โครงงาน เรอง โคมไฟจากกระบอกไมไผ

คณะผจดท า นายประมวล ราชบรรเทา นายนฤดล ชยท นายศรศกด ละอองศร

อาจารยทปรกษา นายเฉลมพลทาปลด

โครงงานนเปนสวนหนงชองการศกษาวชาชางกอสราง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอพบลยรกษ ส านกงาน กศน.จงหวดอดรธาน

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ

2

โครงงาน เรอง โคมไฟจากกระบอกไมไผ ประเภทวชา อตสาหกรรม สาขาวชา ชางกอสราง ผจดท า นายประมวล ราชบรรเทา นายนฤดล ชยท นายศรศกด ละอองศร ครทปรกษา นายเฉลมพล ทาปลด ต าแหนง ครประจ ากลม สาขากอสราง สถานศกษา ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอพบลยรกษ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ ปการศกษา 2559

3

กตตกรรมประกาศ

โครงงานเรองโคมไฟจากกระบอกไมไผส าเรจขนไปไดดวยดเนองจากผจดท าไดรบความอนเคราะหจากครประจ ากลมสาขากอสราง ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอพบลยรกษ คอคณคร เฉลมพล ทาปลด ทคอยใหค าแนะน า ใหความรและชแนะทางในการด าเนนกจกรรม ตลอดจนแนะน าสนบสนนเอกสาร ตางๆในการด าเนนกจกรรมจนประสบความส าเรจ

อกทงขอขอบคณ คณครสรพงษ โสสะสนทร ทคอยสนบสนนและชวยเหลอเกยวกบอปกรณเครองมอในการท าฐานโคมไฟทายสดนผจดท าโครงงานเรองโคมไฟจากกระบอกไมไผ จงขอกราบขอบพระคณทกทานทใหการสนบสนนเปนอยางดไว ณ ทนเปนอยางสงและผจดท าหวงเปนอยางยงวาโครงงานนจะเปนประโยชนตอการศกษาการท าโคมไฟจากกระบอกไมไผของผสนใจตอไป

คณะผจดท า

ก

4

หวขอโครงงาน : โคมไฟจากกระบอกไมไผ ประเภทของโครงงาน : โครงงานสงประดษฐ ผเสนอโครงงาน : นายนายประมวล ราชบรรเทา นกศกษาสาขากอสราง นายประมวล ราชบรรเทา นายนฤดล ชยท นายศรศกด ละอองศร ครทปรกษาโครงงาน : นายเฉลมพล ทาปลด ปการศกษา : 2559

บทคดยอ การจดท าโครงงานในครงนมวตถประสงคเพอสรางสงประดษฐหรอของเครองใชในบานจาก

ทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนและการน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชนมากขน ซงจากการทไดศกษาขอมลเกยวกบทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนของอ าเภอพบลยรกษแลวพบวาทรพยากรธรรมชาตทมคณคาและพบมากทสดในทองถน คอ ไมไผ และจากการทไดศกษาคณสมบตของไมไผแตละประเภท มผลท าใหรขอมลของไมไผวา ไมไผเปนไมยนตนและมคณสมบตเปนไมทเหนยวและมความแขงแรง กงไมไผมสมบตทเหนยว ซงสามารถน าไปประดษฐเปนของใชและของตกแตงบานได ผจดท าจงไดคดน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชนและท าใหมคณคามากขน โดยศกษาการจดท าโคมไฟจากทรพยากรทาง ธรรมชาต คอ การน าสงสวนประกระบอกของตนไผ มาจดท าเปนโคมไฟ ผลการจดท าโคมไฟจากกระบอกไมไผ พบวาเปนโคมไฟทท ามาจากวสดธรรมชาตในทองถน โคมไฟมความสวยงามสามารถน าไปเปนของประดบตกแตงภายในบาน ตามโตะท างาน นอกจากนยงสามารถน าโคมไฟจากกระบอกไมไผ ไปเปนของใชภายในบานไดดวย เพราะเมอน าโคมไฟไปใชงานแลวพบวา โคมไฟจากกระบอกไมไผสามารถใหแสงสวางทเพยงพอในทมดหรอในเวลากลางคนอาจเปนบรเวณทไมกวางมากนก เชน บนโตะท างาน บนหวเตยง หรอตามมมตางๆของบาน เปนตน

ข

5

บทท 1 บทน า

ทมาและความส าคญของโครงงาน

โคมไฟเปนของใชและของตกแตงทงภายในบานและภายนอกบาน ซงโคมไฟเปนสงทอ านวยความสะดวกใหเราสามารถมองเหนในทมดได เพราะโคมไฟเปนสงทใหแสงสวางในเวลากลางคนหรอแมแตในทมด จงถอไดวาโคมไฟเปนของใชทจ าเปนอยางในชวตประจ าวน โคมไฟมสองอยลกษณะ คอ โคมไฟแบบตงโตะและแบบแขวน ซงโคมไฟแบบตงโตะเปนโคมไฟทใชภายในบานและวางไวตามจดตางๆของบาน อาจจะวางไวบนโตะหรอบนโตะท างาน เพอใหบรเวณนนมแสงสวางทเพยงพอ นอกจากโคมไฟจะใหแสงสวางแลว โคมไฟยงใชเปนของประดบและตกแตงภายในบาน ซงจะท าใหบรเวณนนเกดความสวยงามอกดวย

เนองจากไดศกษาขอมลเกยวกบทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนของอ าเภอพบลยรกษแลวพบวาทรพยากรธรรมชาตทมคณคาและพบมากทสดในทองถน คอ ไมไผ และจากการทไดศกษาคณสมบตของไมไผแตละประเภท มผลท าใหรขอมลของไมไผวา ไมไผเปนไมยนตนและมคณสมบตเปนไมทเหนยวและมความแขงแรง กงไมไผมสมบตทเหนยว ซงสามารถน าไปประดษฐเปนของใชและของตกแตงบานได ผจดท าจงไดคดน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชนและท าใหมคณคามากขน

ด งน นทางคณะผ จ ดท า จ ง ได ค ดท จ ะจดท า โคมไฟจากกระบอกไม ไผ เพราะต น ไผ เป นทรพยากรธรรมชาตทสามารถหาไดงายภายในทองถน จากการทไดศกษาขอมลและคณสมบตทงขอดและขอเสยของตนไผ พบวาไมไผเปนไมยนตนและมคณสมบตเปนไมทเหนยวและมความแขงแรง กงไมไผมสมบตทเหนยว ซงสามารถน าไปประดษฐเปนของใชและของตกแตงบานไดอกมากมาย เพอท าใหทรพยากรในทองถนมประโยชนและมคณคามากขน วตถประสงค 1. เพอประดษฐโคมไฟจากกระบอกไมไผ

2. เพอประดษฐของใชและของตกแตงบานจากทรพยากรธรรมชาตภายในทองถน 3. เพอน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชน

ขอบเขตของการศกษาคนควา

1. สงประดษฐจากวสดธรรมชาตภายในทองถนของอ าเภอทาปลา 2.โคมไฟจากทรพยากรธรรมชาตหรอโคมไฟจากกระบอกไมไผ

ระยะเวลาในการศกษาคนควา วนท 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 – วนท 10 สงหาคม พ.ศ. 2559

6

สถานททท าการศกษา

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยต าบลดอนกลอยอ าเภอพบลยรกษ งบประมาณ

500 บาท ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.ไดโคมไฟจากโคมไฟจากกระบอกไมไผ 2.ไดประดษฐของใชและของตกแตงบานจากทรพยากรธรรมชาตภายในทองถน 3.ไดน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชน

7

บทท 2 เอกสารและโครงงานทเกยวของ

โคมไฟฟา

โคมไฟฟาท าหนาทบงคบทศทางแสงของหลอดใหไปในทศทางทตองการ โคมไฟฟามใชกนมากมายหลายชนดขนอยกบการใชงาน ส าหรบโคมไฟฟากบการประหยดพลงงาน ในทนจะกลาวถงโคมไฟฟาทใชภายในอาคาร เพราะมการน ามาใชงานกนมาก จ าเปนตองเลอกโคมไฟฟาทสามารถประหยดพลงงานและมคณภาพทด 1. ปจจยทควรพจารณาในการเลอกโคมไฟฟา 1.1 ความปลอดภยของโคม

โคมไฟฟาทประหยดพลงงานตองไดรบมาตรฐานความปลอดภยตามเกณฑดวย เชน ตองไมมคมจนอาจเกดอนตราย ตองมระบบการตอลงดนในกรณทใชกบฝาสงเพอไมเปนอนตรายกบคนทมาเปลยนหลอด 1.2 ประสทธภาพของโคมไฟฟา (Luminaire efficiency)

โคมไฟฟาทประหยดพลงงานหมายถงโคมทมประสทธภาพของโคมสงทสด คอ ใหปรมาณแสงออกมาจากตวโคมเมอเทยบกบปรมาณแสงทออกจากหลอดใหมคาสงทสด 1.3 คาสมประสทธการใชงานของโคมไฟฟา (Coefficients of Utilization)

คาทไดจากการวดประสทธภาพของโคม โดยทรวมผลของความสงและสมประสทธของการสะทอนของผนงและเพดานโดยผผลต 1.4 แสงบาดตาของโคม (Glare)

เปนคาทแสดงคณภาพแสงของโคม ตองเลอกโคมทมแสงบาดตาอยในเกณฑทยอมรบได 1.5 กราฟการกระจายแสงของโคม (Distribution Curve)

โคมมหลายชนดดวยกนแตละโคมกมกราฟกระจายแสงของโคมตางกน การน าโคมไปใชตองเลอกกราฟกระจายแสงของโคมทเหมาะสมกบงาน 1.6 การระบายความรอนของโคม

โคมไฟฟาทประหยดพลงงานควรจะมการระบายความรอนไดด ถามอณหภมสะสมในโคมมากเกนไปอาจท าใหปรมาณแสงทออกจากหลอดลดลง เชน โคมไฟสองลงหลอดคอมเพลกซถาไมมการระบายความรอนทดปรมาณลดลงถง 40% เปนตน 1.7 อายการใชงาน

โคมไฟฟาทประหยดพลงงานตองพจารณาอายการใชงานดวย เชน โคมตองท าดวยวสดทสามารถใชงานไดนานตามทตองการโดยไมผกรอน และไมมการเปลยนรปเมอมการบ ารงรกษาเนองจากการเปลยนหลอดหรอท าความสะอาด 1.8 สถานทตดตง

8

การเลอกใชโคมแตละชนดขนอยกบวาตองการน าไปใชงานอะไรบางตองการคณภาพแสงมากนอยเพยงใด หรอเนนในเรองของปรมาณแสงแตเพยงอยางเดยว ตองมการปองกนทางกล ปองกนน า ฝนผงมากนอยเพยงใด 2 โคมไฟสองลง (Down light)

โคมไฟสองลง หมายถง โคมไฟทใหแสงลงดานลาง เหมาะส าหรบใชงานสองสวางทวไปอาจจะเปน ชนดฝง ตดลอย แขวน หรอ กงฝงกงลอย

โคมไฟสองลงชนดตางๆกน 2.1 โคมไฟสองลงหลอดอนแคนเดสเซนต

ก) ใชกบงานเฉพาะทตองการความสวยงาม หรอเปดใชเปนครงคราว ข) ใชกบงานทตองการปรบหรแสง

2.2 โคมไฟสองลงหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต ก)ใชกบงานทตองการเปดใชงานนานๆ ข)โคมไฟทใชเปนชนดทถกออกแบบมาส าหรบหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนตโดยเฉพาะ ค)โคมไฟสองลงหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต ม 2 แบบ คอหลอดตดตงในแนวนอน และหลอด

ตดตงในแนวตง ค1) หลอดตดตงในแนวนอน มขอด คอ การกระจายแสงออกจากโคมมากกวาหลอดตดตงในแนวนอนแตตองระวงเรองการระบายความรอนและการเปลยนหลอด ค2) หลอดตดตงในแนวตง มขอด คอ ไมมปญหาเรองการระบายความรอน แตตองระวงเรองแสงบาดตา

9

ลกษณะของโคมหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนตหลอดตดตงแนวนอน 3. โคมไฟสองขน

โคมไฟสองขน หมายถง โคมไฟทใหแสงขนไปดานบนเพอใหแสงสะทอนทเพดาน และแสงดงกลาวกจะตกกระทบมาทพนทท างาน

โคมดงกลาวเหมาะส าหรบงานทเพดานสง และเพดานมสออน ใชกบบรเวณทตองการความสม าเสมอของแสง ส าหรบบรเวณทความสองสองนอยประมาณ 200-300 ลกซ และส าหรบหองคอมพวเตอรทไมตองการแสงสะทอนเนองจากโคมไฟสองลง โคมไฟสองขนมคณสมบตและการใชงานทควรพจารณาดงน

ก) มความสม าเสมอของแสงและท าใหหองทแคบมความรสกกวางและมบรรยากาศด ข) โคมไฟสองขนโดยทวไปใหประสทธภาพต า แตมคณภาพแสงสงคอไมมแสงบาดท าใหเหมาะกบงาน

ทตองการคณภาพแสงสง เชน หองคอมพวเตอร ศนยควบคม ค) การใชโคมไฟดงกลาวเพดานตองสงมากกวา 2.7 เมตรขนไป เพอใหไมเกดความรอนทเพดาน และ

ไมสวางจาเกนไป 4. โคมฟลออเรสเซนต

หลอดฟลออเรสเซนตเปนหลอดไฟทใชกนมากเพราะมคาประสทธผลการสองสวางสง (Luminous Efficacy) โคมไฟส าหรบหลอดฟลออเรสเซนตจงมหลายรปแบบเพอใหเหมาะกบการใชงานแตละชนดแตกตางกนไป ซงสามารถสรปเปนชนดหลกๆไดดงน

ก) โคมฟลออเรสเซนตเปลอย (Bare Type Luminaires) ข) โคมฟลออเรสเซนตโรงงาน (Industrial Luminaire) ค) โคมฟลออเรสเซนตกรองแสง (Diffuser Luminaire) ง) โคมฟลออเรสเซนตตะแกรง (Louver Luminaire)

4.1 โคมฟลออเรสเซนตเปลอย (Bare Type Luminaires) โคมฟลออเรสเซนตเปลอยใชกบงานทตองการแสงออกดานขางทตดตงส าหรบเพดานทไมสงมากนก

โดยทวไปไมเกน 4 เมตร และไมพถพถนมากนกกบแสงบาดตาจากหลอด เชน หองเกบของ ทจอดรถ พนททมชนวางของ ทจอดรถ และในพนทใชงานไมบอยและไมตองการความสวยงามมาก

10

ไมไผ

ถาทานทองเทยวไปในสถานทตาง ๆ ในชนบท ทานมกจะพบเหนไมไผขนเปนกอบางเปนล าเดยว ๆ บาง อยทวไปตามปาเขาล าเนาไพร รมฝงแมน า ล าธาร หนอง คลอง บง และบรเวณหวไรปลายนา บางแหงกหนาแนน เปนปาไผ บางแหงกขนประปราย แซมไมชนดอนอยดาษดน ไมไผทเหนนมคณคามหาศาล มประโยชนมากมายจนไมอาจจะพรรณนาได และอาจจะกลาวไดวาไมมพชชนดใดในโลกจะรบใชมนษยไดมากกรณเทาไมไผ เมอเทยบกบไมชนดอน ๆ แลวจะเหนไดวาไมไผเหมาะทจะน าไปใชกอใหเกดประโยชนกวางขวาง ซงถาหากจะใชวตถอน แทนแลวจะตองใชจายสงกวา และไมไผนเจรญงอกงามไดทวไปสะดวกในการตดฟน การขยายพนธท าไดในเวลาอนสน เตบโตรวดเรวมาก บางชนดโตถง 120 ซม.ใน 24 ชม. ไมไผเปนพชตระกลหญาทรบใชมนษยชาตมาแตโบราณกาล ใหประโยชนกบมนษยหลายประการทงในดานอปโภคและบรโภค ใชสรางทพกอาศย ท าเครองมอเครองใช ท ายารกษาโรค และใชประโยชนในทางอตสาหกรรมอกนานปการ สามารถเรยกไดวาเปนไมอเนกประสงค เปนทรพยากรธรรมชาตทส าคญยง

ในสมยโบราณประมาณ พ.ศ.2442-พ.ศ.2443 รฐหนงในประเทศอนเดยเกดทพภกขภยประจวบพอดทไมไผออกดอกผลทวไปในปา ประชาชนไดเกบเอาเมลด (ขย) ซงเปนอาหารจ าพวกแปงมาหงตมแทนขาว มประชาชน ถง 15,000 คนทรอดตายในภาวะทแสนเขญเชนน ในประเทศจนเปนเวลานานนบเปนศตวรรษทประเทศจนไดน าไมไผมาเปนวตถดบในการท าเยอกระดาษกอนประเทศอน ๆ และใชเปนทอสงน าในทางเกษตรและบรโภค นอกจากนนชาวจนยงใชประโยชนจากไมไผในการด ารงชพอกหลายประการ จนถงกบมผเขยนหนงสอเปรยบเปรยไว เชน What would a poor Chinaman do without the bamboo ในประเทศสหรฐอเมรกา นกวทยาศาสตรชอดง Edison กใชไมไผท าไสหลอดไฟฟา ตอนเรมแรกจนกระทงเปนบคคลส าคญไป สงเหลานแสดงใหเหนวามนษยเหนคณคาของไมไผมานานแสนนานแลว

ในปจจบนหลายประเทศอาศยวทยาการและเทคโนโลยสมยใหม ๆ และมการคนควาวจยกนอยางกวางขวาง ท าใหคนพบสงใหม ๆ ในตนไผอกมากมายหลายชนดทสามารถท าประโยชนในทางอตสาหกรรมและการแพทย เชน การท าไหมเทยม Hard board ชนดตางๆ วคซนบางชนด ผลตฮอรโมนบางอยาง อตสาหกรรมท าแบตเตอร สกดเปนน ามนเชอเพลง และสกดเปนสารเคมอกนานปการ สวนใหญเปนการคนควาจากประเทศญปน ซงกระท ากน อยางกวางขวางและรบเรง เพราะประเทศญปนถอวาไมไผมคณคาทางเศรษฐกจเปนพเศษชนดหนงในบรรดาทรพยากรปาไมและเกษตร ดงนนวตถประดษฐจากไมไผไมเพยงแตใชในประเทศเทานน ยงสามารถสงไปจ าหนายในตางประเทศไดเงนเปนจ านวนมาก สนคาทส าคญของญปน คอ พวกเครองกฬา พด มาน เครองใชเบดเตลดประเภทของขวญ ซงประดษฐไดอยางสวยงาม มคณภาพเปนทนยมกนทวไป

ส าหรบในประเทศไทยประชาชนกใชไมไผในชวตประจ าวนมาชานานแลว และนบวนจะใชมากขนทกท โดยเฉพาะงานหตถกรรมจกสานซงเปนอาชพรองของคนไทยมาชานาน แมกระทงทกวนนชาวบานตามชนบทยงนยมท างานจกสานกนอยทวไป แตกยงไมท าใหงานจกสานไมไผของไทยไดทดเทยมกบของตางประเทศ ทงนเปนเพราะงานจกสานของไทยประดษฐขนมาเพอความจ าเปนในครอบครวเทานน ผลตภณฑสวนใหญจงไมคอย

11

จะเรยบรอยและสวยงามและคณภาพยงไมคงทนถาวรพอ ถาหากผประกอบการไดเรยนรถงวธการใหม ๆ เชน การออกแบบทสวยงาม การดดแปลงใหสะดวกในการใช และรจกประดษฐเครองมอทจะท าตอกใหเรยบรอยยงขนแลว รวมทงศกษาถงกรรมวธตาง ๆ ทงทางเคม ฟสกส เพอน ามาปรบปรงคณภาพของผลตกณฑจากไมไผดงกลาวใหมคณภาพดขนแลว กเชอไดแนวาสนคาผลตกณฑไมไผของไทยจะสามารถแขงขนกบของตางประเทศได

อนงในปจจบนนปาไผธรรมชาตถกท าลายลงอยางมหาศาลแทบทกป และเพอใหมปรมาณไมไผอยางเพยงพอ เพอสนองความตองการของโรงงานอตสาหกรรมและประชาชนทงในปจจบนและอนาคต จงสมควรอยางยงททงสวนราชการและเอกชนจะไดมการปรบปรงสงเสรมและสนบสนนใหมการปลกสรางเสรมปาไผขนทดแทนปาไผทถกโคนท าลายไป

ความรทวไปของไมไผ

ถนก าเนด ไมไผถอเปนพชเมองรอน (tropics) แตกสามารถเจรญเตบโตไดทกทวป ไมไผหลายสกลพบมากทสดในเขตรอนทางใตและตะวนออกเฉยงใตของเอเซย จากอนเดย ไทย จน ญปน เกาหล มนอยสกลพบในเขตอบอน (temperates) ของโลกบางสวนของทวปอเมรกากพบมาก ในบางประเทศแถบอเมรกาใต เชน เปอโตรโก ชล อาเยนตนา และกม 2-3 ชนดทพบในออสเตรเลย ชนดของไมไผ

เท าท ร จ กกนในปจจบนท ง โลกมอย เปนจ า นวน 47 สกล (Genera) แยกเปน 1250 ชนด (Species)ส าหรบประเทศไทยซงอยในเขตรอน ไผเจรญงอกงามไดด เทาททราบ โดยอาศยหลกฐานตาง ๆ ทคนไดมไผชนดตาง ๆ อยจ านวน 12 สกลประมาณ 44 ชนด และมอกประมาณ 35 ชนด ทมผบนทกวาไดพบแตยงไมมการส ารวจอยางแทจรง หากมผสนใจอยางจรงจงแลวและไดมการส ารวจกนอยางกวางขวางแลวเขาใจวาจะมจ านวนมากกวานแนนอน เพราะสภาพภมประเทศบางแหงทรกนดารเปนเขตทไมปลอดภย เนองจากมผกอการรายปรากฏอยเนอง ๆ และบางแหงกยงมการส ารวจไมละเอยดพอ เชน ตามเทอกเขาตะนาวศร เขากาลาคร ฉะนนการพบพนธไผชนดใหมหรอสกลไผชนดใหมจงไมเปนของเหลอวสยถาหากไดส ารวจในทองทดงกลาว

ลกษณะทวไปของไมไผ

ประเภทของไมไผ (Types of bamboo) ไมไผน นกพฤกษศาสตรสวนใหญไดจดรวมใหอยในวงศเดยวกนกบหญาชนดตาง ๆ คอวงศ GRAMINEAE แตไมไผเปนพวกหญาทมล าตนเปนไม (ล า) เจรญเตบโตมาจากเหงา ไมไผเปนพชกอ สวนมากมล าตนกลวง เปนปลอง ผวแขง การแตกกอจะหนาแนนมากนอยเพยงใดนนยอมขนอยกบชนดพนธ เปนหลก บางพวกอาจจะขนเปนล าเดยว ๆ ไมเปนกอ มระยะหางแนนอนกม

12

ศาสตราจารย ดร.อเอดะ (UEDA) ผเชยวชาญไมไผชาวญปนไดจ าแนกไวเปน 3ประเภท โดยอาศยระบบการเจรญเตบโตของเหงาเปนหลก คอ

1. พวกทขนเปนกอ การเจรญของพวกนจะสงเกตไดจากตาของเหงาซงมอยหลายขอจะพงตวแทงหนอโผลเหนอพนดน เจรญเตบโตกลายเปนล ากอน และในปตอ ๆ มาตาตอนสวนลางของเหงาล าดงกลาวซงมขนาดสนจะพงตว แทงหนอโผลเหนอพนดนกลายเปนล าทสอง ล าทสาม เปนเชนนเรอย ๆ ไปจนกระทงหนาแนนเปนกอในทสด ตวอยางไดแก ไผปา ไผสสก ไผบง ไผซาง หรออาจจะกลาวไดวา ไผทกชนดในประเทศไทยจดอยในประเภทน และไผสวนใหญในเขตรอนกจดอยในพวกทขนเปนกอแทบทงสน

2. พวกทขนเปนล าเดยว การเจรญของไผพวกน อาศยเหงาในการขยายพนธเปนหลก โดยทตาตรงขอของเหงาจะเจรญเตบโตแทงหนอโผลเหนอพนดนกลายเปนล าใหม และขณะเดยวกนตาทเปนสวนปลายของขอเหงากจะเจรญกลายเปนเหงาใหม และมระยะเกอบเทากบความยาวของเหงาเดม สวนในปตอ ๆ มาตาทขอของเหงาเตบโตกลายเปนล าใหมและเหงาใหมเชนนเรอย ๆ ไป สวนระยะหางระหวางล ากจะมระยะคอนขางคงทแนนอน เจรญเตบโตในรปของล าเดยว ๆ ตลอดไปทกป ตวอยางไดแก พนธไมไผทขนอยในเขตอบอน เชน พวกมาดาเกะ หรอ โมโชชก ในประเทศญปน เปนตน ส าหรบในประเทศไทย จะมไผประเภทนหรอไมกไมอาจจะทราบได เพราะยงไมมการส ารวจอยางละเอยดมากอนและถาจะเปนไปไดกเขาใจวา ไผเลยงหรอไผคลานอาจจะอยในประเภทนกได

3. พวกผสม (เปนทงแบบล าเดยวและกอ) การเจรญเตบโตของไผพวกนมทงสองแบบคอ บางปกเจรญเตบโต แบบล าเดยว บางปกเจรญเตบโตแบบกอ หรอบางปกอาจเจรญเตบโตทงแบบล าเดยวและแบบกอสลบกนไป สวนใหญ เปนพวกไมไผในเขตอบอน ส าหรบในประเทศไทยยงไมปรากฏหลกฐานทแนชดแตอยางใดอยางไรกตามการเจรญเตบโตของไผทงสามพวกดงกลาวแลวนน ยอมจะมการเปลยนแปลงจากอกพวกหนง ไปเปนอกพวกหนงไดทกขณะ ทงนยอมขนอยกบสภาพความผนแปรของสงแวดลอมเปนหลกดวยอนงเกยวกบประเภทของไมไผน บางประเทศ เชน เปอโตรโกไดจ าแนกไมไผไวเพยง 2 ประเภทเทานนคอ ประเภทเปนกอและล าเดยวเทานน ความรเกยวกบไผ ไผ เปนไมพมหลายชนดและหลายสกลใน วงศหญา Poaceae (เดมคอ Gramineae) วงศยอยBambusoideae เปนไมไมผลดใบใน ขนเปนกอ ล าตนเปนปลองๆ เชน ไผจน (Arundinaria suberecta Munro) ไผปา (Bambusa arundinacea Willd.) ไผสสก (B. flexuosa Munro และ B. blumeana Schult.) ไผไร (Gigantochloa albociliata Munro) ไผด า (Phyllostachys nigra Munro).

13

ไผทวโลกมอยประมาณ 90 สกล และ 1,000 ชนด. ทรจกกนแพรหลาย สวนใหญจะอยในสกล ตอไปน Arundinaria, Bambusa, Chimonobambusa, Chusquea, Dendrocalamus, Drepanostachyum, Guadua angustifolia, Hibanobambusa, Indocalamus, Otatea, Phyllostachys, Pleioblastus, Pseudosasa, Sasa, Sasaella, Sasamorpha, Semiarundinaria, Shibataea, Sinarundinaria, Sinobambusa, Thamnocalamus ในประเทศไทยนน พบไผอย 30 ชนด ดงน ไผขาวหลาม (ชอวทยาศาสตร: Cephalostachyum pergracile ) ไผคายด า (ชอวทยาศาสตร: Gigantochloa compressa) ไผโจด (ชอวทยาศาสตร: Arundinaria cililta) ไผซาง (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus strictus) ไผซางค า (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus latiflorus) ไผซางนวล (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus membranaceus) ไผซางหมน (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus sericeus ) ไผตง (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus aspe) ไผตากวาง (ชอวทยาศาสตร: Gigantochloa kurzii) ไผบง (ชอวทยาศาสตร: Bambusa nutans) ไผบงคาย (ชอวทยาศาสตร: Gigantochloa hosseusii) ไผบงด า (ชอวทยาศาสตร: Bambusa tulda) ไผบงปา (ชอวทยาศาสตร: Bambusa longispatha) ไผบงหนาม (ชอวทยาศาสตร: Bambusa burmanica) ไผปา (ชอวทยาศาสตร: Bambusa bambos) ไผเปาะ (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus giganteus) ไผผาก (ชอวทยาศาสตร: Gigantochloa densa) ไผเพก (ชอวทยาศาสตร: Vietnamosasa pusilla) ไผรวก (ชอวทยาศาสตร: Thyrsostachys siamensis) ไผรวกด า (ชอวทยาศาสตร: Thyrsostachys oliveri) ไผไร (ชอวทยาศาสตร: Gigantochloa albociliata) ไผล ามะลอก (ชอวทยาศาสตร: Bambusa longispiculatar) ไผเลยง (ชอวทยาศาสตร: Bambusa mulfiplex) ไผหวาน (ชอวทยาศาสตร: Bambusa sp.) ไผสสก (ชอวทยาศาสตร: Bambusa blumeana)

14

ไผหก (ชอวทยาศาสตร: Dendrocalamus hamiltonii) ไผหลอด (ชอวทยาศาสตร: Neohouzeaua mekongensis) ไผหอม (ชอวทยาศาสตร: Bambusa polymorpha) ไผเหลอง (ชอวทยาศาสตร: Bambusa vulgaris) ไผเฮยะ (ชอวทยาศาสตร: Cephalostachyum virgatum) ความหมายอนเปนสญลกษณของตนไผ หลายๆ คนคงเคยไดยนค าวา ประเทศหลงมานไมไผเมอเปดเขาไปขางหลงมานไมไผเราก จะพบกบประเทศจนประเทศทมประเพณ วฒนธรรม ทคนทวโลกใหความสนใจเปนอนมาก ซงครงนเราจะไดน าเกลดเกยวกบตนไผมาฝาก จะเหนไดวาตนไผนชาวจนนยมปลกกนมาก จนฝรงกลาววาไผเปนมตรของชาวจน ตนไผมอยหลายชนดบางชนดล าตนมลาย จงมนทานเลาวา ล าขอทลายเกดขนจากน าตาของพระมเหส 2 องคของฮองเตซน ทร าไหเสยใจทฮองเตไดสนพระชนมลง และน าตามาตดทขอไผจนเกดเปนลาย บางชนดบางตนเปนสเขยวเรยบ สวนขนาด ของล าตนนนมความสงตงแต 2-3 ฟต ไปจนถง 20-30 ฟต สวนมากจะนยมปลกทางใตของประเทศจน แตตอมาไดน ามาปลกทางเหนอดวย ตนไผนชาวจนถอวาเปนตนไมของนกปราชญ ไผมความหมายในทางสญลกษณคอ ตวล าตนเปนขอแขงแกรงคงทนจนเรยกวา " เจย " หมายถงคนมขอ คอคนทมหลกการไมลตามลม ขางในของไผจะกลวง ถาเปรยบกบคน กเปรยบเสมอนคนใจกวางยอมรบความคดเหนและค าแนะน าของผอน ชอบหาความรเพมเตม สวนใบเขยวของไผมความแขงแรงทนไดทกสภาวการณไมวาจะรอนหรอหนาว จงเปนเหตใหเหลา เสนาธการหรอกนซอของกองทพจนนยมมเขมกลดเปนรปขอไผตดบนหนาอก ซงเปนสญลกษณของความเขมแขง ความมปญญา ความจงรกภกด ความซอสตยและความกตญญ ในเมองไทยทเหนปลกไผนนสวนมากนยมปลกเพอการตกแตงบานใหรมเงา หรอน าเอาสวนตางๆ ของตนไผมาท าเฟอรนเจอร เครองตกแตงตางๆ แตถาเราจะเอาแบบอยางของความหมายทาง สญลกษณของตนไผมาใชในชวตประจ าวนก เปนสงทดมาก คณลกษณะพเศษของ "ไผ" 1.ไผโตเรวสามารถน ามาใชประโยชนไดภายในเวลา ๑ - ๔ ป และใชประโยชนไดทกสวน ตงแตรากไผเปนสมนไพรอยางหนงทใชเปนยารกษาโรคได หนอไผหรอหนอไมใชท าอาหาร กาบหรอใบไผใชหออาหารหรอหมกปย กงและแขนงใชท ารว ล าตนใชประโยชนไดสารพดอยาง ตงแตน ามาใชปลกสรางทพกอาศยและแปรรปเปนเครองจกสานและเครองมอเครองใชนานาชนดจนถงน ามาใชเกยวกบความเชอและพธกรรมตางๆ ตงแตเกดจนตาย

ดงนนชาวนาจงมกปลกไผตามหวไรปลายนา และปลกไวรอบๆบาน เพอใชเปนรวบานและปองกนพาย เพราะไมไผจะลตามลมไมหกโคนเหมอนไมอน หากปลกไผไวตามรมแมน าล าคลอง จะชวยชะลอความเรวของกระแสน าไมใหดนพวทะลายงาย นอกจากนไผยงใชเปนอาหารในครวเรอนไดดวย

15

2. ไผมล าตนตรงและกลวงคลายหลอดและมปลองขอคนเปนปลองๆ จงใชเปนภาชนะประเภทกระบอก ถวย ส าหรบใสของเหลว เชนใชเปนกระบอกน า กระบอกน าตาล ซงใชกนทวไปในหลายประเทศ ลกษณะพเศษของไมไผนสามารถน ามาใชสรางอาคารทพกอาศยได โดยน ามาท าเปนโครงสรางของบานเรอน ใชเปนพนเรอน ฝาเรอน ใชท ารางน า ทอน า และท าเครองดนตรประเภทขลยไดดอกดวย

3. เนอไผเปนเสนตรงมความยดหยนในตวเองและสามารถคนตวสสภาพเดมได เมอน าไมไผมาแปรรปกจะสามารถใชประโยชนไดด เพราะเนอไมไผเปนเสนตรง น ามาจกเปนปนบางๆ หรอเหลาเปนเสนไดด จงใชท าเครองจกสานนานาชนดได ทงเครองจกสานทมขนาดใหญ แขงแรงมนคง ส าหรบใชงานหนกจนถงเครองจกสานขนาดเลกทมความประณตบอบบาง และเพราะคณสมบตในทมความยดหยน จงเหมาะทจะใชเปนเครองหาบหรอหาม เชน คาน คนกระสน คนธนและเมอแปรรปเปนตอกกยงมความยดหยนคนรปทรงเดมไดงายจงท า ใหภาชนะจกสานทท าจากไผมคณลกษณะพเศษตางไปจากภาชนะทท าจากวตถดบชนด อน 4.ไมไผมความสวยงามในตวเอง ไมวาจะเปนผวทมสตางๆ กนเมอแหงแลวมกจะมสเหลองอยเชนนนตลอดไป ดวยคณสมบตพเศษน ชาวเอเชยจงใชเหลกหรอโลหะเผาไฟจนรอนแลวเขยนตวอกษรหรอลวดลายลงบนผวไมไผ ( Bamboo Pyrographic ) เชนจนจารกบทกวบนผวไมไผ ชาวญปนใชเขยนชอเจาของบานแขวนไวหนาบานและจารกบทกวแขวนไและผวสวยงามดจงานประตมากรรมสมยใหมทเดยววสองขางประตเรอนน าช า ( Tea House ) ชาวเกาหลใชเขยนเปนลวดลายบนเครองใช เชนเดยวกบทชาวบาตก ( Batak) ในประเทศอนโดนเซย ใชเหลกเผาไฟ ขด ขด เขยน ลงบนกระบอกไมไผ ส าหรบเกบยาหรอท าเปนปฏทน ในขณะทชาวบาหลใชจารลงบนผวไผเปนแผนๆ เพอใชเปนคมภรในศาสนาตน นอกจากไมไผจะมผวสวยแลว เนอไผยงมลกษณะพเศษตางจากเนอไมอนคอ มเสยนยาวขนานกนเปนเสน จงแปรรปเปนเสน เปนปน หรอเหลาใหกลมไดงาย และเมอแกเตมทแลวจะเปนเสนละเอยดแขง มอดแมลงไมกนจนมผกลาววา เครองจกสานไมไผนน ผสานสามารถสานใหเปนรปทรงแปลกๆ แตกตางกนไดมากมาย จนเครองจกสานบางชนมรปทรง

16

บทท 3 วธการจดท าโครงงาน

วสดและอปกรณ

วสดและอปการณทใชในการจดท าโครงงานไดแก 1. กระบอกไมไผ 2. เครองตดไม 3. สวานเจาะร 4. กระดาษทราย 5. กรรไกรตดกง 6. กรรไกร 7. ฐานโคมไฟ 8. กงไมไผ 9. กาวยาง 10. ปนยง 11. หลอดไฟแบบตะเกยบ 12. สายไฟ 13. ปลกไฟ 14. ไขควง 15. เทปกาว 16. สเคลอบเงา 17. แปรงทาส

วธการจดท าโครงงาน

วธท าฐานโคมไฟ 1. น ากระไมไผทเตรยมมาตดเอา 1 ขอแลวมาท าความสะอาดดวยน าเปลาสามารถเลอกไดตามความชอบ 2. น าสะหวานมาเจาะร ดานขางของกระบอกไมไผ และผาออกเปนสเหลยมอกดานตรงขาม 3. น ากระดาษทรายมาขดใหกระบอกไมไผใหเรยบและสวยงาม 4. ประกอบ ปลกไฟเขากบสาย และฐานหลอดไฟ 5. เจาะรดานทเปนกนโคมไฟเพอสอดสายไฟเขาไป แลวท ากาตดตงฐานหลอดไฟเขาไปในกระบอกไมไผ 6. ยงกาวยางอดเขาไปใหฐานหลอดไฟยดแนน 7. น าหลอดไฟทเตรยมมาประกอบเขาฐานหลอดไฟ 8. ทาสเคลอบฐานโคมไฟ

17

บทท 4 ผลการศกษา

จากการศกษาการสรางโคมไฟจากทรพยากรธรรมชาตในทองถนหรอโคมไฟจากกระบอกไมไผ ในการ

จดท าโครงงานครงน ผจดท าได จดท าโคมไฟทท ามาจากวสดทางธรรมชาตภายในทองถนทสามารถหาไดงาย คอตนไมไผ

ผลการศกษาพบวา โคมไฟจากกระบอกไมไผดานทเจาะรใหแสงสวางนอยกวาดานทผาออกเปนสเหลยมมากแตดานทเจาะรจะใหความสวยงานมากกวา สวนดานทผาออกเปนสเหลยมจะใหแสงสวางชดมาก โคมไฟจากกระบอกไมไผนเปนโคมไฟทมความสวยงามมากทสด กลาวไดวาโคมไฟจากกระบอกไมไผนเหมาะแกการน าไปตกแตงบานในบรเวณตางๆของบาน อาจเปนบรเวณทมพนทไมกวางหรอมขนาดทใหญจนเกนไป มากกวาการน าไปใชงานอนๆ

18

บทท 5 สรปผลและขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา

จากการศกษาและจดท าโครงงานเรองโคมไฟจากกระบอกไมไผ โดยการน าทรพยากรทางธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชนและมคณคามากขน แลวน ามาประดษฐเปนโคมไฟจากกระบอกไมไผ ท าใหรวาทรพยากรธรรมชาตเปนสงทมคณคา ซงสามารถน าไปใชประโยชนไดมากมายทงของประดบตกแตงภายในบานและของใชภายในบานได

พบวาโคมไฟทประดษฐจากจากกระบอกไมไผสามารถน าไปใชเปนของประดบตกแตงภายในบานและของใชภายในบานทใหแสงสวาง โดยเฉพาะโคมไฟทดานทผาออกเปนสเหลยมสามารถใหแสงสวางไดชดเจนและสวางทสดสวนดานทเจาะรนนใหแสงสวางนอยแตมความสวยงามมาก

ประโยชนทไดรบจากการท าโครงงาน

1. ไดโคมไฟจากกระบอกไมไผ 2. ไดประดษฐของใชและของตกแตงบานจากทรพยากรธรรมชาตภายในทองถน 3. ไดน าทรพยากรธรรมชาตภายในทองถนมาใชใหเกดประโยชน

ขอเสนอแนะ ในการท าโครงงานครงน ผจดท าไดน ากระบอกไมไผ มาใชในการท าโคมไฟจากวสดธรรมชาตภายในทองถน ซงคดวาจะลองใชวสดธรรมชาตภายในทองถนประเภทอนมาประดษฐเปนโคมไฟไดเหมอนกน และน าวสดทมไปประดษฐเปนของใชและของตกแตงอนๆบาง

19

ภาคผนวก

20

ภาพประกอบขนตอนการท าโครงงาน โคมไฟจากกระบอกไมไผ

21

22

23

24