Alkitab Bahasa Madura - download.sabda.orgdownload.sabda.org/mobile/pdf/s_MADURA.pdf ·...

4283

Click here to load reader

Transcript of Alkitab Bahasa Madura - download.sabda.orgdownload.sabda.org/mobile/pdf/s_MADURA.pdf ·...

  • file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_title.html

    Alkitab Bahasa Madura

    file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_title.html11/3/2010 1:58:09 PM

  • Kejadian

    11E bakto Allah nyeptaagi alam dunnya,2bume reya gi ta etemmo bangonna

    ban gi ta etemmo karowanna kabadhaanna.Kabbi gi katotoban tase raja. Dineng tase rajajareya ombana raja tor petteng calemodan,tape kobasana Allah ngabang e bagiyanattassa aeng.3Allah adhabu, "Mara tera!" Kabadhaan lajutera.4Allah ngoladi ja tera jareya bagus. Se teralaju epalaen dhari se petteng.5Se tera jareya eparenge nyama "Seyang,"dineng se petteng eparenge nyama "Malem".Malem la lebat pas agante laggu. Jareya arese kapeng settong.6Allah adhabu, "Mara metto kubah se rajasopaja aeng reya daddiya dhu bagiyan,ban bagiyan se dhadhuwa jareya sopajata acampowa pole." Se edhabuwagi Allahjareya kalakon. Daddi Allah la abadhi kubahse malaen aeng se badha e babaanna dhariaeng se badha e attasanna.7 (1:6)8Kubah jareya eparenge nyama "Langnge".Malem la lebat pas agante laggu. Jareya arese kapeng dhuwa.

  • Kejadian 1.916 29Saellana jareya Allah adhabu, "Mara aengse badha e babaanna langnge reya agiliakompol ka settong kennengngan, sopajatana etangaleyana." Se edhabuwagi Allahjareya kalakon.10Tana jareya eparenge nyama"Tenggangan" ban aeng se masettongeparenge nyama "Tase". Ban Allah sennengngoladi jareya.11Allah laju adhabu pole, "Mara tanamakalowar samacemma ka-bungkaanse ngasellagi gi-bigi ban se ngasellagiwa-buwaan." Se edhabuwagi Allah jareyakalakon.12Daddi tana makalowar samacemmabu-tombuwan se ngasellagi gi-bigi banwa-buwaan. Allah ngoladi ja jareya kabbibagus.13Malem la lebat pas agante laggu. Jareyaare se kapeng tello.14Saellana jareya Allah adhabu, "Mara elangnge kalowar rang-barang se tera sopajabume teraa, kaangguy malaen seyangdhari malem, sarta kaangguy noduwagisaat parmolaanna are, taon ban are rajanaagama." Se edhabuwagi Allah jareya kalakon.15 (1:14)16Daddi Allah la abadhi barang tera seraja dhadhuwa, iya areya are se ngobasaneseyang, ban bulan se ngobasane malem,sarta tang-bintang.

  • Kejadian 1.1725 317 Jareya kabbi bi Allah esaba e langngeepanerae bume,18epangobasae seyang ban malem, sartakaangguy malaen se tera dhari se petteng.Ban Allah senneng ngoladi jareya.19Malem la lebat pas agante laggu. Jareyaare se kapeng empa.20Saellana jareya Allah adhabu, "Marae dhalem aeng agaremmet samacemmamahlok se odhi, ban e bang-abang pabannyamano ber-abberran."21Daddi Allah la nyeptaagi keban tasese ja-raja ban samacemma mahlok seodhi agaremmet e dhalem aeng, sartasamacemma mano. Ban Allah sennengngoladi jareya.22Allah aberkadi jareya kabbi, dhabuna,"Mara adhu-budhu ban atamba bannyamossae aeng tase, ban no-mano sopajaatambaa bannya."23Malem la lebat pas agante laggu. Jareyaare se kapeng lema.24Saellana jareya Allah adhabu, "Mara bumemakalowar samacemma keban, se notot banse kesset, se raja ban se kene sarta kebanse agalajar." Apa se edhabuwagi Allah jareyakalakon.25Daddi Allah la abadhi keban se notot banse kesset sarta keban se agalajar. Ban Allahsenneng ngoladi jareya.

  • Kejadian 1.262.2 426Saellana jareya Allah adhabu, "Marasateya ja agabaya manossa se merep Sengkoban bana, sopaja manossa jareya ngobasanebume, ko-juko, no-mano ban sakabbinnakeban laenna, se notot ban se kesset sartaban-keban se agalajar e tana."27Daddi Allah nyeptaagi manossa se merepSalerana dibi. Manossa se eceptaagi jareyabadha se lalake badha se babine.28Allah laju aberkadi manossa se lalakeban babine jareya, sarta adhabu, "Marabana pabannya na potona sopaja toronannabana mossae ban ngobasane bume. Kobasaeko-juko ban no-mano sarta sakabbinna kebanlaenna.29Sakabbinna bu-tombuwan se ngasellagigi-bigi ban wa-buwaan bi Sengko ebagiya kabana menangka kakanna bana.30Tape no-mano sarta ban-keban laenna biSengko eberriana rebba ban bu-tombuwanlaenna menangka kakanna." Se edhabuwagiAllah jareya kalakon kabbi.31Allah ngoladi sabarang se ebadhi Saleranajareya ce bagussa kabbi. Malem la lebat pasagante laggu. Jareya are se kapeng ennem.

    21Daddi alam dunnya la mare eceptaagikabbi.

    2E are se kapeng petto sabarang seelampaagi Allah la mare kabbi, ban Allah pasaistirahat.

  • Kejadian 2.310 53Are se kapeng petto jareya laju eberkadipas ekusussagi ka Salerana, sabab e are sekapeng petto jareya Allah aistirahat saellanamare se nyeptaagi alam dunnya.4Kantha jareya caretana langnge ban bumee bakto eceptaagi. E bakto GUSTE Allahabadhi alam dunnya,5e bume gi tadha ne-bine se nyelbi ban gitadha bu-tombuwan, sabab GUSTE Allah gi tamatoron ojan ban gi tadha oreng se agarabatana.6Tape aeng la molae nyerrep dhari babasampe kolena bume bacca.7GUSTE Allah laju mondhut tana sakone, pasebadhi manossa, manossa jareya eparengenyaba se maodhi, se eserrobbagi ka dhalemlobangnga elongnga; daddi manossa jareyapas odhi.8Saellana jareya GUSTE Allah pas abadhibun-kebbunan e Eden, mongging temor;manossa se ebadhi gella esaba e jadhiya.9GUSTE Allah laju matombu samacemmaka-bungkaan se gus-bagus, se ngasellagi wa-buwaan se man-nyaman. E nga-tengngaannabun-kebbunan jareya badha bungkanakaodhian, ban bungkana pangataowanparkara se becce ban se juba.10Bun-kebbunan jareya tanana bacca polanaegilii songay dhari Eden; e lowarra Edensongay jareya acangka empa.

  • Kejadian 2.1119 611Cangkana se nomer settong nyamanaPison, agili ngobengnge nagara Hawila.12E jadhiya ngasellagi emmas morne banmennyan se malarat sareyanna, sarta to-batomamatan.13Songay se nomer dhuwa nyamana Gihon;aengnga agili ngobengnge nagara Kus.14Songay se nomer tello nyamana Tigris,agili e temoranna Asyur. Ban songay senomer empa nyamana Efrat.15Saellana jareya GUSTE Allah pas nyabamanossa gella e bun-kebbunan Eden,kaangguy agarab ban meyara bun-kebbunanjareya.16GUSTE Allah pas adhabu ka manossajareya, "Bana olle ngakan buwana sakabbinnaka-bungkaan e bun-kebbunan reya,17kajabana buwana bungkana pangataowanparkara se becce ban se juba. Mon banangakan buwa jareya, sanatkala jareya keyabana bakal mateya."18GUSTE Allah laju adhabu, "Ta beccemon manossa reya kadibian. Bi Sengkoegabayyagiya kanca se cocok, me olle abantomanossa reya."19GUSTE Allah laju mondhut tana se pasebadhi samacemma keban se odhi e tanaban se odhi e bang-abang. Ban-kebanjareya bi GUSTE Allah ebakta ka manossagella, terro ngagaliya ba enyamaana apatong-settongnga keban jareya bi manossa

  • Kejadian 2.203.1 7gella. Nyamana saneyap keban jareya ngaladhari nyama baberrina manossa jareya.20Daddi sakabbinna keban se odhi etenggangan ban se odhi e bang-abang eberriinyama bi manossa jareya. Tape ban-kebanjareya tadha settonga se ekennenga gabaykanca se cocok se abantowa abana.21Saellana jareya manossa gella bi GUSTEAllah epatedhung sampe ngeddha, banteppana manossa jareya tedhung, GUSTEAllah mondhut sala settonga tolang rosona,lampadda pas etotobi ban daging.22Tolang roso jareya laju ebadhi orengbabine, pas ebakta ka manossa gella.23Manossa jareya laju ngoca, "Areya orengse padha ban sengko tolang dhari tangtolang, ban daging dhari tang daging. Bisengko enyamaana babine, polana oreng reyaekala dhari lalake."24 Jareya asal molana oreng lalake adinaagirama ebuna apolong ban binena, ban sekadhuwa jareya pas daddi settong.25Oreng lalake ban babine jareya padhaabangkang, tape padha ta andhi rassatodhus.

    31Olar reya keban se paleng salenterdhari sakabbinna keban se ebadhi GUSTE

    Allah. Olar jareya atanya ka babine gella,"Apa bana ban lalake rowa bi Guste Allah taeparengngagi ngakan buwana sakabbinna

  • Kejadian 3.28 8ka-bungkaan se badha e bun-kebbunanreya?"2Saodda babine jareya, "Buwana sabadhanaka-bungkaan e bun-kebbunan reya olleekakan,3kajabana buwana kajuwan se badha enga-tengngaanna bun-kebbunan reya. BiGuste Allah buwana ta eparengngagi kakanotaba esedding. Mon larangan jareya eterrak,tanto sengko mate."4Olar gella ngoca, "Enja, bana ta kera mate.5Guste Allah adhabu kantha jareya sababla ngagali mon bana ban lalake rowa ngakanbuwa jareya tanto pekkeranna pas tabukka,pas padha ban Guste Allah, tao ka parkara sebecce ban se juba."6Babine jareya nangalee ja kajuwan jareyalebur ban buwana mon ekakan tanto nyaman.Cana pekkerra, ce nyamanna mon abana pasdaddi penter. Daddi buwana kajuwan jareyapas epetthek, terros ekakan, se lake eberriikeya, sarta pas noro ngakan.7Gi buru mare se ngakan buwana kajuwanjareya, pekkeranna pas tabukka, se kadhuwajareya laju tao ja abana padha abangkang.Daddi laju padha ngala dhaunna ara,ebung-sambung epanotobi badanna.8E baja asar e are jareya keya oreng lakebine gella ngedhing GUSTE Allah alomampae dhalem bun-kebbunan, se kadhuwa jareya

  • Kejadian 3.915 9pas ngetek e antarana ju-kajuwan sopaja taeoladi GUSTE Allah.9Tape GUSTE Allah adhabu epakaja, "Badhae dhimma bana, manossa?"10Se lake nyaot, "Abdidalem merengJunandalem badha e bun-kebbunankadhinto, abdidalem tako, polana abdidalemabangkang; daddi abdidalem ngetek."11Dhabuna GUSTE Allah, "Sapa se malae jabana abangkang? Apa bana ngakan buwanakajuwan se bi Sengko ta ebagi kakan rowa?"12Lalake jareya nyaot, "Babine paparengngaJunandalem kadhinto ngatore abdidalembuwana kajuwan kadhissa, daddi sarengabdidalem laju eteddha."13GUSTE Allah adhabu ka babine jareya,"Arapa bana me kantha jareya?" Saoddababine jareya, "Abdidalem etepo olar,kantos abdidalem neddha buwana kajuwankadhissa."14GUSTE Allah pas adhabu ka olar jareya,"Polana tengkana bana se kantha jareya,bi Sengko bana eokoma; dhari sakabbinnakeban, pera bana se kodu nanggung babastonreya: bana kodu agalajar ngangguy tabuna,ban saomorra kodu ngakan abu.15Bi Sengko bana epamosowana ban babinereya, toronanna bana ban toronanna babinereya bakal amosowana; cethagga banabakal eparemmoga bi toronanna babine

  • Kejadian 3.1622 10reya, dineng bana bakal ngekkea tombeddatoronanna."16Saellana jareya GUSTE Allah pas adhabuka babine gella, "Mon bana teppanangandhung bi Sengko epatambaa malarat,mon rembia epasajana sake. Maske kanthajareya bana gi bakal pagguna barai ka lakena,ban bana bakal ekobasaana lakena jareya."17Saellana jareya GUSTE Allah pas adhabuka se lake, "Bana ngedhingngagi cacanabinena, pas ngakan buwa se bi Sengko taebagi kakan rowa. Lantaran tengkana bana sekantha jareya, tana reya bi Sengko ebastowa.Saomorra bana kodu alako berra sopajaolleya kakan se cokop dhari tana reya.18Dhari tana reya bakal tombuwa onbut seadhuri, ban bu-tombuwan alas bakal daddiyakakanna bana.19Bana kodu alako berra makalowar pellokoneng mon terro olleya hasel dhari tanareya, sampe bana mate abali ka tana pole,sabab bana reya asalla dhari tana, daddi koduabali daddi tana."20Bi manossa gella binena enyamae Hawa,sabab babine jareya daddi ebuna sakabbinnamanossa.21Bi GUSTE Allah Adam ban Hawa ebadhiyagirasogan dhari kolena keban, pas eagemmagika se kadhuwa jareya.22GUSTE Allah adhabu, "Sateya manossareya la daddi merep bi Sengko ban bana,

  • Kejadian 3.234.4 11tao ka parkara se becce ban se juba.Daddi kodu ejaga sopaja ta sampea ngakanbuwana bungkana kaodhian, me olle ta odhisalanjangnga."23Daddi GUSTE Allah laju ngojuk manossajareya dhari Bun-kebbunan Eden, epakonagarap tana se daddi asalla badanna.24Saellana manossa jareya eojuk, etemoranna bun-kebbunan jareya, e jalan seelebadi mon masoa ka Bun-kebbunan Edenjareya, bi GUSTE Allah esabai rub-kerub seakalembang, sarta epasange peddhang serabbang se apoter kaangguy ajaga jalan senojju ka bungkana kaodhian rowa.

    41Saellana jareya Adam apolong tedhungban Hawa, rajina. Babine jareya pas

    bubut, sarta babar lalake, pas adhabu,"Kalaban partolonganna PANGERAN sengkoandhi ana lalake." Daddi kana jareya enyamaeKain.2Saellana jareya Hawa pas babar lalakepole, enyamae Habil. Habil daddi orengngowan dumba, tape Kain daddi oreng tane.3Ta abit saellana jareya Kain ngala sabagiyandhari hasella tanena, egabay kurban kaPANGERAN.4Habil ngatorragi kurban keya, iya areyabudhuna embi dumbana se sareyang,budhuna dumba jareya esambelli, bagiyannase paleng bagus ekagabay kurban ka

  • Kejadian 4.512 12PANGERAN. PANGERAN kasokan ka Habil bankurbanna,5 tape ta kasokan ka Kain ban kurbanna.Kain laju ce peggella, mowana nyarotheng.6Daddi PANGERAN adhabu ka Kain,"Arapa bana me peggel? Arapa bana metheng-nyarotheng?7Mon bana alako becce, tanto bana mesem;tape mon bana atengka juba, atena banaesemmae dusa. Dusa jareya ngobasaanabana, tape bana kodu makala gudhaanna."8Kain pas ngoca ka Habil, "Mara ja entara kateggal." Sanapana ka jadhiya, Habil epokol biKain, terros epatee.9Dhabuna PANGERAN ka Kain, "KemmaHabil, alena bana?" Saodda Kain, "Ta oneng.Masa abdidalem ajagaa ale?"10PANGERAN adhabu, "Arapa bana mengalakone barang se nakoe jareya? Dharanaalena bana aera ka Sengko dhari dhalemtana, akantha sowara se acerreng mentababales.11Daddi sateya bi Sengko bana ebastowa,tabuwang jau dhari tana se anganga ngesepdharana alena bana se epatee bi tanangngabana jareya.12Mon bana agarap tana, bana ta kera ollehasel pa-apa dhari tana jareya; bana bakalle-ngalleya san-kassannagi, akantha buronanse ta andhi kennengngan e bume."

  • Kejadian 4.1320 1313Kain mator ka PANGERAN, "OkomannaJunandalem talebat berra, abdidalem ta kellarse nyandhanga.14Abdidalem etondhung dhari tana kadhinto,jau dhari ajunanna Junandalem. Abdidalembakal le-ngalleya san-kassannagi, akadiburonan se ta gadhuwan kennengngan ebume. Daddi manabi abdidalem tapanggisareng paseraa saos, tanto abdidalem lajuepatee."15PANGERAN adhabu, "Enja, ta kera. Monbana epatee oreng, menangka babales, orengse matee bana jareya ban oreng laenna,kabbi sampe kapetto, bakal mateya epateeoreng keya." Bi PANGERAN Kain laju eparengetandha menangka parengeddan ka sapaa baise tatemmo bi Kain sopaja ta sampea epatee.16Kain laju ondur dhari ajunanna PANGERAN,pas enneng e tana Nod, e temoranna Eden.17Kain ban binena andhi ana lalake seenyamae Henokh. Saellana jareya Kainlaju maddek kottha se enyamae Henokh,epapadha ban nyamana anana.18Henokh andhi ana Irad. Irad andhi anaMehuyael, ban Mehuyael andhi ana Metusael,ban Metusael andhi ana Lamekh.19Lamekh andhi bine dhadhuwa, Ada banZila.20Ada andhi ana Yabal. Yabal jareya se daddibangatowana bangsa se meyara ebin banabengko e dhalem kemah.

  • Kejadian 4.215.2 1421Yabal andhi ale nyamana Yubal; toronannaYubal jareya se daddi tokang soleng bantokang maen calempong.22Zila andhi ana nyamana Tubal-Kain;toronanna Tubal-Kain daddi pandhi seagabay rang-barang dhari dimbaga banbesse. Tubal-Kain andhi ale babine, nyamanaNaama.23Lamekh ngoca ka binena se kadhuwa,"Ada ban Zila, mara edhingngagi. Sengkomatee oreng lalake dha-ngodha, polanasengko epokol bi oreng jareya, sampe sengkoloka.24Mon oreng kapetto epatee orengmenangka babalessa matena Kain, bakalbadhaa oreng pettong polo petto se koduepatee mon sengko epatee oreng."25Adam ban Hawa kaagungan Pottra lalakepole. Cana se bine, "Allah apareng ana lalakepole ka sengko, gantena Habil se epateeKain." Daddi kana jareya enyamae Set.26Set andhi ana lalake se enyamae Enos. Ebakto jareya oreng molae nyebbut asmanaPANGERAN menangka baktena oreng kaSalerana.

    51Areya dhaftarra toronanna Adam. (Ebakto Allah nyeptaagi manossa, manossa

    jareya epamerep Salerana.2Se eceptaagi lalake ban babine, lajueberkadi sarta eparenge nyama "manossa".)

  • Kejadian 5.315 153E bakto aomor saratos tello polo taon Adamkaagungan pottra lalake se merep salerana,nyamana Set.4Saellana jareya Adam gi odhi ballung atostaon aggi sarta kaagungan pottra lalake banbabine laenna pole.5Adam seda e bakto aomor sangang atostello polo taon.6E bakto aomor saratos lema taon Set andhiana lalake nyamana Enos.7Saellana jareya Set gi odhi ballung atospetto taon aggi sarta andhi ana lalake banbabine laenna pole.8Set mate e bakto aomor sangang atosdhubellas taon.9E bakto aomor sangang polo taon Enosandhi ana lalake nyamana Kenan.10Saellana jareya Enos gi odhi ballung atoslema bellas taon aggi sarta andhi ana lalakeban babine laenna pole.11Enos mate e bakto aomor sangang atoslema taon.12E bakto aomor pettong polo taon Kenanandhi ana lalake nyamana Mahalaleel.13Saellana jareya Kenan gi odhi ballung atospa polo taon aggi sarta andhi ana lalake banbabine laenna pole.14Kenan mate e bakto aomor sangang atossapolo taon.15E bakto aomor sabidak lema taonMahalaleel andhi ana lalake nyamana Yared.

  • Kejadian 5.1628 1616Saellana jareya Mahalaleel gi odhi ballungatos tello polo taon aggi, sarta andhi ana,lalake ban babine laenna pole.17Mahalaleel mate e bakto aomor ballungatos sangang polo lema taon.18E bakto aomor saratos sabidak dhuwataon Yared andhi ana lalake nyamana Henokh.19Saellana jareya Yared gi odhi ballung atostaon aggi, sarta andhi ana lalake ban babinelaenna pole.20Yared mate e bakto aomor sangang atossabidak dhuwa taon.21E bakto aomor sabidak lema taon Henokhandhi ana lalake nyamana Metusalah.22Saellana jareya Henokh gi odhi esto kaAllah tello ratos taon aggi, sarta andhi analalake ban babine laenna pole.23Daddi Henokh odhi sampe aomor telloratos sabidak lema taon.24Sarrena salanjangnga odhi esto ka Allah,Henokh laju elang epondhut bi Allah.25E bakto aomor saratos ballung polo pettotaon Metusalah andhi ana lalake nyamanaLamekh.26Saellana jareya Metusalah gi odhi pettongatos ballung polo dhuwa taon aggi, sartaandhi ana babine ban lalake laenna pole.27Metusalah mate e bakto aomor sangangatos sabidak sanga taon.28E bakto aomor saratos ballung polo dhuwataon Lamekh andhi ana lalake.

  • Kejadian 5.296.4 1729Cana Lamekh, "Kana reya bakal daddiyapanglepor ate ka sengko sabala e baktoalako berra agarap tana se la ebasto biPANGERAN." Daddi kana jareya bi Lamekhenyamae Ennoh.30Saellana jareya Lamekh gi odhi lema ratossangang polo lema taon aggi, sarta andhi analalake ban babine laenna pole.31Lamekh mate e bakto aomor pettong atospettong polo petto taon.32Saellana aomor lema ratos taon Ennohandhi ana lalake katello, iya areya Sem, Hamban Yafet.

    61Saellana manossa reya atamba bannyae bume, sarta alahirragi ana babine

    sabannyana,2 lok-mahlok Illahi nangalee ja babineanjareya din-raddin. Daddi pas padha melebang-sebang, se ekaleburi, laju ekabine.3PANGERAN adhabu, "Bi Sengko manossareya ta epaodhia salanjangnga, sababmanossa reya mahlok se ta langgeng. Molaedhari sateya omorra manossa reya bi Sengkota epalebbiya dhari saratos dhu polo taon."4E jaman jareya, bariya keya e jamansaellana jareya, e bume reya badhareng-oreng se badanna talebat raja bantalebat kowat, jareya toronanna babineannamanossa ollena ban lok-mahlok Illahi gella.Reng-oreng jareya kaetong oreng se kowattor bangalan, pahlawan se kasohor.

  • Kejadian 6.514 185E naleka PANGERAN ngoladi ja manossa ebume reya sajan atamba kajahadanna, banpekkeranna ros-terrosan juba,6Salerana laju arassa kasta se abadhimanossa sarta nyaba manossa jareya ebume. Panggaliyanna ce kocebana.7Sampe adhabu kantha reya, "Sengko cekastana nyeptaagi manossa ban no-manosarta ban-keban laenna reya. Daddi sateya biSengko epatompessa kabbi."8Tape Ennoh ekaneserre bi PANGERAN.9Areya caretana Ennoh. Ennoh reyakaagungan pottra katello, nyamana Sem,Ham ban Yafet. Ennoh ta tao agabay sala,ban e jaman jareya pera Ennoh malolo seteppa tengka gulina. Orengnga alem.10 (6:9)11Tape reng-oreng laenna monggu kapangoladanna Allah padha juba tengkana,ban e man-dhimman padha jem-kejjem.12Allah ngoladi ka dunnya reya, ban ngagalija dunnya reya rosak, sabab manossanapadha juba kabbi odhina.13Allah adhabu ka Ennoh, "Sengko lamotossagi mamosnaa manossa reya kabbi.Bi Sengko epatompessa epatadhaa karena,sabab bume reya possa bi kakejjemmannamanossa jareya.14Kassa bana agabay parao dhari kaju sebagus, pobuwi keng-pangkeng; bagiyan lowarban bagiyan dhalemma kolee ban pakal.

  • Kejadian 6.157.1 1915Lanjangnga kagabay saratos tello polotello meter, lebarra dhu lekor meter, bantenggina tello bellas meter.16Parao jareya pasange ata; e antarana ataban bagiyan erengnga parao jareya ellae papolo empa sentimeter. Parao jareya pasosontello, e bagiyan erengnga pasange labangsettong.17Sengko madhatengnga banjir ka bumereya sopaja mahlok se odhi padhaa matekabbi. Sabarang se badha e bume reya bakalmateya kabbi.18Tape Sengko mabadhaa parjanjiyan banbana. Bana ban binena, ban na-anana sartabinena na-anana, maso kabbi ka dhalemparao jareya.19Bana kodu ngeba keya samacemma kebanban samacemma mano sajudhu ebang,pamaso ka parao jareya, me olle gi badha seodhi.20 (6:19)21 Ja kaloppae ngeba sango, apaa bai seekakana bana ban sakabbinna se noro bana eparao jareya."22Ennoh alampaagi sabarang se epakonnagibi Allah jareya.

    71PANGERAN adhabu ka Ennoh, "Sengkotao ja pera bana manossa se ajalannagi

    Tang parenta. Daddi kassa bana ban saessenabengkona maso ka parao rowa.

  • Kejadian 7.211 202Giba keya samacemma mano bansamacemma keban se halal pettong judhuebang, dineng keban se haram sajudhu ebangbai. Parlona sopaja samacemma keban banmano ta sampea mate kabbi, me olle badhase pas adhu-budhu e bume.3 (7:2)4Pettong are aggi Sengko matorona ojan seta kera badha terrangnga pa polo are pa polomalem abidda, sopaja lok-mahlok se odhi seeceptaagi Sengko padhaa tompes kabbi."5Ennoh alampaagi sakabbinna papakonnaPANGERAN jareya.6E bakto banjir jareya dhateng, yuswanaEnnoh nem atos taon.7Ennoh ban rajina, ban tra-pottrana sartabinena tra-pottrana, laju padha maso kadhalem paraona sopaja salamedda dharibanjir jareya.8Samacemma mano ban keban, se halal banse haram, dhu-sajudhu ebang9maso ka parao jareya abareng Ennoh,akantha se edhabuwagi Allah ka Ennoh.10Saellana olle pettong are dhari jareya,bume topo ban banjir.11E naleka yuswana Ennoh la nem atostaon, e tanggal petto bellas bulan dhuwa,somberra aeng se badha e dhalem bume reyaleddu kabbi, jalanna aeng e langnge padhabeddhul.

  • Kejadian 7.1222 2112Ojan toron, abidda pa polo are pa polomalem.13E are jareya keya, Ennoh ban rajina masoka paraona, abareng ban pottrana se katello,iya areya Sem, Ham ban Yafet sarta binenapottrana se katello jareya.14Samacemma mano ban keban, se epeyaraoreng ban se odhi e alas, se raja otaba sekene, epamaso ka parao jareya.15Lok-mahlok se odhi jareya maso dhu-sajudhu ka dhalem paraona, abareng banEnnoh,16menorot se epakonnagi Allah ka Ennoh.Saellana kabbi padha maso, labangnga paraojareya laju ekanceng bi PANGERAN.17Banjirra terros ta nyorot sampe pa poloare; aengnga ongga sampe parao jareyangambang.18Aengnga sajan tenggi, ban parao jareyaajalan egiba aeng.19Aengnga sajan tenggi sampe nong-gunongse paleng tenggi nyellem ta etangalee.20Aeng jareya gi terros atamba tenggisampe pettong meter e attasanna konconanong-gunong.21Mahlok se odhi e bume padha mate kabbi,epatompes bi Allah: manossa, keban banno-mano tadha karena. Se gi odhi comaEnnoh ban reng-oreng sarta ban-keban sebadha e parao jareya.22 (7:21)

  • Kejadian 7.238.9 2223 (7:21)24Aeng jareya paggun ta endha nyorotsampe saratos saeket are abidda.

    81Allah emot ka Ennoh ban sakabbinnakeban se badha e paraona, laju

    madhateng angen; daddi aeng pas molaenyorot.2Somberra aeng e dhalem bume ban jalannaaeng e langnge etotop kabbi, daddi ojanna sederres laju terrang;3banjir jareya nyorot saellana olle saratossaeket are.4E tanggal petto bellas bulan petto paraojareya kandhas e sala settongnga konconapagunongan Ararat.5Aeng sajan nyorot terros, ban e tanggalsettong bulan sapolo, koncona nong-gunongmolae katon.6Saellana olle pa polo are abidda, Ennohmokka candhelana parao jareya settong,7 laju ngocol mano dhangdhang settong.Dhangdhang jareya ta abali pole, terrosngabber adel-peddel sampe aengnga banjirjareya asat.8Sabatara jareya Ennoh ngocol dara, terrongagaliya apa banjirra la asat.9Tape sarrena tana gi katotoban aeng, darajareya ta nemmo panenggaan, laju abali kaparaona; Ennoh makalowar astana dharicandhelana paraona, darana pas nongko kaastana jareya, laju epamaso ka paraona.

  • Kejadian 8.1020 2310Ennoh anante pettong are aggi, pas ngocolpole dara gella.11E baja sar-asar dara jareya abali, ngebadhaunna jaitun se cengngar e coccona. DaddiEnnoh ngagali ja banjirra la nyorot.12Ennoh anante pettong are aggi, daranapas eocol pole; dara jareya tadha abali.13E naleka yuswana Ennoh nem atos settongtaon, e tanggal settong bulan settong, aengla asat onggu. Ennoh mokka atana paraona,ngoladi san-kassannagi, laju ngagali ja tanala molae kerreng.14E tanggal petto lekor bulan dhuwa bumereya la ce kerrengnga.15Allah adhabu ka Ennoh,16 "Mara sateya bana ban binena, na-ananabana ban binena na-anana jareya kalowardhari paraona.17Pakalowar no-mano ban kebanna kabbi,me olle padha adhu-budhu mossae bume."18Daddi Ennoh laju kalowar dhari paraona,abareng ban rajina, tra-pottrana ban binenatra-pottrana jareya.19Bariya keya keban ban no-mano padhakalowar dhari parao jareya abareng banbangsana bang-sebang.20Ennoh laju abadhi mezba kaangguykennengnganna kabakteyan ka PANGERAN.Saellana jareya laju mondhut no-mano sartaban-keban laenna se halal, eatorragi ka

  • Kejadian 8.219.4 24PANGERAN menangka kurban obbaran eattassa mezba jareya.21Bauna tor-ator jareya masennengpanggaliyanna PANGERAN. PANGERANadhabu e dhalem panggaliyanna, "Sengkota abastowa bume reya pole pera polanakasalaanna manossa, maske Sengko taoja molae gi kene manossa reya la jubapekkeranna. Sengko ta mateyana sakabbinnamahlok se odhi e bume reya pole akantha segi buru reya.22Saabidda bume reya gi badha, bakalterrosa badha mosemma oreng namen banmosem anye, mosem cellep ban mosempanas, mosem nemor ban mosem nembara,seyang ban malem."

    91Saellana jareya Allah laju aberkadi Ennohban tra-pottrana, sarta pas adhabu, "Mara

    ana-rana pabannya, sopaja na potona banamossae bume reya.2Keban, no-mano e bang-abang ban jukoe dhalem aeng bakal takoa kabbi ka bana.Jareya kabbi bi Sengko epassraagiya kadhalem kakobasaanna bana.3Ban-keban jareya kabbi, sarta bu-tombuwan se biru, bi Sengko ebagiya kabana, gabay kakanna.4Coma daging se gi badha dharana ta ollekakan, sabab e dhalem dhara jareya gi badhanyabana mahlok se odhi.

  • Kejadian 9.514 255Mon badha oreng matee oreng laen, orengse matee jareya bi Sengko eokoma. Kebanse matee manossa bi Sengko eokoma matekeya.6Sengko agabay manossa epamerep banSengko dibi; daddi pa-sapaa matee oreng,oreng jareya bakal epateyana oreng keya.7Mara bana ana-rana pabannya, sopaja napotona bana mossaana bume reya."8Allah adhabu ka Ennoh ban ka tra-pottrana,9 "Sateya Sengko mabadhaa parjanjiyan banbana sarta ban na potona bana,10bariya keya ban sakabbinna mahlok seodhi se abareng bana, iya areya sakabbinnamano, ebin ban keban se kalowar abarengban bana dhari parao reya.11Tang parjanjiyan ban bana kantha reya:Sengko ajanji ja molae dhari sateya reyamahlok se odhi e bume reya bi Sengko taepatompessa bi banjir akantha se sateya reyapole, ta bakal badhaa pole banjir se marosagasaantero bume."12Allah pas adhabu pole, "Menangkatandhana Tang parjanjiyan se langgeng banbana, ban sakabbinna mahlok se odhi,13Sengko nyabaa Tang gandhiba e langnge,menangka tandhana Tang parjanjiyan bandunnya.14Mon Sengko madhateng ondhem senotobi langnge, sarta pas badha andhang seetangalee e langnge jareya,

  • Kejadian 9.1523 2615Sengko bakal engaa ka Tang janji kabana ban ka sakabbinna mahlok se odhi jaSengko ta madhatengnga banjir se matompessakabbinna mahlok se odhi e bume reya pole.16Mon badha andhang e ondhem, Sengkotanto nangalee andhang jareya, ban Sengkobakal ngengaana parjanjiyan se langgeng eantarana Sengko ban sakabbinna mahlok seodhi e bume reya.17 Jareya tandhana Tang parjanjiyan bisakabbinna mahlok se odhi e bume reya."18Tra-pottrana Ennoh se kalowar dhari paraorowa iya areya Sem, Ham ban Yafet. (Hamreya eppana Kanaan.)19Pottrana Ennoh se katello jareya senoronnagi manossa se mencar daddi sabumereya.20Ennoh daddi oreng tane, kaetong oreng seatane anggur dha-adha kadibi.21E settong are, samarena adhaar aengngaanggur, Ennoh mabu, pas asaren abangkange kemahna.22E bakto Ham, eppana Kanaan nangaleeeppana, pas ecaretaagi ka tan-taretanna sebadha e lowar.23Sem ban Yafet ngala juba se ebarbar ebudhiyanna balikadda, eteggu ekadhuwaidhari bauna bang-sebang, laju ajalan nyorotmaso ka kemah se ekennengnge eppana.Jubana laju esapoagi ka eppana; se masang

  • Kejadian 9.2410.5 27ta addhep ka eppana sopaja ta nangaleya kaeppana se abangkang.24Saellana Ennoh emot dhari mabuna,sarta meyarsa tengkana pottra bungsona kasalerana,25 laju adhabu, "Mandar ta salameddabana, Kanaan! Bana bakal daddiya dunorratan-taretanna.26Poji PANGERAN, Allahna Sem! Kanaanbakal daddiya dunorra Sem.27Moga-moga Allah nambaana berkaddaka Yafet kalaban malebar kennengnganna.Moga-moga toronanna apolonga bantoronanna Sem. Tape Kanaan bakal daddiyadunorra Yafet."28Saellana banjir jareya Ennoh gi odhi telloratos saeket taon aggi.29Ennoh seda e bakto yuswana sangangatos saeket taon.

    101Areya toronanna Sem, Yafet banHam, tra-pottrana Ennoh. Samarena

    banjir, se katello jareya andhi ana lalake.2Na-anana Yafet iya areya Gomer, Magog,Madai, Yawan, Tubal, Mesekh ban Tiras.3Toronanna Gomer iya areya oreng Askenas,Rifat ban Togarma.4Toronanna Yawan iya areya oreng Elisa,Spanyol, Siprus ban Rodes.5 Jareya bangatowana sa-bangsa se badhae salanjangnga paseser ban e lo-polo. Jareyakabbi toronanna Yafet, saneyap bangsa ban

  • Kejadian 10.617 28suku neng e nagarana bang-sebang, sartaandhi basa bi-dibi.6Na-anana Ham iya areya Kus, Messer,Libiya ban Kanaan.7Toronanna Kus iya areya Seba, Hawila,Sabta, Raema ban Sabtekha. ToronannaRaema iya areya oreng Syeba ban Dedan.8Kus andhi ana lalake nyamana Nimrod,se daddi oreng se dha-adha kadibi neggukakobasaan e dunnya, se matellok sa-bangsa.9Kalaban partolonganna PANGERAN Nimroddaddi panganjur raja. Daddi oreng seggutngoca, "Moga-moga bi PANGERAN banaepadaddiya panganjur raja akantha Nimrod."10Dha-adhana se tamaso karajaanna iyaareya Babil, Erekh ban Akad, se padhatamaso Babilonia.11Dhari jadhiya Nimrod entar ka Asyur, pasmaddek kottha Niniwe, Rehobot-Ir, Kalah,12ban Resen se badha e antarana Niniweban Kalah. Jareya padha kottha raja kabbi.13Toronanna Messer iya areya oreng Lidiya,Anamim, Lehabim, Naftuhim,14Patrusim, Kasluhim ban Kaftorim. BangsaKasluhim jareya bangatowana bangsa Filistin.15Na-anana Kanaan iya areya Sidon sesareyang, ban Het.16Kanaan jareya tamaso keya bangatowanabangsa Yebusi, Amori, Girgasi,17oreng Hewi, Arki, Sini,

  • Kejadian 10.1830 2918oreng Arwadi, Semari ban Hamati.Ku-suku Kanaan jareya pas mencar kaman-dhimman.19Dhaerana oreng Kanaan jareya atambalebar dhari Sidon ka lao, ka Gerar sampe kaseddina Gaza, ka temor ka Sodom, Gomora,Adma ban Zeboim sampe ka seddina Lasa.20 Jareya kabbi toronanna Ham. Saneyapbangsa ban suku padha neng e nagaranabang-sebang, sarta padha andhi basa bi-dibi.21Sem, kakana Yafet, jareya bangatowanabangsa Ibrani.22Na-anana Sem iya areya Elam, Asyur,Arpakhsad, Lud ban Aram.23Toronanna Aram iya areya oreng Us, Hul,Geter ban Mas.24Arpakhsad andhi ana Selah, ban Selahandhi ana Eber.25Eber andhi ana lalake kadhuwa; sesareyang nyamana Peleg, polana e jamannasa-bangsa aca-pecca; se bungso nyamanaYoktan.26Toronanna Yoktan reya oreng Almodad,Selef, Hazar-Mawet ban Yerah,27Hadoram, Uzal, Dikla,28Obal, Abimail, Syeba,29Ofir, Hawila ban Yobab. Jareya kabbitoronanna Yoktan.30Dhaera kennengnganna reng-oreng jareyamalanjang dhari Mesa sampe ka Sefar, iyaareya tana pagunongan e bagiyan temor.

  • Kejadian 10.3111.6 3031 Jareya kabbi toronanna Sem. Saneyapbangsa ban suku padha neng e nagaranabang-sebang, sarta padha andhi basa bi-dibi.32 Jareya kabbi toronanna Ennoh, menorotgarissa toronanna bang-sebang. Reng-orengjareya se noronnagi sa-bangsa e dunnya reyasaellana banjir raja rowa.

    111Dha-adhana manossa e dunnya reyapera andhi settong basa sarta padha

    ocana.2E bakto reng-oreng jareya alalana katemor, laju napa ka settong tana e Babilonia,tana jareya laju ekennengnge.3E settong are reng-oreng jareya ngocakantha reya, "Mara ja agabaya bata, pasobbar pagali." Reng-oreng jareya pas agabaybata, ekagabaya bengko, sarta agabay etterse egabay panyekkana to-bato jareya.4Cana reng-oreng jareya pole, "Sateyamara ja maddegga kottha, pobuwi manara setenggina napa ka langnge, sopaja sengko banbana bisaa kasohor ban ta sa-tapesa pole ebume reya."5PANGERAN toron ngoladi kottha banmanara gabayanna manossa jareya,6pas adhabu, "Reng-oreng reya asalla dharisettong bangsa se pera ngangguy settongbasa; areya coma parmolaanna sabarang sebakal elakonana reng-oreng jareya. Ta saapapole abidda reng-oreng jareya bakal bisaangalakone apaa bai se ekaterrowe.

  • Kejadian 11.716 317Daddi mara ja torona, basana reng-orengjareya pasalbut sampe oreng se settong tangarte ka cacana oreng settonga."8Daddi bi PANGERAN reng-oreng jareyaepasalebbudan ka saantero bume. Se maddekkottha ta epaterros.9 Jareya sababba arapa kottha jareya mesampe sateya enyamae Babil, sabab e jadhiyaPANGERAN masalbut basana manossa, bandhari jadhiya sa-bangsa padha asalebbudanka sabingkerra bume.10Areya toronanna Sem. Dhu taon saellanabanjir raja rowa, e bakto aomor saratos taon,Sem andhi ana lalake nyamana Arpakhsad.11Saellana jareya Sem gi odhi lema ratostaon aggi sarta gi andhi ana lalake ban babineen-laenna pole.12E bakto aomor tello polo lema taonArpakhsad andhi ana lalake nyamana Selah.13Saellana jareya Arpakhsad gi odhi pa ratostello taon aggi, sarta gi andhi ana lalake banbabine en-laenna pole.14E bakto aomor tello polo taon Selah andhiana lalake nyamana Eber.15Saellana jareya Selah gi odhi pa ratostello taon aggi, sarta gi andhi ana lalake banbabine en-laenna pole.16E bakto aomor tello polo empa taon Eberandhi ana lalake nyamana Peleg.

  • Kejadian 11.1727 3217Saellana jareya Eber gi odhi pa ratos tellopolo taon aggi, sarta gi andhi ana lalake banbabine en-laenna pole.18E bakto aomor tello polo taon, Peleg andhiana lalake, nyamana Rehu.19Saellana jareya Peleg gi odhi dhu ratossangang taon aggi, sarta gi andhi ana lalakeban babine en-laenna pole.20E bakto aomor tello polo dhuwa taon Rehuandhi ana lalake nyamana Serug.21Saellana jareya Rehu gi odhi dhu ratospetto taon aggi, sarta gi andhi ana lalake banbabine en-laenna pole.22E bakto aomor tello polo taon Serug andhiana lalake nyamana Nahor.23Saellana jareya Serug gi odhi dhu ratostaon aggi, sarta gi andhi ana lalake banbabine en-laenna pole.24E bakto aomor sangang lekor taon Nahorandhi ana lalake nyamana Terah.25Saellana jareya Nahor gi odhi saratossangang bellas taon aggi, sarta gi andhi analalake ban babine en-laenna pole.26E bakto aomor pettong polo taon Terahandhi ana lalake katello, iya areya Abram,Nahor ban Haran.27Areya toronanna Terah, iya areya eppanaAbram, Nahor ban Haran. Haran andhi analalake, nyamana Lud.

  • Kejadian 11.2812.3 3328Haran mate e tana kalahiranna, iya areyae Ur e Babilonia, e bakto jareya eppana giodhi.29Abram araji Sarai, ban Nahor araji Milkaanana Haran. Haran gi andhi ana lalake laen,nyamana Yiska.30Sarai jareya jubeng, ta bisa kaagunganpottra.31Terah ngalle dhari Ur e Babilonia abarengban Abram pottrana, Lud bajana, sarta Saraimantona, iya areya rajina Abram. Maksoddangalleya ka Kanaan. Tape sanapana ka Haranpas ambu sarta laju ako-bengko e jadhiya.32Terah seda e jadhiya e bakto yuswana dhuratos lema taon.

    121PANGERAN adhabu ka Abram,"Dinaagi nagarana bana jareya,

    bariya keya la-balana ban bengkona eppana,pas mangkat ka nagara laen se bi Sengkoeduduwagiya ka bana.2Bi Sengko bana eberriana na potosabannyana, ban na potona bana bakaldaddiya bangsa raja. Bi Sengko banaeberkadana, ban nyamana epakalontaa, banbana bakal madhatengnga berkat ka orenglaenna.3Sengko aberkadana reng-oreng se aberkadibana, ban abastowa reng-oreng se abastobana. Ban polana bana, Sengko aberkadanasakabbinna bangsa e bume reya."

  • Kejadian 12.49 344Daddi Abram laju mangkat dhari Haranmenorot se edhabuwagi PANGERAN. Lud norokeya. E bakto jareya yuswana Abram pettongpolo lema taon.5Abram abakta rajina se anyama Sarai,ponakanna se anyama Lud, bariya keyasakabbinna dhi-andhina ban nor-dunorra seollena makompol e Haran. Abram sabalanalaju mangkat ka tana Kanaan. Sanapana kaKanaan6Abram meyos san-kassannagi e nagarajareya, sampe napa ka settong kajuwan sekaramat e Moreh, iya areya kennengngannaoreng ajalannagi kabakteyan e Sikhem. (Ebakto jareya nagara jareya gi ekennengngeoreng Kanaan.)7PANGERAN ngaton ka Abram pas adhabu,"Nagara reya bi Sengko ebagiya ka banasanapotona." Abram pas abadhi mezba ejadhiya, eatorragi ka PANGERAN se ngaton kasalerana jareya.8Saellana jareya Abram meyos terros kalao, ka bagiyan se bannya gunongnga etemoranna kottha Betel. E jadhiya Abramlaju maddek kemah e bagiyan se badha etemorra Betel ban e barana kottha Ai. Laendhari jareya Abram abadhi keya mezba sartapas abakte ka PANGERAN.9Saellana jareya Abram laju nerrossagiparjalananna dhari settong kennengngan ka

  • Kejadian 12.1017 35kennengngan laenna ka tana Negeb e bagiyanlaona Kanaan.10E bakto e Kanaan badha laep raja, Abramlaju meyos dha lao sampe napa ka Messer,maksodda ngongseya sampe laep jareyamare.11E bakto napa ka batessa Messer, Abramadhabu ka Sarai, rajina, "Bana reya raddin,le.12Mon oreng Messer nangalee bana,tanto padha nyangka ja bana tang bine,sengko tanto pas epatee, tape bana taepama-baramma.13Daddi bana ngako tang ale bai, sopajapolana ngabas bana sengko ta epatee banetarema kalaban bagus."14Bendher onggu, saellana maso ka Messer,reng-oreng Messer nangalee ja Sarai reya ceraddinna.15Ba-ponggaba karaton se nangalee Saraijareya mator ka ratona ja rajina Abram jareyace raddinna; daddi Sarai pas egiba ngadhepka karaton.16Rato Messer narema Abram kalabanbagus polana terro ka babine jareya. Abrameparenge dumba ban embi, sape ban hemar,onta ban nor-dunor lalakean ban babinean.17Tape polana Sarai ekabine rato, PANGERANmadhateng panyaket se nakoe, se ekennengpanyaket jareya iya areya rato ban reng-orengse badha e karaton.

  • Kejadian 12.1813.7 3618Abram edikane bi rato. Dhabuna rato kaAbram, "Bana reya baramma? Me ta abala jababine reya binena bana?19Arapa bi bana me eako taretanna sampeekabine bi sengko? Sateya, reya giba binena,pas ondur dhari dhinna."20Rato makon ba-ponggabana ngaterragiAbram kalowar dhari nagarana, abareng banrajina sarta abakta sakabbinna dhi-andhina.

    131Abram ngalle dhari Messer meyoska dhaja ka Tana Negeb e bagiyan

    laona Kanaan asareng ban rajina sarta abaktadhi-andhina, Lud noro ngalle keya.2Abram ce sogina; bannya dumba banembina, sape, emmas ban salaka.3Abram alomampa dhari kennengngan sesettong ka kennengngan laenna, dhari TanaNegeb sampe ka Betel; pas ambu e antaranaBetel ban Ai, se sabellunna jareya bi saleranatao ekennengnge maddek kemahna,4ban ebadhiyagi mezba. E jadhiya Abramabakte ka PANGERAN.5Lud se abareng ban Abram jareya andhidumba, sape ban kemah keya.6Tape tana jareya ta cokop mon ekadhuwai,sabab ebinna se kadhuwa jareya talebatbannyana.7Daddi oreng se ngowan ebinna Abramseggut atokar ban oreng se ngowanebinna Lud. (E bakto jareya tana jareya gi

  • Kejadian 13.814 37ekennengnge bangsa Kanaan ban bangsaFeris.)8Daddi Abram adhabu ka Lud, "Sengko banbana reya sabalaan, daddi ta becce monreng-oreng se alako ka sengko atokaran banreng-oreng se alako ka bana.9Daddi lebbi becce mara bana ban sengkoapesa bai. Mara bana se mele. Mon banangennengngana bagiyan kacer, sengkoennengnga e bagiyan kangan, mon banangennengngana bagiyan kangan, sengkoennengnga e kacer."10Lud ngabas ka sakalenglengnga lajunangalee ja Cora Yordan, sampe ka kotthaZowar bannya aengnga kabbi, padha banBun-kebbunanna PANGERAN, padha bantana Messer. (Kantha jareya kabadhaannasabellunna PANGERAN mamosna Sodom banGomora.)11Daddi Lud mele sakabbinna Cora Yordan,pas ngalle ka temor. Se kadhuwa jareya lajuapesa.12Abram paggun alenggi e Kanaan, dinengLud paggun neng e antarana tha-kottha eCora Yordan jareya, akemah e seddiannaSodom.13Dineng kottha Sodom reya ekennengngereng-oreng se talebat jahadda ban bannyadusana ka PANGERAN.14Saellana Lud ngalle apesa ban Abram,PANGERAN adhabu ka Abram, "Kodda

  • Kejadian 13.1514.2 38bana ngabas ka sakalenglengnga, dharikennengnganna bana se manjeng jareya.15Nagara se etangalee bana jareya biSengko ebagiya kabbi ka bana ban ka napotona bana sopaja daddiya andhina banaban na potona saterrossa.16Bi Sengko bana eberriana na poto setalebat bannyana, sampe ta ekennengbitong. Akantha bannyana abu e bume seta ekenneng bitong oreng, kantha jareyabannyana na potona bana.17Sateya kassa entare bagiyanna nagarareya kabbi, sabab tana jareya bi Sengkoebagiya ka bana."18Daddi Abram laju ngalle parkemahanna,pas neptep e seddianna ka-bungkaan sekaramat kennengnganna kabakteyan eMamre e seddina Hebron; e jadhiya Abramabadhi mezba se eatorragi ka PANGERAN.

    141Badha rato kaempa, iya areya RatoAmrafel dhari Babilonia, Rato Ariyokh

    dhari Elasar, Rato Kedorlaomer dhari Elam,ban Rato Tideyal dhari Goyim.2To-rato jareya aperrang ban rato laennase kalema bannyana, iya areya: Rato Beradhari Sodom, Rato Birsya dhari Gomora, RatoSyinab dhari Adma, Rato Syemeber dhariZeboim, ban rato nagara Bela se esebbutkeya nagara Zowar.

  • Kejadian 14.310 393Rato se kalema jareya areng-barengmakompol tantarana e Cora Sidim, se sateyaenyamae Tase Mate.4Ra-nagara jareya ekobasae RatoKedorlaomer dhubellas taon abidda, tape etaon se kapeng tello bellas padha aberontakabbi.5E taon se kapeng pa bellas, Kedorlaomerban tu-sakutuna dhateng ngeba tantarana,bangsa Refaim epakala e Asyterot-Karnaim,bangsa Zuzim e Ham, bangsa Emin eSyawe-Kiryataim,6ban bangsa Hori e pagunongan Edom.Sa-bangsa jareya eserser terros sampe napagan Elparan e penggirra sagara beddhi.7Saellana jareya reng-oreng se nyerser gellapadha abali ka En-Mispat se sateya enyamaeKades, ban makala sakabbinna dhaeranabangsa Amalek, bariya keya bangsa Amori seneng e Hazezon-Tamar.8Saellana jareya rato Sodom, rato Gomora,rato Adma, rato Zeboim, ban rato Bela seesebbut keya Zowar ngator tantarana e CoraSidim,9 laju aperrang ban Rato Kedorlaomer dhariElam, Rato Tideyal dhari Goyim, Rato Amrafeldhari Babilonia, ban Rato Ariyokh dhariElasar; daddi rato kalema ngadhebbi ratokaempa.10Cora jareya bannya somorra aspalla. Ebakto rato dhari Sodom ban Gomora aehteyar

  • Kejadian 14.1116 40buruwa dhari paperrangan jareya, pas labu kamor-somor jareya. Laenna se gi odhi ahaselburu ka nong-gunong.11Sabarang se badha e Sodom ban Gomora,tamaso kakanan, egiba kabbi bi moso dharinagara se pa-empa gella. Saellana jareyamoso padha ondur.12Sarrena Lud, ponakanna Abram rowabengkona neng e Sodom, daddi Lud bandhi-andhina kabbi egiba moso keya.13Tape badha oreng lalake kasorang sengenneng buru. Oreng jareya notorragikadaddiyan gella ka Abram, oreng Ibranise kalenggiyanna e seddina ka-bungkaanse karamat kennengnganna kabakteyannaMamre, oreng Amori rowa. Mamre bantan-taretanna, iya areya Eskol ban Aner,akanca ban Abram.14E bakto Abram meyarsa ja ponakannaetangkep moso, laju makompol reng-orenge parkemahanna se padha penter aperrang,bannyana tello ratos ballu bellas oreng. Ratose kaempa gella laju eserser sampe gankottha Dan.15E jadhiya reng-orengnga bi Abramegi-bagi epadaddi pan-barampan bagiyan. Ebaja malem mosona eserrang ban epakala.Mosona jareya eserser sampe ka Hoba edhajaanna Damsyik.16Kabbi rang-barang rampasan ahaselerebbu pole dhari mosona, bariya keya Lud

  • Kejadian 14.1723 41ban sakabbinna dhi-andhina, sarta babineanban reng-oreng tawanan laenna.17Saellana mennang aperrang bi RatoKedorlaomer ban to-rato sakutuna, Abrampas abali ka kalenggiyanna. Rato Sodomngamba e Cora Syawe se enyamae keya CoraRato.18Melkisedek, rato Salem se arangkep daddiimamma Allah Se Mahatenggi, abakta rotiban anggur, laju eatorragi ka Abram.19Melkisedek laju aberkadi Abram, pasadhabu, "Moga-moga Abram eberkadana biAllah Se Mahatenggi, se nyeptaagi langngeban bume!20Moljaagi Allah Se Mahatenggi, semamennang junandalem ka mosona." Dharisabarang se erampas pole dhari so-mosonarowa, saparpolonna bi Abram eparengngagika Melkisedek.21Rato Sodom mator ka Abram, "Ampon,pondhut sadajana barang rampasan paneka,namong rayat abdidalem manabi kengengesoona balina."22Tape Abram adhabu, "Kaula asompa eajunanna PANGERAN, Allah Se Mahatenggi,se abadhi langnge sareng bume,23kaula ta ngalaa dhi-andhina sampeyan,sanajjan namong bennang salambar otabanatalena sapatu. Daddi e budhi are sampeyanta kera adhabu, Abram rowa sogi polanasengko.

  • Kejadian 14.2415.6 4224Kaula ta ngalaa pa-ponapa kaangguykaparlowan kaula dibi. Kaula namongporon narema ponapa se ampon eangguysareng reng-oreng kaula. Namong ca-kancakaula, enggi paneka Aner, Eskol sarengMamre, diggal me olle mondhut bagiyannabang-sebang."

    151Saellana jareya PANGERAN ngaton kaAbram, laju adhabu, "Ja tako, Abram,

    Sengko alindhungana bana dhari babaja; banpole bi Sengko bana eberriana opa se talebatrajana."2Abram nyaot, "Guste ALLAH SeMahatenggi, Pangeran kaula, ponapa gunanaopa paparengnga Junandalem ka abdidalem?Sareng Junandalem abdidalem ta eparengeana, daddi se bakal naremaa sangkolan dhariabdidalem Eliyezer, dunor abdidalem orengDamsyik kadhissa."3 (15:2)4Tape PANGERAN adhabu pole, "Se naremaasangkolanna bana anana bana dibi, bannedunorra."5PANGERAN laju abakta Abram ka lowar,pas adhabu, "Kodda bitong bintang e langngerowa; bi Sengko bana eberriana toronanse bannyana padha ban bintang e langngejareya."6Abram parcaja ka PANGERAN, daddi Abramkatarema ban ekasokane bi PANGERAN.

  • Kejadian 15.713 437Saellana jareya PANGERAN adhabu pole kaAbram, "Sengko reya PANGERAN se ngebabana kalowar dhari nagara Ur e Babilonia,Sengko magiya tana reya ka bana."8Abram atanya, "Adhu, Guste ALLAHSe Mahatenggi, Pangeran kaula, kadiponapa abdidalem kadhinto se onenga jatana kadhinto bakal daddiya gadhuwanabdidalem?"9PANGERAN adhabu, "Kassa Sengkongalaagi sape babine settong, embi babinesettong, ban dumba lake settong, omorra sepadha tello taonan. Ngalaagi keya keteranban dara settong ebang."10Abram mondhut ban-keban se edhabuwagiPANGERAN gella. Sape, embi ban dumbanaesambelli, eseba dhuwa. Ba-sasebana esabaepadhep-adhebban, epadaddi dhu jijir. Tapeno-manona ta eseba dhuwa.11Dagingnga ban-keban jareya eentareno-mano se ngakanan babathang, tape biAbram eagga sampe buru kabbi.12E bakto para compet are, Abram asaren cengeddhana. O-tao panggaliyanna pas arassace takona.13PANGERAN adhabu, "Kaengae, ya, napotona bana bakal daddiya oreng manca enagara laen; e nagara jareya na potona banabakal epadaddiya dunor sarta bakal eseksaaodhina sampe pa ratos taon abidda.

  • Kejadian 15.1416.2 4414Tape bangsa se nyeksa na potona banajareya bi Sengko eokoma, ban e bakto napotona bana jareya ondura dhari nagarajareya bakal ngebaa arta sabannyana.15Bana dibi bakal odhia sampe ce towana;bana bakal mateya kalaban taremtem, lajuekoburragi.16Saellana pa toronan, buru na potona banajareya abaliya dha enna, sabab bangsa Amoribi Sengko gi ta eojuga sampe bangsa jareyatalebat jahadda, daddi kodu eokom."17E bakto are la compet ban petteng, o-taopas badha apoy se ngokos ban obur serabbang e antarana thok-ketthoganna daginggella.18E bakto jareya PANGERAN laju mabadhaparjanjiyan ban Abram, dhabuna, "Bi Sengkotana reya ebagiya kabbi ka na potona bana,molae dhari batessa nagara Messer sampe kaSongay Efrat,19 iya areya tanana bangsa Keni, Kenas,Kadmon,20Het, Feris, Refaim,21Amori, Kanaan, Girgasi ban Yebus."

    161Sarai, rajina Abram, ta kaagunganpottra, tape kaagungan dunor babine

    dhari Messer, Hagar nyamana.2Sarai mator ka Abram, "Sampeyan oneng,bi PANGERAN kaula ta eparenge ana. Daddilangkong sae sampeyan asaren sareng dunorkaula saos. Pasera oneng pola dunor kaula

  • Kejadian 16.39 45ganeka pas gadhuwan ana dhari sampeyan."Abram cocok ka panemmona Sarai jareya.3Daddi bi Sarai Hagar jareya eatorragi kaAbram, epadaddi sellerra. E bakto jareyaAbram la sapolo taon se alenggi e Kanaan.4Abram asaren ban Hagar, Hagar lajungandhung. Tape e bakto tao ja abanangandhung, Hagar laju sombong, ta pardulika lora binena jareya.5Sarai mator ka Abram, "Kaula se ngatorragiHagar, dunor kaula, ka sampeyan. Tape molaeHagar oneng ja abana ngandhung, kaulalaju ekababaagi. Ganeka salana sampeyan.Moga-moga PANGERAN se motosana, paserase lerres, sampeyan otaba kaula."6Dhabuna Abram, "Hagar jareya dunorrabana, bana kobasa; daddi epabarammaa baibi bana, sokana bana." Sarai pas ce kejjemmaka Hagar, sampe Hagar buru.7Malaekadda PANGERAN manggii Hagar eseddina settong somber e sagara beddhi, ejalan ka ra-ara Syur.8Dhabuna malaekat jareya, "Hagar, dunorraSarai, bana dhari dhimma, ban entara dhaemma?" Hagar nyaot, "Abdidalem buru dharicompoepon lora abdidalem."9Dhabuna malaekat jareya, "Kassa banaabali ka lorana, pas ladine pateppa, taremamaske eseksa."

  • Kejadian 16.1017.3 4610Malaekat jareya adhabu pole, "Bi Sengkobana eberriana na poto se talebat bannyana,sampe ta ekenneng bitong.11Bana bakal rembia lalake; ana jareyanyamae Ismail, sabab PANGERAN la meyarsatangessa bana.12Anana bana jareya bakal odhia akanthahemar alasan; bakal alabana ka sakabbinnaoreng, ban bakal elabana bi sakabbinnaoreng. Odhina bakal tapesaa dhari la-balana."13PANGERAN se abu-dhabu ka abana jareyabi Hagar laju esebbut "Junandalem kadhintoEl-Roi," sabab cana pekkerra, "Gu ta e dhinnasengko la nangalee Salerana se ngoladisengko?"14Daddi somor jareya bi oreng enyamaesomor Lahai-Roi, artena, "Somorra Se OdhiSe Ngoladi Sengko," kennengnganna badha eantarana Kades ban Bered.15Hagar pas rembi lalake, bi Abram, eppana,enyamae Ismail.16E bakto Hagar rembi jareya yuswanaAbram ballung polo ennem taon.

    171E bakto yuswana Abram sangang polosanga taon, PANGERAN ngaton sarta

    adhabu ka salerana, "Sengko reya Allah SeMahakobasa. Mara bana pataat ka Sengko,ban odhi patadha calena.2Sengko mabadhaa parjanjiyan ban banasarta aberria na poto sabannyana ka bana."3Abram laju asojud, ban Allah adhabu,

  • Kejadian 17.411 474 "Areya Tang parjanjiyan ka bana: BiSengko bana epadaddiya bangatowanabangsa sabannyana. Nyamana bana sateya biSengko eobaa daddi Ibrahim, banne Abrampole.5 (17:4)6Bi Sengko bana eberriana na potosabannyana, ban e antarana na potona banajareya badha se padhaa daddi rato. Na potonabana jareya bakal talebat bannyana sampedaddi sa-bangsa.7Sengko neptebbana Tang janji ka bana banka na potona, ron-temoron, ban parjanjiyanjareya langgeng. Sengko daddiya Allahnabana ban na potona.8Sateya bana badha e tana reya menangkaoreng manca. Tape tana jareya bi Sengkoebagiya ka bana ban ka na potona. TanaKanaan bi Sengko epadaddiya andhina banaban na potona salanjangnga, ban Sengkobakal daddiya Allahna na potona banajareya."9Allah adhabu pole ka Ibrahim, "Bana koduneptebbi parjanjiyan jareya keya, banne perabana malolo, tape bana ban na potona.10Areya Tang parjanjiyan e antarana Sengkoban bana ban na potona bana se kodueteptebbi, iya areya: bana ban na potona selalake kodu asonnat.11Molae sateya, sakabbinna babaji lalakese la aomor ballung are kodu esonnat;

  • Kejadian 17.1218 48katantowan reya kaangguy na potona bana,ban nor-dunor se lahir e bengkona bana banse ebelli bana dhari nagara manca. Sonnatjareya menangka tandhana parjanjiyan eantarana Sengko ban bana.12 (17:11)13Oreng se lahir e bengkona bana ban seollena melle, kabbi kodu esonnat. Jareyamenangka tandha lahiriyah se noduwagi japarjanjiyan e antarana Sengko ban banajareya langgeng.14Lalakean se ta esonnat ta ekennenganggep Tang ommat pole, sabab reng-orengjareya ta neptebbi parjanjiyan jareya."15Dhabuna Allah ka Ibrahim, "Molaesateya binena bana jareya ja nyamae Sarai;nyamana oba daddi Sara.16Binena bana bi Sengko eberkadana,ban epaandhia ana lalake dhari bana. BiSengko Sara epadaddiya ebu se noronnagiyasa-bangsa; e antarana toronanna bakalbadhaa se padha daddi rato."17 Ibrahim asojud ka tana, tape sambiagella e dhalem panggaliyanna. Canapanggaliyanna, "Dhu dhimma se badhaalalake se la aomor saratos taon se andhiaana? Ban dhimma Sara se andhia ana, jaomorra la sangang polo taon?"18 Ibrahim mator ka Allah, "Kadi ponapamanabi Ismail saos se epadaddi ahli warisabdidalem?"

  • Kejadian 17.1918.1 4919Tape Allah adhabu, "Enja. Sara binenabana jareya bakal ngandhunga ban rembialalake. Kana jareya nyamae Ishak. Sengkomabadhaa parjanjiyan se langgeng ban kanajareya sarta ban na potona.20Tape parnyoonanna bana parkara Ismailbi Sengko ekabbulana keya. Daddi bi SengkoIsmail eberkadana ban eberriana na potosabannyana. Ismail jareya bakal daddiyabangatowana dhubellas suku, ban na potonabi Sengko epadaddiya bangsa se raja.21Tape Sengko neptebbana Tang parjanjiyanban Ishak, anana bana se elahirragiya Sara,taon dhateng, ra-kera baja teya."22Saellana mare se abu-dhabu ka Ibrahim,Allah laju adinggallagi Ibrahim.23Saellana jareya Ibrahim alampaagidhabuna Allah. Pottrana, Ismail, esonnat;bariya keya lalakean se badha e compona,tamaso sakabbinna oreng se lahir e compona,ban nor-dunorra se ollena mondhut.24E bakto asonnat, yuswana Ibrahimsangang polo sanga taon,25dineng Ismail omorra tello bellas taon.26 Ibrahim ban pottrana asonnat e dhalemsettong are.27Bariya keya nor-dunorra.

    181Saellana jareya PANGERAN ngatonka Ibrahim e seddianna ka-bungkaan

    se karamat andhina Mamre. E bakto jareya

  • Kejadian 18.27 50are ce panassa, Ibrahim teppana agi-lenggi eadhana labangnga kemahna.2E bakto adhanga, Ibrahim ngoladi badhaoreng katello ngadek e jadhiya. Ibrahim lajungadek pas ngendhing nyander ka reng-orengjareya. Sambi asojud3 Ibrahim mator, "Guste, ngereng padhaeatorana lenggi ka kemah abdidalem;junandalem padha eladinana sarengabdidalem.4Ngereng sareng abdidalem engalaagiyaaeng sopaja junandalem padha kengengaabacco. Ngereng bu-ambu lesso e babanakajuwan kadhinto.5Sareng abdidalem junandalem eatoranadhaar sakadarra, sopaja junandalempadhaa cengngar pole, kaangguy nerrossagiparjalanan. Manabi junandalem alenggi kakemah abdidalem, kadhinto padha sarengmanabi junandalem apareng kahormadan kaabdidalem. Daddi ngereng ja nolak, eatoranalenggi." Dhabuna se katello jareya, "Iya,mara, sengko nyepperra. Apa se ekakarepbana, la mara, lakone."6 Ibrahim dhing-ngendhing maso ka dhalemkemahna, pas adhabu ka Sara, "Mara duliyanngala teppong se paleng bagus tello taker,kagabay roti."7Saellana jareya Ibrahim berka kakennengnganna ebinna, pas mondhutbudhuna sape se lempo ban alpo dagingnga.

  • Kejadian 18.814 51Budhuna sape jareya eparengngagi kakabulana, epakon sambelli terros eola.8 Ibrahim laju mondhut susu, ceng-keccengnga susu ban daging gella, lajueatorragi ka tamoyya. Tamoy se katello jareyaadhaar, eladine Ibrahim dibi e babaannakajuwan gella.9Saellana jareya tamoy se katello gellaadhabu, "Badha e dhimma Sara, binenabana?" "Badha e dhalem kemah," atorraIbrahim.10Sala settonga tamoy se katello jareyaadhabu, "Sangang bulan aggi Sengko dhaennaa pole. E bakto jareya Sara bakal andhiaana lalake." E bakto jareya Sara meyarsaagidhari budhina labangnga kemah se badha ebudhiyanna tamoy jareya.11 Ibrahim ban Sara jareya la ce seppona,ban Sara la ambu se dhateng kotorra.12Daddi Sara agella e dhalem atena, sambiapekker, "Sengko la towa ban kero, dhudhimma se gi bisaa terro apolonga tedhungban tang lake? Apa pole tang lake la seppokeya."13PANGERAN adhabu ka Ibrahim, "ArapaSara me agella ban ta parcaja ja abana gibisa andhi ana maske omorra la towa?14Apa badha barang se mohal monggu kaPANGERAN? Sengko la ngoca, sangang bulanaggi Sengko dha ennaa pole, e bakto jareyaSara bakal andhia ana lalake."

  • Kejadian 18.1523 5215Sara tako, daddi ta ngako, atorra,"Abdidalem ta agella." Tape PANGERANadhabu, "Enja, bana gella pajat agella."16Saellana jareya tamoy se katello gellagubar. Bi Ibrahim eaterragi sampe gansettong kennengngan. Dhari kennengnganjareya tamoy se katello buru ngoladi kaSodom.17Cana dhabuna PANGERAN e dhalempanggaliyanna, "Apa se ejalannagiya Sengkoreya ta eroseyaagiya ka Ibrahim!18Na potona gu ta bakal daddiya bangsa rajator kobasa? Lantaran Ibrahim sakabbinnabangsa e bume reya bi Sengko eberkadana.19Sengko la mele Ibrahim epanyorowana-anana ban na potona sopaja taadaka Sengko ban ngalakone sabarang sebendher ban adil, sopaja Sengko neptebbanasakabbinna Tang janji ka Ibrahim rowa."20PANGERAN laju adhabu ka Ibrahim, "Cebannyana serrona oreng parkara Sodom banGomora, ban dusana talebat berrana.21Daddi Sengko torona dha essa, mareksaa,apa se ekaedhing Sengko jareya bendher apaenja."22Tamoyya se kadhuwa terros meyos kaSodom, tape PANGERAN paggun badha eseddina Ibrahim.23 Ibrahim nyemmae PANGERAN, laju mator,"Ponapa sareng Junandalem reng-oreng

  • Kejadian 18.2429 53se ta sala badhi epateyana epasarengngareng-oreng se sala?24Manabi e kottha kadhissa badha oreng sesae saeket oreng, ponapa kottha kadhissasareng Junandalem paggun epaancora?Ponapa sareng Junandalem ta eparengnganasapora sopaja se saeket oreng salamedda?25Ampon ja sapaneka, Guste. Sabab manabisapaneka reng-oreng se ta sala tanoro eokomepasareng reng-oreng se sala. Kadhintobarang se mohal. Kadi ponapa hakimmadunnya me aparenga potosan se ta adil?"26Dhabuna PANGERAN, "Mon e Sodombadha oreng saeket se ta sala, kottha jareyabi Sengko esaporaa kabbi lantaran oreng sesaeket jareya."27 Ibrahim mator pole, "Nyoona saporaabdidalem lancang mabangal nyambungpamator ka Junandalem, Guste. Abdidalemkadhinto namong manossa se tadha argana.28Manabi oreng se sae namong badha papolo lema, banne saeket, ponapa kotthakadhissa sareng Junandalem epaancoranamong amarga bannyana oreng se saekorang kalema?" Dhabuna PANGERAN, "Monbadha pa polo lema oreng se teppa e dhissa,kottha jareya bi Sengko ta epamosnaa."29 Ibrahim mator pole, "Kadi ponapa manabinamong badha pa polo oreng?" DhabunaPANGERAN, "Sengko maburunga Tang neyatjareya lantaran oreng se pa polo jareya."

  • Kejadian 18.3019.2 5430 Ibrahim terros mator pole, "Junandalem jaduka, Guste, manabi abdidalem mator pole.Kadi ponapa manabi oreng se sae namongbadha tello polo?" Dhabuna PANGERAN, "MonSengko nemmo tello polo oreng, Tang neyatjareya epaburunga."31 Ibrahim gi mator pole, "Nyoona saporaabdidalem, lancang mabangal materrospamator ka Junandalem, Guste. Kadi ponapamanabi se sae namong badha dhu polooreng?" Dhabuna PANGERAN, "Sengkoburung ta mamosnaa kottha jareya lantaranse dhu polo oreng jareya."32Dhi-budhina Ibrahim mator, "Junandalemja duka, Guste. Abdidalem matora sakaleyanaggi saos. Kadi ponapa manabi se saenamong badha sapolo oreng?" DhabunaPANGERAN, "Mon badha sapolo oreng, kotthajareya bi Sengko burung ta epaancora."33Saellana mare se abu-dhabu ban Ibrahim,PANGERAN laju adinggallagi Ibrahim, banIbrahim laju gubar.

    191E bakto malaekat se kadhuwagella napa ka Sodom e baja asar e

    are jareya, Lud teppana ju-toju e labangsakethengnga kottha. E bakto nangaleemalaekat se kadhuwa jareya, Lud manjeng,laju nyander ka seddianna. Sanapana kaseddianna, Lud laju asojud,2pas mator, "Ngereng eatorana lenggika compo, guste. Diggal abdidalem se

  • Kejadian 19.38 55aladinana. Junandalem abacco e compo,pas kelem e kadhissa. Lagguepon kengengabungo gu-laggu, pas nerrossagi parjalanan."Malaekat se kadhuwa jareya adhabu, "Enja,sakalangkong. Dina sengko ngenebba elon-alon bai."3Lud ce maksana, daddi dhi-budhina sekadhuwa jareya nyepper ka bengkona Lud.Lud nyoro la-kabulana agabay roti se taeragii. Saellana mare eparanta, tamoy sekadhuwa jareya laju adhaar.4Sabellunna tamoy se kadhuwa jareyamaso asareya, reng-oreng Sodom ngeppongbengkona Lud. Sakabbinna lalakean,towa ngodha tadha se ceccer padha norongeppong.5Reng-oreng jareya aera ka Lud, ocana,"Kemma tamoyya bana se ngenep e dhinnarowa? Mara duliyan pakalowar, passraagi,ekapolonga tedhung bi sengko kabbi,ekambuliyana."6Lud kalowar, tape labangnga bengkonaeparapet dhari lowar,7pas ngoca ka reng-oreng Sodom jareya,ocana, "Tan-taretan, ampon ja sapaneka.8Kaula andhi ana babine kadhuwa, gi padhaparaban. Diggal ana kaula ganeka bai bi kaulaebagiya ka sampeyan, epakadiya ponapasareng sampeyan, kasokanna. Tape tamoykaula ja le-ole, sabab kaula wajib ajagakasalameddanna reng-oreng kaissa."

  • Kejadian 19.915 569Tape reng-oreng jareya ngoca ka Lud,"Mara menggir! Bana reya neng e dhinnaoreng manca, me nya-bannya caca. Maramenggir! Mon enja, bana eajara epalebbiyaberra dhari tamoyya rowa!" Lud pasejungkaagi. Reng-oreng jareya laju arebbuanse narjaa labang.10Tape bi tamoy se kadhuwa gella Lud etajaepakadhalem. Labangnga bengkona pasekanceng dhari dhalem.11Reng-oreng se badha e lowarannalabangnga epabuta kabbi, daddi padha tanangalee e dhimma labangnga.12Tamoy se kadhuwa rowa adhabu ka Lud,"Sapaan balana bana? Ana lalakean banbabinean, manto ban la-bala laenna se badhae kottha reya, ajak kabbi, giba nyengga dharidhinna,13kottha reya bi sengko epamosnaa.PANGERAN la meyarsa serrona oreng parkaratengkana oreng kottha reya se talebatjubana; sengko reya eotos dha enna epakonmatompes kottha Sodom reya."14Daddi Lud pas entar ka bakalla anababinena se kadhuwa, ocana, "Mara jaga,duli nyengga dhari kottha reya, sabab kotthareya epamosnaa bi PANGERAN." Tape bakallaanana se kadhuwa jareya padha nyangka Ludpera agaja.15E bakto para seyang malaekat se kadhuwagella makon Lud sopaja duliyan, dhabuna,

  • Kejadian 19.1622 57"Mara duliyan! Giba binena ban ana babinenase kadhuwa jareya, sopaja bana ta noroamate polana kajahadanna kottha reya."16Lud gi mangmang. Tape PANGERAN neserka Lud jareya; daddi bi tamoyya se kadhuwagella Lud ban binena sarta ana babinena sekadhuwa padha etonton egiba ka lowarrakottha jareya.17Malaekat se settong adhabu, "Duli berkamon bana terro salamedda! Ja atole, ban jaambu e Cora Yordan. Terros buru ka gunong,me olle bana ta mate."18Lud mator, "Adhu, guste, amponabdidalem sabala kadhinto ja pakon buru kagunong.19Lerres Junandalem ampon nolongabdidalem dhari babaja pate. Namonggunong kadhissa gi ce jauna, dhaggiabdidalem gi ecapo jugan sareng balaikadhinto, mate sabellunna napa ka kadhissa.20Mangken oladi, kadhissa badha kotthane-kene, se ta pate jau dhari kadhinto. Kadiponapa manabi abdidalem buru ka kaissasaos, me olle salamet?"21Malaekat jareya adhabu, "Iya mara,parnyoonanna bana jareya bi sengkoekabbulana. Kottha jarowa ta epatompessa.22Mara duliyan, berka! Mon bana gi ta dhaessa, sengko gi ta ngenneng apa-rapa." Daddikottha jareya enyamae Zowar, artena kotthakene.

  • Kejadian 19.2332 5823Are la moncar e bakto Lud napa ka Zowar.24PANGERAN laju matoron ojan balirang serabbang ka kottha Sodom ban Gomora.25Kottha se dhadhuwa jareya epaancor,bariya keya sakabbinna Cora Yordan bansakabbinna pandhudhuna sarta sakabbinnabu-tombuwanna.26Tape binena Lud atole, laju aoba daddicangga dhari buja.27Kalagguwanna gu-laggu Ibrahim dhing-ngendhing ka kennengnganna se ngadek eajunanna PANGERAN baarianna.28 Ibrahim nondhu ngoladi ka baba, kakottha Sodom ban Gomora ban sakabbinnaCora Yordan. Ibrahim ngoladi okos dhari tanajareya, tadha bidana ban okossa tomang setalebat rajana.29Tape e bakto Allah maancor tha-kotthae cora kennengnganna bengkona Lud rowa,Allah teptep emot ka Ibrahim, daddi Lud lajuetolong epaburu sampe salamet.30Sarrena Lud tako se terrosa enneng eZowar, daddi pas ngalle ka pagunongan,abareng ban ana binena se kadhuwa, pasterros enneng e dhalem guwa e jadhiya.31Cana anana se sareyang ka alena, "Eppala towa, ban sanagara reya tadha oreng lalakese ekenneng kalake sengko ban bana sopajaandhia ana.32Daddi mara eppa pamabu; mon la mabu,bana ban sengko pas tedhung ban eppa,

  • Kejadian 19.3320.1 59me olle sengko ban bana bisa andhi ana,materros toronanna eppa."33E malem jareya eppana epangenomanggur sampe mabu. Saellana jareya, ananase sareyang pas tedhung ban eppana, tapeeppana ta apangrasa.34Kalagguwanna, ana se sareyang gellangoca ka alena, "Malemma sengko tedhungban eppa; dhaggi lem-malem mara pamabupole, pas gante bana tedhung ban eppa.Daddi sengko ban bana pas padha bisa andhiana."35Daddi e baja malem Lud epamabu pole bina-anana. Saellana jareya anana se nomerdhuwa pas apolong tedhung ban eppana,tape Lud ta apangrasa.36Kalaban cara se kantha jareya anana Ludse kadhuwa jareya ngandhung dhari eppanadibi.37Se sareyang rembi lalake, enyamae Moab.Moab jareya se daddi bangatowana bangsaMoab se sateya reya.38Anana se nomer dhuwa rembi lalake keya,enyamae Ben-Ami, se daddi bangatowanabangsa Amon se sateya reya.

    201 Ibrahim ngalle dhari Mamre kabagiyan laona tana Kanaan, pas

    neptep e antarana Kades ban Syur. Ta saapaabidda dhari jareya, e bakto gi alenggi eGerar,

  • Kejadian 20.28 602 Ibrahim adhabu ja Sara jareya alena. DaddiRato Abimelekh dhari Gerar makon orengngeba Sara ka salerana.3E baja malem Allah ngaton ka rato jareya edhalem sopennana, laju adhabu, "Bana kodumate, sabab bana ngala binena oreng."4Tape Abimelekh gi ta nyedding Sara,daddi laju mator, "Adhu, GUSTE, Pangeran!Abidalem ta sala! Ponapa Junandalemmateyana abdidalem sareng bangsaabdidalem?5 Ibrahim dibi se adhabu ja babine kadhintoalena, sarengngan jugan babine kadhintongoca sapaneka jugan. Abdidalem ngalababine kadhinto kalaban maksod se saesareng ate se berse, daddi abdidalem ta sala."6Allah laju adhabu pole e dhalem sopennana,"Iya bendher, Sengko tao ja bana pajat ngalababine jareya kalaban ate se berse. Lantaranjareya bi Sengko bana elang-alange sopaja taagabaya dusa ka Sengko, ban Sengko banata ebagi nyedding ka babine jareya.7Daddi sateya mara babine jareya pabalika lakena. Sabab lakena nabbi, nabbi jareyabakal nyoonnagiya bana ka Sengko sopajabana ta mateya. Tape mon bana ta endhamabali babine jareya, bana ban rayaddamasthe mate!"8Kalagguwanna gu-laggu Abimelekh adikanepara ponggabana, laju eparenge oneng

  • Kejadian 20.916 61parkara kadaddiyan jareya. Ponggabanapadha katakoan kabbi.9Saellana jareya Abimelekh adikaneIbrahim, laju adhabu, "Sampeyan mesapaneka ka kaula? Ponapa salana kaula kasampeyan, me sampeyan madhateng mosibapaneka ka kaula ban ka karajaan kaula? Tasae ganeka.10Ponapa maksodda sampeyan?"11Dhabuna Ibrahim, "Caepon pekkerabdidalem e kadhinto tadha oreng se tako kaAllah, daddi abdidalem tanto epatee manabibadha oreng se terro ka raji abdidalem.12Sarengngan pole Sara kadhinto pajat aleabdidalem, tonggal eppa laen ebu, sarengabdidalem laju ekabine.13Daddi e bakto Allah makon abdidalemadinggallagi compona eppa, epakon entarka nagara manca, abdidalem ngoca ka rajiabdidalem, Mon bana taresna ka sengko, monbadha oreng atanya bana abala ja sengkoreya kakana bana."14Saellana jareya Abimelekh mabali Saraka Ibrahim. Laen dhari jareya Ibrahimeparenge dumba ban sape, dunor lalakeanban babinean.15Dhabuna rato jareya ka Ibrahim, "Panekanagara kaula; sampeyan kengeng alenggi ekaimmaa saos se ekasokane."16Saellana jareya rato adhabu ka Sara,"Kakana sampeyan bi kaula ampon eparenge

  • Kejadian 20.1721.8 62pesse saebu salaka menangka bukte kasadajana oreng ja sampeyan gi socce.Sampeyan ta sala."17Polana kadaddiyan jareya babineane karatonna Abimelekh bi PANGERANepajubeng kabbi. Ibrahim laju nyoon kaAllah. Allah laju mabaras Abimelekh, rajinaban nor-dunor babineanna, sampe babineanjareya bisa andhi ana pole.18 (20:17)

    211PANGERAN aberkadi Sara, norojanjina se edhabuwagi ka Ibrahim.

    2Sara bubut, pas babar lalake e baktoIbrahim la seppo. Kana jareya lahir e are banbaja se edhabuwagi Allah ka Ibrahim.3Bi Ibrahim pottrana jareya enyamae Ishak.4E bakto pottrana jareya aomor ballung are,bi Ibrahim esonnat, menorot se edhabuwagiAllah ka salerana.5E bakto Ishak lahir, yuswana Ibrahim lasaratos taon.6Dhabuna Sara, "Allah la aparengkagumbiraan ka sengko sampe sengko bisaagella. Reng-oreng se ngedhing kabar reyatanto noro gumbira ban agella keya."7Sara adhabu pole, "Sapa lamba se ngocaaka Ibrahim ja Sara ngembana ana? Nyatanasengko rembi onggu maske tang lake latowa."8 Ishak atamba raja, ban e bakto kana jareyaepesa, Ibrahim ajang-onjang ce rajana.

  • Kejadian 21.915 639E settong are Sara ngoladi Ismail, pottranaIbrahim ban Hagar, babine Messer rowa,teppana en-maenan ban Ishak, pottrana dibi.10Sara mator ka Ibrahim, "Tore pona,tondhung dunor kaissa sareng anana. Ananababine ganeka ja parenge bagiyan dharisangkolan se eparengngagiya sampeyan kaIshak, ana kaula."11E bakto meyarsa jareya panggaliyannaIbrahim arassa rekong, sabab Ismail pottranakeya.12Tape Allah adhabu ka Ibrahim, "Bana taosa rekong mekkere Hagar dunorra bana bananana jareya. Torodi apa ocana Sara jareya,sabab toronan se ejanjiyagi Sengko ka banabakal lahira dhari Ishak.13Tape anana dunor jareya bi Sengkoeberriana na poto se bannya keya, se daddiyasettong bangsa. Sabab anana dunor jareyaanana bana keya."14Kalagguwanna bi Ibrahim Hagar eparengeroti ban kanthong dhari kole aesse aengmenangka sango e parjalananna. Ananaepagindhung ka ebuna. Saellana jareyababine buru pas esoro ondur. Daddi Hagarlaju ondur, ajalan san-kassannagi e ra-araBersyeba.15E bakto aeng e kanthongnga rowa latadha sakale, anana laju esaba e babanabut-ombut,

  • Kejadian 21.1623 6416abana dibi pas toju e kennengnganlaen se jauna ra-kera saratos meter dharijadhiya. Cana pekkerra, "Sengko ta mangganangaleyana tang ana mate." Daddi sambitoju babine jareya laju nanges.17Allah meyarsa tangessa Ismail. Dharilangnge laju badha malaekadda Allah adhabuka Hagar, "Apa se ekasossa bana, Hagar?Ella, ja tako. Allah la meyarsa sowaranaanana bana.18Kassa entare anana, emban padhiyem.Sabab toronanna anana bana jareya bakaldaddiya bangsa se raja."19Allah pas mokka matana Hagar, daddiHagar laju nangalee badha somor. Hagarentar ka somor jareya, laju ngala aengebaddhai kanthongnga, anana pas eenome.20 Ismail atamba raja sarta terros etolongeAllah. Se ekennengnge ra-ara Paran, daddipanganjur se penter.21Bi ebuna epabinee oreng Messer.22E bakto jareya Abimelekh ban Pikhol,panglimana tantarana manggii Ibrahim.Abimelekh adhabu, "Allah nolonge sampeyane dhalem ponapaa saos se eastane sampeyan.23Daddi ngereng samangken sampeyanasompa e ajunanna Allah, ja sampeyan taco-ngocowa ka kaula, otabana ka na-anakaula, otabana ka toronan kaula. Kaulaampon becce ka sampeyan, daddi sampeyan

  • Kejadian 21.2433 65kodu sapaneka jugan ka kaula sareng kanagara se ekennengnge sampeyan paneka."24Atorra Ibrahim, "Enggi, abdidalemasompa."25Tape saellana jareya Ibrahim aserro kaAbimelekh parkara somor se erampas bidi-abdina Abimelekh.26Dhabuna Abimelekh, "Kaula ta onengpasera se alako sapaneka. Sampeyan taoneng mator ka kaula, ban kaula burusamangken mereng parkara paneka."27 Ibrahim laju ngatore dumba ban sape kaAbimelekh, ban oreng se kadhuwa jareya lajumabadha parjanjiyan.28 Ibrahim malaen budhuna dumba papettodhari ba-dumba laenna.29Abimelekh mareksane, "Aponapa meepalaen?"30Dhabuna Ibrahim, "Ngereng pondhutbudhuna dumba se papetto kadhintomenangka tandha ja junandalem ngakowe jaabdidalem se ngale somor kadhinto."31Daddi kennengngan jareya laju enyamaeBersyeba, sabab e kennengngan jareya sekadhuwa jareya asompa.32Saellana mabadha parjanjiyan e Bersyebajareya, Abimelekh ban Pikhol laju abali kanagarana oreng Filistin.33 Ibrahim laju namen bungkanatamariska e Bersyeba jareya, ban sajjeggajareya kennengngan jareya ekagabay

  • Kejadian 21.3422.6 66kennengnganna abakte ka PANGERAN, Allahse langgeng.34Saellana jareya Ibrahim abak abit alenggie nagarana oreng Filistin.

    221Ta saapa abidda dhari jareya Allahnyoba Ibrahim. Ibrahim edikane.

    "Ibrahim! Ibrahim!" dhabuna. SaoddaIbrahim, "Kadhinto, Guste!"2Allah adhabu, "Kassa bana entar ka tanaMoriya. Giba Ishak, anana bana se perasettong rowa, se talebat ekaasee bi bana.Anana bana jareya gabay kurban obbaranmenangka tor-ator ka Sengko, e settonggunong se dhaggi eduduwagiya bi Sengko."3Kalagguwanna gu-laggu Ibrahim thok-ngetthok kaju se epangobbara kurbanna.Kaju jareya ebuwa e hemarra. Ibrahim pasmangkat ka kennengngan se edhabuwagiAllah, asareng ban Ishak sarta kabulanakadhuwa.4Saellana olle tello are, kennengngan jareyala katon ka Ibrahim.5 Ibrahim pas adhabu ka kabulana sekadhuwa gella, "Bana anante e dhinna bai;hemarra reya edinaa e dhinna keya. Sengkoban tang ana entara dha essa, abakteya kaAllah. Dhaggi mon la mare, sengko abaliyadha enna."6Kajuna bi Ibrahim epapekol ka Ishak,dineng salerana dibi abakta ladding banmardha. Se kadhuwa pas alomampa asareng.

  • Kejadian 22.713 677Cana Ishak, "Pa." Saodda Ibrahim, "Apa,Na?" Ishak atanya, "Kaju ban mardhanaampon badha. Kaimma budhuna dumbana seebadhiya kurban?"8Saodda Ibrahim, "Allah dibi senyadhiyaagiya budhuna dumbana jareya." Sekadhuwa pas terros alomampa.9Sanapana ka kennengngan seedhabuwagi Allah gella, Ibrahim pasabadhi kennengnganna kurban. Kajunaetata e attasanna; pottrana etalee, esaba ekennengnganna kurban gella, e attasannakajuna.10Saellana jareya Ibrahim laju mondhutladdingnga epanyambelliya pottrana.11Tape Ibrahim laju meyarsa sowaranamalaekadda PANGERAN dhari langnge,"Ibrahim! Ibrahim!" Saodda Ibrahim,"Kadhinto, Guste!"12Dhabuna Allah kalaban parantaraannamalaekat gella, "Ja patee kana jareya, japama-baramma. Sabab sateya Sengko tao jabana tako ka Allah, ban ta eman massraagika Sengko anana bana se pera settong tadhapole jareya."13 Ibrahim atole ka bara ka temor, kadhaja ka lao, laju ngoladi badha dumba lakesettong, tandhuna tacangke ka but-ombut.Ibrahim mondhut dumba jareya, laju ebadhikurban ka Allah menangka gantena pottrana.

  • Kejadian 22.1421 6814Bi Ibrahim kennengngan jareya enyamae"PANGERAN nyadhiyaagi". Daddi sampesateya oreng ngoca, "E attassa gunongngaPANGERAN nyadhiyaagi se ekaparlo."15Malaekadda PANGERAN aera ka Ibrahimsakaleyan aggi dhari langnge,16 "Areya dhabuna PANGERAN: Sengkoasompaa kalaban Tang nyama dibi, ja biSengko bana eberriana berkat se talebatrajana. Sarrena bana atoro ka Sengko banta berra ngurbannagi anana se pera settongjareya ka Sengko,17Sengko ajanji bana eberriana toronanse ce bannyana, akantha bannyana bintange langnge, akantha bannyana beddhi epaseser. Na potona bana bakal mennanga kaso-mosona.18Lantaran bana ban toronanna, sa-bangsae bume bakal naremaa berkat kabbi sababbana atoro ka Sengko."19Saellana jareya Ibrahim abali kakennengnganna kabulana se kadhuwa gella,pas laju padha abareng mangkat ka Bersyeba.Ibrahim terros maggun alenggi e Bersyebajareya.20 Ibrahim kaagungan kaka anyama Nahor.Saellana kadaddiyan e Gunong Moriya rowaIbrahim narema kabar ja Milka, binena Nahor,andhi ana kaballu, iya areya:21Us se sareyang, Bus alena, Kemuwel sedaddi eppana Aram,

  • Kejadian 22.2223.8 6922Kesed, Hazo, Pildas, Yidlaf ban Betuwel.23Betuwel jareya eppana Ribka. Jareyaanana Milka se kaballu ollena ban Nahor,taretanna Ibrahim.24Dineng sellerra Nahor se anyama Reyumaandhi ana keya, iya areya Tebah, Gaham,Tahasy ban Maakha.

    231E bakto yuswana saratos petto lekortaon,

    2Sara seda e Hebron e tana Kanaan. Ibrahimsossa, laju molar polana rajina seda.3Saellana jareya jinazana edinggallagi.Ibrahim laju meyos manggii reng-oreng Hetse badha e nagara jareya, dhabuna,4 "Kaula e kaiya oreng manca; kaula nyoonatolong, ngobangana tanana sampeyan, kaulaparlo ngoburragiya raji kaula."5Sambidda reng-oreng jareya,"Panjennengngan kadhinto pamimpinraja se badha e kadhinto; daddi ngerengsareyagi rajina e pasareyan se paleng saegadhuwanna bangsa abdina. Bangsa abdinapadha perak kengeng nyadhiyaagi pasareyankaagem rajina panjennengngan."6 (23:5)7Saellana jareya Ibrahim pas asojud eadhaanna reng-oreng Het jareya,8pas adhabu, "Manabi sampeyan ehlas rajikaula ekoburragi e kaiya, kaula nyoona tolongsoonnagi ka Efron, pottrana Zohar,

  • Kejadian 23.916 709Guwa Makhpela kaagunganna, se badhae penggirra teggalla kaissa, bi kaulaeobangana, saponapaa saos argana. Tanaganeka sareng kaula ebadhiya tana koburan."10E bakto jareya Efron dibi teppana badhae jadhiya, toju bi reng-oreng Het laennae kennengnganna kompolan e labangsakethengnga kottha jareya. Efron nyaot,esaksee reng-oreng se badha e jadhiya,ocana,11 "Ampon ta osa obange; teggal sarengguwa kaissa sareng abdina eatorragiya kapanjennengngan, badhi pasareyanna rajinapanjennengngan; bangsa abdina menangkasaksena."12 Ibrahim ngendhep e adhana reng-orengHet jareya,13 laju adhabu ka Efron, ekaedhing bireng-oreng se badha e jadhiya, "Ngerengpeyarsaagi. Teggal ganeka sareng kaulaeobangana. Ngereng tarema obangnga, daddikaula bisa ngoburragi raji kaula e kaissa."14Saodda Efron,15 "Tana se argana namong pa ratos pessesalaka, ponapa artena ka panjennengngansareng ka abdina? Ampon, eatore, rajinasareyagi e kaissa."16 Ibrahim saroju ka argana, laju ngetongpesse salaka se bannyana esebbuttagi biEfron, iya areya pa ratos pesse salaka,menorot tembangan se eangguy para

  • Kejadian 23.1724.4 71sodagar, esaksee reng-oreng Het se padhabadha e jadhiya.17Daddi tanana Efron se badha e Makhpelae temorra Mamre jareya pas ekaandhiIbrahim. Tamaso teggalla ban guwana sartaka-bungkaanna, bariya keya ka-bungkaan sebadha e tes-batessa.18Tana jareya epassraagi ka Ibrahim,esaksee reng-oreng Het se hadir e kompolane labang sakethengnga kottha jareya.19Saellana jareya Ibrahim laju nyareyagiSara, rajina, e guwa Makhpela, iya areya eHebron, e tana Kanaan.20Daddi teggal ban guwana oreng Hetjareya pas ekaandhi Ibrahim, epadaddi tanakoburan.

    241 Ibrahim la ce seppona, ban eberkadiPANGERAN e dhalem parkara apaa bai.

    2E settong are Ibrahim adhabu kakabulana se paleng towa, se epassraengoros sakabbinna dhi-andhina, "Marasaba tanangnga bana e antarana tangkang-pekang. Mara sateya bana asompakalaban asmana PANGERAN, Allah sengobasane langnge ban bume, ja bi banatang ana ta enyareyagiya bine anana oreng enagara Kanaan reya.3 (24:2)4Bana kodu entar ka tang kampong;nyareyagi paraban se egabaya binena Ishak,dhari tang la-bala dibi."

  • Kejadian 24.511 725Kabulana jareya mator, "Kadi ponapamanabi parabanna ta poron adinggallaginagarana kaangguy noro abdina ka kadhinto?Ponapa pottrana panjennengngan epakonameyos ka nagara asalla panjennengngan?"6Dhabuna Ibrahim, "Senga! Ja sampe tangana egiba dha essa maske barammaa!7PANGERAN, Allah se ngobasane langngeabakta sengko kalowar dhari bengkonatang eppa ban dhari nagarana tang la-bala;PANGERAN la asompa marengngagiya nagarareya ka sengko ban ka tang na poto. DaddiPANGERAN masthe ngotos malaekaddaepanolonge bana sopaja bana bisaa nemmoparaban se egabaya binena tang ana.8Mon paraban jareya ta endha noro banadha enna, bana bebas dhari sompana. Tape,maske barammaa, tang ana ta olle giba dhaessa."9Daddi kabulana Ibrahim jareya pas nyabatanangnga e antarana kang-pekangngaIbrahim lorana, pas asompa ajalannagiya apase epakonnagi Ibrahim jareya.10Kabulana Ibrahim jareya laju ngala ontanalorana sapolo meggi, sarta acem-macembarang laenna se aji, pas mangkat ka kotthakennengnganna bengkona Nahor; iya areya edhajaanna Mesopotamia.11Sanapana, ta-ontana epaambu eseddianna somor e lowarra kottha. E bakto

  • Kejadian 24.1216 73jareya baja asar, baktona babinean entarnyello aeng ka somor.12Kabulana Ibrahim jareya nyoon ka Allah,ocana, "Adhu, Guste PANGERAN, Allah seesemba Ibrahim lora abdidalem, nyoonatolong sopaja e are mangken abdidalemkengenga ajalannagi papakonna loraabdidalem.13Samangken abdidalem manjeng e seddinasomor se badhi eentare ban-paraban senyelloa aeng.14Abdidalem ngocaa sapaneka ka salasettonga paraban se nyello aeng gapaneka,Mara, ra, patoron kelmona, sengko mentaaaengnga, ngenoma. Manabi babine gapanekanyaot, Ngereng eatore. Ontana sampeyanbi kaula engalaagiya aeng jugan, sarengabdidalem gapaneka eanggebba menangkatandha ja paraban gapaneka se epeleJunandalem kaagem rajina Ishak, abdieponJunandalem. Abdidalem tanto pas oneng jaJunandalem pajat neptebbi parjanjiyanneponsareng Ibrahim, lora abdidalem."15Sabellunna mare se adua pas badhababine, nyamana Ribka, nyoon kelmona.Ribka jareya anana Betuwel, reng towanaBetuwel jareya Nahor ban Milka, dinengNahor reya kakana Ibrahim.16Ribka jareya ce raddinna, gi ngodhaban paraban. Ribka entar ka somor jareya,

  • Kejadian 24.1723 74ngessee kelmona, samarena laju ajalan,moleya.17Kabulana Ibrahim gella berka nyander kaseddianna, pas ngoca, "Mara, ra, Na, sengkomentaa aengnga se e kelmona jareya, sengkoterro ngenoma."18Saodda Ribka, "Ngereng eatore." Kelmonalaju epatoron. Kabulana Ibrahim gellangenom, nyordhuk aengnga dhari kelmona seeteggui Ribka.19Samarena oreng jareya ngenom,Ribka ngoca, "Ontana sampeyan bi kaulaengalaagiya aeng jugan, me olle padhangenom epatobuk."20Aeng e kelmona rowa pas etotta kabaddhana pangenomanna ontana. Saellanajareya, Ribka pas berka ka somor nyello aengpole sampe ta-onta jareya padha tobuk kabbise ngenom.21Kabulana Ibrahim gella pera ngabassagimalolo, ta ca-ngoca pa-apa, terro taowa apabi PANGERAN eparenge partolongan sopajaehteyarra ahasela.22Saellana ontana mare eenome kabbi,kabulana Ibrahim jareya laju makalowaranteng emmas se larang, epasang kaelongnga Ribka, ban gellang emmas seja-raja dhadhuwa, epasang ka lengngenna.23Cana oreng jareya, "Sapa eppanabana, Na? E compona eppana bana ba

  • Kejadian 24.2431 75badhaa kennengngan mon sengko sakancangamponga ngenep?"24Saodda Ribka, "Eppa kaula nyamanaBetuwel, pottrana Nahor sareng Milka.25Manabi sampeyan kelemma, e compobadha kennengngan. Jugan bannyadarameyan sareng pakanna ebin."26Kabulana Ibrahim jareya pas asojudamoljaagi PANGERAN,27ocana, "Moljaagi PANGERAN, Allah seesemba Ibrahim, tang lora. Sabab PANGERANneptebbi janjina ka Ibrahim, tang lora;sengko etonton epatemmo ban balana."28Babine gella laju berka ka bengkonaebuna pas nyaretaagi sakabbinna kadaddiyangella.29Ribka jareya andhi taretan lalake,nyamana Laban. Laban nangalee anteng eelongnga alena ban gellang e lengngenna,sarta ngedhing caretana alena parkarasabarang se ekocaagi lalake gella. DaddiLaban laju gancangan kalowar dhari bengkonaentar ka kabulana Ibrahim se gi jeng-manjengban ta-ontana e seddianna somor rowa.30 (24:29)31Cana Laban, "Ngereng eatore lenggi kacompo. Sampeyan eberkadi PANGERAN!Aponapa me gi ngadek e kaiya? Ngerengkelem e compo. E kaissa ampon esadhiyaagikennengngan, jugan ampon esadhiyaagikennengnganna ta-ontana."

  • Kejadian 24.3240 7632Daddi kabulana Ibrahim jareya laju masoka bengkona Laban. Bi Laban mowadannaontana epatoron, ontana epakane ban eberriidarameyan. Kabulana Ibrahim sakanca padhaengalaagi aeng bacco.33E bakto eangkae kakanan, kabulanaIbrahim jareya ngoca, "Kaula gi ta neddhaamanabi gi ta manapa pessenna lora kaula."Cana Laban, "Ngereng, eatore."34 "Kaula paneka kabulana Ibrahim," canaoreng jareya molae acareta.35 "PANGERAN apareng berkat se talebatrajana ka lora kaula. Lora kaula epasogi.Eparenge dumba sareng embi, sape, ontasareng hemar, emmas sareng salaka, sarengdunor lalakean sareng babinean.36Sara, rajina, kaagungan pottra lalakee bakto Ibrahim ampon talebat seppona.Sadajana harta kaagunganna sareng Ibrahimesangkollagi ka pottrana gapaneka.37Sareng Ibrahim kaula epakon asompa jakaula atoroa ka papakonna. Caepon dhabuna,Senga, tang ana ja nyareyagi bine ananaoreng e nagara Kanaan reya.38Nyareyagi balana kaomma tang eppa bai.Daddi kassa sateya bana entar ka nagaranatang eppa.39Kaula atanya, Kadi ponapa manabiparabanna ta poron noro abdina ka kadhinto?40Lora kaula adhabu sapaneka, PANGERANse esemba sengko molae lamba tanto

  • Kejadian 24.4146 77ngotos malaekadda epakon nolonge banasopaja bana ahasela nyareyagi bine tangana, paraban dhari tang bangsa, iya areyala-balana tang eppa.41Mon bana la entar ka tang bala, tape banaetolak, bana bebas dhari sompana.42E bakto kaula gella napa ka somor kaissa,kaula nyoon sapaneka ka PANGERAN, Adhu,Guste PANGERAN, Allah se esemba Ibrahim,lora abdidalem, nyoona tolong, Guste, sopajaabdidalem ahasela e dhalem ajalannagipapakon kadhinto.43Samangken abdidalem badha e seddiannasomor kadhinto. Manabi badha parabandhateng nyelloa aeng, abdidalem ngocaa:Mara, ra, sengko mentaa aengnga sakone,nyordhuga dhari kelmona.44Manabi paraban gapaneka nyaot:Ngereng eatore. Ontana sampeyan bikaula engalaagiya aeng jugan, me ollepadha ngenom epatobuk, sareng abdidalemeanggebba menangka tandha ja parabangapaneka peleyanna Junandalem kaagempottrana lora abdidalem.45Kaula gi ta lastare se nyoon e dhalemate, Ribka dhateng nyoon kelmo, laju entarka somor nyelloa aeng. Kaula ngoca kakana ganeka, Na, mara, ra, sengko mentaaaengnga sakone, terro ngenoma.46Kana gapaneka duli matoron kelmona, lajungoca, Ngereng, eatore, ta-ontana sampeyan

  • Kejadian 24.4753 78bi kaula eenomana jugan. Daddi kaula pasngenom, dineng Ribka ngenome ta-ontakaula.47Kaula pas atanya, Sapa eppana bana, Na?Saodda, Eppa kaula Betuwel, pottrana Nahorsareng Milka. Kaula laju masang anteng kaelongnga, sareng gellang ka lengngenna.48Kaula pas asojud abakte ka PANGERAN,amoljaagi PANGERAN, Allah se esembaIbrahim lora kaula, se nonton kaulaepatapanggi sareng balana lora kaula;kantos kaula tapanggi sareng pottra binenasampeyan, se sareng kaula esoona badhijudhuna pottrana lora kaula.49Samangken, ngereng dhabuwagi, ponapasampeyan kasokan noduwagi kataresnaansareng kaestowan ka lora kaula; manabibunten, dhabuwagi jugan, sopaja kaulaonenga pas aponapaa kaula paneka."50Laban ban Betuwel nyaot, "Parkara panekadhari PANGERAN asalla, daddi banne kaula sekodu motose.51Paneka Ribka badha e kaiya; eatore bakta,badhi binena pottrana lorana sampeyan,menorot se edhabuwagi PANGERAN dibi."52E bakto ngedhing jawaban jareya,kabulana Ibrahim jareya laju asojud abakteka PANGERAN.53Saellana jareya pas makalowar kalambise rang-larang, pareyasan dhari emmas bansalaka, se pas ebagi ka Ribka. Kaka ban

  • Kejadian 24.5460 79ebuna eberrii rang-barang se rang-larangkeya.54Saellana jareya, kabulana Ibrahim banca-kancana pas ngakan ban ngenom, terrospas ngenep e jadhiya. E bakto la jagakalagguwanna, kabulana Ibrahim jareyangoca, "Kaula palemana ka compona lorakaula."55Kaka ban ebuna Ribka ngoca, "DiggalRibka me gi enneng ban kaula dhimensamenggu otaba sapolo are aggi, saamponnaganeka kengeng bakta."56Tape kabulana Ibrahim ngoca, "Amponkaula ja panante pole. Sareng PANGERANparjalanan kaula eparenge ahasel; daddisamangken kaula palemana."57Saodda kaka ban ebuna Ribka,"Samangken Ribka saos olok. Kadi ponapacaepon Ribka."58Daddi Ribka pas eolok. Cana kaka banebuna, "Bana endha noro oreng reya?"Saodda Ribka, "Enggi, poron."59Daddi kaka ban ebuna ngedine Ribka norokabulana Ibrahim ban reng-orengnga, Ribkaebarengnge anjuna se la towa se la abitngabula ka oreng towana.60Kaka ban ebuna aberkadi Ribka, ocana,"Ribka, bana mandar bannyaa toronanna!Na potona bana mandar ngobasaanatha-kotthana so-mosona!"

  • Kejadian 24.6125.2 8061Ribka ban bareng babineanna pas padhaakes-rengkes, saellana jareya laju padhaongga ka ontana bang-sebang, terrosmangkat noro kabulana Ibrahim.62Sabatara jareya Ishak teppana dhatengdhari ra-ara, lebat e somor se anyama"Lahai-Roi," se artena "Somorra Pangeran SeAjaga Sengko". Ishak jareya kalenggiyanna eTana Negeb e bagiyan laona Kanaan.63E settong are e baja asar Ishak kalowardhari kemahna, laju lan-jalanan e talon, pasngoladi badha ta-onta dhateng ka jadhiya.64E bakto nangalee Ishak, Ribka toron dhariontana,65pas atanya ka kabulana Ibrahim, "Paseralalake se ajalan kaanja e talon kaissa?""Kaissa lora kaula," saodda kabulana Ibrahim.Ribka laju ngala salendhangnga, etopowagika mowana.66Kabulana Ibrahim laju nyaretaagi ka Ishaksabarang se la elakone abana.67 Ishak laju ngeba Ribka maso ka kemahnase lamba ekalenggii Sara, ebuna. Ribka pasekabine Ishak. Ishak neser ka Ribka, daddiatena talepor maske ebuna la seda.

    251 Ibrahim araji pole, olle babine seanyama Ketura.

    2Rajina jareya ngalahirragi pottra seanyama: Zimran, Yoksan, Medan, Midian,Isybak, ban Suah.

  • Kejadian 25.312 813Yoksan reya eppana Syeba ban Dedan, bantoronanna Dedan reya oreng Asyur, orengLetus, ban oreng Leum.4Na-anana Midian iya areya: Efa, Efer,Henokh, Abida ban Eldaa. Jareya kabbitoronanna Ketura.5Bi Ibrahim sakabbinna dhi-andhinaeparengngagi ka pottrana se anyama Ishak;6 tape gi odhina Ibrahim bannya areng-pareng ka tra-pottrana dhari ji-rajina se laen.Saellana jareya tra-pottrana jareya epakonngalle ka tana e temorra Kanaan, me ollepadha jau dhari pottrana se anyama Ishak.7 Ibrahim seda e bakto la ce seppona,yuswana saratos pettong polo lema taon.8 (25:7)9Bi tra-pottrana se anyama Ishak banIsmail laju esareyagi e Guwa Makhpelase kennengnganna e teggal e temorannaMamre. Gi lambana teggal jareya andhinaEfron anana Zohar, oreng Het,10 tape bi Ibrahim la epondhut dhari orengHet jareya. Sara, rajina Ibrahim, ekoburragi ejadhiya keya.11Saellana Ibrahim seda, Allah aberkadiIshak, pottrana Ibrahim. E bakto jareyaIshak alenggi e seddianna somor se anyama"Lahai-Roi" se artena "Somorra Pangeran SeAjaga Sengko".12 Ismail reya pottrana Ibrahim ban Hagar,dunorra Sara.

  • Kejadian 25.1323 8213 Ismail kaagungan pottra dhubellas,menorot giliranna kalahiranna, tra-pottranajareya iya areya: Nebayot, Kedar, Adbeel,Mibsam,14Misyma, Duma, Masa,15Hadad, Tema, Yetur, Nafis ban Kedma.16Tra-pottrana Ismail jareya daddibangatowana dhubellas suku bangsa, dinengdisa ban parkemahanna esebbut menorotma-nyamana tra-pottrana Ismail jareya.17 Ismail seda e bakto yuswana saratos tellopolo petto taon.18Toronanna Ismail jareya ngennengngedhaera Hawila sampe ka Syur se badha etemorra Messer se nojju ka Asyur. Odhinatapesa dhari toronanna Ibrahim.19Areya caretana toronanna Ishak pottranaIbrahim.20Yuswana Ishak pa polo taon e baktoakabin ban Ribka, anana Betuwel, orengMesopotamia; Ribka jareya taretanna Laban.21 Ishak nyoonnagi Ribka ka PANGERAN,polana Ribka jubeng. Parnyoonanna ekabbulibi PANGERAN. Ribka bubut.22Bubudda kembar. Ban sabellunna babaji sedhadhuwa jareya lahir, e dhalem gandhuannaebuna akeket. Cana Ribka, "Arapa sengko mekodu nyandhang se kantha reya?" Ribka lajunyoon petodu ka PANGERAN.23Dhabuna PANGERAN ka babine jareya,"E dhalem tabuna bana badha bangsa

  • Kejadian 25.2430 83dhadhuwa; bangsa se dhadhuwa jareyaamosowan; se settong akowadan dharisettonganna; se towaan bakal daddiya abdinase ngodhaan."24Saellana napa baktona, Ribka bab