1st International Symposium Georgian Manuscriptsmanuscript.ge/uploads/shromebis/programa01.pdf ·...
Transcript of 1st International Symposium Georgian Manuscriptsmanuscript.ge/uploads/shromebis/programa01.pdf ·...
xelnawerTa erovnuli centri
qarTuli xelnaweri
I saerTaSoriso simpoziumi
1st International Symposium
Georgian Manuscripts
19 - 25 oqtomberi, 2009
p r o g r a m a
Tbilisi 2009
I saerTaSoriso simpoziumi `qarTuli xelnaweri~ tardeba
saqarTvelos parlamentis patronaJiTa da
qarTvelologiis, humanitaruli da socialuri mecnierebebis
fondis (rusTAavelis fondis) finansuri mxardaWeriT
misamarTi:
xelnawerTa erovnuli centri
merab aleqsiZis q. #1/3
0193 Tbilisi, saqarTvelo
www.manuscript.ge
samuSao darbazebi:
A: korneli kekeliZis darbazi
xelnawerTa erovnuli centri, III sarTuli
B: samkiTxvelo darbazi
xelnawerTa erovnuli centri, I sarTuli
gamofena: ilia abulaZis darbazi
xelnawerTa erovnuli centri, III sarTuli
simpoziumis oficialuri samuSao enebi:
qarTuli, inglisuri
moxsenebebis reglamenti: 10 wuTi
10:00 - 11:00 registracia
11:00 - 12:30 oficialuri gaxsna: buba kudava
misasalmebeli sityvebi: ilia II, daviT baqraZe, gigi ugulava, nika gvaramia, nikoloz rurua, TinaTin boWoriSvili, zaza aleqsiZe, erik furnie, eTer jobaZe
12:30 - 13:00 Sesveneba (yava, Cai)
13:00 - 16:00 A: kodikologia-teqstologia
sxdomis Tavmjdomare: maia rafava
albert Ten-qeiTi ioanes saxarebis teqstualuri mimarTeba qarTul leqcionarTan
Tamaz koWlamazaSvili mravalTavis tipologiisaTvis
damana meliqiSvili gelaTis skolis xelnawerebi da gelaTel mwignobarTa muSaobis stili
sofio sarjvelaZe axali masalebi xelnawerTa erovnuli centrisHH H koleqciaSi daculi oTxTavis nusxebis Sesaxeb
19 oqtomberi, orSabaTi, 2009
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
2
lamara qajaia xanmeti palimfsestebis Seswavlis istoria
ciala qurcikiZe Zveli aRTqmis wignTa qarTuli Targmanebis gamocemisa da Seswavlis istoriisTvis
ana xaranauli xelnaweris tipi da gamocemis forma
diskusia
B: wyaroTmcodneoba-diplomatika/ arqivTmcodneoba
sxdomis Tavmjdomare: Temo jojua
mixeil baxtaZe `istoriani da azmanis~ teqstis erTi adgilis
aRdgenis Sesaxeb
ia grigalaSvili `qarTlis cxovrebis~ erTi CanarTis
teqstologiuri analizi
vladimer kekelia ioane varZielis anderZis daTariRebisaTvis
Tamar mesxi `petriwonis wesdebis~ erTi bundovani
monakveTis ganmartebisTvis
Tamar qoriZe `mcneba¡ sasjulo¡~ da saqarTvelos
sapatriarqos or – dasavleT da aRmosavleT
nawilebad gayofa (XV s-is 70-iani ww.)
Temo jojua qarTl-kaxeTis sakaTolikoso mamulebis
siTarxnis gujris Tavdapirveli teqstis
dadgenisaTvis (sabuTis gamcemisa da mimRebis
vinaoba; dokumentis Sedgenis TariRi)
diskusia
xelnawerTa erovnuli centri
3
10:00 - 12:30 A: wyaroTmcodneoba-diplomatika/ arqivTmcodneoba
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: buba kudava
buba kudava kidev erTxel daviT aRmaSeneblis anderZis
nayalbevobis Sesaxeb
paruir muradiani daviT aRmaSeneblis istoriis qarTuli
redaqciisa da misi somxuri Targmanis
CanarTebis gagebisaTvis
irina nacvliSvili biblia – xelnawerTa teqstis gamarTvisa da
Sesworebis mniSvnelovani wyaro
valeri silogava erTianobis xanis saqarTvelos kaTalikos-
patriarqebis avtografuli xelrTvebi
(XI-XV ss.)
mzia surgulaZe qarTuli wyaroTmcodneoba xelnawerTa
erovnul centrSi (1959-2009 ww.)
mariam CxartiSvili, wmida ninos cxovrebis teqstis istoriisTvis
qeTevan mania (epizodi `saswaulebi wyarosTan~)
diskusia
20 oqtomberi, samSabaTi, 2009
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
4
B: kodikologia-teqstologia
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: bernar utie
eka duRaSvili iadgari – adrebizantiuri himnografiis
amsaxveli Zegli
irma makaraZe arsen bulmaisimisZis iambikuri svinaqsari
qeTevan tatiSvili anton I kaTalikosiseuli sadResaswaulo
bernar utie liturgikuli xasiaTis miTiTebebi ramdenime
qarTul bibliur Zvel xelnawerSi
dali CitunaSvili venur xelnawerSi daculi `qaba¡ qebaTa¡~
(teqstologiuri kvleva)
lela xaCiZe mcire formis sagaloblebi VIII-X saukuneebis
bizantiur, qarTul da slavur himnografiaSi
diskusia
12:30 - 13:00 Sesveneba (yava, Cai)
13:00 - 16:00 A: kodikologia-teqstologia
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: nino meliqiSvili
nino doborjginiZe winabWe da teqstis istoriis kvlevis
sakiTxebi Zvel qarTul filologiaSi
xelnawerTa erovnuli centri
5
nino meliqiSvili ioane oqropiris TxzulebaTa Semcveli
krebuli `margaliti~
nana mrevliSvili eklesiastes mitrofane smirnelisa da
olimpiodore aleqsandrielis ganmartebaTa
wyaroebi da avtorobis versia
maia rafava legenduri gadmocemebi grigol nazianzelis
Sesaxeb (ori qarTuli Zeglis mixedviT)
irma yaraulaSvili ratom Cndeba Sin. Geo. N. 50-is siriel ma maTa
cxovrebis uZveles redaqciaSi Taviseburi
cno bebi edesis mandilionisa da hierapolisis
keramidio nis Sesaxeb?
lela SaTiriSvili, polemiku ri Txzuleba `xseneba¡ sityvis-
Tea qarTveliSvili gebisa¡ da sasjelisa¡ Sju li saT¢s
qristianeTa¡sa da sarkinozTa~
(istoriul-fi lo logiuri analizi)
viqtoria juReli svimeon metafrastis (svimeon mesvetis)
cxovrebis qarTuli teqstis mTargmnelis
identifikaciisaTvis
(efrem mciris kidev erTi Targmani)
diskusia
B: wyaroTmcodneoba-diplomatika/ arqivTmcodneoba
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: hirotake maeda
lia axalaZe afxazeTis Weduri warwerebis paleografiuli
Taviseburebani
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
6
Tamar gogolaZe oqonas xatisa da jvarcmis istoriis
xelnaweri wyaroebi
xaTuna TodaZe ori monasteri – ori samyaro
(msgavseba-gansxvavebani)
hirotake maeda giorgi saakaZis ajanyeba axali sparsuli
wyaroebis mixedviT
nikoloz oTinaSvili qsnis saerisTavos eTnoistoriidan
tariel futkaraZe bun-Turqni: paleografiuli Secdoma, Turqule
novani xalxis aRmniSvneli erT-erTi uZvelesi
eTnonimi, kompaqturad dasaxlebuli
ltolvili `Turqebi~ Tu `sastik warmarTTa~
aRmniSvneli metafora?
nodar Sengelia saciciano 1728 wlis `Tbilisis vilaieTis
didi davTris~ mixedviT
diskusia
10:00 - 12:30 A: kodikologia-teqstologia
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: Tamar oTxmezuri
Tamar abulaZe qarTuli samecniero Sinaarsis xelnawerebi
da aRmosavluri kulturuli tradicia
cisana abulaZe aRmosavleTmcodneTa kvlevis ZiriTadi
mimarTulebani xelnawerTa erovnul centrSi
21 oqtomberi, oTxSabaTi, 2009
xelnawerTa erovnuli centri
7
rusudan gvaramia, Sua aziis arabul xelnawerTa koleqcia
nana yanCaveli
timoTi gruvi sarke, romelic ar ireklavs (XVII saukunis
qarTuli astronomiuli xelnaweri `saetlo
xiromantia~ da otavio beltranos
Almanacco Perpetuo, 1639)
Tamar oTxmezuri, xelnawerTa erovnuli centris berZnuli
qeTevan bezaraSvili koleqcia
lia samyuraSvili X-XIII saukuneebis qarTuli samedicino wignebi
da maTi arabuli wyaroebi
elene cagareiSvili qarTuli armenologiis istoriidan
diskusia
B: wyaroTmcodneoba-diplomatika/ arqivTmcodneoba
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: goCa saiTiZe
bahram amirahmadiani iran-saqarTvelos urTierTobebi dokumentebis
safuZvelze
hosein ahmadi saqarTvelos politikuri mdgomareoba saqar-
Tvelos respublikis periodSi (1917-1922 ww.)
paata nacvliSvili argentinis qarTuli emigraciis saarqivo
memkvidreoba
qeTevan pavliaSvili cnobebi ierusalimis rusul sasuliero
misiaSi qarTveli samRvdeloebis
monawileobaze (XIX s-is II naxevari)
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
8
goCa saiTiZe, arqivTmcodneoba xelnawerTa erovnul
eTer qavTaraZe centrSi
marko jiolito qarTveli politikosis irakli ciciSvilis
portreti misi werilebisa da gamouqveynebeli
naSromebis mixedviT
12:30 - 13:00 Sesveneba (yava, Cai)
13:00 xelnaweri wignis kultura
gamofenis gaxsna
(xelnawerTa erovnuli centri,
ilia abulaZis darbazi)
13:30 - 16:00 A: digitalizacia/ restavracia-konservacia
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: iost giperti
iost giperti Zveli qarTuli palimfsestebis krebuli
Codex Vindobonensis georg. 2 da kavkasiuri
albaneTis palimfsestebi sinas mTidan
uhlir zdeneki cifruli biblioTeka `manuskriptoriumi~:
evropuli da msoflios xelnawerebis
erTianobisaken
vasil TargamaZe digitalizaciis laboratoria xelnawerTa
erovnul centrSi
Jak sikri safrangeTis erovnul biblioTekaSi daculi
qarTuli xelnaweris (Georg. 3) restavracia
xelnawerTa erovnuli centri
9
lia sixaruliZe xelnaweri wignis aRdgena-restavraciis
irgvliv
maikl felfsi palimfsestebis digitalizebis gamovlenili
meTodebi
diskusia
B: kodikologia-teqstologia
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: Salva gloveli
xaTuna bainduraSvili xelnawerTa erovnul centrSi daculi
erTi muslimuri katexizmos Sesaxeb
naira bepievi osuri xelnawerebi da osuri damwerloba
qarTuli anbanis safuZvelze
darejan gogaSvili xelnawerTa erovnul centrSi daculi
papirusebi
avTandil galaktion tabiZis Semoqmedebis
nikoleiSvili teqstologiuri analizi
nino qimeriZe, germanuli xelnawerebi xelnawerTa erov nul
Tamar WumburiZe centrSi
ramaz Sengelia, qarTuli samedicino xelnawerebis
nana xelaia katalogizeba
zurab WumburiZe svanuri umlautis kvali Zvel qarTul
werilobiT ZeglebSi
diskusia
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
10
10:00 - 12:30 A: kodikologia-teqstologia
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: Tina ceraZe
darejan TvalTvaZe tviberis oTxTavi
pol krego wminda ninos xeldasxma da deda-diakonTa kurTxevis locvebi A-86 xelnaweris
arqieretikonis mixedviT
giorgi qavTaraZe bernarde neapolelis qarTuli xelnawerebi
gaga SurRaia tore del grekos bernarde neapoleli-
seuli xelnawerebi
Tina ceraZe, vaxuSti bagrationis galeqsili biblia
lela xoferia (sankt-peterburgSi daculi avtografuli
nusxis mixedviT)
diskusia
B: kulturis kvlevebi
I sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: mzia surgulaZe
nino abakelia zogierTi vegetaciuri da zoomorfuli
gamosaxulebisa da simbolos mniSvnelobi-
saTvis uZveles qarTul xelnawerebSi
xelnawerTa erovnuli centri
23 oqtomberi, paraskevi, 2009
11
maka elbaqiZe Sua saukuneebis rainduli romani, rogorc
kulturologiuri fenomeni
malxaz Toria istoriuli narativis tipebi da Sua
saukuneebis qarTuli istoriuli azrovneba
(paralelebi bizantiasa da medievur
evropasTan)
qeTevan kakitelaSvili kulturis politika Sua saukuneebis saqar-
TveloSi: identobis formireba
marine cincabaZe xelnawerTa erovnul centrSi daculi
wm. qeTevan dedoflis miniatiurebi,
Teimuraz pirvelis `wameba qeTevan
dedoflisa~ da `qeTevan dedoflis
anbanTqeba~
diskusia
12:30 - 13:00 Sesveneba (yava, Cai)
13:00 - 16:00 A: wignis xelovneba
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: nino qavTaria
nana beruCaSvili mefe demetre II-is oqros kodeqsi
nana burWulaZe XI-XIII saukuneebis qarTul xelnawerTa
dasuraTeba da xatwera bizantiuri
xelovnebis konteqst Si
mMark Gguskini edesis gamosaxuleba aTonis mTis
xelnawerebSi
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
xelnawerTa erovnuli centri12
darejan kldiaSvili ruseTis imperatrica ekaterinesa da petre
I-is feradi graviura xelnawerTAa erovnuli
centris istoriuli dokumentebis fondidan
nino qavTaria aTabagTa karis skriptoriumi XV-XVI
saukuneebSi
nana Cikvatia anastasi sinelis `winamZRuarSi~ daculi
erTi ikonografiuli gamosaxulebis Sesaxeb
izolda WiWinaZe vaSingtonis kongresis biblioTekis oTxTa-
vis Sin. Ms. Gr 165-isa da moqvis saxarebis
(Q-902) miniatiurebis urTierTmimarTebis
sakiTxisaTvis
diskusia
B: RvTismetyveleba/filosofia/ kulturis kvlevebi
II sxdoma
sxdomis Tavmjdomare: TinaTin bolqvaZe
TinaTin bolqvaZe aRmosavlur-qristianuli enobrivi tradiciis
asaxva qarTul hagiografiul mwerlobasa da
ilia WavWavaZis `sami RvTaebrivi saunjis~
TeoriaSi
nestan sulava `samoseli pirveli~ da `tyavisa samoseli~
saRvTismetyvelo literaturaSi
merab RaRaniZe dava aTonisaTvis: qarTul-berZnuli
dapirispireba (XIX-XX ss.) sazogadoebrivi
cnobierebis Tval sawierSi
eka WyoiZe xelisuflebasa da eklesias Soris brZolis
anarekli qarTul da bizantiur
agiografiaSi
I saerTaSoriso simpoziumi qarTuli xelnaweri
24 oqtomberi, SabaTi, 2009
ramaz xalvaSi wm. andria pirvelwodebulis misioneruli
mogzaurobebi saqarTveloSi
diskusia
10:00 - 12:30 A: wignis xelovneba
sxdomis Tavmjdomare: nestan CxikvaZe
eTer ediSeraSvili XVI-XVII saukuneebis mxatvrobis tendenciebi
TavaqaraSviliseuli `vefxistyaosnis~
miniatiurebSi
nana TargamaZe sabiblioTeko saqme xelnawerTa erovnul
centrSi
elene maWavariani qarTul moxatul xelnawerTa Seswavlis
istoria
lali osefaSvili galobaTa ilustrirebis sakiTxi jruWis
daviTnis miniatiurebSi
nikoloz JRenti, Zveli qarTuli xelnaweris iaraRebis sam-
mixeil darjania ganzomilebiani vizualizacia-rekonstruqcia
(xelnawerTa miniatiurebis mixedviT)
lela qurdaZe sagamofeno saqme xelnawerTa erovnul
centrSi
nestan CxikvaZe, uZvelesi qarTuli ydebi svanuri
maia karanaZe koleqciidan
diskusia
13:00 oficialuri daxurva
NatIoNal CeNtre of MaNuSCrIptS
www.manuscript.ge
xelnawerTa erovnuli centri
Geoscriptgeoskripti
m x a r d a m W e r i o r g a n i z a c i e b i