790BC770BC750BC730BC710BC690BC Uzziah Amos Joel? Amos ~ burdened.
Amos 2013
-
Upload
uweseibert -
Category
Documents
-
view
226 -
download
0
Transcript of Amos 2013
-
7/28/2019 Amos 2013
1/22
Short Stories in Ron Daffo variety
written by
Amos Emmanuel
Trial Edition 2013
This work is licensed under a Creative
Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0
Unported License.
-
7/28/2019 Amos 2013
2/22
2
This collection of short stories in the Daffo variety of Ron were
written and given to me in 1994 by Mr. Amos Emmanuel, a young
man from Daffo. I came to know Amos when I did research in the
Ron country for the Frankfurt-Maiduguri Joint Research Project,which was funded by the German Research Foundation. I was then
collecting word lists and texts - many of them still unpublished. Amos
came by with a notebook of handwritten stories in Ron. I typed them
up, but unfortunately I later lost the English translations and I also
didnt tape-record them. Still, I think it will be nice to publish them.
I hope the people who still speak the language will be able to read this
fine specimen of Ron Literature and will enjoy it. I also hope thatmore young people like Amos will start writing down stories and other
samples of literature. Dont stop using your language, teach it to your
children and make it last!
Today is Amos birthday. May he enjoy it and see many more happy
birthdays in the years to come!
Uwe Seibert,June 11th 2013Table of Content
Hwash ma ahwak ma Manggai...................................................3
Masher ma mbar ma gumbwya...................................................3
Masher ma malamot...................................................................4
am ma kir fi ti hur ti makaar....................................................5
Shu re a hai ti am mma aa ti .....................................................6
Ja fwalal ti ka kamo ..................................................................8
Haling ma Mawulyang ...............................................................8
Mar ma njengan a hai.................................................................10
Maigir......................................................................................18
Mafot kasik ful ..........................................................................19
Njanan ma mashit sheek...........................................................20
-
7/28/2019 Amos 2013
3/22
3
Hwash ma ahwak ma Manggai
Ndee nafiin a mun na a afo yo Manggai Aduru, ta mun ti mwis yo
Mawulyang ma Rundong.Ren sani, Mawulyangi a mot; Manggai ta kwis ka mma ta yu ta
shurai nafi. Mar ma Mawulyangi ta yu, ta niyis Manggai, mwis a
mot. Manggai ta langis wo kyahap mawan a wur ta Wulyangi, ta
usis naf a hwash. Ta mun a ndik wo rubuk, ta nang rus, ta but a hai,
ta wetai mashit nzis la a sakwar kil. Ta was lulya a dyar fat yir, ta
furai shi shi wa yia ma hwash, yo ma sutet, ta nii: Lawa! Lawa!
akwai ... akwai ... akwai fulal ahun yuhun-e ... Yis a niyai
akwai Wulyangi ful mi ahun yuhun mi si mot andai!
Wulyangi si nii, ahun ma shitai shum nzis ti. Si nii: Hu shitai naaf
sani yis a hwash fiyang a fa mamot ti mwisi. Hu shitai yis a niyai,
akwai si mot akul, sin ful ahun sin yuhun, a si mwaan akul! Si
kulis ca. Si haraam ma hweni, si fut ka canan, si faris.
ak Manggai a wal mat aam kyani, ta tik a taas hwash ti manjeng.
Ta lwaak a fasa, ta fwaar a ndik wo bwop, fat ma wan a twaakan a fa
yanggaat a tu. Wulyangi si shitai andai, shum ti kai sis ti, si tik aharai aam, a ko mmis ta kon a kon. ak ti ndokis ti, ta mun a wis a
wur, Wulyang si niyis fe, a si haraam mma si farisi, si kulis a wur.
ak a wal palang fe ma Wulyang mama si kulis aami, Manggai ta
mun a mun, ta taas sisal, ta nii: I dangan halyang ma aami.
Tisyo, tahun ti mgbang!
aam ma fwash mma naf si masaahai, si kwaal fai nzis, findel a lak
andai.Masher ma mbar ma gumbwya
Naaf iin ndee a niyet nafu nzis, a ti yu a gon cica la, a ti gonis
mbar ma gumbwya. ak ti wal gon cicahi la, ti lang, ti hek cifi la a fa
sho ligit. Ti lang a dun am ma ka ti yu, ti lakis ra mmit a wur wet,
shisher ti lang a kai set.
ak ti ben wet, ti nii, itii mu wan a shir mbari kek. Ti lang yit mawan
a gang ta Mutinzuhwi mma ti gwaan mbari la. Ti yu, ti swaarai
-
7/28/2019 Amos 2013
4/22
4
Mutinzuhwi fo, yet a gyoki, a ama ta tek ko ma Mutinzuhwi la, a
ti shir mbari. Wen ti yeset, ak Mutinzuhwi ti yu a shitai mbayat tima
mu mashar ti a gangi. Mutaasheri ti wop a tar mbari, ti wetai la a gem
nzit, tima ti no a ing.
ak Mutinzuhwi ti tik la taa kil ma shitai mbayati, ti shitai si shiret
mbar mmit. Ti furai tong, a ti kai masher ma mbar mmit. Mutaasheri
ti furai shu fo, ti nii: Mma ca kai mutaasher ahun masher ma mbar
kyani, ngga ca dash, ca syaar ti! Ti mun a lak andai, ti sun ti nii
mashura ma yish awu kai mbari, si nwis la, si furai ndyaafan ta ti a
gem kwa.
Mar ma vat iin mama a halai am mma mu luki ta shitai mbar sis andyaafan taa yish a yet, ta tok a lakis naf. Si wop a kai nafuhi, si yu
ti, si ndus a sam ta fe gaat. ak si wal dashi, si mwai a ra, ndo ti kai
set, si nii, ndee ti tyaak a gof la a kil ma gon aam kwa.
Masher ma malamot
Naafiin yo Manggai ndee a yu a kil ma kir sum a wur ta Wulyang
kama si lal sis.
ak a ndok ti, Wulyangi si mat sis re ful, si faris ca,ta cu. A fa ca tima si faris tuni, Manggai ta nii, awu cwan ama kwa,
ta furai hatat suu, fat ama a fotis taa ra. Ta langai Wulyang hai a
sam iin sis a lyaafan ti ti lo mama si walan a jihi la yo ma kir sumi.
Ta mun gyok gyok, yis a gam mater tima ta shir cica ti lo iin, ta cu!
Mater ti yesis ak. Si niyis a ta usis ti gip ma Wulyangi a har lo
mma si lyaafan ti, a si lang ti a sam iin ti a nggasi. Muri ta wop a
tek jinggir ti cica ti lo, ta hwi ti a fo, a ta ul ka cwai tikil. A nii, ma
laki kek, Wulyang si lal ta ti a sam, si niyis a ta lang la kaang. A nii,ma nin mwat, a ta ul lohi la kaang, lohi a lang a nggais ti a la, a
nii, ma nafos, a mbai wet. yari si furai yis a rang la ta ti a hai a kil,
fat ma kusum mma si kai a danggor kil.
ak Wulyang si shitai, a matai lal tima si lal ta ti a sam kwa, si yu ti
a sam mma ma ti, si usis a haak, a ta twaaf lohi la wet. Ta matuu,
ta nin yo ham fat naf ma mbayat. Wulyangi ak si lang ti a sam, si
shitai fo, si munis gbaak fat si sunam mma a
usis kwa. Si sisal sis,si niyis, a ta lakam mma ma yis hai, ta kat a kabok yo kabok ti ti
-
7/28/2019 Amos 2013
5/22
5
re kek.
ak a wal sho shum holeng, anggat taa tu ti Wulyangi ta niis a mat
na sati fi wo gip; lo ta fis ta ti a fo wo pul fat si ol ta nvyar ta asara.
Shak naf mma mi ti a kil ma kir sumi si sisal masheri. Si langai yish,
si dash, si syaar ti. ak si wal farai ndo, si nggarai ta ti ka ama a ra,
si niyis, mma ma fuk ta mun na la, ka a tyaak a wan a kil ma kir sum
ma Wulyang kwa.
am ma kir fi ti hur ti makaar
Ndee ngarat iil si mun na ful yo ma cwai nggul shaat. Mma si or a
fa nggul iin ka si tundwe ngguli la ta ti a fa meri bwongolo. Mma simun a cwai, si cu sut-sut wa ka gip ma lwyashashi si ndok, si cu es.
Mma si mun a cwai sin a rwai la a ndik.
Ren sani hur a yu, a munis ti a nggong ma mer, yis a sho cile, ta
shyaatai ngguli fo, ta gwaalai, ak ngaratashi si yes, si mashu ti a fa
mer, si furai cwai. ak si rwai meri, nggul ti mashu a ndik fat ti
mashwai tiryan. Hur ta nii, ahun ngaratashi si shitis ti ko miis a
hwyaahan ti ti ngguli. Ta cu ngguli, ta kaf ti mawan a fo, ko tashambara ko.
Ta ti la, ta lal ngaratashi, ta palangis a fa shitai shum nzis. Ta niyis,
itii ma fuk, ta mun yo mwis. Si fuk, si niyis, sinii es mi fuk, si mun
yo mwyas mmis. Si mun a fuk, a si lwaakis mawan a cwai nggul a
iin kili, hur ta furai a lak tirim mmis. Ta niyis, we ndee ti faris
kuraash mma ta lwaak ti kwa, ta nii, itii a sun, a luk kwa ahun a u a
fa myar.
Ta niyis, ma fuk, ta kul fai nzis, a luk ti ma wan a mbai wet.
Ngaratashi si halai tirim mmis. Si mbi mater tima ka si tek sis, si luk
ti a fasa mawan. Si nii, mi wan a tek mer, a anggat ti kai sani
gangi, anggat ta kai gang ma fuli, ti sakwar mmis. Si nii, hur ma
wan a kai meri a sayi ti ti fo nzis.
ak si wal mbi mmis, si lakis hur, si niyis: Mma can a luk ka ra a
nii ahun a wai fo a findel ahun a nii, ka bwukai la tikil kwa! Mma a
halai kwa, ka ho ti hai nza. Hur ta kinggit hai wa awu halai,
-
7/28/2019 Amos 2013
6/22
6
lwyashashi si tek, mawan ti fat kwai si laki. ak si luk a tura, shisher
ti kai sis, ta nii, ma wai fo la, ba ta findel. Ngaratashi si wun sis, si
niyis, ka ra ta waa fo nzis kwa, ta gyok, si or la tawe.
ak si mun a lukai ram iin hai mma naf mi gon aam ka goni la, naf
si shitis, mayor ti kai sis. Si furai gwaaan re fo, si nii: Mimai nai
yo? Hu shitai ak ngaratashi kyani si tek hur! Huri ta shitai fat itii a
wu ti a fa maluk nzis akul si lwyashashi. ak naf si tik a ju sisal a fa
mbai a luk nzis wet, ko mmis ta furai yis a shar ti a tu, ta furai fuk, a
ta findel. Ta nii, ma wai fo la, a ta nii: Mimai a kir huyuu naf
mma hu shitai am, hu ndus fenshash mmu ma fwash kyai la kwahi?
Hur ta nii, ma shitai kek, yis man a fur ta ti a fasa ti ti fi mayes andik, ta furai mwaatan ti a fasa ka ma a ndok ndiki. ak a hye a ndik
ti manjeng, fi ti wop a aakan gosh- gosh ak a wal mwaatan, ti niis
hai fya. Ta tik a mbi kwai ngaratash si tek sis a fasa, si niyis ka ra
ta wai fo la, ta findel ahun ta bwuk kwa. ak a wai fo la, a ta
findel, am ma kir a fur a ndik nai. Ngaratashi si kai mater nzis
mawan ka mma si sor, si shitai am mma ma wis huri aus ti a ndik.
am ma kir hur ma ti fi ti bakam nai.
Shu re a hai ti am mma aa ti
Ndee naafiin a mun na yo Malo, si mun a nggasas si shir iil ful.
Shiri ndee si lang la ta fulul, si yu a sherat. Mma si mun a wan a
katulat nzis, mma si ndok a lan, si mashu a ndik, si mandikit, si tikis
la yo murumash. Mma si wal a mun yo murumash, ka si yu, si shir
aam ma naf fat ka aa. Mma si mun a tik la a wur, ka si tik a shu a
ndik, si mandikit, si tik la yo naf. Ka si kul lo maaam mama si hyekia wur a nan ta naf mmis. Naf mmis a wur si cu, si hwaa, si wu naf
mama mi ti akul.
Nafu ti Malo ti shitai andai, ko mmit ta yangga, ta sharis ti a tu, ti
nii, itii mu wan a hon ra mmit mma ma wan yet a kwaalan lo tiryan
fat naf mma mi akul kwa. Malo ta halai andai, ta nii, itii ma wan, ta
usis shir kyai ful a fa njakali. Ta niyis, ahun mi wan a hon sis, ta
kwaal fai nzis. Si fukis, si niyis, a ta usis pwok ma fulul, a kwa si
yu akul. Ta yu, ta usis a ngga mma si lak tihi. Si rang sis mawan a
-
7/28/2019 Amos 2013
7/22
7
lan mama ka si masir yo murumash.
ak si ndok ti, anggat taa tu ta shiri ta fur a ndik, ta mandikit, ta
masiris la yo murum. Ma fuli es ta masai andai. Malo ta nii, ma
masai es, ta mbai nggongi wet. Shisher ti lang a kai sis, ta nii, a ta
mwaatis. Shiri si shitai andai, shum ti kai sis, si tik a sir yo afal.
anggat mmis ta yu, ta il ham taa mar ti mbiriin ta ti a nggasi, ta
yes ti, ta shwai Malo hai, ta ku ta shit la.
ak ti dwaaki a hai, shiri si niyis, mi wan a kir sis a tu ti ton iin, a
sinii si yu a sherati. Ka si tik la, si kwa si usis ti a toni. Si wun sis, si
niyis, ka ama iin a kir sis, ta nii, ma wan a lang la ta ti a ton kwa.
Si niyis, mma a lang la, ma mandwish ti ti hai nzis ti. Si niyis, ma yesta halai wareng ti furai nggwaaran sis, a ta sun mi mater ma tik la
ndai.
Malo ta kul fai ti am mma si lakis, ta kat ti a ton gyor, yish yis a ro
ak-ak. Mma cen a nin fa rwai sokiin, ta gu ra fo fat rukun a fai
shisher yish. ak a yor ti a ton, a yes a halai wareng, ti furai gwaaran
sis, fat kwai si lakisi. A ywash vaatun, sin myaan ti ti aa mama si yu
si shyaar taa Mangguna, si lyaaf. Si lulis, si niyis, mimai a ulis hai ti
a ton ak si wisi. Malo ta mbai findel wet a fa shisher tima ti kai sis.
Shiri si mashu a ndik, si mandikit, si tik a tik la yo afal. Si har lohi,
si shu a ndik, si kar ti giga ka Malo, si kai mater mawis a wur.
Nafu ti Malo ti lang la, ti mat sis ti dor, ti nii: Amwash ti, aa yo naaf
ma ra mmin ma ko! Malo ta tik a mbi am ma kon a shitai a lan, sin
akul si shir kyai ful, ko ta manis, ta jikis la a kima, ta tek lohi, ta
ragot set ti, ta taaset hai, ta niyet: Shaa yen a mun mbaa hai ahun
wet? Mutikatul! Shaa fuk, a i mot ahun shi far sen a fa lo ahun weti?Shi sun mater tima i sa kwa i usai lo sani ha? Ta shiet, ta nii, itii
ma wan a shu re a hai ti am mma ma ti, ta niyet nafu nzis, mma ti
fuk kwa, si makar ti a fa ndiki.
Taa tei nafu ti Malo ndee ti tyaak yis a fu mwan a nggong a fa lo
ahun ama iin mma mi ti kwa. Malo es, ndee a tik a lang la akul si
shir kyai kwa. Ami? A fa awu mawunan ta mater ti shum.
-
7/28/2019 Amos 2013
8/22
8
Ja fwalal ti ka kamo
Nafiin yo Mafulul ndee a yu, ta usai nahwai a nyai ho mmit. Ta
lifit ngash-ngash matik la a wur, ta niyet nafu nzis,a ti wang fwalal,ti ja, a si yes, si riin ti ti nahwayi ka hoi. Nafuhi ti kul fai ti am
ma laki. Ka mma ti niyis, ta yu, ta tong kai nahwayi ka hoi tawe. Ta
langis mawan a lan, a kil mma kwai a shitet nahwayi. Ta mun a wan,
ta tek cet. ak a mun a wan ta tos nahwai, wa yis ma wan a cwai
nahwai ka hoi kwai.
ak a ndok ti a kil mama kwai a shitet nahwaihi, ta hat kyedak-
kyedak mawan. Ta tek cet fasa, ta luk ti, ma wan a fa nahwai hai ka
hoi. Ta sun, ta nii, ti wu sis ndaret kwa. ak a nii, ma guai cet hai,nahwayi ti luket wo pyar mawet. Ta furai hoi hai ti ti ceti, hoi si ak
nggyalal! Ta sor ti a kili sik, ta furai findel ahwis, ta nii, nahwayi ti
wu sis. Ta kwis ka mawan a wur, ta gyok nunu ta masai tawe, wa ka
naf si ndok, si shitis a tik la ka nahwai a ra.
ak nunu a wal a masayi, ta kai mater mawan a wur kaang. Nafuhi
tima ti mun a gyok sis ti shitis a yes, ti ju tutok mawan, a ti mat sis.
Ti nii, mu mashit ti a ra a yis, ti shitaiam ma ndo!
ak ti lul, tiniyis, mimai a uli, ta taaset hai. Ti sun am mama a uli, itii es,
ko ta manet, ti gasai, ti syaar ti, ti nii, a kwis ka ma ta halai findel
mmit. Findel mmit nai a mun yo findel ma Ron: Ka a tong ja fwalal a
ndik ka a kai lohi kwa!
Haling ma Mawulyang
Ndee Mawulyang ma randong iin a mun a nggas ti wur ti Maron iin
yo Maren a afo. Maren ta mun ti nafu iin ti hyawan fat naf ta
sinza re ta ku ta nggyai. Mawulyangi ta langis a nggwelai set, ta nii,
yis ma fuk, a ta shir set, a si nya akul. Ta mbi materash mama
ngga ta uset. Ta mbai nggongi wet a ur ti naafara mmit Maren,
mama a gywaakai set kong, ta fuk ma eng yo malamot iin ta shurai
set kwa.
ak Mawulyangi a wal mbii, ta usai mater tima ma wan a furai
mwatat akul si naafara mmit a hai a yis. am mma a kir yis nai, mma
-
7/28/2019 Amos 2013
9/22
9
a furai mwatat si Maren, ngga ta fuk sis yish ka naf ma kit ti a wuri
shak, eng ka ta lulis kwa, mma si usis a wur ta Maren ahun akul si
nafu nzis kwa. Mawulyangi ta shitai fat yis awu usai mater ti sare
ndai. Ta furai teki fat mi yo mwyas mi akul si Maren. Ta nii, itii mawan a waahan a yis nunu nunu.
we iin ta nunu ak a ndok ti, ta uset nafuhi a auf. ak a walet a
shur, ta nii, ma yet a luli ahun Maren ma ti a wur, ta nii, ma shitai,
Maren ta lang la, ta shitis fo vyong. Yish mmis ta motis, ta gam am
ma masai wet. Ta kabok, ta nii, yis ma gam randong nzis tima ti foti,
wa nai a nii, a ta yes, ta lulis ahun eng mmis a shitet ti a gangi.
Maren ta nyai sis ama, Mawulyangi ta kai mater a ter kong ti ti ndo.
ak a shitai ndaret nzis ti cu kwa, Mawulyangi ta tik a mbi iin
materi. Ta nii, ti tuni ma wan a lef korong, ta kulis Maren. Ta nii, ma
wis a niyai, korongi a munis a moti, nai a lef la. Ta nii, yis a shitai a
hyau ta faris Maren korongi, ak ma yo mwis mai ma sare kat naaf
ma mi akul. Taa am mama ndee Maren a masisai, ta sun, ta nii, nafi
ma wis a far mater ti findel kwa.
ak a ndok ti, ta shitai mater ti iran ndai yo lal sis, a si mat lohi ka
zan findel iin. Maren ta halai sum ti lo, ta tok, ta langai nafuhi a hai,
ta yu, ta mat lohi ti sisal ma mgbang. Ta palangis Mawulyangi fwet,
ak a wal mat korong ma motani. Ta gof palang ka fuk Mawulyangi a
fo ta nafu nzis, ta niyet, a ti fuk sis ti es, a ti faris mgbangat mmis.
Mawulyangi ta shambar a ko, ta nii, ndaret nzis ti fuli ka ti cu.
Taa tei ta kai a waahan ti a wuri tiryan, a si mun akul, si findel fat
mwyas. Mma tamo nzis iin ti mun ka cala, ta yu, ta lal Maren, a ta
yu, ta lef kek a mal.
Ren iin, ak Maren a yu a hatat, Mawulyangi ta yu ti a wuri fat a
waai tiryani. Nafuhi ti niyis naafara mmit a wis a hatat. Mawulyangi
ta shambar a ko, ta nii, amwash ti, ma wan a usai mater, a ta shir
nafu ti hyawani, a si nya akul. Ta laket am mama fuk set ti, kat
am mama a fuk ti masisai. Nafuhi ti walai a dang la, ti niyis, a ta
faret cif. Nai wur ta wopet a far cif ngga ma ti luli. Ti palangis, ti
niyis, a ta gyokiin tik a wan a hatat ti ra mmit tawe. Ko mmis ti
shambar a fa findel mama ti lakisi.
-
7/28/2019 Amos 2013
10/22
10
ak Maren a tik la taa hatat mama a yuhi, nafu nzis ti lakis shakam
mma si masisai si mwis Mawulyangi. Ti lakis ngga mma ti dang
Mawulyangi, ti matai cifi. Ko ma Maren ta shambar, ta niyet nafuhi,
a ti walai a dang Mawulyangi, a ta kwaalis lo kat cif. Mawulyangita walai a salo am mmis la a lyaafani ka motan iin, wa a Maren
ta walai a fuk sis yish, a ndaret nzis ti cu. Ndee si nii, tamwash ful
mi kek ndee si kat ta tu ti male mama ndee a mun ti. ak a wal a
lyaafan la yis Maren, wa a ta dang sis, kwa ta usai nafu nzis.
Ren sani, Maren si lak ti akul si nafu nzis, a nii, ma wan a tik a wan a
huni yo ma sutet. Mawulyangi ta yes, ta uset nafuhi, si lak ti, si nii,
a ta yes a yet ti a wehi ta fulul. Ti dang la, ti niyis, wa naafara
mmit awu fwan a huni a ram iin ma liitan, wa ma wan a swai
makon hure malang pu tawe, kwa ta tik la. Mawulyangi ta sun, ta
nii, mu dang sis, ma wan ti a danggor ti kwa. Ta jakak a fa findel
mama ti lakisi.
ak naafara mmit a tik la ta nunu, ti tik yis a lak ti am mma si lak,
kat mayes ti Mawulyangi ta fulul. Ta niyet, a ti masai kaang, a ti
yu a kil ma kir sum mama si lal set ti a fulul sai. ak ti lang ti wet,
fulul ti masai, Maren ta gyok a yes ti mwis Mawulyangi.
Ti mun ti ta fulul, Mawulyangi a lifit mawan a wur ta Maren, a ta
uset nafuhi fat kwai si lak ti, ta lang, ta gu kapu mai kek, a ti rwis.
ak a ndok ti a wuri, ta langis wo kyahap mawan a sam ma nya, ta
shitai maafal a gu aam taa sakwar mawan a hai. Mawulyangi ti ko
anggat ta nii, ahun nafuhi ndai. Ta re kapuhi la a tee, ta magu
shodok ma wan a konai maafal mama ma nyahi.
ak yis ka a gu mawan a fakoni, Maren ta luk fasa, ta nii, a mat naa ndalakash wo gip, fat ma wan hyeki! Maren ta hek sis kwa.
Mawulyangi ta lifit fat fun, mawan a tyaakan yis Maren a shit ahun
nfu nzis ti hyawan kwa.
Mar ma njengan a hai
Naaf iin si nafu nzis ndee si mun ti fe ful kek, yo mara si umbor.
Umbori ti, ti mun yo ti mgbang, marahi ta kul fayi. Si kirai umborisum yo Uok, marahi kong si kirai sum yo gandir. Gandir ndee a
-
7/28/2019 Amos 2013
11/22
11
njeng a hai fwet, a fa andai dahi si naahi si fuk sis shaat. Shakam
mma a nii ma wan a masayi, ma fwash ahun ma sare, kong si
mbweris kwa. A ur ti andai, mari ta bwis yo naaf ma njengan a hai
pwokorok.
Ren iin Gandir ta lal fe ta ti a wurai ma kit a nggas si nzis, ta niyis,
a si yu a far akul. Fehi si fukis, si kul fai nzis mawan ti a lan. ak si
mun ti a kil ma far, Gandir ta niyis maranggat, ta sor a tee, a itii
ta ol sis ti nvya, a ta sun ahun a sun kir ra ahun wet. Fehi si niyis
tindai halingyat ti, mma ta nii, a ta mba kir ra nzis ti ti nvya a fa
maafal fat itii, sai a munis yo ma fuka ta hek sis ndai kek. Si niyis,
a ta mba a fa nggong ma meriin ti a nggasi kek si mma ta mba a fa
maafal. Gandir ko ta wopis a man ka mma a tik a findel, ta zan
nvya, ta wop a ol maranggat, ta fa hekan. Gandir ta tokis, ma wis
a wur. Kyai fehi si tek mar mama a heki, si kulis naf mmis a wur, si
lakis shakam mma a ul ak sis a lan.
Si yu ti findeli a nan ta saf, saf ta lal naf ma gandir, a si yes akul.
Nafi si nii, wa mar mmis ma ti mafwash iin kwa, a ur ti andai ma
wan a uriin kwa. Si kwis mawan ti a disang ta saf. Saf ta lefuri
la a hai ta naf ma Gandir mi mi ka mawei, ak si hon ka mma si bomar mmis a mater ti sare. Saf ta niyis naf ma gyokai sis, a si yu, si
hek naf ma Gandiri, a si hon mari ak ma yis ka yo mar ma vaat.
Naf ma gyokai saf si yu, si masai fat si lakisi.
ak naf ma Gandir si mun awan a mwatan andai, si laket tisis ti
Gandir, Uok, si niyet: Shakam mma Gandir ka ta lul ahun ta nii,
ma wan a masayi, ka shi ra, shi shai sis kwa. Ta ti a kil ma amoti
naa wan a shitai sis fo! ak si wal hyaakan naf mmisi, Gandir si
tisis si mun ti a wur ahwis.
Ren iin, Gandir ta niyet tisis, wa yis ma wan a lyaafan aam ma
hatat mmis la shak. Tisis ti nii, mu yis a niyai mma a lyaafam la, mi
wan a kat ma lel ka ama ma cwayi. Gandir ta tiket a mbii, ta niyet:
Shi tik a mbi ak ka naa sis si ada awan a mamot kwa? Ndee si
niyesh, ka shi shai sen am mma yaa fuk, i masai kwa, ahun weti?
Tisis Uok ti mbi findeli, ti wop a hon sis, a ta masai am mma ma
fuki.
-
7/28/2019 Amos 2013
12/22
12
Ta lyaafaam ma hatat mmis la shak a reni. Si cu lohi, ta langis la
taa haai. Uok ti niyis Gandir, a si tek lo mma a kati, si faris naf ma
kit ti a gangi, Gandir ta kwis, ta nii, wa nafi mi yo mwyas ma fufohi
mi, mma ndya si hyak ka naa nzis si damis.
Lohi ta langis a naforat, wuri ti ndwet a fwash. Gandir ta niyet tisis,
wa yis ma wan a njokai wuri la, wa a fa mando ma lohi. ak tisis ti
nii, mu yis a mbweri la, a ti lakis am mma ma wis a maul hai,
mma a njokai wuri la, ta tiket a mbi am mma ndee naf mmis si
laket. Ti halai andai, ti hon sis, ta nyesh wuri la rihip, si kat ka wur.
Taa tuni tisis Uok ti niyis: Yaa wan a hon ha, mma andai kwa, aa
wan a kir, i mot, fat ndee a kir, ka ada si naa si mwaat! Gandir tambweret kwa, ta nii, yis ma wan a gyok shak kil mma mu wan ti, ta
kul fayi. Ti mun ta fulul, Gandir ta shwet mbar ma shir ma ndwan a
fa fata nzit yish. Wa mandohi ka ta bum sis, ta sun kil mma mu ti.
Ta mbule a she, ak Gandir a mun ka a hanggar a nya, Uok ti shu
aam a yish, ti wet a ram iin yo Facai. Ti wet kyahap mawan a wur
ta saf. Safi ti shitai, mu yo mar ti hyawan ti, ta wop a tek set, ti mun
yo nafu nzis.
ak Gandir a shit la, ta shitai Uok ti honai sis. Ta lang a kul fai ti
mando ma mbar ma shir mama a shwet a fa fatai yish, yis mawan a
kil mma Uok ti yu. Ta lul, si niyis amwash mu yet yo nafu ti saf.
Gandir ta yu a wur ta safi, ta niyis saf, itii mai, ma yo nisit ma nafu
nzis ti mwa. Safi ta mat sis, ta faris sam ti a ikil a yis.
Gandir yo naaf ma muan kwa, ta wop a nggyai ama. Saf ta nii, a
si yu, si wun sis a fa am mma a masai. Si niyis, a ta farai cire ca yo
mmis wuni. ak a mun a farai cirehi ca, ta daash, cirehi si furai tokaisis fo. Mma si lulis am mma a kir, ma dash cirehi a fwash andai, ka
ta nii, wa yis ma wun cirehi ti kek. Ti a akoni ta wop a hyaakan cire
pu, ta ur la a ndik. Tisis Uok ti kabok saf, a ta hon sis a fa cire
mama si foti. Saf ta halai set, ta hon sis.
Ren iin, saf si naf mmis si yu a hom fo, si hon Gandir ti a wur, ak
yis a nii, wa a sun homan kwa. Si niyis, a ta fo ti fe ma vivat ti a
wur. Ti mun sak a ren, Gandir ta suut fe mma si honis, ta fo tihi, ta
shu a kuung, ta volok. A ur ti mi? Ta nii, wa yis ma mba njulusati
-
7/28/2019 Amos 2013
13/22
13
kek, a ta tik a matik ti fehi la yo mushet. Njulusati ti kwet ka kayi.
Naf si nii, a si wop a hek Gandir ti a fa ndik hai, Saf ta nii, a si
gyok tahun tawe. Yo ma fuk, ta lef hai ti Gandir, ta tor a fa cwang
yish, a shak fe ma njengan a hai si shitai, si mawun. Tisis Uok ti yu
taa mawet, ti lakis shakam mma saf ma fuk, ta masai sis ti. Ti niyis,
a si tokis ta ti a wur ta saf ti a fulul sai.
Gandir nya si tik a kayi kwa, ma wan a kar ti fululi ful. Uok ti
shunjo, ti usis, wo njuwit si fotis ta ti a wur ta saf. Ta mbule, saf ta
suut naf shak, a ta hek Gandir ma njengan a hai. Saf ta rut naf ma
gyokai sis, a si yu, si kul mori si tisis, a ti shitai am mma mi wan
a masai ti nisit ma njengan a hai, Gandir si tisis mma si walan yis amafot! Saf ta kir, a si hyaak naf mama an si mun a gyokai kil ta
fulul, wa si hon Gandir si tisis, si tokis. Si wop a hyaakan nafi.
Saf si naf mmis si yu a gyok fehi, si fo mbwish kong, si sun kil mma
Gandir si tisis si tik ti kwa. Si nii, mi matik a mashit la, si shitis naf
iil ful a tutok taa liit ti sini. Si kul fayi, si shitai ka Gandir si tisis
mma mi gyoki mi. Saf si naf mmis si yu, a si farai puryai mmis ham,
a si ku si tokai fehi ger. Si mun a malang la ta ti a mbir ti hami mma
ka Gandir si tisis si wis a fa jinggir ma meriin yo ma mgbang. ak
saf si naf mmis si ndok a nggong ma mer mama fehi si u ti, si furai
hai meri, a ta fur ti ti fehi.
ak meri a kat vaat, a ta fur, Gandir si tisis si kabok kim iin mama
a mun ti a fa meri es, a ta har sis, ta luk sis ti mawan a fit ma er
ma mgbang mma ka saf si naf ma puryai mmis mi wan a ndokai
mawan kwa. Kimi ta fukis, ta wun sis, ta niyis: Yaa ti mburish na a
gang ma nggong. Mma ca mun a maluk, ka hu ra, hu nggyai kwa!Mma hu nggyenai, ka i wop a but hu la. Si nii, mi wan a nggyayi
kwa, kimi ta har sis, ta lukis ti ka saf si naf mmis si kat mayor ka
fenshash a wuri. Si rang puryai sis a kul fai ti kil mma kimi ma wan,
si nii, mi shitai kimi ta langai er ma mgbangi a hai, yishash si
mwaatis, si kat a sor kek.
ak kimi a mun ka a matura ti a fa er hai, Gandir ta niyet tisis, wa
yis ma wan a nggyai mburish ma kimi, a ta shitai ahun ma wan a but
sis la a mawei. Uok ti nii, mu yis a mbweri, a ti shai sis, ta tik yet a
-
7/28/2019 Amos 2013
14/22
14
mbi am mma ndee ka naa nzis ka damis si laket. Ti wop a makat
mba. Ta nggyai mburish ma kimi, si nii, mi laki, ta wop a mwai sis a
ra. Si mashu a er kil mawa a ra ta hural. Si mun yo mwar mmis.
Hurali si faris wunat ti njengan wa yo wun mmis.
Ren iin, mburu iin ta yu ti a er, a ta mat manjeng ti njulusat nzis
taa nan ta hurali. Ta usis Gandir si tisis ti a eri. Si lakis ngga mma
si ndok ti a tei, si kabok sis, a ta har sis la ta ti a eri. Ta fuk, ak a
mun a wis, ta har sis, ta tokis ti mawis ti a wur a yis. ak a yu sis ti,
ta nyai Uok yo nafu nzis. Ta waai a far, ta kwaalis lo. A fa fuk tima
a fuk Uok kong, ta hon hai ti manet kwa.
we iin mburuhi ta yu sis ti a disang ma nyorong mmis. Ta gofis tilung tima a masaahai mburat nzis ti. Ta wun sis, ta niyis, mma a mun
ti kwa, ka si ra, si nii, ahun mi wan a nggyai, ahun si wai lungi la
kwa. ak a wis a kil ma far fat a waai, Gandir ta niyet tisis, itii ma
wan a wai lungi la, a ta shitai mma ka ta ul. Tisis ti nii, mu yis a
mbwer la, ta tik yet a mbi am mma ndee naf mmis si laket. Uok ti
hon sis, ta wai. ak a nii, ma wai, lywash ti luket wo byarr ta ti a
lungi. A ur ti andai mburuhi ta fo ti a lan mbwish kong ta kai lo iin
kwa. Ta wop a suni, ta nii, eng awu nggyai lung nzis ti mburati. akko a manis, ta nii, yis ma wan a farai shak naaf mma a nggyai lungi
shash.
Yis ka ka mma a tik la, Uok ti niyis Gandir, a ta tokis, ma wis a
lan a kima a liiti, a ta pwet hai nzis la. Gandir ta matai, wo kyahap
ta tokis. Mburuhi ta tik la, ta lulet Uok, ahun eng mmis a nggyai
lung nzis ti mburat. Ti niyis, nisit mai, a wai lungi la, nai lwyash
iin ti luket ta ti. Ti tik a esai yish, ti nii, a fotis mawan a kil mma yit
ti sun kwa. Ta nii, yis ma wan a hek Gandik kpatak, mma a shitis.
Gandir ta masai ambwas yelam, yis a cwai mahal ma myar si lo ti
lan mma a kaaai ti a kil ma mawet nzis ti a lan. Ren iin ta nii, yis
ma wan, a ta tek tisis la ta ti a wur ta mburuhi, a ta wis ti a kil ma
mawet nzis. Ta yu ta ren, mma mburuhi awu fwis a far. Ta niyet
ok, ka si wis a wur nzis ti mwa, si munis ti. Uok yo mma ti kiris
mburuhi mar mara. Ti sun ngga mma mu wan a masai, ti toket ti ti
mari kwa, ak mburuhi a noai mari kunggoreng a la. Sani a mun fat
-
7/28/2019 Amos 2013
15/22
15
mburuhi a noai mus kunggoreng a la ndai. ak si mun ka a lak ti
ngga mma ka si tokis, mburuhi ta wop a matik la. Uok ti wop a ti
Gandir la a kandiring tima mburuhi a shwai njukum mmis ti.
ok ti mat mburuhi, ti faris ca, a ta cu. ak a mun a cwai cahi,
Gandir yis a mandek a cwai njukum ta ti a la. Mburuhi ta niyet
ok, a halai fa ama ma yis a cwai njukum la ta ti a la. Ti niyis, a
yis a cwai ca nzis kek, yit mu wan, a ti shitai am mma ma ti a lai.
Ti yu, ti wun Gandir, a ta hon cwai njukumi, mma andai kwa,
mburuhi ma wan a mayes, ta hek sis. Ti tik la ti a nan ta mburuhi, ti
niyis, kusum mai, ti fwan, ti nggarai. Ti langet a tirim, ahun Gandir a
matik a cwai njukumi, ta hek sis. Ti furai shu yir. Mburuhi ta lulet
am mma a kir mu hwash. Ti nii, wa yit mu hwash kwa, wa galal
mai kek, ma dum set ta ti a mburu.
Ta tik a halai ama a matik a cwai njukumi ti a la. Mburuhi ta nii,
yis ma wan ti hai nzis, a ta hek kusami. Uok ti tik yis a niyai, a ta
munis kek, itii mu wan, a ti hyaak. Ti yu, ti wun Gandir, a ta hon
cwayi. Ti yu a la ti yanggon, ti hek kusum, ti kulis mburuhi. Ta
palanget, ta niyet mma ti tik a halai a ro iin, a ti yu kek, ak ti sun
dash kusam andai.
Ti mun ta fulul, ak mburuhi a mun a nya, Uok ti tek mari si
Gandir, si tokis, sin a mbi ngga mma mi wan a masai ti mar mma
mburuhi a noai kunggoreng a la fat musi. Si tar lwa, si womai
kunggoreng ti a la ta mari a fa mma ka ti ho.
Mburuhi ta shunjo ta mbule, ta shitai Uok si mar mmit si tokis. Ta
tek bakam mmis ka nvya si mangger, ta tok a kul fai nzis. Ta shitis
sin a malang eriin, ta tok kaang, a ta kai sis. Uok ti tar shinggiltima kwai ti womai kunggoreng ti kit a la ta mari, ti hwi ti a eri kil.
Han ti wop a maswe a eri, ti was mburuhi, ti wet ti, si tik yis a
mashit kwa. Si munis ti a kil mma mawet ti Gandir ti ti shambarat a
kwash.
Ren iin Gandir ta yu a far, ta uset mutiigiriin. Ti masiret la yo
mar ti fwar ti hyawan. Gandir ta niyet, ma fuk set, a ti mun yo nafu
nzis, ti fuk. Ta tek set, ta kul a wur. ak si nin fa shu ambwasas iil
akul, mutiigiri ti niyis Gandir, mu fuk, a si yu a nan ta naf mmit.
-
7/28/2019 Amos 2013
16/22
16
Taa mburu mma ndee si kir ham, ti wet ti sai mai. Yit a fuk, a ti hek
sis ti.
Si kir ren mma mi wan wani, ti niyis ka a nii ma wan a wan ti cire
mmis mafwara yo ma far kwa. Gandir ta uk, ta ndus cirehi la a sam.
ak si mun a wan, si ndok a asa iin. Ti tiket la yo mutiigir, ti nii,
a ti hek Gandir, ta wop a hwakakak, ta wis a fa mer iin ma
waan. Ti tek nggur mmit la, ti nyai ngaret, ti furai hai meri. Mma
meri a mun a wan a mafur, Gandir ta tek mangger nzis la, ta hwi ti a
ndik, nggong ma meri ta tikis la ti seng, ta lal cire mmis, a si yes. Ti
a wur, cirehi si sun am mma ma yis naaf mmis a maul hai. Si furai
hwash a gurut humam ti a sam kil. Sin a fuk, a si yu, si bum naaf
mmis. ak cirehi si al hwash a fwash, Uok ti yu, ti wai sis la, si
tok mawan a kil mma mutiigiri mu mbarang naaf mmis.
ak si mun ka a mater, mangger ti Gandir ti mawalet, mutiigiri yet
a niyai, a ti walai a hwi ti meri a ndik. Ti nii, mu shitai cirehi myan,
si wop a hek set, si cu la. Gandir ti shambar a ko, ta nii, ma maor la.
Kyasas ma mutiigiri mma mi ti a ndik si wun sis, si niyis: Mma a
kam a or la, naa wan a cwai ha la! Cirehi si wop nzang kyasasi la.
Gandir ta nii, ma matik a maor la, wash ma mutiigiri si wun sis, siniyis: Mma a kam a or la, naa wan a hek ha! Cire si tik a mashwai
washi hai, si lok la, si gurus shinggili la. Gandir ta lang a maor la
kong, cire mmis si mashwaahai sis yish, ta yu sin ti a wur. ak a
ndok a wur, ta laket Uok shakam mma a ul. Ta shambar a ko, ta
walai yis a mun yo mawura kong, ta wu fo.
Gandir ta tik a wan, ta usis saf ma Fang, ta niyis, wa saf ma Facai
ma gam, a ta yes a mbayat si itii. Ta kirai hai, ta nii, yis ma yo mar
ma Fang mai. Ndee a lang si tisis, si yu a Facai. Wa yis amwash a
halai am mma naf ma Facai mi nyaai, si masisai naf mmis, a hyau
kwa. A ur ti andai yis ma wan a honi kwa. Saf ma Fang ta matai a
awei, ta kir naf mmis, a si mun a mun ti gyoki, a fa ur tima mu wis
a mayes hai. Gandir ta niyis saf, wa yis ma wan, a ta nggwel naf ma
Facai, a ta shitai masut ti nzis ndaret ti mbayati kat masut ma aam
ma mbayat mmis, a ta yes, ta gofis ti naf ma Fang ngga mma ka si
masai. Saf ta matai, ta faris puri, a ta manggul a hai.
-
7/28/2019 Amos 2013
17/22
17
ak Gandir a ndok a Facai, ta wis a ram, ak a sun mi gam sis
diyar a mavo ti a Facai. ak refiil si yu a gam yitat, Gandir ta niyis:
Inii mai yo Gandir, mma ndee i volok fe ma saf, i yes, a i laku ti,
naa wan a yes a mbayat si hunuu a we ti ful a lan mma a yes. A urti andai hu yu, hu lakis saf mmu sahkam mma i laku sani!
ak a wal yis lak findeli, ta wop a malang puri, ta tokis mawis a
Fang. ak a ndok Fang, ta wop a wan a nan ta saf ka naf mmis, ta
niyis, naf ma Facai mi wan a mayes ti uri a we ti ful a lan mma a
yes. Ta dang sis la, ta lakis ti aam ma mbayati ma naf ma Facai yo
ma sutet. Saf ma Fang ta palangis Gandir a fa fuk ram mmis, ta niyis
naf mmis, Gandir amwash ma yo mar ma sare mai. Ta nii, ma wis
Gandir a far mar nzis mma si tik la taa kil ma uri. Gandir ta niyis
safi, a sinii si tongai mwyas ma fufohi hai a we ti bya a lani.
A we ti byai saf ma Fang si naf mmis si rang mawan a Facai. ak
si ndok ti, si munis taa liiti, sin a cwai fo, sin a taraf mawan a ur.
Saf ma Fang ta har nafiil, si kul fai nzis, ta yu a nggas si Facai, ta
lal saf ma Facai, a ta lul findel mma a nii, yis ma wan a ur si itii
ger. Saf ma Facai ta nii, yis a sun ama iin andai kwa. Wa Gandir
mai, a yes, a lakis wa naf ma Fang mi mayes a ur ka sinii. Saf maFang ta niyis saf ma Facai, yis Gandir ma anggat sai mai, a yes, a
niyis, wa naf ma Facai si nii, mi wan a mayes a ur ka sinii.
Saf ma Facai ta lang yis saf ma Fang a lak ti ngga mma ndee Gandir
a volokis fe, ta tokis. Saf ma Fang es, ta lakis ngga mma ndee
Gandir a hek mariin a ram a yis, ta kir, si hyaak naf mmis. Ti a fa
ndik hai, saramash ful kyai si wop a mamun yo mwyas. Si yu a kil
mma naf ma Facai mi ti, si kai Gandir. ak si wal yis a lak ti ti
mafwash mmis mma ma fuk, ta kirur. Si niyis, a ta furai tutok yet
hai nzis. ak a nii, ma yis a tutok, si niyis naafiin, a ta ol sis.
Naafi ta zan nvya, ta ol ti Gandir, ta fur, ta mot.
Taa tei ti, naf ma Ron si nyaai: Mma a kwa halayi, ka ha kwa shitai
kwa!
-
7/28/2019 Amos 2013
18/22
18
Maigir
Naaf iin ndee a mun ti ti ref yuhun. anggati ti mun ti mar ti
hyawaniin, fat si sinza re, kwa si nggyai ti. Naf si faret mgbangat afa mahyau ti mar nzit. Rahi si gip refi si fuk set yish kwa. Amihi?
Wa ak mmis fehi si hyau fa nzit mari kwa. Gip refi si nii, sin mi
wis, mma ra mmis a nii, ma wan a nggarai naa nzit ti mar ti hyawan
tindai kwa.
Ren iin, ak refi ma yuhun nzis si mun a lan, dahi ta mbi mater tima
ka ta hek mar ti hyawani la. Ta nii, mma a masai andai, naa nzit ka ti
honis wuri, a si mun ti si kyai ref fulal.
Ta tong, ta rut gip fehi la a lan. Ta niyet mar ti hyawani, a ti yu, ti
ilis ham. Mari ti masai, ta niyet, a ti ji hami. Mari ti halisai, ti ji
hami. Ti nii, mu laki kek, dahi ta niyet, a ti tunduf hai nzit ti a ham
ma njwaakani kil, Mari ti nii, mu yis a niyai, ka ti nyesh, ta kir set
kpatak, a ti masai am mma a laket. ak mari ti nii, a ti ti hai ti a
ham mma mi bwaalani kil, damit ta wop a was sakwari, ta tuk set ti a
tu ti lungi. Mari ti mot, dahi ta tekai hai la, ta ji gip ma yishi. Ta riin
lohi, ta karis ref mmis ma yuhuni shak ka naa nzit ti mari. A tu ti loma naa ti mari ta kiret sakur ma mari ti.
ak refi si tik la taa lan, ta faris ref mmis mma wu fuki mmis lo ma
mari. Ta yu, a ta mat naa nzit ti mari, ta nii: Lo njish ti mayes, a
nafu nzin! Ta munet yo am ma mayor. Ta tik yet a niyai: Yaa yesh
ti ama, a nafu nzin! I kiresh lo ti a sam, a nafu nzin! Ti matisai, ti
nii: I palanga, a naafara mmin! Ti lang a sam a yet, ti shitai lo a
aleng kil.
Ti nii, mu wan a cwayi ahwet ka mar nzit kwa, ti lulis mma mar nzit.
Naafarahi ta niyet, wa a rutan mari a kima. Ti nii, yit mu wan a cwai
mmit, ti afet mar nzit mmit lohi ti, ti sun, ti nii, lo mam mar nzit mai,
mu cwayi, kwa. Ti usai sakur ma mari, ti mbiai fo wet. Ti lulis
naafarahi, ta niyet, wa sakur ma jinggir ma kating iin mma a kai
mai. Ti matai awei, ti cu lohi.
ak ti wal cwai lohi, naafarahi ta sisal set, ta nii: Shaa shitai, yin
mai, ka i sho shum, i kulesh lo ha? Lo ma hyawan mma shi cu sai ma
-
7/28/2019 Amos 2013
19/22
19
mar njish mai. Nafuhi ti lang a gwaaan ra fo a hwash. ak ti ho
wet, ti nii, yit mu wan a hon wuri. Ti mbi, ti nii, yit ti kek, yo mar ti
naf mmit mma ma ndee si mwaat, yet ka yo ti vaat.
Ti taas sisal, ti tek kyas ma lo ma mar nzit mama ti cwani, ti furai
jihi. Kyasi ta masir yo ama iin fat kusum. Ti tik a ndashai yitat hai,
ti ji, ti yes, ti shitai, mar nzit a malang la ta ti a lung a mushet. Ti
ndekai mwani la, ti zan mari la, ti tambuk set. Mari ti hyau, ti wu
ndeehi. Nahi ti doret dor, ti nii: Taa mwan si ham ma njwaakan mi,
shi yu, taa mwan si ham ma njwaakan mi, shi yesan! Ti wetai set la
a sam.
Tahun ak ti tik la taa lan, ti kul fo. Si furai jahi si mari. Mma ti niidum, mari ti nii twish, sin a ja andai. Naafi ti tik la taa lan, ta
shitet mari. Ta tok, a ta yu a tambuk set, ti fotet a kusho ti foi kil.
Si ywash vaat, ti tik a malang la. Ta tik a wan, a ta tambuk set, ti
sor, ta kai set. Ta kabok set si naa nzit. Ta tek mari, ta yu ti a kil ma
rundongash mmis, ta niyet, a ti shitai ma mgbangati shak. Ti gofis ti,
ta lefet yit si naa nzit ahwis. Ta kwis mma ta faris gip refi. Ta niyet
mari si naa nzit, a si lim findeli la, ta nggarai kyai refi. Ta wop a hon
igirati
Mafot kasik ful
Maayi iin a afo mafar ndee a yu a far si cire mmis. Ta yu a lan a
kil mma ka ta shitai far ti hiyang. ak naaf ma fari si cire mmis si
ndok a asa iin, si shitis murum, yis a cwai ngau. ak murumi a
shitis naaf ma fari, ta ndurum a fo. Cirehi mma si fwis a asa iin ti a
nggasi.ak naaf ma fari a tem murumi ti dwon, ta niyis wee. Ta nii, ma yis a
tutok, ta langai kukum hai. Ti a kili murumi ta wop a mwaatan. Ti a
kil mma murumi a mwaat, mar ti mbiriin ti mun ti tima cire ma naaf
ma fari si fwan a sho ham.
Naaf ma fari mma ma tutok kyururu, mma ta ndok a kil mma murumi
a mwaat, mma ti munis murumi a nin hai tuuk. Ta tik a hwihi ti
dwon, tausis kwa. Murumi mma ko awu langis la ta ti a tu, ta wis amawet a asa iin kil. Haling ma naf ma fari ta shu cire mmis, a si
-
7/28/2019 Amos 2013
20/22
20
gyokai murumi, mma a cwai sihi moret. Ta tik a ol murumi, ta usis
kwa. A tuni murumi ta taas tutok, ta langis ti.
ak kwai murumi a mwaat ak a langai kukum hai, cirehi es ak si
halai mando ma murumi kek, si wop a mayaaran a ndik, si tik a shit
la kwa. Murumi ta tokis. Naaf ma fari ta dun cire mmis akul si fari
Sani ndee a munis yo mafot kasik ful ndai.
Njanan ma mashit sheek
Ndee njanan iil ma hyawan shaat si mun a afo, yo Unijin si
Unajan. Njanani si alis a shit sheek ngga mma naf mmis si mba
suni tuni mu yo tuni kwa. Si nii, ndee naf mmis si daash sis kwa a urtima mma anggat ti masai mafwash, nafi si nii, mi wan a dashi, ka ti
tok, ti wet a nan ta anggati, si mafutis, nai nafi si dwaanai munggi ti,
ti masai mafwashi. Si wop a hon sis mashaki wa ka ndok si yes, si
dash tima ti masai ama kwa. Si shyaatis fo andai kek.
Njanani si shitai ak si shit sheek andai, si langis a shyaarai nafam
ti a rami. Shak a le ti kil, anggat nzis ka ti yu, ti shir kambong ahun
fo, mma si kai, si yes ti a wur,a nafi si wun set, mma si mun amandok ti, ka ti tok, ti wet a nan ta anggati, si mafutis la, nafi si
dwaanai tima mi wan a wuni.
Njanani si cwis fufo ti masai andai mawan a we iin tima shak nzis
si yu a shyaaran am a wurai kang. Unijin ti yu a shir fo, Unajan
kong ti yu a shir kambong. Njanani si sun, si ni, naf ti a rami si kiran
ti, si nii, mma anggat nzis ti yu a shirama, naaf ma amani a ta
nggwai set, a fa mma a yu set ti a nan ta naf mmit, mma si fuk, si
mafut si anggati tite o, ka ta sun set taa mburishi.
Si nggwai Unijin a hai, Unajan kong si nggwai set a sakur. ak naf
ma kambong si foi si kul sis a wur, njanani si nii, mi mafut la fat si
masaahai, nafi si wop a sun sis taa mburyashi. Naf mmis si dash sis
shaat. ak si wal dash sis, njanani si nii, naf mmis si kutis ti, mma
andai kwa, si daashan sis tami keki? Njanani si nii, sin mi hon rami, si
wis a ram iin yo Mangguna.
ak si ndok a Mangguna, si yu a wur ta naafiin yo Maren. Si nii,
-
7/28/2019 Amos 2013
21/22
21
ndee a mun ti mar iin anggat kwa. Nafu nzis ti shitai njanani fo
fwet. Si faris aam mma ndee naf mmis si faris a wur kwa. Njanani si
walai a mahyau, si wu ndeehi. Si wu shak fe fwar ma Mangguna
mahyau. Si nii, ndee zalang ti ram si fwaa a mbayat ti njengan a fa fefwari.
Ren iin, njanani si nii, mi wis Maren a kul safat wa ak yis mai
mma a mun fat damis ma awei. Si nii, shak naaf mma a nii, ma fuk, ta
kunggo anggat nzis, ma wis Maren a kul aa melok si fo kukwal
makong. Wa mma we ti kunggohi ti yes, ka si mafutis la, si ringgit
nafi la, wa a naaf mma ma wan a kunggo anggat nzisi, ta dwaanai
ahun mungi ti, awu talan safati. Ka ta yes, ta tik la a wur kek papa.
Njanani si masai fat si lak tihi, si fukis zalang iil ful wa mi wan a
kunggo sis, si nii, a si kul aa si foi. Zalang kyai ma fulali si yu, si
kul aami. Si kir kunggohi a we ti anggat, wa ak ndee si shu
njanani a we anggat ti. Njanani si nii, mma we ti kunggohi ti yes,
shak nzis ka si mun a samam kang a fa mma naf mma si yes a tek
Unijin si yes, ka ti nii, yit mu yo Unajan ti, mma si yu a nan ta Unajan
ti awei, ka ti tik a niyai, yit ti yo Unajan. Nafi ka si dunai ahun
munggi ti, mu yo nafu ti awei, si tik la papa ka tekanggat taa tu tinjanani. Si nii, ka si masai andai es, mma naf mma si yes a tek
Unajan, sin a tek set, ka ti nii, yit mu yo Unijin ti, mma si yu a nan ta
Unijin ti awei, ka ti nii, yit ti, mu yo Unijini. Ka si dunai ahun munggi
ti, mi wan a teki. Ka sinii es si tik la andai papa.
we ti kunggohi ti yes, njanani si masai fat si lak tihi. Shak naf mma
si yes a har sisi si tik la ti ndo ka ringgilat a hai ka refi. ak njanani si
cu fufohi ti dang naf la, Maren ta walai a rumwyat ak naf mi yis a
ak a kul aa si foi. Sin a sun ndo mma naf mi shohi. Si nii, sinii mi
wan a ndokai honi kwa, wa ak njanani si al mahyau a fwash.
Ren iin, ak njanani si tik a ringgil iil nafi la, nafi kwash si manis,
si yu a sam ta Maren, si langai sis hai, si dash, fa mi wan a heki. ak
ti niis Maren hai fyaa, ta nii njanani mi wan a kir, si hek sis a fyai kil
mma a wun sis, a si kunggo, kwa, si mma si kulis safat akul si
mamot. Maren ta lal njanani ta nunu, ta ndus sis la a sam, ta cwak
fwet. Njanani kwash si manis, si nii, sin mi wan a har shak aam
-
7/28/2019 Amos 2013
22/22
mma si kulis, si kulis naf mmis a afo. Si masai njulusat nzis, si kir
naf shak ti a rami, si mashu a nya ma makon yuhun. Sinii si har shak
aam ma hatat si fo taa wur ta Maren, si rut la a afo.
A we ti pui ak nafi si shunjo taa nyahi. Lau ta manis, si tok a ndik
a gyok ca ti cwayi. Maren hai nzis ta sun, ta nii, aam ma hatat si fo
mmis si fwaan kwa a fa lau. Maren ta tikis a lel nzis ti andee, ta wu
fo. ak njanani si wal a wan ti aam ma hatat si foi a nan ta naaf
mmis. Naaf mmis si rumwyat, si shambar a kwash, ak fe mmis si tik
la si safat mma si kul. Njanani si nii, sin mi wan a kunggo amwash.
Taa tei ti, naaf ndee si wop a tokai njanani fo, si fuk sis yish kwa, a
ur tima si nii, njanan mi yo naaf ma fwash mi. Si kwaalis naaf shumhai a ram. Sani ndee a kir, mma si shu njanan, si hyaak la.