Горад у ІХ - сярэдзіне ХІІІ ст.

Паняцце "горад"Слова "горад" – ад "гарадзіць", "абгароджваць".Горад – 1) Спачатку - умацаванае паселішча.2) Пасля - адміністрацыйны, прамысловы, гандлёвы і культурны цэнтр.

Месцы ўзнікнення• Берагі рэк;• Вусця рэк;• Каля пераправы;• На скрыжаванні шляхоў.

для зручнага гандлю і рамяства!

Першыя гарады

Храналогія летапісных узгадак гарадоў:Х ст. - Тураў, Ізяслаўль, Віцебск;ХІ ст. - Берасце, Менск, Орша і

інш.;ХІІ ст. - Гомель, Гродна, Барысаў

(1102 г.) і інш.;ХІІІ ст. - Рэчыца, Новагародак,

Магілёў.Але ўзніклі многія раней!

У сярэднявечных крыніцах - >30 гарадоў на Беларусі.Самы старажытны - Полацк.

Паходжанне назваўАд рэк:

Менск, Полацк, Віцебск

Ад імён заснавальнікаў: Тураў, Ізяслаўль, Браслаў, Барысаў

Ад узроста горада: Новагародак

Ад пароды дрэва: Берасце

Ад архітэктурнага помніка: Ад язычаскіх святаў:

-

Выгляд гарадоў• Драўляныя;• Вузкія вуліцы (3 м шырынёй);Часткі горада:1) Дзядзінец (ад "дзед" -

месца збору старэйшын) - умацаваная частка;

2) Пасад - неўмацаваная (для рамеснікаў і гандляроў);

3) Торг - рынак, каля дзядзінца.

Каменныя будынкі

Цэрквы і сабор – галоўныя цэрквы горада;

Княжацкія церамы (палацы).

Жыхары• Гандляры;• Рамеснікі:

o Свабодныя - у пасадзе;o Залежныя - у дзядзінцы;

• Манахі і святары.

Рамесная вытворчасцьРамесная вытворчасць – выраб розных прадметаў ручным спосабам.Рамёствы:Ювелірнае;Кавальства;ГарбарстваБандарства

У малых гарадах - і земляробства.

(апрацоўка скур);(выраб бочак) і інш.

ГандальВывозілі:

oФутра;oМёд;oВоск;oРабы (захопленыя ў войнах).

Увозілі:• Дарагія тканіны;• Пацеркі;• Шкляны посуд;• Алей і віно ў амфарах.Адкуль: з Візантыі і Блізкага Усходу,Для каго: для князя, дружыны, багатых гараджан.

Функцыі гарадоў

2. Абарончая;3. АдміністрацыйнаяКнязь кіраваў адтуль сваёй воласцю;4. Рэлігійная і культурная:Цэрквы і школы.

1. Цэнтры рамяства і гандлюАддзяленне рамяства ад земляробства → патрэбен гандаль;