ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA...

39
ARBA'IINA َ نْ أَ ِ رِ ا ؤِ نَ أَ ِ ـَ ْ صٍ ُ َ رَ ْ نِ اَ ط بِ رَ ﺿَ ُ ْ ُ َ لَ : َ ِ ْ تُ رَ ُ و لَ ِ َ ُ و لُ : ) إِ َ اَ ْ َ لُ ِ ﱠﯾ تِ ، وَ إِ َ ِ ُ ﱢل اْ رِ ئٍ َ َ وَ ى، َ َ نْ َ َ تْ ھِ ْ رَ ُ ُ إِ ِ وَ رَ ُ وِ َ ِ ْ رَ ُ ُ إِ وَ رَ ُ وِ ، وَ َ نْ َ َ تْ ھِ ْ رَ ُ ُ ِ دُ ْ َ ُ ِ ْ ُ َ ، أَ و اْ ر أَ ةٍ َ ْ ِ ُ َ ، َ ِ ْ رَ ُ ُ إِ َ ھَ َ رَ إِ َ ْ ِ ( رَ و ا هُ إِ َ ا ـُ ﱢدِ ن أ وَ دِ ُ ـَ ﱠﻣ دُ نُ إ لَ نِ إِ ر ا ھِ مَ نِ ا ـُ ِ ر ةِ نَ رْ دِ زْ َ ْ ا ر يُ ، و أ و ا ـُ َ نِ ُ ِ مٌ نُ ا ﱠﺟ جِ نِ ُ ِ مٍ اُ َ رِ ي اَ ُ و رِ ي، ِ َ ِ َ ْ ِ اَ ذَ نِ ھُ َ أَ َ ﱡﺢ اُ ُ بِ ا ـُ َ َ Ajajaa Islaama Unar binu khatab ر ﺿ ا ءͿ nuuf odeesse Rasuula Rabbi kan ju'uun dhagayee ja'e: ( hujiin hundinu ni yachuudhaani, namni hundinu waanuma niyate argata, namni baqachiinsi isaa kara Rabbii fi Rasuul tahe, Rabbii fi Rasuula argata, namni adunyaa barbaada baqatees adunyuma san argata, yookaa hoo yoo dhala barbaada bahees nifuusisa, baqachiinsi yokaa godaansi isaa karuma waan godaaneef saniiti) Bukhari fi Muslimtu odeesse kitaabotan sahiha isaani kessatti, Hadiisa 2ffa

Transcript of ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA...

Page 1: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

ARBA'IINA

:لاقھنعىلاعتاللهيضرباطخلانبرمعصفحيـبأنینمؤملاریمأنعنمف،ىونامئرمالكلامنإو،تاینلابلامعلأاامنإ(:لوقیاللهلوسرتعمسایندلھترجھتناكنمو،ھلوسرواللهىلإھترجھفھلوسرواللهىلإھترجھتناكوبأنیثدحمـلاامامإهاور)ھیلإرجاھامىلإھترجھف،اھحكنیةأرماوأ،اھبیصیوبأو،يراخبلاھبزدربنبةریغمـلانبمیھاربإنبلیعامسإنبدمحـماللهدبعنیذللاامھیحیحصيف،يروباسینلايریشقلاملسمنبجاجحلانبملسمنیسحـلاةفنصمـلابتكلاحصأامھ

Ajajaa Islaama Unar binu khatab ھنعءاىضر nuuf

odeesse Rasuula Rabbi kan ju'uun dhagayee ja'e: (

hujiin hundinu ni yachuudhaani, namni hundinu

waanuma niyate argata, namni baqachiinsi isaa kara

Rabbii fi Rasuul tahe, Rabbii fi Rasuula argata, namni

adunyaa barbaada baqatees adunyuma san argata,

yookaa hoo yoo dhala barbaada bahees nifuusisa,

baqachiinsi yokaa godaansi isaa karuma waan

godaaneef saniiti) Bukhari fi Muslimtu odeesse

kitaabotan sahiha isaani kessatti,

Hadiisa 2ffa

Page 2: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

اللهلوسردنعسولجنحنامنیب:لاقاضیأھنعىلاعتاللهيضررمعنعداوسدیدشبایثلاضایبدیدشلجرانیلععلطذإمویتاذملسوھیلعاللهىلصىلصيـبنلاىلإسلجىتحدحأانمھفرعیلاورفسلارثأھیلعىریلارعشلا

دمحمای:لاقوھیذخفىلعھیفكعضووھیتبكرىلإھیتبكردنسأفملسوھیلعاللهنأدھشتنأملاسلإا(:ملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرلاقف،ملاسلإانعينربخأموصتو،ةاكزلايتؤتو،ةلاصلامیقتو،اللهلوسرادمحمنأواللهلاإھلإلاھلأسیھلانبجعف.تقدص:لاق،)لایبسھیلإتعطتسانإتیبلاجحتو،ناضمرھبتكو،ھتكئلامو،ابنمؤتنأ(:لاق،نامیلإانعينربخأف:لاق،ھقدصیوينربخأف:لاق،تقدص:لاق،)هرشوهریخردقلابنمؤتو،رخلآامویلاو،ھلسرو:لاق،)كاریھنإفهارتنكتملنإف،هارتكنأكاللهدبعتنأ(:لاق،ناسحلإانعينربخأف:لاق،)لئاسلانمملعأباھنعلوئسملاام(:لاق،ةعاسلانعينربخأفءاشلاءاعرةلاعلاةارعلاةافحلاىرتنأو،اھتبرةملأادلتنأ(:لاق،اھتارامأنع)؟لئاسلانميردتأرمعای(:لاقمثایلمثبلفقلطنامث،)ناینبلايفنولواطتیملسمهاور.)مكنیدمكملعیمكاتألیربجھنإف(:لاق،ملعأھلوسروالله:تلق

Umarھنعءاىضرnuufi Rasuulli ملسوھیلعاللهىلصosoo

ta'utti jirruu guyaa tokko namtichi tokko nutti dhufe

tasuma kan hucuun Isaa haalaan adii kan rifeensi Isaa

haalaan guraacha kan dadhabbiin amna Irraa

hinmulanne kan nurraa namtokilleen hinbeyine, dhufeeti

jilba isaa jilba rasuulatti maxanse taa'e, harka Isaa

Page 3: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

rasuulatti maxanse kaye. San booda gaafi eegale yaa

Muhammad mee islaamumaarra naaf odeessi ja'ee

gaafate? Rasuulli Rabbi ملسوھیلعاللهىلصnija’e ( Rabbiin

tokko haqaan gabarama kantahe isa malee Rabbiin bira

akka hinjirre ragaa bahuu dhugoomsu, Muhammad

ergama isa tahu dhugoomsu , salaata salaatu, baatii

ramada soomanu, zakaa baafachu, yoodandayan hajjii

godhu,) dhugaa dubatte je’een. Ni’ajaa’ibne ni gaafata

nidhugoomsa. Amallee Iimaanarra mee naaf odeessi

ja’een? Rasuulli nija’een ( Rabbiti amanu, maleyikati

amanu, kitaaba isatti amanu, ergamtoota isaati amanu,

guyyaa akhiraati amanu, Toltuu fi hamtuuniis rabbuma

biraahi jatte iti amanu) ni ajaa’ibne ja’an nigaafata

nidhugoomsa. Amallee mee Ihsaanarra yookaan

tolchanii Rabbi gabaruurraa mee naaf odeessi ja’e?

Rasuulli nija’e ( akka Rabbi argituti rabbi gabbaru yoo ati

rabbi hingarre inni si arga) amallee mee yeroo

qiyaamaaraa naaf odeessi? Rasuulli nija’e (

gaafatamaan kan beeku hintaane kan gaafaturra) mee

naaf odeessi milikeeta isiirraa yookaan malattoo

Page 4: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

isiirraa? Rasuulli nija’e ( gabrittiin goftaa ifitti dhaluudha)

yookaan ilmoon haadha gabriomfachuudha. Warra miila

qullaa deemu arguudha, warra qullaa deemu arguudha,

miskiina arguudha, amalle tiikfattee fooqiidhaan

waldorgomtu arguudha, duuba ergasi namtichi nikute.

Deema barbaada ja’een Rasuulli? Demani dhaban

ergasi rasulli yaa umar nama gaafatu kana ni beeyita

ja’e ? Lakki Rabbii fi Rasuulatu beeka janeen. Ergasi

Rasuulli nija’e bar inni Jibriili diina keessan isin

barsiisuuf dhufee nuun ja’e

. :لاقامھنعاللهيضرباطخلانبرمعنباللهدبعنمحرلادبعيبأنعلانأةداھش:سمخىلعملاسلإاينب(:لوقیملسوھیلعاللهىلصيبنلاتعمس،تیبلاجحو،ةاكزلاءاتیإو،ةلاصلاماقإو،اللهلوسرادمحمنأواللهلاإھلإملسمويراخبلاهاور.)ناضمرموصو

Hadiisa 3ffaa

Abii Abdurahman Abdulahi ibnu Umar binukhxab ىضر

امھنعالله Rasuula ملسوھیلعاللهىلص kan ju'uun dhagayee

ja'e( amantiin Islama waa shaniratti dhaabatte, Rabbi

malee Rabbin biraa haqaan gabaraman hinjiru jattee

ragaa bahu, Rasuulli ergama Rabbii tahu dhugoomsu,

Page 5: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

salaata dhaabuu ( salaata salaatu, Zakaa kenachu, Hajii

godhuu, baati ramadaana soomanu) Bukhari fi muslimtu

odeesse.

ھیلعاللهىلصاللهلوسرانثدح:لاقھنعاللهيضردوعسمنباللهدبعنعاموینیعبرأھمأنطبيفھقلخعمجیمكدحأنإ(:قودصملاقداصلاوھوملسوكلملاھیلإلسریمث،كلذلثمةغضمنوكیمث،كلذلثمةقلعنوكیمث،ةفطنوأيقشوھلمعوھلجأوھقزربتكب:تاملكعبرأبرمؤیو،حورلاھیفخفنیفنوكیامىتحةنجلالھألمعبلمعیلمكدحأنإهریغھلإلايذلااللهوف.دیعسنإو،اھلخدیفرانلالھألمعبلمعیفباتكلاھیلعقبسیفعارذلاإاھنیبوھنیبھیلعقبسیفعارذلاإاھنیبوھنیبنوكیامىتحرانلالھألمعبلمعیلمكدحأملسمويراخبلاهاور.)اھلخدیفةنجلالھألمعبلمعیفباتكلا

Hadiisa 4ffaa

Ibnu Mas'ud ھنعاللهىضر nuuf odeesse : Rasuulli Rabbi

ملسوھیلعاللهىلص nuuf odeesse haala dhugoomsa taheen

haalaan ( tokoon keessan uumaan isaa garaa haadha

isa keessati waliti qabama, guyaa afurtamitti dhiiga fi

mala walitti laaqii taha, amaas guyaa afurtamiti dhiiga

jajabaa taha, amaas guyaa afurtaman bira shiilchoo

taha, ergasi malaayikaan iti ergamte ruuhii itti afuufti,

Page 6: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

sanbooda jechoota afuriti ajaja maleyikaa san( 1), riziqii

isaa (2), ajala isa yookaa guyaa du'a Isaa (3)dalagaa

Isaa (4) milkaawa yookaan hongawa tahu isa waa

afuran kana maleeyikaan bareesiti. Rabbii isamalee

Rabbiin biraa hinjiretti kakadhe tokkoon keessan

dalagaa warra jannata daleyidaniiti hamma isniifi

jannata jiduu dhundhuma takka hafutti ergasi isa

moohata kitaabni duraan barreefame San dalagaa

warra ibiddaa dalagee ibiddaa seena. Amaasiis tokkoon

keessan dalaga warra ibiddaa dalaga hamma isaa fi

ididda jiduu dhundhumni tokko hafutti ergasi kitaabni isa

hinjifate dalagaa warra jannataa dalagee jannata

seena.bukhaari fi muslimtu odeesse.

:اللهلوسرلاق:تلاق-اھنعاللهيضر-ةشئاعاللهدبعمأنینمؤملامأنعيفو،ملسمويراخبلاهاور)دروھفھنمسیلاماذھانرمأيفثدحأنم(.)دروھفانرمأھیلعسیللامعلمعنم(ملسمـلةیاور

HADIISA 5ffaa

Haadha mu'umintoota Aisha اھنعاللهيضر rassuuli rabbii

nija'ee jette :( namni oduu nuti hin odeessu isumarati

deebiti )jechuun namni waan rassuuli hinja'in rasuulatu

Page 7: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

ja'e ja'u isumarrati deebiti. Bukhaari fi Muslimitu

odeesse. Hadisa muslim kessati ( namni hujii nuti hin

ajajin hojate isumarati deebiti)

ىلصاللهلوسرتعمس:لاقامھنعاللهيضرریشبنبنامعنلااللهدبعيبأنعلاتاھبتشمرومأامھنیبونیبمارحلانإونیبللاحلانإ(:لوقیملسوھیلعاللهعقونمو،ھضرعوھنیدلأربتسادقفتاھبشلاىقتانمف،سانلانمریثكنھملعیلاأ.ھیفعقینأكشویىمحلالوحىعریيعارلاكمارحلايفعقوتاھبشلايفاذإةغضمدسجلايفنإولاأ،ھمراحماللهىمحنإولاأ.ىمحكلملكلنإوهاور.)بلقلايھولاأھلكدسجلادسفتدسفاذإوھلكدسجلاحلصتحلصملسمويراخبلا

HADIISA 6ffaa

An abii Abdullahi Nu'uman bini Bashiir امھنعاللهىضر

Rasuula Rabbi ملسوھیلعاللهىلص kan ju'uun dhagayee ja'e

( halaal( seera tahe) ifabahaadha, wanni haraam tahees

( dhowama tahees) ifabahaadha, wanni jidduu saani jiru

kan siti walfakaate haraami mo halaali jette shakite, irra

heduun ilma nama hinbeeku, namni eegate waan isati

walfakaate sanirraa dhugaa qulqulaaweeti jira, dhugaa

namni san qulqulaawe amantii isaatiinille, amalle

naamusa isaatiinille qulqulaawe hin hamatamu. Amoo

namni waan iti walfakaate san keesati argame

Page 8: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

mulachuuf ta'a haraam keessati. Aka namticha re,ee

maddii oyiruti tiksuuti kan wanni inni tiiksu oyiruu nama

san keessa seente nyaatu. Dhagaya motonni hundinu

oyiruudha qaban tan daangeefatan. Rabbileen oyiru

daangefate haraan namaratti godhe akka isaan keessa

hinbuune dhoorke qaba, dhagaya qaama ilma namaa

kana kessa foontokootu jira, yoo foon san tole qaama

guutuutu tola, yoo foon san bade amoo qaama guututu

bada, foon san qalbiidhaa ja'e rasulli itti akeeke.

Bukharitu odeesse.

ملسوھیلعاللهىلصيبنلانأھنعاللهيضريرادلاسوأنبمیمتةیقريبأنع،ھلوسرلو،ھباتكلو،(:لاق؟اللهلوسراینمل:انلق)ةحیصنلانیدلا(:لاقملسمهاور.)مھتماعو،نیملسملاةمئلأو

HADIISA 7ffaa

Abi Ruqayata Tamiim ibnu Osiddaariyyi ھنعاللهىضر nuuf

odeesse Nabiyyiin ملسوھیلعاللهىلص diinn jechuun toltuu

yaaduudha ja’e:, yaa rasuula Rabbi eenyuuf toltu yaana

jeneen? Rasuulli nija’e ( Rabbif, kitaaba isaatiif,

ergamaa isaatiif, umata islaama hundaaf amalle matooti

yookaan dura ta’aa islaamaatiif) Muslimtu odeesse.

Page 9: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

ىتحسانلالتاقأنأترمأ(:لاقاللهلوسرنأامھنعاللهيضررمعنبانعاذإفةاكزلااوتؤیوةلاصلااومیقیواللهلوسرادمحمنأواللهلاإھلإلانأاودھشیاللهىلعمھباسحوملاسلإاقحبلاإمھلاومأومھءامدينماومصعكلذاولعفملسمويراخبلاهاور)ىلاعت

HADIISA 8ffaa

Ibnu Umar امھنعاللهىضر Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىص

umataan lolutiin amaramee ja’e hamma isaan Rabbi

male rabbiin biraa hinjirre haqaan gabaramaan kan

ibaada haqa godhate isa male hinjiruu ragaa bahani

yookaan beekani, Muhammad ergama isaa tahuu,

hamma salaata dhaabani(salaatani ) hamma Zaka

kenatani, yoo waan san dalagan dhiiga isani naraa

tiikfatan, horii isaanitille narraa tiikfatan haqa

islaamaatiin maletti,hisaabni saani yookaan galanni Isaa

rabbii oltahe bira jira. Bukhaari fi Muslimtu odeesse.

لوسرتعمس:لاقھنعىلاعتاللهيضررخصنبنمحرلادبعةریرھيبأنعھنماوتأفھبمكترمأاموهوبنتجافھنعمكتیھنام(:لوقیملسوھیلعاللهىلصالله.)مھئایبنأىلعمھفلاتخاومھلئاسمةرثكمكلبقنمنیذلاكلھأامنإف؛متعطتساامملسمويراخبلاهاور

HADIISA 9ffaa

Page 10: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Abii hureyirata Abdurahman binu Sakhri ھنعاللهىضر

Rasuula Rabbii ملسوھیلعاللهىلص niidhagaye kan ju’uun

dhagayee ja’e ( waaniin ani irraa isindhoorkerraa

dhoorkama, waanuma hunda waaniin ani itti isin ajaje

hojadha hamma dandeetii teessaniiti,. Wanni warra

isindura baleesse gaafi hedomeessu fi Ambiyoota

isaaniti ergame khilaafu yookaan diduudha ja’e).

Bukhaari fi Muslimtu odeesse.

بیطىلاعتاللهنإ(:اللهلوسرلاق:لاقھنعىلاعتاللهيضرةریرھيبأنعاھیأای(:لاقفنیلسرملاھبرمأامبنینمؤملارمأاللهنإوابیطلاإلبقیلااھیأای(:لاقو،]٥١:نونمؤملا[)احلاصاولمعاوتابیطلانماولكلسرلالیطیلجرلاركذمث]١٧٢:ةرقبلا[)مكانقزرامتابیطنماولكاونمآنیذلا،مارحھمعطمو،برایبرای،ءامسلاىلإھیدیدمی،ربغأثعشأرفسلاملسمهاور)ھلباجتسیىنأفمارحلابيذغو،مارحھبرشمو

HADIISA 10ffaa

Abihureyira ھنعاللهىضر nuuf odeesse Rasuulli Rabbi

nija’e je’e ( Rabbiin gaariidha haala isa hunda keessati

,zaata isaa keessati, waan gaari bareeduu male

namarraa hinqeebalu .Rabbiin rabbiin mu’umintoota ni

ajaje waan ergamtoota itti ajaje sanitti nija’e:[ yaa

ergamtoota waan gagariiraa nyaadha toltuu dalaga]

Page 11: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

suratul mu’uminuun:51 nija’e [ yaa warra amane waan

gagarii nyaadha waan nuti isini keninerra] suura baqara

176 Ergasi ni odeesse namticha tokko kan amna

dheertu deemu kan mataan isaa faagaa kan miilli isa

dhukee kan harka isaa Kara samii olqabee yaa Rabbi

yaa Rabbi waniniin ani nyaadhu haraami waniniin ani

dhuguus haraami kan ju`uraa odeesse rasuulli

meerabiin akamiti isaaf owaata ja`e.

ھیلعاللهىلصاللهلوسرطبسبلاطيبأنبيلعنبنسحلادمحميبأنعھیلعاللهىلصاللهلوسرنمتظفح:لاقامھنعاللهيضرھتناحیروملسو:يذمرتلالاقويئاسنلاويذمرتلاهاور)كبیریلاامىلإكبیریامعد(:ملسوحیحصنسحثیدح

HADIISA 11ffa

Abi Mohamad al Hasan Ibnu Aliyyi Ibnu Abixalib ىضر

امھنعالله Rasuulli akhaakhoo tahaaf , Rasuula Rabbi

irraahiin hafazee je’e ملسوھیلعاللهىلص Hafaze qabadhe

ja’e: ( waan si shakisiisu dhiisi, waan sinshakisiifneti

gori) Tirmizi fi Nasa’iitu odeesse Tirmiizin hadiisni

bareedaadha ja’e.

Page 12: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

نم(:ملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرلاق:لاقھنعاللهيضرةریرھيبأنعاذكھهریغويذمرتلاهاور،نسحثیدح)ھینعیلاامھكرتءرملاملاسإنسح

Hadiisa 12ffa

Abu Hureyiraatu odeesse ھنعاللهىضر Ergamaan Rabbi

nija’e je’e ملسوھیلعاللهىلص ( namtichi waan isa hinfayanne

dhiisuun tolinsa islaamummaa isaaraahi ja’e) hadiisni

bareedaadha Tirmiiziitu odeesse kan biraalleen

akasumatti.

اللهىلصاللهلوسرمداخھنعىلاعتاللهيضركلامنبسنأةزمحيبأنعبحیىتحمكدحأنمؤیلا(:لاقملسوھیلعاللهىلصيـبنلانعملسوھیلعملسمويراخبلاهاور)ھسفنلبحیامھیخلأ

Hadiisa 13

Abi Hamza Anas bini Maalik tu nuuf odeesse ھنعاللهىضر

tajaajiltu Ergamaa Rabbiitu ture inni ملسوھیلعاللهىلص

Ergamaan Rabbi ملسوھیلعاللهىلص ni ja’e ( tokoon keessan

hin amanne hamma waan ifiif jaalattu oboleessa keetiin

jaalattu) Bukhari fi Muslimtu odeesse.

Page 13: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

لاإملسمئرمامدلحیلا(:اللهلوسرلاق:لاقھنعاللهيضردوعسمنبانع)ةعامجللقرافمـلاھنیدلكراتلاو،سفنلابسفنلاو،ينازلابیثلا:ثلاثىدحإبملسمويراخبلاهاور

Hadiisa 14ffaa

Ibnu Mas’uditu nuuf odeesse ھنعاللهىضر Ergamaan

Rabbi ملسوھیلعاللهىلص nija’e je’e: ( dhiiga nama muslima

tokko dhangalaasuun hingehu waasadihiif male 1,

namticha osoo jaarti qabu zina dalage yookaa namtitii

osoo jaarsa qabdu zinaa goote. 2, nama nama ajeese.

3, nama amanti isa dhiise amalle umata islaama adda

facaasu.) Bukhari fi Muslimtu odeesse.

ناكنم(:لاقملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرنأھنعاللهيضرةریرھيبأنعمویلاوابنمؤیناكنمو،تمصیلوأاریخلقیلفرخلآامویلاوابنمؤیهاور)ھفیضمركیلفرخلآامویلاوابنمؤیناكنمو،هراجمركیلفرخلآاملسمويراخبلا

Hadiisa 15ffaa

Abi Hureyiraatu odeesse ھنعاللهىضر Ergamaan Rabbi

ملسوھیلعاللهىلص nije’e ( namni Rabbii fi guyaa akhira kan

galataati amane waan gaari baredu haadubatu yookaa

Haa firaa usu, namni Rabbii fi guyaa qiyaamaati amane

ollaa isaa haa kabaju haagudisu, namni Rabbii fi guyaa

Page 14: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

qiyaamaati amane da’iifa yookaa laafa isa haa kabaju

haa gudisu) Bukhari fi Muslimtu odeesse.

:ملسوھیلعاللهىلصيبنلللاقلاجرنأھنعاللهيضرةریرھيبأنعيراخبلاهاور)بضغتلا(:لاق،ارارمددرف)بضغتلا(:لاق،ينصوأ

Hadiisa 16ffaa

Abi Hureyiraatu odeesse ھنعاللهىضر Namticha tokootu

Ergamaa Rabbiitin ملسوھیلعاللهىلص naaf dhaami yookaan

naaf himi je’een : nije’e( hin aarin je’een yookaa

hindalanin) waan aartee godhuu feetu san hin godhin

ja’een, amalle yeroo heduu iti dedeebi’e naafdhaami

ja’een amallee nije’e ( hin dalanin yookaa hin aarin)

Bukhariitu odeesse.

ھیلعاللهىلصاللهلوسرنعھنعىلاعتاللهيضرسوأنبدادشىلعیيبأنعاذإو،ةلتقلااونسحأفمتلتقاذإف.ءيشلكىلعناسحلإابتكاللهنإ(:لاقملسوملسمهاور)ھتحیبذحریلو،ھترفشمكدحأدحیلو،ةحبذلااونسحأفمتحبذ

Hadiisa 17ffaa

Abi ya’ala Shadaad bin oostu odeesse ھنعاللهىضر

Ergamaan Rabbi ملسوھیلعاللهىلص Nije’e: ( Rabbiin toltu

hojachuu kara godheeti jira waan hundaratti, hoguu

Page 15: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

ajeeftan tolcha ajeechaa san , hohuu waa qaltan tolchaa

qala ittin guraarina qalma waan qaltani san, tokoon

keessan haaqaratu ablee waa itiin qaluuf deemu san

amalle waan gora’u sanillee hafura yooka hara haa

baafachiisu) Muslimtu odeesse.

امھنعاللهيضرلبجنبذاعمنمحرلادبعيبأوةدانجنببدنجرذيبأنعةئیسلاعبتأو،تنكامثیحاللهقتا(:لاقملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرنع.نسحثیدح:لاقويذمرتلاهاور)نسحقلخبسانلاقلاخو،اھحمتةنسحلاحیحصنسح:خسنلاضعبيفو

Hadiisa 18ffaa

Abi Zarri jundub Ibnu Junaadata , fi Abi Abdurahman

Mu’az bini Jabal امھنعاللهىضر nije’e je’e Ergamaan

Rabbi ملسوھیلعاللهىلص ( bakuma feteehu yoo jiraate

Rabbii kee sodaadhu,erga badii hojatte toltuu itti aansi

toltuun hamtuudha hayixi, Amallee haala gaariin namaa

waliin jiraadhu) Tirmiiziitu odeesse hadiisa gari kessati

bareedaadha ja’een hadiisni bareedaadha.

ىلصيبنلافلختنك:لاقامھنعاللهيضرسابعنباللهدبعسابعلايبأنعظفحا،كظفحیاللهظفحا:تاملككملعأينإملاغای(:لاقفامویملسوھیلعاللهةملأانأملعاو،ابنعتسافتنعتسااذإو،اللهلأسافتلأساذإ،كھاجتهدجتالله

Page 16: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

نإو،كلاللهھبتكدقءيشبلاإكوعفنیملءيشبكوعفنینأىلعتعمتجاولتعفر،كیلعاللهھبتكدقءيشبلاإكورضیملءيشبكورضینأىلعاوعمتجايفو-حیحصنسحثیدح:لاقويذمرتلاهاور)فحصلاتفجو،ملاقلأاكفرعیءاخرلايفاللهىلإفرعت،كمامأهدجتاللهظفحا(:يذمرتلاریغ-ةیاور،كئطخیلنكیملكباصأامو،كبیصیلنكیملكأطخأامنأملعاو،ةدشلايفهاور)ارسیرسعلاعمنأو،بركلاعمجرفلانأو،ربصلاعمرصنلانأملعاويذمرتلا

Hadiisa 19ffaa

Abi Abaas Abdulahi bin Abaas امنعاللهىضر irra

odeefame nij’e Ergamaa Rabbi ملسوھیلعاللهىلص duubaan

ture jechuun isa duubaan taa’uu ture , ( yaamuca

naanja’e Ergamaan Rabbi ملسوھیلعاللهىص Jecha tokkoon

sibarsiisa: Rabbii kee tikfadhu si tiiksa, Rabbii kee

tikfadhu fuuldura keetitti garta, yoo wagaafate Rabbuma

kee gaafadhu, yoo maganfatte Rabbumati maganfadhu,

beeki umanni hundinu yoo walitti qabaman si fayaduuf

garuu sifayaduu hindandayan waan takalleen yoo

Rabbiin duraan isaantu sifada ja’ee siif baresse male,

amalle yoo si miidhuuf waliti qabaman si miidhuu hin

dandayan yoo Rabbiin isantu simiidha ja’ee siratti

katabe malee,qalamnileen olfuudhame xalayaan

yookaan waraqaan gogoyide ja’een) Tirmizitu odeesse

Page 17: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

hadiisni bareedaadha ja’e Tirmizin hadisa Bira kan

Tirmizi kessati ( Rabbii kee tikfadhu waan kheeyiri

ifduratti garta, Rabbii kee biratti beekami yeroo nagayaa

Rabbiin ketilleen yeroo rakatte si beeka , beeki wani

sintuqu ja’e sinxuqu waantakalle, wanni siti bu’a ja’ee

baresse siraan haftu sumatti buuti, beeki tumsi Rabbi

obsaa wajjiini, amaas furmaanni rakkoo wajiini, rakina

boodaan balinaatu jira) Tirmizitu odeesse.

لاق:لاقھنعاللهيضريردبلايراصنلأاورمعنبةبقعدوعسميبأنعاذإىلولأاةوبنلاملاكنمسانلاكردأاممنإ(ملسوھیلعاللهىلصاللهلوسريراخبلاهاور)تئشامعنصافيحتستمل

Hadiisa 20ffaa

Abii Masu’uud Uqbata bin Amrin Alansariyyu albadriyyu

ھنعاللهىضر Irraa odeefame Ergamaan Rabbii ھیلعاللهىلص

ملسو nije’e je’e ( ilmi nama waan dhaqabate nabiyoota

duraaraa yookaan ergaa nabiyoota duraaraa yoo hin

qaanfanne waan feete dalagi waan qaanyiin keessa hin

jirre gaariirraa) ( amalle yoo rabirra hin qaanfanne waan

feete dalagi) Bukhariitu odeesse.

Page 18: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

تلق:لاقھنعاللهيضراللهدبعنبنایفسةرمعيبأ،لیقو،ورمعيبأنعتنمآلق(:لاق؟كریغادحأھنعلأسألالاوقملاسلإايفيللقاللهلوسرایملسمهاور)مقتسامثاب

Hadiisa 21ffaa

Abi Amri kan beekamu Abii Amrata Sufyaan bin

Abdillahi ھنعاللهىضر iraa odeefame nija’e; mee naan ji’I

yookaa naaf himi jecha tokko islaamumaara kaniin

simale sibooda nama biraa hingaafanne yaa Ergamaa

Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Je’ee gaafate ergamaan rabbii ni

ja’een ( Rabbiti amani ergasi karaa sirii irati dhaabadhu)

Muslimtu odeesse.

يبنلالأسلاجرنأھنعاللهيضريراصنلأااللهدبعنبرباجاللهدبعيبأنع،ناضمرتمصو،تابوتكمـلاتیلصاذإتیأرأ:لاقفملسوھیلعاللهىلص:لاق؟ةنجلالخدأائیشكلذىلعدزأملو،مارحلاتمرحو،للاحلاتللحأوھتلعف:للاحلاتللحأىنعمو،ھتبنـتجا:مارحلاتمرحىنعمو.ملسمهاور)معن(ھلحادقتعم

Hadiisa 22ffaa

Abii Abdillahi Jaabir bin Abdillahi al Nsariyyu اللهىضر

ھنع iraa odeefame: namtichi tokko Ergamaa Rabbii ىلص

ملسوھیلعالله ni gaafate argite yeroo salaata fardi salaate,

baati ramadaana soomane, amalle halaal halaalfadhe,

Page 19: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

haraamiis haraameyifadhe, saniratti waan takallee yoon

hin idaane san male Jannata niin seena je’een, ee je’een

ergamaan Rabbii .Muslimtu odeesse. Hiikaan haraam

haraam godhe: haraamiraa fagaadhe jechu, halaal

halaal godhadhee itti hojadhe jechuudha.

اللهلوسرلاق:لاقھنعاللهيضريرعشلأامصاعنبثراحلاكلاميبأنعناحبسو،نازیملالأمتدمحلاو،نامیلإارطشروھطلا(:ملسوھیلعاللهىلص،رونةلاصلاو،ضرلأاوءامسلانیبام-لأمتوأ-نلآمتدمحلاواللهودغیسانلالك،كیلعوأكلةجحنآرقلاو،ءایضربصلاو،ناھربةقدصلاوملسمهاور)اھقبوموأاھقتعمفھسفنعئابف

Hadiisa 23ffaa

Abii Maalik al Haaris bin Aasim al Asha’ariyyi ىضر

ھنعالله iraa odeefame Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىص

nije’e je’e ( qulquloominni cinaa Iimaanati, Rabbi faarsuu

miizana guuti,( دمحلاواللهناحبسو ) Rabbiin qulqulaaye fi

Rabbiin galata galchuun waan samii fi dachii iduu jiraati

guuti, Salaani ifaadha, Sadaqaan gaachena ragaadha,

Sabriin ifaa gudaadha, Quraanni siif ragaadha yookaa

siratti ragaadha, hundumaan nama ganamfataadha

Page 20: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

lubuu ofi gurguruuf bilisoomsuuf yookaa kan isi halaaku)

Muslimtu odeesse.

ھیوریامیفملسوھیلعاللهىلصيـبنلانعھنعاللهيضريرافغلارذيبأنعھتلعجويسفنىلعملظلاتمرحيـنإيدابعای(:لاقھنألجوزعھبرنع،مكدھأينودھتسافھتیدھنملاإلاضمكلكيدابعای،اوملاظتلافامرحممكنیبراعمكلكيدابعای،مكمعطأينومعطتسافھتمعطأنملاإعئاجمكلكيدابعایانأوراھنلاولیللابنوئطختمكنإيدابعای،مكسكأينوسكتسافھتوسكنملاإيرضاوغلبتنلمكنإيدابعای،مكلرفغأينورفغتسافاعیمجبونذلارفغأمكسنإومكرخآومكلوأنأوليدابعای،ينوعفنتفيعفناوغلبتنلوينورضتفای.ائیشيكلميفكلذدازاممكنمدحاولجربلقىقتأىلعاوناكمكنجودحاولجربلقرجفأىلعاوناكمكنجومكسنإومكرخآومكلوأنأوليدابعمكنجومكسنإومكرخآومكلوأنأوليدابعای،ائیشيكلمنمكلذصقناممكنماممكلذصقنامھتلأسمدحاولكتیطعأفينولأسفدحاودیعصيفاوماقمكلامعأيھامنإيدابعای،رحبلالخدأاذإطیخملاصقنیامكلاإيدنعلافكلذریغدجونمواللهدمحیلفاریخدجونمفاھایإمكیفوأمثمكلاھیصحأملسمهاور)ھسفنلاإنمولی

Hadiisa 24ffaa

Abi Zarri al Khifariyyi ھنعاللهىضر iraa odeefame :

Ergamaan Rabbi ملسوھیلعاللهىلص waan Rabbii isaaraa

odeesse keessati Rabbii jabaa oltahe nija’e ja’e Rasuulli

( yaa gabrootan kiya ani isin miidhuu ifirati haraam

godheetiin jira, akasumati isin jidutillee haraam

godheetiin jira walin miidhina, yaa gabrootan kiya hundi

Page 21: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

kessanu jalatoodha namaan ani qaceelche male,

naqaceelcha jechuun umata kiya qaceelcha aniis isiniin

qaceelcha, yaa gabrootan kiya isin hundinu

beelawaadha namaan ani nyaachise quubse male; na

nyaachisa aniis isiniin nyaachisa, yaa gabrootan kiya

isin hundinu daaroodha ( qulaadha) namaan ani ufise

yookaa daara baase malee; na ufisa daara na baasa

aniis isiniin ufisa( daaraan isin baasa), yaa gabrootan

kiya isin hundinu galgalaa fi ganama badii hojatan ani

badii isin hojatan hunda isiniifiin araarama; araarama na

kadhadha isiniifiin araarama, yaa gabrootan kiya yoo na

rakisuu hin dhaqabdani mee yoo dandessan na rakisaa,

amallee nafayaduu hin dhaqabdan mee nafayada, yaa

gabrootan kiya osoo isiniraa warri duraatii fi warri booda

amalle jinni fi insiin keessan yoo tahe akka qalbii

namticha nasodaatu isinirraa anaaf naaf humaa hin

idaatu motummaa tiyatu akasitu na sodaachuun

keessan, yaa gabrootan kiya osoo warri duraati fi warri

booda amalle jinnii fi insiin keessan akka namticha irra

badaa qalbii namticha isiniraa tahee taatani

Page 22: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

mootummaa tiyaraa humaa hin irrisu akasiti badaa

tahuun san, yaa gabrootan kiya osoo warri duraati fi

warri booda amalle jinni fi insiin keesan yoo baka takkaa

dhaabatani nakadhatani isin hundaafu waan

nakadhatan kenneefi waan nabira jiruraa humaa hin

irisu akka hoguu lilmeen bahara seente bahararraa

humaa hin irisneti, yaa gabrootan kiya isiin tun hujii

teessani isinii fiin walitti qabee isiniif kaaya isii saniini

galata galfamtani namni toltuu argate Rabbi haa

galatoomfatu namni waan saniin addaa argate akka nan

komanne lubuma isaa malee) Muslimtu odeesse.

ھیلعاللهىلصاللهلوسرباحصأنماسانأنأاضیأھنعاللهيضررذيبأنع،روجلأابروثدلالھأبھذ،اللهلوسرای:ملسوھیلعاللهىلصيـبنللاولاقملسو:لاق،مھـلاومألوضفبنوقدصتیو،موصنامكنوموصیو،يلصنامكنولصیةقدصةریبكتلكو.ةقدصةحیبستلكبنإ؟نوقدصتاممكلاللهلعجدقسیلوأ(نعيھنوةقدصفورعملابرمأوةقدصةلیلھتلكوةقدصةدیمحتلكوھتوھشاندحأيتأیأاللهلوسرای:اولاقةقدصمكدحأعضبيفوةقدصركنماذإكلذكف؟رزوھیلعناكأمارحيفاھعضوولمتیأرأ:لاق؟رجأاھیفھلنوكیوملسمهاور)رجأھلناكللاحلايفاھعضو

Hadiisa 25ffaa

Page 23: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Abi Zarri ھنعاللهىضر iraa odeefame amallee umanni

tokko kan Asaabota Ergamaa Rabbii ملسوھیلعاللهىلص

tahan nija’an Nabiyyi Rabbiitin ملسوھیلعاللهىلص yaa

Ergamaa Rabbi warri qabeenya qabu galata gudaan

deemani jiran, akuma nuti salaanuti kan salaatan,

akuma nuti soomanuti kan soomanan, kan sadaqaa

kennatan qabeenya isaaniif haferraa sadaqatani, ja’nii

gaafatan: Nabiyyiin ni je’e( sa Rabbiin dhugaa waan

sadaqatan isiniif hinkeninee? Dhgaya hundumaan

tasbiiha( اللهناحبس ) sadaqaadha amallee takbiirtaan (

ربكءالله ) sadaqaadha, taamidni ( دمحلاو ) hundinuu sadaqa,

tahliili hundinu ( اللهءھلاءلا ) sadaqa, toltutti nama

ajajuunleen sadaqa, hamtuuraa nama dhoorkuuleen

sadaqa, tokkoon keessan warraa yookaa jaartii fiiti

ida’amuun sadaqa, yaa Ergama Rabbi ملسوھیلعاللهىلص

Fedhinnaa teenyaaf jaartitti dheyina akamiti ajrii nuuf

taha ja’an , ee nitaha, mee naaf odeessa osoo inni foon

saa san haraam keessa kaayee diliin isarra hintahu

je’een isaaniis ee ja’aniin akasuma yeroo inni halaal

Page 24: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

kessa kaayu ajiriin yookaa mindaan tahaaf) Muslimtu

odeesse.

لك(:ملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرلاق:لاقھنعاللهيضرةریرھيبأنع،ةقدصنینثانیبلدعت:سمشلاھیفعلطتمویلكةقدصھیلعسانلانمىملاسةملكلاو،ةقدصھعاتماھیلعھلعفرتوأاھیلعھللمحتفھتباديفلجرلانیعتونعىذلأاطیمتو،ةقدصةلاصلاىلإاھیشمتةوطخلكبو،ةقدصةبیطلاملسمويراخبلاهاور)ةقدصقیرطلا

Hadiisa 26ffaa

Abi Hureyira ھنعاللهىضر iraa odeefame nija’e:

Ergamaan Rabbi ملسوھیلعاللهىلص Nije’e ( HUMNA wal

qunamti lafee gurgudoo fi xixiqoo ilma namaa hundarra

sadaqaatu jira bahinsa aduutii fi seeninsa aduu keessati,

Walitti araarsuun idduu namlamaa sadaqa, namticha

gargaarte fuute yoo korsiifte yookaa meehaa isaa

olfuutee korsiifteef sadaqaadha

Jechooni gagaariin sadaqaadha, tarkaanfiin tee tan

karaa masgiidaa deemtu Hundi sadaqaadha , waan

nama rakkaa kan akka bishaani fi dhagaa, muka

karaaraa kaasuun sadaqaadha, ) Bukhari fi Muslimtu

odeesse.

Page 25: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

:لاق،ملسوھیلعاللهىلصيبنلانع،ھنعاللهيضرناعمسنبساونلانع.)سانلاھیلععلطینأتھركو،كسفنيفكاحام:مثلإاو،قلخلانسحربلا(ىلصاللهلوسرتیتأ:لاقھنعاللهيضردبعمنبةصباونعو.ملسمهاورتفتسا(:لاق،معن:تلق)؟مثلإاوربلانعلأستتئج(:لاقف،ملسوھیلعاللهيفكاحاممثلإاو،بلقلاھیلإنأمطاو،سفنلاھیلإتنأمطاامربلا،كبلقيفهانیور،نسحثیدح)كوتفأوسانلاكاتفأنإو،ردصلايفددرتو،سفنلانسحدانسإبيمرادلاولبنحنبدمحأنیماملإايدنسم

Hadiisa 27ffaa

Nawaas bin sama’aan ھنعاللهىضر Iraa odeefame

Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىلص nije’e: ( toltuun

bareedina haalaa fi amalaati, badiin: waan lubuu tee

kessa dedeebite itiin gamaduu didde, amallee waan ati

namni si arkuu jibitu sani, ) Muslimtu odeesse.

Waanisatu bin Ma’aadin ھنعاللهىضر iraa odeefame nija’e

: Ergamaa Rabbiiti ملسوھیلعاللهىلص itiin dhufeetiin Rasuulli

naan je’e( toltuu fi baduu gaafachuuf dhufte) aniis niin

je’een see Ergamaan rabbi ملسوھیلعاللهیلص nije'e (

qalbuma tee gaafadhu gaari ,toltuu jechuun waan

lubuun tee ragaasifate, amalee qalbiin gama waan sank

ragaate hawite, hamtuun yookaan diliin waan qalbii tee

keessa dedeebi'ee niin godha moo hingodhuurati, qoma

Page 26: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

keessa waan dedeebi'e, nam I siif haahimulle kuni

diliimiti ja'ani,amalee siif haahimaniilee qalbiin no beeyit)

hadiisni bareeda , odeesine musnada imaama lamaani

kessati Ahmad bin Hambal if Daarami haala bareedaa

taheen.

اللهلوسرانظعو:لاقھنعاللهيضرةیراسنبضابرعلاحیجنيبأنعاھنأكاللهلوسرای:انلقف.نویعلااھنمتفرذوبولقلااھنمتلجوةظعومةعاطلاوعمسلاولجوزعاللهىوقتبمكیصوأ(:لاق،انصوأفعدومةظعوميتنسبمكیلعف؛اریثكافلاتخاىریسفمكنمشعینمھنإف،دبعمكیلعرمأتنإوروملأاتاثدحمومكایإوذجاونلاباھیلعاوضعنییدھملانیدشارلاءافلخلاةنسوحیحصنسحثیدح:لاقويذمرتلاودوادوبأهاور)ةللاضةعدبلكنإف

Hadiisa 28ffaa

Abi Najiih Al Arbaad bani Sariyata ھنعاللهىضر iraa

odeefame Rasuulli Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Gorsa tokko

nugorsee je’e gorsa saniin qalbiin teenya rooraate

sodaaraa, iji teenyaleen imimaan qabachuu dadhabde.

Yaa ergamaa Rabbii janeen gorsi kuni aka waan gorsa

dhaamanaa kan maayii fakaati mee nuuf dhaami,

janeen, Rasuulli ni je’e: (sodaa Rabbii jabaa waa hundaa

oltaheraahiin isiniif dhaama amaas aka dhageessani

tole jettan yoo filame gabrichi isinirati , isiniraa namni

Page 27: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

umrii dheerate waldhabinsa hedduu arguuf ta’a, ;

sunnaa tiyya qabachuun isinirra haajiraatu amallee

sunnaa yookaa karaa bakka bu’oota kiyaa qaceeloo

kantahan amallee qaceelfamoo kantahan karaa

isaaniillee qabatuun isiniif dhaama ilkeedhaan

ciniinadha irati dida jabeefadha amallee isiniin dhoorka

waan guyaa keessaa haarayoomsani baasaniraa wanni

guyaa keessaa baasan hundinu jallinaa beeka)

Abuudaawuud fi Tirmiiziin hadiisni kuni bareedaadhaa

ja’an.

ينلخدیلمعبينربخأاللهلوسرایتلق:لاقھنعاللهيضرلبجنبذاعمهرسینمىلعریسیلھنإومیظعنعتلأسدقل(:لاقرانلانميندعابیوةنجلا

موصتو،ةاكزلايتؤتو،ةلاصلامیقتو،ائیشھبكرشتلااللهدبعت:ھیلعىلاعتالله،ةنجموصلا:ریخلاباوبأىلعكلدألاأ:لاقمث.تیبلاجحتو،ناضمرلیللافوجيفلجرلاةلاصو،رانلاءامـلائفطیامكةئیطخلائفطتةقدصلاو-١٧:ةدجسلا[)نوملعی(:غلبىتح)عجاضملانعمھبونجىفاجتت(:لاتمث

لوسرایىلب:تلق؟ھمانسةورذوهدومعورملأاسأربكربخألاأ:لاقمث]١٦لاأ:لاقمثداھجلاھمانسةورذوةلاصلاهدومعوملاسلإارملأاسأر:لاق،اللهكیلعفك:لاقوھناسلبذخأف.اللهلوسرایىلب:تلق؟ھلككلذكلامبكربخألھو.ذاعمایكمأكتلكث:لاقف؟ھبملكتنامبنوذخاؤملانإواللهيبنایتلق.اذھ)مھتنسلأدئاصحلاإمھرخانمىلع:لاقوأمھھوجوىلعرانلايفسانلابكیحیحصنسحثیدح:لاقويذمرتلاوهاور

Hadiisa 29ffaa

Page 28: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Mu’aaz binu Jabal ھنعاللهىضر iraa odeefame niin

je’eeni je’e yaa Ergamaa Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Mee

dalagaa yoon dalage Jannata itiin seenu tan bittee

ibidda jalaa na baaftu naaf himiin je’een rasulli ni je’e: (

dhugumatti waan gudaa gaafatte isiin tun nilaafatiif

nama Rabbiin Olathe isaratti laafise: Rabbii kee gabari

waan takallee isati hin qindeessin, Salaata dhaabi

salaati, Zakaa kenadhu, Ramadaana soomani, Hajjii

godhi, ergasii Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىلص nije’e

mee karaa hulaa toltuu si geesitutti si qaceelchuu;

Soomanni gaachena siif taha, sadaqaan badii siraa

hayixee dhaamsiti akka bishaan ibidda dhaamsutti,

Salaani namtichaa kan halkan leeyili walakaa ,ergasii

aayata kana qara’e (cinaacha isaani bakka ciisaniraa

fageessan) Hamma gehuti ( nibeekan) [ suuraa Sajadaa

aayata 16 -17] ergasi mee siif odeessuu ja’e rasuulli

mataa wahii irraa utubaa wahiirraa fiinxa dalluu

wahiiraa? Ee yaa Ergamaa Rabbii ملسوھیلعاللهىلص naaf

odeessi, naanje’e mataan waamaraa waahundaa

islaamummaadha, utubaaniis salaata, fiinxi dalluutiis

Page 29: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

jihaada. Amaas ergasi nije’e: mee siif odeessuu

handhura waaniin dubadhe kana hundaa? Ee yaa

Ergamaa Rabbii ملسوھیلعاللهىلص naaf himiin je’een;

ergamaan Rabbii arraba isaa qabee Mu’aaziin kana

ifirati qabi je’een. Jechuun araba kee eegadhu

jechuudha. Yaa Ergamaa Rabbii sanuti waan arrabaan

dubaneen ni qabamnaa? Ergamaan Rabbii nije’e: haati

tee sihaa dhabdu yaa Mu’aaz( akamitti hinqabamne) sa

ilma namaa ibidda jahanam keessati nigonbisaa fuula

isaaniitiin amaa hoo je’e Ergamaan Rabbi: funyaan

isaaniirati waan arrabni haamte malee hin jirtu)

Tirmiiziitu odeesse, hadiisni bareedaadha shakii

hinqabu je’e.

اللهىلصاللهلوسرنعھنعاللهيضررشاننبموثرجينشخلاةبلعثيبأنعاھودتعتلافادودحدحو،اھوعیضتلافضئارفضرفاللهنإ(:لاقملسوھیلعاوثحبتلافنایسنریغمكلةمحرءایشأنعتكسو،اھوكھتنتلافءایشأمرحو.هریغوينطقرادلاهاورنسحثیدح)اھنع

Hadiisa 30ffaa

Abu Salab al khushniyyi Juruum bin Naashiri اللهىضر

ھنع Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Nije’e: ( Rabbiin

dirqama godhe dirqama beekamaa hafinsa hin qabne

Page 30: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

hin hadiyoomsina yookaa hin miidhina yookaa

hinlaafisina hin irrisina, wasana godheeti jira wasanasan

hintarkaanfatina bira hindabrina, ammaas waan hedduu

haraam godhee jira waan san keessati hin argamina

keessa hiseenina, waan hedduuraa ni callise isiniif

raamata godhuuf jecha osoo hin iraanfatin yookaan

irraanfii male ( Rabbiin hin iraanfatuu beekaati isiniif irra

dabre) gaafatani hin qoqotina waan sanirraa) jeechiun

waan rabbiin irra dabre isiniif dhiise san hin qoqotina

jechuudha. Hadiisni bareedaadha. Daaraquxniitu

odeesse kan biraalleen.

ىلإلجرءاج:لاقھنعاللهيضريدعاسلالھسنبدعسسابعلايبأنعھتلمعاذإلمعىلعيـنلد:اللهلوسرای:لاقفملسوھیلعاللهىلصيـبنلادنعامیفدھزاو،اللهكبحیایندلايفدھزا(:لاقف؟سانلايـنبحأو،اللهيـنبحأ.ةنسحدیناسأبهریغوةجامنباهاورنسحثیدح)سانلاكبحیسانلا

Hadiisa 31ffaa

Abii Abaas Sa’id bin Sahal Assaa’idii ھنعاللهىضر

Namtichi tokko Ergamaa Rabbiiti dhufee je’e ھیلعاللهىلص

ملسو je’e yaa Ergamaa Rabbii dalagaa takatti na

qaceelchi tan yooniin dalage Rabbiin ittiin najaalatu,

Page 31: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

amalle ilminamaaleen ittiin najaalatu? Ergamaan Rabbii

nije’e: (jiruu adunyaa tana keessati dantaa dhabi

Rabbiin sijaalata, amalle dantaa dhabi waan nama biratti

taheraa jechuun waan namaaraa fagaadhu namni

sijaalata) hadiisni gaarii bareedaadha je’e,

Ibnumaajaatu odeesse kan biraalleen sanada

bareedaan.

اللهلوسرنأھنعاللهيضريردخلانانسنبكلامنبدعسدیعسيبأنع،ةجامنباهاورنسحثیدح)رارضلاوررضلا(:لاقملسوھیلعاللهىلصنبورمعنعلاسرمأطومـلايفكلامهاورو،ادنسمامھریغوينطقرادلاويوقیقرطھلو،دیعسابأطقسأفملسوھیلعاللهىلصيبنلانعھیبأنعىیحـی.اضعباھضعب

Hadiisa 32ffaa

Abuu Sa’iid Sa’iid ibnu Maalik bin sinaan khudiriyyi ھنعاللهىضر iraa odeefame Ergamaan Rabbii ھیلعاللهىلص

ملسو nije’e ( akanumatti waan takka malee miidhuun hinjiru eega miidhamtee miidhaa kafalatuun hinjiru) hadiisni bareedaadha Ibnu Maajaatu odeesse, كلامهاورو

ملسوھیلعاللهىلصيبنلانعھیبأنعىیحـینبورمعنعلاسرمأطومـلايف.اضعباھضعبيوقیقرطھلو،دیعسابأطقسأف

ول(:لاقملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرنأامھنعاللهيضرسابعنبانعىلعةنیبلانكلو،مھءامدوموقلاومألاجرىعدلامھاوعدبسانلاىطعی

Page 32: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

يفھضعبواذكھيقھیبلاهاورنسحثیدح)ركنأنمىلعنیمیلاو،يعدمـلانیحیحصلا

Hadiisa 33ffaaIbnu Abaas امھنعاللهىضر Iraa odeefame Ergamaan

Rabbii ملسوھیلعاللهىلص nije’e: (osoo ilma namaatiif kennewaan himatan san laaftumatti, horii namaa yookaa qabeenya nama himatan dhiirtonni ( qabeenya nama tokko keenya ja’anii himatan) amallee dhiiga saanillee, haatahuu ammoo ragaa dhiheesuu qaba kan waa himate saniratti; kan kaadee dide san kakuutu isarra jira kakachuu qaba) hadiisni gaari bareeda Beehaqiitu odeesse akanatti booddee gaaromanii keessati.

ھیلعاللهىلصاللهلوسرتعمس:لاقھنعاللهيضريردخلادیعسيبأنعملنإف،ھناسلبفعطتسیملنإف،هدیبهریــغیلفاركنممكنمىأرنم(:لوقیملسو.ملسمهاور)نامیلإافعضأكلذوھبلقبفعطتسی

Hadiisa 34ffaaAbii Sa’iid Alkhudriyi Ergamaa Rabbii kan

ju’uun dhagyee je’e ( namni isinirraa waan hamtuu taate takallee arke harka isaatiin haa jijiiruyookaa haa dhoorku, yoo harkaan dhoorkuu hin dandeene Arraba isaatiin haa dhoorku, yoo Arrabaaniis hin dandeenye Qalbii isaatiin haa dhoorku( qalbiidhaan haa jibuu) , qalbiidhaan doorkuun san irra xiqaaiimaanati) Muslimtu odeesse.

Page 33: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Hadiisa 35ffaa

Abii Hureeyira Ergamaan Rabbii nije’e je’e: ( waanyoo yookaa hinaafa waliratti hin

yaadina,amalee walin gowoomsina jechuun bitii fi gurgura keessati walin gowoomsina walin rakisina jechu, amalee walin jibinaa, duuyida waliti gara hingalina, amalee waliratti hin gurguratina gariin keessan garii kesaniratti jechuun waan inni gurguru tanuma akka isaa fiddee gatii iraa gad buufte iratti hin gurgurin, oboleeyan gabroottan Rabbii tahaa male, namni muslima oboleeyani, hin miidhu oboleessa isaa, tumsuu hindhiisu oboleessa isaatiif, kijiba irankaayu oboleessa isaarra hinkijibsiisu, hintufatu oboleessa isaa, sodaan Rabbii kunoo asirra jirti- gara qoma isaa akeeke yeroo sadi- nigehaa namtichaaf oboleessa isaa kan Muslima tufachuun diliiraa, hundumaan muslimaa muslimaratti dhoorkaadha dhiiga isaa, horii isaa fi gurri isaaleen) Muslimtu odeesse.

Page 34: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Hadiisa 36ffaaAbi Hureeyira Ergamaan Rabbii

Nije’ee je’e: ( namni nama mu’umina tokko rakoo furree rakina adunyaa tanaraa, Rabbiileen isa fura rakina guyaa qiyaama saniraa, nama dadhabaadhaaflaafise, Rabbiileen isaaf isaaf laafisa adunyaa fi aakhiraa kessati, nama muslimaatiif dhooksee sattare, Rabbiileen isa saniif nidhooksaaf nisatara adunyaa fi aakhiraa keessati, Rabbiin gargaasa gabricha keessati tahaadha jechuun Rabbiin gabricha ni gargaara, yeroo gabrichi gargaarsa obolessa isaa keessa tahe, jechuun hoguu gabrichi oboleessa isaa gargaare, nama barnoota ilmii barbaaduuf karaa seene, Rabbiin nilaafisa isaaf karaa jannata, hogaa umanni mana Rabbii keessati waliti qabamani kitaaba Rabbii qara’an jidduu saani waliif dhageefachaa isaaniratti buutu malee hintaane ziqiin amalle raamanni isaan hagooyidu malee hintaane amallee maleeyikaan isaaniin marsitu malee hintaane Rabbiin maleeyikota biratti isaan dubatu malee hintaane, nama dalagaan isaa booda aansite nasiibni isa hindadafuuf) muslimtu odeesse.

Page 35: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Hadiisa 37ffaa

Ibni Abaas iraa odeefame Ergamaan

Rabbii waan Inni Rabbii isaaraa odeessu

keesatti nije’e: (Rabbiin toltuu fi hamtuu bareessee

sanbooda adaan baase waan san; namni toltuu takka

hawwee hin hindalagin Rabbiin isaaf ni barreessa toltuu

taka guutu, yoo hawwee dalage Rabbiin isaaf ni

barreessa nikatabaaf toltuu kudhan irraa hamma

kumtorbaa dabalaaf hamma hedomeessee

dadabaluufiti, yoo dili yookaa badii dalaguuf hawwee

osoo hin dalagin dhiise Rabbiin ni katabaaf gaarii takka

guutu, yoo hawwee dalage ammoo baduma yookaa

diluma taka katabaaf) Bukhari fi Muslimtu odeesse

sahiiha isaani keessati waa’ee kana

Page 36: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

Hadiisa 38ffaa

Abi Hureeyira ھنعاللهىضر iraa nuuf odeefame

Ergamaan Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Nije’ee je’e: ( Rabbiin

oltahe nije’e: namni jaalallee kiya dararee xilaata

godhate anileen dhugumatti isa san beeyisiseetiin jira

isaa wajiin wal loluuf qophaahe,. Dalagaan takalleen hin

taane tan gabrichi kiya dalagu tan haalaan nabirati

jaalatamtuu taate waaniin dirqama isarrati godhe male.

Gabrichi kiya kan deemu waa hintaane Sunnaadhaan

nati dhihaatu male hamaan ani isa jaaladhu,. Hoguun

jaaladhe hoo Guraan tahaaf kan itiin dhagayu waan

isaaf tolu, Ijaan tahaaf tan itiin argu waan toltu, Harkaan

tahaaf kan itiin qabatu waan kheeyiri, Miilaan tahaaf kan

inni itiin deemu bakka keyiriin jirtu, yoo nakadhate niin

kenaaf, yoo nati maganfatees magantaan iraa

dhaabadha yookaa iraahiin dhoorka) Bukhariitu

odeesse.

Page 37: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

اللهنإ(:لاقملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرنأامھنعاللهيضرسابعنبانعنباهاورنسحثیدح)ھیلعاوھركتساامونایسنلاوأطخلايتمأنعيلزواجتامھریغويقھیبلاوھجام

Hadiisa 39ffaa

Ibni Abaas امھنعاللهىضر iraa odeefame Ergamaan

Rabbii ملسوھیلعاللهىلص nije’ee je’e: ( Rabbiin umata kiyaaf

ni dhiisa waan osoo beekanii hin dalagin tan iraan fatani

dalagan amalle waan itti dirqisiisanii dirqamaan

daleeyisisan) hadiisni bareeda Ibnumaaja fi Behaqi fi

kanbiraatu odeesse.

ملسوھیلعاللهىلصاللهلوسرذخأ:لاقامھنعاللهيضررمعنبانعيضررمعنباناكو)لیبسرباعوأبیرغكنأكایندلايفنك(:لاقفيـبكنمـب

.ءاسمـلارظتنتلافتحبصأاذإو،حابصلارظتنتلافتیسمأاذإ:لوقیامھنعالله.يراخبلاهاور.كتومـلكتایحنمو،كضرملكتحصنمذخو

Hadiisa 40ffaa

Ibnu Umar امھنعاللهىضر iraa nuuf odeesse Ergamaan

Rabbii ملسوھیلعاللهىلص ceekuu tiya gubaa naqabee je’e: (

adunyaa tana keessati akka nama imaltaawa humaa hin

beeyine kan biya takarra dabaruu kan achinturre tahi)

Ibnu Umar امھنعاللهىضر kan ju’u tahe yoo halkan keessa

Page 38: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

jiraate ganama hin eegatin, yoo bariisifate ganama

keessa jiraate niinhalkan hin eegin, fayaa teetiraa

qabadhu yeroo fayaa qabdu dalagadhu osoo nagaya

qabduu dhukuba keetiif osoo hindhukubsane

dalagadhu, jireenya keetiraa qabadhu du’a teetiif

jechuun osoo lubuun jirtu dalagadhu osoo hin duune.

Bukhaariitu galmeesse.

لوسرلاق:لاقامھنعاللهيضرصاعلانبورمعنباللهدبعدمحميبأنع)ھبتئجاملاعبتهاوھنوكیىتحمكدحأنمؤیلا(:ملسوھیلعاللهىلصالله.حیحصدانسإبةجحلاباتكيفهانیورحیحصنسحثیدح

Hadiisa 41ffaa

Abii Muhammad Abdillahi bin Umar Bin Aaas اللهىضر

امھنع Ergamaan Rabbii nije’e je’e: ( tokoon keessan hin

amanne yookaa tokoon keessan hindhugoomsine

hamma fedhinaan isaa jala deemtutti waaniin ani itiin

dhufe san) hadiisni gaarii bareedaadha. Kitaaba ragaa

kessati haala bareedaa taheen bareessine.

:ىلاعتاللهلاق:لوقیاللهلوسرتعمس:لاقھنعاللهيضركلامنبسنأنعای،يلابألاوكنمناكامىلعكلترفغينتوجروينتوعدامكنإمدآنباای(ولمدآنباای،كلترفغينترفغتسامثءامسلانانعكبونذتغلبولمدآنبا

Page 39: ARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ... copy.pdfARBA'IINA :َلﺎَﮫُﻗْﻧﻋ ﻰﻟﺎﻌﺗ ُﷲﻲَﺿرَِبﺎطﱠَﺧﻟانِﺑْرََﻋُﻣصٍﻔْﺣَﻲـﺑِأََنﯾﻧِﻣؤﻣﻟا

)ةرفغماھبارقبكتیتلأائیشيبكرشتلاينتیقلمثایاطخضرلأابارقبينتیتأحیحصنسحثیدح:لاقويذمرتلاهاور

Hadiisa 42ffaa

Anas bin Maalik ھنعاللهىضر iraa odeefame Ergamaa

Rabbii ملسوھیلعاللهىلص Kan ju’uun dhagayee je’e: (yaa

ilma Aadam yeroo ati na kajeeltu hunda araarama narra

kajeelte hunda siifiin araama waan siraa tahe waan

siratti argame ani dantaa hin godhu haajaa irraa hin

qabu, yaa ilma Aadam osoo badiin tee hamma samii

geesse ergasii araarama nakadhate siifiin araarama,

yaa ilma Aadam osoo nati dhufte badii dachii guutuun

ergasi naqunamte osoo waan takallee natin qindeessin

aniis araarama akasiitiiniin si quama) Tirmiiziitu

barreesse hadiis bareedaadha je’e.