ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข...

33
ข้อกาหนดมาตรฐานโรงงานอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ Eco Factory: Requirements สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ฉบับปรับปรุงครั้งที1

Transcript of ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข...

Page 1: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

ขอก าหนดมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ Eco Factory: Requirements

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ฉบบปรบปรงครงท 1

Page 2: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

ii

ขอก าหนดมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

ISBN XXXXXXXXXXXXX

พมพครงท 2 จ านวน 1,000 เลม (ตลาคม 2561)

จดพมพโดย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ขอสงวนลขสทธ

ตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 หามมใหผใดใชประโยชน ท าซ า ดดแปลง น าออกแสดง ท าให

ปรากฏหรอเผยแพรตอสาธารณชน ไมวาดวยประการใดๆ ซงขอมลในเอกสารนไมวาทงหมดหรอ

บางสวน เวนแตไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษร การกลาว คดหรออางอง ขอมลบางสวนตามสมควร

ในเอกสารน ไมวาในบทความ บทวเคราะห บทวจย หรอในเอกสาร การสอสารอนใดจะตองกระท าโดย

ถกตอง และไมเปนการกอใหเกดการเขาใจผดหรอความเสยหาย ตองรบรถงความเปนเจาของลขสทธ

ในขอมลและตองอางองถงฉบบทและวนทในเอกสารฉบบนโดยชดแจง

Page 3: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

iii

ค านยม

ขอก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ ฉบบปรบปรงครงท 1 ไดปรบปรงขน

ภายใตการด าเนนโครงการวจย เรอง “การพฒนาคมอผใชและคมอผตรวจประเมนโรงงานอตสาหกรรม

เชงนเวศ” เพอใหมความชดเจน สามารถท าความเขาใจและตความไดงายในเชงปฏบต อนเปนการ

สนบสนนการประยกตใชในวงกวางในทกประเภทและทกขนาดอตสาหกรรม โดยไดรบทนสนบสนน

จากฝายบรหารคลสเตอรและโปรแกรมวจย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

ซงด าเนนการโดยศนยเชยวชาญเฉพาะทางดานกลยทธธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม (วกรน)

คณะสงแวดลอม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รวมกบสถาบนน าและสงแวดลอม เพอความยงยน

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ผานความเหนชอบของคณะกรรมการเทคนคมาตรฐานโรงงาน

อตสาหกรรมเชงนเวศและการพจารณาอนมตการด าเนนการมาตรฐานโรงงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

จากคณะกรรมการก ากบดแลมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ ซงแตงตงโดยสภาอตสาหกรรม

แหงประเทศไทย รวมทงมการระดมขอคดเหนจากผมสวนไดสวนเสยรวมดวย

ในการน ขอขอบคณส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตทสนบสนน

งบประมาณ และ ศนยเชยวชาญเฉพาะทางดานกลยทธธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม (วกรน)

คณะสงแวดลอมมหาวทยาลยเกษตรศาสตรในการสนบสนนทางเทคนคในการปรบปรงขอก าหนด

มาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ คณะกรรมการเทคนคมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

และโรงงานในกลมอตสาหกรรมอาหาร กลมอตสาหกรรมวสดกอสราง และกลมอตสาหกรรมผลตไฟฟา

ทรวมเปนโรงงานน ารอง ท าใหสถาบนฯ น าขอมลมาปรบปรง ทบทวน และเพมเตมจนท าใหขอก าหนด

มาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศมความสมบรณและสามารถประยกตใชกบอตสาหกรรมตางๆ

ในทกประเภทและทกขนาดอตสาหกรรม

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

การนคมอตสาหกรรมมแหงประเทศไทย

Page 4: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

iv

คณะกรรมการก ากบดแลมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

1. ผอ านวยการกองพฒนาอตสาหกรรมเชงนเวศ กรมโรงงานอตสาหกรรม หรอผแทน

ทปรกษา

2. ผอ านวยการกองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม หรอผแทน

ทปรกษา

3. ผอ านวยการฝายพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย หรอผแทน

ทปรกษา

4. ผอ านวยการฝายปฏบตการดานการใชไฟฟา

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

ทปรกษา

5. นายไพรตน ตงคเศรณ ประธาน

6. นายเจรญชย ประเทองสขศร รองประธาน

7. นายกฤษดา เรองโชตวทย คณะท างาน

8. นางจน กงวานนวกล คณะท างาน

9. นายธระพล ตรวศน คณะท างาน

10. ดร.ปยะนช มาลากล ณ อยธยา คณะท างาน

11. นายพษณ จารพฒนะสรกล คณะท างาน

12. นายมหาบร โกเดอร คณะท างาน

13. นายวรช บญบ ารงชย คณะท างาน

14. นางสภาวณ กฤษณาวฒนา คณะท างาน

15. ประธานสายงานสงเสรมและสนบสนนสภาอตสาหกรรมจงหวด หรอผแทน คณะท างาน

16. ผจดการสมาคมเพอนชมชน คณะท างาน

17. นางสาวพรรรตน เพชรภกด ผอ านวยการอาวโส สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

คณะท างาน

18. นางสาววรณฐ การกาญจน เจาหนาทอาวโส สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

คณะท างานและผชวยเลขานการ

19. นางสาวชชฎา แกวเรอง เจาหนาท สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

ผชวยเลขานการ

Page 5: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

v

คณะกรรมการเทคนคมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

1. ผศ.ดร.รตนาวรรณ มงคง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประธานคณะกรรมการ

2. ดร.ณฐวรพล รชสรวชรบล กรรมการคณะอนกรรมการบรหารงานดานสงแวดลอม สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

รองประธานคณะกรรมการ

3. ผอ านวยการฝายพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ หรอผแทน การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

กรรมการ

4. ผอ านวยการกลมก าหนดมาตรฐานการตรวจสอบรบรองและระบบจดการ ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.)

กรรมการ

5. ผอ านวยการสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ หรอผแทน กรรมการ

6. นายคณาธศ เกดคลาย กรมโรงงานอตสาหกรรม

กรรมการ

7. นายธนนท นชเนตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

กรรมการ

8. นายพงศศกด โอชารส นกวชาการอสระ

กรรมการ

9. นางสาวเพยงใจ หาญวฒนาวฒ การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

กรรมการ

10. ศ.ดร.ไพศาล กตตศภกร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

กรรมการ

11. นายรนทวฒน สมบตศร กรมโรงงานอตสาหกรรม

กรรมการ

12. ดร.วกานดา วราหบณฑรวทย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

กรรมการ

13. นายศภโชค ตาปนานนท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

กรรมการ

14. นางสภาวณ กฤษณาวฒนา กรรมการคณะอนกรรมการบรหารงานดานสงแวดลอม สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

กรรมการ

15. ผศ.ดร.หาญพล พงรศม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

กรรมการ

16. นายอธวตร จรจรยาเวช ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

กรรมการ

Page 6: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

vi

17. ดร.อาทตย พฒนพงศชย กรมโรงงานอตสาหกรรม

กรรมการ

18. นางสาววรณฐ การกาญจน สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

กรรมการและเลขานการ

19. นางสาวชชฎา แกวเรอง สถาบนน าและสงแวดลอมเพอความยงยน

กรรมการและผชวยเลขานการ

Page 7: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

vii

บทน า

การพฒนาระบบรบรองโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco Factory certification system)

มงเปาสงเสรมและสนบสนนใหผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม ประเมนสมรรถนะของระบบ

การจดการสงแวดลอม (Environmental management systems) ของกจกรรมองคกรโดยตลอดวฏจกร

ชวต (Life cycle perspective) มงสการพฒนาอยางยงยน (Sustainable development) บนแนวคด

เศรษฐกจพอเพยง (Sufficient economy) บนพนฐานของการรกษาสมดลของการเจรญเตบโต

ทางสงแวดลอม เศรษฐกจและสงคมดวยการเพมประสทธภาพการผลต ในขณะทมการใชทรพยากร

อยางคมคากอใหเกดผลผลตสเขยวมากทสด ตลอดจนเปนทยอมรบของชมชมแวดลอมท าใหสามารถ

ยกระดบคณภาพสงแวดลอมและคณภาพชวตของคนในชมชนดวยหลกความรวมมอเกอกล และพงพา

อาศยซงกนและกน

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยคาดหวงวา

มาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศน สามารถน าไปประยกตใชกบโรงงานอตสาหกรรมทกประเภท

และทกขนาดอตสาหกรรม เพอเปนเครองมอการจดการเชงบรณาการในการด าเนนธรกจอยางยงยน

ครอบคลมทง 5 มต ซงประกอบดวยมตกายภาพ มตเศรษฐกจ มตสงคม มตสงแวดลอม และมต

การบรหารจดการซงสอดคลองการนโยบายการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศและแนวทางพฒนา

ประเทศไทย 4.0

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

ตลาคม 2561

Page 8: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

viii

สารบญ

หนา

1. ขอบขาย 1

2. เอกสารอางอง 1

3. นยาม 2

4. ขอก าหนดมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ 10

4.1 ขอก าหนดทวไป (General requirements) 10

4.2 ขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Specific requirements)

10

4.3 ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบการปรบปรงอยางตอเนอง (Specific requirements for continual improvement)

23

5. วธการประเมนความสอดคลองตามขอก าหนดโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ 24

Page 9: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

1

1. ขอบขาย

มาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศเปนเครองมอการจดการเชงบรณาการในการด าเนนธรกจอยางยงยน ครอบคลมขอก าหนดทง 5 มต ซงประกอบดวย มตกายภาพมตเศรษฐกจ มตสงคม มตสงแวดลอม และมตการบรหารจดการ สามารถน าไปประยกตใชกบโรงงานอตสาหกรรมทกประเภทและทกขนาดอตสาหกรรม

2. เอกสารอางอง

– คมอคณภาพ คมอด าเนงาน หลกเกณฑและเงอนไขและเอกสารอนๆ ทเกยวของ,โครงการระบบใหการรบรองและการประเมนผลโครงการอตสาหกรรมสเขยว พมพครงท 1 มนาคม 2559

– คมออตสาหกรรรมสเขยว พมพครงท 8 สงหาคม 2560, กรมโรงงานอตสาหกรรม

– แนวทางการประเมนการลดคารบอนฟตพรนทของผลตภณฑ พมพครงท 1 (มนาคม 2557), องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

– แนวทางการประเมนคารบอนฟตพรนทขององคกร พมพครงท 5 (ฉบบปรบปรงครงท 3, ตลาคม 2559), องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

– แนวทางการประเมนคารบอนฟตพรนทผลตภณฑ พมพครงท 5 (มกราคม 2558), องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

– แนวทางการประเมนวอเตอรฟตพรนทของผลตภณฑ พมพครงท 1 (ตลาคม 2561), สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

– มาตรฐานความรบผดชอบของผประกอบการอตสาหกรรมตอสงคม พ.ศ. 2553, กรมโรงงานอตสาหกรรม

– ISO 14001: 2015 Environmental management systems – Requirements with guidance for use

– ISO 14045: 2012 Environmental management – Eco-efficiency assessment of product systems – Principles, requirements and guidelines

– ISO 14064-1: 2006 Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals

– ISO 2600: Social Responsibility

Page 10: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

2

3. นยาม

3.1 การพฒนาอยางยงยน (Sustainable development)

การพฒนาทสนองความตองการของคนในรนปจจบน โดยไมท าใหคนรนตอไปในอนาคตตองประนประนอมยอมลดทอนความสามารถในการทจะตอบสนองความตองการของตนเอง

3.2 ผประกอบอตสาหกรรม (Industrial operator)

ผประกอบกจการตามกฎหมายวาดวยโรงงานหรอผประกอบอตสาหกรรม ภายใตพระราชบญญต โรงงาน พ.ศ. 2535 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ฉบบท 4) พ.ศ. 2550 และ พระราชบญญตแร พ.ศ. 2560

3.3 โรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco factory)

ผประกอบอตสาหกรรมทด าเนนกจการโรงงานบนหลกการพฒนาอยางยงยน ดวยการค านงถงผลกระทบตอสงแวดลอม การแสดงความรบผดชอบตอสงคม ตลอดจน การพฒนาชมชนและการสงเสรมเศรษฐกจของชมชน โดยพจารณาผมสวนไดสวนเสยโดยตลอดหวงโซอปทาน จนกลายเปนวฒนธรรมขององคกร และไดรบการรบรองมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

3.4 วฒนธรรมสเขยว (Green culture)

ผบรหาร แสดงความเปนผน าและความมงมนในการเขาสความเปนโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ รวมทง บคลากรของสถานประกอบการมความตระหนกและเขาใจ ในการด าเนนกจการโรงงาน บนหลกการพฒนาอยางยงยน ดวยการค านงถงผลกระทบตอสงแวดลอม การแสดงความรบผดชอบตอสงคม ตลอดจน การพฒนาชมชนและการสงเสรมเศรษฐกจของชมชน โดยพจารณาผมสวนไดสวนเสยโดยตลอดหวงโซอปทาน จนกลายเปนวฒนธรรมขององคกร

3.5 สถานประกอบการอตสาหกรรมขนาดเลก (Small enterprises)

สถานประกอบการทมมลคาของสนทรพยถาวรไมเกน 50 ลานบาท หรอมจ านวนการจางงาน ไมเกน 50 คน

3.6 สถานประกอบการอตสาหกรรมขนาดกลาง (Medium enterprises)

สถานประกอบการทมมลคาของสนทรพยถาวรไมเกน 200 ลานบาท หรอ มจ านวนการจางงานไมเกน 200 คน

3.7 สถานประกอบการอตสาหกรรมขนาดใหญ (Large enterprises)

สถานประกอบการทมมลคาของสนทรพยถาวรมากกวา 200 ลาน หรอ มจ านวนการจางงานมากกวา 200 คน

*การพจารณาขนาดสถานประกอบการตามมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ ใหถอจ านวนการจางงานหรอมลคาสนทรพยถาวรทมากกวาเปนเกณฑการพจารณา เชน สถานประกอบการ

Page 11: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

3

มมลคาสนทรพยถาวรเกน 200 ลานบาท แตจ านวนการจางงานไมเกน 200 คน ใหพจารณาเปน สถานประกอบการขนาดใหญ

3.8 กฎหมาย (Legal requirements)

กฎ ระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายทเกยวของกบสงแวดลอม พลงงาน อาชวอนามย และ ความปลอดภย ทผประกอบการอตสาหกรรมตองปฏบตตามโดยเครงครด

3.9 ขอก าหนดอนๆ (Other requirements)

ขอก าหนดอนๆ นอกเหนอจากขอก าหนดตามกฎหมายทเลอกทจะปฏบตใหสอดคลอง เชน ความตองการของลกคา มาตรฐานทด าเนนการตามความสมครใจ เปนตน

3.10 การประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Impact Assessment; EIA)

กระบวนการศกษาและประเมนผลทอาจเกดขนจากการด าเนนโครงการหรอกจการหรอ การด าเนนการใดของรฐหรอทรฐจะอนญาตใหมการด าเนนการทอาจมผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาต คณภาพสงแวดลอม สขภาพ อนามย คณภาพชวต หรอสวนไดเสยอนใดของประชาชนหรอชมชน ทงทางตรงและทางออม โดยผานกระบวนการการมสวนรวมของประชาชน เพอก าหนดมาตรการปองกนแกไขผลกระทบดงกลาว

3.11 ขอก าหนดทวไป (General requirements)

ขอก าหนดทวไปส าหรบองคกรทขอรบการรบรองมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศจะตองมหรอตองปฏบตตามกอนทจะประเมนเพอขอรบรองมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

3.12 ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Specific requirements for Eco Factory)

ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบโรงงานอตสาหกรรมเชงน เวศ จ านวน 14 ขอ ครอบคลมมต การใชทรพยากร เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และการบรหารจดการ ไดแก 1) การจดการวตถดบ 2) การจดการพลงงาน 3) การจดการน าและน าเสย 4) การจดการมลภาวะทางอากาศ 5) การจดการกาซเรอนกระจก 6) การจดการของเสยอตสาหกรรม 7) การจดการสารเคมและวตถอนตราย 8) การจดการความปลอดภยและสขภาพของพนกงาน 9) การจดการระบบขนสงและโลจสตกส 10) การจดการโซอปทานสเขยว 11) การจดการภมทศนสเขยว 12) การจดการความหลากหลาย ทางชวภาพ 13) การกระจายรายไดใหกบชมชน 14) การอยรวมกบชมชนโดยรอบ ซงองคกรจะตองผานเกณฑมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศตามขอก าหนด กอนจะพจารณาเกณฑการปรบปรง อยางตอเนองตอไป

Page 12: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

4

3.13 ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบการปรบปรงอยางตอเนอง (Specific requirements for continual improvement)

ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบการปรบปรงอยางตอเนอง จ านวน 3 ขอ โดยก าหนดใหเลอกจากขอก าหนดเฉพาะเกยวกบโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ 3 ประเดนทมนยส าคญ เพอน ามาประเมนเกณฑการปรบปรงอยางตอเนอง

3.14 การแลกเปลยนของเสย (Symbiosis)

การแลกเปลยนของเสยระหวาง สถานประกอบการ ชมชน หรอภาคสวนอน เพอน าของเสยจาก สถานประกอบการหนงไปใชประโยชนในอกสถานประกอบการอกแหง ในชมชน หรอในภาคสวนอน

3.15 วตถดบ (Raw materials)

วสดหรอสงของทซอมาเพอใชเปนสวนผสมหรอสวนประกอบอนส าคญในการผลตผลตภณฑ ซงหมายรวมถงวตถดบทางตรง และทางออม โดยวตถดบทางตรง คอ วตถดบทใชเปนสวนประกอบหลกหรอสวนประกอบส าคญในการผลตผลตภณฑ เชน เมดพลาสตก เปนวตถดบทางตรงทใชในการผลตถงพลาสตก ไมเปนวตถดบทางตรงทน ามาใชผลตเฟอรนเจอร กระดาษเปนวตถดบทางตรงทใชในการพมพหนงสอ เปนตน และวตถดบทางออม คอ วตถดบทใชเปนเพยงสวนประกอบ หรออาจเปน สวนส าคญแตใชในปรมาณทนอย มลคานอย เชน สารเตมแตงหรอวสดสนเปลองอนๆ

3.16 ประสทธภาพการจดการวตถดบ (Resource intensity)

ความสามารถในการบรหารจดการการใชวตถดบเพอใหปรมาณการใชวตถดบตอปรมาณ การผลตภณฑลดลง ทงนไมรวมถงการใชน าและพลงงาน

3.17 ฟตพรนทวสด (Material footprint)

การจดท าขอมลบญชรายการวสดโดยตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑ

3.18 วฎจกรชวต (Life cycle)

กจกรรมโดยตลอดชวงชวตของผลตภณฑ ตงแตการไดมาซงวตถดบ กระบวนการผลต การขนสงและการแจกจาย การใชงาน การใชใหม / แปรรป และการจดการเศษซากของผลตภณฑหลงหมดอายการใชงาน

3.19 พลงงาน (Energy)

ความสามารถในการท างานซงมอยในตวของ สงทอาจใหงานได ไดแก พลงงานหมนเวยน และพลงงานสนเปลอง และใหหมายความรวมถงสงทอาจใหงานได เชน เชอเพลงความรอนและไฟฟา เปนตน

Page 13: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

5

3.20 ประสทธภาพการจดการพลงงาน (Energy intensity)

ความสามารถในการบรหารจดการเพอใหปรมาณการใชพลงงานตอหนวยของวตถดบหรอผลตภณฑลดลง

3.21 ระบบการจดการพลงงาน (Energy management system)

การบรหารจดการพลงงานอยางเปนระบบ อางองตาม ISO 50001

3.22 น าใช (Water use)

น าทใชภายในสถานประกอบการทงในสวนของอาคารส านกงาน กระบวนการผลต สวนสนบสนนการผลต การใชน าของพนกงาน รวมถงกจกรรมอนๆ ของสถานประกอบการ

3.23 น าเสย (Wastewater)

ของเสยทอยในสภาพเปนของเหลว รวมทงมลสารทปะปน หรอปนเปอนอยในของเหลวนน น าเสยทเกดจากการประกอบกจการโรงงานอตสาหกรรมหรอนคมอตสาหกรรมทจะระบายลงสแหลงน าสาธารณะหรอออกสสงแวดลอม และใหหมายความรวมถงน าเสย จากการใชน าของพนกงาน รวมทงจากกจกรรมอนในโรงงานอตสาหกรรมหรอในนคมอตสาหกรรมดวย

3.24 ประสทธภาพการจดการน า (Water intensity)

ความสามารถในการบรหารจดการเพอใหปรมาณการใชน าตอหนวยของวตถดบหรอผลตภณฑลดลง

3.25 ประสทธภาพการจดการน าเสย (Wastewater intensity)

ความสามารถในการบรหารจดการเพอใหปรมาณการเกดน าเสยตอหนวยของวตถดบหรอผลตภณฑลดลง

3.26 สมดลน า (Water balance)

การจดท าบญชรายการน าทบงช ปรมาณน าใช (เขา) และ ปรมาณน าเสย (ออก) โดยพจารณาสมดลมวลสาร ทงนพจารณาทกกจกรรมการใชน าและการเกดน าเสยของสถานประกอบการ

3.27 ไมปลอยน าทงออกสภายนอก (Zero Wastewater discharge)

การไมปลอยน าทงหลงการบ าบดแลวสแหลงน าธรรมชาตหรอแหลงอนๆ ภายนอกโรงงาน

3.28 มลพษอากาศ (Air pollution)

อากาศทระบายออกจากโรงงาน หมายความวา อากาศทระบายออกจากปลอง หรอชอง หรอ ทอระบายอากาศของโรงงานไมวาจะผานระบบบ าบดหรอไมกตาม

Page 14: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

6

3.29 บญชรายการกาซเรอนกระจก (Greenhouse gas inventory)

ขอมลรายการแหลงปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมขององคกร

3.30 คารบอนฟตพรนทองคกร (Carbon footprint of organization)

ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมขององคกร

3.31 คารบอนนวทรล (Carbon neutral)

การซอคารบอนเครดตมาชดเชยกบปรมาณกาซเรอนกระจกทงหมดทปลอยออกมาจากกจกรรมตางๆ ขององคกร หรอ ผลตภณฑ หรอ เหตการณ หรอ บคคลเพอท าใหการปลอยกาซเรอนกระจก จากองคกร หรอ ผลตภณฑ หรอ เหตการณ หรอ บคคล เทากบศนย

3.32 การชดเชยคารบอน (Carbon offsetting)

การซอคารบอนเครดตมาชดเชยกบปรมาณกาซเรอนกระจกทปลอยออกมาจากกจกรรมตางๆ ขององคกร หรอ ผลตภณฑ หรอ เหตการณ หรอ บคคลเพอท าใหการปลอยกาซเรอนกระจกจากองคกร หรอ ผลตภณฑ หรอ เหตการณ หรอ บคคล ลดลง

3.33 ของเสย (Industrial wastes)

สงของทไมใชแลวทเกดขนจากการประกอบกจการโรงงาน รวมถงของเสยจากวตถดบ ของเสยทเกดขนในกระบวนการผลต ของเสยทเปนผลตภณฑเสอมคณภาพ

3.34 ประสทธภาพการจดการของเสย (Waste intensity)

ความสามารถในการบรหารจดการเพอใหปรมาณการเกดของเสยตอหนวยของวตถดบหรอผลตภณฑลดลง

3.35 การประเมนความเสยง (Risk assessment)

การวเคราะหพจารณาถงโอกาส และความรนแรงของอนตรายทบงออกมาได ซงอาจจะกอใหเกดเพลงไหม การระเบด การรวไหลของสารเคมและวตถอนตราย

3.36 อบตเหตถงขนหยดงาน (Days Away from Work Case, DAWC)

การเกดอบตเหตจากการท างานซงท าใหผประสบเหตบาดเจบ หรอเจบปวยถงขนหยดงาน ไมสามารถมาปฏบตงานในวนท างานถดไป

3.37 อตราความถการบาดเจบ (Injury Frequency Rate, I.F.R.) ท 200,000 ชวโมง

เปนการค านวณอตราความถของการบาดเจบจากจ านวนรายของลกจางทบาดเจบเนองจากการ

ท างานในชวงเวลาหนงตอชวโมงการท างานทงหมดจ านวน 200,000 ชวโมง

Page 15: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

7

3.38 โลจสตกส (Logistics)

กระบวนการวางแผน ด าเนนการ และควบคม การเคลอนไหลทงไปและกลบและการจดเกบ วสด สนคาส าเรจรป ตลอดจนสารสนเทศทเกยวของใหมประสทธภาพและประสทธผล จากจดผลตไปจนถงจดทมการใชงาน เพอตอบสนองความตองการของลกคา ดวยความถกตองและเหมาะสมตามจงหวะเวลา คณภาพ ปรมาณ ตนทน และสถานททก าหนด

3.39 การจดซอจดจางทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green procurement)

การจดซอสนคาท เ ปนมตรกบสงแวดลอมหรอจดจางบรการท เ ปนมตรกบส งแวดลอม โดยพจารณาจากสนคาทไดฉลากสงแวดลอมหรอบรการทไดการรบรองดานสงแวดลอม

3.40 หวงโซอปทาน (Supply chain)

การจดล าดบของกระบวนการทงหมดทมตอการสรางความพอใจใหกบลกคา เรมตนตงแตกระบวนการจดซอ (Procurement) การผลต (Manufacturing) การจดเกบ (Storage) เทคโนโลยสารสนเทศ (Information technology) การจดจ าหนาย (Distribution) และการขนสง (Transportation) ซงกระบวนการทงหมดนจะจดระบบใหประสานกนอยางคลองตว

3.41 โซอปทานชนท 1 (First-tier supplier)

สถานประกอบการทผลตวตถดบปอนใหกบองคกรทขอรบการรบรองโรงงานอตสาหกรรม เชงนเวศโดยตรง และมคณสมบตเปนโรงงานจ าพวกท 1 หรอ 2 หรอ 3 ตามพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ฉบบท 4) พ.ศ. 2550 หรอสถานประกอบการภายใตพระราชบญญตแร พ.ศ. 2510

3.42 โซอปทานสเขยว (Green supply chain)

การสงเสรมใหผทเกยวของ ตงแต ผสงมอบ ผออกแบบ ผผลต ผกระจายสนคา ผขนสง และ ผคาปลก มการผลตหรอใชสนคา บรการทเปนมตรกบสงแวดลอม

3.43 ฉลากสงแวดลอม (Environmental labels)

ฉลากทบงบอกความเปนมตรตอสงแวดลอมซงมอบใหกบผลตภณฑหรอบรการทมคณสมบต ตรงตามขอก าหนด แบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

ประเภทท 1 (Type 1) เปนฉลากส าหรบสนคาหรอบรการทด าเนนการโดยองคกรกลางทไมมสวนไดเสย (Third party) มอบใหกบผลตภณฑทมคณสมบตตรงตามขอก าหนด ซงการก าหนดเกณฑ จะพจารณาผลกระทบตอสงแวดลอมตลอดวฎจกรชวตผลตภณฑ (Life cycle consideration) ภายใตกรอบการด าเนนการตามอนกรมมาตรฐาน ISO 14024 ตวอยางการใชฉลากผลตภณฑประเภทท 1 เชน ฉลากเขยว เปนตน

Page 16: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

8

ประเภทท 2 (Type 2) เปนฉลากผลตภณฑทผผลตเปนผออกฉลากเอง เพอความมงหมายเฉพาะดาน เนนลกษณะทางสงแวดลอมดานใดดานหนง ไมไดพจารณาตลอดวฎจกรชวตของผลตภณฑ และไมมกลไกการตรวจสอบโดยองคกรกลาง โดยปฏบตตามอนกรมมาตรฐาน ISO 14021 ซงเปนนยามและค าศพท ขอก าหนดและแนวทางในการเปดเผยขอมลผลตภณฑและบทลงโทษในกรณทละเมดขอก าหนดทเกยวกบการใชฉลากผลตภณฑประเภทท 2 ตวอยางการใชฉลากประเภทท 2 เชน ฉลาก SCG Eco Value, Green heart, GREEN FOR LIFE เปนตน

ประเภทท 3 (Type 3) เปนฉลากทแสดงขอมลเชงปรมาณบนพนฐานของการประเมน ตลอด วฏจกรของสนคา โดยบอกรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑในการใชทรพยากรธรรมชาต พลงงาน ปรมาณมลพษทเกดขน ซงมลกษณะคลายกบฉลากโภชนาการของอาหาร เปนสวนหนงของอนกรมมาตรฐาน ISO 14025 เปนแนวทาง หลกการและขอก าหนดของวธรบรอง ผลตภณฑทจะใช ฉลากผลตภณฑประเภทท 3 ตวอยางการใชฉลากผลตภณฑประเภทท 3 เชน ฉลาก Eco Leaf ฉลากแสดงขอมลสงแวดลอมของผลตภณฑ (Environmental Product Declaration, EPD) ของตางประเทศ นอกจากน ยงม ฉลากสงแวดลอมประเภทอนๆ ซงอยนอกเหนอฉลากในระบบมาตรฐานการจดการสงแวดลอมดงกลาวขางตน โดยมวตถประสงคเพอแสดงเจตนาเฉพาะอยาง เพอสอหรอจงใจใหผบรโภคเหนความส าคญของการเลอกใชผลตภณฑหรอบรการนนๆ ตวอยางเชน ฉลากคารบอน ฟตพรนท ฉลากลดคารบอนฟตพรนท ฉลากคลโหมด ฉลากลดคารบอน เปนตน

3.44 ฉลากคารบอนนวทรล (Carbon neutral)

ฉลากสงแวดลอมทบงชวามการชดเชยปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑทงหมดจนเปนศนย

3.45 ฉลากคารบอนฟตพรนท (Carbon footprint label)

ฉลากสงแวดลอม ทบงชปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยตลอดวฏจกรชวต

3.46 ฉลากคลโหมด (Cool mode)

ฉลากสงแวดลอม ทบงชวามการพฒนาเทคโนโลยไฟเบอรใหสวมใสสบายโดยทไมตองตงอณหภมเครองปรบอากาศต า

3.47 ฉลากลดคารบอนฟตพรนท (Carbon footprint reduction label)

ฉลากสงแวดลอม ทบงชมมาตรการบรหารจดการกาซเรอนกระจกจนสามารถลดปรมาณ การปลอยกาซเรอนกระจกโดยตลอดวฏจกรชวตลงได

3.48 ฉลากเสอเบอร 5 (LabelNo5)

ฉลากสงแวดลอม ทบงชวามการพฒนาเทคโนโลยไฟเบอรใหสวมใสสบายโดยทไมตองตงอณหภมเครองปรบอากาศต าและชวยประหยดพลงงาน

Page 17: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

9

3.49 ฉลากอพไซเคลคารบอนฟตพรนท (Upcycle carbon footprint)

ฉลากสงแวดลอม ทบงชวามการน าของเสยมาพฒนาเปนวสดหรอผลตภณฑใหมทมคณภาพเทยบเทาหรอดกวาเดม โดยใชกระบวนการทไมซบซอน และค านงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและ การปลอยกาซเรอนกระจก รวมทง มคาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทหลกเลยงไดมากกวา คาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑอพไซเคล

3.50 วอเตอรฟตพรนท (Water footprint)

การจดท าขอมลบญชน าโดยตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑ

3.51 พนทสเขยว (Green area)

พนททเปนสเขยวจากพนธไมตางๆ ทปลกและมการบ ารงรกษาอยางตอเนองรวมทงพนททเปนแนวปองกน (Protection strip) พนทแนวกนชน (Buffer zone) ทอยตามแนวชายขอบรอบโรงงาน และพนทสเขยวแนวตง แตไมนบรวม พนทปลอยรกราง ทงน สามารถนบรวมพนทสเขยวภายนอกโรงงานไดเฉพาะกรณทโรงงานไมสามารถขยายพนทสเขยวภายในโรงงานเพมขนได โดยเปนพนทบรเวณโดยรอบโรงงาน หรอ พนททโรงงานสงผลกระทบจากการประกอบกจการ

3.52 ความหลากหลายทางชวภาพ (Biodiversity)

ความแตกตางของสงมชวตทกแหลง ซงหมายรวมถง ระบบนเวศทางบก ระบบนเวศทะเล และระบบนเวศทางน าอน ตลอดจนความซบซอนทางนเวศของระบบนน ทงนไมวาจะเปนความหลากหลายของพนธกรรม ความหลากหลายของชนดพนธ และความหลายของระบบนเวศ

3.53 การกระจายรายไดใหกบชมชน (Income distribution)

การสรางรายไดใหกบชมชน หรอสงเสรมใหมอาชพ รวมทงเกดการเกอกลกนระหวางโรงงานและชมชน

3.54 ความรบผดชอบตอสงคม (Social responsibility)

ความรบผดชอบของผประกอบการอตสาหกรรมตอผลกระทบทเกดขนตอสงคมและสงแวดลอม อนเนองมาจากการตดสนใจและการด าเนนกจกรรมขององคกร ดวยความโปรงใสและมจรยธรรม สามารถน ามาบรณาทวทงองคกรไดอยางสอดคลองกบการพฒนาอยางยงยนซงรวมถงสขภาพและสวสดการของสงคมความคาดหวงของผมสวนไดเสย กฎหมายและขอก าหนดอนๆ ทเกยวของ

3.55 การประเมนตามตวชวดดานสงคม (Outcome/Impact Evaluation)

การประเมนการด าเนนงานรายโครงการทท ากบชมชนหรอสงคมตอการเปลยนแปลง ดานเศรษฐกจ สขภาพ และสงแวดลอมของคนในชมชนหรอสงคม

Page 18: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

10

3.56 ประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศ (Eco-efficiency)

สดสวนของมลคาผลตภณฑ บรการ หรอปรมาณผลตภณฑ ตอภาระสงแวดลอมของผลตภณฑหรอบรการ

4. ขอก าหนดมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

4.1 ขอก าหนดทวไป (General requirements)

4.1.1 ตองปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอก าหนดทเกยวของกบสงแวดลอม พลงงาน อาชวอนามย และความปลอดภย โดยมการชบง เขาถง และประเมนความสอดคลองกฎหมายและขอก าหนดอนๆ ทเกยวของกบสงแวดลอม พลงงาน อาชวอนามยสงแวดลอม และความปลอดภย รวมทงมการทบทวนเปนระยะๆ เพอมนใจวามการปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดอนๆ ตามทระบไว

4.1.2 สถานประกอบการขนาดใหญตองด าเนนการระบบการจดการสงแวดลอม โดยอางองขอก าหนดของมาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม ( ISO 14001 Environmental Management System, EMS) หรอ ไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ของกระทรวงอตสาหกรรม ระดบท 3: ระบบสเขยว (Green system) หรอด าเนนการมาตรฐานอนๆ ทเทยบเทา เชน ระบบการจดการสงแวดลอมส าหรบสถานประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม EMS for SMEs (Environmental Management Systems for Small and Medium Enterprises) ทไดรบรองขนท 2 (กรอ.) สถานประกอบการทไดรบรางวลอตสาหกรรมดเดนประเภทรกษาคณภาพสงแวดลอมหรอประเภท การจดการพลงงาน เปนตน

4.1.3 สถานประกอบการขนาดเลกและขนาดกลางตองมนโยบายสงแวดลอมและด าเนนโครงการสงแวดลอมเพอจดการประเดนปญหาสงแวดลอมหลก หรอ ไดรบรองอตสาหกรรม สเขยว ระดบท 2 หรอธงขาวดาวเขยวเปนอยางนอย

4.1.4 ไมมขอรองเรยนทางดานสงแวดลอมและความปลอดภย หรอ อบตเหตรายแรงทกระทบกบภายนอกองคกร ภายในระยะเวลา 1 ป ภายในวนตรวจประเมน (ในกรณทมขอรองเรยนจะตองด าเนนการแกไขแลวเสรจ กอนการตรวจประเมน การขอรบรองโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ)

4.1.5 เขารวมโครงการของหนวยงานรฐ ทเกยวของกบสงแวดลอม พลงงาน อาชวอนามย และความปลอดภย อยางนอย 1 โครงการ ยอนหลงไมเกน 3 ป นบจากวนตรวจประเมน

4.2 ขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

ผประกอบอตสาหกรรมตองปฏบตตามขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรม เชงนเวศ จ านวน 14 ขอ ดงน

Page 19: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

11

4.2.1 การจดการวตถดบ 4.2.2 การจดการพลงงาน 4.2.3 การจดการน าและน าเสย 4.2.4 การจดการมลภาวะทางอากาศ 4.2.5 การจดการกาซเรอนกระจก 4.2.6 การจดการของเสย 4.2.7 การจดการสารเคมและวตถอนตราย 4.2.8 การจดการสขภาพและความปลอดภยในการท างาน 4.2.9 การจดการระบบโลจสตกส 4.2.10 การจดการโซอปทานสเขยว 4.2.11 การจดการภมทศนสเขยว 4.2.12 การจดการความหลากหลายทางชวภาพ 4.2.13 การกระจายรายไดใหกบชมชน 4.2.14 การอยรวมกบชมชนโดยรอบ

Page 20: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

12

4.2.1 การจดการวตถดบ

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการวตถดบอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.1.1) จดท าบญชรายการวตถดบหลก วตถดบรอง และทรพยากรสนบสนนอนๆ รวมทง ระบปรมาณการใช

(4.2.1.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการวตถดบ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.1.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการวตถดบ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.1.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการวตถดบ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.1.5) ด าเนนการจดการวตถดบอยางมประสทธภาพตามมาตรการอยางใดอยางหนงดงน

• ประเมนคาประสทธภาพการใชทรพยากร (Resource intensity) โดยมคาประสทธภาพดขนอยางตอเนองทกป อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

• ใชวสดทไมใชแลวจากสถานประกอบการหรอภาคสวนอนๆ มาใชเปนวตถดบ (Symbiosis) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ประเมนคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะ (Performance benchmarking) การจดการวตถดบ โดยมคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะสงกวาคาเฉลยของกลมอตสาหกรรมภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบรางวลดานการจดการวตถดบระดบองคกรทเปนทยอมรบระดบชาต ภมภาค หรอ สากลภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ประเมนฟตพรนทวสด (Material footprint) อางองตามมาตรฐานสากลโดยเฉพาะรายการวตถดบหลกและน าไปบรหารจดการเพอลดฟตพรนตวสดของวตถดบหลก ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 21: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

13

4.2.2 การจดการพลงงาน

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการพลงงานอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.2.1) จดท าบญชรายการและปรมาณการใชพลงงาน แยกตามประเภทพลงงาน

(4.2.2.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.2.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.2.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.2.5) ด าเนนการจดการพลงงานอยางมประสทธภาพตามมาตรการอยางใดอยางหนง ดงน

• ประเมนคาประสทธภาพการใชพลงงาน (Energy intensity) โดยมคาประสทธภาพดขนตอเนองทกป อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

• น าพลงงานเหลอทงจากสถานประกอบการหรอภาคสวนอนๆ มาใชเปนพลงงาน (Symbiosis) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ประเมนคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะ (Performance Benchmarking) การจดการพลงง าน โดยมคาเปรยบเทยบเช งสมรรถนะสงก วาคา เฉล ยของ กลมอตสาหกรรมเดยวกน ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบรางวลดานการจดการพลงงานระดบองคกร ทเปนทยอมรบระดบชาต ภมภาค หรอ สากล ยอนหลงไมเกน 3 ป นบจากวนตรวจประเมน ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบการรบรองระบบการจดการพลงงาน (ISO 50001) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 22: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

14

4.2.3 การจดการน าและน าเสย

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการน าและน า เสยอยางมประสทธภาพ ตามขอก าหนดดงน

(4.2.3.1) จดท าบญชรายการและปรมาณการใชน าและปรมาณน าเสย รวมทง สมดลน า (Water balance) ระบกจกรรมทใชน ากบปรมาณน าเสยทเกดขนในแตละกระบวนการผลตและกจกรรมสนบสนนอนๆ ขององคกร

(4.2.3.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการน าและน าเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.3.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการน าและน าเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.3.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการน าและน าเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.3.5) ด าเนนการการจดการน าและน าเสย อยางมประสทธภาพตามมาตรการอยางใด อยางหนง ดงน

• ประเมนคาประสทธภาพการใชน า (Water use intensity) และคาประสทธภาพการเกดน าเสย (Wastewater intensity) โดยมคาประสทธภาพการใชน า หรอการเกดน าเสย ดขนอยางตอเนองทกป อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

• น าน าหรอน าทงไปใชภายนอกองคกรหรอน าน าทงจากภายนอกมาใชประโยชนภายในสถานประกอบการ (Symbiosis) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไมปลอยน าทงสสงแวดลอมภายนอก (Zero wastewater discharge) ทงน ไมประยกตใชกบองคกรทตองปฏบตตามขอก าหนดและกฎหมายทเกยวของ ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ประเมนคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะ (Performance Benchmarking) การจดการน า โดยมคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะสงกวาคาเฉลยของกลมอตสาหกรรม ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบรางวลดานการจดการน าและน าเสยระดบองคกรทเปนทยอมรบระดบชาต ระดบภมภาค หรอ ระดบสากล ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ประเมนวอเตอรฟตพรนต (Water footprint) อางองตามมาตรฐานสากลและน าไปบรหารจดการเพอลดคาวอเตอรฟตพรนต ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 23: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

15

4.2.4 การจดการมลพษอากาศ

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการจดการมลพษอากาศจากปลองระบายมลพษทางอากาศอยางมประสทธภาพ โดยพจารณาใชคาปรมาณของสารเจอปนในอากาศท ระบายออกจาก สถานประกอบการตามก าหนดในกฎหมายหรอ EIA (ประยกตใชกบสถานประกอบการทตองด าเนนการตาม EIA ก าหนด) ตามขอก าหนดดงน

(4.2.4.1) จดท าบญชรายการมลพษทางอากาศ ระบแหลงปลอยมลพษอากาศ ชนดของมลสาร ทปลอย ปรมาณของมลสาร และ มาตรการควบคม หรอบ าบดมลพษอากาศ

(4.2.4.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการมลพษอากาศทมนยส าคญขององคกรไดมากกวาคาทกฎหมาย หรอ EIA ก าหนดอยางนอยรอยละ 5

(4.2.4.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการมลพษอากาศทม นยส าคญขององคกร ไดมากกวาคาทกฎหมาย หรอ EIA ก าหนดอยางนอยรอยละ 10

(4.2.4.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการมลพษอากาศทมน ยส าคญขององคกร ไดมากกวาคาทกฎหมาย หรอ EIA ก าหนดอยางนอยรอยละ 15

(4.2.4.5) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการมลพษอากาศทมนยส าคญขององคกร ไดมากกวาคาทกฎหมาย หรอ EIA ก าหนดอยางนอยรอยละ 20

4.2.5 การจดการกาซเรอนกระจก

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการกาซเรอนกระจกอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.5.1) จดท าบญชรายการกาซเรอนกระจกและประเมนปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมขององคกรทงทางตรงและทางออม ตามวธการของแนวทางการประเมนคารบอนฟตพรนทขององคการบรหารกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) หรอมาตรฐานอนๆ ทเทยบเทา

(4.2.5.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการกาซเรอนกระจก โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

Page 24: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

16

(4.2.5.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการกาซเรอนกระจก โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.5.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการกาซเรอนกระจก โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.5.5) มการด าเนนกจกรรมอยางใดอยางหนง ดงน

• ประเมนคาประสทธภาพการปลอยกาซเรอนกระจก (GHG intensity) โดยม คาประสทธภาพดขนอยางตอเนองทกป อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

• ประ เมนค า เปร ยบเท ยบเช งสมรรถนะ ( Performance benchmarking) การจดการกาซเรอนกระจกโดยมคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะสงกวาคาเฉลยของกลมอตสาหกรรมภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบการรบรองคารบอนฟตพรนทขององคกร ตามแนวทางการประเมนคารบอนฟตพรนทองคกร (องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)) หรอ ISO14064-1 Greenhouse gases ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบการรบรองการเขารวมกจกรรมชดเชยคารบอนองคกรแบบบางสวน (Carbon offsetting) หรอชดเชยคารบอนองคกรแบบทงหมด (Carbon neutral) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 25: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

17

4.2.6 การจดการของเสย

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการกากของเสยอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.6.1) จดท าบญชรายการของเสย (Waste inventory) ประวตของเสย (Waste profile) และแผนผงการไหลของเสย (Waste flow diagram)

(4.2.6.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการของเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.6.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการของเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตาม คาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.6.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการการจดการของเสย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.6.5) ด าเนนการจดการของเสยอยางมประสทธภาพตามมาตรการอยางใดอยางหนง ดงน

• ประเมนคาประสทธภาพการเกดของเสย (Waste intensity) โดยมคาประสทธภาพ ดขนอยางตอเนองทกป อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

• ประเมนคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะของการจดการของเสย (Performance benchmarking) โดยมคาเปรยบเทยบเชงสมรรถนะสงกวาคาเฉลยของกลมอตสาหกรรม ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• น ากากของเสยจากสถานประกอบการหรอภาคสวนอนๆ มาใชประโยชนเปนวตถดบ หรอพลงงานภายในสถานประกอบการ หรอ น าของเสยของสถานประกอบการไปใชกบสถานประกอบการหรอภาคสวนอน (Symbiosis) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• มการด าเนนงานตามมาตรการจดการของเสย จนกระทงไมมการน าของเสยไปก าจดดวยการฝงกลบ ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

• ไดรบรางวลดานการจดการของเสย เชน 3Rs award หรอ Zero-waste-to-landfill award หรอรางวลอนๆ ทเทยบเทา ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 26: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

18

4.2.7 การจดการสารเคมและวตถอนตราย

ผประกอบอตสาหกรรม ตองด าเนนการการจดการสารเคมและวตถอนตรายอยางมประสทธภาพ ตามขอก าหนดดงน

(4.2.7.1) จดท าบญชรายการสารเคมและวตถอนตราย ปรมาณครอบครอง รายละเอยดขอมลความปลอดภย

(4.2.7.2) มระบบการจดการสารเคมและวตถอนตราย เพอปองกนการเกดอบตเหตรวไหล อคคภย อบตภย ตามคมอการเกบรกษาสารเคมและวตถอนตรายของ กรมโรงงานอตสาหกรรม หรอ อนๆ ทเทยบเทา

(4.2.7.3) มการประเมนความเสยงของสารเคมและวตถอนตราย

(4.2.7.4) มนโยบายและด าเนนการใชสารทดแทนหรอสารทเปนอนตรายนอยกวา

(4.2.7.5) ไมมการเกดอบตเหตรวไหล อคคภย และอบตภย จากสารเคม และ/หรอวตถอนตราย

4.2.8 การจดการอาชวอนามยและความปลอดภย

ผประกอบอตสาหกรรม ตองด าเนนการการจดการอาชวอนามยและความปลอดภยทอาจสงผลกระทบตอของพนกงานและบคคลทเกยวของอยางมประสทธภาพ ตามขอก าหนดดงน

(4.2.8.1) มการประเมนความเสยงดานอาชวอนามยและความปลอดภย และไมเกดอบตเหตรายแรงถงขนเสยชวตหรอทพพลภาพในปลาสด

(4.2.8.2) ก าหนดวตถประสงค เปาหมายการควบคมอบตเหตในการท างาน จดท าแผนการด าเนนงานดานการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย

(4.2.8.3) ก าหนดวตถประสงค เปาหมายการควบคมอบตเหตในการท างาน จดท าแผนการด าเนนงานดานการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนด หรอไดรบการรบรองตามมาตรฐานระบบการจดการดานอาชวอนามยและความปลอดภย ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

(4.2.8.4) ไมเกดอบตเหตรายแรงทกระทบกบภายนอกองคกร และ ไมเกดอบตเหตถงขน หยดงาน (DAWC) ในปลาสด หรอ อตราความถของการเกดประสบอนตราย (Injury Frequency Rate ; IFR)ท 200,000 ชวโมง มอตราลดลงในปลาสด

(4.2.8.5) ด าเนนการจดการอาชวอนามยและความปลอดภยอยางมประสทธภาพอยางใด อยางหนง ดงน

• ไมเกดอบตเหตถงขนหยดงาน (DAWC) ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง • อตราความถของการเกดประสบอนตราย (Injury Frequency Rate ; IFR ท

200,000 ชวโมง) มอตราลดลงตอเนอง อางองขอมล 3 ป ยอนหลง

Page 27: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

19

• ไดรบรางวลสถานประกอบการดเดนดานการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย ระดบจงหวด ระดบชาต ระดบภมภาค หรอ ระดบสากล ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

4.2.9 การจดการระบบโลจสตกส

ผประกอบอตสาหกรรม ตองด าเนนการการจดการระบบโลจสตกสอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.9.1) จดท าขอมลระบบโลจสตกสของวตถดบ สนคา และพนกงานขององคกร

(4.2.9.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร วางแผนการด าเนนงาน และมการด าเนนมาตรการเพอเพมประสทธภาพ ลดตนทน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมของระบบโลจสตกสขององคกร โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายตามทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.9.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร วางแผนการด าเนนงาน และมการด าเนนมาตรการเพอเพมประสทธภาพ ลดตนทน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมของระบบโลจสตกสขององคกร โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายตามทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.9.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมายขององคกร วางแผนการด าเนนงาน และมการด าเนนมาตรการเพอเพมประสทธภาพ ลดตนทน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมของระบบโลจสตกสขององคกร โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนด

(4.2.9.5) ด าเนนการจดการการจดการระบบโลจสตกสอยางมประสทธภาพตามมาตรการอยางใดอยางหนง ดงน

• ขนสงวตถดบหรอผลตภณฑดวยระบบขนสงทางทอหรอระบบปด โดยพจารณาความเปนไปไดในการด าเนนการของแตละธรกจ

• บรหารจดการระบบโลจสตกสขององคกรทค านงถงผลกระทบตอการปลอยกาซเรอนกระจกและสงแวดลอม

• ไดรบรางวลการจดการระบบโลจสตกส ระดบจงหวด ระดบชาต ระดบภมภาค หรอ ระดบสากล ภายในระยะเวลา 3 ป ยอนหลง

Page 28: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

20

4.2.10 การจดการโซอปทานสเขยว

ผประกอบอตสาหกรรมตองด าเนนการการจดการโซอปทานสเขยวอยางมประสทธภาพตามขอก าหนดดงน

(4.2.10.1) ก าหนดนโยบายการจดซอจดจางทเปนมตรตอสงแวดลอมและ จดท าบญชผคา (Vendor list) ตามบญชรายการผลตภณฑและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม

(4.2.10.2) มการจดซอสนคาและบรการท เ ปนมตรกบสงแวดลอม หรอมาตรฐานอนๆ ทเทยบเทา อยางนอยรอยละ 1 ของงบประมาณการจดการซอทงหมด

(4.2.10.3) มการจดซอสนคาและบรการท เ ปนมตรกบสงแวดลอม หรอมาตรฐานอนๆ ทเทยบเทา อยางนอยรอยละ 3 ของงบประมาณการจดการซอทงหมด และมนโยบายการสงเสรมการผลตสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม

(4.2.10.4) มการจดซอสนคาและบรการท เ ปนมตรกบสงแวดลอม หรอมาตรฐานอนๆ ทเทยบเทา อยางนอยรอยละ 5 ของงบประมาณการจดการซอทงหมด และ มผลตภณฑทไดรบรองฉลากสงแวดลอมอยางนอย 1 ผลตภณฑ

(4.2.10.5) สงเสรมใหผสงมอบขนท 1 (First-tier suppliers) ในรายการวตถดบ พลงงาน สารเคม และบรรจภณฑ ทมความเสยงในการกอเกดผลกระทบตอสงแวดลอม โดย ผสงมอบขนท 1 ดงกลาวทงหมด ตองมนโยบายสงแวดลอมและด าเนนโครงการสงแวดลอมเพอจดการประเดนปญหาสงแวดลอมหลก และไดรบรองอตสาหกรรม สเขยว ระดบท 2 ขนไป

4.2.11 การจดการพนทสเขยว

ผประกอบอตสาหกรรมตองมการจดการพนทสเขยวอยางมประสทธภาพ โดยก าหนดใหใชพนท สเขยวอางองขนต า (Baseline) ดงน (1) ถาไมม EIA ก าหนดใหใชพนทสเขยวอยางนอยรอยละ 5 ของพนททงหมดของสถานประกอบการเปนพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) และ (2) ถาม EIA ก าหนดเรองพนทสเขยวใหใชพนทสเขยวทก าหนดตาม EIA เปนพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) และการตออายการรบรองตองมพนทสเขยวไมนอยกวาพนทสเขยวทมอยเดม ตามขอก าหนดดงน

(4.2.11.1) มพนทสเขยวภายใน และ/หรอ ภายนอกสถานประกอบการอยางนอยเทากบพนท สเขยวอางองขนต า (Baseline) พรอมทงมการบ ารงรกษาอยางตอเนอง

(4.2.11.2) มพนทสเขยวภายใน และ/หรอ ภายนอกสถานประกอบการเพมขนอยางนอยรอยละ 25 ของพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) รวมทงมการจดผงบรเวณและภมทศนทด พรอมทงมการบ ารงรกษาอยางตอเนอง

Page 29: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

21

(4.2.11.3) มพนทสเขยวภายใน และ/หรอ ภายนอกสถานประกอบการเพมขนอยางนอยรอยละ 50 ของพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) รวมทงมการจดผงบรเวณและภมทศนทด พรอมทง มการบ ารงรกษาอยางตอเนอง

(4.2.11.4) มพนทสเขยวภายใน และ/หรอ ภายนอกสถานประกอบการเพมขนอยางนอยรอยละ 75 ของพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) รวมทงมการจดผงบรเวณและภมทศนทด พรอมทง มการบ ารงรกษาอยางตอเนอง

(4.2.11.5) มพนทสเขยวภายใน และ/หรอ ภายนอกสถานประกอบการเพมขนอยางนอยรอยละ 100 ของพนทสเขยวอางองขนต า (Baseline) รวมทงมการจดผงบรเวณและภมทศน ทด พรอมทง มการบ ารงรกษาอยางตอเนอง

4.2.12 การจดการความหลากหลายทางชวภาพ

ผประกอบอตสาหกรรมตองมการจดการความหลากหลายทางชวภาพอยางมประสทธภาพ โดยก าหนดใหมการประเมนผลกระทบหลากหลายทางชวภาพ โดยพจารณาจากกจกรรมหรอบรการขององคกรตลอดวฏจกรชวตทจะสงผลกระทบตอความหลายทางชวภาพ และ/หรอ ด าเนนการตามก าหนดใน EIA (ประยกตใชกบสถานประกอบการทตองด าเนนการตาม EIA ก าหนด) ตามขอก าหนดดงน

(4.2.12.1) ประเมนผลกระทบจากการด าเนนงานขององคกรตอความหลากหลายทางชวภาพ รวมทง จดท าแผนปองกนผลกระทบทจะเกดขนตอความหลากหลายทางชวภาพ

(4.2.12.2) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมาย จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการความหลากหลายทางชวภาพ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 25

(4.2.12.3) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมาย จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการความหลากหลายทางชวภาพ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 50

(4.2.12.4) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมาย จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการความหลากหลายทางชวภาพ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามคาเปาหมายทองคกรก าหนดอยางนอยรอยละ 75

(4.2.12.5) ก าหนดวตถประสงค ระบเปาหมาย จดท าแผนการด าเนนงาน และ ด าเนนมาตรการเพมประสทธภาพการจดการความหลากหลายทางชวภาพ โดยมผลการด าเนนงานบรรลตามเปาหมายทองคกรตงไว

4.2.13 การกระจายรายไดใหกบชมชน

ผประกอบอตสาหกรรมตองมการจดการกระจายรายไดใหกบชมชน ตามขอก าหนดดงน

(4.2.13.1) สงเสรมและสนบสนนการจางงานคนในทองถน

Page 30: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

22

(4.2.13.2) จดซอจดจางสนคาหรอบรการจากชมชน

(4.2.13.3) สงเสรมกจกรรมหรอกลมอาชพใหกบชมชนตามความตองการของชมชน

(4.2.13.4) สนบสนนใหเกดชองทางการตลาด

(4.2.13.5) สนบสนนใหเกดความยงยนของธรกจ หรอ การพฒนาหลกสตร สงเสรมอาชพหรอทกษะแรงงานเพอใหสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการ

4.2.14 การอยรวมกบชมชนโดยรอบ

ผประกอบอตสาหกรรมตองมการอยรวมกบชมชนโดยรอบตามขอก าหนดดงน

(4.2.14.1) สอสารและเผยแพรขอมล การจดการดานความปลอดภย สงแวดลอม และสารเคม ของสถานประกอบการตอสาธารณะ

(4.2.14.2) จดตงเครอขายภาคระหวางชมชน สถานประกอบการ องคกรปกครองสวนทองถน รวมทงจดกระบวนการทเปดโอกาสใหเครอขายมสวนรวมในการใหขอมล ขอเทจจรง รวมทง ตดสนใจและเสนอแนะแนวทางในการตรวจสอบเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมและความปลอดภยของสถานประกอบการ

(4.2.14.3) เปดโอกาสใหเครอขาย มสวนรวมในการตดสนใจ และรวมเสนอแนะ แนวทางในการตรวจสอบเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมและสารเคมของสถานประกอบการ

(4.2.14.4) เปดโอกาสใหเครอขาย มสวนรวมในการตดสนใจและด าเนนกจกรรมรวมกนอยางตอเนองในการตรวจสอบเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมและสารเคม ของสถานประกอบการ รวมทงมการด าเนนกจกรรมสงเสรมคณภาพชวตชมชน หรอกจกรรมดานสงแวดลอมของชมชน

(4.2.14.5) ไมมขอรองเรยน ยอนหลงไมเกน 3 ป ภายในวนตรวจประเมนและด าเนนการเพอสนบสนนการอยรวมกบชมชนโดยรอบอยางใดอยางหนงดงน

• ด าเนนการตามมาตรฐานแนวทางความรบผดชอบตอสงคมอยางใดอยางหนง (เชน ISO 26000, CSR DIW)

• จดท ารายงานความยงยนของสถานประกอบการ และเผยแพรตอผมสวนไดเสย • สงเสรมใหความรความเขาใจและสรางความตระหนกแกผบรโภคในการบรโภค

ทยงยน • ด าเนนการส ารวจความพงพอใจของชมชนโดยรอบ โดยบคคลท 3 (Third party)

และตองไดคะแนนความพงพอใจจากแบบส ารวจเฉลยไมนอยกวารอยละ 80

Page 31: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

23

3.4 ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบการปรบปรงอยางตอเนอง (Specific requirements for continual improvement)

ผประกอบอตสาหกรรมตองเลอกจากขอก าหนดเฉพาะเกยวกบโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

3 ประเดนทมนยส าคญ อางองแนวทางการประเมนนยส าคญตาม ISO 26000 และ ISO 14001 เพอมา

ประเมนเกณฑการปรบปรงอยางตอเนอง โดยเลอก 2 ประเดน จากขอ 4.2.1 - 4.2.12 เพอประเมน

ดานสงแวดลอมและเศรษฐกจ รวมทงประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศ (Eco Efficiency) และแสดงผล

ในรปแบบแฟคเตอร (Factor) จากนนเลอกอก 1 ประเดนจากขอ 4.2.13 - 4.2.14 เพอประเมนดานสงคม

และเศรษฐกจ หรอ สงคมและสงแวดลอม โดยก าหนดใหแสดงผลการประเมนอยางนอย 3 ป

ตามระยะเวลาตดตามผล และตองมผลการปรบปรงทกปสงกวาปฐาน

4.3.1 ดานสงแวดลอมและเศรษฐกจ ประเมนคาประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศ (Eco-efficiency) จากการพจารณาสดสวนของมลคาผลต

ภณทและการบรการเปรยบเทยบกบผลกระทบทเกดขนตอสงแวดลอมแตละดาน โดยสามารถประเมนไดดงสตรการค านวณขางลางน

ประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศ (Eco-efficiency)

=

มลคาผลตภณฑหรอบรการ (Product or Service Value)

ผลกระทบตอสงแวดลอมของผลตภณฑหรอบรการ(Environment influence)

มลคาผลตภณฑหรอการบรการ หมายถง ปรมาณของสนคาและการบรการทผลตและจดหาใหแกลกคา ปรมาณยอดขายรวม ก าไรเบองตน และมลคาเพม เปนตน

ผลกระทบตอสงแวดลอมของผลตภณฑหรอบรการ หมายถง ปรมาณการใชวตถดบ ปรมาณการใชพลงงานปรมาณการใชน า ปรมาณขยะทน าไปฝงกลบ และปรมาณขยะทน าไปเผา เปนตน

ประเมนสดสวนระหวางประสทธภาพเชง เศรษฐนเวศของผลตภณฑเปาหมายทตองการ จะประเมนกบประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศของผลตภณฑทน ามาเปรยบเทยบ แสดงผลในรปของ แฟคเตอร (Factor) โดยสามารถประเมนไดดงสตรการค านวณขางลางน

แฟคเตอร (X) = คาประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศ

คาประสทธภาพเชงเศรษฐนเวศปทอางอง

Page 32: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

24

4.3.2 ดานสงคมและเศรษฐกจ หรอสงคมและสงแวดลอม การแสดงผลทางดานสงคมและเศรษฐกจ หรอ สงคมและสงแวดลอม ใชการประเมนตวชวด

ทางดานสงคม (Outcome/Impact Evaluation) เพอประเมนผลการด าเนนงานรายงานโครงการทท ารวมกบชมชนหรอสงคมตอการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สขภาพ และสงแวดลอม ของคนในชมชนหรอสงคมนนๆ โดยเปรยบเทยบการเปลยนแปลงทเพมขนหรอลดลงเทยบกบปอางอง หรอตวเลขมาตรฐานของจงหวด ประเทศหรอสากล

5 .วธการประเมนระดบความสอดคลองตามขอก าหนดโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

5.1 ความสอดคลองตามขอก าหนดทวไป (General requirements)

ประเมนความสอดคลองตามขอก าหนดทวไป โดยตองปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดในทกหวขอ จงถอวาสอดคลองตามขอก าหนด

5.2 ความสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Specific requirements)

ประเมนความสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ โดยตองปฏบตตามอยางสอดคลองตามขอก าหนดในทกหวขอและแสดงผลการประเมนในรปของระดบคะแนน 1, 2, 3, 4, 5 เรยงตามล าดบ ซงหมายความวา ตองมผลคะแนนประเมนอยางนอย 1 คะแนน ขนไป จงถอวาสอดคลองตามขอก าหนด

• หากปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดขอท 1 แสดงผลการประเมน 1 คะแนน • หากปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดขอท 1, 2 แสดงผลการประเมน 2 คะแนน • หากปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดขอท 1, 2, 3 แสดงผลการประเมน

3 คะแนน • หากปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดขอท 1, 2, 3, 4 แสดงผลการประเมน

4 คะแนน • หากปฏบตตามไดอยางสอดคลองตามขอก าหนดขอท 1, 2, 3, 4, 5 แสดงผลการประเมน

5 คะแนน • หากขอก าหนดในหวขอใดไมเกยวของกบองคกร แสดงผลการประเมน “N/A” • จากนน น าเอาผลการประเมนทง 14 ขอ มารวมกนเปนผลคะแนนรวม ยกเวนขอทแสดงผล

การประเมนเปน N/A • ผลการประเมนคะแนนรวมของสถานประกอบการขนาดใหญ ตองไมนอยกวารอยละ 80 ของ

คะแนนทงหมดจงสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรม เชงนเวศ

Page 33: ข้อก าหนดมาตรฐานโรงงาน ......iii ค าน ยม ข อก าหนดของมาตรฐานโรงงงานอ ตสาหกรรมเช

25

• ผลการประเมนคะแนนรวมของสถานประกอบการกรขนาดเลกและขนาดกลาง ตองไมนอยกวารอยละ 70 ของคะแนนทงหมดจงสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ

5.3 ความสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะการปรบปรงอยางตอเนอง (Specific requirements for continual improvement)

ผลการประเมนความสอดคลองตามขอก าหนดเฉพาะการปรบปรงอยางตอเนอง ทง 3 ประเดนทมนยส าคญ ตองน าเสนออยางนอย 3 ปตามระยะเวลาตดตามผล และตองมผลการปรบปรงทกปสงกวา ปฐาน จงถอวาสอดคลองตามขอก าหนด

โดยสรปสถานประกอบการทจะไดรบรองมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco Factory) ตองด าเนนการสอดคลองตามขอก าหนดทง 3 ขอก าหนด คอ

1) ขอก าหนดทวไป (General requirements) 2) ขอก าหนดเฉพาะของมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Specific requirements) 3) ขอก าหนดเฉพาะเกยวกบการปรบปรงอยางตอเนอง (Specific requirements for

continual improvement)

มาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ เทยบเทาอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 (GI4) ทงนสถานประกอบการทไดรบรองมาตรฐานโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ และจะไดรบการเทยบเทา GI จะตองไดรบคะแนนประเมนอยางนอยรอยละ 80 และตองไดรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบ 3 และ/หรอมาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม (ISO 14001)