สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

1

เทคนิคการสราง Movie ดวย Macromedia Captivate 1.0 ปจจุบันสื่อเรียนรูหรือสื่อการนําเสนอมีรูปแบบที่หลากหลาย ทั้งสื่อแบบขอความ รูปภาพ เสียง

ภาพเคลื่อนไหว สื่อมัลติมีเดีย ที่บรรจุอยูในแผนซีดี หรือเผยแพรผานทางอินเทอรเน็ต ซึ่งโปรแกรมที่นํามาสรางสื่อเรียนรูหรือสื่อนําเสนอแบบมัลติมีเดียที่เรารูจักนั้นมีมากมายหลายโปรแกรม เชน Office TLE Impress, Microsoft PowerPoint, Macromedia Authorware, Macromedia Flash ฯลฯ โปรแกรมเหลานี้จะตองใชเวลาในการเรียนรูเพื่อพอสมควรจึงจะสรางงานออกมาได

ทําความรูจัก Macromedia Captivate 1.0 โปรแกรม Macromedia Captivate 1.0 เปนผลิตภัณฑนองใหมจากคาย Macromedia ที่ถูกพัฒนาขึ้น

มาเพื่อสนับสนุนการสราง Movie ในรูปแบบสื่อเรียนรู หรือสื่อการนําเสนอแบบมัลติมีเดีย เชน การนําเสนอผลงาน การจับหนาจอภาพเพื่อนําไปสรางสื่อเรียนรู การสรางแบบทดสอบ รวมไปถึงการตัดตอวิดีโอเพื่อใชสําหรับงานนําเสนอหรือผลิตสื่อเรียนรู โดยโปรแกรม Macromedia Captivate 1.0 เปนโปรแกรมที่ใชสรางช้ินงานไดงายและเร็ว

จุดเดนของโปรแกรม Macromedia Captivate1.0 สรางสื่อเรียนรูหรือสื่อนําเสนอมัลติมีเดียไดอยางงายดาย ตัดตอวิดีโอไดทั้งภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว สรางสื่อเรียนรูโดยการจับหนาจอภาพ (Screen capture movie) ประกอบเสียงบรรยาย เหมาะสําหรับการนําไปใชเปนสื่อการเรียนการสอน สรางแบบทดสอบไดงาย นําเขาไฟลจากแหลงตางๆ ไดหลากหลาย

ไฟลรูปภาพ (Image) เชน JPG, BMP, GIF ไฟลเสียง (Sound) เชน MP3, WAV เสียงบรรยายผานไมโครโฟน ไฟลวิดีโอ (Video) เชน AVI สไลดจากโปรแกรม Microsoft Power Point (.PPT)

สงออกไฟลไดหลายรูปแบบ Flash movie File (.swf) ลักษณะเชนเดียวกับโปรแกรม Macromedia Flash HTML File (.html) สําหรับการนําไปใชกับเว็บไซต EXE File (.exe) สําหรับการนําไปใชแบบ Stand alone คือ การแสดงผลโดยไม

ตองติดตั้งโปรแกรม Macromedia captivate

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

2

การเปดใชงานโปรแกรม Macromedia Captivate 1.0 การเรียกใชงาน Macromedia Captivate 1.0

คลิกที่ Start, Programs, Macromedia, Macromedia Captivate

สวนประกอบหนาจอแรกของโปรแกรม Macromedia Captivate Open a recent movie

แสดงไฟลลาสุดที่เคยบันทึกไวในโปรแกรม เปดไฟลที่เคยบันทึกไว

Record new movie (สําหรับการเริ่มตนใชงานแนะนําใหใชงานตรงสวนนี้) สําหรับสราง movie บันทึก movie (จับหนาจอภาพ)

Other movie types สําหรับนําเขา Movie สราง Movie จากแมแบบ สรางเมนูการใชงาน

Getting started movies แนะนําขั้นตอนการสราง Movie ดวยโปรแกรม Macromedia Captivate เริ่มตั้งแตการบันทึก การแกไขตกแตง การสงออก การนําเขาไฟลเสียง

การสรางสวนตอบโต การใสลูกเลนเพื่อเพิ่มความนาสนใจ ตามลําดับ

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

3

เร่ิมตนใชงาน Macromedia Captivate 1.0

เปนที่ทราบกันแลววาจุดเดนของโปรแกรม Macromedia Captivate 1.0 มีความสามารถในการสราง Movie ไดหลากหลายรูปแบบ เพื่อไมใหเปนการเสียเวลา มาเริ่มการสราง Movie กันเลยนะครับ เริ่มแรกใหคลิกตรง Record or create a new movie จะปรากฏหนาตาง New movie options

หนาตาง New Movie Options Record new movie สําหรับการ Capture movie หนาจอภาพเหมาะสําหรับการสรางสื่อการสอน Application สําหรับการ Capture movie ทั้งหนาจอภาพ Custom size สําหรับการ Capture movie แบบกําหนดหนาจอภาพได Full Screen สําหรับการ Capture movie ทั้งหนาจอภาพ

Create other movie type สําหรับการสราง Movie ชนิดอื่นๆ Blank movie สําหรับการสราง Movie ในแบบฉบับของทานเอง คือเปนที่

วางใหทานนํารูปแบบตางๆ มาใสเอง (ในตัวอยางนี้ใหคลิกเลือก Blank movie) Image movie สําหรับการสราง Movie ดวยรูปภาพที่เตรยีมไวแลว

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

4

หนาตาง Blank movie

User defined กําหนดขนาดตามความตองการ เชน ตัวอยางเลือกขนาด 600 x 100 Preset size กําหนดขนาดตามความละเอียด (Resolution) ของจอภาพ

หนาตางการสราง Movie

Main Tools bar เปนเครื่องมือหลักที่ใชงานบอย Storyboard เปนมุมมองสไลด (Frame) ในตอนนี้มีแค1 สไลด (1Frame) Work Area เปนพื้นที่การสราง Movie Time Line เปนสวนกําหนดเวลาในการ Play Movie Object Tools เปนเครื่องมือสําหรับการสรางวัตถุ Alignment Tools เปนเครื่องมือในการใชจัดตําแหนงวัตถุใน Work Area

Storyboard Time Line

Work Area

Object Tools Alignment Tools

Main Tools bar

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

5

1. การสราง Text Animation

คลิกที่ Object Tools ที่ช่ือ Text Animation ปรากฏหนาตาง New text Animation

บัตรรายการ Text Animation Effect เลือกรูปแบบการแสดงผลขอความ Text พิมพขอความที่ตองการ Change font… เปลี่ยนรูปแบบ ขนาด หรือสีของตัวอักษร

บัตรรายการ Options Timing กําหนดเวลาการแสดงผลของ Movie Loop คลิกถูกที่ Loop กําหนดใหเลนวนซ้ํา Transition กําหนด Effect ในการเปลี่ยนฉากแตละสไลด (Frame)

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

6

บัตรรายการ Audio Record new… กําหนดการบันทึกเสียงจากไมโครโฟน Import… นําเขาไฟลเสียง เชน MP3, WAV

เมื่อกําหนด New text animation เรียบรอยแลวใหคลิกปุม OK

การเรียกดูผลงาน คลิกปุม Preview บน Main Tools bar

Play this slide Play ในสไลดปจจุบัน Movie Play สไลดทั้งหมด From this slide Play จากสไลดปจจุบันจนหมดสไลด Next 5 slides Play สไลดถัดไป 5 สไลด In Web Browser Play ใน Browser

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

7

ดูผลงาน (Preview)

การบันทึกไฟลโปรแกรม Macromedia Captivate การบันทึกไฟลโปรแกรม Macromedia Captivate คือการเก็บ ไฟลที่เราสรางไว เพื่อประโยชนสําหรับการแกไขในภายหลัง โดยโปรแกรม Macromedia Captivate มีนามสกุลไฟล *.CP โดยวิธีการบันทึก ให ไปที่เมนู File, Save หรือคลิกปุม Save บน Main Tools Bar ดังตัวอยางรูปขางลางตั้งช่ือไฟลวา text-animation

การบันทึกไฟล

ไฟลที่ไดหลังจากการบันทึก

Playback Control

ต้ังช่ือไฟล

นามสกุลไฟล

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

8

2. การ Capture movie หนาจอภาพ การ Capture movie หนาจอภาพเปนการใชงานที่นาสนใจมากทีเดียว เพราะสามารถนําไปใชเปนสื่อเรียนรูแบบมัลติมีเดีย ที่ดึงดูดความสนใจไดเปนอยางดี ซึ่งขั้นตอนการ Capture movie หนาจอภาพทําไดดังนี้

1. คลิก Start, Programs, Macromedia, Macromedia Captivate 2. คลิก Record or create a new movie จะปรากฏหนาตาง New movie options

3. คลิก Full screen เพื่อ Capture movie ทั้งหนาจอภาพ 4. คลิก OK

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

9

5. ปรากฏหนาตางดังรูปขางลาง

Monitor 1 แสดงสถานะจอภาพที่กําลังใชงาน Record narration เปนการบันทึกเสียงบรรยายพรอมๆ กับการ Screen capture movie Recording size บอกขนาดการ Capture movie หนาจอภาพ Options… เปนการปรับแตงเพิ่มเติม ปกติจะใชคาที่โปรแกรมกําหนดมาให Record เมื่อกดปุมนี้จะเปนการเริ่มบันทึกการ Capture movie หนาจอภาพ

6. คลิกปุม Record เพื่อเริ่มบันทึก การ Capture movie หนาจอภาพ 7. กดปุม <End> บนแปนพิมพเมื่อสิ้นสุดการ Capture 8. ปรากฏสไลด Movie (Movie Frame) ซึ่งจํานวนสไลดจะขึ้นอยูกับจํานวนครั้งที่คลิกเมาส เชน

ในตัวอยางคลิกเมาส 10 ครั้งก็จะไดจํานวนสไลดเทากับ10 สไลด หรือ 10 เฟรม

สไลด Movie (Movie Frame)

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

10

9. คลิกปุม Edit เพื่อแกไขสไลด

10. การปรับแตง Timeline ปกติแตละสไลดจะมีคา Timeline อยูที่ 4 วินาที ในรูปขางลางจะเปน Slide 4 (4.0s) สามารถปรับแตงเพิ่มหรือลดคา Slide Timeline ได วัตถุที่วางบนสไลดจะวางเรียงกันเปนเลเยอร (Layer) ถาตองการปรับแตง Timeline วัตถุใดก็ใหคลิกที่วัตถุนั้นแลวลากซายขวา

คลิกแลวลากเพื่อปรับแตง Timeline

โปรแกรมจะสรางขอความใหอัตโนมัติ สามารถดับเบิลคลิกเพื่อแกไขขอความได

Layer 1 Layer 2 Layer 3 Layer 4

Play Timeline

Play Sound

Stop Timeline

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

11

11. การแกไขขอความในสไลด ปกติโปรแกรมจะสรางขอความในสไลดใหอัตโนมัติ เราสามารถแกไขขอความไดโดยดับเบิลคลิกแลวแกไขขอความ ดังรูปขางลาง

12. การลบสไลด การลบสไลดทําไดโดยคลิกสไลดที่ตองการลบ แลวกดปุม <Delete> บนแปนพิมพ

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

12

13. การเพิ่มสไลด จุดประสงคเพื่อทําสไลดไตเติล การเพิ่มสไลดทําไดโดยคลิกที่เมนู Insert, Blank Slide หลังจากเพิ่มสไลดเราก็สราง Text animation (ดังที่กลาวไปแลวในหัวขอที่1) เปนสไลดไตเติลกอนที่จะเขาเนื้อหา

14. การใสสีพ้ืนหลังใหกับสไลด การใสสีพ้ืนหลังใหกับสไลดทําไดโดยคลิกที่เมนู Slid, Properties…

เลือกสีพ้ืนหลัง

สีพ้ืนหลังที่เลือก

Text animation

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

13

15. การดูผลงานสไลด Movie การดูสไลด Movie ทําไดโดยคลิกที่ปุม Preview เชนเลือก Preview In Web Browser

สไลดจะโชวเปนภาพเคลื่อนไหวตามลําดับสไลด เมื่อดูผลงานเสร็จแลวใหคลิกปุม Close แลวบันทึกไฟลเก็บไวเพื่อแกไขในภายหลัง

Preview In Web Browser

Play this slide Play ในสไลดปจจุบัน Movie Play สไลดทั้งหมด From this slide Play จากสไลดปจจุบัน Next 5 slides Play สไลดถัดไป 5 สไลด In Web Browser Play ใน Browser

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

14

สําหรับตอนที่ 2 เปนตัวอยางความสามารถของโปรแกรม Macromedia Captivate1.0 ที่ใช Capture movie หนาจอภาพ ในตอนตอไปผมจะแนะนําเทคนิคการสงออก (Publish) ไฟล .CP ไปเปนไฟลรูปแบบอื่น เชน Flash movie File (.swf), HTML File (.html), EXE File (.exe) อยาลืมติดตามตอนตอไปนะครับ

การสงออก (Publish) ไฟล *.CP 1. เปดไฟล *.CP ที่เคยสรางไวแลว 2. คลิกเมนู File, Publish จะปรากฏหนาตาง Publish

รูปแบบการ Publish

ตัวอยางนี้เลือก Publish เปน Flash (SWF) และ HTML หลังจากที่ Publish ก็จะได ไฟล 2ไฟล คือ .SWF กับ .HTML

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

15

Flash (SWF) สงออกเปน Flash movie File (.swf) สําหรับใชงานบนเว็บไซต Breeze สงออก Online บนอินเทอรเน็ต Standalone สงออกเปนไฟล *.exe สําหรับสื่อเรียนรู เปดดูไดโดยไมตองติดตั้งโปรแกรม E-Mail สงออกเปน E-Mail Handouts สงออกเปนใบปลิว (สงออกโปรแกรม Microsoft Word) FTP สงออกเปน File Transfer Protocal

Movie Title ต้ังช่ือไฟลที่สงออก Folder ระบุตําแหนงการเก็บไฟลที่สงออก Output Options Zip File สงออกเปนไฟล *.ZIP Full screen สงออกแบบเต็มจอภาพ Export HTML สงออกเปนไฟล *.HTML

Movie Information แสดงขอมูลเกี่ยวกับไฟลที่สงออก เชน ขนาดของการแสดงผล (Resolution), จํานวนสไลดทั้ง

หมด (Slides), การใสเสียงประกอบสไลด (Slide with audio), คุณภาพของเสียง (Audio Quality), e-learning Output, แถบควบคุม Movie (Playback Control)

Preferences… การกําหนดรูปแบบการสงออกเพิ่มเติม

บัตรรายการ Start and End

Movie start options กําหนดการแสดงผลเริ่มตน

Loop movie แสดงผลแบบวนลูป

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

16

Movie end options กําหนดการแสดงผลสิ้นสุด

บัตรรายการ Preferences

Output options กําหนดการบีบอัดไฟล เชน Advanced Compression Visual and sound effect กําหนดคุณภาพของเสียงและรูปภาพ

บัตรรายการ Playback Control

Position เลือกตําแหนงการวาง Playback Control

Show progress bar

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

17

Style เลือกรูปแบบ Playback Control Show progress bar แสดง Playback bar Control

บัตรรายการ Background Audio

บันทึกเสียงผานไมโครโฟน (Record new)

นําเขาไฟลเสียง

บันทึกเสียงผานไมโครโฟน

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

18

นําเขาไฟลเสียงเชน *.MP3 (Import)

Publish เมื่อกําหนดรูปแบบการสงออกเรียบรอยแลวก็มาถึงขั้นตอนสุดทายคือ คลิกปุม

Publish เพื่อสงออกไฟล ในตัวอยางนี้สงออกเปนไฟล .SWF กับ .HTML(HTM) เหมาะสําหรับการนําไปใชบนเว็บไซต

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

19

Preview บน Internet Explorer

ในตัวอยางนี้ผมสงออกเปนไฟล .SWF กับ .HTML(HTM) เพื่อนําไปใชบนเว็บไซต สวนการสง

ออกเปนไฟลรูปแบบอื่นๆ ก็สามารถทําไดในลักษณะเดียวกันครับ

สมเกียรติ ชวยมาก

โครงการพัฒนาบุคลากรไอซีที

20