หลักฐานทางประวัติศาสตร์

30

Transcript of หลักฐานทางประวัติศาสตร์

Page 1: หลักฐานทางประวัติศาสตร์
Page 2: หลักฐานทางประวัติศาสตร์
Page 3: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

จารึ�กแผ่�นทองแดงลาก�นา (The Laguna Copperplate Inscription)ภาพจากเว็�บไซต์� http://en.wikipedia.org

คำ��จ�รึ�กที่สลั กไว้�บนแผ่�นไม้�หน��ส�ส�นของหว้ งหม้�น จ��นตะว้ นตกเป็#นยุ�คำสม้ ยุที่อ กษรึ

จนเรึ�ม้พั ฒน�ส(�รึ(ป็แบบที่ใช้�ในป็+จจ�บ น

อ�ปกรึณ์�ท��ใช้"จารึ�ก เช้�น เหล�กจารึ อ�ปกรึณ์�ท��ใช้"ในการึสก%ดห&น

Page 4: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

12. ต��น�น คำ,อ หลั กฐ�นป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ที่บ นที่�กจ�กคำ��บอกเลั��ต�อๆ ก นม้� เรึ,องรึ�ว้ของต��น�นส�ว้นใหญ่�ม้ กเป็#นเรึ,องบ�คำคำลั ในที่�องถิ่�นที่ม้คำว้�ม้ส ม้พั นธ์/ ก บคำว้�ม้เช้,อที่�งศ�สน�ป็(ช้นยุสถิ่�น แลัะ ป็(ช้นยุว้ ตถิ่� ตลัอดจนก��เน�ดบ��นเม้,อง เรึ,องว้รึบ�รึ�ษแลัะว้รึสตรึ หลั กฐ�นป็รึะเภที่ต��น�นอ�จม้ข�อบกพัรึ�อง เน,องจ�กไม้�อ�จก��หนดอ�ยุ�ของเรึ,องรึ�ว้ที่เก�ดข��นได�แน�นอน แต�ต��น�นก6ส�ม้�รึถิ่ใช้�เป็#นหลั กฐ�นป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ส��หรึ บศ�กษ�เรึ,องที่เกยุว้ก บคำว้�ม้เช้,อที่�งศ�สน�แลัะป็รึ ช้ญ่�ของคำนในอดตรึว้ม้ที่ �งคำว้�ม้ส��น�กที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ ที่เกยุว้ก บเผ่��พั นธ์�/หรึ,อว้งศ/ตรึะก(ลั เป็#นต�น

Page 5: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

ต��น�นก�รึสรึ��งกรึ�งโรึม้ที่ม้แม้�หม้�ป็8�น��โอรึสฝ�แฝดไป็เลั�ยุง

ต์'านานพรึะเจ"าต์นหลว็ง. ...... ต์'านานการึสรึ"างพรึะเจ"าต์นหลว็ง กล�าว็ไว็"ว็�าเมื่*�อสมื่%ยครึ%-งพ�ทธกาล พรึะพ�ทธเจ"าเสด�จถึ�งเมื่*องภ�กามื่ยาว็ พรึ"อมื่พรึะ

อานนท� ปรึะท%บ ณ์ ดอยล�กหน��งต์%-งอย��ข้"างหนองเอ�-ยง ไปทางท&ศเหน*อ ( ป2จจ�บ%นค*อ บรึ&เว็ณ์ว็%ดจอมื่ทอง) ในหมื่��บ"านน%-น มื่�นาย ช้�างทองมื่�อาช้�พท'าทองรึ�ปพรึรึณ์ ได"จ%ดอาหารึบ&ณ์ฑบาต์ถึว็ายพรึะพ�ทธองค� แต์�มื่&ได"ถึว็ายน'-าฉั%น พรึะพ�ทธองค�จ�งให"พรึะอานนท�

ถึ*อบาต์รึไปต์%กน'-าท��หนองเอ�-ยง ข้ณ์ะน%-นมื่�พญานาคต์นหน��งอาศ%ยอย��ในหนองน%-น เมื่*�อเห�นพรึะอานนท�ถึ*อบาต์รึจะต์%กน'-า พญานาคก�ไมื่�ให" ได"พ�นคว็%นข้�-นท��หงอน แผ่�พ%งพานเป6นปรึะด�จหมื่อกคว็%น ปกคล�มื่หนอง จนมื่องไมื่�เห�นน'-า พรึะอานนท�

จ�งไกรึาบบ%งคมื่ท�ลพรึะพ�ทธเจ"า พรึะพ�ทธองค�จ�งเสด�จไปปรึะท%บย*นข้"างหนองน'-า พญานาคท'าท�จะพ�นคว็%นแผ่�พ%งพอน แต์�ก� เห�นพรึะว็รึกายข้องพรึะพ�ทธเจ"าเต์�มื่ไปด"ว็ยฉั%พพรึรึณ์รึ%งส� จ�งท�ลถึามื่พรึะพ�ทธองค� พรึะพ�ทธองค� ได"แนะน'าต์%ว็และแสดง

อภ&น&หารึเนรึมื่&ต์ พรึะว็รึกายให"ใหญ�เท�าก%บพรึะพ�ทธเจ"ากะส�ส%นธะ พญานาคเห�นด%งน%-น จ�งเก&ดคว็ามื่เล*�อมื่ใสและรึ%บปากว็�าจะสรึ"าง พรึะพ�ทธรึ�ป ให"ใหญ�เท�าพรึะพ�ทธเจ"ากะส�ส%นธะในหนองน%-น

เมื่*�อพรึะพ�ทธเจ"า เสด�จด%บข้%นธ�ปรึ&น&พพานได"ปรึะมื่าณ์ ๒, ๐๐๐ ป9 พญานาครึะล�กถึ�งพรึะพ�ทธด'ารึ%ส จ�งน'าเอาทองค'าจ'านว็น ส��แสนห"ารึ"อยจากนาคพ&ภพมื่าไว็" แล"ว็เนรึมื่&ต์เพศเป6นบ�รึ�ษ น��งข้าว็ห�มื่ข้าว็ ไปหาสองผ่%ว็เมื่�ย ซ��งต์%-งบ"านเรึ*อนอย��ใกล"หนองเอ�-ยง

และแจ"งคว็ามื่ปรึะสงค�ท��จะน'าทองค'ามื่าสรึ"างพรึะพ�ทธรึ�ปให"สองต์ายาย เมื่*�อมื่อบทองค'าให"แล"ว็ก�กล%บไปส��นาคพ&ภพ สองผ่%ว็เมื่�ย ได"น'าทองค'ามื่าถึมื่สรึะหนองอย��นานถึ�ง ๒ ป9 ๗ เด*อนจ�งเต์�มื่ และลงมื่*อป2- นอ&ฐก�อพรึะพ�ทธรึ�ปพรึะเจ"าต์นหลว็ง โดยเรึ&�มื่เมื่*�อ

พ.ศ. ๒๐๓๔ สรึ"างนานเก*อบ ๓๓ ป9 จ�งเสรึ�จเรึ�ยบรึ"อย เมื่*�อ พ.ศ. ๒๐๖๗ ในสมื่%ยพรึะเมื่*องต์�"เจ"าเมื่*องพะเยา และได"พรึะรึาช้ทานนามื่ ว็�า พรึะเจ"าต์นหลว็งท��งเอ�-ยงเมื่*องพะเยา

 

Page 6: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

13 พังศ�ว้ด�รึ เป็#นหลั กฐ�นป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ที่บ นที่�กเกยุว้ก บเรึ,องรึ�ว้ของผ่(�น��ที่�งก�รึเม้,องก�รึป็กคำรึอง ที่ �งน�เพัรึ�ะผ่(�น��เป็#นศ(นยุ/กลั�ง ของอ��น�จ ส��หรึ บเรึ,องรึ�ว้ของกษ ตรึ�ยุ/ เรึยุกว้�� พัรึะรึ�ช้พังศ�ว้ด�รึ พังศ�ว้ด�รึม้ กให�รึ�ยุลัะเอยุด ของเหต�ก�รึณ์/ม้�กกว้��หลั กฐ�นป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ป็รึะเภที่อ,น เน,�อห�ของพังศ�ว้ด�รึม้ป็รึะโยุช้น/ที่ที่��ให�คำนในช้�ต�เก�ดคำว้�ม้ส��น�กที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/รึ�ว้ม้ก นแต�ข�อด�อยุของพังศ�ว้ด�รึก6คำ,อ ก�รึบ นที่�กแบบน�อ�จม้จ�ดม้��งหม้�ยุเพั,อยุกยุ�องผ่(�น��หรึ,อใส�รึ��ยุผ่(�ที่เป็#นศ ตรึ( เรึ,องรึ�ว้ในพังศ�ว้ด�รึจ�งม้เรึ,องเกยุว้ก บส�ม้ ญ่ช้นน�อยุ นอกจ�กน�พังศ�ว้ด�รึยุ งม้ก�รึเพั�ม้เต�ม้เสรึ�ม้แต�งในภ�ยุหลั งแลัะอ�จม้คำว้�ม้คำลั�ดเคำลั,อนเน,องจ�กก�รึคำ ดลัอกต�อๆ ก นม้�

Page 7: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

พงศาว็ดารึฉับ%บหล%กข้องรึ%สเซ�ย

Page 8: หลักฐานทางประวัติศาสตร์
Page 9: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

การึเด&นทางถึ�งมื่าล�

ข้"าพเจ"าได"เด&นทางมื่าถึ�งมื่าล�ในช้�ว็งท��มื่�เทศกาล 2

เทศกาล ค*อ เทศกาลอ%นศ%กด&Aส&ทธ&A และเทศกาลละ

ศ�ลอด ในงานด%งกล�าว็ ส�ลต์�านได"ปรึะท%บบนพรึะเก"าอ�-เป6มื่ป9ท��จ%ดไว็"ส'าหรึ%บงานพ&ธ�

ภายหล%งจากท��ได"ท'าพ&ธ�ละหมื่าดต์อนบ�ายเสรึ�จแล"ว็

ต์%ว็อย�างต์อนหน��งใน

จดหมื่ายเหต์�การึณ์�เด&น

ทางข้อง ฮิ&บ บาต์�

Page 10: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

15. เอกส�รึรึ�ช้ก�รึ เป็#นหลั กฐ�นป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ป็รึะเภที่รึ�ยุง�นก�รึป็รึะช้�ม้ บ นที่�กข�อคำว้�ม้โต�ตอบภ�ยุในหน�ว้ยุง�น ป็รึะก�ศที่�งรึ�ช้ก�รึ แลัะเอกส�รึก�รึที่(ต เอกส�รึรึ�ช้ก�รึเหลั��น�ม้ป็รึะโยุช้น/ในก�รึศ�กษ�ป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ เพัรึ�ะสะที่�อนเรึ,องรึ�ว้ที่�งก�รึเม้,องก�รึป็กคำรึอง เศรึษฐก�จ ส งคำม้ แลัะคำว้�ม้ส ม้พั นธ์/รึะหว้��งป็รึะเที่ศ เอกส�รึก�รึป็กคำรึองม้ข�อบกพัรึ�องบ�งป็รึะก�รึ เพัรึ�ะเป็#นเอกส�รึ ที่กลั��ว้ถิ่�งเหต�ก�รึณ์/จ�กม้�ม้ม้องของรึ ฐบ�ลั หรึ,อบ�คำคำลัเพัยุงฝ8�ยุเดยุว้นอกจ�กน�เอกส�รึรึ�ช้ก�รึ ยุ งเก6บกรึะจ ดกรึะจ�ยุอยุ(�ต�ม้กรึม้กองต��งๆ ที่��ให�ยุ�กต�อก�รึว้บรึว้ม้ หรึ,อน��ม้�ศ�กษ�

Page 11: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

คำ��ป็รึะก�ศอ�สรึภ�พัสหรึ ฐอเม้รึ�ก� (United States Declaration of

Independence) เป็#นแถิ่ลังก�รึณ์/ซึ่�งสภ�ภ�คำพั,�นที่ว้ป็ ลังม้ต�ยุอม้รึ บเม้,อว้ นที่ 4 กรึกฎ�คำม้ คำ.ศ . 1776 ถิ่,อเป็#นเอกส�รึส��คำ ญ่ที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ที่แสดงให�เห6นถิ่�งก�รึต�อส(�เพั,อเอกรึ�ช้ในป็รึะว้ ต�ส�สตรึ/สหรึ ฐอเม้รึ�ก� แลัะคำว้�ม้ส ม้พั นธ์/รึะหว้��งป็รึะเที่ศในยุ�คำลั��อ�ณ์�น�คำม้ในที่ว้ป็อเม้รึ�ก�ซึ่�งน��ม้�ใช้�ศ�กษ�ป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ของสหรึ ฐอเม้รึ�ก�ในช้�ว้งเว้ลั�ด งกลั��ว้ได�

Page 12: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

1.6 กฎหม้�ยุ เป็#นหลั กฐ�นที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ที่เป็#นข�อบ ญ่ญ่ ต�ที่ตรึ�ข��น เพั,อใช้�บ งคำ บหรึ,อลังโที่ษป็รึะช้�ช้น หลั กฐ�นป็รึะเภที่น�อ�จน��ม้�ใช้�ศ�กษ�คำว้�ม้ส ม้พั นธ์/รึะหว้��งป็รึะช้�ช้นก บรึ ฐ สะที่�อนภ�พัที่�งก�รึป็กคำรึอง เศรึษฐก�จ ส งคำม้ ว้ ฒนธ์รึรึม้ในยุ�คำน �นๆ ได� แต�ก�รึที่จะน��กฎหม้�ยุม้�ใช้�เป็#นหลั กฐ�นที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/น �น จะต�องเป็#นผ่(�ที่ม้คำว้�ม้รึ(�แลัะตคำว้�ม้ได�อยุ��งช้ ดเจน

Page 13: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

“ป็รึะม้ว้ลักฎหม้�ยุจ สต�เนยุน หรึ,อ คำอรึ/ป็+ส จ(รึ�ส ซึ่�ว้�ลั�ส ” (Corpus Juris Civilis) ซึ่�งเป็#นกฎหม้�ยุฉบ บที่ม้อ�ที่ธ์�พัลัอยุ(�เหน,อกฎหม้�ยุของป็รึะเที่ศต��งๆ ในยุ�โรึป็รึะยุะหลั งๆ เป็#นอยุ��งม้�ก เพัรึ�ะเป็#นกฎหม้�ยุที่ม้คำว้�ม้แน�นอนเป็#นหลั กเป็#นฐ�น เน,องจ�กได�จ ดที่��เป็#นกฎหม้�ยุลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึที่��ให�ส�ม้�รึถิ่ยุ�ดถิ่,อเป็#นแบบอยุ��งได�

Page 14: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

ใบอ%สช้&ญาต์� (Assignat ) หรึ*อพ%นธบ%ต์รึเง&นก�"ข้องรึ%ฐบาลฝรึ%�งเศสช้�ว็งก�อนปรึะกาศใช้" พรึะรึาช้บ%ญญ%ต์&ธรึรึมื่น�ญสงฆ์�ในฝรึ%�งเศส น'ามื่าใช้"ปรึะกอบการึศ�กษาปรึะว็%ต์&ศาสต์รึ�ฝรึ%�งเศสในช้�ว็งครึ&สต์�ศต์ว็รึรึษท�� 17

Page 15: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

17. จดหม้�ยุ จดหม้�ยุส�ว้นต ว้ หรึ,อจดหม้�ยุรึ�ช้ก�รึ น��ม้�ใช้�เป็#นหลั กฐ�นที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ได�เพัรึ�ะเป็#นส�งที่บอกถิ่�งคำว้�ม้ส ม้พั นธ์/ของคำนในส งคำม้ หรึ,อบ�คำคำลัก บหน�ว้ยุรึ�ช้ก�รึซึ่�งผ่(�ที่ศ�กษ�อ�จได�ข�อม้(ลัส�ว้นต ว้ที่ไม้�ป็รึ�กฏในเอกส�รึอ,น แต�จดหม้�ยุที่ถิ่(กตพั�ม้พั/น �น อ�จม้ก�รึต ดที่อนหรึ,อเพั�ม้เต�ม้ข�อคำว้�ม้ที่อ�จที่��ให�ข�อเที่6จจรึ�งข�ดห�ยุ หรึ,อคำลั�ดเคำลั,อนได�

Page 16: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

จดหมื่ายข้องเอบ&เกล อาด%มื่ (Abigail Adams )เข้�ยนถึ�งสามื่�ลงว็%นท�� 22 ก%นยายน ค.ศ . 1774เก��ยว็ก%บคว็ามื่ไมื่�ย�ต์&ธรึรึมื่ข้องอ%งกฤษ และส&ทธ&ท��จะต์�อส�"เพ*�ออ&สรึภาพข้องต์นเอง ใช้"เป6นหล%กฐานปรึะว็%ต์&ศาสต์รึ�เพ*�อศ�กษาเรึ*�องการึปรึะกาศเอกรึาช้ข้องสหรึ%ฐอเมื่รึ&กาได"

Page 17: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

18 บ นที่�กส�ว้นบ�คำคำลั เป็#นหลั กฐ�นป็รึะเภที่บ นที่�กคำว้�ม้ที่รึงจ��ของบ�คำคำลัเกยุว้ก บเรึ,องรึ�ว้ส�ว้นต ว้ หรึ,อเหต�ก�รึณ์/ส��คำ ญ่ที่เก�ดข��น ถิ่,อเป็#นเอกส�รึรึ�ว้ม้สม้ ยุ แต�บ นที่�กส�ว้นบ�คำคำลัน�อ�จม้อคำต� เช้�น ป็กป็@องตนเอง กลั��ว้รึ��ยุผ่(�อ,น ผ่(�ที่จะน��หลั กฐ�นป็รึะเภที่น�ม้�ใช้�ต�องพั�จ�รึณ์�ให�รึอบคำอบบ%นท�กข้องแอนน� แฟรึงค�

(Anne Frank ค.ศ -.1929 1945)เด�กหญ&งช้าว็เยอรึมื่น�เช้*-อสาย

ย&ว็ท��ต์"องหลบซ�อนพว็กนาซ�เยอรึมื่%นได"บ%นท�กเล�าถึ�งคว็ามื่ท�กข้�ทรึมื่านในช้�ว็ง

เว็ลาท��ต์นเองและครึอบครึ%ว็ต์"องหลบหน�ภ%ยสงครึามื่น%-น

บ%นท�กน�-ใช้"ปรึะกอบการึศ�กษาปรึะว็%ต์&ศาสต์รึ�ช้�ว็&ต์ข้องช้าว็ย&ว็และเหต์�การึณ์�

ส'าค%ญในสงครึามื่โลกครึ%-งท�� 2 ได"

บ%นท�กข้องแอนน� แฟรึงค� (Anne Frank

ค.ศ -.1929 1945)เด�กหญ&งช้าว็เยอรึมื่น�เช้*-อสาย

ย&ว็ท��ต์"องหลบซ�อนพว็กนาซ�เยอรึมื่%นได"บ%นท�กเล�าถึ�งคว็ามื่ท�กข้�ทรึมื่านในช้�ว็ง

เว็ลาท��ต์นเองและครึอบครึ%ว็ต์"องหลบหน�ภ%ยสงครึามื่น%-น

บ%นท�กน�-ใช้"ปรึะกอบการึศ�กษาปรึะว็%ต์&ศาสต์รึ�ช้�ว็&ต์ข้องช้าว็ย&ว็และเหต์�การึณ์�

ส'าค%ญในสงครึามื่โลกครึ%-งท�� 2 ได"

Page 18: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

19 ว้รึรึณ์กรึรึม้ เป็#นเรึ,องรึ�ว้ที่แต�งข��นในลั กษณ์ะคำ��ป็รึะพั นธ์/ แบบโคำลัง ฉ นที่/ ก�พัยุ/ กลัอน หรึ,อ นว้น�ยุ�ยุอ�จน��ม้�ใช้�เป็#นหลั กฐ�น ที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ได�เพัรึ�ะบ�งเรึ,องได�สะที่�อนให�เห6นถิ่�งช้ว้�ตของคำนในสม้ ยุน �น แต�ว้รึรึณ์กรึรึม้อ�จแต�งข��นม้�จ�กจ�นตน�ก�รึของผ่(�ป็รึะพั นธ์/ ด งน �นก�รึน��ม้�ใช้�ก6คำว้รึรึะม้ ดรึะว้ ง แลัะตรึว้จสอบก บหลั กฐ�นป็รึะเภที่อ,น ๆ ที่เช้,อถิ่,อได�

Page 19: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

110 ส,อส�งพั�ม้พั/ ได�แก� หน งส,อพั�ม้พั/ น�ตยุส�รึ ว้�รึส�รึ โป็สเตอรึ/ แลัะป็รึะก�ศต��ง ๆ ที่ข�อคำว้�ม้ที่อ�จเป็#นข��ว้ส�รึ บที่คำว้�ม้ ก�รึว้�พั�กษ/ ว้�จ�รึณ์/ แลัะก�รึโฆษณ์�ส�นคำ�� ก�รึด��รึงช้ว้�ตของผ่(�คำน คำว้�ม้คำ�ด รึสน�ยุม้ ในยุ�คำน �น แต�อ�จม้ข�อคำลั�ดเคำลั,อนได�เน,องจ�กผ่(�เสนอข��ว้อ�จไม้�รึ(� หรึ,อจงใจ ผ่(�น��ม้�ใช้�ก6คำว้รึพั�จ�รึณ์�แลัะน��หลั กฐ�นป็รึะเภที่อ,นป็รึะกอบด�ว้ยุเช้�นก น

หน%งส*อ Uncle Tom’s Cabin เป6นส*�อส&�งพ&มื่พ�ท��เผ่ยแพรึ�แนว็คว็ามื่ค&ดเก��ยว็ก%บการึเล&กทาสข้องสหรึ%ฐอเมื่รึ&กา น'าไปส��คว็ามื่ข้%ดแย"งรึะหว็�างฝHายเหน*อก%บฝHายใต์"และเก&ด

สงครึามื่กลางเมื่*อง ซ��งสามื่ารึถึน'าหน%งส*อเล�มื่น�-มื่าศ�กษาแนว็คว็ามื่ค&ดการึเล&กทาส

และสงครึามื่กลางเมื่*องข้องสหรึ%ฐอเมื่รึ&กาในช้�ว็งป9 ค.ศ - . 1861 1865 ได"

Page 20: หลักฐานทางประวัติศาสตร์
Page 21: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

2 . หลั กฐ�นที่ไม้�เป็#นลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึ หลั กฐ�นน�ม้ที่ �งหลั กฐ�นก�อนสม้ ยุป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ แลัะสม้ ยุป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ได�แก� หลั กฐ�นที่�งโบรึ�ณ์คำด หลั กฐ�นจ�กก�รึบอกเลั��แลัะส ม้ภ�ษณ์/ หลั กฐ�นด��นศ�ลัป็กรึรึม้ สถิ่�ป็+ตยุกรึรึม้ น�ฏกรึรึม้แลัะดนตรึ หลั กฐ�นที่�งม้�น�ษยุว้�ที่ยุ�แลัะส งคำม้ว้�ที่ยุ� เช้�น ขนบธ์รึรึม้เนยุม้ป็รึะเพัณ์ คำต�คำว้�ม้เช้,อ ว้�ถิ่ช้ว้�ตของกลั��ม้ช้นต��งๆ ฯลัฯ ( ก��แพังเม้,อง เม้,องโบรึ�ณ์ โคำรึงกรึะด(ก น บว้��เป็#นหลั กฐ�นที่ไม้�เป็#นลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึ )

ต ว้อยุ��งหลั กฐ�นป็รึะเภที่น�ได�แก�

Page 22: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

21. หลั กฐ�นโบรึ�ณ์คำด หม้�ยุถิ่�ง หลั กฐ�นจ�กม้น�ษยุ/ในอดตที่เหลั,อรึ�องรึอยุไว้�ให�น กโบรึ�ณ์คำดได�ใช้�ในก�รึศ�กษ� ม้หลั�ยุอยุ��ง เช้�น โบรึ�ณ์ว้ ตถิ่� โบรึ�ณ์สถิ่�น ซึ่�งศ�กษ�ได�จ�กรึ(ป็แบบที่�งสถิ่�ป็+ตยุกรึรึม้ ป็รึะต�ม้�กรึรึม้ ตลัอดจนสภ�พัแว้ดลั�อม้เช้�นลั กษณ์ะก�รึต �งถิ่�นฐ�น หรึ,อผ่ งเม้,อง เป็#นต�น

โคลอสเซ�ยมื่(Colosseum ) สนามื่ก�ฬาท��สรึ"างข้�-นในสมื่%ยจ%กรึพรึรึด&ต์&ต์�ส (Titus ค.ศ -.78 81)แห�งกรึ�งโรึมื่ แสดงให"เห�นถึ�งสภาพส%งคมื่

ว็%ฒนธรึรึมื่ข้องกรึ�งโรึมื่ในช้�ว็งเว็ลาด%งกล�าว็

Page 23: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

22. หลั กฐ�นที่�งศ�ลัป็กรึรึม้ ป็รึะกอบไป็ด�ว้ยุรึ(ป็แบบที่�งสถิ่�ป็+ตยุกรึรึม้ของอ�คำ�รึ บ��นเรึ,อน ป็รึะต�ม้�กรึรึม้ต��ง ๆ เช้�นเที่ว้รึ(ป็ พัรึะพั�ที่ธ์รึ(ป็ เคำรึ,องม้,อเคำรึ,องใช้� เคำรึ,องป็รึะด บ ภ�พัว้�ด หลั กฐ�นที่�งโบรึ�ณ์ศ�ลัป็กรึรึม้ต��งจ�กหลั กฐ�นโบรึ�ณ์คำด คำ,อหลั กฐ�นโบรึ�ณ์คำดถิ่(กจ��ก ดให�ม้อ�ยุ�ต �งแต�หน�งรึ�อยุป็Cข��นไป็ แต�หลั กฐ�นที่�งศ�ลัป็กรึรึม้อ�จม้อ�ยุ�น�อยุกว้��

เคำรึ,องแต�งก�ยุช้�ว้เม้�รึ ที่ที่อด�ว้ยุเส�นใยุจ�กป็8�นม้ลัว้ดลั�ยุสส นงดง�ม้ ซึ่�งลัว้ดลั�ยุน�อยุ(�ในช้�ว้งที่

ช้�ว้ยุ�โรึป็เรึ�ม้เด�นที่�งเข��ม้�ต �งถิ่�นฐ�นในน�ว้ซึ่แลันด/ ใช้�

เป็#นหลั กฐ�นก�รึศ�กษ�เกยุว้ก บส งคำม้แลัะ

ว้ ฒนธ์รึรึม้ของช้นเผ่��เม้�รึได�

Page 24: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

23. หลั กฐ�นที่�งน�ฏศ�ลัป็D เพัลัง แลัะดนตรึ หลั กฐ�นที่�งป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ป็รึะเภที่น� ได�แก� ก�รึแสดง ก�รึเต�นหรึ,อรึ��ยุรึ�� ที่อ�จม้เสยุงเพัลัง หรึ,อเคำรึ,องดนตรึป็รึะกอบ จะที่��ให�คำว้�ม้รึ(�คำว้�ม้เข��ใจในแง�ของเอกลั กษณ์/ที่�งโคำรึงสรึ��งของส งคำม้น �น ๆ คำว้�ม้เช้,อ ว้ ฒนธ์รึรึม้ แต�ลัะที่�องถิ่�นของแต�ลัะ ขนบธ์รึรึม้เนยุม้ป็รึะเพัณ์ต��ง ๆคำว้�ม้ง�ม้ที่�งศ�ลัป็ะด��นต��งๆ คำว้�ม้คำ�ดของคำนในแต�ลัะส งคำม้ หลั กฐ�นป็รึะเภที่น� แม้�จะไม้�ส�ม้�รึถิ่บอกรึ�ยุลัะเอยุดของอดตได�ม้�กน ก แต�ก6เป็#นก�รึช้�ว้ยุในเรึ,องก�รึศ�กษ�อดตได�ที่�งอ�อม้ เช้�น เป็#นก�รึเต�ม้ข�อม้(ลัที่ข�ดห�ยุไป็ในหลั กฐ�นป็รึะเภที่อ,น เป็#นก�รึช้�ว้ยุให�เก�ดคำว้�ม้กรึะจ��งในเอกลั กษณ์/ของยุ�คำสม้ ยุน �น

Page 25: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

24 หลั กฐ�นป็รึะเภที่โสตที่ ศน/ หลั กฐ�นป็รึะเภที่น�ได�แก� ภ�พัถิ่��ยุ ภ�พัสไลัด/ แผ่นที่ โป็สเตอรึ/ แถิ่บบ นที่�กเสยุง แผ่�นเสยุง ภ�พัยุนตรึ/ ดว้งตรึ�ไป็รึษณ์ยุ/ยุ�กรึ ม้ลั กษณ์ะพั�เศษกว้��หลั กฐ�นที่ไม้�ใช้�ลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึป็รึะเภที่อ,นๆ หลั�ยุป็รึะก�รึ กลั��ว้คำ,อ *เป็#นหลั กฐ�นที่ม้ กจะม้ลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึป็ะป็นอยุ(� ซึ่�งจะช้�ว้ยุในก�รึพั�จ�รึณ์�อ�ยุ�แลัะเป็@�หม้�ยุ *หลั กฐ�นโสตที่ ศน/หลั�ยุอยุ��งม้คำว้�ม้เคำลั,อนไหว้ เช้�น ภ�พัยุนตรึ/ที่��ให�ผ่(�รึ บส,อเห6นคำว้�ม้ม้ช้ว้�ตช้ว้� เก�ดคำว้�ม้รึ(�ส�กรึ บรึ(�ในคำว้�ม้เป็#นไป็ต��งๆ

* เป็#นหลั กฐ�นที่จ��ลัองม้�จ�กของจรึ�งหรึ,อไม้�ก6ของที่เก�ดข��นส��หรึ บส�ธ์�รึณ์ช้นจรึ�ง ๆ เช้�น ภ�พัถิ่��ยุ ภ�พัสไลัด/ ซึ่�งถิ่��ยุม้�จ�กคำว้�ม้เป็#นจรึ�ง แต�ม้�ม้ม้องหรึ,อจะเลั,อกถิ่��ยุฉ�กไหน เว้ลั�ใดน �นเป็#นเรึ,องของอ�รึม้ณ์/แลัะคำว้�ม้พัอใจของผ่(�ถิ่��ยุที่น กป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/จะต�องพั�จ�ณ์�เพั,อน��หลั กฐ�นน �นๆ ม้�ใช้�

Page 26: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

ภ�พัยุนตรึ/เรึ,อง น กส(�ที่ะเลัที่รึ�ยุ (Lawreence of Arabia ) เป็#นเรึ,องเกยุว้ก บช้ว้�ตช้�ว้อ งกฤษช้,อลัอเรึนซึ่/ เข��ไป็ที่��ง�นในตะว้ นออกกลั�ง เข�ม้บที่บ�ที่ในก�รึป็ลั�กรึะดม้พัว้กเบด(อ�น ให�ลั�กฮื,อข��นต�อต��นพัว้กเตอรึ/กที่ที่��ก�รึป็กคำรึอง ภ�พัยุนต/เรึ,องน�อ�จน��ม้�เป็#นหลั กฐ�นป็รึะกอบก บหลั กฐ�นที่เป็#นลั�ยุลั กษณ์/อ กษรึอ,น ๆ เพั,อศ�กษ�เหต�ก�รึณ์/สงคำรึ�ม้ในตะว้ นออกกลั�ง แลัะใช้�ศ�กษ�ช้ว้�ตช้�ว้เบด(อ�นที่เรึ�รึ�อนในที่ะเลัที่รึ�ยุ

Page 27: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

25 หลั กฐ�นป็รึะเภที่บอกเลั�� ก�รึบอกเลั�� คำ,อ ก�รึถิ่��ยุที่อดม้�ขป็�ฐะ ส,บต�อก นม้� หรึ,อเรึยุกว้�� หลั กฐ�นป็รึะเภที่บอกเลั�� หลั กฐ�นป็รึะเภที่น�ม้อยุ(�กลั��ม้คำนไม้�รึ(�หน งส,อซึ่�งก�รึบ นที่�กเรึ,องรึ�ว้ ม้อยุ(�เฉพั�ะช้นช้ �นส(งของส งคำม้ ซึ่�งเป็#นช้นส�ว้นน�อยุแลัะเป็#นกลั��ม้เดยุว้ที่อ��นออกเขยุนได� ส��หรึ บเรึ,องรึ�ว้ในอดตที่ถิ่(กบ นที่�กข��นม้�โดยุคำนกลั��ม้น�อยุอ�จจะไม้�ตรึงก บคำ��บอกเลั��ของช้�ว้บ��น ในส�ว้นที่เป็#นรึ�ยุลัะเอยุดป็ลักยุ�อยุ ฉะน �นเว้ลั�ศ�กษ�ป็รึะว้ ต�ศ�สตรึ/ของที่�องถิ่�นใด คำว้รึพั�จ�รึณ์�ห�ลั กฐ�นจ�กคำ��บอกเลั��ด�ว้ยุเพัรึ�ะ คำนส�ว้นใหญ่�ยุ งใช้�ว้�ธ์ก�รึเลั��ส,บต�อก นม้�เกยุว้ก บอดตของตน ของบรึรึพัช้น ของบ�คำคำลัส��คำ ญ่ในหม้(�บ��น ของเม้,อง ฉะน �น จ�งม้เรึ,องรึ�ว้ในอดตบ�งเรึ,องที่คำนในยุ�คำป็+จจ�บ นรึ บรึ(�ได�โดยุก�รึบอกเลั�� เช้�น ป็รึะว้ ต�ของหม้(�บ��น อ��เภอ เม้,อง ป็รึะว้ ต�ของช้�ต�บ�งตอน ในสม้ ยุโบรึ�ณ์ ซึ่�งข�อม้(ลัที่ได�ออกม้�แต�ลัะคำรึ �งอ�จจะไม้�ตรึงก นแลั�ว้แต�ผ่(�เลั�� สภ�พัแว้ดลั�อม้ แลัะช้�ว้งเว้ลั�ที่เลั��

Page 28: หลักฐานทางประวัติศาสตร์

ค'าบอกเล�าข้องฟรึานซ&สโก ปKซารึ�โรึ (Francisco Pizarro ) น%กเผ่ช้&ญโช้คช้าว็สเปนท��ได"เข้"าเฝLาพรึะเจ"าช้ารึ�ลท�� 1 แห�งสเปนเพ*�อกรึาบท�ลเก��ยว็ก%บเรึ*�องด&นแดนในโลกใหมื่� โดยเฉัพาะคว็ามื่อ�ดมื่สมื่บ�รึณ์�ข้องทองค'าและแรึ�เง&น เพ*�อข้อการึสน%บสน�นจากพรึะเจ"าช้ารึ�ล ให"เข้าได"เด&นทางไปย%งด&นแดนน%-นอ�กครึ%-ง ซ��งท'าให"เข้าได"มื่�โอกาสย�ดอาณ์าจ%กรึอ&นคาไว็"ได" ค'าบอกเล�าข้องปKซารึ�โรึถึ*อเป6นหล%กฐานท��เช้*�อถึ*อได"เพรึาะเข้าเคยเด&นทางไปส'ารึว็จอเมื่รึ&กาใต์"มื่าแล"ว็อาจใช้"ปรึะกอบการึศ�กษาปรึะว็%ต์&ศาสต์รึ�และอารึยธรึรึมื่ข้องพว็กอ&นคาได"

Page 29: หลักฐานทางประวัติศาสตร์
Page 30: หลักฐานทางประวัติศาสตร์