3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek...

21
Kontiudu Modul 1. Indtrodusaun ba Radio Komunidade Session Plan Modul 2. Funsiona ka halao Estudiu Session Plan Modul 3. Editing [edita] Audiu nian ho Cool Edit Pro Session Plan Modul 4. Abilidade báziku halibur notisia Session Plan Modul 5. Intervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun Session Plan

Transcript of 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek...

Page 1: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Kontiudu

Modul 1. Indtrodusaun ba Radio Komunidade

Session Plan

Modul 2. Funsiona ka halao Estudiu

Session Plan

Modul 3. Editing [edita] Audiu nian ho Cool Edit Pro

Session Plan

Modul 4. Abilidade báziku halibur notisia

Session Plan

Modul 5. Intervista no hakerek eskrita/naskah

Session Plan

Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun

Session Plan

Page 2: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Sesaun planu ba treinadór sira

Modul 1 Introdusaun ba Radio Komunidade

Sesaun nia durasaun: Óras 2 (plus 30 minutu ba preparasaun)

Objetivu sesaun nian: Iha sesaun ne’e nia rohan estudante sira tenke:1.Kompriende saida maka Radio Komunidade no ninia Istória iha Timor-Leste?2. Le’e no kompriende ona kode étika jornalista nian3. Familiar ona ho parte diferente hothotu estasaun nian4.Hatene oinsa atu asesu ARKTL nia website

Ekipamentu ne’ebé fornese:Materia treinamentu radio komunidade Planu Sesaun

Ekipamentu ne’ebé ita-boot sira presiza atu fornese:flip chart no lapizeira Minutu 5 sita husi programa foin dadauk ne’e rai [save] iha estudiu ka produsaun komputadór ka iha usb ida

Atividade Nota/ekipamentu Óras

Preparasaun - Le’e liu planu sesaun nian no hatene loloos katak ita-boot sira hetan ona materia hothotu presiza ka uza ba lisaun ne’e.- Afirma katak ita-boot sira iha ona flip chart ida no lapizeira no hatene loloos katak aula ne’e moos. -Mós, aranja hodi hamu be’e no kafé/sa disponivel durante óras break nian.

Minutu

Introdusaun

- husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran, programa oinsa maka sira intersadu hodi halo ka programa saida maka sira ajuda bainhira sira halo ona serbisu balu iha estasaun. Treinadór sira inklui iha ne’e;.

- husu estudante sira atu hamate sira ninia telefone durante treinamentu

minutu10

Page 3: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

s

Revizaun ba Planu Sesaun Ohin nian (minute 5)

Saida maka ita halo dadaun iha sesaun ne’e?

Esplika strutura kursu nian (minutu10)Diskusaun – Saida maka radio komunidade? (minute 15)Filososia estasaun nian no strutura (minutu15)Rona audiu balu (minutu15)Break (minute 10)Tour estasaun nian (minute 30)ARKTL nia website (minute 10)Evaluasaun (minute 5)

Esplika strutura kursu nian Modul 6 kovre aspeitu teoria, teknika, pratika no aspeitu sosiál hodi halo radio komunidade ida-ne’ebé di’ak.

- Esplika kontuidu modul 6 no hateten ba estudante sira katak sira sei pronto halo programa iha kursu ne’e nia rohan.- Hateten ba estudante sira katak kursu ne’e sei han óras hira no sa loron no sá óras maka treinamentu ne’e halao.

Minutu10

Saida maka radio komunidade? Husu grupu ne’e:- Karik sira rona radio? - Karik radio komunidade diferente husi radio sira seluk hanesan RTTL ka radio komersiál sira?- Oinsa radio komunidade diferente? - Saida maka buat importante liu kona-ba radio komunidade?- Tansa komunidade sira hahu hari’i radio komunidade invezde jornal ka estasaun

Minutu 15

Page 4: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

televizaun?- Tansa radio komunidade popular liu iha Timor-Leste?

(haruka estudante sira atu hakerek iha flip chart saida mak sira hanoin buat importante liu kona-ba radio komunidade)

Ita-boot sira nia estasaun radio niafilosofia no strutura organizasaun

- Haktuir istória kona-ba oinsa ita-boot sira nia estasaun estabelidu no saida maka estsaun nia objetivu sira.- Esplika estasaun nia strutura (ezemplu, pesoál, jestór estasaun nian no konseilu ka board) no oinsa desizaun sira halo kona-ba programa foun sira, gastu, mudansa ekipamentu nian, seluseluk tan.

Minutu10

Rona ezersisu – audiu [audio piece]

Husu grupu ne’e:- Kona-ba saida audiu ne’e?- sé nia lian maka sai ka rona?- saida maka sira gosta ka la gosta kona-ba programa ne’e?

Minutu 15

Break Minutu 10

Tour estasaun nian - Tour ne’e tenke kovre transmisaun [on air] studio nian no ekipamentu, mós produsaun estudiu nian (karik ita-boot sira nia estasun iha ida). Hatene loloos katak volontariu foun sira hatene iha ne’ebé maka bele hetan fonte/sumber sira, hanesan materia treinamentu nian, molde [template] running sheet nian, gravadór portavel, seluseluk tan.

- Karik ita-boot dadauk ne’e la halo programa transmisaun direktu [live] nian, husi volontariu sira koko mikrofone estudiu nian (ho sinal/on cue)

- Hatene loloos katak volontariu foun sira hatene sé

30min

Page 5: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

maka sira bele husu sujestaun no atu bá sei bainhira iha problema ruma. Ida-ne;e di’ak bainhira pesoál sira nia naran, papel no detaila kontaktu nian tau ka hatudu iha fatin ruma iha estasaun ne’e.

ARKTL nian website - Karik ita-boot sira nia estasaun iha asesu ba internet, foti ARKTL nia website www.arktl.com- hatudu ita-boot sira nia estasaun nia pajina no perfil pesoál sira nian- Hatudu ba estudante sira oinsa atu asesu ba treinamentu no rekursu seluk liuhosi website ne’e.- mós hatudu notisia iha pajina oin no esplika katak pesoál sira kontribui istória ba website nia liuhosi email ba sira ba ARKTL hodi tau ka upload, hatudu ba estudante sira iha ne’ebé maka bele hetan molde ka template ba website istória nian

- Kari ita-boot sira nia estasaun laiha asesu ba internet, haruka estudante sira atu hakerek direisaun website nian hodi hetan bainhira sira iha online tuir mai. Hatudu ba estudante sira molde ka template hodi hakerek website istória nian no hatene loloos katak sira hatene atu hetan ida-ne’e iha komputadór.

10min

Sesaun Evaluasaun nian -Husu estutande sira kona-ba feedback/umpan balik kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta seluk- Konfrima tempu/óras, loron/data no prezensia iha workshop tuir mai

Minute 5

Page 6: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Planu Sesaun ba Treinadór Sira

Modul 2: Funsiona Ekipamentu Estudiu nian

Sesaun nia durasaun: óras1 (plus minute 15 ba preparasaun)

Objetivu sesaun nian: Iha sesaun ne’e nia rohan partisipante sira tenke bele atu 1. Uza mixer estudiu nian no estudiu nia ekipamente seluk2. Grava ba iha programa Cool Edit iha komputadór

Ekipamentu ne’ebé fó ka fornesePlanu SesaunHusi materia treinamentu nian- Oinsa lian movimeta ka lao- Modelu foti ka uza mic [mic pick-up patterns]

Ekipamentu sira ne’ebé ita-boot sira presiza forneseHatene loloos katak, Cool Edit Pro (ka audisidade/Audacity) lao hela iha komputadór estudiu nian

Atividade Nota/ekipamentu óras

Preparasaun Hatene loloos katak, Cool Edit Pro lao hela iha komputadór estudiu nian iha kuartu produsaun nia

Minute 15

Introdusaun - Husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran dala ida tan no saida maka sira han iha sira nia matabisu, pesoál ka ema tuir mai tenke hateten sai sira nia naran no saida maka sira han iha tempu matabisu nian no naran husi ema dahuluk/primaeiru no saida maka sira han iha sira ninia matabisu no seluseluk tan.

Saida maka ita halo iha sesaun ne’e?Sumariu ba ekipamentu estudiu nian (minutu15)Pratika iha estudiu (minute 30)Evaluasaun (minute 5)

Minutu 10

Page 7: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Sumariu ba Ekipamentu Estudiu nian

- Treinadór sira fó sumariu kona-ba oinsa mixer ne’e lao [cara kerja] no ekipmantu estudiu nian (uza oinsa lian movimenta ka lao, asistensia vizual husi treinamentu atu hatudu oinsa lian ne’e lao husi aprezentadór ba audensia sira)- Foka ba opsaun oioin hodi halimar/putar lian: mics, cd player, komputadór no seluseluk tan.- Demonstra hodi lori ba iha mic, hafoin halimar muzika balu, hafoin ne’e fila ba ko’alia iha mic.

Minutu 15

Pratika iha estudiu - Estudante sira pratika uza mixer ho asistensia treinadór nian- Kada minute 5 - Foka ba sira nia teknika mic. Hatudu modelu foti ka uza mic husi material treinamentu nian no esplika katak mic estudiu nian nu’ur ‘cardiod’, entau ida-ne’e di’ak liu bainhira uza hodi ko’alia direitamente ba iha sira husi distansia maizu menus minute 15- Haruka sira atu grava buat ruma laos atu hatudu oin-midar [senyum] no hatudu tan oin-midar- bolu estudante sira ninia atensaun ba iha nivel no hateten ba sira kona-ba nivel ne’ebé koreitu- Estudante sira atu foti sira nia vés [giliran] hodi grava rasik ho estudante sira seluk no halimar ka putar gravasaun ne’e filafali ho asistensia husi treinadór

Minutu 30

Evaluasaun - Husu estudante sira hodi hetan feedback kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta ruma- Konfirma, loron/data no prezensia iha workshop tuir mai

Minute 5

Page 8: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Planu Sesaun ba Treinadór Sira

Modul 2: Funsiona Ekipamentu Estudiu nian

Sesaun nia durasaun: óras1 (plus minute 15 ba preparasaun)

Objetivu sesaun nian: Iha sesaun ne’e nia rohan partisipante sira tenke bele atu 1. Uza mixer estudiu nian no estudiu nia ekipamente seluk2. Grava ba iha programa Cool Edit iha komputadór

Ekipamentu ne’ebé fó ka fornesePlanu SesaunHusi materia treinamentu nian- Oinsa lian movimeta ka lao- Modelu foti ka uza mic [mic pick-up patterns]

Ekipamentu sira ne’ebé ita-boot sira presiza forneseHatene loloos katak, Cool Edit Pro (ka audisidade/Audacity) lao hela iha komputadór estudiu nian

Atividade Nota/ekipamentu óras

Preparasaun Hatene loloos katak, Cool Edit Pro lao hela iha komputadór estudiu nian iha kuartu produsaun nia

Minute 15

Introdusaun - Husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran dala ida tan no saida maka sira han iha sira nia matabisu, pesoál ka ema tuir mai tenke hateten sai sira nia naran no saida maka sira han iha tempu matabisu nian no naran husi ema dahuluk/primaeiru no saida maka sira han iha sira ninia matabisu no seluseluk tan.

Saida maka ita halo iha sesaun ne’e? Sumariu ba ekipamentu estudiu nian

(minutu15) Pratika iha estudiu (minute 30) Evaluasaun (minute 5)

Minutu 10

Page 9: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Sumariu ba Ekipamentu Estudiu nian

- Treinadór sira fó sumariu kona-ba oinsa mixer ne’e lao [cara kerja] no ekipmantu estudiu nian (uza oinsa lian movimenta ka lao, asistensia vizual husi treinamentu atu hatudu oinsa lian ne’e lao husi aprezentadór ba audensia sira)- Foka ba opsaun oioin hodi halimar/putar lian: mics, cd player, komputadór no seluseluk tan.- Demonstra hodi lori ba iha mic, hafoin halimar muzika balu, hafoin ne’e fila ba ko’alia iha mic.

Minutu 15

Pratika iha estudiu - Estudante sira pratika uza mixer ho asistensia treinadór nian- Kada minute 5 - Foka ba sira nia teknika mic. Hatudu modelu foti ka uza mic husi material treinamentu nian no esplika katak mic estudiu nian nu’ur ‘cardiod’, entau ida-ne’e di’ak liu bainhira uza hodi ko’alia direitamente ba iha sira husi distansia maizu menus minute 15- Haruka sira atu grava buat ruma laos atu hatudu oin-midar [senyum] no hatudu tan oin-midar- bolu estudante sira ninia atensaun ba iha nivel no hateten ba sira kona-ba nivel ne’ebé koreitu- Estudante sira atu foti sira nia vés [giliran] hodi grava rasik ho estudante sira seluk no halimar ka putar gravasaun ne’e filafali ho asistensia husi treinadór

Minutu 30

Evaluasaun - Husu estudante sira hodi hetan feedback kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta ruma- Konfirma, loron/data no prezensia iha workshop tuir mai

Minute 5

Page 10: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Planu Sesaun ba Treinadór Sira

Modul 4: Abilidade báziku atu halibur notisia

Sesaun nia durasaun: Óras1½ (plus minute 15 ba preparasaun)

Objetivu sesaun nain: Iha sesaun ne’e nia rohan estudante tenke:1. Kompriende saida maka notisia?2. Bele tuir no buka istória notisia nian iha sira sira nia komunidade3. Hatene oinsa dezenvolve kontaktu iha komunidade4.Bele halo peskiza ba istória notisia ruma5. Hatene oinsa atu deside atu ko’alia ho sé no intervista bainhira kovre istória notisia ida

Ekipamentu ne’ebé fornese:Planu SesaunMateria Treinamentu nian- Senariu siraEkipamentu ne’ebé ita-boot sira presiza atu fornese:flip chart no lapizeira

Actividade Nota /ekipamentu óras

Preparasaun - Le’e liu planu sesaun nian no hatene loloos katak ita-boot sira hetan ona material/ekipamentu hothotu ne’ebé presiza hodi uza ba lisan ne’e.

Minutu 15

Introdusaun

Sumariu ba Planu Sesaun ohin nian

- husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran, programa saida maka sira intersadu hodi halo ka programa saida maka sira ajuda karik sira halo ona serbisu balu iha estasaun radio . Treinaór sira inklui iha ne’e.

- husu estudante sira atu hamate sira nia telefone durante treinamentu

Saida maka ita halo iha sesaun ne’e?

Minutu 10

Page 11: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

1. Diskusaun – Saida maka notisia? (minutu 30)2. Tips kona-ba halibur notisia (minutu 153. Atividade – kovre istória ida (minutu 30)

4. Evaluasaun (minute 5)

Saida maka notisia? Fahe grupu ne’e ba grupu ki’il 2 no husu sira atu diskuti saida maka notisia no hakerek sira nia idea iha flip chart ida.

Pontu xave inlkui:- Notisia maka informasaun relevante ba ema [povu] sira nia moris (ne’e katak relevante ba ema sira iha ita-boot sira nia komunidade)- Notisia ne’e saida maka akonese ona ka akontese dadauk laos buat ne’ebé ita-boot sira hanoin.- Maske ita bebeik husu membru kounidade sira saida maka sira hanoin kona-ba asaun Governu nian ka dezastre natural ka buat seluk ne’ebé akontese (ne’e parte importante ida husi notisia)- Notisia baibain kona-ba buat foun, buat ne’ebé ema seidauk hatene- Ita-boot sira presiza angle [sudut pandang] hodi hato’o istória notisia ida, dalan ida hodi ajuda, dalan ida atu ajuda ita-boot sira nia audensia kompriende tansa informasaun ne’e importante. Ne’e bele siknifika ko’alia ba povu sira iha suku ne’ebé lakon ona sira ninia uma tamba inundasaun/banjir no buka komtentariu kona-ba administrasaun munisipiu nian kona-ba sira ninia halerik katak sira seidauk simu ajuda ruma husi Governu, duke simplesmnte hato’o saida maka administrasaun munisipiu hateten katak sira halo dadaun.- Istória notisia tenke no sempre aprezenta lian ne’ebé diferenti fó komentariu kona-ba asuntu ruma.

Minutu 20

Page 12: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

- Notisia tenke buka hodi aprezenta vista/pandangan ne’ebé balansiu. Ne’e laos necesariu siknifika fó tempu igual husi parte rua husi argumentu ida. Ne’e bele siknifika mós peskiza no buka hatene [membongkar] informasaun no aprezenta istória notisia ida ne’ebé suporta parte ida husi argumentu ida bázea ba fakta objetivu ida.

Tips hodi halibur notisia - Rai lista kontaktu nian (ema sira nia naran, sira serbisu ka hela iha ne’ebé, númeru telefone no informasaun saida maka sira bele fó ba ita-boot sira)- follow up [tuir nafatin] katak ita-boot sira rona ho la espera- husu informasaun regular kona-ba desizaun no despeza husi administrasaun munisipiu no Governu- husu grupu lokal sira, eskola/kolejiu sira, klinika no koperativa sira atu fó hatene ita-boot sira bainhira sira planu buat ruma ka buat buat ruma karik kontese- husu rona-nain sira atu kontaktu estasaun karik sira iha problema ruma ho governu ka karik sira iha informasaun ruma kona-ba iventu foun ruma- Idea seluk ruma

15mins

Kovre istória ida Estudante sira aprezentadu ho senariu 2, iha pár sira presiza responde ba pergunta tuir mai:

- Informasaun estra/adisionál saida maka sira presiza atu buka?- Oinsa sira sei bele hetan informasaun ne’e?- Sé maka sira sei intervista?

Antes minutu 15 grupu ne’e fila hamutuk atu diskuti

Minutu 30

Page 13: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

oinsa sira responde ona pergunta sira ne’e no fó ba malu feedback.

Sesaun evaluasaun - Husu estudante sira hodi fó feedback kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta seluk ruma- Konfirma óras, loron/data no prezensia iha workshop tuir mai

Minutu 5

Page 14: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Planu Sesaun ba Treinadór siraModul 5: Hakerek eskrita ka naskah no intervista

Sesaun nia durasaun: óras 1½ (plus minutu 15 ba preparasaun)

Objetivu Sesaun nian: Iha sesaun ne’e nia rohan partisipante sira tenke bele:1. Prepara atu halo intervista ida 2. Halo intervista badak ida3. Hakerek eskrita ba istória notisia ida

Ekipamentu ne’ebé fornesePlanu SesaunHusi materia treinamentu:- Senariu husi modul 4- Ezemplu pergunta ba intervista nian- Ezemplu eskrita ka naskah

Ekipamentu ne’ebé ita-boot sira presiza atu forneseflipchart no lapizeira

Atividade Nota/ekipamentu Óras

Preparasaun - Le’e liu planu sesaun nian no hatene loloos katak ita-boot sira hetan ona meteria/ekipamentu sira hotu ne’ebé presiza hodi uza ba lisaun ne’e.

Minutu 15

Introdusaun

Sumariu ba Planu Sesaun ohin nian

-husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran, programa saida maka sira intersadu ba hodi halo ka programa saida maka sira halo ona iha estasaun. Treinadór sira inklui ne’e:

- husu ba estudante sira atu hamate sira ninia telefone durante treinamentu ne’e

Saida maka ita halo iha sesaun ne’e? Tips ba intervista (minutu10)

Minutu 10

Page 15: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Atividade – prepara no halo intervista ida (minutu 30)break (minute 10)Tips hakerek eskrita/naskah (minutu)Atividade – Hakerek eskrita ka naskah ida ba istória notisia ida (minutu 25)Evaluasaun ( minutu 5)

Tips ba intervista Fó tips balu ba estudante sira hodi bele halo intervista di’ak ida

- SEMPRE preparadu. Hatene loloos katak ita-boot sira halo ona ita-boot sira nia peskiza no hakerek ona ita-boot sira pergunta.- Hatene loloos katak ita-boot sira nia bainaka sente komfortavel. Hateten ba sira kleur oinsa ita-boot sira atu ko’alia ho sira ba no saida maka ita-boot sira hakarak atu ko’alia ba sira kona-ba. Uza tempu uituan ko’alia halimar ho buat seluk ruma molok atu hahu gravasaun, nune’e sira bele sente fasil [lancer]- Husu pergunta fasil ne’ebé bele loke hanoin [terbuka] (ezemplu, laos pergunta ne’ebé hamosu deit resposta ho liafuan ida)- Hatene loloos katak ita-boot sira prepara ona ita-boot sira nia ekipamentu molok atu halo intervista (ezemplu, tau pila foun ba iha gravadór portavel, cek ita-boot sira nia mikrofone ka loke file foun atu grava iha iha Cool Edit)- Karik ita-boot sita la kompriende buat ruma, karik laos ita-boot sira nia audensia …husu ita-boot nia bainaka intervista nian atu esplika sasan ka ezemplu karik ninia siknifikativu/arti la klaru.- RELEX ka santai no goza dada lia ne’e. Husik suli ba. Husu pergunta ne’ebé ita-boot sira la konsege hakerek

Minutu 10

Page 16: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Karik iha buat ruma tan ne’ebé ita-boot sira atu aumenta iha lista ne’e?

Prepara no halo intervista ida Husu estudante sira atu halo ho sira nia pár hodi prepara pergunta intervista nian 5 ba ema ne’ebé sira hili ona atu intervista ho senariu ida ne’ebé sira uza iha modul dahuluk.

Hafoin ne’e sira sei halo intervista iha grupu restu nia oin ho ema ida foti papel nu’udar intervistadór no ida seluk sai bainaka ne’ebé atu intervista.

Hafoin ne’e grupu ne’e fó feedback kona-ba intervista, tau atensaun partikular ba: Di’ak oinsa intervista ne’e suli Karik pergunta ne’ebé uza simples, nakloke

no apropriadu Hato’o (ezemplu; karik intervistadór rona

sira nia bainaka nia resposta no husu pergunta iha maneira amikavel no intersadu)

30min

Break 10min

Tips hodi hakerek eskrita/naskah Fó tips balu ba estudante sira hodi hakerek eskrita/naskah ne’ebé di’ak:

Hakerek hanesan ita-boot ko’alia. Eskrita labele hakerek ho liafuan baibain ka uza fraze ne’ebé komplikadu

Klaru no badak Repete informasaun importante sira Hatene loloos katak ita-boot sira baibain fó

sumariu ba iita-boot sira nia rona-nain sira kona-ba kontuidu programa nian, hateten sai sé maka ita-boot, no programa saida no afirma katak sira rona programa, ne’e husi inisiu no husi programa ne’e nia rohan

Eskrita/naskah hanesan istória ho ninia

10min

Page 17: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

inisiu/awal, klaran no rohan Hatene loloos katak, ita-boot sira nia naskah

inklui ‘break track; muzika nian ka ID estasaun nian. Ema labele baibain konsentra ba lian liu husi minutu rua

Karik iha buat seluk tan atu aumenta iha lista ne’e?

Hakerek Eskrita ka naskah ba isória notisia ida

1. Husu estudante sira atu halo/serbisu dala ida tan iha pár.. Iha tempu ne’e sira hakerek eskrita ba istória notisia bázea ba senariu ida husi atividade dahuluk no modul 4. Eskrita labele naruk liu pajina balu [stengah] (ka minutu rua)

2. Pár ida sei le’e eskrita ba grupu restu sira.3. Restu husi grupu sei fó feedback bazea ba:

◦ Intersante oinsa eskrita ka naskah ne’e◦ Karik ida-ne’e kontein ho informasaun

esensial hothotu (ezemplu, intro inklui estasaun, programa no Id pesoál nian no sumariu informasaun, informasaun importante, seluseluk tan.)

◦ Karik ida-ne’e bele kompriende ◦ Seluseluk tan.

Sesaun evaluasaun nian - Husu estudante sira feedback kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta seluk ruma- Konfrima óras, loron/data no prezensia iha workshop tuir mai

Minute 5

Page 18: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Planu Sesaun ba Treinadór sira

Modul 6: Dezeina Programa no Aprezentasaun

Sesaun nia durasaun: óras 2 (plus minute 30 ba preparasaun)

Objetivu sesaun nian: Iha modul ne’e bia rohan estudante sira tenke bele atu:1. Kompriende saida maka halo programa ida sai intersante2. Hatene oinsa atu hakerek “running sheet” ida 3. Hatene oinsa dezeina programa ida ne’ebé informa husi rekezitu programasaun estasaun nian4. Buka website ne’ebé intersante ba treinamentu radio nia tuir mai no objetivu rona nian

Ekipamenu ne’ebé fornesePlanu SesaunMateria treinamentu nian- Ezemplu “running sheet” - Molde ka template running sheet nian

Ekipamentu ne’ebé ita-boot sira presiza forneseflipchart no lapizeiraezemplu audiu nian husi ita-boot sira nia programa 2-3

Atvidade Nota /ekipamentu óras

Preparasaun - Le’e liu planu sesaun nia no hatene loloos katak ita-boot sira hetan ona materia/ekipamentu hothotu ne’ebé presiza hodi uza ba lisaun ne’e.- Hatene loloos katak ita-boot sira hetan ona ezemplu audiu nian ne’ebé rai iha komputadór ne’ebé sita/kutip husi programa balu estasaun nian

Minutu 30

Introdusaun

Husu estudante sira atu hateten sai sira nia naran, programa saida maka sira intersadu ba hodi halo ka programa saida maka sira ajuda karik sira halo ona serbisu balu iha estasaun. Treinadór sira inklui ne’e.

Husu estudante sira atu hamate sira nia telefone durante treinamentu

Minute 10

Page 19: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Sumariu Plan Sesaun ohin nian Saida maka ita halo iha sesaun ne’e? 1. Programa saida maka ita-boot sira hakarak halo? (minute 15)2. Rona atvidade no diskusaun – saida maka halo istória di’ak ida (minute 30)3. Break (minute 10)4. Husu ka konvida ita-boot sira nia audensia (minute 15)5. Running sheets (minute 30s)6. Evaluasaun(minutu10n)

Programa saida maka ita-boot sira hakarak atu halo?

Husu ema atu fó sujestaun ba istilu/gaya diferente no had’iak tiha. Iha sujesataun uituan..- Istilu revista/majalah (ezemplu, muzika no ko’alia halimar/ chat)- Current Affairs [berita lempang]- Muzika- Talkshow- Dokumentariu- Drama radio

Diskuti audensia tarjetu ho estudante sira Husu sira: 1. Oinsa audensia tarjetu afeita istilu programa

ne’e? 2. Tansa ne’e importante atu hatene sé maka

ita-boot nia audensia tarjetu?3. Tansa ne’e importante atu hatene sé maka

ita-boot sira audensia?

Minutu 15

Saida maka halo istória di’ak iday? Rona ka se tilun ba ezemplu istória nian husi ita-boot sira nia programa favóritu sira iha estasaun radio nian. Diskuti:

Relevansia ba komunidade lokal sira? Intersante no informativu?

Minutu 30

Page 20: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

Intervista ema baibain ne’ebé baibain laiha lian iha mídia?

Ton invervista nian, seriu, ko’alia halimar, komik, triste, no seseluk tan?

Saida maka halo istória di’ak radio nian ida?

Tips ba estudante sira:Hanoin-hetan katak ema hanoin ho sira nia ulun no ho sira nia fuan. Ida-ne’e importante hodi hato’o ho sira ninia emosaun no mós ho sira nia intelektualidade. Laos deit hato’o faktu sira no figura, maibe buka hatene oinsa ema ne’ebé diferente iha komunidade afeita husi asuntu sira. Relata loloos ema sira nia istória, luta no selebrasaun sira.

Break Minutu 10

Konvida ka husu ita-boot sira nia audensia

Husu estudante sira atu hamosu idea hodi huka ka konvida audensia iha flip chart nia leten. Aumenta tip ruma iha okos karik seidauk mensiona...

Tips atu uza hodi konvida ka husu ita-boot sira nia audensia4. Iha programa ne’e nia rohan, husu audensia

atu telefone, sms ka vizita estasaun karik sira iha informasaun ruma atu fahe ka fó feedback ruma kona-ba programa ne’e.

5. Hatene loloos katak ita-boot sira hateten ba ita-boot sira nia bainaka intervista nian kona-ba loron saida no óras intervista nian bainhira maka atu transmiti, nune’e sira bele rona.

6. Karik ema barak iha ita-boot sira komunidade uza facebook, halo pajina programa nian iha facebook no uza ida-ne’e hodi promove ita-boot sira nia programa kada semana no ihusu feedback no idea istória nian husi rona-

minutu

Page 21: 3CR Radio Training - Module 1 Introduction Session Plan ... · PDF fileIntervista no hakerek eskrita/naskah Session Plan Modul 6. Dezeina Programa no Aprezentasaun ... mak sira hanoin

nain sira

Running Sheets Hatudu ba estudante sira kona-ba molde/template running sheet nian no ezemplu running sheet

Halo molde/template running sheet ida iha nia leten. husu estudante sira atu priense ba programa minute 30 nian hanaran ‘Komunidade nia Lian’ inklui elementu programa tuir mai:

- intro muzika nian- Intro programa nian - Intervista badak 3 - Intervista badak tolu- Track muzika 2 - outro programa - outro muzika

Minutu 30

Sesaun Evaluasaun nian - Husu estudante sira feedback kona-ba sesaun ne’e no karik sira iha pergunta seluk- Hateten ba sira katak sira pronto atu hahu produs programa no sira di’ak liu atu dezenvolve sira nia abilidade radio nia maka PRATIKA, PRATKA, PRATIKA!!

BOM TRABALHO!

Minutu 10