1

4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

www.exactsoftware.nl

2

INHOUD

Introductie 3

Robotization. Door software aangestuurde hardware 4

Connected Supplychain. Iedereen verbonden met iedereen 6

Servitization. Denk in abonnementen 7

Circulaire productie. Een kobaltmijn in Appingedam 9

Samenvatting 11

3

Productiebedrijven als dienstverleners. Robots die met robots praten. Een kobaltmijn in Appingedam. Heb jij scherp voor ogen wat er allemaal gaande is in de productiesector? We zetten hier de belangrijkste ontwikkelingen op een rij, geven aan welke consequenties ze hebben voor jouw bedrijf én hoe je in 2018 alvast kunt voorsorteren op wat er komen gaat.

De hedendaagse technologische ontwikkelingen doen een steeds groter beroep op het aanpassings-vermogen van bedrijven. Zo ook in de productiemarkt. De komende jaren zijn er ongekende mogelijkheden op het gebied van automatisering en het overbodig maken van handmatige activiteiten. Als gevolg van die digi-talisering ontstaan grote hoeveelhe-den data, die vervolgens óók weer tot nieuwe kansen leiden.

Doordat data- en informatiestromen steeds vaker en beter gecombineerd worden, leveren ze waardevolle in-zichten op. Data-analisten en econo-

metristen kunnen hiermee de weg wijzen naar innovatieve bedrijfs-modellen zoals servitization. Deze vorm van engagement sluit aan op de circulaire productie. In de nabije toekomst zullen producten steeds eenvoudiger uit elkaar te halen zijn (mede afgedwongen door steeds strengere wetgeving), zodat grondstoffen en onderdelen ervan hergebruikt kunnen worden. Deze ontwikkelingen hebben belangrijke implicaties voor de productiesector.

Introductie | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

INTRODUCTIE

44

TREND 1

ROBOTIZATIONDOOR SOFTWARE AANGESTUURDE HARDWARE

Robotization. Door software aangestuurde hardware | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

Wat is er aan de hand?Met softwarerobots, oftewel Ro-botics, zijn repetitieve handelingen snel te automatiseren. Deze trend zal zich in 2018 verder doorzetten. Robotisering en automatisering zijn de toekomst van de productie-in-dustrie. Robots worden niet meer afzonderlijk geprogrammeerd: de productiemachine van de toekomst wordt digitaal aangestuurd. In zo’n omgeving kan een productie-opdracht via de bedrijfssoftware rechtstreeks aan de productieom-geving worden doorgeven, zonder dat daar een mens aan te pas komt. Een order kan wijze van spreken om drie uur ‘s nachts ingeven worden via de webshop, waar deze een uur later van de band komt rollen, in een productieomgeving waar de volgor-de van de bewerkingen flexibel is. In de toekomst kan er dus makkelijker gevarieerd worden in de manier

5Robotization. Door software aangestuurde hardware | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

programmeren en controleren. Bedrijven zullen in omzet groeien, maar niet in mensen: met dezelfde groep mensen slimmer concurreren!

Wat kan ik in 2018 doen?Om concurrerend te blijven is het belangrijk dat je controle hebt over de productievloer. Kostenreduc-tie en kortere doorlooptijden zijn essentieel, net als fouten verminde-ren, zaken in één keer goed doen en flexibiliteit. Dit kunt je onder andere bereiken door je papierstroom van en naar de productievloer te mini-maliseren. Shop Floor Control (SFC) ondersteunt dit door informatie di-rect op de werkvloer aan te bieden.

Andersom kun je op de werkvloer de voortgang van het productieproces ook direct laten vastleggen in SFC. Je productiemedewerkers zien me-teen welk werk moet gebeuren, er is realtime registratie op de werkplek, productieorders zijn vliegensvlug aan te maken, net als rapportages over gemaakte uren en verbruikte materialen. Kortom, binnen de fa-brieksmuren doe je alles digitaal, en alles is altijd met elkaar verbonden.

waarop bepaalde productiehande-lingen plaatsvinden..

Welke consequentie heeft dat?Exact heeft samen met Festo in Delft een testomgeving ingericht voor de digitale fabriek van de toekomst. In deze productieomge-ving van Festo wordt gewerkt met een volledig geautomatiseerde en flexibele assemblagelijn. Alles in het productieproces wordt automatisch aangestuurd: van het ingeven van de verkooporder en productieorder tot de uitvoering van de productie zelf en het verwerken van het eind-product in het voorraadsysteem. Er hoeft alleen maar aangegeven te worden wat de configuratie van het gewenste product is, en de fabriek gaat het vervolgens produceren. Zonder dat er een mens aan te pas komt. Robots in het productieproces zijn verbonden met de bedrijfssoft-ware. Ze worden dus niet meer door mensen aangestuurd maar door computers en andere apparaten.

Via het Internet of Things (IoT) zijn apparaten verbonden met internet om gegevens te kunnen uitwisselen. Daarbij zullen de apparaten steeds slimmer worden. Medewerkers zul-len in de toekomst geen ‘dom’ werk meer doen, maar robots aansturen,

6

Wat is er aan de hand?De klassieke scheiding binnen de keten tussen productie en handel vervaagt. De productieomgeving integreert steeds meer in de sup-plychain. Er zal dus steeds meer, en steeds intensiever, sprake zijn van ketensamenwerking. Orders worden steeds vaker digitaal verstrekt. In de zakelijke markt hebben mensen te-genwoordig dezelfde verwachtingen als consumenten: vandaag besteld, morgen geleverd! Webshops zijn een vanzelfsprekendheid geworden, net als digitaal communiceren met winkels, zoals chatten met een ver-koopadviseur. Handmatig overzet-ten van orders vanuit de webshop is verleden tijd. Met de komst van API’s (Application Programming Interface), kunnen onafhankelijke softwareprogramma’s gegevens met elkaar uitwisselen, zonder dat hier kostbaar maatwerk voor nodig

is. Bij Exact zien we dat het aantal keren dat API’s contact leggen met een ander systeem om gegevens uit te wisselen, elk half jaar verdubbelt. Organisaties leggen dus steeds meer digitale verbindingen naar buiten.

Welke consequentie heeft dat?Het hele proces van order tot leve-ring verloopt sneller dan ooit, terwijl de producten op maat zijn gemaakt. Het verkoop- en productietraject én het financiële traject zijn allemaal in de software geïntegreerd, inclusief de voorraadbewegingen.

Wat kun je in 2018 doen?Centraliseer de informatie over je artikelen en je voorraadposities in het magazijn, zodat alle betrokke-nen altijd en overal toegang hebben tot deze informatie. Zo werkt ie-dereen altijd met de dezelfde, juiste en actuele gegevens. Je magazijn

Connected Supplychain. Iedereen verbonden met iedereen | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

TREND 2

CONNECTED SUPPLYCHAIN IEDEREEN VERBONDEN MET IEDEREEN

7Connected Supplychain. Iedereen verbonden met iedereen | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

heb je op deze manier altijd ‘bij de hand’: prijzen, voorraadniveaus inclusief houdbaarheid, leveringstij-den, actuele orders, et cetera. Zowel als producent als consument kun je via e-commerce tegen betrekkelijk geringe kosten een wereldwijde markt betreden. Je toekomstige klanten kunnen via geavanceerde zoekmachines steeds verfijndere zoekopdrachten uitvoeren. Door te focussen op de toegevoegde waarde van je producten, wordt je sneller gevonden door de juiste doel-groep(en).

88Servitization. Denk in abonnementen | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

TREND 3

SERVITIZATION DENK IN ABONNEMENTEN

Wat is er aan de hand?Spotify, Netflix, Dropbox: in de consumentenmarkt is het allang gebruikelijk om producten als abonnement aan te bieden. In plaats van eenmalig een cd, dvd of externe harde schijf te kopen, abonneer je je voortaan op een muziekdienst, vide-odienst of opslagdienst. Met servitization, zoals deze vorm van slimme serviceverlening heet, wordt service aan producten toege-voegd of worden producten aange-boden als abonnement. Industriële productiebedrijven erkennen het belang hiervan. Zij ontwikkelen diensten en oplossingen waarmee zijn hun traditionele productaanbod aanvullen. Terugkerende diensten krijgen daarmee een steeds grotere rol. Met slimme manieren worden klanten ontzorgd en halen onderne-mer meer winst uit hun service.

In dit bedrijfsmodel leveren men-sen geen goederen, maar diensten. Afnemers van deze diensten betalen voor het gebruik. Een van de voor-delen hiervan is dat de leverancier wordt ‘gestimuleerd’ om een machi-ne te leveren, die het heel lang blijft doen. In het oude businessmodel had een producent wellicht liever dat de machine snel verouderd was, zodat de klant weer snel langskwam voor een nieuwe. Servitization is dus een groen/duurzaam concept dat aansluit op de volgende trend die we in dit whitepaper bespreken, die van de circulaire economie.

Een mooi voorbeeld van serviti-zation is Schiphol dat niet langer lampen inkoopt, maar licht als dienst afneemt bij Philips en tech-nisch dienstverlener Cofely. Tegen een afgesproken bedrag per maand of jaar, weet Schiphol zich gegaran-

9Servitization. Denk in abonnementen | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

kan je helpen bij het in getallen uitdrukken van de relaties tussen de verschillende economische groothe-den zoals prijs van grondstoffen, energie en transport, de abonne-mentsprijs per maand, enzovoorts. Op basis van dergelijke berekenin-gen kun je nieuwe, interessante businessmodellen ontwikkelen. Denk daarbij alvast na over hoe je je product kunt ‘verpakken’ als service en welke implicaties dit heeft voor de inrichting van je organisatie. Heb je al een econometrist in dienst?

kan deze zijn gewassen efficiënter besproeien en verbruikt hij minder van dit middel, waardoor hij veel geld bespaart. Goed voor de boer en goed voor het milieu! Kortom, een effectievere en efficiëntere gewasbescherming. De producent kan factureren op basis van het abonnement, geheel afgestemd op de persoonlijke behoeften van de klant: prestaties, uren, vermogen, uptime, advies, et cetera. De pro-ducent van machines en apparatuur kan de mensen die ermee werken, trainen om er zo effectief en effici-ent mogelijk mee om te gaan, en ze voortdurend bijsturen wanneer ze ermee werken.

Wat kun je ik doen in 2018?Al deze ontwikkelingen leiden ertoe dat je over meer nuttige data gaat beschikken. Intern, over je eigen or-ganisatie en productie-omgeving en extern, over je klanten en je produc-ten. Je machines zullen steeds meer data genereren die ze zelf uitwisse-len met je achterliggende compu-tersystemen. Deze systemen maken vervolgens automatisch rapportages aan. Je zult echter mensen nodig hebben die al deze data begrijpen en interpreteren. Er zal dus meer werk komen voor data-analisten in je onderneming. Een econometrist

deerd van de gewenste verlichting. Als eigenaar van de armaturen en de installaties zijn Philips en Cofely verantwoordelijk voor de prestaties en het onderhoud van het systeem. Schiphol heeft er dus geen omkijken.

Welke consequentie heeft dat?Producten worden steeds meer uit-gerust met sensoren die deze appa-ratuur monitoren om de prestaties ervan te garanderen. De data die zij voortbrengen, leveren ook weer bijvangst op, omdat je die gegevens óók als abonnement kunt aanbieden (‘verservicen’). Producenten kunnen hun klanten blijven voorzien van in-formatie over hun product. Daarmee heb je als producent een voortdu-rende relatie met je klant.

Neem bijvoorbeeld een fabrikant van landbouwvoertuigen die een spuitmachine voor gewasbescher-ming heeft verkocht. Terwijl de agrariër met deze machine over zijn akkers rijdt, meten sensors of hij het apparaat goed gebruikt, al dan niet in combinatie met de weersgesteld-heid en de locatie (GPS-locatie-in-formatie). De maker van het land-bouwvoertuig kan de klant blijven voorzien van informatie over zijn product en het gebruik ervan. Door de agrariër proactief te informeren,

10Circulaire productie. Een kobaltmijn in Appingedam | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

er verdienmodellen ontstaan op het gebied van deconstructie. Het wordt rendabel om materialen en grond-stoffen uit afgedankte constructies en apparatuur te halen en deze te hergebruiken. Het gevolg hiervan is dat grondstoffen niet meer (alleen) uit mijnen worden gedolven, maar ook steeds vaker in fabrieken, die overal kunnen ontstaan.

Op de Noordzee staan bijvoorbeeld nog veel offshore boorplatforms die niet meer worden gebruikt. Voorheen was er geen economische prikkel om ze te verwijderen. Mede door steeds strengere milieuwetge-ving, gaat dit veranderen en wordt het lucratief om oude platforms te verwijderen en te demonteren. Zulke ontmantelingsfabrieken zullen bijvoorbeeld in de buurt van havens ontstaan. De kobaltmijn van de toekomst staat niet meer in Con-

Wat is er aan de hand?Economische groei gaat gepaard met het opraken van de aanwezige grondstoffen, grotere afvalhopen en een milieu dat steeds zwaarder wordt belast. Hoe kunnen we de economie van het produceren en kopen van nieuwe spullen transfor-meren naar een duurzame econo-mie waarin we slimmer produceren en meer hergebruiken? De circu-laire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om her-bruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waardevernietiging te minimalise-ren.

Welke consequentie heeft dat?In de kern heeft dit twee conse-quenties. In de eerste plaats dienen producten zo ontworpen te worden dat ze gemakkelijk weer uit elkaar te halen zijn. In de tweede plaats zullen

TREND 4

CIRCULAIRE PRODUCTIEEEN KOBALTMIJN IN APPINGEDAM

11Circulaire productie. Een kobaltmijn in Appingedam | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

wordt, of kapot is, je dit product uit elkaar moet (laten) halen. Als fabriek zul je je in de toekomst dus niet alleen bezighouden met productie, maar ook met deconstructie. Dat heeft natuurlijk consequenties voor je productkenmerken. Producten zullen steeds eenvoudig uit elkaar te halen zijn, zodat je de grond-stoffen en onderdelen ervan kunt (laten) hergebruiken. Dat betekent ook dat je nieuwe producten van het ontwerp af al modulair dient op te bouwen. Verder zullen ze duurzaam moeten zijn, slim en tegen lagere kosten te onderhouden.

go maar in Appingedam. Dit heeft meerdere voordelen. In de eerste plaats zijn de transportkosten voor grondstoffen en onderdelen lager. Verder leidt het tot een betere leveringszekerheid, omdat deze grondstoffen en onderdelen gewoon in Nederland ingekocht kunnen wor-den, in plaats van in Congo of China. Circulair produceren is ook goed voor de bedrijfsreputatie. Het mili-eubeleid en de arbeidsomstandig-heden in opkomende economieën en ontwikkelingseconomieën laten vaak te wensen over. Zo komt er in veel van deze landen nog kinderar-beid voor.

Wat kun je ik doen in 2018?Een belangrijk onderdeel van circulair beleid is het Grondstof-fenakkoord van 2017. Hierin hebben bedrijven (namens het MKB-metaal Koninklijke Metaalunie), vakbonden, overheden, natuur- en milieuor-ganisaties, kennisinstituten, finan-ciële instellingen en vele andere maatschappelijke organisaties de ambitie onderschreven om in 2050 tot een volledig circulaire econo-mie te komen. Circulair denken en handelen begint al bij de start van de onderneming. Als je begint met produceren doe je dit in het besef dat wanneer het niet meer gebruikt

1212Samenvatting | 4 PRODUCTIETRENDS OM IN 2018 OP IN TE SPRINGEN

SAMENVATTINGRobotisering en automatisering zijn de toekomst van de productie-indus-trie. De productieomgeving integreert steeds meer in de supplychain. Met servitization, oftewel slimme serviceverlening, wordt service aan producten toegevoegd of worden producten aangeboden als abonnement.

Servitization is een waardevolle bijdrage aan de circulaire economie: niet het product, maar het gebruik ervan staat immers centraal. Met data- en informatiestromen die door apparaten onderling worden uitgewisseld, kun je dit optimaal inzetten. Het drukt niet alleen de onderhoudskosten, maar het maakt ook maximaal gebruik, en hergebruik, van de grondstoffen en componenten mogelijk. De fabriek van de toekomst houdt zich dus niet alleen bezig met productie, maar ook met demontage.

De producten van de nabije toekomst zijn zo ontworpen zijn dat ze eenvou-dig uit elkaar te halen zijn. De onderdelen en grondstoffen die dit oplevert, worden gebruikt om nieuwe producten van te maken.

Exact inspireert het mkb om te groeien. Zij dragen de economie, wij onder-steunen ze daarbij. Net als het mkb is Exact niet bang voor het onbekende. We zijn ambitieus en lopen graag voorop. We kennen de uitdagingen en maken software om die te overwinnen. Onze innovatieve oplossingen zijn toegespitst op de bedrijfsbehoeften van onze klanten. Exact biedt het mkb en hun accountants overzicht over vandaag en inzicht in morgen. Zo helpen we onze klanten van over de hele wereld om hun ambities te realiseren.

Exact. Cloud business software.www.exactsoftware.nl

© Exact Group B.V., 2017. Alle rechten voorbehouden. Alle hierin vermelde merk- en handelsnamen behoren toe aan de respectievelijke eigenaren.

Exact Software Nederland B.V.

Molengraaffsingel 33 2629 JD DelftThe Netherlands

T: 0800 - 66 54 631 E: info@exact.nlwww.exactsoftware.nl