4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing...

22
ر ﺴﺎ ری و ا ﺴﺎ ی Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review داﻧﺸﻜﺪ ة داﻧﺸﮕﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻬﺮان ه دور ة24 ﺷﻤﺎر، ة2 ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن1396 . 242 - 221 ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮ ﺣﺴﺎﺑﺪاري اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ي روﻳﻜﺮد ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻗﺎﺑﻠ ﻫﺎ ﭘﻮﻳﺎ ي ﻋﺮب ﻣﺤﻤﺪ ﻳﺰدي ﻣﺎزار1 ﻧﺎﺻﺮي اﺣﻤﺪ، 2 ﻧﻜﻮﺋﻲ ﻣﺮﻳﻢ، زاده3 ﻣﺮادي اﻣﻴﺮ، 4 ﭼﻜﻴﺪه: ﻛﺴﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ و رﻗﺎﺑﺘﻲ ﻓﻀﺎي در و ﺳـﺎزﻣﺎن رﺷـﺪ و ﺣﻴـﺎت ﺗﺪاوم اﻣﺮوزي، ﻛﺎر ﻫـﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻮان ﺑﻪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻳﻦ ﺑﺎ ﺳﺎزﮔﺎري در. ﭼﻨﻴﻦ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ، ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﻫﺎي ﻧﻴﺰ ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺻﻠﻲ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﻴﻨ ﻛﺎرﻛﺮد ﺣﻔﻆ ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺄﻣﻴﻦ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺑﺮاي در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮔﻴﺮي، ﻛﻨﺘﺮل و رﻳﺰي، ﺑﺎﻳ از اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺎﺷ ﺑﺮﺧﻮردار زم. ﭘﮋوﻫﺶ در ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ، ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﻳﺪﮔﺎه اﺳﺎس ﺑﺮ ﭘﻮﻳﺎ ﻫﺎي) ﺗﻴﺲ،2007 ( اﻧﻌﻄﺎف ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺬﻳﺮي ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ و ﺣﺴـﺎﺑﺪاري اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﻫـﺎي ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ آن ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﺗﺄﺛﻴﺮات ارزﻳﺎﺑﻲ. ﺣﺴـﺎﺑﺪاري ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن و ﻣﺎﻟﻲ ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ50 ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺷـ ﺗﺠﺰﻳـﻪ و ﺗﻬـﺮان ﺑﻬـﺎدار اوراق ﺑـﻮرس در ﺪه و داده ﺗﺤﻠﻴـﻞ روش ﺑـﻪ ﻫـﺎ ﻣﺪل ﺳﺎزي ﻧﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﻌﺎدﻻت دﻫـﺪ اﻧﻌﻄـﺎف ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﭘـﺬﻳﺮي اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﻫـﺎي ﻧﻴـﺰ ﺷـﺮﻛﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮ ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ از و ﺑﺨﺸﻴﺪه ﺑﻬﺒﻮد را ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺪاري، ﻣﻌﻨﺎدار ﺗﺄﺛﻴﺮ ي اﺳﺖ داﺷﺘﻪ. ﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ي رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎي ﻗﺎﻟﺐ در ﭘﮋوﻫﺶ اﻳﻦ آﮔﺎﻫ ﺑﺨﺶ، اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺮ اﻧﻌﻄﺎف ﺿﺮورت و ﺳﻴﺴـﺘﻢ در ﭘﺬﻳﺮي در آن ﻋﻤﻠﻜـﺮدي ﺗـﺄﺛﻴﺮات و ﺣﺴـﺎﺑﺪاري اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﻫـﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬ ﭘﻮﻳﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺎﻟﻲ، ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺴﺎﺑﺪاري، اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ي،. 1 . ﺣﺴﺎﺑﺪاري، رﺷﺘﺔ داﻧﺸﻴﺎر اﻳﺮان ﺗﻬﺮان، ﺑﻬﺸﺘﻲ، ﺷﻬﻴﺪ داﻧﺸﮕﺎه2 . اﺳﺘﺎدﻳﺎر رﺷﺘ ﺣﺴﺎﺑﺪار ي، داﻧﺸﮕﺎه ﺴﺘﺎن ا زاﻫﺪان، ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن، و ﺮان3 . اﺳﺘﺎد ﺎر رﺷﺘ ﻣﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧ، داﻧﺸﮕﺎه ﺮاز، ﺮاز، ا ﺮان4 . داﻧﺸﺠﻮي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳ رﺷﺘ ارﺷﺪ ﺣﺴﺎﺑﺪار ي، داﻧﺸﮕﺎه ﺴﺘﺎن ا زاﻫﺪان، ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن، و ﺮان ﺗﺎر در ﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 16 / 01 / 1396 ﺗﺎر ﭘﺬ ﺮش ﻧﻬﺎ ﻳﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 27 / 03 / 1396 ﻧﻮ ﺴﻨﺪ ة ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ: ﻣﺮادي اﻣﻴﺮE-mail: [email protected] DOI: 10.22059/acctgrev.2017.235007.1007629

Transcript of 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing...

Page 1: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ی

ه تهرانمديريت دانشگا ةدانشكد 2 ة، شمار24 ةدور

1396 تابستان 221 -242 .صص

ي سيستم اطالعاتي حسابداري بر عملكرد ريپذ انعطافبررسي تأثير ي پوياها تيقابلشركت با رويكرد

4، امير مرادي3زاده ، مريم نكوئي2، احمد ناصري1مازار يزدي محمد عرب

هـا كار امروزي، تداوم حيـات و رشـد سـازمان ودر فضاي رقابتي و شرايط متغير كسب :چكيدههاي اطالعـاتي سيستمموقعيتي، در چنين . در سازگاري با اين تغييرات است وابسته به توان آنها

هحفظ كاركرد بهين منظور بهها در بيشتر سازمان ،سيستم اطالعاتي اصلي عنوان بهحسابداري نيز از دباي ،ريزي و كنترلگيري، برنامهتصميمدر براي كمك به مديريت و تأمين اطالعات سودمند

هاي پويا بر اساس ديدگاه قابليت حاضر، بنابراين در پژوهش. دنزم برخوردار باشپذيري الانعطافهـاي اطالعـاتي حسـابداري و همچنـين پذيري سيستمبه بررسي قابليت انعطاف) 2007تيس، (

نتايج مصاحبه با مديران مالي و كارشناسان حسـابداري . ارزيابي تأثيرات عملكردي آن پرداختيمهـا بـه روش تحليـل داده و ده در بـورس اوراق بهـادار تهـران و تجزيـه شـ شركت پذيرفته 50

هـاي اطالعـاتي پـذيري سيسـتم قابليـت انعطـاف دهـد يممعادالت ساختاري نشان سازي مدلحسابداري، فرايندهاي حسابداري را بهبود بخشيده و از اين طريق بر عملكرد مالي شـركت نيـز

بر اهميت ،بخش يآگاهاين پژوهش در قالب رهنمودهاي يها افتهي. داشته است يتأثير معنادارهـاي اطالعـاتي حسـابداري و تـأثيرات عملكـردي آن در پذيري در سيسـتم و ضرورت انعطاف

.كند ميها تأكيد سازمان

.ي، سيستم اطالعاتي حسابداري، عملكرد مالي، قابليت پوياريپذ انعطاف :كليدي هاي واژه

دانشگاه شهيد بهشتي، تهران، ايراندانشيار رشتة حسابداري، . 1 رانيو بلوچستان، زاهدان، ا ستانيدانشگاه س ،يحسابدار ةرشتاستاديار . 2 رانيا راز،يش راز،يدانشگاه ش ،يبازرگان تيريمد ةرشت ارياستاد. 3 رانيو بلوچستان، زاهدان، ا ستانيدانشگاه س ،يحسابدار ةارشد رشت يكارشناسدانشجوي . 4

16/01/1396 :مقاله افتيدر خيتار 27/03/1396 :مقاله يينها رشيپذ خيتار

امير مرادي :مقاله مسئول ةسندينو

E-mail: [email protected]

DOI: 10.22059/acctgrev.2017.235007.1007629

Page 2: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 222

مقدمهو ها را با محـيط مـتالطم اقتصادي و پيشرفت فناوري، سازمان هاي امروزه، تشديد رقابت، نوسان

، مديريت سازمان را به مراتب دشـوارتر از گذشـته مسئلهاين و رو ساخته روبه اي پيچيدهوضعيت بايـد كـار وهـا بـراي تـداوم فعاليـت و توفيـق در كسـب ، سـازمان موقعيتيدر چنين . استكرده و بـا شـرايط دهند به تغييرات محيط پاسخ به سرعت باشند تا بتوانند ي خوبي داشتهپذير انعطاف

هـاي ها به فناوري و سيسـتم افزون سازماناز طرفي، با توجه به وابستگي روز. ديد سازگار شوندجانـواري (ي آن در جهـت بهبـود عملكـرد ريكـارگ بهبر شيپ از شيبو تأكيد 1)IT/IS( اطالعاتي

هـاي پـذيري سـازماني بـدون سيسـتم ، انعطـاف )1390و شايان، زاده رجبرستمي، خسرو انجم، بودنپـذير ناانعطـاف ). 2014كومـار و اسـتيليانو، ( پـذير، محقـق نخواهـد شـد ي انعطـاف اطالعاتكومـار و (كنـد ميي سازمان را محدود و تضعيف ريپذ رقابتهاي اطالعاتي، حتي توانايي سيستم

هاي اطالعاتي بايد بتوانند بـه محيط پويا، سيستم هر بنابراين، براي موفقيت در). 2014استيليانو، هـاي سـازمان پشـتيباني كننـد كـار و اسـتراتژي واز فراينـدهاي كسـب ،مـد اثربخش و كارنحو ا

هـاي اطالعـاتي مستلزم آن است كـه سيسـتم پشتيباني و اين) 2009سيلويس، وال و اسميت، ( . پذيري برخوردار باشندسازمان از قابليت انعطاف

اصلي سازمان كه اطالعـات سيستم اطالعاتي عنوان به AIS(1( سيستم اطالعاتي حسابداريمجموعه . نيست مستثنا، از اين امر كند ميگيري و كنترل را تأمين ريزي، تصميمبرنامه الزم برايهاي اطالعاتي دقيق ي سيستمريكارگ بهي، توسعه و سازمان بروني و سازمان درون گستردة تغييرات

ايجـاب ،يري الزم و كـاركرد مطلـوب پذمنظور تأمين انعطاف را به آنهاو مناسب و ارزيابي مستمر ـ مازار يـزدي، عـرب و عرب(كند مي ). 1382؛ دسـتگير، جمشـيديان و جديـدي، 1386، پـور يعل

اسـت اتكا قابلموقع، مربوط و پذير، اطالعات بهسيستم اطالعاتي حسابداري انعطافهر خروجي هـاي رزيـابي اسـتراتژي گيري مـديران در طراحـي، اجـرا و ا كه موقعيت رقابتي و كيفيت تصميم

از ايـن ). 1389خواجوي و اعتمادي جوريـابي، ؛2015پراساد و گرين، (بخشد سازمان را ارتقا ميكنند كه از طريق توسعه و تالش ميشايان توجه ها با اختصاص منابع ريالي و انساني سازمانرو،

ك به اجراي اثربخش و ، ضمن كمريپذ انعطافمد و اهاي اطالعاتي حسابداري كارتقويت سيستموضـعيت ي و كنترل سازمان در زير برنامهگيري، مد عمليات حسابداري، مديريت را در تصميماكار

هـاي ي شـركت گذار هيسرماي اخير شاهد رشد ها سالهمچنان كه در .كنندمتغير محيطي ياري تا چندين ميليـارد ، گاه آناي هستيم كه ارزش هاي اطالعاتي سازماني پيشرفتهايراني در سيستم

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Information Technology/Information System 1. Accounting Information System

Page 3: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 223 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی بنابراين، با توجه به لزوم كسب حداكثر بازدهي از منابع محدود سازمان، اين سؤال . رسدتومان مي

و مخارج صورت گرفته ها تالشمجموعة در عمل، كه آيا شود يمن مطرح ابراي مديران و محققعملكـرد فراينـدهاي در بهبود پذير،هاي اطالعاتي حسابداري انعطافبرخورداري از سيستمبراي

شـود يم منجردارد و آيا اين تأثير، به بهبود عملكرد و بازدهي سازمان نيز تأثير مثبتي حسابداري يا خير؟

هاي اطالعاتي حسـابداري را از ابعـاد اگرچه مطالعات خارجي و داخلي، آثار عملكردي سيستمبر عملكردهاي مياني همزمانطور ، بهAISي ريپذ انعطافتأثير تا كنون ،اند كرده مختلف بررسي

پر كردن در صدد است گامي در جهتپژوهش حاضر ،بنابراين. و كلي سازمان مطالعه نشده استـ . مذكور برداردو يافتن پاسخي براي سؤال اين خأل هـاي پويـا قابليـت ةبدين منظور ابتـدا نظري

، علل و آثار آن در سطح پذيريسپس مفهوم انعطاف شده؛عنوان مبناي نظري پژوهش معرفي بهقابليـت ي از عنوان مصداق طور خاص و به به هاي اطالعاتيطور كل و در سطح سيستم سازمان به

. خواهيم پرداخت ها هدر ادامه، با توسعة مدل پژوهش به طرح و آزمون فرضي .شود ميپويا بررسي ادها، آخرين بخش اين هاي پژوهش و سرانجام ارائة پيشنهگيري در خصوص يافتهبحث و نتيجه

.دهد يمنوشتار را تشكيل

پژوهشنظري پيشينة هاي پويا و عملكرد سازمانقابليت

يفناورچگونه است كه نيا يهاي اطالعات سيستم ةحوزپژوهشگران يِديكل يهااز پرسش يكي يهـا طيدر محـ خصوص به ،ي و عملكرد برتررقابت تيد مزد مولّنتوان مي، ياطالعات يهاستميو سدنبال بررسي تـأثيرات پژوهش حاضر به كه آنجا از .)2006پاولو و ال ساوي، ( دنباش ايو پو يرقابت

مسـتلزم ،پذيري سيستم اطالعاتي حسابداري است، نيل به ايـن هـدف عملكردي قابليت انعطافجـاد اندازي براي شناسايي عوامل و تحليـل سـازوكار اي اي است كه بتواند چشماستفاده از نظريه

ـ .كنـد هـاي متغيـر و پويـا ارائـه عملكرد برتر و مزيت رقـابتي در محـيط ةايـن امكـان در نظريـ . فراهم است 1ي پوياها تيقابل هـاي قابليـت ةبنابراين مبناي نظري اين پژوهش با تكيه بر نظري

. شود پرداخته ميكه در ادامه به معرفي آن است شكل گرفته) 2007تيس، (پويا هـاي ها، يكـي از حـوزه كار ارتقاي عملكرد و خلق مزيت رقابتي توسط سازمانعوامل و سازو

چه و حـاجي زاده، حسيني، قره نكوئي(رود مي شمار بهاساسي مطالعه در رشتة مديريت استراتژيك كـه يكـي از شـده انجـام هاي زيـادي تالشطي سه دهة گذشته، در اين راستا، ). 1393كريمي،

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Dynamic capability theory

Page 4: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 224

اين نظريه . است) 1997تيس، پيسانو و شوان، (هاي پويا قابليت ةرفي نظرينتايج آن، مع نيتر مهمي متغيـر، توسـعه يافتـه ها طيمحمنظور توضيح علل و عوامل كسب مزيت رقابتي پايدار در كه بهبـوده كـه بـه مـا در فهـم ) 1991بارني، (يافتة نظرية مبتني بر منابع ديدگاه توسعه واقع در؛ است

كنـد حفـظ مزيـت رقـابتي كمـك مـي ةبع سـازمان در طـول زمـان و نحـو چگونگي توسعة مناقابليت پويا را توانـايي بنگـاه در ادغـام، ) 1997( و همكارانش تيس). 2008امبروسيني و بومن، (

سرعت در منظور پرداختن به محيط به هاي داخلي و خارجي بهايجاد و پيكربندي مجدد شايستگيمنظـور ها به به ظرفيت تجديد شايستگي »پويا«تعريف، اصطالح در اين .كردندحال تغيير تعريف

نيز تأكيدي اسـت »قابليت«اصطالح . اشاره دارد كاروآوردن تناسب با محيط متغير كسب دست بههاي بر نقش كليدي مديريت استراتژيك در سازگاري، ادغام و پيكربندي مجدد منابع و شايستگي

هـدف چـارچوب ). 1997، و همكـاران تـيس ( ضيات محيط متغيرمنظور تطبيق با مقت سازماني بهتوضـيح منـابع مزيـت رقـابتي سـازمان در طـول زمـان اسـت و بـدين منظـور ،هاي پويا قابليت

هـاي همگـن كند تا از شرايط سود صفر كه نتيجة رقابت بنگاهرهنمودهايي را به مديران ارائه ميظرفيـت درك و سـه نـوع قابليت پويا خود به ). 2007تيس، (اجتناب ورزند ،در بازار رقابتي است

. شود دهي مجدد منابع تفكيك ميها و شكل، استفاده از فرصتهاها و تهديدي به فرصتده شكل

آن تيو ماه ايهاي پو انواع قابليت .1جدول

ماهيت ايپو تينوع قابل

سازمان براي اسكن، فيلتر، مانيتور، ارزيابي، خلـق، يـادگيري، تفسـير، توانايي هاها و تهديدفرصت) دهيشكل(ادراك هاها و تهديددرك و سنجش فرصت

هاي بالقوه از طريق محصوالت جديد توانايي سازمان براي پرداختن به فرصت هااستفاده از فرصت يا فرايندهاي جديد

ها و ساختارهاي دهي مجدد داراييمجدد و شكلتوانايي سازمان براي تركيب پايگاه منابع به دهي مجددشكل سازماني هنگام تغييرات محيطي

)2007( سيت: منبع

براي كسـب مزيـت رقـابتي پايـدار، ايجـاد سـود و ،هاي پوياشود كه مفهوم قابليت گفته ميدر خصـوص سـازوكار اثرگـذاري ). 1393، و همكـاران زاده نكـوئي (اسـت شـده يطراحعملكرد هاي پويـا بر اساس رويكرد اول، قابليت. ويا بر عملكرد، دو رويكرد اساسي وجود داردهاي پقابليت

طور مستقيم و بدون حضور هيچ متغير ميانجي، بر عملكرد بنگـاه تـأثير مثبـت داشـته تواند به ميمنبـع خـود يخـود بـه تواند هاي پويا نميقابليت كه اما در رويكرد دوم، فرض بر اين است ؛باشد

رقابتي پايدار باشد، بلكه بـه كسـب عملكـرد برتـر شـركت از طريـق تركيـب و بازسـازي مزيت

Page 5: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

225 ــ، همكـاران

سيسـتم ه تغييـرات حاضـر بـه و تحليـل

پـذيري ف هـاي سـتم كـرد يـف

ل متعددي تـأثير ـف

حيط درون

قلب توليد عنـوان به

سـازمان و

ـــــــــــــــ

و ه زاده نكـوئي (

ازجملـهازمان و ،يمناسـب ةشـيو

، در پـژوهش حقابليـت پويـا ز

ختلفي از انعطـاف و تعـديل سيسي سـازمان تعريسازمان از عوامل

مختلـ يانحـا ه كار، محو كسب

). 1386ي، عنوان ق ي آن به

تواند مده كه ميس. 2فناوري؛ . 1

ي

ـــــــــــــ

(گـذارد ثـر مـي

سـا هـاي بليـتدار باشد تا بـه ش

بنابراين،. و شودازي نوان مصداق

IT/(تعاريف مخ ،تطبيـق تغييـر،

هـايها و موقعيتهاي اطالعاتي س

بـهعاتي سازمان قوانين و مقررات

زار يزدي و نايبيجه به نقش حياتي

سه عامل عم. ت: از اند عبارتشد ).2013ي،

يحسابدار يالعات2013(

عوامل تغيير در AIS

1396 تابستان

د بر عملكـرد اث2 .(

موعة منابع و قاپذيري برخورد ف

سازگار و پاسخگوعن پذير بهنعطاف

پذيريIS/(ي اطالعات

در قالب ظرفيتط، شرايط، نيازهاهپذيري سيستم

هاي اطالعيستمحوزة فناوري، قو

ما عرب(كرد رهسابداري، با توج

دان برخوردار استاري اثرگذار باشدي، واسن و دميري

اطال ستميدر س ري3( و همكاران ينينس

ع

،2 ةشمار ،24رة

كند كه خود ك مي000 و مارتين،

هاي پويا، مجمتاز ويژگي انعطاف نسبت به آن ستي حسابداري ا

. پرداخت

پاري و انعطافالعاتي و فناوري

توان دآن را ميه تغييرات محيطپ ضرورت انعطافتار و عملكرد سي به تغييرات در ح

اشا آن ا و امثالاطالعاتي حس ستم

از اهميتي دوچندطالعاتي حسابدا

مانسيني( داردها

ييتغعوامل . 1كلمان: منبع

ييرات فناورياطالعات

تغييراتسازماني

ييرات قوانين واستانداردها

ی سا ری و دور ،دا

عملياتي كمكنقل از آيزنهارتس ديدگاه قابليت

، بايدحسابداريو كرده شناسايي

هاي اطالعاستمدي آن خواهيم

العات حسابداهاي اطالسيستم

ست كه برآيند آمنظور پاسخ به به

ض). 2014الي،كه بر ساختگيرد

توانز جمله ميهاربران سيستم

پذيري در سيستفالعات سازمان، ااط ير در سيستم

قوانين و استاند. 3

شك

تغي

تغس

تغي

ی د ر سا ی هاي قابليت، به ن1393

بر اساساطالعاتي حمرتبط را شتعريف سيسآثار عملكرد

سيستم اطالدر ادبيات س

اس شده ارائهاطالعاتي به

نانات و پيال(گ نشئت مي

از. گذارد يمسازمان، كاانعطاف

تبادل اطالو محرك تغيي

3مديريت؛

Page 6: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 226

كارهـا، عمليـات و فراينـدهاي حسـابداري را وگسترش و نفوذ فنـاوري اطالعـات در كسـب پـذير ، زبـان گزارشـگري توسـعه 1پيدايش رايـانش ابـري . استكرده دستخوش تغييرات عميقي

)XBRL(2هوش تجاري ، )BI(3ي منابع سازمانزير مهبرناهاي ، سيستم )ERP(4راديـو ، فناورياطالعاتي حسابداري به يي كه سيستمها روش، محتواي اطالعات و مانند آنهاو RFID(5( شناسه

ه (پردازد را دگرگون ساخته است توليد، تحليل و توزيع آن مي دومـين عامـل ). 2016او، پان و سـمجموعـة تغييرات سازماني است كه خود شامل هاي اطالعاتي حسابداري،موجد تغيير در سيستم

ليادغـام و تحصـ ،يمـال نيتأم ندها،يفرا ها، ياستراتژ ها، استيساختار، سوسيعي از عوامل نظير كومـار و ( شـود مـي ها و رويكردها، انتظارات، ساليق ايشـان سازمان و همچنين كاربران سيستم

پذيري سيستم اطالعاتي حسابداري، مربوط فآخر از عوامل محرك انعطا ةدست). 2014استيليانو، ي اخير رويدادهايي نظير ها سالدر . وكار و استانداردهاي حسابداري استبه تغيير در قوانين كسباي و ماليـاتي، هاي مستقيم، تغيير در ساختار و محتـواي گزارشـگري بيمـه تغيير در قانون ماليات

ـ سـتانداردهاي حسـابداري ي اريكارگ بهبورسي نسبت به هاي شركتالزام ـ نيب و IFRS(6( يالمللها اثرگذار بوده و اغلـب مسـتلزم وكيف گزارشگري مالي شركت ، بر كمدست نيا ازموارد ديگري

بنابراين، با توجه بـه مجموعـة ايـن تغييـرات، . استدر سيستم اطالعاتي حسابداري ليوتعد جرحسـازي موفـق منظـور پيـاده پـذيري بـه نعطافبرخورداري سيستم اطالعاتي حسابداري از قابليت ا

ةو سازگاري با شرايط و الزامـات جديـد در طـول چرخـ ) 1393سهرابي، رئيسي واناني و فرزانه، ( . حائز اهميت استعمر سيستم،

پذير و فرايند حسابداري سيستم اطالعاتي حسابداري انعطافكـه توسـط سيسـتم رود يمـ مار شـ فراينـدهاي سـازمان بـه نيتـر مهمفرايند حسابداري يكي از

اين فرايند از سـه كـاركرد كليـدي شـامل گـردآوري و . شود يماطالعاتي حسابداري اداره و اجرا ي و ريـ گ ميتصـم پـردازش و گزارشـگري اطالعـات حسـابداري بـراي ؛هاي سازمان انبارش داده

ييراتـي كـه در تغ). 10-11: 2015رامني و استينبارت، (است شده ليتشكمديريت محيط كنترلي تواند بر هريك از كاركردهاي فرايند حسابداري دهد، ميمحيط داخلي و خارجي سازمان روي مي

عمـر ةكار و كـاهش چرخـ و، افزايش رقابت، تغييرات سريع فضاي كسبمثال براي . اثرگذار باشدي نياز بـه گزارشـگر نيز موضوع كار شده و اين وگرفتن سنجش كسب سرعت موجبمحصوالت،

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Cloud computing 2. Extensible Business Reporting Language 3. Business Intelligence 4. Enterprise Resource Planning 5. Radio Frequency Identification 6. International Financial Reporting Standards

Page 7: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 227 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی ، در اثر نيازهاي اطالعاتي جديد، عالوه به). 1395دانشمند و صنعتي، (است كرده را تشديد بهنگام

هـاي منظـور توليـد گـزارش هاي ورودي به سيستم و فرايند پـردازش آن بـه وكيف داده حتي كممنظـور اطمينـان از تحقـق بـه مـوقعيتي، در چنـين . ، مستلزم تعديل و تجديد خواهد بودازيموردن

و همچنـين مـديريت مـؤثر بـر تيـ فيباكاهداف نظام حسابداري سازمان در قالب ارائة اطالعات سرعت و سهولت نسبت به اين تغييرات پاسخ دهـد و فرايند حسابداري به بايد هاي داخلي،كنترل

هـا هرچنـد سـازمان . از طريق سيستم اطالعاتي حسابداري منعطف قابل دستيابي اسـت كار اين يابند، اين كار بايد با كارايي مناسب از ابعـاد زمـاني و تغييرات و شرايط جديد وفق ميكمابيش با

). 2014نانات و پيالي، (پذيري شناخته شود تا حائز معيار انعطافگيرد اي انجام هزينههاي اطالعاتي، ميزان ارزيابي مستمر ابعاد فني سيستم اطالعـاتي استراتژي سيستمديدگاه از

طـور مسـتمر ي سيستم و تخصـيص منـابع مـالي بـه روزرسان بهسهولت و سرعت در حسابداري،پـذير وجود سيستم اطالعاتي حسابداري انعطـاف ةدهند نشانمنظور حفظ و تقويت عملكرد آن، به

و دائـم هاي پويا، ارزيـابي بر اساس نظرية قابليت). 2015پراساد و گرين، (در سازمان خواهد بود توانـد در راسـتاي شناسـايي و اسـتفاده از مـي ،پـذير مر روي سيستم انعطـاف ي مستگذار هيسرما

سازگاري و پيكربندي مجدد سيستم اطالعاتي حسابداري، بـه ،و نيز هاها و كاهش تهديدفرصتبـا كـه يطـور بـه كند؛تشكيل نوعي قابليت پويا در سيستم اطالعاتي حسابداري سازمان كمك

شرايط جديد و متغير، به ايجاد عملكرد برتر سـازماني و كسـب در AISحفظ اثربخشي و كارايي . مزيت رقابتي در بازار منجر شود

ازيـ موردنپذير، با اثربخشي و كارايي بيشـتري اطالعـات سيستم اطالعاتي حسابداري انعطافهـاي كمتري در مقايسه بـا سيسـتم ةبا صرف زمان و هزين كار كند و اينكار را تأمين ميوكسب

مجهـز هاي رود در سازمانبنابراين انتظار مي). 2015پراساد و گرين، (شود محقق مي منعطفريغبر . پذير، فرايند حسابداري عملكرد بهتري داشته باشد هاي اطالعاتي حسابداري انعطافسيستم به

:شود به شرح زير مطرح مينخست پژوهش ةاين اساس فرضيتأثير مثبت و معناداري ر، بر عملكرد فرايند حسابداري پذي سيستم اطالعاتي انعطاف: 1 ةفرضي

.گذارد مي

پذير و عملكرد سازمانسيستم اطالعاتي حسابداري انعطافهاي اطالعاتي در كسب مزيت رقابتي دو ديـدگاه طوركلي، در خصوص نقش فناوري و سيستم به

. لـق مزيـت رقـابتي نـدارد اي عقيده دارند كه فناوري اطالعات قابليت خعده. متفاوت وجود داردكاالي عمومي مانند ةمثاب بههاي اطالعاتي را فناوري و سيستم) 2003(، نيكوالس كار مثال براي

، ها قـرار دارد بنگاه ةطور يكسان در دسترس هم كند كه بهبرق قلمداد مي ةو شبك آهن راهخطوط

Page 8: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 228

فنـاوري اطالعـات ،يگـر معتقدنـد اما دستة د ؛كند ايجاد نميخلق مزيت ي برايپتانسيل از اين رو روزافـزون يكـي از عوامـل اصـلي ايجـاد عملكـرد برتـر اسـت و وابسـتگي ،مـد ااثربخش و كار

ةسـو و حجـم فزاينـد هـاي اطالعـاتي از يـك وكارها بـه راهكارهـاي فنـاوري و سيسـتم كسب . در اين حوزه از سويي ديگر، گواهي بر اين مدعاست ها بنگاهگذاري سرمايههـاي اطالعـاتي در با ديدگاه فوق، در اين پژوهش عقيده بر آن اسـت كـه سيسـتم اراست هم

اسـت ابعـاد مـالي و غيرمـالي بـراي سـازمان ةدارد و دربرگيرندنقش حياتي وكار عملكرد كسبچه آنكه خروجـي فراينـد حسـابداري، اطالعـاتي اسـت كـه توسـط ؛)2010فر و صالحي، همت(

دستيابي به اهداف سـازمان و براي ها گيريو در تصميم شده نسيستم اطالعاتي حسابداري تأميسيسـتم اطالعـاتي ). 1389خواجوي و اعتمادي جوريابي، (شود حفظ موقعيت رقابتي استفاده مي

گيري و كنترل اثـربخش سـازمان سازماني مهم و حياتي براي تصميم مثابة سازوكار بهحسابداري استفاده شود تواندگيري ميدر تمام مراحل فرايند تصميم ،)2008نژاد، سجادي، دستگير و هاشم(

هاي نيازمند بررسي، كاهش عدم اطمينان در شناسـايي و و با شناسايي مشكالت بالقوه و موقعيتهاي ديگر، به اتخاذ اي و بسياري روشي بهينه، ارائة اطالعات تحليلي و مقايسهها حل راهانتخاب

و در عملكرد سازمان و كارايي آن كرده ها كمك ي صحيح برنامهتصميماتي دقيق و سريع و اجرابـديهي ). 1391قائمي، كامياب نـوروزي و معصـومي، ؛ 12: 2015رامني و استينبارت، ( مؤثر باشد

باشـد، عملكـرد بيشـتر هاي اطالعاتي حسابداري است هرچه كيفيت اطالعات خروجي از سيستمبنـابراين . هاي مديريت بهبود خواهد يافتمات و برنامهعنوان ماحصل اجراي تصمي سازمان نيز به

نقش آن در بهبود فراينـدهاي حسـابداري و ةواسطبه درواقعارزش سيستم اطالعاتي حسابداري، رامنـي و (گـذارد تأمين اطالعات مرتبط با تصميماتي است كه بر عملكرد كل سازمان تـأثير مـي

هاي اطالعاتي سـازمان، پذيري در سيستم ابليت انعطاف، تأمين قعالوه به). 12: 2015استينبارت، ها از ابعـاد ي و توسعة اين سيستمروزرسان بهمنظور اي و عملياتي مستمر بهمستلزم مخارج سرمايه

ها در قبال تحمل اين مخارج انتظار و بديهي است سازمانبوده ي و انساني افزار نرمافزاري، سخت ).1392جم و مخصوصي، محمدي، خسروي، علم( يابدان افزايش ي سازمور بهرهدارند بازدهي و

پيشينة تجربيو در مراحل اوليه بوده ي اطالعاتي محدود ها ستميسقابليت پويا در مطالعات تجربي ةكاربرد نظري

ي اطالعاتي با عملكـرد ها ستميسي ها تيقابلاست و عمدة ادبيات موجود در خصوص ارتباط بين هاي اطالعاتي ي سيستمريپذ انعطافآثار ةاز طرفي، مطالع. اند تكيه كردهر منابع مبتني ب ةنظري بر

شود كه بـه لحـاظ ميمحدود ) 2015(پراساد و گرين ةقابليت پويا، به مطالعديدگاه حسابداري از ـ . استشناختي، مبناي مطالعة حاضر موضوع تعريفـي از قابليـت پويـاي سيسـتم ةايشـان بـا ارائ

Page 9: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 229 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی قابليـت در مطالعة ياد شده، .بداري، به بررسي تأثير آن بر عملكرد شركت پرداختنداطالعاتي حسا

، سيستم هوش تجـاري ريپذ انعطاف AISي متشكل از ا سازه ،پوياي سيستم اطالعاتي حسابداري ؛همد نظـر قـرار گرفتـ AISفناوري اطالعات مرتبط با ةحسابداري در حوز كاركنانو شايستگي

مطالعة نتايج . ه استسنجيده شدلكرد فرايند حسابداري و عملكرد كلي بنگاه بر عمآن سپس آثار يابـد و ، عملكرد فرايند حسابداري بهبود ميAISايشان نشان داد، در شرايط وجود قابليت پوياي

. در عملكرد كلي بنگاه نيز مؤثر است موضوع اين ،)2015(العة پراساد و گرين اشاره شد، پژوهش حاضر بر مبناي مطپيش از اين كه طور همان

و مـدل روش و لحاظ تغييرات اصالحي و تكميلـي در AISپذيري با تمركز بر قابليت انعطافاما و ها هبر آزمون فرضي يي اين پژوهش، عالوهبازآزما. به اجرا درآمده استمحيط ايران پژوهش، در

تواند به ارزيابي قدرت ميي ايراني، ها شركتدر محيط پژوهشدانش در خصوص موضوع ةتوسع . كندهاي اطالعاتي حسابداري كمك سيستم ةكاربرد آن در حوز ةقابليت پويا و توسع ةنظري

ي سيستم اطالعاتي حسـابداري ريپذ انعطافدر مطالعات داخلي، دو پژوهش در خصوص آثار ي موفـق سـاز هاديـ پدر بررسي عوامل مؤثر بـر ) 1389(جوريابي خواجوي و اعتمادي. وجود دارد

ي هـا شركتپيمايش در آمده از دست بههاي داده ليتحل و هيتجزسيستم اطالعاتي حسابداري، با عوامـل تأثيرگـذار و عنـوان بهافزاري را پذيري سيستم و زيرساخت مناسب سختبورسي، انعطاف

.كردند ناساييش AISسازي موفق اهميت نسبت به ساير عوامل مؤثر در پياده ةالبته با كمترين درجهاي اطالعـاتي بـر قابليـت سـازگاري حسـابداري ، به بررسي تأثير سيستم)1395(پور نظري

ي واقـع در سـه هـا شـركت توزيع پرسشنامه بـين آمده از دست بهي ها دادهوي . مديريت پرداخت .كـرد مطالعـه همبسـتگي و الگـوي حـداقل مربعـات جزئـي ليـ تحل و هيتجزاستان كشور را با

ــهي ــژوهش هــا افت ــذ انعطــافنشــان داد وي ي پ اعــم از (ي سيســتم اطالعــاتي حســابداري ريپ، محرك مناسـبي بـراي قابليـت سـازگاري )پذيري در استفاده پذيري براي تغيير و انعطاف انعطاف

پذيري سيستم اطالعاتي بـر رابطـة بـين همچنين، انعطاف. شودحسابداري مديريت محسوب مي . بليت سازگاري حسابداري مديريت، اثر تعديلي داردها و قايكپارچگي آن سيستم

مدل مفهومي پژوهش، چه در سطح بنگاه و چه در سطح فرايند AISو ازجمله IT/ISاگرچه در مطالعات گذشته، ارزش

طـور به ITي ارزش منابع ريگ اندازهكلي مبني بر ي، در ادبيات اخير اجماعشده يبررسوكار كسباسـت شـده حاصـل صورت غيرمستقيم در سـطح بنگـاه وكار و به د كسبمستقيم در سطح فراين

در ) 1393( و همكـارانش زاده بر اين اساس و با پيروي از رويكرد نكوئي). 2015پراساد و گرين، (پذيري سيسـتم اطالعـاتي هاي پويا بر عملكرد، در پژوهش حاضر تأثير انعطاف رديابي آثار قابليت

Page 10: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 230

از طريق ميانجي فرايند (مستقيم و هم غيرمستقيم صورت بهپويا، هم يتعنوان قابلي حسابداري بهبـه آنچـه گفتـه شـد، بـا توجـه . است هشد، بر عملكرد مالي شركت آزمون و مقايسه )حسابداري

:اند از عبارتدوم و سوم پژوهش هاي فرضيهبـت و تـأثير مث پـذير، بـر عملكـرد سـازمان سيستم اطالعاتي حسـابداري انعطـاف : 2 ةفرضي

.گذارد معناداري ميپذير، بر عملكـرد سـازمان از طريـق عملكـرد سيستم اطالعاتي حسابداري انعطاف: 3 ةفرضي

.گذارد ي ميتأثير مثبت و معنادار فرايند حسابداري

پژوهش يچارچوب مفهوم .2شكل

ي پژوهششناس روشي اخير، بيشتر بر ارزيـابي كـاربران از ها سالي اطالعاتي در ها پارادايم حاكم بر مطالعات سيستم

ي از طريـق مـدل ريـ گ جـه ينتو سـپس خاصتأثير يك سيستم اطالعاتي ةطريق پيمايش درباربـه نقـل از اوربـاچ و 2011جكس، پالويا، چيالوي و وانگ (كرده است معادالت ساختاري تمركز

گـردآوري ةحضوري در مرحلمصاحبة از روش اضرح در همين راستا، در پژوهش). 2009همكاران، استنتاج ةمعادالت ساختاري با رويكرد حداقل مربعات جزئي در مرحل سازي مدلاطالعات و روش

در بـورس اوراق بهـادار تهـران كـه واجـد شده رفتهيپذ هاي شركتدر اين پژوهش، . شداستفاده .مطالعه شدنداتخاذ روش سرشماري و باشده آماري انتخاب ةجامعبراي شرايط زير بودند،

شهر تهران مستقر باشد؛ ةواحد مالي شركت در محدود •

باشد؛ 1394اسفند 29سال مالي شركت منتهي به •

گذاري داشته باشد؛ مالي، اعتباري و سرمايه جز بهفعاليت اصلي •

هـاي اطالعـاتي در سيسـتم تيـ بااهماز اجـراي آخـرين تغييـرات سال كيدست كم • .سازمان گذشته باشد حسابداري

عملكرد مالي سازمان

عملكرد فرايند حسابداري

پذيري قابليت انعطاف سيستم اطالعاتي

حسابداري

Page 11: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 231 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی مطالعـه، هـاي مـورد منظور انجام مصاحبه با مديران مالي يا كارشناسان حسابداري شركت به

مراجعات منتهي بـه مصـاحبه . شركت مراجعه شد 170 ةبه دفتر مركزي يا كارخان طي پنج هفتهد شناخته شد و ، مردوها دادهيا صحت تيكفا عدم ليدل بهمورد 10كه از اين تعداد بودشركت 60

سـازي در روش مدلحجم نمونه تيدر مورد كفا. شركت رساند 50تعداد مشاهدات صحيح را به ، ماركولينطبق نظر چن ،ميتعم معتبر و قابل جينتاكسب يبرا ،گفت ديبا زينمعادالت ساختاري

. د شـده باشـد هر پارامتر برآور يمورد به ازا 10حداقل نسبت ديحجم نمونه با ،)2003(نيوستد و به نقل ، بلك و بابين،ريه( اند كرده شنهاديهر پارامتر پ يبه ازارا مورد پنج زين همكارانشبنتلر و

بنابراين با توجه به مدل ساختاري اين پـژوهش، حـداقل تعـداد مشـاهدات ).2006از بنتلر و چو، . كند ميكفايت به لحاظ آماري) مورد 50(مشاهدات موجود ، بنابراينمورد است 30الزم

و متغيـر ميـانجي ) پذيري سيستم اطالعاتي حسابداري انعطاف(در اين مطالعه، متغير مستقل سؤاالت بخش . سنجيده شده است افتهي ساختنيمه ةبه روش مصاحب) عملكرد فرايند حسابداري(

، عـالوه بـه . اسـت ) 2015( پژوهش پراساد و گرين ةاين مصاحبه برگرفته از پرسشنام ةافتي ساختاسـتادان ي ابزار پژوهش متناسب با محيط ايران و تأييد روايي آن، از نظر ساز يبومتوسعه و براي

-ي مربوط بـه شـاخص ها دادههمچنين . بهره برده شدي كشور افزار نرمدانشگاه و فعاالن صنعت

2جـدول . ت آمـد دس بهنوين آورد ره افزار نرمعنوان متغير وابسته، از هاي عملكرد مالي شركت به .دهد يماطالعات مربوط به متغيرهاي پژوهش را نشان

پژوهشمدل يرهايمشخصات متغ. 2جدول ساختار نوع متغير نقش متغير متغير نماد نام متغير رديف

انعكاسي ادراكي مستقل FAIS پذيري سيستم اطالعاتي حسابداريقابليت انعطاف 1 انعكاسي ادراكي مستقل FLEX1 بي مستمرارزيا 1- 1 انعكاسي ادراكي مستقل FLEX2 گذاري مستمرسرمايه 2- 1 انعكاسي ادراكي مستقل FLEX3 تغييرپذيري سيستم اطالعاتي حسابداري 3- 1

تركيبي ادراكي ميانجي ACPP عملكرد فرايند حسابداري 2 اسيانعك ادراكي ميانجي TPPP عملكرد پردازش اطالعات 1- 2 انعكاسي ادراكي ميانجي FIRP عملكرد گزارشگري اطالعات 2- 2 انعكاسي ادراكي ميانجي MCEN ي داخليهاكنترلعملكرد مديريت 3- 2

انعكاسي عيني وابسته FPER عملكرد مالي شركت 3 شاخص عيني وابسته ROA هاييدارابازده 1- 3 شاخص عيني وابسته ROE بازده سرمايه 2- 3 شاخص عيني وابسته ROS ده فروشباز 3- 3

شاخص عيني كنترلي SIZE شركتةانداز 4

Page 12: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 232

ي پژوهشها افتهي ي توصيفيها افتهي

درصد 60حدود . است شده ه ارائ شوندگان مصاحبهشناختي مربوط به ، اطالعات جمعيت3در جدول چنـين سـطح هم. حسابداري شركت فعاليت داشـتند سيرئي يا الم ريمد، در سمت دهندگان پاسخ

ذكـر اسـت كـه ايـن شايان . كارشناسي ارشد يا دكتري بود شوندگان مصاحبهتحصيالت نيمي از دوسـوم . دسته از افراد، مشاركت بهتري از حيث قبول انجام مصاحبه و كيفيت پاسخگويي داشتند

ـ ها شركتي دفتر مركزدر محل ها مصاحبه ةواقع در مركز شهر تهران و مابقي در محـل كارخان .شدكيلومتري شهر تهران انجام 20ستقر تا شعاع م

دهندگان پاسخشناختي اطالعات جمعيت. 3 جدول

درصد فراواني گروه متغير درصد فراواني گروه متغير

يتجنس

78 39 مرد

متن س

عنوا

20 10 مدير مالي 42 21 حسابداري سيرئ 22 11 زن

(سن )سال

22 11 كارشناس حسابداري 18 9 30كمتر از 9 8 ساير 42 21 40تا31 34 17 50تا41

ت سم

ه درسابق )

)سال

80 40 5تا 1 14 7 10تا 6 6 3 60تا51

التحصي

ن ت 6 3 15تا 11 50 25 تركارشناسي و پايينميزا

44 22 كارشناسي ارشد

يتفعال

64 32 دفتر مركزي 36 18 كارخانه 6 3 دكتري

هاتحليل مدل و آزمون فرضيهآمـاري افـزار نـرم 2.0نسـخة از ،سازي معـادالت سـاختاري به روش مدل ها هبراي آزمون فرضي

Smart-PLS ترجيح بر ي ندارديا توزيع نرمالاست زماني كه حجم مشاهدات اندك . استفاده شد ،داوري و (اسـت Smart-PLSافزارهـايي نظيـر كارگيري رويكرد حداقل مربعات جزئـي و نـرم به

پذيري سيستم اطالعـاتي حسـابداري و در مدل پژوهش، متغيرهاي انعطاف). 70: 1392، رضازادهسازي گرديد و متغير عملكرد مدل ،هاي انعكاسي سطح باالتر صورت سازه عملكرد مالي سازمان به

ي هـا روشكـار و مراحـل . گرفته شد در نظرتركيبي سطح دوم ةصورت ساز فرايند حسابداري به .است 4، مطابق جدول شده استفاده

Page 13: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 233 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی ها دادهمراحل تحليل ةخالص. 4 جدول

ارزيابي مدل بيروني

پايايي ها شاخصپايايي

ي بودنبعد تكبررسي آلفاي كرونباخ پايايي مركب

روايي )شدهاستخراجمتوسط واريانس (روايي همگرا

الركرـ معيار فورنل راقيروايي افت ي چندگانهخطهم ها وزنمعناداري روايي قانوني

ارزيابي مدل دروني برآورد ضريب مسير

زا درونمتغيرهاي پنهان )R2(ضريب تعيين نيب شيپارتباط

يها شاخصبررسي كيفيت مدل

متوسط اشتراكي متوسط افزونگي )Gof(معيار نيكويي برازش

مربوط به هريك از فرضياتZبررسي ضرايب معناداري هاهفرضي آزمون

ارزيـابي ها شاخصو ها سازه، پايايي و روايي )مدل بيروني(ي ريگ اندازهمنظور ارزيابي مدل به .دست آمد به 7/0هاي مدل بيشتر از سازهاز يك آلفاي كرونباخ و پايايي مركب براي هر .شود مي

هاي انعكاسي منظور بررسي روايي سازه به. ز پايايي الزم برخوردار بودندها اهمچنين تمام شاخصبـراي شـده اسـتخراج معيار متوسط واريـانس . مدل، از روايي همگرا و روايي افتراقي استفاده شد

همچنين براي ارزيـابي . است 5/0هاي انعكاسي مدل، بيشتر از ارزيابي روايي همگراي تمام سازهبـراي هـر شـده اسـتخراج الركر، جذر متوسط واريانس ـ استفاده از معيار فورنلروايي افتراقي با

هاي مكنون بيشتر بوده و بدين ترتيـب روايـي از باالترين همبستگي هر سازه با ساير سازه ،سازه . به تأييد رسيدي نيز ريگ اندازهي ها مدلافتراقي

اسـت، شده گرفتهتركيبي در نظر ة سازيند حسابداري يك اعملكرد فر ةبه اينكه ساز با توجهو همچنـين در سـطح شـود ي بررسـ براي ارزيابي روايي ايـن سـازه، الزم اسـت روايـي قـانوني

بـا . پرداختـه شـود خطي چندگانه و هم ها وزنمعناداري به بررسي ي آن الزم است كهها شاخص، روايي قانوني تأييـد ها ازهسبه معناداري مسيرها از متغير عملكرد فرايند حسابداري به ساير توجهينـد اتركيبـي عملكـرد فر ةبـراي سـاز آمـده دست بههمچنين با توجه به اعداد معناداري . شود مي

.ي دارندي اين سازه معناداري مناسبها شاخص، است 96/1حسابداري كه همگي بيشتر از

Page 14: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 234

از عامـل تـورم تركيبي عملكرد فرايند حسابداري، ةخطي چندگانه در ساز منظور بررسي هم بهتركيبي ةي سازها شاخصبراي تمام شده محاسبه VIFمقادير . شود استفاده مي VIF(1(واريانس

.داردروايي مناسبي ة ياد شدهبنابراين ساز است، 10عملكرد فرايند حسابداري، كمتر از اده از ، ابتدا معنـاداري بارهـاي عـاملي بـا اسـتف )مدل دروني(منظور ارزيابي مدل ساختاري به

شركت ةدر مدل پژوهش، انداز .شود ميبررسي tآوردن مقادير دست بهبراي 2روش بوت استرپبـا يند حسابداري و عملكرد مالي قرار دارد كـه ابين عملكرد فر ةدر رابط گر ليتعدعنوان متغير به

. شده اسـت شركت به متغير عملكرد مالي، از مدل حذف ةمسير متغير انداز نبودنبه معنادار توجه .شود ي مسيرها در جدول زير مشاهده ميدار امعننتايج

هاي پژوهش و معناداري آنها بررسي روابط بين سازه. 5 جدول

تفسير *عدد معناداري انحراف معيار ضريب مسير مسير

APP → OVP 763/0 149/0 108/5 معنادار

FAIS → APP 677/0 060/0 306/11 دوم ةفرضي دييتأ(معنادار(

FAIS → OVP -366/0 193/0 892/1 اول ةرد فرضي( معنادار ريغ(

SIZE → OVP 747/0 586/0 276/1 معنادار ريغ

APP * SIZE → OVP -795/0 758/0 049/1 معنادار ريغ

FAIS → APP→ OVP 517/0 - 648/4 سوم ةفرضي دييتأ(معنادار(

%95در سطح اطمينان*

و بـوده معنـادار APPپـذيري بـه مسير انعطـاف ،شود هده ميمشا 5كه در جدول طور همانمسـير اما شود، مي دييتأاول ةفرضياز اين رو ، )=306/11t<96/1(ضريب مسير آن مثبت است

رديف آخـر . شود دوم رد مي ةو فرضي) =892/1t > 96/1( نيست معنادار OVPپذيري به انعطافپذيري بر عملكـرد مـالي از طريـق مستقيم انعطافسوم يا همان اثر غير ةجدول به بررسي فرضي

ي عملكرد گر يانجيم، در اينجا با استفاده از آزمون سوبل، اثر پردازد يميند حسابداري اعملكرد فر . بررسي شده استحسابداري فرايند

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Variance inflation factor 2. Bootstrap

Page 15: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 235 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی

t يها آمارهو ريمس بيهمراه با ضرا يمدل ساختار. 3شكل

= )1رابطة ×× + × + ×

= 0.677 × 0.7630.763 × 0.060 + 0.677 × 0.149 + 0.060 × 0.149= 0.5170.111 = 4.648

درصد بيشتر 95طح اطمينان در س) t )96/1 از مقدار بحراني جدول 1رابطة ةنتيج كه آنجا ازپذيري و عملكـرد مـالي تأييـد انعطاف ةيند حسابداري در رابطاي عملكرد فرگر يانجيماثر ،استگفت كه توان يمپذيري بر عملكرد مالي، مسير مستقيم انعطاف نبودن به معنادار با توجه. شود مي .يند حسابداري، از نوع كامل استاي عملكرد فرگر يانجيماثر

گيري بـرازش مـدل بيرونـي از ي، براي اندازهبررس موردي و ساختاري ريگ اندازههاي ر مدلدمقـدار . شـود اسـتفاده مـي 2R ميانگين اشتراك و براي برازندگي مدل ساختاري از ضريب تعيين

متنـاظر توجيـه ةساز ةليوس بهكه هاست شاخصة درصدي از تغييرات دهند نشانميانگين اشتراك لـي، ( انـد كردهذكر 5/0براي اشتراك آماري را بيشتر از قبول قابلژوهشگران سطح شود و پ مي

دهندة توانايي مـدل در توصـيف سـازه كه نشان 2R ، با توجه به مقادير)2008پارك، باك، و لي، محاسـبه 53/0همچنين شاخص برازندگي مدل، برابـر . داردبرازش مناسبي شده ارائهاست، مدل

در ادامـه، بـا حـذف مسـيرهاي غيـر معنـادار، مـدل .اسـت رازندگي مناسـب آن بگوياي كه شد :صورت زير خواهد بود به شده اصالح

AISانعطاف پذيري

يند حسابداريعملكرد فرا

عملكرد مالي= −0/366 , = 1/892

= 0/677, = 11/306 = 0/763 , = 5/108

Page 16: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....ابداري

العـاتي در عملكـرد

پـذيري ف ،ي مسـتمر

ساح تم اطالعاتي

اطالهاي سيستم حسـابداري بـر

، انعطاف)2007، ارزيـابي بعـد ـه

ي سيستريپذ طاف

شده اصالح

شده اصالحل

قابليت پوياي سسـتم اطالعـاتي

تيس(هاي پويا ، متشـكل از سـ

انعطررسي تأثير

امدل tآزمون جي

مدل يساختار ب

ةشده در حوز مپـذيري سيسـ ف

ه قابليت ةس نظريمتغيـر مسـتقل،

بر ـــــــــــ

ينتا .4شكل

بيضرا .5 شكل

هاي انجا ژوهشرسي تأثير انعطافژوهش، بر اساس

عنـوان م ري بـه

ـــــــــــــــ

ي اضر، از اولين پژ

كه با هدف بررت در اين پژ. شدرا

العاتي حسـابدار

ـــــ 236

ريگ جهينتپژوهش حا

استكشور شركت اجرسيستم اطال

Page 17: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 237 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی عنوان نخستين عملكرد فرايند حسابداري به. شدتعريف AISگذاري مستمر و تغييرپذيري هسرماي

گزارشـگري اطالعـات و الية متأثر از سيستم اطالعاتي حسابداري، از سه بعد پردازش اطالعات،ي سودآوري معرف بازدهي شامل بازده ها نسبتهمچنين از . شكل گرفتمديريت محيط كنترلي

IT/ISي رايـج در مطالعـات عملكـرد هـا شـاخص عنـوان ه سرمايه و بازده فروش بهدارايي، بازد . بر عملكرد مالي سازمان استفاده گرديد AISمنظور سنجش تأثيرات به

دو رويكـرد كلـي در خصـوص ،هـاي پويـا بيان شد، در ادبيات قابليـت تر شيپكه طور همانز ا. ني بر تأثير مستقيم يا غيرمستقيم وجـود دارد تهاي پويا بر عملكرد مب سازوكار اثرگذاري قابليت

پـذيري منظور تبيين و درك بهتر سازوكار اثرگذاري قابليـت انعطـاف ، بهحاضر در پژوهش اين روهـر دو روش مسـتقيم و غيرمسـتقيم زمـان هـم طور سيستم اطالعاتي حسابداري بر عملكرد، به

بر فراينـدهاي حسـابداري AISپذيري اففرضية نخست پژوهش، ناظر بر تأثير انعط. شدي بررسنشـان داد ) 2015(هـاي پراسـاد و گـرين بـا يافتـه راسـتا هـم كه تأييد اين فرضـيه، بود سازمان كاركردهـاي پـردازش اطالعـات مـالي، گزارشـگري و مـديريت يبـا ارتقـا AISپذيري انعطاففرضـية دوم . اسـت ي داخلي، باعث تقويت عملكـرد فراينـد حسـابداري سـازمان شـده ها كنترل

مشـابه . كردبر عملكرد مالي شركت را آزمون AISپذيري تأثير مستقيم قابليت انعطاف پژوهش، AISپـذيري ، ارتباط مستقيم و معناداري بين متغير انعطاف)1393( و همكارانش زاده نكوئي ةيافت

،تيـ درنها. سـيد به تأييـد نر فرضية دوم پژوهش جهيدرنتو نشد و عملكرد مالي سازمان مشاهده بر عملكرد مالي سازمان از طريق متغيـر AISپذيري فرضية سوم پژوهش به آزمون تأثير انعطاف

فوق ة، تأييد فرضي)2015(مشابه يافتة پراساد و گرين . پرداختميانجي عملكرد فرايند حسابداري ويت عملكرد فرايند با تق AISپذيري قابليت انعطافداد مبني بر معناداري مسير غيرمستقيم نشان

بـه بيـاني ديگـر، انتظـار كسـب .شـود مي منجرحسابداري سازمان، به بهبود عملكرد مالي بنگاه هـا سـتم يسهاي اطالعاتي حسابداري، منوط بر آن اسـت كـه ايـن كارگيري سيستم بازدهي از به

.كنندبتوانند فرايندهاي حسابداري شركت را تقويت و فعال دوم و سوم پژوهش نشان داد، در تحليل آثار هاي هنتايج آزمون فرضيكه طور هماناز طرفي

عنـوان ميـانجي ارتبـاط هاي اطالعاتي، توجه به فرايندهاي سازماني مرتبط، به عملكردي سيستمي در شناسـايي و ارزيـابي آثـار و روابـط ا كننده نييتعسيستم اطالعاتي با عملكرد سازمان، نقش

مسـائل ، 1ي فناوري اطالعـات ور بهرهكه، يكي از داليل بروز پارادوكس چه آن. ميان متغيرها داردهـاجلي، (گرفتن نقش متغيرهاي ميانجي در روابط عملكردي اسـت ي و ازجمله ناديدهشناخت روش

همچنان كه در پژوهش حاضر نيز مشاهده شد، تـأثير معنـادار قابليـت ). 2015سيمز و ايبراگيمو، ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. IT productivity paradox

Page 18: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 238

ي حسابداري بر عملكرد بنگاه، تنها بـا اتخـاذ روش غيرمسـتقيم و پذيري سيستم اطالعات انعطاف .شدلحاظ نقش ميانجي عملكرد فرايند حسابداري در مدل پژوهش، شناسايي

هامحدوديتاشـاره بـر نتـايج، تيـ بااهمرغم عدم تـأثير علي ها تيمحدودبرخي به در اجراي پژوهش حاضر،

نـوع فعاليـت فـراهم برحسـب نتـايج را ةمقايسـ كه تعداد مشاهدات، امكان نخست آن .شود مي دهنـدگان پاسـخ و نگـرش هـا ، بـر اسـاس نظر AISپذيري كه ارزيابي انعطاف دوم آن. آورد ينم

هرچند با طرح سؤاالت كنترلـي و مـوازي در فراينـد مصـاحبه، تـالش شـد . صورت گرفته استهـاي آزمايشـگاهي ي عينـي و روش هـا شـاخص ي ريكـارگ بهبه حداقل برسد، ها پاسخسوگيري

. كنداطالعاتي كمك ها و عملكرد سيستم قابليت تر قيدقتواند به سنجش هرچه مي

پيشنهادهاعملكـرد در محـيط يدنبال ارتقـا يي كه بهها سازمانآن است كه گوياي ي اين پژوهش ها افتهي

ريت پيوسـتة سو و مـدي كارگيري سيستم اطالعاتي حسابداري منعطف از يك رقابتي هستند، با بهبازدهي مورد انتظـار را توانند يممنظور حفظ عملكرد بهينه در شرايط متغير از سويي ديگر، آن به

ي راهكارهايي نظير مديريت ريكارگ به، مثالبراي . كنندهاي اطالعاتي دريافت از عملكرد سيستم سـاز نديفرا، ساز فرم، سازلديف ازجملهابزارهايي ةسازمان، با ارائ AISوكار در مجموعة فرايند كسب

را از مرحلة ورود داده تا استخراج كنندگان استفادهتواند نيازهاي اطالعاتي جديد ، ميساز گزارشو گسترده افزار صفحهكارگيري نرمنظير به يبر زمانمد و اي ناكارها روشو از كند اطالعات تأمين

ر هـوش تجـاري، بـا تجميـع و تبـديل همچنين راهكارهايي نظيـ . در اين فرايند جلوگيري نمايدهــاي بهنگــام، تحليلــي و بــا ارزش افــزودة بيشــتر، مــديريت را در بــه گــزارش AISهــاي داده

تحقـق ايـن مزايـا، در .دهـد ميياري وكار كسبدر شرايط متغير تر عيسرو تر گيري دقيق تصميم منظـور بـه حسـابداري مند و ارزيابي مستمر ابعاد مختلـف سيسـتم اطالعـاتي ساية مديريت نظام

ها، مد از سيستماافزار، آموزش و مهارت مناسب كاربران و پشتيباني كارافزار و سختروزآمدي نرم . شود يمدر جهت تأمين اهداف و نيازهاي سازمان ممكن

فهرست منابعهاي هاي سيستمقابليت بررسي ارتباط ميان). 1390( .، عشايان؛ .، عزادهرجب؛ .، دخسروانجم؛ .ا. انواري رستمي، ع

AHP بـا اسـتفاده از تكنيـك ) RBV(ها بر اساس ديدگاه مبتنـي بـر منـابع شركت اطالعاتي و عملكرد

. 1-21 ،)1(1، هاي مديريت منابع سازمانيپژوهش، »فازي

Page 19: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 239 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی هـاي اطالعـاتي سـازي موفـق سيسـتم بررسي عوامل مؤثر بر پيـاده ). 1389( .، ماعتمادي جوريابي ؛.خواجوي، ش

، )2(2، هاي حسابداري مـالي پژوهششده در بورس اوراق بهادار تهران، هاي پذيرفته حسابداري در شركت22-1.

مطالعـات . چـالش در گزارشـگري بـه هنگـام : هاي اطالعاتي حسـابداري سيستم). 1395. (؛ صنعتي، م.دانشمند، م . 23-32 1، كاربردي در علوم مديريت و توسعه

جهـاد انتشـارات : ، چاپ دوم، تهـران PLSافزار سازي معادالت ساختاري با نرممدل). 1393( .آ، رضازاده ؛.داوري، ع .دانشگاهي

هاي سيستم اطالعات حسـابداري بـر بهبـود ثير ويژگيأبررسي ت). 1382( .؛ جديدي، ع.؛ جمشيديان، م.، مدستگير .27 -50 ،)4(10 ،حسابرسي هاي حسابداري وبررسي. مورد گروه بهمن: گيري مديران تصميم

سـازي پودمـان مـالي سيسـتم سـنجش ميـزان موفقيـت پيـاده ). 1393. (؛ فرزانه، م.؛ رئيسي واناني، ا.سهرابي، بهـاي حسـابداري و بررسـي . هـاي پودمـان مـالي ارزيابي تخصصي زيرسيسـتم : ريزي منابع سازمان برنامه

.271 -292 ،)3(21، حسابرسيهـاي اطالعـات مـديريت و سيسـتم بررسي ابعاد ارتباط سيستم). 1386. (پور، م ي؛ عل.؛ عرب، ا.مازار يزدي، م عرب

. 32-39 ،182، حسابداراطالعاتي حسابداري، .20-30 ،191، حسابدار. هاي اطالعاتي گذاري در سيستم ارزيابي سرمايه). 1386. (؛ نايبي، ب.عرب مازار يزدي، م

هـاي اطالعـاتي حسـابداري بـا ، تطـابق توامنـدي سيسـتم )1391. (؛ معصومي، ج.؛ كامياب نوروزي، ر.ح.قائمي، م .48-61، )46(12، دانش حسابرسيها، نيازهاي اطالعاتي و تأثير آن بر عملكرد شركت

پذيري فناوري اطاعات بر ، تأثير آمادگي فني و انعطاف)1392. (؛ مخصوصي، ع.ع.؛ جم، م.؛ خسروي، م.محمدي، م .49 -75 ،)6(2، ت فناوري اطالعاتمطالعات مديري، ITاثربخشي

دانـش هـاي اطالعـاتي بـر قابليـت سـازگاري حسـابداري مـديريت، بررسي تـأثير سيسـتم ). 1395. (پور، م نظري .135 -158 ،)27(7، حسابداري

هاي پويـا بـر مدل سازوكار اثرگذاري قابليت). 1393( .، عحاجي كريمي؛ .، مچه قره؛ .م. ، سحسيني؛ .زاده، م نكوئي .67 -98 ،)2(8مديريت راهبردي، ةعملكرد شركت، انديش

Ambrosini, V. & Bowman, C. (2009). What are dynamic capabilities and are they a useful construct in strategic management? International journal of management reviews, 11(1), 29-49.

Anvary Rostami, A., Khosro Anjom, D., Rajabzadeh, A. & Shayan, A. (2011). Study of the Relationship between Information Systems’ Capabilities and Firms’ Performance Based on Resource Base Attitude Using Fuzzy AHP Techniques. Human Resource Management Research, 1(1),1-21. (in Persian)

Page 20: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 240

Arabmazar, M., Arab, A. & Alipour, M. (2007). Examination of the Relationship between Management Information System and Accounting Information System. Hesabdar, 182, 32-39. (in Persian)

Arabmazar, M. & Nayebi, M. (2007). Information systems and technology: Evaluation the information system investment. Hesabdar, 191, 47-48. (in Persian)

Barney, J. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of management, 17(1), 99-120.

Carr, N. G. (2003). IT doesn't matter. Educause Review, 38, 24-38.

Chin, W. W., Marcolin, B. L. & Newsted, P. R. (2003). A partial least squares latent variable modeling approach for measuring interaction effects: Results from a Monte Carlo simulation study and an electronic-mail emotion/adoption study. Information systems research, 14(2), 189-217.

Daneshmand, M. & Sanati, A. (2016). Accounting information system: Challenges in real-time reporting. Applied Studies in Management Science and Development, 1, 23-33. (in Persian)

Dastgir, M., Jamshidian, M. & Jadidi, A. (2003). Examination of the effects of accounting information system characteristics on managers’ decision-making improvement: Case of Bahman group. Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review, 10(4), 27-50. (in Persian)

Davari, A. & Rezazadeh, A. (2014). Structural equations modeling with PLS. Tehran: Jahad Daneshgahi. (in Persian)

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis, 6th edition, New Jersey: Prentice Hall.

Hajli, M., Sims, J. M. & Ibragimov, V. (2015). Information technology (IT) productivity paradox in the 21st century. International Journal of Productivity and Performance Management, 64(4), 457-478.

Hemmatfar, M., Salehi, M., & Bayat, M. (2010). Competitive advantages and strategic information systems. International Journal of Business and Management, 5(7), 158-169.

Jacks, T., Palvia, P., Schilhavy, R. & Wang, L. (2011). A framework for the impact of IT on organizational performance. Business Process Management Journal, 17(5), 846-870.

Khajavi, Sh., Etemadi Jooriaby, M. (2010). Study of influencing factors in successful implementation of accounting information system (AIS) on listed

Page 21: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ی ی ر سا ری و دا سا 241 ــــــــــــــــــــــــــــ 1396، تابستان 2 ةشمار ،24دورة ،ی companies of Tehran stock exchange (TSE). Financial Accounting Research, 2(2), 1-22. (in Persian)

Kumar, R. L. & Stylianou, A. C. (2014). A process model for analyzing and managing flexibility in information systems. European Journal of Information Systems, 23(2), 151-184.

Lee, J., Park, S. Y., Baek, I. & Lee, C. S. (2008). The impact of the brand management system on brand performance in B–B and B–C environments. Industrial marketing management, 37(7), 848-855.

Mancini, D., Vaassen, E. H. & Dameri, R. P. (2013). Trends in accounting information systems. In Accounting Information Systems for Decision Making (pp. 1-11). Springer Berlin Heidelberg.

Mohammadi, M., Khosravi Jam, M. A. & Makhsousi, A. (2015). The impact of technological readiness and flexibility of information technology on the effectiveness of IT. IT Management Studies, 2(6), 49-57. (in Persian)

Nanath, K., & Pillai, R. R. (2014). Information systems flexibility for green technologies. In organisational flexibility and competitiveness (pp. 181-195). Springer India.

Nazaripour, M. (2017). Effect of information systems on management accounting adaptability. Journal of Accounting Knowledge, 7(27), 135-158. (in Persian)

Nekooeezadeh, M., Hosseini, S. M., Ghareche, M., Hajikarimi, A. (2014). A model of dynamic capabilities influence on the firm's performance. Strategic Management Thought, 8(2), 67-98. (in Persian)

Pan, G., & Seow, P. S. (2016). Preparing accounting graduates for digital revolution: A critical review of information technology competencies and skills development. Journal of Education for Business, 91(3), 166-175.

Pavlou, P. A., & El Sawy, O. A. (2006). From IT leveraging competence to competitive advantage in turbulent environments: The case of new product development. Information Systems Research, 17(3): 198-227.

Prasad, A. & Green, P. (2015). Organizational competencies and dynamic accounting information system capability: Impact on AIS processes and firm performance. Journal of Information Systems, 29(3), 123-149.

Qaemi M. H., Kamyab, R. & Masoumi, J. (2012). Effect of alignment between AIS requirments and AIS capacity on performance of manufacturing companies in Tehran stock exchange. Audit Science, 12(46), 48-61. (in Persian)

Romney, M. B., & Steinbart, P. J. (2015). Accounting Information System. Boston: Pearson.

Page 22: 4- Mohammad Arabmazar · 2019-11-07 · Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review ﯽ ﺎﺴ ù و یراﺪﺎﺴ ù ی ﯽ ر ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

....سابداري ح ي سيستم اطالعاتيريپذ انعطافبررسي تأثير ـــــــــــــــــــــــــــــ 242

Sajady, H., Dastgir, M. & Hashem Nejad, H. (2008). Evaluation of the effectiveness of accounting information systems. International journal of information science and technology, 6(2), 49-59.

Silvius, A. J., De Waal, B. & Smit, J. (2009). Business and IT alignment; answers and remaining questions. Association for Information Systems (PACIS) 2009 Proceedings, 44.

Sohrabi, B., Rayisi Vanani, I. & Farzaneh, M. (2014). Evaluating the Implementation of Financial Module of Enterprise Resource Planning Systems: Assessing the Subsystems of Financial Module. Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review, 21(3), 271-292. (in Persian)

Teece, D. J. (2007). Explicating dynamic capabilities: The nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic management journal, 28(13), 1319-1350.

Teece, D. J., Pisano, G. & Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic management journal, 18(7), 509-533.