kilBr). [oyunu.
Pap, s. &> lApa ;<U^c memE.
Papa, . bb bXbA, jJJ pedsr.
Papacy, s.^y^^V, \*)J r6ma-papali^i.
Papal, a. ^W-o Ai-sblj Uj^ r6ma-
papassina-muta"allik.
Paper, 5. *XcK kya^Azd, (j^^ k^rtAss ;
tijs. ghazfeta ; papers, 5. pi. ^j^evrlk.
AJuJ\* *Xcl ky&ghid-
katolik. [fabrikassi.
missal, J^^J temsil.
< ^-V?'1
? kXt'V-mukyafi.
i firdfevss, '^~+>~
[a^Ufzkra.
bend, <d^^- jumls,
ikhtilAfi-
Paper-mill, s.
Papist, s. tj
Parable, 5.
Parabola, s.,
Paradise, s.
jennet.
Paragraph,
Parallax, s.
-mAnzar.
Parallel, a. L^J^ muwazi ; (similar)
JttJ nXztr ; to each other,
U?jV^U<mut^wazi ; , 5.
u^l^Jadi-
khAtt/-muwazi ; (similar thing) ^^JnAzzrE. [waziyu-'l-AdlA"".
Parallelogram,
Paralysis, 5.
bir-tarafm^-tutul-
^ ijinni-
felij-"iUeti.
mut6-
masse,
-charpmassz.
Paralytic, a.
Paralyze, v.a. \
den-mahrum-^t.
Paramour, s. ,j\j zanT,
Parapet, 5. **** sipEr.
Paraphernalia, s. pi.
JjlL takzm, U^t^tc
Paraphrase, s. -. -<ij shErh
mfefluj ; stroke,
P5^^" n r^Et-
[para).
alat-fedawat.
PARASITE [220] PART
Parasite, s. ^.<)wjl kyasse"-liss.
Parasol, s. t~~**J* shemsiyyE.
Parboil, v.a. <J*<L$>U>-
-bwchwk-hAshlamak.
Parcel, s. 4-f-^ \>bgkcha,
Ajlb takz'm; jjj-Jsuru.
Parch, v.a. ^oj^s kawurmak ; ^sussAtmak; ^*J^i' kurutmak ; ,
v.n. ^*l^lj kawrulmak ; (J*<\<0j<0
sussAmak; (j>*}j
kurumak.
Parchment, 5.&J*ji
tirshE.
Pard, 5. (jLS kAplAn.
Pardon, s. ylt "afv ; , v.a. \
j&
"afv-et, ^lsT bakhsh-et,
Pare, v.a. **n
kXbu^Aunu-soymak ; LL/i,= kfess-
mek, ($**f kbkmak, ^jU^JjJ yont-
mak; ^^J^ klzzmak.
Parent, s. b\j bXbA,j>J pedsr; U^ na,
<^3 ninE, *jJl^ validE; both parents,
^Jkl^ valideyn. [madEranE.
Parental, a.<Ot^*X> pedfiranE ; ^Ij^Uj
Parenthesis, 5.<U?^x*xj
mu"t6riz.
Pariah, ^. iSyk< ^^^.^ JOJ& hmd-
-messkin-mAtrudi.
Paring, 5.j^JJ
kAbuk ;^5JCw-,= kes-
sinti; u^JUJfjJ
kbkintt.
Paris (town of), 5.<-^*^-^ C^V^i paris-
Parish, 5. ^isr mhllE. [-shehiri.
Parity, s. itft-^liL* mushab^het. [cha.
Park, 5.
Parley, s. <ullLc milkyal^niE.
Parliament, s. ^~Lsr c^>
meb"ussam-millet-mejlissi.
Parliamentary, a. j;
millet-mejlissina-muta"lik.
Parlour, 5.^-jdj^l^ji^lwj
selamh'k-
Parole, s. djj\J parMa. [-6dasse.
Parricide, s. ^^^ J^J ^^W ^^<^~- kendi-bAbAssini-kAtl-etmish-
-khabiss ; CLU^jl JiS ^VV ^<^
mek-junhassi.
Parrot, s. ^\*+* pXpA^Aln, IxJ bebgha,
or beb^gha, ^^ tut?.
Parry, v.a.1^3
J def"-et.
Parsee, 5.^ ghebr.
Parsimonious, a.jj-*-*
^- khassiss,
j\iic*t tAiW'kyar, ^-i-< misskin.
Parsimoniousness,Parsimony, 5. Jpjlx*^!?
tAma"kyarlik.
Parsley, s. ^yjoto maydan6ss.
Parsnip, *. ^^jU^-o yabAn-hawuju.
Parson, s.c^V.V, PAPASS -
Part, 5. *^;V, P^rcha, ^b y<hi, p~3
kessm, -^5f juz', <Uar>- hisssE, la*-j
k?sst, u^b pay ; c.^.s.'*2-' tXssahhub ;
taraf, L-^J^ janib ; ^y-; L^-A^C^^- khzdmet,
wajibe'i-zimmet ; parts,
. pi. J zekya, *>!*>-! issti"dad;
^JJ^L taraflar, c^oljsj- jewanib, J^hawali, jJj^yr jiwarkr ; privy
-
j?Jj<Jl^^e "avret-yErle'ri ; , v..
^^j! ayrzlmak, Ic^ijli* miifara-
kXt-et; J*J? k6pmak, C^UL-^D
kessilmek ; with, Jh^J ayrilmak ;
vErmek ;4J'l*tf sAtmak;
PARTAKE [221 ] PASSABLE
hisssEmend-61 ;
ghay-
ghayri-tAmm ;
muhibb ;
nef-
SEV-
hisssEssi-61.
i sherik-61,
issmi-
issmi-
Partake, v.n.
CJ</*J yemek.
Partial, a. ^j^T Juz''>
rz-"umuim,
meyyal,
gharazkyar, .
saniyyetli ; to be to
mek.
Participate, v.n.
Participation, s.
hissa-yab-61mklik.
Participle, s. (active)
-fa"il ; (passive)
-mef'ul.
Particle, 5. ^J zerrs; Cjljt edat.
Particular, a. ^jo^k^ makhsuss,
khXsss, y&sP mukhtlsss,
mukhAsssass ; u^ji ayri, <Lj
bAshka ; j\A)te&J\ inja-bXkar,
jJulc^-J>J pek-dikkAt-edEr
merAklz ; s, s. pi. CL^^su tXf-
BilAt.
Particularly, ad.L?j*2>- khussussa.
Parting, s. ^lb^ aynlz'sh, c^-OjU^s
mufarakAt. [ghayretkesh.
Partisan, s. j^Jt? tarafdar, <jL$jj+.
Partisanship, s. ^j\^jb tarafdarlik.
tition, 5. <U^ bMmE ; off, v.a.
LUl^ bMmek.
ly, ad.*jj<uaxj ba"zz-mErt6bE,
jJsJU^L^ bir-derej'6yE-kAdar.
Partner, s.J^jjl 6rtk, ^L^^ sherik.
Partnership, s.L^^^-ij shirkst.
Partridge, s. L^K= keklik,
Parturition, s. J^- ^^ wAz"i-haml.
Party, s. Jl takzm, bMuk,
Pasha, 5. l>lj pasha.
Pass, 5. ^-sr ghechid, &*]j^ dirbend
(devrfend), jUjj b6^1z, ^J derE;
^JJ tezk^rE, (i^lj^j yol-emri,
u^<Aljj-J buyuruldu; J^*" hal, L^x--Jb
hey'^t ; , v.w. C3v*js^ ghechmek ;
(through) 1^^ murur-et ; (over)
\J)+A "ubur-et ; (current) \ Jjl<AJ
tedavul-et ; , v.a. CLLc^ysf ghe-
chirmek ; \j\j<\imrar-et ; along,
<^0^> y61unja-ghechmek,
ghechmek ; away, <--^.s
gheehup-ghitmek ; ClX/CJ
bitmek, jJs/C^J dukimmek ; \^s
j fena-bulmak; by, v.n.
zm^dan-ghechmek,
Ju yandan-ghechmek ;
6radan-ghechmek,
ghechmek ; , v. a.
ghechirmek, \^stA "ifv-et;
for, v.n. ^iJj!^^ zann-olun-
mak ; , v.a. cJ^y^j-O deyu-
-VErmek, ^iJ'Lj^jJ deyu-sAtmak ;
one's word, ClX^j j^ s^z-
-VErmek, jlj^^s kef3-61, over,
v.a.\j.
A ,r "ifv-et ; sentence,
l/L-cl i"lam-et ; to come to ,
61mak,
wuku"-bulmak, zuhur-
-et, ^^-Ju^ jayghir-61.
Passable, a. /^r ghechilir,
kabili-murur ; *^jj \c_jl ^p-iyij^yf
ghechEr.
PASSABLY [ 222 ] PATIENT
Passably, ad.te^-y\
c A ep-iyija.
Passage, 5. jj^ murur, jj+s- "ubur,
\jZ--f ghechish ; ^** memerr, -**-
rna"bEr, j(jJ:>-<Ls ghechejek-yEr,
J^J y61 ; \j^\U\ essnayi-rah ; $*yesokAk, u^JjtJ ^J kApz-dehlizi ; *;Lc.
"ibarE, JCJ bend.
Passenger, 5. ^f^ y61ju.
Passer-by, 5. CJ^? gechen.
Passion, 5. ^L-Jijlj darghmlzk, ^oj\
hawess, jjj^m^rAk ; (_^^& "Xshk ;
Sbl ibtila, JUwl infz"al ; flower,
^saj-Cj-Lj^. charkhz'-felek-
-chich^Ai.
Passionate, a. ^-^j^ darghm,
ghAzub ; ly, ad. cJj p^k,
Asbm*.
Passive, a. ^ jl^bJyJl E]i-k61u-
-bX^Ah'-gbibi ; verb , J^je^J&j
fi"li-mejhul ; participle, ^jxL<+~>\
issmi-mef"ul.
Passport, 5. L^VJj> y61-emri, Jo
buyuruldu, ^Pass-word, 5. 6J/J par61a;jU-> shz"ar.
Past, a. (j^^ ghechmish ; ^c-^^o
mazi; the , (^^^/^f- ghech-
mish-zaniAn, <LJLjL-j/Lj! eyyami-
sabzka ; , pr. &<fJy,.jJ dan-wt6yE ;
.jl^^J dan-kharij ; cure,
recovery, j^j\^- charsssiz, ^lc
bitmish.
Paste, s. - (khAmur) ;
[pAss.
V PA"
chirish ; , v.a.
chirish-ik-yapz'shdzrmak.
Pasteboard, s. ^iU mukawwa.
Pastil, Pastille, ^Jj kurss.
Pastime, s. i^CvLl eylEnja.
Pastor, 5. ^^ ch6bln ; (
Pastry, s. ^Lj*4j> (khlmur)-isbi ;
cook, ^s?jtf bwrekji.
Pasture, Pasturage, s. J^ 6tUk;
jjU- chayr; CU>jl 6t ; , v.w.
^<ib^l otlamak ; , v.a.(j-<j\lj\
6tarmak, ^4jL^ 6tlXtmak.
Pasty, . cJ; J bwrek.
Patcb, 5. <tcl> yama ; ^^^ parcha ;
, v.a. (J^I^V, yama-wmmak,
parcha-komak ; up,
kXbaja-ta"mir-et ;
uydurivErmek.
Patent, s. Cl^^ berAt, \J^*j*ffermln ;
<^xJl^ patenta, ^\j)j\*z~*\ imtiyaz-
-berAtz; , a.^i&^J'lj patentah',
*iJu^'o! imtiyazb'.
Patented, a.j!<fciJta patentab'.
Patentee, 5.
tassz-sahibi. [ranE.
Paternal, a. kJjA eb^vi, ti\j^ pedE-
Path, Pathway, s. J^> y61, J^ t^rzk,
*\jrah.
Pathetic, ^jy^^T ji^er-suz.
Patience, s. j~0 sXbr, J^or tah^mmul,
^5L.,X-i>shekiba'i.
Patient, a. 4t-^ sXbrli, j)+& sAbur,
jJ^sTw< mutahammil, c-^-X-i sheklb;
, 5. &U~> khAssta.
PATRIARCH [223] PEA
Patriarch, 5.(j--.}^ pXtrik ; s, 5. pi.
Jjljj^jjtjtff! ejdadz-beni-issra'il.
Patriarchate, 5.
lik-s*fXtz;
kbnaghi.
Patrician, s.
jflj pXtnk-
XsslzldE.
Patrimony, s.<^J\j~o mirass,C
milki-mevruss.
Patriot, s. k*~+*$^i*\s&'*j.+. .i?jwXtAn-
-ghayretinda-6lAn-kimessnE.
Patriotic, a.^Ji^\ j^-s ^c^j wXtAnini-
-SEVEr-61an.
Patrol, 5. JJ k61 ; , v.n. CX J.3
k61-ghezmek ; , v.a. sjJcj
^=
ghezmek, ^*,-2ljLL>dolashmak.
Patron, 5. cu ^-*J, J. vyi-ni"mfet,L5vJl kffendi ; L-^C^ raghib. [zam.
Patronage, 5. ^.Uo- himayE ; /*5/^^^tz'"
Patronize, t7.a. 1
-Jj_iJtiltzzam-et ;
efendilik-et ; j! ,^^-j^l^
Patten, s.l ^j (nXlrn). [miasht^rlssi-ol.
Pattern, 5. C30j^! wrnek; +*aj r^ssim;
kll/b; dJ^yJnumunE.
Paunch, 5.(j^l5
karn;
Pauper, s.^JiJ fakir.
Pause, s. ^15 klh'sh; C
,^^-j sukyun ;
-yEri; , v.a.
durmak ;
^ bXkmmak,
unmek, \^ U te'enni-et, 1 J* U te'em-
mul-et. [-dushEmek.
Pave, v.a. CJv<^i y.J Jj^lL tash-ila-
Pavement, s. +fj^\3 kXid/n'm ; foot ,
Lj piyadE-kAldirim/.
sukyut,
durAk-
kllmak,
bXkmak,
O dush-
Pavilion, 5. cXi> kywshk, ^aJJkXssr ;
<Ujli^ mehtabiyvE ; j^lf~ chAdir.
Paving, s. <tLi^t> dushEmE.
Pavior, s., jr^jlU kXldirimji.
Paw, ^. ^vM ayak, te^^ p^nchfi, b pa,
^U pay.
Pawn, 5. ^^ rehn ; ^^ rfehm ; (at
chess) jj^1^ paydak ; , v.a.
&*~t>j
C^X<^^ rehma - vErmek, (J^jsk^Jbj
rehma-k^mak.
Pay, s. L^i^Ju^ ghyundfilik; ^tiJJb
hXftalzk; J^j! ayl/k, <Ubto mahiyyE,
<0^i shehriyyE ; jlL yfllik ; ^Ux)
j eda-et, \\&\ \fa-
et, ^U isstlfa - et ; a visit,
(J^jZ^ 6^ramak, iJl^bj ziyaret-et;
away, cXy4j VErmek, 1^*^-
kharj-et ;--
, out (a rope),
\&y* m6la-etj down, }+**
{tZJLtJ) peshin - VErmek ; off,
karshzlz^^zni-et, ,i -Jj-1
j*ss *'nz*
- ch?karmak ; (ji
izin -
Payable, a. ^Jb^iifJ^ wa"dEssi-
-ghElmish, IjJ^t^^lj wajibu-'l-eda.
Paymaster-General, s.,<*)* cXC-A
UytU ^iLx-o "isskerin - umuml-
ma"ash-nazzn.
Payment, s. 4jU>U tfe'diyyB.
Paynim, 5.^sli kyafir.
Pay-office, 5.^_c^-5 SErghi.
Pea, s. JysT n6khud, iJjJ bezelya ;
sweet , liikfi "ztri-shahl.
PEACE [224] PENANCE
ones
Peaceable,
Peacemaker, s.
Peach, s.
Peace, s. (J-Zjy bXrishik, ^1
bXrish-ghy&rush, ^* sum,
mussalaha ; go in ! rfjcuc^Ld sela-
metla, ^WIl^Sl bi-'l-umni-vk-'l-
. eman ; ! int. ^yc suss ; to be at
bXnshzk-61; to hold
*s sussmak.
assayzshlz.
J bXn'shdz'njz.
shfeftali ; melting ,
fe yarma-sheftali ; cling stone
kebad, jLt_;U> sXn-kebad,
1>! et-sheftalissi.
Peacock, s. ifjio tawuss, ^-ky^jlLtawuss-kushu. [tawuss-kushu.
Peahen, s.\^>j* (j~fiy ^^.^ dishi-
Peak, s. <UJ (teps), ^jj zirvE, &jL
kyunghyurE.
Peal, s.jj-*~> J/^* niukErrEr-sess ; ,
v.n. I i^vijjL* mukErrEr-skss-et.
Pear, s. ycj\ armud, ^<^ emrud.
Pearl, 5.j^a.^ inji, jJ diirr, Jljl lu'lu',
JjjVj.^mErvarid.
Peasant, 5. jUt kyiiylu. [chakzl-tXshz.
Pebble, s. JjU chokzl, ^Peculation, s. ^\^>- kh^rszzh'k,
t$f* me'mur-sirkXtz.
Peculiar, a. ^jOj^zs* makhsuss ; c.
"XjTb (aja'ib), u-^^^c gharib,
tuhaf.
Peculiarity, s. <L^3^<^-\Ju= key-
fiyyeti-makhsussa, <L?U- khXsssa.
Pecuniary, a. ^jljcu) ^J^5
^ Xkchaya-
-muta"allik, <X5*-Xsr| Xkchaja.
Pedestal, s. . ,~s kyursT.
Pedigree, s. ^s^8
shfej^rE, u.^ J nesseb.
Pedlar, s. feiMj* k61tukju, ^J*?j*j>
ghezdiriji,jb^U mXdrabAz.
Peel, s.^i^i
kXbuk ; , v.a.<J-V.^>
-s6ymak; , off, v.n. ^L^?s6yulmak. [mak.
Peep, v.n.<jytjb^,jJiHj\
aralzkdan-bXk-
Peer, s. ^^ji (O^^^u zadEghyandan-
6lAn; jS$ kyufv, ^,V/*^> hem-payE.
Peerage, s. ^ljUL?t Xsslzad%hyan.
Peeress, s. ^~>j^ VjJjLfllXsslzadE-
Peerless, a. j^&> ^ bi-nXzir. [kXr/ssz.
Peevish, a. {j~3 t^rss, lJ^- khuysuz.
Peevishness, s. cJly' tfersslik.
Peg, s.^$ft&~
chivi.
Pelican, ^.^-iylL-j (saka)-kushu.
Pell-mell, ad.ij~j\* <U^J karma-kXrzsh.
Pelt, v.a. ^cLlll? tXshlamak ; , v.n.
mak.
Pen, s. Jjf kalEm ; J.^1 A^Ail ; , v.a.
J^jl) yazmak; ^UjAcl Aghila-
kApamak ; down, (jt^jV. yazmak ;
up, ^olJifJiL:! A^Ma-kXpamak ;
in, C-^-L.j-1-j > chinilEmek,
:. [nev"inden.
Penal, a. (jJ^&y Cjljls'10
mujazat-
Penalty, 5.&*}./>- jerimE ; ci;ljl^
)
mujazat, U>- jeza ; under , cJLJljls^
^-Ll?^-i> ^xJ^\ mujazat - olunmak-
shartzla, ^^J^ (J^\^y^ jerimE-
Xlmmak-shartzla.
Penance, 5.\j>- Lj^U^-1 ikhtiyari-jeza.
PENCASE [225] PERCEPTIBLE
Pencase, 5. j^s kubur, ^J^I kalEtn-
dan.[ghn-lar.
Pence, 8.pl.JlJ\j bXkzrlar, J/i-* m.\n-
Pencil, 5.jJJ
kalEm ; lead, ^ytjf
Jj kurshun-kalEm; hair
, J^o^tuy-kalEm, d>y fh-cha; slate ,
f*J&o tAsh-kalEm; of light,
jAx-ishu"a".
Pendulum, s. \j&j rkklss.
Penetrate, v.a. cA-.p^= ghirmek,
C-UiljJ ishlEmek.
Peninsula, s. <&! Ada, *^jsj- jezirE,
*rfJ^fP nim-jezirE, Xj)j*~&+J*shi-
bhi-jezirjE.
Penitence, 5. jjAjU-.ij peshimAnlik
chillE.[(*
J^ nadim.
Penitent, a. ^U-^LJ peshiraAn (pishmAn),
Penknife, s.<jJ^uJj kalEmtrsh, (pocket
) ^yU- chdkf.
Penman, s, Llk< khXttAt ; ship, k>.
khXtt. [bayrak.
Pennant, 5. ^Jj^U filandara ; s! j
Penniless, a.J-*jb parsssiz.
Pennon, 5. .J^ bayrak.
Penny, s.ji\J bAktr, yc^j mlnghir.
Pension, 5.^-llx^ .Xc'JLJ t^ka"ud-
-ma"ashz, ^iU^o ma"ash, ^L! aylzk;
, off, v.a. \ JLcli
m"ashla - taka"ud - et, ^L:
(Pensioner, s. ^^^ ^ ma"ash - ila -mutaka"d - 61an-
kimessnE ; Greenwich , j^a^k^ljui-^j bahriyyE
- mutaka"idi ;
Chelsea , k^Jcc^o <U J berriyyE-
mutaka"idi.
Pentagon, s. ^p^sr* mukhammess.
Penthouse, 5. t**j&Jyo sundurma.
Penurious, a. jlx*^i? tXma"kyar.
Penuriousness,5. ^Jjlxx^l? tAma"kyarlik.
Penury, 5. J$y*& faklrlzk.
Peony, 5. J^U-i shwka'ik.
People, 5. o-L* millet, /y kavm, <^i--J
kAbilE, <Ujll? ta'ifE, (j-^>- jinss ; ^ji-
khllk, jJ^jj^ 6rtah"k,
^,lj/y: "awlmmj-nass,
ayak - takzmz, ^r&. US klba - khAlk ;
great , ^^^ ^^** kibar-taknm,
(j^u& ekyabiri- nass ; , v. a.
ma"mur-et, iJ^V' badan-et,
iJuiL.-i> shenlEndirmek ; d,
p.p. jj+jLa ma"mur, ^l^^ abadan,
ljj&shen.
Pepper, s.j*3
bibsr ; , v.a.
bibEr-kXtmak ; corn, L
bibEr-kutussu ; mint, <Ux) na"nE.
Peradventure, ad. <5&J belki.
Perambulate, v.n. ^4-S>^L dolashmak.
Perambulator, s. Jl i^^^ <J^^|
g-jdU_c ch6juk-ichin-El-"arabassi.
Per annum, ad. H^ t yzlda, U^IMISEUFV!
Perceive, v.a. (jX^ej^-^ ghyzirmek,
^^.*5r-~' tfeshkhzss-et; ^e^=\ angla-
mak (annamak), IcJ^) dirk - et,
^cJ^l idrak-et, ^^ fehm-et.
Per cent., ad.x^jjj. yuzda.
Per-centage, s. dJJ*Jj^ yuzdalik.
Perceptible, a.(j~j~~s?
mahsuss.
R
PERCH [ 226 ] PERMANENT
Perch, 5. j~* (J^r <KJy jj tawuk-
-k6najak-smk, 'ij+*aslrik, _\&
-arshmlzk-messafE ; , v.n.(j*jjs
konmak ; , v.a. CX*.=J dikmek.
Perchance, ad. *b belki.
Percussion, 5. ^jj\ wurush.
Percussion-cap, s. J^-J^' kapsul.
Perdition, s.t-^^p-
kharab.
Peregrinate, v.n. cJ~^ <tfj!tttE-beri-
ghezmek. [brim.
Peremptory, a.\^jbj kit"?, *-~G mil-
Perfect, a. *lj tAmm, J*u kyamil,
^U-^-Vjl^AJjL-^^c "ayb-u-n6ksan-
dan-khali; , v.a. \A\AJ\ itmam-et,
!>-^J tetmim-et, ^JU^l ikmal-et,
1J-^J tekmil-et.
Perfection, s. JU kEmal.
Perfidious, a.jjjl>-
kha'in.
Perfidy, 5. ^lojU- kha'inlik.
Perforate, v.a. CJ/^^ delmek, (j*>-\
achmak, IL-^AJ sakb-et.
Perforce, ad.j\^\J n a-char.
Perform, v.a. ^J^V. japmak, li)4Wjl
etmek, 11^1 ijra-et, C
fi"k-ghetirmek, l^l^
-ikhraj-et, ^^^^V kuvvE-
dan-fi''la-ikhraj-et ; (as a machine)
CX*il->J ishlEmek, CJvc^ ghitmek.
Performance, s.\j&-\ ijra ; ^jtA ish ;
jojjj! 6yun. [mukAllid.
Performer, s. ^\^\ \f>-\ ijra-eden ;
Perfume, 5. yp koku, ^lac "kr,
tzb ; jjs=? bukhur, ^^y tiitsu ; ,
v.a. \bxso mu"ttar-et, l^^Ja^ mu-
tayyeb-et; ed, a.J&x~o mu"ttar,
L.^.jja^c mutayyeb ; ing-pan,
(Jj^rkT bukhurdan (bukhurdanlzk).
Perfumer, 5.(^>ykc "itrji ;
Perfumery, s. L-l! ^cJuU"itrjinin-SAtdi^Ai-eshya.
Perhaps, arf. ^b belki.
Perihelium, s.~~j\ evj.
Peril, 5. fj$ k6rku, ^i^> tehlikE,
^Llsr* mukhltara, ^L^ khAtar; ,
v.a. (J^jS&i&^zkfJ tehlik^yE-komak ;
at your ! jWjcjJ et-da-blk,
.^-ji
,^=ifJcjl et-da-ghywrursun, ^3
.yo^bSEn - bilirsin, i
J^^J^J ^^^ghyimahz'-b6yunun^dfl. [mukhAtarali.
Perilous, a.jla^L^
tehlikEli ; jl^Llsr*
Perilousness, ^. cXLl <^f> tehlikElilik.
Period, 5. CJJ^o muddet.
Periodical, a. ^^ ^Jf^x3k~x*
CJ\jjl
evkat-mu"ayyenEda-vwaki"-olan ; ,
s.
evkat - mu"ayyenEda - neshr-
61unan-ghazeta-vE-emsali.
Perish, v.n. j]^Ji& helak-61,
telef-61, C-U^J bitmek;
mek; fj*jjj*kurumak ;
churumek ; , v.a.
Periwig, 5. ^^J peruk. [churutmek
Perjure one's self, v.a. \(JL+>~ hmss-et
l^^j^-il^- khulfi-yemin-et.
Permanence, s. /^J dewam, \&) bXka
j\*42**\isstimrar.
Permanent, a. *jb da'im, ^yb blk?
.^KX ^c musst^merr ; yl^J temelli
PERMISSION [227] PERTAIN
j*&.
^^&+*Lj>- chskmayajak, ^y^<L^jj)
b6zulmayjak.
Permission, 5. jj^l izn (izin), d*wr**-j
rukhsXt, CL?jU-l ijazet, j\fr jewaz.
Permit, s. *^JJ t&zkErE ; , v.a. .jjjl
CJvc^j izin-VErmek, LlX*^ L^wa>^
rukhsAt-VErmek, 1
iJ^-s^ tejviz-et,
Ij^s..^-^' tErkhzss-et.
Pernicious,a.j*d*>
muzerr, jljj^zararK.
Perpendicular, 5. Jy^e "amud ; , a.
*jl5 ka'im, U'J*G> "amudi,
d6$rAru, cJj dik.
Perpetrate, v.a.<_*^V. y^P1^^
^tmek, !L->lCj\ irtikyab-et.
Perpetual, a. *$\J da'im ; ly, ad.
Uj^J da'ima.
Perplex, v.a. J^Jyil^b bXsh-l^rArtt-
mak, dXij u JJU*0 szkzndz-VErmek.
Perplexity, 5. c-^^L^l izttrAb.
Perquisites, 5. |7/. JuJlj_ "awa'id,
*i f<_ <. -,_
Olc a idat.
j
Persecute, v.a. ^4J u
dXlma-binmek,
^>j rahat-VErmamek,
renjidE-et, iC-W^^aJ dushmEnlik-et,
Ict<wy0> khussumet - et,
'adavet-et.
jrseverance, s. /JjJil ikdlm,
dewam ; re, v.n. JU&*S1 ikdAm-et,
dewlm-et ; ing, a. /JJU
sia, 5.1*^^
iran. [mukdim.
sian, a. ^^ iranl ; , 5. ^AJEm;^L>J iranl;
^
-lisslni.
Persian Gulf, u^J^^aJ bassra-kyio*-
fezi. [vaz-ghechmamek.
Persist, v.n. Ijlic "inad-et, LlLeU^rjtj
Persistence, Persistency, t*J[/*\issrar.
Persistent, Persisting, a. -A musserr.
Person, 5.^1^" kishi, ^1^ kimessnE,
yes** shakhss, / j| XdAm, jfjnefsr ;
(hypostasis) *j\ uknum (pi. ++&\
akanim) ;the three s of the Trinity,
<&)j*jljii akanimi - selassE ; (gram.)
first , JJO^jj-ij nefssi-mut^kellim ;
second , u^LLs-* mukhltAb ; third
, LM***I gha'ib.
Personage, s.^J\<^J>\J
zat-"alT.
Personal, a. ^^ zati; pronoun,
-*/*^ zamir.
Perspective, s. JO\AAc "ilmi-menazir.
Perspicacious, a.^JcJlkJ
fXtanetli.
Perspicaciousness, Perspicacity, 5. L^o Iks
Perspicuity, s. J^A>.1 dchiklik. [rltanet.
Perspicuous, a. J^-l achzk.
Perspiration, s.J orj^ tsr.
Perspire, v.n. CX*L tErlEmek.
Persuade, v.a. ^^JuLj^ in^nd/rmak,
^<^JuU kXnd/rmak, ld?l$Ls! isskyat-
-et; CJwiiiiic. "iklmz-chelmek ;
Persuasion, 5. CtM^l^^^^lib ^dint-
Pert, a.\3j\. "arsz'z. [chelmeklik.
Pertain, v.w.j! ^lx^< muta^allik - 61,
rajz"-61,'
bi^o m^nut -61,
mErbut-61, Js** muhavvel-
mensub-61,
dokunmak.
blkmak,
R 2
PERTINACIOUS [ 228 ] PHOTOGRAPHER
Pertinacious,a.j2<<,
musssrr.
Pertinacity, s. jL.e "inad ; Cl^lJ sebat,
*tjJl ikdAm. [munasse'bet.
Pertinence, Pertinency, 5. c^-M-
Pertinent, a. .z~*i\^c munasse'betli.
Pertly, ad.^^ "arsiz ; ,
Perusal, 5.<Ujjj\
okuma. [arsizlzk.
Peruse, v.a. (^^^ okumak.
Pervade, v.a.^^/U te'siri-61; &+\JLA
ishljEmek, CXwjr ghechmek, ^Jjlj
naftz-61.
Perverse, a. ^.y terss',j^*=>- khayrsiz.
Pervert, v.a. (J*3j\j\ ayartmak,
ifsad-et, IJlil idlal-et ; , .
murtedd (murtAd).
Pest, Pestilence, s. bj veba, (j^cfc ta^'un,
^jJdL^-i. khlsstalik,
Pestle, s. ,J^la> (hXwAn)-Eli.
Pet, 5. cJ-y SEvdik, ^l^ jAn, u5j
kuzu, dLl^l*. ji^r^Er-ky^shE,j^^/j
iki-ghy^z ; ^l^-J^xJ^J darghinltk-
-haH; , v.fl. cX-j-j SEvmek ;
^ll^-jl dkhshamak ; CX^Jjj^C^J
pek-yuz-vErmek.
Petition, s. Jl^;c "arzz-hal, ^^"^nza; U-j rija, j\J niyaz, jc3
LS-vJy- dEr-khasst; , u.a. Jl^y-
CJ^Jj "arzi-hal-vErmek. [arzuhal.
Petitioner, 5. ^- c-^o-U sahibi-
Petrel, 5. fzrtma-martzssz.
Petrifaction, Petrification,
tabajjur.
Petrify, v.a. \{J& tXsb-et ; ,
v.n.
cXiL^^lL tXsh-kessilmek,
tabajjur-et.
Petroleum, 5.
jlc ghaz.
ma"dEn-nefti ;
Petticoat, s. ^IkJ^l ich-fisstAm.
Petty, a.cXtfjUjI ufXk-tefek, ^J^
juz'i, <U^>-U> sAchma.
Pewter, 5. ^^^^b beyAz-ma"dEn.
Pharmacy, s. ,y^ LS^V^T kjzaj*-
dukkyam (dukkEni).
Pheasant, s.&j&j~* svghlun (sulun or
suylun),^jJJ tezrev.
Phenix, s. U^c "anka, (j~j*& kXknuss
or^r-.-is
kAknuss.
Phenomenon, pi. Phenomena, s. Lr^lc
*'alamet, &+>,j- gharibE ; pi. >jXc
"ala'im, \-~3\j* gh^ra'ib.
Phial, 5. AlMU&jUjI ufXk-shishE.
Philanthropic, Philanthropical, a. JLtol
L^&Li> ehli-shafakAt. [kAt.
Philanthropist, s. ^^SA^Jjt>\ ehli-shfa-
Philanthropy, s. u^U-i shafakAt.
Philology, s. c/~Jj^ cJ*'.'^^''(*"ilnai-
-tedkzkz-ghavri-lissan.
Philomel, 5. JJj bulbul.
Philosopher, s. *+s*- hakim (^/. U^s-
nuke*ma) u_3j~-Li feylas6f (/?/.^-.-is
E) ;'s stone, L*^ kimiya,
ikslr, i/j\ijfS\Altm-6tu.
Philosophy, 5. L^v^rs-Jji "ilmi-hikmet.
Phlebotomy, s. J^liU! 1^,13kX
Phlegm, 5. **b bAlgham.
Phlegmatic, a. ./kib bXlghami ; J^tf
Phosphorus, s. y)yujJf6ssfora.
Photograph, 5. A^ ressm. [flajL
Photographer, 5. ^fr*~*\j*ff fotogra- !
PHOTOGRAPHY [229 ] PIGEON-HEARTED
Photography, 5.4-J^c.jji fotografia.
Phrase, 5.Xj\+-
"ibarE ;j++*3ta"bir.
Phraseology, s.Cl^-,*}
ta"birat.
Phrenology, s. 4lJ c^vjLj Jis "ilmi-
-kzyafeti-diraagh. [kkat.
Phrensy, s. c^j^^^j- junun-muwA-
Phthisis, 5. ^Ic^ verem-"illeti.
Physic, s. ~.lp "ilaj ; s, s. pi. c^/*>
<U*-J? hikmeti-tabi"iyyE.
Physical, a. ^^ tabl"l ; ^l^ >-
s
jissmAni ; ly, ao\ \xJb tAb"an.
Physician, 5. *& hekim.
Physiognomist, 5. O>*V-
ilmi-kzyafet,
Physiognomy, s. c^iLS kzyafet, *^>
sima; c^-JUJ'^Lc "ilmi-
ehli-
Physiology, s.
"ilmi-bahssi-hayat-bedEniyyE.
Pianist, 5. Jc-J^ls^yLj piano-chXlan-
Piano, Pianoforte, s. jJ^J piano, [-ustad.
Piastre, 5.iJ^jjZ ghurush.
Pick, (pickaxe), s.&*j\s kXzma; tooth
, ear , Jl>- khilal ; , v.a.
(pull off) (J^byJ k6parmak ; (a lock)
<j>*>-\ achmak; (teeth, &c.)^<;*X^lJJ
kXrz'shd/rmak, Jl-^ ^LJj ! Irzklamak
(aytlamak) ; (a bone) Cl)vlj--4Jtemiz-
lEmek ; (a quarrel) (J^j^ Xramak ;
pockets, \ (jji-rs^-i ^b yan-kessiji-
lik-et ; out, J^l ayrmak, cJ^s?*'
sechmek, !c-;ls^jl intikhAb-et; up,
v.a. ^ycj'i klldzrmak ; JU^bjL>
t6plamak, cX^j-2jJ dfevshirmek,
tahszl-et;
, r.w. C>/*wlJ4j] TyilEshmek,
C3vi^ ^f^ ^y kuvveti -yirina -
ghilmek j cX<^<*~j semirmek ;to
pieces, cJ^^~> sz!tkmek ;
dAldzrmak.
Picket, 5. J^/j>jW i^ ]
Pickle, (brine) ^^L<? sXlamura ; (of
vegetables) ,<^y turshu ; , v.a.
-^^a\^^ijjturshu-bXssmak.
Pickpocket, 5.(
g2sa* cjl> yan-kessiji,
j~>/>~khzrsz'z.
Picnic, s.^LiJ^JJ kfr-yem^^Az.
Picture, s. *~y ressim. [Jj^ ghyuzel.
Picturesque, a.Cef*t**) ressim-ghibi ;
Piddle, s. (j^^- chish, u^-^^j-f-
kuchuk-chish; CJ<X.-s sidik, J^; bevl;
, v.n. liXo4*j1 ishEmek, C.
su-dMkmek, !J^-J tebevvul-et.
Pie, . C-^ bwrek.
Piebald, a. aj! Ala, ^^l! Alaja.
Piece, 5. ^>^^ parcha, ^xkjf
J>- juz', *~3 kzssm; , v.a. CL
eklEmek.
Piecemeal, ad. <^>- ,l> ^>- .b parcha-parcha.V J V f ^ -t
C
Pier, s. <d J isskelE ; ^^sTj rikhtzm.
Pierce, v.a. cXJJ delmek,
-et; dJvtllj! ishlEmek.
Piety, 5. u^sibj diyanet,
dmdarlzk, L^yu tlkwa, j.JUsAlah.
Pig, s. J>^o d6nguz (domuz), jf.j^-
khmzir, CJ^>- khuk; of lead,
^^-rf somun,
Pigeon, s.(^>
kfebutEr,
Pigeon-hearted, a. .^j^ korkak.
PIG-HEADED [230] PIRATE
"inadji.
"inad.
Pig-headed, a. ^Pig-headedness, s
Pigmy, s.<^f^>- JUJE. [nevi"-bAlzk.
Pike, s.faj>- harba; ^jlb QJJ*
bir-
Pile, 5.^.j-Ju ytyAin; LJ bina;
jjljf
kAzzk ; (of velvet) ^\r>-haw ; s,
s.pLjj~>\) bassur, J~:<oU mayAssil;
,v.a.(j.*AJi y}ghmak,\(jJut ytghm-et.
Pilfer, v.a. ^ill^-chAlmak ; , v.n.
](&<** khzrszzlzk - et, tc^J-s
sirkXt-et.
Pilgrim, s. ^.U hljj, L5^ hXjjI (hAJO ;
yjj za'ir(pl-j\jj ziiwwar).
Pilgrimage, 5. ^~ hXjj ; <-^;Vj ziyaret.
Pill, s. ^^Ubb (hAp).
Pillage, 5. LMJ ya^Ama, Cl^jlc gharet,
joVV.j^ soyghun ; <0^x>J^! femwali-
-menhubE; r.a. ^A^y* soymak,
ya^Ama-et, Id^U gharet-et,
n^hb-et.
Pillar, 5. CJ^^ dirkk, \^f~* sutun, J^^.
Pillion, s.j^j^J pXlIn. ["amud.
Pillow, s. ^jJu^JJ^ yuz-y^ssdz^Az,
balm; case,,
y^ssdzk-yuzu.
Pilot, s. jj^ kzla^Auz; , v.a.
Pimento, s.j$)^jt yeii0i-bahar.
Pimple, s. <ls~^-o sivilja ; (on the lip)
(^^^ uchuk.
Pin, s. ^L^L t6plu, *Ajb}y t6plu-
i^^nE ; <-^>- chivi ; ^^*>- jiwXta ;
, v.a. Cf^r^lU^LrijJLJjV t6plu-
-ila-ilishdirmek ; 4^X*ijj-^-chivilE-
mek, oL^c mzkhlamak.
Pincers, s. pi. -.U:
Pinch, 5. cJj^rs- chimdik ;
kzssdz'rish ; (of snuff) *5jL tutum ;
(necessity) ^Ju^ sfcki, CL^^*? zf)ru-
ret ; , v.a. L^L^i^J^^- chimdiklE-
mek ; (j>+*d*kzssmak ; <JK
dz'rmak ; ^JM+JU* sskmak.
Pinchbeck, s. <_~y tombak.
Pine, s. /^^*- chm ; , <:5^l)/V>- chm-r v LS
; , v.n. dXiljy uzulmek ;
dErd-chekmek ; ^V^*CX*>- ishtiyAk-chekmek.
Pineapple, s. u~\J\J\ ananass.
Pinion, s. (feather) ^-2* shEh-pEr
(wheel) JJ fEnsr ; , v.a. .jj
Pink, 5. ^^^ J*^/ kXrEnfil-chi
%^i ; , a. <U^ penbs ; , v.a
Jjl 6yma-achmak.
Pinnace, s. & Jj filzka.
-dirhEmlik-Mlchu.
Pintle, s. (&}+**$
Pioneer, s. ^fi&i\) bXltaji.
Pious, a.jljcj^ dindar, L^jfiJfJjb!ehli-
-tlkwa,(
A^'< muttakz, ,c^^ s6fu.
Pip, s. <jJj^>- chekirdek.
Pipe, s. c^J or ^J b6ru ;
chibuk ; cJ^c5^ duduk ;
biyuk-^chz, <Ucs:
Pipkin, s. *j&jbtJ* t6prAk-tenJErE.
Pirate, s. L^J^J^ den^iz-khzrsz'zz,
Lyj >. khzrszz ; ^^^xJ^-j^- kh^rsiz-
-teknESsi ; , v.a. ^j^ilU- chAlmak,
sirkXt-et
PISS [ 231 ] PLANK
Piss, s.L/i-^ chish, ^JL
kilchuk - chish, Jy bevl j , v.n.
\tj-- chish-et, CX*}J ^ su-dwk-
mek, cX^JyfCJ}*? kiichuk-su-
dttkmek, 1 J^-J tebevvul-et.
Pistachio, 5. (j~J fzsstzk.
Pistol, 5. ArsTlJb tabAnja, ^lalJ pishtow.
Piston, 5.\jfc bAkraj. [hufra.
Pit, 5.jjjs kuyu, ^i^- chukur, A
Pitch, s. u^Jj zift ; A>-ji> derejE, <G^
*t>lj raddE, <CJ^ niErtebE,
x> menzilE ; ^ J^^ol^J niha-
Atmak ;; , v.o.
CXiiJj ziftlfimek ; {j*j$ kurmak ;
upon, (j*j\ ayrmak, C
sfechmek; one's head,
-dushmek.
Pitcher, 5. -^ dessti (tessti).
Piteous, ^yj-1 Ajz; g^te^ Xjmajak.
Pith, 5.Jjl wz, !**< maghz.
Pittance, . C^^L^J kuti-la-yemut.
Pitted with the small-pox, a. C^sX
^ijijy chichek-bozu^Au.
Pity, 5. /^> terahhum, L^vi. niEr-
hamet; , v.a. ^^^-1 Ajz'mak,
\(^~*>*z>-j*niErhamet-et ; what a !
Jjb yazik.
Pivot, s. J^> mil, jjs* mihvEr.
Placard, s. diib yXfta ; , v.a. <bJ
J^<Xljb yAfta-ypzshdzrmak.
Place, s.j^ ysr, J^-* mahll,
mevki , .-^4.^ mevzz", * <
mekyan ; jn yir, L^vcJcL khMmet
(hizmet), me'muriyyet ;
v.a. k6mak, \^*j wXz -et ;
oturtmak ; CX*^ dikmek,
tt^xaJ nAssb-et, tf>**7
Placid, a. ^ly. yawAsh. [ta'
r
ym-et.
Plague, s.\Jj veba, u^^ ta"un,
^J>-^^4J y^murjak, ^)<H-^rv. khAss-
;L bela, c^-^-a^ mussfoet,
dird ; , v.a.j\ J^J dErd-61,
bela-61.
Plain, 5. C.J duzluk, *! 6wa,
ker, sahra ; , a. duz ;
sadfi ; Jj^^jLs sadE-ghyuzel ;
^/f- chirkin ; j;&-! ^chzk, ^lb belli,
^u^ "ayXn, ^wO-< musste'ban ;
"adl, ^l-J
spoken, jL>^* ^Jji^s dbghrv - su -
weylEr,jU^l ^^-j^iil lakzrdz'ssmz-
essirghEmaz.
PiaintiiF, 5.^ej-^flj da'Vajz.
Plait, s. ^Uf-J kzrma ; <tl WITHE ; ,
v.a.fj^o^s kzrmak, zrma-
! wrmek.
Plan, 5.*~ij ressim, &&y
L-^-Jy tErtib, j*iJJ tedbir ;
ussul, J^ y61; , v.a.
tertib-et, ^JJ tedbir-et, (jJ-^jy
dushunmek, IJJlc "ikl-et.
Plane, 5. ^f~~* J^~> sAtht-musstevi ;
rendE ; , a. ^~~* musstevi ;
, v.a. *Nj rendfilEmek ;
tree, jl^>- chinar.
Planet, s. ^L-j seyyarE.
Plank, s. takhta ; , v.a.
takhta - kXplamak ;
sT takhta-dushEmek.
PLANT [ 232 ] PLENTEOUS
Plant, 5. CJ>J 6t ;_U
fidAn ; dM-J nebat ; , v.a. cdikmek, '(j~; gharss-et ;
nXssb-et, \jj rekz-et.
Planter, s. *4\^J*j\j&\ (J~f- gharss
eder-61an-AdAm.
Plaster, 5. *V*? szwa or slgha ;
(of Paris)^ \ Alchz; (for wounds)
ib ykz ; , v.a. M"* swamak,
takhta ;
ghyiimush - takzm ;
- rfessim ;
Plate, s. jU? tXbAk;
Jf
sh^kil; , v.a.
ghyiimush - kXplamk ; glass,
Aijl ayina-jarm.
Plater, a. ghyumish-kAp-
Platinum, s. ^-J' platina. [lama.
Plato, s. jjjUW iflAtun.
Play, . (jyjl 6yun ; liL$> shaka ;
j I 4 i* kumar ; , v.n. ^Jk*^^'
oynamak ; ^'^oLi^ljLiJJ kumar-
-6ynamak ; , v.a. jjwwv*'chXlmak
;
(J~<j* komak, <J>*^V bXssmak;
high, ^j* xju off*Ch6k-para-
-komak ;a high game, *-$))=*
the fool, v.n. IcJ-^ esheklik-
-et; tjlijUlb dXlkawukluk - et ;
^*^ mAsskharalzk-et ;---
il eshek-with, v.a.
-yiErina-k6mak, ^JL4J\JolXldatmak ;
the truant, C*Xcd <U-^=r<x> mek-
E - ghitmamek, ^J^^mektsbdan - kXchmak ; upon,
chXlmak ; a word,
jjij4*A mXzmun-suweylE-
mek. [oyunju.
Player, s. jii^ mukXllid;
Plaything, s. ^s^.j oyunjak ; <^sT-l
eylEnja.
Plea, 5. u^J
Pleasant, a. ghyuzel,
khosh, jj tXtli;
tVJJ leziz.
Pleasantry, s. la-1 shaka, Ai
sXfaK ;
Please, v.n.
mek;
^^J^ tensib - et,
i mimassib-ghy^r-
isstEmek, CdilEmek ; , v.a.
kh6sh - ghywrunmek,
khosha - ghechmek,
mAkbula-ghechmek, Cilmek ; one's self,
isstedip'Ai-ghibi-et, \^
keyfinja-harekEt-et.
Pleasure, 5. c-si k^yf, ^j^^T jun-
bush, \su> slfa, ^^^'1 eylEnja,
U~su la*. hXzzz-n^fss, J3Jj t^lfezzuz.
Plebeian, a. U klba ; , s. +\ L5
klba-AdAm.
Pledge, 5.,.jr^
rehm ; , v.a.
rfehina - komak ; <L.A^L-c
<f
Ashkma-ichmek.
Pleiades, s.pl. l^j sureyya,^yedi-(kardash).
Plenipotentiary, s. ^j>~j.^ murXkh-
khAss.
Plenteous, Plentiful, a. Jy b61, j^>-
ch6k, l^^:' berekEtli, ui ghanT.
PLENTY [ 233 ] POCKET
Plenty, 5. jtty bolluk, J^Z*** chokluk,
<*^~~j> ber^kEt, L^x^r. ghonimet.
Pleurisy, s. L-^-J td^J zatu-'l-jenb
(sAtlijAn). [jijKl LJ$jS kolay-e^ilir.
Pliable, Pliant, a. vll^J yzmusbXk,
Plight, s. JU- hal ; , v.a. CXc^jVErmek ;
\Jtc^
wa"d-et.
Plot, 5. &J fitnE, jl 3 fessad ;
of ground, <k^ "arsa ; of a
tale, &&L>~ khulassa ; grass , *-,>-
chim ; , v.n. (J^jj*&$ fitnE-
kurmak, (j^tjUjljoL-3 fessad-kay-
natmak.
Plough, s. sabAn ; , v.a.
CLLc^p surmek ; ,i;.7Z.
sttbAn-surmek.
Pluck, s. t^ ich,
; , v.a. ^<jJ^ koparmak;
ijsv \ llmak; ^*-U*tf soymak ; ^j^*\
y61mak.
Plug, 5.-^^J? tzkAJ ; (for a wound),
J-13 f itil ; , v.a.(JstksUo tzkamak,
-sokmak.
Plum, 5.
-uzum; ,Ji
kuru-
Plumb, v.a. CJ^U^ lehimlEmek ;
IJjJaU-il issklndil-et ; line, 5.
Jylfc shakul (sha^Aul). [ekmek.
Plum-cake, 5. cJ^ii 4-<Jj' uzumlu-
Plume, 5. ^jZjfe sorghuch ; tJJ
tuy ; one's self, v.n. ^jlklsl
iftikhar-et.
Plummet, 5. JLJ kurshun-
isskAndH.
Plump, a.J~*~5
orJ^'*
> semiz ; up,
v.n. <jdb d61mak, CJ^i-^ shish-
mek; (into), v.n. cX*-S>jJ dush-
mek, JJiW XtHmak, c
pAtadak-dushmek ; , ad. i^t
pXtadak, -iJ^jjf iXpadak.
Plunder, 5. L^-x^
gharet, LU-w*-ii ghanimfet (p/. Ajii
ghana'im) ; , v.a. \ U*-> ya^Ama-et,
Icicle, gharet-et, lc-^^3 nehb-et;
(J**ly0 s6ymak.
Plunderer, 5. ^^^-Uij ya^Amaji.
Plunge, 5. Jjjb dAlz'sh; , v.n.
(J*A\ dXlmak, ^jj-kc ghatss-et ;
, v.a. /jp;jlU) dXldirmak, ^*Jj*tf
sokmak, l^j-kc. ghatss-et.
Plural, ^. ^^^- j^m<s
.
Plurality, 5. C^l^ kkssret.
Plus, ad.<-\j|j
za'id.
Plush, 5. iA^y U klba-kXdlfE.
Ply, v.n. dX*lljj ishl^mek ; , v.a.
CiULlM ishl^mek, C-Uwl etmek ;
^JM^itX^UAiMtfszkzshdzrmak.
P.M. (post meridiem), ao*. jyijooba"d-ez-zewal. [yErda-Xvlamak.
Poach, v.n.^Jkjfejl i^J Jfl**^ yasslk-
Poacher, 5. ^y^- u'A^ *^ J^.yassXk-yErda-Avlayan-khzrszz.
Pock, 5. (J-^- chibXn.
Pocket, s. ^^r (j^b) ; , v.a.
(J~<j3 fc"?~r j^bina-komak; book,
^l*^s>- juzdan ; money, c-^-sj-
POCK-MARKED [234] POLLARD
Pock-marked, a.vj
*J CX^^- chzchek-
-bozuk.
Pod, s. J klbuk ; , v.n. ulc
; , v.a.
kAbu^Aunu-soymak, J^l&^^tX^Jkabukdfln -chzkarmak .
Poem, s. (short) Jj^ ghazel, (long)
Poesy, s.xJ* shi"r. [aju*2J> kXssidE.
Poet, s.^\-/ sha"ir (pl.VxJ* shu'Wa).
Poetry, s.^J* shi"r.
Poignant, a. LJ fna, ^c-^
j^-^rui kesskin, *JI elim,
vejl", J^~> ^x^- ji^Er-suz.
Point, 5. ^kaJ nokta ; ~j\ uj ; ^jyburun ; ^^^ khussuss, 2!jU
maddE, t^b bAb, ^1 emir, L^s-i-^
keyfiyyet, <ioO nuktE, aJL
, L^sX msbhass c^ik<
; &>-j4 derejE, ^jJ^c merte'bE,
raddE, <jJ
per^ssEj (of the compass)
tij* kErtE, j^J^j riizghyar ; , v.n.
b bAkmak, cXJjJ dwnmek;
parmakla-isharet-et;
, v.a.
make a , J^l> uo<*&s.'< makhsuss-
-yapmak.
Point blank, ad.^j^-y^ d6g^ru;
range, J^c^U tAmm-menzil.
Pointed, a.^y^-^\^Sj^ sivri-ujlu, ^
sivri ; ^Lj^c^t d6^Arulmush ;
blkiyor ; ^j^s* makhsuss,
Ashikyar.
Poison, 5.j&j zehir, +~3 s&mm, Jl 6d
(6t), ^c\ aghu; , v.a. c
zehirl^mek, ! tkssmim-et ;
(J-<ojj> b6zmak, jL-J ifsad-et.
Poke, v.a. (J^i*^> sokmak, (~jf
> sokup - kAnshdz'rmak ;
durtmek.-^ v
Poland, s. ^Uw^ lehisstan.
Pole, 5. ^j~e szrik ; cJj*3 direk ;
(.)j~3s^ren ; ^) lehli ; L-^LJJ kutb
(kutub); uybj* Jj=& <jA\Xltt-bu-
chuk-arshm ; star,
kutub -yzldz'zz, sjU 4-w (demir)-
-kXzzk, uJc>- judeyy.
Police, 5. (matters of) &Jb+*j^ umuri-
; man, ^e\
\i; agent,
u^U zAbOyyE-me'muru.
Policy, 5.^.,JJJ t^dbir, J^l ussul, ^revish ;
&**> sened.
Polish, a. lehli; , s. &js lehJE ;
&&- jila ; <UJy tErbiyyE ; , v.a. \ ii>-
jila-et, LLX^Jj^^jila-
tErbiyyE-et.
Polite, a. . ck>. chel^bi, c^JoJt efendi,
nuwazishli.
Political, a. Lt umur-i-
-milkiyye'ya-miita"allik ; economy,
Politically, arf. jj devletJE.
Politician, 5. L-ll ^..Xl^ jyt\ umuri-
-milkiyyE-ashina. [-devlet.
Politics, s. i-Jjt> rJJJjLe"ilmi-tedbiri-
Pollard, . CJ^sAssij! inja-kepek;
d.\llarz-hep-
POLLUTE [235] PORRINGER
tfenjiss-et, ij'J^
piss-et.
korkak.
k6rkaklik.
(choha)-
Pollute, v.a.
murdar-et,
Poltroon,
Poltroonery, 5.
Polyanthus, s.
-chichfyhi.
Pomegranate, s.j\J nar, j\J\
knar.
Pommel, 5. ^^^J eyEr-kAshe; , v.a.
C3v4.^t> dup'Amek, <j^j^ wurmak.
Pomp, s.'AiLJ* tXntAna, 4'jjJ debdbE,
(j^daLj sAltAnAt.
Pond, 5. J^i ghyM, ^^ hawuz.
Ponderous, a. j\ \gJiw, JJu skzl,
^J/ ghiran.
Pontiff, 5. *U1 imAm, /Ujb humam.
Pontoon, s.
Pony, s.,
Pool, s. ^<f ghywl, ^>f*- hawuz.
ossuruk, bjo zarta;
U kamara-iisstu.
fakzr (pi. \jju fukara),
.
(kXripit); c-***tf za"lf
(pi. xJ zu"afa, the origin of the
French denomination of"Zouave,"
the infantry in Africa being called
the poor/' or"the weak," because
not able to afford themselves horses
to ride against the enemy) ; Ixs fsna,
mAm, /jtombAz.
midilli.
Poop, s.,j
(of a ship)
Poor, a.
Poorly, a. j*,9^-> kkyfsiz,
mizajszz, <&~-^>- khlssta ; , ad.
>-j<^J fakzrja ; \1J fsna.
Pop, v.n. ^^eJXbu pXtlamak ; ^*JJi
Atzlmak, , -<^ri fzrlamak ; , v.a.
AtivErmek ; in, v.n.
lAp- ichiiri - ghlrmek ; , v.a.
CX*^j-^ J;^ ichbri - Xt/vErmek ;
out, v.n. oLc^ll..l> desharz-
sundurivErmek ;
d?shan - koyuvErmek ; on, v.a.
- ghiyivErmek; off, v.n.
sawushuvErmek ;
wluvErmek ;--
, v.a.
chekarzvErmek.
Poplar, 5. >-l
Poppy, . ^ils.^5*
h^shhash; (wild)
ghelinjik-chiche^Ai,
Populace, 5.(jy.u/*\j "awAmm/-nass,
j^bJiU essafili-nass, ^it jbl
ayak-takzmz.
Popular, a. >*lcJ^Ju> mlkbulu-^Amm,
Populate, v.a. \j^x^c ma"mur-et.
Population, s.,J\&\ ahalT, y~fi nufuss.
Populous, a.jjAx^t ma"mur.
Porcelain, s.jfixj faghfvr.
Porch, s.jJ&A d^hliz.
Porcupine, 5.\J>fj& 6klu-kirpi.
Pore, s. (pi. C15UL*x) messammat) ;
over, v.a. (jd\ dAlmak, ^j'bc^
pek-bXkmak.
Pork, s.,^\ j*jo d6nguz-eti (d6muz),
jZjB\+^t lahmu-'l-khmzir.
Porous, a.jLf
UL^o messamatli.
Porphyry, s.^JfU**:
s6mmaki.
Porpoise, 5.^OTf^Jjj) yonuss-ba%^z.
Porringer, *7?^Jj|/J^ t6prAk-tenj^rE.
4>
POET [ 236 ] POST
Port, s. ^ limln; < isskels
^Lj^Lj! lumbar-kXpA^' ; j^lumbar; ^^ ^-LlJj p6rt-sherabi.
Portable, a. *_-* khAflf, ^^--I'
u^y tAslumassz-k61ay.
Porte, ,s. Jlzc-Aj bAbz-"alI, ^jJli.l
pasha-kApz'ssz ;<ulc L^-JjJ devleti
Porter, 5. JUa- hAmml! (hXmAl) ;
L^j?5 klpyt; ^.J^j^W siyah-
-arpa-suyu.
Porterage, s. J$U^- hXmmAllik.
Port-hole, s. ^CJ L^L^cj! lumbar-de%Ai.
Portico, 5.u^JlfeJjJi kXpz-dehlizi.
Portion, 5. ^yb parcha, cJ^lj buluk,
J>- juz', A*Ji kzssm, ^*Lj kh"a ;
hisssE, L^b pay; *^-j sehm,
s^him ;d-^i. ,5 kissm^t ; ,
out, v.a. 1 **~~z'J taksim-et, (^X*]J1
j'
bMmek ; oiF, v.a.L-j*j)t
*^M-J^*^^-
!*Jt3 hisssEssini - vErup - def"- et ;
marriage , j\$>- jihaz (chehiz),
Portmanteau, s..jJk-**
sXndzk, <a3
chXnta. \(2Jjye surEt.
Portrait, s.*-^j rkssim, j..y tXssvir,
Portrait-painter, s. if^^jj-F^ tXssvir-
-ressami. [tAvszf-et.
Portray, v.a. \A-JJ ressm-et, \ i^jL^
Position, 5. %^y> mevka'"; Jlo- hal.
&
Positive, a.^s.^ sahih, *jt*\&$f*
sahihan-ma"lum, ^&-'6 muhXkkXk;
j^lo y\ Tyi-bilir ; Jj^L^y (J^J pek-
-kavi-siiweylEr ; ^c^J.*^'
inadji ;
mutlXk.
Possess, u.a.^c
milt^m^llik-61 ;one's self of, Ua**
zXbt-et, cXc;^^Jl E!E - ghetirmek,
IJUs^X^ isstihsal - et ; whatever
possessed you? CJj^^l^--&,ycJJ
(hanghz)-sheytlnfl
-uydun^r, ^j0<U
-(hizraet)-etdin^ ; ed, p.p. ^J
deli, c^,ijs.'<!
mejnun, <0vt
t> diwanE.
Possessed, a. ^J dfeli; jJ^UjCJ^tassarrufinda-61an .
Possession, s.k_JydJ'
t^ss^rruf. [-ileyh.
Possessive case, *J\u^Li< muzXfun-
Possessor, 5. c_r->J*-^ sahib ; *^y*i*mutESsarrif.
Possibility, s. ^\i*\ imkyan. [<ltfljbelki.
Possible, a.^J*.**
mumkin ; bly, ad.
Post, 5. (wooden) jli kXzjk, cJ^u>
direk ; (for letters) &^ p6ssta ;
(for horses) Jj^ menzil; (office)
Ci^-y p6sst, L^A^^cUme'muriyyet,
Ja^^) messnkd, j&? sAdr; (sentry)
Jy k61, Jyy kXra-kol, JyykAra^r^ol, ^c^Jy nubetji ; (place)
jj ysr, f-^^ mevk^', T-, v.a.
CX*^j<k<&*jy posstaya-VErmek;^k6mak, ^^*jLj brakmak,
ta"ym-et ; , up, v.a. (accounts)
^<j'j yazmak, \<^s kayd-et, i^-JJ
CX^js? dfeftEra-ghechirmek ; (per-
sons) <J-<jVAJ.^V. yAftaya-yazmak ;
, v.n. CX<^~ Jj^ menzil-surmek,
ek; office,
y p6ssta-khanE ;-- house,
; master,
POSTAGE [237] POWERFUL
Lx aLi u-> possta- me'muru ;
menzilji ; general,
? }&\J teu*:*.) possta-nazzn, horse,j Jt *
^bj^* menzil-(beghiri).
Postage, s. Jr^fc"3^ possta-ujreti.
suruju.
U^ menzil-
[jljb-1 evlad-u-ahfad.
zurriyyet, j<-^l
suruju.
te'khir-et, &**J sow^raya-brakmak. [hlshiyyE.
Postscript, s. j\-^.=> kisnar, <L-i>l:>-
Pot, 5. c-Ai* klb, ^-y^ kawanoss,
bardak; <Ub- hokka ; L5=~J
L ?^ kyup ; ^-^J' tenJErE,
Post-boy, s.
Post-chaise, s.
-"arabassi.
Posterity, 5.
Postilion, 5.(^
Postpone, v. a.
tessti
(klzAn) ; flower ,
kawa-slksz; , v.a.
nossa - bAssmak ; o^
sAkszya-dikmek.
Potash, s. (^^ potass.
Potassa, s.^/-lj^ p6tass.
Potassium, s.>j.-**5lJ*j p6tassium.
Potato, 5. ^UIL) yEr-Elmass.
Pot-bellied, a.^JjlS karnli.
Potency, s. L2J*s kuvvet.
Potent, a.jUj kuvvetli.
Potentate, s.j\J**L>- hukmdar.
Potential mood, s. &jtdCjt*&L* slgha'i-
Potion, s.-jJlLc "llaj. [-iktz'dariyyE.
Pottage, 5.Vj>>- ch6rba ;
<U^ llpa.
Potter, 5. J^B^^J^. chknlekji;
about, over, U
b6sh -shfeylir
- ila -
eylEnup-wAkzt-gh^chirmek.
Poulterer, s. ^**jb tawukju.
Poultice, s. fal lApa; , v.a. ^jj\bi
iXpa-wurmak.
Poultry, s.j^lt tawuk, J^U JfjlL
tawuk-mawuk.
Pound, 5. (weight) ^.J libra; (Turkish
= 21 avoirdupois) <LJi keyyE (6kka) ;
(sterling) *,-! lira; (for cattle) J^^
\ghi\-, , v.a. cJ/^jJ du^Amek,
^<j\ ezmek, IjJ d^kk-et.
Pour, v.a. c^Jvf^J dwkmek, iii!
Xkztmak; , v.n. JU^
(sel)-ghibi-ya^mak ; J^l (
(sfel)-ghlbi-Xkmak.
Pout, v.w.(J**jj*y0 s6mutmak.
Poverty, 5. yLJ fkr, aJU faka, J^-wf^kzrlzk, j)^ frkflralik, ^*j)j*zarurEt.
Powder, 5.Jy t6z,jl-. ghubar ; (medi-
cine) cJyL sufuf ; gun , C^jljbarut ; , v.a. LLUXLsJy <L^1usstuna - toz - silkmek ; \
J^J t6z-et,
CX<j^ fezmek ; horn, flask,
tijj veznE, ^^ ^J^ barut-
veznESsi ; mill, <0l=kjjb barut-
-khans; room, magazine,
Power, s.jjj z6r, cl^y kuvvet, Ckudret, L^iC miknet,^Ja5!i
devlet, (^~o=>- hukyumet ;
nufuz ;Jt tfe'sir ; <uU^ hlsssa
Powerful, a.^Ijjj zorlu, Juy kuvvetli,
u(j3 k^vT, ^j^J kudretli, ,^-^r^
mekm, JoLc muktedir ; SJw nu-
POWERLESS [238] PRECISE
fuzlu,j^JUlfl^iilj
nafizu-'l-kElime'-
teyn ; ^y* mu'essir ; CU^j sert ; all
,j>& kXdir. [-kuvveti-y6k.
Powerless, a. J^> \J?j> **& hich-bir-
Powerlessness, s. ^jpJLcU^l
hich-bir-kuvveti-61mamklik.
Pox, s. \*J* firEnghi.
Practicable, a. ^A** mumkin,
y^pzlz'r ; j^ij^ly kullAnzKr.
Practice, s. *Axj ta"lim,
muda.ve'met ;
"XmEliyyat ;CJjU "adet;
(^L^^LLX-w.-i tXbibin^-mushter-
ilisri ; , v.a. cX*ijJ etmek, (J^^V.
y^pmak ; I /*A*^ ta"lim-et, 1/*^
J
dEWIm-et; IcAU-Jjb hekimlik-et.
Praise, 5. -J^j medh, Ii3 sEna, ^jl^-j
sitayish ; (to God) *Xf^ h^md, -i>
shukr ; , v.a. L*)m medh-et, 1L3
SEna-et, ^(^HJ sitayish-et ; I
h^md-et, l^Ci>shukr-et. [mebrur.
Praiseworthy, a. \^r* mErzi ; j^^>Prance, v.n.
(J.*\ZJtj\ oynamak, ( c\jS.t*
Prawn, s. &> tekE. [sechramak.
Praxis, s. Jbu ta"llm.
Pray, v.n. (J^j^V. yAlvarmak, \\>~j
rija-et, |jL3 niyaz-et ; lUt> du"a-et ;
^^LJjUJ nXmAz-kzlmak.
Prayer, 5. U^j rija, jlJ niyaz ;IcJ
du"a; (stated) jU3 nAmXz, Cjl^
or LU^L? sXlat.
Prayer-book, s. ^ls IcJ du'^a-kitabi.
Preach, v.w. 1 li^ wa"z-et.
Preacher, iic^ vwa^iz. [meklik.
Preaching, s. l^U&t? loc wa'z-et-
Preamble, s. ^_,<cw\-Ji_^c mukXddimE,
JU^LjJ dibaJE. [rEr.
Precarious, a. jJLo ^ ghayri-mukar-
Precaution, s.j<-V>- hlzar, j^i-\ ihti-
zar, Ll.^1 ihtiyat, aUu! intibah;
to take , JK^'^ sakinmak, j
(j^>-\ ghywz-chmak, \ j&>- hXzar-
-et, <>*4^ ^b\^s>-\ ihtiyAtlz-bulun-
mak, j\ ^JjUUiM intibah-iiz6rE-61.
Precede, v.a. and n. ld^iu-j sabkXt-et;
mussabakAt-et ; ding,
sabzk.
Precedence, s.
Precedent, 5.
Precept, 5.
nASs!ht ;
Preceptor, s.
tl^^^ri. khoja.
Precious, a.
mussabakXt.
emsal
ka'idfi ;
-e zarbz-messel.
kzmetli, L^-
zi-kzmet ; J-J/-C"AZIZ ; stone,
j&jp- jevhEr (pi. j&\f>~ jewahir) ;
rogue, ^-Ju\5*-S^=> ghedikli-
chApkzn. L^^J^ varta.
Precipice, 5.jl> yar, ftj^y uchurum,
Precipitate, a. ly, ad.
retreat,
-kahkara; , s. Jy toz,
chwkundu ; , v.a.<J^*
Asha^'-atmak ;\J-^ ta^jfl-et ;
, v.n. cJv^5*-<iU)i3 dibE-ch^kmek ;
things, matters, \&s? "ijelE-
Precipitation, 5. &^P "lj6lE. [-et.
Precise, a. (person) ^JJ^o merAkli,
ehli-dikkAt; (time, &c.)
PRECISION [239] PREPARE
*\j tAmm, *Uj tXralm
ta"ym-et,
-birini-ghywsstErmek.
nerAk
szhh^t.
; , v.a.
tefrlk-et,
makhsuss-
dik-
mani"-61.
Precision, s.
kAt ; u^ssr
Preclude, v.a.
Precocious, a.
vwAktinden-EvvEl-yetishmish.
Predecessor, 5. u-fiL-* selef (pi. uJUPredestination, s.jJJ kXdfir. [esslaf).
Predicament, s. JU- Li fEnahal.
Predicate, s.j+>-khlbEr.
Predict, v.a. cX^j-^J^^-XXjJjwuku undon-EvvEl-khAbEr-VErmek,
1
j^srL! isstikhraj-et.
issti-
issti"dad.
ghalib.
i ghalib-61,
ziyadE-61.
Prediction,
wuku 'undan - Evvel - khlbEr - vErmek-
Predilection, s. J^o meyl. [lik.
Predispose, v.a.
dad-vermek.
Predisposition, 5
Predominant, a.
Predominate, v.n.
^^^>- chok-61,
Preface, 5. <UsjJU mukXddiniE,
dibaJE ; , v.n. \ <UjJUL.^) bXsstz-
-muklddimE-et. [tErfi"i-riitbE-et.
Prefer, v.a.\^.=>~Jj terjih-et; l
Preferable, a. ^T^ murejjah.
Preference, s. *&ry terjih.
Pregnancy, 5
Pregnant, a.
Prejudice,
against,
ghebE, ^[y- hamilE.
zarar, C^llii fjsnalik ;
su'izann; in
favour, jjls^.^-^-hussni-z^nn ; vul-
gar , J.LL^.jkz&mf-bA'ttl ; ,
v.a.\jj&
zwrar-et ; , .j&AU
^Jh^y zihnina-shey-k6mak.
Prelate, 5. ^^JLJ pisskoposs.
Premature, a. ly, ad.
wAktmdan-EWEl, ^J^^^c^j wlkti-
ghMmadan.
Premeditate, v.a.(J~~<jpJL-jjJjJ*j4
dushunup-kurmak, !<\-aJJ kXssd-et;
p.p. L^XiJ kAssdz ; dly, ad.
*
JJ kAssdan, |j^c "amdan.
Premier, 5.>lic.^Jw?
sXdrz-"z^m (sad-
raz^m), J^.^b bAsh-vekn.
Premises, s. pi. j\ ev, j^fj dukkyan
(dukkEn), <d>j! 6da, <Lsfb bA^cha,
^t^c "arsa, ji ysr, J^Jc>-hudud ;
(logic) <UjJU mukXddimE (single),
mukAddim^teyn (double),
mukAddimat (several).
Premium, s. ^b bAsh, j( kyar;
Cl^l ujret; CTJ\jlC mukyafat ;
chassz.
Preoccupy, v.a. \J^xl^ii&J zihnini-
-m^shghul-et ; ied, a.Jjy&^^jftJ
zihni-meshghul.
Preparation, s. cJ^JJ tedaruk (tedarik,
j9/. culi^ljJ tedarikyat) ; (compound)
t-^-^J terklb.
Prepare, v.n. Jf^J^fW hAzzrlanmak,
j^jU- hAzir-61 ; , v.a. \ ^U-
hAz/r-et ; a table, ^^yfiyl* s6fra-
-kurmak; (cook) ^f*jl> yapmak,
CJ^^lj pishirmek ; (compound)
PREPONDERANCE [240] PRESS
meyl ; d^jltXc
[-mughayir.
tErkib-et; (arrange) i^Wj?tertlb-et.
Preponderance, s. <uL ghale'bE.
Preponderate, v.n. ^u-JU ghAlib-61,
CX*l:*pA*b bAsskm-ghElmek.
Preposition, s.j^-<^J>.s>- harft-jerr, j\s>-
jarr. [zAbt-et.
Prepossess, v.a. \ L**?J ghyun^ul-
Prepossession, 5.
"Mavet.
Preposterous, a.
Prerogative, 5. <U0\>- khlsssa.
Presage, s. L^-c^Lc. "alamet, J-J^ delil;
JU A! ; , v.a. ^v^Mvelc "alamet-
-ol, IcsJSj delalet-et; J^lS=!
nglamak (annamak), (^1^adL1iss-
tikhraj-et. [bih-et; \^-^y tertlb-et.
Prescribe, v.a. KJ emr-et, I^^^J ten-
Prescription, 5.^*3jJ++j*
hekim-tEr-
tibi, <^>-j recheta.
Presence, 5.jy^=>- huzur; ^Jj varlik,
L^oJA5>-^ mevjudiyyet, ^>j viijud;
of mind,
* - blshmda - 61makh*k ;
klik; to
have, to be in possession of of mind,
hich - bozulmamak,
"Aklz-bAshmda-61,
tfb hich-futur-ghetir-
mamek.
Present, a. j*\&- h^ztr, j\j var,
mevjud, jj&)* bulunur,
bulunmush ; ^X->X^-i shimdiki,
JU^ hall; , s. ^UJJb hediyyE ;
U^JL^ plshkesh;
J^asT bakhshish;
shimdiki-hal, L^-Jfj^^rjkX4-i>shim-
diki-wAkzt, u>J^*-2j shimdi, JU- hal;
at , LJ*JS shimdi, CXL>oU
shimdilik, Jlsl| el-hal, ^Hl el-an,
)Il>- hala ; , v.a. \^f- "arz-et,
IvJJB tXkdim-et; I ^1 ibraz-et,
do^Arultmak; arms !
selam-dur ; present ! Jt^vSJ ni-
l. [dim,jU! ibraz.
Presentation, 5.
Presently, a6?.
arz, /W j tXk
<> shimdi, ^Ujb
i -shimdi, ^j^ bir-
-Azdan. [muhAfaza.
Preservation, s. lifts- hzfz ;ddailsr10
Preserve, 5.^b'H?
tXthV u^-j rechel,
shekErlfimE ; ,^*2ytilrshu ;
k6ru, (jJjjy koruluk ; , v.a.
k6rumak, ^*\&a saklamk,
lofts>- hefz-et, 1 ^^Jj vikayE-et, lc^oL*tf>
syanet-et, IdJa-jls.-* muhAfaza-et ;
i rechelini-ypmak ;
turshusunu-yapmak ;
, rechel-61; jl^yturshu-61. [-eden-kimessnE.
Preserver, 5. k~~*& ^^\ laAsw hifz-
Preside, v.n. ^c^-^Uj riyasset-et;
jUjJjb bXshda-61.[^-*
sir.
President, 5.(j~~>j
re'iss ; ^b blsh,
Presidentship, s. L^v-jbj riy asset.
Press, s. ^Jblxi-it>^tfU bXssma-desst-
jend^rE, .Ji^V bAsskz ; <-r>^ dolAp,
^J^ yuk; , Jli-tf! A-^^U^b blss-
PRESSURE [241] PRIME
majflar-essnaf/ ; j&jz- ghazetalar ;
i^^&*^j>~~s'\
(
j)) z6raki-"Ass-
kEr-t6playAn-k61 ; , v.a.
szkmak ; **0\) bAssmak ; <JL
sekzshdz'rmak ; \^J-*~. a." tAzyik-et,
\^>- jebr-et, ^l*-l ijbar-et ; \\jj)
(j^j Vt> ^ z6raki-'
'AsskEr-yazmak .
Pressure, s. ^*~>*> sekz'sh,
ish ; ,&* szkz, ,Ji^V bAsskz ;
z6r, c^.*<3.7 tAzyzk.
Pretence, ^. <Ol^J bahanE;
ghywsstErish, Jul^J tAklid, ^,L yalAn.
Preterite, 5. .^LojJjtJ fili-mazz.
Pretext, s. <UUj bahanE; &+>j vessilE.
Pretty, a. Jj^ ghyiizfel, ^Jj dilbsr,
*\~+r*- hussnlu ; , ao*.
ep-Tyija, iiLs3^! 61dukja,
chokja, ^jr^^/ ghere^Ai-ghibi ;
well, &>-jA iyij> ^^^^^ 61dukja-
-Tyi.
Prevail, v.n. ^^-^11^ ghllib-61 ;
with, upon, \^^a\j razz-et,
\.^j3 ghywn^ulunu-et (ghywnunu-
Prevalent, a. u^:>- Jan. [-et).
Prevent, v.a. \v~~ men"-et.
Preventable, a.( ^< tJ**" men"i-
Prevention, 5. *-^e men". [-mumkin.
Preventive, s. _3Lo mani".
Previous, a. ^^^ EWElki,
mukAddEmki, ^~*\ esski.
Previously, aa*. ^^L^>\ esskidan,
EVVE!, /%JJL<
mukAddEma, 2
^1 EVVEla.
Prey, s. j! Av, j\&
sayd ; <Ujl? ta"ma; upon, v.a.
CJv*J yemek ; ^^ Avlamak, ^^^tutniAk, ! kX-^ sayd-et, l^l^Ji shikyar-
-et; beast of , ^y^- tj^j*.
yzrtzjz-haywAn.
Price, 5. l^J baha, trjtj fi'at; bigb ,
d61ghun-fi'at ; low , l^J (j^J dun-
-baha, W^^l EhvEn-baha ; fixed ,
l^^iJu=5 kEssilmish-baha, ckiU
d?UJ mAktu"-fi'at ; assize , iynarkh, 2\+3^J+so miri-fi'ati ; of
blood, C^O diyyet, J^ khun-
-baha.
Prick, 5. ^^ruJ diksn, jU khar; ClU
sik, ^j zeksr, J-oLj'c^ll aleti-
-tenassul; ^Mj^l)<U^rul iyfaiE-yarassz";
, v.a.\Xj\Jt 6\j\^j>i~$jj+~ sivri-shey-
-ila-yara-et ; , v.n. J^b bAtmak ;
up one's ears, cX^Jj^i kulAk-
dikmek.
Prickle, . ^J dikEn,jU kbar.
Pride, s. j*=> kibr (kibir),
nakhvet, j-^rJ tekebbur,
t^'^zzum; ^ fakhr; jl^lil ifti-
kbar; one's self in, v.n.
iftikhar-et, CJviJJul jlr*edinmek.
Priest, 5. ,U! ImAm; ^-bb pApAss, ^ruhbAn, ^j.lfr-) kesbisb ;
kbakhAm.
Prime, a. let a"la, IcSl^Lc"
-'l-a''^, v^^^ bAshdan-bAsh ;
^\ a'zam, ^ bAsb, J! EWE!;
AssH; , s.
PRIMER [242] PROBE
-a"lassi; of youth, L^o-ijj^Ai
"unfuvAm-shebabet ; , v.a.^<^js.\
tyhzlamdk, ttX*Lk) yemlEmek ;L^"
J^fi!
laktrdt - ughn&tmok ;LftJi
- kurdurmak ; CiXJl>.^
bdyanmy - Asstarim-
-wurmak; one's-self, ^^JUjkXfa-kurmak.
Primer, s.jJjs*-
\Ju_a! \ elif-bE-juz'u.
Priming, s.^J>j])\ tyhz-btu ; <UX*J
yemlfimE ; u^l^jl 1>^J boya-ASstarz ;
horn, <0j^veznis.
Prince, 5. aJffc shehzadE;
Principal, a. ^b bAsh, tjJ**J biyuk,
\j\ ana, J^i Xssl ; , s. &Wfi
SErmayE, JUil^^j-.^ re'ssu -'1 - mal ;
^L>^J sErkErdE ; .-^
Xssl-mAl-sahibi ;(j^
Xssl-mASslahat-sahibi.
Principality, 5. d
Principle, 5. (^Lj! essass, ^J^J temel ;
c^Jyo mevzu", ^j rukn,
madde'i -AssliyyE ; JuA
a^Xclj kA"idE; s,s.pl. J^*l ussul;
CL?LJ^1 EWEliyyat ; ^^j^ erkyan ;
Julie. "Xka'id; ^LaJl insaf,e^^clJbM-j|
isstiklmet; good , UuU&fctfl iss-
tikamet; bad , cU>j'ji-ishakavet.
Print, s. <U-tfb bXssma ; , v.a. J^-*b
bXssmak, 1.J? tXb"-et; ing-office,
bAssma - khan
mXtba".
Printer, s. >-<U0lj bXssmaji.
Prison, 5. (JjJ zindAn, hXbss,
ajls f^- hXbss-khanE,
bess.
Prisoner, s.^,/~f5- (hXpiss),
mahbuss ; of war, j-?~>\essir
(yessir). [ghizlilik.
Privacy, s. d^U. khalvet ; C)!^^
Private, a. ^lo baya^Az, u5^lc "adi ;
jjfiU-khAsss ; ^^ ghizli, jljl* sakH,
aft*- khafT, L WK.'< makhfi ; person,
/Lc "^wlmmi - nassdan-
biri ; , s. XsskEr-nefm ;
edeb-yEri, ujCc "av-
ret-yEri.
Privateer, 5. ^--^(j
jenghE-me'zun-bXzirghyan-ghemissi.
Privately, ad. ^^& ghizli.
Privilege, 5.j\^-^\ imtiyaz, i^^JjJU
me'zuniyyet.
Privy, a. ^l>- khAsss; /^sr* mahrEm,
j\ j*s>~khXbErdar ; , s. u.c;'^
1-?
kenef, ll^x> memsha, <Ol^V-:Jj! ab-
desst-khanE.
Prize, s. ^AjtefAJlJ^J kAzXnzlajak-
-shfey, J$n.jkj]J3kXzXnzlAn - shey ;
mukyafat; , v.a.j\jc.
XzTz-tutmak ; open, ^~y
Jjiye ^-iJ ^j)<r* uj u-sivri-
-bir-shey-sokup-^chmak.
Prize-fighter, s. ^J^J pehluwln.
Probable, a. J/iJLS'10 muhtemil, JU^>-I
ihtimal ; bly, ad. JUr^l ihtimal,
JU-&-1 ihtimalan ; bility, s. JU^*-!
Probably, ad. U1U ghAlba. [ihtimal.
Probe, s. J.~c mil, isskXndil;
PROBITY [243] PROFIT
, v.a. (J-<S yoklamak,
isskXndfl-et, ^J^i^^^o mfl-sokmak.
Probity, s. CU^Ui**^ isstiklmet, (J^jZjb
ddghruluk, ,J*t\jrAsstl.
Problem, s.( J^eu^.cJ da"wayi-"AmEli.
Problematic, a.J<tyJ* shuphjEli.
Proboscis, s.f)&f>~
khortum.
Proceed, v.n. ->- chzkmak,
hASsil-61, Ic^llJ nesh'et-et, \>~~j>
terettub-et, CX*!^/*^ laz/m-ghElmek;
Alt-tarafmz-su-
weylEmek; cJv^sr ghechmek; j^L!
CUc^ il^ri-ghitmek. [pi. \^ da"wa.
Proceeding, s. <d*U* mu"am^lE ; s, s.
Proceeds, 5. pi. dA^U- hlsszlAt.
Process, s. J^l ussul; JU-cl i"mal ;
IjfiJda"wa. [c^lU nesh'et.
Procession, 5. ^J^ \ Xlay ; J^^- hussul,
Proclaim, v.n. \ \ jJ nida-et, ^lc| i^lAn-
Proclamation, 5. jj^l i"l.5n. [-et.
Procrastinate, v.n. ^ishini- sow^ra
Procrastination, s.y>-U ta'akhkhur.
Procreator, s. jJ muwellid.
Procure, v.a. ^*y bulmak, (J Xlmak,
Ma - ghetirmek, \
hASsil-et, IJj.fng^ tahsil-et,
isstihsAl-et.
Prodigal, a. i*j~~ mussrif; Jy
.JJ bezul;
ity, s. uJf issraf;
mebzuliyyet. [biyuk ; j,^ ch6k.
Prodigious, a. i^-.-sf "^
Prodigy, 5. ^s^* mu'jizE.
Produce, v.a. IJucU. hASszl-et,
vErmek; lltfb^l ihzar-et,
chzkarmak, Cl
^ey<O^Ju^ meydAna-k^mak, Jyibraz-et ; \ jl^-ll ishhad-et ; ,
5.
4jf Trad ; ^-^sr*mahsul.
Product, s. J t^^.-* tnahsul.
Production, s. J*o- hussul ;y^ esser.
Profane, cf. u^jlc "adi ;
dmE - ghayri - muta"allik ;
muktAzaye-diyaneta-
mughayir-6lAn ; , y.q. ^.v^'tC^
miibarek-nessnE-hAkkmda-mughayzrz-
- ihtiram -evza''
a-mubAsh^ret-et .
Profess, v.a. f ft "alEHEn-ikrar-et,
yjrj&Mt^eJda"wassmda - 61, ^J^J^
sXtmak ; !c)L^Jc muderrisslik-et,
j^ jj^xl^o <Uu-jjjJ tedrissila - mesh-
ghul-61.
Profession, s. ji0 j^l ikrar-"alEni ;
L^CJ da"wa, IcJ^ idd*"a ; c^-Jytl^o
meshghuliyyet, e^^s*- hirfet, L^oCwtf
san"at. p^boja, +{**> mu"allim.
Professor, s. (j-J^ muderriss ;*>-
Proficiency, s. C^jl^j maharet.
Proficient, a.^JbU mahir.
Profile, s. fi^^o+^j ressmi-mussennem ;
lJIb^lj y^n-bXk/shz-ressmi.
Profit, s.'ft kyar, f klz^nj ; *Jjl*
'idE, ^A3 nef",
v.. !jl kyar-et, JN^
, IUiJl intifa"-et, c
fa'idE-ghy^nnek, j!Jo^ ^J^jli fa'idE-
mend-61 ; , v.a. CJ^j jli kyar-
-VErmek, CX^j ^^j'vi fa'idE-vErmek,
s 2
PROFLIGACY [244] PRONOUNCE
I *JuU fa'idE-et, ^JJoli fa'idia-61,
y^iXSjd fa'idEssi-ol, j\ ^iaJolifa'i-
dEli-61.
Profligacy, 5. jLjuU* chApkmlik, ^-J
jfS?j fissk-u-fujur, c^JblfLj sefaht.
Profligate, a.^Aj'-f- chXpkm, J~L>
sefih, ^Ij fasszk,y>-U fejir.
Profound, . ^J derm, J^us "&nxk ;
ly learned, /sy^ rnute"bahhir.
Profoundness, Profundity, s.
dermlik.
Profuse, a. Jjj b61, ^c ghani ;
mussrif; J^jj bezul.
Profusion, 5. <jij^ ch6kluk.
Progenitor, s. Jc- jedd.
Progeny, s. L^OjJ zurriyyet.
Prognostic, 5. l rlc "^lamet.
Programme, 5. a^sj^ la'iha.
Progress, 5. ^i^Ll ileril^yish;
terakkz; , v.w. cmek, C-Uo? ghitmek.
Prohibit, v.a.'jl-J yassXk-et>
memnu"-et, \^p nehy-et.
Prohibition, s..jl*^ yassAk ; ^3 nehy.
Project, 5. jyai twssAvvur, <uHk< mu-
tala"a ; , v.a. \jy tassAvvur-et,
mutala"a-et; (j>+*\ Xtmak,
ul Endakht-et, \<^*j remy-et;
etmek; , v.n. ^J^JLs*-
chzkmak, CX*J^ jjb\ ileri-ghElmek,
^olj^i uzamak.
Projectile, 5. ^^AJA.*- jissmi-mErmi.
Prolific, a. ^!c^ ber^kEtli;
yedi-virEn ; ^X< miissmir,
mahsuldar.
Prolix, a. ^jjjl uzun, J-Naft^ mufXssAl.
Prologue, s. <teJJu mukkXddiniE.
Prolong, v.a. tJ-^J^ uzltmak, 1 J^
medd-et, l^U^j^ ^<X<\ia->!issti-
kAm^ti-uzErE-ikhraj -et.
Promenade, .j^-J seyr, U>UJj^-o seyr-
-u-tAmash, ;L^J^.--* seyr-yEri, ^ ^J
messirs, ^li^-*^ messirEghyah,^.^o
messlr ; , v.n. C^X^J ghezmek,
d6kzshmak ; , v.a.
ghezdirmek, ^^^ Jui)^jL
dolashdirmak.
Promiscuous, . ^-2j^ kXn'shik.
Promise, s.j^ swz, J^j va"d ; , v.a.
ClX^Jj J^-J SMz-vErmek,\ XCj va"d-et;
^-, v.n. LL^AJjj* ghywrunmek, <X^<1
CX^^ umld-VErmek.
Promontory, s. ^jtf burun.
Promote, v.a. CX^j ^Jj rutbE-VErmek,
IJLJ^^y tErfi"i-rutbE-et; ! /*^V.
yardzm-et, 1 L^-O^U. mu"avenet-et,
Promotion, s. &~Jj ^^/ tErfi"i-rutbE.
Prompt, a. C-^U- chabzk, J-.Jtiz
(tez), Jcj^**jsur"atb', f-^-
5 serl" ;
, v.a. ^-<4JJ^<sJjlc *'xklma-shey-
-k6mak ; CX^! t^Jyi!lakzrdz-
w^ArEtmek, ^*Jjw ta"lim-et.
Promptitude, 5. CJiijl>- chabeklzk.
Promulgate, v.a. ^Icl i"lAn-et, I^U
neshr-et, JU-^V. yaymak.
Prone, a. Jl-'O meyyal, ^x^ - muss-
ta"idd; ^Jw5j^> yuzu-koyun.
Pronoun, s. j~**azamir.
Pronounce, v.a. \ laftij telAfFuz - et ;
PRONUNCIATION [ 245 ] PROPRIETY
^ X^Aza-Xlmak, ^^15 klla-
-Xlmak, \XjSUtefevvuh-et.
Pronunciation, 5. liiJj telXffuz.
Proof, s. tulJl issbAt, JCM-J sened,
e^-sr" hujjet, ^Ifcjjburhan, ^jS
fzrkAn, ,jUaL sultXn, J-b delfl;
shahid ; ^Irs^l*! imtihan,
tejrubE; jly kXrar,
kwlm;
tXsshzh - icbin - bXsszlAn - sahifE ;
- ilk - bXsszlAn - nusskhalan ; , a.
>!J.JkXbul-
:,jyLL dayam'r.
Prop, 5. cJcu^J desstek, j\*b dayak,
^JOjlj payfcndE , v.a. <J^ycJ-s^
desstek - wurmak, (JsojJJji?tutdur-
raak ; (^^^ tvtmak.
Propagate, v.a. cA-;Ju-Jj SiJ\ evlld-
-yetishdirmek, ^jU^b^^?-^- chojuk-
-y0pmak ; ^^ijbLj^^L* yavrz-y:pmk ;
CX^y turEtmek ; \ .J neshr-et,
^jUob yaymak. [.iJ neshr.
Propagation, 5. SL>\ Had ; jJ^ftevellud ;
Propel, v.a. cX4.3j^ yurutniek, \v^-j
tahrik-et, CX^^**>
meyl. [surmek.
^c munassib, (jjft
seza, (^V.^ shayan ;
E, ^V**^ jussban ;
erblb ; j<X^ or c^Jo
X csl, <^JC^ (J-tfl Xssl-
zati; (jd>- khlsss.
Property, s. JU mAl, Jli^ menal,
variyyet ; <U;U- khAsss.
sevk-et,
Propensity,
Proper, a.
l^yik, j
fchl,
kfendi,
-kendi,
ghXmbEr-tarafmdfln-VErilEn-khXbEr.
Prophesy, v.. !
jV*"^ i.yS^* ^^"kbXbEri - mulhemi - ikhbar - et,
ilham - tariklk-nassa - gha'ibdan -
- khXbEr - vErmek,
ghXmbErlik-et ; LJ
1 1^=^^- musstXkbeldon - bahssla - kX-I
t'^yyan-hiikm-et.
Prophet, 5. j***+*i p^yghXmber, Jk-y
ressul, ^jJnebi. [fakXtm/-tahs?l-et.
Propitiate, v.a. \ ^+*asn?t ,va&L& she-
Propitious, a. <\c\~*r< mussa"id.
Proportion, &. L^ J nissbet ; c^cUjtenassub ; rule of , <U-jUx
_jjl
erba i - mut6nass6bE ; , v.a.
!>.*Ju*jj)\
L-^-cUj tenassub-uzErE-I
-taksim-et; ^j^jb^Ai^J nissbetinda-
y^pmak.
Proportionate, a. ur^-j\^'< miit^nassib.
Proposal, s. c-Q*oJ teklif.
Propose, v.a. I^ji-Kj teklif-et; , v.n.
\L^*3 niyyet-et, ^j^j^ kurmak ;
CX*Jt> demek, c3>-*.b^*; suweylEmek ;
\(jOj <^J*l&
kendini-'
'arz-et,jl <*^\Ife
talib-61.
Proposition, 5. JjS kXvl, u5VcJ da"wa,
Propound, v.a. ^^;^ dEr-meyan-et,
I L--J bXsst-et, ^^-J beyan-et.
Proprietor, m. Proprietress, f. s.
^t*>\*0mll-sahibi ;
miilk-sahibi ; c_^:>~Utf sahib.
Propriety, s. L^-^L^ munass^bet.
PROROGATION [246] PROVIDE
Prorogation, 5. J.-ix*J' ta"tzl.
Prorogue, v.a. Ij-i**^ ta"til-et.
Prosaic, a. jjl^o m&nsur ; jjf
Prose, ^13n&ssr (n&ssir). [szklet-VErir.
Prosecute, v.a. jA>Ai^jG&^^ muj-
rima - da"wa - achmak, J^ijjf*^4}
da"wajz-61 ; l/Ut> dewlm-et.
Prosecution, v.a. ^JU^-I l^cJ da"wa-
#chmakh*k.
Prosecutor, 5. iJ^-c^J^ ffJ&*W*J &s.&-
/t>l junha - da"wassinda - miidda"i -
olan-AdAm. [
Proselyte, s. <-fJc^xj muht^di,
Prosody, s. (jjjZamz.
Prospect, s. d^llaj nXzaret ;
umid, J^U me'miil.
Prospectus, 5. <tli3lcl i'lan-namE.
Prosper, v.n. ^*!v&3 ffelah-bulmk,
ishi-do^Aru-
-ghitmek, j\yJcjj ^^. ishi-yolunda-
Prosperity, s. c^ljJ devlkt, JUSl ikbal.
Prosperous, a. JLjfl j (J^ljJ
sahibi - devlet - vE-ikbll ;
mussa"id.
Prostitute, s. &Ls>-\s fahishjE, '*\*e
^^>^j sokAk-(orosspossu) ; , v.a.
\*\j
dilic^v-j^.^r^
3 <^->-^ fahishE-
ghibi-rAsst-ghMEna-ram-et ; one's
self, jlAJLz*-\i fahishE-61, (c^^*5>-lj
fahishElik-et.
Prostitution, s. (jJ)<ti-r-U fabishiilik.
Prostrate, a. .^y ^j yuzu-k6yun ;
, v.a. J*Ait yzkmak, JAJjW ^J
yEra - charpmak ; C.
kuvvfetini - kessraek;
Prostration, s. (JAAJ * yEra-Atmaklik;
C^jJls** mejalsizlik.
Protect, v.a. \ lai>- hzfz-et, ladaJlsr10
muhAfaza - et, U^U^- himayE - et,
iL^OLtf szyan^t-et; ^&j\ arka-61,
^v^^s.*^ tlssabhub-et. [himayE.
Protection, s. Aliils^ muhAfaza; <^,
Protector, s. ioil>- hlfz'z, lij
.<x>l>-bami; tej\ arka; fidaL
^
Pro tern., ac?.l2J5^
muwAkkatan.
Protest, s. ^uJ^J pr6tessto; , v.w.
CJv^-jj ^L J |J prot^ssto- VErmek ;
1^^-j^j yemm-et; , v.a. \ Ujl idd^'a-
>
-et, !(j'-J t;y kaviyyan-beyan-et ;
1
jk-jji^J pr6tessto-et.
Protestant, a. L^ol^-j^J protesstant ;
-> protesstant.
pr6tess-Protestantism,
Protocol, s. <l*J* niAzbAta. [tantlik.
Protract, v.a. +s\ uzXtmak,
temdid-et ; \***jr^ssm-et.
Proud, 5. $j*=> kibirli, ^*ra mut6-
kebbir, J^-as fadul (f6dul), ^yyfir"avn ;^ku,c muftakhzr.
Prove, w.a. \CjU51 issblt-et; , r.w.
<J*%f- chzkmak. [-saniAn.
Provender, v.a.^Ixi-tf dJ^CJ^t 6t-arpa-
Proverb, 5. J^c - zarbz-messel,
oJ^al lakzrdz.
Proverbial, a.
zarbi-messel-hukmuna-gbzrmish.
Provide, v.a. l^>!jJ tedaruk-et(-rik) ;
tErtlb-et; CXcj VErmek ;
PROVIDENCE [247] PULL
for, v.n.
shunu - VErmek, ClX<jyj ^j*s
hawa'ijini- vErmek,
ClXtJJ besslEmek ;
khzdmet - bulmak, (J.
khzdme'ta-s6kmak ; ded that, j
t$J&>jshu - shartk - ki, &\\s^
bi-sharti-In-ki.
"aki-Providence, s. CJlj
bet-endishlik, Jiu "Aki, daJblsslret; A}\ Allah, lx? >. hAkk-
-ta"ala; r^zzAk, laiU- hlft'z,
[*
;!ish.
J pErvErdighyar ;
"inayet, ^L-^l ihsan,
mErhamet.
Province, 5. US-JU ^yalet; <U^ w
Provision, 5. cJ;^JJ tedaruk (-ik) ;
ekmek, nan-pars ;
shart ; s, s. pi. *^>-<3 zakhlrE (pi.
[Trass.
Provocation, s. C-^uicl ighzab ; cijiv
^>U>J zflkha'ir).
Proviso, s. tl shart.
Provoke, v.a.^<j<yjs kzzdzrraak, (J*z\j\
dXnltmak; !cj\^l irass-et, jle^-
sebeb-61.
Proximity, s.L->Js kurb, ^f? jiwar
Proxy, . J. vekil ; fctgj vekyalet-
-namE. b'aJ bXsszretli.
Prudent, a. ^ILb "lldlt, JSU "Akil,
Prune, s. Ci>j )j* kuru-erik ; , v.a.
J^J^J budamak.
Prussia, s.^J^jA ^^9
Prussian, s. and a. j$U^/ Prussiali.
Puberty, s. Q^L biilugh.
Public, a. ic "alEni ;
umumi ; u^ miri, Ciij
be^Alik ; ^oLc "amirs ; tjy*A-<
ma"murE ; jjoW- khasss ; paper,
<^i ghazeta ; house, <U ^CU mey-
-khanE,^jjljijl
lokanda ; service,
^jUJ^c^JjJ devlet-khedme'ti (hiz-);
, s. JU "alEm, (j~\j nass, Jjls*-
khAlk, ^d^y 6rtalik;j^fc>- jumhur.
Publican, 5.^5j-4JlaU mey-khanEJi.
Publication, ^.U neshr.
Public-house, s. <Ul=sX mey-khanE.
Publish, v.a. \^Jif\ i"lan-et, \^LJneshr-
-et; (J-+<0\j bXssmak, 1%-J? tAb"-et,
tXb"-u-tfemsil-et.
Publisher, 5. ^J^ kitabji.
Puddle, s. J^ ghyul ; about, v.n.
lj^U- chamurlarda-ghe-
zinmek. ["abess, <U^-U sachma.
Puerile, a. jM*^* ch6jukluk, ci
Pugilism, .
(J^^^ L ^AX-'
^f-5^
mushta-kawghassi-ta"limi-san<
'ati.
Pugilist, s. sq^lci 4al^ mushtE-
-kawghassiji.
Puke, v.n. *~i3 kussmak, Ci
kay-ghetirmek, lc!^j! isstifragh-et.
Pull, 5. ^>- chekish ; , v.a. Cchekmek ; back, v.a. C
gheri-chekmek ; , v.n. (j
gheri-chekilmek ; down,
yzkmak, l^JJbhedm-et; ClU
dushurmek ; in, cicheri-chekmek ; off, (J
chzkarmak, cA^jJul endirmek;
by koparmak ; out, (Jj\^o
dzshari - chekmek ;
PULLET [248] PURGATORY
s&kmek, (j*&t&- chzkarmak;
up, v.a. cJvji swkmek, (J^j^f-
chzkarmak ; CXX 4ajL? zabita-
ghywturmek ; , v.n.<J*>j)
durmak.[^f i(j^"*^^ bryumush-pilij.
Pullet, s.j^lL ^^=> ghenj-tawuk,
Pulley, s.Xj&<*
makara. [$r&Era-mensub.
Pulmonary, a. ^j~***xjL>-
v! Xk-ji-
Pulp, s.^J)\ ciXi*j~ meyVEnin^- eti ;
euLjb^&lJ lApa-ghibi-hey'et.
Pulpit, s. ^c-^ kyursi,^-o^mmbsr.
Pulsate, v.w.(j*J$c<!*V*i(* nXbz-ghibi-
-wurmak. [-harekEti.
Pulsation, s. ^iy>- c^X"A3 nXbzin-
Pulse, s. (j&j nXbz; C^bt-^ hubublt.
Pulverize, v.a.lj)y t6z-et, \L s."i sahk-
-et, ClX^jlezmek. [-tXshi.
Pumice-stone, s. ,^t J^f* siinghEr-
Pump, 5.<U^li>
tulumba ; ^JJ^JJ ^si)l
inja- kundura ; , v.a.
<U,<jll?
CJv^lljJ tulumba-ishlEtmek ; a^itCiX/i^rs^<)djl tulumba-ila-chekmek (orv .. \
Xlmak), (j
Pumpkin, s. ^Pun, 5. ^y^Lo mXzmun ; , v.n.
b^Xjjj**) ^}4*aA mXzmun-siiweylE-
mek.
Punctual, a. ^n^Lsjj waktila-ghElan.
Punctuality, 5. ctXlC*]^ ai^j waktila-
-gelmeklik. [-wXktmda.
Punctually, ad. irj^j ^JcJjwXkztlz-
Punctuate, v.a. \ d^jli>l \^l)j. jl^durAk-yErlErini-isharet-et.
Punctuation, 5. CllM
diirAk -yErlErini
- isharet -
etmeklik.
Pungent, a. tuyo sert, ^^-^ kesskin.
Punish, v.a. Ic^ojtl te'dib-et, \J&tekdir - et, lc^ljlsr mujazat - et,
CX*^^ L^-^ll^" j^zassini- VErmek ;
CL^OcsXjJ injitmek.
Punishment, s. v-^*tf te'dib, C^ljl^
mujazat, Ijjf- jkza, CL*oylc"ukubet.
Punning, 5.<*^JdjLi\Jj^^y**sLc
mXzmun-
-siiweylEmeklik.
Punster, s. \jsfy*&* niAzmunju.
Puny, a. J.-1& "alii.
Pup, s. (j-^J^vib^ kywpek-yavrz'ssz.
Pupil, 5.<J^L$ sha^Aird, J^]j telmiz ;
^ ^A*^^^ LTjV^ *"L5^ wlsszya-
-siparish-61unmush-yfetTm ; of the
eye, .X-J J^^ ghyMz-bebe^M, cXcJ^..l,r- merdumeki - cheshim, ^Ljl
^*H insanu-'l-^ayn.
Puppy, 5. ^~ij*-yawrussu ; impertinent >
edebsiz-kXt^'r.
Purchase, s. ^ib^U^yL? sXtm-XlmAn-
-shey; {Ji^\ Ab'sh, J! Xh'm, 1-2* shira,
\jz~>\ ishtira, JCu*j sited ;
jerri- esskll - kuvveti ;
messnedi-kuvvet ; CLJy ^z^j WASSI-
ta'i-kuvvet; , v.a.IJ^\ Xlmak,
^^Jl^yL? sXtm-Xlmak, \
^S-&1ishtira-
Purchaser, 5.i~$j^Z~<
mushteri. [-et.
Pure, a. ^l^. khaliss, ^^ slfi, uJU
sXf;J-,/J temlz, cJb pak,yfelL
tahir.
Purgative, a. and 5. <Jf-~< musshil.
Purgatory, s.uJlyftl a'Vaf, ^ bErzakh.
PURGE [249] PUT
"essmet,
Ll^? taharet.
chAlmak,
Purple, a.
Purge, 5. (J^*~* musshil ; , v.a
C^X<J j "AHIE! - VErmek ;
temizlEmek.
Purify, v.a.CLX*Jj.^*J temizlEmek,
tAthir-et, \&+La3 tAssfiyyE-et.
Purity, 5. CJ^-^J temizlik,
khal/ssltk, CLJjJl*sAfvet ;
"zffet,
pakdamEnlik
Purloin, v.a
sirkAt-et.
*- m6r ; , s.
><Ju kissveti-padishahi.
Purport, 5. (JUo ma al, Ux* ma"na,
fahwa,(}$
mefhum; , v.n.
ma'alinda-61.
Purpose, 5. c^J niyyet, >y meram;
-, VM.(Jp*jj* kurmak, ]*^+J niyyet-
-et ; on , ^^as^ makhsuss ; \JwaS
kAssdan, \A*s. "amdan.
Purse, s. ^-^ keyssE, (jU^Jb himyan ;
(sum of 500 piastres) te?\ *:
keyssE-Akcha. [jassz.
Purser, s. ^te*-^ ^^=> ghemi-kho-
Purslain, s. CJ^-^j semiz-6t.
Pursue, v.a. J^JLc^J kop^alamak,
ik-.-^Axj ta"kzb-et; cXi-1^J 4xlj
peshina-dushmek ; Ul^J dewAm-et,
j! Jji^o meshghul-61.
Pursuit, 5. u-^JUj ta"kzb. [-me'muru.
Purveyor, s. c^otc *^J zakhirE-
Pus, 5.cJo>j! iriny, ^L^sAj>- jerahat.
Push, v.a. cX*:^ itmek, cXcj^-j sur-
mek, Jk*5lS kAkmak; back, v.a.
v.n.
gberi-siirmek ;--
,
ilEmek ; in, v.a.
s6kraak ;--
, v.n.
s6kulmak ; on, v.n. cil^ri-surmek ; out, v.a.
dishan'-surmek ;--
, v.n.
^Jj\L^b dzsharz-chakmak.
Pusillanimity, s.^li'ljjy k6rkakh*k,
(j^T jubn. C<J"?"J^uchuk.
Pustule, 5. <Ls~.jj sivilja, ^Vf" chibAn,
Put, v.a.(J^ji k6mok, !-J^ wAz"-et;
about, v.a. i:^eUJ}^Jc^^-^ rahat-
-brakmamak ; , v.n. ^ <**
v^X*^j^ ghemiyi-chevirmek ; a
stop to,!j_i^o
mea"-et ; away,
J>-cilJiU>saklamak ; iJ^ojSteJj
-k6mak ; I^JJ def"- et ;
boshamak; back, v.n.
gheri-dMnmek ;--
, v.a.
^ gheri-k6mak ; by,
saklamak; l^*>1 idarE-et;
down, ^^-^Jutflj bAssdirmak,
l*-i.xo men"-et; ^*-^V bAssmak ;
^J^jl> yatzrmak ; forth,
chzkarmak ; (J*+j\j)\uzAtmak ; (J
achmak ; \$j\JL+& dzsharz - et ;
forward, \(jLj^ dEr-pish-et ; in
fear, tzsjjSkorkutmak ; in for,
talib-61 ; in print, <^.<^c-
ghazetaya-bAssmak ; off,
chzkarmak ;\
jjj def"-et ;
^Co sbngraya - brakmak,
- L5 ta'khir - et ; one's
clothes, J^-l->^ s6yunmak ;
on, v.a. CJv*.^ ghiymek;
PUTREFY [250] dUALIFICATION
takznmak; out, cX<;uXJj~s s&n-
durmek, \ UW itfa - et ; <J*j^>~
ch/karmak ; (^v>-\ achmak; (J-^j^
uzAtmak; at interest,
V^Xcpjj fa'iza-VErmek,
fa iza-yatzrmak ; out of conceit,
J^JJ kzrmak, (j^j*?^j burnunu-
-ksrmak ;----- with, C-Lc;^
bezdirmek ; up, v.n. (J*j*i k6n-
mak, \jby kdnak-et, C-Lwl enmek ;
--, v.a.
(JLAJatei\j yErina-k6mak ;
-- for sale, \JLj\* sXtflik-et ;
-- to auction, l^^ftJU me-
zada-vErmek ; up with, \jf*sXbr-
-et, d3**^ chekmek, IJ-^as? tfl-
hammul-et; cX*J^j! evina-enmek,
^ j^^>< ^Jo^t evinda - mussafir - 61 ;
upon, UC^jJI Aldatmak;
eziyyet-et,
Putrefy, v.n.
kokmak.
Putrid, a.
Putty, 5.^J, v.a
rahatsiz-et.
- churumek, ^
[muta"lnin.
kokmush, i*
-ma junu;
ma"junlamak.
Puzzle, 5. l) yangzltmaj (yamlt-),
yangzltmak (yr/nzlt-), ^4^-2*1-1sha-
shzrtmak.
Pyramid, . ^^1 eliram ; the pyramids
of Egypt, 4-^^^c,^^/ fir'avn-tepE-
1m.
Pyramidal, a. J&J!^^ ehramiyyu-
'sh-shekil.
Pyrotechnics, s. pi.(jvt
fishenkjilik-san"atz (fishek-) .
wr-
Q.
Quack, s. **siJb(ipj!b yalXndan-hey-
kim, A.j.fzrJb ^jJjJ bokdan-heykim,
jbajb*- hokkabAz;
dek-sessi; , v.a.
\lj~~i ^Jjj\ wrdek-sess-et ; cJj^jl
I^J-^^^D wrdek-ghibi-sess-et.
Quadrangle, 5. ^^<-2^/^LJj^L^^Mi4
^A^cA rtassz'-^^viz'-^^-y"nz'-
-bina-6lAn-hey'et.
Quadrant, . ^j'J_J>j rub^i- da'irE;
c^Jl^fjl 6ktant.
Quadrilateral, a. and 5. c^^'^tjj^ jJ
zu - erba"atu-'l-ldlA", <Ll
Quadrille, 5.^/sS^ cy ^j
bir-nev"i-rakss.
Quadruped, s. ^^-^-^JWci^J dwrt-
-ayakli-haywAn, wj^- charpa.
Quadruple, s. tJ>\iiSJj d^rt-klt, Cl^J
|
eii*< dwrt-missli ; , v.a. \LZ
dwrt-kXt-et; , v.n.
dMrt-kAt-61.
Quaff, v.a. cX-^^srl ichmek, j;^j!
Xtmak, JM*SI>- chakmak. ptk.
Quagmire, 5. jl^J bXtak, ^^J^ bXtak-
Quail, 6?. ^^Jkij bwldurjin ; , v.n.
^4J>j^s k6rkmak, (J.*^,
Quaint, a. uJlac^ tuhaf,
(Xja'ib).
Quake, v.n. cX^J titrEmek,
ditrEmek, j^ ^jj* lErzan-61.
Qualification, 5.j\.ArsL:\
isstihkAk;
surEti - isstihkAk ;
QUALIFY [251] QUICKEN
U*r*~jl isstissna, ^Jo\j+&\ i"tirAz, J^-
ta"dil, <UJJ tenbih, t^-lshart.
Qualify, v.a. luUx*J ta"dil-et ;l
isstihkAk - vErmek,
vessilE'i-isstihkAk-61 ; ,
v.n. \_ <=-^ vLa-adLj! isstihkAk-L'
kessb-et.
Quality, 5. c^-A- keyfiyyet, <U?U-
khASSstf ; <LJ^ riitbE , ^J^a s6y, (j-^--
jinss.
Qualm, s. ~4J^jjji ghyzm^ul-bu-
ISnmassi, .^JjJJ^vl^ yurek-bu-
l^ndtsst ; of conscience,
shubhs; L^-^ljj nfedamet.
Quantity, s. ^~+* k&miyyet,
mikdar,jjJ kldr (kXdar).
Quarantine, s. te~\s kXrantina ; ai
Quarrel, s. Uj.c (kawgha), jj niza",
li.^ munaza"a; , v.n. *-
bozushmak; \ U^c (kawgha). et,
niza^-et.
Quarry, s. ^U-^l^lL tXsh-6ja^A? ;
Xv, *X*^ sayd, jlLi shikyar ; c
j^ biyuk-6k; , v.a.
chzkarmk ; C-UiLljl ishlEtmek.
Quart, s. ^jlcJi^J^^li^a-ikiyuz-seksEn-dirhEmlik-wlchu.
Quarter, 5. j)Xjj dwrtda-bir,
rub", ClbjU- char-yek (cheyrek) ;
dilim ; u-*Jb taraf, ^l> y^n,
-^J- janib, **> su ; ^J^ hawali;
-jinet; ^-^j JjJiL^jX-o
sekiz - kMik - zakhTrE - M-
chussu ; s, s. pi. Uy k6nak ;
rE ; *j a ; , v.a.
jJ d^rda-bwlmek; (J^j^J^
6turtmak, t.J^^k6nak-et ; winter-
quarters, I2J kishla,
Quarterdeck, s.
Quatrain, 5. ^j ruba"i.
Quay, s. < isskelE, /*^< rzkhtim.
Queen, 5.
Queer, a. c-^wsf "Ajib ("aja'ib).
Quell, v.a. c^(j bXssd/rmak, Jc
hXkkzndan - ghMmek,
zejr-et.
Quench, v.a. ClX<;J^-j swndurmek,
1 Ut! itf^-et; l^JjJ^-i^ sussuzluk-
-def"-et.
Query, 5. J su'al ; Jlj-j^l?- jayz-
-su'al ; , v.n. !<^*-> shubhjE-et.
Quest, s. ^jl&^y Xramakl/k ; to go in
of, ^julj^c.-^^-^ ghidup-Xramak.
Question, s. J 'J- su'al; <*l^.^l eziyyet,
<tss\Li> shikEDJE ; , v.a. J^su'al-sormak, IJV^-J su'al-et;
isstintXk-et ; !**& shubhE-
-et ; to put to the , \ c^oJ 1
eziyyet-et.
Quick, a. jJjl>- chabik, J-jtlz (tez),
^,-j sen", ^IJC^MJ sur"atli; ^l^>-
JAnlz, <-9^JJ diri, ,^>- hayy ; CJ^^-
^ylc^.;^ haywAnm^-diri-eti, d^l et.
Quicken, v.a. 1J^s*^ ta' jil-et, W;>rJ
tessri"-et; CX^^U- jAn-VErmek,
cJj\5>- JAnlandz'rmak, CiX^^Jdiriltmek, 1 L^-l ihya-et;
QUICKLIME [252] BACK
dirilmek ;
-dirilmek.
Quicklime,
Quickly, ad.
Quickraatch, s.
Quickness, s.
Quicksilver,
Quiet, a.
temkinli,
chbjvghu-
[mish-kirech.
szmma-
chabzk.
fitil.
chabzkl/k.
zibwk.
suss ;-
<?jl usslu,
sukyunetli ;
*JjJ assudE ; , a. and s.<^^s>-\j
rahat, (j^.^ assayish ; , s. L^-o^Lo
sukyunet ; , v.a.l^j-x-J
tesskm-
-et; CX*.*-,^^^ t sessini-kessmek,
(*j3*oj0 sussdurmak ; ! int.
suss ; to be , ^j^jJCSJJ tek-dur-
mak ; in a way, <dL^ ussulla.
Quietly, ad. (J^y.<j^ yawAsh-yawlsh.
Quietness, s.Ct)Jj-~-~-~j sesssizlik,
cJJj 2aL* telashsizlik.
Quill, 5. ^.y ij^"' kush-tuyu; jj^^Ui^l
J^L^y achzlmmz'sh-tuy-kalEm ; ,
v.a. J^o^ &fb\ &&j\ inja-inja-kir-
mk, U^-J^U^J! kirm-kirma-et.
Quilt, s. u;^y. yurghAn ; , v.a.
C^X*^t)^.*^3 i5i3y>-Ai AJu pAm uklz-
khzrka-ghibi-dikmek.
Quince, s. x*f\ aywa. [sulfat6.
Quinine, Sulphate of Quinine, s. yUJy*
Quinsy, 5. -;Lri- khunnAk. [-'1-khulassa.
Quintessence, s. <U9i^-M<L?^r^ khulassatu-
Quire, s.^-o^x-jJAcli kya^Azd-desst^ssi,
^iO desstE; ^fcj^^l^JC.J^^.
kha-
nend^ghyan-ghyuruhu.
Quit, v.a. {jUilj brakmak, IcJy tErk-
chzkmak.
Quite, rf.(yfUi^fJ bitun-bitun,
^
kyulliyyan ;ILcli kyamilan, <'^=rj yfe
Quitrent, s.Xj\>-\ ijarE. [hEr-wejhla.
Quits, ad. ^5j blsh,^J bir,^ beraber,
VErEJek.
Quiver, 5. ^JJjl okdan, ^JljJJj^ 6k-
danl/k, (j^;-^tirkesh ; , v.n.
(j^l^ 6ynamak, cX<^J titrEmek.
Quiz, v.a. t^jwrfjjjj zevklEnmek.
Quondam, a. ^l**3 sabzk ; , ad. lib
sabika.
Quota, s. u/U pay, <Ua^- hisssE.
Quotation, 5. C-klCcjlJ^aLiktibASS-ila-irad-etmeklik.
Quote, v.a. \
J^^yteUMcJj'JA^blsh-
kanzn^-elfAzmz-irad-et. [met.
Quotient^ 5. L^^/ J^U- khariji-kzss-
R.
Rabbi, Rabbin, . ^s khlkhAm.
Rabbit, s>.^J\J*}o&>\
Ada-tawshAnz.
Rabble, s. ^^ jW ayak - takzraz,
^^\3jjU essafili-nass. [mush.
Rabid, a.J^jJJ kuduz, L/^^jJJ kudur-
Race, s. ^* k6shu ; jj-i^- jinss, t^*tf
s6y, c-J^kjy^ soy-sop, ^L*Ls silsilE ;
, v.n. ^4-S>y k6shmak.
Racecourse, s. . J^Xw . ^43 koshu-w ^ ^
meydani.
Racehorse, s. cJT ^Uu-J (j^^ ^^yarish-ichin-besslEnan-At.
Racer, 5. ^J\ ^\ ^V. yansh-eden-Xt.
Rack, s. a-sn,Li> shikenJE.
RADIANCE [253] RAKE
Radiance, Radiancy, s. ^U/*J lem"an ;
jy> nur.
Radiant, a. J^ parl^k,^-^ munir.
Radiate, a.(J^^^^\Jb^ (jJj^r< mEr-
kEzdan-etrafa-dA^Aztmak ; , v.n.
-etrafa-dX^Mmak.
Radical, a. ^Ji kyulli, ^jA-jL! essass-
Radish, s. L-Jyt turp. [jumhurju.
Radius, s.^kj^jLaJ mssfz-kutr ; dJJ^
1^5*^ tekErlek-parma^Az.
Raffle, 5. yuU> piyanko ; , v.a.
J^<y'<OyuLj piyankoya-komflk.
Raft, s. JU sXl, <jJJ kelek.
Rafter, 5.\^~>j>
kirish.
Raftsman, s. ,f^\^> sXlji.
Rag, s. Xj)\zlt pachavra, ,^-ii^Ujbez - parchassz; rags and tatters,
L5^H L5^^ esski-pussku. [chXpkm/.
Ragamuffin, s. ^xJbl>- -3^4^ s6kAk-
Rage, 5. *&)\ (MkE), CUJ^. hiddet,
L-. ^,.gf ghXzAb, A^>- khzshm ; ,
v.n. cJviJjJe- hiddetlEnmek ; (wind
or sea) ^(OjLycJj pek-fzrtma-ol.
Ragged, a. J^j yhrtik; jljj^ puruzlu;
fcL-o^L^^u-jl esskilar-ghiyili.
Raid, 5.^j-^1
Xkin.
Rail, 5. Jrjjt parmak ; s, 5. pi.
, d&tfJ parmaklzk: v.n. \<^-*\"^/ jv i...^
tezyif- et, ^JU>5*-i i&*}.j\ \ghzmi -
-achmak, l^LJ ^llb! ital6'i-lissAn-et.
Railing, 5. Railings, s. pi. ^L<J par-
maklzk. [-yl-
Railroad, Railway, 5. Jj^jyW (demir)
Raiment, s. Jjj (uruba), ^^\ esswAb
(essbXb), ^U libass (pi. <uJl
elbissE).
Rain, s.j>y*&*
ya^Amur, (j^jV baran,
L^v*^-^ rahmet, ^^komXtar ; ,
v.a. *-\ ya^Amak ; , v.n.
Rainbow, s. UyJ\^J)U
"ala'imu-'ss-
-sfema (el^Aim - sama), ~j$ U~
klvssz-kuzah.
Raise, v.a. ^ej^\s kXldzrmak;
CX*aL-i^J yukseltmek, l^-3/tisrfi"-
-et; It--^ nXssb-et, LlX^J dikmek;
(the dead) CJ-^bJ diriltmek, 1 L>-1
ihya-et ; (the dead at the resurrec-
tion) \jLs>- hXshr-et, l^U nesbr-et ;
(plants) C-U;JcJ^J t->^! ekip-fOiz-
lEndirmek ; a siege, ^*j*o\s?
CJv*Jx>- muhlssaradan - chekilmek ;
the voice, C-UL^-j C)j pek-
suweylEmek, (J}*j*^ CJ-J pek-okumak,
^^il^- ^J pek-cha^Azrmak ; the
price, (J><j3j\ \& baha-artzrmak ;
an outcry, ^J^Uu^ ^i-j yayghara-
-chzkarmak ; seed,C^^&Lz)(jt>-y>-
chojuk-yetishdirmek; one's spirits,
CJ.^J^J ( P,>?^ keyf -
yetish-
dirmek, cJ-^JoIi-i* shenlfindirmek,
(J~*j cV^>.Lj>-Lj ferahlandzrmak;
tbe wind, ^ly ^^ (p^ra)-bulmak.
Raisin, s.*jj*\ jjia kuru-uzum.
Rake, s.j\Jo tarak, ^\Je *^\>
JJ zend6sst,
, v.a.(j**\Jo
taramak.
RALLY [254] RARE
Rally, v.n. L AkK-
- bXshma - ghelmek, J^t ayzlmak,
(^4J\jj\J davranmak ;
t6planmak, cX<^
yen^idan-nizAma-ghirmek ; , v.a.
^ tdplamak, (J
ulashmak,j^o mulakz-61 ; <J
takitlmak, (jp*--LJ Ltf sltashmak,
CX*Jj^J zevklEnmek.
Ram, s. f k6ch ; ^J^lA shah-
-merdan ; , v.a. JU^JkiJL* sikish-
dt'rmak ; in, ^J^M^p s6kmak,
siirmek ; home, ^V,
yErina-siirmek.
Ramble, ^. <U^^D ghezme, -. .AJ tefer-
ruj; , v.w. LLX^gd61ashmak.
Ramification, s.fj^s k61,
c^3 fer", ^-jt-2 shii"bE ; s, pi.
tokmak.
kal"a-diwari,
sj tiifenk-chi-
Rammer, 5.
Rampart, s.
^yjj<ulJJ
Ramrod, s. *
^Au, v^>- cbibuk. [bozuk.
Rancid, a.yL*+ZJ==.\ ^kshimish, (Jj^J
Rancour, 5.^- kin, ^a*J bughz.
Random, a. at , ad. &*l
rXsst - ghMishina, <
rXsst-gh elfissiya .
Range, s.Xj&
sra ; Jj^ menzil ; c5y
b6y; ^J^ijo dolashz'sh, <U
mXtbXkh -6ja#fo' ; ,
d61ashmk,
ghezmek ; CtX^^-o surmek, C-Ui
ghitmek; , v.a.ci)--JJ3 dizmek,
!t-^.J/ tertib-et.
Rank, s. <LJ rutbfi ; u-a-tf sXff,
szra ; and file, eJ .& nef^rat ;
, a. ^j> Xjz, ^ ekshi, ji'jS
kokar; jlj^ kuvvetli, J^tf szk, ^b^J
boylu ; , v.n. cX*l ghfilmek ; ,
v.a. (J"*}^ saymak, ! *Xc "add-et.
Rankle, v.n.
raya-saplanzp-kllmak.
Ransom, 5. <U Jui fidyE ; , v.a.
^* fidyE - verup -
-kiirtarmak, ao^ takhliss-et.
Ranunculus, s. ghirid-
-lal^ssi.
Rap, s. (j^^ chXlzsh, (J^j*\wurush ;
, v.n. (J^l>- chXlmak,
wurmak.
Rape, s.
ghXssban - kXrzyy^-vwakz""olan-tas-
; , v.a. CghAssban-t^ssarruf-etmek.
Rapid, a. CJol>- chXbik, jj tiz (tez),
siir"atli, ^.^ seri", ^y
bzzh'; rapid, rapids, s.
Rapidity, s. C-j chabzklik, L
Rapine, s. U^J ya^Ama, C-^lc gharet.
Rapture, . ^j-5 SEvinj, j^y-surur,
e^-^^*^> memnuniyyet ; J^ hal,
^^Jo-j vijdan. .
Rare, a.jjl) nadir, j^i^j Xz-bulunur,
na-didE.
RAREFY [255] REACH
Rarefy, v.a. cJv^JjLJU- khafIflEtmek ;
^JjlJ kXbartmak, cJ^JCJ^J^-
tdkh&khul-etdirmek.*
Rarely, ad.j\ AZ, ^jlj nadiran.
Rascal, s.C^j^^^Jbl*- chApkin-peze'-
WBnk, li*w.;>rv. khabiss.
Rascality, 5. c^Lci- khabasset; l*tt/g/*
muzevvirlik.
Rash, 5. J&fl*! klrmizilik,
h<)mret, <U-SJu ghidishma; , a.
^Jj deli,J-JjLc,
"Xklsz'z, j-J^aJ
[-dilimi.
J pXssd/rma
bAssiretsiz.
Rasher, 5.
Rasp, 5. ^-jjj-3 turpu ; , v.a.
CA^i-Jjy turpulEmek.
[Raspberry, s. ^^^^\byhi, ^UfjJ izraawla.
Rat, 5. (j\f* skhAn, ^IsL-^i ghemEr-
late, 5. C-> LJ fi'at ; C->L*>. hissAb ;
<LJjruths ; JLJ^ miirte'bE ; t^~^r
jinss, \^yo soy; (j^>^ ghidish; ,
v.a. lc-A~J>- hissab-et; /J**J
mak; first-rate, a. ,>\ a"la; second-
rate, ^ evsXt ; third-rate, &c.
^A\ edna,
i fsna.
lather, ad.j\j bir-Xz ; ^s>- jak or jzk,
jj>- jek or jik, <t>~ ja ;I would ,
tErjih-ederim ; which
would you ,
kanghz'ssmz-terjih-edersin ; death
than slavery, Axtk>-&\~*i\ essir-
Ratification, s. ^Jk^aJ tXssdzk.
Ratify, v.a. \(J*t
JuaJf tXssdzk-et.
Ratio, 5. C^-wJ nissbet.
Rational, a. JJlU "ikl
[lanE.
Rations, s. pi. CLJ\~+xj ta"yinat.
Ratsbane, s. ciA^ sichAn-6tu.
Rattle, s. ^J^j) zhilti;
, v.n. \Lr~> sess-et; , v.a.
CX^J^L-^ sesslEndirmek.
Ravage, s. jj& zoirar, ^bj ziyan,
*- khAssaret ; , v.a.
kharab-et, c-^o^sT takhrib-et,
viran-et.
Rave, v.n. c
-suweylEnmek, ^deli-ghibi-
chzld/rmak,
kAchzrmak.
Raven, s. ^)jf kuzyAun.
Ravine, s. ^^sf^JL-^*? sarp-dara-
Ravish,v.a. \ l^xj ya^Ama-et, ^J
z6r - ila - Xlmak ; <J-^j>J z6rlamak,
ghibi-et,
z6r-ila-sikmek ;
SEvinJ - ila deli -
chzldzrtmak.
Raw, 5. C>- chi^A, ^>> chi, ^^
pishmamish, as^) na-pukhtE, /*U-
khAm; j^Ray, s. clx> shu'V, Jj pertev.
Raze, v.a. <_*& yzkmak, l^vXi hedm-
XJMJ!^> yEr-ila-yeksan-et ;
kessmek,
-et,
bir-kAtmi-endirmek.
Razor, s.
usstura,
Reach, s.
or
mussa.
menzil;
or
nehrin^ - iki -dirse^Ai
- arassmda - 61An
-d6ghruja-yEri ; within ,
REACTION [256] REBELLIOUS
y&tishilir; out of , J*l^j M-
-yetishmoz ; , v.a. CX*-1^ yetish-
mek, ^4-2j^j\ ulashmak, <JK/J -var-
mak; cJvc^Jl XlzvErmek.
Reaction, s. <djlii* mukAbelE ; ^L->jla
karshzlzk.
Read, v.a.(j*e**j\ 6kumak, \L^-oUJs
kzra'at - et ; U^LJ tilavet - et ;
^J-^lJL,,-^-chzkarmak ; , v.n.
*j$\ okunroflk ; well, tXc
inda-ghyuzel-6kunmak ; out,
aloud, out loud, v.a.
pek-okumak ; on, ^kAlmoyup-hEmEn-okumak,
"^ daha-6kumak ; over,
again, over again, ^o^s^\ IfcJ ybir-daha-6kumak ; , p.p. (jf^<jij\
okumush, Jlc "alim ; ^.^Jjjl 6kun-
mush.
Reader, s.^sSUjSj! okuyuju.
Reading, 5. ^JjUiy^i 6kumaklik.
Ready, a. -tfl>- hAzzr; L^s muh^yya,
irjUl amadE, i^J! alessta ; to make
hAzzr-et ; , v.n.
hAzirlanmak, j\ j*0\>~hAzt'r-61.
Real, a. ^&~j=> gherchek,
hXklki, <f^ sahih; estate, C^mlak.
Reality, 5. Ul^%A^- hAkzkAt, fc kyunh.
Realize, v.a.JH*J\*>1 inanmak, <U^.&Ji>-
^Jl/wlijJhAkzkXtzna-inanmak ; CyLtf
+ttj\) SAtzp-(parassznz)-Xlmak.
Really, ad. ^.>. gherchekdan, 4a^
hXkzkAtan, lsa.s^ sahihan.
Realm, s. LLXlU^o memalik.
Ream, s.c-^1? t6p. [hAssId-et.
Reap, 5. cJ^..^ bichmek,
Reaper, 5. fc^"9
^^ orAkji.
Reaping-hook, s. ^j)\ 6rAk.
Rear, s.^3l> ^^ gh^ri-yani, j\ ard,
vfera ; , v.a. cJx/tl-
L^ojiXl^ yetishdirmek ;
biyutmek ; \ lii bina - et ;
tahszl-et; , v.n.
^Jillj^.l-ijshakh-
kXlkmak (or ^Li> shab); admiral,
l$jWl> )\ iriyala-pasha.y ,.> J IT
Reason, s. JAC "xkl ; u-^-s sebeb,
L^^Ls "illfet, (^^-^o mujib, faUjA
zeri"^; , r.w. CtX/jJ^J dushun-
mek ; cX*JJ^*j suwfeylfimek ;
with, JUjl^iiJ^fi) laktrdz-^nglat-
mak (^nnat-).
Reasonable, a. JJlc "ikil ; Jyi*.*
ma"kul. [ghirmek.
Reassume, v.a. CLX^- j^ tekrar-
Reassure, v.a.1^-^lJ' ^^.^o yfen^idan-
-te min-et.
Rebel, s. ,^b "ASSZ, Vj^J zorba ; ,
v.n. !(jL3.c "zssyan-et, ^l**t tugh-
yan-et, \^ \*jjj z6rbalzk-et, x*,
ayaklanmak, ^J*4Jilli* <lcb
kalkmak.
Rebellion, s. (jJ^J zorbalzk,
"zssyan, <jl^ tugbyan.
Rebellious, a. Ic "ASSJ ;
olAn.
REBOUND [257] RECOMPENSE
Rebound, v.n. cX*=u> sekmek ; ^j
CLJs^-j gheri-tepmek. [-et.
Rebuild, v.a. \ LJ u-N^V. ykm/idan-bina-
Rebuke, 5.j\j\
azar (Azar), (j~j\j\aza-
rish ; , v.a. (j^j\j\ Azarlamt/k.
Rebut, v.a. \^)& tekzib-et; \j\j\
inkyar-et ; ^j^r jrh-et.
Recall, s. Jj ".\zl;
"avdet-b6russu ; , v.a.
-et;
gheri-Almak.
Recapitulate, v.a. and w. 1
ijmalan-khulassa-et.
Recapitulation, s. &JL>- khulassa.
Recapture, v.a. \ k^*j& gheri-zAbt-et.
Recede, v.n.
kilmek,
d^nmek.
Receipt, 5. 3^1 akhz, (^LJ kXbz,
Alt'sh; LJ&^ijSjJi* mlkbuz-sen^di ;
<to^ recheta, c-^-Jy tErtib.
Receive, v.a. JuJI Xlmak, I Jo-1 akhz-et,
Lj klbz-et; ^Jj\3
gheri-che-
chekilmek ; CX*>3 J
mlzhar-61
yemek ; ^^
duchar-61,
Receiver, s.
Recent, a.
kAbul-et ;
ghiriftar-61,
mubt^la-61.
] akhz-eden.
mujedded,
Recently, ac?. ftusr ghechEnlErda.
Receptacle, 5. < ->lj kAb.
Reception, 5.J^-J kabul.
Recess, s. ^s^ hujrE, dFjHfljb d6lAb-
yEri ; jj^JJa^j ta^tH-wAktz.
Recipe, s.^>-j rechfeta, c^-J/ tErtib.
Reciprocal, a. \^y^^^J tarafeyndan-
61An. [6kumaklik.
Recitation, 5. ^liUyji \^)j*j\ezbErdan-
Recite, v.a. \
J*& zikr-et; (j^f^ 6ku-
Reckless, a.J-jJ-J kaydszz. [mak.
Reckon, v.a. ^c >L-^>- hissAb-et, *>\&
saymak ; lJ<Mj dakhil - et ;1 Jcft
"add-et; \ jtjkAJ? ta"dad-et; up,
lc_^l*,c- hissAb-et, (^*^^ saymak ;
upon, \ jl^xcl i"timAd-et, !d^-i.^el
emniyyet-et.
Reclaim, v.a. l-.Ltfl isslah-et; (land)
ma 'mur-et,
ihyaye-mewat-et ; C.Xc-5\ ^ gheri-
isstEmek. [uzXnmak.
Recline, v.n. (JK*^^ yatmak, (j^j\)j\
Recluse, 5.i^Jj^o munzevi, ^s^L^Jj^
"uzlet-ghyuzin, (j^i-^^^^^^ dun-
yadan -chekilmish .
Recognition, s. <U-J\L tXnz'ma ; *_Jl^l
i"tzr.\f. [bUmek.
Recognize, v.a. (j^Jus tXnzmak, LlXjj
Recoil, . \J^ )j+* gheri-tepish ; , v.n.
CXi-J jjj> gheri-tepmek.
Recollect, v.a. ^^}Jb\- khlt/rlamak,
\Jb\*jJ dEr-khltzr-et ; ^JA^jLift^LU.
khxt/rda-tutmak, ^<UJjJ^t unutma-
mak.
Recollection, s. ^!^?l>- khatzrlama.
Recommend, v.a. (JsAj\A*e\ issmarlamak,
luu-rCUaJ nXssihat-et; \&?0y tlv-
seyya-et ; ^Jw< medh-et.
Recommendation, s.<U*?y tavszyya.
Recompense, 5. CUlslCo mukyafat, j>-\
ejr ; ^.L.^ bakhshish ; , v.a.
RECONCILE [258] REDDEN
;Jli\C miikyafatini-VErmek,
<^ffiJj>-\ ejrini- VErmek,
, .! ^gk^ bakhshishini-
-VErmek.
Reconcile, v.a. tj^j^j^ bArishdirmak,
^<tj Juljjy uzlashdzrmak, ^j^JwJ
11*1 beynle'rini- isslah - et, C^lj
1 _W^rfjlita-M
zatu -'1 -beynle"rini-
isslah-et; \
Jj*L.~ khoshnud-et, 1\*0j\
irza-et, ^X^4 >J^f t^sselli-vErmek,
Reconnoissance, s.
dushmEn-hawalilerini-y6klayup-k^shf-
Reconnoitre, v.a.
dushmEn-
- hawalilerini - yoklayup - keshf - u -
Reconquer, v.a. 1 ,Jw &*& y^idan-
feth-et. [daha-dushEnmek.
Reconsider, v.a. CX*X&jJ ItoJ^J
bir-
Reconstruct, v.a. (J^V, ii>^^. ytJn^idan-
-yapmak.
Record, s. JuJi kayd, Jjsr5
sijill ; pi.
J^Ji kuyud, d-?l JjJi kuyudat, Ll^A^sr'
sijilllt ; , v.a. JK*)^ yazmak, 1 *XjT
kayd-et, IJ-,^**^' tessju-et;
zXbt-et, \J.sC tahrir-et.
Recount, v.a. 1J&) nXkl-et,
hikyayE-et, 1 jiJ zikr-et.
Recourse, s. L^X-P-^O muraja^at,
cl^lJ' teshebbuss ;to have ,
C3vijJ dushmek, li^-^x^-l^omura-
jaf
'at-et, l(J^fU teshebbuss-et.
Recover, v.a. <J^*M ^^ gheri-Xlmak;
^*4j4j<^> (ghena) - bulmak ; ,
one's health,jl^J.1 iyi-ol, ^jpfl^jyuolil
i^ikXt-bulmak ; one's self, ,^-JJc
fjjAJjo kendini-tutmak.
Recovery, 5. <tJl ^-^ gheri-Alma ; U-i>
<u!^Jshifii-bulma. [tedd (murtXd).
Recreant, a. ,^y k6rkak ; Ju^ mur-
Recreation, s.
Recriminate, v.a. L^.
1 J L*-J 1 karshtltklt - 61arak - tuhmet-
-issnad-et.
Recruit, 5.L_5^^r7
-"AJEmissi ;
yen^i-yazzlmzsh-"XsskEr-nef6ri ; ,
v.n. ^JKl> <jt.C-.,^J yen^i-^XsskEr-
-t6plamak ; \(*z~*&~-\jz~t\isstirahat-et ;
iL^voJeL <0 Jo bed^na - khdmet-et ;
, v.a.
yen^idan-tXkviyyet-vErmek.
Rectangle, s. (Jjar^,*) musstatzl.
Rectification, 5.^v.^^
tXsshih.
Rectify, v.a. \t**a& tXsshzh-et,
-inbikdan-chekmek.
Rectitude, s. jjjyj^t do^^ruluk,
L^v<Ub:1 isstiklmet, .^^ rXssti.
Recur, v.w. JH+^ ^jfjJ^J***tekrar-
-wuku"- bulmak ; C^/*J^J dunmek,
^JA^I jijte tekrar-ln^mak.
Recurrence, s.^jlJul^ z^Sjj\fJ
tfekrar-
-wuku-bulmaklik.
Red, a. L^^S k^rmt'zt, JjJJkhil, y^^l
ahmEr, ^-isurkh ; (hair) cJ^U>
slri.
Redden, v.w.(J*j\j*
kzzarmak ; , v.a.
S kzrmzzzl?'k-VErmek.
REDEEM [259] REFLECT
Redeem, v.a. <S*J^J)* kurtarmak,
\(j&^sC takhllss-et.
Redeemer, s. \^y**jy>* kurtarAn,
(^^Ij^jj* kurtartji, ]jok>*khallass.
Redemption, s. (j^j^j^ kurtarish,
ssC takhliss ; {J&ijf kurtulush,
s- khalass.
Redhot, a. ^^/^ kSzghm.
Redistribute, v.a. !
j-^Jy tP^. y^n^i-
dan-tevzi"-et. [-tevzi".
Redistribution, s. %Jjy U-^^l y^^idan-
Redoubt, 5. <LjlL tXbiya, &j&\* pXUngha.
Redoubtable, a. ^fj korkulu, c-^-^j
muhib ; .^ ghyuch, jjj z6r.
Redress, 5.^J\A>~\IhkAkz-hXkk ; ,
v.a.l^vUs*-!
ihkAk-et.
Reduce, v.a. ^KX!!J\ AZAltmak, IJ^J^
tenzil-et, ^J-iftJ tlklll-et; tiUcJ^?kiichultmek ; I J- j^ tahvfl - et,
cXvjJJ^ chevirmek, Ll^Aijl etmek ;
^jj komak, A^*O s6kmak,
ItZ^ojf& ghetirmek ; 1 ^>- jebr-et,
^^ojj^^j ym-ma - k6mak, ^J^^sarmak ; !<LJjJJ^' tenziili-rutbE-et ;
IJj feth-et (t-h), 1 k^ zXbt-et,
tesskh?r-et.
w taklH ;
tahvH ; j^- jebr ;Jj feth,
tesskhzr.
Reduction, 5. JJ tenzil,
Redundance, Redundancy, 5.Jojj
jljJu ^;^j^fXzla - VE - za'id - 61an-
-mzkdar.
Redundant, a.<*J\j za'id, <d*^ai fXzla.
Reed, 5.L/t<U kXmish ; JJi kalBm.
Reef, s. (rocks) .^^ dwkuntu,
kayalar; ^^u- Cu y C..>
yelkenin-bir-kXt-jamEdanT ; , v.a.
Reef-point, s. j^JJUW JAmEdan. [mak.
Reek, 5. ^UjJ dumXn, ^^ bu^Au ;
, v.w. ^*Ju^-^ UjJ dumXni-
-chekmak, fJ^A^^-^s^^ bu^Aussu-
-chzkmak.
Reel, s.XjJio makara, ^^L d6Up ;
, v.n. cX*4-Jjc-j send^l^mek,
b yzkzlajak-61, ^^ **pXJul SErsEm - 61up -ayak-
larz - tutmamak ; , v.n.(J~*j\*0
sarmak. [intzkhab-et.
Re-elect, v.a. ic
Re-embark, v.n. C-
yen^idan-ghemiyy^-binmek.
Re-establish, v.a. 1 ^.^ tejdid-et.
Re-establishment, s. &&ss? tejdid.
Refer, v.a. tL*}&j> ghy^ndErmek,
ld]|^>- hawalE-et; , v.n. (j*&bXkmak ; lij^xsj-^ muraja"at-et ;
CXi^i ghitmek ; CLX*1 ghElmek ;
_ji<oli^ kinayE-ol, $\jft<fc dolaye-61.
Referee, . **> hkem.
Reference, 5.d\j=>-
hawalE ;
muraja^at ;<ul^ kinays ;
to give a , eXc^^J-iS keffl-
ghywsstErmek ; to ask for a ,
LLU^JJS keHl-isstEmek.
Refine, v.a. l&Ju tXssfiyyE-et ; , v.n.
CX*alliay1 injeltmek.
Refined, a. cJjUcJj pek-nazik.
Refinement, 5.UL^^|JJ
nezakst.
Reflect, v.a. \\j~z?. "akss-et, jj
T 2
EEFLECTION [ 260 ] REGARD
gheri - wurxnrtk ;
CX*xi^ dushunmek, Jshmraak, !<u)Hxo mutala"a
upon, \ f^V' tevbikh-et ;
"ayb-61.
.Reflection, s. ^2 "akss,
in* 'ikyass ; Axillae mutala"
tevbikh, ^^M ta"yit).
Reflector, 5. AXJ! ayma.
Reform, 5. *L0\ isslah ;C
, v.n.
SU* tX-
et;
hat, Lu-j2uJ tanzmiAt,
tensikAt ; , v.. ^^ Ail J
01 issla-
LjliL~jj
yoluna-
-k6mak, 1-1^! isslah-et,
Reformation, s. ,V^>-1 c-^o j^J tehzibz-
-akhlak; ^1 isslah.
Reformer, s. ^A"
musslih.
Refraction, s. c^lcU-ijjLJjl inkissari-
-shu"a"at.
Refractory, a. ^Ic "ASSZ,(
"inadjz, Jax< mu"annid,
mut^merrid./
Refrain, v.n. (jX*^ Jlj waz-ghechmek,
fj.^\^ sakmmak, cXfi.^1^ che-
kinmek, (_+>j& if*?.1 kendini-tut-
mak, ^4JLl? dayanmak.
Refresh, v.a. cX^Ail^j^ tazElEndir-
mek; CiXc^lj tazElEtmek;
one's self, CX*--*-^ dinEnraek,
-Xlmak ; \^SJ^\sj tefrihi-beden-et ;
to feel refreshed, ^*^^ Xchzlmak.
Refreshment, s. CXiJ yemek, CJ-5-aj
(^>-teg\ yey^jek-ich^jek.
Refuge, s. ^ ^&-fc*k+*
ji J^T^Vj barinajflk-ysr,
melja; to take -, ^J^ii-
mak, (J^jV bar/nmak, 1^0! iltija-et.
Refugee, s. ^js^Lo multeji.
Refulgence, Refulgency, s. J^^ par-
Refulgent, a. jl,b parlak. [laklik.
Refund, v.a. ClX^jj jhr?^15 gberi-vEr-
mek, 1 J> redd-et, I J^;l isstirdad-
Refusal, s. j redd. [-et.
Refuse, v.a. i^^X^Ucjj J^ kXbul-
-etmamek, I J^ redd-et; CXl^jVErmamek ; ^^o\^\^y\j razz'-61mo-
Refutation, s. ~j>- JErh. [mak.
Refute, v.a. \ ~j>- JErh-et> lc^^ or
\ kjJ> habt-et, cXJjy^- churutmek.
Regain, v.a. (jdj)j\jJ tekrar-bulmak ;
j\ J^ J\fc tekrar-wAsszl-61 ; jlj*l
^/ijUJj tekrar-kAzanmak.
Regal, a. ^^^isr ^^ kzrAla-makhsuss,
^^ kxrllanE, *iljlj^i>- hukmda-
ranE, ti\j\&s>-\j tajdaranE.
Regale, v.a. ^L^Lj ziyafet-et (or
CX^Jj VErmek) ; CX
lyija-yemek-yedirmek,
karnmi - doyurmak ;
ferahlandzrmak,
land/rmak ; , v.n.
yemek-ichmek,
nznz-d6yurmak.
RegaUa, s. pi.
^ ^-/fjj padishahin- tezyinat
- ress-
miyyESsi,
Regard, 5. ^b bXkzsh ; J& nXzar,
hiissnu-nXzar, jL^c! i"tibar,
ihtiram, i^Usi! iltif at, e^s.'*
kh6sh-
REGARDING [261] REJOICING
; , v.a. ^^b bAkmak ;
with to, \J& nAzaron;
fcz*r
bahsszna-ghelinja ; to have a
for, ^JUjtf saymak.
Regarding, ad. or pr. *JCJ\J blbinda.
Regardless, ad.jjyu^jfj bAkmayyErek.
Regatta, 5. ^jV. j&\*t*oj (J$ kayik-
-VE-sAndAller-yanshz. [-sXltAnXt.
Regency, 5. dXsLLjCL^jlJ nlyabeti-*
Regenerate, a.^Ji/^Jj!
L^>~\t^A-^. ^**"*
ma"nan - yen^zdan -ihya - ^lunmush ;
&
, v.a. \ U>-! c; fcj^)
.^^ ma"nan-
- yen^zdan - ihya- et, \ c-^lJ ^X>^=sT
tfejdldi-kAlb-et.
Regent, s. ^^^aL^i^^j^ na'ibi-sXltAnXt.
Regimen, s. J+&J p^rhiz, &**>- himyE.
Regiment, s. ^J^\ Xlay,
Regimentals, $. &~*jf forma.
Region, 5. ^Jzj\ arz, c>.0i^o mEml6kEt,
^\jJ diyar.
Register, s. j J deftsr ; , v.a. \
kayd-et, cX^sra^JJchirmek, <JK;b yazmak.
Registrar, S. ^^-o^ ^*5
^31$CL>Ls^ sijillat-kyatibi.
Registry, 5. (J-jsr-1
tessjH ;<uU>- .^JJ
deftEr-khAnE.
Regret, s. c_J..-l essef, cjLsU te'esssuf,
*i ghXm ; , v.a.
fessef-et, \L-A~i\i te'essuf-et, 1
Regular, a. ^jjc^J yolunda-6lAn ;
muntazam ; muttarid,
k^yassT ; J^ Xssl ;
SAlt; troops, aJ nizlm-
"Assakiri-
-muntAzama.
Regularity, s. /*Ua3 nizlm.
Regularly, ad.*jjj\ |*UaJ
nlzIm-uzerE.
Regulate, v.a. ClX^ /Ua3 nizIm-vEr-
mek, uja.;? t^nzzm-et; (a watch)
1 jLc "ayar-et.
Regulation, 5. /*U;iJ nizAm.
Reign, s. L^vilaLj sXltADAt; U^aL:*y
; , v.n. \ L^
sAltAnXt-et, k hukytimet-et,
iJb padishahlzk-et.
Reimburse, v.a. CiXoj vi:rmek, <iLJ
(ghenE) - vErmek, Cwdsmek.
Rein, 5. ^'^ dizghin, ^Lc "inln,
/*l^cjzimAm j to give , l^u^^Al?!
itlAkz-"inAn-et.
.Reinforce, v.a. ClX<^j J^Jwcl imdad-
-vErmek, ;$-+". j(~~~^ f- lfct> ^J>>4^
mevj uda-daha- "XsskEr-kXtmak.
Reiterate, v.a. \ Ju^=U te'kid-et, -^^xJ
C3y*L^-i tekrar-suweylEmek.
Reiteration, 5. j X^ tekerrurijgtjM
t6krir.
Reject, v.a. 1 J, redd-.et, tO^t tard-et,
^jjj def"-et. [tard.
Rejection, s. *JJ deff
'j L^ redd ; <^1?
Rejoice, v.w. C^/fJs SEvinmek, I la
mahzuz-61,
messrur - 61 ; , v.a.
SEvindirmek, \ l^lsr10 mahzuz -
et,
I jf~* messrur-et. [mahzuziyyet.
Rejoicing, s. cX.-jJi shenlik; c^.ll
REJOIN [ 262 ] RELUCTANT
Rejoin, v.a. CX*^ <-r>r jewAb-
Rejoinder, 5.<~>\}>- jewAb. [-VErmek.
Relapse, s. \j~j niikss ;J^
Jujlirtidad ;
, v.n. J^*wl)l:J (jJu> yew^ridan-
-fEnalashmak, \ (J^J
^J&z"illeti-
-nukss-et; j\ JJy miirtedd-61 (mur-
tld) ; y\*4fti!U^jsg yen^idan-
Relate, v.a. \jji3 nXkl - et,
hikyayE-et, l^U beyan-et,
tXkrir-et ; , v.n. ^L-Jj~+^<mensub-
-61; jl^jlax* muta"flllik-ol ; ted,
p.p. 4-J^i.c mensub, ^^ix;^ muta"-
allik, **o>- khzssm; byl Ikraba (^/.).
Relation, s. <tA<o- hikyays, y^yutXkrir ;
C^-oli^o munass^bet, ^i*J t<z"lluk,
^^J^^e mensubiyyet ; ^v-^:>.
khSssmlik, (Jkj>\ Xkrabalzk, L^^jyJ
kurbet; L-^L-iJ! intissAb ; CI^-w-J
nissbet; A^-khhsm, U^l Akraba (p/.)
Relative, s. **z>- khhsm, vji\Xkraba
(pi.)-, ,a. ^^jJ^rtixM-J nissbetla-
- wakz"- 6lAn ; pronoun, J^-^-o
mevsul; ^ly,ad. AJ."..^ nissbetla,
nlzaran, Xj
Relax, v.a. cX*^-i>^^= ghevshEtmek ;
CXjyi= CiiCfcja gbevsheklik-
-ghetirmek; cX^jt^^xJ Imet-vEr-
mek; , v.n. ^wLS^j yzmushXn-
mak ; (J^t*Jkj4J yzmushamak ;
CX<LS^3 ghevshEmek. [teneffuss.
Relaxation, 5
Release, 5. (^/-j^ kurtulush,
khalass ; , v.a.
VErmek,
kurtarmak,
azad-et.
Relent, v.n.
khalass-et ;
takhliss-et, \
^L>44J yzmushamak,
rikkAt-ghetirmek .
Reliance, 5.
emniyyet.
Relief, s. \~
i"anE;
khXlass; in ,
kAbartma.
Relieve, v.
-VErmek,
mek;
dirmek ;
i"anE-et,
kin-et; the guard,
nubetji-di^Aishmek.
Religion, 5. ^J dm.
Religious, a.
mutedeyyin,
Relinquish, v.a.
mek, jJ^JJ
M-chekmek,
rahat ; A\A**\ imdad ;
kurtulush, ^o*>-
klkma, &*'Jj\*J
^^>-\j rahat-
?>-\jrahat-etdir-
imdad-yetish-
i kurtarmak, \ti\z\
def"-et, LJLJ tess-
dmdar,
s6fu.
waz-ghech-
brakmak,
tErk-et, I Jo
kXssrz-yed-et, 1 JJ L-fl^ keffi-y^d-et.
Relinquishment, 5.^)jj
tErk.
Relish, 5. ^ mezE, ^j'li*katz'k ;
Cl^3J
lezzet ; , v.a. ^Jj^ *X>5J leziz-
-bulmak, t JJJj telezzuz-et,
khoshlanmak.
Reluctance, s.
suzluk ; with , reluctantly,c
isstEmeyerek, ito\j>-* ma"a-kera-
h^tin, ^b!^^ ma"a-'l-kerahE.
Reluctant, a.J-J,^ ghywn^ulsuz.
RELY [ 263 ] RENOUNCE
Rely,* v.n. CX*^
\ t)U&l i"timAd-et, \ \z~3\ isstinad-
-et ; upon God, IJ^J* tevekkyul-
-et, j^Jij^o mute'vekkil-61.
Remain, v.n. ^JpA^J kXlmak, / *
6turmak, ^(jl~> sakin-61;
mak, (JH*?;^artmak.
Remainder, s. ^\J kXlan.
Remains, s. blw bXkaya, , 5. pi. <U-*z3
fXzla ; mortal , *j^f- jenazE.
Remark, s. u*Xa! lakzrdz ;^--^ tenblh ;
(jO\f-\ i"tirAz; , v.n. cX*;^
ghywrmek; IL^J^ dikkXt-et ; , v.a.
CX^ij^-JSuweylEmek; \jU-i>^
ish"ar-
-et. [-shayln.
Remarkable, a. (^^^ <^-* dikkXta-
Remedy, s. ^^ chars ; , v.a.
fJ^jjjfpW charE-bulmak.
Remember, v.w. and a. ^jUU^U&> khX-
tzrlamak, I t>b yad-et.
Remind, v.a. 1
jlla^i ikbtar-et, A^> .tlcx.
CX<^ii khAtzrma-ghetirmek.
Remiss, a. J-jJ t^nbel, L?Jl^Jl>l ihmalji;
to be , \jUjil ihmal-et, \ ^^kussur-et; ness, s. JU&\ ihmal,
j^ai kussur.
Remission, .^ic "Xfv, f?*sXfh.
Remit, v.a. \ z "xfv-et, \^ safb-et,
1,^^=^ baksh-et, ^J-lJu^k^ (ba^Aish-
, V.H. CL^^Oi^ ghevshEmek,
CX*i s kessilmek, (J*fyf
mak, cA^^-i%ij>. khXfIflEshmek.
Remittance, s. ijl>jjj
massi.
Remnant, s. *LaJ fXzla, XJj
(J^jj\ artmzsh;
mzsh-parcha.
Remonstrate, v.n.
art-
nW
-ifadati-wakz"61.
Remorse, s. <ui^L^-v<tjJ nedameti-
-kyulliyyE, (j*v^*^cUU^(jMnedamet-
-ma a-ye ss.
Remote, a.^jj\ uzXk, Juj ba"id.
Removal, s. J.& nAkl, ^ ghywch;
Jj "izl ; ^JJ def", ^y.| ikbraj.
Remove, v.a. ^^ojjJlJJ kXldzrmak, IJJU
nlkl-et; tjj^ "Ad-et; IjJ^def"-
-et ; ^L<;uL>- chzkarmak, i
^Ir^i
ikhraj-et; , v.n. CjUw&>J ^ ev-
-di^^ishmek.
Remunerate, v.a. cX^j^^As*- bAkkz'm-
-VErmek, cX*jj^iJ^lx.^o mukya-
fatini-VErmek. [jS*\ ejr ; ^>b parE.
Remuneration, 5. Cl^ls'^Lo miikyafat ;
Rend, v.a. ^^V. yarmflk, /***^ri y^r^-
mak, IcJUs- chak-et.
Render, v.a. C^xCjJ etmek, J^LS kzl-
mak ; cX^Jj vErmek ; ^*J J* tess-
lim-et ; cXojj^-^ gheri-VErmek.
Renegade, Renegado, 5. uJc^ miih-
t^di, <UJjJ dnma.
Renew, v.a. cXiiLw yen^ilEtmek,
IjL^rsT* tejdid-et.
Renewal, 5. Jo^^r tejdid. [-et.
Renounce, v.a.
RENOVATE [ 264 ] REPRESENTATIVE
Renovate, v.a. CX*JJ\J tazEletmek,
\ JoJcsTtejdid-et.
Renown, s. ui--w*tf s?t, CL^.M> shuhret,
jli nAm, /^^J nik-nAm, ^l-i shin,
jl^-i>!ishtihar.
Renowned, a.j^L^c meshhur.
Rent, s.\j=>
kira ; quit , *;W
ijarE; Jjjt yirtik; Jj^b yarzk; ,
v.a. ,+*3b *W U^3 kira-ila-tutmak ;
out, viX*Jj ^.l/^3 kiraya-VErmek.
Repair, s. .-*xj ta"mir ; /^y tErmim ;
jllJ yatak, yt yEr, ls^c melja ; ,
, v.a. \ j~**3 ta"mir-et, \***j*tEr-
mim-et ; t^J***? tessviyyE-et ;1 L0i
isslah-et ; ^^^i^**'^^ charESsini-
-bulmak; , v.n. jj^ ghitmek,
sz^Ammak ; in , in good
C.XJ+AXJ ta^mira-ghayrz-
-miihtAJ ;out of , in bad , *#*
-.l^sr5
ta"mira-miihtAJ.
Reparation, s. j+**2ta mir, *+*}
tEr-
mim ; **** tXzmm, ^^J' tarziyyE.
Repartee, s. <>\y>- jewlb ; quick at ,
l^jUa^eW hazir-jewAb.
Repeal, 5.^-^
fesskh, ^iS laghv ; ,
v.a.\'f~*
fesskh-et, \ j& laghv-et.
Repeat, v.a. J^^ySaJ tekrar-yap-
mak, (^^^ij\j^3 tekrar-suwey-
lEmek.
Repeatedly, ad.\jjLo
mukerre'ran.
Repeater, s. ^y \sfljfl-J^f" 4***%J
^^.Ls bXssmaghila- chAlar - 61an -
-k6yn-sa"ati.
Repel, v.a. \^JJ def"-et ; an attack,
mudafa* a-et.
Repent,v.n.j^^J pfeshimAn-61 (pish-
mXn),^,^l3 nadim-61 ; ^y twbE-et.
Repentance, s. US-s <1*XJ nedamet,
J^jU^ij (pishniAnlzk) ; vow of ,
Repetition, ***? tekerrur. [^Jyt&bs.
Repine, v.n. \ ^-i-,^-j teshekki-et,
j^^x*i^cmiiteshekki-61.
Reply, . ^^>- jewlb ; , v.w
jewlb-et.
Report, 5.
awaz, aj\^ awazE;
khAbEr, C^
tXkrir, *jlil ifads, ^Lj beyan
, v.a. !*J\5\ i^dE-et, i^lj beyan-
-et, ^.yu taknr-et, cbEr-VErmek
Reporter, s.
Repose, 5.
isstirahat,
sXda,
tewatur
hawadiss
L khX-
tewatur-et.
~a zAbt-kyatibi.
rahat,
assayish,
assude"ghi, ^y** sukyun,
sukyunet; , v.n. \\^~o-\jrahat-et
Us*%0ttu&wJ isstirahat - et,
assudE-61, y**XljL1 assayishda-61
confidence, i^l/CJ^ i"tiniAd-et.
Repository, s. &J& makhzen.
Reprehend, v.a.^r^j'J'
Azarlamak
^ tevbzkh-et, \^-Ju tXkbih-et
> ta"yib-et.
Represent, v.a.
mek, Avt**} r^ssmi-ol
-et, l^jL-J beyan-et ; ^^j\Jj\SteJtjft yErina-ka im-61.
Representation, s. *-~y tersim ;
Representative, s. J- 5 vekll. [ifadfi
vfekili-ol
REPRESS [265] RESERVE
ar,
Repress, v.a. 1*_ix> men"-et, \j^-j zejr-
-et,] cJvJj^jJoJi^- hAkkzndan-ghM-
mek; (jr<j&\i bAssdz'rmak.
Reprieve, v.a. 1 Jlfd ,sl-3 kAtlini-
imhal-et.
Reprimand, s.j\j\ azar (Azar), ^^C'
tekdir; , v.a. ^JUJhiill Azarlamak,
l^jJ^J tekdir-et. [mak.
Reprint, v.a. J^-tfb j^' tekrar-bAss-
Reprisal, Reprisals,
mukAbelE-bi-1-missl.
Reproach, 5. c-.^^ "ayb,
i^\f*j russvayi ;
s kAdh, ^y tevbzkh
bzh ; , v.a.ic^.*.**}' ta"yTb-et,
1^-jJkAdh-et, ^y t^vbzkh-et;
with, <J^jl^Jy. yuzuna-wurmak.
Reprobate, 5. ^-sls fassik.
Reproduce, v.a. IJ-oW- ^Juij
dan-hlsszl-et. [azarish, j J^o
Reproof, 5.jlj!
azar (Azar),
Reprove, v.a. <J^^ Azarlamak,
tekdlr-et.
Reptile, s. ^^^^Ijj^SJca-o.
karni-usstunda-surunEn-haywAn.
Republic, 5.j^^r jumhur.
Republican, a. ^j*$+&- jumhurl ;
s.jj%*>- J-Jb! Ehli-jumhur.
Republication, 5. C-Xi^U^J jLJ ^yen^idan-neshr-etmeklik. [-nfeshr-et.
Republish, v.a. ) -U (^^^{ yengidan-
jRepudiate,v.a. ^tiy b6shamak,
1J-lk? tAtlzk-et; eXoUsj!
Jj-J>kAbul-
-etmamek, ljll)l inkyar-et. [inkyar.
udiation, 5. J^llw tAtHk; jlC)!
Repugnance, 5. Ufe-jbuJSa kbrahet,
*yi^l isstikrah. [fur.
Repugnant, a.<0^
kerTh ; jfi** men-
Repulse, 5. L^-N.o*U^e maghlubiyyet,
jjj^j^j b6zghunluk ; , v.a.
l-jj^i*4.fpk hujumunu-dbf"-et ;
CLX^U^jl J^-JJ^x-jW^ rijassini-kA-
bul-etmamek.
Reputation, 5.CL^^-i. shuhrfet, ^b
nXm.
Repute, v.a. /$*J\0 saymak, i*Xc'
add-
-et, ^Li^l i"tibar-et.
Request, s.\>-j rija,jU niyaz; , v.a.
Hs>-j rija-et, |jlJ niyaz-t.
Require, v.a. LlXi^J isstEmek,^i-
muhtAJ-61,^^^1*1^! lhtiyaji-61.
Requisite, a. *jl lazz'm ; , s.
lazz'mE (pi. CUUjlj! lawazzmAt).
Requisition, 5. lcJc.jl isstid"a,
Rescript, s. U\j\ iradE, 3ar^ khAtt.
Rescue, s. 4\&*\ imdAd ; , v.a.
(j^>jtij kurtarmak, \(jcJ^sC takh-
ITss-et. [taharri.
Research, s. ^ ......^^ tfejfesssus,
Resemble, v.a. LL^<^^
jt<Jjll,^> mushabih-61,
mushab^hfeti-61..
Resent, v.a. l^^Li ghAzAb.
darghznlzk,
x= kfetum-
ihtiylt ;
Resentment,
Reserve, 5. > k^tm,
lik, \^>\ ihtiraz
, v.a. ^? saklamak,
ihtiyAtan-saklamak.
RESERVOIR [266] REST
Reservoir, s. ^jo^ hawz, ^J>zinE (hAzna).
Reside, v.n. I
in-61, miite'mekkin-61,
L-vclJsl ikAmet-et, jl >Jl< mukzm-61.
Resident, a. sakin,
mutemekkin, *Jl mukrni;
seke"nE ; minister
kuchuk - elchi,
ikAme'ta-me'inur-
-elchi.
Residue, s.L<JJb blkz, <d*aJ flzla,
ljs kXUn, ^1^1 artAn, JL-w bXkyyE.
Resign, v./z. tU<xj! issti"fa-et; , r.a.
(J-*i\j> brakmak, !cJ;3* tirk-et.
Resignation, s. Uij| issti^fa ; *-i J
tessllm. [ch^m-sak/zz ;IJiLs sakz'z.
Resin, s.&'++&~j rechina, L5pL>/4\.>-
Resist, v.a. and n. ^/tJLL dayanmak,
\(\.*ss? tahammul-et ; (j^J*Lg*fe
karshz-k6mk.
Resistance, 5. d^^cjliu) muklv^met.
Resolute, a. <^?fL/jjf. yure^^i-pek,
CJsJu^jf ghywzu-pek, ^JJa-'lSsabit-
-kAdEm ; jf~r jessur.
Resolution, s. CjLJ sebat,
metanet ;u^J niyyet ;
Ji kXrar ;
h^ll, cJ-1 keshf.
Resolve, v.n. le^-J niyyet-et ;
hall-et, uJ keshf-et; itself
into, c*j^t> dwnmek, (Jj olmak,
61uvErmek, Ckessilmek.
Resort, s. \SJ y^twk,
, v.n. v kessret-
-uz6rE-ghitmek ; \ Li^-wU teshebbuss-
-et, cJ/*JiJ dushmek.
Resound, v.n. cLUJ^ wtmek,
-VErmek ; j\ Jwi^jjC
tmm-EndAZ-61.
Resource, s. *j^- chars ;d
menba"i-servet ;
blbz-kuvvet,
-khfllass.
Respect, 5. Lr-^<p- hurmet, CJ^J
ri"ayet, A^.^-l ihtiram,
i"tibar; Jk>Lo maddfi, j-o^r^ khus-
wsl ess-
vessil^'i-
suss, <^b bib, ^l emir ; Jo) nXzar,
L^-Y*-J nissbet, L^--WM*;U. munas-
s^bet; , v.a. Icu^p- hurmet-et,
l^^jlc^ ri"ayet-et; in , with ,
n, 4JJu~J nissbetla;
&tfT bahssma-ghelinja.
Respective, a. <&lJ<uj bXshk-bXshka,
L^jJu^JJ ayrz-ayrz.
Respite, s. cJ^< muhlet, J^-< mehl ;
muhlet-VErmek.
Resplendent, a. j^U parl^k, (j^tabnak,J^ iyJ pErtev-EndAZ.
Respond, v.w. CXj ^^ jewlb-
-VErmek;
Responsibility, s. <*^-J^ mess'uliyyet.
Responsible, a. Jj- " mess'ul.
Rest, . uu-1j rahat, L^->>-yuJ(
isstirahat; ^yb blkz, ^LiJ fAzla,
kussur ;
dayanajak- nessnE ; , one's
self, v.n. ^U kAlmak, !c
RESTAURANT [267] RETRENCHMENT
isstirahat-et, cX*ii:O dinEnmek
;
, v.a. cXc^JkiijJ dinEndirmek ;
on, upon, v.n. <J-/*JL.J?
dayanmak, <_-*J'V. ytmak; ,
, v.a. (J< t-?-^ dayamak,
(J^jjjLL dayandzrmak, ^'^V. y^tip-
Restaurant, 5.JjJlJfj!
16kanda. [mak.
Restitution, s. {J^j j/*~ gheri-vErish,
i
fc)^.:v , Mi ! isstirdad ; to make ,
CX*jj j^-J gheri-VErmek, ^J^y ^^.yErina-k6mak, !jj redd-et.
Restless, a.^oj^o -^.Jbhich-durmaz.
Restlessness, 5.^llj-^s-lj
rahatsizlik.
Restoration, s. j redd ;*jlfc! i"adE ;
^4XJ* ta"rair; ^j*^?** tlsshihz-
mizaj.
Restore, v.a. cXc^^-^3 gheri-
VErmek, !j^ rfcdd-et,
-et; \j+4*3
ta"mir - et ;
sa^^Altmak, CX^jU-i shifa-vErmek.
Restrain, v.a. IL^ zXbt-et, (J^^>tutmak, t^>- jfebr-et, ly>-J zejr-et,
i-Xo men"-et.
Restraint, s. k^JzXbt;^*J zehjr.
Restrict, v.a.\j*sr*-
hXssr-et.
Restriction, s.j*zs>-
hlssr.
Result, s. J-tfU*- hlsszl, 2s^j sem^rs,
^saij netiJE, H^j\ fa'idE ; , v.n.
yj-tfl>- hlssil-61, ^^JLs*. chzkmak,
l< -"J terettub-et.^
Resume, v.a. J^cl-ilj j^& tekrar-
-bAshlamak, ^i^JW^^rJ tekrar-
-Ela-Xlmak; 1 tC^ilr^ khulassa-et.
Resurrection, s. c^^Lj kzyamet, /Lj
ktyam, L^*J ba"ss.
Retail, s. ^SJU AbtajljJl<!LJ' (6kka-)-
- EndazE - ila - SAtzsh ; , a. <Lj
i.$l <ujl$ijui (okka) - EndazE - ila -^/ j '
99 *j*^ * /
6lAn; , v.a. *i\* &*\
*j
(okka)-EndazE-ila-sAtmak.
Retain, v.a.^JUyi-Jt Alzk6mak,
tutmak ; cXcl^^-lU' sXh'vErma-
mek, Ji.cl/*^J brakmamak ;
CXoU^jJ gha'ib-etmamek.
Retainer, s. Jj^l ushAk.
Retaliate, v.n.
-bi-'l-missl-et, l^iiLjjjlJJkarshzlz-
ghmi-et. [bi-'l-missl.
Retaliation, s. J^lb ^bliU muklbelE-
Retard, v.a. cX<^^^sr ghejikdirmek ;
(J^c&-ll Alzk6mak,
Retentive, a.
-olan.
Retinue, 5. .
unutmaz-
-Jl etba"-takzm/,
"uzlet.
Vw.
khAdem-u-hXshem.
Retire, v.n. dX*&>- chekilmek ;
from the world, IL^!^ "uzlet-et.
Retirement,
Retiring, a.
Retract, v.a.
Retreat, s.
delik, ^j)~*surakh ; <Ll^ kywshjE,
<Uj|j zaviyyE, ajl^\Jj"uzlet-khanE ;
, v.n. cJvii^-j^i gheri-chekil-
mek; cXiK^- chfekilmek.
Retrench, v.w. /^iCUm ^liiLa^ mlssa-
rifini-AzAltmak.
Retrenchment, 5.(j~f>*
met^riss ;
tXklili-mXssarif.
mahjub. [mek.
.-i gheri-chfek-
gheri-chekilish,
ruju** ;
RETRIBUTION [ 268 ] REVIVE
Retribution, s. Ll^U&Le mukyafat;
culjlsT mujazat,^:*- jeza, ^i^ layzk.
Retrieve, v.a. A\\
k^oj * Mdan - ghitmish -shey'yi
-
-tekrar-Ela-ghetirmek.
Retrograde, a. ^> gheriya-
-dbghru, ..j+z&S (jt:rsV kkhm-kzchm,
, v.n. cJvcji^- gheri-ghitmek,
kzchm-kzchz'n-
-ghitmek, !L^*>^ rij"at-et.
Return, s. cUJ>i "avdet,
dwnush;
L^*:>-j rij
<f
at,
E; (of a disease)
mu^avedet,
niikss ; , v.n. v^JvUjJ dwnmek,
"avdet - et; CX*J
gh^ri - dwnniek, ^ty^J ruju - et ;
\^j~,jniikss- et, ci3v*.jJ j^*^ gheri-
-tepmek; , v.a. CLX^j
gheri-vErmek, ^ ^ redd-et ;
Reveal, v.a. \JL\b f ash - et,
ifsha-et, (J^^-\ achmdk,
keshf-etj\p\$\
ilham-et,
CX;*^!j vahy-ik-bildirmek.
Revealed, a. >$L* mulhem.
Revelation, s. il, keshfi-essrar ;
vahy.
Revenge, s.~*j\ uj, /*&J) intiklm ; ,
v.a.
Revengeful, a. ars*. fcj* km^-khah.
Revengefulness, s.,J*\f>* ^^ km6-
khahi. 4S4^J\ varidat.
Revenue, s. Trad, ghelir,
Revere, v.a.\*\js>-\ ihtiram-et, ^'j
"AZIZ - tutmak,
hurmet - et ; 1
"Md-et.
Reverence, s. L^
mubarek -
- hurmet,
ihtiram, L^-olcj ri"ayet ;
daniEn-busi; his ,<- U&L^3 CL^l J
zatz-fXzIlet-ma'ablEri,
zatz - "alllEri ; , v.a.
hurmet-et ; ri"ayeti-61.
Reverse, a. and 5.(j~jj tsrss, ^ijl arka;
s felakBt, Ib bela; , v.a.
tErss-chevirmek, <
terssina-chevirmek ;
kXlb-et, ^,,.^U5 ta'^kiss-et.
Revert, v.n. dwnmek,
dX*3j^ gheri-d^nmek;
! jl^j! tekrar -"Atft - efkyar - et, j\Jj
(J^>\ tekrar-An^mak.
Review, s. **1*3 ^^ biyuk-ta'f
lim ;
^U^s mu"ay^nE ; aj^i ghazeta ; ,
v.a. !&j lx-< mu"aye'nE - et,
dan-ghechirmek.
Revile, v.a. \^^^ sebb-et, UdushnAm-et, !>^i shetm-et.
Revise, v.a. l^wJ tenkih-et,\^
ttV^^.
Revision, 5. ,&&& tXsshzh. [tXsshzh-et.
Revive, v.n.<JK* ayzlmak, C
dirilmek, ^cj- jlnlanmak,
^b "xklz-bXshma-ghElmek,
c^*l^-i achzlmak; (J^j^^J. (ghenE)-
-parlamak ; , v.a. cXiJjf<3 dirilt-
mek, c
-bAshma-ghetirmek ; ^^^^ achmak;
t^krar-parlatmak.
REVOCATION [269] RIFLE
Revocation, s. ir-*3 fesskh.
Revoke, v.a.\'fr~*
fesskh-et;^
gheri-Almak.
Revolt, s. (^;b*ae "zssyan,
tughyan, jj^Jjb! ayaklamsh ; ,
v.n. \^\+*az "zssyan- et,
ayaklanmak ; , v.a. CXikrah-etdirmek.
Revolution, s. jjA devr, \*}j)& deverln,
(j^^J> ghirdish; J.X-J tebeddul,
t j)L5}! inkzlAb, (^j2 tahavvul ;
^J^JjuJ tebeddulu-kyulll ; J^l^^l
ikhtilal.
Revolve, v.n. cXiJjJ diinmek, \ j^devr-et, \^jy$ dev^rAn-et ; , v.a.
ClXv j->-chevirmek.
Reward, s. Cl?lJlC< mukyafat ; ^il.a^
bakhshish ; , v.a. LlX^j ^'IjlCo
miikyafatini-vErmek.
Rhetoric, s. *$$ CJb-J 'J J^ "ilmi-""J \
-tezyinati-kelam.
Rheumatism, 5. Jj yel, j\Jb^Tjrihz-
-tayyar, J-^ \sid\j-^fj veja"u -'1-
-mefAsszl.
Rhinoceros, s. ^^Zj* gherghedAn.
Rhodes, s. (j~^3j rodos.
Rhomb, Rhombus, s. ^*x^ ma in.
Rhomboid, s.^j-x^ciU-ij
shibhi-ma"in.
Rhubarb, s. (drug) 'ti^j ravend ; (gar-
den) (j~\*j riibass.
Rhyme, s. <ui!)i kafiyyd; r-"^ sej";
jxt shi"r, d, a. UiU mukXflfa,
Rhythm, s. ^\^ vezn. [~s~*'<musejja".
Rib, 5. &j)-** kXburgha; c^*
ehli-beyt, Lj^jlS kXri, <^f-jn ZCVJE.
Ribald, a. u~~J u^ci X^Azi-piss.
Ribaldry, 5. CjUh& hezliyyat.
Riband, Ribbon, 5. <tajyk6rdela.
Rice, 5.,rjj pirinj, \J\
uriizz.
Rice-pudding, s,>r^y** sutlaj.
Rich, a. ij&j zinghin, L^c ghni
(pi. \^s\ aghniya), ^j+^somut6-
m^vvil,^^jJU} mAldar, Cl^y*^>wsahib-servet ; jS\ \ghir, ^b'lL tXtli,
^Leb ya^Ah*.
Riches, 5. ^/. JU mil, Cl^y servet,
CJJ^-^3j zEnghinlik, ^b (para).
Rickety, a. (jL*|^ j^s-'10 muhkEm-
-61mayan. LtJ^fej)*kurtarmak.
Rid, a.(j^Jjjy kurtulmush; , v.a.
Riddance, s. (j^;^ kurtulush; ^JJdef". [Ujc mu"amma.
Riddle, 5.j^JlJf
kXlbur ; a^s^ bilmejE,
Ride, v.n. and a. CX*1J binmek, ^ j\j~
suwar-61, ^lt-^^=i^ rakib-61 ; C15l
jl Xt-ila-gh^zmek, <W<0/i
oraba-ila-ghezmek; at
anchor, ^*jb#J^<>J demirda-yat-
mak; out a gale,jJ^^&sa^j43^3
^oji^t3 ^l^^*^^ fzrtzna-bitinjaya-kXdar-
-demirli-durmak.
Ridge, s. Ciy szrt; Jj bel, ^^b6yun ; ^ szra.
Ridicule, s.lj^-l
isstihza ; ^js^6
hijv ;
^XjS?** mXsskharab"k ; , v.a.
\
Ij^aJisstihza -et; \ **> hijv-et ;
CX*J^ ghyulmek.
Ridiculous, a.LtXsj-&J} ghyulenEjek.
Rifle, s. *3U~"^ shesh-khanE (shishanfi);
, v.a. t^+t.ye soymak.
RIG [270] RISE
Rig, s. uj ziy, ^jJ ktlik, e^J\
kzyafet ; <U^ arma ; , v.a. JH*J^J
donatmak; CXjj *^
mek; (J/J takzlmak, c
zevklEnmek.
Rigging, 5.&<j\ arma; &jjjt uruba,
f*-J\\ esswlb (essbAb).
Right, a.<*5j-jo dbghrv ; ^j.^
sahih;
l*lJtlmm, *UJ tAmlm ; **&~~
musstakzm ; *jlj ka'im (fern. <UjlJ*
ka'iniE) ;U? sa^A, jj^iJ yfemm,
rXsst; hXkkK; , 5.
hlkk ; ^^ sa^-tarafz' ; ,
j^^- ch6k,
; , v.n.
d6ghrulmak ; , v.a. U
d6ghrultmak ; Cl
Righteous, a. eJ& fehli-sXlah,
salih (pi. Ist sulaha).
Righteousness, s. -Ltf> sAlah.
Rigid, a. ^5 kXti, Ciyj sert, J
Rigorous, a. d^-j sert, JjJ^ shedld ;
szkt; jl^JJ dikkAtli; <U\A3Ju<
[CLJJ^i. shiddet.
Rigorousness, Rigour, s.CiU-y-J sertlik;
Rill, s.!xs~}*0 sujap'Az'z.
Rim, s.j\l ksnar, c.^) leb.
Rime, 5. \J\f khtyhi.
Rind, 5. j^J kAbuk,j kXshr.
Ring, 5. <J&1>- hXlka; ^J^. yuzuk;
^i]l>- chXh'sh; j^-j sess, ^Ju*: sXda ;
,v.a. JU>- chXlmak; , v.n.
chXlmmak ; cXtJj wtmek ;
sess-vermek.
Ringleader, 5. ^bj\ Er-b.\sh/, <Jll>
bXsh,
Ringlet, 5. J^ kyakyul, uJlj zulf.
Rinse, v.a. J^cUSU- chXlkamak; tes*t*^
fJ^Sj khafi^a-yikamak.
Riot, s. jk&&j\a kXri'shtklik, Lcj.
(kawgha) ; ^iii.Jijl^- chApkznlzk,
L^J&U-j sefahat; , v.n. JJJuijtf
kXnshtkltk - ch^karmak ;
bAshdan - chzkmak,
oJ^s tAslurmak.
Rip, v.a. C swkmek ;
yarmak.
Ripe, a. ^t^J 61mush, ^^U^S
kEmalE-yetishmish.
Ripen, v.n. JI^I 61mak, cXi^J
kemalE-yetishmek ; , v.a. ^oj^\oldurmak, CiX^*XlaJ yetishdirmek.
Ripple, 5.**3jj>,
burushuk; , v.a.
burushdurmak ; , v.w.
burushmak.
^-wwo menba", ^b bXsh,
menshfe', liu* mebd^'; ^UbbXshlanghy, Li^llJ nesh'et, Ijcwl
ibtida ; c^lL tulu", j^^^1
, v.n. (J.^\J kXlkmak ;
ayagha - kXlkmak, 1 /l-J kzyam - et ;
C *JL>- chzkmak; cJvii^D^ yuk-
selmek ; c^/J^J il^rilEmek, ^btayz
- meratib - et ; <3**f
tulu"-et ; J^iJL>-
Rise, 5.
cBkmak, tj-Jneb"-et ;
UjJ bed"-
-et, iLiLu nesh'et-et; C-UJdzrilmek, u
mak;
ba"ss-61un-
kXbarmak ;
RISK [271] ROLLER
d61mak; JuJu>- <kl# bahaya-chzk-
mak; ^^iUjljJ ayaklanmak.
Risk, s. jf korku, <L$J tehlikE,
mukhltara ; , v.a.
xsT bakhta-hawalE-et,
ressmi-
k6mak,
^y& A&gJ
Rite, s.( A ayin, CUj
-"ibfidet.
Rival, s. J&! enghel, L-^-Jj rakzb ;
, v.a. j^V bXsh-61;
rdkabet-et.
Rivalry, Rivalship, 5. L^-ol^ rkabet.
River, s. ye su, <-l>- chay, ^j^i*
ermak, ^>J derE,^3nehr (uehir).
Rivet, . fa* mzkh ; , v.a.
mzkhlamak.
Rivulet, . yc su, <-^W- chay, ^J derE.
Road, s.^> y61, ^^ tarik,
jaddE, ifljrah ; ^U-l limXn ; (J^
achik.
Roadstead, s. ^UJ limln ; LJ^^Omersa.
Roam, v.n. ClX<^ ghezmek, ^j^J^^o
dolashmak.
Roar, 5. <tesX*? sayha, ^j.iCJj pek-sess,
ghyk-16yish ; , v.n.
pek-sess-vErmek,
^SC.SL*- haykzrmak, ^r^V ba^rAzr-
mak ; cX31^ ghywrlEmek.
Roast, 5. jl^,Pli> shish - kebAbz,
^J^ ormln-kebAbz ; , r.a.
kebAb-et.
Robber, s.j^a^ khzrsz'z, \?<\j>" haraml,
JjJ duzd.
Robbery, 5. J^-jp- khzrsz'zlzk.
Robe, s. *~~^\ uzun-elbissE ; ,
v.n.
elbissEssini-ghimek.
uzun-
[kuvvetli.
Robust, a. J dinj, uy kawl,
Rock, 5. Li kaya ; -j^ts^blJJ kaya-
-parchAssz ;SJUj sXllanzsh ; ,
sXllonmak ; , v.a.
sXllamak, /L<iJu
dzrmak.
Rocket, s. (iLU^^Jb hawa'l-fishenk,
Rocky, a. jilJ kayalzk.
Rod, s.J^r^- chibuk, ClJ^J deynek ;
Cu! inja- dAllar - deme'ti ;
j^l Alte-buchuk-
-arshmlzk-wlchu.
Rodomontade, s.^^J^
Roe, 5. ^lyj^ljj dishi-kXraja ;
J bXlzk-yzmurtassz ; buck,
j-j kAraja.
Rogue, 5. ^^w^- chXpkm, ^U^&tkyulkham, ^s^^j^ d61andzrzjz,
j^o muzevvir.[LLXlj^-*
muzevvirlik.
Roguery, s. ^L^sT^jJ^L d61andznjzlzk;
Roguish, a. <HsxJbl>- chApkmJE.
Roguishness, s. ^ji.*ib^- chXpkmlzk
Roll, 5.jy t6mar ; < t6p ; ^jyzwarlanzsh ; ^^jliL=u teksrlEnish ;
, v.n. (J*dj\jtt yzwarlanmak;
over, cXii
devrilmek ; , v.a.
mak; up, J t6plamak,
jjJ^yijj.O devshirmek,^^U sarmak.
RoUer, 5. j yzwalak ; ^U^Jufflllt sXlmtz-dXlghassz ; L-JJb t6p,
J pXsstXl.
ROLLING-PIN [272] ROUND
Rolling-pin, s.j^fiS
Roman, a. ^^^) rumi ; ^>^j r6mali;
, s. )j rum ; ^jT \*jj
esski-r6ma-ldAmi.
Romance, s. jLa^niAssAl ; ,v.n.
CX^ij^-o mASSAl-suweylEmek.
roma-shehiri.
ch6juk-6yunu;
Rome, 5.
Romp, s. j
^y^i pek-oynamak-
- chojuk; , v.a. (j^*!
oynamak.
Roof, 5. j dim; flat , <te~j bAja,
sAth (t-h) j3/. ^jkrfsutuh ; ,
wrtmek.v.a.
Rook, s. &zj\s kargha ; (chess) +j rukh.
Room, 5. * 6da ; ^J ysr ; Ajj luzum,
^.^>M sebeb, c^-wj'u^ munass^bet.
Roomy, . ^/'.v^ ghenish, ^k^vuss"atlz.
Roost, 5. ^i-^ kyumess ; , v.n.
^ konup-uyumak.
Root, s. C- kyuk> J-^ Xssl ; , v.n.
=> kywk-
swkmek,
tutmak,f
; up
chzkarmak, iss-
ti'sAl-et,
Rope, s. t-^ ip
Rope-dancer, 5.jU3W janbaz (jehnbXz).
Rope-maker, s. ^jf ipji.
Ropery, Rope-walk, s.
Ropeyarn, s. JJ tel. [ipji-kyar-khan^ssi.
Rosary, s.*fi?~3
tessblh.
Rose, s. <j gbyul, Jj^ vird ; bud,
dirsic ghoncha ; bush, ^sj-lc
ghyul-tyhAJi ; water,
ghyul-suyu ; wood,
z ; otto of , etr,
Roseate, a.u^o^Ji
kirmtzt.
Rosin, 5. |ci^^ /^ cham-s^km.
Rosy, 5. (cheeks) ^** k&rmt'zj,
^^=& ghyulghyun, *\s& ghyulfam ;
(lips) Jl A!, [^^-^jjj-^ churutmek.
Rot, v.n. C3> churumek ; , v.a.
Rotary, Rotatory, a. ^j*^ devri ;
j\) dewar; ^ciJjJ dwnuju.
Rotation, s. j^J devr, ^^^ dev^ran,
^JJ tedevvur ; in , <d^> nwbetla,
szra-ila.
Rote, s. )\ ezber ; to know by ,
ezberdan-bilmek ;to
do by , ^jcJ! cJjiU^J^jJ
^J/*jl) dushunm^y^rek - alet -ghibi
-
Rotten, a. ^*>- churuk.
Rouge, s. (jj^sjjJ duzghyun, <Lsjs
kzzzlja.
Rough, a.jljjj piiruzlu; LJ kXba;
tlssllk; draft,
mussveddE ;vtessvid,
tXsslXk.
Roughness, 5.Ll^^JjjjjJ puruzluluk ;
kXbalik ; C3l3 sertlik.
Round, 5. Jy k61 ; jjJ devr ; , a.
(circular) ^-</^ de^z'rmi, jj^mudevvEr ; (globular) t-^j t6p,
L^iip kyur^vi ; ae?. and /?r. <UJ'y3i
etrafma ;a <XiJ 1 -L \ etrafmda ;
tesjbjbhEr-tarafma ; yte&Jojb
hEr-
-tarafmda; all , ad.tiJeJb
hfir-
tarafa, ^jJLb hEr-tarafda ; to go ,
ROUNDABOUT [273] RUG
to come , (JU>.y? dolashmak ; to
come again, cXJj ^ C-jyl^jL?
d61ash*p-(gbenE)-ghElmek ; about,
*J^y;l etrafda, *Jj\f>- jiwarda.
Roundabout, a. (jJ^^s d610sbzk; &L0
sApa.
Roundness, s. cJJu^c*^ de^Azrmilik.
Rouse, up, v.a.(J>*j^\f,j\ uytin-
dirmak, jjJlS kAldz'rmak ;--
,
gbywzunu-achmak, ^kfti kAlkmak.
Rout, 5. (^JjZJtf bozgbunluk,
inbizam ; ^r Akbsbam-
jem"iyyeti; , v.a. ^jtf boz-
mak,
OUt,
z -ghibi
-silip
- supurmek ;
Route, 5. Jvo y61 ; ^xjti J
lsskErin^-yol-tezker6ssi.
Rove, u.w. CJv*^ gbezmek,
d61asbmak.
Rover,^*. ^jj^^J^Jj^ *j\>\
*3\ awarE - olarek - cb6k -yErler -
-gbezer-6lan-AdAm ; (J*>jkursan.
Row, s.&j*a
szra, c5JJ dizi, ^Q-^ sAff;
U^c (kawgha) ; LJ^jj ghywrultu,
My\*J* shamAta, , v.n. cJj^CX4^5- kyurek-cbekmek.
Rower, s. ,jf kyurekji.
Rowing, 5. &*&^>~ ^jy kyurek-cbekma.
Rowlock, 8.jyej\A*a\isskarmuz.
Royal, a. t
bukmdaranE, <OLl sbabanE ; , s.
k6ntra-bAbAfingbo.
Royalty, 5. ^/ kirAllik.
Rub, s.(j^^\.^\ o^Aalayish ; (j
surtush;
\tj)jf* surunush ;
shwmar, Cl^ljjytokAt ; J^^j musb-
kil, CJi>-^ gbyucbluk, J;J dsrd;
, v.a. ^JUjI oghalamak; on,
in, cX^j^-o surmek ; against,
surunmek.
Rubber, s.C^ *silejek,^ bez, *^?
pacbavra; India , (js~$\*jak6-
malasstzk (or komanasstzk).
Rubbish, s. supuruntu ; beap
of , cJL^j^: supuruntuluk, ^Ijj-
Ruby, s. CL,yb yakut; , a. Jl Al,
klrmt'zt.
Rudder, 5. -^ dumEn.
Ruddiness, 5. , dj U j k^rmiztltk.*-/ *v j*
Ruddle, 5.^-jbjj^-l! Asbi-b6yassz.
Ruddy, a. ^-^/ kSrmizt', J^JJkJzil.
Rude, a. lJ kAba, Jlko. hAntAl;
edebsiz, jlc "arszz, Cl^
kb6yrAt. [vwahshHTk.
Rudeness, s. jJU kAbalik, CJLl^-j
Rudiment, *. -^JLftlj bAsblangbzj, \Jcj\
ibtida, ju^ mebde'; (pi.} J.^1 ussul,
^j mebadi, C^
Rue, 5.^y^lu-JJutf
or i_Jj^ sedef-6tu ;
, v.a. jl^UwJLJ (pishmAn)-61.
Ruffian, s.^^- kbznzzr, c!^--o- kbabzss.
Ruffle, 5. ClXi^Jj!
<)i^J kzrmab'-yenlik ;
burusbuk ; ,v.a.(j
burusbdurmak ;^\J dArzltmak.
Rug, s. JOls**9
sejjadE, <U$ kebE, <U
u
RUGGED [274] RUN
Rugged, a.^jjjft puruzlu,
sivri-sivri, dish-dish.
Ruin, s. c_.)\j~ kharab, e^-j]^ kha-
rabiyyet, .^^V perishlm, <J$J\2ftj*
perishAnlzk ; &\j>- kharabE, <^]^j
viranE ; &+}.< jW assari-kAdlmE ;
, v.a.\<*jAjd* kharab-et, l^lkjJ
perishAn-et, !J^ kyul-et; ed, a.
>- kharab, ^-Jviran,
perishln.
Ruinous, a. ^[^ viran, C-^>- kharab,
jjllj^ parishAH ; ^,^ mukhrib
- kharab-edEr,
ba"issi-kharab.
Rule, ka"idE ; /Ui) nizAin ;
ussul; L^-v<js>- hiikyum&t ;
hukm; ^AisrJjJ^ jMvel-takh-
tassi ; (j)^&~ j^dvel ; ^^>j\ arshzn;
foot , /*Joi kXdEm ; , v.a.
lc^x>j&>- hukyum^t - et ; <^*cj~>-
chizmek.
Ruler, 5. *=l^ hakim, j'Jc4,X5>-hukm-
dar ; ^toaTJ^Jcj- jfedvel-takhtassz.
Rum, 5. A rum ; , a. t^^s
Rumour, s.jfiy*
tewatur ; false , (pi.}
^jL^\j\ erajif ; , v.a.\jf\f
tewa-
tur- et.
Rump, s. ^Jx*6 sa^Ari, -^vS k^ch, CLJ^i
, jiJ kaynak.
Rumple, .(jfijjtf
burushuk ; , v.n.
burushmak ; , v.a.
burushdurmak.
Run, s. (&* koshush ; cJ;-J siirek,
dewAm; >^7 bichim; , v.a.
yurutmek, JU?j/^1 6ghrat-
k6shmak,mak ; , v.w.
se^Airtmek, ^^ijW- chap-
mak, cX/*i>^ eshmek ; 3! Xkmak ;
aj! etmek, 1 JaS klt"-et,
kessmek, C^4C^ ghitmek, c
yurumek; against, ^J^Jl>- cht-
mak ; aground, v.w.JU-J^JJLJfc)
diba-d6kunmk, ^^^j^ 6turmak ;
--, v.a.
(j*3jjbj\ oturtmak; a
race, ^c-^ koshu-et ; ashore, v.n.
kXraya-oturmak,
a-6^^ramak ;
**ji kXraya-oturtmak,v.a.
away, ^i^j> kAchmak,
sawushmak, Ij^jfirar-et ;
-- with,
O^ll Alip- kXchmak, ^J^J
bErabEr-kXchmak ;--
the idea, \^& zann-et ; smoothly,
Ikmak, JUjlS kaymak,
ghyuzel -ghitmek,
y61unja- ghitmek; the
gauntlet, ^o^W-ii clJ-J<iLi^ *W y?
IJ-^^sr1
<-r>^-->szra - ila - jumlEnin^-
shamarme - yeyup- tahammul-et ;
through, v.n. c3v*js.^Jc^l ichin-
dan-ghechmek,J^l^tXi^^ ichindan-
Xkmak; , v.a. cX^J< >j-j
yeyup-bitirmek ; over, v.n. ^J*btXshmak, cJ^i^=j<^ dwkyulmek ;
, v.a. cXfcsr^jJck-Su*^ usstun-
dan-ghechmek, cA-ti
mek.
RUNAWAY [275] SAFE
Runaway, s. ^fj> kXchkin,
firarl.
Runner, s. ^f}^>f koshuju ;(
CUT eshkin-At ; Jusli* kAssid.
Running, a.j\s\ Akar, <-)b>- Jan.
Rupee, s. ^tL* }> cJjl^-J^Jb hin-
disstanin-bir-sikkESsi.
Rupture, 5.c*>jV. (3^ klssik-y&ri^Ai ;
lJi-i>j bozushukluk.
Rural, a.y>>jt=> kywylu, ) *yli> tlshraK,
jjs dzshanlz, u^^stf* sahravi.
Ruse, 5. *<X>- khud"a,
<L-.*!J dessissE.
Rush, 5.jL SAZ ; jjli^Jj
*B. hzzh'-k6shush ; , v.n.
^JHol^j^. hzzh'-Xkmak ; ^f-JjJ^h-,
hzlz-k6shmak.
Rusk, s. cJ^ ghevrek.
Russia, s. &+~i russia. [kov.
russiali ; L*^ m6ss-Russian, a.
Rust, s. ^. pXss ; , v.n.^jpfedUll
pXsslonmak ; , v.a.
plsslandzrmak.
Rustic, a. ^Lj^ kywylu.
Rusticate, v.w. J^j^j^ **V
bir-muddet-kywyda-6turmak.
Rusty, a. ^Lb plssli, j^^^Lcb pAss-
lanmzsh.
Rut, s. j^lviM/? tekErlek-izi ; ,
rutting-time, ^St^J^^s kezghml/k-
-wXktf.
Ruthless, a. j~tZA*j* mErhametsiz, .j
Rye, 5.
-bXsh.
chavdar,
S.
Sabbath, s. ^j jjb pazar - ghyunu ;
f jum"a - ertessi ; ^vmu-'ss-sebt, ^^JJaxJ*
ta^tH-ghyunu.
Sable, 5. j^-J semmur (samur) ; , a.
kXra, *j siyah,
Sabre, s. kelij, < a-^ seyf, J tlgh;
, v.a. * chXl-klij-et.
Sack, s. J^^- ch6wXl ; Uju ya^Ama,
tl^li gharet ; , v.a. 1 UJu yayfana-
_et; cloth,j^c (horEr); large sack
of ,
mu-"
Sacred, a.
barek, ^M.JkA^ mukAddess,Jj^c "Aziz;
^ makhsuss, J^^CLST* mukhtXss,
.** mukhXsssess.
Sacrifice, s. * kurbAn ;
fedakyarlzk ; jo zorar ; , v.a.
* keymak ; \^Ji kurbln-et; 1 1 Jj
feda-et; (j*>r+* kirmak.
Sad, a. jJCo mukEddEr, ^;J^ kfiderli,
cJU^i ghlmnak ; Ui fsna, j^^jJ
perishAn; ^J^cJ^&b ba"issi-kEdEr,
Uj fEna.
Saddle, s. j\ eyer ; (pillioned) ^ib
pXlAn ; (pack) j*~3 semsr ; , v.a.
CXJj^l eyErlEmek,
eyErini-wurmak, ^*^b ypmak.
Saddle-bow, 5. ^A\5 jj eyEr-kXsh/.
Saddler, 5.^|/- serraj (sraj).
Safe, a. ^.^1 emm,
k6rkussuz ;
u 2
SAFE-CONDUCT [276] SALUTE
selim ;
SAndzk,
Safe-conduct, s.
kurtulmush ; , s.
/jjb dolAp .
y^ u yol-tfez-
[net.
Safeguard, s. lajb>- hefz ; c^-OL*0 szya-
Safety, s. (*^*~*\ emniyyet, CL^^-J
selamet, Ju-jselm,^.^ umn, ^U^ eman.
Saffron, s. ^}J^j za/'fe'ran (sAfrln).
Sag, v.n. c*X^j Jj bel-VErmek, cXJil
eghilmek.
Sagacious, a.^lile "Aklle, ^irj^J dira-
yetli, j^-JaifAtm ; ^.L-^>- h^sssass.
Sagacity, 5. JA* "Xkl, LS*-J^;J dirayet,
vJUjlki fatanet; (j-^>"hisss.
Sage, . Alilc "Aklli ; ^'-;^~~*+"tem-
klnli, ^Ltfjlusslu ; , s. **&>- hklm;
^[^^y\ Xda-chay.
Sagittarius, s.^J>j? \j*f kAvss-burju.
Sail, 5.lif^J, yelken, ^b^b badiban,
^l^-i shira"; <Li^J tekns, i^*^3
ghemi, <^&^ sefinE ; ^L parE (p^ra),
"a ; , v.n. CtX*^ ghitmek,
yurumek ; JK*^ kAlkmak,
?*^(J^^ yelken- chmak, \*\~s
- et, 1 o^kJj- "Azimet-et,
5bjb badiban-kyusha-61.
Sailcloth, 5.(j-^^r
^i1"^^88 J <-^ (^^V.
yelken-bezi.
Sailing-master, s. j)-*$ kila^Auz.
Sailmaker, s.t^fj&i yelkenji.
Sailor, s.^s^./*^ ghemiji, -&* mellah,
jjt...",*,^ keshtibln.
Sainfoin, 5. te?jft y6nja. [/i/6"AZ iz -
Saint, . J^ veil, A!!!Jj veliyyu-'llAh,
Sake, s.J&\~ khAtir, i^~~s? mahabbet;
for tbe sake, <Urs- bibbe"tan ;--
of God, <*SJL>. hibb6tan-li-'Uab ;
for God's sake ! jf^U^^l Ulihi-
Salad, 5. <Wj sAlAta. [-SEVErsEn^iz.
Salary, s. ^Ixo ma' 'ash, ^jijl aylzk,
dUJbl^c mahiyyE.
Sale, s. Ajltf sXtim, jjtJfUsXtish ; for
, on , <jLjb BAtilik ; by
auction,JJj^i mezad,
^Jolj^o miizaye'dE.
Saleable, 8.i^ljl*
sXtilir.
Saliva, s. cJ^y tukruk, ^^cJ^c!
XpAzm^r-suyu, ^UL* sAlyar.
Sallow, a. j^Lc^^c^^J ben^zi-SArar-
mish ; u^ltf slrt.
Sally, 5.Aj-s
1*hujum, \J n)j yiiruyush;
out, v.n. l^ji^[ yuruyush-et.
Salmon, 5. ^b ^y^yo s6m6n-bA%Az.
Salonica, s. u^-i ClXjLo selanik-she-
Saloon, s. <d?j\(jJ.J biyuk-6d. [hiri.
Salt, s.j^> tuz, CX*J nfemek, ^ mflh;
' " ^j^ ^zlu; , v.a.(J.+.ijyo
tuzlamak ; , v.n. ^J^^J^b tuzlan-
Saltcellar, s. J^jjb tuzluk. [mak.
Saltpetre, s. &*~j ghyuherchilE.
Salts, 5. pi. \^joj&\ ingliz-tuzu.
Saltworks, s. pi. Ajje tuzla.
Salubrious, a. y\ Tyi, L? sa^A,
Salutary, a.^l^. shifali; ^S^Jjlifa'idfili.
Salutation, 5.pL* selam; jlL-lhshnal/k.
Salute, v.a. i^*jj+La selam-VErmek ;
CiX;JJj^/^L selam-ghywndErmek ;
\jSlLil Xshnalik-et ; J^LLo selam-
lamak ; ^^^/A^t selam-durmak ;
CX*J^ wpmek, \u~)> buss-et,
SALVATION [277 J SATCHEL
v.a.
tXkbil-et; in return,
selfim-Almak ; , v.n.(jAJ\t-ryo t6p-
-Atmak ; , 5. *Lj selam ; (j^)\
wpush, <U>jJ bussE; ^Ulc ?y? t6p-
-Atishi.
Salvation, s. ^J^j^ kurtulush, C^LsT
nejat, <jS^U- kh^lass, (J^vdL selamet.
Salve, 5. ib ya^A, /*^< mErhEm ; ,
:ib ya^-surmek, *&^
mErhEm-surmek.
Salver, s.(
-J tepsi, ^y^-Jsini.
Salvo, s. L.-ib shart ; L-Xcl isstissna ;
j^lAjc-^k t6p-yayzlzm^, irJo bill
alabanda.
Sal-volatile, s.i^-jjj
1 "-* neshadir-
-ruhu.
Samaria, 5.^^--IjU nXbulus.
Same, a. *\< t ymE (ghenE)-6 ; j\ 6;
LJ>JO^ kendi ; J bir ; ^^ "ayn, ^\^sh; , a. JoJj, ^ sheyi-wahid,
^L-^> hep-bir, J^^Jy farkz-yok.
Sample, s. d3j^! wrack, ^la-j^om6ss-
tra, JG^xiJnumunE.
Sanctify, v.a. \^rJ^&su takdiss-et.
Sanction, 5. ^jt izin, L^-v-or^ rukhsXt,
j!^>- jewaz, jfj^ tejviz, t-^^ai'
tXsswib, C?!j^c-*>t isstisswlb, l^
riza ; , v.a. H^5?^ tejviz- et,
\^r^^3j tXsswib-et.
Sanctity, s.(^L^^j>- hurmet, v^-^-cjJ
kudsiyyet, J-^^jw< mubareklik.
Sanctuary, s.*j=>-
harem;Is^10
melja ;
*Xjtx! ma"bed; to take ,
\ IrsrJ! Jil.sr miibarek - bir -
-iltija-et.
Sand, s. *j$ kum, C^reml; bank, JLz^Ji kumsXl.
Sandal, 5. / L> \>- chXrzk.^^ "^ V
Sand-fly, 5. {J^-j1^ tatarjzk.
Sandy, a. JLx<y kumsAl, /*ykum ;
(hair) <^j\* sXrz, <U J llpisskfl.
Sane, a. JSU "ikil, ^JCwlb.^ "ikli-
Sanguinary,
sefiak, jkhunrizanE.
Sanguine, a.
khunm ;
Sanguineness, s.
-umidjilik ; L
Sanity, s. JJu vj
Sap, s.
khunriz j
deme"vi,
pek-umldji.
J-> pek-
dem^vlyyet.
nebatlErin^r-suyu ;
ye s ;/> khlm-A^AAJ ;
Jjg skhAn-y61u ; , v.a. J^jj
Alt/nz-kAzmak, cXi-M eshmek.
Sapper, 5. ^fS^ laghimji.
Sapphire, s. C1^5bcJj^ ghywk-yakut,
Saracen, s.t-~>jZ
"arab. [ .Ju> sXfir.
Sarcasm, s.\fe~*\
isstihza. [-edEr-61an.
Sarcastic, a. &A \~i\ isstihza-
Sardine, s.
Sarmatia, s.^.
Sarmatian, a.
esski-leh-vilayetina-mensub.
Sarsaparilla, s.<tiJjL; separinE.
Sash, s. j ksmEr, J^y kushXk;
(window) x*&~j- cherchivE,
esski-lehisstan.
Satan, 5. ^j-fc sheytXn, u~ ibliss.
Satchel, s. &J ^ kitab-t6rb^ssi.
SATELLITE [278] SAYING
Satellite, s. ClX-J peyk; pjLcmula-
zz'm, j^yoAxS^uljjl ayrzlm^z-ghyM-
gliEssi.
Satiate, v.a. ^J^cj^^o duyurmak, Icllfl
Satin, 5. ^JW AtlAss. [ikna"-et.
Satire, 5.^.s^ hijv ; rize, v.a. \ ^s*
hijv-et.
Satisfaction, s. L^> riza, ut>ji.>-
kh6shnudi ; <U*^' tarziyyE ; to give
, \Jj+2s>-kb6shnud-et ; &?*>3
ClX^j tarziyyE-vErmek. [-olunur.
Satisfactory, t-jj^y J^xlLr*-kh6shnud-
Satisfied, a.^^LwlJi
kXnmish ; t)ji**.
khoshnud. [kXndzrmak.
Satisfy,?;.a.^jy^L d6yurmak; ^J^JolJi
Saturday, s.(<*J'jJ A*/*j- jiim"a-ert4ssi,
Li' .? sebt.
Saturn, 5. c?j^bj^-j zuhal-yzldz'zs*.
Sauce, s.A+ijj tErbiyyEj yo su; C3^-*J<^1
Saucepan, 5. >^CU tenj^rE. [edebsizlik.
Saucer, 5. uJ^b zarf, ^LL ^^ii
finjln (fil-)-tAbX^z.
Saucy, a.^-^lc "arszz,^*Jjledebsiz.
Saunter, s.\j&j* ghezinish; , v.n.
CX*Jj^ ghezinmek.
Sausage, s. ^PTJ** or.^-sf^ sujuk,
jU*^ mumbar (bumbar) ; meat,
<UJ> kzyraa,--
balls, &Jj kyuftE.
Savage, a.^jJ\*tf sUdtrir, ^?^ essm'r;
(jJ^s kzzghzn,(.r*-j\A darghin;
wahshT, ^Uj y^bAni; , s.
L-w^ yabln - AdAmt', 15^*^
Savanna, s.j+$kir. [wahshi.
Savant, s. Jlc "alim.
Save, v.a. kurtarmak,
khalass-et, ua^a? takbliss-et;
s^klamak, 1 loA^^ h^fz-et ;
muhAfaza-et, ij*jj k6ru-
mak; \Kj\iA idarE-et, **\ artz'r-
mak; , pr.(jj*J
-61orak, Jj
-61ork.
Saving, a. iZ
n6ksan-
musstessna-
^jji kurtarzjz ;
s.*j\A\
idarE ;
kurtarzsh, \J&>- khlass ; , pr.
Jfjdjjt ^l^JAJ n6ksan-61orak,
jj^^jimusstessna-olarak.
Saviour, 5. \^}&jf kurtarAn,
kurtarijt, ^^ kh^llAss; our ,
khollisstmiz ; our Lord and
>~jjVj rXbbzmzz -v^-kb^l-
lAssimzz.
Savour, s. C-^ lezzet, ^JW chashni
(cheshni), JlJ dXd (tAd) ; , v.a.
(Jsc^A dXdmak ; , v.n. j]^ jJ
lezzeti-61.
Saw, s.^x-jJ
desstsrE (tesstM), Xj\
errs ; (large)
zarbz-messel.
Sawdust, s. 4-j
Sawmill, 5. <Gl>
Sawyer, s. ^sa&ag bz'chkzjz.
Saxon, 5.^o^>\ ^51-J (jj-J
-kAba'ili-XdAmi ; , a. <d$L3 jf&LyJj~~* mezkyur-kXba'ila-mensub.
Say, v.a. c3vL^ suweylEmek, cXwt>
demek; , 5. L^J>rJul lakirdi,
C^ <ulj^-* suweylEyEJek.
Saying, 5. L^J^S laktrdi, ^J/iJ US kXba-
lakirdz, Jl<c ^ zarbz-messel.
desstErE-tuzu.
sakson-
SCAB [279] SCHISMATIC
Scab, s. ^jfSlfy yanz-kAbuAu, jj-JJ
kAbuk; j kM,J^l uyuz ; , v.n.
.J kAbuklanmak.
Scabbard, s. ^-J km, /lJ niyam,
gWlaf (kiltf).
Scaffold, Scaffolding, s. ALA isskelE.
Scald, s. ijj kaynar-su-
-yarassz ; , v.a. ^^LiiU^ hAsh-
lamak.
Scale, s. (j-lJU mikyass, <Jj<^>- jedvel;
^^J^b bAlzk-pulu, Jjj pul ; (of a
balance) jj* ghywz ; pair of s, jj
terazi, (J-- mizan ; , v.a. *
^-t-{;^. diwardan-yukan-chzk-
mak, J^W Atlamak ; (a gun)
yakmak. [-'1-lzll".
Scalene, a. cL^L-fitasr* mukhtelifu-C_
Scamp, s.jAj^ yaramaz.
Scamper, v.n. /v*-i*5 k6shmak.
Scan, v.a. (poetry) ^-kaJ tXktz"-et;
VJ bAkmak, Ua3 nAzar-et, J^z-ghezdirmek.
Scandal, 5. 11 iftira, ^l^J buhtan ;
i-^^ erajif; L^-Jl^ r^zal^t,
<v ,
ayb.
Scandalous, a. (~~~- "ayb.
Scant, Scanty, a. J\ Iz, c^J kzt ;
dir:
Scapegrace, 5.J^L> yaramaz.
Scar, s. ^lJ^,bt yara-nishlnz ; , v.a.
(^j^^llj nishAn-brakmak.
Scarce, a.j\ Az, >*^-^ kH,
bulunmaz -ghibi, j^ily jjlj nadir-
-bulunur; ly, ad. ^^^ ghyuch-
bela, (U.^ hfeman (hfi
kaht, SU ghela.
Scare, v.a.
Scarcity, 5. jiiJ kitlik, cl>jJo nedret,
wrkyutmek,
Scarf, 5. Jll shAl, J^^jj^^ uzun-shAl.
Scarlatina, 5. l/*j>- i' c_o>fir<~ khafif-
k6rkutmak.
-kzzxl-humma.
Scarlet, a. J! Al ; fever, Uo-JjS
kzzzl-humma ; runner, d.-MjtJyaJ chichek-fAssulyassz.
Scarp, 5. ^^^eMj^CJvSjc^ (hen-
de^Az'n^) -shevi-dakhilissi.
Scatter, v.a. <j^a^J dA^Mmak, y^jj^
tlr-u-mar-et, l^llJJ perishAn-et ;
, v.n. ^^ilclJ dA^Mmak, j\j\*jj
tar-u-mar-^l^^llJ .J pferishAn-61.
Scavenger, 5. ^fft
Scene, s. c^vjb(jjySa3 nlzar-61unAn-
-hey'et ; cJjl!iJ nAzaret; <UJ
(of a play, or as a picture of life)
sr mejliss ; (place)
mevki".
Scent, s. k6ku, a^-i^, ra'iha,
buy ; , v.a. ^/CJy k6kutmak ;
k6ku-surmek ; ^lusy^JI
k6kussunu-Almak, tji-r^>- hisss-
[-et.Sceptic, s. u?pw la-idri.
Sceptre, 5. L^v<j^rj
-hiikyumfet.
Scheme, s. c-^-J^ tErtib ; j^^aJtassAv-
vur; aL>- hilE; , v.w.(J-^j^i^
shey-kurmak.
Schism, s. jU3 nifIk ; Jlj^l i"tizal,
*i> shi"a ;AJ teferruk.
Schismatic, s. ehli-i"tizal,
SCHOLAR [ 280 ] SCRAMBLE
mu"tezil,
mute'ferrik.
Scholar, s. JU "alim, J-^U fAztl;
fc sha^Aird, Ac^JlL talibi-"ilm.
Scholarship, 5. Ac "ilm.
School, 5. mektEb ; , v.a.
ma"lumAt-VErmek,
ta"limAt-VErmek,
master, ifij-si. khoja,
^hrf&s^UdL mektEb-khojassz.
Schooner, 5. tf^JM usskuna; brig ,
c ghulet.
Sciatica, s. LjJ!v^c
"irku-nissa.
Science, s. *U "ilm.
Scimitar, s. <&\J pXla.
Scirocco or Sirocco, s. ;! .<*? (^3^
jl^.j ^^ ^^J 16dos-ghibi-Ak-
-den^izda-essEr-bir-ruzghyar.
Scissors, s. pi. ^Uu makass, ^o^A^o
mikrAZ. [zevklEnmek.
Scoff, v.n.\\j$*~i\ isstihza-et, cXd^J
Scoffer, s.L_^i~.. L^^*. hurmetsiz-
musstehzT.
Scold, s. <-^3,jC;it) darghm - kXrz ;
, v.a. jJkJ;^ dXrilmak ; ^^^Xzarlamak.
Scollop, v.a. pUjI oymak, 1<0^ 6ya-et.
Scoop, 5. J^>- khlal; , v.a. ^^j)
6ymak; out, (J^}.^^ ichini-
-6ymak, c!LS b6shAltmak.
Scope, s. }aj**!a'* mXtmahi-nXzar ; *Jji
ferim ; jJJjJ b6y ; ^j^xsmenzil ; to give
Scorch, v.a. (JK*V y^kmak.
Score, s.
hisslb ; ^ya>> khussuss ; c_->b bAb;
khltz'r, ^---^ sebeb,
vessilE; , v.a. cJ>>- chizmek,
ijl isharet-et.
Scorn, 5. UadLI isstihkar, uJU
isstikhfaf; , v.a.
tenezzul-ktmamek.
Scornful, a.
ihanet-VE-isstihkar-edEr.
Scornfully, ad.
Ai-n ihanet-vE-isstihkar-surEti-ila.
Scorpio, s. (Latin) ^-^7A^ "akreb.
Scorpion, s. <-ry^ "akreb.
Scotch, a. 4jU>-A:' isskochiali.
Scotland, s. L^-yiJ isskochia.
Scoundrel, s. ^Isr^s kyulkhani,
^^Jijl^- chXpkm, j^j^-^ uprAursuz,
t^L^+z*. khXbiss.
Scour, v.a. CLX^Lj silmek, (J^'fc yeka-
mak; ^j^U-^( <X-<'i=M,^u ya-
ghini- lekESsini - ch^karmak ;
CiX<^ isshal-VErmek ; over, -
about, v.n. ^LtJ&ti koshmak, (JptJLJbjs
koshushmak.
Scourer, s.^>-<&J Ifekeji.
Scourge, 5.(
<Jfrl0^ klmchz, ^vy>
kk-
bXch, <^1>J^ taziyanE ; d^il afet,
Ib bela, <U.fc!j dahiyyE; , v.a.
LLLiJ^t) dw^Amek, lL>.*3 darb-et.
Scout, s. J^j^j^l-ij^jL^jJJjjj!uzXkda-
-d61ashAn-kXrakol.
Scowl, v.n. (jAJ^ijtte kXsh-chtmak,
^^cjj^jfcjJ^J yuz-burushdurmak.
Scramble, v.n. J^Ljlj kXpishmak,
tzrniAshmak ; , 5. .Jb w
SCRAP [281] SCUM
kApish ; (jx jj^to tlrmAsha-
rek-ghidish.
Scrap, 5. t^j^J 't\*)\ ufAk-parcha.
Scrape, 5. L bela, Lzi* kAza, 4jJ derd;
, v.a. ^4Jjlj kAzzmak; to-
gether, jKL^iiJU.<JU. chA-
h'sha-chAl/sha-t6plamak,
-ghetirmek.
Scratch, 5. ^^bjl^k tzrnak-yarassz ;
, v.a. ^L^J^\s kAshzmak ; J^S<ui?
tirmalamak, ^V.^J^/T juz'i-yanz-et ;
, v.n. fJ^J^ti kAshmmak ; out,
v.a. c3^>- chizmek, ^
(j^/ tferkm-
-et. CcHjV.^ ffina-yazmak.
Scrawl, 5.u^jbllS fEna-yazz ; , v..
Scream, 5. t>b .i feryad, dsa*tf> sayha ;
, v.n. J^^lj ba^Azrinak ; 1 jl>y
feryad-et.
Screen, 5. ^J^ pErdE, ^-> sipEr, J5U-
ha'il; j^JU kAlbur ; , w.a.
ha'il-61; cX^jjj^ wrtmek,
muhAfaza-et ; c *!j^JU kAlburlamak.
Screw, 5. *JJ^ vidE, ^^y burghu ;
burma; u~+~*<- khAssiss,
tXma"kyar, <-^^5>- jimri ; ,
jj vidElEnmek; , v.a.
chevirmek; C-LJ ^Ju
;.
in, ^*^}*4L1Jj9 j
bir-y61-ila-sokmak ; up, It o^
k^yf-et;--
courage,
issaret-et; down, C-
J^ tlbuta - kApayup -
lEmek.
Scribble, v.a. <A** kAralamak ;
> chabzk-yazmak ;
fna-yazmak; ^cjl^-iJj dikkAtsiz-
-yazmak. [-yazan-mu'ellif.
Scribbler, s. uJlj* ^Ijl)^ ^na~
Scribe, 5. u-^jl? kyatib ;t\Lr^ khAttlt.
Scripture, 5. ^UJ
kyutubi-
Scrofula,
Scrofulous, a.
*^lj bAt-
ufAk-chA-
[-fircha.
sAraja-"illeti.
sArajali.
Scroll, 5.jy t6mar. [khayE-t6rbassi.
Scrotum, 5. (Latin) ^s&Jj^ <V.^-
Scrub, r. a. ^^IJb^j^-.JCl-j sert-
-bir-shey-ila-y?kamak
mak; , s.
liltk.
Scrubbing-brush,
Scruple,
ejzajz-dirhEminin^-uchda-biri,
sulssu-dirhEm ;
^ji.cl i^tirXz,
korku ; , v.n.
Scrupulous, a.
Scrutiny, s.
yoklama ;
Scuffle,
chekindik,
chekinmek.
Ct^J pkk-chekinir.
y6klayish,
imtzhan,
kawgha. [tharri.
Scull, s. C
Scullion, s.
Sculptor, s.
mujesssemji,
muss^vvir.
Sculpture, 5.
Scum, 5.
people,
a.^ khaflf-kyurek.
(S
tAssvirji,ji^a.i5
[J^tl^ 6ymak.
^ 6yma ; , v.a.
ky<ipuk ; of the
essafili-nass, \.\\
ayak-takzmj.
SCURF [282] SECOND
Scurf, s. (^^ kepek, jy t6z.
Scurrility, s. *!-$> shetm. [shetm-amiz.
Scurrilous, a. /l^-i shetam, J-*l *$&
Scurvy, a. j3*j< muruvetsiz,
tXma"kyar; , s.,
issk6rpit-"illeti.
Scutcheon, s.[*j\
arma.
Scythe, s. ^^ tzrpXn.
Sea, s. ^b J den^iz,
bahr; 4*1 It dXlgha, ~-j mevj.
Seafaring, a.(J$j\
Sea-gull, s. ?jt marts. [-olan.
1?J denp'iz-la-
derya,
Sea-kale,
hansssi.
Seal,
(animal)
muhr, >J' khatem ;
kywpek-
muhur-
l^mek ; ing wax, 15*4^ muhr-
-bll-mumu.
Seam, s. ^J dikish, u^J^J dikish-
-yEri; <-^cJl ek-yEri ; ^bj^l)yara-nishAm ; (of ship's planks)
jycj\s~t\isskarmoz (?).
Seaman, s. ^js&* ghemiji, JL^> mellah,
^L-xl^ kkshtibAn.
Seamanship, s. cJJu^CU^ ghemijilik.
Seaport, 5. <dJ isskfelE. pamak.
Sear, v.a. (jU2l| ykmak, J^Jxl*) dtyh-
Search, 5.\jf\j\ Xrayish, <uljl Xrama,
J yoklama, ^jsC taharri; ,
Xramak, ^$>*&j>M y6klamak,
tahrri-et ; for,
Xramak; into, \^j~*~^.
hXktkXtmi -tejesssuss
- et ; out,
- julmok .
Seashore, Seaside, s. L^U J den^iz-
-kEnarz, u^L^^Jlj yXlz- kEnari,
jJs^L) sahil, ^-^-jjiJ den^iz-kzyzssz*.
Seasick, a.^jLAJjbjsA den^iz-tutmush ;
ness, s. ^^/Jb i-^=t> dengdz-
-tutmassz.
Season, 5. **) mevsim, J*oJ fXssl ;
C^Sj wXkzt ; , v.a. L ^
tuz - bibEr - kXtmak;
***- ^^
ighim - Xlmak ; the four s,
j fussuli-erba".s
Seat, s. jt (^T^jy2^ oturajak-yEr, j^
yEr, (J$\>- j^y, J*sr mahal'
messned ; j^=>j^ mibrkEz,
kyursT ; iXxA^ mak"d, CUj ghywt,
^jlijlJi kaynak, JJ dubr, \j) vera,
^Jkzch ; , v.a. <J^>jfa\ 6turt-
mak, IjUil ik"ad-et; one's
self, be seated, (J~*jj^j\ oturmak,
ku"ud-et; on the throne,
-juluss-et; v.a. ]^Jh>-\ ijlass-et.
Secant, s.^JcU kAtz".
Secede, v.n. (jdjA ayrilmak,
i'tizal-et.
Secession, s. (JUs^l j tjir^^iftirak-ve-
i"tlzal.
Seclude, v.a.(J~<j}\ ayrmak, ^e^J J-^J
ayrz-kXpamak ; one's self, ^wLSkXpAnmak, c3v4K>- chekilmekj <*^j
"uzlet-et. [ikhtilatsiz.
Secluded, a. l^J tEnha ; J*J?^>-i
Seclusion, s. ijJ^c uzlet; CJJl^J
tEnhalik.
Second, a. saxjj ikinji, ,^'Usani,
SECRECY [ 283 ] SEE
>%jt>duwum ; , 5. jlj saniyyE ;
^U*< mu"avin ; ,J^V. y^mak ;
mu"ave'net-et ; hand, a.^j&JjUJyl
kullAmlimsh, J^jCw*-^ mussta 'HIE! ;
ly, ad. Ul> saniyya.
Secrecy, s. cXUj-S ghizlilik, <j^<*iCc
mektumiyyet ; *i ketm, Ifb^l ikhfa.
Secret, s.^asirr (pl.J\jJ\ essrar) ; ,
a. ^^> ghizli, ^)JU> saklz, <J^makhfl, cirL khafi, /**^C< mektum.
* 'I
-^
Secretary, 5. c-^j'^ kyatib, ijf^^/-3 sirr-
kyatibi, j|/-J^t^o^ kyatibi-essrar.
Secrete, v.a. cXy-^ ghizlfiraek, ^j^
sklamak, 1 Ur^^ ikhfa - et ;
ketm-et; (organs) IJU^l i"mal-et,
^^! ikhraj-et, cX^j vErmek.&
Secretly, ad. L-J sirran.
Sect, 5.<G^J fzrka, c.-^tX* mezheb.
Section, 5. *~J kzssm, cJjb bwluk;
^JaJ kit", *..,..(?.," takslm; JJlL takzm ;
>i~~ A-JI ressmi-mussennem.^~- f~y
Secular, a. tj^sc "Assri, u^fcJ dehri;
^jC1 esski, AJJJ kAdim;
diiny^vT ; u^jlc "adT.
Secundine, 5. CJj-0 s6n^.
Secure, a.tl^l emin ; 4U"
AiU> sa^Alam; 4-^5 kavl,
muhkEm ; J-s <^.^.
*shubhsssiz ;
, v.a.
kavilEshdirmek,
muhkEm - et ; (j^\*f, yakalamak,
tutmak ; Jk*3)j3 kAzanmak,
j- jelb-et; ^y^^^cl emm-
'Era-k6mak ; kJUlj JMPf muhkEm-
JUbj vikayE-et, I ^^J u^
s^yanet-et, <^<}j kurumak.
Security, s. c^wJ*\ emniyyet ; ^.^o^
umn, , .jUoi eman, CJJ^--^) emmlik ;
sa^Mamlzk, CJ1>4^ kavilik ;
kefil; L^JU^ kefalet;
rehn, ^^ rehm.
Sedan-chair, s. <O Ju-j ssdia.
Sedate, a.yil A^Air, ^i^Uj temkinli.
Sedateness, s. ^jLtfj!ussluluk.
Sedative, s. -.lc ^
tesskTnT-iztzrab-eden-"ilaj .
Sedentary,
UujJ des
Sediment, 5.
Sedition, s.
te fitni.
Seditious, a.
Seduce, v.a.
Seduction, s.
9 tortu, <U>y p6ssa.
fessad, jlaj nifAk,
["ASS*.
;cj fitn^kyar, ^9^>j ayartmak, ^4JljJl
Aldatmak, bUI ifsad-et, IJUcl
ighfal-et, 1JW izlal-et ; C^JutlJjll
>ka'il-edup-jima"-et. ,
izlal; <-r>j&\ J5'j
> ka'il-edup-jima"-etma.^^^
Sedulous, a. /*jJu mukdim, /*J^<
mulazzm.
Sedulousness, s. C^^jliX'* mudav^met.
See, s. ^^LjjJu-J pisskap6ssluk ; ,
ghywrmek, UjJblC*^
H anglamak
sezmek; ^*^Jltf
bAkmak ; into,
hAklkAtz'm-dngla-
mak; to, <J^V bAkmak,
iktizassina-bAkmak .
v.a.
mushah^dE-et
(annamak),
sakinmak,
SEED [284] SENSE
Seed, s. +s*r t6khum, jJJ andjjj
bezr ; , v.n. ^<>J\t^sC t6khuma-
-varmak ; time, ,J^* (j^\ ekin-
-wAkti.
Seek, v.a.(J**\j\
Xramak; for,
after, (J-*\j\ Xramak, \
twfttkkud ~ et ; out, ^_<
Arayzp-bulmak.
Seem, v.n. cJv*l ghMmek,
ghyttirramek, C-U^jj^= ghy&zuk-
mek, <J^cj^*:j=> ghywsstErmek,
CtX<*^J ben^zEmek. [munassib.
Seemly, a. j^^Jl> y^kt'sht'r, L.^-*^.-
Seer, s. ^4^-J peyghAmbEr, .-J nebi.
Seesaw, s. ^JrsalU? sXlmj^k ; , v.n.
^J^jiDL? sXllanmak.
Segment, s. <uLjf kH"a.
klpmak, ^^JlftJ y^ka-
zlbt-et ; (j^^ tutmak,
akhz-u-ghirift-et.*
Seldom, ad. jjl) nadir, \j&\)nadiran.
^s.**' sechma, ^Jo\\^=> ghyu-
^U^c muntakhab ; , v.a.
sechmek, ^vJ ayrmak,
\c->\acUl mtikhlb-et. [ayrma.
Selection, 5. C-?lk\^ intzkhlb, ty\Self, 5. c^Jc^ kendi, Ll^U zat, jj! wz,
ty- kh6d. [pessendlik.
Self-conceit, 5. cA!Ai-JJ^ kh6d-
Self-denial, .
^j-A3 j+&~ jebri-nefss.
Self-destruction, 5. c-fllJ ^-.^ L-$&
CJiC^J kendi-kendini-telef-etmek-
lik. [pessendlik.
Self-esteem, s. dJ!*Ni~J*ty- kh6d-
Selfish, a. ^JJ^ khodbin.
Seize, v.a.
lamak, \
Select, a.
zidE, c
[vErmek.
benp'zeyish,
Selfishness, s. (JLMXJjy khodbinlik.
Self-will, s. J\ifi "inad.
Self-willed, a. ^^jlxc. "inadji.
Sell, v.a. <J^jLtf> sXtmak,
VErmek, IL^O-J^J furukht-et,
bey"-et ; off,
jumle'tEn-satz'p-def"-et; by auction,
1 <^ mezad-et; cJ^j^O^o mezada-
Seller, s. iCl?^ sAttjt.
Selvage, s. jUi kmar.
Semblance, . ^iji^ll^< mushabe'het.
Semi, a./*jb yarzm, cjLa) nzssf;
circle, ^J^J<o>rr'> nzssfz - da'irs ;
diameter, iaJk- frn) nzssfi-kutr.
Seminary, s. L-^>^< mektEb.
Sempiternal, a. i-*V\j ^jt ezelT - v^-
-eb^di, ^yl^jW- javidani.
Senate, 5. ^U^jJ-^sr* mejlissi-vala.
Send, v.a. CiXojAJ^ ghywndErmek,
irsal - et, I JU*J issbal - et,
J tessyar-et ; for, cXca-s!
isstetmek ; cXiJ^^i ghetirtmek ;
Xratmak : word,
Senior, a. cJ^J^sd-j sinnja-biyuk,
v^J^.J&*s?*l yashja
-biyuk ; i/^\
esski ;bb bXbA,jJJ pedsr.
Senna, 5. Us sena, ^Ce^L-} sena'i-
-mekkT (sename"ki).
Sensation, 5.(j-.>*
hisss (pi.
ahsass) ; i^^js^ ta^ajjub ; *z
SEvinj ; jvXikEdsr.
Sense, 5. u~>- hisss,
hwlsss) ;
hasssa (pi.
ma"na,
SENSIBLE [285 ] SERVE
(U mefhum ; JJLc"
zekya,
dirayet ; the five senses,
sa'i-zahirE.
Sensible, a.
duyulur,
"Xkllt,
lanE, <
hasssass ;
mahsuss ;
dirayetli ;"iki-
dirayetkyaranE ;
muteshekkir;
I bErdar.
Sensitive, a.
khX-
hasssass ;
kyusskyun.
u nefsani;
chekiniji ; plant,
Sensual, a. ,&- hisssi ;
> shehwam.
Sensualist, s. (^^jt \j& hewa-peresst.
Sensuality, 5. cJi^*^l l^Jb
hewa-
-peresstlik.
Sentence, 5. *;U^ "ibarE, <U*dJ kAziyyE ;
/JLc! i"lam, c^yxi fetwa, *L- hukm ;
, v.a. CX*^/)W**Xjl^ hXkkmda-
-i"lam-VErmek. [j^^ efkyar).
Sentiment, 5. ^-^^ hisss ;li fikr (p/.
Sentinel, Sentry, s. L<^y niibetji.
Separate, a.LJ^J\ ayrz, J^lC-j *lj blshka-
-bXshka, J*s^ munflsszl,
munferid; , v.a. JS^I ayrmak,
lij^jij ayri
- ayn - k6mak,
tefrlk-et; , v.n. J^j\ayrzlmak. [mufarakXt.
Separation, s. ^ju tefrik ; L^Jj\JU
September, s. J^b! eylul. pahd.
Sepulchre, s. jj* mezar, ^J kXbr, ^Xs)
Sepulture, s. ^J defn, ^Jo tedfin.
Sequel, s. ^yo sbug, ^bc^li Xlt-yni;
^s^j netTJE.
Sequester, v.a. !^jLa< mussAdara-et ;
tuJJy tevkzf-et.
Seraglio, s.u^j^j saray; public apart-
ments of the , .vjtffU mabeyn ;
private--
, *j>-harem.
Serene, a.(J^\ ^chzk, Jj^ ghyuzel,
l^tiif, U sakin,
russiada-yMi-
lik.
chawush.
siikyunetli.
Serf, s.
Serfdom, s.
Sergeant, s.
Series, 5. ^ szra.
Serious, a. -a! A^Azr, ^L.^ruJ t^mkmli ;
^^ s6fu, ^.Jc-o mut^deyyin ;
kyulll, .^>- khayh', >Jrig "izzm.
Sermon, s. Sac^ wa"z.
Serpent, s. ^J yzlAn, ^>- hayyE,
mar.
Servant, 5. (male) khzdmet-
kyar (hiz-), J^-**^ushXk, lil A^^A ;
(waiter) ^V<4X>- khzdmetji (hiz-) ;
(maid) <ui-J bessl^mE ; (male-slave)
ME, (female -slave) &ls-
jaryyE,
Serve, v.a.
, v.n.
- khAlaik.
>~ khMmet-et (hiz-) ;
ishini - ghy^trmek ;
l yaramak, ^l^-j^Jolj
; lcJJ^C*c "lsskErlik-et ;
musstakhdEm-61, /ljL^\jl
isstikhdAm-olunmak ; as,
for, IcJ , lik-et; ^JLA
CJ^^i ishini-ghywrmek ; one a
trick, \ij)j.j\ 6yun-et ; out, (dis-
tribute) (jAZ-\J dA^rAz'tmak, CX^jvirmek ; (punish) ^JL^J
I; yapmak ;
SERVIA [ 286 ] SET
one's turn, CXc^S-JwlJI ishini-
ghywrmek, cX^jH elvErmek, ^*ljl
olraak.
Servia, 5. (jl:i~J,j serpisstan.
Servian, a.Cy-y-j serp ; ^^ serpli ;
, S.JUJA serpli.
Service, 5. t^-voJci- khzdmet (hiz-) ;
d^-^/ctc me'muriyyet; ^^^J ish;
mEnfa"at, x^J
i^^jl-^ "inayet,
efendilik ;to render a ,
ishini - ghy&rmek ;
iyilik-et, \c)AjJCJ! efendilik-et ; to
be of , ^^jJj'J fa'idEssi-61,
(J^J isha-yaramak,
ish-ghy^rmek.
Serviceable, a.j\J ^^ isha-yarar.
Serviceableness, s.(Jjfy &$
yararlik.
Servile, a.j&- bXk?r ; JJj zelH.
Servility, s. L^>-ij rzkkzyyet; LL^bVtC
"ubudiyyet.
Servitor, 5. jlxi^Jo- hizmetkyar.
Servitude, s. ^-^ nkkSyyet.
Sesame, 5. #\~+~* sissam (suss^m) ; oil
of, .^^(jULj-l shirla^Aan-ya^z.
Session, 5. ^-Aoj- jilsE.
Set, 5. AslL takz'm ; , a. ,**^j ressmi ;
^^-^c mu"ayyen, ^i^L-^ kessilmisb ;
, v.a.-<*f
k6mak, ^%-*^j wXz"-et;
LL)v*^J dikmek, \i*^&j nXssb-et;
\
j*jrekz-et ; JU;y kurmak
; J^jl&b
bXshlatmak, cX;iX! etdirmek ;
(bones)(^ sXrmak, Ii**5f jebr-et ;
(razors, &c.) LLX'* bilEmek ; (a
diamond, &c.) (Jytijy oturtmak,
^J^jl^Xo mzkblamak ; (seed) (b*&\
ekmek; (plants) ^X*j dikmek,
; > v.. (stars, &c.)
j bXtmak, \<*-r>jj- ghurub-et ;
(clothes, &c.) (J^j\ 61mak ; (jelly,
&c.) (j**sj\ff d6n^rmak ; in,
(commence) ^vJLAb bXshlamak;
about, JuSLllj bXsblamak, jul\<j]!
Ela-llmak, !c^i>Lo mublsh^ret-et,
Ic^ol-M* mubad^ret-et, Ij^jcj! ibti-
dar-et, lc^d^ mussab^ret-et ;
against, (indispose)
gbyuJEndirmek, C>*2>
(as a counterbalance)
karshzlzk-tutmak, ^4j^^-inJ! kar-
shilik-saymak ; aside, ^^i'^ilo
bir-tarafa-k6mak ; 1 u-sbj bEr-taraf-
-et, \jJj def"-et, 1
^Jb tard-et, ^jUsawmak ; at, v.a.
^/*^s hujum-et;
CJvcjJ.ijJ^js:1^
hujum-etdirmek;
at defiance, at nought, (J*j*ie**j$
karshz-komak ; ^<LijL? ^Jb hich-
-saymamok, hich-
-yErina-k6mak ; by,
bir-tarafa-komak ; great store by,
AzTz-tutmak; down,
^ yEra-k6mak; \ J^-J kayd-et,
^^jV. yazmak ; ^J^J^ sanmak, ^^zann-et; forth, v.n. J^Sj^-Jjl
y61a- ch^kmak, UI---5 kzylm - et,
"izimet-et ;v.a.
l^Lj beyan-et; free, \ jljlazad-et
(AzAd) ; off, v.n. L^U^ ghitmek,
SETTLE [287] SEVERAL
kalkmak, j^iLs*-ch*kmak ;
v.a. cX^yb> sAh'vErmek ;
bAshlatmak ; CXpLl^V
ishlEtmek ; CX*^-^ ghy&csstErmek,
,j~>- hussn-VErmek, L A>L> j
zibayish- VErmek,
yakishmak ; on edge, ^kamAshdmnak ; on, !(&}*? tesh-
vik-et; one's hand to,
imza-et ; out, v.n.
yola- chekmak, \ / v_-.-J kaylm - et,
lc^-/*jj."azimet-et ; , v.a.
SErmek, (JX<^>^ dizmek,
J tErtib-et ; sail,
yelken-achmak, ^^ajl
mak, ^1cu^lcc^llfcf^^bjb badz-
bAn-kyushayz-"Azimet-61 ; to,
-ib bAshlamak, Ijlc! aghaz-et,
mubaderet-et ; up, v.w.
J dukkyan-achmak, j\z?
-i>b tijareta-bAshlamak ;
bAshlamak ; , v.a.
dikmek, J^Jkllj kAld/rmak,
nAssb - et, 1
j*j rekz - et ;
ghErmek ; CiX^j ic*'^
-lezemessini - VErmek ; up for,
(Jf4j\*0^j^Jo kendini-sAtmak, lu^^J
da"wa-et, IUj| iddz"a-et.
Settle, s.(JJ^5 sAndik ; *^-J peygheh
sera ; , v.a.
\~*\ isskyan-et; C.
wdEmek, \ !j| eda-
kArar-
r-VErmek;
\ghzini-
ma-
(peykE),
6turtmak,
VErmek,
-et, IUj| Tfa-et;
lashdzrmak,C1
\*oj\ irza-et, ^J'L
kApAtmak, ^AJ*OJ-& sussdurmak
CXjjJj1 wldurmek ; (money upon)
jA^Mamak ; (accounts)
hissablEshmek ; , v.n.
oturmak ; \^f tawAttun-
-et, \(jL<jlrkrl ittzkhazz-mekyan-et ;
(Jjscjdy\J^Aj temelli-6turmak, jiXiJ
CXvi-i)^---^ temelli - ghirishmek ;
(weather) ^j^fcll^JkArarlashmak ;
(liquors) ^*J .^J durulmak, ^-*b^Js
CL3-**J^-tortussu-chwkmek ; (walls,
&c.) cX*5^>r chwkmek ;
dturmak, LLXf^J^> yErlEshme'
Settlement, s. J^zi fAssl ;
te'diyyE ; J^j-< r^c mehri-mu'ejjel ;
Settler, s. ^Jj
/ J\ khali - mEmlekEtda - tewAttun -
-eden-AdAm.
Settling, s.<
khali - mEmlEketda -isskyan ;
<
Seven, a. t^Jo yedi, ^** seb", <U.M-J
seb"a, L^da heft; the planets,
Seventeen, a. L^JO^ 6n-yedi.
Seventh, a. ^sT^, yedinji, -jL> sabi",
^ftJb heftum, iAJb heftumm ; ,
I
s. * u9 sub".
Seventy, a. (^/^^ yetmish, ^yvseb"un, ^.^f-j seb"m, jl^&Jfe heftad.
Sever, v.a.(j*j>\ ayrmak, I Ju^aj fAssl-
-et; , v.w.JH^/J ayrzlmak;
!L^v5;li< mufarakAt-et.
Several, a. ^3^ bir-kAch, Jc^>- chend ;
SEVERALLY [288] SHAMELESS
; <&lj J&1.J bXshka-
-bXshka.
Severally, ad. j jj birEr-birEr, u^.;!
i^jA ayn-ayrz, <J&lJ<&lJ bAshka-**
-bAshka, ItJ^fti.^munferidan, ^&ij&
yeghyan-yeghyan.
Severe, a. CJ^-j SErt, Jc A^> shedid ;
(^Ju*szkz ;
LJ fena,ycl A^zr, LJ
kyulll ; Jl ellm.
Severity, 5.titty- sertlik, C^J^l shid-
det; L^i'J W^ ifrlti-dzkkXt ; (of
life) L^v^ljj riyazet, C^-A. Ly fertz-
"zffet, (-^l^j-J^J S?^3\ ifrAtz-pErhiz-
kyari. [dikish-dikmek.
Sew, v.a. C^^J dikmek, cJv^^^JSewer, s. *xl la^Azm, j}.j^ kyariz
(ghiriz). [fXzlat.
Sewerage, s.^U>il la^Azraler; ci^J-Jj
Sex, 5. ^^c3L^>JC3i^%l Erkek-
lik-dishilik-"razz.
Sextant, s. L^:lu-~: sekisstant.
Sexton, s. ^TJ^j* mezarjz.
Shabby, a. ^LtuCJ esskimish, L5C*1
esski, ^<-^-jy3fersuds; ^^^ "ayb,
rezalet ; y,***^*. khassiss,
tAma^kyar, djl^r-.^-chin-
gbyanE (chingbeni).
Shade, s. &&> ghyzdghE, ajL sayE,
Jb zill; cJU^y ghywlghElik; (in
drawing) ^/-^-ssuss ; , v.a. \&
ghyMghE-et, j\ jljJ^^Ls sayE-Endaz-
-61 ; ^*3jj\ wrtmek ; (drawings)
xj^jb^M^ui sussunu-y</pmk.
Shadow, 5. && ghyMghs, Jjl-: sayE,
Jb zill ; forth,
) dumAn-ichind-suweylEmek,
I lAJ^jJljjl uzAkdn-ima-et.
Shady, a.a^lji ghywlghE, jljj! ajL
sayE-endaz.
Shaft, s. (arrow) Jjj^ 6k, .-J' tir, >^-j
sehm; (well) ^y kuyu, als*. chah;
(column) CJ^J direk, J^j mil ;
(cart, &c.) jj! 6k, Jy k61.
Shagreen, 5.^1^kelsr.
Shake, s. J*3)UL sllllnish ; ^.^Uslllayz'sh ; , v.a. ^^JU sXllamak ;
(jA*cj*e sarssmak; , v.n. ^i3^U>
sXllanmak; ^J^l^L? sarszlmak;
off, <^UL silkmek; l^sj def'-et;
one's self, cX.^ij silkinmek.
Shako, s. . ^iUul-ij ,x-*.c "isskEr-\*3 V J
-shApkassi. [keyfsiz.
Shaky, a. Jjb j^b yarzk-yarzk ; J.JL?
Shall, v. aw^1
. See Grammar.
ShaUot, 5. jL^cjL ^Lj y^bAnl-
-sarzmsak.
Shallow, a.^-,*tf sigh ; (j**=>-\ ahmak,
J*JSj|^J dirayetsiz ;LJ kXba, <U^L?
SAchma.
Sham, s. and a. tXAiJ' tAklid, ^LyalAn ; , v.n. \ jj^ftj tlklid-et.
Shambles, 5. |?/. <U'l>J- selkh-khau^
(sXl-khanE).
Shame, s. jlc "ar, L>> haya,
shErm, c ;Lsr" hijab ; ^^^^ "^
cJL-31<^j rezalet; , v.a. (j
utlndfrmak, Ic-?.^^ mahjub-et;
, int. **---<- "ayb !
Shameful, a. ^^^ "ayb.
Shameless, a.^jbt utlnmaz.
SHAM-FIGHT [289] SHEEP
Sham-fight, 5. oJulju cJ^5- jenk-
-tAklldl.
Shampoo, v.a.
jullcjl 6ssmAnli-tellak-ghibi-AdAmi-
-oghalamak.
Shampooer, s. cJSj tellak.
Shank, s. lor kuyruk,
hAlka ; (anchor) \J\ ana.
Shape, s.*sgl bichim, shekil,
ressim, t^-^-A hey'et; , v.a.
bichim-vErmek,
bichima-s6kmak ; (a course)
tutmak.
Share, 5. cjb pay, hisssE,
EhrE; , v.a. \+.*~*su takslm-et;
hisssEmend-61 ; , v.n.
hisssEmend-61,
sherlk-M, j^cJ/,1^ mushterek-61.
Shareholder, s.\JJas>- hisse"-dar.
Shark, s. ^Ij^J/ ky^pek-ba%fo' (?)
d61andzrzj.
Sharp, a. (cutting)(.y~ kesskin,
>,X^ hadid, ^j burran; (pointed)
-j tiz (tez), ^j)+~> sivri; (violent)
j sert, J^Jul shedid; (pain)
-1 Xji, *-!! elim ; (intellect)
mussta"idd,
-"ikllt; (sound) CJoJ dik; (taste)
^tS\ ekshi, ^y tursh, ^rjarU
maykh6sh.
Sharpen, v.a. cXo<Oj bilfimek, <Li'i?
<j*3je tXsha-tutmak, cX;_j-
mlssAda-surmek ; (the wits)
achmak.
Sharper, 5. ^si^jJ^L d61ndmji.
Sharpness, . cl)i.\.C..f>' kesskinlik;
sertlik ; c)Julil ekshilik.
Shatter, v.a. CX<JJ^U par^l^mek (para-
b<l>-^b parcha-parcha-et.
Shave, v.a. ^ trash-et; , v.n.
l tr</sh-61 ; off,
trwsh-et,
-Xlmak ;
-llmak.
usstura-ila-
rendfi-ila-
j renda-tXlashi.
Shavings, s. pi. <jA' or ^iL tXlash,
Shawl, 5. JU shU.
She, pr. j\ 6, Jjj! 61; , a.
dlshi , u^lJJkArz ; jJ Wz.
Sheaf, 5. L^^JJ demet, ^bShear, v.a. ** kzrkmak.
Shears, 5. pi. ^\L< makass,
; (for masts) ^\&< makass,
Sheath, . ^J k^n, >%lJ nlyam, u-J^c
ghilaf (kzh'f) ; (sheathe), v.a.
J k)ntna-
-k6mak, |A\,J jJ dEr-niyam-et ; with
sheathing, ^*^bl5 klplamak.
Sheave, s. JJ dil, ^jAXjA* makara-dili.
Shed, s. siindurma or
sundurma, e*\ wrtu ; , v.a.
dwkmek, 1 te\j\ iraka-et,
-j sefk-et; , v.n. C^UlijJ
dwkyulmek, (J*s\ Akmak; Ll3v*-i^J
diishmek.
Sheep, s. uf k6yun, j\^o dAwar,
jLo mal; (small-tailed) ( >^>^s
kivirjtk ; (large-tailed) \}*f kXra-
mln ; fold, Jcl
SHEEP-WALK [290] SHIP
Sheep-walk, s. lc^ mEr"a.
Sheer, a. ,<iU> sAfi, *oLs sadis,
khaliss, (^.sr mahz, L^-JLs sAlt,
jjjJ kuru ; (steep) CXO dik ;
hulk, J^r^fjjiy kuru-tekne"; ,
off, v.n.(J(i/*J
\J \ aynlmak ; u^Xi^^s
ghitmek ; J^Udj^ s6kulmamak.
Sheet, 5. (bed) L-^U- jarsheb,
<_jL^U>- charshaf; (of paper) <UU?
tlbAka ; (of a sail) LyLJ isskot
(shkot) ; winding , ^r^ kefen
(kefin) ; . anchor, <-)^
6jaklik-demm ; iron, s.
demir-takhtassi ; lead, 5.
j^ijJ kurshun-takhtassi.
Shelf, ^. cJlj
rXf ; (of rocks) LJJ kaya.
Shell, s.jjj-J
klbuk j bomb , ^~*^>-
(kumbara) ; , v.a. ^Jk^-ji.-JJ
kXbu^/iundan-chzkarmak,
kXbu^Aunu-soymak ;
(with shells) ^J'1^^4^. kumbara-
-Xtmak ; fish, CA^y bjek.
Shelter, s. ^?..l wrtu, UB*^ melja,
-yEr,^ J^A* barmajak-yEr, <1>
sayE, jbt m"az; , v.a.
k6rumak, 1 li(b- hzfz-et ;
icheri-Almak.
Sheltered, a.icV.jJ kuytu.
Shelving, a. CX>.*J dik, jyi>- chukur
Shepherd, a. (Jujf~ ch6bXn, .^^ r^"i.
Sherbet, 5. e^o -i> sherbet, [-sherab.
Sherry, s. ^\^> j{ u*W beyAz-bb-
Shield, s. ^UiS kAlkAn,^^ sipEr,
turss ; , v.a. (j<)j korumak,
1 ]oJL>- htfz-et, U-^-5j vikayE-et,
tc^JLtf szyanet-et, ifdasls" muhA-
faza-et.
Shift, s. (chemise) Ci3i*j ghy^mlek,
j^^wfjf kamiss, ^\^ pirahfin ; (of
linen) C^U kXt ; (distress) u^Jci^
szkmdz, Cl^i^J z^ruret ; (substitute)
3 kolay, l>- chars ; , v.a.
mek ;
one's self,
di^^ishdirmek ;
; , v.n.
(in place) (J^i^^ji yErindan-
-6ynamak ; (manage) (j~*j^-fj\
uydurmak ; Mk*UK ghechinmek ;
f*Lj\ ishini~ghy<Vrmek ;
kolaymi-bulmak.
Shin, s. CJ^ul injik.
Shine, v.n. (J^j^ parlamak, CJ^Jj I*--?
zzya-VErmek, cX*^^ ^jLjiVji aydzn-
Izk-VErmek, CX^j J^---1 ^ ishzk-vEr-
mek, )\j~*> munlr-61, (with borrowed
light) jl jUOM-^o musstenar-61, j! j^^munevver-61.
Shingle, 5. (sea) L^lljU-^V. 7Alz>-
-ch^kzllarz, (jX<^J l^i kAba-kumluk ;
(roofing) Xj^ito padavra, /l^&c^-'
^J^sT yarma-cham-takhtss/.
Shining, . ,J^^ parlak, ^-^ munir,
jji-< munevver, jUi -^ musst^nar.
Ship, 5.^^4^ ghemi, <U^ tekns, <^:
A-J
sefmE, Lj^^=> keshtT; , v.a.
ghemiya - komak ;
ghemiya - Almak ; (in
SHIP-BROKER [ 291] SHOOT
its place) <_>*j takmak,
ghechirmek ; (a sea) C*J yemek,
(J^\ jj=f\icheri - Almak ; (men)
J^jb yazmak ; , v.n. J^JjV. ^.^j^
ghemiya - yazzlmak ; (in its place)
J^JJIL takilmak, CX*^s> ghechmek.
Ship-broker, 5.Lj^L-/*-j ^*f ghemi-
simsari.
Ship-builder, 5. t^U^c ^4& ghemi-
mi"mari.
Shipbuilding, s.\ji\k~*
u^lUl ^ fenni-
inshay-sefa'in. [sahibi.
Shipowner, 5. ^=>^ ^4* ghemi-
Shipper, s. i*-~* ^Iji^j JU &,**
ghemiyyE-mll-yuklEdan-kimessnE.
Shipping, s. ^~& ghemilEr, ^^asefa in.
Shipwreck, 5. Lai* kXza ; to be ship-
wrecked, (j^j^j\ &j\*e kXzaya-
6^Aramak,jl ^JjLaJ kAzazedE-61.
Shipwright, s.j*&\j*> (marangh6ss),
^3jJ dulghir.
Shire, s. jl^-J sXnjak, Ijlliwa ;
Li> kXza ; t^JW eyalet.
Shirt, 5. tlXU^ ghywmlek,
kumiss,(J^j tl
pirahen.
Shiver, s.<Uj-lj!
ushumE ;
(titre"yish), xjj lerzE, <llj ra"shE ;
<L>yb parcha, t^Ju^-Jkmndz ;
, u.w. cXo^jl ushumek, ClXc^jJ
(titrEmek), j! ^Ij^-J lErzan -61,
jljJU^l lerze'nak-ftl ; , v.a.<J^j+*
kirmak, LLXJ^jb (paralamak) .
Shoal, s. jt ^-.Mtf szgh-yEr, JLs^y
kumsXl ; ^*jj)~* J^V bAlik-siirussu,
v.n.
Shock, 5.
tassadum
v.a.
suru ; , a. ~0 s2gh ; ,
zghlashmak.
> chatzsh,
sarszsh ;
z^rar ; (of sheaves)
(jjl6n-demet-takzmz ;
L? sarssmak ;Li
pek - fEna - ghElmek, &
kerih-ghy&runmek.
Shoe, s. ^U jtl ayak-kXbz,
kundura, ^q^ lApchm, (j^^papush (plbuch) ; (horse) J^O na'l
(nil) ; , v.a. ^Jixj (nXllamak).
Shoeblack, 5.(j&-*s>- (oyuy 7"'^
plbuch-b6yayan-ch6j uk.
Shoemaker, s. ^s^.jlj plpuchji.
Shoot, s. J^J dll; ^.J pich; ,^1Itz'sh, AJ! Itzm ; ^,^/J f^rlayish ;
, u.. (plant) dX^j Jlj dll-
-surmek ;
(pain)
szzlamak
fzrlamak,
gun)
(with a bow)
, v.a. CX^yaralamak ;
a punishment)
kurshuna - dizmek
surmek;
surmek
(coals, &c.)
j ^VJ pich-VErmek ;
iijj z6nklamak,
(in motion)
Atzlmak ; (with a
tufenk - Xtmak ;
1
J!jl6k - Itmak ;
wldurmek ; (J^*j\\
wurmak ; (as
H J ^^j^(branches, &c.)
out, forth,
down, v.a.
J'j
<-> dwkmek,
b6shAltmak; (a man, ox)
wldurmek,
wurup-dushurmek.
x 2
SHOP [292] SHOW
Shop, 5. j^Kj dukkyan (dukksn), *jU^>
ma^Aaza; , v.n. cJvC^ &J.J*j\&-
charshzya-ghitmek .
Shopkeeper, s. ^jSJ^A dukkyanji.
Shoplifter, 5.i-f^r*- ^lj dukkyan-
khzrszzz. [-khfrsizltgrAt.
Shoplifting, 5. ^j/y** ($4 dukkyan-
Shopman, s. >-J&jJlS ^s^liJ dukkyanji-
kXlfassi . [dukkyanji-kXlfassi-kXrz.
Shopwoman, s. u/J ^JLftJlj ^^IfJ
Shore, 5. J^Lj sahil, (~$j\j den^iz-
-kEnarz, ^Ji kyz, ^Jb yah'; (prop)
y&jb payendE, cJcx~>J desstek ; ,
up, (j*>jj\ **^-i^ payendE-wur-
mtzk, ^jjt cJ'^-jJ dfesstek-wwrmak.
Short, a. <U2Jf kzssa, J-^.y b6ysuz ;
(abridged) ^-^ &* mukhtXssar,
J^.js'* mujmel; (wanting) ClX-^^
eksik, f^es\J nakzss, ^jl^aJ noksan ;
to be taken , CX*1 LA^ffc chishi-
-ghMmek ; to be of breath,
nefess - Xlamamak,
-nfefess-61 (t?k-
-nefess-61); in , ad. J^lJl el-
-hlsszl, U1! el-khssa.
Shortcoming, s.j^^is kussur.
Shorten, v.a. KilUaJf kessAltmak ;
Shorthand, 5.
^^Jjb C^Lll pek-chabik-yazzlzr
-bir-nev"i-isharet-yazzss2.*>
Shortly, a<f. <3UaJ kksa ; 1^-^xsr
mukhtXssaran ; after, %La\) bir
muta-"akkzban.
Short-sighted, . \fj kywr-ghibi,
ghy^zu ~ ghywrraaz,
-^Js kXsszru-'l-bXssar ; (morally)
kzssa-dushunur, ^*-J^2J
bXsszretsiz,Ji**5^J ferassetsiz.
Shot, s. <tK>-UJ slchma ;<Jo ghyullE ;
^y*jj* kurshun ;{j!\ Xtzsh, >jl
Xtzm ; ^iJjl Itilish, <uW Xtzlma ;
jlJl Xtar, ^^li'l Xttjz, ^ysrLUnishXnji ; C-->L.>- hissab ; small ,
sXchma ; gun wound,
&) kurshun-yarassz.
Should, v. MJ?. See Grammar.
Shoulder, s. jy*y 6muz (6mz) ; , v.a.
(J"^jy^ omuzlamak, (j<j^ ^.jy6^6muzma-wurmak, ($*& fcJjf<j\
6m-
uzma - Xlmak ; blade, bone,
cJj/kyurek, uJ^ ketf (p7. cJ\i=\
ektaf) ; arms ! j^ (^jf.^diwln-
dur.
Shout, s. <fcW> sayha, jb J feryad,
<*)j!jvev^lE, (ji^b ba^A/rzsh, jj^^
cha^^irzsh ; tlUi^j^lj ba^Azreshma,
; , out,
^eyiy ba^^zrmak, (J^j^^-
mak; (together orrepeatedly)^f^cb
mak.
Shove, s.\jtt\S klkish, ^^.^ itish ; ,
v.a. (move) ^*jli* kXkmak, c3v*JJJ|
itmek, CXy** surmek; (without
moving) LlX*^j<^ durtmek.
Shovel, 5. cJ;j^= kyurek; , v.a.
(JAJ\^J^ kyurekla-Xtmak.
Show, s. (^x~^= ghy^sstErish ; yfym
SHOWER [293] SIDE
ghy^runush ;-<**3 seyr ; , v.a.
ghyj'icsstErmek ; \fo\j\ira E-
-et,\j\j\
ibraz-et.
Shower, s. jj^ibcJtJb*. khAflf-ya^-
mur; heavy , j^cl^C-Jy-osert-
ya^Amur ; jjlxcL? sa^Aanak ; , v.a.
^4x1) ya^fanak ;
mak.i parl0k.
Showy, a. ^.L^j^j* ghywsstErishli ;
Shrapnell shell, s.Xj+*t>> e^J ^J bir-
nev* 'i-khumbara.
Shred, s. JoJ dilim, L^JO~ kessindi,
<5^>yl> parcha; , v.a. CX*JJ ditmek.
Shrewd, a. \+& sheytAn,
jinn-"Aklh', J&\jA dirayetli,
ferassetli.
a, <^3 fferyad ;Shriek, 5.
, v.n.
feryad-et.
Shrill, a. Ct^J dik, testy inja.
Shrimp, s. <nj tfekE.
Shrink, v.w. LL)vi^- chekilmek,
; Cvi buzulmek ; ,
v.a. ^dirmek ; from, CX*ir- chekin-
mek, ^iJ^yf k6rkmak.
Shrivel, v.w. cX*]jy buzulmek.
Shroud, 5. ^ kfefen (kefin) ; (of a
mast) >^W charmlkh; , v.a.
iJ^Vtf sarmak, c3-^J;j! ^rtmek,
,-^0 tekfin-et.
Shrub, 5. , Icl
Shrug, 5. ^jt>3\J klldzrish ; , up,
v.a. ^^jJlJJ kAldzrmak.
Shudder, v.n. CJ
-wrpErmek ; ^o^c^o ^JljjkXnz-
Shun, v.a.
Shuffle, v.a. (mix) J^Xai^lJIkArish-
dzrmak ; , v.w. 1 Ar5*" hilfi-et ;
L yalAn-suweylEmek.
ti kXchmmak.
Shut, a. ^ kXpAlt; , v.a. Jk^kApamak, 1 Ju-j sfedd-et ; , v.n.
J^-J kXpAnmak ; in, jj^fj
icheri - kXpAmak ; out,
^llJs dzsharz-brAkmak ;
up, ^>ci kXpAmak.
Shutter, 5. jLJf kAnAd, CX^-^ k^penk.
Shy, s. jy)j utXntr, ^j?j utXn-
ghaj ; (horse) CJ^yl ^rkek ; , v.n.
Sicily, 5..^Mj^L! ^.*L^\j sicilia -Adassi.
Sick, a. ^M^..< khAssta, j~&+* keyfsiz,
\j&lj*mariz ; to be , (J**&j*
kussmak, iQ^-jl isstifragh-et, .
ClXc^L^s kayy - ghetirmek, \,J
kayy-et.
Sicken, v.n. *J<tu->. khXstlanmak,
}tjJL kfeyfsiz-61 ; , v.. cbezdirmek.
|mlhsXd.
Sickle, s.jljj! 6rAk, ^^-tj dA*s, .Xasr*
Sickness, 5.cl)>Jj
... o .j-^ keyfsizlik,
^IJC>- khAsstah'k, c^Lc "illet,
jjfl^o maraz, J^J dsrd; .Jf kayy,
c^:u^ isstifragh, <U^i* kusssma ;
sea , , ^JyLi-^t) den^iz-tut-
massz.
Side, 5. ^l> yn, < ^ taraf, c-^3l^-
janib, j~jsu ; (of the body) c-^^
jenb; , v.w.jl ^^c>^ dan-yana-61,
SIDE-SADDLE [294] SIMILARITY
tarafdar-61.
Side-saddle, s.
Siege, 5.XfAs.'*
muhlssara.
Sieve, s. uU) elek, j^JlSkXlbur.
Sift, v.a. clUjJI el^mek,
CX;^s? kXlburdan - ghechirmek;
(any one) ^j^b^Jlufu^S^ljjJjLcl
A^Aztndon - lakz'rdz - A\magha -bAkmak ;
out, (J^j*<>)*\j)\ Arayip-bulmak,
(jUJol anglamak (annamak).
Sigh, s. 8\ ah ; , v.n. (JL4>*j ah-
-chekmek ; for, CtU^JcJj pek-
-isste"mek ; (jdj\ Aramak, d^^d-
LLX*X^- hXssret-chekmek, 1 ^ ^tah^sssur-et ; to, CX*J ll^^lyl
kulA^Ama-ah-demek, j^-llc "ashik-
-61.
Sight, $*&* bXssar, -^JCJ>ji*kuvveti-
-bXssar ; ^lo) nXzar, *JJfcll, musha-
h^dE;^^---o seyr, ^A <^&-toJjj$
ghywrun^jek - shey; -^^ --^ ^-^
ghywrunEn-shey ; in , jj Jj^-i
ghywruniyor, J^r}^ ghywzukiyor,
meydAnda ; in one's ,
js ghywzu-wn^unda ; of
a gun, ff&llJ nishAnghyah.
Sign, . t^Jjl-ll isharet; L^4lLc
"alamet ; (of zodiac) ^ burj ; ,
v.a. \ Us^l imz.a-et ; , v.n. Ic-^jLM
isharet-et ; manual, Ua.! imza.
Signal, 5. C^lll isharet ; , a.
bahir, Jfcli^ zahir; , v., lc
isharet-et.
Signature, s. Lx<! imza.
Signet, s. ft* muhr.
Significance, 5. J^jLax ma"nadarlik.
Significant, a. j^jl^*^ ma"nadar.
Signification, 5. r^*^ ma"na.
Signify, v.a. C)^Jfc> demek, IL^^
delalet-et, ^i^bjc^ ma"nassi-61;
, VM.j\<J?jjezarari"-61.
Sign-post, 5.fjjsf\ CX*/U*j? Jy.
cJ Ji3 ^Lj^oJ yol- ghywsstErmek-
-ichin-dikilmish-direk.
Silence, s. CJ^L* siikyut; , v.a.
^o^Ju9y<? sussdurmak, ld^l^n-j'
isskyat-et ; ! int. ^y^ suss.
Silent, a. ^y suss L^-^sl-o sakit ;
J****j
sesssiz,^o^Ju^sXdaszz.
Silk, s. CiLjJ ipek, Jp- harir ; (sowing)
*f*^l ibrishim ; (stuff) j^HuW JAn-
fess (jamf^ss).
Silkworm, 5.^J^tf^Zk+A ipek-buje^^z.
Silky, a. \j* ^^ ipek-ghibi.
Sill, 5. eXM eshik, C^^L^Jl Xlt-
Silly, a. jJjlc "Aklsz'z, a3by budAla ;
^J-A.c>-^.>- ch6jukluk; L*L*JLJ
ma 'nassiz.
Silver, 5. (ji^*^or (j^^ ghyiimush,
A--*) sim, <U2J ftdd, 2^*5nukra ; (of
looking-glasses) .**s szrr; , v.a.
(J^j jJ b <dj 1 ,^1^^= ghyumush -
-ila - ylldzzlamak ; (looking-glasses)
ClX^l>- ^j szrr-chekmek, juh-j s^rr-
lamak; smith, Lysr^>y kuyumju.
Similar, a.jjj ben^zEr, iUll^< mushabih,
<U-Ji sheblh, Jjlv< mumassil.
Similarity, 5. e^jll^ miishabehet.
SIMILE [295] SIT
Simile, 5. (j~~z^ tejniss, Jll^o missal,
<U-wU teshbih, J-^J temsil.
Similitude, s. c^~$U*x> mushabe'het ;
^jy* surEt, L2~*.Jb hey'et.
Simple, a. ajLs sadE ; L^JU "adi,
jclj baya^Az ; (in mind) J J^
sadE-dil ; , s. ^fr^- ^j
k6ja-kAn-"ilaj.
iplicity, s. C3J ifjL sadslik ;
k61aylzk.
Sin, s. aUf=s ghyunah,
ma"siyyet, Jl issm (pi. f\A assam),i
* \.\.f
ghyunah-et, C^Xillj^L^ ghyunah-
-ishlEmek.
Since, p\ j^-Jjdan-beri ; , c. ^j^
chunki, <^Co|jU madamki.
Sincere, a. ^^a s^mimi,
hAkzkz, JWU&- hlkikAtli,
khaliss, I>-J bT-riya.
Sine, 5. i~~>- jkyb ; log. , c^*~J
<Lu*-j- nissbeti-jeybiyyE.
Sinew, s. ,-.-! sin^ir, <U^c. "Assflba.
Sinful, a. (person)^feL= ghyunahkyar,
AJ! assim; (thing) b\^ ghywnah.
Sing, v,n.]jj**j\t>-.=zj) turku-cbX-
ghirmak ; (birds) C-UJji Mmek ; ,
v.a.LLX*jj^i<)LLclii.-o makAmla-suwey-
Singer, s. ^JcJ!^>- khanendE. pEmek.
Single, a. (alone) J^V. y^lin
tek, cJlJ tak ; (not double)
yXlmkAt or C^l&^rlb
(unmarried) jl^ bikyar (beykyar),
t^^10
mujerred ; out, v.a.(J*>j)\
ayrmak, CJ^^**S
sechmek; life,
ASSI.
j (beykyarlik), ^Iff tejrid,
tysT tejerrud.^
Singly, ac?. J^V. yal^n^zz, Ij-fti^ mun-
feridan, ci)JC)Jtek-tek.j^J^J
birEr-
-birEr, ^^^ yeghyan-yeghyan.
Singular, a. JyU mufred ; jClb yAlm^iz ;
c_^;> pi gharib, u-JW tuhaf, i^^-^sr^
("Xja'ib). [J^^ tuhaflik.
Singularity, s. CliJ^i^o mufredlik,
Sinister, a-j^j^ o^Aursiz.
Sink, 5.iO^J
kurna ; , v.n. J^'b
bXtmak, ^cliJJ kaynamk; , v.a.
^c^b bAtzrmak ; (a well) ^ojlS
kXzmak ; (a die) {JKJ^ kXzmak,
!c3>r>- hakk-et. [assim, ,<
Sinner, s. j&\ ghyunahkyar, >j
Sir, s.fjojl
efendim ; CJJ
Sire, s. bb bXbA.
Siren, 5.jj^lS ^l<0jb
Sirname, , L^t>! Ll^cli famHia-adi.
Sister, s. (j^JoyjJJ kz - karmdash
(kardash), Xj+L**> hemshirE, ic^rV
bXjz ; eldest , rtb! Xbla ; wife's ,
JjJb bXldz'z ; husband's , te^jj*
ghywrumJE.
Sit, v.n.(j-tj*; ^ 6turmak, \
J^*i*ku"ud-
-et ; (in council) 1
iVftCj^^Xir*. mejliss-
-'
'Akd-et ; (fowls) ^Jstj^j\ <U
<Jji>-j!^s
kuluchkaya-oturmak ; up ; ccjb
d6^^ru-6turmak ;--
late,
ghech-oturmak ;--
all night, J^Ujb^l^^&J bitun-
-gheyJE-yatmamak ; in judgment,
hakim -61.
SITE [296] SKY
Site, s. j yir, %-J^> mfevkf* ,
mahall, ^0f* mevzi .
Situate, Situated, a. (place) *-^\j vaki",
,5K kya'in, ^^- mevzu"; (person)
halda ; situated as I am, *:J
benim-halimda, /^r
benim-bulundu^um-halda.
Situation, s. (place) ^ mevki",
mevzz", J^sr* mahll ; (moral)
hal ; L^ljfc hey'et ; (employ)^ yisr,
C^-voJo- khsdmet (hizmet), ti^o1^0U
me'muriyyet. [(j^ shesh.
Six, a.ijA\ Xltt, L^WJ sitt, te~> sitta,
Sixteen, a. jH^I 6n-Xltt.
Sixth, a.(^^^iiJ^ Xltinjx, ^-t>Ls sadiss,
^-i>sheshum ; , ^.yjrJu^l
lltzda-
-bir, (j~iX: sudss.
Sixty, a. ^L^l Altmzsh, (jja sittun,
J.^A- sittln, c^-$> shlsst.
Size, *. C)J^J biyukluk, <uL5 kh^a,
^sr* hXjm ; (height) u^) b6y,
t^-^li* klmet,^\Jo\
endam, jJf kldd,
y>\j bala ; (glue) jUJjt tutkAl.
Skein, ^. c^-.^c> demet.
Skeleton, s. ^j^3 kuru, i^lj^teshrih ;
key, <Js^j<*~ niaymunjuk.
Sketch, s.A-^jl^\t
tXssUk-ressim ;
(in words) f_ s*? <^"V^ kAbaja-
-ta"rif; ,
-ressm - et;
-ta^rlf-et.
Skewer, s. .
^_
Skiff, 5. <GjU
kenli-fdzka.
Skilful, a. li^ hunErli,
kAbaja-
slkh.
IS kebab-shishi,
Ls khaflf-yel-
ma"ri-
fetli, Jcj* usstad (ussta), Jbl mahir;
(physician) J^^- hazik.
Skill, s. j&> hunEr, t^i ,**> ma"rifet,
J^jli-jl (usstalik), tl^l^ m^haret;
(medical) L^-o^^ hazaklt.
Skim, v.a. (jA^&AJjjl yuzundan-Xlmak ;
kayma^Aznz-Xlmak ; (a book)
t^Erj^^: ghywz -ghezdirmek ;
, v.n. (as a bird) ^j^jJ^Ujfc^
^/*>>jl yira (or tye suy)-hEmEn-
-d6kunarak - uchmak ; (as a boat)
(j^4^jt uchmak.
Skin, s. u^t> deri, jJ^- jild ; (animal's)
^-~> posst; sheep , ^/a-jj
posst^ki; whole sheep or goat ,
/yl? tulum ; whole ox , CJ*3^
yedek ; , v.a. LlXj^ yuzmek,
J^j^ soymak, 1J"8 selkh-et.
Skip, v.a. ^<j^Jl Itlamak ; , v..
JpVpff szchramak.
Skirmish, 5.^^,,-^^1^ C^L^'^/^
charkhajzlarm^-chatzshmassz j , v..
^KUU- chatzshmak.
Skirmisher, $.j^-^>-j^- charkhajiler.
Skirmishing, 5. J^i^^j>- charkha-
jilik.
Skirt, s. Cjjt etek, JjJ zeyl, ^bdamEn ; , v.a. jUjJj^sj- jewarmda-
-ol.jUjCJ^Jikurbunda-61.
Skittish, a. C)^ wrkek, jbjl 6ynXk.
Skulk, v.w. ^l-;
(j^.< ishdan-kXch-
Skull, s. lw kXfa. [ghizlEnmek.
Sky, s. CJ/ ghytfck, U^jJ cJ/ ghywk-
SLAB [297] SLENDER
-yuzu, U~> sema (pi. UU^A-J sema-
wat), ^U-j! assman ; light, <UJ
^eU- (tepE)-jami ; rocket,,J>\j&>
CJv^U hawa'i-fishenk (fishek).
Slab, 5. te-j^ parcha, 4jJ levha, aj^kr1
takhta.
Slack, a. cXi^ ghevshek ; lime,
s&nmush-kirech; ,
k-X.<$>^^=> ghfevshstmek ;
swndurmek.s j
Slacken, v.n. cJv*-i^i ghevshfimek ;
, v.a. cXi-2^ ghevshEtmek.
Slag, 5. ^y^^J^xi ma' dEn-boku.
Slain, a.Jj^i-<
mXktul.
Slake, v.a. \ Utl itfa-et.
Slander, 5. 1.13! iftira, L.jW> buhtan,
v.a.
kAzf; , v.a. \
\j\ iftira-et.
Slanderer, s..^r^j^^ iftiraji.
Slanderous, a. ^j\ jJul ^U \j\ iftira-
-neshr-eder-61an.
Slang, s. . .JLJ j-Jul^- chXpktn-lissani.
Slanting, a.
yatzk, <^i
ma'il.
^
kghri, ^ib y^n, ^jbarkuri (aykm) J-5U
Slap, s. ^-s sill (SI!E), U*> shamar;
j shamar-Xtmak ;
-, ad. /
Slash, v.a.
Slate, s.
kessmek.
jb yazz-tXshz;
Slattern, a. u,\J JLjU cX{ pek-
-sapsal-kAri.
Slaughter, 5. ^ kznm, fUJsSkAtli-
"; , v.a. cXi .^= kessmek,
zibh-et; CJ>,jJ1 wldurmek,
jJ kXtl-et; kzrmak,
helak-et; house, ^U~*- selkh-
khanE (sAl-khanE).
Slave, s. (male) <^^ kyMfi, irJCJ bendfi,
Ju "abd ; (female) ^jV J^"yy^J
^^Ui- khAla'ik ; (concubine)
6dalzk ; (while on sale) j+~*\essir
(yessir) ; market, <-^J^ jt**\essir-
-pazari (yessir) ; dealer,
essirji (yessirjz) ; , v.n.(
^^iJU- (yessir) -ghibi-chXh'shmak.
Slavery, s. cJj^J essirlik (yes-),
C)W/ kyM^lik, u^Jj rtkWyyfet.
Slay, v.a. CX^1 wldurmek,
kAtl-et, IcJUjb hfelak-et.
Slayer, 5. Jj kitil.
Sledge, s.j^JJ
kezak ; hammer,
ariyoss.
Sleek, a.j+*~i semiz, ^\J tavH.
Sleep, s. u, /* nevm, C
khab ; , v.n. uyumak ;
ing, asleep,j$ uyuyor
uykuda, *5U na'im, *^!
less,JjyL^! uykussuz.
Sleepy, a. yA&^j#fJUy\ uykussu-
-ghElmish, Jjjll^^ khab - alud ;
(pear) CJjj^ churuk.
Sleet, s.(
+~> ye sulu-sepken ; , v.n.
^ sulu-sepken-ya^A-
mak ; CJv*-j sepmek.
Sleeve, 5. Jy k61, ^ yen, or cJ-J
^^t\ assitin, o kyumm.
Sleigh, s.
Slender, a. tel^ mja, ^j^J narin,
yiifka, (J+jrakzk.
SLICE [298] SLUG
Slice, 5. *Jc> dilim; , v.a. C.
kessmek, C^Xi***^D >*!t) >JJ dilim-
-dilim-kessmek.
Sh'de, v.n.(_}<+}\$ kaymak ; , v.a.
^13 kayd/rmak ; , 5. ^Lj^U^z-kXpAk ; j^ (Jfc"^$* kayzla-
jak-yEr.
Slight, s. tr-^U^- hXkaret ; , a.
u.QjB'^ khafif, &s3j\ inja, ^j^ narin;
, v,a. ^^l/ijb bAkmamak, ^^UjL?
saymamak, \d2j\&=>- hXkaret-et.
Slim, a. te&\ inja, ^j^) narin.
Slime, s. cJ*/***s sumuk ; jf*v>- chamur.
Sling, s. ^^ sapAn ; ^Ji*>\Asskz ; ,
v.a. (jnvl^btt*^** sapAn-ila-Xtmak ;
lj.+*e\Assmak.
Slip, s. {J~\i kayish, &+-\3 kayma,
(jZ^-jj'0 surchush, dj zells ; (of
paper) <ULj shukka ; (mistake)
yan^zh'sh (yanish), ^ sehv,
khAta ; (for ships) <Ux-cl isskelE ;
of the tongue, ^ilcJo\jjc\ \ghz-
-yangtlzshl^Az (yanish%7*z) ; , v.a.
^Vijljl kaymak, LLX^>-^^*j surchmek ;
, v.a. ^^cjJolJJ kaydzrmak; in,
v.n. C-^< rJ: VJ: r-*^ ghirivErmek ;
6ghrayivErmek ;--^.a.C
s6kuvErmek ; out,u.w. vjJ^JL>-chzkzvErmek ; CX*^^-^^ sawushu-
VErmek ; ^4^\'i kAchmak ;--
,
v.a. ^<T^i kXchirmak ; on, v.a.
LlXJ^*- ghiyivErmek ; off, v.a.
, v.n. chzk/vErmek ;
? sawushuvErmek ;
knot, LL^ ilmik. [C)l/ tErhk.
Slipper, 5. (j^^J papush (pXbuch) ;
Slippery, a. jUS kayar, ^^J kaypAkh.
Slit, 5. jjb yarik, ^,l> yarma ; CtJJJ
delik ; ^jy. yzrtzk ;.Ujj yzrtmaj ;
, v.a.(J^jU, yarmak ; ^jk*JJ y^rt-
mak ; (J*&-\ achmak ; 1^-S> shakk-
-et; , v.n. 4^*^^. y^nlmak ; ^Jj^j
yktzlmak. [^fy k6tra.
Sloop, 5. <^)j^ kurvet ; (Ji^librik ;
Slop, s. j^^iL^z^J dwkyulEn-su ; ,
over, about, v.a. cJvfc^r^J
dwkmek ; s, s. pi. ^^JjJo<tJ^L^>-
Ljj^x) Uj^.>- khXsstaya -yedirilEn-
-ch6rba,-m6rba ;
<
^y! ^1UL*^*WhAzzr-sXtzlAn-esswIb (essbAb).
Slope, 5. jJ* shev ; jib bay/r ; ,-
off, v.a.(J^\ llmak, <J-*J\>^ shev-
-yapmak. [ma'il.
Sloping, a.^--2 shev; ^>b bayz'r, J^jUj
Sloth, 5. ClULjJ tenbellik.
Slothful, a. J-jJ tenbel.
Slothfulness, s. CJlLjJ tenbellik.
Slough, s. jyo\^-chamur ; jj\W bAtak,
jiJJl^ bXtAklzk ; (of a sore) L^-^J^
jerahat ; , v.n. L^CS-^C^C-^J^S*-
^1 churuyup-jerahat-61.
Sloven, s.p^^fiu"^ piss-ghezEn-XdAm.
Slow, a. j\ tyhir, {J^ yawAsh, ^Ja)
bXtz ; (watch))ja gheri ; match,
c.-jl^U mahitAb, J^j fitil.
Slug, s. dJ-^^J y^*-o-J^J kXbuksuz-
-sumuklu - bwjek ;
kurshun-kessindissi.
SLUGGARD [299] SMUGGLE
Sluggard, s. <J-iS^^
-uyur-6lAn-tenbel.
jtj da'ima-
[uyumak.
Slumber, s.j$jj\ uyku ; , v.n. ^>^,
Sly, a. ^I.^. sheytAn,
kyar ; on the , ^j A.:^"* ghizli-*
-ghizli, ^i-s-'* makhfiyyan.
Smack, s. jU-S shamar, .J^ silT (SI!E);
CLJ JJ lezzet ; k6ku ; J^lJJ kaytk ;
, v.a
(one's li
* shamar- Atmak ;
^*^ saghir.
Small, a. jSmallpox, .
_
-' illeti, <-^)<^=fc- jud6ri.
ufak, (j kuchuk,
chichek-
Smart, a. <j*~ ^T^^ parlakja-
-ghiyinmish; *jsi*^\j parlakja,y-.snp-
jijili ; C)cJ tetik, Jxx--^ mussta"idd;
sert, ^c^ siki ; ,5. ^g*\ Xji,
j veja" ; , v.w.^j^jSj-1 Ajt'mak.
Smash, s. ^j+s kJrilish, ^J^L para-
lanz'sh ; (bankruptcy) ^!J|L >^ t6p-
-Xtz'sh ; , v.a. Jk*
Ite^L parcha-parcha-et.
Smattering, 5. d>tcJjto^)lj
pek-juz'i-61an-ma"lumAt.
Smear, v.a. CX^-J surmek, ^bulashdzrmak.
Smell, 5. yy k6ku, <la^1j ra'iha,
buy ; (sense of) <uL>C^y kuvveti-
-shammE; , v.n. J^ k6kmak;
k6klamak ;
kokussunu - Xlmak;
isstishmam-et ; a rat, cXjhilE-sezmek.
Smelt, v.a. 1 J\5 ^J^* ma"dEn-kXl-et.
Smelter, 5. ^jl kAlji.
Smelting, s. JU kll.
Smelting-furnace, 5. i-^r
Smelting-works, 5. <0llj kXlkhanE.
Smile, s.fctij^fcpjLfc. khafif-ghyulmE,
tebessum ; , v.n. u.fljg^
khaflf-ghyulmek,!^ tebes-
[darb-et.sum-et.
Smite, v.a. wurmak,
Smith, 5.^J^-JJA+J timurji (deymirji),
J^Jo- hddad,^OJb\ ahenghir.
Smithy, 5. , ,jliJ ij^jy^ deymirji-
-dukkyani. [charpzlmzsh.
Smitten, a. yjtj! uftadfi ;(
Smoke, 5. j^J tutun, ^tcj<^ dumAn,
^l>-J dukhln ; , v.n. ci
tutmek, cmek,
mak; (tobacco) C-^/i^^J tutun-
-ichmek, cXi=sr^J^- chibuk-ich-
mek; , v.a. C**^&<?)' tutsu-
- vErmek, CJ^. l-:
>
.x'y tutsulfimek,
l^^sxjJtedkhzn - et ; ^^ <Ult}
dumAna-Xssmak.
Smoking, a. i^%>- i^^^ dumAni-
-chzkan ; , . i^JlCi^sr! &fj*
tutun-ichmeklik. [dumXnli.
Smoky, a. ^ tutunlu; lj
Smooth, a.jjA duz,j\j*> hemvar.
Smother, s. ^U.J ^>y k6yu - dumln ;
j)^jljL^LL)j pek-szklzk-(kalabA-
lik) ; , v.a.(J*^-)* bo^Amak ;
wrtup-bAssd/rmak.
Smuggle, v.a.
SMUGGLER [300] SOAK
ghyumrukdan - kXchzrmak ;
i^~ojj ghizli-ghetirmek.
Smuggler, s.fS\
ghyumrukdan-mAl-kAchz'ran-AdAm .
Smuggling, s. jJjU^Uf JU ^^^ghyumrukdan-mAl-kAchirmaklik .
Smut, 5. ^i&J\J
fjijjJkurum-tanESsi.
Smutty, a. j\*<jJ kurumlu. [-shehiri.
Smyrna (town of), 5.u^f&j**Jl
essmir-
Snail, 5. t^k>~j*JA~a&*+9 klbuklu-
-sumuklu-bfyjek,
Snake, s. ^ib yzlAn,
mar ; (of waterpipe) -^UjUj marpich
(marpuch).
Snap, 5.(J^jZ
kmsh; (^3 1*- chakzsli ;
(of necklace, &c.) Lsftf k6pcha ; ,
v.n. (J^j^ kmlmak, J^^p k6pmak;
, v.a.(j-"*j*? kzrmak,
k6parmak ; (a pistol, &c.) C
chekmek, ^J^s\&- chakmak, (j
szkmak; (one's fingers) <J--J
^-ijijp'l^ parmak - chatzrdAtmak ;
(one's fingers in one's face) &JIJL?
sAlyankoss.
hayyE, jU>
zevklEnmek ; up, (
at,
fi* kXpmak ;
\
Snare, s.jjjjj^J
or.*\)j tuzAk, /*|j
dam, <Uu>- hibalE (pi. jjou^-haba/il) ;
hl\E, JL*.*;J dessissE; , v.a,
Snarl, v.n.(J
Snatcb, v.a.
Sneak, s.L^
Sneaking, a.
- khzrlamak.
> li kXpmak.
sinsi.
~> sinsi-ghibi.
Sneer, s. l^> isstihza, ^s:^ hijv ; ,
v.n. \ |^xJ isstihza-et, 1 jsito
hijv-et.
Sneeze, s.L|^-*l
Xksirik, ^j^i\ Akszrzsh,
^-.la "itsa; , v.n. ^j^-J^ Xksz'r-
mak, ^L-kc "itsln-et.
Sniff, s.{j^)3ji koklayish, <U-i shemmE ;
, v.a.<jU^lJiy
k6klamak.
Snip, 5. u^JcJ J kzrkinde ; (tailor) ^Sjji
or^jj<3 tErzi ; , v.a.
(J-+*j$kzrk-
mak, c3^/i*-i kessmek.
Snipe, 5.^-i>y*jlj yelvE-kushu, a^lj
yelvE. [-y^ma^Az ; jps)i Xlcbttk.
Snob, s. \f\*ft \^T*J^j* kundurflji-
Snobbish, a. (J.s\ Alchk.
Snot, s.cJj^w-j
sumuk. [bini.
Snout, s.i^yj^J burun, c aJi enf, ^-J
Snow, *.jU kXr, (.J^J bsrf, ^ selj ;
, v.n. <J^V. J^ kAr-ya^mk ;
ball, ^jtj^ klr-topu.
Snuff, 5. <LJul enfiyyE, !^*-su"ut ;
(of a candle) ^j^^^ mumun^-
burnu ; , v.a. (j*&^Jj* burnunu-
-Xlmak; box, ^j*~b<f &t&>\ en-
fiyyE-kutussu.
Snuffers, s. pl.^^s.^ *yc>mum-makassi.
Snug, a.<^~~&-\j
rabat.
So, ad. (absolutely) <djy b^ylE ;4jJ
sbwylE ; <d.>jl wylfi, al^^-j^J bu-wejhla;
(in comparison)j^ kAdar ; , c.dJ^UJ
bina'an -"aleyh, ^j^> binabErm,
^J^-w^ bu - sebebdan ; so much,
j& bu-kXdar, jjJJj-i>shu-kAdar,
jjJilj! 61(6)-kAdar; that, A!J^
Soak, v.a. J^b <-r>>>y ^.
SOAP [301 ] SOLACE
-koyup-brakmak, JUJ
ghere^Ai -ghibi
- esslAtmak ; , v.n.
^lAJ\*\^&^=>j*^J*j)3 sty suda-
-durup-ghere^Ai-ghibi-zsslAnmak ;
into, cJv^s^ *-rgj ichina-ghechmek ;
through, cX*s? ghechmek.
Soap, s. ^jhe sabun ; , v.a. ^/JjyLtf
sabunlamak ; wort,ti^>- chugfmn.
Soap-boiler, 5. ^ysryl* ^UU ^.gjltf
sabun-yapan-sabunji. [-kyupughu.
Soap-suds, 5. ^^ v)5*\sabun-
Soar, v.n. <^jjJ#jj^L-Jj.>-jt uchup-
-yuksekda-durmak.
Sob, s.*jsf\
iJjjJb ^L-i}
dfetla - ichfcri - ch^kilmESsi ; ,v.n.
makda-nfefessi-ichferi-chekmek.
Sober, a. (person) ^1 ayzk;
"Udli, JjU "ikil; ^c?^^ klna-
"otji; (thing) Ajl^liicLl kAna"atkya-
ranE ; (colour) ^j^ dunuk ; , v.a.
Xklznz-blshzna-ghetirtmek.
Soberness, Sobriety, 5.Jjliul ayikltk.
Sociable, a. ^-J^ emss, uJjll eluf,
^JjlL tltli; ness, s. c^~J\ unsiyyet.
Socialism, 5. <_j5.*sj vi>jz~ {^}\yc\ *<lJu
J^tfj] ^^Jji kyaffjE- kmwalin -
mushterekan - tassaruf - olunmassi -
-usulu.
Socialist, s. (Jj*^ Ll)l^l ^J>\j^tt\
u^jlj^y?ishtiraki - emwalin - usulu-
-tarafdari.
Society, s. ^&\ ulfet ; \sk^\ iktiUt j
jem"iyyet ; u-\-s^ mejliss ; (at large)
JjlsrS^Jls" mejaliss-v^-mahafil.
Sock, s.u-?1jj5~
<UaJ> k^ssa-ch6rab.
Socket, s. ^^rnJj <U^se ghechma-
-dfe%Ai, CJJJ delik,^ yEr.
Sod, 5. /*->" chim.
Soda, 5. \*0 s6da.
Soda-water, t^tj U^ s6da-vater.
Sodom (town of), 5.tj! .^A shehiri-lut.
Sodomite, 5. ^t^J luti ; ^Lu^oLi
Sodomy, 5.Alj! liwatE. [kuUmbara.
Soever, pro.jbhsr ; whosoever,
her-kim ; whatsoever, <lJJb hEr-nE
Sofa, s.j&*< mindEr; (European) JyUiJ
kanap^; raised platform for a ,
jA-tfsXdr (sedir).
Soft, a.jl-i^4J yzmushlk, >*y
nerm;
(water) ^ijlL tltli.
Soften, v.n. J^clA^4J yzmushamak ; ,
v.a. ^4jfl^4J yzmushAtmak.
Soil, 5. (earth) j]^jt orjl^Jt t6prAk,
t-^y turAb; (dirt) ^ lekE; night
'\J? J**J* viL^* memsha-muza-
khr^fltf, , v.a. CiU^-i" kirlEtmek ;
, v.n. cXcJ-ib kirlEnmek ; ed,
Sojourn, s. ^^^c\s\ iklmet ; , v.n.
iLJu*~ mussafir^tEn - kAlmak,
kllmak, ^j*J5&j\ 6turmak,
51 iklmet-et, jl^L sakin-61,
mukzm-61.
Solace, s. ^J~J tesselK ; \A* sXfa;
, v.a. CXjj L^--' tesselli-vErmek,
\&*a sXfa-VErmek.
SOLAR [302] SOON
Solar, a. ~AM shemsi; system,
Solder, s. ++ lehim ; , v.a. Clehimle"mek ; , v.n. cX^xL*.*^
lehimlEnmek.['Ju nefEr.
Soldier, s.J>*~+- "AsskEr; (private)
Sole, s. (foot) ^LL tabAn ; (shoe) iL.^
E; (fish) ^b Jj dil-bA-
J pissi, ^VuT-i P'188*-
Az (?) ; , a. J^\> yXlm^zz,
i->b bXshh' - bAshma, Jcs-lj
wahid, Jc-! ahad; , v.a. ^~!*Lb(J**;^ kywsselEssini-wurmak.
Solemn, a.^cl \ghir ; t-fllx^ mukellef,
^laila^mutAntan ; ^j
4*^)
ressmT.&
Solemnize, v.a. \
\J*-\\A~>J ressmEn-ijra-
-et; \\j&-\ ^J\~*~sj ressmiyyAtmz'-
-ijra-et. [mak, JjL3 niyaz-et.
Solicit, v.a. \\?^j rija-et, (J^ t yXlvar-
Solicitor, 5. ^-fj 1^*3 da"wa-v^kHT.
Solicitous, a. &~<jjj\ arzumend.
Solicitude, s. j!^ merak ; jVc-il
ishtiyAk ; jjj\ <UWj>- j>- khayr-
-khahanE-arzu.
Solid, a. ^;^> yfekparE ; A...^ mujes-
sem; <J^5jJ kunt, '^U kXlrn,^)
tyhir ; Axs'10 muhkEm, ^-^ metm,
L^JS kawT, AxrsX-^o musstahkEm ; ,
5. *~s>- jissm.
Soliloquize, v.n. ^XcL^o <^> Jc
kendi-kendinE-swweylEnmek.
Soliloquy, 5. fK ^iLb^-o a^J
kendi-kendinE-suweylenilan-kfelam.
Solitary, a. \^J tinha, J^ll>
zssszz.
Solitude, 5. ^jfJ tEnhalzk,
yllin^tzltk; jj^W beyabln, ^>Jj)
zsssz'z-yEr.
Solomon, s. ^jU-i-j suleymln.
Solstice, s. L-&yl inkillb ; summer ,
u\ inkzlAbz-seratAn ; winter
u! inkillbi-jfedi.
Solution, s. (J>- hall.
Solve, v.a. \^s>- hall-et.
Solvency, s. &W\tJti^TJ^ ifcJlj
^1JcJl bi'l -
jumljB-b6rjlerini
- edaya-
-iktadar.
Solvent, a.jJcJU <bl J\
^..j^Tjtf ^"Fi
bi'l-jumlE-b6rjlerini-daya-muktedir.
Sombre, a. ^>y koyu ; <ji^ kAranKk.
Some, a. (one) J bir ; (few)
bX"zz; (quantity) j!^ bir-Xz,
bir-mikdar; (number) ^iJf^Jbir-kXch ;
body, one, person, L^J biri,
birissi, f^j*bir-AdAm, ji
bb>kimessnjB ; how, ^IjJJ
bir-(turlu) ; thing, ^-^ bir-shey ;
time, tjJu mukAdd^ma, libLj
sabtka; times, Lo-*^ bl"zan,
DA"ZZ* - kErrE, what,
bX"zf-mErt^bE ; where,
bir-yEra ; yJ^ ^J bir-yErda.
Son, s. Jjijl 6^rAul ; /*j^-s.'< makhdum ;
of, ^)\ byhlv, ^A ibni, *j!j
ZadE; in-law, jUU damad;
step , Jij< jj&j! uweyAi-65rAul.
Song, 5. J^J turku, ^^ sharkz, ^Umane.
Soon, ad. C)jU- chabzk, ^' tiz
(tez) ; I would as soon stay as go,
SOOT [ 303 ] SOUTHERNWOOD
ghitmek-
-ila-kAlmak-bln^a-bir-dir ; I would
sooner stay than go t(jd\s<X~J\ ^^Cc^
j4\$ooo ghitmekdan
- issa - kXlmak -
Soot, 5.jj-jl
iss. [bAn^a-y^A-dir.
Sooth, 5. cs-JLJi^- hAkzkAt ; in , in
good , L^sftJb*- hlkzklt, Jtfu&sil^y
fi'1-hAktka.
Soothe, v.a. ^*~J tesskm-et.
Sophism, 5. ^L JLs slfsAta.
Sophist, 5.j^-Ak.JL.i sAfsAtaji.
Sophistry, 5. *lflJLi slfsAta.
Sorcerer, m. Sorceress, /. 5. L^Ju>- j.\dz,
sihrblz, ^yjfjr^ bu^Auju or
buyuju. [buyu.
Sorcery, 5. ^sr* sihr, ^y bu^^u or ^JSordid, a. <^&*>- (chinghEni), ^yJ
dem.
Sore, a.j&-\ Ajzr, j-^fj vfeji"; gjg&pV)
darghm, ^jLjJu-tf i/V" jam'-sikil-
mish ; , 5.y^lj yara, *>-J zakhm,
y- jurh ; throat, jl^ bo^Alz,
.jl-tf*-khunnlk.
Sorrel, 5. i^^y^jy kuzu-kull^Ai.
Sorrow, 5. jjo ksder, Jl elem, ^Jdird, CL^^l J> klssavet, c_? .o LJ
te*esssuf, +i ghlm, *.Jol enduh.
mss-
Sorrowful, a.
ghAmmnak.
Sorry, a.
mute"'esssif ; \ij fina, ,
km.
Sort, s.^JjJ
durlu (turlu), ^S^a s6y,
jinss, cy nev" ; , v.a.
ayrmak,
jinss-jinss-ayrmAk ; , v.n.
&ymak, ^4-i>Jy4 yarashmak.
Sortie, s. <O u^ll^i? cJ^L~c u^^
i^-fk ^J muhAssara - olunan -"ASS-
kerin-dzshariyyE-bir-hujumi.
Sot, *. u^o bekri ; , v.n.<-r**zg\
ijp^j\ (j!*y>-~iC-*f$\ ichub-ichub-
-serkhosh-61mak .
Soul, 5. ^U- jln, jj ruh, (^Ucf jenln.
Sound, 5.j^^
j sess, l^o sXda, j\j\
awaz; (gulf) J^y ky^rfez, fr^
khalij ; , a. 4U> sa^A, JucLs
sa^Alflm ; jf\ Tyi ; u^5 kawi ; ^J
dinj ; *x^r muhkEm ; (sleep) j\\ghir, ^j^ derin ; , v.a.
chXlmak,^<--jy<5 darb-et,
wtdurmek; (depth, &c.)
issklndH-et; (persons) ^/
tyhziui - y6klamak ; , v.n. cL)v*J !
wtmek, CX^j ^r-3 sess-VErmek.
Soundings, s. pi. <J*-s.J ^w! JjJol&J
^/-^^y* (J^J\ isskAndil-ila-tahkzk-
-61unan - su -derinli^Ai ; to take ,
(JAJ\ JjJjliuil isskaudil-Atmak.
Soup, s.Vj^^*-
ch6rba.
Sour, a. jJZ*sA ekshi, ^jt tursh ;
ish, a. ^ykrUi maykh6sh.
Source, s.j^J punar, ^->b^l.j punar-
bAshz, ^-^< menba".
South, s. <Jjis>- jenub, <dJ> kJblfl ; ,
a. ic^-^- jenubi ; east, /t^l*.* <^
keshishlEmE.
Southerly, a. and ac?. ^ji <d-Jj kibla-
Southern, a. ^^>- jenubi. [ghibi.
Southernwood, s. &lj& kyafurijryE.
SOUTHWARD [304] SPASM
Southward, a. and ad.
South-west, 5.jj-jjJ
lodoss.
South-wester, s. ^-jjJ 16doss ;
ujljjij 16doss-ruzghyari. [ghibi.
South-westerly, a. ^S ^-.jjJ^doss-
South-western, a.j-^j JJcJj
16doss-tarafinda-vwaki.
Sovereign, s. *Lfcjlj padishah,
hukmdar ; (coin) ^J lira ; , a.
Jjii~~ musstakzll.
Sovereignty, s. L^V<*X>~ hukyumet ;
milkiyyet; Jlx~>! isstiklal,
isstibdad ; L^ljJ devlet.
Sow, s. j^^y (^"i^dishi '
don^ruz
(d6muz) ; , v.a. CX*^I ekmek,
\pjjzer"-et.
Space, s. j VEr ; J^s** mahall, ^;^<
mekyan ; ^ Ju^> meydAn ; open ,
-meydln; (j\j\ rah*k; absolute ,
)L^jU khttla - u - mela ; absolute
vacant ,5U- khala ; of time,
CU^c muddet, ^\^ aralzk.
Spacious, a. t**^~~> ghenish,
wassz", ^Icjt-j^ vuss*'fltH, (J^-^achik.
Spade, s. Jj bel, cJj/ kyurek.
Spain, 5. \pUj1 isspania.
Span, 5. ^^^ kXrzsh; (of thumb
and fore-finger) J^-j STE ; (of an
arch) j& kEmEr, ji*>-l achzklzk,
jj wetEr; (of life) C^X muddet;
, v.a.^J^jL-i^ljl
kXrfshlamak ;
cJ^tAJ4^L5*~"
! r^~'
^Jc^-jji iisstunda-
- kEmEr -ghibi - durmak ;
ihata-et, <J**Xlmak ; new, spick
,and new, ^^ruv^.^.) yep-yengd,
O^Xs^j ^.^ jedid-u-mujedded.
Spangle, 5. J^J pul.
Spaniard, 5.jl
\Jl--j) isspaniali.
Spanish, a. ^\j\+~*\ isspaniali ; , s.
<LsVjLJ isspaniolJE.
Spanish fly, s.^/^r^. J)^ kunduz-
-bttje^Ai ; liquorice, .Jb ^L^
miyan-bXlz.
Spanker, s. (sail) *Jo^ rAnda.
Spar, 5. (timber) ^j**seren ;
chibuk ; (mmeral)(
-iU?
ma"dEn-tAshz'; ,v.a.
mushta-ta' Hmini-et.
Spare, a. (extra) cJjo yedek, C
yedeklik ; (superabundant)
fAzla ; ^jJ bosh, *J^y b6shda ;
(lean) t*Jux*> za 'if, ^Jj zabun,
(diet) (j^ yawAn, y fib ya^Asiz ;
, v.a. 1
jic "ifv-et, ^^sT baksh-
-et, ^_^*J.-^-c LJ bA^Azshlamak ;
idarEli - kulllnmak;
essirghe"mek ; Ci
vErE-bilmek.
k^Azljzm,
sherare' ; (beau) <U 4^- h6ppa.
Sparkle, v.n. ^J^c^lj parlamak, ^oi
pmldamak.
Sparrow, s.fc^j** SErchE,
SErchE - kushu, jjJu&s- "Assfur,
CXlsi? kywnjishk ; hawk, <Lsr^t
Sparse, a. cJ^ seyrek. [Xtmaja.
Sparseness, 5.cJi^-*-j seyreklik.
Spasm, s. t/tjV*5! isspazmuss.
vErmek,
Spark, s.
SPATULA [ 305 ] SPIDER
Spatula, s. -.-L^c mAblAk.
Spavin, s.(j^^ shish.
Spawn, s.^^Ab^y4J(jpv.
tassi ; , v.n. and a.
yhnurtlamak.
Speak, v.n.It^J^s! lakirdz-et,
tekellum-et ; , v.a.
suweylEmek, cX*J*3 dkmek.
Speaker, 5. *<3\ ^LL^j suweylEyan-
-XdAm ; +A\ (^^ J*VJ (J& nutk-
-edEr-61an-AdA.m ; \j~+)j re'iss.
Speaking-trumpet, 5. ,*~ljjt J-\ \gTn.-
-b6russu.
Spear, s.j\jj* mzzrAk, ^jS. gharghz,
^J mzE ; , v.a.(J^j^\^\j\jl
mzzrXkla-wurmak.
Special, a. ^\> khlsss, ^yas* makh-
suss, u&st* mukhtXsss ; ^oyz>-khussussT.
Speciality, s.<*z^*ay&>- khussussiyy^t ;
'
ilmi-makhsuss, ^9
fEnni-makhsuss, O.*I*P
i** san"atz-makhsussa.
Specially, ad. wu*<3>- khussussa, rAC
^jO^xs-M "al^-^l-khussuss.
Specie, s. Ssu nXkd.
Species, 5. c^j nev".
Specify, v.a. \yA~A~sC takhslss-et,
\~*+xj ta yin-et.
Specimen, s.&jy*j numunE. [ZCTTE.
Speck, s. & lekE ; <fdaft3 n6kta ; tj^
Spectacle, s.j+* seyr ; di*J ^bl-i i^o
seyra- shayan - nessnE ; s, s. pi.
CJljy ghywzluk. [JJhLl shahid.
Spectator, s. ^^^^ seyrji ; J&\$ nazir,
Spectre, s. <t)L. khayalE.
Speech, s. jJaJ nutk ;
kuvveti-nAtzka ; J& tekellum.
Speed, 5-. ^Ju^s ghidish,
su/'at; , v.a. CJ^.^ji^^ sa^A-
lek-VErmek; , v.n. CX.^=> ghit-
mek, LL)v*=cJjU- chabzk-ghit-
mek ; full (of a horse) ^^V.^ ^J^
d61u-dizghin.
Speedily, c?. CJjl>- chabik.
Speedy, a. cL^U- chabik.
Spell, s. j^=jj bu^Au orjJj) buyu,
sl efsans, ^y 'I efsun ; , v.a.
,>Mrffi*! imlassini - suwey-
lEmek, <j*)\i .-WltJ imlassini-
-yazmak ; C^^JU.^ hej6lEmek.
Spend, v.a. W^ kharj-et, lu-?^? sarf-
-et, It^a^c mXssraf-et, tjj^ bezl-
-et ; (time) CX;^s ghechirmek,
\j^o^
imrar-et ; itself, (J-^^-.j**-
hzzmz-Almak, ^eUJlJJ J^jfkuvveti-
-kAlmamak; , v.n. <^A\^J beli-
-ghMmek, C^i^^ju nefssi-ghEl-
mek, ijj/i^ij*^ meny-inzal-et.
Spendthrift, s. <
J^-M^O mussrif, (j>\j~o
t^*X> mirlss-yedi. [nutfE.
Sperm, 5. ^^o meny, ^j-^j nefss, <ULj
Spermaceti, 5. ^-^^jju bXlzk-nefssi.
Sphere, 5.*J> kyura ; cJli felek ;
a^j!J
Spherical, a. ^*J> kyurevi. [da'irE.
Spherics, s. pi. CJVj^i kour^viyyAt.
Spice, 5.^>^J bahar; (touch) JbLc mayE,
yy k6ku.
Spider, 5. ^^s.^\ ^rumjek, Cl?.Jlic
"ank^but; 's web,
SPIKE [ 306 ] SPOKE
'+j tart-
-"ank^but.
Spike, 5. ~ enksEr; , v.a.
)\ enksEr-chakmak.
Spill, v.a. CXi^O dwkmek ; , v.n.
iiXJ^O dwkyulmek.
Spin, v.a. cX*^?b>1 e^Airmek, ^Jt/^
ighzal-et ; , v.w. CX*J^<^ d&nmek,
(**j\^S fmldAnmak ; (silkworms)
Spinach, s. cJl^jl isspanak, -.U
issfinaj .
Spindle, s. cW l^A ; J>-- mil.
Spine, s.( J^*=<G^ ark
JLc-Jii 6npurgha (omurgha).
Spinning-wheel, 5. ,/>- chikrik.
Spiral, a. ^^J^ he!6z6ni ; line, 5.
^^^JjJ)hel^zon.
Spire, s. <tljj kullE (kulfi), *^L^ minarE ;
^i>^ <^L^o minarE-kyulahz.
Spirit, 5..^j
ruh ; spirits, >r-\*j'erwah ;
ruh, j^c. "arak, ^J>\jrakz.
Spiritual, a. ^^>jj ruhAm;
ma"n6vi. [dan.
Spirituous, a. jjJcj .
vyi
'
arak-nev"in-
Spirt, . jl atish, ^^AlJ fzshkmsh;
, v.n. *3\ Xtmak, ilJ f^sh-
kzrmak.
Spit, s. &*&t7J>Lj:b kebab-shishi,
jA-;sikh ; (of land) JJ dil ; , u.rc.
tukyurmek.
Spite, 5. L^-~jL-ii nefsaniyyet; , v.a.
u-.J-& nefsaniyyet-et ; in of,
-^,^ hich-bAkmayarak ;in
of him, \AS.Jlil Xn^ra-raghman.
Spittle, 5. cjJ tukruk.
Splash, 5.(j^jAJj zifoss; , v.a.
^ *J*5 J! usstuna-
-chamur-szchrAtmak; ,v.it.
chamur-sichrAtmak.
Spleen, s. (organ) jltfjdAUk ; (passion)
\Jj~txJskAra-sevda; u-^dlc ghAzAb ;
'i\j*omerlk, ff\**\ ussAnj, ^\^-
^f~j^ju+3 jan-szkzndzssz.
Splendid, a. Lc, ra"na, L:lcX> pek-J V A
Splendour, s.(Jpjj revnAk,
sAltAnAt, ^.V?,;V> tAntAna, ay^jJ deb-
d^bE. [v.a. Ll)v*>L=bt ekl^mek.
Splice, 5. cJl ek, t^JjJl ek-yEri; ,
Splint, 5. , <=rU
Splinter, s. *J-^- khurda ; ^
v.w.
jjj.j (kumbara)-kkmdissz ; ,
kmndz'sse-
hASstl-61; , v.a. \J,~ khurd-et,
l^U-jJ^ khurd-u-khlsh-et.
Split, 5.jjl) yarzk ; , v.a.
yarmak, IcJ
JP^jV. yanlmak, J^^l>- chatlamak.
Spoil, s. Lfij ya^Ama, <J^/>.xc ghXnl-
chak-et ; , v.w.
met *jl- ghana'im), t^
seleb ; , v.n. (j*) bozulmak ;
, v.a. /^*jy b6zmak ; ^4J**tf soy-
mak, -et, \C^jU gharet-
-et, \^& nehb-et,
Spoke, s.
selb-et.
J tekerlek-
-parma<7^', ^^ parmak ;I'll put a
in his wheel,
ben-An0a-bir-6yun-yparim, j&\(J.
SPOLIATE [307] SPRING
^j& ben-Anpa-bir-d6lAp-
-cheviririm.
Spoliate, v.a. \ d^jlc j <-"# nehb-u-
-gharet-et, **nyo soymak.
Spoliation, s. ^^ij^? sftyghun.
Sponge, s.jjj~> sunghEr.
Sponsor, s. Jui keffl.
Spontaneous, a. ^J^^^&JtXi
kendi-kendina-zuhur-edEn.
Spoon, 5. {J^lj kAshik.
Spoonful, s. J-lli* kAshzk,
^>^^> kAshzk-d61ussu.
Sport, ^. ^y.y 6yun, tesaW eylEnja ;
j\ Av, ^>xl shikyar, Ju^ sayd,
d?jL*s szyadet ; , v.a. (JKol^jl
oynamak, ^*JbL.>j\ 6ynashmak ;
CX*5^jl Xva-ghitmek.
Sportsman, s.(J^^\ Avji.
Sportsmanship, 5. ^Ls^-jt Xvjilik.
Spot, 5. <^3 leki; 4aiu n6ktfl, CJOJ
benek; ^ ysr, J^.-16 m^hdll> J-^^
mfevki"; , v.a. t^fl IfekB-et; ,
v.n. LLX*jJd^l lekslEnmek ; on the
61-mwhallda; JJ^Kjiih^jJ durdu^u-
-yErda ; *^1 anida, ui-^cLjj.1
6-sa"at, *JwuJb hemandem.
Spotless, a.J-j^$
lekEsiz ; cb pak.
Spotlessness, 5.cJ>l^-j^3
lekEsizlik ;
Spotted, a. lekEli,^-J benekli.
Spotty, a.j&J benekli.
Spouse, s. ~j zevj, te-j* koja ; <^>jj
zevJE, v^U kXri.
Spout, s.cJ^-<^ emzik, let: ghagha,
eJJLJJ^ biirun, Jz\ tyhz ; (pipe) (Jyy
6luk; , v.n.(j^cyllJ
fzshkz'rmak ;
, v.a.(J,
.4"jJu~
9 f^shkirt-
mak.
Sprain, s. jj^^j^ burkulush ; , v.a.
(j*j burkutmak; to be sprained,
^tlij^j burkulmak.
Sprat, s.|^iJb (
c
Spray, 5. (wood) Jb dAl,
inja-dAl j (froth)
rizing'- ya^mur -
Spread, v.a. (JMk yaymak ; (
SErmek ; \ auJ bAsst-et ;
neshr-et ; , v.n. <J^.V, yayzlmak ;
li^^jl-rf sirayet-et
Sprig, s. Jb^ljJ bja-dal.
Sprightly, a.^1^-1
shenshukh, ^J
ferah, >r*~< muferrih.
Spring, s. (season) J\Q bahar, j\$^\EWEl-bahar, jl^jCXlt ilk-bahar ;
(water) j^-J (pun^ar), ^2 \JjlxJ
(pungra^-bXshz, ^AlUytf su-bXshi,
**&! ayazma, iU.L>-y-: SEr-cheshm,
^fiA> menba", tj-oj yenbu" ; (lock)
ob yay ; (watch) C^*JJ zenberek ;
(jump) ^/il/f^ szchrayish, (J^j\
Atzlzsh ; , v.n. (J*\yP szchramak ;
lj*kj\ Xttlmak ; (J-^j*fzrlamak ;
Ic^t^J nesh'et-et, ^^-Jnfeb"-et ;
j!j-tfW hASsfl-61, \^-~3j*terettub-
-et; , v.a. (a mine) (J^i\ Atmak;
(a mast) 1 kaj sakAt-et ; a leak,
Y 2
SPRINKLE [308] STAFF
lamak; up (as plants), C.
surmek, <__*%>- chzkmak.
Sprinkle, v.a. and n. cJ^jy* serpraek ;
, s. ^J tJ^ serpish.
Sprout, s.CjjjA^ tomruk, ^J>-)j<b t6m-
rujuk, ^Ljfiliz ; , v.n. C-)v<
i4jj!j
filiz- -surmek, cXiiljlifilizlEnmek ;
(J^^-^- chzkmak, dX*>y-j surmek.
Spun, a.)jt*bfl eyAirilmish.
Spur, s. J4^o (mahmuz) ; (mountain)
<J*J k61 ; , v.a.(J^pifro mah-
muzlamak ; \^J^JLJ teshvik-et,
CX^jAlJ^jJ durtushdurmek ; on the
of the moment, &bl<xJlj bi-'l-
bidahE, l^)>^Lftj
vehle'i-ulada.
Spurious, a. to>~L> sakhta, ^L yalAn.
Spuriousness, s. ^^UlS kAlplik.
Spurn, v.a. } +- ^>^.i7y._Q_^-*_
>. r4J\_* ^j *
jt
*
yuzuna-bXkmayup-hXkaretla-def"-et.
> jassuss (sh^shid) ; ,
> jassussluk-et (sha-
shidlik) ; glass, ^jj^ durbin
(durbun) .
Squabble, s.9\fi(^^~jl b^kdAn-niza";
, v.n.If^i*^^! b6kdan-niza"-et.
Squad, s. ^JilL takzm.
Squadron, 5. (ships) UiJjJ d6nanma,
>^rsa;\ inja-donanma; (horse)
bwluk.
Squall, 5. (wind) ^J b6ra ; (child's)
u^jljji i^kz>-j^>- cJj-s.^ kuchuk-
-choju^Aung-feryadz; , v.n.\A\JjS
feryad-et, ^^)lci X^rAlamak.
Squander, v.a.\i-J\j~t\ issraf-et,
telef-et.
Square, 5. ^ murebba"; (houses)
^,'hX-^c meydln ; (carpenter's) ^J
ghywnya ; , a. u^i^L do^Aru, cUJ
ghywnya ; <L$j Cl^J
uymak, C.
; accounts, v.a.
hissablEshmek ; we are
Squash, v.a.(jj^cjl
ezmek.
Squeeze, s. ij!&0 szkzsh; , v.a.
(J**JL*e szkmak. [(satire) j^ hijv.
Squib, s. (firework) t ^UjbU mahitlb ;
Squint, s. ^jL-ll-l shashzlzk; , v.n.
y^U Bhashi-61 ; eyed, ^U,shashz, J^l ahvEl.
Squire, s. U! Xy^A.
Squirrel, s. ^^3 teyyun.
Squirt, s. fc>- hokna ; , v.a. ^J^jjSJLs
^shk/rtmak; , v.n. ^<yllj i^sh-
kzrmak.
Stab, s.^*iXj\Jt j&\s>~ khXnjar-yarassz ;
, v.a.^j^y^L^stei. khXnjar-ila-
-wurmak.
Stability, s. L^^jlixc m^tanet, CL?Lj
sebat, ^lisiol isstihkyam.
Stable, s.jj~\ Xkhzr, djo tavla, J-ktf!
isstXbl; , a. e^olj sabit,(j^6
metin, *!L&\~+* musstahkEm.
Stable-boy, Stable-man, s.^cUj^^-i-rf
se iss-ymaghi.
Stack, s.i^j+xf, yighin, <tji kyumE ; ,
v.a. \{ .tfXfl jlghin-et.
Staff, s. (stick) CJjJJ deynek, U^
"Xssa ; (body of assistants)
STAG [ 309 ] STAND
tJtjljyeLo ma"iyyet - me*murlEri ;
(army) <{/**J*^ erkyanz-harb.
Stag, s. CX^= gheyik.
Stage, s. (of a journey) J^-* menzil ;
(of transition) JU- hal, <C^kertE ;
(scaffold) dLA isskelE ; (of a theatre)
i^j^jL^^^ 6yun-
(theatres in general)
Ly Lj teyatrolar ; over, v.a. <dJ
^jkdj^ A-C&&JJ ^r^jy isskelE-kurup-
-dushEniE-kXplamak.
Stage-coach, 5.^-otU-c dr^ menzil-
-"arabassi.
Stagger, v.. dXJarJc^ sendele"mek,
yzkzlajak- 61 ; , v.a.
zedElEmek ; Jl^ <fcjL5
sebatina-kh</lEl-VErmek.
Stagnant, a. &j-jj^ durghun, Jolj
rakid ; ^1*1^ irkilmish ; (market)
kessad.
Xkmamak,
irkilmek,
un-61,
Stagnate, v.n.
irkmek,
ddrmak,
rakid-61 ; (market) j!jL? kessad-61.
Stagnation,
Staid, a.
Staidness,
Stain, s.
5j1irkmE.
temkmli.
temkm.
leki ; , v.a
; \& lekfi-et;
lekElEnmek.
Stair, s. ^J^e^J bXssamak,
der^JE ; s, s. pi. case, s.
nerdibln (niErdivEn).
Stake, s. (wood) xjlSkXztk ; (wager)
^ bahss ; , v.a. \vJL-otf bahss-
_et; at , ^J^^rl^' tehlikEdE,
JfJ^tlfi^mukhAtarada.
Stale, a. CL?Lj bayat ; ^^l esski ;
, v.n. ^4JllJI kAshanmak.
Stalk, s. c-*U sXp ; , r.w. CXj^yurumek, CJ^ ghezmek ; JU^*^ ku-
Stall, s. <3lsi.khan^,^> ysr. [rulmak.
Stallion, 5. cl?l At,yoJ ayghz'r.
Stalwart, a. a^UJl Jj^k j ^^^ c^jS
kavi-el-bunyan-v4-tAvTl-fel-kAmet.
Stamina, s. ui^j kuvvet.
Stammer, v.w. CXflj^C^L peltfek-
-suweylEmek.
Stamp, 5. U^J (dAmgha) ; , v.a. UuJ
dAmgh-wurmak ; (in a mill)
(under foot) CX^^l.*^ chmEmek,
jUJta&all^y ayak-Xltma-Xlmak ; ,
v.n. (with the feet) cX^JJ (tepin-
mek), (J^l^-j^y ayak-chAlmak.
Stanch, a. J3 kawl, ..2^ metm.
Stand, s. (pedestal) j\3\ ayak ; ^^kyursi ; (stall) Lc^=/-> serghi ; (of
arms) JJic '^ded, dxLjl kh"a ; (op-
position) c^jliu> mukAV^met; ,
v.n.tj>*jj<3
durmak ; (on foot) s<\a\A
*>jj ayakda - durmak ; (bear)
<_4JLi> dayanmak ; cX^Xr*- chfek-
mek, \^*a tahammul - et ; (be
situated) <jk*!y 61mak, j^
-61 ; (a course, a ship)
ghitmek, (j*3$o JjJ y61-tutmak ; (be
permanent) LtX^*j surmek, ^1 jLyb
paydar-oli for, l^JSj delalet-et;
jtJjj bedel-61, j!JU^Jc
waki"-
STANDARD [310] STARVE
rmnda-ka'im-ol ; j^Ai-Ai*^ ma"na-
ssmda-61; (an office) jlc-Jlk talib-
-61 ; in, (cost) (JpA\ 61mak ; (a
ship) fjAJvtisutyJs kXraya -yaklash-
mak ; off, CX*K>- chekilmek ;
(a ship) ^J*1>-1 achelmak ; one's
ground, out, j1*JJUJ\j sabit-
kXdEm-61,(Js*J\k dayanmak;
sentry, (^A\J c^oy nubet-beklE-
mek ; still, (Jpyj^ durmak,
^oUj|j*Li-J kznuldAnmamak ; up,
<3 do^Aru-durmak ; for,
vikayE-et, Ic-^s^3-* tassahhub-
-et ; cXc^ isstEmek ; on end,
CJv*LGJ dikilmek ; to come to a
still, (Jpj) durmflk, ,J^J^\J^^A^^
pussulayz'-shashzrmak, ^^Jli kllraak.
Standard, s. jjlsa^ sXnjak, J^r- "alEm,
tj!liwa, ^jt* bayrak, ^Job bandara;
(of weight, &c.) j\s> "ayar, j\~x<<
mi"yar, ^j^< mizln,\J>
kArar ; (in
machinery) vb! ayak; (tree) ^*j)\
\s\ *&j& uzun-kyiituklu-A^AAJ ;
bearer, j^JkSl^j bayrakdar.
Standing, 5. L^vi-tf s^fat ; <LJ^ rutbE ;
jU^tt i*'tibar; (in time) ^JofkMem;
, a. ^jJjM ayakda, *5l5 ka'im ;
kXlkmzsh ; (permanent)
da'imi, j^djb paydar ; (water)
durghun, t&j rakid, ^^^1
IkmayAn.
Staple, s. (iron) 4_^^= kyupru ;
(mart) ^i*l^- charshz, ^UJJ klpAn ;
(of wool, &c.) u^jj b6y ; , a. cJj-J
biyuk, a^-ilj bAshhja; J-cl Xssl,
\j\ ana.
Star, . J^b yildiz, *s*? nejm, w-^o^
kEvkfib, ^lx-j sitarE ; (of knighthood)
^lU nishln; (person of eminence)
Starboard, . .IsX-: sXnjak, C^
t^j (J^^**5 gheminin^-sXnjak-tarafz.
Starch, 5. <tijllJ nishXssta (<&*C-J
nishesstE, a deposit ?) ; , v.a.
(J"<jj\<&~jllJ nishXssta-wurmak.
Stare, v.n. ^Jl^jbLLXo dik-bAkmak,
J^V^i pek-bXkmak ; J
tJMtigfi ghyMzunu-ch6k-^chmak.
Stark, at?. ^IJ bitun.
Starling, 5. ^J>- .sL-tf s^trjtk.
Start, 5. u^.->
.|rf-*
tf
skhrayish;
kopush, ^Uu^- ch^kzsh ;
meydAn ; , v.n. (jump) Jskhramak ; (in motion)
chzkmak ; (j*>(j* kopmak ; to get
the , cX*3jJ*^J^^ il6ri-deprEnmek
(or ^j^l^jlj davranmak) ; ^^;j^">
J gherida-brakmak ; , v.a.
->- ch^karmak ; (game)
lii kAldzrmak; (water) cX*^=^J
dukmek, <J^j\^^ b6shAtmak ; (the
anchor) <J^J^j! oynatmak, jj-Vi^
^^c,.)! dibdan-ayrmak.
Startle, v.a. ^Aj&jfr^^sP ta"ajjub-
-etdirmek, (J*^3^j+=>- hayrAn-kH-
mak ; ^jttejf korkutmak ; Xj^j*
^^^Jobj^ birdan-birE-uyandzrmak.
Starve, v.a. J^J^_! aj-brakmak,
^.<> oj-komak ; , v.n.
STATE [311] STEALTH
JJrf ajKkdan-Mmek;
jh'k-chekmek ;to death, v.a.
J^L^jJj &40rtljJ wlinje'ya-kAdar-flj-
-kdmak ;--
, v.w. tiXaijl^JM^-l
ajh'kdan- wlmek ; with cold,
(^jvJj^^JkJ^iytf so^ukdan-Mmek.
State, s. (condition) Jl>- hal; (govern-
ment) oIjJ devlet, L^-V^S*- hu-
kyumet; (pomp) L^lLLj sXltAnAt,
<uki tAntAna, &JoJ debde"bE, $i\
Alay; , v.a. d-^-JJ demek,
fciXJ^j* suweylEmek, U^J tAkrir-et,
l^lj beyan-et, 1^0 zikr-et ; l^-^w
ta"yin-et.
Statesman, f.j^Mk^S^tXi0 mudebbiri-
-umuri-jumhur.
Station, s.J JET, ^s^ mahall; \jj^^
menzil, L-WJ-* mevkzf; Jo- hdd,
^->b payE, A+JJ rutbE; , v.a.(J>*j*
komak, ^^s\j.j brakmak, l^^J
Stationary, a. L^^J!J sabit. [ta"yin-et.
Stationer, s.^.^.Xcli ky&ghidji.
Stationery, s.
Statue, s.jt.yzi tlssvir,
tXssviri-miijesssem.
Stature, s. u5y b6y, L^i^li klmet, Jj
kXdd, }[ bala.
Status quo, B.gp.fifSvAisstatu-ku6.
Statute, s. ^yU kaniin, Vdai nizlm.
Stave, 5.^g-j
iibikr^c^-y f?chz-takhtassi.
Stay, 5. (j^-j^ durush, yjJlj kXb'sh,
s^--v<lJ5\ iklmet; (prop) cJ^-:J dess-
tek, j\*b dayak, iA^U payendE ;
(moral) ^i; riikn ; J\ Kl,J^ ghywz;
-ghywz; (of a mast) Xjl!^uJ isstralya;
s. s. pi. te+*jkorseta ; , v.n.
(J**jj^ durmak, ^JK*S15 kllmak, (J^<j^>^
6turmak, cX*JoJ eylEnmek ; (a ship)
UjjySUrfpjt6rsa - alabanda - et ;
one's hunger, ^J^eJiiXtfb^'iJL? sAfrayz-
-bXssd/rmak.
Stead, 5. JjJ bedel; in stead, JJo
bedelEn, ^^. yErina.
Steadfast, a.jttjl& metanetli, /jJhjU
sabitkXdEm, j^V.V, P^ydar.
Steady, a. u>y kawi, JLs?* muhkEm,
j\jSkXrar, aju^j^^ bir-duziyE; jc*J>
J
^^^^; rekyakEt-
; (in character) ^^1emm, Ju^xo mu'
f
t6med, ^j^l usslu,
U/*J temiz ; , v.a. ^_^ ^ tutmak,
I
*.i^o^w*A)L.>j! 6ynamassmz-men''-et.
Steak, s. L^JuebJ^ kyM-bAssdt.
Steal, v.a. ^^l^ chXlmak, \\*&j+
sirkAt-et, <^V,/:^ o^Arulamak ; ,
v.n.l(J*j*J> khzrs?!zh'k-et, Ic^Jf^
sirkXt-et; (move quietly) *JJ^tfi
ussulla-har6kEt-et ; in,
ussulla-ghirmek; out,
! ussulla-ch?kmak ;
on, *js j ussulla-ghechmek ;
time steals on, Jj^^^^jiJ^^jlyawAsh-yawAsh-wAkit-ghechiyor ;
away, cX*-^-j sivishmek,^Dj-tf!
^JL4>-ijjw5ussulla-sawushmak.
Stealth (by), ad.jj= }j ghizli-ghizli,
^IjULs." kAchamakla, L^a^^s. "ala-
-khufy^tin.
STEAM [312] STERILITY
Steam, s.j* bu^Au, j^sT bukhar,
; engne
vapor-charkhz ; boat, ship,jtf
vapor, ^~~locomotive engine, ^tvapor -"arabassz ; , v.n.
l j^ charkh-ghemissi;
-,<CS charkh-ila-ghitmek ; , v.a.
inek;
-pishirmek.
Steed, s. eu! At, c_^J essb.
Steel, 5. LL)i>- chelik; (for striking
fire) ^UjU-jU kAv-chakma^Ae ; (of
a flint lock) ^L-i^li' karshzltk ; ,
v.n. CJ/*L*= C)i>- chelik-kessil-
mek; , v.a. id * ^-*-
-ghibi-SErt-et.
Steelyard, t,jUoJ klntar.
Steep, a. LlX><^ dik ; , v.w.
suda-yatmak ; , v.a.
suya-brakmak.
Steeple, s. ^> <di' iL-ii kilissE-kulEssi.
Steer, s. iiy-^i ghenj-bog^a, Jj
ghenj-wkyuz ; , v.a. +$& kul-
lAnmak ; CX^ ghywturmek ; ,
v.n. ^JlWy^^^cjJ dumEn-kullXnmak;
(as a ship) cXdit3^^jJ dumEn-
-din^rlEmek (dinEmek) ; (a course)
CJvKxf ghitmek.
Steersman, s. ^^aCUjJ dumEnji.
Stem, 5. cJj-S kyutuk, ^t3^ ghuwdfi ;
(of straw, &c.) L >U? sip ; (of a ship)
.^sdui^uJj ^L blsh-b6dosslamassz ;
, v.a. cX*^L_c-$n\3 karshi-ghitmek.
Stench, s. - k6ku, J
ra'iha'i-
-kerlhE.
Step, s. *J j! Idz'm,ifj!a>.
khltvE ; (of a
ladder) (J>c<U? blssamak, ^ ayak;
(of a door) C-LAl eshik, ^l^-\
assitan ; (of promotion) <LJ^ rutbfi,
der^JE ; (of a mast) C
-yir ; , v.n. j:*J\ jl>' ayak-Atmak;
b^y ayak - blssmak ; (walk)
yurumek ; , v.a. (a mast)
Jtjjt yErina-oturtmak ;
aside, cX^li^- ^)-chekilmek; back, cgheri
- ghitmek ; C-^l^jj gheri-
-ghMmek ; down, CJ^jl^^^-^enmek ; forward, jyjj
ile"ri-gliElmek ; in, *j=f\
-L icheri-ghElmek; out,
, CJ^l>- chabzk - yurumek ;
(Jpcij\+)iA\^)j+) biyuk-Adzm-Atlamak;
over, Jf^fel Itlamak; up,
^4Ji.o-c^lJ5^J yukarz-chzkmak ;
this way, ^jy?, &) bu-tarafa-
-buyurun^r ; , a.
son, <J-c\J.^
daughter, j**^ uwe^i-kez ;
father,\j\j^
mother, l)1|
Jo
Steppe, s.j+fk?r.
Sterile, a. (animal) j~~J kzssz'r; (land)
j^j^>- khayrsz'z, J^ chM; (plant)
J*J*a*r*mahsulsz'zz.
Sterility, 5. L^/- S khsirlik; ji/--^
STERLING [313] STINKING
khayrsz'zlzk ; J-JyOjjr*mahsul-
suzluk.
Sterh'ng, a.^Juftc*. hAkiki, ^^U- khaliss.
Stern, s.-^,3
kzch; , a. C^-j SErt,
yjys-d^-s SErt-khuylu,
hadid-mizajK ; post,
kzch-bodosslamassz*.
Stern-chaser, s.,
o Jb ^i kzch-topu.L^V J (V~
Stethoscope, s. ^-J <Uwd smE-bln.
Stew, . ^^ yahni; (of fruit) ^i-o^y
k6mpossta ; , v.a. cXe^lj pishir-
mek ; (J^jl^irsr; yahni - y^pmak ;
, v.n. cX*JLj pishmek; to be in a ,
(jA-ijy korkmak,^i^^jj* k6rkussu-
-61; s, 5. pi. AjU-jli kyar-khanE.
Steward, 5. |j^\^ ketkhuda (kyaya) ;
(ship's) ^sCVeJci- khidmetji (hiz-).
Stick, s. CJ>iJJ deynek, "i*+>- chibuk,
wit Xssa, ; , v.a. t_jj*jl-tf -;ls^
bzchXk-sXplayup-Mdurmek ;
-j>yLU jlsr bechlk - SA-
playup-yaralamak ; , v.n
yapzshmak, J^J^L tutmak ;
y^pzshzp - kXlmak :
chekinmek, ^
gheri-durmak ; by, ^lin, v.a. /^KSy^
sAplamak; , v.n.
sXplanmak ; out, c^llJL?
I dzshan-og^ramak.
Sticky, a. ^Uljb yttpishkln.
Stiff, a.j^\ ^Ailmaz, ^j kAtz, CU^oSErt ; ^ft&^j?* szrzk-ghibi, ,f^\J^>
tash-ghibi; ^L^^ kllkmish ; (in
manner) C^^-y^ so^Auk.
at,
*jy*}j
^J^ aynl-
s6kmak ;
Stiffen, v.n. ^}.*JL.*=?u p^kishmek,
J^JiL^ kXtzlashmak; J^Jli' kllk-
mak; CJv^^s^ tXsh-kcssilmek.
Stiffness, 5.
Stifle, v.a. J^^y.
Stigma, 5. <^1 lekE.
Stigmatize, v.a. lvn ***3 ta"yib-et,
I
^.-^ tXkbih-et, 1^.JcJ
kXdh-et.
Stile, 5. ^JJ^^^J parmak-kApz.
Still, a. L^s^Ls sakit ; ^L* sakin ;
ytfy) dur^Aun,J*iljupj,.,..M ..i s^sssiz-
-sldassiz ;L^ " <=
~~J-S>'
e^-^lj rahat, ijJJ tek ; , 5.
inbik; , ac?. <fcJ yine (ghens) ;jJU-
hala, ^j2IW hala-ym^ (ghenE) ; ,
v.a. i .-<^~>
"tesskm-et ; ^cj^o^a
sussdurmak. [CjJ^-i^harekEtsizlik.
Stillness, 5. dXJj * >' sesssizlik ;
Stimulate, v.a. l^Jj^U teshvlk-et.
Sting, s. &<f\ ighnv, ^^J^ diksn, jUv.
khar; (pain) ^=^1 Xjz, j_>j veja";
, v.a. (J.+*ta s6kmak ; (Jj**z>=*-\
AJz'tmak ; , v.n.(j**>-\ AJz'mak.
Stinginess, s. ^j&x^b tXma"kyarlik.
Stingy, a. jj--^. khassiss,
tAma"kyar, -^*J>- jimri,
(chinghEni) .
Stink, s. f Li fsna-koku, ^^ ta^af-
fun, &Q**aC\j ra'iha'i-kermE ; ,
v.n.(J-+S}*
Ls fEna-kokmak ; , v.a.
i fEna-kokutmak ; out,
kAchzrmak ; aloud, <j
pek-fEna-k6kmak.
Stinking, fl.j^ Li fima-kokar.
STINT [314] STOP
Stint, v.a. \
.^--j*J'^>- hadd-ta"ym-et,
U*2>-hAssr-et; without ,j**2s*-SJbila-
Stipend, 5. ^U^o ma"ash. [-hASsrin.
Stipulate, v.a. sk^*JL*> meshrut-
-kslmak, WjU* mukAvelE-et,
kXvl-et ; , v.n.
shart-shiirut-bA^Alamak.
Stipulation, s.\SjL shart; Jy
dSjliU mukAvelE.
Stir, s. ^Jt^j^Ss ghywruldu, c.
pAtz'rdz ; />t^-J telash ; , v.n.
hare"kEt-et ; , v.a.
Stirrup, s. ^^Jjjl uzsnghi, <>Q;
rikyab ; leather, ,<~>^ t/^}^
uzEnghi-kayzshz.
Stitch, v.a. cJvixO dikmek.
Stock, s. (wood) CJ^ii kyutuk, ^^^6dun ; (flower) i~5y*J* shebbuy ;
(for grafting) Li 1 ana ; (of an
anchor), ^*>- chipo ; (in trade)
4U** SErmayE, <U:uaj biza"a ;
(funds) >-^-o sehim ; jl^>lTrad ;
te\j>-
khAzinE (hlzna) ; (for the
neck) Tjjfy &}J.jt b6yun -"btyhi ;
(race) *~Syo s6y, id Lo silsilE ;
(store) ^fry* mevjud; ^-,.&-J
zakhirE; ^ft^ljJ'JpUaa^i ihtiyat-
-tedaruku; (of a gun) J^tXJ^JJ
kundAk; , v.a. cXc^j u5*^^/V
lewazzmatmz - VErmek, JpjjUjpJ d6-
natmak ; out, v.n. ^J^jJJlj dXllan-
mak; stocks, s.pl. -Jj/*^ t6mruk ;
(for ships) v| .
Stockade, s. ^y^ sharanp6 ; , v.a.
CX<^^ ^-j|^-i> sharanpd-chevirmek.
Stockbroker, 5. u>jL~
hssa-ve-sehim-simsari.
Stockholder, 5. .ct*15'"^
hissa-ve-sehim-sahibi.
Stocking, s.i~J>\j^> ch6rap.
Stoker, 5..g*fSe~
)\ C#y^)j vaporin-
-Iteshjissi.
Stomach, s. ^15 karn, irJjc< mi"dE,
-i> shikem ; , v.a. (J-+Jj}t yutmak,
kXbul-et, \^ACS? tahammul-et.
Stomach-ache, s.(
gSsrU> sXnji.
Stone, 5. ^ilt tlsh ; ^sr^ hljar, CJo,
senk ; (testicle) jl^bll?tXshak, <^U-
khaya ; (of fruit) ijJ^x^ chekirdek ;
, v.a.(jpekJiXb tXshlamak, \f^T^
rejm-et ; (fruit) ^-J^J-ifc)^SW^
^J^UL^- chekirdekl^rini- chekarmak :
, horse, cJ\A.t,jkj\ ayghzr.
Stoning, 5. ^-j rejm;
^-^la-^- chekirdekl6rinin^-
kanlmassz*. [tXsh-ghibi
Stony, a. ^ji-ilttXshlzk ;
Stool, s. ^^,xs\ isskEmni
(of the bowels) J-4^ "AmEl ; to go
to , \^*& "XmEl-et,
^4JL=>- dhhan-chzkmak.
Stoop, s. ^W eghilish,
burluk ; , v.n. cJv*l! e^Ailmek ;
^Ij^jli' klnbur-61; (morally)
tenezzul-et.
Stop, s. (J^j*^ durush, -^J^^kXh'sh ;
jjjL^ kessilish, ^>* men"; (in
reading) uj J^J}1 durAk-yEri ;
STOPPAGE [315] STRAIT
, v.n. durmak,
kAlmak, LlX^ljJ eylEnmek ; ,
v.a. (J^^jj^ durdurmak, L ^<^u!l
Al/komak;
\ \z+*e zAbt-et,
tutmak ; J^Ujk tzkamak ;
men"et,
kessmek; j' OU> mani- 61.
Stoppage, s. jU mani"; *_lxo men";
*Ju-j suddE, ^IftjUJ? tzklnzklzk.
Stopper, s.^'^y tzkAJ, <b!
Store, s. (of provisions) ^=^3 zlkhirE;
(of necessaries)
J tedarukyat,
mevjud,
ihtiyAt ;
(magazine) i u-J \ anbar ; (shop)
,jL^== J dukkyan ; , v.a.
J Iewazzmltla-d61-
durmak; up, away, v.a.^saklamak, I kft^>- hzfz-et, \
j\*J\j dEr-
cnbar-et; to set by, C.
SEvmek, tj+iP jz "Xziz-tutmak ;
s, s.pl. Cuj lewaz/niAt, L
muhimmAt.
Storehouse, s. ^s*' makhzEn.
Storekeeper, 5.^j*~*\ j(+j\
anbar-emmi.
Storeroom, 5. jLj! anbar,
makhzEn; (closet) j\-+.Z=: kzlar
Stork, 5. tlUJJ %Alek. [(kilEr).
Storm, 5.tiyzj*
fzrtma, 2^>yb6ra ;
(assault) (?.}) yuruyush,
hujum; , u.a. !
(j^!.3J}. yuruyush-
-et, '^^s~ hujum-et ; , v.n.
dArzlmak, ^J^j^t ba^Az'rmak ; to
take by , ^j^J 1 ^.-Ijjj^ yuruyushla-
Stormy, a. J^4?y fzrtmali. [-Xlmak.
Story, s. (tale), ja^c mXssAl, ^
3 fekrA,
(falsehood) (jL>
kizb, cjjJ durugh ; (of a house)
4i?lS kit. [yaUnji.
Storyteller, s. -\* meddah; ^f^^Stout, a. -.Jl* kAlt'n ; ^ metm, oyi
kawi ; ,-s^J dinj ; j^ ^>- jessur; , s
j\ i^- siyah-arpa-suyu.
Stove, s.teyc>
sobfl. L(J*^ llmak.
Stow, v.a. ifctJto*) isstif-et ; (to hold)
Straddle, v.a. H*! AbAnmak.
Straggle, v.. ^^LdlL or^jU>L
[dan-ayrilan-AdAm.
^Jl 6rdu-
ghitmek.
Straggler, s. /
Straight, v.w. >
musstakfrn ; J^ J diiz ; , arf.
l 61-sa"at, i^AJ dsr-
Straighten, v.a. ^cJict do^rultmak.
Straightforward, a. ^&Sy9 dogr^ru. [luk.
Straightforwardness, s.^Jjc.^9 do^rAru-
Straightness, 5. (jbjb dogr^ruluk.
Straightways, ad. u-
dem.
61-sa"at,
dEr-"akab,
heman-
Strain, s.jjj z6r; cJl-i^ ghErghilik ;
, v.a. z6rlamak ;
ghErmek ; (with a strainer) CJ^-:suzmek ; , v.n. CJ^J^ gherilmek ;
(^*~^ kendini - zorlamak ;
suzulmek.
Strait, 5. J^j b6$rAAZ, ^^^ khalij ;
, a.j\4 dar, ^^J zik, c^J tenk;
Strainer, s. j^3 suzghech.
STRAITEN [316] STRETCH
s, s.jp/. ji^J "bbgfiAZ, M**- khwlij ;
L^JcJLtf sSkmdz, d^*^ zaruret.
Straiten, v.a. ^J^\j\J darAltmak ;
LtX^-$>jfc>&<&>Li muzayakaya-
-dushurmek. [^S-J^J darAlmish.
Straitened, a. *J<UbLi< muzayakada,
Strait-laced, a. ^^ C-^ pek-s6fu.
Strand, 5. ^k-^J V. yAli-kisnari, J^Lo
sahil, ^Jf key/; , v.a.texjs
kXraya - bghrAtmak,
6turtmak ; l^A^sz-fc&jS
kAraya-chekmek ; , v.n. fa^i
Strange, a.c--o^c
"ajib (pi. ^.^jls^ "Xja'ib) ; ^f*?\+ft
y^blnjz ; ! int. c^ols? "Aja'ib !
Strangeness, s. jiJLs^ "Aja'iblik,
CJJJj yenyilik.
Stranger, s. ^c^L* yablnje ; (foreigner)
^^T\ ejndbi.
Strangle, s. JU^ btyAmak.
Strangury, 5. ^;jj ClX>Juj sidik-zoru.
Strap, s. ^[s kayzsh; (of plaster)
LT^^^V-UJJ^ uzun-yakz-par-
chassz ; up, v.a. ^J Xljljf
CJxi^rj>- kay/shlarznz- chekmek
;
J^jJcljl'^^^-^b^b yakz-par-
chalarznz-y pzshdz'rmok.
Stratagem, s. <Ju=>- hzlE, teJeL khud"a,
Stratum, s. C^U* kXt,
strata, s. pi. c^lS-
Straw, 5. (whole) t-^U sAp ; (ground)
^U-tf samAn.
Strawberry, s. (jXl>* chileyk.
Stray, a. ^ Jo-? sahibsiz-ghezEn ;
^ji>jJ dushmE ; , v.w.(J^j*\
ayrzlmak ; CJ-<j
-*-~> ghezmek,
*J$o d61flshmak.
Streak, s. cfJ->- chizi ; jAe dXmar.
Stream, 5. L^U- chay, (J^\ zrmdk,
^J derE, yc su, ^3 nehr ;
Xktndt; , v.n.(j**2\ Xkmak,
(JiA!\ch6k-Xkmak.
Streamlet, s. ^\s>- cbay.
Street, s. J^y^ s6k^k,
J^L t^rzk; door, ^j-^J^j^
sokAk-kApz'ssi.
Street-walker, . ^~jj orosspo.
Strength, s. jj z6r, uS-y kuvvet;
L^-Olx< metanet, *l^rsX-j^ isstihkyam ;
l shiddkt ; ClXLJ" kesskinlik.
zuklk,
Strengthen, v.a. CX^j Cl?y kuvvet-
-VErmek ; cX;XlL^3 kavilEsh-
dirmek, CX^j L^J\^< metanet-
-VErmek, lcuJyu tlkvi^et - et ;
tXkviyyet-vErmek ;
isstihkyam-vErmek.
Stress, 5. z6r; of weather,
Iftighi ; to lay upon,
CXr>j cu^iJbl lakirdtda - ehem-
miyyet-VErmek.
Stretch, 5.(J^f gherzsh, ^/.^=
gherilish; , v.a. ^oj* ghErmek;
(J.+J& kAssmak; , v.n. c3vJ;^=
gherilmek; (jd})\uzamak ; (in re-
lating) ]<u!Lw mubaligha-et ; on the
, J!J gherghi, jL>^ gherili,
lj} kXsstlt ; the utmost of
STRETCHER [317] STRIPE
imagination, J.-^>AL?>- hawsala'i-
-trtkhayyul ; out, v.a.(J*J\}j\
uzAtmak ; , forward, v.n.
<_4^j|jyuzlnmak.
Stretcher, s.xj\
Strew, v.a. ^*r>-U> sXchmak, C.
dwkmek, (j*^ yaymak,
sermek. [mubtEla.
Stricken, a. \J^j)\ wurulmish ;ib-w*
Strict, a. ^--0 szkz ; ^i-5J dlkzk ;
(J3JM mudXkkzk ; <Ol&J!,X mudAk-
Strictly, ac?. ,S-*tf szkz. [kzkanE.
Strictness, s. , dJL-o s^kiltk ;
Stricture, 5. (moral) j>~ jerh, y*\&} 'tzriz, J-^as fAssl ; (physical)
sudds.
Stride, s. v j! Xdtm ; jL! ayak ;
j^^Jj^Ll ilErile'yish ; > over,
v.n. cXi^^tXi^j.! usstundn-
-ghechmek, ctXJs?c.-v^l Atlayup-
-ghechmek.
Strife, 5. jUj niflk ; cly niza",
<UwlX^- ch^kishma, U^c. (kawgha).
Strike, v.a.<J~<j^ wurmak, 1< y
darb-et; ^^U- chAlmak; (lower)
^ <^>U mayna-et, CX;J^ endirmek ;
(appear) cXJi ghMmek, LLX*jj *^=3
ghywrunmek; a bargain, ^^jl>
pazarh*k-et ; against a rock,
^^4Jl2- 4jLJf kayaya-chtmak ;
blind, \j kywr-et, \jfij gbyw-
zunu-kywr-et ; down, 4_*^^*r>.
yEra-yzkmak; fire, ^^jU.-,^^!
Xtesh - chakmak, , 'i\s>- .Ijj kaw-
mek ;
mek,
; off, LLU-,= kess-
i^-jl issmini-chiz-
terkzn-et ; out,
issmini - chizmek,
terkzn-et ; ^<;^ 1^ chzkar-
mak, LLX^|^-ijt3dushurmek ; v.n.
^J^cLlb tl^r^J^j yuzm^^E - bXsh-
lamak ; ^4J'l&x^c mushta-Xtmak ;
root, ^*]U?cJ^J kywk-sXlmak,
tutmak ; (a plant) ^jJ^ul^j dlldan-yetishdirmek,
l^ ^^iXflj kalEmdan-y^tish-
dirmek, cX<^<Xl^ C-^^uJ dikup-
-yetishdirmek ; terror into,
Ic^vLJbJ ilkayi-dEhshEt-et,
terhlb-et; the hour, , v.n.
{jpiJW chAlmak; up, ^J^Lilj
bXshlamak.
Striking, a. ^.^..js^ "AjTb, c^-> -i
gharib ; it is a likeness, i^oCJj
pek-ben^zEr.
String, 5.L-^J ip, ^js?
3
sijim, Jj tel ;
(of camels, &c.) jllaJ kAtar ; (of
beads, &c.) u^jJ dizi, ^ szra; ,
v.a. cXc^J dizraek; LiX^j*? ghe-
chirmek; (an instrument) L5^>^-'
^^ijUjJ tell^rini-donatmak. [ekked.
Stringent, . ^jA^ szki ; J^i*^ mu"-
Strip, s. A^U^J^Jj! uzun-ensiz-
-parcha; , u.a. JUJ^s soyraak;
JU^-i achmak; , v.n. J^tjas6yunmak ; J^lj^? soyulmak.
Stripe, 5. J^>- chibuk, J^j parmak,
J^ y^> *jzih
; OcjJ deynek,
tf darb, <UJ darba.
STRIPED [318] STUPENDOUSLY
Striped, a.J^> Jjj y61-y&l ;
/*> parmak-parmak.
Stripling-, s. ^^ y nev-juwan.
Strive, v.n. ^irf-SJW chXh'shmak, \^~>
sa''y-et ; with, JU*&t/^ o^rash-
mak, cJ/*.l>- chekishmek, JK*-&^->
yarashmak.
Stroke, 5. (of a pen) -^>- chizi ; (of
an oar) ^^^ chekilish ; (of a
sword) te0 darba ; thunder , ^yUdirtm, sa"ika ; , v.a.
okhshamak.w .x
Stroll, v.n. cA- ghezmek; , s.
<u ghezniE.
Stroller, s.jJo jt>dEr-bE-dEr.
Strong, a.jlj^j
zorlu, jf kuvvetli ;
L^JJ kawi, ,.^ metin, ^UiJuL daya-
sert, ^^ kesskin, ^JjJliJj^d6ku-
Stronghold, 5. fc&l kalfi. [nAklz.
Strop, 5. ,c^>^ */*-5j^ usstura-kayishi.
Structure, s. Uj bina, ^,U^ bunyan,
jl.iJ bunyad ; \^JZj* tertib ; J^U&
heykM.
Struggle,
Vc.c. (kawgha) ; , v.w. ^J^&l J
chfekishmek ;
chabAlamak ; for life,
Ll)-.4wl>- JAn-chekishmek.
Strumpet, s. <C-5-U fahisha,
(6rosspo).
Strychnia, Strychnine, s. y. kargha-buken-khulassassi.
Stubborn, a. (<& "inadjf,
mu'^nnid, J./^^) mutemerrid,**
ASSZ.
Stubbornness, 5. J\i "inad.
Stucco, 5. ^ysM Xlcht; y^- mErmEr.
Student, s. u^J^l^c.-^ mektEb-
-sha^irdt; (of law and divinity)
te-y* sukhtE (s6fta),
talibu-1-"ilm (pi < E, Ut
Studio, 5. <OULj\ kyar-khanE.
Studious, a.
chXh'sh-Studiousness, .
klnlik.
Study, 5. (mental) Aallkc mutala"a ;
(object of ) (j-j*^dsrss ; (closet)
*kj! 6da; (exercise) *Jju ta"lim ;
, v.a. ^^UJlLx! mutala"a-et ;
J^iiW chllishmak; JUjijIoku-
mak ;1^-1*5 ta"lim-et.
Stuff, 5. (jiUS kumlsh ; (woollen)
(-Jye s6f ; (rubbish) <U^U* SAchma;
bread ,Xj+2*
<3 zakhirE ; household
, L-M eshya; , v.a.
d^ldurmak ; ^^Jp tzkamak.
Stumble, v.n. (horse) ^<v** klpAn-
mak ; (man) (jH4J^J*-.^fiU aya^Amz-
charpmak.
Stump, 5. cJj^ kyutuk, cJ/ kyzik.
Stun, v.a. ^>i,j sersEm-et.
Stupefaction, s. C3i/i*^ sersEmlik.
Stupefied, a.***^~>
sersEm.
Stupefy, v.a. \
p*3;**
sersEm-et.
Stupendous, a. +& "Xzz'm.
Stupendously, aa1
. cJj pek.
STUPID [319] SUBLIME
Stupid, a. ,JA&*\ ahmflk,y-JjU "Aklsz'z,
CiXll eshek, ^J&U shdshkin.
Stupidity, 5. L^JJl*^ hamakAt, ^jiftfi
"Aklszzlzk, cjKfcl fesheldik, jL-Lfcli
shashkznlzk.
Stupidly, ad. aWjdjJ&s "Xklsizltk-ila.
Stupidness, 5.J$j*J&0
"Aklsizltk.
Stupor, 5. cJi^-J blhushluk. [vetli.
Sturdy, a. )^^s dayanzr ; ^Jjy kuv-
Sturgeon, s. ^ilb^j^-* m6rzna-bA%Az.
Stutter, v.n. LLUL^-j^-J pepfyfa-
-suweylEmek.
Sty, 5. u^.^t ddn^uz-Akhzri
(d6muz) ; (on the eyelid) J^&jl
arpajzTs.
Style, s. (manner) \jotarz, J^J y61,
JONJ wejh, '^-'j^surst ; (title) ^ -ji!
l^kab (l^Aab, />/. c-^Ull elklb),
^l^c "unwAn ; (splendour) L^^lal-j
slltAnAt; (of writing) ji\ A^^z, ^Ulissan, ^jj revish ; , v.a. llJujJ
demek, CX*^^-:->^ elkAb-VErmek,
J^y^UJl elkAb-k^mak ; old -,
j^ojjrumi ; new , ^^5^1 ala-
frangha.
Subacid, a. ^ysrU maykh6sh.
Subaltern, 5. /*)^< mulazzm ; , a.
,.^jLe ma-dun, ^^i^AJ^J\^ ma-
-dunda-olAn.
Subdivision, 5. /*?? takszm ; cX*-*~Ju
^*-*Ju taksiming-taksTmi.
Subdue, v.a. \j^s^ tesskhzr-et, \*\j
rAm-et, LL)-;yi^=^2Jtll?lita"ata-
-ghetirmek.
Subject, a. (in point of authority) _jlj
muhavvel,
-l f" M t {"
4-N V.4-*
-hukyumetda-olAn, ^\ yj&ia&j*\
emir - tahtznda -6Un ; (physically or
morally) Lx~ mubte'la,
bX"zan-ghmftar, jl>
-duchar ; (under)
jfuW Sag? tahtznda ;
tahtznda-6]arak ; (under condition of)
ALLj-$shartila ; , 5. (politically)
L^y^JiU-J teba"adan-biri ; (of dis-
cussion) JjU? maddfi,
mebhussun-"anh, (of a recital)
<LJ mahkiyun-fih ; , v.a. (in point
of authority) L?.^~->
tesskhzr-et, \+\j
rAm-et; CJ^^JUicsT tahtzna-ghe-
tirmek ; ^jsc^stezcs^ tahtzna-komak,
l^jWiilaKr1 tahtzna-ihalE-et ; l^W-t
ihalE-et; ^%-jlj tabz'"-et ; (physically
or morally) ^U~j<J duchar-et, ^j'^^
ghiriftar-et, \.~~< mubtela-et ; ^j^-ly
k6shmak.
Subjection, 5. v
Subjoin, v.a.
"ilavE-et.
Subjoined, a.
Subjugate, v.a.
[ita"at.
teba"iyyet, L^^H?1
tezyil-et ; 1
2^1c
[harrEr.
zeylda-mu-
tesskhir -et,
ita"ata - ghetirmek,
emrina-munkAd-et.
Sublimate (corrosive), $. cj'*^***5
,^Ak-
-sulemEn.
Sublime, a. ^JU "all, ^^ sami, j-^j
refl"; , V.TZ. (J***^ uchmak, L)^t^
su"ud-et; , v.a. J^^y uchur-
mak, LLLif-t^ su"ud-etdirmek.
SUBLIMENESS [ 320 ] SUBVERSION
Sublimeness, Sublimity, s.jlc "uliivv.
Sublunar, Sublunary, a.t-**j\
arzi.
Submarine, s. ^\j * <
^-*?},1
j*1 dengdz-
-dibinda-vwaki". [dAldermak.
Submerge, v.a. ^-c^jJlb faye suyE-
Submersion, s. ^jJiJuSt dAlmaklzk ;
jJjUSjjJlk dXldirilmaklik.
Submission, s. c^.,e\U ita"at, jU&jl
inkz'yAd ; j*f~* tesskbzr ; (presenta-
tion) iJzjZ "arz, *JJJu tAkdim.
Submissive, a. .^o mutt**, e\
Submissively, arf. *W f-^V tewazu"-
Submissiveness, s.^**ly tewazu".
Submit, v.a.^j^/^c "arz-et, ^^jJLJ
tAkdim-et; , v.n. lij^cltl ita"at-
-et; cX*i^<t^H?^ ita"ata-ghElmek,
CX*-*= JL^clL! lta"ato - ghirmek,
jlj'Jii^ munkld-61, j^ +\j
rAm-61 ;
j^-^-L-J t^sslim-61 ; $i**\)razf-61.
Subordinate, a. jt ma-dun, ^JjjU
ma-dunda, ufr^*
Subordination, 5. L^\L>\ ita"at.
Subscribe, v.a. ^^JUlol imzalamak ;
<J*<jV. yazmak,^y k6mak ; (money)
Subscriber, 5.u^i^*x>
musht^rT.
Subscription, 5. Li<^ imza ; ^>u parE.
Subsequent, a.XjLa sbngra,
sbngradan.
Subside, v.n. CJ <* enmek; LL
chekilmek ; J'-4aJ\j
\
CJ^^lLA^ kbafiflEshmek.
Subsidize, v.a. \ ti\f\ te*-Jje?\ AkchaJE-
-i"anE-et.
Subsidy, s. <Ls?! <GU! i"anE-Akcha.
Subsist, v.w.j! ^^y mevjud-61, ^..^
kya'in-61, ^^j\j var-61; C^X*.^s? ghe-
cbinmek, l^iiu ta"ayyush-et, t_Jla^
ij k^fafz - nefss - et ; , v.a.
besslEmek.
Subsistence, Subsistency, s. ^j^j vwar-
Izk, ^CuS? gechinma.
Substance, s. * ^ jissm; jLo mil,
\*~)j\j variyyet.
Substantial, a. +^s? mubkEm ; ^3jj*t4 karn-d6yurur ; ^LjL:l
essassK ;
Substantive, s. *~*\ issm ; common ,
*Le "alEm, /%lc *i\ issmz -"xmrn ;
proper , ^U-^jl issmi-khlsss.
Substitute, s. J JJ bedel ; c-^jl) na'ib,
J^ vekil, /lJU^jlJJ ka'immakAm ;
, v.a. ^<^ *** yerin-komak,
\J^l ibdal-et. [mukAbilinda-61.
Subtend, v.a. j'yj vetEr-61, ^UjJjljU
Subterfuge, s. 43 1$ bahanE, jjux "^zr.
Subterranean, Subterraneous, a. Jj
^.^ojzir-zemln.
Subtle, a. jjUxJb C3j pek-sbeytln.
Subtract, v.a.t^|^l ikhraj-et, J^iu>-
chzkarmak ; I -.L tarh-et, 1 J
Subtraction, 5.^y tarh, J^J tenzil.
Suburb, s. i^ varush, rj" bawalT,
Subvention, 5.
Subversion, 5. L^v-^1
Cl)lC*cjJ nessnEyi-Xlt-usst-etmeklik
SUBVERSIVE [321] SUDDEN
Xlt-
Alt-usst-et,
j6 dighEr-
Subversive, a.
-usst-edEr.
Subvert, v.a. lu^-
!<J^p- kharab-et,
-ghyun-et.
Succeed, v.n. (a person) c
mek, LlX^ssrJ ,<llj1 ishini-beJErmek,
^ na'ili - meram -61, j\J&*
- 61, )\(j*ymuwffak-61 ;
CXi^==t-Sjijlff
-,J*A ishi -dog'Aru-
ghitmek, (j*t)\ ^f^ ishi - uymak ;
(an experiment) <J-*^ 61mak ;
uymak ; (JAJU&~ chzkmak ;
lyi-ghitmek ; (follow) ^^j 61mak,
^^iju^- chzkmak, ^^ zuhur-et;
(to the throne) \(j~<p>- juluss-et,
!
L>^*JJ ^^^^- J^i^o messnfedi - hti-
kyumeta-ku"ud-et ; , v.a. (follow
another) ! t_-^jLO' t:"akub - et,
^(^s\9C^c mut"akfb-61 ; (in power)
ycJU khaief-61.
Success, ff. Jib zXfsr, c^-JLs^j muwaffa-
kzyyet, A^XJJ^*A>- hussulu-meram ;
<uLi ghlel)E, Cl^aJ nussret.
Successful, a. ^yo niuwafzk. [-ila.
Successfully, ad. t\j\<*^&Syc
muwafakXt-
Succession, s. ^? sera, .J^ tewali,
JllJ tetall, JJ--J tfesselsul,
silsilfi, v- jUj t"akub,
takhaluf; (to the throne)
juluss ; ^.^i^-L^oy nubeti-juluss ;
nubeti-slltAnlt; in
szra-ila, c^^^? szra-vari
(vardz); JU1 Jx "ale-'t-tfewall ;
^
<LJt^ mut^waliyyetEn, l-JU^o mu-
ta"akzbon, bir-
Successive, a.Xjao
4j\ ardi -
c^JJUs..* muta"akzb, . ^&*^^ -^
wali, JlsSwomut^talT.
Successor, 5. c-fli^ khalef.
Succinct, a. <X*as kzssa, j^&s? mukh-
tAssar, J-KST* mujmel, JU^j-1 ijmali.
Succinctly, ao*. <La3 kzssa.
Succinctness, s. ^^s kzssalik.
Succour, 5. >^V. yardim, jl<X^ imdad,
jj^. "avn, ^2J nassr ; , v.a.
\A4^l> yardzm-et ; &*j^Jj* kurtar-
mak.
Succulent, a. ^yc sulu, ^^AJ^ Abdar.
Succumb, v.n. CiXrfJ-J yenilmek.
Such, a. jUi^} missillu, ^*S ghibi ; <Ujy
b^ylE, ^V^j shzlfylE,<UJ
ji ^yls ; a
one, ,0^5 filAn, AJi^jlJ filAn-XdAm ;
and , (j^J filAn, ^Ij^jls filAn-
-filAn.
Suck, s.d?y-j
ory*s sut; , v.a.
Cl3^<^<^emzEmek ;
to give ,
-VErmek, cJ-^>j <U^ meniE-vErmek.
Sucker, s. ^yu blkraj.
Suckle, v.a. cX^jC^-o sut-vErmek,
CJ^j^tU.^ memE-vErmek, CJ-/*L-J
b^sslEmek, L^<*jjt>\emzirmek.
Sudden, a. j^^ll )g^)JJ b^dihiyyu-'z-
-zuhur, ,y-Ls^ fuja'i, ^31^=1j na-
ghehani ; ly, ao7
. ^J^J^ birdan-
-birE, J-ji Xnszz, ^J ^ Ansizin,
JJ^L-j| Xp-Xns/z, lL~s? fuj'^tED,
bi-'l-bedahE.
z
SUE [ 322 ] SUMMARY
Sue, v.a. OvfX>- &4U&&* mehke'mEya-
chekmek ; , v.n. \ c^il? taleb-et.
Suet, s. L^V. ?T^ ich-ya^Ai.
Suffer, v.n. CX ~**>* c^vgj zahmet-
-chekmek, C^X^^t-^tXiJi.*^ szkzndz-
-chekmek, LlJvK^a^- (ji^JLl- me-V
shakklt-chekmek ; ^iJj^J^JJ kAtl-
-olunmak ; , v.a. C^X/K^^c*- chek-
mek, \(J^2s? tahammul-et, *\ J^rsX
mutahammil - 61, j\ >^j razz - 61,
UiA^L-,,0 mussa"ada-et, Vj^^ tejviz-
-et, (j* kdniAk, (J^*"5^ brakmak.
Sufferer, 5. <X..JjJ dsrdmend.
Suffering, 5. Ut*0>l eziyyet.
Suffice, v.n. C^4<M^ yetishmek,
elvErmek, j^,y^ kyafi-61,
iktifa-et.
Sufficient, a. ?^V, yetishir, LL)>5^^2J
yetishe"jek, j J Ji elvErir, Cl35>-^t:
' Jl
elve're'jek, ^_ylj kyafi, jJlj wafi.
Suffocate, v.a. <J-+-cV b6^Amak; ,
v.n.
Suffocating, a. j\&) XdAnii-bo-
Suffocation, s. ^^jSuffrage, s. L\J re'y.
Sugar, s. j&i sheker, jL* siikkEr, JoJ
kand; candy, L^^i^jL) nebat-
-shek^ri (nubet) ; loaf , u^Ci, A
kEllE-shek^ri ; moist , ^-is/*l>-
khlm - sheksr ; , v.a. ^f jL&shekEr-komak ; , v.n. jtjJl&lf C&
Suggest, v.a. C
, I Jjifi "Akl-et.
Suggestion, 5. j Ima ;
'akla-k6maklik.
Suicide, 5. CJIC*;^ \
kendi - kendini - Mdurmeklik ; uJ?J^
Ul^^J'u/^*^ kendi-kendini-uldurEn.
Suit, s. (of clothes) d>\3 kXt ; (request)
l>-^ rija ; (cause) c^cJ da'^wa ; ,
v.w. ^jk^^l uymak, (J^j^ olmak ;
, v.a.(JK*l)?i^i
ishini-bulmak ;
(JM^^I uydurmak.
Suitable, a. L.^v-jliA} miinassib, ^JjJl
layik. [J-i>U "ishik.
Suitor, 5. c-Jlt talib, ^^\ isstekli ;
Sulk, v.n.(j.+^scy>
somutmak.
Sulky, a.^JL^^>^> kyussmish.
Sully, v.a. cXid^ kirlBtmek.
Sulphur, 5. (^L2j> kyukyurt, U-^^-S
kibrlt. [j^*^~ khunkyar.
Sultan, 5. ^llaLi sultln, ilA J\J padishah,
Sultana, s. (sultan's concubine) 3$
kldt'n ; (sultan's daughter) ^sultln
; (sultan's mother) ^walidE-sultAn.
Sultry, a.^Irs^-j syXk, j\&~ harr.
Sum, 5. (total) j^jxj yekyun,
mejmu", ^-^ t6p, %-*>- Jem";
(question) JV^-J su'al ; , up,
(J^^y t6plamak, ^%-4>^- jem"-et,
!(j^C> yekyun-et; !<U?^>- khulassa-<#
-et, \j=>tiy\*y^\ ijmalan- zikr-et ;
^jk<Sj^A^)L> khulassa-t6plamak.
Summary, 5. 4*&& khulassa, J^*f-i
ijmal, ^ILi^-^J zikri-ijmalT ; , a.
JU^-I ijmalT, j*&&* mukhtAssar ;
d)jl>- chabzk ; rily,
SUMMER [ 323 ] SUPPLICATE
char-chabzk, clX^cuW chab/jek or
(Ji^\As>~ chabzjak.
Summer, s. Ju yaz, t_2**0 sayf, ^b,
tabisstan, to gherma.
Summer-house, s. cA-i^ ky&shk.
Summit, s. <0t> (tepE), (j~\j re'ss,
zirvE, ^.xlj kyunghyurE.
Summon, v.a. iCUVeJ da"vet-et,
jelb-et, IjLs:^! ihzar-et.
Sumptuous, a. c-aK< mukellef,
A^rAz'r, ijnbso mut^ntn.
Sumptuousness, 5. c-fiKj tekelluf.
Sun, 5. (4J ghyunesh, ^i sb^mss, <--;l^| afitAb; beam,
~* shu"a".
LJjZ ghyunfeshda-Sunburnt, a.
ynmisb.
Sunday, s. jjjb pazar,
pazar-ghyiinu, J^lx*J
iUxiJj y^kshenbih.
Sunder, v.a.(J^J^ ayrmak ; in ,
*J^J du-nim, ^->-j^ ,j$y iki-parcha.
Sun-dial, 5.l
ifiU \J& ghyunesh-
Sun-dried, a.
neshda-kurudulmush.
Sundry, a. t-fil^ir* mukbtelif;
-sa"ati; AlbgMJ bessita. [bAtmassi.
Sundown, 5. r-lJ\J ^-^ gbyimesh-
ghyu-
**lkj
bir - takzm ; <&lJ ^UilJ bAshka -
-blshka.
Sunflower, s. ^jsz^~ i^$\ ay-chichegbi.
Sunlight, s. \j,f ghyunesh ;
.JiljjJjl ghyunesh-^ydmb'^^z.
Sunny, a.
-ch6k.
ghyuneshi-
Sunrise, Sunrising, ^^^ijL ^^ ghyun-
[bltmassi.
Sunset, .
L< /.J'b ^/^^ ghyunesh-
Sunshine, 5. (^JJ> ghyunesh.
Sunstroke, 5.{^^jj\^-{J^^ ghyunesh-
charpmassi. [-yemfeghini-yemek.
Sup, v.n. CXwL5x^4
:
>
<trs^^ gt^yJE-
Superannuated, a. Jtclix< mutaka"id;
ation, Juilaj tka"ud. [l^&; ra"na.
Superb, a. JU1 a"la, tJj/ ghyuz^l,
Supercilious, a.j)j*<o maghrur.j
Superficial, a.e p-* s.\thi ; ^
yuzd-61an.
Superficies, 5. J3**5 sXth, J^4 yuz.
Superfine, a. ^\ a'la, J^^"aliyyu-'l-a"la. [J3j] artzk.
Superfluous, a.i>jjj za'id, ^L^i fAzla,
Superintend, v.a. ic^llij nXzarfet-et,
^J/fJJbblkmak.
Superior, a. )L*j\JbJ daha - a"la ;
J^jls fa'ik;(^Ulj bXsskm, L-^vli
ghalib ; ^J*J biyuk, ^1 ^JcJiyU
ma - fevkmda - oUn ; , s.
biyuk ;j? zabit.
Supersede, v.a. C
-ghechmek ; IJj^ "izl-et, (J
chzkarmak. [^j>-l^ sXchma.
Superstition, s. 6\&\ Jl?b bAtzl-i"tikad,
Supper, s.ijfj* ^^^ gheyJE-yeme^Ai ;
the Lord's , J^ bldarak,
^3ljju^llo: "zshayz-rAbbAni.
Supplement, s. k*+*a zo;mimE,
tetimmE.
Supplicate, v.a. yXlvarmak,
rija-et, Ijb-J niyaz-et.
z 2
SUPPLY [324] SURPLUS
Supply, s.Jjfl>-j*o mevjud, ^ X^\
EldE-6lAn; jJUjl fjJjJ y61da-6lAn,
^y *j*i ghElmekda-olAn ;
mikdar ; ^^ ghelish ;
hussul; J^f* hawa'ij,
lawazraiAt, CU L^.^c muhimmAt,
*^-j>^zokhn-E ; , v.a. L^L^J^
visrmek, cXjJj cJ^J bulup-VErmek;i *<
CXjj '(&(r^ hawa ijini-VErmek.
Support, 5. vt>l ayak, J/*J temel ;
CA^-Jt) d^sstek, j\J? dayak, ^^^paykndE; f^j^. yardzm, jlj^el
iradad ; &j\ arka, L^jp**1 tssah-
hub ; CX^> yfemek, ijj
i anE, ^,u-r^i ihsan,
U~$j u-Jla kefAfi-nefss ;&&$J nafaka;
, v.a. ^tJftb tutmak ;
kXldzrmAk; ^4JUb dayanmak;
tahammul - et ; ^f-^V. yardzm - et ;
jl tej\ arka-61, \ ^.s**J t^ssahhub-et ;
\ti\\ i"anE-et; LLX^l ) besslEmek.
Supportable, a. j^^ ^^ thammul-
-Munur, jy**^ chekilir, jj^j\ j+*o
sXbr-olunur. [nasszr.
Supporter, s. j\&*jf taraf-dar; ^l)
Suppose, v.a.\\Jzj*
farz-et, <3**y
tutmak, JH*J^ saymak; \
(J^ zann-et,
/^*>Jw sanmak, y^ -^'^ zahib-61.
Supposition, s. ^i farz ; ^a zann.
Suppress, v.a. ^^J^b bXssdzrmak ;
1^.l*men-"et.
Suppression, s. ^~o men".
Suppurate, v.n. ^*/iJi cJ^>-!.5>- jeraht-
-Xkmak.
Suppuration, 5. ^~*Sl C)s^lyf- je-
rahtftin-Akmassi.
Supremacy, 5. C-^vcl imaret.
Supreme, a.^Jlc "all, LW a"la, 3lj
vala ; council, ^ (j~\-^ mejlissi-
-vala ; office of state, jjlc L_-?b
bAbz-"alT. [jezri-assmm.
Surd, a. ~0\ assamm ; root, **e\ j3^Sure, a. (safe) ^^o\ emin ; (free from
doubt) JHa&frutshubhEssiz ; to be ,
^
CX*ij yt! Tyi-bilmek, LlXJj U-AJ
yakznan - bilmek, cX/*J-> L5<^^-i>
shubhEssiz - bilmek ; to feel ,
-hich-shiibhessi-61mamak.
Surety, . J-A^ kefll ; eJU^ kefalet;
of a ,<teJ! MbettE.
Surf, 5. ^^ ^^ dllgha-kyupu^7m ;
'JtMg-jSjA kyupuklu-dXlghalar.
Surface, s. j yuz, J2-8 sXth (t-h) ;
(j^Jb dzsh, i-^li*-,!? dzsharz, ^j^>
kharij, ^j^J birun.
Surgeon, s. ^j^r jerrah ; (bone-setter)
^^^ chJktlqi, ^jfi^-S kirtkjf.
Surgery, s. ^U-^s- jerrahlik, <0l^^^>-
jerrah-khanE.
Surmise, 5. ^b z^nn, (jltf san ; ,
v.w. l.Ji zann-et, ^y*jL? sanmak,
j^i^^Jblj zahib-61.
Surmount, v.a. LLLui (jA^Ji>- hXkkm-
dan - ghMmek, jlt^JU ghllib-61 ;
^^J^ U<XC jjlusstundan-Atlamak.
Surname, s. i-if kyunyE.
Surpass, v.a. cXfc^r ghechmek, ji^v
Surplus, s. <d^i flzla. [f a'ik-oL
SURPRISE [325] SUSTENANCE
Surprise, s. c-^js*J ta'^jjub, CU^*-
hayret, <WjvelEh ; ^JL0\J bAsskzn,
(jj.scOjshebkhun ; ^^4iL2j>-tiX-JjJ
^**bl> yj^=> CX~- birinin^-kh6sh-
lanaja^^z-shey'in^r
-ghizli-yapzlmassz ;
, v.a. cXjJj) c_^s*Jta"ajjub-
-etdirmek, \c j*>- hayrln-et; ^^i^b
bAssmak ; J^^ tutmak ; sed, a.
Cr<sfc'10
muta^ajjib, ^-J^ hayrln ;
to be sed, ^4.-2jLl shashmak,
muta-ajjib-61, ^J^lj^Jj^^- hayretda-
-kXlmak, cJvfl^^ velEh-ghMmek ; to
my surprise, /JulL ^sT^ ghy^-
runja-shashdzm.
Surprising, a. i^ws? "ajib.
Surrender, 5. >JuJ tesslim ; , v.n.
jl>JuJ' tesslim- 61 ; , v.a. l*Ju*J
tesslim-et.
Surreptitious, a. ^'jS ghizli ; ^ly,ad.
*Jc^l J! M-Altmda.
Surround, v.a. CJ^-J^- chevirmek,
^J^iJl-i>y kushAtmak, ^*Ji j^^U^l
etrafrnz-Xlmak, \4?l>-^ ihata-et.
Surrounding, a.^j\&&i\jO\ etrafda-61an.
Survey, 5. ^^b bXkz'sh, ^j^t
ghywz-ghezdirish, ^laj nXzar, &J 1
y6klama ; (mental) Jlxlllxc mutala"a ;
(plan) ^jy^ kharita (kharta) ; (plan-
taking) ^^-j^L:! ^.j^ kharita-
-isstikhrajz ; , v.a. ^*jb bXkmak,
CX;i^j^ ghywz-ghezdirmek, \JaJ
nAzar - et ; \teA*~* mu"ay6nE-et,
y6klama-et, lu.?*.^ keshf-
-et ; !<uJlk mutala"a-et ; ^iu4aurj
jJpJl khritassmz-Almak.
Surveying, s. <t^-L^c ^ fEni-messaha.
Survive, v.a. JpL&lj^j ymE-yshamak
(ghenE), cJwUJj^ wlmamek ; , v.a.
C^U!jljJ^=JJ *A=jJj^J biri-
-zddukda-dighEri-wlmamek ; di^sil^J
dX^oUlj 1 iijc-^lj^^ bir - felakEta-
mubt^la-61up-yinE-Mmaraek
Susceptible, a. Jj\j kAbil,
kXbul-edEr; (in feeling)
hasssass, ^UjtHiXA^ chabik-duyar ;
M>jHjjV>'>
cbabzk-gbyuJEnir.
Suspect, v.aJ<^-^ shubhE-et, CXfil^-1sbubhElEnmek.
Suspend, v.a. (hang up) fj**0\ Assmak,
ta"lik-et ; (a functionary)*
A^^lssJ^o muwXkkAtan-
- khzdmetdan - kXldzrmak ; (action)
CX*w*=> kfcssmek, (J*j4jj durdur-
mak, !J-LJ ta^tH-et, IjLx^j mu^Xt-
tAl-et.
Suspense, 5. <^-i shubh^ ; jlk^l
intizar ; in , (jjj.l^o meshkyuk ;
Jj^^kOl intizarda.
Suspicion, s. CX2> shekk, <5^-Ji sbubbJ.
Suspicious, a. ^,j^ muwesswiss ;
Sustain, v.a. (support) <J^^> tutmak ;
CX*1 J besslEmek ; ^^4.31.1? dayan-
mak, IJ^aT tahammul-et; !cL?Lj!
issbXt-et ; ')u.|A} te'yid-et ; (receive)
jXw yemek, jlib^o mubtela-61.
Sustenance, 5. CXJ yemek, CL,y kut,
Ijbi ghMa.
SWADDLING-CLOTHES [ 326 ] SWITCH
Swaddling-clothes, ^JJy kundAk, dX-J
Swallow, 5. jL-j-J bbghAZ ; (bird)
,-^.xJ^.J kblanghzch ; , v.a. 'i*'J
yutmak, l^Jjbel"-et ; up, v.a.
}*3)*~>i bitevi - yutmak, LiX^J
bitirraek, 1
j^> y6k-et.
Swamp, 5. jb bXtak, ^ISlaj bXtaklik ;
, v.a.(J-<JJ\j ^^^ J^ su-d61up-
-bAtz'rmak; ^^J*?b yo su-bassdzr-
mak; (a market) (j-+j* bo^Amak.
Swampy, a. ^jL&J bAtaklik.
Swan, s. }. kvghu.
Swarm, s.^frpipKjj* Xrz-surussu, *-$jy*
suru; , v.n. ^olijlJJ kaynamk.
Sway, s.\***ef&> hukyum^t ; , v.a.
^6&\*> sXllamk; cXy>- chfevir-
mek\Sj\6\
idarjE-et.
Swear,v.w. (an oat^l^^jyemm-etjA.-J
klssEm-et, LtX*^1^! Xnd-ichmek;
(curse) \j-L& kyiifr-et, &*j$^ftj&
A^^zmz-bozmak ; (blaspbeme) I t--^-J
sfebb-et. [-fetmeklik ; jfS kyufr.
Swearing, s. Li)lC*5^ \.y**t yemm-
Sweat, s.j orJi tEr, Jf^s rak; ,
v.n.Liivil^J
tErlEmek ; out, v.a.
l^J^C-^Jy tEr!6yup-def"-et.
Swede, 5.,<^i^l 7??^ issv^ch-XdAmi.
Sweden, 5.~y*\
issvech.
Swedish, a. y^^i issvechli ; , 5.
,
JLJ <-^%jl issv^ch-lissani.^-
Sweep, s.^js*\=rj\ 6jakjt, ub^J^
6jak-supurEn ; (oar) *jy kyurek ;
, v.a.LtX^-k-j siapurmek ; away,
jLi silip- supurmek ;
along, CXcJ-^>- hhh'-ghitmek;
by, cX*JKrjl^>- hzzh'-ghechmek.
Sweepings, 5. j9/. L^AJJ*.*^ supurundu.
Sweet, a. ^b'lb tltli, ^^-^ shirin,
jlJjlL*.h^lavetli
; Jj/ ghyuzel, ^o^kh6sh, 4^fl.--kJ ltzf; jjjj leziz,
j\jLjAj* kh6sh-ghyuwar ; smelling,
a. J fi(]j ghyiizel-kokar, }?>j>~
khosh-bu,j\zx.*> mu"attar; heart,
s. (j\. "ishzk; <G^^jtA)ma"shuka.
Sweetmeat, s. IJlL tXtlz, &Aj* she-
Swell, 5. (of the sea)
, v.n. cXiwl.-Ji shishmek,(J
kXbarmak ; , v.a.(_**Jj\~i
kXbart-
mak. [kXba, LlX~<y tumsek.
Swelling, s. ^LJ* shish; , a. US
Swift, a. Cl)ol>- chabzk, -J/- seri",
^n^^*! sur^atlz, ^j+z*-hzzlz ; , 5.
^.Ajj^jj kzrlanghkh. [bzk.
Swiftly, arf. cJvls-CJjU- chabzk-cha-
Swim, v.w. cJ^jy, yuzmek, lc^s-U3
sebahat-et.
Swindle, s. &k+&- hzlE,(*))J)\ 6yun,
t>^j dolAp ; , v.a. ^J^JJ^t
dolandzrmak.
Swindler, . ^sTj<-\j^L d61andtrtjt.
Swine, 5. J^^ donguz (domuz), j}.j*>-
khmzir, ^^ khugh.
Swing, s. (j^snJLj SAb'njflk ; , v.n.
slllanmak ; , v.a.
s.\lland/rmak.
Swiss, 5. JaMil issvicherali ; , a.
,sT-jJ V "J
issvicherali
Switch, 5. l ina - chibuk ;
SWITZERLAND [327] TACK
silkish, SAllayish;
, v.a. dv4*- silkmek,
charpmak, J^JUU sXllamak.
Switzerland, 5.\jsfity^( issvichera.
Swivel, . (gun) .J chaka!6ss-
-t6pu ; (for turning) J^e mil ;
Swoon, s. <ub bayzlma ; , v.n.
jlj bayzlmak, j\ J^U bikh6d-61 ;
M kzlij-kayishi.
kyassE- Hss,
in a , jjLfLU bayzlimsh ; to go off
in a , ^JL^Jj y bayzlmak.
Sword, 5. -** kzlij, c_a-~> sfeyf, j--J tigh.
Sword-belt, s.
Sword-fish, s.
Sycamore, s.jtaf- chinar.
Sycophant, s.
j^laiUdXl-kawuk.
Syllable, s. Isr* heja
Syllogism, s. u~\~$ kzyass. ["alamet.
Symbol, s.C^yLi>l isharet, i^-volc
Symmetry, s. Ls^lc-^ Uj tenassubu-
-a"za, /*lliijl mtz'zam. [-hhs.
Sympathy, s. u~s>- ^J\J^.J^\ishtiraki-
Symptom, 5. c^lc "alamet.
Synagogue, s.Xj*=>-
hawra.
Syndic, 5. |j^^\^ ketkhuda (kyaya),
^^Lolesski.
Synod, s.^-Isr* UJuft "ulema-mfejlissi,
^*j^-ijUL: "ul^ma-shurassz.
Synonym, 5. djj' .2^0 mutEradifE.
Synonymous, a.i^Jjl^Sx muteradif,
li*/MJ& hem-ma"na. [-nahv.
Syntax, s. fs? nahv, ^s^l^Ac "ilmu-'n-
Syra (island of), 5. ^c-:^ *^- sira-Adassi.
Syria, 5. /l> sham, <^j^*.' suriyyE.
surianT.Syriac, a. ^\tj
Syrian, a. .Jt& shami ; , s. /w>
Syringa, ^.^>l^J Jjj.3fuli-bahar.
Syringe, h6kn ; tulum-
ba ; , v.a. &A> ihtikAn-et ;
tulumba-bXssmak.
Syrup, 5. ^j-- shurub.
System, 5. (practical) J^l ussul ;
(hypothesis) Jy kavl ; (physical)
mAnzumE ; *j\t takim.
T.
Tabernacle, 5. u^jl mfe"v
messken, <0l^- khanf, d^^J beyt.
Table, 5. ^Jy treb^,ze, ^(set with food) *jA* s6fra,
ma'tdfi ; (mathematical) J^=r j^d-
VE! ; (astronomical) -=rj zlj ; land,
Jjb yaylc, jj duz ; cloth, %Jbe
(*Sj)s6fra-bezi. [linda.
Tabular, a. *Jc!-S>JjJw>- jedvEl-shfek-
Tacit, a. ui* ma"n<ivi; ly, arf.
LJ lissant-
chivi,
-hal-ila.
Tack, 5. (nail)
karficha ; (taste) CUJJ Ifezzet, CL;lL
tit, ^>- (ch^shni); (of a sail)
k6ntra-skot; , v.a.
| t^4-^- chivi-ila-ilish-^ J" V
dirmek ; , v.n. (a ship) CX^^>-chfevirmek, dXJ^t> dwnmek, A^tUjob^l 6rsa-alabanda-et ; to be on
the starboard , to have the star-
TACKLE [ 328 ] TAKE
board s aboard,
ruzghyar- sXnjakdan-61 (or
sa^Man); . . . larboard . . ,
isskelsdan (or ^jJy^ soldan).
Tackle, s. JlL> takfm, ^J\^\ awadXn-
Izk, C^i alat, cl^bl edawat ;
(pulley) 4&jL> pXlAngha.
Tackling, 5. JJlL takzm.
Tactics, 5. pi. j^i^j tedbir, cul^*-
harekyat.
Tail, s. .V fj3 kuyruk, c-^JJ zeneb,
a3L<J dumbalE; (entail) L^L^cajjwXkff-m&shrut.
Tailor, 5. ^J (terzi), S?U^ khayyat.
Taint, s. fyi k6ku, yy^J fEna-k6ku,
^JLxJ ta"affun ; , v.a.(J^>jtf
b6zmak, Af kokutmak.
Take, v.a. J^ll Xlmak, \ j^l akhz-et,
1 J^Ji kXbul-et, Ij^aJ kXbz-et, \ k*J
zXbt-et ; , v.n. J^JI llmak ;
mlkbula - ghechmek ;
m6da-61; after, C;
a leap, (J
sfchramak, (J^\ Atzlmak ; a turn,
CLX^Es ghezmek, *J$>jOdolash-
mak; cX*3jc> dunmek, C^
di^Aishmek ; Ci)'<r*
bAshka-surEta-ghirmek,
bXshka-hal-kessb-et; , v.a.
dolashdirmak, ^iX-^XlijJ
ilishdirmek ; away, ^^jJlj klldzr-
mak, dX^Jj^C-^l! Xb'p-ghywtur-
raek; care, JU^V^Tjd' iyija-
-bXkmak, ^*,ijL? sakmmak, Ici^sJ
dikkXt-et, ^A&~\'+J=> ghywzunu-
-chraak, \&&- hazEr-et ; care of,
bAkmak; V ^^^^ khzdmetini-et ;
down, JUl \^\* \ Xsha^Az- llmak ;
CX^^j| fendirmek; ^J^jV. yazmak,
IJ^-J kayd-et ; j^j*?\*>j burnunu-
-kzrmak, ^j^ k^rmak; - hold,
(J^J^o tutmak; - - in, Jicheri -Xlmak
; (J^\ Xlmak; jJ^s
darAltmak; ^iJljJl Xldatmak, \
6yun-et; in hand, ^4j
-Almak; ^iXjij- Ji E! - siirmek,
^^-ii^Lj bulashmak; off, ^J^jJU
kXldzrmak ; ^^j^^ chzkarmak ;
CXi => kessmek ;\ JuLiij tlklid-et ;
on,v.w. IjJ^ ksder-et ; v.a. ^L^^j^
ghirmek, \ **-*<* kessb-et ;
one's self, <J^\tyjjj\ uzerina-Xlmak;
out, cl;L>- chzkarmak,
E - ghywturmek ; ship,
*^= ghemiya-binmek ;
to pieces, v.a. cX*^-s swkmek, ^JKCJ^
b6zmak ; v.n. CiXljA**3 swkyulmek ;
to task, J^Jjta dXrzlmak,
Xzarlamak, ^^yapdighming - hikmetini - s6rmak ;
-
up, ^J^lt Xlmak; ^^JJU kXldzrmak;
^UJ yukarz-Xlmak ; (a position)
zXbt-et, jljr^b dakhil-61,
ghirmek, dXxx^ ghitmek;
(an offender) (j*3Jb tutmak, \ &~\
akhz-et, \*^sjZ ghirift-et; (out of
the ground) ^J^U-^- ch^karmak ; (a
question) LlJ/Jj.-,^ <U-j<\^L^ muba-
TALE [329] TAPER
hissasina - ghirishmek ; (a quarrel)
lfit*Ajj ghirishmek.
Tale, s. JLsxj mXssAl, &\=>- hikyayK,
(count) (P.L? sayz, ^L**- JAc "aded-
-hissAbz; bearer, jUc ghAmmAZ.
Talent, s. _L^j J(
^.^ (^Jj;
> yuk-ghibi-bir-
-mebla^A ; j!hX*i*Ji issti"dad, .iJb
hunEr.
Talented, a. ^Jb hunErli.
Tale-teller, s. r\&* meddah; jUi
Talisman, s. *~> tzlzssm or tzlsz'm.
Talk, 5. ^JyiS lakzrdz, uJ5l llf;
w.n.
l^J^l lakirdi-et, ^ llf-et; IJi?
tekellum - et ; \c^^s^ swhbet - et,
(J*JLij3 k^n^ushmak ; over, (a
thing) l^^i Jj^l lakzrdzssmz-et ; (a
person) C-Ul^-^Lfe "iklmt-chfel-
mek, J^ojcXjli* kXndzrmak,! l! ilzam-
-et, I cU! ikna"-et.
Talkative, . ghfevezE,
b6sh-b6^Az.
Talkativeness, .9. ci)J *j^ ghev^zElik
Tall, a. jby)$ uzun-b6ylu,
tawil ; ^5b bala, CX-^> yiiksek.
Tallow, s.jjcbcJjt donp'-ya^^z.
Tallow-chandler, 5. ^sr*^ mumji.
Tally, s. <d^ chet^E; , v.n.
uymak, j! J^k mutlbik-M.
Tamarind, 5.u^JcJb^^J t^mri-hindi
(demirhind).
Tambourine, s. <_ J def.
Tame, a. ^U-lJ! Xlz'shmzsh ; j! ev
(house) ; *jUi mAzlum, ^il^ ya-
Xh'shdzrmak,
(^..jJ tErbiyyE-et.
Tamper, v.n. \ 4L>- hzlE-et; ^^X^bkArishdz'rmak ; (with a person) <-
l; rishvet - tekllf - et ;tl
rishvet - vErmek ; AtUI;
b ayartma^Aa-bAkmak.
Tan, 5. j^^jyua^bj dibaghat-ter-
biyyESsi ; (of the skin)
yam*kKk-kssmEr%Ai; , v.a. L^
dibaghat-et, t4*^f tErbiyyE-et; ,
v.n. (leather) 1
J^Jiij^c-l^ dibaght-
-klbul-et; (the face, &c.)
essmErlEnmek ;
d^bblgh-khanE
yanmak,
yard,
(tXbAk) ; pit,
(tXbAk) -khanE-kuyussu.
Tangent, s. (j~\**< mumASSs, Jfe zill ;
log. , <J^C^YJ nissb^ti-zilliyyE.
Tangle, 5.(jfj&&jti klnshiklik; , v.w.
^J^jjjljf kArzshmak; , v.a.^J^jcX^ljj
kAnshdz'rmak.
Tanner, s.^IjJ debblgh (tlbAk).
Tap, 5. (blow) ^j^l cJ-i^ khXf if-
-wurush, ,-JJjJ d6kunush ; (cock)
mussluk; (of a tavern)
meykhanE-pesh-
takhtassi; (tapped cask) (C^-y^A*^^achzlmzsh-fzchz ; , v.a. (a cask)
C^^^ ' ^U2x5 mussluk-wurmak, _*> I
chmak; (strike) J^ojj!
*s*-*^ khX-
fifj'-wurmak. [sherid.
Tape, ^.Jij^l sherid, Jjy Li kXba^
Taper, a.^>y*> subu, <iLsi)j
<L Ja=
ghitdikja-inja ; *^Vjl inja ; , 5.
or
TAR [ 330 ] TEAR
i> shem"a (shm) ; off, v.n.
=b! &^x ghitdikja-injelmek ;
, , v.a. C-Uslfii\ <^Jc ghit-
dikja-injeltmek.
Tar, s. ^1,123 kAtrln ; (sailor) L5f^u
ghemiji, ^ssr.JJ kalyonju.
Tardy, a. J? ghech.
Tare, s. (in weight) *j\J dara ; s,
5.^. jlf^J burchXk (?), <LsC\!j
delija (??). [(jUJjJ kllkAn.
Target, 5. ^llJ nishAn, uJ_JJb hedef;
Tariff, 5.4jyJ ta"rifE ; y narkh.
Tarnish, v.n.(j*cj\j* klrarmak, LLX/J^3
; , v.a. b0W siyah-et,
Tarpaulin, 5.^*wl^j
miishemma" (mu-
shamba). [ekshija.
Tart, 5.cJj^J burek; , a. tes&\
Tartar, s.jlj'lJtatar.
Tartary, s.^liL^ljlj
tatarisstan.
Task, 5. (lesson) (j~j derss; (duty)
kessilmish - ish,
wajibfei-zimmfet ; , v.a. dish-kfessmek, ^^^^(^r-r^ ish-ta"ym-
-et; ^j^JkiJU*- chAlzshdzrmok.
Tassel, s.J^**-^ pusskyul.
Taste, 5. (savour) cull? t\t, L/--^chashm (cheshni), CUJi lezzet,
^1*1?
t^"am; (sense of) AAJ^JLl^y kuv-
veti-za'ika ; (artistic) cxAJ0 tAbT^at;
, v.a.<J.4jll? tatmak; , v.n.
jltJjlt tXdi-61, ^--i-lU- (chksh-
nissi)-61,^3*! lezzeti-61.
Tasteful, a. uJL| J0 zarif.
Tastefully, ad. aW i^4^b zarafet-ila.
Tastefulness, s. U**fU& zorafet.
Tasteless, a. J~jlL tXtsiz.
Tastelessness, s.^Ij^J'lL
tXtsizlik.
Tastily, ad. AJ\ L^J^ zrafet-ila.
Tasty, a. u-flJ;
As zarif.
Tavern, s. ^jLka^o meykhanE.
Tax, s.j)t) virghyu, VErghi, **^ ressm
(pi. CuUc^^ russumlt) ; property or
income , j^^j (vErghi), i. o .1 ~3teklif, <UlJl*s saliyanE, ^JvW sllghm;
capitation , ^5/>- kho;raj, &j>-
jizyE ; (expense) jljbar ; , v.a. (a
thing) I...,.**j>^ ressm-ta"yln-et ;
(a person) (Jh/*JU2 ^-ilLtf SAlghz'n-
-SAlmk ; J^clcb^^ri* khraj-bA^^-
lamak,i,^--~*j *^5>- jizyE-ta"ym-et
(or ^_Li* kAt"et) ; (accuse) ^jy.
cHx!^^ yuzuna-wurmak, ijli-ol issnad-
-et, !jfi "azv - et ; gatherer,
tahszldar.
Tea, s. L~$\J>- chay, ,J\!>- *s*~~< mosskov-
-chayz; tray, ^c-J tepsz;
spoon, .gjuJb\J!*^5 kahwE-kAsh^Az ;
kettle, *fj gh^u^Aum.
Teach, v.a. cJuJ/jl z/gr^rEtmek, i**^'
ta"lim-et, ^(j-^.j^J'tedriss-et.
Teacher, 5.&>-!^>- kh6ja, >1^< mu"l-
lim, {j~\&sc muderriss.
Teacup, s. ^y^SW c^U- chay-filJAni.
Tea-dealer, s.^if\j>. chayji.
Teapot, s.^Ju.jA <->^ chay-ibri^j.
Tear, s. r^Vj^ ghywz-yashz, C^-&
TEAT [ 331 ] TENABLE
sirishk, *.^J dem",
(pi. c^J dumu") ; , v.a.
y*rtmak, c>- chak-et,
khark-et, tvikjfc hetk-et.
Teat, s. <U* memE, ^l^ J pisstln
Teaze, v.a. ^^JJlb takzlmak,
sAtashmak, ic^-ojl eziyyet-et,
ta' jiz-et, Ic-^jcc. "azab-et.
Technical, a. ,^ "ilmT ; .
isstflahl; term, -
isstzlah. [jj-^^J^ ussAndirir.
Tedious, a. ^*jj\ uzun ; j\jj\uzar ;
Teem, v.w. ^W\J kaynamak, jl -;j5>-
ch6k-61.
Telegram, s.dUkjlyilj telegraf-namE.
Telegraph, 5. uJl^luf telegraf.
Telegraphic, a. <-j>^ ^^' tel^grafs-
-m^nsub.
Telegraphy, 5. CJ-^A}^^ ^jjj cJUlJ'
^ji*i*tf telegraf- ila - khabr- ghyunder-
mek-san"ati. [^.^ ayina, /*W jam.
Telescope, 5.( >jy^ durbm (durbun),
Tell, v.a.ClXJb^ikd suweylEmek, i^JAJ
nXkl-et ; (count) ^J^\^ saymak,
\ 4\Hau ta"dad-et; ,v.n.^L
khXbEr-vErmek ; (in account)
sayzlmak ; (produce an effect)j! c^J 0'
tfe'siri-61, IjjJbte'sir - et
; (strike)
^^o;^! wurmffk, cX*ioJ de^^mek,
^(^-oL?l isslbet-et. [delilik.
Temerity, 5. uu^>- jiir'et,
Temper, 5. (natural) L^^- khuy, c
. tAb!f
't, jU khulk, L^i-c>- jibillet,
meshreb ; (of steel) ? su,
ab; , v.a. (steel)
su-VErmek ; (the cold) 1*;< mula-
yim-et.
Temperance, 5. J^^;-^ pErhizkyarlzk,
J^ju^cl i"tidal, <->Us>-t ^J^l/^
ifrAtdan-ijtinAb.
Temperate, a.jl^Jb^j perhlzkyar,
^xrl j! ^> j\ Xz-yEr-Xz-ichEr ; (in
quality or in heat), Jjc^co mu"tedil ;
zone, <U*Xix^ <uJa.^o mXntzka'i-
Temperature, s.CL3j\jS>- hararet, &
Tempest, 5. aj^^jj^>- chok-Brtma, ^b6ra. [fhtmali.
Tempestuous, a. ^bf firtma, Jtijbj*
Temple, 5. Ju*^ ma"bed, ilOjla:
"ibadet - ghyah, <UUkrjl-j: *'ibadet-
-khanE, (of idols) AJls^J (put)-khanE ;
of Jerusalem, ,^\ AJS?*'* mess-
jidi-Xksa, ^^Jf^Jcsr^l fel-messjidu-
-'1-Aksa; of the head, u^<j-l
shkAk-yEri, (J-S& sh^kAk.
Temporarily, ad. iJyo muwXkktn.
Temporary, a. L^-wJ^ muwXkko;t ;
^jU "ariyyfetl (eyre"ti).
Tempt, t?.a. ^^Jl>- d*4J^\j! ayart-
ma^^a-cliAh'shmak, ^^-J ^.^^ igh-
waya-sa"y-et ; (an object) ki^pJda"vet-et; successfully, (jn^UI
ayartmak, ^*J!jJ! Aldatmak, \\jc\
ighwa-et, \JlAcl ighfal-et, 1 J)UI
idlal-et. [*J deh.
Ten, a. ^\ 6n,^lji "Xshar, J^Lc Xshar,
Tenable, a. a.liilsr*JjlJj kAbili-muhlfaza,
muhafazass/-
TENACIOUS [ 332 ] TESTIFY
mumkin; (assertion)
issbAtz-mumkin,f?\*e
salih.
Tenacious, a.j**\j*
brakmaz.
Tenacity, s. Jlxc "inad.
Tenant, s.^>-^^=> kirajz, jS>-\
musste'jir ; , v.a.(J*+Jjb <djj \f
kira-ila-tutmak; (j^jy ^ 6turmak.
Tend, v.a. (j*$\j bXkmak, l^JUiJcx.
khzdmetini-et ; , v.w.jlJjU ma'il-
-61, jlJjLcw* miite'mayyil-61 ; j^i^o
muntij-61, <J**^ varmak, ^*jLL
dayanmak, dX-c^ <fcj^V;J netiJE-VEr-
mek, j\jS^c mimjerr-61.
Tendency, s. J^,^ meyl, Jy.^ temayyul,
j!jUrfl issti^dld, \*)j rukyun.
Tender, a. cJjlj nazik ; vL&^j yzmu-
shAk; , s. (offer) UJLJ^J tekllf;
, v.a. l<flJ>J tekllf- et, ^(
"arz-et ; C*jv^j>jvErmek.
Tendon, s. ^*-s sin^ir, <U*^c
Tenor, 5. J U ma'al, ^^s.Jfehwa, ,
Tense, 5. ^Uj zamln ; , a. ^$j*
ghErghi, jijjJ glierili; present ,
JW hal ; imperfect , ^LcJl^haU'-mazz ; perfect , .jyA*
mazi ;
aorist , CLio rnuzarz"; future ,
Tent, 5. j^- chXd/r, <U-^- khaymE,
isli^ kharghyah.
Tenth, a. ^f^^ onunju, ^-i>U "islm*,
AJfcJ dEhum; , s.jL*z "wshr.
Tepid, a. A^Jjl 2%, J^^J bjAk.
Term, 5. (word)^xj ta"bir; (technical)
isstzlah; (stipulation) lA
shart ; (of time) cTJJ^> muddfet ;
(delay) J.^o mehl, C^l^< muhlet,
*Acj wa"dE ; (price) ^ fi, CLJ LJ
fi'at; , v.a.\j+f*S
taf
'bir-et, !^U^j
tessmiyE-et, C-X/Jc> demek,
Terminate, v.n.
muntehi-61,
, v.a.
kessmek, l
Termination,
nihayet,
J bitmek,
i intzha-bulmak
bitirmek,
kXt"-et.
cJ^? s6ny,
inttha.
Terra firma, 5.xj*
kAro,
Terrace, 5. (on hill-side) Ju*j sedd ;
(house-top) Ja-9 SAth (t-h), \3
dXm, <^-b bXja ; (of houses) ^\ Xj&
szra-evlEr.
Terrestrial, a.<-^JL> duny^vi; ^*j\
arzz ; globe, ^/aj^*/ kyur^'i-arz.
Terrible, fl. cJ^sr* makhuf, ^AJ^o
miidhish, 1^.+$* muhib.
Terrify, v.a. ^^-^Sj^J k6rkutmak,
lu-i> tsT1
takhwlf-et, liJl^l ikhafa-et,
\t--v^y tErhib-et.
Territory, 5. L^\;larazi (^/. of jjC^
arz, land), tiUU memalik (pi. of
L^>^U^ country). [L^J^ dEhshEt.
Terror, 5. jj^y korku, uJ^ khavf,
Testament, 5. <ul*u*j wXssiyyet-namE,
C1- w^ wXssiyyet. [namE-sahibi.
Testator, 5. ^t*^^ <^eUa-^ WASsiyyet-
Testicle, s.^\J^>^> tXshak, &^>- khaya.
Testify, v.n. \ CJJ\$<$> shtfhadet - et ;
\j\$>\ izhar-et,
mek,\j\j>\
ibraz-et.
TESTIMONIAL [ 333 ] THERE
Testimonial, 5. <U>Uj jl^i shahadet-namE.
Testimony, s. d?jl^-2 shahadet ; *jW
ifadE, j& tAkrir.
Tether, s. &~j\* paybend (paywAnd),
Text, s. (of a book) ^j^c metn.
Texture, s. ^iUJJ kumlsh, -tf~Jnessj.
Thank,- v.a. ^U teshekkyur-et ; s,
5. pi. ^xU teshekkyur, .x-i shukr ;
ful, ^Jrnla* mut^shekkir ; to give
, to return , U-i shukr-et,
\j^=J teshekkyur-et.
That, pron.jJZt shu, J^t 61 orj\
6 ; ,
rel. pron. : see Grammar ; , c.
< ki.
Thatch, 5. (Jjy^^}^ sXpdan-Mrtu;
, v.a. c^X*Jt'dd.nL Ju3 slp-ila-
-wrtmek.
Thaw, s.
-erimEssi,
-chMZulmssi ; , v.n. *>i er-
mek ; CLX^Jj^- chwzulmek ; , v.a.
LLUJjl ^ritmek.
The, art. See Grammar.
Theatre, s.jyLj teyatro. [-muta"ahk.
Theatrical, a. ^x^o rfgaJLjf teyatroya-
Theatrically, ac?.<0olj1>
jjO^osr*<L.yLj
teyatroya-makhsus-tarz-ila.
Theatricals, . ^/. t^ljjjj! _.yLJ teyatro-
-6yunleri.
Theft, s. j}j*f kh^rsizl2k,
sirklt, ajyo serik.
Their, . /?ro. u^l lari, C^Jj
s,pro. ^oyJl Anlarm^kz.
Theist, 5. J^-^< muwahhid (Unitarian).
Themselves, pro. pi. oyjJo^ kendileri.
Then, ad. ^^^\ 61-wXkit, ^Ujl^l 61-
-z<imAn ; (afterwards) ^3^ sbngra,
*JuO ba"dahu, (j-J pess; , c.
&~+j\<UJtj\ wyle-issa, ^Jj^^c^j bu-
-surEtda, u^J^o! imdi.
Thence, ad. ^jisr* Jjl 61-mahaldan ;
^^Jjj J^l ol-vwAktden; ^Ju^ Jjl
61-sebebden. [ba"da-hu.
Thenceforth, Thenceforward, ad. irJjtj
Theology, s.^K^Lc
"ilmi - kelam,
<U^!lc^/.^ hikmeti-ilahiyyE.
Theorem, 5.u^liUL^tyCj da"wayz-nXzari.
Theoretical, a. ^i^ "ilmT, LJ^laJnAzari.
Theory, s. JjS klvl, J^ y61, i^bj^mezheb, (j^jo tarik, ^Sa3
nlzar.
Therapeutics, 5. c .^b Jo: "ilmi-tzbb.
There, ad.\jj\
6ra ; &\j\ braya ;ajl^jl
6rada ; |^j-i>shura ; <UJ^-$> shuraya,
^JJ^j-lshurada ; iJul anda, 6nda
;
! int. &J*\ ishta, 1} na, l^ teha ;
about, abouts, J\jj\ 6ralar,
*)\) orakra, *)}} 6ralarda;
*^JyJ^l (o)-sularda, LjjS
6-sulara-do^Aru ; by, di
61-munass^betla ; after,
Indan-sow^ra ; at, ISl Xn^a, 6n^a ;
from,jjjjuij
Andan, ondan; in,
1^1 Xn^a; ^Jo! And ; ^Ju! Andan ;
of, jjjjt Andon ; on,
2rjj| Xnda;
-uzErina ;
-uzErinda; to, unto, li! An^a,
tJ^CjLll Inya-do^Aru ; out, Jul
Xndan; under,
THEREFORE [334] THIRTY
-Altma;
upon,
j)jycJ3\ Amn<7-uzErinda ; with,
m^-ik-bErabEr ;U^o ma"an ;
UJ
^
leffAn, U.AU melfufrm; withal,
Therefore, c. uX<\ imdi, ^&++~i*ibu-
-sebebdan, *bj<U-*ojJbu-sebe'ba-
-bina an, ^*+sc&++~*iibu-sebeba-
-mebni, ^J~J$j) bun^a - mebni,
^Ljljj bun^a - bina'an, &\z*\J
bma'an-"aleyh, cJJj^j-c^Ljbina'an-
-"ala-zalikE, ^^^J binabErm.
Thermometer, 5. ^jJ/^J/r* mlzAni-
-hararet, - hawa-terazissi.
Thessaly, s.^ojj! livadia; ULj tessa-
They, j^ro.^b^Xnlar, 6nUr. [lia.
Thibet, s. e^Ij tibb^t.
Thick, a. (in solidity) ^\3 kAlm ; (in
fluidity) ^.Ji k6yu, u-c/.^1-) kkssif ;
(coarse) LJ klba ; (close) J^> szk ;
(intimate)
j en^-k6
szkz ; , 5. j^Scor orta,
-yEri,jl^L^Jl en^-fena-
kAlmkshmak ;
-yEr.
Thicken, u.w.
j^-J^.y k6yulashmak ; Jyi^jL^
sMflshmak ; (^WJliJ fEnalEshmek ;
kllmkshdirmak ;
k6yulatmak ;
szklashdzrmak.
Thief, s.j^jZ" khzrszz, Jj^ sarik, t>j
duzd,
Thieve, v.n. JViJoU-*.*- khzrszzlzk - et,
Iw^^-jsirkAt-et.
Thigh, s. W but, vUsT bljak,
uyluk, fakhz.
Thimble, 5. cJj*Js^ yuksuk.
Thin, a. (in solidity) *s\^ inja ; (in
flesh) ujLx0 za^'if, ^Jj zbun ; (in
fluidity) jl^tfsulu ; (wide apart)
cjJ^-j seyrek ; , v.a. CJx^^-a
seyreltmek ; , v.n.cL3vi!^-**j sey-
relmek.
Thine, pro. a. cJ in^, np' ; CJ^
SEnin^ ; , pro. ^x^-j ssnin^ki.
Thing, 5. ^^ shfey, ^^ shey' (pi.
L-M eshya), ^U-J nessn^, U*- chlz.
Think, v.n.cX*J^-ij^J dushunmek, ^ftJ
tfefekkyur-et ; (ponder) Idiie^X* mu-
lahffza-et ; over, \ ^ullL^c mutala"a-
_et; of,
khAttro - ghetirmek ;
about, cX*3*-fciJ dushunmek, ^'
kurmak ; , v.a. (imagine)
,f.JI0 znn-et; (esteem)
saymak, I tX^' f
dd-et.
Third, a. uchunju,
saliss, ^ siyum ; , 5. ^uchda-bir, ci^lj sulss (suluss).
Thirst, 5. J^f-s^ sussuzluk,
"Xtsh; <^-v\;>- hwraret; , v.n.
*\*ya sussamak^l^llkc- "itshAn-
61,y<UU tishnE-61; y, a.^LoU*^
sussarmsh, ^lliaii "itshln, <kiU
Thirteen, fl. ^U^ on-uch. [tishnE.
Thirty, a.jjij\ 6tuz, ^iJj selassun,
selassm, s si.
THIS [335 ] THRONG
This, pro.y bu, J* shu.
Thistle, 5.(^^0
J cXll eshek-dikmii,
ix.Offjj
devE-dikEni.
Thither, ao7
. ^j^ 6raya.
Thorn, 5. ^Co dikisn, <fc^j| i^AnE,jU-
khar, wSJj-1shevk ; y, a. j$2xu)
dikmli.
Thorough, a. J^l Assl, *t> tlmm,
Ji*l kyamil ; bred, (j~^f- jinss,
kJ**0 s6y ; fare, V^
chikar - sokAk;
no fare,
chikmaz - s6k^k ; ly, ad.
*t bitun-bitun,
man, kyamilan, i>-j Jb
wejhla, .i ^=^^= ghere^Ai-ghibi.
Thou, j!?ro. ^j sEn.
Though, c. fttt~j1 issa-da, j^Xft} ^Jb
hEr-nakAdar ; iij yinE (ghene).
Thought, 5VO fikr (X-j^l efkyar) ;
4wUa^ mutala"a.
Thoughtful, a.j^i-i^J dushunur.
Thoughtless, a.j/*.i-i>jJ
dushunm^z.
Thoughtlessness, 5.^jJj--*-jcL? say-
glw'sizlik. [hezar.
Thousand, a. cXo bb^, ^^ elf, j^i>
Thraldom, 5. C^%-J^ rzkkzyyet.
Thrash, v.a. (^*=*J du<^mek ; (corn)
\ig+f*kharmAn - et ; (the enemy)
^oj^J bozmak.
Thrashing, 5. CJid
-^tmeklik ; jLL dayak.
Thrashing-machine,
kharman-charkhi .
Thread, 5. tlXLjl iplik ; ^.J tirE ; Jj
kharniAn-
tel ; te~J*j rishtE ; , v.a. (a
needle) CXfjjfT ^-^J iplik-ghe-
chirmek; (a path) cX^=^ sukmek,
^cj\Lj>- chzkarmak, ClX*wS? ghech-
mek, \jjj*omurur-et.
Threat, 5. c^a! CJo-^>j yjy korku-
-VErEJek-lak/rdz, yj^ k6rku.
Threaten, v.a. CX k6rku-
VErmek; ctU^
Three, a.--^1 uch, iil3 selassE, <Us seh.
Threshold, 5. ^J^\ ^a kA
\i-jl assitan, <ti\zJ\ assitanE,
Thrice, ao7
. ^-^ 7-^^uch - kE
-^1 uch-def"a, JLj .! uch-
-sefEr. [idarejilik.
Thrift, s. *jbl idarE, cJl^*,b!
Thrifty, a.^g*-fy\d idarEJi.
Thrive, v.n. eXi_L-K ghelishmek ;
ving, a. jjjUJi ghelishltlz.
Throat, s. j'-^ b^^rAlz, /iJil5>- hulkum.
Throb, 5. . ^MM^tU ) cJv vurek-^^ *V </J** *
-6ynamassz ; ^.^^JJUjJ ^l> yara-
- zonklamassi ; , v.n.tj^c\^j^\
- oynamak ; ^J^JsJ^j z6nklamak.
Throne, 5. d-csr takht ; ^+~~* mess-
ned, j&*0 sldr ; of God, ^^c.
"arsh; , v.a. /L^JjJjji fosC takhta-
-6turtmak.
Throng, 5. /_*J<uLi (kAlabAlzk),
izdzham; , v.n. C
iishushmek, ^*~ij$ koshushmak ;
I^JjtUli (kXlabXlik)- et,
izdzham-et.
THROTTLE [ 336 ] TIE
Throttle, s. jUjJ bo^lz ; , v.a.
(JfAZtf bfyj^mak, ^J^A^
Through, pr. ^p dan; (
ichindan ;and ,
AJb
yandcrn-yflna; out, ad. <ti>b
bAshdan - bXsha ; jJof &yf\EVVElindan-akhzrma-kAdar.
Throw, 5. *Jl Atzm ; , v.a.
Atmak, luuo^JJl Endakht-et, \ ^^remy-et ; away, (j*3\
Atmak ;
issraf-et, telef-et;
off, (Juius*- chzkarmak, *Jj
dfef'-et
Thrust, ^. <^^ kXkzsh, ^luj itish ;
durtush ; (j^*y s6kush;
wurush ; , v.a.
kXkmak, <^*z itmek ;
durtmek; +*)*>sokmak ;
wurmak; away, l^JJ
\
^Jbtard-et.
Thumb, .
, v.a.
V bAsh-parmak ;
Thump, s. LC-
-wurushu ; , v.a. (-
mushta-ila-wurmak.
Thunder, s.
znz - parmkla -
mushta -
ghywk-
ra 'd ; , v.n.
ghyurlEmek ; bolt,
yzldmm,
rim,
sa"ik ; clap,
ghyughing - bir-
i ; stroke, /*;J^J
^'ika; struck,
L*Jj yMz'nm-charpimsh, ^il
Jvtft sa"ika-issAbet-etmish ;
rautff"jjib, ^j^o- hayrln,
SErsEm, ^/*JlJJ<L>l$>shasha-
-kllmish; to be struck, JK*JW
kXlmak, jjlj^\-i shasha-kAlmak.
Thursday, 5. teJLs&J penjshenbih
(pErshamba), \j~+*s>-khamiss.
Thus, ad. <LjJ bwyls, tj>-tb bwylsja;
bu-surEtla ; =f J bu-
-wejhla ; <i^-J JJU J bu-tAkdirja ;
far, jtte&jj* buraya-kXdar, Jj^^.y
burayadak.
Thwart, v.a. c*-;^Lc^)J ishini-b6zmak,
sektE-VErmek.
Thy, j9ro. a. c in^, ngr ; v^Lx-c sEninp' ;
self, <jJjo kendinp'.
Thyme, s. ^ cLi= kekik - otu,
C3^= kekik.
Tick, 5. (insect) &o ghenE; upon ,
; , v.n.
tek-tzk-et.
Ticket, s. & kyaghid ;<tejb yXfta.
Tickle, v.n. ^J^AS^ gh^jzkmak ; , v.a.
Asf1
ghyzkdzrmak; one's
fancy, ClX/i-S-^ &J*j>-kh6shma-
-ghitmek.
Tide, $. tX ^ jjc- jfezr-u-medd ; high ,
Jk^; medd ; J^l^ <X< mfeddi-kyamil ;
ebb ,j'&>~ jezr.
Tidy, a.\+*3 temiz.
Tie, s. jb \)Agh ; (in architecture)
J^LijykushXk ; (moral) <Sjlc. ''alaka,
C^-jli^i munassebet, c-^LjJ] in-
tissXb; (impediment)
TIER [337] TIRE
e man; , v.a. (J*
laraak, \ jJic. "Xkd-et.
Tier, s. Xj0 sznz ;culj kAt.
Tiger, s. -j bwbr.
Tight, a. ^JL* szkz; water , j
su-ghechmaz ; air , j^-f- \j&hawa-
-ghechm^z.
Tighten, v.a. ^j^j&*&** skzshdirmak.
Tigris (the river), 5. <d>.J dejlE.
Tile, 5. Ow*!/ kire'mid ; (flat)
Till, 5.^*r<Lsr*^^"^l> pAra-chekmEJEssi;
, v.a. ^l*-J tlmar-et, lci->-c\j
zira"t-et, 1 vJ^J.!>- hzrasset-et ; ,
/>r. j&s< a-kXdar, cJj^ E-dek,
^JAj a-dak.
Tillage, 5. ^^c\jj zira"at.
Tiller, s.\Jf$&\)) zir&'atji-, (of a
rudder) <^=x> yekE.
Timber, s. te~^ keresstE, ^^1^|
ahshb, t ^l^-j>-^ ahshAb ; yard,
jVtfj^sUa^S k^resstEJi-dukkyani.
Time, s. c^Jfj wlkzt, ^Uj zamAn ;
/*\xUb henghyam ; period of , CU<X
muddet, ^ devr, y^c "Assr, ^ykarn,
^bl eyyam (pi. of ^ ywvm, a
day) ; (number in recurrence) xj*
* merrE, 4*3J def"a, Jutt
, C^^y nubet; , v.a.
wXkzt-ta'yln-et ;
wXktma-dikkXt-et; there's enough,
j\j U^Jj libJ daha-wXkzt-var, V^-J^
Jj^- wXkz't-ch6k ; from imme-
morial, from out of mind, ^Jj^iwte"dan-beri, *jj3
jl ez-kXdira, ^**xS!l mb-el-kAdim.
Timid, a.jl^;^ k6rkk, C-^=;; wrkek;
mahjub, jj>^j\ utXnir,
utXnghach. [hijab.
Timidity, 5. ^J^jf k6rkaklik, <-
Tin, 5. cj2)j kllay; (in sheets)
ten^kE ; , v.a. ^j^i^i kXlaylamak.
Tincture, 5. (medicinal) ^jruh ; (slight
mixture) js k6ku, <UjLi sha'ibE ;
, v.a. CXc^^ cJ>3j ^J '^^Tjuz'lja-bir-rEnk-vErmek.
Tinder, s. li' kaw or kAv; box,
^.A^jf it^A^- chflkmflk-keysEssi.
Tinge, v.a. CX^j C^Jj ^ &&$}>
juz'ija-bir-rEnk-vErmek, l^^lj'telvln-
-et, (JK<U^J boyamak.
Tinker, s. <0l$lu>- (chingheni, a gipsy);
kXbaja-ta"mir-
tenekEJi. [-et.
<uU^ shamAta-teli.
cheshid, <jJjj rink, ^^J
! ufXjek. [levn.
uj, cUJ (tepE)
, v.a.
, v.a. \
Tinman, s.
Tinsel, 5.^
Tint, 5. Ju,l.
Tiny, a. J>-
Tip, s. & \
bakhshish vErmek,
Xtmak ; , v.n.
bakhshish-VErmek ; up,
; off,
over, v.n.
devrilip-dushmek ; , v.a.
devirip-dushurmek.
?\ ichkz ; , v.n. CW ch^kmak.
bekri.
kXvwXss.
keyf,
Tipple, .,
ichmek,
Tippler, 5.
Tipstaff, 5.
Tipsy, a.
Tire, s. (of a wheel)
2 A
[(sar-).
SErkh6sh
chenbEr,
TIRESOME [ 338 ] TON
J (deymir); , v.a.
yormak; (in liking) ^^JjL ussXn-
dzrmak ; (in patience) CiXl&^>tJ&jf<*
sAbrim - dukEtmek ; (cause disgust)
CX*;^ bezdirmek ; , v.n. JK*^,
ydrulmak ; ^j^j U>^ ussAnmak ; CX<J.
bezmek ; cX<fc--J>jJ ^r?-^ slbri-
-dukEnmek.
Tiresome, a. j~z+~:\^ munassebktsiz ;
jj>t ) <g&*j\ ussXnj -
ussAndirir; j
zn^-jADtnt- szkar.
Tissue, s. (jL\*$ kuniAsb, 4?*^ nessj.
Tithe, s.jLs, ushr (pi. j\Ls\ a"
^jliJjjl 6ndh'k.
Title, 5. (of honour) ^'d lakab (p/.
t-^lftJ! elklb), ^\<f*c. unwln; (right)
(J>- hAkk; (deed) Joj sened,
L^sjsp- hiijjet.
Tittle-tattle, 5.^^^.
dedi-k6du-lakzrdzssz.
To, ^?r. <Jo E, a ; jJ^Jdja-kXdar ;
a-d6^^ru ; ^fl^2^ ichin ; day, ()<
bu-ghyun; night, &f^j> bu-gheyJE,
^^Vi^ *J^sj!y bu-wngrumuzde"ki-
-gheyJE ; morrow, ^j^ yarm.
Toad, s.tiu.jj* *j* kXra-kurbA^Aa,
<Uj^!jj! 6dlu-bl^Aa ; stool, }jbj
jtx^ zehirli-niXntar.
Toady, v.a. t<UblX< mudah6nE-et.
Toadjrism, s. teJt>\J*< mudah^nE.
Toast, s.L5~*J^ C3v*^=l ^kmek-
-kkartmassz ; i^isj^l <>^ <t^^l&
A*4**iMd "Ashkma - sharab - ichilEn-
-kimessnE ; , v.a. ^3* kzzart-
mak; <
-sharab-ichmek. [dukhAn.
Tobacco, s.^4^!?
or ^jy tiitun, ^Tobacconist, s. if^ tutunju.
Toe, 5.(jscjl parmak, ^-^ jVJ
Together, ad.jj\ji beraber, aj&jj bir-
likda ; *jtj) bir-yera ; ttyji bir-yEr-
da ; U/*j>- jem"an ; l*~*>- jeml'^n.
Toil, 5. JLi\ ish, ^j renj,
kyulfet, L^Jil^ meshakkAt ;
s. pi. J^ tuzAk ; , v.n.
chAh'shmak,
LiX*lC*J^ ishlEmek.
Token, 5. ^liJ nishln, d^Ui isharet,
"alamet ; (of remembrance)
,J berghyuzar.
Tolerable, a. jy^- chekilir, jpy^Ass?thammul-61unur ; &&-J\(J\ ep-iyija.
Tolerance, Toleration, 5. ^asC th<hnmul,
*& hAzm,
Tolerate, v.a.
\ljjs tejviz- et,
LlX*>- chekmek.
Toll, s. ^b bAj, ^A^>jn ) tf klpi-
-VErghissi, tojjj* mururiyyE ; ,
v.a. (a bell) ^Jl>- chAlmak ; ,
v.n. ^Jl^ chAlznmak.
Tomato, s.?U>jL
domata.
Tomb, 5. j\j* mezar, ^ kAbr, Xs)
lahd ; <0ytiirbE ; stone, j^o
mezar-tAshz."
> dAl-kawuk.
Tomfoolery, s.J^l^flBf*
1^ mAsskharalzk.
Ton, s. JO'^jL tondlata.
miissa"adE-et,
klbul-et,
L^
Tomfool, s. -i
TONE [339] TOUCH
Tone, s. ^~~3 sess ; X^ perdE ; (of
muscle, &c.) cuy kuvvet.
Tongs, s. pi. A-iU mXsha. [z^bXn.
Tongue, s. Jj dil, ^U llssan, ^bj
Tongue-tied, a. ^/JjjL ^J dili-tutul-
Tonic, s. ij&* muk^vvT. [mush.
Tonnage, s. ^t&j^jjb cJow^ gheminin-
-tdne'latassi.
Too, ad. (also) ,j>-^ dakhi, *J da,
kezalik; (more than needful)
j^jjjJc- haddi-luzumdon-
-ziyadE. (This particle is not in use
in Turkish ; the simple adjective
fulfils its function. Vid. Grammar.)
Tool, s. t^\ alet (pi. C^$\ alat) ; s,
s. pi. Cl?ljji edawat, <^J\j\A\ edawat,
(jl^J^ awadanlz'k, JJlL takzm.
Tooth, s.^j!j dish,^ sinn (pi. ^U
essnan), ^JoJ dendan, AjijJ J den-
danE; pick, JiU- khzlal, ^3(Js^Xj&Zijti dish-karishdzrajak.
Top, s. L^-JJI usst,<-j^liy| ywkarz, jy
fevk, i!b bala; (summit) <UJ (tep6),
^jJ zirvE ; (of a mast) ^JJJL^
chXnaklzk; (plaything) jWy fzrzl-
dlk; , a.Lj
^=^JCw-ij! usstdeki,
^^EsJFjC&i^l usstundeki; mast,
^ij-^aujlc ghXbiya-chibu^u ;
sail, <tolc ghAbiya ; most,
J^-j enpr-yiikariki,
jjj en^-yukarid^ki.
Topaz, s. Jc-yj zeberjed (?), c^LtU^Sb sXrz-yakut.
Topgallant, a. CJJycJ bb bXbA-fmgonin.
Topic, s. irjU maddE.
Topography, 5.^^L^U^IaJyi.
kharita-
-UfszlAti ; ^^j C^L^aaJ tAfsHAti-
-zemm. [yj^^ z^r-u-zebEr.
Topsy-turvy, oc?. d~~>^cd! Xlt-usst,
Torch, . Jilxl^ mesh"ala (mAshala).
Torment, s.<-^-^.fc>' eziyyet ; , v.a.
\ c^o Jl ^ziyyet-et ;
eziyyet-VErmek.
Tornado, 5.<S^*aJi klssergha.
Torpedo, 5. J^jy t6rpfl.
Torpid, a.(J2*}tj\ uyushuk,
uyushmush, ^>JJ^ JAnsz'z-ghibi.
Torpor, 5.^jjiiljjl uyushukluk.
Torrent, s. J-j-a seyl (sel) ;
hzzh'-XkAn-su.
Torrid, a.jU- harr ; zone,
mXntzka'i-harrE.
Tortoise, 5. <Uj ^LlS kXph' -
(kXpKmbA^Aa) ; shell, <Uj
Torture, s. u^uJ\ ^ziyyet,
shikenJE, <5^lC*al isskfinJE ; , v.a.
\cuo3l eziyyet-et, l<l=ciCl isskEnJE-
- et, L^^s\jJJ-^Ju^ uykussuz -
-brakmak.
Toss, s.jlJfl Xtzsh, ^^y f^rladzsh ;
, v.a. JUJ1 Xtmak, JUJ^3 ferlat-
mak ; , about, v..
szchramak, (J^ji fzrlamak,
Xtilmak ; (waves) ^Jf^Lj kXbarmak.
Total, 5. ^> yekyun, c-J^!b top,
ss* mejmu" ; , a.^Jb kyulll ;
s^ mejmu .
Totter, v.w. cXJsJo-j sendElEmek,
j^^s*-*^^ yzkzlajak-61.
Touch, s. <J^j dokunush; (sense
2 A 2
TOUGH [340] TRACTABLE
of) &~~<$ CLJji kuvveti - lamissE ;
last , Jlw^Jj-tf s6n^-El ; (tincture)
5y koku, <Ujl-j sha'ibE, J
, v.a. (j"^**jdokunma
El-surmek, (Jp*jj\ J^ M-wurmak;
jt^La^^o muttASszl-61, j\ (J.^>-o
mulasszk-ol ; LL)v*^=J de^Amek ;
CX*.l.:j bitishmek ; yU*uA> yapzsh-
mak ; (move the heart) L^-OJ&Jj
kllbma-rikkAt-ghetirmek,
&ft^j ysmushAtmak ; upon
(in speaking) CXtJpi ^;J$ An^dmp-
-ghechmek ; hole, <fcJ Is fXlya,
,^/Jj*Jlj fXlya-de%Ai; stone,
CJ.s'* mahekk (mehenk, mehenk-
-tXshz) ; wood, jl5kaw or kXv.
Tough, a. d^j SErt ; i^^^ kopmaz;
,j kXti,J^LJ" kessilm^z ; (difficult)
-^ ghyuch, (^^ chetin ; (of
endurance) CJJ ^yU- jAne-pfek.
Tour, 5. u^^s-U-o ^ \J?1^~ Juz 'i- Dir-
seyahat. [ichin-giden-seyyah.
Tourist, s.^-^-J U 1^ U^^^ C^^ zfevk-
Tournament, s. ^^j^ jlj/*m ^zrAk-
6yunu.
Tow, . ^y^' u^W beylz-usstupu,
^g^iJLLaJ j^jllikEtEn-fAzlassz ;
kkik; , v.a. $*JS<
-Xlmak, CJxfl>- chekmek; rope,
jU;l) pXlamar; line, ,^-jJ S*"^
yedek-ipi.
Toward, Towards, /?r. t-^ci<j a-
J>^>tarafma -
jihetina-
Towel, s. jj^ hawK; U^lJ peshta-
Tower, s. <j kullE or <*
(in town walls) ~>jJ burj ; , v.n.
C-UL*^J yukselmek.
Town, 5. <Uy2J5 klssAba, .^-i> shehr,
C^lU^c mimlekEt, ^jSf mahrussa,
<U^s^ mahmiyyE, &j J^c medmE.
Town-clerk, 5. ,jX4VjuJ tiJ^ shehirin-
deftEr-emmi. [-munadlssT.
Town-crier, 5.^^,-j
jL cJ^,^ shehirin-
Town-hall, 5. ,cwjS ^-i>shehir-k6na-
Townsman, s. L^^l^Jbhem-shehri. [ghi.
Toy, s. ic]gy 6yunjak; , v.w.
(JklfJ^1 6ynamak, ^JU-^l- : ^ 6ynash-
mak, c3v*>iL\ eylEnmek.
Trace, 5. \)\ iz, <)JlU nishanE, ^liJ
nishln, ^J 1 essEr ; (of harness)
j^^jlji A-^y k6shum-kayzshi ; ,
v.a. CJvy izlEmek, V^-JJ ^j^lassarma - tetebbu" - et ; (on paper)
chizmek, i/^ ressm-et ;
silkmek; J^J\
z - kya^Azda - Xlmak ;
-- J-J 1 issli - ty&ghid - \\a -
-chizmek ; cX*^...^x*\>- jamda-
-chizmek.
Track, 5. }\ iz ; Jjj[*jlj ^ib jiL
belli-bellissiz-piyada-y61u ; , v.a.
LLU>- <djj <^Jjo (j^^/kXradan-
yedek-ila-chekmek.
Tract, s. <U^L nahiyyE, Kll
(book) ^L; riiesalE, *j>- Juz '-
Tractable, a. (>$** mlzlim,
swz-(dmEr), J\A^O munkld.
TRADE [341 J TRANSLATE
Trade, 5. L^-OCM<? san"at, L^J^>- hirfet ;
*
jaret, Ikc^ j^t akhz-u-"Xta, J.
dad-u-sited ; , v.n.
Xlzsh-VErish-et, lcJ>jlsT tijaret-et ;
sman, ^ssT^J dukkyanjz, ^^jV
bAzz'rghyan, uJU-^ essnaf.
Tradition, 5. ii*oJk>- hodiss, c^o^
L-i^-i hadlssi-sherif ;
wayet ; al, a. J^&~c menkul, uj
mervT.
Traffic, .
\jZ-jf.j (j^\ Xlzsh-VErish,
LLJj\sz? tijaret ; (on a road) ^sr J^ghelEn-ghecliEn ; cJJ^Lil ishleklik ;
having much , <jJi-M ishlek ; ,
v.n. \^jj.j ^j\ Xlzsh - VErish - et ;
Id^lajT tijaret-et.
Tragedy, s. <U3. ^Train, s. i^3\ ^*j)\ uzun-etek, JjJ
. zeyl (pi. JV. 4^ ^zy^l) ifJ^ damEn ;
(suite) ^f+'-s^ %\?3\ etba"-takzmz,
/*Je^ khXdem, ^rs- hAshem ; (of
powder) <uli-> yemlemE ; J^J fitil ;
J^s-* sujuk; (series) ^ szra,
Xlay, jj^*j sum; (of guns) jfy
toplor ; siege , L^L^L
muhASsara-t6plarz; , v.a.
ta"lTm - et ; I
<U.y tErbiyyE- et ; (a
tree) Jpcy<U-j;^J ,jUjBU) dlllartnt-
bir - ressma - komak ; on, v.n.
^J^lj^l uzamak, (jjx^j^j siirmek,
CX<Ucj bitmamek.
Traitor, s. ^jU-ij^ijJ dkvlet-kha'ini,
devletina-kha'in.
Traitress, 5.uJ^lJJ^yU
kha'in-kXn.
Trample on, r.a. fcX4SM chinEmek,
^4-^lj xM ayak-bAssmak ;under
foot, ^_^J\AiiJl
jl>' ayak-Altma-Almak.
Tranquil, a. CU-r*-^ rahat, &Jj~i\ assuds,
^L) sakin; jji^<t<mk'mun.
Tranquillity, s.(^~*s>-\j rahat, (^^.^1
assayish, (^*JjL* sukyunet, (^^^o\
emniyy&t.
Tranquillize, v.a.
Transaction, s. <
SEr-ghyiizesht ;
Transcribe, v.a.
-yazmak,
mak,
te'mm-et.
mu"amelE.
.^^s- "aynznz-
i^.-tf surEtini-yaz-
-9 surEtini - Xlmak,
surEtini-chzkarmak,
nusskhassznz-yazmffk,
isstinsakh-et.^
Transfer, v.a. \JsJ nXkl-et, \j^ devr-
-et, ^-^rj^ chevirmek, ^^j^ghechirmek. [hey'eta-k6mak.
Transform, v.a. ^^JsJ^JbtUllJ bXshka-
Transgress, v.n. lc^r-LJ! kXbahat-et,
\tes&>- junha-et; I*L ghyunah-et ;
, v.a. V JasT takhXttz-et, 1 \*\aC\^, ^~s
tejavuz-et; ic^x^^r^iJcJ^s*.khzlX-
fznda-harekEt-et.
Transgression, s. LLri. khata, Asste>-
junha, +jS>- jiirm, c^c^LJJ kXbahat,
ili^ ghyunah, Li-^-,<3*^o ma"siyyet.
Transient, a. L-^^-o surekszz,j~>j\j3
kXrarsz'z, j\fa bikXrar, J^jjj za'il,
Transit, s.jjj*murur. [^^ ^n^-
Translate, v.a. \<U^,^ tErjumE - et,
Jj^- chevirmek, ijju nXkl-et.
TRANSLATION [342] TREASURY
Translation, s. <U^>-y tErjuniE ; Jju nXkl.
Translator, s.frj^o mutErjim, ^Us^y
tErjumAn.
Transmigration, 5. ^\^j tenassukh.
Transmission, s. ^su nXkl, Jl-^l irsal,
JLajJ issll ; j\j<*\imrar ; jjr miirur.
Transmit, v.a.fi*A$j-& yollamak,
CX^^XJj^D ghywndErmek,
irsal-et, ^J^l issll-et ;
ghechirmek, I
j\j*\ imrar-et,
y c^^^oWASszta'i-mururu-ol. [berrlk.
Transparent, a. uJU-i sheffAf,
Transpire, v.n. dXJj-j sezilmek,
duyulmak, ^4J^jc.^i> shuyu"-
-bulmak.
Transport, s. (ship) ^,~+*s J==D*~S>
"XsskEr-ghemissi ; (convict) \)jy**\ surghyun-XdAm ; .c^^ menfI ;
(excessive sensation) t^3 fErt,\s\J>\
ifrlt ; (ecstasy) ^US^rj vijdan ;
(carriage) J-aJ nXkl ; , v.a. (a
criminal) dX;^o surmek, \ ^jy+3
surghyun-et, I.jft3 nefy-et ; (carry)
^^-5>lL tXshzmak, i^A^oy^i ghy&tur-
mek, IJJiJ nXkl - et ; (cause joy)
C-X-jJo*o sEvindirmek.
Transportation, 5. ^jj~> surghyun, .Ju
nefy, ^^- jila, ibj-l ijla ; place of ,
^c&^cmenfi or menfa.
Transylvania, s. .A'.^j <J^;^erdel-vila-
yeti. [*^rV l>AJa '
Trap, s.jlj^L tuzXk,
j%l
J dim ; door,
Trash, s.^j) b6k ; A/^Ltf sXchma ;
(idle talk) *jy& hErzE.
Travel, 5. (*^%^-U*j seyahat ; JL sefEr,
, v.n.
sefEr-et,
yoljuluk-et.
Traveller, . -
Traverse, v.a.
sini,
kha'in ;
to have a
chab^k-
khA-
[kha'inb'k.
seyahat-et, \jS~a
ghezmek, ^jl^f^.
[J^3 nevErd.
seyyah, ^^py. y^>lju,
l^jjlj yandan-
-y^na-ghechmek ; cX<j a^\j ,j^VbAshdan - bXsha - ghezmek ; (impede)IV "
t ( - " Mj-^
men - et, ji^jU manz - ol,
CX*^^ xd sektE-vErmek,
b6zmak.
Tray, s. .? -J tepsi
Treacherous, a. (person)
(act) <OlijUv. kha'inanE
memory
-unutmak, ^
tirda-shey-tutamamak.
Treachery, s. L^-oU>- khzyanet,
Treacle, s.J^o bekmez, J^^J petmez.
Tread, v.a. ^4-tfb uL! ayak-bXssmak.
Treason, s. (^
-edilEn-khzyanet.
Treasonable, a.
devl^ta-khzyanet-nev"inden.
Treasure, 5. JU mil, 2^U (para),
Xkcha ; (hidden) <U-J^ definE, <^>
(hXzna) ; (in affection)
iki-ghywz, >^T jty^Er, &J*j*
(in estimation)
J ch6k - isha -yarar-shey ;
up, v.a.(J^o\s\*a saklamak, \ \&s>-
hzfz-et. [nadar).
Treasurer, s. j\fcJt\>- khXzmEdar (hXz-
Treasury,^.^^ khXzinE;
niAliyyE-nXzareti ;
liyyE- kAptsst.
devletE-
TREAT [343] TRIPLE
Treat, s. L^iL*? ztyafet; tes{ eyEna ;
, v.a. (use) ^/*J^!y kulUnmak,
mu"AmlE-et ; (a sick person)
bXkmak, l^LsJljco mu"alejE-et;
(feast) CX^j c^iLj zzyafet-VEr-
mek; (pay for)
p^rassmz-vErmek ; , v.n. (on a
subject) Iti-ocl bahss-et; (negotiate)
mukyale'mE-et.
Treatise, s. ^JL^ rissalfi. [mii"alJE.
Treatment, 5.
Treaty, s. *JJbUx> m^'ahe'dE, J^i "ahd ;
ahd-namE.
Treble, 5. cuS uch-kAt; (voice)
sX> inja-sess,
-sessi ; , v.a. \LU\ uch-kAt-et ;
, v.n. uch-kAt-61.
i \*
Tree, s. -.Icl "Xghb.],j?* sheJEr, Li-o^J
dirakht ; nail, kavilya ;
cross ,
Tremble, s.
kurcheta.
(titre'mE), *j) lerzE,
ra"shE ; , v.n. CLX*^- J
(titrEmek),y jJj^J lErzan-61 ; bling,
jj^J lerzan, cJLj^j^J lerzEnak,
jlJdl^j ra"shEdar.
Tremendous, a. t-^-f< muhib,
mudhish ;v^5>- ch6k, dX> pek.
Trench, 5. ^^ (hfindek) ; {j~~* me-
teriss; ,v.a.
^j\J iki - uch - bel -derinli^inda-
-kXzmak ; round, cJ-yt_^>~.^^^(hEndek)-chevirmek; upon, ^jlrsT
tejavuz-et, ^*j^^ J^ El-uzXtmak.
Trespass, 5. <*^oli>- jinayet ;
junha, ghyunah ; , v.n.
Usj- jinayet-et, Uli> ghyunah-
-et; on one, on one's time,
*-ll ishghal-et, ^ Jr?^ ta"jiz-et,
tXssdi"-et, K*^ bXsh-
Trevet, . ^bl-.-L? sAj-ayak.
Trial, 5. (experiment) ^i.^J dene'yish,
tfejrubE ; (by law)
da"wa,
a.j+s-6mukhayyEr.
on
Triangle, s. c^
Triangular, a. aJo!Ci> (J^b^o miissellESs-
-shekilinda.
Tribe, s. dLJ kAbllE (pi. JjlJ klba'il),
"ishiret(pl.J)(JLc. "Asha'ir),
Jj| n (pi. d^.M ilAt) ; (of Israel)
sebt
Tribulation, s. (^
Tribunal, s.
essblt).
mihnfet.
hakim-huzuru.
Tributary, a.( khraj-
-ghyuzar-olan. [kh^/raj, &\j>- jizyE.
Tribute, s. ^>^ virghyu or vErghi, ^j6yun; j^hzl^; (custom)
. khuy ; , v.a. \
ij^>jl 6yun-et,
J^JWI lldatmak.
Trickery, s. <d-5- hflE. [-Xkmak.
Trickle, v.n. ^JUj^^uAisX inja-inja-
Trifle, s. *4J>-U sAchma, ^^ oyun,
la-shey-makulEssi ; , v.w. Joynamak, lU->-U sAchma-et, ^C-
d61ilik-et; fling, a.^J;^- juz'l;
, 5. <U^L5 slchma, CJJJj delilik;
fler, . JJ dfeli.
TRIGGER [ 344] TRUCE
ilmi-
Trigger, s. cJ^J tetik.
Trigonometry, 5.
-mussellEssat.
Trim, s. (of a vessel) cJ,iJ denk ; (of
clothing) L^JUl kzyafet ; , a.
^L*=^ bichimli ; , v.a. cX^Jj^J
duzeltmek; I^JJJ denk-et, ^J&A
C^Kxlj^J den^ini-duzeltmek.
Trimming, 5. ^f>- kharj, JlaJJ (ghay-
tAn); (moral) A**!} muwAza"a.
Trinity, 5. <^j*jlj>l akAnlmi-selassE.
Trip, 5. (slip) ^wiJUsjU ayak-kApAn-
massz ; (moral) UM*. khAta ; (ex-
cursion) <L*jJ> ghezma,
d61ashma ; , v.n.
aya^Az'-kApAnmak ;\ IL^- khXta-et ;
up, v.n. CX*-1J c?^jLJi .j&LI
ayaghi- kXpXntp - dushmek ; , r .a.
CL)-^j-i^J dushurmek.
Tripe, 5. <U^-! ishkEnbE.
Triple, 5. t^^V^ uch-kXt ; , v.a.
uch-kXt-et; , v.w.^1
uch-kAt-61.
Tripoli, . (town in Barbary) (^Jjl^L
C-^c tarabalusi-gbarb ; , (town of
Syria) *l&jj-^ljy?
tarabalusi-sham.
Triturate, v.a. cXj^ ezmek,
sahk-et.
Triumph, s. <uLc ghal^bE,
nussret ; (procession) ufi\ Xlay ;
, v.n. t^teJU ghalib-61 ; ,
over (exult) dX*j
\js~\sutefakhur-et.
Triumphant, a. i*Jle ghllib.
Trivial, a. <UL? sXchma,
Triviality, 5. sXchmalik ;
Troop, . ^^-J suru, Jilt takzm,
u$5ll alay ; (of cavalry or horse-
artillery) cJ^.A.J bMuk; , v.n.
JL^t t6planmak; s, 5. pi.
Trooper, s.<J^i3 Lj\y* siiwari-nefEri.
Trophy,s.^u,^c cXftl? zXfErin-*'alameti.
Tropic, 5.jlj^o
medar ;of Cancer,
^Ityyj j^(X< medarz-s^ratAn ;of
Capricorn, L^Jcj-j^J^ medan-jedi.
Trot, 5. CJJ link, ^uKil linkle'mE ;
, v.n. cX<x= CJJ link-ghitmek,
CJ^ID liriklEmek.
Trotters, 5. pi. &>~\J pacha ; Jjl^ ayak.
Trouble, 5. cf<^^up sikindi, c^-vi5*-j
zahmet, LS-^A^C mesh^kkXt, US^J^
eziyyet, (care) <^t) dErd, ^J bela,
(j^V bXsh-X^ArtssJ ;v.a.
JCJU* szkznd/-VErmek, |^s**
ta'jiz- et ; CX*^^ L^v*=-j zahmet-
-VErmek ; one's self, !OV*M>-J
zahmet-et ; one's self about . . . ,
kayd-et;
JI kAssavet-et.
Troublesome, a.
yjJCJu* stktndtlt,
met-VErir.
szkzndz,
- zah-
Trough, 5. teknE ; j XvlXk.
Trousers, 5. pi. ^^laJb panta!6n ;
^Ifc shllwar; j>^j p6tur, ^-^U-Trout, 5. ^jJU
All Ala-bAlzk. [chXkshir.
Trowel, s. <*!UmHa.
Truce, s. i)\S**
TRUCK [345] TUMBLE
Truck, s. ^fojZ J^ El-"arabassi ;
(exchange) AJly tr^npa ; (of a
mast) J&ll shApka.
True, a. (not false) CJ^/ gherchek,
f^* sahih ; (real) ^Ji*>-hakiki ;
(faithful) jjU sidtk,jbljj wefadar;
(right) o^cjL doghru, ^V^ sahih ;
(well ascertained) ^As^6 muhXkklk.
Truly, ad. L*J^ wakz"a, <j^vSuas-
hXkzkXt, 4A*fcH. Js fI-'l~hAk?ka.^^
Trumpet, 5. jj^J b6ru ; \3j^>surna
(zurna) ; , v.a. IJL1 i"lAn-et.
Trumpeter, s.u>))j)* boruzEn(-z^n).
Trunk, s.^JO*? sXndzk, <L)W- chXnta;
(of a tree) <jjy kyutuk ; (of the
body) ^^^==> ghyuwdiz ; (of an ele-
phant) fjr^ kh6rtum.
Trunnion, s.^ye muylu.
Trust, 5. (faith) jU^t i"timld,
<j^-^ emniyyet ; (charge)
emanet ; on , &,<-s*V
, r.a. Wl J' ^J^ emane"tEn-
- tesslim - et ; , v.n. \ jU-X^
l"timAd-et, \^^~c\ emniyyet-et ;
(in God) \ jj-J tevekkyul - et,
jlJ%^ mut^vekkil-61.
Trustee, s. j^JcJU!^ ^J^ mute"-
vfelli-ghibi-emanetdar.
Trustworthiness, 5. c^jjljutf sAdaklt.
Trustworthy, Trusty, a. JjU? sAdik.
Truth, s. (absolute) J&- hXkk ; (of an
assertion) d^s.*5s^hhat,
hlkikXt ; (true speech) U
- lakirdt ; to speak the
Truthful, a. ^jZo d6ghru.
Truthfulness, s. ^^^o d6ghruluk.
Try, v.n. (endeavour)
chXlishmak,
ghayret-et ; , f.a. (as an ex-
periment) JxiJfb bXkmak, CX<OJ
den^mek, l^^T tejribE-et ; (as a
proof) Ijjlrsru! imtzhan-et; (cause
a great exertion) (J^jjj z6rlamak ;
^^01^ y6rmak ; ^^<AJL?y ussXn-
dz'rmak ; cX*^ *^r g^yujuna-
-ghitmek.
Trying, a.jlJ^l^s.J tahammul-ghyudaz.
Tub, 5. *J J\J bXdiyA, JJ^ gherdel.
Tube, s. j^y boru, <0^j ziwanE ; (of a
water-pipe) ^;b> marpich.
Tuberose, s.^-J*
tebEr.
Tubular, a. *Jal.S> ^y b6ru-sheklind,
\^* }j b6ru-ghibi.
Tuesday, 5. ^JU sllz, ^^ JU sXh'-
-ghyunu, 15)13 selasa, <Ui-i<!Lj seh-
-shenbih.
Tug, 5. ^=^f- chekish ; (ship) cJ^X>
yedek-vaporu ; , u.a.
r.>- chekmek;
Tuition, s.<j~j derss, (j~?j^J tedrlss,
*Ax3 ta"lim ; JjO' ta"allum, J-^acss-
Tulip, . Alii 1516. [tahsll.
Tumble, 5. ,^j^ dushush, ^/Uj
yzkzlz'sh ; , v.n. (fall) cX*-^dushmek, ^'^Uj yzkzlmak ; (be
disarranged) <J^--^jfy burushmak,
CJ^JjLj^jl wrsElEnmek; , v.a.
CX-*jfc> dushurmek, J^il> yzk-
TUMBLER [346] TURN
J burushdurmak,
Tumbler, 5.^.Jo cj-J biyuk-kAdEh,
Tumour, s. j^-S* shish, e/-^~ chibXn.
Tumult, s. (jJjL&jU kArishiktik ; L^jJ^
ghyuruldu, u^Lb pltirdi, <tfU-S
shflmata. [. (6kkalik) -fichf .
Tun, s.i^e^^fj'tyjjlj*** sekiz-yuz-
Tune, s.|yj>
hawa ; in , cXi&l ahEnk,
(j^xjj! uyghun ; , v.a. lC-^fe>t
ahEnk-et, (J^j^j\ uydurmak.
Tunnel, s. Jy^ta yEr-Uti-ydl, .^1
Tunny, ^. Ju pXlamid(?), ^^Xlte-parmak(?) ; (preserved) aJ^riJ
Turban, s. j^U> sXnk. [lakerda.
Turbid, a. JJ^j bulAnik.
Turbot, 5. W\5ll5 kXlkAn, ^Vu
Turbulent, 5. (person) VjjJ z6rba ;
(meeting) i<&j gbyuruldulu.
Turcoman, 5. tf&j turkmen.
Turcomania, s. ^^j \J*^J*turkmen-
-vilayeti.
Turf, s. (green) +*&- chlm; (peat)^J
Turk, s. jUUlc "6ssmAnli; cJy turk,
^lljICJy turk-ushA^Az, ^,UJ
musslimln.
Turkey, s. (fowl) ^^U? JcJb hind-
-tawu^Au; (empire) <ulcc^)jt> dev-
le"ti-"aliyyE, <UUl L^ljJ devl^ti-
-"6ssmAniyyE, <jUlcJlL^JjJ dev-
leti - ali -"dssmAn ; (territory of)
memaliki - mahrussa,
memaliki-devl^ti-
-'aliyyjE,^ ^-^L^c^j U>lc "ossmAnlz-
"ossmAnK-
-vilaye"ti (wila'atz).
Turkish language, s. turkja,
musslimlnja.
Turmeric, s,
Turmoil, s. L^jJj^ ghyuruldu,
hlrtldt', ^t^L^ plttrdi.
Turn, 5. (revolution) \j2Jj^ dwnush,
devr ; (deviation) jj^-JjJ dwnush,
sXpzsh, -r^^-J burghXj,
dirsek ; (in rotation) <*^*Jy
nubet ; (change) ^-J^J dunush,
JJ di^Aishish, JjuJ tebeddul,
inkfllb ; jjyJfark ; , v.n.
(round) ClXiJjJ dwnmek, IjjJ devr-et,
dev^ran-et ; (to one side)
dzhimek ; (J*^ sXpmak ;
(become) CJvL*^ kessilmek, C-UJ
lEnmek or (J*A lanmak (as a verbal
termination), (j^j\ 61mak; (change)
CiX^l^oO di^Aishmek ; (as remade
clothes) cJvJj^- chevirilmek ; ,
v.a. cX*^.^ chevirmek ; (cause to
become) cXcjJ etmek, dXcJ Ifitmek
or(J*+2$
latmak (as a verbal termina-
tion) ; a good , C-w^. i Tyilik ;
about, v.a. CX^J^- chevirmek ;
i klrishdtrmok ; , v.n.
dunmek ; away, v.a.
Jj def"-et, 1 J.t
TURN [347] TWICE
tard-et; (the eyes, &c.) C.
chevirmek ; , v.n.tejo
<UilJ
CX+3j<3 bAshka-tarafa-d&nmek ;
back, v.n. cX*3j<^ jjrr^ gheri-dwn-
mek ; \CU<^c "avdet-et ; (on a hinge,
&c.) (jsb>\ achzlmak ; , v.a.
CX^j^j^j^^ gheri-chevirmek ;
down, v.n. (a street) (J^U> sApmak ;
(a hill) cX*jt enmek; (leaves, &c.)
(Jr**}.j *!^ic^'-*) > Asha^Az'- kzvrzlmak ;
, v.a. (J^sjL? sApztmak ; ,c^J*s asha^Az'
- ghy^ndErmek ;
u! endirmek ; ^^^Ji k^vzr-
mak, LLXiiJ biikmek ; in, v.n.
^ yatmak ; Ci.
-ghirmek,cX*c^J/^ icheri-ghitmek,
CX*Jj jj.\ icheri-ghMmek ; ,
v.a.cX^jj^-^ysrl icheri-chevirmek,
jgl\ icheri-s6kmak ; jj?f\
icheri-kevzrmak ; off, v.a.
*J\ Atmak, CLX^j-2^J dushurmek ;
^JKCjL? sApztmak ; cJ^^X^us sek-
dirmek; (a cock) (J>*\fS kApAmak ;
(water) cX^ kessmek ; (a re-
mark) JpcU^AJt Aldzrmamak ; ,
v.n. (j*A>0 sapmak ; (a projectile)
C^Jvi-y sekmek ; out, v.n. /^iJiSlS
kAlkmak; ^J^JL^- u^llJf dzsharz-
-chzkmak, <J^\f-)\ tJ>j\**+bdzshari-
-6^Aramak ; (prove) ^*Ju>- chzk-
mak ; (the weather) CJs>*J Isshmek
(as a verbal termination) ; , v.a.
^cj\ju^- chzkarmak ; over, v.n.
CtX*JjJ dzmmek ; CX*1>jjJ devril-
mek ; , v.a. CX^>- chevir-
mek, CX^J devirmek ; (in charge)
IjjjJ devr-et; (refer) !Al^5-hawalE-et,
\ <LJU*-I ihal^ - et ; (in one's mind)
cJv*3-iiJ dushunmek, j^^llL tX-
shinmak, l^uJUaxj mutala"a-et; (dis-
appoint) ^^j^ if-^J^^ timidini-
-b6zmak ; up, v.n.iJ^JU5- ch^k-
mak, \j$> zuhur-et,jl tjuJ peyda-61;
4^*113 kllkmak; (J^-\ achzlmak ;
yukari- dwnmek ;
-chevirmek; cXi-ii^ eshmek, ^J^J^
kXzmak ; ^^jJli' kAldzrmak ; (J^^^chmak.
Turnip, 5. /Ui-S or >xL$> shalgham.
Turnkey, 5.^=sr|jJj zindanji.
Turnpike, 5.^-J kApi.
Turpentine, s.\J+~*p
tErmenti ; spirits
of , .^c
Turquoise, s.
Turret, .
jjy kulE, C^r^^J kulejik.
Turtle, ^. ^Ai^UlS^sJ den^rz'z-kaph'-
bA^Aassz (kaph'm-) ; dove, c^^J
Tuscan, a.jl<Ulft-:y
T6sscanali. [kumru.
Tuscany, 5. ^^J^ <li\JuyT6sscana-
Tusk, s.jj\ Azz, ^1)0 dish. [-vilayeti.
Tutor, s.^^ khoja ; , v.a. cX^J^j!
wyArEtmek, '/*-i*J* ta"lim-et.
Twaddle, 5. Ut^ LTJ b6sh-lakirdi.
Tweezers, s.j^T jzmbiz.
Twelve, a. ^X!^\ 6n-iki ; month,
Jj yzl,<Us SEUE, JLs sal.
Twenty, a.^^f^. yi^Airmi, (^jj^c
"ish-
run, ^j^z "ishrm, ^ -^~.; bisst.
Twice, aa1
. */. s\ iki-kErrE, <UJJ. X>**
TWIG [348] UNBTJRTHEN
iki-def"a, V^%Jj
jS^^} iki-sefEr.
Twig, s. Jb dal,
Twilight, 5. (morning)
ortalzk - A^armassz,
shflfAk; (evening)
-kArarmassz,
^ iki-nubet,
* chibuk.
=s> inja-dXl,
fejir, <j-
sular-
6rtalzk-
Twin, s. Jf=>^ ikiz, tev'am ;
Twine, s. +*^*i
sijim ; , v.n.
sAnlmak, ^J^J^jb d6kshmak ; ,
v.a. ^*j&J^^o dolashdz'rmak, ^ojltf
slrmak. [C^^J^ bukyulmek.
Twist, v.a. cXto bukmek; , v.n.
Two, a.(^c^/
iki, j^^^ issneyn, jJ du.
Type, s. (model) 4J^J numunE ; (for
printing) < J^ barf Q?/. Cl^Uj^p-
hurufAt) ; in , C-^J^* murettsb,
^ri/Jj^c^.JyJ' tErtTb-61unmush.
Typhus, . l*-^3 kXra-humma, ^LJ'tifo.
Typographer, s.^5-iU-tfb bAssmaji.
Typography, 5.^*}<U*tfb C^U.^- hu-
rufAt-bXssmassi.
Tyrannical, a. <)LJU!U^ zalimanE,
ti\J&*a zulumkyaranE.
Tyranny, 5. *lb zulm, c^Joo t^"ddi,
jJui ghAdr, la- jefa.
Tyrant, . Jlis> zalim, jl^Xc ghAddar,
jKlft5>- jef^kyar ; cJlLs seff^k, jijf*khunriz.
Tyro, 5. ^J^ "AJEmT, u^Jc^c mubte'di.
U.
Udder, 5. ^U^> memE. [kerihu-'l-niAnzar.
Ugly, a.(j^j^- chirkin, JaxJlJU
Ulcer, s. ^b yara.
Ultimate, a.s^Jj
Umbrage, ff.jV^c! ighbirar.
Umbrageous, a. cUmbrella, s. &+*+* shemsiyyE.
Umpire, 5. js>- h^ksm ; to act as ,
!. hiikm-et, \J-^^^cJ da^way^-
-fXssl-et.
Unable, a./iiijjJoJl Elindan-ghelmz,
[mtsh.
Unaccustomed, a.^*<}U.,lJi
lltshma-
Unadvisable, a. L*^-sU^ munass^betsiz.
Unanimity, 5.^jjlftJ^
ittifAkz-ara.
Unanimous, a. ^ji^c muttefik, \j$\^\so
muttahidu-1-ara, ^b^^. yekzabln.
Unarmed, a. J-^L-j silahsiz ; (ship or
battery) j~*yo t6psuz. [z^ruri.
Unavoidable, a. jU-U nachar;
Unawares, ad. JjuNJ^ "al6-'l-ghAflE.
Unbecoming, a. J^LJfb y^kzshm^z,
LJli-JJb yakzshzksz'z, Jo bed, ^^/>-chirkin. [^ kyufr, cjJl^- jahalet.
Unbelief, s. ^,UjJ/Jo: "adEmi-iniAn,
Unbeliever, 5. rj^J^/^ ghayrz-mu'min,
^3\^ kyafir,j^l^ ghyawr, J^-l^- jahil.
Unbend, v.a. (a bow) ^ilj^CJ-^b
^<jlju>" yaym^-kirishini-ch^karmak ;
(sails) gj^iJt^l&l Asha^Az-Almak;
, v.w. ^i-^^ achHmak. [chmak.
Unbind, v.a. <^<*jj>- chwzmek, ^^Unbounded, a. iXscu bihadd, I*sJo-
h^ddst'z, jjb,W^ ^P^yAn '
Unburthen (one's self, one's mind), v.n*
^J^^ dErdini-suweylEmek.
UNBUTTON [349] UNDERMINE
Unbutton, v.a.
Uncertain, a.
belli-di^il,
meshkyuk.
Uncertainty, 5.
kiyyet ; ^Unchangeable, a.
di^^ishmaz.
Uncharitable, a.
VErmaz ; Jo\
wchmak.
bellisiz,
shubhEli,
meshkyu-
meshkyuk-shey.
J
sAdaka-
fEna-shubhE-
[sizlik.
insAf-Uqcharitableness, 5.
Unchaste, a. ujLJb^c ghayri-"afif.
Uncivil, a. ^/-^ terss, LJJ kXba.
Uncivilized, a.^c-l^j vwashT.
Uncle, s. (father's brother)
"Amuja (Xmja), ^c "aram,
Ammi ; (mother's brother)
day.
Unclean, a. ^ piss, j\^ murdar,
Uncleanliness, 5. cXL-J pisslik.
Uncleanly, a. ^j piss.
Uncleanness, s. c3lJ pisslik.
Unclose, v.a. (J*&-\ achmak. [-s6ymak.
Unclothe, v.a. JUJ^ (J~*\*)Jrubassini-
Unclouded, a.^Jbj bulutsiz.
Uncomfortable, a.
Uncommon, a.
jj'O nadir,
nadir-ghyurulur.
Uncommunicative, a.
Unconceivable, a.^<-61unamaz.
Unconcerned, a.
Unconditional, a.
~\j rahatszz.
j\ Az-bulunur,
Z ketum.
,^ai>tassAvur-
pa-kayd.
kaydsz'z,
shartsiz.
Unconscionable, a. LjaJ insAfst'z.
Unconscious, a. j^>- khXbErsiz,
bikhAbEr.
Uncorrupt, a.^jZ-ys do^rAru, A^
j^il! musstakfmu-'l-Atwar.
Uncover, v.a. UI achmak, ^^zni - kAldirmak,
wrtussunu-chz-
karmak.
Uncreate, Uncreated, a. J^-^5
^^ghayn-makhluk, C^ljJb
^515ka'im-
-bi-'z-zat.
Undecided,a.y*ij\js
klrarsfz ; (person)
bilmaz.
Under, a. ^Jall Xltda - 61An ;
-6lAn ; ^^i-l ^sha^Atkt; , pr.
*X&\ Altina, **d\ Altmda, ^JcJI
Xlttndan ; <L^3=r tahtma, iJcc^x?
tahtznda, ^JC^iasT1 tahtmdan
; ^^jzirina, ^^yj zirinda^Jo^j ziruidan;
-eksik ; age, JP^>- chojuk,
sAbT.[^JiJlS wiXj>
Underdone, a. ^A^-Jjl Az-pishmish,
Undergo, v.a.j\ tll^^q ghiriftar-61,
-61,^Uxx) mubt^la-61;
tutulmak ; Jt^l 61mak.
Underhand, a. jS^ ghizli, ^LsL sakli,
^c^ khafl ; , ad. X^\ J| E!-
-AltzndA.
Undermine, v.a.<Jk<jl3 ,^^ Altmz-
-kAzmak ; (a person) <
aya^Amz-kaydirmak.
UNDERMOST [350] UNEXPECTED
Undermost, a. ^s^\\ ti/1 en^-Xltdakz.
Underneath, pr. teA\ Altzna, xxA\
lltmda; , ad. <dl Alta, *JcJ! Altda.
Under-secretary, s. (of state)
miisste'shar; (of an office)
mu"avin.
Undersign, v.a. \ Liol imza-et.
Undersigned, a. to)ll-+*\j Sty.,
vwAzz"-'l-imza.
Understand, v.a. ^}^\ anglamak
(annamak), ^^-R-Jtefehhum - et,
dErk-et, !cJ^jJl idrak-et,
J ta-"akkul-et.
Understanding, s. ^Jjlc "Aki ; (agree-
ment) Jyi kAvl, ^Ijlft'* mukAv^lE;
tyi shart.
Undertake, v.a. (J^UiJjj^l uzErina-
-AlmAk, I
tf&qcyA diir-uhdE-et.
Undertaker, s. ^s^J\J tabutju.
Undertaking, s.(jtj\ ish.
Underwriter, s. ,&& ,** *h\ i^i-JUtf) QJjt <L>
&jj*x+*3 ghemi-ila-
ghemi -yiikunu
-sighurtaya - Alan -
-essnaf.
Underwriting-, s., ^^ , ^ aW , j&^^ X'* ^^ >* ^^^
^jyJl^Ji &<s3jjk+~3 ghfemi-ila-ghemi-
-yukunu-sighurtaya-Almaklik.
Undesignedly, ad. Jw> ^^ la-"an-^
-kAssdin ; L^J sshvEn ; \3\su\ ittiflka.
Undivided, a. |^J bitun; (common)
musha".
j^J b6zmak; (a knot,
&c.) ^^s^l achmak, CXcJ^~ chwz-
mek.
c
Undo, v.a.
Undone, a. ^tUJjU yapzlmamzsh ;
(ruined) C->lyv.
kharab ; (in reputa-
tion) J.;.;^ rezil, LJ\y*j riissvay.
Undoubtedly, ad. J:4$> shubhEssiz ;
&J^ ElbettE.
Undress, v.a. \$+*wyo s6ymak, .^'^jJjjl
J^lL^- urubassmz-chekarmak; ,
v.. +*Jtya s6yunmak, cX*i^J
dukyulmek,
Undulation, s. <ullL dAlgha ; (of ground)
j\* bayzr, CJi=u^^j tiimseklik.
Undutiful, a. j~z\j ri"ayetsiz.
Undying, a. ^j*>) la-yemut.
Uneasiness, s. ^^^-\j rahatszzlzk,
^JcJu? s^kmdi ; c-J^k^ iztzrlb.
Uneasy, a. ^~z&-\jrahatszz ; (in body
or mind) L-jJbisc muztarib.
Unemployed, a.j~+2~}\ ishsiz, ^^ bosh,
i>^ boshda, JLU "AUl
Unequal, a. J&J^ bir-di^il, L
ghayrz-mussavl ; (to a task) J^"ajiz, JiJ ^Vj^ erblbi -
di^Ail,
J^V. (^T}* ghyuju-yfetm^z,J*l (jJ^Jl
Unequivocal, a.*Zj-*> SArih,
flchzk, jOwi! Ashikyar.
Unerring, a. c-^5L? sa'ib. [na-hemvar.
Uneven, a. J^JJ^J duz-di^Ail, j\j+b\J
Unexampled, a. ^.^UJ^^s ghywrulma-
mish, J .!Liw< missalsiz, v^*-<^c
ghayri-messbuk .
Unexpected, a. ^LU.L<^I umulmarnish ;
ly, ad. (^y^fp-i*f* min-ghayri-
-me'mulin.
UNEXPIRED [351] UNHEALTHY
Unexpired,a. ^^UlS^-oifJ^j wa"dEssi-
-ghElmamish. [sifsiz.
Unfair, a.j~Jis>- hXkkstz, J jLai! in-
Unfairness, s. ^J^Ji>- hXkksi'zh'k.
Unfaithful, a. ^^ kha'in. [mughayir.
Unfashionable, a. jbc &*J^o m6daya-
Unfasten, v.a.
Unfathomable, a.
na-ka"r-yAb.
Unfavourable, a.
mukhalif,'
f
Unfeeling,
Unfeigned, a.
-riya.
Unfinished, a.
Unfit, a.
maz,
13 na-ehl,^mt,. .^
liyakAtsz'z ; , v.a.
]&l\j\ ehliyyetini- izaLe-et ;
mani"-61, l_i^ men"-et.
Unfold, v.a. (j*>-\ achmak,
SErmek, LU neshr-et, lla J blsst-et.
Unforeseen, a. ^L^jj^D ghywrunm^-
ysn, ^^UL.'
Unforgiving, a.
^iJyjl unutraaz.
Unforgotten, a.
Unfortified, a.
musstahkEm.
dibsiz,
terss,
uyghunsuz.
mErhametsiz.
khaliss, b^-jbi-
[CX-^1 eksik.
U>r> t bitmamish,
I^^Jlj yakzsh-
elvErm^z ; (person)
Unfortunate, a.J^Unfortunately, ad.
Unfounded, a. v
dushunulmamish.
"Xfv-etmaz,
[mish.
unudulma-
_
r. ghayr-
[nahiss.
bakhtszz ; ^j~s?
ne-fa'idE,
Xssli-y6k.
Unfrequent, a. jJ\J nadir.
Unfriendliness, s.
Unfriendly, a.
darghzn.
Unfruitful, a.J
Unfurnish, v.a.
JkC "adavet.
dushmsn ; c^/;^
[(^^^ ak?m.
meyvE-verm^z ;
s6ymak,
dz'rmak.
Unfurnished, a. j^i^J^^ dushfimEsiz.
Ungainly, a. Jo bed ;(^j^- chirkin.
Ungallant, a.j~SJ\6>j 'V,^^ kAriyyE-
-ri*'ayetsiz.
Ungenerous, a.(j-*
>- khassiss.
Ungodly, a. (man) ^-lijj^jli fassik-u-
-fajir; (act) <OU-ols fassikanE, <OL>-U
fajiranE.
Ungovernable, a.j**Aj\
kJ zAbt-61u-
namaz, CL^-j SErt, *X>J^- hadid.
Ungrammatical, a. Xfx? j ^j>a Ju:^
cjilsr* kawa"idi - sarf-u-nahvE-mu-
khalif.
Ungrateful, a.j^ffbjl) nankyur (nAm-),
<*l^a^CA/J nemek - biihram, ,jjl>-
kha'in.
Ungrounded, a. JjJ^-^Jji^J^ ^ssli-
-y6k-fXssK-y6k, ^ b6sh, Jib
bltil, CA-^^ bi-essas.
Unguarded, a.^ Jyi xjs j
-VE-isstihkyamdan-khali ; JjU ghlfil.
Unguent, 5.^l) ya^rA,
^t>
Unhappy, a. ^j^ derdli,
derdmend.
Unhealthy, a. (person) cJj^>- churuk,
J.lc "alii; (place) ^^ wakhim,
wakhametli.
UNHEARD OF [352] UNIVERSAL
Unheard of, a. ^^Uju- ishidilma-
raish, CAMMC^C ghayn'-messmu".
Unhoped for, a. ^.^Ui^jl umulmarmsh;
L me'mu.^
-
Unhorse, v.a. CX^^^^^XJ'I Atzndan-
-dushurmek (or (jJul Atdan).
Unhurt, a. ^^lx>Uis^jj injimnamish.
Uniform, a. Ja^ muntaz^m, Kto
bir-siyAkda; , s.&<jjLJj\
uni-
forma, ^*<uJUhj ressm-elbissEssi,
iiJ nizAm - rubassz, .C
mutlbakXt.
da'ima;
nizAm-
Uniformity, s.
Uniformly, ad.
shtfshmayarak ; "i
-uze"rE.
Unimportant, a. *f >r^ ghayri-muhimm.
Unincumbered, a. ^A^jl* j jV ?y ^.J l^- hsr - nev"i - bar-u-mani"dan-
-khali ; j~s>-j)i b6rjsiz.
Uninhabitable, a.j~>ji>- khayrsz'z, ^c
^L~i^\i ghayrz-kAbili-sukna.
Uninhabited, a. ^ru*<^c ghayrz-
-messkyun, ^^ b6sh. [-mAssun.
Uninjured, a. ^ya** ^jj^> zarardan-
Unintelligible, a. uLlil^! anglashzl-
maz (ann^sh-).
Unintentional, a. ^&*-
Unintentionally, ad. JuaJf
-ghayri-kASsdin.
Uninterrupted, a.jji
^ly,ac?.
rek, ^^
olmayarak,
UJ la-y<*nkAtr.
[-nev"indan.
Uzi' kAza-
^rassz-y6k ;
ardz-arassz-
Vila - flsszla, ^
Union, . jWrl ittzhad; *&- Jem",
^^sr tejemmu", ^Ux^l ijtima",
J&Zs *i\j\j bir -^raya -
ghelish ;
\j2jft klnshish, <UwUli* kXte'shma,
^^o mezj, ^Ij^ci imtizaj ;
^jjj-J
tezevvuj, ^IjJjl izdivaj.
Unit, 5. Jy fBrd.
Unitarian, 5. Jk>^o miiwahhid, JA!
Xo^J ehli-tevhid.
Unite, v.w. ci^lJ^ birlEshmek ;
birlikda-61, \j\su\ittifak-et ;
bir-
-raya - ghfilmek ; J^&^biri-birina-kArzshmak, <j^U\3 kXtish-
mak; w|^>1 imtizaj -et ; &+lj) <-^J
jjk^^ biri - birina - varmak, ^-r-*H
tezevvuj- et ; J^Lj\J kaynamak,
lanmak ; j J*a-i_^ muttXsszl - 61 ;
jl kj-y<> mrEbut-61, ^^c-^^wo mun-
tessib-61; , v.a. cX^JwlJ^ bir-
lEshdirmek ; ^^jJjjlJJ kXrzshdzrmak,
l^-< mezj-et ; CX;JCJ\-.^L1 im-
tizaj -etdirmek ; cXj JcJjl evlEndir-
mek,^^jCjj^p* tezvij-et, LlX^j vErmek;
J^jUjU kaynatmak ;
y^ptshdtrmak ;
!kjj rXbt-et,
dirmek.
United States, s. pi.
uu -^ jemahTri-mujt4mi"a-i-Amerika.
Unity, . CJJn birlik ; (of God)
wahdaniyyet ; .jUj>littifAk,
ittihad.
Universal, a. -^ kyiilli ;
bitish-
UNIVERSE [353] UNMARRIED
jefakyar ;
terss,
mejhul,
"umumi; ly, ad. l^c "umuman,
^*xM l.e "ale"-'l-"umum. [kya'inat.
Universe, 5. Jlc "alEm, CL3\j{=>
University, s. ^JiJ^J daru-'l-funun.
Unjust, a. (man) j\<\c. ghaddar, JU?
^-jLa3! insAfszz ; (man or act)
hAkksz'z. [sebebsiz.
Unjustifiable, a. J&>- hXkkszz, .,v ..o
Unkind, a. (person)
(person or act)
tAtsz'z, Jjfi
Unknown, a.
na-ma' lum ; to me, ad.
^jj^U/J^l benim-khlberim-61mayarak.
Unlade, u.a. (a ship, &c.) (j*si\ji
boshAltmak, ^^cJLij^j^i^.) yukyunu-
-boshAltmak ; ^j^u^-.^s^ yu-
kyunu-chzkarmak ; (a horse, &c.)
ClX^;Jo\^ir^ yukyunu-fendirmek ;
, v.w. ^JK^Ll^ b6shAlmak.
Unlawful, a. +\^- baram ; Cj^l^c
ghayrz-mesbru" ;
c^i^*wmemnu",
^f^e menhT, jL.:| yassAk ; (J^aJ
fuzuli, ^i^lj na - hAkk; ly, ad.
(J^fyJL)bi -
ghayri - hXkkm, rJv^J
JjdJ fuzuli-6krak.
Unlearned, a. J^ls*- jahil.
Unleavened, a.^M^ khXmzrszz.
Unless, c.&^j>~* me^Aer-ki. (This
conjunction is hardly ever used, but
the sense is rendered by employing
the conditional negative of the verb
which follows in English. Ex.
Unless I go, +~*z^ ben-ghit-
massom, if I go not.)
Unlikely, a. J*cj umulm^z,^^U; it is very unlikely,
*^^1 umm;m,
me'mul-etmam.
Unlimited, a. J~jJ^- haddsz'z, tXs^J
Unload, vid. Unlade. [bihMd.
Unlock, v.a. <J^>~\ achmak ; ^yjJui^D
kilidini - ^chmak ; , v.n.
Unlooked-for, a. jj^cj umulmayAn ;
*jl>J^)jJ^l<) me'muldan-ziyadE.
Unloose, v.a. <J*>-\ achmak, cX<j^>-
chwzmek; CX^J^-IU sXh'vErmek.
Unluckily, ad. *JoU<0 ne-^'ids, A>.
^Jo'J chi-fa'idE.
Unlucky, a. (man) j^^s^ bakhtszz,
ij^s^JJ bed-bakht; (day) u-s4?
nahiss ; (house, &c.) ^Uilii> sha'a-
metli, /-wi*xo mfesh um.
Unman, v.a.(j^jLcl^^a^jj^rj^- ch6juk-
; to be ed, ^-
-ghElmek.
Unmanageable, a.J^^Jjllx^ zXbt-61u-
namaz ; (ship)J*d^J^^J dumEn-
-(dlnEmaz). [-yAkeshmaz.
Unmanly, a. J^-^V. ^^j^ erk^Aa-
Unmannered, Unmannerly, a. LS kAba,
1?^^- khoyrAt.
Unmarried, a. (man) J&+3 blkyar (bey-
kyar), J^J^l evli-di^AU, J^sr mu-
jerred ; (woman) JiJsJ^ji* k6jada-
-di^Ail (or ^U*Jji olmayAn) ; jJf kzz.
2 B
UNMERCIFUL [ 354 ] UNQUESTIONABLE
Unmerciful, a.J^ZAZ**.*)
mErhametsiz ;
ly, ad. UJ fsna.
Unmindful, a. l~zs dikkAtszz, (JL^ij
j*~>\ dikkAt-etmaz, Jjle ghafil.
Unmingled, Unmixed, a. ^^^- khaliss,
cJ'-* slf, ^yL? safl.
Unmoor, v.a. cX
,.J j yllin^tz- bir -
(de-
mir) -ila-brakmak.
Unnatural, a. ^y^cJcjtj-k tiki tra$r-
-kbelAfz. [bi-luzum.
Unnecessary, a.J~jjl luzumsuz, jf^J^
Unnerve, v.a. IJiLi-l ^JLJ sebatini-
ikhlal-et.
Unnumbered, a. *-jL*>- hissAbsez, ^
Unobjectionable, a.Udiljl
\ \ivAZ-61unam^z .
Unoccupied, a. ^y b6sh, ,J^>- khali.
Unoffending, a.j~^y0 suchsuz,J ^>-Li*
kXbahatszz,J^j^ zararszz .
Unopposed, a. J~**3b mani* siz, *-3Uoib
bila-mam"m, ^U^ ^ bila-mukha-
l^fc. [J^jsr* sahibi-mejhul.
Unowned, a. J -U> sahibsiz, ^,=^1^
Unpack, v.a. (J^>^ ^chmak ; ^JJ^i-tf
^^lju>- sAndikdan-chekarmak.
Unpaid, a.(j^*\^j>.j
VErilmamish ;
(officer) J i>Uxc m^"ashsz'z, j-ji>l
Unpalatable, a. j<^l AJZ. [aylzkszz.
Unparalleled, a. J. J lJ^^< missalsiz,
^L-^i LA-!j^-=5 gby^rulmamish,
^^l^cUJJu-lt ishidilmamish, v^^cu
na-messbuk.
Unpardonable, a. UjJjUjLc^
m^z, J-*AJ^LL)-J pek-layzkszz, LlJj
^-*2u-j\iA) pek-munassebetsiz.
Unpaved, a. y~+)j^\3 klldmrnsiz.
Unperceived, ad. cJ^a^j^^s ghywrul-
m^yerek, Vj^^j^ duyulmayarak.
Unpleasant, a. Li fsna, J-J'll? tXtsiz, JJ
bed, ^^s kerlh, ^^-U na-kh6sh ;
uyghunsuz; ness, s.
uygbunsuzluk.
Unpolite, a. LJ klba, ^^.^ kh6yrlt.
Unpopular, a. aJjX*J J^
-pessendidE-61mayan.
Unprecedented, a.JJll<! emsals/z,
i^-^cU na-messbuk.
Unprejudiced, a. (mind) JL> salim;
(person) J .^c gh^razszz, L. or?V><
munsif.
Unpremeditated, a. JusJ^cil
la-"<m-
-klssdin.
Unprepared, a. j^j^ khAbsrsiz ;
J^J^?l>. hazir-di^M.
Unpretending, a. cr>4Js.-sr*
mahjub,
^jJU- t^Jc,^ kendi-halmda.
Unprincipled, a. ^-^^ chXpkm,
J-j;U "arse'z, J-jlp- hayassz'z, J*-J^1
edebsiz.
Unprofitable, a. Lj^JolJ fa'idEssiz,
,JU- jjjyjjlj fa'idEdan-khali, ^ybosh, <di\3 nafilE, ^^^J bihuds,
J51W la-ta'fl.
Unquestionable, a. J-;^-l shubliEssiz,
muhXkkXk; bly, ad. <teJl
mutlAka.
UNREASONABLE [ 355 ] UNTAUGHT
Unreasonable, a.j~z+~i\~o
munasse'bet-
siz; L-jLaM insAfsiz.
Unremitting, a. V?8Vt^ la-y^nkltz",
61mayAn.
Unreserved, a. ^^ bila-ketmin.
Unrevenged, a. (blood) jJJfc h&dr;
J~~<\scJ\ intikAmszz.
Unrewarded, a. LJflilx* mukyafats/z.
Unrighteous, a. (person) J&&\^D ghyu-
nahkyar ; (act) *li ghyunah.
Unripe, a. /l^ khlm, ^jS^oUJjl61-
momzsh.
Unrivalled, a. JJli^ missalszz, J^^bimissal, l^o yfekta, ^4^-J blhemta.
Unruly, a. bj^ zorba, .^ "ASSZ,
mut6m^rrid. [emln-di^M.
Unsafe, a. jy$j k6rkulur, Ji J ^.^01
Unsaid, a. ^^cULjJ denilmamish,
^^IJJj^: suwfeylEnilmamish.
Unsaleable, a.J^<dj'L?sXtilamoz.
Unsatisfactory, a.^aj^j^s. ghayri-mJErzi.
Unsay, v.a. cX*3^t> ^Joj^o swzundan-
-d^nmek, 1j&\ inkyar-et.
Unscrew, v.a. ^J^>^ achmak, ^^^s^Jo^
^j;/,^lvidESsini-chmak.
Unscriptural, a. &A U C^X) ^.j^/** ^r"^
.>ljL^ kyutubu-semaviyyEnin^-m^-
'alina-mugbayir. [muhrunu-^cbmak.
Unseal, v.a.^J^>-\ achmak,^^*^-!
Unseasonable, a. \~z$) wAkitstz.
Unseaworthy, a. f\& j*
den^iz-sefErina-ghayri-salih.
Unseemly, a.(j^j^- chirkin, jtJLj^
y^kzshmaz, LJllJb yakzshzkszz.
Unseen, a. jj^Jj^ gby^runm<5yEn ;
j* ghywrulmamish ; , ad.
Unsettle, v.a. \(JL^ ^j ^l
kXrarini-b6zup-mushfewesh-et.
Unsheath, v.a. CJ<^1=- chekmek,
s^ll-et.
Unship, v.a. ^cj\su>^ chzkarmak,
^^IjL*- \j^J. yErinden-chzkarmak.
Unsightly, a. g^- chirkin, JJ bed,
J..,.;?.l,.ib y kzs
Unskilful, a.
Unslaked, a. (lime) ^^1*3^*3 g^n-
mamish; (thirst) (^l,UL~b kessil-
mamish. [fassid.
Unsound, a. cJjj^>- chumk; tX-sli
Unsown, a. *>U1! ekilmamish,
Unsparing, a. J^jJy b61-b61 ; ^ly,
ad.(J^j&+*jJ\ essirghEmeyErek.
Unspeakable, a. L^&M r*-^t3 ta"bir-
-61unamaz. [s^batszz.
Unstable, a.1*^)^' kXrarszz, LJ'U
Unsteady, a. j\^j\ 6ynar ; jyiiJU
SAllmr ; jjJ (titrEr) ; (person)
*^f~ h6warda, ^tf^U- chApkm.
Unsuccessful, a. (person) ^-^J
C ishmi - bejEramamish,
muwMak - 61ama-
mish ; (attempt) (^^^Ujj! uymamish.
Unsuitable, a. U^ljb ykzshmaz, y*^uym^z.
Untaught, a. jj^oUJt)^:^! u^r^rEdilma-
mish ; ^jt*\AJj\ bir -shey-
2 B 2
UNTENABLE [356] UP
Untenable, a. (assertion) Jbb
jJb6sh ; (position) J
Untenanted, a. ^ji b6sh.
Unthankful, a.jvJ\jLt> shukr-etm^z.
Unthankfulness, s.J>J*
/Ac "ademi-
shukr.
Unthinking, a.j*Jj&j<3 dushunmaz.
Unthought-of, a. Lo\^J^ dushu-
nulmamish,
khAtzra-takh^ttur-etmamish.
Untidy, a. J-^
hEr-shey-si-piss-vE-kArishtk.
Untie, v. a. CX^>- ch&zmek, (J*
achmak, 1Jo- hall-et.
Until, pr. jjJ4 a-kldar, cJjdj Edek,
orj^<tf adak, ,^^^ Ede^Ain (or a-).
Untimely, a. J-^Jj wlkztszz ; end,
jjjt/-^ WAkztsz'z-Mlum, u-fllJ telef,
Unto, ^r. <J E, a. [^JL> helak.
Untold, a. ^.oULjL? sayzlmamish ;
j^^^U^U^ls! ifadE-ulunmamish.
Untoward, a.(j^=^j^- chirkin, Ui fEna,
J*-^u-cU-<munass^betsiz.
Untried, a. ^L^oUliJJ denEnilmamish.
Untrodden, a. ^^oU-^bjW ayak-bAss-
mamish. [J^V bltil.
Untrue, a. ^1> yalXn, L^jK kyazib,
Untrustworthy, a.lofc$)\ jUiuit i"t-
mAd-ulunamaz.
Untruth, s. ul> yalXn, C >j^ kizb,
PjijJ durugh, (j^lLj butlln.
Unusual, a. J.^(JCl?jlc "adet-dtyM,
Li. khzlAfz-^adet; ly, ad.
sa'ir-wXkta-nissbetla.
Unutterable, a. j*&^+*iu ta"bir-
-61unamaz.
Unveil, v.a. and n."V .^
yashma^z'm - chzkarmak (or <J~*>-\
chmak) . [-61unmz.
Unwarrantable, a. JA&^ysC tejvlz-
Unwary, a. JjU ghAfil.
Unwell, a. ^~& keyfsiz, ^>\j* mi-
zajszz, <xi ,>- khXssta.
Unwholesome, a. (air) /*^^ wakhzra,
jJjx^clri.^wakhametli ; (food) -i
muzerr.
Unwilling, a. JJlijt issteksiz, j^'.u.fj
raghbetsiz,j~MZj$ ghyun^ulsuz ; ly,
^
acf. lfc ksrhan,
-kerahE, <j
cJ^cLix>- chekinErek ; ness, 5.
LL)Jj*-i^j ghyun^ulsuzluk, u^Ji^kXe
adEmi-raghbet.
Unworthy, a. (person) Jjblt) na-ehl,
J-JU^ljlisstihklksz'z ; (act)
layzkszz.
Up, a. jUSllS kXlkmish;
yukselmish ; j^r^-^-^^J pahaya-
-chzkmish ; , ad. kJJ& yukarz ;
<04i_^lJV. yukart'ya, yJojt^J yukarida
(yukarda) ; u^c^LtUo^U^ yukarz'ya-
-d6^Aru ; , pr. ^UjJ ^jt> dn-
-yukarz ; , int. JlftJu^t) dE-bXkA-
Km ! JUujl\J kAlk-bXkXlim ; and
down, ^^. 15^^^ Asha^Az-yukari ;
^tE-beri; hill,
li'^> y6kush-yukarz ; ^^= ghyuch,
mushkil, ^^^ chetin ;
there! X^db h^y-yukarda,
UPBRAID [357] USE
* hey-kim-var-yukarda ;
with the helm ! <U^j!drsa !
Upbraid, v.a. (J*J\tyJ yuzuna-Atmak.
Uphold, v.a. tj*3b tutmak, \^^sf^
t^ssahhub-et, Ic^oU.^ s^habet-et,
\f\}&\iltizam-et, )\&j\ arka-61 ; (a
thesis) !lsj| iddz"a-et, l^JJu^j tXss-
dik-et.
Upholsterer, s. ^srlc^ yurghAnjz,
Upland, s. 5b\j yayla, ll> yaylAk.
Uplift, v.a.
-kXldznnak.
Upmost, a. (J
Upon, pr.
iisstunda ;
uzmnda.
Upper, a.\
yukardEki
yukari-
I en^-yukan.
iisstima,
uzmna,
l& yukariki, >b^js^
^-sXA, :'-y\ usstd^ki,
usstund^ki ; hand,
ghalbE, jLJU ghlliblzk.
Uppermost, a.
kariki,
Upright, a. uc^t tibghru, ^jlj ka'im ;
do^Aru, *-ii-^c(in morals)
miisstakzm.
Uproar, 5.
hlrildi,
Upset, v.a.
ghyuruldu,
pXtirdt,^devirmek ;
keyfini- bozmak ; , v.n.
devmlmek
dfcvirilmish ; ^j^>-kXchmish ; , s.
Upside-down, arf. US
zir-u-zebEr.
, a.
^_c^ keyfi-
J devirilmE.
Xlt-nsst,
Upstart, 5. ^Ju-^ y
mejhul-el-Xssl-61an-nev-ressidE.
Upwards, ao*.LJ^c^L<Oc5jUj.> yukanya-
^)^. yukarz ; (more) |*>Uj
J pich. [ziyadfi.
memerr-ul-bevl.
Urchin, 5.
Ureter, 5.
Urge, v.a.
-et,
plea)
ibram-et, ilhah-
szkzshdzrmak ; (a
irad-et, \^jL*^j dfir-pish-
-et ; (a horse) cX^-j surmek,\.jj~*
Urgency, s. dLs* "XjelE. [sevk-et.
Urgent, a. J-js^-**^* mussta"jEl.
Urine, s. CJJ Ju- sidik, Jy bevl,
yo kuchuk-su ; , v.n.
ishEmek, cXi^=jt>^ su-dwkmek,
\J|^-J
tebevvul-et ; (a horse) ^ijllj*
kAshAnmak; (a dog) dJv*-~j simek.
Us,j9ro. <_p bizi, iO bizE, >-^Jp bizle'ri,
Usage, s. ytJjs kullXnzsh,
issti"mAl ; (treatment) <d^W< mu"a-
m^lfi ; (custom) c^jlc "adet.
Use, s. jiiWy kullXnzsh, <u3)Uy kul-
U1 issti"mAl ; (benefit)
oli fa'idE, ij^xa^c menfa"at ; ,
v.a. ^4J^S kullAnmak,
issti^mal-et ; (treat)
m6lE-et; to be of ,
isha-yaramak, jl^-j^J^jlJ fa'idEssi-61,
J^jJ^I iJ^All^ ^iXj\s f a'idEssi-
-miishahe'dE-olunniak ; to be used to,
IjlJl Hishik-61, \U A}\ Mishmtsh-
-61; to become --, ^J^J^\ Xlzsh-
mak ;to be used up, LtX,2J bitmek,
dukfinmek ; (a man) CJv^o.'
USEFUL [358] VACANT
bitmek, C*^, A ishi-bitmek, J. ^, .. y .
^^el^j15i-^- bir-khayn-kAlmamak.
Useful, a.j^-t&ljl isha-yarar, ^SJoli
jlj fa'idEssi-var, jlsJuls fa'idEli, *Jl)
nafi", Juft* miifid.
Useless, a;tfAi1 bir-isha-yaranirtz,
b6sh,
nafilE.
Usher, s. (school)
(at a door)
.
in, v.a
tirmek,
turmek,
ihzar-et.
Usual, a.
61an ; \y, ad.
Usufruct, s. <0uc
Usurer, s.
kh&Ife (kXlfa);
> chawush,
^^'16 muhzer ;
f\ icheri-ghe-
^ icheri-ghyw-
delalet-et,
"adi, "adet-
f^hish-
Tnuv<
Ain4lEJi. [I k.^-dc ghXssb-et.
Usurp, v.a.
Usurpation, s.
Usurper, 5.
fiizuli-zAbt-et,
ghXssb.
ghasib ; \$&
^Joi fuzuli-
-olarak - takhti - padishahiyyE-juluss-
-eden-ghasibi-taj-u-nighln.
Usury, s.\Jj riba,
fahish-mu"am^lEJilik.
Utensil, 5.^sllijU.
khan^-aleti ;
s. pi. JfWtolS kAp-kXchak, j
(jji^>- chanak-chwrnlek.
Uterine, a. (brother or sister) ^ 11-
-umm, ^JcJlrli! ana-tarafmdan.
Utility, 5. *j5\3 fa'idE, nef",
Utmost, a. fji! en^-uzXk, c
nihayet-der^JEdE, ajbj c
ziyadE, Cl-^A-^-J nihayet,
ghayet ; jjJJ ^s&i&S ^^\ Eldan
zrv4-^ mum-
-ghelEn ; to the , ad. Ub-*ifJ
mumkin-mertebE, ll&le ghayetk.
Utter, v.a. (pronounce) cJv*bj-o siiwey-
lEmek, UaAlJ telffuz - et;
X^Aza-Xlmak ; (coin, &c.) C-
ghechirmek, ^X^>j vErmek,
J.*<K kyamil, |\Jtlmm, ^J kyulli.
Utterly, arf. (jjSJ^^ bitun - bitun,
biss - bitun, ^L\a kyamilan,
J tXmAman, Ll? kyulliyyan, 4-KJlj
bi-'l-kyiilliyyE, <tl^5>-.A hEr-vejhk.
Uttermost, a. ,*\j)\^\ en^-uzXk, ^<*^i
Xksa ; cJ-^ s6n^. [chuk-dil.
Uvula, s. C3^^ diljik, J^^J>f ku-
V.
Vacancy, s.j.J^f. bosh-ysr, ^J^-^
^chzk-yEr^.^U- khall-yer ; J^s^mahlul.
Vacant, a. ^> b6sh, ^U khali, J^-l
chzk ; j^-s-'*mahlul ; look,
4 ' *- Bhdshkm-takishf .
VACATE [ 359 ] VAN
Vacate, v.a. ^J brakmak,
chzkmak, *- khall-brakmak,
tErk-et.
Vacation, 5. jJ-LO' ta"t?l-WAktz.
Vaccinate, v.a. i! Ashlatmak,
<du**jU
Tnek-chiche^Ai-
Vaccination, 5.
-Ashlatmak.
jJ^LM inek - chich^Ainin - Ashla-
nilmassi ;
Vaccinator, s. liL
iSj telkzh-bakari.
A*xJb inek -
-hfeklm.
Vaccine, Vaccine matter, s.
ini -;shlayan
-
-chichegm'nin-jerahati-maddESsi.
Vacillate, v.n. \
JJ^' tereddud-et.
Vacillation, s. JJy tereddud.
Vacuum, s. L^ kh^la, L$
khalayz-mutllk.
Vade-Mecum, s.
Tnek-
Vagabond, Vagrant, s. ^^^ chXpkm,
s-y kyulkham; j^awarE.
Vague, a. +t~e mubhem, ^ghayri-muhAkkAk.
Vain, a. js&f maghrur, J^^MJ^)*^
khod-p^ssend ; (futile) ^ b6sh,
dibsiz, .
afilE, U*;
biihudE ; in , vainly, ad. <dili
nafilE, ^jJJ^,^ Asslz-y6kdan.
Asslz - 6k,
Valance, s. (j.>j saybAn, or ^saywAn (saywXnt), ^j? sXchak
Vale, s. XA derE.
Valerian, s.
Valet, s.jlAjl ushAk, ^l^Jck khzd-
metkyar (hiz-), U! A^^A.
Valetudinarian, 5. <U 4^ J.-ic "alil-
-kimessnE, alii,
churuk, to ^-Uj^J da'ima-khAssta.
Valiant, a. i^i--. yip'Ait, ^ 5>- jessur,
jc)l$ bahadir, jj^J dilavEr, ^
mErdanE.
Valid, a. JL sal/h,
[tutar, jl yarar.
Valise, s. izj^ jlnta.
Valley, 5. *p derE.
Valorous, a. <*~
Valorously, ac?. ^l Cl^-,^- jessaret-ila.
Valour, s. CAhJJ yi^Aitlik, LZ.
jessarfet, c^j.s>- jur'et,
mErdanEghT.
Valuable, a. C^^JL^J zi-klmet, ^l^i-J
kJmetli: 1> Ic "AZIZ; ,1 J^O\ isba-_j.._j > >
-yarar.
Valuation, s. c-al,^= kesbf, ..***
takhmm, (^-**~s^++xj te"yini-kzmet,
kzmet,
^)lx4^'-^ paha-bichineklik.
Value, s.
J paha ; (moral) j^s kldr ; , v.a.
saymak, \j\~zz\ i"tibar-et,
mu"tebEr-tutmak ;l. Ic
o "Xziz-tutmak ; \*j& keshf-
-et, ^v4Jf Bmet - tAkdir - et,
tX<sT paha-bichmek,{j++*j\g
aha-ta"yTn - et ; \jf,^&tXkdlr - et,
kAdrini-bilmek.
Valve, s. j\J kApAk, Jj dil.
Vampire, f j--^<\j vXmpir, c5jW JAdt.
Van, 5. <0-c "araba; (of an army)
VANE [ 360 ] VEHEMENCE
mukAddime'tu-'l-jeysh,
Vane, s.^jfilj yelkowAn, UJjb bad-
-numa.
Vanish, v.n. ^c-^jlc gha'ib-ol, ^jjlt^JU ghyzJzdan-gha'ib-61, jtj5]j
za'a-6L
Vanity, 5. jjy^ ghurur; (emptiness,
worthlessness) ^_L-i>4-J b6shluk,
L^!j~-JJ dibsizlik.
Vanquish, v.a. 1<^JjL< maghlub-et,
taJl Xlt-et, CiUy yenmek.
Vapour, s.jLs^1
bukhar, (jbjj dumln.
Variable, a. j-jJ^W htiradsiz, Jf;l/
klrarszz, j2>j di^Aishir.
Variance, s. <_J^)o^\ ikhtillf ; at , a.
&ji (persons) bozushuk ; (things)
L^J biri-birina-uymaz .
Variation, s. <_A^1 ikhtilAf,
inhiraf; Jju^ tebeddul,
to;htfvvul.
Variegated, a. cJj;CJj; rEnk-rsnk,
ghyunaghyun.
Variety, s. (sort) j!^J (turlu), tX*~
cheshid, &y nev"; (collection of dif-
ferent sorts) jijc^ljJ (turlu-turlu),
^j (turlu),jlj^ylenva"i- (turlu) ;
(not sameness) 4/lx>tJ di^Aishma,
i__flLsT takhalluf.
Various, a. (several) ^l^jbir-kXch,
/bflxJ bX zz, 4>" J bir-chok, ijf^1^"
ch6k; (different) $y&)j& (turlu-
-turlu), L-fll^s"* mukhtelif, c^mut^nevvz", ^^Ijj^ ghyunaghyun.
Varnish, s.f-)j rughXn; , v.a.
Vary, v.n. ^uJLsT takhalluf-et, ^^--Uj
shashmak, cX*^JjJ di^Aishmek ;
, v.a. 1 JjJuJ tebdH-et, i^X;X5*G)
Vase, 5. C-*U kXp. [di^Aishdirmek.
Vassal, s. JyJ kul ; ^U- chakEr.
Vassalage, . (J^^i kulluk.
Vast, a.LlJj-J biyuk, ^-lic "Xzrai;
j^ ch6k,^ kyuUI,y^ wafir.
Vastly, ac?. ,J^- ch6k.
Vastness, s. C-U^^ biyukluk.
Vat, s. Ai&cJj-J biyuk-teknE, cJj-^
.^^ biyuk-fzchz.
Vault, 5.^4ikEmEr ;
<UJ kubbE ; (under
ground) /jj^y d6drum ; , u,w.
e^irf^ skhramak, JK^! Xtlamak.
Vaunt, s. <_JS iXf, ^l&J t^^khur,
temaduh; , v.w. ClX^iSjl
^j^y kurulmak, I^>-U7
tefakhur-et,!^.jb'
temaduh-et.
Veal, . ^JUb dAna-eti.
Veer, v.w. ClX^^=v.J di^Aishmek,
C3vJjJ d^nmek; , v.a. Wj-m61a-et.
Vegetable, a. ^U3 nebati ; , s. CulJ
nebat; (for food) Xj~0sebzE (^/.
C^ljj-M-j sebzEwat, vulg. zErzEWAt),
CJillj yeshiUik ; marrow, s. jLSkXbAk ; ,<^V^ r*^*
3 sakiz-kXbA^Az.
Vegetation, s. Uj^lJ neshv-u-nema ;
ci^J nebt.
Vegetate, v.n. J^* y^shamak.
Vehemence, s. Cl^jJj shiddet, C
hiddet, CJ 1 SErtlik, ^ z6r.
VEHEMENT [361] VERDICT
Vehement, a.
shkdid, J J
CL^-J sert,
Vehicle, s.
vkssfle',
j yashmak,
v.a.
v.n.
Vein,
"uruk),
Vellum, s.
Velocity, 5
Velvet, s.
Venal, a.^
rishvetkh6r,
Venality, 5. ll
Vend, u.a.
furukht-et,
setr-et ;
'JJj shiddetli,
hiddetli, Jo Jo- hadid,
z6rlu.
"araba ; (fig.)
wassita.
Veil, 5. (woman's) -iU-Sj
c-jlftj niklb ; (curtain)
sitr ; (covering)
^rtrnek, 1\
*\) yashmaklanmak.
dXmar, J^c."ark {pi. ir
cJ; regh; ed,
tirshE. [dAmarlz.
sur"at, l>- hez.
(kXdifE).
rishvet-yEr, j\
miirteshi.
irtisha.
? sXtmak,
J bey"-et.
klplamak ; ed,Veneer, v.a.
a. Judblj kXplama.
Venerable, a. /*^s^ muht^rem ; cJ;L<
mubarek; (ancient) ^JL-jl esski,
AJ Jjjl^ kyarz-kldim.
Venerate, v.a. JN*A0 saymak, It^-olc;
ri"ayet-et, !c^-^>- hurmet-et.
Venereal disease, 5. ^^^ firEnghi,
LT^L/3/ firEnghi- "illeti.
Vengeance, 5.j! wj, /liJl intikAm.
Venison, 5.^JlciX.i-^3 gheyik-eti,
^y^d^-^- klraja-eti. [jj/^jzehirli.
Venom, 5. ybj zehir, >-j semm ; ous,
Vent, s. U~A> nefess,|yz>
hawa ; (hole)
nefesslik, menffess ;
(of a gun) <LJli fXlya ; to give to
one's feelings, A^L^-t^jJjl^Jwlii
Il^l kXlbda-6lAnmz-serbesstja-Tzhar-
-et.
Ventilate, v.a.
Ventilation, s.
-VErmeklik.
Venture, v.. 1
[mek.
hawa-VEr-
hawa-
jessaret-et ;
k6rkmayup-ghit-
^rdj tehli-
bakhta-
mek ; , v.a.
Idya - k6mak ;
-hawalE-et.
Venus,
shi'VjE- hussn - ma"budEnin - issmi ;
L^Jjjj
^Jbj zuhrE-yzldezz; <^=>^J nahid.
Veracious, a.t^j&jb dbghru.
Veracity, s. ^\~^\*btj~iLj.jb dbghru-
-suweyle'yijilik, L^-J^Jutf sXdakXt.
Verb, 5. Jje fl"l ; active,
fz"li-ma"lum ; passive,
fz"li-mejhul ; neuter, or intransi-
tive, AJlJ*3 fz^li-lazzm, transitive,
^Jocx!Jxs ^"li-muta"addl.
Verbal, a. (of a word) ^Jzti lAfzz; (of
a verb) LJjt5 fi"H ; (oral) ^IL^shifahi,
^<J^c.\ tyhzd.an ; ^ly,ad.
* *
UafiJ lAfzon;l&lLS> shifahan.
Verbatim, ao".
lAfzan.
Verbena, s
Verbiage, s. e^
Verbose, a. J^^
Verbosity, 5. kU
llfz-b^-L\fz, UaiJ
-^o mina-chich^Ai.
hlshviyyat.
elfazi-ch6k.
kessreti-elfaz ;
Verdict, s. l kXrar. itnab.
VERDIGRIS [362] VIBRATE
Verdigris, s. jl&j zenghyar,
zhenghyar,(<jl> J.,1
-yeshil-pAssz.
Verdure, s. CJiLlj yeshillik ; LZJj\6t
(grass), ^ii'^,-0 yaprAklar (leaves).
Verge, s. (brink) jliS ksnar, u-J leb;
(limit) Ju>ys SEr-hadd, JjJ^^- hudud
(pi.} ; (vicinity) ^-iu yakzn, ^^-i^^
yakmlar, c-^j kurb,^^- jiwar;
on, v.n.<-_^*Jl>- chatmak, (J**^ var-
mak, jj^iAl^J yaklashmak, ^^JaL^Jb
yakmlashmak, y*Jai-AJ yakznmda-ol,
jlc-^yf karTb-61, l^ytf tak^rrub-et.
Verification, 5. ^J-Jbsr1 tahkzk.
Verify, v.a. !^Jm5 tXssdzk-et ; to be
fied (by examination), ^J^J^^JLJbsT
tahk?k-61unmak ; (by the event) I^'Ssc"
tahakkuk-et, ^*JL^- ^? sahih-
-chzkmak.
Verily, ad. U5^ wakz"a, <UL
fi-'l-hXkfka, jJJLU
Verjuice, 5. )jf koruk ;
koruk-suyu. [riyyE).
Vermicelli, s. &**> sha"riyyd (sheh-
Vermin, s. (body orbed) ^i&JLcX^&ff
kEblE-pirE-makulESsi ; (house or barn)
szchAn-SAnsar-
Vernacular tongue, 5. ^ ^na-dili,
charshi-dili.
Verse, s. (hemistich) 4^9fsrd ;
imssra"; (couplet) L^-A*Jbeyt; (triplet)
ci^li*< miissellESs, (quatrain) ^/^>j
ruba"i ; &c. &c. ; (poetry)yuS shi'V;
(of a chapter) L^-o ayet,
ayeti-kerimE (only used in speaking
of the Kur'an) ;JCJ bend (paragraph).
Versed, a. Jlc. "alim, luLc^]jt^oma"lu-
Versification, s. Jaj nazm. [mAtH.
Versify, v.a. \
p&>nazm-et ; , v.n.
(JsiA^jxJ* shi'V-yXpmak. [riwayet.
Version, s.&*=^j* tErjums ;
Vertical, a. (perpendicular)
"amudi; (angle) ^Uju^ re'ssda-
-6Un ; (sun, &c.) ^Jwo\jC^/,5 semti-
-re'ssda; *Jjj\3jJCX^ dik-yukan'da;
^^^JUJ^L^V*^ semti-re'ssda-6lAn.
Very, ad. CJJ psk, j.^ ch6k, L^oU
ghayet ; , a. CU\J zat.
Vessel, 5. (utensil) C->15 klb ; (ship)
^^^3 ghemi, <LO tekns, ii.-.Lj
sefmE; blood , .*& dlmar, f-
"ark, cJ; regh.
Vest, s. CAL> yelek. [JGlU nishanE.
Vestige, 5. .3! essEr, (jl.U nishln,
Veteran, s. ^^t] esski ; (soldier)
\2~jL*3\ jz3~*. "AsskEr - esskissi;
s, s. pi. UjJJ kudema.
Veterinary, a. t^Ua-j baytari ;
surgeon, 5. AL-j baytar.
Vex, v.a. CX;J^s9-}$ ghyuJEndirmek,
(j^oj^j*kzzdzrmak ; C^X*j ^J-^3
ghyiiJE-ghitmek.
Vial, s. <H-J shishE.
Vibrate, v.w. ^^^J^LlLtf sAllanmak,
J^l^|] oynamak ; cX*/tf
(titrEmek) ; (a pendulum)
r^kss-et ; (inner particles)
har^kEta-ghElmek.
VICE [ 363] VINEYARD
Vice, ~* sherr,
suV'AmEl,
i*~~s> ayb> ^a su',
horses) L^^ khuy,
ghyunah,
seyyi'ii;
kubh ; (in
lii fEna-
-khuy, swkAt ; the s, s. pi.
seyyi'at; (a smith's vice) k^<
DQEnghjEnE; (locum tenens) JjTj
vekil, c-^oU na'ib, *\JL**jlj ka'im-
-mkam ; admiral, *Li>\j &jj&
patruna-pasha (formerly d3o be^A),
admiral of the fleet, ,Jb J<U '^
bahriyyE-ferikz.
Vicious, a. ^fi kyutu, jtj^ sherir ;
(horse) kLi sakAt, J^ yaramaz,
(defective) (Ja^ nakzss, Ju^lj fassid,
LJUJ sakAt, jk^lft-jsAkametli.
Vicissitude, 5. C->lftj! inkzllb ; s of
fortune,^J Cl>lA&j| inkzlAbAtz-dehr.
Victim, s. (for sacrifice) ^l J kurbAn ;
(of slaughter) J^iil* mXktul ; (of
fraud) jjAi^c maghdur ; (of tyranny)
Ajila.*mAzlum ; (in general) j^J>
ghiriftar, j^j^ duchar, Jbu^o mub-
Victor, 5. ^.JU ghalib. [tela,^--Jessir.
Victorious, a. L- lie ghalib.
Victory, s. <ul.c ghal^bfi, Cl^aJ nussret.
Victual, s, . C-^-A-o yeyEJek, /U1?
t^"am ; , v.a. Iw-Wjj ^=^^zakhirE - tfertib - et ; (a ship)
^J^*J1 ^-j<LjUp kumXnyassmz-
Xlmak ; cXcy.^ wj^JU ku-
mXnyassmz-VErmek.
Victualler, 5.^4*EKV*
yey^jek-nessnE-sXtyzssz.
Vide, v.a. (Latin) ^j L^x>-yc mii-
raja"at-61una.
Videlicet, c. (Latin) ^M ya"m.
Vie with, ^**wUL>- ch^kzshmak, (j*>\jl
yarashmak.
View, s.CL?jlia3
nXzaret ; (picture)
A-JJressm (ressim) ; , v.a. (j^Jy
bAkmak, 1 <Ll-> L^^c mu"ay6nE - et ;
CX^ ghywrmek.
Vigilance, 5.^iLiLs^l Jj^3 ghywz-
-achzklz^^z, loLJ teyakkuz, JuJiJ
takayyud.
Vigorous, a. ^3^ kuvvetli, ^J dinj,
4U sagh, *b\*> sa^Alaim.
Vigour, s. CJ'*j kuvvet ; (energy)
d^- ghayret, /^l^^i ihtimlm.
Vile, a. (person) jpji! Xlchak, JjJj
rfezil, ^5J denT, <-^-^ russvay ;
(thing) ^J piss,j^^o murdar.
Village, s. $ kywy, J^ kend, <0^3
Villager, 5. jUjt ky^ylw. [klriyyE.
Villain, s. ci^.-o- khabiss, j.j*^
khmzir, C^XJjiJ pez^wEnk.
Villainy, s. c^;L^ khabassfet.
Vindicate, v.a. \ Jujtf 15-^" hXkkini-
-te'yid-et.
Vindication, 5. Xolj te'yld, [duju.
Vindictive, a. <&?? ,.?& km-ghyu-
Vindictiveness, s. J.--
Vine, s. (trained) &**0 Issma ; (pollard)
Vine-dresser, s. jsrV bAghji.
Vinegar, s.tej~*
sirkE.
Vineyard, 5. ^b
VINTAGE [364] VITRIOL
Vintage, s.,f<jjtf 9 bAgh-bozumu.
Vintner, s. ^>-J\ss^o mey-khanEJi.
Violate, v.a. JHJ^ b6zmak, IJ^1ikhlal-et, ^^^3 nkss-et, Iclbjfc hetk-
-et ; (women) (J^jjj zorlamak;
one's chastity, ILS^AC* ^J^ cJ:J&
hetki-pErde'i- "efi^t-et.
Violation, 5. ^aaJ nakss ; C-^Jb hetk.
Violence, s. (strength) j^J z6r, CJjJb
shiddet ; (in forcing) jjj z6r, j+z>-
jebr, u-2i'
iinf, CLJ^s.
'
nvet.
Violent, a.c^jy*j sert, JoJu> shedid,
^IjjJb shiddetli.
Violet, s. JJLLj benefshE (menekshfi) ;
, a. ^A> m6r. [kemanchE.
Violin, s. ^\/K^= keman, tes?\*=>
Violinist, s.^j\*& kernam.
Viper, s. C-^01 knghrek.
Virgin, s. Li* kzz, iJi ^lc.1 iJ kiz-
- 6^AUn - kiz, ^^lj bakirs ; the
Virgin, JyJ! el-Betul (said of
the Virgin Mary and of FatimE,
daughter of Muhammed).
Virginity, s.<j5j?i' kezlzk, ^ bikr,
^Jj^J bekyaret.
Virgo, s. <U-OM-O siinbulE.
Virility, s. cJiS;! erkeklik.
Virtue, 5. -ri- khayr, JLe sXlah,
CJ^I-^ fAzzlet (^7. JjUs fXza'il),
CJJ^^.-* mahmedet (p/.
mahamid) .
Virtuous, a. j+&- Jjb! ehli-khayr,
salzh; (woman) 4JLjb ''XfTfE, C-J
"zffet-ma-ab,^u,^c "hsmetlu, l:xi
"zffetlu, aAji Jjb\ ehli-pErdE.
Viscount, s. . X> *~~l^* A*J j rutb^'i-L^ -^
-khamissa-be^Ai.
Vis6, a, and s.*(J^
VIZE.
Visible, a. jy**j$> ghy^runur,
ghywzukyur, ^Joljw meydAnda,
zahir,j!joJo bedidar, JoJ^j bedid.
Vision, s. (sight) ^ bXssar,
didar ; (dream) bjj ru'ya, (J^*
dush, Jll^JU "llEmi-missal.
Visit, 5. (of respect) <-^;^j ziyaret ;
(friendly and prolonged) c3J/L~
mussafirlik; (medical) <&^>..vizita ;
(formal on arrival) (j^j^ f^J
ressmi-kh6sh-amedi ; , u.a.
ghitmek, ^<-^>Vj ziyaret-et,
3j\i ziyaretina- ghitmek ;
ghitmek ; cXl^-^x-j isstif-
sari-khAtzra - ghitmek ; (on arrival)
CXw^= *^*i^ ^JkX-L^D (J^J-^
khosh - ghMdin^- dfem^^E - ghitmek ;
(as a physician) \
^jjJj vizita-et,
^iJfb bAkmak ; (search)
taharri-et, J^J^ hXkmak,
Aramffk, JK^^ yoklamak ; with,
l^^LomXzhar-et; \j\sJ^s ghiriftar-et,
l^U-jJ duchlr-et, l!b^ mubt^la-et ;
to go on a , CiXiA
mussafirli^^E-ghitmek.
Visiter, s. ^iL~mussafir ;
^y^> seyrji ; J& nazir.
Vital, a. C1?L^*4-,^ vess^i-hayat ;
(important) pj\elzem, ^ ehemm.
Vitality, 5. C-?U?- hayat.
Vitriol, 5. (green) o-^'j zAjz'-kzbriss ;
VITUPERATE [365] WADE
ghy&z-tAshz ; oil of(blue)
Vituperate, v.a. !/L->J dushnam-et.
Vituperation, 5. /*U-2J dushnam.
Vituperative, a.(j~~l *-$$ X^^zi-piss.
Vivacious, a. ^ILlU nishltlu.
Vivacity, s. LtU nishlt.
Vivat, int. (Latin) ^j-oLi>b y^shasun.
Vocabulary, 5.^jb^frzi CuUly^x*^
mukhtXssar-lughAt-kitAbz.
Vocation, s.jjjlM ish, ei^J^xl* mesh-
ghuliyyet ; t^J*8wl issti"dad, ci^jJLJj da^veti-kXlbiyyE.
Voice, s. y~~i sess; ljus sXda, j\j\
awaz.
Void, a. ^iy bosh,JtfiS-
khali, ^Jtehi ; Jl?b bAtzl, Jwcli fassid ; , s.
J^Uj bosh-yEr, ^.^^ khali-yEr ;
, v.a. tjlLj! ibtll-et; (excrement)
tebewul-et, f **st* szchmak,
Volatile, a.j^>-j^ uchar, j LL tayyar ;
(in disposition) l^jJjJ^JjJ bir-dXlda-
-durm^z, ^J-2^ mut61evvin.
Volcano, s.flL^lij yanar-dX^A.
Volition, . jU^&-^ ikhtiyar, X4\j\iradE.
Volley, 5. Jj\j yayzlzm.
Volume, 5. C3i^*-J biyukluk, AJS?"
hAjm, <ulaJJ kzt"a, *f>- jurm ; (of a
book) jL>- jild. [mufXssAl.
Voluminous, a. cJj-J biyuk, J-^Lo
Voluntary, a.u^Lsc&J ikhtiyari.
Volunteer, 5. ^L^c^lli^ ghyun^ullu-
Voluptuous, a. (person) JjU
hXzzz-nefsa-ma'il, U-?J-to! ehli-sAfa ;
(thing) ^r-Jo nefiss.
Vomit, s. (emetic) ^jt&*> mukayyi ;
(vomiting) .y kayy, 4^a^-j^issti-
fragh ; (thing ejected) yjb^JLjyi
kussulAn-maddE ; , v.n. and a.
($**> kussmak, I ,J> kayy - et,
l^jJbuJ isstifragh-et.
Voracious, a. ^S^Jbj-l Ci)j pek-^jzk-
mzsh ; j-^^ chok-ysr.
Vortex, s.(~J\J* ghirdlb.
Votary, 5. Jolc "abid, ^^^ peresst.
Vote, s.^S\j re'y ; , v.n. CXc^Jj <-S]j
Vouch, v.n.
Voucher, s. <X*-j sened. [in"am-et.
Vouchsafe, v.a. ^L-^-l ihsan-et, UUil
Vow, . (of sacrifice) jjj nezr, ^^1
XdAk; (oath) j^-^J yemin, Jj( Xnd ;
, v.a. ^
( ^t yemln-et, c^^sT^jJ!
Xnd-ichmek.
Vowel, s. <.>- har^kE. [^a-sefEr.
Voyage, s. o JL;V^J den^iz-sefEri,
Vulgar, a. L5 kXba ; c.^-^ "ayb ; ,
5. ,i*u,*U. "awAmmz'-nass.
Vulgarity, s. jJlJ kXbalik. [kartAl.
Vulture, . bbji
Xk-bXbA (?), Jly
W.
Wad, s.L5%-* szkz'; (of a cannon)
<O^^k-o^lj pXlasstrupa.
Wadding, 5.Jjj-ob pXmuk (pXmbuk).
Wade, v.w. cX*Jj^J ^Jc^rsT^ ^? su-
-ichinda-yurumek .
WAFER C ] WALLACHIA
Wafer, s. JjJC yCo mektub - pulu ;
(cake) .<*\&~ii\a kya^zd-hel-
wassz ; , v.a. ^^^^jb &A J.J
pul - ila -yapzshdz'rmak ;
sacred ,
jljbb bAdarak.
Waft, v.a. cJ-<y^= ghyMurmek ;
CXc^jS? ghetirmek.
Wag, s.(^>-&Ly latifEji ; , v.a.
^j^JULtfSAllamak ; , v.n. J^^b
sXllanmak.
Wage, Wages, s. &&rtij ghyunde'lik,
J^jl aylik ; jJJj ylllik ; war, v.n.
\&j[s* muharebE-et, Ic-Jp- harb-et,
Lt seffir - achmak, ^L
muharib-61; IcL^W "adavet-et,
\(^**<y&^ khussumet-et.
Wager, 5. I^-OET: bahss ; , v.a.
Ici^x^ bahss-et, ^j^s^^s^l bahss-
-tutmak, (J><*k6mak.
Waggon, s. ^atej6gJg yuk-"arabassz,
faj-"araba ; er, ^-fajZ "arabaji.
Wagtail, s.J^\<*Jj?.}* kiiyruk-sXllAn.
Wailing, s. ^Ij nalisb, ,^1x5 fzghan.
Wain, s. &j. "araba ;Charles's ,
j\ < >J dubbi-ekbfer.
Wainscot, 5. j^ii^p^U^cjJ d6^Ara-
maji-ishi, dU\^J dbghrama.
Waist, s. J^ bfel, jjL miyan ; band,
s. j* kfemEr, (J&jjb>-^uchkurluk ;
coat, C)i[ yfelek.
Wait, v.n. CJ-^J beklEmek ; (serve)
lL^v<cXrs- khzdmet-et (hiz-) ; on,
upon, ^L^-vcJo- khMmet-et ; (for
orders, &c.) ^Ll^ ghElmek, ^c\^\
Waiter, s.^^sTUJcL khzdmetjz ; (tray)
Wake (of a ship), s.
dumEnin^ - suyu ; , v.n.(
uyanmak ; , v.a. ^^Jol^ uyan-
dzrmak. [-taykkzz.
Wakeful, a. ^V.^ uyanzk, lo;L^ mu-
Wales, s.^/JUxs (^-1^ vElis-memaliki.
Walk, s.<UJi ghezmE, ^-,s seyr, -ryA;
teferruj ; (path) J^ y61 ; (pace)
uAlA^i yurayush ; s of life, J^l^J^lJ
ahwale -beshfiriyyE, c.^Jl^j
<l>yi-j meratibi-beshEriyyE ; , v.n.
<
*-^'Jrt or ^*!j yurumek; \^J^o
meshy-et ; about, LlX<^ ghez-
mek; in, CX^-ry^J icheri-
-ghirmek ; LL)>x*a^= j^^s^l icheri-
-ghitmek ; cX*l=^.csrl icheri-
-ghElmek ; off, v.n.
ghitmek ; , v.a.
ghywturmek, l^Jjdef"-et ; off
with, C.X*=2<~-r>$\ %tip
- ghitmek ;
^Lijli' kXpmak ; ^jUol>- chXlmak ;
out, v.n. ^*JL^ chzkmak, u^jkljt
dzshari-ch^kmak ; , v.a.
Jk dshari-ghetirmek,
dzsharz-ghyMturmek ;
the rounds, cX*/Jy k61-ghez-
mek ; up and down, c
ghezinmek ; C)v*JJ- ^^^Xsha^Az-yukarz-ghezinmek.
Wall, s. j\y dlwar, j^J^ jidar,
ha'it; , v.a. CJ^j.^-^.O dlwar-
-chevirmek (or cXiX^- chekmek).
Wallachia, s. u^ L;\ iflAk-vilayeti.
WALLACHIAN [367] WARN
Wallachian, s. iflAklu.
Wallet, s. Xjjj tobra, or
chanta.
Wall-flower,
Wallow, v.n.
Walnut,
Walrus,
Waltz,
-rakss-6yunu ;
tJ t6rba,
[buy.
sArz'-sheb-
iJ yzwarlanmak.
jevz'z.
den^iz-ayghz'rz.
jj ^ bir-nev"i-
valss ; , v.n.
mezkyur-
-rakss-oyununu-oynamak.
Wan, a. cjU? sir/, ^^i^jltJ^J ben^zz-
-Atim'sh, ^jL*\*A\$ uy^nj ben^zi-
-kXlmamzsh. [Lac "assa.
Wand, s. Jjj^ chibuk, Ll)~O deynek,
Wander, v.n. CXJ^= ghezmek,
(J*J$j0 d61ashm#k.
Wanderer, s.Xj\j\
awarE.
Wane, v.n.(j^*}uo\jSu\
inkzrAZ-bulmak.
Want, s. (J^^U- hajet (pi. dv
\'
hajat, and ^j5*" ho;wa ij),
ihtiyaj ; (severe) dJ^j^ zaruret,
c^uju.0 szkz'ndz ; (necessity) AjjjJ
luzum ; (absence) ^UaJiJ n6ksan,
<uUJjJ bulunmama, /JLC
, v.a. LZ^*z~i\ isstsmek,
Xramak ; ^CJ-j! eksik-61 ; , v.n.
muhtAj-61 ; to be ed,
lazz'm-61, ^^>*j^ luzumu-61,
iktiza-et, j^^Li^l iktizassz-
isaZSL.4 muktAzT - 61 ; ing,
eksik.
Wanton, a. (playful and innocent) C^l^Vj pek-SEvinjh* ; W'iXJ kAydsz'z ;
(wicked) *\ ghyimah ; (shameless)
-61,
^-\^chz"k-meshreb ; , s,
j fahishE, ic^-jij (6rosspo).
War, 5.<-ry>- harb, jL sefsr, U^r
(kawgha), LL3o5>- jenk ; , v.n.
!t^5- harb-et, t<Ujls."*muhare'be'-
-et ; l<Jl?j\Jk "davet-et, U
khussumet-et ; at war, a. t
muharib, (jj)> b6zushuk.
Warble, v.a. and n. dX*J\ Mtmek.
Ward, s. (of a town)
(of a hospital) ^p^cJ k6#Aush ; (of
a key) CAs*j>- chentik, cX^^skertik ; (orphan) A-JIJ yetim ; off,
v.a. ^^Jk-ijU? sawushdurmak.
Warden, s. kilsr* muhAf/z.
Wardrobe, 5. (clothes) t*J3!\ elbissE,
^WfTj* AiJI elbissE - mevjudAtz ;
(closet) ^W? doUp.
Warehouse, s. a\\k^e ma^Aaza.
Wares, s. pi. <U^cl emta"a (pi. of
mXt' a, a piece of goods).
Warfare, s. <_^ harb,
mu"amela,tz'-harbiyyE.
Warlike, a. L^/>fc harbT; stores,
<L^5^C^U^c muhimmAtz-harbiyyE.
Warm, a. ^L^U-s sijAk,
siJAJzk, + ghErm,jW harr ;
v.n.<_L4JM-sl
zssznmak.
Warm-hearted, a.
Warmth, s.
sjXklz*k, \j*f ghErmT,
ghErmiyyet, d^L>- h^raret.
Warn, v.a. (jX*^>j-^ khAbEr-vErmek,
IjL^l ikhbar-et: UUo^l ikhtar-et.
zssztmak ; ,
[-sijXk.
WARNING [368] WATER
Warning, s.j+s*- khlbEr,^L>.l ikhbar,
jllar^l ikhtar.
War-office, s. rc~>^ LJ*J^<
Sr{r>~ ^ar"
biyyE-nAzareti-kApz'ssz.
Warp, s. (of a tissue) ^^^ arghaj, jb'
tar ; (rope) jbib pAlamar ; , v.n.
^jUJJjls- charpzlmak, cX*W eghil-
mek; , v.a. y^^A^^LjU-charpzlmasszna - sebeb - 61 ; (a ship)
dJvfcxs- chekmek.
Warrant, 5. u5oJ^-J buyuruldu, ^b J
fEraiAn ; <-^^ berat ;JC*-j sened,
L^sr- hujjet ; , v.a. j\Jj kefII-
-61, \Ji& tfekefful-et.
Warranted, a. ^Urv^ sllahiyyetli ;
Jjl^ ja'iz ; (^r-^Jj ^t4,US *ix|Lciya5
kussursizlighina-kefalet-vErilmish.
Warranty, s. c^lUi kefalet.
Warrior, s. ^ysf^T jenkji, LjJjU ghAzi.
Wart, 5.y^3 nXsszr, ^j^j^lL tawuk-
-ghywtu.
Wary, a. ^Vj^ uyanzk, ^JJ;-.?.^,.
blsszretli.
Wash, s. (cosmetic) o su ; (of clothes)
chamAshir - yzkanmassz ; (mess for
animals) ^^>- ch6rba ; (of the sea)
larm^-yuruyup-chekilmass/ ; , v.a.
JU\W yzkamak, ^-^k>tlthzr - et
(t-h) ; , v.w. ^ijlftj yzkanmak ;
(for prayers) Jp/^L^wJol abdesst-
-llmak ; (for purification) \J-c
ghussl-et.
Washerman, s.
woman, s.
Wash-tub, .
-teknEssi.
Wasp, s.
Waste, s.
cha-
\*&- chaniAshzr-
1 eshek-Xnssi.
telef, u >^/Jissraf ;
(wilderness) u^W beyabAn ; *3^.j
viranE; ^.(J^>- khali-yEr; , a.
^ty bosh; ,J^>- khali; ^V.^ viran,
<
>j^>-kharab ; , v.a. !u_fi)J telef-
-et, \^\j~a\issraf-et ; , lay ,
!c->l.r>. kharab - et, tc >l-J < >!.>-^ ' **-x ,x
kharab-u-yabAb-et, ^|^j viran-et ;
, v.n.jlc-aJj
telef- 61 ; away,
vlX^^^C-J^jjl feriyup-ghitmek.
Watch, 5. (guard) Jy k61, J^c^Jf
klra^^61 ; (time of) ci-.ynubet ;
(on board ship) *<^j\j varda; (time-
piece) c^^Lj sa"at>L^;
-sa"atz' ; , v.a. C,
mek, cX*Jj^i gh^/uzetmek,
blkmak ; , v.n. jj^b^jt uyuma-
mak, (J^jjXjjj\}eJ:Lj teyakkuz-iiz^rE-
-durmak; LlXilSj beklEmek, lv.i)>Ljs;^
bekjilik-et, C^X-4J-i.JL^-o^-3nubet-
-beklEmek, L^UJjo^^ varda-beklE-
mek, \(J^-+^>-xj\j vardajilzk- et ;
man, s. le**^ bekji; ^T^^J1
)
vardaje, ^X&A didsbAn ; house,
^ly kulluk ; maker,
sa"atjz ; word, A
Water, s. ya su, U> ma, <>! Xb ; (on
stuffs) ^J^.)-"*men^vish (?), ti^o
dXlgha; , v.a. (ahorse, &c.) (j*yy
suwarmak ; (a garden) (j^ky* sula-
WATERING-PLACE [ 369 ] WAY
mak; (stuffs) j^^^i^mfeniivish-et (?),
Jpia)<Ul\Sa dXlghaktmak ; , v.n. (the
mouth) <J*J^*s sulanmak, ^J^s\^]t^
sularz-Xkmak ; (the eyes, &c.) <J>*j t
y^sharmak; (a ship)^J^l^ su-Almak;
high , JkAj medd ; low , jjs>-
jezr ; fresh , soft , ^-jJjlttAth'-
su ; salt , j*3j!j^L tuzlu-su; sea ,
& den^iz-suyu ; hard .
^j*-]
AJZ-SU ; course, s. CX>
mejra ; ijJj* su-y61u ; cresses,
su-terEssi ; fall, s.
-yEr, ^.*?" chaghlayAn ; gruel, s.
bu^^V yawAn-chorba ; man, 5.
^s^.li' kayzkjz ; melon, s. j*Jj
karpuz ; mill, ^*st.=ina su-
kyunk; (for smoking) <J,L^l) narghilfi;
proof, a.j+~j> )*e su-ghechmaz ;
spout, s. <&j&3 kASSz'rgha (sk-
zrgha) ; tight, a. j+s\ Akmwz,
j*^*> sezmz; wheel, cJ^L doUb;
rj^- charkh ; to make , t^....^
chish-et, cX*>^=jt>^ su - dwkmek,
yp kuchuk-su-dwkmek,
-jJ ishEmek, 1 Jj-J tebfevvul-et;
(a ship) cJUiJ^ su-etmek.
Watering-place, 5.^^L^^-ci^iJ^ ku-
dret - hXmmAmz, fefjLU k.\plzj,
AasJj.1 zHja, <U3b banya ; ^^^s^Jlj
ylli-ky&yu, J^*yJ Jo-L sahil-bir-
-m^hall ; pot, tef kbgha.
Watery, a.^*a sulu.
Wave, 5. <UJlb dAlgha, yc mevj ; ,
v.a. ^jjlll* sXllamak; , v.n. (JAJ$\*
sXllanmak.
Waver, v.n. cX*->j^<O *$*-> shubhEVE-
-dushmek, . ^c-lLi, jtL0*J pusslay/-^^ ^ L_~T ^v *
-shashzrraak, (JnJj^^vV s^ati-b6-
zulmak, I
JJ^j tereddud-et, c^^=l^=j
Wavering, a. *JJJy tereddudda.
Wavy, a. lcUJlL dXlghalz.
Wax, 5.i<e^*Itj bAl-mumu,
shem i- assel, /*^omum ; (of the
ears) i-^.o v^jjkuUk-kiri ; , v.a.
bAl-mumu-surmek;
kessilmek, cv* lEnmek or
lanmrtk (as a verbal termination) ;.
candle, light, r_<<y*iVbXl-mumu ;
taper, <U^- shem' 'a (shma).
Way, s. Jyt y61, (jije tarlk, ^Ijrah
;;
(manner) ^!jt> (turlu) te-j wejh,
^-^Lj* usslub, ^jy* surEt, j^L tarz;
(custom) CLJjlc. "adet ; >^ ressm ;
(behaviour) t_jr*- khuy ; (side) uJ^>
taraf; in, ^JJ klpi.^CJsSj-^.*^}
ghirEjek-VEr, jJ-^iAx: medkhal ;
out, 4.*- kApz, J^>-&sus>- chzkajak-
through,
ecliEJek-yEr,
memerr ; high , X4\s>- jadds,
shahrah, /*lc^.)^l?tarikz-
; bye , (JjJ&t* sXpa-yol; by
the , 2>
'
jJjJt y61da, 2Jca-jj^ J^> y61-uss-
tund, ^^ju^^lessnayz-rahdfl!; ways
and means, ^\^\ Trad, CL^^J;^ varidat.
2 c
makhrej ;
* ^"*
WAYFARER [ 370 ] WEATHER
Wayfarer, s. \^f yolju.
Wayfaring, 8.^Ljsrjj yoljuluk.
Wayward, a.^j~j
terss.
Waywardly, ad. (^Jj^^jj terss-terss.
Waywardness, 8. &XL*J tersslik.
Weak, a. V_QJ*-^ za"if,J~JJ kuvvetsiz ;
(in mind) J Uc "Xklsaz ; ^Jj deli;
^ISlyXjmerXkh' ; (in character) J~o3li*
metanetsiz, J-jLj sebatsiz, u.^.0^
khXfif ; side, j\^cmerAk.
Weaken, v.a. ^j*zJuA*0 za"iflatmak,
kuvvetini - kessmek,
jL*-<? za'^f-bi-akmak,
Weakly, a. JJ^ "alH.
Weakness, 8. Jix*a za"f,
za"ifl/k; (of character) ,^< merXk,
C)L!J delilik.
Wealth, *. ^&~&j zenghinlik, JUmAl, ^-^^y sErvet, lii gh^na.
Wealthy, a.(.j^j ZEnghin, j^J>lt
mAldar, J^'^< mute'mkvvil, ^-ghanl, JU Jc^^-L? sahib-SErvet.
-6/
Wean, v.a. c3v".^^JJ>j^
suddan-
-kessmek, CX^.,..,^ kessmek; jU
s vaz-gh^chirmek.
Weapon, *.^JL
sllah (p/. JLs.^1 esslih^),
L-^p-L^l\ al6ti-hkrb.
Wear, . J^f kullAntsh; J^AJprEnish ; \jt**~>\ esskiyish ; , v.a.
(as clothing) CX*-^ ghimek ; (out)
CJviiC*! esskitrnek, cX^-jl iprEt-
mek ; (away) cX*J yemek, JU^fcA^
Ashtndtrmak ; , v.n. (well) ^^vU^
dayanmak; (not well)
dayknmamak ; out, v.a. (clothes)
ClX*-=r;>! esskitmek, (ropes, &c.)
CXJ ^J^ ^prEtmek ; (a person) (J-
yormak; , v.n. (clothes) O^esskimek; (ropes, &c.) cX*Jj-j!
IprEnmek; one's patience,
jj** sXbrtnt - dukttmek,
usaXndfrmak ;-
away,
v.a. C-Uj yemek, J^J^l Xshtn-
dirmak ; , v.n. J^-i^ Xshtnmak ;
(time) CX*^ ghechmek, \jjf<miirur-
-et ; on, (time) CX*^ ghechmek,
Ijjj^jmurur-et ; off, v.a.
(j**j
bozmak, CX*1~ sllmek ; , v.n.
(J^jtf b6zulmak, cX*iL> silinmek,
C-U^" ghitmek ; (grief, &c.) J^Oyj!
unudulmak. [XdAmm-jani-sJkzli'r.
Wearisome, a. j*uu* ^J>\s?CXcj!
Weary, a. &fy y6rghun, \J*Aj
y6rulmush ; , v.a.(J^jjf. yormak ;
, v.n. (JH*|/> yorulmak.
Weasel, 8. C^i^ ghelinjik (?),jUuU
sXnsar (?).
Weather, 8. ^JU-cJjlyb hawanzn^r-
-hali, \jb hawa; fine , V>Jj/
ghyuzel-hawa ; bad , \jb\ufkna-
-hawa ; rough , lybt^y-j skrt-hawa;
mild , ]*&+:&* miilayim- hawa ;
, a. \j)}))J ruzghyar-tkrafz ;
v.a. (a cape, &c.) CX^ ghechmek ;
(a difficulty) CXtff^ gbcchirmek ;
cock, ^Uiij yelkowxn, j'w/UJjlj badnuma; -- gage,
)J ruzghyar-usstu.
WEAVE [371 ] WELCOME
Weave, v.a.Jkj3j4> d6kumak,
nessj-et. [nesssaj.
Weaver, 5.^^scuyijJ dokuyuju, -LJ
Web, 5. ^U3 kumXsh, ~~*nessj ;
- footed, jljMjlJi kXz-ayakK.
Wed, v.a. (take to wife) JuJ! Xlmak,
\T}} tezevvuj-et ; (accept as hus-
band) (j*j\j varmak ; (find a wife
for) dX^JoJjl evlBndirmek ; (find
a husband for) cXr>j vErmek,
CX^j<U<b*.y kojaya-VErmek ; (hus-
band or wife) \ftjj> tezvij-et; (as a
priest) IjoLc "Xkd-et, ^l& nikyah-et;
ed, a. (man) jlj\ evli; (woman)
jl>-l& nikyahh', mzas? -l=v nl-
kyah-tahtmda, te>-&~ menkyuha,
a.
Wedding, s. (feast) (j/jti dii^^un, <U-lj
velimE; (ceremony) ICjJU "Xkdz-
nikyah.
Wedge, s. <t<ljl kXma, -^j*>- chivi,
Ju-. sil.
Wedlock, s.^l& nikyah, ^j^l izdiwlj.
Wednesday, s. <Ui-l^.>- chiharshenbih
(charsh^mba), l*Jj\ erba"a.
Weed, *. CJ'jt 6t, C^j^-^>. khayrsz'z-
-6t ; s (widow's) *)'U CXiJ^Vl JjJ
^-j<L-J1 dul - kArmm<7 - matem - el-
bissESsi; fV.a.fjd^^J^^j^j+z**
khayrszz-6tlarznz-y61mak ; out, v.a.
LLU^s^o swkmek, ^IjJ yolmak.
Week, s. teJut> hXfta, ^^\ ussbu";
day, ^ ^L baya^Ai-ghyun,
U^ c^jU "adi-ghyun.
Weekly, a. andac?.^
*JAi&J& hXftrtda-bir.
Weep, v.w. ^<Li^ X^Mamak, j
mutala"a - et
ghMmek,
upon, C
Weevil, s. ^jf kurt. [11G bukya-et.
Weigh, v.a. ^4Jjll? tartmak, ^J^vezn - et, ClXix*- chekmek; (in
mind) cJ^^-i>j^ dushunmek,
v.a.
chekmek ;
kEdEr-VErmek,
iztzrAb-vErmek ;
anchor, ^^\ jy*~* (demir) -Xlmak,
^<^jjl5 ^4-J (demir) -kXldzrmak.
Weight, s.i^j^ff tart/, (j,jj
vezn ;
jJ^l X$rAirlik, L^lij szklet;
(personal influence) J^JJ nufuz,
jL^cl i"tibar,^U-khltir ; (moral
influence) ^JU te"slr, *$o- hukm.
Weighty, a. j&\ \ghir, JJiii
(important) *-^ muhimm,
ehfemm.
Welcome, z#. cJj^---J buyurun^,
jUj~ijj+) buyursunlar ;
khosh -
y>- **)
ressmi - khosh - ame'di; , a.
t^jy^oc^cb ba"issi - messerrEt ;
, v.a. CJv4JJ cJjJ^ -* khosh-
\ ^-1 res8mi-kh6sh-am^dTyi-ijra-et ;
you are (on arriving), *U1t6U
cJ;^ ma - shA - 'lllh ! buyurun^ !
you have been (on leaving),
Jjii J^.^ khosh-ghM-
-ghEldin^ ; you are to it,
Xlm^zz-sizinpr-dir.
2 c 2
WELD [372] WHEEL
Weld, v.n. ^c\^j\s kAynamak, (jp*JL>u
yapz'shmak ; , v.a. jj^jLj^J kaynat-
mak.
Welfare, s. Jl>- ^j-^- hussnu-hal,
dJJyJ Tyilik, &\ij refah, L^-N-Jbl^jre-
fahiyyet, Jb- C^jU-j s"adeti-hal.
Well, 5.^Js
or,y.y kuyu, *W- chah,
j+ibi'r ; , ad. *)\ lyi ; , int.
^ ty c^.^ (aferim)! iDlLijU
ma-shA-'lUh ! very , ^^CJj pek-
Tyi, Jj^2 cJj pek-ghyuzel, let cJo
pek - a"la ; to be , to become ,
jtjj\ Iyi-61 ; , up, out, v.n.
(JU3\ Akmak, l^-Jneb"-et ;
and good, U-j fe-beha, Jj^^zi <U
ne-ghyiizel.
Well-being, s. J^>- cUJlx-j sa"adet-
-hal.
Well-bred, a. y*^J* terbiyyEli.
Well-informed, a.^JjU^oc< ma^luniAtli.
Well-known, a. )y^< meshhur.
Well-wisher, s.x\f>-j*- khayr-khah.
Welsh, a. ^^^^^^ji&^^+i* VE!ISS-
-mEmlekEti-ahalisindan; , 5. (j.^j
^LJ cJi JW VEliss - a;halisinin-
Wen, s.jj\ur. [-lissanz.
Wench, s. jJ (jS-*^ biyumush-kzz,
LJ\J kATi ;<*- Is fahisha.
West, s. .J^V blti", ^^/^< ma^Arib,
(~jj-. gharb ; south , |^j^16doss ; north , J-J*^ klra-yel ;
ern, a. ^j- gharbi ; erly,
^J>j^ gharbi ; Ail^Jj^c gharbdan-
-y^na ; ^ward, ^f-^ &~j gharba-
Wet, s. ^
jy6\^-chamur ; , a. ^l> y^sh,
L?l isslAk, ^l4J)Ltfl isslAnmzsh,
su - kessilmish ; (over
ya^mur, ^jy**^ ya^A-
murlu ; (under foot) j^l>- chamur,
yjj*\>- chamurlu ; , v.a. ^J^j^La\
isslAtmak ; , to get , v.a.
(J**J*L>\ isslXnmak ; nurse, \j\Jy-j
sud-ana, (slave) <o!<J daya.
Wether, s. (^^ koyun.
Wetness, s. ^il) yash.
Whack, v.a.(jp*jj\
wunnak.
Whale, s.^Ji\>&\ Ida-biltyAi.
Whaler, s.^^ ^iCl jA\> &\
Xda-bAli^Az-shikyarina-ghidEn-ghemi.
Wharf, s. dL>\ isskels.
Wharfage, s.Ly^ cdLo\ isskelE-hlkki.
Wharfinger, s.j^-o-L? ^V^* J &^~A
j\sf 4-r>^ isskelfi - VE - makhzEn-
-sahibi-61up-tujjar.
What ? pro. ti ne ? ! int. ti ne !
(For the relative sense of what, see
the Turkish Grammar.) [her-ne.
Whatever, Whatsoever, pro. <ti ne, ^3y&
Wheat, s. u^Ju^J b6^Aday, <dii^ hmta,
/J^r ghendum.
Wheedle, v.a. cf
shayarak - yAlvarmak,
^J^jUb naz - u- eda - ila - yXlvarmak,
U^L>- jilvE-et.
Wheel, s. (carriage) t^Jj teksrlek ;
(of machinery) rj^- charkh ; ,
v.a. v^X+Jjj^a&*+y\ Cl)J;==J teksr-
lek - usstunda - yurutmek, Cl^/^Jjjy.
WHEELWRIGHT [373] WHIT
yurutmek ; CX<;j"^ ghetirmek ;
ghyiiturmek ; , v.n.
JJ dwnmek ; about, v.a.j\
) tE-bri-ghyturmek ; ,
v.n. (J*J*$j ^^^ d*mup-d61ash-
k ; ciJ"jfcJ dtSmmek ; balance ,
rrtkkASS-charkhi ; fly ,
<0j^j pErwanE ; turner's , rj^charkh
; spinning , **> chikrik ;
- barrow, ^aj^c J! El-"arabassi.
Wheelwright, 5. ^jfy* teksrlikji.
When? ad. ^Uj^ nE-z^mln, c^Sj<0
niMvAk/t ; , rel.( s? kAchAn (also
see Grammar) ; ever, soever,
hEr-iiE-wAk/t.
Whence ? ad. u^*y ner^don (nErdan) ;
, rel. (see Grammar) ; , ad. and
c. ->J*j! or OwV^ imdi, jj4sJ*\
jjJu.M-0ishta-bu-s^bebdn ; soever,
ad. ^4XjJj& hEr-n&rdAn.
Wliere ? ad.tL;
ky nr6ya ; s^sjinerEda
(nirda) ; , rel. (see Grammar) ;
about? abouts ?yj&j
nciv-
lra ; J^S iy n^rclsrda ; , rel. (see
Grammar).
Wliereas, c. *jf>- chunku, chimki.
Wherefore, ad. ^^J nichin ; , c.
^>^o\ imdi.
Wherever, ad.
Wlierry, 5.
Whet, 5. jilf^ll ishtahalik, J^J^rak/jAc ; , r.a. CX4Lj bilEmek.
Whether, jpro. ^^J kAngh/ (hanghi) ;
Tr, arf. <- mi, mi.
Whey, ^. jj ayrln.
Which ? /?ro. ,j*iJ kXnghi (hanghi) ;
, rel. (see Grammar) ; ever,
soever, pro. ^J*j*> hEr-kAnghi.
Whiff, 5. uJiJ nefess, *&>- chekim,
(jZ^ ch^kish.
While, Whilst, ad. ^=^1 iken ; *Jo^U\
fessnassinda ; , rel. (see Grammar) ;
worth the , J de^^Er ; not worth
the , j*iJ d^AmAz.
Whim, 5.jj^o merlk.
Whip, 5.^yf^Ui kAmchi, ~\ij3 k/rbAch,
tObjlj tazyanE ; , v.a. ^*^Lj
kAmch/lamak ; cX^^
(conquer) jlc-Jlc ghalib-61 ; (into a
froth) ^UHf- chAlkAmak,
kypuk - et ; about, v.n.
firlamak, J^^s.^ s/chramak.
Whirl, v.a. cX^-Jj-s^ ch^virmek,
J d<N
mdErmek ; , v.n.
dunmek.
Whirlpool, 5. <
)\j* ghirdlb. [gha).
\\liirl\vind, 5.<Cc^JI kAssirgha (sdkir-
Whiskers, ^. pi. JU^
iki-y<makda-6lAn-s<ikAl.
Whisky, 5.Js\j
riiki.
Wliisper, 5. <uljJ^j fissfldama,
fiss/ld/ ; , v.n. J^jlJ fissilda-
mak; , r.a. CXjj^Lcly kulA^Aa-
-silweylEmek, CXtL^i^l^J yawAsh-
-suweylEmek.
Whistle, s. jju?!bslik ; , v.n. J^^\
isslik-chAlmak ; boatswain^s
dhduk.
Whit, 5.>j\ Az-bir-sh6y.
WHITE [374] WILE
White, a. and s. v\ Xk, \jO\t* beylz,
ua+)\ ebyM (fern. ^^-J beyza),
4XjLj sefid, Ju-u*j sepid; of an
egg, ^Sl^^Xi^t^j yzmurtamn^-Xkz.
Whitelead, 5. *fy*J usstubej ; J*X>^White-livered, a.J^y k6rkak. [issvidaj .
Whiten, v.a. ^JL4-jjLc\ X^Aartmak;
^djLj beylzlatmak ; , v.n.
(jsoj\.\. Xgharmak; {JL*aL?Lj beyAZ-
Whiteness, 5. (j^L?Lj beylzlik. [lanmak.
Whitesmith, s. J^L>- chilinghir.
Whitewash, s. <OLNb bXdAna ; , v.a.
-wurmak.
Whither? X)/y nersya; , rel. (see
Grammar) ; soever, fa&Jij<hsr-
Whitlow, s.<Uj^L>
d61ama. [-nersya.
Whiz, v.n.(j>*y>j) wzzlamak, <^^jyjj^
wiz-wiz-wtmek.
Who ? pro. ++* kim ; , rel. (see
Grammar) ; ever, soever, +j&her-kim.
Whole, s. (quantity) ^yjJ bitun ; (num-
ber or quantity) L-^-Jfc hep ; , a.
^\Jj yekparE, ^^j bitun, ^kmtmamzsh (not broken), ^kessilmamish (not cut), &c. [-uz6rE.
Wholesale, ad. *;j^c^J kyullijyet-
Wholesome, a. jty*^ khASSszyyetli,
jIU-Sbshifalz.
Wholly, ad. ^^. bitun-bitun, U^
kyulliyyan, <^^b bi-'l-kyulliyyE.
Whore, s.^<~*)j r6sspu (6rosspo),
li fahishE; , v.n.
Whoso, ever, pro. >*?& hEr-kim.
Why ? ad.\jf&*) nichin ; , c. or int.
tij\ 6-nE, <0y bu-nE.
Wick, s. JUM fitil.
Wicked, a. (thing) ftU ghyunah, Ui
ghyiinah-
ASSZ.
; person,
kyar, Jl assim,
Wickedness, s. *L ghyunah, *J* issm,
L^^ax^ ma"szyyet,j.sr^^~*9 fissk-
-u-fujur. [basket, Juj seped.
Wicker, s. ^Lj^Ju^ seped-ishi;
Wicket, s. ^3 kXpz.
Widdin, s. 4-^-i^)Jojvidin-shehiri.
Wide, a. jAjl enli, ^L)t^- "^riz;
(spacious) ^jt^ ghenish, %-~5
\j wasz";
(in fullness) ^ bol ; far and , ad.
?\ etraf-u-eknafa, u-jU^i
etraf-u-eknafda.^
Widow, s. L^li JjJ dul-kXrz, J^l ermel
or ^L<^t erm^lE (/?/. J^o^ eramil),
*j+) VIVE; er, A^^Li^^,^-^;^kXriss* - Mmush - XdAm ; hood,
CjlLo^! ermellik.
Width, s. jj! en, ^f "arz. [sawurmak.
Wield, v.n. J^jUly kullAnmak, ^Wife, .
ij^la kXri, J&\ ehl,
ehli-beyt, <d-,L>-
menkyuhfi, i^TVXrkadash ; /^>.
harem ;husband's
brother's , ^jJ!or ^^1^
elti.
Wild, Wilderness, s. ^blj beyabln,
j-$ kzr, J^s.^sahra, c^-i>J desht.
Wild, a. ^ylj y^bAm, ^J^^ d^shti ;
(mad) Jj deli.
Wile, s. <L ;J dessissE.
WILFUL [375] WINNOW
Wilful, a. uJk_*aJJ kXssdJ, <J
ikhtiyari; (man) <j*J terss,
mu dnnid, ^^-jlifi "inadjz; ly,
ad. \^*& "^mdan, JJuaJ kXssdan ;
(jfij-Asr makhsuss.
Will, 5. jLisM ikhtiyar, *J^| iradfi ;
(testament) JUfaufj wXss$yyet-namjE;
t
wXsszyyet-et ; free (human) *J^I
iradE'i -juz'iyyE; (of God)
\j\iradE'i -
kyulliyyE ; , v.
aux. (see Grammar).i
Willing, a.^&>\j
raz? ; j&js ghyung-
ullu; ly, ad.fcs-o.l^ilj bXsh-
-usstuna, ^^J*^ ez-dil-u-jln.
Willow, s. J^Md su^Aud. [sheytAn.
Wily, a. jliaL^- hzlfikyar, joHa--^*
Wimble, . c_^Ai-< (mXtkXb).
Win, v.a. and w.^AJ]j5 kXzAnmak.
Wince, v.n. cX^s^ chekinmek.
Winch, s. <>}> d6lAb, ^>- charkh.
Wind, s. j&j*j ruzghyar, Jj yel, -^rib, t)'j bad ; !y&
hawa ; fair ,
Tyi-hawa, j&jjj*>\ lyi-ruzghyar,
mussa 'id-ruzghyar ; foul ,
terss-hawa, jl^j^ejalls-'* mukhllif-
-ruzghyar ; high , lybCL^j sErt-
-hawa, j^jjjtj^ szki -ruzghyar ;
reigning , prevailing , ^
jvj*j eksErl-essEn-ruzghyar.
Wind, v.a. ^jJ-;U> sXrmak, ^d61ashdzrmak ; , v.n. c -<*-l!
d61ashmak ; round, about, v.n.
o sXnlmak; />4-i^.L dolash-
mak; up, v.a. (a watch, &c.) (J
kurmak; (a string, &c.) Jt6plamak ; (a discourse) \*z>~ khXtm-
-et.
WindfaU, 5. ^*J?ty^$))j ruz-
ghyarm^-dushurdu^rAu, cJ^-i>^t)du-
shuk; (of fortune)
0;j! bad-avErd, ^
Winding-sheet, s.^ kefen (kfefin).
Window, 5. ^=U penj^rs; blind, s.
^j*tifjj (jZJif ghyunesh-pErdEssi.
Windpipe, s. J^c ghktlXk.
Windsail, 5. <&JU manika. [-usstu.
Windward, s.\J?~
iyj^J5j ruzghyar-
Windy, a. Jj^jjj ruzghyarlz.
Wine, s.L-A^J*
sharab (sharap),
badE; merchant, 5.
^jl^jb sharab - sXtan -bAzz'rghyan ;
press, s. *0\) < >-l shorab-
Wing, s. JUJ kXnAd,^_ -^
per; (of an army) Jyf k61, -L>.
jenah; , v.a. (a bird) ^j^-J.^JtMiJl
iak ; one's flight,
uchmck.
Wink, s. ^j^jfi ghywz - ishareti ;
tarf^ti-'l-"ayn; , v.n.
ghywz-kzpmak ; at,
v.n. (a person) IcL^Llldbtj*^ ghyz>z-
-ila-isharet-et ; (any impropriety)
jj-^=> ghywz - kXpAmak,
^-^= ghywrmflmazlzk - et,
mussamaha-et, i^
ighmazz-"ayn-et.
iWinnow, v.a. ^j^o sawurmak.
I
WINTER [376] WITHIN
Winter, 5. jj-J khh, l^-> shita,
zimisstan ; , v.n.^L-cjll^j ksshla-
mak; the depth of , yLStjS kAra-
-kzsh,(1j+x*j\ erba^m^^oj zemherir.
Wintry, a. ^^^^ kzsh-ghibi.
Wipe, 5. uZLa silish (fig.) 4x*ru
tekm (kick) ; , off, out, v.a.
C^Ui-s silmek.
Wire, . JJ tel ; gold , tU^a szrma ;
silver , L<j^^L^^^=> ghyumush-
-ssrma ; iron , JJ^J (demir)-
-tel; copper , J$ji\ibXkzr-tel ;
gold drawer,(^ri<k^*j szrma-kesh.
Wisdom, s. jc "Aid, jiJific "Akllih'k;
(of an act) L^-*=?.-J>- hikmet,
L^-**slxo munassebet.
Wise, a. JjU "iktl, jlijb "aJdli; all
(all-knowing) **U "alim,
Wiseacre, 5.\t>y
budAla.
Wish, s. (for an event) ^\ arzu ;
\jjb\y> khahish, Jx\ emel ; (to do)
t&j* murld, +\j*meram ; (for a
thing) (^z~i\ isstek ; , v.n. \*j\
arzu-et, l^iJbt^. khahish-et,
femel-et; UL^ murld - et,
meram-et ; , v.a. dX*^ %^ isstEmek,
IcJ^^l isstek - et ; \jjj\arzu -
et,
L^jJ^ arzulmak; joy, lU^-Jtfebrlk-et, I^U&f tehniyyE-et ; I wish
you , ^.Jol CJj^= ghywzun^r-
-aydzn (may thy eyes be brightened),
^^J^cJ^L*) mubarek-olsun (may it
be blessed to you).
Wit, s. (of mind) lij zekya; (of a
saying) c^viUal latafet ; (witty person)
hlzzr-j^WAb,
u ; to , ,^1^ ya"m.
Witch, 5. u^jW jXdz, (j^la^s^jEsy
bu^Auju - kXrz, u^lijl^s.**5 sihrblz-
z; (old woman) u^jljf^y k6ja-
(knowing woman)
peyghXmbEr ; (beautiful woman)
dilbir, jli*jL>- jilvikyar.
Witchcraft, 5. ^=* bu^Au, or
buyu,^**9sihr.
Witchery, s. #^>- jilvE, jlj naz, \4\ eda.
Witching, . Jjy== ghyuzel,CJj^nazik,
^Jj dilbsr, ^Ijl^^is*- jilvEkyaranE.
With, pr. <0j\ ila (ilsn) ;u-> bi, ^c
ma"; together ,J^ J^L! i
&
U^> ma"an.
Withal, ad.j>\
&>\ CtXJy bunun-ila-
Withdraw, v.n. cXiJX^- chekilmek,
l ayrzlmak, CXc^ ghitmek ;
v.a. ^J^iJl j^r^ gheri-Almak ;
- chzkarmak; ^^jJUklldzrmak.
Withdrawal, s. CJlCJx^ chekilmeklik.
Wither, v.n. (jpdy* s61mak,<j**)j$*
kurumak; , v.a. ^ kurutmak.
Withhold, v.a. cXt^j VErmamek,
<J^yu!l Ah'-k6mak, JP*?jt tutmak.
Within, ^r. ^Aicsri ichinda, 2fjJi^!j
dakhilinda, JoJjjJ derununda ; ,
arf.^^j/^]^
icherida (icherda) ; (at
home) ^1 evda ; reach,yL*> Ji
el-yetishir; ear-reach,
kuUk - ishidir; range,
ghyullE-yetishir,^^^^^ kurshun-
-yetishir.
WITHOUT [377] WOODCOCK
Without, pr.jvi siz, siz, ^J bl, ib bila ;
(outside of) #J~jjll*S9 dzshan'ssmda,
JcX^-jlr*- kharijinda, *JcJ.-J biru-
nunda ; , ad.sJjllJs? dasharda,
SJ^J? tAshrada.
Withstand, v.a. and w. ^4JLL dayan-
mak, \J.,*^ thmmul-et.
Witness, 5. (one present) UJ}^ghyuTEn ; jjJu-2l ishidEn ; (at a
trial) cXfcl$> shahid, *^ ghyuwah ;
(testimony) CL>jl^ shahadet ; ,
v.a. CX*;j ghywrmek, \
mushahe'dE-et ; to bear , tc
shahadet-et, ^^Atol-ishahid- 61 ; false
, (person) o'JJilib ^L yalXn-
-shahidi, jj JJJ>l-u> shahidi - zur ;
(testimony) j^JCL>t>l^-i shahadeti-
-zur, (^L yalln.
Wits, s. pL JAC "Xkl ; . he has his wits
about him, jJ*JC-$L .Ju
-bXshtnda-oUr.
Wittol, 5.<^JjJJ pez^wEnk, C
deyyuss.
Witty, a. (person) jlb^u^
-suweylEr, ^l^p nekrEli ; (saying)
Jj/ ghyuzel, uJ'osT tuhlf.
Wive, v.n. CX^^^ evlEnmek, IJjbtj
te'ehhul-et, J^l^lJJ klri-llmak.
Wizard, 5.jb^ sihrbAz.
Wo ! Woe ! int. o\j way, *!j wan,
*y eywah, ^jb yazzk; , s. 5b
bela, c^^i felakst, JJ dErd, J^
Woful, Woeful, a.jljJo kfidErli, J^l!^J
dird-alud, cJUtJ dierdnak.
Wolf, s. C^>y kurt, ciJp ghyurgh,
c-^J ze'b.
Wolfsbane, 5. u^jj **j kurt-b6#Aan.
Woman, s. u^lS kAri, d^c "avret,
^jj zen, l-J nissa ; kind,<-$^li'
i<*~3 kAn-kzssmz, LJ &&j\o ta'if^'i-
-nissa.
Womanish, a. ^-i u^lj kXri-ghibi.
Womb, s.^cl^J J^J dul-yta^At,
rahm.
Wonder, 5. (feeling) ^^s^ t
CU^s*- hayret, ^ velsh ; (thing)
^c-isc ^sP ("Aja'ib)-shey, ^^
*\a-
ra'ibdan ; (miracle) ^s^ mu"jizE ;
, v.n./J^4^*)U*> shashmflk, /^4JIJ
**
kXlmak, 1 L- ^5X 1
ta ajjub- et,
muta"jjib - 61,
hayretda - kAlmak,
hayran - 61, *\j+s\so mutahayyir - 61,
CXdi^j velEh-ghElmek.
Wonderful, Wondrous, a. u-^-.*^ Ijib
("Xja'ib), c-^o^-c gh^rib, ^
-.jlrs-^Akldan -
kharij,
shashzlojak.
Wont, s. c^Jjlc "adet ; ed, a. CL
^.^JuJ "adet - edilmish, JUXJ
mu"tad.
Woo, v.a. ^/IK-^L >* "arzz-"Ashk-et.
Wood, 5. (material) -P.UM A^^AJ ; (of
trees)(.^*j^
6rmln ; (for burning)
()y0y 6dun, c^-4a> hXtAb.
\Voodbine, s.^J\ -wLs-^L.' yabAn-
hanzm-Eli.
Woodcock, 5. /JjJ^>- chulluk.
WOOD-CUTTER [378] WORRY
ahshab,
Wood-cutter, s.
Wooden, a. -Ail A^AJ, ^Jedan
; (of timber) c^-vl
c_;ll^l ahshab.
Woodpecker, s. ^\i{s \\
Woof, s.(J^j\ Atkz, Jjj pud.
Wool, s.u^J yun or
yh^&ghi ; goat's , LLXxaJ* tiftik.
Woollen, a. ^. yun, ()<*& yun^dan ;
draper, ^T^f*- (chohajz').
Word, 5. j^i SMZ, c^J^l lakz'rdz, kal
lAfz, <ul kelimE ;^0' ta"bir ; *K
kelam ; , u.a.
ta"bTrat-kullAnmak
*U-fc shi^h, e
by---,
God, tfj*
of mouth,
l^o mushaf^het;
shi^han ; of
kelamz-kXdim (applied
to the Kur'an); high s, Uj.c
(kawgha), ^^3niza".
Work, s. J^\ ish, ^^D^ ish-
-ghyuch ; j& kyar, *J-tf sun"; (J
, v.n.
ishlEmek, cXJ^jJ ish-ishlEmek,
^j'^lll^ chXh'shmak ; (a machine)
CJviLljJ ishlEmek ; (in fermentation)
^Uj\Js kaynamak, \j*s? takham-
mur-et, ^jLjJ kAbarmak ; (medicine)
CX*^jJ4^ "XmEl-vErmek ; , v.a.
(embroider) CtXlC-,jl ishlEmek ; (any
material) ClXU-lj! ishlEmek ; (a
mine) cJ^Lljl ishlEtmek ; (a per-
son) vjjvdljl ishletmek; (J>*jjl
yormak, ^*j\&+^^j2j\fcJSi\ibXshma-
-ish-ch^karmak ; up, (materials)
CX*Llj\ ishlEmek ; 1^^ kharj-et,
kullAnmak ; one's self up
into a passion, ^cJ-Jt^j^y kurup-
-kzzmak, (J-*jr^ **^^J}* kurdukja-
-kkmak ; out, ^J^\-i>bbXshar-
mak, LtX^csr beJErmek, %^jCX<j^-^-^ vujuda - ghetirmek ; (a
problem) 1J.&- hall-et ; upon,
|^yv te'sir-et; (a person's feelings)
CX<;Jcj| L^vio-.^ mErhamet-etdir-
mek.
Workhouse, 5. ^djU- \j&CJJ^Lsr*
mrthflll^nin-fukara-khanESsi.
Workman, s. \Jf?$ ishji.
Workmanship, *. &Lsr& ishjilik ; jl?
kyar.
Workshop, s. ^^J dukkyan (dukksn).
Workwoman, s. u^\3 ^^p^.l ishji-kArz.
World, s. Jlc "alEm ; this -*, LjJ
dunya ; Ljjjlc "alEmi-dunya ; the
habitable , ^jL** .Jj rub"i-
-messkyun ; (great quantity) LJ ^
jjJJ dunya-kXdar.
Worldly, a. ufj-)J dimy^vi, ^^ khaki.
Worm, 5. ^\js^*tf s6ghuljXn ; (maggot)
LU^yikurt ; (of a gun)
(domuz) - ayaghi ; (of a still)
b6ru; (of a screw) JJ tel,
burma ; out, v.a. ^sck=>\ angla-
mak (annamak) ; one's self in,
^*lj^ s6kulmok; one's self
into one's favour, <_*jb~ ch^tmak ;
to try and . . . , cJv*isL yeltEnmek ;
eaten, ^^Cl^y kurt-yemish.
Wormwood, s.^*1^ peh'n.
Worry, v.a. (as a dog) jJltf sXldz'r-
WORSE [379] WRING
mak ; (teaze) cXc^.j<-* J\ eziyyet-
-VErmek, \\~*z&*-\\ rahatszz-et.
Worse, a. LslfcJ daha-fEna, ^clMlfeJ
daha-Asha^Az, ^J betEr, ^IfcJ daha-
betEr ; and worse, Li
ghitdikja-fEna.
Worship, 5. CJjc "ibadet, ^r^ji
peresstish, ^^b tAptntsh ; , v.a.
j^y tApmmak, "ibadet-
-et, \ijt2~0ji peresstish-et ; your ,
his , L-Jjce zati-"utufflEri;
ed, t)}***ma"bud ; er, Julc.
"abid Qf. *Jus "abe"d).
Worst, a. UcJl en^r-fEna ; ^LtlcJl
en^-Xsha^z ; , v.a. CX*^ yenmek,
Xlt-et.
Worsted, s. ^J^y^tf. yun^-ipli^Ai;
stockings, C-jljjs^cJy yun^-ch6rab.
Worth, s. and a. .&,
kXdr, L^v*-J k?met ; to be ,
de^Amek, (^4^ etmek ;
less, a. J$4$rtd bir-XkchHk, ^U^j^^s5 ! bir-Xkcha-etmaz.X * v
Worthy, a. }j*4 de^Erli ; (of)
^bli shayAn, <fcu-jl2i shayessta, ^ j
layik, ^L*-*^- jussbln.
Wound, *. ^l> yara, -^ jurh, ^>-;^-
jurha; , v.a. J!-J^ yaralamak,
l^b yara-et, /T jurh-et.
Wrangle, v.n. \U^i (kawgha)-et, ^chj
niza"-et, \te-j\z~*munaza"a-et.
Wrap, v.a.(J^>\*0 sXrmak ; round,
v.a. sXrmak, do-
lashdz'rmak ; , v.n. ^J^j\^> sXrzlraak,
dolashmak ; up, v.a.
sXrmak, Ll
v.n,
mek.
wrtun
Wrapper, 5. ,Jjj\ urtu.
Wrath, 5. ji-c; dXrghinltk,
(ufkE), L-^-ac ghXzAb.
Wreak, v.a.1^>.\ ijra-et.
Wreath, s. b
i (or Lr-./j;!
Wreathe, v.a. CXc;^ wrmek. [wrussu).
Wreck, s. <L-Ji-J
dwkyundu, <-j^>
vlranE ; , v.a.
kXzaya - 6^ArAtmak ; to be ed,
ijdjS^&AtaS kXzaya-6^Aramak, LaJf
y*JJ kXza-zedE-61; ed,
\j^j*$ kXzaya -
kXzazedE.
Wren, 5. J bokluja-bulbul.
Wrench, s. \&Aj burkulush;
z6rlayish ; , v.a. (a joint) (J^j^jburkutmak ; (open) (J*j)j z6rlamak.
Wrest, v.a. p^l^Wj z6r-ila-llmak,
(j*A\*jrJiifo~i swkyup-Almak.
Wrestle, v.a. cLU>-ij^ gh^wreshmek,
C-U-lJ^ ghyuleshmek.
Wrestler, 5. jj^l^ pEhliwAn.
Wrestling, 5. ^UiJ^ ghyuleshma.
Wretch, s. ^~- kh^blss ; (poor)
^IsCU bicharE, ^\j zawAlh'.
Wretched, a. *Jy)U- LJ fsna - halda,
(jllj^j perlshAn, ^L>.^ pezhmurdE ;
(in mind) Je\* jjl^yJ perishAnz-
khltzr.
Wring, v.a. (J*&~0 szkmak ; Jl^ ^^l
WRINKLE [ 380 ] YELLOW
burmak ; off, (j"*^j* j.'^'""^*.*
bukE-bukE-koparmak.
Wrinkle, s.(J-"*j}j
burushuk ; , v.n.
j burushmak ; , v.a.
jlburushdurmak ; led, a.
burushuk ; jtiO&jjiburu-
Wrist, s. C)b bilek. [shuklu.
Wristband, s. cJo ykngr.
Write, v.a.(J^jV. yazmak,
tahrir-et, \(J.+* tenmik-et,
tesstlr-et; down, ^Jui* kayd-et ;
!k*J zXbt-et ; , v.n.(J^jV.'-^V.
yazz-yazmak.
Writer, s. (author) %^&^^< mussannif,
CJJl^omu'ellif ; (penman) Llla>-
khAttlt ; (clerk) ^2yLj yazzjz,
kyatib ; (of a letter)
muhflrriru-'l-huruf.
Writhe, v.n.(J^j^ khnlmak,
\L-J\J pich-u-tlb-et.
Writing, s.i-^j l>. y^z?
'
> nand ,
yazz, \2^- khXtt ; s, 5. pi. i^L
Written, a.^j )
yazzlz ;
im'sh ; L-JflLc mektub,
messtur, jr^ muharrEr, JuJU mu-
kayyed.
Wrong, a. (erroneous)
(yanish) ; (bad) Li fEna ;
jlj~Ji^ hlkkstzlik, j. ghldr,
zulm; , v.a. \(J^~&*- hAkksz'zlzk-
-et, IjJki ghldr-et, ^Jb zulm-et;
side, (j~JJ tErss, ^Jb^jj tErss-
-tarafz ; side outwards, side up,
terss.
Wrongful, a. ly, ad. na-
Wroth, a. ySi)\A darghzn
Wrought, a.
Wry, a. ^j^>- charpzk.
Y.
Yacht, s.
Yankee, s.
seyr-gheraissi.
^ amerikan
Yard, s. (measure) *<^>V. yar(i, U^Jarshm ; (of a house) ,J^" havlz ;
(of a ship) ^j* seren ; (of a horse)
(jj.! sik, ,j zeksr; arm, ^
lisfjl seren-uju.
Yarn, s. CJLI iplik, JJ tel; (fig.)
Yawn, v.n. cJv*^**j essnEmek.
Ye, pro.j** siz, J^-jsizlsr.
Yea, ad. ,Jj beli, Cl?^l EVEt, **J na"m.
Year, 5. J-J or Jj yH, <^-o SEHE, JLsal.
Yearling, 5. cJl^**^ bir-SEnElik.
Yearly, a. and ac?. J^M> sEnEvi, ^JyjL
yzlda-bir.
Yearn, v.w. C^^^jL^^ ishtiyAk-
-chekmek, (j^jjj\ arzukmak.
Yeast, s. ^i^^.y^^ arpa-suyu-
-mayassi.
Yell, s.(jZj*t*- baykm'sh; , v.n.
(j^jsu*- haykzrmk.
Yellow, a. LU> sXrz, S*e\ XssfEr, Ajj
YELLOW-FEVER [381 ] ZINC
ziird, &<3jj zErdE; s, s. pi. (j$jUp
Blrfltk.
Yellow-fever, s. U>:>- u^L? sAri-humma.
Yelp, v.n. ^j\i \)aghirmak.
Yeoman, s. Ic! AgfiA.
Yes, ad. ^ beli, CJ^t EVEt.
Yesterday, 5. ^ dun, ^^s^OjJdunku-ghyun.
Yesternight, 5. ^Ls^^J dun-gheyJE.
Yet, ad. l&J daha; (still) jJU- hala ;
(again) <U> yinE (ghene) ; not ,
j^Jfc henuz (heniz) ; more , l&J
daha ; , c. J& lakin, ^^ ve-lakin,
Ul <hnma, ^ yinE (ghbnE).
Yew, s. ^/T^JH^ b6rsuk-X^AJz' (?).
Yield, 5.J^*^s-'
<> mahsul ; , v.a.
(give) cXo^jj VErmek, \J*\>- hasszl-
-et ; (give up) t*JJ tesslim-et ; ,
v.w.jL-L-j tesslim-61.
Yoke, 5.c^j^jjj^ b6yundurugh ;
(pair) c^A=^ chift ; , v.a. (J*jSkoshmak.
[-sXrissz.
Yolk, s. ^^jl^c^^jYon, Yonder, a. y# shu,
shuradfiki ; yonder, ad.\j+2 shura,
^Ajf* shurassz, \jj\ 6ra, ^<*\jj\
orassz ; *J\jyJb shuraya, &\jj\
6raya ; 2fjlj^i shurada, XJ\^\ 6rada.
Yore, s.L;U)L5
d esski-z^man, ^M^U eyyamz-mazz.
. ~3siz,J^> sizlsr; tJJ-o sizi,
sizl^ri; * SIZE, Jo
Young, a. ghenj ; , one, s.
kuchuk;
est, cjc en^-kilchuk ; ish,
&s-*te ghenjja.
Youngster, 5.jUUuli) d^likXnh', jjly*-
jiwAn, L-^l-i shabb.
Your, jsro. a. j= n^iz, in^iz ; cJf-o
sizing, CJjh-' sizlErin^.
Yours, ^ro. cJj-j sizing, C-J-j
sizin^ki,
Yourself, pro. J-LjJc;^-
kendin^'z ;
Ives, J_x^JuJc^ kendilsr -
ingiz.
Youth, s. cJl-s^ ghenjlik, jW^>-
jiwlnlzk, e^oL-$ shebabet ; (lad)
^^ijl 6^AlAn, ^JJlJiJj delikXnb',
(^j>~ jiwAn, C-^w> shabb.
Youthful, a. ^ ghenj.
Z.
Zeal, 5. d-^c ghayret, c^>-/*cs- h^m-
miyyet ; (blind) t-^^utJ ta"-
Asssub.
Zealot, s. ^^^.^v^axi^ muta"Xssszb-
-kimessnE.
Zealous, a. ^j^- ghayretli, jj-^ghayur.
Zealousness, s. d^- ghayret.
Zenith, 5.^^tjL^^xi-j semti-re'ss.
Zephyr, s. L^jb badi-saba.
Zero, s.jLo sefr.
Zigzag (of trenches) jJjjJ^lK* s^chAn-
-y61u.
Zinc, 5. Ljy tutya.
ZODIAC [ 382 ] ZOOLOGICAL
Zodiac, s.**ijA\ljila~*
mintAkAtu-'l-
-buruj (mXntzk ).
Zone, s. J^y kushXk, j*& ksmEr ;
(geographical) <ukx mintAka (mAn-
tika) ; torrid , ife-*l&*# (mXn-
tzka'i)-harrE; temperate , 4AH**
(mXnt2ka'i)-mu"tedilE ; frigid
-munjemidE.
Zoography, Zoology, s. L^oc7*Lc
J^U1^
--5- "ilmi - bahssi - hay -
WADAt.
Zoological, a. ^Lc^c^flilj,^ hay
WAnAta-muta'
END OP PART THE FIEST.
Acme Library Card Pocket
LOWE-MARTIN CO. LIMITED