Copyright © 2019 Pajouhan Scientific Journal. This is an open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits copy and redistribute

the material just in noncommercial usages, provided the original work is properly cite.

Pajouhan Scientific Journal

Volume 17, Issue 4, Summer 2019, Pages: 15-24

: 10.29252/psj.17.4.15

Antibacterial Effect of Alcoholic and Aqueous Extract of Carla on

Escherichia coli and Staphylococcus aureus

Shahriar Saeidian )PhD)1,* , Maryam Eslami (MSc)2, Alireza Dashipor (PhD)3

1 Assistant professor of Biochemistry, Payame Noor University, Iran 2 M.s of Biochemistry, Payame Noor University, Iran 3 Assistant professor of Zahedan University of Medical Sciences, Iran

* Corresponding Author: Shahriar Saeidian, Payame Noor University, Iran. Email: saeedyan@pnu.ac.ir

Abstract

Background and Objectives: Today, with increasingresistance of bacteria

to antibiotics, the use of medicinal plants has increased. The aim of this

study was to investigate the antibacterial properties of Carla extract on

Escherichia coli and Staphylococcus aureus to investigate the inhibitory

properties and to find alternative drugs.

Materials and Methods: In this research, the antimicrobial activity of Carla

inaqueous and alcoholic extraction on escherichia coli and staphylococcus

aureus was performed by means of well diffusion method. Consequently,

theinhibitory zone, MIC and MBC were determined.

Results: MIC and Mbc for escherichia coli showed the highest sensitivity

to alcoholic extract of leaf with mean of 62.5 mg/ml and 125 mg/ml and

staphylococcus aureus showed the highest susceptibility to fruit alcoholic

extract with mean of 64 mg / ml and 64 mg / ml. The diameter of the

inhibition zone of the alcoholic extract of the leaf for E. coli is 19 mm and

the diameter of the inhibition zone of the alcoholic extract of fruit for

staphylococcus aureus is 2/26 mm, which confirms the results of MIC and

Mbc. Minimum inhibitory concentration of E.coli was related to the

alcoholic extract of leaf and the minimum concentration of fecundity was

related to alcoholic beverage.

Conclusions: Results for staphylococcus aureusac company from the order

of aqueous extract of leaf <alcoholic extract of leaf = alcoholic extract of

seed = aqueous extract of fruit <alcoholic extract of the fruit. The lowest

antimicrobial effect on E. coli is related to the aqueous extract of the fruit.

Carla fruit and leaf alcoholic extract have an antimicrobial effect on

Escherichia coli and Staphylococcus aureus and can be used as an

alternative to commercial antibiotics.

Keywords: Alcoholic Extract; Antibacterial; Aqueous Extract; Carla

Plant; Escherichia coli; Staphylococcus aureus

Received: 02/08/2019

Accepted: 09/09/2019

How to Cite this Article:

Saeidian S, Eslami M, Dashipor

A. Antibacterial Effect of

Alcoholic and Aqueous Extract

Of Carla on Escherichia coli

and Staphylococcus aureus.

Pajouhan Scientific Journal.

2019; 17(4): 15-24. DOI:

10.29252/psj.17.4.15

Original Article

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

6318تابستان ، 4 ، شماره61، دوره علمی پژوهانمجله 61

اورئوساثر کارال بر اشریشاکولی و استافیلوکوکوس

: 10.29252/psj.17.4.15

های اشریشیا کولی وباکتریبررسی اثر آنتی باکتریال عصاره الکلی و آبی کارال بر

اورئوس استافیلوکوکوس

،*6شهریار سعیدیان 3علیرضا داشی پور ،2مریم اسالمی،

استادیار بیوشیمی دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، تهران، ایران 1 ایران بیوشیمی دانشگاه پیام نور، بیجار،کارشناسی ارشد 2 استادیار دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایران 3

saeedyan@pnu.ac.ir ایمیل: .دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، تهران، ایران، شهریار سعیدیان * نویسنده مسئول:

11/05/1318 تاریخ دریافت مقاله:

18/06/1318 تاریخ پذیرش مقاله:

چکیده

ها، استفاده از گیاهان دارویی مورد بیوتیکها در برابر آنتیامروزه با افزایش مقاومت باکتری هدف:سابقه و

اشریشیا باکتری ی گیاه کارال بر رویباکتریال عصارهخواص آنتی تعیینتحقیق استقبال قرار گرفته است. هدف

ت.اس افتن داروهای جایگزینبه منظور بررسی خواص بازدارندگی وی اورئوس استافیلوکوکوسکولی و

های آبی و الکلی گیاه کارال روی اشریشیا کولی و اثر ضدمیکروبی عصاره در این تحقیق ها:مواد و روش

قطر هاله عدم رشد وشده به روش انتشار در چاهک انجام گیاه با استخراج عصاره استافیلوکوکوس اورئوس

.گردید تعیینکشندگی حداقل غلظت و حداقل غلظت بازدارندگیو گیری اندازه

اشریشیا کولی بیشترین حساسیت را به کشندگیحداقل غلظت و حداقل غلظت بازدارندگی ها:یافته

و استافیلوکوکوس اورئوس بیشترین mg/ml 125و mg/ml 5/62عصاره الکلی برگ با میانگین

نشان دادند. قطر هاله عدم رشد mg/ml 66و mg/ml 66حساسیت را به عصاره الکلی میوه با میانگین

و قطر هاله عدم رشد عصاره الکلی میوه برای mm 11عصاره الکلی برگ برای اشریشیا کولی

حداقل و حداقل غلظت بازدارندگینتایج که تاییدکننده می باشد mm 2/26استافیلوکوکوس اورئوس

و حداقل غلظت مربوط به عصاره الکلی برگاشریشیاکلی حداقل غلظت مهارکنندگی است.کشندگی غلظت

بود. میوهکشندگی نیز مربوط به الکلی

>= آبی میوه الکلی برگ= الکلی بذر >نتایج برای استافیلوکوکوس از ترتیب عصاره آبی برگ گیری:نتیجه

کمترین اثر ضدمیکروبی بر روی کند. پیروی میالکلی میوه به لحاظ قدرت بازدارندگی رشد باکتری

عصاره الکلی برگ و الکلی میوه کارال خاصیت ضد باکتریایی اشریشیاکولی مربوط به عصاره آبی میوه است.

یگزین برای آنتی بیوتیکهای توانند به عنوان یک جابرای اشریشیاکولی و استافیلوکوکوس اورئوس دارند و می

تجاری مطرح باشند.

کارال ؛عصاره آبی ؛عصاره الکلی؛ اشریشیا کولی؛ اورئوس استافیلوکوکوس؛ آنتی باکتریال واژگان کلیدی:

علوم دانشگاه یبرا نشر حقوق یتمام

.است محفوظ همدان یپزشک

مقدمههای زودرس هستند و روزانه های عفونی عامل مرگبیماری

تعداد .]1[شوندباعث مرگ هزاران نفردر سرتاسر جهان می

زیادی از آنتیبیوتیکهای تجاری در سرتاسر جهان برای کنترل

شوند. استفاده عفونی انسان استفاده میهای ها وبیماریعفونت

های ها باعث ظهور باکتریطوالنی مدت از این آنتی بیوتیک

مقاوم به چند دارو شده ومشکالت بالینی مهمی را در درمان

.بنابراین الزم است تا بر ]2[های عفونی ایجادکرده استبیماری

ن روی کشف مواد ضدمیکربی جدید از سایر منابع، مانند گیاها

های گسترده ای انجام شود. گیاهان دارویی به وحیوانات تحقیق

عنوان یک منبع بالقوه ازداروهای درمانی جدید موردتوجه ویژه

هستند؛ زیرامشخص شده است که این گیاهان مواد ضدمیکربی

متنوعی دارند و دارای اثر سمی کم و یا فاقد اثر سمی

رکیبات بسیاری را هستند.گیاهان طی متابولیسم ثانویه خود ت

ها سازند و برخی از آنبا ساختمان مولکولی پیچیده می

Momordica) نام علمیبا کارال خاصیت ضدمیکربی دارند.

charntia) های است. دارای گل کدوییان تیرهاز سرده ام یک ن

زرد یا نارنجی رنگ ،زرد روشن که میوه آن بعد از رسیدن

کارال یکی از سبزیجات .]3[ستا Cویتامین شود و سرشار ازمی

مجله علمی پژوهان 24تا 65 صفحات ،6318تابستان ،4شماره ،61دوره

مقاله پژوهشی

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

61 6318تابستان ، 4 شماره، 61، دوره علمی پژوهانمجله

انو همکار سعیدیان

معروف آسیای جنوبی است که طی یک دهه گذشته در

کشت سیستان وبلوچستان مناطقی از شمال و جنوب استان

شاید به جرات بتوان گفت اصلی ترین خواص گیاه . شودمی

کارال های سرطانی است.کارال درمان دیابت و مقابله با سلول

شامل مواد فیتوشیمیایی فعال بیولوژیکی است که حاوی

ها و استروئیدها است. میوه و بذر کارال ضد ویروس ایدز، ترپن

گسترش رو به . ]6[استزخم معده، التهاب، دیابت و تومور

رشد این قبیل مقاومت های دارویی باعث شده است تا

محققین به دنبال داروهای مناسبی باشند که عالوه بر ممانعت

داشته از رشد باکتری ها، اثرات سمی و عوارض جانبی کمتری

گرم منفی باسیل، نوعی (E.coli)اشریشیا کُالی .] 6،5[باشد

است که بطور شایع در روده جانوران از خانواده انتروباکتریاسه

موجب مسمویت ی آن هابرخی از سروتیپ. خونگرم وجود دارد

شایعترین عامل عفونت گردند. ایکوالی می اسهالغذایی و

گرم کوکسی ،استافیلوکوک اورئوس. اه ادراری استدستگ

این باکتری ممکن است به . هوازی اختیاری استو بی مثبت

. شکل فلور عادی پوست یا بینی وجود داشته باشد

ها از اورئوس، گستره وسیعی از عفونت وسستافیلوکوکا

و پنومونیی مانند یهاهای ساده پوستی تا بیماریعفونت

نماید. استافیلوکوک اورئوس به عنوان را ایجاد می مننژیت

های بیمارستانی به عامل شایع ایجادکننده عفونت 5یکی از

با توجه به گستره .های زخم پس از جراحی استویژه عفونت

وسیع بیماریزایی این دو باکتری در زندگی روزمره بررسی اثر

باکتریال گیاهان دارویی می تواند، بسیار موثر باشد. آنتی

سعی برآن داریم تا کارال گیاه اهمیت به توجه با نابراینب

و اورئوس استافیلوکوکوسخاصیت آنتی باکتریال کارال را بر

اشریشیاکولی بررسی نماییم و در صورت تایید بازدارندگی

عی با میکروبی این گیاه با جایگزینی این داروهای طبی

ها داروهای شیمیایی موجود از مقاومت روز افزون باکتری

اثرات های موجود کاسته خواهد شد.نسبت به آنتی بیوتیک

های مختلف آنتی باکتریال گیاهان زیادی بر روی باکتری

بررسی شده ولی گیاه کارال در این نوع تحقیقات برای اولین

.]8،8[گیردبار مورد استفاده قرار می

هامواد و روشآزمایشگاه کنترل غذا و دارو 1316این مطالعه تجربی درسال

دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام گردید.گیاه کارال از مرکز

گیاه تحقیقات جهاد کشاورزی زاهدان جمع آوری وتایید گردید.

کارال پس از جمع آوری از مزرعه به آزمایشگاه کنترل غذا و

های مختلف گیاه شامل داده شد. قسمتدارو زاهدان انتقال

60ها پس از شستشو در انکوباتوربرگ و میوه از هم جدا و میوه

گرم از 50ها آسیاب شده ودرجه خشک گردیدند. سپس نمونه

ساعت روی 68به مدت درصد 80اتانوللیتر میلی 500، در آن

گراد با دور درجه سانتی 38-60در دمای ارلن دستگاه شیکر

گیری شد. دلیل در دقیقه به روش ماسراسیون، عصارهور د 200

استفاده از خیساندن، عدم آسیب مواد موجود در عصاره تهیه

شده از گیاهان بوده است. در طول این فرآیند سعی شد تا با

همزدن، عصاره یکنواختی حاصل شود. عصاره حاصل با کاغذ

. یدصاف گرد )شرکت واتمن انگلستان(میکرونی 6/0واتمن

گراد درجه سانتی 80تحت شرایط خالء در دمای اتانولی عصاره

در دقیقه توسط دستگاه روتاری تغلیظ و در دور 8با دور

گراد درجه سانتی 60های استریل ریخته و در دمای دیشپتری

ها جمع آوری . پس از آن عصارهآون خشک گردید

(ATCC 29737)با کد میکروارگانیسم مورد نیاز گردید.

از (ATCC 10536)اشریشیا کولیو استافیلوکوکوس اورئوس

این حساسیت های علمی وصنعتی تهیه گردید.مرکز پژوهش

بررسی چاهک ها با استفاده از روش به عصاره میکروارگانیسم

. جهت انجام این آزمایش، مقدار مشخصی از عصاره]1[گردید

استریل دی متیل سولفوکسید خشک گیاهی در حالل

یعنی حل ،سی سی محلول( 1گرم در میلی 5/0)مقدار شده

و سپس گرم بر میلی لیتر از عصاره تهیه شد میکرو 500غلظت

گرم بر کرومی 25/31و 5/62، 125 ، 250، 500هایغلظت

د.تهیه شدن در حضور آب دوبار تقطیر و با رقیق سازی لیترمیلی

میکرولیتر سوسپانسیون باکتریایی روی سطح محیط 100

کشت مولر هینتون آگار چکانده شد و با یک سوآپ استریل

برای مترمیلی 5به قطر چاهک 5روی محیط گسترش یافت.

استریل روی پیپت پاستورتوسط هر عصاره به طور جداگانه

ایجادپلیت ودر مرکز محیط کشت در زیر دستگاه المینارفلو

های مشخص ها با غلظتمیکرولیتر از محلول عصاره 20و شد

ساعت در 26ها به مدت چکانده شد. پلیتها درون چاهک

ها دارای عصاره .چونگراد انکوبه شدنددرجه سانتی 38دمای

رنگ بودند، با توجه به انتشار رنگ در محیط انتشار عصاره

شرایط آسپتیک گیری قطر هاله عدم رشد در. اندازهشدردیابی

رای حصول اطمینان، این بثبت شد. میکرومتربا استفاده از

بار تکرار گردید و میانگین چهارآزمایش برای هر سویه باکتری

قطر هاله عدم رشد به عنوان قطر نهایی ثبت شد.

:تعیین حداقل غلظت بازدارندگیو حداقل غلظت کشندگی

ظت بازدارندگی از های کمی برای حداقل غلجهت انجام آزمایش

حداقل غلظت کشندگی برای رشد میکروارگانیسم و روش

.]10[ای استفاده شدمیکروارگانیسم از روش رقت لوله

برای تعیین حداقل :عیین حداقل غلظت بازدارندگی عصارهت

غلظتی از یک عصاره است که )حداقل غلظت بازدارندگی

(جلوگیری کند.تواند از رشد باکتری در شرایط آزمایشگاهی می

خانه سلولی استفاده 16ای از میکروپلیت با روش رقت لوله

به عنوان کنترل مثبت )حاوی سوسپانسیون خانه شد. یک

به منظور بررسی اثرات فاقد عصاره( DMSOمیکروبی و

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

6318تابستان ، 4 ، شماره61، دوره علمی پژوهانمجله 68

اورئوساثر کارال بر اشریشاکولی و استافیلوکوکوس

به عنوان کنترل خانه ، یک بر رشد باکتری DMSOاحتمالی

و به عنوان مثبت )حاوی سوسپانسیون میکروبی فاقد عصاره(

کنترل برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی عصاره مورد

و یک لوله به عنوان کنترل منفی )دارای قرار گرفت استفاده

محیط کشت و عصاره بدون سوسپانسیون میکروبی( در نظر

محیط کشت میکرولیتر 100خانه ها به هر کدام از گرفته شد.

عصاره میکرولیتر 100اول خانه براث اضافه و به نوترینت

لیتر اضافه گردید. پس گرم بر میلیمیلی 500استوک با غلظت

دوم و خانه اول به خانهاز میکرولیتر 100از مخلوط کردن،

همین ترتیب سوم، بهخانه دوم به خانه از میکرولیتر 100سپس

از آن به بیرون میکرولیتر 100و سرانجام انجام شد آخرتا

میکرولیتر از هر سوسپانسیون 50خانه هاریخته شد. به تمامی

خانه به این ترتیب غلظت عصاره در .میکروبی اضافه گردید

لیتر بود. گرم بر میلیمیلی 25/31 و 5/62، 125، 250، 500ها

درجه 38ساعت در انکوباتور 26ها به مدت تمامی لوله

ساعت کدورت در 26 نتیگراد قرار گرفتند. پس از گذشتسا

جهت تعیین حداقل نانومتر توسط االیزا ریدر 630طول موج

گرفت.غلظت بازدارندگی مورد بررسی قرار

به منظور تهیه سوسپانسیون باکتریایی از کشت جوان باکتری،

1هر کدام از باکتری ها برداشته و در کلنی به وسیله لوپ از

(NaCl 8.5 g/Lلیتر از سرم فیزیولوژی یا محلول نمکی ) میلی

استریل در لوله آزمایش افزوده و پس از مخلوط کامل

سوسپانسیون کامال یکنواختی از باکتری مورد آزمایش حاصل

کدورت سوسپانسیون میکروبی تهیه جهت یکسان نمودنشد.

در باکتری 5/1×810کدورت معادل(استاندارد مک فارلند )شده

نانومتر در محدوده 630، جذب نوری در طول موج )هر میلیلیتر

.تنظیم گردید1/0تا 08/0

نانومتر توسط اسپکتروفتومتر در 630و جذب نوری در

مک فارلند 5/0مقابل شاهد آب خوانده شد تا کدورتی معادل

حاصل شود.

کمترین میزان عدد خوانده شده توسط دستگاه به عنوان

ساعت 26بعد از گزارش گردید. یعنی بازدارندگیحداقل غلظت

درجه سلسیوس، لوله ها از نظر 38انکوبه کردن در دمای

ای که حاوی کمترین کدورت مورد بررسی قرار گرفتند. لوله

به عنوان غلظت عصاره بوده و کدورتی در آن مشاهده نشد،

MIC به حداقل غلظت بازدارندگی به عبارتی مشخص گردید

درصدی 10کمترین غلظتی از مواد که باعث کاهشعنوان

کدورت در مقایسه با گروه کنترل شده بود در نظر گرفته

.]16،15[شد

به منظور تعیین : عصاره کشندگیتعیین حداقل غلظت

عصاره که یک کمترین غلظتی از کشندگی )حداقل غلظت

( شود از %1/11تواند سبب نابودی بیشترین تعداد باکتری )می

میکرولیتر بر روی محیط 5های تهیه شده، غلظتکدام از هر

مولر محیط کشت شد. )کشت مولر هینتون آگار انتقال داده

که غیر انتخابی و غیر افتراقی می باشدهینتون آگار یک محیط

تقریباً تمامی ارگانیسم هایی که بر روی آن کشت داده می

می تهاین محیط کشت حاوی نشاس.شوند، رشد خواهند کرد

باشد. نشاسته توکسین های آزاد شده از باکتری ها را جذب می

ها تداخل ایجاد توانند با آنتی بیوتیکها نمیکند، بنابراین آن

منجر به در مولر هینتون آگارها انتشار بهتر آنتی بیوتیک کنند.

ین محیط ا شد.تر مهار شدگی خواهد ی واقعیایجاد ناحیه

های تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی بیشتر برای انجام تست

تست تعیین و دیسک دیفیوژن آگار"مانند آنتی بیوگرام به روش

استفاده می گدد لذا نسبت حداقل غلظت مهاری آنتی بیوتیک

ها به مدت سپس پلیت (.به محیط بالد آگار ارجحیت داده شد

پس از گذشت شدند.درجه قرار داده 38ساعت در گرمخانه 26

شد.ها از گرمخانه خارج و نتایج آن بررسی م پلیتزمان الز

غلظتی که در آن رشدی دیده نشود، به عنوان حداقل غلظت

.در این شودنظر گرفته میدرعصاره برای میکروب کشندگی

بار 6پژوهش، هاله عدم رشد به روش چاهک و برای هر نمونه

جهت اطالعات بـه دسـت آمـده،تکرار و اندازه گیری شد و

های مختلف عصاره با توجه به نوع باکتری یعنی مقایسه غلظت

با استفاده از نرم افزار اشریشیاکولی یا استافیلوکوکوس اورئوس

SPSS16 و آزمـون چند دامنـه ای از آزمون واریانس یکطرفه و

به عنوان 001/0کمتر از P.تـوکی تجزیـه و تحلیـل شـدند

ـرای رسـم نمودارها نیز از نرم بسطح معنی داری تلقی گردید.

افزار اکسل استفاده شد. سطح معنی داری آزمون ها پنج یا یک

درصد در نظر گرفته شد.

هایافتهبر اساس نتایج حاصله برای استافیلوکوکوس اورئوس عصاره

های مختلف عصاره تفاوت معنی داری را آبی برگ بین غلظت

(. با افزایش غلظت عصاره آبی 1)جدول ( >01/0Pنشان داد )

برگ میانگین بازدارندگی برای استافیلوکوکوس اورئوس افزایش

رسیده است. 5/11میلی متر به 85/1نشان داده و از حدود

های باالتر افزایش قابل بررسی عدم هاله نشان داد که در غلظت

حداقل غلظت توجهی در میزان بازدارندگی وجود دارد.

قل حدا وmg/ml 250در غلظتآبی برگبازدارندگی برای عصاره

نتایج .به دست آمد mg/ml 500 در غلظت نیز کشندگی غلظت

حاصل از عصاره آبی میوهبرای استافیلوکوکوس اورئوس بین

(>01/0Pهای مختلف تفاوت معنی داری را نشان داد )غلظت

(. با افزایش غلظت عصاره آبی میوه میانگین 2)جدول

میلی 2/16به 5/0افزایش یافت و از 125غلظت بازدارندگی تا

کاهش یافته 25/10به 250متر رسیده است و در غلظت

برای آبی میوهحداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره است.

قل وحدا mg/ml 125در غلظتاستافیلوکوکوس اورئوس

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

61 6318تابستان ، 4 شماره، 61، دوره علمی پژوهانمجله

انو همکار سعیدیان

.آمدبه دست mg/ml 125 در غلظت نیز کشندگی غلظت

برای الکلی میوه حداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره

قل وحدا mg/ml 66در غلظتاستافیلوکوکوس اورئوس

که در به دست آمد mg/ml 66در غلظت نیز کشندگی غلظت

این غلظت بیشترین میانگین قطر هاله عدم رشد به دست

الکلی برگحداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره (.3آمد)جدول

قل وحدا mg/ml 125در غلظتبرای استافیلوکوکوس اورئوس

که در به دست آمد mg/ml 125در غلظت نیز کشندگی غلظت

2/13بیشترین میانگین قطر هاله عدم رشد یعنی 125غلظت

نتایج به دست بر اساس(.6متر حاصل آمده است)جدول میلی

های آمده برای اشریشیا کولی عصاره آبی برگ بین غلظت

( >01/0Pمختلف عصاره تفاوت معنی داری را نشان داد )

(. با افزایش غلظت عصاره آبی برگ، میانگین 1)جدول

85/1بازدارندگی برای اشریشیاکولی افزایش یافته و در بازه

متغیر است. با بررسی عدم هاله، در غلظت 18/12میلی تا

، افزایش قابل توجهی در میزان بازدارندگی دیده شد. 125

در آبی برگحداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره

در نیز کشندگی قل غلظتوحدا mg/ml 125ظتغل

نتایج حاصل از عصاره آبی میوه .حاصل شدmg/ml 250 غلظت

داری را های مختلف تفاوت معنیبرای اشریشیاکولی بین غلظت

(. با افزایش غلظت عصاره آبی 2( )جدول >P 01/0نشان داد )

افزایش یافت و از 250میوه، میانگین بازدارندگی تا غلظت

حداقل غلظت متر رسیده است. میلی 25/31به 25/16

در برای اشریشیا کولی آبی میوه بازدارندگی برای عصاره

در نیز کشندگی قل غلظتوحدا mg/ml 250غلظت

حداقل غلظت بازدارندگی برای .آمد به دست mg/ml 500غلظت

mg/ml 125در غلظتبرای اشریشیاکولی الکلی میوه عصاره

به دست mg/ml 500 در غلظت نیز کشندگی غلظت قلوحدا

های مختلف عصاره آبی برگ بر قطر هاله عدم رشد باکتریاثر غلظت: 6جدول

عصاره آبی برگ

غلظت عصاره

بیشترین قطر هاله حاصله کمترین قطر هاله حاصله (mmمیانگین قطر هاله عدم رشد)

P value اشریشیا کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

25/31 085/6 85/1 6 5/1 1/6 2 001/0

5/62 125/6 385/11 6 11 3/6 12 001/0

125 025/18 885/12 18 12 5/18 5/13 001/0

250 185/12 5/11 12/8 11 10/13 20 001/0

عصاره آبی میوه بر قطر هاله عدم رشد باکتریهای مختلف اثر غلظت: 2جدول

عصاره آبی میوه

غلظت

عصاره

بیشترین قطر هاله حاصله کمترین قطر هاله حاصله میانگین قطر هاله عدم رشد

P value اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس اشریشیا کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

25/31 25/16 5/0 16 00/0 18 1 001/0

5/62 25/30 35/6 21 6 31 6/6 001/0

125 85/21 2/16 21 16 30 6/16 001/0

250 25/31 25/10 25/31 10 32 11 001/0

های مختلف عصاره الکلی میوه بر قطر هاله عدم رشد باکتریاثر غلظت :3 جدول

عصاره الکلی میوه

غلظت

عصاره

بیشترین قطر هاله حاصله کمترین قطر هاله حاصله قطر هاله عدم رشدمیانگین

P value اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس اشریشیا کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

25/31 62/1 385/2 3/1 2 5/1 3 001/0

5/62 2/26 2/26 21 28 28 25 001/0

125 85/21 11 21 10 31 12 001/0

250 25/22 38/12 21 12 23 13 001/0

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

6318تابستان ، 4 ، شماره61، دوره علمی پژوهانمجله 22

اورئوساثر کارال بر اشریشاکولی و استافیلوکوکوس

دیده که در این غلظت بیشترین میانگین قطر هاله عدم رشد آمد

الکلی برگحداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره (.3شد)جدول

قل غلظتوحداmg/ml 5/62در غلظتبرای اشریشیاکولی

که در غلظت به دست آمد mg/ml 125در غلظت نیز کشندگی

میلیمتر به 1/15بیشترین میانگین قطر هاله عدم رشد یعنی 125

عصاره مختلف یها غلظت اثر 5 جدول (.6دست آمد)جدول

همانطور . دهد یم نشان را یباکتر رشد عدم هاله قطر بر بذر یالکل

حداقل غلظت براساس داده شده است. نشان 1که در شکل

محاسبه شده، باکتری اشریشیاکولی بیشترین بازدارندگی

حساسیت را به عصاره الکلی برگ نشان داده است و حساسیت آن

در برابر عصاره های الکلی میوه و الکلی بذر و آبی برگ یکسان بود.

حداقل غلظت مهارکننده عصاره الکلی برگ نسبت به عصاره آبی

، 2را نشان داد. مطابق شکل (>05/0P) میوه اختالف معنا داری

محاسبه شده نشان داد که باکتری حداقل غلظت بازدارندگی

استافیلوکوکوس اورئوس بیشترین حساسیت را به عصاره الکلی

است و حساسیت آن در برابر عصاره های الکلی میوه نشان داده

است طوری که حداقل برگ و الکلی بذر و آبی میوه یکسان بوده

غلظت مهارکننده عصاره الکلی میوه نسبت به عصاره آبی برگ

حداقل غلظت ( را نشان داد. در ارزیابی =03/0pاختالف معنا داری)

باکتری اشریشیا حداقل غلظت بازدارندگینیز همانند کشندگی

کولی بیشترین حساسیت را به عصاره الکلی برگ نشان داد که

به دست آمده است. mg/ml 125حداقل غلظت کشندگی برابر با

حداقل غلظت کشندگی عصاره الکلی برگ نسبت به عصاره آبی

بررسی (.3را نشان داد )شکل ( >P 05/0) میوه اختالف معناداری

مختلف عصاره الکلی برگ بر قطر هاله عدم رشد باکتریهای اثر غلظت :4جدول

عصاره الکلی برگ

غلظت

عصاره

بیشترین قطر هاله حاصله کمترین قطر هاله حاصله میانگین قطر هاله عدم رشد

P value اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

25/31 22/3 58/1 1/3 58/1 6/3 8/1 001/0

5/62 11 63/10 08/18 62/10 12/11 11 001/0

125 30/10 62/13 62/10 62/13 18/10 16 001/0

250 10/15 63/11 15 62/10 20/15 12 001/0

های مختلف عصاره الکلی بذر بر قطر هاله عدم رشد باکتریاثر غلظت: 5جدول

الکلی بذرعصاره

غلظت

عصاره

بیشترین قطر هاله حاصله کمترین قطر هاله حاصله میانگین قطر هاله عدم رشد

P value اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

اشریشیا

کولی

استافیلوکوکوس

اورئوس

25/31 085/1 2 1 5/1 3/1 5/2 001/0

5/62 685/3 85/6 6/3 6 5/3 5 001/0

125 38/1 25/10 1 10 10 11 001/0

250 85/8 62/1 5/8 85/8 85/1 8/11 001/0

اشریشیاکولی کارالبر روی های الکلی و آبیحداقل غلظت بازدارندگی عصاره: 6شکل

62.5

125 125 125

250

1 2 3 4 5

MIC

(mg/

ml)

ی کل

الگ

بر

ی کل

الوه

می

ی کل

الذر

ب

گبر

ی آب

یو م

یآب

ه

اشریشیا کولی

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

26 6318تابستان ، 4 شماره، 61، دوره علمی پژوهانمجله

انو همکار سعیدیان

استافیلوکوکوس اورئوس کارالبر روی های الکلی و آبیحداقل غلظت بازدارندگی عصاره: 2شکل

اشریشیاکولیکارالبر روی های الکلی و آبیحداقل غلظت کشندگی عصاره: 3شکل

استافیلوکوکوس اورئوس کارالبر روی های الکلی و آبیحداقل غلظت کشندگی عصاره :4شکل

استافیلوکوکوس اورئوس برای کشندگیحداقل غلظت انجام شده

میوه نشان داد. حداقل بیشترین حساسیت را به عصاره الکلی

کشندگی عصاره الکلی میوه نسبت به عصاره آبی برگ و غلظت

(.6را نشان داد )شکل (>06/0P) الکلی بذر اختالف معناداری

125

64

125

250

125

1 2 3 4 5

MIC

(mg/

ml)

گبر

ی کل

ال

یو م

یکل

اله ذر

بی

کلال

گبر

ی آب

وهمی

ی آب

استافیلوکوکوس اورئوس

125

500

250 250

500

1 2 3 4 5

Mb

c(m

g/m

l)

گبر

ی کل

ال

یو م

یکل

اله ذر

بی

کلال

گبر

ی آب

وهمی

ی آب

125 64

500 500

125

1 2 3 4 5

Mb

c(m

g/m

l)

ی کل

الگ

بر

ی کل

الوه

می

ی کل

الذر

ب

گبر

ی آب

وهمی

ی آب

استافیلوکوکوس اورئوس

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

6318تابستان ، 4 ، شماره61، دوره علمی پژوهانمجله 22

اورئوساثر کارال بر اشریشاکولی و استافیلوکوکوس

بحث

هر روزه مقاومت باکتری ها در برابر آنتی بیوتیک ها

شود. تحقیق در مورد کشف مواد جدید با خواص بیشتر می

تر همپای افزایش مقاومت در باکتری ها رو ضد میکروبی قوی

ها و عصاره گیاهی از دیر به گسترش است و از آنجا که اسانس

به ،لذا گرفتندها مورد استفاده قرار میباز در درمان بیماری

شمار عنوان یک انتخاب مناسب برای این نوع تحقیقات به

گیاهان از هزاران سال پیش نقش بسیار مهمی در د.رونمی

حفظ سالمتی و بهبود کیفیت زندگی انسان ها داشته اند.

گیاهان دارویی دارای خواص مفیدی هستند که از جمله می

توان به خاصیت ضد باکتریایی، ضد انگلی، ضد قارچی و آنتی

اثرات ضد های گیاهی بااسانس. ]11[اکسیدانی اشاره کرد

ها و همچنین میکروبی بر روی طیف گسترده ای از ارگانیسم

قابلیت مصارف غذایی آنها در برخی موارد وکمتر بودن اثرات

توانند درنهایت های رایج میبیوتیکجانبی آنها نسبتبه آنتی

در راستای بررسی اثرات ضد . ها شوندبیوتیکجایگزین آنتی

آنتی و میکروبیرات ضدهای گیاهی، اثمیکروبی اسانس

باکتریال عصاره الکلی وعصاره آبی کارال بر باکتری اشرشیاکلی

است مورد هاهای مهم در ایجاد عفونتاکتریز بیکی ا که هم

عصاره الکلی وعصاره به این صورت که . ارزیابی قرار گرفت

باکتری بر مختلفهای در رقتآبی برگ، میوه و بذر کارال

اثر مهارکنندگی وکشندگی وژن بررسی شد که اشرشیا کلی پات

داری ها دارای اختالف معنینشان دادند و در تمامی غلظت

عصارهدهنده اثر آنتی باکتریال قوی این که نشان است

عصاره الکلی وعصاره چنینهم. باشدمی یبررویاین باکتر

اثر باکتریوسیدال وهم آبی کارال بر باکتری اشرشیاکلی

حداقل غلظت باکتریواستاتیک داشت که اعداد نزدیک به هم

نیز نشان دهنده اثر قوی حداقل غلظت بازدارندگی وکشندگی

بر . این باکتری است این گیاه برروی عصارهباکتریوسیدال

هاله عدم رشد بیشترین قطر اساس نتایج به دست آمده

بر روی باکتری کلی میوه کارالمربوط به عصاره آبی میوه و ال

نیز بدست آمده حداقل غلظت بازدارندگیو بوداشرشیاکلی

بود. بر این اساس مربوط به عصاره الکلی میوه و الکلی برگ

توان نتیجه گرفت عصاره الکلی میوه بهترین کارایی را برای می

مهار و ممانعت از رشد اشریشیاکولی از خود نشان داده

کشندگی برای حداقل غلظت است.در نتایج اثر باکتریوسایدال

عصاره الکلی بذر، آبی برگ، الکلی برگ، الکلی میوه و آبی

گرم بر میلی 500و 500، 125، 250،250میوه به ترتیب

نتیجه اینکه عصاره الکلی برگ بهترین . به دست آمد لیترمیلی

کارایی باکتریوسایدالی را برای اشریشیاکولی از خود نشان داده

( 2003و همکاران) Taleiاست. در پژوهش انجام شده توسط

حداقل غلظت بازدارندگی سماق، گیاه همیشه سبز و درمنه بر

گرم بر میلی 600و 600، 125روی اشریشیاکولی به ترتیب

حاصل شده است که این مقدار در عصاره های لیترمیلی

مختلف کارال یعنی عصاره آبی میوه، عصاره آبی برگ، الکلی

و یا کمتر به دست 125میوه، بذر کارال و الکلی برگ همگی

دهنده کارایی مهارکنندگی بیشتر آمده است که نشان

از یکی حاضر درحال .] 16[اشریشیاکولی توسط کارال است

از استفاده و هاعفونت در درمان که مشکالتی عمده

بیوتیکیآنتی هایمقاومت دارد، ایجاد وجود هاآنتیبیوتیک

که آنجا از و طلبدمی درمان رابرای خاصی توجه که است

گونه برروی تحقیقات درعصاره کارال ضد باکتریایی اثرات

درمان در آن از استفاده ،درسی اثبات بهاشریشیاکولی

توصیه قابل مقاوم هایتوسط باکتری شده ایجاد هایعفونت

در راستای بررسی اثرات ضد میکروبی اسانس های . باشدمی

آنتی باکتریال عصاره الکلی و و گیاهی، اثرات ضد میکروبی

که هم اورئوس باکتری استافیلوکوکوسعصاره آبی کارال بر

عصاره .است در ایجاد عفونت ها های مهماکتریز بیکی ا

مختلفهای در رقتالکلی وعصاره آبی برگ, میوه و بذر کارال

اثر مهارکنندگی بررسی شد که اورئوس استافیلوکوکوسبر

ها دارای اختالف نشان دادند و در تمامی غلظتوکشندگی

باکتریال قوی این دهنده اثر آنتیکه نشان معنی داری است

عصاره الکلی چنینهم. باشدمی یین باکترا روی بر عصاره

اثر پاتوژن اورئوس استافیلوکوکوسوعصاره آبی کارال بر

باکتریوسیدال وهم باکتریواستاتیک داشت که اعداد نزدیک به

نیز حداقل غلظت بازدارندگی وکشندگی حداقل غلظت هم

این گیاه بررویاین عصارهنشان دهنده اثر قوی باکتریوسیدال

ت. باکتری اس

از اثر کارال بر بر اساس نتایج به دست آمده

مربوط هاله عدم رشد استافیلوکوکوس اورئوس بیشترین قطر

حداقل غلظت بازدارندگیبودو به عصاره الکلی میوه کارال

حاصل شد. بر نیز مربوط به عصاره الکلی میوه بدست آمده

این اساس می توان نتیجه گرفت عصاره الکلی میوه بهترین

استافیلوکوکوس کارایی را برای مهار و ممانعت از رشد

از خود نشان داده است. در نتایج اثر باکتریوسایدال اورئوس

کشندگی برای عصاره الکلی بذر، آبی برگ، حداقل غلظت

، 500، 500ترتیب الکلی برگ، الکلی میوه و آبی میوه به

به دست آمد نتیجه لیترگرم بر میلیمیلی 125و 66، 125

اینکه عصاره الکلی میوه بهترین کارایی باکتریوسایدالی را

از خود نشان داده است. در استافیلوکوکوس اورئوس برای

( حداقل 2003و همکاران) Taleiپژوهش انجام شده توسط

سبز و درمنه بر روی غلظت بازدارندگی سماق، گیاه همیشه

600و 600، 150استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب

حاصل شده است که این مقدار در لیترگرم بر میلیمیلی

عصاره های مختلف کارال یعنی عصاره آبی میوه، الکلی میوه،

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

23 6318تابستان ، 4 شماره، 61، دوره علمی پژوهانمجله

انو همکار سعیدیان

و یا کمتر به دست 125بذر کارال و الکلی برگ همگی

ندگی بیشتر دهنده کارایی مهارکنآمده است که نشان

.] 16[اشریشیاکولی توسط کارال است

در درمان که مشکالتی عمده از یکی حاضر درحال

دارد، ایجاد وجود هابیوتیک ازآنتی واستفاده هاعفونت

درمان رابرای خاصی توجه که است آنتیبیوتیکی هایمقاومت

عصاره کارال ضد باکتریایی اثرات که آنجا از و طلبدمی

اثبات بهاستافیلوکوکوس اورئوس گونه برروی درتحقیقات

شده ایجاد هایعفونت درمان در آن از استفاده د کهرسی

در مطالعات .باشدمی توصیه قابل مقاوم هایتوسط باکتری

مختلف و مشابه نیز اثر ضد باکتریایی گیاهان مختلف نیز از

به خوبی نشان داده استافیلوکوکوسجمله گزنه بر باکتری

(، تأثیر عصاره اتانولی 2011و همکاران ) Kiaeiشده است.

مورد بررسی قرار استافیلوکوکوس اورنوسگزنه را بر باکتری

دادند و نشان دادند این گیاه دارای خاصیت ضد باکتریایی

. ]12[ علیه باکتری استافیلوکوکوس اورنوس می باشد

Janssen عصاره گزنه را بر روی 1185و همکاران در سال

استافیلوکوکوس اورنوس، استافیلوکوکوس رشد باکتری هایمورد بررسی قرار دادند و اپیدرمیس و استرپتوکوکوسپایوژنز

بیان کردند عصاره گزنه قادر به ایجاد هاله عدم رشد بر روی

. نتایج اخیر]13[محیط کشت باکتری های مذکور می باشد

مقایسه بین با تاییدی بر نتایج حاصله در این پژوهش است.

مختلف کارال بر روی استافیلوکوکوس فعالیت عصاره های

اورئوس و اشریشیا کولی، بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به

از طرف دیگر عصاره آبی برگ و و عصاره الکلی میوه بود

دهند. الکلی بذر کمترین اثر را روی اشریشیا کولی نشان می

کمترین اثر ضدمیکروبی روی اشریشیا کولی مربوط به عصاره

الکلی بذر است که کمترین قطر هاله عدم رشد را نشان می

دهد و کمترین اثر ضدمیکروبی روی استافیلوکوکوس اورئوس

اره الکلی بذر است که کمترین قطر هاله نیز مربوط به عص

بهترین رقت به دست آمده برای عدم رشد را نشان می دهد.

عصاره ها نشان داد که این رقت بهینه برای تمام عصاره ها

گرم بر میلی لیتر است.میلی125رقت

گیرینتیجهبا توجه به اثر باالی خاصیت آنتی باکتریال عصاره های

و اشریشیا استافیلوکوکوساورئوسبر روی الکلی برگ و میوه

توان از این گیاه به عنوان یک دارو و با نتایج حاصل می کولی

ها استفاده های ناشی از اثر این باکتریدر درمان بیماری

نمود.

تشکر و قدردانیاین مقاله حاصل پایان نامه ثبت شده در دانشگاه پیام نور

تمامی اعضای دخیل در دانشگاه باشد. مؤلفین این اثر از می

علوم پزشکی زاهدان و دانشگاه پیام نور کردستان سپاسگزاری

نمایند.می

تضاد منافعگونه تضاد منافعی نداشته هیچ این مطالعه برای نویسندگان

است.

اخالقی مالحظات قرار دییتا مورد نور امیپ اخالق تهیکم در حاضر پژوهش

.است گرفته

نویسندگانسهم جمع در پور یداش رضایعل ،یاسالم میمر ان،یدیسع اریهرش

.اند داشته نقش مقاله یعلم نگارش و ها داده یآور

مالی حمایت شده انجام نور امیپ دانشگاه یمال تیحما با حاضر ژوهشپ

.است

REFERENCES

1. Naghavi M, Faridi A, Pormalak F, Jaafari N, Lake

Moradi M, Eshrati B, Mahdavi N, Kazemeni H, Hashemi Bani Tehrani A, Shoaei SH. The rate of diseases and

injuries of Iran in the year of 2003. IJE. 2003; 4(1): 1-19.

(Persian) 2. Joshi B, Lekhak S, Sharma A. Antibacterial property of

different medicinal plant Ocimum sanctum, Cinnamomum

zeylanicum, Xanthoxylum armatum and Origanum majorana." Kathmandu University. JSET, 2009.

3. Yadollahi P, Asgharipour MR, Bagheri A, Jabbari B,

Sheikhpour S. Effects of sodium nitroprusside and arsenic on quantitive traits of bitter squash (Momordica

charantiaL.) medicinal plant. IJCS, 2013;(5)3:215-225.

(Persian) 4. Shibib BA, Khan LA, Rahman R. Hypoglycemic activity

of Coccinia indica and Momordica charantia in diabetic

rats: depression ofthe hepatic gluconeogenic enzymes

glucose-6-phosphatase and fructose-1,6 bisphosphatase

andelevation of both liver and red-cell shunt enzymeglucose-6-phosphate dehydrogenase. Biochemistry

Journal. 1993; 15: 267-270.

5. Rojhan MS. Drug and Meducinal plants. Alavi publication. 2000; 32-47. (Persian)

6. Moaveni P. Medicinal plants. Azad university publication.

Shahre ghods unit. 2008; 110-123. (Persian) 7. Yano Y, Satomi M, Oikawa H. Antimicrobial effect ofspices

and herbs on Vibrio parahaemoleticus. Int J Foo Microbiol.

2006;111(1):6-11. 8. Chaudhry NMA, Tariq P. Anti-microbial activity of

Cinnamomum Cassia against diverse microbial flora with

itsnutritional and medicinal impacts. Pak J Bot. 2006; 38(1):169-74.

9. CLSI. Performance Standards for Antimicrobial Disk

Susceptibility Tests; Approved Standard-Tenth Edition.2015.

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]

6318تابستان ، 4 ، شماره61، دوره علمی پژوهانمجله 24

اورئوساثر کارال بر اشریشاکولی و استافیلوکوکوس

10. National Committee for Clinical Laboratory Standards.

Methods for dilution antimicrobial susceptibility testsfor

bacteria that grow aerobically. Approved Standards. NCCLS

Document M7-A5. National Committee for Clinical

Laboratory Standards, Wayne. 2001. 11. Zargari A. Medicinal plants. Tehran university publication.

2001; 25-36. (Persian)

12. Kiaei A, Mazandarani M, Ghaemi A. Effect of ethanolic extract of 7 species of medicinal plant against isolated

bacteria Of Patients with Urinary Tract Infection in Gorgan.

2011; 9(34): 74-83. (Persian) 13. Tasdelen FN, Tanriverdi CY, Coban AY, Ozatli D, Tanyel

E, Durupinar B, Tulek N. Antimicrobial activity of plant

extracts Ankaferd Blood Stopper. Fitoterapia, 2009;80(1):

48-50.

14. Skočibušić M, Bezić N, Dunkić V and Radonić A.

Antibacterial activity of Achillea clavennae essential oil

against respiratory tract pathogens. Fitoterapia. 2004;

75(7):733-736. 15. Sökmen A, Vardar-Ünlü G, Polissiou M, Daferera D,

Sökmen M and Dönmez E. Antimicrobial activity of

essential oil and methanol extracts of Achillea sintenisii Hub. Mor.(Asteraceae). Phytotherapy Research. 2003;

17(9):1005-1010.

16. Talei G, Meshkatosadat MH, Delfan B. Antibacterial activity of fruit, leaves extracts of Artemisia Persica Boiss

,Rhus Coriaria, Ephedra Intermedia and Daphne Mucronata

Royle of Lorestan. yafte. 2004; 5(3):19-24.

Dow

nloa

ded

from

psj

.um

sha.

ac.ir

at 3

:11

+03

30 o

n T

uesd

ay D

ecem

ber

29th

202

0

[ DO

I: 10

.292

52/p

sj.1

7.4.

15 ]