AP Curriculum Guide March 25 2014

7/26/2019 AP Curriculum Guide March 25 2014

1/231

Republika ng PilipinasKagawaran ng Edukasyon

DepEd Complex, Meralco AvenueLungsod ng Pasig

K to12 GabayPangkurikulum

ARALINGPANLIPUNAN

ai!ang " #"$


2/231

Disyembre 2013


3/231

K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!

"igur# 1$ T%# Con'tual "ram#(ork o) AralingPanli'unan

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre


4/231

2013Pa%ina 2ng 120


5/231


BALANGKAS NG ARALING PANLIPUNAN

D#*kri'*yon

&aging ba!ayan ng K'"( Araling Panlipunan Kurikulum ang mi!%iin ng )Edukasyon para sa La%a! ($"*+ Educa!ion -or All ($"*. a! ang K'"(

P%ilippine asic Educa!ion Curriculum /ramework0 Layon ng mga i!o na magkaroon ng mga kakaya%ang kinakailangang sa siglo (" upang makalinang ng

)-unc!ionally li!era!e and developed /ilipino0+ Kaya naman, !iniyak na ang mga binuong nilalaman, paman!ayang pangnilalalaman a! paman!ayan sa

pagganap sa bawa! bai!ang ay makapag'aambag sa pag!a!amo ng nasabing mi!%iin0 1a pag'abo! ng nasabing mi!%iin, !ungu%in goal. ng K'"(

Kurikulum ng Araling Panlipunan ang maka%ubog ng mamamayang mapanuri, mapagmuni, mapanagu!an, produk!ibo, makakalikasan, makabansa a!

maka!ao na may pambansa a! pandaigdigang pananaw a! pagpapa%alaga sa mga usaping pangkasaysayan a! panlipunan0

Ka!uwang sa pagkami! ng layuning i!o ay ang pagsunod sa !eorya sa pagka!u!o na kon!ruk!ibismo, magka!uwang na pagka!u!o collabora!ive

learning., a! pagka!u!ong pangkaranasan a! pangkon!eks!o a! ang paggami! ng mga pamaraang !ema!iko'kronolo%ikal a! paksain2 konsep!uwal,

pagsisiya!, in!regra!ibo, in!erdesiplinaryo a! mul!isiplinaryo0 1a pagkami! ng nasabing ad%ikain, mi!%i ng kurikulum na ma%ubog ang pag'iisip !%inking.,

perpeks!ibo a! pagpapa%alagang pangkasaysayan a! sa iba pang disiplina ng araling panlipunan ng mag'aaral sa pamamagi!an ng magkasabay na

paglinang sa kanilang kaalaman a! kasanayang pang'disiplina0

Mula sa unang bai!ang %anggang ika'labindalawang bai!ang, naka'angkla anc%or. ang mga paksain a! paman!ayang pang'nilalaman a!

paman!ayan sa pagganap ng bawa! yuni! sa pi!ong !ema3 4. !ao, kapaligiran a! lipunan (.pana%on, pagpapa!uloy a! pagbabago, 5. ku!lura, pananagu!an

a! pagkabansa, 6. karapa!an, pananagu!an a! pagkamamamayan *. kapangyari%an, aw!oridad a! pamama%ala, 7.produksyon, dis!ibusyon a!

pagkonsumo 8. a! ungnayang pangre%iyon a! pangmundo 1aman!ala, ang kasanayan sa iba9!'ibang disiplina ng araling panlipunan !ulad

pagkamalik%ain, mapanuring pag'iisip a! ma!alinong pagpapasya , pagsasaliksik2 pagsisiyasa!, kasanayang pangkasaysayan a! Araling Panlipunan, a!

pakikipag!alas!asan a! pagpapalawak ng pandaigdigan pananaw, ay kasabay na nalilinang ayon sa kinakailangang pag'unawa a! pagka!u!o ng mag'

aaral sa paraang expanding0

1a ibang sali!a, layunin ng pag!u!uro ng K'"( Araling Panlipunan na malinang sa mag'aaral ang pag'unawa sa mga panguna%ing kaisipan a!

isyung pangkasaysayan, pang%eograpiya, pampuli!ika, ekonomiks a! kaugnay na disiplinang panlipunan upang siya ay makaalam, makagawa, maging

ganap a! makipamu%ay Pillars of Learning.0 inibigyang diin sa kurikulum ang pag'unawa a! %indi pagsasaulo ng mga konsep!o a! !erminolo%iya0 ilang

pagpapa!unay ng malalim na pag'unawa, ang mag'aaral ay kinakailangang makabuo ng sariling ka%ulugan a! pagpapaka%ulugan sa bawa! paksangpinag'aaralan a! ang pagsasalin ni!o sa ibang kon!eks!o lalo na ang aplikasyon ni!o sa !unay na bu%ay na may kabulu%an mismo sa kanya a! sa lipunang

kanyang ginagalawan0


6/231

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina +ng 120


7/231


Batayan ng K to 12 Araling Panli'unan Kurikulum

&aging ba!ayan ng K'"( Araling Panlipunan Kurikulum ang mi!%iin ng )Edukasyon para sa La%a! ($"*+ Educa!ion -or All ($"*. a! ang K'"(

P%ilippine asic Educa!ion Curriculum /ramework0 Layon ng mga i!o na magkaroon ng mga kakaya%ang kinakailangang sa siglo (" upang makalinang ng

)-unc!ionally li!era!e and developed /ilipino0+ &ilalayon din ng ba!ayang edukasyon ang pangma!agalang pagka!u!o pagka!apos ng pormal na pag'aaral

li-elong learning.0 Ang is!ra!e%iya sa pagkami! ng mga pangkala%a!ang layuning i!o ay alinsunod sa ilang !eorya sa pagka!u!o na kons!ruk!ibismo,magka!uwang na pagka!u!o collabora!ive learning., a! pagka!u!ong pangkaranasan a! pangkon!eks!o0

Ang *ako' at ,aloy ng AP kurikulum ay nakabatay *a ka%ulugan nito-

Ang Araling Panlipunan ay pag'aaral ng mga !ao a! grupo, komunidad a! lipunan, kung paano sila namu%ay a! namumu%ay, ang kanilang

ugnayan a! in!eraksyon sa kapaligiran a! sa isa9! isa, ang kanilang mga paniniwala a! kul!ura, upang makabuo ng pagkakakilanlan bilang Pilipino, !ao a!

miyembro ng lipunan a! mundo a! maunawaan ang sariling lipunan a! ang daigidig, gami! ang mga kasanayan sa pagsasaliksik, pagsisiyasa!, mapanuri

a! malik%aing pag'iisip, ma!alinong pagpapasya, likas'kayang paggami! ng pinagkukunang'yaman, a! mabisang komunikasyon0 Layunin ng Araling

Panlipunan ang pag%ubog ng mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produk!ibo, makakalikasan, makabansa, a! maka!ao, na may

pambansa a! pandaigdigang pananaw a! pagpapa%alaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan a! kasalukuyan, !ungo sa pagpanday ng kinabukasan0

Layunin ng AP Kurikulum

&ilalayon ng AP kurikulum na makalinang ng kaba!aan na may !iyak na pagkakakilanlan a! papel bilang Pilipinong lumala%ok sa bu%ay ng

lipunan, bansa a! daigdig0 Kasabay sa paglinang ng iden!idad a! kakayanang pansibiko ay ang pag'unawa sa nakaraan a! kasalukuyan a! sa ugnayan sa

loob ng lipunan, sa pagi!an ng lipunan a! kalikasan, a! sa mundo, kung paano nagbago a! nagbabago ang mga i!o, upang maka%ubog ng indibiduwal a!

kolek!ibong kinabukasan0 :pang makami! ang mga layuning i!o, ma%alagang bigyang diin ang mga magkakaugnay na kakaya%an sa Araling Panlipunan3

i. pagsisiyasa!; ii. pagsusuri a! in!erpre!asyon ng impormasyon; iii. pananaliksik; iv. komunikasyon, lalo na ang pagsula! ng sanaysay; a! v.

pag!upad sa mga paman!ayang pang'e!ika0

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina .ng 120


8/231


T#ma ng AP Kurikulum

:pang !u%ugin ang napakalawak a! napakaraming mga paksa na nakapaloob sa Araling Panlipunan, i!o ang magkakaugnay na !emang gagabay sabuong AP kurikulum, na %ango sa mga !emang binuo ng &a!ional Council -or 1ocial 1!udies Es!ados :nidos.0 "


9/231


paniniwalang pampuli!ika, kul!ural, kasarian, e!nisidad, kulay ng bala!, pananami! a! personal na pagpili0 Kasama ri!o ang paggalang sa opinyon ngiba ka%i! %indi i!o sang'ayon o ka!ulad ng sariling pag'iisip, a! respe!o sa pagka!ao ng sinuman sa bansa a! mundo0 Ang pag'unawa sa karapa!angpan!ao a! ang pananagu!ang kaakiba! di!o ay ma%alagang ba%agi ng AP kurikulum upang makala%ok ang magaaral nang ganap a! sa makabulu%angparaan sa bu%ay ng komunidad, bansa a! mundo0

*0 Kapangyari%an, Aw!oridad a! Pamama%ala

a%agi ng pagkamamamayan ay ang pag'unawa sa konsep!o ng kapangyari%an, ang paggami! ni!o sa bansa a! sa pang'araw'araw na bu%ay, angka%ulugan a! ka%alaga%an ng demokra!ikong pamamalakad, a! ang uri ng pama%alaan sa Pilipinas0 1akop din ng !emang i!o ang 1aligang a!as, nanagsasaad ng mga karapa!an a! pananagu!an ng mamamayan a! ng sambayanang Pilipino0 Ang pag'unawa sa konsep!o ng aw!oridad a! lidera!o saiba'ibang an!as a! aspe!o ng pama%alaan, kasama ang mabiga! na !ungkulin sa pagiging isang lider, ay !a!alakayin sa AP kurikulum0 Ang karanasandin ng mga bansa sa Asya a! sa ibang ba%agi ng daigidig ngayon a! sa nakaraan ay pinagmulan ng maraming %alimbawa a! aralin ukol sa !emang i!o0

70 Produksyon, Dis!ribusyon a! Pagkonsumo

Paano gagas!usin ang sariling allowance o ki!a ng magulang? Paano palalaguin ang naipong pondo ng pamilya? Ang sago! sa mga simpleng !anongna i!o ay may kinalaman sa ba!ayang konsep!o ng pagpili c%oice., pangangailangan, paggas!os expendi!ure., %alaga a! pakinabang cos! andbene>!. na sakop unang'una ng Ekonomiks, nguni! ginagami! din sa pag'aaral ng kasaysayan ng Pilipinas a! mga lipunan sa re%iyon ng Asya a!daigidig0 1a pag'aaral ng !emang Produksyon, Dis!ribusyon a! Pagkonsumo, magagami! ng mag'aaral ang mga konsep!ong i!o sa sariilng bu%ay a!mauunawaan ang ibang konsep!o ka!ulad ng in@a!ion, DP, de>ci!, na karaniwang nababasa sa dyaryo o naririnig sa bali!a sa radyo0 Ma%alaga ringmaunawaan ng mag'aaral ang panlipunang epek!o ng desisyon ng indibidwal na konsyumer a! ng mga kumpanya, ka!ulad ng epek!o ng kanilangpagpapasya sa presyo ng bili%in o ang epek!o ng pa!akaran ng pama%alaan sa pagdebelop ng ekonomiya, gami! ang pamamaraang ma!ema!ikal0Consumer Ed0 /inancial Li!eracy, Pag'iimpok.

80 :gnayang Panre%iyon a! Pangmundo

1inusupor!a%an ng !emang i!o ang layunin ng AP kurikulum na makabuo ang mag'aaral ng pambansa a! pandaigdigang pananaw a! pagpapa%alagasa mga panguna%ing usapin sa lipunan a! mundo0 Araling Asyano sa bai!ang 8, Kasaysayan ng Daigdig sa bai!ang B, Ekonomiks sa bai!ang a! MgaKon!emporaryong 4syu sa bai!ang "$0 Maka!u!ulong ang kaalaman !ungkol sa ibang bansa sa pag'unawa ng lugar a! papel ng Pilipinas sa re%iyon a!mundo, a! kung paano maaaring kumilos ang Pilipino a! ang bansa sa paglu!as ng mga suliranin bilang kasapi ng pandaigdigang komunidad0

4naasa%an na sa ika'"" a! ika'"( na bai!ang ay magkakaroon ng mga elek!ib na kursong !a!alakay sa iba9! ibang isyu lokal, pambansa,panre%iyon, a! pandaigidig. upang lumawak ang kaalaman ng mga mag'aaral a! malinang ang kanilang mga mapanuring kakaya%an0 1a gani!ongparaan din ay lalong ma%a%asa ang pagkakadalub%asa ng bawa! AP na guro sa pagdisenyo ng nilalaman ng kurso a! sa is!ra!e%iya ng pag!uro ni!oalinsunod sa pangkala%a!ang balangkas ng AP0 4lang %alimbawa ng mga paksa ng elek!ib na kurso ay3

"0 Mga panganib sa kapaligiran a! kalikasan, ang pangangalaga ni!o a! mga %akbang na maaaring gawin ng mga mag'aaral a! ng komunidad upangma!ugunan ang mga panganib na i!o;

(0 Ang layunin a! pilosopiya ng isang ba!as o pa!akarang opisyal, ang epek!o ni!o sa !ao a! lipunan a! kalikasan., ang mga problema saimplemen!asyon a! posibleng solusyon sa problema

50 Ang ugnayan ng kul!ura sa pagsulong ng lipunan komunidad, bansa. a! mga isyung kaugnay sa kaunlaran ng lipunan60 Mga pandaigdigang problema sa klima, kalamidad na!ural a! lik%a ng !ao., a! ang paglu!as ng mga suliraning i!o

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 0ng 120


10/231

K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!!ga Kakaya%an

Ang mga kakaya%an ng bagong AP kurikulum ay nakauga! sa mga layunin ng ba!ayang edukasyon3 ang kapaki ' pakinabang -unc!ional. nali!erasi ng la%a!; ang paglinang ng )-unc!ionally li!era!e and developed /ilipino;+ a! ang pangma!agalang pagka!u!o pagka!apos ng pormal na pag'aaralli-elong learning.0 Makiki!a ang mga pangkala%a!ang layuning i!o sa mga par!ikular na kakaya%an ng AP ka!ulad %alimbawa, ng pagsisiyasa! a!pagsusuri0 1amaka!uwid, ang AP kurikulum ay di lamang base sa nilalaman con!en!'based. kundi rin sa mga kakaya%an compe!ence'based.0 1adyanginisa'isa ang mga kakaya%an ng AP upang3 a. ipaki!a ang ugnayan ni!o sa mga layunin ng ba!ayang edukasyon, a! b. bigyang diin ang mgamapanuring kakaya%an na %indi malilinang sa pamamagi!an ng pagsasaulo ng impormasyon0

1a ibaba ang kabuuan ng mga pangkala%a!ang kakaya%an sa AP kurikulum a! sa bawa! kakaya%an, ang mga par!ikular na kasanayan0Magkakaugnay ang mga kakaya%an a! kapwa nagpapa!ibay ang mga i!o sa isa9! isa0 &ilalayong linangin ang mga kaka%ayan sa debelopmen!al napamamaraan na angkop sa bawa! an!as ng ba!ayang edukasyon a! sa proseso ng scaolding, upang mai!a!ag ang pundasyon ng mga kasanayan parasa mas malalim a! mas komplex. na kakaya%an0

Kakaya%an Partikular na Ka*anayan

"0 &a!u!ukoy ang mga sanggunian o pinagmulan ng impormasyon

Pag*i*iya*at(0 &akagagami! ng mapa a! a!las upang ma!ukoy ang iba9! ibang lugar, lokasyon a! ibang impormasyong

pang%eograpiya50 &akagagami! ng mga kasangkapang !eknolo%ikal upang makaki!a o maka%anap ng mga sanggunian ng impormasyon

"0 &akababasa ng is!a!is!ikal na da!os

Pag*u*uri at(0 &akagagami! ng pamamaraang is!a!is!ikal o ma!ema!ikal sa pagsuri ng kwan!i!a!ibong impormasyon a! ng da!ospenomenong pang'

ekonomiyaint#r'r#ta*yon ng

,ato*50 &akababasa sa mapanuring pamamaraan upang maunawaan ang %is!orikal na kon!eks!o ng

sanggunian a! ang mo!ibo a! pananaw ng may'akda

"0&akauunawa ng ka%ulugan, uri a! ka%alaga%an ng primaryang sanggunian a! ang kaiba%an ni!o sa sekundaryangsanggunian

(0&akabubuo ng kamalayan sa mga pagpapa%alaga, gawi a! kaugalian ng pana%on a! nakikilala ang impormasyonpagkakaiba a!2opagkaka!ulad ng mga iyon sa kasalukuyan

50 &akikilala ang %is!orikal na perspek!ibo ng aw!or o manlilik%a60 &a!u!ukoy ang pagkakaiba ng opinyon a! -ac!

*0 &aka!a!aya ng impormasyon sa pamamagi!an ng pagkilala sa bias o pun!o de bis!a ng aw!or2manlilik%a70 &akakuku%a ng da!os mula sa iba9! ibang primaryang sanggunian

Pag*u*uri at80 &aka%i%inu%a mula sa da!os o ebidensyaB0 &akapag'aayos a! nakagagawa ng buod ng impormasyonpanguna%ing ka!o!o%anan a! ideya sa sariling sali!a

int#r'r#ta*yon ng0 &akauunawa ng ugnayang san%i a! epek!o cause and eec!.

im'orma*yon"$0

&akapag%a%ambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian a! nakikilala ang mga pun!o ngpagkakasundo a! dipagkakasundo

""0 &akabubuo ng in!erpre!asyon !ungkol sa magkaiba a! posibleng magkasalunga! na paliwanag ng isang pangyayari


11/231

"(0 &akapagbibigay ng %is!orikal na ka%alaga%an sa mga !ao, grupo, pangyayari, proseso o kilusan a! ins!i!usyon"50 &apag'iisipan ang sariling ideya o pag!ingin !ungkol sa pinag'uusapan a! mga na!u!u%an mula sa sanggunian"60

&akapag%a%ambing ng sariling kaisipan sa kaisipan ng aw!or2manlilik%a a! naipaliliwanag kung saan a! baki!sumasang'ayon o %indiang dalawang kaisipan&akauunawa ng mobilidad a! migrasyon ng populasyon, ang dis!ribusyon ni!o, da%ilan a!epek!o

"*

0 &akauunawa ng papel a! epek!o ng %eograpiya sa pagbabagong panlipunan a! pangkalikasanK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina ng 120


Kakaya%an Partikular na Ka*anayan

"70

&akagagami! ng pamamaraang ma!ema!ikal sa pag'unawa ng mga ba!ayang konsep!o ng Ekonomiks a! sa pagsusuring kwan!i!a!ibongda!os

"80 &akabubuo ng konklusyon base sa in!erpre!asyon ng impormasyon

"0 &akasasago! ng !anong base sa angkop a! sapa! na ebidensya

Pag*a*alik*ik(0 &akapag'aayos ang resul!a ng pagsasaliksik sa lo%ikal na paraan

50 &akagagami! ng !eknolo%ikal na ins!rumen!o sa pagsasaliksik, pagsusuri ng da!os, pagsula! ng sanaysay opapel, a! pag%andang presen!asyon ng pananaliksik

"0 &akapag'uugnay ng sari'saring impormasyon mula sa mga angkop na sanggunian(0 &aipakikilala ang sipi mula sa sanggunian a! nagagami! i!o nang !ama50 &aiparara!ing sa malinaw a! maayos na paraan ang sariling kaisipan !ungkol sa kaganapan o isyung pinag'aaralan

Komunika*yonna pina!i!ibay ng nararapa! na ebidensya o da!os

60 &akabubuo ng maikli nguni! malinaw na in!roduksyon a! konklusyon kapag nagpapaliwanag*0 &akasusula! ng sanaysay na may %abang 5'* pa%ina sa ma!aas na bai!ang. na nagpapaliwanag ng isang

pangyayari, isyu o penomeno, gami! ang nararapa! a! sapa! na impormasyon o ebidensiya sa angkop napamamaraan

"0&akauunawa ng karapa!an a! !ungkulin bilang mamamayan upang makala%ok sa makabulu%ang paraan sa bu%ay ngpamayanan,bansa a! dagidig

(0&aigagalang a! nabibigyang ka%alaga%an ang pagkakaiba ng mga !ao, komunidad, kul!ura, a! paniniwala, a!ang kanilang

Pagtu'a, *akarapa!ang pan!ao

50 &agiging mainga! sa sariling naisin, paniniwala, pun!o de bis!a o posisyon'amantayang 'ang

#tika60

&akapagpapaki!a ng pan!ay na pakiki!ungo a! paggalang sa mga may ibang pag'iisip ka%i! %indi i!o sumasang'ayonsa sariling ideya,posisyon o pag!ingin

*0&a!u!ukoy ang sangguniang ginami! sa papel reaksyon, maikling sanaysay. bilang pagkilala sa karapa!an sapag'aaring


12/231

in!elek!uwal ng aw!or2manlilik%a

Pamantayan *a Programa 3Cor# l#arning Ar#a Stan,ar,4-

&aipamamalas ang pag'unawa sa mga konsep!o a! isyung pangkasaysayan, pang%eograpiya, pang'ekonomiya, pangkul!ura,

pampama%alaan, pansibiko, a! panlipunan gami! ang mga kasanayang nalinang sa pag'aaral ng iba9! ibang disiplina a! larangan

ng araling panlipunan kabilang ang pananaliksik, pagsisiyasa!, mapanuring pag'iisip, ma!alinong pagpapasya, pagkamalik%ain,

pakikipagkapwa, likas'kayang paggami! ng pinagkukunang'yaman, pakikipag!alas!asan a! pagpapalawak ng pandaigdigang

pananaw upang maging isang mapanuri, mapagnilay, mapanagu!an, produk!ibo, makakalikasan, makabansa a! maka!ao na

papanday sa kinabukasan ng mamamayan ng bansa a! daigdig0



13/231


Panguna%ing Pamantayan ng Ba(at 6ugto 3K#y Stag# Stan,ar,*4-

K 7 + . 7 0 7 18

&aipamamalas ang panimulang pag'unawa a! &aipamamalas ang mga kakaya%an bilang&aipamamalas ang mga kakaya%an bilangkaba!aang

pagpapa%alaga sa sarili, pamilya, paaralan, a! ba!ang produk!ibo, mapanagu!an a! mamamayang Pilipino na mapanuri, mapagnilay,

komunidad, a! sa mga ba!ayang konsep!o ngmakabansang mamamayang Pilipino gami!ang malik%ain, may ma!alinong pagpapasya a! ak!ibong

pagpapa!uloy a! pagbabago, kasanayan sa pagsasaliksik, pagsisiyasa!,pakikila%ok, makakalikasan,mapanagu!an,produk!ibo,

dis!ansya a! direksyon gami! ang mga kasanayan!ungo

mapanuring pag'iisip, ma!alinongpagpapasya,

maka!ao a! makabansa, na may pandaigdigangpananaw

sa malalim ng pag'unawa !ungkol sa sarili a!pagkamalik%ain, pakikipagkapwa, likas'kayang

gami! ang mga kasanayan sa pagsisiyasa!, pagsusuring

kapaligirang pisikal a! sosyo'kul!ural , bilang kasaping paggami! ng pinagkukunang'yaman a!

da!os a! iba9! ibang sanggunian, pagsasaliksik,mabisang

sariling komunidad a! ng mas malawak na lipunan pakikipag!alas!asan a! pag'unawa sa mgakomunikasyon a! pag'unawa sa mga ba!ayangkonsep!o ng

ba!ayang konsep!o ng %eograpiya,kasaysayan,

%eograpiya, kasaysayan, ekonomiya, poli!ika a!kul!ura

ekonomiya, pamama%ala, sibika a! kul!ura!ungo

!ungo sa pagpapanday ng maunlad na kinabukasanpara sa

sa pagpapanday ng maunlad nakinabukasan para bansa0sa bansa0

Pamantayan *a Ba(at Baitang9 Anta* 3Gra,# L#:#l Stan,ar,*4-

Baitang Pamantayan *a Pagkatuto

K

&aipamamalas ang panimulang pag'unawa sa pagkilala sa sarili a! pakikipag'ugnayan sa kapwa bilang pundasyon sa paglinang ngkamalayan sa kapaligirangsosyal0

1

&aipamamalas ang kamalayan a! pag'unawa sa sarili bilang kasapi ng pamilya a! paaralan a! pagpapa%alaga sa kapaligirang pisikal gami!ang konsep!o ngpagpapa!uloy a! pagbabago, in!eraksyon, dis!ansya a! direksyon !ungo sa pagkakakilanlan bilang indibidwal a! kasapi ng pangka! nglipunan0komunidad0


14/231

&aipamamalas ang kamalayan, pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kasalukuyan a! nakaraan ng kinabibilangang komunidad, gami! angkonsep!o ng

2pagpapa!uloy a! pagbabago,kapangyari%an, pamumuno a! pananagu!an, pangangailangan a! kagus!u%an, pagkakilanlan, mga simplengkonsep!ong%eograpikal !ulad ng lokasyon a! pinagkukunang'yaman a! ng mga saksi ng kasaysayan !ulad ng !radisyong oral a! mga labi ng kasaysayan0

&aipamamalas ang malawak na pag'unawa a! pagpapa%alaga ng mga komunidad ng Pilipinas bilang ba%agi ng mga lalawigan a! re%iyonng bansa ba!ay sa

+

a. ka!angiang pisikal b. kul!ura; c. kabu%ayan; a! d. puli!ikal, gami! ang malalim na konsep!o ng pagpapa!uloy a! pagbabago,

in!eraksyon ng !ao a!kapaligirang pisikal a! sosyal0

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina ;ng 120


Baitang Pamantayan *a Pagkatuto

.

&aipagmamalaki ang pagka' Pilipino a! ang bansang Pilipinas na may pagpapa%alaga sa pagkakaiba'iba ng mga kul!urang Pilipino ba!ay sapaggami! ng mgakasanayan sa %eograpiya, pag'unawa sa kul!ura a! kabu%ayan, pakikila%ok sa pamama%ala a! pagpapa%alaga sa mga mi!%iin ng bansang

Pilipinas0

&aipamamalas ang pag'unawa a! pagpapa%alaga sa pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas a! mga sinaunang lipunan %anggang sa mgamalalakingpagbabagong pang'ekonomiya a! ang implikasyon ni!o sa lipunan sa simula ng ika'labing siyam na siglo, gami! ang ba!ayang konsep!oka!ulad ng

/ka%alaga%ang pangkasaysayan %is!orical signi>cance., pagpapa!uloy a! pagbabago, ugnayang san%i a! epek!o !ungo sa paglinang ngisang ba!angmamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produk!ibo, makakalikasan, maka!ao a! makabansa a! may pagpapa%alaga sa mgausapin sa lipunan sanakaraan a! kasalukuyan !ungo sa pagpanday ng maunlad na kinabukasan para sa bansa0

&aipamamalas ang pa!uloy na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika'($ siglo %anggang sa kasalukuyan,!ungo sa pagbuo

0

ng !iyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino a! mamamayan ng Pilipinas &aipamamalas ang malalim na pag'unawa sa kasaysayan ngPilipinas base sapagsusuri ng sipi ng mga piling primaryang sangguniang nakasula!, pasali!a, awdyo'biswal a! kumbinasyon ng mga i!o, mula sa iba'ibang pana%on,!ungo sa pagbuo ng makabansang kaisipan na siyang magsisilbing base%an ng mas malawak na pananaw !ungkol sa mundo

&aipamamalasang

malalim na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kamalayan sa %eograpiya , kasaysayan, kul!ura, lipunan, pama%alaana! ekonomiya ng

mga bansa sa re%iyon !ungo sa pagbubuo ng pagkakakilanlang Asyano a! magkaka!uwang na pag'unlad a! pag%arap sa mga %amon ngAsya


15/231

&aipamamalas ang malalim na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa sama'samang pagkilos a! pag!ugon sa mga pandaigdigang %amon sasangka!au%an sa kabila

5ng malawak na pagkakaiba'iba ng %eograpiya, kasaysayan, kul!ura, lipunan, pama%alaan a! ekonomiya !ungo sa pagkakaroon ngmapayapa, maunlad a!ma!a!ag na kinabukasan

&aipamamalas ang malalim na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa mga panguna%ing kaisipan a! napapana%ong isyu sa ekonomiks gami! angmga kasanayan a!

;pagpapa%alaga ng mga disiplinang panlipunan !ungo sa pag%ubog ng mamamayang mapanuri , mapagnilay, mapanagu!an, makakalikasan,produk!ibo,maka!arungan, a! maka!aong mamamayan ng bansa a! daigdig

&aipamamalasang

malalim na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa mga kon!emporaryong isyu a! %among pang'ekonomiya, pangkalikasan,pampoli!ika,

18

karapa!ang pan!ao, pang'edukasyon a! pananagu!ang sibiko a! pagkamamamayan sa kinaka%arap ng mga bansa sa kasalukuyangpana%on gami! ang mgakasanayan sa pagsisiyasa!, pagsusuri ng da!os a! iba9! ibang sanggunian, pagsasaliksik, mapanuring pag'iisip, mabisang komunikasyon a!ma!alinongpagpapasya


K to 12 BASIC EDUCATINCURRICULU!

Sakla( at Daloy ng Kurikulum

&aipamamalas ang kamalayan bilang ba!ang Pilipino sa ka!angian a! ba%aging ginagampanan ng !a%anan,paaralan a! pamayanan

!ungo sa pag%ubog ngisang

mamamayang mapanagu!an, may pagmama%al sa bansa a! pagmamalasaki! sa kapaligiran a!kapwa0

Gra,o Daloy ng Pak*a T#ma

K Ako a! ang Aking kapwa Pagkilala sa sarili a! pakikipag'ugnayan sa kapwa bilang pundasyon sa paglinang ngkamalayan

"'(


16/231

sa kapaligirang sosyal

Ang sarili bilang kaba%agi ng pamilya a! paaralan !ungo sa pagkakakilanlan bilangindibidwal a!

1Ako, ang Aking Pamilya a!

Paaralankasapi ng komunidad, gami! ang konsep!o ngpagpapa!uloy a!

pagbabago,in!eraksyon "'5

dis!ansya a! direksyon a! ang pagpapa%alaga sa kapaligirang pisikal a! paaralan

Pag'unawa sa kasalukuyan a! nakaraan ng kinabibilangang komunidad, gami! angkonsep!o ng

2Ang Aking Komundad, &gayon a!

pagpapa!uloy a! pagbabago, in!eraksyon, pagkakasunod'sunod ng pangyayari, mgasimpleng

"'*

&oonkonsep!ong %eograpikal !ulad ng lokasyon a! pinagkukunang yaman, a! konsep!o ngmga saksing kasaysayan !ulad ng !radisyon oral a! mga labi ngkasaysayan

Pag'unawa sa pinagmulan a! pag'unlad ng sariling lalawigan a! re%iyon kasama angaspek!ong

+Ang Mga Lalawigan sa Aking

Re%iyonpangkul!ura, pampuli!ika, panlipunan a! pangkabu%ayangami! ang

malalim na konsep!ong "'7

pagapapa!uloy a! pagbabago, in!eraksyon ng !ao a! kapaligirang pisikal a! sosyal

Pagpapa%alaga sa pambansang pagkakakilanlan a! ang mga kon!ribosyon ng bawa!re%iyon sa

. Ang ansang Pilipinas

pag%ubog ng kul!urang Pilipino a! pambansang pag'unladgami! ng mga kasanayan sa

"'7%eograpiya, pag'unawa sa kul!ura a! kabu%ayan, pakikila%ok sa pamama%ala a!pagpapa%alaga

sa mga mi!%iin ng bansang Pilipinas0

Pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas a! mga sinaunang lipunan %anggang sa simulang ika'($

/Pagbuo ng Pilipinas bilang

&asyonsiglo gami! ang ba!ayang konsep!ongka!ulad

ng ka%alaga%ang pangkasaysayan%is!orical "'7

signi>cance., pagbabago, pag'unlad a! pagpapa!uloy0

0Mga


17/231



18/231


Gra,o Daloy ng Pak*a D#*kri'*yon T#ma

Pag'unawa a! pagpapa%alaga sa sama'samang pagkilos a! pag!ugon sa mgapandaigdigang

5 Kasaysayan ng Daigdig

%amon

sa sangka!au%an sa kabila ng malawak na pagkakaiba'iba ng %eograpiya,

kasaysayan,

"'8kul!ura,

lipunan, pama%alaan a! ekonomiya !ungo sa pagkakaroon ng mapayapa,maunlad a!

ma!a!ag na kinabukasan0

Pag'unawa sa mga panguna%ing kaisipan a! napapana%ong isyu sa ekonomiks gami!ang mga

; Ekonomiks

kasanayan a! pagpapa%alaga ng mga disiplinang panlipunan !ungo sa pag%ubog ng

"'8mamamayang mapanuri , mapagnilay, mapanagu!an, makakalikasan, produk!ibo,maka!arungan,

a!maka!aong mamamayan ng bansa a! daigdig

Pag'unawa a! pagpapa%alaga sa mga kon!emporaryong isyu a! %among pang'ekonomiya,pangkalikasan, pampoli!ika, karapa!ang pan!ao, pang'edukasyon a! pananagu!ang

sibiko a!

18 Mga Kon!emporaryong 4syupagkamamamayan sa kinaka%arap ng mga bansa sa kasalukuyang pana%on gami!ang mga "'8kasanayansa

pagsisiyasa!, pagsusuri ng da!os a! iba9! ibang sanggunian,pagsasaliksik,

mapanuring pag'iisip, mabisang komunikasyon a! ma!alinong pagpapasya

BILANG NG RAS SA PAGTUTUR- "$ weeks2Fuar!er; 6 Fuar!ers2year

Gra,# Tim# Allotm#nt

12 5$ min2day x * days

+0 6$ min2day x * days

18 5 %rs2week


19/231



20/231

K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!BAITANG 1

Pamantayang Pagkatuto- &aipamamalas ang kamalayan, pag'unawa sa sarili bilang Pilipino a! kasapi ng pamilya a! paaralan a! pagpapa%alaga sakapaligirang pisikal gami! ang konsep!o ng pagpapa!uloy a! pagbabago, in!eraksyon, dis!ansya a! direksyon !ungo sapagkakakilanlan bilang indibidwal a! kasapi ng komunidad0

NILALA!ANPA!ANTA6ANG PA!ANTA6AN PA!ANTA6AN SA

PAGKATUT LEARNINGPANGNILALA!AN SA PAGGANAP

CDE("ontent ) ( Learning "ompeten#ies)

!ATERIALS("ontent $tandard)

(Performan#e$tandard)

UNANG !ARKA


21/231

pamamaraan0 Ang Aking Kwen!o 70 &a!u!ukoy ang mga

ma%a%alagang pangyayari sabu%ay simula isilang%anggang sa AP1NATI&0kasalukuyang edad gami! angmga larawan

80&ailalarawan ang mgapersonal AP1NATI,

na gami! !ulad ng laruan,dami!

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 1+ng 120


22/231



PAGKATUT LEARNINGPANGNILALA!AN SA PAGGANAP CDE

("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS

("ontent $tandard)(Performan#e

$tandard)

a! iba pa mula noong sanggol%anggang sa kasalukuyangedad

B0 &akikilala ang !imeline a! ang AP1NATI,5gami! ni!o sa pag'aaral ngma%a%alagang pangyayari sabu%ay %anggang sa kanyangkasalukuyang edad

0&aipakiki!a sa pamamagi!anng AP1NATI#;!imeline a! iba pangpamamaraanang mga pagbabago sa bu%aya!mga personal na gami! mulanoong sanggol %anggang sa

kasalukuyang edad

"$0&akapag%i%inu%a ng konsep!ongpagpapa!uloy a! pagbabagosapamamagi!an ng pagsasaayosng

AP1NATI)18

mga larawan ayon sapagkakasunod'sunod

""0 &ai%a%ambing ang sarilingAP1NATIg

kwen!o o karanasan sa bu%aysa

11

kwen!o a! karanasan ng mgakamag'aral

C0 Pagpapa%alaga sa1arili "(0

&ailalarawan ang mgapangarapo ninanais para sa sarili"(0" &a!u!ukoy ang mga

AP1NATI%pangarap o ninanais

12"(0( &aipapaki!a ang

pangarap samalik%aingpamamaraan


23/231

"50&aipaliliwanag angka%alaga%an

AP1NATIi1+

ng pagkakaroon ng mgapangarap o ninanais para sasarili

"60 &aipagmamalaki ang sarilingpangarap o ninanais sa AP1NATI=

1.pamamagi!an ng mgamalik%aing

pamamamaraan

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 1.ng 120


24/231




CDE("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS


$tandard)

IKALA>ANG !ARKA


25/231

0 &ailalarawan ang mgama%a%alagang pangyayari sa

AP1PA!II&bu%ay ng pamilya sa

;pamamagi!an ng!imeline2-amily!ree

"$0&ailalarawan ang mgapagbabago

AP1PA!II,sa nakagawiang gawain a! ang

18pinapa!uloy na !radisyon ngpamilya

""0 &aipa%a%ayag sa malik%aing AP1PA!II,pamamamaraan ang sariling 11

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 1/ng 120


26/231






$tandard)

kwen!o ng pamilya

"(0 &ai%a%ambing ang kwen!o ng AP1PA!II,sariling pamilya a! kwen!o ng 12pamilya ng mga kamag'aral

"50&aipagmamalaki ang kwen!ong AP1PA!II#sariling pamilya0 1+

C0Mga Ali!un!unin saPamilya "60

&aiisa'isa ang mga ali!un!uninng AP1PA!II#pamilya 1.

"*0&a!a!alakay ang mga ba!ayanng AP1PA!II8mga ali!un!unin ng pamilya 1/

"70 &a%i%inu%a na ang mgaali!un!unin ng pamilya ay AP1PA!II#!umumu!ugon sa iba'ibang 10

si!wasyon ng pang'araw'arawnagawain ng pamilya

"80&akagagawa ng was!ongpagkilos AP1PA!II)sa pag!ugon sa mgaali!un!unin 1ng pamilya

"B0&ai%a%ambing ang ali!un!uninng AP1PA!II)sariling pamilya sa ali!un!uninng 15

pamilya ng mga kamag'aral

D0Pagpapa%alaga saPamilya "0

&aipakiki!a angpagpapa%alaga sa

AP1PA!II)pag!upad sa mga ali!un!uninng

1;sariling pamilya a! pamilya ngmga kamag'aral

($0 &ailalarawan ang ba!ayangAP1PA!IIg

pagpapa%alaga sa sariling28

pamilya a! nabibigyangka!wiran


27/231

ang pag!upad sa mga i!o

("0 &ai%a%a%ambing ang mga AP1PA!IIgpagpapa%alaga ng sariling 21pamilya sa ibang pamilya

((0&a!u!ukoy ang mga%alimbawa AP1PA!IIgng ugnayan ng sarilingpamilya sa 22ibang pamilya

(50 &akabubuo ng konklusyon AP1PA!II%!ungkol sa mabu!ingpakikipag' 2+



28/231






$tandard)

ugnayan ng sariling pamilya saiba pang pamilya sa lipunangPilipino0

IKATLNG !ARKA


29/231

pangyayari sa pagkaka!a!agng 0sariling paaralan

80 &ailalarawan ang mgapagbabago

sa paaralan !ulad ng pangalan,AP1PAAIII,lokasyon, bilang ng mag'aaral a!bp gami! ang !imeline a! ibapang pamamaraan



30/231






$tandard)

B0&aipapaki!a ang pagbabagong

AP1PAAIII,sariling paaralan sapamamagi!an

5ng malik%aing pamamaraan a!ibapang lik%ang sining

0&a!u!ukoy ang mgaali!un!unin AP1PAAIII#ng paaralan ;

"$0 &abibigyang ka!wiran ang AP1PAAIII#pag!upad sa mga ali!un!uninng 18paaralan

""0&asasabi ang epek!o sa sarilia!

AP1PAAIII)sa mga kaklase ng pagsunoda!

11%indi pagsunod sa mgaali!un!unan ng paaralan

C0Pagpapa%alaga saPaaralan "(0

&a%i%inu%a ang ka%alaga%anng

AP1PAAIIIgali!un!unin sa paaralan a! sa

12bu%ay ng mga mag'aaral

"50 &aiisa'isa ang mga gawain a!AP1PAAIII%

pagkilos na nagpapamalas ng1+

pagpapa%alaga sa sarilingpaaralan eg0 rigada

Eskwela.

"60&a!a!alakay ang ka%alaga%anngpag'aaral"60" &akapagsasaliksik ngmga

kwen!o !ungkol sa mgaba!ang nakapag'aral a! AP1PAAIIIi%indi nakapag'aral =1.

"60( &asasabi ang maaringmaging epek!o ng


31/231

nakapag'aral a! %indi nakapag'aralsa !ao

IKAAPAT NA !ARKA


32/231






$tandard)

ginagalawan !ulad ng pisikal napag!ukoy ng mga gami! a!lugar

!a%anan a! paaralan a! ng kapaligirang sa ba%ay kanan, kaliwa, i!aas,ka%alaga%an ng

pagpapana!ili ginagalawan ibaba, %arapan a! likuran.

a! pangangalaga ni!o 50 &ailalarawan ang kabuuan a!AP1KAP

I?b

(0 nakapagpaki!a ngmga ba%agi ng sariling!a%anan +

payak na gawain sa a! ang mga lokasyon ni!o

pagpapana!ili a! 60&akagagawa ng payak namapa

AP1KAPI?b

pangangalaga ng ng loob a! labas ng !a%anan .

kapaligirang *0 &aiisa'isa ang mga bagay a!AP1KAPI?&

ginagalawan is!ruk!ura na makiki!a sa/

nadadaanan mula sa !a%anan

pa!ungo sa paaralan70 &aiuugnay ang konsep!o ng

lugar, lokasyon a! dis!ansya saAP1KAPI?&

pang'araw'araw na bu%ay sa0

pamamagi!an ng iba9! ibanguring !ranspor!asyon mula sa!a%anan pa!ungo sa paaralan

0 Ako a! ang AkingPaaralan 80

&ailalarawan ang pagbabagosamga is!ruk!ura a! bagay mulasa

AP1KAPI?,

!a%anan pa!ungo sa paaralana! na!u!ukoy ang mgama%alagangis!ruk!ura sa mga lugar na i!o0

B0&akagagawa ng payak namapa

AP1KAPI?,

mula sa !a%anan pa!ungo sa 5paaralan

0&a!u!ukoy ang ba%agi a!gami! sa AP1KAPI?#


33/231

loob ng silid'aralan2 paaralana! ;lokasyon ng mga i!o

"$0&akagagawa ng payak namapa AP1KAPI?)ng silid'aralan2paaralan 18

""0&aipaliliwanag ang konsep!ongdis!ansya sa pamamagi!an ng

nabuong mapa ng silid'aralana! AP1KAPI?gpaaralan 11""0"dis!ansya ng mga bagay

sa isa9! isa sa loob ng

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 1;ng 120


34/231






$tandard)

silid'aralan""0(dis!ansya ng mga mag'

aaral sa ibang mgabagay

sa silid'aralan""05dis!ansya ng silid'aralan

sa iba9! ibang ba%agingpaaralan

"(0 &akapagbigay %alimbawa ngmga

AP1KAPI?%

gawi a! ugali na maka!u!ulonga!

12nakasasama sa sarilingkapaligiran3 !a%anan a!paaralan

C0 Pagpapa%alaga sa "50 &aipakiki!a ang iba9! ibang

Kapaligiranpamamaraan ngpangangalagang kapaligirang ginagalawan

AP1KAPI?i"50" sa !a%anan

1+"50( sa paaralan"505 sa komunidad

"60 &aipakiki!a angpagpapa%alaga

AP1KAPI?=sa kapaligirang ginagalawansa

1.iba9! ibang pamamaraan a!

lik%ang sining0


35/231



BAITANG2PamantayangPagkatuto-

&aipamamalas ang kamalayan, pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kasalukuyan a! nakaraan ng kinabibilangangkomunidad, gami! angkonsep!o ng pagpapa!uloy a! pagbabago, in!eraksyon, pagkakasunod'sunod ng pangyayari, mga simpleng konsep!ong%epgrapikal !ulad nglokasyon a! pinagkukunang yaman a! bukal ng yamang la%i, a! konsep!o ng mga saksi ng kasaysayan !ulad ng !radisyongoral a! mga bakasng kasaysayan0



("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)

UNANG !ARKA


36/231

o mag'anak

50(Mga ins!i!usyon3paaralan, AP2K!Ibmga sen!rongpama%alaan +o nagbibigay serbisyo,sen!rongpangkalusugan,pamili%an, simba%an o

mosFue a! iba pangpinag!i!ipunan ng mgakasapi ng ibangreli%iyon

60 &aiuugnay ang !ungkulin a!AP2K!I&.

gawain ng mga bumubuo ngkomunidad sa sarili a! sarilingpamilya

0Ang AkingKomunidad

*0 &asasabi na ang bawa! ba!aay

AP2K!I&/may kinabibilangangkomunidad

70 &asasabi ang ba!ayangAP2K!I,

0



37/231


38/231

uri ng pana%ongnararanasan sa sarilingkomunidad !ag'ulan a!



39/231





!ag'ini!.B0( &a!u!ukoy ang mga

na!ural na kalamidad osakunang madalasmaganap sa sariling

komunidadB05 &akakuku%a ng

impormasyon !ungkol samga epek!o ngkalamidadsa kalagayan ng mgaanyong lupa, anyong!ubig a! sa mga !ao sasariling komunidad

B06 &asasabi ang mgawas!ong gawain2pagkilos

sa !a%anan a! paaralansapana%on ng kalamidad

B0* &asasabi kung paanoibinabagay ng mga !aosapana%on ang kanilangkasuo!an a! !ira%an

0 &asasabi ang pagkakapare%oa!

pagkakaiba ng sariling AP2K!Ii;komunidad sa mga kaklase

IKALA>ANG !ARKA


40/231

konsep!o ngpagbabago (0 &aiuugnay ang mga

a! pagpapa!uloy a! (0nabibigyang %alagaang pagbabago sa pangalan ng

AP2KNNIIa2

pagpapa%alaga samga bagay nanagbago

sariling komunidad samayamang

kul!urang nabuo ng a! nanana!ili sa kuwen!o ng pinagmulan ni!o

komunidadpamumu%aykomunidad 50 &asasabi ang pinagmulan a!

AP2KNNIIb+

pagbabago ng sariling

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 2+ng 120


41/231


42/231

60 1ining B0 &akasusuri ng pagkakaiba ngkalagayan ng kapaligiran ng AP2KNNII#

5sariling komunidad ei0 mgaanyong lupa a! !ubig ngayon a!noon.

0 &ailalarawan angpagkakakilanlang kul!ural ng AP2KNNII)komunidad

g;0" &a!u!ukoy a! naipaliliwanag

ang mga ka!angiang



43/231


NILALA!AN PA!ANTA6ANG PA!ANTA6AN

PA!ANTA6AN SA PAGKATUT LEARNINGPANGNILALA!AN SA PAGGANAP CDE


nagpapakilala ng sarilingkomunidad ie, !anyag naanyong lupa o !ubig,produk!o, pagkain, !anyagna

kasapi ng komunidad a!bp0.0( &a!u!ukoy ang iba9! ibang

pagdiriwang ng komunidad05 &a!a!alakay ang mga

!radisyon na nagpapakilalasasariling komunidad

06 &a!a!alakay ang iba9!'ibanguri

ng sining na nagpapakilalasasariling komunidad ei0

pani!ikan, musika, sayaw,ispor!s a!bp.

"$0 &ai%a%ambing ang ka!angianng

sariling komunidad sa ibapangkomunidad !ulad ng likas na AP2KNNII%yaman, produk!o a! %anap' 18bu%ay, kaugalian a! mgapagdiriwang, a!bp0

""0 &asusuri ang ka%alaga%an ngAP2KNNIIi

mga pagdriwang a! !radisyonna

11nagbubuklod ng mga !ao sapag'unlad ng sarilingkomunidad

"(0 &akakala%ok sa mgaproyek!o o AP2KNNII=

mungka%i na nagpapaunlad o 12nagsusulong ng na!a!anging

IKATLNG !ARKA


44/231

a!mga kaugnay na %anapbu%ayna

naipamamalas ang nakapagpapa%ayag ngnalilik%a mula sa likas yamanng

ka%alaga%an ngpagpapa%alaga sapagsulong komunidad AP2PSKIIIa

mabu!ing paglilingkodng

ng mabu!ing paglilingkodng "0" &ailalarawan ang likas na 1

mga namumuno sa mga namumuno sa yaman a! panguna%ingpagsulong ng mga komunidad !ungo sa produk!o ng komunidadpanguna%ing pag!ugon sa "0( &aiuugnay ang mga



45/231





%anapbu%ay a!pag!ugon pangangailangan ng mga

panguna%ing %anapbu%ayng

sa pangangailangan ngkasapi ng sariling

komunidadkomunidad sa likas nayaman

mga kasapi ng sariling ng komunidad

komunidad (0&aipaliliwanag angpananagu!anng bawa! isa sa pangangalagasalikas na yaman a! pagpana!ilingkalinisan ng sariling komunidad0(0" &asasabi ang mga san%i a!

bunga ng pagkasira ng likasnayaman ng kinabibilangangkomunidad

AP2PSKIIIb

(0( &a%i%inu%a ang mgaposibleng2

da%ilan ng !ao sa pagsira ngmga likas na yaman ngkinabibilangang komunidad0

(05 &akapagbibigay ngmungka%ing paraan ng pag'aalaga sa kapaligiran a!likasna yaman ngkinabibilangang

komunidad0 Pamumuno a!Paglilingkod 50 &ailalarawan kung paano

AP2PSKIII&sa Komunidad na!u!ugunan ang

+pangangailangan ng mga !aomulasa likas yaman ng komunidad

60 &aiuugnay ang epek!o ngAP2PSKIII,

pagkakaroon ng %anapbu%aysa

.pag!ugon ng pangangailanganng


46/231

komunidad a! ng sarilingpamilya

*0 &akikilala ang mga namumunosa

sariling komunidad a! angkanilang kaakiba! na !ungkulina!responsibilidad AP2PSKIII#*0" &asasabi kung paano )/

nagiging pinuno*0( &asasabi ang ka!angian ng

mabu!i a! di mabu!ingpinuno



47/231





70 &asasabi ang ka%alaga%an ngAP2PSKIIIg

mabu!ing pamumuno sapag!ugon

0ng pangangailangan ng mga!ao

sa komunidad080 &akikilala ang mga !aong nag'

aambag sa kapakanan a!kaunlaran ng komunidad saiba9! AP2PSKIII%ibang aspe!o a! paraan ei mga pribadong sama%an &H. na!umu!ulong sa pag'unlad ngkomunidad.

B0 &akapagbigay ng mgamungka%i

a! da%ilan upang palakasin angAP2PSKIIIi5

!ama, maayos a! maka!wirangpamumuno

IKAAPAT NA !ARKA


48/231

!ubero, a!bp0.

50 &aiuugnay ang pagbibigayserbisyo2 paglilingkod ngkomunidad sa karapa!an ngbawa! kasapi sa komunidad0 AP2PKKI?b50" &asasabi na ang bawa!kasapi ,+

ay may karapa!an namabigyan ng paglilingkod2

serbisyo mula sa komunidadK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 2ng 120


49/231





50( &akapagbibigay %alimbawang

pag!upad a! %indi pag!upadngkarapa!an ng bawa! kasapi

mula sa mga serbisyo ngkomunidad

505 &aipaliliwanag ang epek!ong

pagbigay serbisyo a! dipagbigay serbisyo sa bu%ayng!ao a! komunidad

60 &aipaliliwanag na ang mga

karapa!ang !ina!amasa ay mayAP2PKKI?#

.ka!umbas na !ungkulin bilang

kasapi ng komunidad*0 &aisasagawa ang disiplinang

pansarili sa pamamagi!an ngpagsunod sa mga !un!uninbilangkasapi ng komunidad*0" &a!u!ukoy ang mga!un!uning

sinusunod ng bawa! kasapisa

AP2PKKI?)/

komunidad ei0 pagsunod samga babala, ba!as, a!bp.

*0( &a!a!alakay angka%alaga%an

ng mga !un!uning i!inakdapara sa ikabubu!i ng la%a!ngkasapi

70&apa%alaga%an angkagalinganpansibiko sa sarilingkomunidad70" &a!a!alakay ang mga


50/231

!radisyong may kinalamansapagkakabuklod buklod ngmga!ao sa komunidad AP2PKKI?g

70( &aipaliliwanag ang =0ka%alaga%an ngpag!u!ulungansa paglu!asmgasuliranin ng komunidad

705 &aipakiki!a ang iba9! ibangparaan ng pag!u!ulunganng



51/231





mga kasapi ng komunidadsapagbigay solusyon sa mga

problema sa komunidad706 &akakala%ok sa mga gawaing

pinag!u!ulungan ng mgakasapi para sa ikabubu!i ngpamumu%ay sa komunidad

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina 2;ng 120


52/231


53/231

*0 &ailalarawan ang populasyonng

AP+LARI,/iba9! ibang pamayanan sasarilinglalawigan gami! ang bargrap

B. Ang Mga Lalawigan sa Ang mag%aaral ay& Ang mag%aaral ay& 70&ai%a%ambing ang mgalalawigan

Aking Re%iyon sa re%iyon ayon sa dami ng AP+LARI,0

"0 Mapang !opograpiya

naipamamalas ang

pag' "0 nakalala%ok sa

populasyon gami! ang mapa

ng

(0


54/231





("ontent $tandard)(Performan#e$tandard)

Anyong lupa gami! ang mapa a! ibapagkakakilanlang %eograpikalni!o

505 Likasyaman pang kasanayang

(0 nagagami! angkaalaman

gami! ang mapang!opograpiya

60 Ka%alaga%an a! pang%eograpiya sa kasanayang ng re%iyon

pangangalaga pang%eograpikal sa B0&apag%a%ambing ang iba9!ibang

pagpapanukala ng mga panguna%ing anyong lupa a! AP+LARI#5solusyon sapanguna%ing anyong !ubig ng iba9! ibangproblema o isyung lalawigan sa sariling re%iyon

pangkapaligiran ng 0 &a!u!ukoy ang pagkakaugnay'sariling pamayananbilang ugnay ng mga anyong !ubig a! AP+LARI);

isang re%iyonlupa sa mga lalawigan ngsarilingre%iyon

"$0

&akagagawa ng payak namapana nagpapaki!a ngma%a%alagang

AP+LARI)18

anyong lupa a! anyong !ubigngsariling lalawigan a! mgakara!igna lalawigan ni!o

""0 &a!u!ukoy ang mga lugar nasensi!ibo sa panganib ba!ay salokasyon a! !opograp%iya ni!o

""0" &asasabi o na!a!alun!unang

mga lugar ng sarilingre%iyon na sensi!ibo sa AP+LARIg

%panganib gami! ang%aard

11map

""0( &akagagawa nangmaagap

a! was!ong pag!ugon sa

ib


55/231

mga panganib namadalasmaranasan ng sarilingre%iyon0

"(0 &ailalarawan ang mga AP+LARI%panguna%ing likas na yamanng 12mga lalawigan sa re%iyon

"50 &a!a!alakay ang was!ongpangangasiwa ng mga likas na

yaman ng sariling laalwigan a!AP+LARIi

1+re%iyon

"50" &asusuri ang ma!alino a!di'

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina +1ng 120



56/231


NILALA!ANPA!ANTA6ANG PA!ANTA6AN



ma!alinong mga paraanngpangangasiwa ng mgalikasna yaman

"50( &akabubuo ng konklusyonna ang ma!alinongpangangasiwa ng likas nayaman ay may kinalamansapag'unlad ng sarilinglalawigan a! re%iyon

"60 &akabubuo ng in!erpres!ayonng AP+LARIi1. M41H1A Lesson

kapaligiran ng sarilinglalawigan "B, (",(7,(8,(B,

a! kara!ig na mga lalawigan ng(, 5$ -orspeci>c

re%iyon gami! ang mapa regions.IKALA>ANG !ARKA


57/231

"0"0(&aisasalaysay angmgapagbabago ng sarilinglalawigan a! mgakara!igna lalawigan sare%iyon!ulad ng laki ni!o,pangalan, lokasyon,populasyon, mga

is!ruk!ura a! iba pa"0( &akabubuo ng !imeline ng

mgamakasaysayang pangyayarisare%iyon sa iba9! ibang




58/231





malik%aing pamamaraan"05 &asasabi ang mga paraanng

pag!u!ulungan ng mgalalawigan sa re%iyon noon a!

sakasalukuyan

0 Pagpapa%alaga sa mga(0 &a!a!alakay ang mgapagbabago

1agisag ngKinabibilangang a! nagpapa!uloy sa sariling

AP+KLRII&2

Lalawigan a! Re%iyon lalawigan a! kinabibilangangre%iyon

50 &aisasalaysay o naisasadulaang

kwen!o ng mgamakasaysayang

AP+KLRII,+

pook o pangyayaringnagpapakilala sa sarilinglalawigana! mga kara!ig ni!o sa re%iyon

60 &a!a!alakay ang ka%ulugan ng

ilang simbolo a! sagisag ngAP+KLRII#

.sariling lalawigan a! re%iyon

*0 &ai%a%ambing ang ilangsimbolo

a! sagisag na nagpapakilala ngAP+KLRII)/

iba9! ibang lalawigan sa sarilingre%iyon

70 &a!a!alakay ang ka%ulugan ng)ocial %ymn+ a! iba pangsining

AP+KLRIIg0

na nagpapakilala ng sarilinglalawigan a! re%iyon

80 &aipagmamalaki ang mgabayani

ng sariling lalawigan a!re%iyon


59/231



60/231





lalawigan o re%iyon na nais!ularan

B0 &akasusula! ng payak nakwen!o2

"'( !ala!a !ungkol sa lalawigan

sa AP+KLRII=5kinabibilangang re%iyon nanagingka!angi'!angi para sa sarili0

IKATLNG !ARKA


61/231

%alimbawang sali!a mula samga wika a! diyalek!o sasariling lalawigan a! re%iyon

506 &ailalarawan ang mgakaugalian, paniniwala a!!radisyon ng sarilinglalawigana! ng re%iyon0

0 Pagpapa%alaga sa 60&aipaliliwanag angka%alaga%an

AP+PKRIII,Pagkakakilanlang Kul!ural ng mga makasaysayan lugar a! .ng 1ariling Lalawigan a! ang mga saksi ni!o saRe%iyon pagkakakilanlang kul!ura ng

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina +.ng 120



62/231





sariling lalawigan a! re%iyon

*0 &ai%a%ambing angpagkaka!ulad

a! pagkakaiba ng mgakaugalian,

AP+PKRIII#paniniwala a! !radisyon sasariling

/lalawigan sa kara!ig lalawigansakinabibilangang re%iyon a! saibang lalawigan a! re%iyon

70 &asusuri ang papel naginagampanan ng kul!ura sa

AP+PKRIII)pagbuo ng pagkakakilanlan ng

0sariling lalawigan a! re%iyon,a!sa Pilipinas

80 &apa%a%alaga%an ang iba9!ibangAP+PKRIII)

pangka! ng !ao sa lalawigan a!

re%iyon

B0 &apapa%alaga%an ang mgasining

!ula2awi!2 sayaw. nanagpapakilala sa lalawigan a! AP+PKRIIIgre%iyon sa pamamagi!an ng 5pakikila%ok sa mga gawain nanagsusulong ngpagpapa%alaga samga sining sa lalawigan

0 &aipapaki!a sa iba9!'ibangsining

ang pagmamalaki sa mgana!a!anging kaugalian,paniniwala AP+PKRIII%a! !radisyon ng iba9! ibang ;lalawigan sa kinabibilangangre%iyon

"$0 &a!u!ukoy ang mga ka!awagansa

iba9! ibang layon sa AP+PKRIIIi


63/231

iba ! ibang layon sa AP+PKR IIIikinabibilanagng re%iyon e0g0 18paggalang, paglalambing,pag!uring.

""0 &akagagawa ng isang payakna

mapang kul!ural nanagpapakilala AP+PKRIII=ng kul!ura ng iba! ibanglalawigan 11

sa re%iyon

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina +/ng 120



64/231




IKAAPAT NA KARK


65/231

g p g gka%alaga%an ni!o sa kabu%ayan

B0 &aipaliliwanag ang iba9! ibangaspe!o ng ekonomiyapangangailangan, produksyon, AP+EAPI?,kalakal, inspras!rak!ura, a!bp0.sa 5pamamagi!an ng isang grap%icorganier

0 &a!u!ukoy na ang re%iyon ay

AP+EAPI?#binibuo ng mga lalawigan namay

;sariling pamunuan




66/231




0 Ang Pamama%ala sa mga "$0 &a!u!ukoy na ang re%iyon ay AP+EAPI?#

Lalawigan ngbinibuo ng mga lalawigan namay 18

Kinabibilangang Re%iyon sariling pamunuan

""0 &a!u!ukoy ang mga !ungkulin

a!

"0 Mga Pinuno ng mgapananagu!an ng mganamumuno AP+EAPI?)

Lalawigan sa Re%iyon sa mga lalawigan ng 11(0 Pamama%ala a! kinabibilangang re%iyon

Programa2 Proyek!o2"(0 &a!a!alakay ang mga paraanng

AP+EAPI?)1erbisyo pagpili ng pinuno ng mga

12

50Karapa!an a!=ungkulin lalawigan

"50 &aipapaliwang angka%alaga%an

AP+EAPI?gng pagkakaroon ngpama%alaan sa

1+bawa! lalawigan sakinabibilangang re%iyon

"60 &aipaliliwanag ang da%ilan ng AP+EAPI?gpaglilingkod ng pama%alaan ng 1.mga lalawigan sa mga kasapini!o0

"*0 &a!u!ukoy ang iba9! ibangparaan

AP+EAPI?%sa pakikiisa sa mga proyek!ong

1/pama%alaan ng mga lalawigan

sakinabibilangang re%iyon

"70 &akalala%ok sa mga gawaingnaka!u!ulong sa pagkakaisa, AP+EAPI?ikaayusan a! kaunlaran ngsariling 10lalawigan a! kinabibilangangre%iyon


67/231

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina +ng 120



68/231

BAITANG .

PA!ANTA6AN SA PAGKATUT- &aipagmamalaki ang pagka'Pilipino a! ang bansang Pilipinas na may pagpapa%alaga sa pagkakaiba'iba ng mgakul!urang Pilipino ba!ay sapaggami! ng mga kasanayan sa %eograpiya, pag'unawa sa kul!ura a! kabu%ayan, pakikila%oksa pamama%ala a! pagpapa%alaga sa mga mi!%iin ng bansang Pilipinas0




("ontent $tandard)

(Performan#e

$tandard)UNANG !ARKA


69/231

a! re%iyon iskala, dis!ansya a! direksyon

50 mapa ng populasyon 80&a!a!alun!on ang mga%angganana! lawak ng !eri!oryo ngPilipinas AP.AABI,gami! ang mapa

B0&aiuugnay ang klima a!pana%on

M41H1A LessonI

sa lokasyon ng bansa sa

mundo0 AP.AABI#)5 RADE 4J.B0" &akikilala na ang Pilipinasay

isang bansang !ropikal



PA!ANTA6AN SA


70/231





$tandard)B0( &a!u!ukoy ang iba pangsalik

!empera!ura, dami ngulan.

na may kinalaman saklimang bansa

B05 &ailalarawan ang klima saiba9!

ibang ba%agi ng bansa sa!ulong ng mapangpangklima

B06 &aipapaliwanag na angklima

ay may kinalaman sa uringmga pananim a! %ayopsa

Pilipinas0 &aipaliliwanag ang ka!angianng M41H1A Lesson

Pilipinas bilang bansangmari!ime AP.AABIg; I"5 rade J4.o insular

C. Ang Ka!angiang Pisikalng

"$0 &ailalarawan ang bansa ayonsa M41H1A Lessons

Aking ansa mga ka!angiang pisikal a! "*'(( rade J4.pagkakakilanlang %eograpikalni!o

:ri ng Mapa "$0"

&apag%a%ambing ang

iba9!

"0 Mapang pisikalibang panguna%inganyong

(0 Mapang pangklima lupa a! anyong !ubig ng50 Mapang !opograpiya bansa

50" lokasyon "$0( &a!u!ukoy ang mga

50( klima2 pana%onpanguna%ing likas nayaman

505 anyong !ubig2 ng bansaanyong lupa "$05 &aiisa'isa ang mga AP.AABIg


71/231


72/231

:ri ng Mapa likas kayang pag unlada! likas kayang pag'unlad lokasyon ng bansa


73/231

:ri ng Mapa likas kayang pag'unlad0 unlad lokasyon ng bansa


74/231





$tandard)50 &asusuri ang ka%alaga%an ng

ma!alinong pagpapasya sapangangasiwa ng mga likas nayaman ng bansa

50" &a!a!alakay ang ilang mgaisyung pangkapaligiran ngbansa

50( &aipaliliwanag ang ma!alinoa!

di'ma!alinong mga paraanngpangangasiwa ng mga likasnayaman ng bansa

505 &aiuugnay ang ma!alinongAP.LKEIIb

,pangangasiwa ng likas nayaman +sa pag'unlad ng bansa

506 &a!a!alakay ang mgapananagu!an ng bawa! kasapisapangangasiwa a!pangagalagang pinagkukunang yaman ngbansa

50* &akapagbibigay ngmungka%ing

paraan ng was!ongpangangasiwa ng likas yamanng bansa

60 &aiuugnay ang ka%alaga%an ngpag!angkilik sa

AP.LKEII,.sariling produk!o sa pag'unlada!pagsulong ng bansa

*0 &a!a!alakay ang mga %amon a!opor!unidad sa mga gawaing AP.LKEII,/pangkabu%ayan ng bansa0

70 &akalala%ok sa mga gawainglumilinang sa pangangalaga, a!

nagsusulong ng likas kayangpag AP.LKEII#0


75/231

pag' AP.LKEII#0unlad sus!ainabledevelopmen!.ng mga likas yaman ng bansa

0 Pagkakilanlang Kul!ural Ang mag%aaral ay& Ang mag%aaral ay& 80 &ailalarawan ang mga AP.LKEII#)

pagkakakilanlang kul!ural ng

:ri ng mapang kakailanganinnaipamamalas angpag' naipagmamalaki ang Pilipinas

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina .1ng 120


76/231


77/231


PA!ANTA6ANG PA!ANTA6AN PA!ANTA6AN SA


78/231





$tandard)"(0 &akasusula! ng sanaysay na AP.LKEII=

12!uma!alakay sa pagpapa%alagaa!pagmamalaki ng kul!urangPilipino

IKATLNG !ARKA


79/231




80/231





$tandard)0 Ang Pama%alaan a! &aipapaliwanag ang 60 &a!a!alakay ang epek!o ng

AP.PLRIII,

1erbisyong Panlipunan!ungkulin ngpama%alaan

mabu!ing pamumuno sapag!ugon

.na i!aguyod ang ng pangangailangan ng bansakarapa!an ng mga

mamamayan *0 &a!a!alakay ang ka%ulugan ngilang simbolo a! sagisag ng

AP.PABIII,kapangyari%an ng pama%alaan

/ei0 execu!ive, legisla!ive,Nudiciary.

70&asusuri ang mga paglilingkodng M41H1A Lessonpama%alaan upang ma!ugunan I( rade J4.ang pangangailangan ngbawa!mamamayan

70" &aiisa isa ang mgaprogramangpangkalusugan

70( &asasabi ang mgapamamaraan sapagpapaunlad ngedukasyonsa bansa

AP.PABIII)705 &akakapagbigay%alimbawa

g0ng mga programapangkapayapaan

706 &asasabi ang mga paraanng

pag!a!aguyod ngekonomiyang bansa

70* &akakapag bigay%alimbawa

ng mga programang pang'inpras!rak!ura a!bp ngpama%alaan

80 &asusuri ang !ungkulin ng


81/231

g g gpama%alaan na i!aguyod ang

AP.PABIII%karapa!an ng bawa!

mamamayan

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina ..ng 120




82/231

NILALA!AN PAGKATUT LEARNINGPANGNILALA!AN SA PAGGANAP CDE



$tandard)B0 &asusuri ang mga proyek!o a!

iba pang gawain ngpama%alaan

AP.PABIIIi5sa kabu!i%an ng la%a! onakararami

0&asusuri ang iba9! ibangparaanng pag!u!ulungan ngpama%alaang pambayan,

AP.PABIII=;pama%alaang panlalawigan a!iba pang !agapaglingkod ngpamayanan

IKAAPAT NA !ARKA


83/231




84/231




$tandard)produk!ong Pilipino,pagsunodsa mga ba!as ng bansa,!umulong sa paglilinis ngkapaligiran.0

605 &a%i%inu%a ang epek!o ngkagalingang pansibiko sapag'unlad ng bansa0

5. &abibigyang %alaga angba%aging

ginagampanan ng mgamamamayan sapag!a!aguyodngkaunlaran ng bansa

*0" &aipaliliwanag kung paanoi!ina!aguyod ng

mgamamamayan angkaunlaran ng bansa AP.KPBI?)

*0( &aipaliliwanag kung paano g/maka!u!ulong sa pagunlada!pagsulong ng bansa angpagpapaunlad sa sarilingkakaya%an a! kasanayan

*05 &aibibigay ang ka%ulugan a!ka!angian ng pagigingproduk!ibong mamamayan

6. &apa%a%alaga%an ang mga

pangyayari a! kon!ribusyon ngmga

Pilipino sa iba9!'ibang panig ngAP.KPBI?%

0daigdig !ungo sa kaunlaran ngbansa %al0 H/.

7. &aipakiki!a ang pakikila%ok samga

programa a! proyek!o ng AP.KPBI?i

pama%alaan na nag!a!aguyodng


85/231

mga karapa!an ngmamamayan

8. &akapagsusula! ng sanaysayAP.KPBI?=5

!ungkol sa pagka'Pilipino a! saPilipinas bilang bansa


K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!BAITANG /


86/231

PA!ANTA6AN SA PAGKATUT- &aipamamalas ang pag'unawa a! pagpapa%alaga sa pagkakabuo ng kapuluan ng Pilipinas a! mga sinaunang lipunan%anggang sa mgamalalaking pagbabagong pang'ekonomiya a! ang implikasyon ni!o sa lipunan sa simula ng ika'labingsiyam na siglo, gami! ang ba!ayang konsep!o ka!ulad ng ka%alaga%ang pangkasaysayan %is!orical signi>cance.,pagpapa!uloy a! pagbabago, ugnayang san%i a! epek!o !ungo sa paglinang ng isang ba!ang mamamayang mapanuri,mapagmuni, responsable, produk!ibo, makakalikasan, maka!ao a! makabansa a! may pagpapa%alaga sa mga usapin salipunan sa nakaraan a! kasalukuyan !ungo sa pagpanday ng maunlad na kinabukasan para sa bansa0

NILALA!AN PA!ANTA6ANG PA!ANTA6ANPA!ANTA6AN SAPAGKATUT LEARNING

PANGNILALA!AN SA PAGGANAP CDE("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS

("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)UNANG !ARKA


87/231

!empera!ura, &dami ng ulan, %umidi!y 2

(0( &aipaliliwanag angpagkakaiba ng pana%on a!klima sa iba9! ibang ba%agingmundo

(05 &aiugnay ang uri ng klima

a!pana%on ng bansa ayon sa

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina .ng 120


88/231

panlipunan70( &aipaliliwanag angugnayan

AP/PLPI)0Kabu%ayan a!


89/231

(0Kabu%ayan a!kalakalan, ng mga !ao sa iba9! ibangmga kagami!an, an!as na bumubuo ngkonsep!o ngpagmamay' sinaunung lipunanari ng lupa, 705 &a!a!alakay ang papel ng

50 Kul!ura3 paniniwala, ba!as sa kaayusang!radisyon, iba9! ibang

uri panlipunan




PAGKATUT LEARNING


90/231



a! anyo ng sining a! 80 &asusuri ang kabu%ayan ngarki!ek!ura sinaunang Pilipino

60 Kagawiang panlipunan380" &a!a!alakay angkabu%ayan

pag'aaral, panliligaw, sa sinaunang pana%on

kasal, ugnayan sakaugnay sa kapaligiran,ang

pamilyamga kagami!an sa iba9!ibang AP/PLPIgkabu%ayan, a! mgaproduk!ong pangkalakalan

80( &a!a!alakay angkon!ribusyon

ng kabu%ayan sa pagbuongsinaunang kabi%asnan

B0 &aipaliliwanag ang mgasinaunang paniniwala a! AP/PLPIg5

!radisyon a! ang impluwensiyani!o sa pang'araw'araw nabu%ay

0 &ai%a%ambing ang mgapaniniwala noon a! ngayonupang

AP/PLPI%;maipaliwanag ang mganagbagoa! nagpapa!uloy %anggang sakasalukuyan

"$0

&a!a!alakay ang paglaganapng

AP/PLPIi18

reli%iyong 4slam sa ibangba%aging bansa0

""0

&asusuri ang pagkakapare%oa!

pagkakaiba ng kagawiangAP/PLPIi

11panlipunan ng sinaunangPilipinosa kasalukuyan

"(0 &akakabuo ng konklusyon

!ungkol sa kon!ribusyon ng AP/PLPI=


91/231

!ungkol sa kon!ribusyon ng AP/PLPI=12

sinaunang kabi%asnan sapagkabuo ng lipunang a!pagkakakilanlang Piliipino

IKALA>ANG !ARKA


92/231

70( &a!a!alakay ang konsep!ong

encomienda a! mga AP/PKEII#


93/231

encomienda a! mga AP/PKE II#kwan!i!a!ibong da!os ukolsa )0!ribu!o, kung saan i!okinolek!a, a! ang %alaga ngmga !ribu!o

705 &asusuri ang mgapa!akaran,

papel a! ka%alaga%an ngsapili!ang paggawa sapagkaka!a!ag ng kolonyasa

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina /8ng 120





94/231

NILALA!AN PAGKATUT LEARNINGPANGNILALA!AN SA PAGGANAP

CDE("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)

Pilipinas

C0 :gnayan ng 1imba%an a!80 &asusuri ang naging reaksyonng

AP/PKEIIg

Pama%alaang Kolonyal mga Pilipino sa Kris!iyanismo

"0 Ang Pilipinas sa B0&a!a!alakay angkapangyari%ang

Pamama%ala ng Pa!rona!o Real

mga PrayleB0" &asusuri angpamamalakad

ConFuis!ador. ng mga prayle sa

(0ampanin Role.ng

pagpapaunlad ngsinaunang

mga Prayle PilipinoAP/PKEIIg

50 Reaksyon ng mgaB0( &a!u!ukoy ang mga!ungkulin

%5Pilipino sa o papel ng mga prayle saPamama%ala ng ilalim ng Pa!rona!o Real

mga Prayle B05 &aipaliliwanang ang mganaging reaksyon ng mgaPilipino sa pamama%ala ngmga prayle0

0 &akapagbibigay ng sarilingpananaw !ungkol sa naging AP/PKEIIi;epek!o sa lipunan ngpamama%ala ng mga prayle

IKATLNG !ARKA


95/231

g y g y g g p .

mga Pilipino sa kasalukuyanglipunan bago duma!ing angmga

AP/KPKIIIb50 :ri ng edukasyon pana%on0 Espanyol a! sa Pana%on ng 2

Kolonyalismo(0" &apag%a%ambing ang mga

!radisyunal a! di'!radisyunal





(" ) ( L i " i ) !ATERIALS


96/231


("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)na papel ng babae salipunanng sinaunang Pilipino a! sapana%on ng kolonyalismo

(0( &a!a!alakay angpangangailangan sa

pagpapa'bu!i ng ka!ayuan ng mgababae

50 &asusuri ang pagbabago sakul!ura ng mga Pilipino saPana%on ng Espanyol50" &aipaliliwanag ang

inpluwensya ng kul!urangEspanyol sa kul!urangPilipino

50( &a!a!alakay ang ba%aging AP/KPKIII&ginagampanan ng +

Kris!ianismo sa kul!ura a!!radisyon ng mga Pilipino

505 &asusuri ang ginawangpag'

aangkop ng mga Pilipino sakul!urang ipinakilala ngEspanyol

60 &asusuri ang mgapagbabagong M41H1A Lesson

pampuli!ika a! ekonomiya na I"'5 rade J.ipina!upad ng kolonyal napama%alaan60" &aipag%a%ambing ang

is!ruk!ura ng pama%alaangkolonyal sa uripamama%alang mga sinaunang Pilipino AP/KPK

60( &aipag%a%ambing ang III,#.sis!ema ng kalakalan ngmgasinaunang Pilipino a! sapana%on ng kolonyalismo

605 &a!a!alakay ang epek!o ngmga pagbabago sapamama%ala ng mga


97/231

p g gEspanyol sa mgasinaunang






98/231


("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)Pilipino

*0 &akapagbibigay ng sarilingpananaw !ungkol sa naging

AP/KPKIII)/epek!o ng kolonyalismo salipunan ng sinaunang Pilipino

0 Pagpupunyagi ng 70 &aipaliliwanag ang diKa!u!ubong Pangka! na ma!agumpay na pananakop saMapana!ili ang Kalayaansa mga ka!u!ubong pangka! ngKolonyal na Pananakop kolonyalismong Espanyol

70" &asusuri ang mga paraang

"0Pananakop saCordillera armado ng pananakop ng

(0 Pananakop sa mga mga Espanyolba%agi ng Mindanao 70( &a!alakay ang iba9! ibang

reaksyon ng mga

ka!u!ubongpangka! sa armadongpananakop

705 &a!a!alakay ang mgaAP/KPKIIIg

isinagawang rebelyon ngmga

i0ka!u!ubong pangka!

706 &a!a!aya ang san%i a!bunga

ng mga rebelyon a! ibapangreaksiyon ng mga

ka!u!ubongPilipino sa kolonyalismo70* &akakabuo ng konklusyon

!ungkol sa mga da%ilan ngdima!agumpay na armadongpananakop ng mgaEspanyolsa ilang piling ka!u!ubongpangka!

80 &asusuri ang epek!o ngkolonyalismong Espanyol sa AP/KPKIIIi


99/231

y g p ypagkabansa a!pagkakakilanlan ng mga Pilipino

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina /+ng 120


100/231

50" &a!a!alakay ang san%i a!"0 Mga reaksyon sa bunga ng mga rebelyon a!

k l liiba pang reaksiyon ng

AP/PKB


101/231

kolonyalismo mga AP/PKB

I?#(0 Par!isipasyon Pilipino sa kolonyalismo

+50 4mplikasyon ng mga %alimbawa3 pag!u!ol ng

&aunang Pag'aalsa mga ka!u!ubong Pilipinolaban sa Kris!yanismo,pagmamalabis ng mgaEspanyol.

50( &aipaliliwanag angpananaw

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina /.ng 120






102/231


a! paniniwala ng mga1ul!ana!o Ka!u!ubong

Muslim. sa pagpapana!ilingkanilang kalayaan

60 &a!a!aya ang par!isipasyon ng M41H1A Lesson

iba9!'ibang re%iyon a! sek!orAP/PKBI?)

. I"* RADE J.ka!u!ubo a! kababai%an. sapakikibaka ng bayan

*0 &a!a!alakay ang kalakalang AP/PKBI?g

galyon a! ang epek!oni!o sa/

bansa

70 &ababalangkas angpagkakaisa o

pagkakawa!ak wa!ak ng mga AP/PKBI?%

Pilipino sa mga ma%a%alagang0

pangyayari a! mga epek!o ni!osanaunang mga pag'aalsa labansakolonyalismong Espanyol

80 &akapagbibigay'ka!uwiran samga naging epek!o ng mgaunang pag'aalsa ng mga AP/PKBI?i

makabayang Pilipino sapagkami!ng kalayaaan na !ina!amasangmga mamamayan sakasalukuyang pana%on

B0 &aipapa%ayag ang saloobin saka%alaga%an ng pagganap ng

sariling !ungkulin sapagsulong

AP/PKBI?=5

ng kamalayang pambansa!ungosa pagkabuo ng Pilipinasbilang

isang nasyon

Q


103/231

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina //ng 120

K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!BAITANG 0

PA!ANTA6AN SA PAGKATUT & i l ! l ! % l k Pili i l ik ($ i l


104/231

PA!ANTA6AN SA PAGKATUT- &aipamamalas ang pa!uloy na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika'($ siglo%anggang sakasalukuyan, !ungo sa pagbuo ng !iyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino a! mamamayan ng Pilipinas&aipamamalas ang malalim na pag'unawa sa kasaysayan ng Pilipinas base sa pagsusuri ng sipi ng mga pilingprimaryang sangguniang nakasula!, pasali!a, awdyo'biswal a! kumbinasyon ng mga i!o, mula sa iba'ibang pana%on,!ungo sa pagbuo ng makabansang kaisipan na siyang magsisilbing base%an ng mas malawak na pananaw !ungkol samundo

PA!ANTA6ANG PA!ANTA6ANNILALA!AN PA!ANTA6AN SA PAGKATUT LEARNING


("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)UNANG !ARKA


105/231




("ontent ) ( Learning "ompeten#ies) !ATERIALS(" $ d d) ( f d d)


106/231

( ) ( g p )("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)

0 Kilusang Propaganda, *0 &asusuri ang mga ginawa ng mgaKa!ipunan a!


107/231

mga kababai%an sa rebolusyon AP0P!KI#5Pilipino

0 &apapa%alaga%an angpagkaka!a!ag

ng Kongreso ng Malolos a! angAP0P!KI);

deklarasyon ng kasarinlan ng

mgaPilipino

K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pa%ina /ng 120


108/231


109/231






110/231

("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)!ranspor!asyon,sis!ema kolonyalismong

kolonyalismongAmerikano mga Amerikano a! ang epek!o

ng edukasyon Amerikano a! ng a! ng pananakop ng mga ni!o

(0 /ree =rade pananakop ng mga


111/231






112/231

("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)


113/231

g p g ya!as na may pagsasarilikinalaman sa







114/231

("ontent $tandard) (Performan#e $tandard)Pagsasarili B0 &asusuri ang pakikibaka ng mga

50" Pag!a!a!ag ng Pilipino para sa kalayaan sa AP0KDPIIgKAL4AP4 pananakop ng mga


115/231






116/231

("o e $ a da d) (Performan#e $tandard)Re%abili!a!ion Ac!,parity rigtsa!Kasunduang ase Mili!ar

50 &auunawaan ang ka%alaga%an ngM41H1ALessons

pagkakaroon ng soberanya sa 5*'6( rade J4.pagpapana!ili ng kalayaan ng

isangbansa50" &abibigyang'konklusyon naang

isang bansang malaya aymaysoberanya50"0" &aipalilliwanag ang

ka%alaga%an ngpanloob AP0S


117/231

50 Ramon /0 Magsaysay*0( &aiisa'isa ang mgakon!ribosyon

"*5'"*8. ng bawa! pangulo na

60 Carlos P0 arcianakapagdulo! ng kaulanransa

"*8'"7". lipunan a! sa bansa*0 Diosdado P0 *05 &akabubuo ng konklusyon







118/231

Macapagal "7"'!ungkol sa pamama%ala ngmga

"7*. nasabing pangulo70 /erdinand E0 Marcos *06 &akasusula! ng maikling

"7*'"8(. sanaysay !ungkol sa mgapa!akaran ng piling pangulo

a!ang ambag ni!o sa pag'unladnglipunan a! bansa

70&aiuugnay ang mga suliranin,isyu a! M41H1A Lessons%amon ng kasarinlan noongpana%on AP0S


119/231

Pilipino poli!ika, pangkabu%ayan a!pamumu%ay ng mga Pilipino

B. Pakikibaka !ungo sa (0&a!a!alakay ang mga pangyayarisa

ganap na Kalayaan"8(' bansa na nagbigay wakas sa"B7. Dik!a!urang Marcos

"0


120/231

enigno AFuino,(0( &a!a!alakay ang mgapag!u!ol sa

r0a!as Mili!ar na nagbigaydaan

"05 Krisis pang'sa pagbuo ng sama%an labansa

ekonomiya Dik!a!urang Marcos"06 *$nap 4le#tion,ng

(05 &aiisa'isa ang mgapangyayari

"B*na nagbigay'daan sa pagbuong

(0 )ED1A People Power )People Po7er 1+"+ bilangmapayapang 50 &abibigyang %alaga ang

AP0TDKI?b

M41H1A Lessonsparaan ngpagbabago

kon!ribusyon ng )People Po7er1+ 6"'6* rade J.

+sa muling pagkami! ng kalayaana!kasarinlan sa mapayapang

paraan

C. Pa!uloy na Pag!ugon sa60 &asisiyasa! ang mga programang M41H1A Lesson


121/231

*0 &a!a!alakay ang mga mungka%i M41H1A Lesson!ungo sa pagbabago sa ilang I5" rade J4.probisyon ng 1aligang a!as"B7

*0" &a!a!alakay ang mgakarapa!ang

AP0TDKI?,

!ina!amasa ng mamayanayon sa

#/1aligang a!as ng "B7

*0( &aiisa'isa ang mga kaakiba!na

!ungkulin na binibigyang diinng1aligang a!as ng "B7







122/231

70 &asusuri ang mgakon!emporaryong isyu nglipunan!ungo sa pag!ugon sa mga%amonng malaya a! maunlad na

bansa70" Pampuli!ika


123/231

806 &aipapaliwanag angka%alaga%an ngpangangalagang kapaligiran

B0 &aipapa%ayag ang saloobin naang

ak!ibong pakikila%ok ay

ma%alagang

AP0TDKI?i

5!ungkulin ng bawa! mamamayan!ungo sa pag'unlad ng bansa


K to 12 BASIC EDUCATIN CURRICULU!BAITANG

ARAL4& A1TA&H

P P il l & i l l li % l k l % i k k l


124/231

Pamantayang Pangnilalaman - &aipamamalas ang malalim na pag'unawa a! pagpapa%alaga sa kamalayan sa %eograpiya , kasaysayan, kul!ura,lipunan, pama%alaana! ekonomiya ng mga bansa sa

AP Curriculum Guide March 25 2014

Documents

Transcript of AP Curriculum Guide March 25 2014