176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

106

Transcript of 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

Page 1: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf
Page 2: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

1:7.43/00+ ;?EJ 1E?=G /CA@B=

927// 5/-9:7/8

>J4 1 ,?CC?GG

1AI?C =G .?CAFDC 2DHF?8HBB?E "*'$

8+6:/5 </38/7CTf N^aZ

*20-

Page 3: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

EdQ[XbWTS QhH6BJ:A L:>H:G% >C8'

0,- 7a^PSfPhCTf N^aZ% CTf N^aZ *))),

;Xabc 6\TaXRP] :SXcX^] *20,HTR^]S >\_aTbbX^] *20-

k *2/,% *2//% *2/2 Qh ?' <' 7T]]Tcc

6[[ aXVWcb aTbTaeTS'EaX]cTS X] cWT J]XcTS HcPcTb ^U 6\TaXRP'

C^ _Pac ^U cWXb Q^^Z \Ph QT dbTS ^a aT_a^SdRTS X]P]h \P]]Ta fXcW^dc faXccT] _Ta\XbbX^] TgRT_c X] cWT!RPbT ^U QaXTU `d^cPcX^]b T\Q^SXTS X] RaXcXRP[ PacXR[Tb

P]S aTeXTfb'

>H7C )&100+1&+*/&*

AXQaPah ^U 8^]VaTbb 8PcP[^VdT 8PaS C^' 0+&2*2.*

D8G HRP] _a^eXSTS Qh3

8=EBDHC@ ;A?CC=+)*,

#,)*-(' )* % $ " &.

CD7A: D;;H:I EG>CI:GH% >C8'

CTf N^aZ% C'N' *))),

Page 4: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

ATRcdaT >

<JG9?>:;;!H 768@<GDJC9 *

IWT <aTTZb ^U 8PTbPaXP% 6[TgP]Sa^_^[ P]S @Pab&cWTR^RZ_Xc ^U cWT 8PdRPbdb' :Pa[h >]ePbX^]b% IdaZb%6a\T]XP]b% <aTTZb% 6bbhaXP]b% 9dZW^Q^a% B^[^ZP]bP]S NTiXSXb' IWT HPRZ ^U @Pab% 6_aX[ +-% *100'IWT X]RaTSXQ[T T]eXa^]\T]c ^U <daSYXTUUb Q^hW^^S'

ATRcdaT >>

I=: HDJG8:H D; <JG9?>:;;!H >9:6H ,)

IWT :PbcTa] 8WdaRWTb% 6a\T]XP] HTRaTc H^RXTcXTb%HdUXb\ P]S cWT 9TaeXbW 7a^cWTaW^^Sb% HdUX GTR[dbTb^U ETabXP P]S IdaZTbcP]' IWT !ET^_[T ^U IadcW'!<daSYXTUU Pb P Ea^UTbbX^]P[ L^]STa L^aZTa' GdbbXP]DRRd[cXb\' IWT H^daRT ^U cWT :]]TPVaP\' 7PQh[^]P]S O^a^PbcaXP] X]U[dT]RTb X] <daSYXTUUb >STPb'

ATRcdaT >>>

<JG9?>:;;!H I:68=>C< 6C9 B:I=D9H 0)

HcPVTb ^U 9TeT[^_\T]c Ua^\ *112&*2-2' IWT LPh ^UBP[P\Pc P]S Xcb bXV]XUXRP]RT U^a d]STabcP]SX]V WXb[XUT' IWT 7PbXR =d\P] Ea^Q[T\b' <daSYXTUUb EaPR&cXRP[ BTcW^Sb' >b cWTaT P]hcWX]V fW^[[h ]Tf X]<daSYXTUUb 8^b\^[^Vh5 EaTRdab^ab ^U cWT CTf :_^RW'IWT ;X]P[ :]XV\P' =^f SXS <daSYXTUU X]cT]S WXbf^aZ c^ R^]cX]dT5

Page 5: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf
Page 6: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

<JG9?>:;;!H 768@<GDJC9

<daSYXTUU fPb P eTah VaTPc T]XV\P X] \^aTfPhb cWP] ^]T' ;Xabc P]S \^bc ^QeX^db Xb cWT UPRccWPc ]^ cf^ _T^_[T fW^ Z]Tf WX\ f^d[S PVaTT Pb c^fW^ P]S fWPc WT fPb' >U h^d [^^Z Pc cWT ePaX^dbQ^^Zb cWPc WPeT QTT] faXccT] PQ^dc <daSYXTUU P]S XUh^d [^^Z Pc WXb ^f] faXcX]Vb% h^d fX[[ UX]S cWPc ]^cf^ _XRcdaTb PaT cWT bP\T' :eTah^]T fW^ Z]Tf WX\%d_^] aTPSX]V fWPc ^cWTa _T^_[T WPeT faXccT] PQ^dc

WX\% UTT[b cWPc cWTh WPeT ]^c V^c Xc aXVWc' :PRW ^]T^U db QT[XTeTb fT bPf b^\TcWX]V cWPc ^cWTa _T^_[TSXS ]^c bTT' IWXb Xb ]^ S^dQc cadT' >c fT]c fXcWcWT _TRd[XPa WPQXc WT WPS ^U WXSX]V WX\bT[U% ^U P_&_TPaX]V c^ QT b^\TcWX]V ^cWTa cWP] WT aTP[[h fPb'IWXb fPb eTah R^]UdbX]V% P]S Xc QTVP] Ua^\ cWT cX\TWT fPb UXabc Z]^f] X] :da^_TP] R^d]caXTb'

6]^cWTa T]XV\P R^]]TRcTS fXcW <daSYXTUU%R^]RTa]b cWT b^daRTb ^U WXb cTPRWX]V P]S \TcW^Sb'=T ]TeTa ^_T][h SXbR[^bTS fWTaT WT WX\bT[U WPS[TPa]TS' 6]h^]T fW^ cPZTb cWT ca^dQ[T c^ TgP\X]TWXb cTPRWX]V P]S WXb \TcW^Sb% RP] PbbXV] ]TPa[hTeTah UaPV\T]c c^ b^\T Z]^f] caPSXcX^]' LT RP]bPh cWPc cWXb cWT\T RP\T Ua^\ cWT <aTTZ DacW^S^g

Page 7: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

caPSXcX^]% cWPc cWT\T RP\T Ua^\ P] 6bbhaXP] ^a 7PQh&[^]XP] caPSXcX^]% P]^cWTa fPb R[TPa[h Bdb[X\ P]SR^]]TRcTS fXcW HdUXb\ P]S TeT] fXcW cWXb ^a cWPc_PacXRd[Pa HdUX bTRc' D]T RP] bPh ^U ^cWTab cWPccWTh \dbc WPeT R^\T Ua^\ ^]T ^a ^cWTa ^U cWT QaP]RWTb^U 7dSSWXb\' 6VPX]% cWTaT PaT X]SXRPcX^]b cWPc WTc^^Z \dRW Ua^\ fWPc Xb RP[[TS cWT LTbcTa] ^RRd[ccaPSXcX^]% cWT E[Pc^]XR P]S G^bXRadRXP] caPSXcX^]'7dc fWT] ^]T TgP\X]Tb bcX[[ \^aT R[^bT[h% fT UX]ScWPc cWTaT Xb b^\TcWX]V cWPc RP]]^c QT PbbXV]TS c^P]h Z]^f] caPSXcX^]b' IWTaT PaT RTacPX] eTah X\&_^acP]c UTPcdaTb ^U fWXRW ^]T RP]]^c UX]S P]h caPRTX] [XcTaPcdaT' > fX[[ WPeT \^aT c^ bPh PQ^dc cWTbT X]cWT ]Tgc [TRcdaT'

>U <daSYXTUU fTaT ]^ \^aT cWP] P bh]RaTcXbc%P aTU^a\Ta fW^ _dc c^VTcWTa UaPV\T]cb Ua^\ ePaX^dbfT[[&Z]^f] caPSXcX^]b ^a TeT] bTRaTc caPSXcX^]b cWPcjWT \P]PVTS c^ d]TPacW X] cWT R^dabT ^U WXb bTPaRW4cWT] WT f^d[S% ^RRd_h ^]T _[PRT' >U% ^] cWT ^cWTaWP]S% cWTaT Xb b^\TcWX]V fW^[[h ^aXVX]P[% fWXRW RP]&]^c QT aTUTaaTS QPRZ c^ P]h TPa[XTa Z]^f] ^a bTRaTc

caPSXcX^]% cWT] WT ^RRd_XTb `dXcT P SXUUTaT]c _[PRT'=TaTX] [XTb cWT bTR^]S T]XV\P ^U <daSYXTUU4 fWXRW ^UcWTbT cf^ _[PRTb S^Tb WT ^RRd_h5 LPb WT Ydbc PR[TeTa \P] fW^ fPb PQ[T c^ caPeT[ P]S bTPaRW fXST[h%c^ SXbR^eTa \P]h cWX]Vb % c^ aTPS P VaTPc STP[% WPeX]VPRRTbb c^ b^daRTb X] \P]h SXUUTaT]c [P]VdPVTb% P]S^dc ^U P[[ cWT \PcTaXP[ b^ R^[[TRcTS% c^ R^]bcadRcb^\TcWX]V5 Da% fPb WT P \P] fW^% X] PSSXcX^] c^P[[ cWPc & QTRPdbT WT RTacPX][h SXS P[[ cWPc & WPS

Page 8: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

b^\T SXaTRc X]bXVWc cWPc fPb _TRd[XPa[h WXb ^f]%P]S cWPc fPb Q^cW X\_^acP]c P]S P[b^ ]^c caPRTPQ[Tc^ P]h TPa[XTa b^daRT5 IWPc f^d[S \PZT WX\ P \P]^U b_TRXP[ X\_^acP]RT% QTRPdbT cadT X]]^ePc^ab PaTeTah aPaT X] cWT WXbc^ah ^U b_XaXcdP[ XSTPb'

IWTaT Xb P cWXaS T]XV\P PQ^dc fWXRW > P\ V^&X]V c^ b_TPZ b_TRXP[[h cWXb TeT]X]V QTRPdbT Xc bcadRZ\T fXcW VaTPc U^aRT% fWT] > eXbXcTS cWT bRT]Tb ^U<daSYXTUU!b TPa[h SPhb P UTf fTTZb PV^4 P]S cWPc Xbc^ Tg_[PX] W^f bdRW P \P] R^d[S WPeT R^\T Ua^\bdRW P] T]eXa^]\T]c' > bPf% _[PhX]V X] cWT c^f] ^U@Pab X] fWPc dbTS c^ QT cWT ^[S <aTTZ FdPacTa% bR^aTb^U [Xcc[T Q^hb fW^ aP] PUcTa db fP]cX]V c^ QT _W^c^&VaP_WTS P]S PbZX]V U^a QPZbWXbW3 P]h ^]T ^U fW^\\XVWc WPeT QTT] P h^d]V <daSYXTUU' 7dc cWT WXVWTbcP]h ^U cW^bT Q^hb RP] Pb_XaT c^ Xb _a^QPQ[h c^ QT&R^\T P RWPdUUTda% ^a _^bbXQ[h c^ VTc X]c^ cWT _^[XRT& fWXRW Xb P[b^ P R^eTcTS _a^UTbbX^]'

IWT aTVX^] QTcfTT] cWT 8PdRPbdb P]S @daS&XbcP] Xb P eTah bcaP]VT _Pac ^U cWT f^a[S% P]S > \dbcbcPac Qh cT[[X]V h^d P [Xcc[T PQ^dc Xcb VT^VaP_Wh P]SWXbc^ah' > WPS cWXb \P_ \PST% P]S Xc Xb P] PaaP]VT&\T]c ^U cWT \P_b ^U cWXb _Pac ^U cWT f^a[S fXcW fWXRWh^d PaT _a^QPQ[h ]^c UP\X[XPa4 Pb cWT dbdP[ \P_bTXcWTa bW^f IdaZTh X] 6bXP% GdbbXP% P]S >aP] Pb

bT_PaPcT d]Xcb' >] aTP[Xch% cWXb aTVX^] Xb P R^WTa&T]c P]S fT[[&STUX]TS VT^VaP_WXRP[ d]Xc' "HTT T]S ^UcWXb RWP_cTa U^a BP_ ^U CTPa :Pbc'# >c Xb fT[[&STUX]TSQTRPdbT Xc Xb S^\X]PcTS Qh cWT VaTPc \^d]cPX]b ^U

Page 9: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT 8PdRPbdb P]S @daSXbcP]% fXcW B^d]c 6aPaPc WTaT%cWT WXVWTbc \^d]cPX] PUcTa h^d [TPeT cWT VaTPc RT]caP[6bXP] \PbbXU aXVWc PfPh d]cX[ h^d R^\T c^ cWT BTSX&cTaaP]TP]' 6aPaPc Xb WXVWTa cWP] P]h ^U cWT \^d]cPX]b^U cWT 6[_b' IWTbT VaTPc \^d]cPX] PaTPb R^eTa PVaTPcTa bdaUPRT cWP] cWT 6[_b' B^bc ^U cWT PaTP ^]cWXb \P_ Xb \^aT cWP] ,%))) UTTc PQ^eT bTP [TeT[%P]S cWT WXVWTbc \^d]cPX]b V^ d_ c^ *.%))) UTTc P]S\^aT' IWTaT Xb P VaTPc ]PcdaP[ QPaaXTa cWPc bT_Pa&PcTb :da^_T P]S 6bXP' >c ad]b Ua^\ cWT JaP[b X] cWTC^acW% cWa^dVW cWT 8Pb_XP] HTP c^ cWT VaTPc \PbbTb^U cWT 8PdRPbdb P]S @daSXbcP] bW^f] ^] cWT \P_'IWXb QPaaXTa WPb RWTRZTS cWT \XVaPcX^]b ^U _^_d[P&cX^]b TPbc P]S fTbc TgRT_c cWa^dVW P UTf ]Paa^fRWP]]T[b' IWT \^bc X\_^acP]c ^U cWTbT RWP]]T[bad]b ]^acWfTbc Ua^\ IPQaXi c^ @Pab P]S cWT] P[\^bcSdT fTbc cWa^dVW :aiTad\ fWTaT Xc Y^X]b cWT eP[[Th^U cWT :d_WaPcTb GXeTa' I^ cWT TPbc ^U :aiTad\ Xb P&fPcTabWTS Pc P WTXVWc ^U PQ^dc 0%))) UTTc PQ^eT bTP[TeT[4 Qdc cWT _Pbb RP] TPbX[h QT ]TV^cXPcTS X] bd\&\Ta'

;a^\ cX\T X\\T\^aXP[% P]S Qh cWPc > \TP] PV^^S *)%))) hTPab% _T^_[T WPeT _PbbTS cWa^dVW cWPca^dcT' 6UcTa cWT T]SX]V ^U cWT >RT 6VTb% fWT] _T^_[TQTVP] c^ caPeT[ b^dcWfPaS P]S ^RRd_h cWTbT aTVX^]b4cWXb fPb ^]T ^U cWT VaTPc \XVaPcX^] a^dcTb' LPeTPUcTa fPeT ^U X]ePbX^] WPb T]cTaTS cWPc fPh3 EPa&cWXP]b% @PaSdZb P]S 6a\T]XP]b% IPacPab% B^]V^[b%P]S IdaZb' <T]VWXb @WP] P]S IP\Ta[P]T P]S ^cWTaUP\^db R^]`dTa^ab U^[[^fTS cWXb a^dcT' IWT HT[YdZb

Page 10: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

P]S Dcc^\P] IdaZb QTcfTT] cWT *)cW P]S *.cW RT]&cdaXTb TbcPQ[XbWTS >b[P\ X] 6bXP BX]^a Qh cWT fPh^U cWT 8PdRPbdb a^dcT' :PRW fPeT ^U X]ePbX^] fPbaTbXbcTS% P]S ^]T ^U cWT ]PcdaP[ _[PRTb ^U STUT]RTPVPX]bc X]ePSTab fPb P ]PcdaP[ U^acaTbb cWPc U^a \P]hRT]cdaXTb WPb QTT] Z]^f] Pb cWT ;^acaTbb ^U @Pab'LWT] ^]T bcP]Sb d_^] @Pab U^acaTbb% QdX[c ^] P a^RZS^\X]PcX]V P ]Paa^f eP[[Th% ^]T bTTb \^d]cPX]b X]TeTah SXaTRcX^]% R^eTaTS fXcW b]^f Pc P[[ cX\Tb X]cWT hTPa' @Pab WPb QTT] QTbXTVTS% STUT]STS P]ScPZT]% PVPX] P]S PVPX]' 6c ^]T cX\T% Xc WPb QTT]]^c @Pab XcbT[U Qdc cWT ]TPaQh RXch ^U 6]X% fWXRW fPbcWT RP_XcP[ ^U cWT 7PVaPcXP] 6a\T]XP] ZX]VS^\ ^U cWT1cW P]S *)cW RT]cdaXTb' IWXb aTVX^] WPb QTT] cWT_[PRT fWTaT X]ePbX^]b WPeT QTT] cWfPacTS% cda]TSQPRZ% aTbd\TS P]S UX]P[[h Qa^ZT] cWa^dVW' IP\Ta&[P]T WX\bT[U cfXRT caXTS d]bdRRTbbUd[[h c^ QaTPZcWa^dVW cWXb VP_% P]S ^][h SXS b^ fWT] WT Qa^dVWcd_ P bTR^]S Pa\h% cWT UXabc cX\T WT WPS c^ S^ b^ X]P[[ WXb R^]`dTbcb'

C^c P[[ \^eT\T]c RP\T Ua^\ cWT :Pbc' IWTaTfTaT P[b^ X]ePbX^]b Ua^\ :da^_T P]S 6bXP BX]^a3<aTTZb% G^\P]b P]S Dcc^\P] IdaZb P]S X]ePbX^]bUa^\ cWT C^acW3 H[Peb P]S 8PdRPbXP]b' >] cWT *2cWRT]cdah% cWXb fPeT P]S R^d]cTa&fPeT ^U X]ePbX^]fPb aTbd\TS% cWXb cX\T QTcfTT] cWT GdbbXP] :\_XaTP]S cWT IdaZXbW :\_XaT% X] *1)2% X] *1*-% *1..% P]SPVPX] X] *100 cWTaT fTaT fPab QTcfTT] GdbbXP P]SIdaZTh% P]S P[fPhb cWT \PX] Qad]c ^U cWT UXVWcX]VfPb cPZT] b^\TfWTaT WTaT' IWT Ua^]cXTa QTcfTT] cWT

Page 11: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cf^ R^d]caXTb WPb P[fPhb ad] P [Xcc[T c^ cWT :Pbc ^aP [Xcc[T c^ cWT LTbc ^U cWXb _^X]c'

7TRPdbT Xc Xb ]TPa P Ua^]cXTa% @Pab WPb ]TeTaQTT] aTVPaSTS Pb P bPUT _[PRT' >c WPb QTT] QdX[c P]SSTbca^hTS P]S aTQdX[c P]S STbca^hTS PVPX]' IWT c^f]XcbT[U& Pb P[[ cWTbT c^f]b a^d]S WTaT &Xb UX[[TS fXcW\^d]Sb ^U adQQ[T' > P\ bdaT cWPc P[[ cWXb WPb WPS P_^fTaUd[ TUUTRc ^] cWT _bhRWT ^U cWT _T^_[T ^U cWXb_Pac ^U cWT f^a[S' IWTh WPeT [XeTS U^a RT]cdaXTb% XU]^c U^a cW^dbP]Sb ^U hTPab% X] P bcPcT ^U bcaTbb%]TeTa Z]^fX]V fWT] P] PccPRZ fPb V^X]V c^ R^\TUa^\ cWT :Pbc ^a Ua^\ cWT LTbc' 6]S d]S^dQcTS[h<daSYXTUU WX\bT[U fPb bdQYTRc c^ cWXb bcaTbb' D]T^U cWT f^abc Tg_TaXT]RTb ^U cWT RXch ^U @Pab fPb X]DRc^QTa *100% fWT] Xc fPb cPZT] Qh cWT GdbbXP]b P]ScWTaT fPb cTaaXQ[T STbcadRcX^] Pc cWPc cX\T' > WPeT[^^ZTS Pc cWT WXbc^ah Q^cW Ua^\ cWT GdbbXP] P]S cWTIdaZXbW _^X]c ^U eXTf' 6RR^aSX]V c^ cWT IdaZb % cWTaTfPb Ydbc P fX[S \PbbPRaT ^] cWT _Pac ^U cWT GdbbXP]bfWXRW [PbcTS U^a cWaTT SPhb' IWT GdbbXP] WXbc^ahbPhb cWPc cWT IdaZb aTbXbcTS X] P eTah U^^[XbW fPhP]S cWPc _^RZTcb ^U aTbXbcP]RT fTaT VaPSdP[[h fX_TS^dc% Qdc _a^QPQ[h cWT cf^ bc^aXTb aTUTa c^ cWT bP\TTeT]c'

7TU^aT *100% @Pab fPb P R^]bXSTaPQ[T c^f]'>c WPS ^eTa + )%))) X]WPQXcP]cb P]S a^d]S Xc fPb aT[&PcXeT[h aXRW R^d]cah' >c Xb ]^cWX]V [XZT b^ aXRW Pb XcVTcb [^fTa c^fPaSb IPQaXi% Qdc bcX[[ UTacX[T' @PabfPb cPZT] Qh PbbPd[c Qh cWT GdbbXP]b X] *100% P]S

Page 12: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

X] cWT U^[[^fX]V hTPa% fWT] cWT GdbbXP]b WPS c^ VXeTd_ fWPc cWTh WPS cPZT] PfPh d_ WTaT X] cWT 7P[ZP]b %cWTh fTaT R^]UXa\TS X] cWT aTcT]cX^] ^U 7Pc^d\% @PabP]S 6aSPWP]' 6c cWPc cX\T% PQ^dc 1) _Ta RT]c ^U cWT_^_d[PcX^] fPb IdaZXbW' 6UcTa cWT GdbbXP] R^]`dTbccWTaT fPb P VaTPc Tg^Sdb P]S PQ^dc 1)%))) IdaZb\XVaPcTS fTbcfPaSb X] cWT ]Tgc cf^ ^a cWaTT hTPab%P]S cWT GdbbXP]b cWT\bT[eTb Qa^dVWc ]^]&IdaZb Ua^\P[[ ^eTa cWXb _Pac ^U cWT f^a[S' IWTh Qa^dVWc <aTTZbfW^ cWT\bT[eTb fP]cTS c^ [TPeT IdaZTh' 6a\T]XP]bfTaT Qa^dVWc X] Ua^\ cWT H^dcW 8Pb_XP] aTVX^]' 6b&bhaXP]b & 6Xb^ab Pb cWTh PaT RP[[TS cWTaT & fTaTQa^dVWc d_ Ua^\ >aP`' FdXcT P R^]bXSTaPQ[T ]d\QTa^U NTiXSXb fTaT _TabdPSTS c^ \XVaPcT c^ cWT C^acWP]S bTcc[T X] cWXb _Pac ^U cWT f^a[S' =TcTa^S^g bTRcbbdRW Pb cWT B^[^ZP]b P]S 9dZW^Q^ab RP\T Ua^\ Gdb&bXP P]S TeT] :bcW^]XP] AdcWTaP]b' H^ cWPc QTcfTT]*100 P]S cWT TPa[h *11)!b% cWTaT fPb P] TgcaP^aSX]Pah\Xg&d_ X] cWXb _Pac ^U cWT f^a[S' IT]b ^U cW^dbP]Sb^U UP\X[XTb fTaT \^eTS WXcWTa P]S cWXcWTa PVPX]bccWTXa fX[['

N^d \dbc d]STabcP]S cWPc P[[ cWXb \^eX]VPQ^dc fPb _Pac ^U cWT _^[XRh ^U cWTbT V^eTa]\T]cb'

C^ ^]T Z]Tf fWPc c^ S^ fXcW cWT SXbPUUTRcTS _^_d&[PcX^]b' IWT GdbbXP]b SXS ]^c Z]^f fWPc c^ S^ fXcW

cWT [PaVT Bdb[X\ _^_d[PcX^] cWPc fPb W^bcX[T c^ cWTGdbbXP] S^\X]PcX^]4 cWT IdaZb SXS ]^c Z]^f fWPc c^

S^ fXcW cWTXa [PaVT 8WaXbcXP] _^_d[PcX^]% fWXRW fPb

T`dP[[h W^bcX[T c^ cWT\'

Page 13: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

IWTbT fTaT cWT R^]SXcX^]b ^U <daSYXTUU b Q^h&W^^S' H^ UPa Pb > \hbT[U RP] \PZT ^dc Ua^\ ePaX^dbb^daRTb% Ua^\ fWPc WT WX\bT[U P]S WXb UP\X[h WPeTc^[S db% Xc S^Tb bTT\ _a^QPQ[T cWPc WT fPb Q^a] X]*10+% X] 6[TgP]Sa^_^[% P]S cWPc WXb UPcWTa \^eTS c^@Pab b^^] PUcTa Xc fPb cPZT] Qh cWT GdbbXP]b% cWPcXb c^ bPh% b^\TfWTaT PQ^dc *101% fWT] WT fPb bXg^a b^ hTPab ^[S'

> S^ ]^c Z]^f XU h^d RP] _XRcdaT cWT bcPcT ^UcT]bX^] P]S SXbcaTbb cWPc Xb RPdbTS Qh cWXb ZX]S ^UbXcdPcX^]' > \hbT[U fPb X] <aTTRT X] *2+.% fWT]cWTaT fPb cWT VaTPc TgRWP]VT ^U _^_d[PcX^]b' 6 \X[&[X^] P]S P WP[U <aTTZb fTaT cPZT] ^dc ^U 6bXP BX]^aP]S Sd\_TS X] D[S <aTTRT% P]S -))%))) IdaZb fTaTcPZT] Ua^\ BPRTS^]XP P]S IWaPRT P]S Sd\_TS X] 6bXPBX]^a' >c fPb WTPacaT]SX]V c^ bTT cWTbT d]U^acd]PcT_T^_[T QTX]V bT]c c^ P R^d]cah fXcW SXUUTaT]c VT^&VaP_WXRP[ R^]SXcX^]b% SXUUTaT]c fPhb ^U [XUT Ua^\ cWTXa^f]% fXcW cWT YTP[^dbh ^U cWT _^_d[PcX^] cWPc fPbQTX]V PbZTS c^ aTRTXeT cWT\% cWT SXUUXRd[ch ^U VTccX]V[P]S U^a cWT\ c^ bTcc[T X]' > Tg_TRc cWPc b^\T ^U h^dfX[[ WPeT bTT] cWT TeT] \^aT SXbcaTbbX]V \XVaPcX^]b

^U 6aPQb X] ?^aSP]' N^d \Ph WPeT eXbXcTS% Pb > WPeT%cWT aTUdVTT RP\_b cWTaT% ^a WPeT bTT] X] 9P\PbRdbfWPc WP__T]TS c^ cWT d]U^acd]PcT @daSb P]S IPacPabP]S ^cWTab fW^ fTaT \^eTS S^f] Ua^\ cWT 7[PRZ HTPR^Pbc' D][h XU h^d WPeT bTT] Xc fXcW h^da ^f] ThTbRP] h^d VTc P _XRcdaT ^U cWT SXbcaTbb cWPc cWTaT Xb X]cWTbT U^aRTS \^eT\T]cb ^U _^_d[PcX^]b fW^ S^ ]^cd]STabcP]S fWh cWTh PaT QTX]V \^eTS ^a fWTaT cWTh

Page 14: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

fX[[ T]S d_'

HdRW cWX]Vb fTaT WP__T]X]V X] cWT 8PdRPbdbfWT] <daSYXTUU fPb P Q^h' =T fPb ^][h P RWX[S fWT]cWT f^abc ^U Xc WP__T]TS% P]S Qh cWT cX\T WT fPb bXg^a bTeT] hTPab ^[S% cWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc cWX]Vb WPSQTVd] c^ bTcc[T S^f]' LWT] WXb UPcWTa \^eTS c^@Pab% fWXRW WPS QTT] aTR^]bcadRcTS PUcTa cWT UaXVWc&Ud[ STbcadRcX^] P]S RPa]PVT ^U DRc^QTa *100% cWTaTfPb P[aTPSh b^\T W^_T ^U _TPRT P]S `dXTc'

IWTaT fTaT ^cWTa WPaSbWX_b c^ QT Q^a]T% SdTc^ cWT bTeTaT R[X\PcXR R^]SXcX^]b' >c Xb QXccTa[h R^[SX] cWT fX]cTa4 Xc V^Tb S^f] c^ ,)&-) STVaTTb QT[^fUaTTiX]V TeTah fX]cTa P]S aT\PX]b R^[S U^a bTeTaP[&\^]cWb% b^ cWPc cWTh WPeT R^]cX]dP[ b]^f' IWTaTXb P bdSST] cWPf X] cWT TPa[h b_aX]V% P]S PQ^dc bXgfTTZb ^a cf^ \^]cWb ^U \dS & fWXRW > RP] RTacXUh%WPeX]V QTT] cWTaT \hbT[U P R^d_[T \^]cWb PV^ fWT]h^d RP] WPaS[h cWX]Z ^U P]hcWX]V Qdc cWT \dS fWXRWbdaa^d]Sb h^d TeTahfWTaT' IWT] R^\Tb cWT Sah bd\&\Ta fWT] P[[ cWT \dS cda]b c^ Sdbc4 P]S cWTh WPeTU^da ^a UXeT \^]cWb ^U X]cT]bT[h W^c Sah fTPcWTa'

IWTbT PaT ]^c R^\U^acPQ[T R^]SXcX^]b ^U TgXbcT]RT%Tb_TRXP[[h U^a _T^_[T fW^ WPeT V^c ]^ bPcXbUPRc^ahW^\Tb' 6c P[[ cX\Tb % Pb UPa Pb > RP] \PZT ^dc% cWT_^^aTa _^_d[PcX^] ^U @Pab P]S ^U cWTbT ^cWTa c^f]ba^d]S% PQ^dc% WPeT [XeTS aPcWTa \XbTaPQ[h X] \dS Wdcb %b^\TcX\Tb d]STa Va^d]S [TeT[% W^[Tb X] cWT Va^d]SfXcW a^^Ub _dc ^eTa cWT\ P]S TeT] P _PcW V^X]V ^eTacWT c^_ ^U cWT a^^U' H^ cWPc fWT] h^d fP[Z PQ^dc%

Page 15: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

h^d b^\TcX\Tb S^ ]^c Z]^f cWPc h^d PaT fP[ZX]V ^]c^_ ^U b^\TQ^Sh!b a^^U% d]cX[ h^d bTT b^\T^]T R^\&X]V ^dc QT[^f h^d'

IWTbT PaT cWT R^]SXcX^]b Pb cWTh PaT c^SPh'LWPc Xc RP] WPeT QTT] [XZT 1) ^a 2) hTPab PV^% > S^]^c [XZT c^ cWX]Z' IWTh \dbc WPeT QTT] eTah QXccTaR^]SXcX^]b' <daSYXTUU X] WXb ^f] Q^^Z' BTTcX]VbfXcW GT\PaZPQ[T BT]% S^Tb ]^c c^ \h \X]S aTP[[hR^]eTh cWT bWPa_]Tbb ^U cWT R^]SXcX^]b fWT] WTfaXcTb PQ^dc WXb UPcWTa P]S WXb UXabc cdc^a' IWXb Xb_a^QPQ[h QTRPdbT WT WX\bT[U fPb b^ c^dVWT]TS QhP[[ cWT WPaSbWX_b cWPc Xc SXS ]^c bTT\ c^ WX\ P]hcWX]Vb_TRXP[ c^ faXcT PQ^dc' 7dc > cWX]Z h^d bW^d[S WPeTcWXb _XRcdaT ^U cWT bTeTaXch ^U cWT R^]SXcX^]b ^U Tg&XbcT]RT% R^\QX]TS fXcW cWT bcaPX] ^U fPa P]S cWT\XVaPcX^] ^U _^_d[PcX^]b% X] ^aSTa c^ _XRcdaT c^ h^da&bT[eTb fWPc P bcaP]VT cWX]V Xc Xb cWPc ^dc ^U P[[ cWPcP \P] R^d[S R^\T fW^ R^d[S \PZT WXb \PaZ ^] cWTf^a[S Qh X]cT[[TRcdP[ _^fTa Pb fT[[ Pb _bhRWXR _^fTacWPc X\_aTbbTS b^ \P]h Wd]SaTSb ^U _T^_[T% ]^ccWT\bT[eTb bcd_XS% fW^ RP\T X] R^]cPRc fXcW WX\'

N^d \dbc [^^Z% W^fTeTa% Pc P]^cWTa bXST ^UcWXb' IWPc fXcW cWXb bTeTaXch ^U _WhbXRP[ P]S _bh&

RW^[^VXRP[ R^]SXcX^]b% P[b^ cWXb _Pac ^U cWT f^a[S Xb_PacXRd[Pa[h aXRW[h T]S^fTS fXcW caPSXcX^]P[ \PcTaXP['IWT _^_d[PcX^]% fWT] <daSYXTUU fPb P Q^h% fPb% Pb> bPXS% _aTS^\X]P]c[h Bdb[X\% P]S WT [TPa]c c^ cP[ZIdaZXbW Ua^\ RWX[SW^^S' =T cP[ZTS IdaZXbW% fWT] >UXabc Z]Tf WX\% QTccTa% > cWX]Z% cWP] WT b_^ZT Gdb&

*)

Page 16: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bXP]' C^f cWT IdaZb% Tb_TRXP[[h X] cWT :PbcTa] eX[&PhTcT% PaT eTah STe^cTS c^ cWT \hbcXRP[ bXST ^U >b&[P\% c^ HdUXb\' IWTaT P[fPhb WPeT QTT] \P]h 9Ta&eXbW R^\\d]XcXTb X] cWXb _Pac ^U cWT f^a[S' IWTaT Xb]^ `dTbcX^] cWPc <daSYXTUU fPb X]U[dT]RTS Qh >b[P\XR\hbcXRXb\% Qdc Pc cWT bP\T cX\T WT fPb P[b^ X] PaTVX^] ^U bca^]V <aTTZ P]S GdbbXP] 8WaXbcXP] b_XaXcd&P[Xch' IWXaS[h% WT fPb WX\bT[U WP[U 6a\T]XP] U^a WXb\^cWTa fPb P] 6a\T]XP]' IWPc _Pac ^U cWT f^a[S fPbaTP[[h \^aT 6a\T]XP] cWP] P]hcWX]V' IWT 6a\T]XP]bQTVX] c^ _aT_^]STaPcT Pb b^^] Pb h^d Ra^bb ^eTa cWTeP[[Th fWTaT _aTbT]c&SPh 6a\T]XP ]^f Xb' IWT 6a&\T]XP]b WPeT `dXcT bT_PaPcT caPSXcX^]b Ua^\ TXcWTacWT LTbcTa] ^a cWT <aTTZ P]S GdbbXP] DacW^S^g 8WaXb&cXP]b ' IWTaT Xb cWT eTah P]RXT]c 6a\T]XP] caPSXcX^]^U fWXRW CPZWXRWTeP] Xb cWT bPRaTS RXch' IWXb 6a&\T]XP] caPSXcX^] Xb Q[T]STS fXcW ^cWTa% ^[STa% _aT&8WaXbcXP] caPSXcX^]b' C^c ^][h cWPc% cWTaT PaT cWT6bbhaXP]b% cWT STbRT]SP]cb ^U cWT 8WP[STP]b% cWT6Xb^ab Pb cWTh PaT RP[[TS cWTaT' KPaX^db R^\\d]XcXTbbcX[[ TgXbc fWXRW WPeT _aTbTaeTS caPRTb ^U cWT P]RXT]c7PQh[^]XP]% O^a^PbcaXP] P]S BXcWaPXR \hbcTaXTb P]S\hbcXRXb\' IWT NTiXSXb PaT P b_TRXP[ QaP]RW% fXcWfWXRW <daSYXTUU RP\T X]c^ R^]cPRc% fXcW cWTXa ^f]U^a\ ^U cWT 7PQh[^]XP] SdP[XbcXR QT[XTU X] cWT R^]U[XRc^U cf^ _^fTab X] cWT f^a[S & cWT _^fTab ^U V^^S P]STeX[% fWXRW Xb cWT QPbXb ^U cWT O^a^PbcaXP] caPSXcX^]'

C^c ^][h cWTbT R^\_PaPcXeT[h fT[[&Z]^f]% QdcP[b^ \P]h ^QbRdaT bTRcb% TgXbcTS cWT] P]S bcX[[ S^TgXbc cWTaT c^SPh' > f^]STa fWTcWTa cWTaT Xb P]h&

""

Page 17: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

fWTaT T[bT X] cWT f^a[S fWTaT ^]T RP] _^X]c c^ bdRWP ePaXTch ^U X]U[dT]RTb cWPc P h^d]V \P] c^dRWTS QhcWT ]TTS U^a b_XaXcdP[Xch R^d[S R^\T X] R^]cPRc PbWTaT X] cWXb _Pac ^U cWT 8PdRPbdb' >c Xb R[^bT c^>aP]% fWTaT P bca^]V HdUX caPSXcX^] aT\PX]TS cWT]P]S RTacPX][h bcX[[ aT\PX]b c^ cWXb SPh' >c Xb R[^bTc^ 6a\T]XP% R[^bT P[b^ c^ cWT `dXcT SXUUTaT]c \hbcX&RP[ caPSXcX^]b ^U cWT IdaZXbW HdUXb ' >] P fPh% cWTaT&U^aT% ^]T RP] bPh cWPc c^VTcWTa fXcW P[[ cWT X]U[d&T]RTb cWPc f^d[S \PZT [XUT eTah WPaS% cWTaT fPbP[b^% c^ P]h^]T fW^ R^d[S UTT[ U^a Xc% P eTah aXRWUd]S ^U caPSXcX^]P[ QT[XTUb P]S _aPRcXRTb X] cWPc eTahT]eXa^]\T]c X] fWXRW <daSYXTUU fPb Q^a]' =T VXeTbb^\T X]SXRPcX^]b ^U P[[ cWXb X] WXb ^f] faXcX]Vb% X]cWT BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT]% fWXRW _a^QPQ[h\^bc ^U h^d WPeT aTPS'

7dc QTcfTT] cWTbT cf^ cWX]Vb% cWT eTah SXU&UXRd[c R^]SXcX^]b ^U [XUT ^U P _^^a <aTTZ&6a\T]XP]Q^h [XeX]V X] cWT <aTTZ `dPacTa ^U @Pab% QPaT[h PQ[Tc^ PccT]S cWT ]Tf[h QdX[c GdbbXP] c^f] bRW^^[4 W^fR^d[S P]h aTR^]RX[X]V d]STabcP]SX]V PaXbT5 =^fR^d[S WT VTc P RWP]RT5 D]T ^U cWT \P]h bcaP]VTTeT]cb X] cWT bc^ah ^U <daSYXTUU Xb cWPc WT QTVP] c^\PZT R^]cPRcb fWXRW R^d[S ]TXcWTa QT PbRaXQTS c^WXb ^f] _Tab^]P[ QPRZVa^d]S% WXb _PaT]cPVT% WXbR^]]TRcX^] fXcW cWT <aTTZb P]S 6a\T]XP]b % ]^a fXcWcWT b^ac ^U X]U[dT]RTb cWPc f^d[S QT bdaa^d]SX]V WX\X] cWPc <aTTZ `dPacTa & cWTaT fTaT P[b^% Pb > bPXS%_T^_[T Ua^\ cWT 6bbhaXP]b P]S B^[^ZP]b P]S b^ ^]%Qdc ]^]T ^U cW^bT & Pb > Z]^f Ua^\ WPeX]V bTT] X]

*+

Page 18: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

^cWTa _Pacb ^U cWXb f^a[S & WPS P]hcWX]V c^ VXeT cWPcR^d[S RWP]VT <daSYXTUU X] cWT fPh WT WPb QTT]RWP]VTS' =T RP\T X] R^]cPRc% fWX[T bcX[[ P Q^h%fXcW cWT GdbbXP] R^\\d]Xch% P]S Qh TgcaP^aSX]PahV^^S U^acd]T% fXcW cWT GdbbXP] R^\\d]Xch bdaa^d]S&X]V cWT GdbbXP] DacW^S^g 8WdaRW X] @Pab % cWT 8WdaRWcWPc fPb TbcPQ[XbWTS X\\TSXPcT[h PUcTa cWT R^]`dTbcX] *100 U^a cWT GdbbXP] 6a\h ^U ^RRd_PcX^]' B^bc^U h^d fX[[ WPeT aTPS P]S Xc f^d[S QT P fPbcT ^UcX\T U^a \T c^ aT_TPc cWT bc^ah ^U WXb R^]cPRc fXcWcWT 9TP] 7^abW ^U cWT BX[XcPah 8PcWTSaP[ P]S fXcW^cWTa _aXTbcb ^U cWT 8PcWTSaP[% P]S W^f cWTh cPdVWcWX\ P]S ^U W^f WT fPb PQ[T c^ STeT[^_ b^\T R^]cPRcfXcW cWT LTbcTa] Rd[cdaT ^U WXb cX\T'

C^f cWT X]cTaTbcX]V cWX]V Xb cWPc cWXb% fWXRWf^d[S WPeT bPcXbUXTS cWT P\QXcX^]b ^U P]h h^d]V \P]W^fTeTa STcTa\X]TS WT fPb c^ VTc ^] X] cWT f^a[S%PRR^aSX]V c^ <daSYXTUU WX\bT[U% SXS ]^c R^aaTb_^]Sc^ WXb ^f] P\QXcX^]b' =T fP]cTS c^ QTR^\T P[c^&

VTcWTa LTbcTa]' IWXb Xb eTah d]STabcP]SPQ[T% P]SP]h^]T ^U db fW^ WPb QTT] X] cWT 6bXPcXR R^d]caXTb%Z]^fb cWXb bcaP]VT RaPiT cWPc cWTaT Xb U^a QTR^\X]V!cTRW]XRP[%! U^a cda]X]V h^d]V \T] X]c^ T]VX]TTab ^abRXT]cXbcb% fWT] cWTh WPeT cP[T]cb ^U `dXcT P SXU&

UTaT]c ^aSTa' <daSYXTUU fPb RPdVWc fXcW cWT bP\TRaPiT% P]S fXbWTS c^ QTR^\T P] T]VX]TTa ^a cTRW&]XRXP]4 Qdc fXcW P[[ cWPc% WT RP\T d]STa cWTbT X]&U[dT]RTb ^U cWT caPSXcX^]b% P]S cWTh f^d[S ]^c [TPeTWX\ P[^]T'

*,

Page 19: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

LT RP] _XRcdaT <daSYXTUU Pb P Q^h d]STa ePa&X^db PRcX^]b' ;Xabc% fTaT cWT bTeTaT R^]SXcX^]b ^UWXb \PcTaXP[ T]eXa^]\T]c P]S WXb Wd\P] T]eXa^]\T]c4

bTR^]S% cWT R^]cPRc cWPc WT WPS fXcW cWT LTbcTa]Rd[cdaT cWa^dVW cWT GdbbXP] VPaaXb^] ^U @Pab% P]ScWXaS% cWT R^]cPRc fXcW cWT ^[STa caPSXcX^]b% fWXRWfTaT% Pb WT WX\bT[U bPXS% T]cXaT[h X] R^]U[XRc fXcWcWT LTbcTa]XiX]V cT]ST]RXTb ^U cWT GdbbXP]b fXcWfW^\ WT fPb X] R^]cPRc' IWTaT Xb ]^ S^dQc cWPccWa^dVW QTX]V bdQYTRcTS c^ bdRW R^]caPbcX]V% P_&

_PaT]c[h R^]U[XRcX]V X]U[dT]RTb WT fPb PQ[T c^ R^\Tc^ P aTP[XiPcX^] cWPc cWTaT fPb P VaTPc _a^Q[T\4 P]ScWPc Xb% c^ PRR^d]c U^a P[[ cWT R^]U[XRcX]V X]cTa_aTcP&cX^]b ^U cWT bXV]XUXRP]RT ^U Wd\P] [XUT' =T fPb X]Ua^]c ^U cWT R^]U[XRc QTcfTT] cWT 8WaXbcXP] P]S cWT

>b[P\XR caPSXcX^]b' =T fPb P[b^ bdQYTRcTS - + cWTR^]U[XRc ^U cWT ZX]S ^U SdP[Xb\ fWXRW fPb X]WTaT]cX] cWT caPSXcX^]b ^U cWT 6bbhaXP]b P]S cWT NTiXSXb%%P]S cWT d]XcPah caPSXcX^]b fWXRW fTaT R^\\^] c^8WaXbcXP]b P]S Bdb[X\b P]S ?Tfb' =T bPf Ua^\TPa[h h^dcW% P \^bc bXV]XUXRP]c R^]U[XRc ^U QT[XTUbQTcfTT] cW^bT ^U B^]^cWTXb\ P]S 9XcWTXb\4 cWPc Xb%QTcfTT] cW^bT fW^ [XZT cWT ?Tfb% 8WaXbcXP]b P]SBdb[X\b QT[XTeTS X] ^]T <^S% Hd_aT\T Gd[Ta ^U cWTL^a[S% P]S cW^bT fW^ [XZT cWT O^a^PbcaXP] SdP[XbcbQT[XTeTS X] cf^ T`dP[ P]S ^__^bXcT _^fTab' =T P[b^bc^^S QTcfTT] :Pbc P]S LTbc Pc cWT \TTcX]V _^X]c ^U:da^_T P]S 6bXP' =T R^d[S bTT U^a WX\bT[U W^f aPSX&RP[[h SXUUTaT]c fTaT cWT cf^ f^a[S eXTfb P]S WT R^d[SP[b^ bTT cWPc fXcW P[[ cWTXa SXeTaVT]c eXTfb P]S QT&[XTUb \T] fTaT P[[ cWT bP\T' =T bPf b_XaXcdP[ \T]

*-

Page 20: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

P]S \PcTaXP[Xbcb% cW^bT fW^ [^^ZTS U^a aTP[Xch fXcWX]P]S cW^bT fW^ cadbcTS ^][h fWPc cWTh R^d[S bTT P]SW^[S' LW^ fTaT aXVWc% P]S fWTaT fTaT cWTh P[[ V^&X]V5 HdRW `dTbcX^]b fTaT aTP[ P]S Qda]X]V `dTb&cX^]b% P]S cWTh T]cTaTS X]c^ <daSYXTUU b [XUT `dXcTTPa[h X] WXb h^dcW'

LPb cWTaT b^\TcWX]V X] WX\ cWPc fPb PQ[T c^bTT QTh^]S fWPc P[[ cW^bT a^d]S WX\ fTaT bTTX]V5=T WPS faXccT] ^U WXb X]]Ta R^]eXRcX^] cWPc cWTaT \dbcQT b^\T bT]bT X] Xc P[[4 b^\T bT]bT fWXRW f^d[S

cPZT X] cWT _TRd[XPa% TeT] bd_TabcXcX^db % QT[XTUb ^UcWT ^[S T]eXa^]\T]c% fXcW^dc ST]hX]V cWT eTah bcaXZ&X]V P]S TgcaP^aSX]Pah _^fTab cWPc fTaT d]S^dQcTS[h_^bbTbbTS Qh _T^_[T ^U cWPc _Pac ^U cWT f^a[S4 VXe&X]V Ud[[ fTXVWc c^ cWT ^cWTa bXST% c^ cWT X]RaTPbX]VS^\X]PcX^] ^U cWT f^a[S Qh cWT X]eT]cXeT]Tbb P]SR[TeTa]Tbb ^U \P]% [^^ZTS d_^] Pc cWPc cX\T Pb cWT_aTa^VPcXeT ^U LTbcTa] :da^_T'

> cWX]Z Xc Xb ]^c _^bbXQ[T c^ S^dQc cWPc cWTaTfPb b^\TcWX]V eTah d]dbdP[ X] cWPc Q^h' =T WX\bT[UfPb P SXeXSTS RWPaPRcTa' >c Xb TeXST]c Ua^\ P[[ cWTPRR^d]cb WT VXeTb ^U WXb ^f] Q^hW^^S P]S P[b^ Ua^\cWT caPRTb cWPc fTaT [TUc X] cWT [PcTa hTPab ^U WXb[XUT% cWPc WT WPS X] WXb RWPaPRcTa eTah \dRW cWPc fTbW^d[S aTVPaS Pb P[[ c^^ Wd\P]' =T fPb bT]bdP[%[^eX]V U^^S% f^\T] P]S QTPdch% X\_PcXT]c% bdQYTRc

c^ UXcb ^U aPVT P]S _PbbX^]' B^aT^eTa% WT fPb aTPSh%X] ^aSTa c^ bPcXbUh WXb cWXabc U^a Z]^f[TSVT% c^ QT`dXcT d]bRad_d[^db X] cWT fPh WT f^d[S VTc Xc' D]

*.

Page 21: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT ^cWTa WP]S% WT ]TeTa Pc P]h cX\T fPb aTP[[h X]&cTaTbcTS X] _^bbTbbX^]b ^a X] UP\T' J]S^dQcTS[h%WT V^c WX\bT[U X]c^ ca^dQ[T \^aT cWP] ^]RT X] WXbTPa[h hTPab Qh cahX]V c^ VTc Z]^f[TSVT cWPc WT fPb]^c T]cXc[TS c^% ^a QTU^aT WT fPb T]cXc[TS c^ Xc'

LXcW cWTbT STUTRcb ^U RWPaPRcTa% WT P[b^ WPSP Qda]X]V R^\_PbbX^] U^a cWT bdUUTaX]Vb ^U \P]ZX]S%P[[ cWT bca^]VTa QTRPdbT WT b^^] QTRP\T PfPaT cWPccWTbT bdUUTaX]Vb PaT SdT c^ ^da ]PcdaT' H^ UPa Pb >RP] \PZT ^dc WT fPb bcX[[ d]STa cWXach fWT] WT RP\Tc^ cWT R^]R[dbX^] cWPc cWT \PX] RPdbT ^U Wd\P] bdU&UTaX]V [XTb X] STUTRcb cWPc _T^_[T S^ ]^c cPZT bdUUX&RXT]c[h X]c^ PRR^d]c' IWTbT PaT% Tb_TRXP[[h% ^da^f] RaTSd[Xch P]S bdVVTbcXQX[Xch% c^ Q^cW ^U fWXRWfT PaT bdQYTRc QTRPdbT ^U ^da eP]Xch P]S TV^cXb\'=T aTP[XiTS cWPc fT PaT X] b[PeTah c^ `dXcT caXeXP[P]S bcd_XS U^aRTb cWPc PRc ^] db% b^ cWPc fT RP]]^cS^ cWT cWX]Vb cWPc fT fXbW c^ S^ P]S fT UX]S ^da&bT[eTb S^X]V cWX]Vb cWPc PaT PVPX]bc TeTahcWX]V fTW^[S c^ QT aXVWc P]S c^ QT ]TRTbbPah U^a \P]% <daS&YXTUU bPf eTah STT_[h cWT bXV]XUXRP]RT ^U cWXb bcaP]VTP]S _XcXPQ[T R^]SXcX^] ^U \P]ZX]S' =T bPf \P]ZX]S]^c b^ \dRW Pb TeX[% WPa\Ud[% ^a SP]VTa^db% Qdc PbWT[_[Tbb ' IWXb [TS WX\ c^ cWT UTT[X]V ^U P VaTPc ]TTSc^ UX]S P fPh c^ WT[_ _T^_[T c^ QT ST[XeTaTS ^U cWXbWT[_[Tbb]Tbb'

=T P[b^ RTacPX][h WPS _^fTab4 fWPc PaT R^\&\^][h RP[[TS _bhRWXR _^fTab'm IWTbT \dbc WPeTQTT] STeT[^_TS X] WX\ Ua^\ d]dbdP[ _^cT]cXP[XcXTb

*/

Page 22: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

WT X]WTaXcTS P]S fPb Q^a] fXcW' =T [TPa]TS c^ ST&eT[^_ WXb _bhRWXR _^fTab Qh R^\X]V X] R^]cPRc fXcWcaPSXcX^]P[ cTPRWX]Vb fWXRW% X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S%_^bbTbb P eTah TgcT]bXeT _aPRcXRP[ Z]^f[TSVT ^U cWTfPhb X] fWXRW \P] RP] STeT[^_ cWT [PcT]c _bhRWXR_^fTab' IWT _^bbTbbX^] ^U bdRW _^fTab Xb P cTaaXQ[TcT\_cPcX^]% P]S <daSYXTUU bPf cWPc cWTh fTaT Q^cW]TRTbbPah c^ WX\ P]S P[b^ P SP]VTa' D]T ^U cWTc^dRWX]V UTPcdaTb ^U WXb fW^[T [XUT fPb fWPc WT SXSc^ _a^cTRc WX\bT[U P]S ^cWTab Ua^\ WXb ^f] d]dbdP[_^fTa c^ X]U[dT]RT ^cWTab' >c fPb c^dRWX]V% QTRPdbTXc \TP]c P QXccTa bcadVV[T fXcW WXb ^f] ]PcdaT' =T\dbc WPeT QTT] eTah cT\_cTS c^ dbT cWTbT _^fTab U^acWT PccPX]\T]c ^U WXb ^f] T]Sb P]S hTc' WT fPb aTPShc^ bPRaXUXRT cWT\ `dXcT adcW[Tbb[h aPcWTa cWP] QT&R^\T cWTXa b[PeT' >] S^X]V b^% WT \PST Xc X\_^bbX&Q[T U^a WX\bT[U c^ PRWXTeT RTacPX] cPbZb WT bTc WX\&bT[U c^ S^' IWPc \PZTb WXb [XUT eTah WPaS c^ d]STa&bcP]S% QTRPdbT Pc cX\Tb WT P__TPaTS c^ QT ^] cWTeTaVT ^U PRWXTeX]V b^\TcWX]V eTah X\_^acP]c P]S Tg&caP^aSX]Pah% P]S cWT] b^\TcWX]V f^d[S WP__T] fWXRWf^d[S RWP]VT cWT fW^[T SXaTRcX^] ^U WXb [XUT' IWXbXb R^\\^] T]^dVW fXcW _T^_[T c^ fW^\ Xc WP__T]bcWa^dVW b^\T fTPZ]Tbb ^U cWTXa ^f]4 U^a TgP\_[T%fWT] cWTh bdSST][h UPX[ c^ bcP]S d_ c^ cWT \^\T]c^U STRXbX^] P]S [PRZ X] R^daPVT ^a _TabXbcT]RT' >cfPb ]^c U^a bdRW aTPb^]b cWPc <daSYXTUU UPX[TS4 XcfPb QTRPdbT ^U P RTacPX] _TRd[XPa UPbcXSX^db]TbbfWXRW fPb WPaS c^ d]STabcP]S U^a _T^_[T fW^ ^][hbPf WX\ Ua^\ cWT ^dcbXST' =T WPS P RTacPX] UPb&cXSX^db]Tbb PQ^dc dbX]V adcW[Tbb \TcW^Sb' 6]S cWPc

"(

Page 23: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

\PST Xc eTah SXUUXRd[c c^ d]STabcP]S WX\% QTRPdbTcWTaT fTaT cX\Tb fWT] WT aTP[[h f^d[S PRc b^ adcW&[Tbb[h Pb c^ cTaaXUh cW^bT Pa^d]S WX\' LWT] WT PRcTS^cWTafXbT% Xc fPb ]^c Ua^\ UTPa ^a [PRZ ^U STRXbX^]4

Qdc Ua^\ cWT aTP[XiPcX^] cWPc c^ cPZT P]^cWTa bcT_f^d[S X]e^[eT WX\ X]R^]bT`dT]RTb fWXRW \XVWc VXeT

X\\TSXPcT QT]TUXcb Qdc f^d[S d[cX\PcT[h STUTPc cWTWXVWTa PX\ WT WPS bTc WX\bT[U'

6[[ ^U cWPc \PZTb Xc WPaS c^ d]STabcP]S WXb [XUTP]S > bWP[[ WPeT c^ cP[Z c^ h^d aPcWTa b_TRXP[[h PQ^dccWT \TcW^Sb cWPc WT dbTS X] ^aSTa c^ _a^cTRc WX\bT[UP]S ^cWTa _T^_[T Ua^\ cWT _^fTab cWPc WT WX\bT[U WPSP]S R^d[S TgTaRXbT' 7dc c^]XVWc cWT \PX] cWX]V Xb c^cP[Z c^ h^d PQ^dc WXb QPRZVa^d]S% WXb TPa[h T]eXa^]&\T]c' H^ UPa% > WPeT b_^ZT] ^][h PQ^dc cWT X\\TSX&PcT Q^hW^^S T]eXa^]\T]c% cWPc Xb % cWT c^f] ^U @Pab%P]S cWT bdaa^d]SX]V R^d]cah'

7h cWT cX\T WT fPb U^dacTT] ^a UXUcTT]% WTfPb P[aTPSh QTVX]]X]V c^ caPeT[' C^c UX]SX]V cWTP]bfTab c^ cWT `dTbcX^]b X] WXb ^f] X\\TSXPcT b^&RXTch% ]^c TeT] P\^]V cWTbT Rd[cXePcTS GdbbXP]b ^UcWT Pa\h ^U ^RRd_PcX^] X] @Pab% WT QTVP] c^ [^^ZUdacWTa PUXT[S' =T RTacPX][h fT]c Q^cW c^ CPZWX&RWTeP] P]S IPQaXi' IPQaXi Xb eTah ]TPa c^ cWT Ua^]&cXTa ^U ETabXP P]S Xc Xb eTah \dRW P IdaZXbW c^f]'IWT _T^_[T cP[Z IdaZXbW P]S PaT \^aT ^U cWT IdaZXbWaPRT cWP] ETabXP]' >] IPQaXi P]S cWT \^d]cPX]b cWPcbdaa^d]S Xc% cWTaT RTacPX][h WPb QTT] P [^]V _TabXbc&T]c caPSXcX^] & _a^QPQ[h V^X]V QPRZ , ^a -%))) hTPab

")

Page 24: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

& P]S U^a _T^_[T fW^ WPeT cWT V^^S U^acd]T c^ R^\TX] R^]cPRc fXcW Xc% cWTaT Xb bcX[[ eTah \dRW c^ QTU^d]S X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S' <daSYXTUU WPb [TUcR[TPa X]SXRPcX^]b cWPc WT U^d]S b^\TcWX]V X\_^acP]c

X] C^acW&LTbc ETabXP'

<daSYXTUU fPb P[b^ UPbRX]PcTS Qh WXb ^f]\PcTa]P[ P]RTbcah4 cWPc Xb% Qh cWT 6a\T]XP]b' IWT6a\T]XP]b% SdaX]V ^]T _TaX^S ^U cWT WXbc^ah ^U \P]%

SXS RPaah P b_TRXP[ c^aRW% P RTacPX] Rd[cdaT% QTcfTT]cWT 1cW P]S *2cW RT]cdaXTb% cWPc eTah SXUUXRd[c _TaX^SU^a ]TPa[h cWT fW^[T ^U cWT f^a[S' IWTaT fTaT cWT7PVaPcXS @X]Vb ^U 6]X' 8TacPX][h cWT 6a\T]XP]b SXS]^c aTPRW cWXb _^bXcX^] ^U _^fTa fXcW^dc P [^]V _aT&_PaPc^ah _TaX^S fWXRW V^Tb QPRZ QTU^aT cWT aXbT ^U>b[P\ P]S <daSYXTUU fPb X]cTaTbcTS X] cWT caP]bXcX^]Ua^\ cWT 8WaXbcXP] T_^RW X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S c^cWT aXbT ^U >b[P\4 QTRPdbT \dRW fPb STbca^hTS PccWPc cX\T% P]S fWPc fPb \^bc X\_^acP]c fT]c d]STa&Va^d]S% P]S aT\PX]TS WXSST] X] bTRaTc b^RXTcXTb'<daSYXTUU% bdb_TRcX]V cWPc cWTh bcX[[ TgXbcTS% fPbeTah X]cT]c d_^] caPRX]V cWT\' N^d fX[[ bTT aTUTa&T]RTb c^ cWXb X] cWT 8WP_cTa% !E^V^bbXP]%! X] WXbBTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT]' IWPc [TS WX\ c^ PY^da]Th S^f] cWa^dVW @daSXbcP]% a^d]S APZT KP]% c^

B^bd[ ^] cWT IXVaXb '

> WPeT eXbXcTS B^bd[ ^]RT ^a cfXRT' >c Xb P

RXch fWTaT ^]T VTcb cWT X\_aTbbX^] cWPc cWTaT Xbb^\TcWX]V P]RXT]c% b^\TcWX]V fWXRW WPb QTT] V^X]V

^] U^a P eTah [^]V cX\T4 > QT[XTeT Xc bcPacTS [^]V QT&

*2

Page 25: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

U^aT cWT aXbT ^U >b[P\% TeT] QTU^aT 8WaXbcXP]Xch'CTPaQh PaT CX]TeTW P]S CX\a^S% cWT RXcXTb ^U cWT6bbhaXP] _^fTa4 Qdc b^\TW^f Xc Xb ]^c `dXcT cWPc'IWT X\_aTbbX^] cWPc > WPeT \hbT[U Xb ^U b^\TcWX]VcWPc fXcWSaTf c^ cWPc _Pac ^U cWT f^a[S PUcTa cWT S^f]&UP[[ ^U 7PQh[^]' <daSYXTUU fPb X] `dTbc ^U cWXb Z]^f&[TSVT % fWXRW _TaWP_b QT[^]VTS c^ cWT 8WP[STP]b'

> \dbc Yd\_ ]^f c^ P]^cWTa ^U WXb TPa[h X]&U[dT]RTb4 cWPc Xb% cWT <aTTZ DacW^S^g caPSXcX^]' =Xb^f] UPcWTa!b UP\X[h RP\T Ua^\ cWT 7hiP]cX]T <aTTZ_T^_[T' LWT] cWT Dcc^\P] IdaZb R^]`dTaTS 8^]&bcP]cX]^_[T X] *-.,% cWTh [TUc cWT fW^[T bcadRcdaT ^UcWT ^[S 7hiP]cX]T :\_XaT4 cPZX]V ^eTa P]S PSP_cX]Vc^ cWTXa ^f] ]TTSb fWPc fPb ]TTSTS c^ ZTT_ Xc P[[V^X]V' IWTh fTaT Pc _PX]b c^ X]VaPcXPcT cWT\bT[eTb

fXcW cWT <aTTZ _^_d[PcX^]% aT`dXaX]V cWT <aTTZb U^acWT PS\X]XbcaPcX^] ^U cWXb ePbc ]Tf T\_XaT cWPc cWTh'fTaT fX]]X]V' H^ cWPc cWTaT fPb P _TRd[XPa ZX]S ^UcT]bX^]4 cWT IdaZb ]TTSX]V cWT <aTTZb P]S Pc cWTbP\T cX\T cWTaT fPb P aTbT]c\T]c PVPX]bc cWT <aTTZRd[cdaT' 7dc Xc d]S^dQcTS[h X]U[dT]RTS cWT\ eTahVaTPc[h P]S P[b^ X]U[dT]RTS cWT HdUXb ^U cWPc cX\T'>] P bcaP]VT fPh% cWTaT fPb P] X]cTa_[Ph% P]S cWT_[PRT fWTaT P [^c ^U TgcaP^aSX]Pah cWX]Vb RTacPX][h

WP__T]TS fPb 8PTbPaTP Pb Xc fPb cWT] RP[[TS% @Ph&bTaX ]^f' 8PTbPaTP fPb ^]T ^U cWT UXabc RXcXTb c^QT R^]eTacTS c^ 8WaXbcXP]Xch Pc cWT cX\T ^U cWT \Xb&bX^]Pah Y^da]Thb P]S Xc Xb cWT _[PRT fWTaT cWT VaTPc8WaXbcXP] bPX]cb [XZT Hc' 7PbX[ P]S Hc' ?^W] 8Wahb^b&c^\ P]S Hc' <aTV^ah [XeTS P]S R^]bcadRcTS cWT AXc&

#!

Page 26: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

daVh ^U cWT 8WaXbcXP] 8WdaRW'

7TU^aT 8WaXbcXP]Xch RP\T% 8P__PS^RXP fPb PRT]caT ^U cWT Rd[c ^U 6]PWXcP% cWT B^cWTa <^SSTbb4fW^% bcaP]VT[h T]^dVW% \PST cWPc eTah bP\T Y^da]ThUa^\ ETabXP aXVWc cWa^dVW @Pab% WPeX]V X]ePSTS P]SPaaXeTS X] 6bXP BX]^a' LXcW WTa & cWPc Xb% fXcW WTa_aXTbcb% cWTaT RP\T P VaTPc Q^Sh ^U Z]^f[TSVT% P]S

b^\T ^U cWPc Z]^f[TSVT% _TaWP_b \^aT cWP] _T^_[TRP] aTPSX[h P__aTRXPcT% WPb QTT] Qa^dVWc X]c^ cWTR^]bcadRcX^] ^U cWT 8WaXbcXP] AXcdaVh' D]T R^d[SbPh \dRW PQ^dc cWT \hbcTah ^U cWXb AXcdaVh% fWXRWR^]cPX]b b^ \dRW Z]^f[TSVT% b^ \P]h WXSST] cWX]Vb4U^a cWXb STT_[h X\_aTbbTS <daSYXTUU P]S WT fP]cTS c^d]STabcP]S fWPc fPb QTX]V _aTbTaeTS U^a \P]ZX]SQTWX]S cWT aXcdP[ ^U cWT 8WdaRW' 6]S U^a cWPc% WT\PST Y^da]Thb c^ cWT LTbcTa] f^a[S' 6c cWPc cX\T%cWTaT fTaT bcX[[ \^]PbcTaXTb X] 8P__PS^RXP' IWThaT\PX]TS Ua^\ PQ^dc cWT cWXaS RT]cdah aXVWc ^] P]S^] P]S ^]% cWa^dVW cWT 7hiP]cX]T :\_XaT% aT\PX]X]VPUcTa cWT IdaZXbW R^]`dTbc% aXVWc cWa^dVW d]cX[ ^daSPh' ;^a bXgcTT] RT]cdaXTb cWTaT fPb P \^]PbcXRcaPSXcX^] WTaT X] 8P__PS^RXP' IWT] Xc fPb PQad_c[hbc^__TS Pc cWT cX\T fWT] cWT fW^[T ^U cWT _^_d[PcX^]fPb Tg_T[[TS X] *2+.'

> P\ cahX]V c^ R^]eTh c^ h^d fWPc > _Tab^]&P[[h QT[XTeT% P]S cWPc Xb% cWPc cWTaT WPb QTT] \dRW\^aT \dcdP[ T]aXRW\T]c ^U caPSXcX^]b cWP] fT dbdP[[hbd__^bT' IWXb _Pac ^U cWT f^a[S fPb P ZX]S ^U Rad&RXQ[T X] fWXRW SXUUTaT]c caPSXcX^]b fTaT Q[T]STS% P]S

+*

Page 27: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

^dc ^U cWT\ WPeT R^\T cWT U^a\b cWPc fT ]^f bTT Pbb^ bT_PaPcT & P]S TeT] ^__^bTS c^ ^]T P]^cWTa & ^UcWT 8WaXbcXP]% cWT >b[P\XR% 6bbhaXP]% O^a^PbcaXP]caPSXcX^]b P]S b^ ^]' 6[[ ^U cWXb% h^d RP] fT[[ d]STa&bcP]S% f^d[S \PZT P STT_ X\_aTbbX^] ^] P h^d]V\P] X] bTPaRW ^U cWT P]bfTa c^ cWT `dTbcX^]3 9^TbXc P[[ \PZT bT]bT% Xb cWTaT P _[PRT U^a P[[ cWTbT Pb&_TRcb ^U Wd\P] Tg_TaXT]RT% ^a \dbc b^\T QT PRRT_cTSP]S ^cWTab aTYTRcTS5 6]S P[b^% cWT ^cWTa `dTbcX^]fWXRW fPb b^ bWPa_ U^a <daSYXTUU% =^f Xb Xc cWPc\P]ZX]S% c^ fW^\ b^ \dRW WPb QTT] VXeT] Qh cWTcaPSXcX^]P[ cTPRWX]Vb% P]S cWT aTeT[PcX^]b ^U cWT _Pbc- ^a .%))) hTPab% W^f Xb Xc cWPc \P] WPb QTT] PQ[Tc^ \PZT b^ [Xcc[T dbT ^U fWPc WT WPb aTRTXeTS% P]SW^f Xb Xc cWPc WT aT\PX]b d]STa cWT S^\X]PcX^] ^U

U^aRTb fWXRW PaT `dXcT P[XT] c^ cWT aTP[ \TP]X]V ^UWXb ^f] [XUT5

> cWX]Z cWPc cWTbT LTbcfPaS bTPaRWTb ^U<daSYXTUUb Qa^dVWc WX\ bcX[[ UdacWTa LTbc4 UXabc c^>bcP]Qd[% cWT] c^ cWT =^[h AP]S% c^ :Vh_c% P]S TeT]c^ 6QhbbX]XP% fWTaT WT U^d]S PVPX] P]^cWTa _[PRTfWTaT cWTaT PaT bcaP]VT R^]cPRcb fXcW [^bc caPSXcX^]b'LWTcWTa WT fT]c P]h UdacWTa H^dcW X]c^ :cWX^_XP% >S^ ]^c Z]^f% Qdc > S^ Z]^f cWPc :cWX^_XP fPb eTahX\_^acP]c c^ WX\ QTRPdbT c^ cWT eTah T]S ^U WXb [XUTWT b_^ZT ^U WXb VaTPc [^eT U^a :cWX^_XP' D]RT WTbPXS cWPc WT cW^dVWc ^U V^X]V c^ b_T]S cWT aTbc ^UWXb SPhb cWTaT' =T bPXS cWPc cWT cf^ _[PRTb fWTaTWT UT[c WT WPS cXTb fTaT ^]T% 8T]caP[ 6bXP% cWPc Xb%7^ZWPaP% P]S cWT ^cWTa :cWX^_XP' >U cWPc Xb b^ P]S XU

##

Page 28: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

WT fPb ]^c _d[[X]V ^da [TVb &fWXRW ^U R^dabT WT ^UcT]SXS & Xc f^d[S \TP] cWPc WXb eXbXcb c^ :cWX^_XP U^a\TS`dXcT P] X\_^acP]c _Pac ^U WXb c^cP[ bTPaRWTb' IWT]^U R^dabT cWTaT fTaT WXb bTPaRWTb X] 8T]caP[ 6bXP'6Q^dc cW^bT% QTRPdbT cWTh PaT R[^bT[h R^]]TRcTSfXcW WXb bdQbT`dT]c cTPRWX]V% > WPeT c^ b_TPZ PQ^dc]Tgc fTTZ' IWTaT Xb [Xcc[T S^dQc cWPc Xc fPb X] 8T]&caP[ 6bXP cWPc WT RP\T PRa^bb fWPc fPb \^bc SXb&cX]RcXeT P]S X\_^acP]c X] fWPc WT bdQbT`dT]c[h RP[[TSWXb !>STPb%! P]S ^cWTa _T^_[T RP[[TS WXb !HhbcT\'!>c Xb ^][h Qh \PZX]V P UPXa[h cW^a^dVW bTPaRW X]c^cWT 8T]caP[ 6bXP] caPSXcX^]b% cWPc fT RP] W^_T c^P]bfTa cWT `dTbcX^]% SXS P[[ cWPc WT cPdVWc R^\TUa^\ cWTbT _Pacb ^U cWT f^a[S% ^a fPb cWTaT b^\T &

cWPc fPb SXbcX]RcXeT[h WXb ^f]'

6c cWXb _^X]c Ba' 7T]]Tcc bW^fTS cfT]ch _XRcdaTb ^U

@Pab% 6]X% TcR'

#$

Page 29: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

FJ:HI>DCH

F' BPh > PbZ XU cWT B^cWTa <^SSTbb% fW^ Xb bPXSc^ QT 6]PWXcP P]S fPb f^abWX__TS X] cWPc PaTP% XbcWT bP\T Pb AX[XcW fW^ fPb Q^cW V^^S P]S TeX[5

?'<'7' C^% > S^ ]^c cWX]Z b^' >c Xb cWT bP\T Pb8hQT[T fW^ fPb Qa^dVWc c^ G^\T' AX[XcW QT[^]VTSc^ P \^aT P]RXT]c cX\T cWP] cWXb' IWT X\_^acP]ccWX]V% X] \h ^_X]X^]% Xb cWPc cWTaT fPb P R^]cX]d&^db caPSXcX^] X] cWPc _Pac ^U 8P__PS^RXP'

F' LPb <daSYXTUU aT\T\QTaTS X] WXb ^f] R^d]cahP]S cTaaXc^ah5

?'<'7' C^% cWTaT PaT ]^ 8WaXbcXP]b [TUc X] @Pab%Pb UPa Pb > Z]^f% ]^c ^]T' LWT] > b_^ZT PQ^dc WX\%]^Q^Sh WPS WTPaS ^U WXb ]P\T% P]S fWT] _T^_[TWTPaS cWPc > WPS \PST cWXb [^]V P]S PaSd^db Y^da]Thc^ cWXb STaT[XRc R^d]cah c^f] ^dc ^U aTb_TRc U^a cWT\T\^ah ^U <daSYXTUU% cWTh cW^dVWc cWPc > fPb `dXcTRaPih' > bW^d[S bPh cWPc > SXS bTPaRW U^a cWT _[PRTaTUTaaTS c^ X] WXb faXcX]Vb fWTaT WXb UXabc cdc^a 9TP]7^abW fPb QdaXTS% Qdc TeTahcWX]V fPb b^ STbca^hTSP]S b\PbWTS d_ X] *2*1 P]S PVPX] X] *2+)% cWPc]^cWX]V RP] aTP[[h QT caPRTS P]h \^aT'

> cWX]Z cWPc <daSYXTUU Xb Z]^f] P [Xcc[T Uda&cWTa :Pbc cWP] cWXb% cWPc \T\^aXTb ^U WX\ aT\PX]4

+-

Page 30: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

a^d]S PQ^dc IPQaXi' IWT _T^_[T fW^ \XVWc Z]^fPQ^dc <daSYXTUU f^d[S QT b^\T ^U cWT 9TaeXbW bTRcb^U cWPc _Pac ^U cWT f^a[S% Qdc > SXS ]^c WPeT cX\T c^VTc X] c^dRW fXcW cWT\' IWXb RP]]^c QT S^]T X] PWdaah' ;dacWTa LTbc% fWT] > fPb X] >bcP]Qd[% > SXS\TTc P]S cP[Z Q^cW fXcW cf^ ^a cWaTT ^U cWT 9TaeXbW7a^cWTaW^^S' IWTh aTcPX]TS eTah [^]V \T\^aXTb ^U

cWX]Vb cWPc WPeT WP__T]TS' 7dc > fPb ]^c aTP[[h X]bTPaRW ^U cWXb'

F% =^f S^Tb Xc R^\T cWPc BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[TBT] fPb _dQ[XbWTS b^ [^]V PUcTa WXb STPcW5

?'<'7' =T SXTS ^] DRc^QTa +2cW *2-2% ]^c U^dacTT]hTPab PV^ hTc' =T fPb ]^c eTah R[TPa PQ^dc Tg_aTbb&X]V WXb fXbWTb PQ^dc cWT _dQ[XRPcX^] ^U WXb bTR^]SbTaXTb% cWPc Xb BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT]% QdcWT fPb eTah R[TPa cWPc WT fP]cTS cWT UXabc Q^^Z%7TT[iTQdQ% c^ QT _dQ[XbWTS' =T bPXS cWT BTTcX]VbfXcW GT\PaZPQ[T BT] fPb c^ QT aTPS P[^dS% Qdc ^][hc^ cW^bT fW^ WPS PbbX\X[PcTS 7TT[iTQdQ' > bWP[[bPh \^aT PQ^dc Xc ]Tgc fTTZ4 Qdc Xc Xb P \dRW \^aTSXUUXRd[c Q^^Z cWP] \^bc _T^_[T aTP[XiT' IW^bT fW^WPeT ]^c bTT] fWPc WT Xb PUcTa X] cWXb Q^^Z% P]S fW^

aTPS Xc Ydbc Pb P ZX]S ^U Pdc^QX^VaP_WXRP[ PRR^d]c%^a Pb P\dbX]V TbRP_PSTb% RP] WPeT ]^ XSTP Pc P[[ ^UcWT _da_^bT ^U cWT Q^^Z' Da% XU cWTh Tg_TRc c^ UX]SX] cWT Q^^Z b^\T _Pac ^U WXb _aPRcXRP[ cTPRWX]V% cWThP[b^ PaT \XbcPZT]% QTRPdbT Xc WPb ]^ R[PX\ c^ R^]&cPX] cWPc' 7dc fWPc Xc R^]cPX]b Xb aTP[[h eTah X\&

#&

Page 31: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

_^acP]c% P]S WPaS[h P]h^]T WPb d]STabc^^S cWXb ' >cXb _a^QPQ[T cWPc cWT cX\T fPb ]^c aTPSh% WPS ]^cR^\T hTc U^a cWXb' IWT VaTPc cWX]V Xb cWPc Xc Xb ]^fPePX[PQ[T c^ P[['

F' N^d WPeT VXeT] db cP]cP[XiX]V cWX]Vb PQ^dc cWTR^]cT]cb ^U cWT BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT]' 8P]h^d ]^c bPh \^aT5

?'<'7' CTgc B^]SPh > fX[[ bW^f h^d Ydbc W^f >U^[[^fTS d_ ^]T _PacXRd[Pa R[dT P]S h^d fX[[ bTT X]cWPc W^f d][XZT[h Xc Xb cWPc P]h^]T fW^ WPb ]^c V^cR^]bXSTaPQ[T Z]^f[TSVT Q^cW ^U <daSYXTUUb ^f] fPhb^U S^X]V cWX]Vb P]S P[b^ ^U cWXb _Pac ^U cWT f^a[S%f^d[S WPeT bTT] fWPc cWT R[dT fPb' >U h^d bTT cWPc^]T cWTaT% h^d fX[[ bTT fWPc Xb X]e^[eTS X] QTX]VPQ[T c^ STRX_WTa cWT aTbc ^U Xc% QTRPdbT X] aTP[Xch&cWT BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT] Xb faXccT] X] PZX]S ^U RX_WTa% P]S ^]T WPb c^ Z]^f W^f c^ STRX_WTaXc' D]T \Ph cWX]Z% fWh bW^d[S ^]T Q^cWTa5 IWPcP[[ ST_T]Sb fWTcWTa h^d fXbW c^ VTc c^ cWT Q^cc^\^U Xc ^a ]^c'

F' 9^ h^d d]STabcP]S cWT [P]VdPVTb b_^ZT] X] cWPc_Pac ^U cWT f^a[S 5

?'<'7' NTb% cWPc Xb fWh > V^ cWTaT' > VTc bcdRZ XU> V^ UdacWTa :Pbc' AP]VdPVTb \PZT P[[ cWT SXUUTa&T]RT' 6[[ cWT fPh PRa^bb 6bXP% h^d RP] cP[Z IdaZ&

#'

Page 32: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

XbW4 aXVWc _Pbc cWT 8Pb_XP] HTP% PRa^bb cWT 6\d9PaXP% aXVWc X]c^ 8WX]TbT IdaZTbcP] cWTh RP] cP[Zb^\T SXP[TRc ^U IdaZXbW' LWT] > fPb P h^d]V \P]%XU h^d Z]Tf IdaZXbW% h^d R^d[S UX]S _T^_[T fW^R^d[S d]STabcP]S h^d P[[ cWT fPh Ua^\ cWT 6SaXPcXRaXVWc cWa^dVW c^ cWT fP[[ ^U 8WX]P' LWT] > fPb [Xe&X]V X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S X] *2*2&+)% > WPS cWTY^Q ^U X]cTaeXTfX]V cWT Bdb[X\ _X[VaX\b fW^ RP\TcWa^dVW Ua^\ 8T]caP[ 6bXP P]S > fPb eTah Pbc^]XbWTSc^ UX]S cWPc > R^d[S cP[Z c^ _T^_[T [XZT HPacb P]SJiQTVb' > fPb PQ[T c^ cP[Z fXcW cWT\% QTRPdbTcWTbT SXUUTaT]c IdaZXbW SXP[TRcb PaT \^aT [XZT ^]TP]^cWTa RTacPX][h cWP]% bPh% :]V[XbW% 9dcRW P]S<Ta\P]' >c Xb f^acW \T]cX^]X]V cWPc <daSYXTUU% fW^RTacPX][h R^d[S cP[Z IdaZXbW `dXcT TPbX[h% U^a b^\TaTPb^] ^a ^cWTa _aTcT]STS cWPc cWT [P]VdPVT b_^ZT]WTaT Xb ETabXP]' >U P]h ^U h^d WPeT aTPS cWT >]ca^&SdRcX^] c^ BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[T BT]% fWTaTWT b_TPZb PQ^dc _WX[^[^VXRP[ `dTbcX^]b% P]S bPhbW^f bcaP]VT Xc Xb cWPc X] :]V[XbW cWTh dbT ^]T f^aSc^ Tg_aTbb bPh ^a b^\TcWX]V [XZT cWXb% fWTaTPb X]ETabXP] cWTh dbT cf^ `dXcT SXUUTaT]c f^aSb% P]S WTcP[Zb ^U cWT f^aSb SXhPaP\ P]S b^X[hPaP\' IWPc XbbX\_[h P eTah bcaP]VT fPh ^U faXcX]V cf^ _TaUTRc[hV^^S IdaZXbW f^aSb Pb b_^ZT] WTaT X] @Pab% cWTIdaZXbW ^U WXb Q^hW^^S' 7dc X] cWT Q^^Z WT RP[[b XcETabXP]' >U h^d d]STabcP]S fWh <daSYXTUU bW^d[S_aTcT]S cWPc fWPc Xb _TaUTRc[h V^^S IdaZXbW Xb ETabXP]h^d fX[[ d]STabcP]S cWT fPh WT SXbVdXbTb cWX]Vb% >S^ ]^c QT[XTeT \hbT[U cWPc WT Z]Tf b^ \P]h [P]V&dPVTb' LWT] > UXabc WTPaS ^U WX\ X] *2*2% WT fPb

#(

Page 33: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

b_^ZT] ^U Pb P \P] fW^ WPS caPeT[[TS P[[ ^eTa cWT:Pbc P]S Z]Tf \P]h [P]VdPVTb% Qdc > S^ ]^c cWX]Zb^% > cWX]Z cWPc QTRPdbT IdaZXbW fX[[ cPZT h^d P[&\^bc P]hfWTaT' 6c cWT T]S ^U cWT *2cW RT]cdah h^dR^d[S caPeT[ P[[ ^eTa 8T]caP[ 6bXP fXcW IdaZXbW' =Tf^d[S ]^c [TPa] P]hcWX]V T[bT d]cX[ WT V^c ^eTa c^&fPaSb IXQTc% P]S cWT] h^d WPS c^ QTVX] c^ [TPa]

b^\TcWX]V ]Tf% P]S WT RTacPX][h bTc WX\bT[U `dXcTX]SdbcaX^db[h c^ [TPa] IXQTcP]' 7dc > bW^d[S X\PVX]TcWPc WT _a^QPQ[h Z]Tf ^][h IdaZXbW P]S WPS PR`dXaTSb^\T IdaZXbW SXP[TRcb P]S P[b^ IXQTcP]' 7dc cWPc XbPQ^dc P[[' 7dc cWPc fX[[ cPZT h^d P [^]V fPh X] cWTbT_Pacb'

C^f fT \dbc QaTPZ ^UU d]cX[ ]Tgc fTTZ fWT]> bWP[[ b_TPZ PQ^dc fWPc <daSYXTUU aTP[[h U^d]S X] WXbcaPeT[b'

#)

Page 34: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf
Page 35: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

I=: HDJG8: D; <JG9?>:;;!H >9:6H

Dda ]Tgc cPbZ Xb cWT PccT\_c c^ aTR^]bcadRcbTPaRWTb cWPc <daSYXTUU \PST QTcfTT] cWT \XSS[T*11)!b P]S PQ^dc *2*)' 6UcTa *2*)% WT WPS U^d]SfWPc WT fPb [^^ZX]V U^a% P]S fPb _aT_PaTS c^ caP]b&\Xc Xc c^ ^cWTab'

IWT UXabc cWX]V c^ aT\T\QTa PQ^dc <daSYXTUUXb cWPc WT fPb Q^a] ^U P <aTTZ UPcWTa P]S P] 6a\T]XP]

\^cWTa' IWTaTU^aT WT RTacPX][h WPS R^]cPRc fXcW cWT<aTTZ P]S cWT 6a\T]XP] 8WdaRWTb% Pb fT[[ Pb fXcWcWT GdbbXP] 8WdaRW & P[[ ^U fWXRW fTaT aT_aTbT]cTSX] WXb W^\T c^f] ^U 6[TgP]Sa^_^[ P]S cWT c^f] fWTaTWT [XeTS X] WXb TPa[h RWX[SW^^S% cWPc Xb cWT c^f] ^U@Pab'

IWTaT PaT ^]T ^a cf^ cWX]Vb > WPeT c^ bPhPQ^dc cWT X]U[dT]RT ^U bdRW P RWX[SW^^S cTPRWX]V'I^ \h \X]S ^]T ^U cWT _aX]RX_P[ SXUUTaT]RTb% _bh&

RW^[^VXRP[[h% QTcfTT] cWT :PbcTa] P]S cWT LTbcTa]8WdaRWTb% Xb cWPc cWT :PbcTa] 8WdaRW X]bXbcb _aX]&RX_P[[h ^] cWT ]^cX^] ^U STPcW P]S aTbdaaTRcX^]% ^UShX]V fXcW 8WaXbc P]S aXbX]V PVPX] fXcW 8WaXbc' IWXb

:PbcTa \TbbPVT Xb cWT RT]caP[ cWT\T ^U cWT :PbcTa]

,)

Page 36: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

8WdaRW% Q^cW X] Xcb aXcdP[ P]S P[b^ & XU ^]T \Ph bPhV^ & X] Xcb _bhRW^[^Vh' IWXb WPb WPS P eXbXQ[T TU&UTRc d_^] _T^_[T ^U cWT :PbcTa] 8WdaRWTb% P]S PR&R^d]cb U^a cWTXa _aT^RRd_PcX^] fXcW STPcW P]S XcbbXV]XUXRP]RT' >] cWT LTbc% fT S^ ]^c WPeT cWXb c^cWT bP\T STVaTT4 ^da 8WaXbcXP] QT[XTU P]S ^da 8WaXbc&XP] _aPRcXRTb PaT \^aT R^]RTa]TS fXcW bX] P]S aT&ST\_cX^] % fXcW d]X^] fXcW 8WaXbc% cWP] fXcW ShX]VP]S aXbX]V PVPX]' HdQbcP]cXP[[h% Pc cWT Q^cc^\% cWTQT[XTU Xb ]^ S^dQc cWT bP\T cWa^dVW^dc & > P\ ^][hb_TPZX]V ]^f ^U P _PacXRd[Pa T\_WPbXb% fWXRW ^]TUTT[b eTah \dRW fWT] ^]T Xb X] R^]cPRc fXcW _T^_[T

^U cWT :PbcTa] 8WaXbcXP]Xch'

IWTaT Xb % > cWX]Z% P[b^ _TaWP_b % X] cWT :Pbc&Ta] 8WdaRWTb P _PacXRd[Pa[h _a^U^d]S bT]bT ^U cWT\hbcTah ^U aT[XVX^]% P]S ^U cWT aTP[Xch ^U P] d]bTT]T[T\T]c X] P[[ aT[XVX^db _aPRcXRT P]S Tg_TaXT]RT'IWXb S^Tb ]^c \TP] PVPX]% ^U R^dabT(cWPc cWT LTbc&Ta] 8WdaRWTb PaT [Tbb \hbcXRP[ cWP] cWT :PbcTa]8WdaRWTb% Qdc cWPc cWT \hbcXRXb\ ^U cWT :PbcTa]8WdaRWTb Xb \^aT \hbcTah&\hbcXRXb\ cWP] X[[d\X]P&cX^]&\hbcXRXb\% fWXRW QT[^]Vb \^aT c^ cWT LTbcTa]'

> cWX]Z Xc Xb UPXa c^ bPh cWPc cWXb TPa[h aT[XVX^db QPRZ&Va^d]S [TUc Xcb \PaZ ^] <daSYXTUU% Pb Xc \dbc S^ ^]P[[ fW^ PaT Qa^dVWc d_ X] bX\X[Pa R^]SXcX^]b' IWPcXb P[[ cWPc > P\ PQ[T c^ bPh PQ^dc cWXb ' =T WX\bT[UWPb bPXS cWPc WT R^]cX]dTS c^ QT X]U[dT]RTS% ]^c^][h cWa^dVW WXb Q^hW^^S% Qdc [PcTa% Qh WXb R^]cPRcfXcW \^]Zb ^U cWT DacW^S^g 8WdaRW & GdbbXP] P]S<aTTZ \^]Zb P[b^' =T R[PX\TS cWPc ^]T ^U WXb TPa[X&

$"

Page 37: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

Tbc cTPRWTab P]S UaXT]Sb WPS T]cTaTS X]c^ P _PacXR&d[Pa[h \hbcTaX^db Qa^cWTaW^^S cWPc WT RP[[TS cWT7a^cWTaW^^S ^U cWT :bbT]Tb% ^U fW^\ WT bPXS cWPccWTXa RWXTU \^]PbcTah bcX[[ TgXbcTS ]^c UPa Ua^\ cWT9TPS HTP'

>c Xb _a^QPQ[T cWPc <daSYXTUU aTcPX]TS WXb R^]&cPRc fXcW cWT <aTTZ P]S GdbbXP] DacW^S^g caPSXcX^]cWa^dVW^dc cWT fW^[T ^U WXb [XUT% P]S RTacPX][h fWT]> bPf WX\ Pc cWT T]S ^U WXb [XUT% cWT bT]bT cWPc WTfPb P \T\QTa ^U cWT GdbbXP] DacW^S^g 8WdaRW fPb`dXcT bca^]V fXcW db ' 7dc WT fPb P[b^ WP[U 6a\T]XP]P]S WXb \^cWTa&aT[XVX^] fPb cWT 6a\T]XP]' IWXb XbbdQbcP]cXP[[h SXUUTaT]c Ua^\ cWT <aTTZ P]S GdbbXP]%Ua^\ cWT :PbcTa] 8WdaRWTb cWPc fT R^\\^][h aTVPaSPb !DacW^S^g'! IWT 6a\T]XP] 8WdaRW% fWXRW WPb PeTah P]RXT]c 8WaXbcXP] caPSXcX^]% R^]cPX]b T[T\T]cbcWPc _TaWP_b cWT ^cWTa 8WaXbcXP] 8WdaRWTb WPeT bX]RT'[^bc & T[T\T]cb cWPc V^ QPRZ c^ cWT TPa[h RT]cdaXTb%

P]S QT[^]V c^ cWPc _^fTaUd[ P]S TgcaP^aSX]Pah 8WaXbc&XP] caPSXcX^] cWPc _T]TcaPcTS Ua^\ HhaXP X]c^ BTb^_^&cP\XP% X]c^ cWT ^[S ETabXP% P]S aXVWc d_ cWT eP[[Thb^U cWT :d_WaPcTb P]S cWT IXVaXb X]c^ 8T]caP[ 6bXP'IWXb eTah fXSTb_aTPS 8WaXbcXP] caPSXcX^]% fWXRW fPb]TXcWTa DacW^S^g ]^a G^\P]% fPb ^eTaad] Qh >b[P\X] cWT 1cW RT]cdah% P]S WPb ^][h [TUc caPRTb fWXRWfT Z]^f Pb cWT CTbc^aXP] P]S 6bbhaXP] 8WaXbcXP]b'7dc fT \dbc ]^c U^aVTc cWPc X] cWT TPa[h RT]cdaXTb%

cWXb QaP]RW ^U cWT 8WaXbcXP] caPSXcX^] fPb Pb X\&_^acP]c Pb TXcWTa cWT <aTTZ ^a cWT G^\P] 8WdaRWTb'IWXb fPb Qa^dVWc W^\T c^ \T fWT] X] *2., > eXbXcTS

$#

Page 38: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT eP[[Thb ^U cWT :d_WaPcTb P]S IXVaXb% P]S _Pa&cXRd[Pa[h \Tc P] TgcaT\T[h [TPa]TS \P] & _TaWP_b cWTVaTPcTbc bRW^[Pa X] cWXb _PacXRd[Pa UXT[S & X] B^bd['> fPb PQ[T c^ T]cTa X]c^ cWPc caPSXcX^] c^ b^\T Tg&cT]c Qh eXbXcX]V b^\T ^U cWT ^[STbc \^]PbcTaXTb QT&[^]VX]V c^ cWT 6a\T]XP] P]S 6bbhaXP] P]S CTbc^aXP]8WaXbcXP]Xch & ^U fWXRW ^U R^dabT ^][h cWT adX]b aT&\PX] Pc cWXb cX\T & P]S P[b^ Qh \TTcX]V cWT CTb&c^aXP]b% 6bbhaXP] P]S 6a\T]XP] 8WaXbcXP]b'

> P\ bPhX]V P[[ cWXb QTRPdbT > cWX]Z cWPc fTcT]S eTah ^UcT] c^ U^aVTc cWPc d_ c^ cWT 0cW RT]cdah%cWT 8WaXbcXP]Xch ^U cWT BXSS[T :Pbc fPb P eTah X\&_^acP]c _Pac ^U cWT fW^[T 8WaXbcXP] [XUT% P]S ^][hUPX[TS c^ aTX]cTVaPcT fXcW cWT LTbc% QTRPdbT ^U cWT

PaXbX]V ^U >b[P\ P]S cWT X]cTa_T]TcaPcX^] fWXRW cWT]

c^^Z _[PRT QTcfTT] cWT >b[P\XR% cWT ETabXP] P]S cWT8WaXbcXP] caPSXcX^]b X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S' LTR^\\^][h dbT cWT f^aS !:PbcTa]! U^a cWT <aTTZ P]SGdbbXP] 8WadRWTb% P]S cT]S c^ U^aVTc cWT X\_^acP]RT

^U cWT 6a\T]XP]% 6bbhaXP]% CTbc^aXP] P]S ^cWTaRWdaRWTb ^U cW^bT TPa[h SPhb' 7dc RTacPX][h <daS&YXTUU SXS ]^c U^aVTc cWXb% P]S WT fPb _^fTaUd[[h X]&U[dT]RTS Qh cWT aTP[XiPcX^] cWPc b^\TcWX]V WPS QTT]_aTbTaeTS X] cWT 6a\T]XP] 8WdaRW P]S P[b^ P\^]V cWT

6bbhaXP] P]S CTbc^aXP]b% fWXRW fPb R^]]TRcTS fXcWcWT _a^RTbb ^U b_XaXcdP[ caP]bU^a\PcX^] ^U \P]% fWXRWcWTh% X] cWTXa cda]% WPS _a^QPQ[h X]WTaXcTS Ua^\ cWTTPa[XTa caPSXcX^]b ^U cWT 8WP[STP]b% fXcW fWXRW% c^

P VaTPc TgcT]c% fT WPeT [^bc R^]cPRc'

$$

Page 39: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

IW^bT ^U h^d fW^ WPeT aTPS <daSYXTUUb Pdc^&QX^VaP_WXRP[ faXcX]Vb % cWT BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[TBT]% aTRT]c[h _dQ[XbWTS X] cWXb R^d]cah% fX[[ WPeT]^cXRTS W^f WT fPb R^]eX]RTS cWPc cWTaT fPb P Z]^f&[TSVT cWPc QT[^]VTS c^ cWXb 6bbhaXP] & Pb WT RP[[TSXc 6Xb^a caPSXcX^]% cWPc fPb X\_^acP]c Ua^\ cWT _aPR&cXRP[ _^X]c ^U eXTf' >c _^bbTbbTS RTacPX] b_XaXcdP[

\TcW^Sb P]S TgTaRXbTb% P]S X]bXVWcb X]c^ cWT WXSST]]PcdaT ^U \P]% cWPc WT R^d[S ]^c UX]S X] WXb R^]cPRcfXcW cWT ]^f _aTS^\X]P]c :PbcTa] P]S LTbcTa] 8WaXbc&XP] 8WdaRWTb'

D]T TUUTRc ^U cWXb fPb c^ SXaTRc <daSYXTUUbPccT]cX^] QPRZ c^fPaSb cWT _Pbc% fWTaT WT R^d[SW^_T c^ UX]S _TaWP_b cWT caPRTb c^ fWPc fPb ]^f[PaVT[h [^bc' IWTaT PaT ^cWTab fW^ WPeT R^\T c^cWPc R^]R[dbX^]% cWPc cWT X]]Ta% ^a b_XaXcdP[% caPSX&cX^]% WPb [PaVT[h QTT] [^bc Qh cWT LTbcTa] 8WdaRWTb& bdRW Pb% U^a TgP\_[T% GT]T <dT]^] & Qdc% > P\ ]^cWTaT c^ b_TPZ PQ^dc cWPc' > P\ bX\_[h b_TPZX]V ]^f

PQ^dc <daSYXTUUb ^f] bXcdPcX^] fWT] WT fPb bcX[[ PQ^h QTcfTT] *. P]S *1 hTPab ^[S% P]S Tg_TaXT]RTS

cWT eTah X]cT]bT ]TTS Q^cW c^ d]STabcP]S cWT \TP]&X]V ^U [XUT P]S P[b^ c^ UX]S W^f ^]T R^d[S [XUc ^]T&

bT[U ^dc ^U cWXb bXcdPcX^] X] fWXRW WT bPf P[[ cWT_T^_[T ^U WXb T]eXa^]\T]c & <aTTZb% 6a\T]XP]b%GdbbXP]b% IPacPab% IdaZb P]S ^cWTab'

C^f P]^cWTa bXST ^U WXb 6a\T]XP] _PaT]cPVT%^U cWT R^]cPRcb cWPc WT WPS cWa^dVW WXb \^cWTa% XbcWT >\_^acP]RT P\^]V cWT 6a\T]XP]b ^U bTRaTc b^&

$%

Page 40: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RXTcXTb' 6a\T]XP]b P[b^ WPeT P] d]aXeP[[TS cP[T]cU^a ZTT_X]V ^dc ^U ]^cXRT% b^ cWPc Xc Xb ^][h fWT]b^\T d]Tg_TRcTS TeT]cb ^RRda% cWPc RP]]^c QT Tg&_[PX]TS Qh cWT eXbXQ[T U^aRTb% cWPc ^]T QTVX]b c^bdb_TRc cWPc _TaWP_b b^\T _Pf] WPb QTT] \^eTS ^]cWT Q^PaS Qh cWT WP]S ^U P] 6a\T]XP] bTRaTc b^RXTch'> P\ b_TPZX]V Pb ^]T fW^ WPb [XeTS \dRW X] cWTCTPa P]S BXSS[T :Pbc & > P\ ]^c bPhX]V cWPc cWXb^RRdab b^ \dRW X] LTbcTa] :da^_T' IWT _^X]c PbUPa Pb <daSYXTUU Xb R^]RTa]TS% Xb cWPc cWa^dVW cWT6a\T]XP] bTRaTc b^RXTcXTb WT WPS P] d]aXeP[[TS ^_&_^acd]Xch% U^a P h^d]V \P]% ^U caPeT[[X]V' IWXb XbR^]]TRcTS fXcW fWPc > fPb bPhX]V [Pbc fTTZ% PQ^dccWXb TgcaP^aSX]Pah _WT]^\T]^] ^U <daSYXTUUb R^\X]V^dc ^U @Pab Ua^\ cWT cTaaXQ[T P]S \XbTaPQ[T T]eXa^]&\T]c ^U cWTbT X]ePbX^]&aXSST] PaTPb ^U cWT 8PdRPbdb 'D]T R^]caXQdcX]V UPRc^a c^ WXb T\P]RX_PcX^] Ua^\ cWXbfPb ]^ S^dQc cWT _^bbXQX[Xch ^U \^eX]V PQ^dc P]S^_T]X]V d_ R^]cPRcb `dXcT P R^]bXSTaPQ[T SXbcP]RTUa^\ WXb ^f] W^\T% cWa^dVW cWT 6a\T]XP] bTRaTc b^&

RXTcXTb% b^\TcX\Tb PRcdP[[h Pb cWTXa \TbbT]VTa ^aaT_aTbT]cPcXeT & Pb WT STbRaXQTb WX\bT[U X] ^]T ^UcWT RWP_cTab ^U WXb Q^^Z% cWT RWP_cTa RP[[TS !E^V^b&bXP]n WXb 6a\T]XP] UaXT]S fXcW fW^\ WT fT]c UXabc c^:cRW\XPbX]% cWT W^[h RXch ^U cWT 6a\T]XP]b% P]SPUcTafPaSb S^f] c^ @daSXbcP] P]S% PRR^aSX]V c^ WXb^f] bc^ah% T]STS Qh V^X]V LTbcfPaS X]c^ cWT =^[hAP]S X]bcTPS ^U :PbcfPaS X]c^ B^bd[% Pb WT ^aXVX]&P[[h _[P]]TS' 7dc cWTaT Xb ]^ S^dQc% ^U R^dabT% cWPccWPc :PbcfPaS Y^da]Th X]c^ B^bd[ fPb \PST [PcTa' >WPeT \hbT[U WTPaS WX\ b_TPZ PQ^dc B^bd[ Pb ^]T ^U

$&

Page 41: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT \^bc X]cTaTbcX]V P]S X\_^acP]c _[PRTb X] cWTf^a[S bcX[[' 6]S > P\ bdaT cWPc P[[ ^U h^d fW^ WPeTQTT] c^ cWPc _Pac ^U cWT IXVaXb eP[[Th WPeT UT[c cWT\hbcTah ^U B^bd[ P]S cWT bdaa^d]SX]V R^d]cah' >c Xb]^c Ydbc P R^]cPRc fXcW P STPS _Pbc% Qdc b^\TcWX]VfWXRW WPb ]TeTa RTPbTS P]S Xb bcX[[ b^\TW^f cWTaT%cW^dVW _TaWP_b ]^f SXbP__TPaX]V' H^\TcWX]V bcX[[aT\PX]TS X] <daSYXTUUb cX\T P]S WPS QTT] cWTaT U^a]^c [Tbb cWP] ,%))) P]S _TaWP_b Pb \dRW Pb -%)))$hTPab X] P] d]Qa^ZT] caPSXcX^]' > Z]^f cWPc ^cWTa_T^_[T fW^ WPeT QTT] X]c^ B^bd[ P]S cWT bdaa^d]S&X]V R^d]cah WPeT WPS cWT bP\T X\_aTbbX^] cWPc cWTaTXb b^\TcWX]V bcaP]VT cWTaT% XU ^][h ^]T R^d[S UX]SXc' <daSYXTUU fPb ]^c ^]T c^ WPeT cWPc UTT[X]V P]S]^c bTc PQ^dc X] P eTah STcTa\X]TS fPh c^ UX]S fWPcWT b\T[c fPb b^\TfWTaT WXSST]' ;a^\ B^bd[ C^acW&fPaS X]c^ @daSXbcP]% c^ Ja\XP P]S cWT Ra^bbX]V X]c^ETabXP% cWTaT WPb QTT] cWTaT _a^QPQ[h bcX[[ Xb \dRW'c^ QT U^d]S Qh _T^_[T fW^ WPeT cWT ]TRTbbPah `dP[&XcXTb' 7dc > bW^d[S fPa] h^d cWPc cWTbT `dP[XcXTbPaT ]^c VXeT] c^ TeTah^]T'

IWXb _Pac ^U cWT bc^ah Xb aTP[[h R^]RTa]TSfXcW cWT PfPZT]X]V ^U <daSYXTUU c^ cWT R^]eXRcX^]cWPc P aTP[ caPSXcX^] WPS TgXbcTS X] cWT BXSS[T :Pbc4_^bbTbbX]V Z]^f[TSVT ^U \P]% ^U cWT f^a[S% P]S P[b^^U RTacPX] \TcW^Sb P]S cTRW]X`dTb fWXRW WPeT aT&\PX]TS X]cPRc cWa^dVW cWT VaTPc RWP]VTb SdT c^ cWTX]ePbX^]b cWPc WPeT R^\T Ua^\ 8T]caP[ 6bXP P]S P[b^cWa^dVW cWT VaTPc RWP]VTb ^U aT[XVX^]' ;Xabc% cWTaT_[PRT\T]c ^U cWT O^a^PbcaXP] & cWT \PY^a caPSXcX^]

$'

Page 42: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

& Qh cWT 8WaXbcXP]b% P]S cWT] PVPX] cWT 8WaXbcXP]b[PaVT[h ^eTaad] Qh cWT Bdb[X\' 6]S hTc% cWa^dVW XcP[[% b^\TcWX]V aT\PX]TS% fWPc Xb \^aT% Pb cWT fPeTb^U X]ePbX^] WPeT R^\T P]S V^]T & <T]VWXb @WP] P]SIP\Ta[P]T P]S 6cPQTV P]S cWT aTbc ^U cWT\' IWTfPeTb aTcda]X]V c^ 8T]caP[ 6bXP WPeT RPaaXTS QPRZfXcW cWT\ P[fPhb b^\TcWX]V% P]S cWTaTU^aT cWTaT Xb[Xcc[T S^dQc & P]S ]^Q^Sh RP] `dTbcX^] cWPc & cWPc X]8T]caP[ 6bXP% X] cWT _Pacb RP[[TS IdaZTbcP]% cWTaTWPb QTT] P]S Xb P caPSXcX^] fWXRW ]^ S^dQc bdaeXeTSTeT] fXcW cWT _aTbT]c aTVX\T ^U cWT H^eXTc GT_dQ[XRcWTaT'

C^f% fT R^\T c^ RTacPX] \^aT b_TRXUXR X]&SXRPcX^]b PQ^dc cWT fPh X] fWXRW <daSYXTUU caPRTScWXb QPRZ P]S ]^ S^dQc U^d]S b^\TcWX]V' =T caPeT[[TSfXcW P Va^d_ ^U _T^_[T fW^\ WT RP[[TS !IWT HTTZTab^U cWT IadcW%n P]S b^\T ^U fW^\ WT RWPaPRcTaXiTb`dXcT STUX]XcT[h P]S WPb b_^ZT] ^U bX]RT Pb _T^_[TfW^ fTaT bcX[[ [XeX]V TeT] cT] ^a UXUcTT] hTPab PV^'Ea^QPQ[h cWT bc^aXTb c^[S X] BTTcX]Vb fXcW GT\PaZPQ[TBT] PaT VT]dX]T T]^dVW% cW^dVW > Z]^f% Ua^\ P RTa&cPX] P\^d]c cWPc > WPeT QTT] PQ[T c^ eTaXUh% cWTh PaTP[[ \XgTS d_' >] ^cWTa f^aSb% WT cPZTb ^]T _PacXRd&[Pa bc^ah P]S _dcb P QXc ^U Xc WTaT P]S P]^cWTa QXccWTaT' 8TacPX] _Pacb ^U Xc P[b^ P__TPa X] cWT UXabcQ^^Z4 cWPc Xb% X] 7TT[iTQdQ% ^a cWT UXabc _Pac ^U 6[[P]S :eTahcWX]V% fWXRW WPb ]^f QTT] _dQ[XbWTS U^acWXacTT] hTPab' IWTaT PaT cWTaT & Pb TeTah^]T RP]bTT U^a cWT\bT[eTb RTacPX] Pdc^QX^VaP_WXRP[ bTRcX^]bfWXRW PaT P R[dT c^ WXb ^f] fP]STaX]Vb P]S WXb ^f]

$(

Page 43: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

D]T ^U cWT cWX]Vb fWXRW Xc Xb _^bbXQ[T c^ S^XU h^d WPeT cWPc [dRZ% ^a cWPc `dP[Xch ^a fWPcTeTa XcXb fWT] h^d PaT caPeT[[X]V cWa^dVW cWTbT _Pacb ^U cWTf^a[S% Xb c^ ad] d]Tg_TRcTS[h X]c^ eTah X]cTaTbcX]V

_T^_[T' IWXb WPb WP__T]TS c^\T P ]d\QTa ^U cX\Tb'> ]TeTa RP] d]STabcP]S fWh Xc Xb cWPc b^\TcWX]V WPb[TS \T c^ bdRW P eX[[PVT P]S > WPeT V^]T X]c^ bdRW

P eP[[Th P]S d]Tg_TRcTS[h \Tc P _Tab^]% ^a > WPeTWTPaS Pc ^]T _[PRT cWPc > ^dVWc c^ V^ P]S bTT b^ P]Sb^ P]S WPeT U^d]S P \P] bT[[X]V bTR^]SWP]S R[^cWTb

X] P [Xcc[T eX[[PVT% P]S Xc cda]b ^dc cWPc WT Xb P] X]&XcXPcTS 9TaeXbW P]S b^ ^]' IWTbT cWX]Vb WP__T] c^b^\T _T^_[T% P]S cWTh S^ ]^c WP__T] c^^cWTa _T^_[T%> S^ ]^c Z]^f fWh' > bW^d[S cWX]Z cWTh _a^QPQ[h

WP__T]TS c^ \T QTRPdbT > WPS P V^^S STP[ ^U _aT_P&aPcX^] P]S caPX]X]V cWa^dVW \h R^]cPRc fXcW <daSYXTUU^eTa b^ \P]h hTPab' > Z]^f cWPc Xc S^Tb WP__T]%P]S RTacPX][h \dbc WPeT WP__T]TS c^ <daSYXTUU% cWPcX] cWT R^dabT ^U WXb caPeT[b% fXcW^dc P]h _[P]% fXcW&

^dc Z]^fX]V fWPc WT fPb V^X]V c^ UX]S4 WT ^a ^]T ^UWXb R^\_P]X^]b% f^d[S WTPa ^U b^\TcWX]V ^a b^\T&^]T P]S U^[[^f d_ cWT R[dT' IWXb f^d[S [TPS cWT\X]c^ cWT _aTbT]RT ^U b^\T^]T fW^ WPS Z]^f[TSVT%^a fW^ WPS d]STabcP]SX]V% ^a _TaWP_b RTacPX] _^f&

Tab' HdRW _T^_[T eTah ^UcT] PaT ]^c eXbXQ[h R^]&]TRcTS fXcW P]h ^aVP]XiPcX^] ^a Qa^cWTaW^^S' > WPeTQTT] \Xb[TS X] cWXb fPh% QTRPdbT > WPeT \Tc _T^_[TfW^ bPXS cWPc cWTh fTaT ]^c R^]]TRcTS fXcW P]hcWX]VPc P[[4 Ydbc [XeX]V P b^[XcPah P]S WP__h [XUT Pb P aTR&

UX]SX]Vb'

,1

Page 44: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

[dbT X] P eP[[Th4 Tg_TaXT]RX]V cWT aTP[Xch ^U cWTXa ^f]X]]Ta [XUT ^a cWT EaTbT]RT ^U <^S% P]S ]^c [^^ZX]VU^a P]hcWX]V \^aT' 6]S cWT] bTeTaP[ hTPab [PcTa% >f^d[S SXbR^eTa cWPc cWPc _Tab^]% fW^ bTT\TS c^ QT Pb^[XcPah aTR[dbT% fPb aTP[[h `dXcT P] X\_^acP]c \T\&QTa ^U b^\T Qa^cWTaW^^S ^a ^cWTa'

<daSYXTUU% fXcW WXb U[PXa U^a cWXb ZX]S ^UbTPaRW% f^d[S ]^c ^][h aTR^V]XiT cWT bXV]XUXRP]RT ^UTPRW bdRW R^]cPRc4 Qdc f^d[S P[b^ QT PQ[T c^ _XTRTcWT UaPV\T]cb c^VTcWTa c^ QdX[S d_ P R^WTaT]c _XRcdaT'

> P\ ]^f V^X]V c^ cT[[ h^d PQ^dc cf^ SXbR^e&TaXTb fWXRW > cWX]Z fX[[ X[[dbcaPcT W^f <daSYXTUU [TUcR[dTb QTWX]S b^ cWPc P]h^]T fW^ SX[XVT]c[h P]S X]&cT[[XVT]c[h bcdSXTb WXb faXcX]Vb RP] UX]S b^\T X]SX&RPcX^]b4 P]S _TaWP_b & XU cWTh UTT[ cWT ]TTS c^ S^ b^&caPRT cWT\ QPRZ c^ cWT b^daRT' IWT UXabc Xb cWT Tg&XbcT]RT X] P aTVX^] cWPc bcaTcRWTb Ua^\ :Pbc c^ C^acW&:Pbc c^ C^acW&LTbc ETabXP PRa^bb X]c^ @daSXbcP]% ^UP bTRc ^a Qa^cWTaW^^S RP[[TS !IWT ET^_[T ^U cWT IadcW%cWT 6W[&X&=P``' IWXb bTRc WPb QTT] Z]^f] U^a P [^]VcX\T' >c Xb aTUTaaTS c^ X] =PbcX]Vb! :]RhR[^_PTSXP^U GT[XVX^] P]S :cWXRb X] bTeTaP[ _[PRTb4 Qdc P[fPhbX] _PbbX]V P]S aPcWTa SXb_PaPVX]V[h Pb P WTcTa^S^gHWXXcT bTRc ^U ETabXP' >c Xb VT]TaP[[h bd__^bTS cWPccWTh PaT b^\TW^f R^]]TRcTS fXcW cWT 6[X >[PWXb%fWXRW Xb P eTah TgcaT\T HWXXcT bTRc fW^ STXUh 6[[%cWT b^]&X]&[Pf ^U BdWP\\PS' D]T f^d[S ]^c Tg&_TRc P]hcWX]V ^U VaTPc X]cTaTbc Ua^\ cWPc% Qdc XU h^dcPZT cWT UPRc cWPc cWTh PaT RP[[TS IWT ET^_[T ^U cWT

$*

Page 45: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

IadcW! c^VTcWTa fXcW <daSYXTUUb aTUTaT]RT c^ WXb ^f]Va^d_b Pb cWT !HTTZTab ^U cWT IadcW%! h^d \XVWc _Ta&WP_b VdTbb cWPc cWTbT _T^_[T% cWXb _PacXRd[Pa bTRc%fTaT P\^]V cW^bT fW^\ <daSYXTUU b^dVWc P]S U^d]S'>c b^ WP__T]b cWPc WT S^Tb ]^c \PZT P]h SXaTRc aTU&TaT]RT c^ P ETabXP] Qa^cWTaW^^S X] P]h ^U WXb faXcX]Vb

cWPc h^d PaT [XZT[h c^ WPeT bTT]% d][Tbb h^d WP__T]c^ WPeT R^\T PRa^bb P eTah aPaT Q^^Z _dQ[XbWTS X]*2,-% RP[[TS IWT =TaP[S ^U 8^\X]V <^^S' IWXb XbWXb UXabc Q^^Z P]S cWT ^][h ^]T _dQ[XbWTS SdaX]V WXb[XUTcX\T' >] Xc WT faXcTb ^_T][h ^U WXb R^]cPRc fXcWP Qa^cWTaW^^S X] ETabXP% P]S bPhb cWPc WT bT]c P]d\QTa ^U WXb _d_X[b c^ cWTXa \^]PbcTah'

C^f% > cWX]Z Xc Xb eTah _a^QPQ[T cWPc cWXbQa^cWTaW^^S Xb cWT bP\T Pb cWT 6W[&X&=P`` fXcW fWXRW> PRRXST]cP[[h RP\T X] R^]cPRc PQ^dc bTeT] ^a TXVWchTPab PV^ fWT] > fPb caPeT[[X]V X] C^acW&LTbc ETabXPP]S fXcW fWXRW > WPeT WPS UdacWTa R^]cPRc bX]RT' IWTX\_^acP]c cWX]V PQ^dc cWXb _PacXRd[Pa Qa^cWTaW^^S XbcWPc cWTh RTacPX][h PaT X] _^bbTbbX^] ^U cTRW]XRP[Z]^f[TSVT ^U P eTah b_TRXP[ ZX]S4 cWPc Xb c^ bPh% XcXb ]^c Ydbc P aT[XVX^db% \^aT ^a [Tbb WTaTcXRP[ bTRc^U >b[P\% Qdc Xc PRcdP[[h S^Tb _aTbTaeT b^\T eTahP]RXT]c caPSXcX^]b' IWT bTRc fPb U^d]STS X] *,*/6'9' Qh Hd[cP] HPWP`% Qdc cWXb fPb \^aT P UaTbWbcPac ^a aTU^a\ cWP] P cadT QTVX]]X]V' IWXb Xb TeX&

ST]c Ua^\ cWT UPRc cWPc cWTh _aTbTaeTS% cWa^dVW cWTR^\X]V ^U >b[P\% ]^c ^][h CTbc^aXP] 8WaXbcXP] caP&SXcX^]b Qdc P[b^ \dRW TPa[XTa 8WP[STP] ^a O^a^PbcaXP]

caPSXcX^]b cWPc WPS QT[^]VTS c^ cWT cX\T ^U cWT VaTPc &

%!

Page 46: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

]Tbb ^U 7PQh[^]% fWXRW Xb ]^f -%))) hTPab QTU^aTcWT _aTbT]c' IWXb <daSYXTUU S^Tb aTUTa c^ X] WXb Q^^ZIWT =TaP[S ^ U 8^\X]V <^^S' > WPS P eTah P\dbX]VTgP\_[T ^U cWT SXUUXRd[ch ^U Z]^fX]V fWTaT ^]T bcP]SbfXcW <daSYXTUU ^eTa cWXb' D]T SPh% X] ?d[h *2-2%fWT] > fPb fXcW WX\ X] EPaXb% WT bPXS cWPc WT fPb V^&X]V c^ \PZT b^\T ETabXP] _X[PUU fXcW aTP[ ETabXP] aXRTfWXRW WPS QTT] U[^f] ^eTa c^ WX\ Ua^\ ETabXP' C^ffT fTaT `dXcT dbTS c^ <daSYXTUU X]U^a\X]V db cWPc WTfPb V^X]V c^ QaX]V X] b^\T Tg^cXR UadXc cWPc WPS QTT]U[^f] c^ WX\ Ua^\ cWT H^[^\^] >b[P]Sb% fWT] _T^_[T_aTbT]c X] cWT a^^\ WPS QTT] fXcW WX\ c^ cWT =P[[TbcWPc \^a]X]V P]S WPS Q^dVWc cWT\ fXcW WX\ X] cWT;aT]RW UadXc \PaZTc' LWT] WT bPXS cWPc cWT QaX]iP

RWTTbT fPb b_TRXP[[h U[^f] c^ WX\ Ua^\ cWT 8PdRPbdbfT Z]Tf cWPc WT P[fPhb Q^dVWc Xc Ua^\ P _PacXRd[Pa?TfXbW bW^_ X] EPaXb ' H^ fT fTaT ]PcdaP[[h X]R[X]TSc^ bd__^bT cWPc Xc fPb \^bc d][XZT[h cWPc aXRT f^d[SWPeT QTT] U[^f] c^ WX\ Ua^\ ETabXP' =^fTeTa% >fT]c X]c^ WXb ZXcRWT]% P]S cWTaT > bPf cfT]ch ^acWXach [Xcc[T bPRZb P[[ fXcW [PQT[b P]S ETabXP] bcP\_b^] cWT\% P]S bPf cWPc WT WPS% X] UPRc% aTRTXeTS QhPXa\PX[ P R^]bXV]\T]c ^U ETabXP] aXRT' LWPc Xb \^aT%WT WPS aTRTXeTS Xc Ua^\ cWT c^f] ^U @Xa\P]bWPW%fWXRW WP__T]b c^ QT Ydbc cWT eTah _[PRT fWXRW Xb]TPa cWT RT]caT ^U cWXb _PacXRd[Pa Qa^cWTaW^^S 6W[&X&=P``' IWXb \Ph \TP] P]hcWX]V ^a ]^cWX]V% P]S >\dbc fPa] h^d cWPc U^a P]h^]T fW^ aTPSb <daSYXTUUP]S caXTb c^ aTR^]bcadRc P]hcWX]V PQ^dc <daSYXTUUbPSeT]cdaTb% P[\^bc P]hcWX]V WT faXcTb \Ph \TP]P]hcWX]V ^a ]^cWX]V'

%"

Page 47: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

7dc cWTaT PaT RTacPX] \dRW \^aT bTaX^db aTP&b^]b U^a bd__^bX]V cWPc cWTaT fPb X] C^acW&LTbcETabXP Pc cWPc cX\T & _TaWP_b bcX[[ Xb c^SPh & P Z]^f&[TSVT cWPc R^]caXQdcTS c^fPaSb <daSYXTUU b ^f] ST&eT[^_\T]c' IWXb Z]^f[TSVT Xb RWXTU[h R^]RTa]TSfXcW cWT caP]bU^a\PcX^] ^U T]TaVXTb' > P\ Pbbd\X]VcWPc h^d f^d[S ]^c WPeT R^\T WTaT c^ WTPa cWTbT[TRcdaTb d][Tbb h^d fTaT P[aTPSh bcdST]cb ^U <daS&YXTUUnb XSTPb P]S WPeT aTPS WXb Q^^Zb P]S cWT Q^^ZbPQ^dc WX\% b^ > P\ ]^c V^X]V c^ ca^dQ[T c^ Tg_[PX]cWT cTPRWX]Vb P]S XSTPb ^U <daSYXTUU% Qdc cah c^ bW^fh^d W^f Xc Xb _^bbXQ[T X] b^\T fPh c^ U^[[^f WXb\TcW^S ^U VXeX]V WX]cb b^ cWPc ^]T RP] UX]S ^]TnbfPh QPRZ c^ WXb b^daRTb ' >U b^% h^d \dbc Z]^f cWPcP eTah RT]caP[ UTPcdaT% ^a cWT\T% ^U <daSYXTUUb cTPRW&X]V P]S \TcW^Sb Xb cWPc \P] Xb STbcX]TS% ^a aT`dXaTS%SdaX]V WXb [XUT ^] TPacW% c^ caP]bU^a\ T]TaVXTb ' D]TfPh ^U [^^ZX]V c^ bTT cWT aTPb^] ^U \P]nb TgXbcT]RT^] cWT TPacW% Xb cWPc WT Xb PQ[T c^ _a^SdRT% Qh WXbfPh ^U [XeX]V% RTacPX] bdQbcP]RTb aT`dXaTS U^a eTahWXVW _da_^bTb ' BP]% cWa^dVW WXb Ud[UX[[X]V cWXb cPbZ%aTRTXeTb X] aTcda] P] X\_TaXbWPQ[T b^\TcWX]V U^aWX\bT[U' >] ^cWTa f^aSb% cWPc cWTaT Xb cWT cPbZ U^a\P] ^U caP]bU^a\X]V T]TaVXTb Qh cWT fPh WT [XeTbWXb [XUT' IWPc caP]bU^a\PcX^]% X] b^\T fPh ^a P]&^cWTa% aTbd[cb X] P SXeXbX^] X]c^ cWaTT _Pacb3 ^]T_Pac ^U cWT T]TaVh WPb c^ QT dbTS d_ X] _TaU^a\X]VcWT f^aZ cWPc Xb ]TTSTS4 P bTR^]S _Pac ^U cWT T]TaVhV^Tb c^ P _PacXRd[Pa _da_^bT% fWTaT Xc AF aT`dXaTS4Qdc cWT cWXaS _Pac Xb WXb ^f] aTfPaS% P]S T]cTab X]c^WXb ^f] QTX]V P]S bTaeTb U^a cWT U^a\PcX^] ^U WXb

-+

Page 48: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

C^f cWXb V^Tb QPRZ X]c^ cWT _Pbc & > cWX]ZcWPc cWXb S^RcaX]T fPb WT[S Qh cWT 8WP[STP]b d_ c^cWT cX\T ^U cWT STbcadRcX^] ^U 7PQh[^]% P]S _a^QPQ[hPUcTa cWPc aT\PX]TS fXcW cWT :PbcTa] 8WaXbcXP]b PQ^dcfWXRW > fPb cP[ZX]V c^ h^d & cWXb aT`dXaTS cWPc cWTaTbW^d[S QT b^\T Z]^f[TSVT ^U cWT b^ac ^U f^aZ % ^U cWTfPh ^U [XeX]V% cWPc \PZTb Xc _^bbXQ[T U^a \P] c^ Ud[&UX[[ cWXb cPbZ' >c Xb aPcWTa X]cTaTbcX]V% > cWX]Z% c^

]^cT cWPc cWXb Xb \^bc b_TRXUXRP[[h P]S R[TPa[h d]&STabc^^S P\^]V cWT 8WaXbcXP]b ^U cWT ^[S IaPSXcX^]^U cWT CTPa :Pbc' >c Xb P[b^ d]STabc^^S Qh cWT Da&cW^S^g 8WaXbcXP]b Qdc [Tbb d]STabc^^S Qh cWT LTbc&Ta] 8WaXbcXP]b' ;^a TgP\_[T% cWT :PbcTa] ;PcWTab%P]S _PacXRd[Pa[h > cWX]Z% cWT GdbbXP]b% d]STabc^^SeTah R[TPa[h cWPc cWTaT Xb b^\TcWX]V cWPc Xb aT`dXaTS^U \P] ^U cWXb ZX]S% P]S cWTh Pbb^RXPcTS Xc fXcW cWTXSTP ^U% cWPc Xb % X] ^aSTa c^ _PacXRX_PcT X] cWT GTbda&aTRcX^]% P \P] WPb c^ PR`dXaT P GTbdaaTRcX^] 7^Sh'DU R^dabT Hc' EPd[ cTPRWTb cWXb X] WXb T_Xbc[Tb & QdccWXb ]^cX^] ^U cWT ]TTS c^ PR`dXaT U^a ^]TbT[U P GTb&daaTRcX^] 7^Sh X] ^aSTa c^ _PacXRX_PcT X] cWT GTbda&aTRcX^]% fPb% > cWX]Z% \^bc bca^]V[h P]S R[TPa[h_TaRTXeTS% X] cWT :PbcTa] 8WaXbcXP] f^a[S' 6]S ^U

R^dabT% cWXb PVaTTb fXcW cWT X]cTa_aTcPcX^] VXeT] QhcWT :PbcTa] 8WaXbcXP]b ^U cWT EPaPQ[T ^U cWT LTSSX]V<Pa\T]c4 cWPc cWTaT PaT cf^ T[T\T]cb X] bP[ePcX^]3cWTaT Xb cWT VaPcdXc^db PRRT_cP]RT ^U \P] cWa^dVWWXb GTST\_cX^] fWTaTQh WT Xb T]PQ[TS c^ _PacXRX_PcTX] cWT ;TPbc% Qdc cWTaT Xb P[b^ cWT aT`dXaT\T]c cWPc

^f] eTbbT[% ^a WXb ^f] b^d['

-,

Page 49: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

Xb _[PRTS d_^] \P] WX\bT[U% cWPc WT bW^d[S R^\T c^cWT ;TPbc fXcW cWT LTSSX]V <Pa\T]c% fWXRW Xb X]cTa&_aTcTS Pb \TP]X]V cWT GTbdaaTRcX^] 7^Sh' 6]S cWPc

GTbdaaTRcX^] 7^Sh Xb Pbb^RXPcTS fXcW cWT XSTP ^U cWTcaP]bU^a\PcX^] ^U cWT UX]T b_XaXcdP[ bdQbcP]RTb cWPcPaT TgT\_c Ua^\ cWT STbcadRcXeT U^aRTb ^U cWXb TPacW[h

TgXbcT]RT% P]S cWTaTU^aT PQ[T c^ _PacXRX_PcT X] GTb&bdaTRcX^]'

IWXb% > P\ bdaT% Xb b^\TW^f R^]]TRcTS fXcWcWT Z]^f[TSVT cWPc Xb _^bbTbbTS Qh cWT 6W[&X&=P``^U fW^\ > WPeT b_^ZT]' >c bTT\b cWPc cWTh Z]^f cWTfPhb Qh fWXRW cWTbT T]TaVh caP]bU^a\PcX^]b PaTQa^dVWc PQ^dc4 cWPc Xb% Qh fWXRW \P] Xb PQ[T% Qh WXb^f] fPh ^U [XeX]V & fWXRW ^U R^dabT RP] cPZT cWT^dcfPaS U^a\b ^U _aPhTa P]S \TSXcPcX^] Qdc X] aTP[XchR^]bXbc X] QaX]VX]V PQ^dc fXcWX] WX\bT[U P RTacPX]X]cTaPRcX^] ^U bdQbcP]RTb & fWTaTQh WT Ud[UX[b WXb^f] _PacXRd[Pa cPbZ' 6[[ ^U h^d fW^ WPeT aTPS <daS&YXTUU!b faXcX]Vb fX[[ aTR^V]XiT cWPc cWXb Xb P RT]caP[cWT\T' =T aTUTab c^ Xc Pb cWT GTRX_a^RP[ BPX]cT]&P]RT ^U :eTahcWX]V cWPc :gXbcb' 6RR^aSX]V c^ cWXb

_aX]RX_[T TeTahcWX]V cWPc TgXbcb Xb aT`dXaTS c^ R^]&caXQdcT c^fPaSb cWT TgXbcT]RT ^U TeTahcWX]V T[bT'IWTaT Xb P R[^bT P]S X]cX\PcT X]cTa[^RZX]V ^U P[[[XeTb P]S P[[ U^a\b ^U [XUT% Qh fWXRW TPRW ^]T XbaT`dXaTS c^ S^ b^\TcWX]V U^a TeTah ^cWTa' LWPc WPbc^ QT S^]T X] cWXb fPh ST_T]Sb d_^] cWT caP]bU^a\P&

cX^] ^U T]TaVh' Bh ^f] VdTbb Xb cWPc cWXb Xb b^\T&cWX]V <daSYXTUU [TPa]c cWa^dVW R^]cPRcb \PST X] cW^bT_Pacb ^U cWT BXSS[T :Pbc cWPc U^a \X[[T]]XP WPeT QTT]

--

Page 50: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RP[[TS >aP]' =T]RT P[b^ WXb STT_ X]cTaTbc X] 7PQh&[^]' C^Q^Sh RP] aTPS fWPc <daSYXTUU faXcTb PQ^dc7PQh[^] fXcW^dc bTTX]V W^f STT_[h Xc X\_aTbbTS WX\'=T fPb eTah U^acd]PcT QTRPdbT WT fPb PQ[T c^ eXbXc7PQh[^] Pc cWT cX\T cWT <Ta\P] TgRPePcX^]b fTaTX] _a^VaTbb P]S fWT] P VaTPc STP[ \^aT ^U cWT ^[SRXch fPb PRRTbbXQ[T cWP] Xc Xb ]^f' ;^acd]PcT[h U^a\T% cW^bT TgRPePcX^]b fTaT \PST X] cWT ^[S bch[T%cWPc Xb% X]bcTPS ^U bWdccX]V TeTahcWX]V d_ PUcTa SXV&VX]V Xc ^dc% cWTh [TUc Xc ^_T]% P]S b^ > fPb PQ[T c^fP]STa PQ^dc X] 7PQh[^] P]S VTc X\_aTbbX^]b Ua^\ Xc'

> S^ ]^c Z]^f XU cW^bT ^U h^d fW^ Z]^f 7PQ&h[^] WPeT WPS b^ bca^]V[h Pb > WPS% cWT R^]eXRcX^]cWPc P RTacPX] bdQbcP]RT S^Tb aT\PX] ]^f X] 7PQh&[^] Qh fWXRW ^]T RP] T]cTa SXaTRc[h X]c^ R^]cPRc fXcW

cWT [XUT ^U cWT _T^_[T PQ^dc +%.)) c^ ,%))) hTPabPV^' :PRW cX\T > WPeT QTT] c^ 7PQh[^]% > WPeT WPScWXb d]\XbcPZPQ[h' > WPeT QTT] fXcW ^cWTab % P]S >WPeT ]^cXRTS cWPc b^\T _T^_[T ]^cXRT ]^cWX]V Pc P[[fWT] cWTh V^ c^ 7PQh[^]4 cWTh bTT ^][h P aPcWTa Sd[[[^c ^U adX]b' DcWTa _T^_[T PaT ^eTafWT[\TS Qh cWTbT]bT ^U cWT d]Qa^ZT] [XUT cWPc Xb bcX[[ V^X]V ^] X]cWXb _[PRT cWPc WPb QTT] STbTacTS U^a P cW^dbP]S ^SShTPab' LWh Xb cWPc5 > cWX]Z Xc Xb QTRPdbT cWTaT WPbQTT] U^a P eTah [^]V cX\T X] cWXb _Pac ^U cWT f^a[S%

d]STabcP]SX]V ^U cWTbT bdQbcP]RTb P]S T]TaVXTb%P]S cWPc cWT 7PQh[^]XP]b SXS d]STabcP]S cWXb ' IWXbf^aZ fPb X]cT]bXeT[h RPaaXTS ^] X] RTacPX] PaTPb ^U7PQh[^]% P]S Xc [TUc QTWX]S P[\^bc X\_TaXbWPQ[TcaPRTb ^U cWPc _PacXRd[Pa f^aZ' IWXb \PZTb Xc _^b&

-.

Page 51: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bXQ[T U^a _T^_[T% TeT] c^SPh% c^ aT&T]cTa X]c^ R^]&cPRc fXcW fWPc fPb V^X]V ^] +%.)) ^a ,%))) hTPabPV^' >] P bT]bT Xc Xb bcX[[ V^X]V ^] c^SPh'

N^d Z]^f cWPc X] 6[[ P]S :eTahcWX]V <daSYXTUUSTbRaXQTb bTeTaP[ cX\Tb cWT eXbXcb ^U 7TT[iTQdQ X]7PQh[^]' IWTh PaT P\^]V cWT \^bc eXeXS faXcX]Vb X]cWT Q^^Z% P]S cWTaT PaT WPaS[h P]h ^cWTa _[PRTb X]cWT f^a[S cWPc WT STbRaXQTb fXcW bdRW P bT]bT ^U QT&X]V _aTbT]c X] cWT\' > SXS ]^c bTT cWT bXV]XUXRP]RT^U cWXb d]cX[ > eXbXcTS 7PQh[^] \hbT[U P]S WPS cWTbP\T bT]bT ^U QTX]V PQ[T c^ QT _aTbT]c X] cWT [XeX]VRXch' > cW^dVWc W^f TPbh Xc \dbc WPeT QTT] U^a <daS&YXTUU c^ aT&T]cTa cWT [XUT ^U 7PQh[^] P]S \TTc cWT7PQh[^]XP] _T^_[T% P]S Z]^f cWT fPh cWTh b_^ZT P]ScWT b^ac ^U [XeTb cWTh [XeTS P]S fWPc fTaT cWT \^cXeTbcWPc V^eTa]TS cWT\ P]S b^ ^]' 6]S ^U R^dabT% P[[cWXb f^d[S TbcPQ[XbW X] WX\ eTah bca^]V[h cWT bT]bT^U cWT X\_^acP]RT ^U d]STabcP]SX]V W^f cWTbT caP]b&U^a\PcX^]b fTaT c^ QT Qa^dVWc PQ^dc4 W^f \P] aTP[[hR^d[S [TPa] c^ VPX] R^]ca^[ ^eTa cWTbT _bhRWXR P]Sb_XaXcdP[ T]TaVXTb ^a UX]Ta bdQbcP]RTb% Q^cW U^a WXb^f] QT]TUXc% U^a cWT UTTSX]V ^U WXb ^f] X]SXeXSdP[XchP]S P[b^ U^a cWT PRR^\_[XbW\T]c ^U cPbZb cWPc WPSc^ QT S^]T X] cWT f^a[S' 6]S P[b^ U^a ^cWTa _da_^bTbc^^% bdRW Pb cWT WT[_X]V ^U X]SXeXSdP[ _T^_[T'

<daSYXTUU d]S^dQcTS[h WPS VaTPc ]PcdaP[ VXUcbUa^\ RWX[SW^^S3 Qdc WT _a^QPQ[h fPb PQ[T Pb P eTahh^d]V \P] c^ STeT[^_% cWa^dVW WXb R^]cPRc fXcWcWTbT b^daRTb ^U Z]^f[TSVT% WXb _^fTab c^ P R^]&

%'

Page 52: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bXSTaPQ[T STVaTT P]S cWT] QTVP] c^ V^ UdacWTa PUXT[S%WPeX]V cWT bdaT P]S aXVWc X]bcX]Rc cWPc P STT_Ta P]S\^aT X\_^acP]c Z]^f[TSVT TgXbcTS X] 8T]caP[ 6bXP'

>] ^aSTa c^ QT PQ[T c^ caPeT[% X] ^aSTa c^ QTPQ[T c^ \PZT cWT ]TRTbbPah R^]cPRcb% WT cT[[b dbcWPc WT bTc WX\bT[U d_Pb P _a^UTbbX^]P[ WTP[Ta b^\T&cX\Tb TeT] Pb P _a^UTbbX^]P[ f^]STa&f^aZTa% ^a\XaPR[T&\P]% P]S b^\TcX\Tb Ydbc Pb P Wh_]^cXbc'=T STbRaXQTb W^f eTah \dRW WT fPb PQ[T c^ S^ X]8T]caP[ 6bXP fWTaT Pc cWPc cX\T cWTaT fPb P eTahVaTPc PSSXRcX^] X] cWT GdbbXP] PaTPb c^ P[R^W^[Xb\%P]S X] cWT 8T]caP[ P]S :PbcTa] _Pacb c^ ^_Xd\ b\^Z&X]V' D_Xd\ \PZTb P b_TRXP[ X\_aTbbX^]% > WPeTQTT] cWa^dVW \X[Tb P]S \X[Tb ^U _^__h UXT[S X] cWPc_Pac ^U cWT f^a[S% P]S fPb \PST c^ UTT[ W^f bcaP]VTP]S X\_^acP]c Xb cWT _[PRT ^U cWT _^__h _[P]c U^ad]STabcP]SX]V Wd\P] [XUT' LWPc Xc WPb S^]T U^a \P]& ^_T]X]V d_ ]Tf _^bbXQX[XcXTb U^a WX\% P]S P[b^ cWTcTaaXQ[T aTbd[cb ^U \XbdbX]V cWT _PacXRd[Pa UX]T bdQ&bcP]RT fWXRW Xb _a^SdRTS Qh cWT _^__h _[P]c' 6]h&W^f% fWPcTeTa Xc Xb% cWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc <daSYXTUUPc cWT T]S ^U cWT [Pbc RT]cdah% Pb P eTah h^d]V \P]%WPS U^d]S% cWa^dVW WXb Z]^f[TSVT ^U cWTbT caP]bU^a&\PcX^]b ^U bdQbcP]RTb% cWPc WT fPb PQ[T c^ WT[__T^_[T fXcW cWTbT cf^ RdabTb4 cWT GdbbXP] RdabT ^UP[R^W^[Xb\ P]S cWT 6bXPcXR RdabT ^U PSSXRcX^] c^ ^_&Xd\' > \hbT[U aT\T\QTa% fWT] > UXabc \Tc WX\ X]>bcP]Qd[ X] *2+)% W^f WT WPS X] WP]S P \^bc SXUUX&Rd[c P]S TgcaP^aSX]Pah RPbT% fWT] WT RdaTS P Sad]Z&PaS fW^ fPb R^]bXSTaTS c^ QT c^cP[[h X]RdaPQ[T'

%(

Page 53: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

IWXb _WPbT ^U <daSYXTUU b [XUT QTcfTT] *12.P]S *2)) \dbc RTacPX][h WPeT QTT] eTah TgcaP^aSX]&Pah' H^\TcX\Tb WT fPb Ydbc V^X]V PQ^dc X] cWXb _Pac^U cWT f^a[S fXcW WXb U[dT]c Z]^f[TSVT ^U IdaZXbW%]^ S^dQc PR`dXaX]V P[[ cWT cX\T UPRX[Xch fXcW cWT ePaX&^db SXP[TRcb ^U cWT HPac% cWT JiQTZ% cWT JXVda P]S

^cWTa aPRTb ^U IdaZTbcP]% P]S QTR^\X]V Z]^f] Pb P\P] fW^ R^d[S WT[_ fXcW fWPc fT ]^f RP[[ _bhRW^&b^\PcXR PX[\T]cb ^U \P]' >] cWXb WT fPb \^cXePcTS_Pac[h Qh cWT eTah aTP[ STbXaT c^ WT[_ P]S S^ V^^S c^_T^_[T% Qdc \^aT bca^]V[h Qh cWT ]TRTbbXch U^a d]STa&bcP]SX]V cWT WXSST] _Pacb ^U cWT Wd\P] _bhRWT% fWXRW^aSX]PaX[h PaT WXSST] QTWX]S cWT \PbZ ^U ^da _Tab^]&P[Xch% P]S ^dc ^U cWT aTPRW ^U ^da ^aSX]Pah R^]bRX^db&]Tbb' >c Xb fT[[ Z]^f] cWPc cWXb \PbZ Xb TXcWTafTPZT]TS ^a b^\TcX\Tb TeT] STbca^hTS X] R^]SXcX^]b^U P[R^W^[Xb\ P]S bTeTaT SadV&PSSXRcX^] fWT] b^\T&cWX]V c^cP[[h SXUUTaT]c eTah ^UcT] P__TPab ' >c RTa&cPX][h RP] QT P \TP]b U^a \^aT aP_XS[h d]STabcP]SX]VcWT Wd\P] _bhRWT' DQeX^db[h% XU <daSYXTUU WPS cWT_^fTa c^ WT[_ _T^_[T d]STa cW^bT R^]SXcX^]b% WTf^d[S P[b^ QTR^\T [XZT P R^]UXSP]c ^a R^]UTbb^a c^cWT\' BP]h _T^_[T f^d[S R^\T c^ WX\ X] ]TTS% P]SX] cWPc fPh% SdaX]V cW^bT hTPab % WT fPb d]S^dQcTS[hT]VPVTS X] fWPc ^]T \XVWc RP[[ cWT bcdSh ^U _aPRcXRP[_bhRW^[^Vh' =T WX\bT[U bPhb cWPc QTU^aT WT bcPacTS^] cWTbT Y^da]Thb P]S QTU^aT WT \PST WXb WTPS&`dPacTab X] IdaZTbcP]% WT WPS bcdSXTS TeTahcWX]VcWPc WT R^d[S ^U LTbcTa] _bhRW^[^Vh P]S WPS R^\Tc^ cWT R^]R[dbX^]b cWPc Xc WPS eTah [Xcc[T c^ ^UUTa X]cWT fPh ^U Tg_[P]PcX^]b' > \dbc aT\X]S h^d cWPc

%)

Page 54: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWXb aTUTab c^ LTbcTa] _bhRW^[^Vh Pb Xc fPb X] cWT*12)!b'

=T cT[[b db cWPc Pc b^\T cX\T ^a ^cWTa% PQ^dccWT cda] ^U cWT RT]cdah% WT fPb X] IXQTc' > cWX]ZcWXb Xb _a^QPQ[h cadT% Pb > P\ bdaT cWPc WT Z]Tf \^aTcWP] P b\PccTaX]V ^U IXQTcP]' 8^[[^`dXP[ IXQTcP] Xb]^c SXUUXRd[c c^ [TPa]' >c Xb \PX][h P \PccTa ^U e^&RPQd[Pah QTRPdbT cWT R^[[^`dXP[ VaP\\Pa ^U IXQTcP]Xb TPbh' >U h^d S^ ]^c fP]c c^ [TPa] c^ faXcT Xc &fWXRW Xb P ]XVWc\PaT & c^ cP[Z IXQTcP] Xb bX\_[T' >P\ bdaT Xc fPb fT[[ fXcWX] <daSYXTUU b R^\_Pbb c^QTR^\T UP\X[XPa T]^dVW' DU R^dabT% IXQTcP] Xb ]^cb_^ZT] ^][h X] IXQTc' >c Xb b_^ZT] ^] cWT ^cWTa bXST^U cWT \^d]cPX]b X] IdaZTbcP]' >c Xb P[b^ b_^ZT]b^dcWfPaS X] CT_P[% Pb > WPeT bTT] U^a \hbT[U' H^Xc Xb P UPXa[h fXST[h&b_^ZT] [P]VdPVT X] ^]T ^a ^cWTa^U Xcb SXP[TRcb% P]S f^d[S R^\T X] TgcaT\T[h dbTUd[U^a P]h^]T fXbWX]V c^ caPeT[ X] cWPc _Pac ^U cWT f^a[S'

<daSYXTUUb eXbXcb c^ IXQTc QTcfTT] *122 P]S*2)+ PaT R^]]TRcTS fXcW ^]T ^U WXb bTeTaT PRRXST]cb '=T STbRaXQTb X] ^]T ^U cWT faXcX]Vb ^U cWT IWXaSHTaXTb W^f WT fPb f^d]STS Qh P bcaPh Qd[[Tc SdaX]VcWT IXQTcP] Tg_TSXcX^]' IWXb \PST Xc ]TRTbbPah U^aWX\ c^ b_T]S P [^]V cX\T X] aTR^eTaX]V WXb bcaT]VcW'=T fPb PVPX] bTeTaT[h f^d]STS X] *2)-% Pc cWT cX\T^U cWT PQ^acXeT GdbbXP] GTe^[dcX^] X] cWT 8PdRPbdb& P[fPhb % Pb WT bPhb % Qh bcaPh Qd[[Tcb ' :PRW cX\T%P__PaT]c[h% WT fT]c c^ 8T]caP[ 6bXP fWTaT WT WPSUaXT]Sb fW^ d]STabc^^S PQ^dc cWT RdaX]V ^U _T^_[T

%*

Page 55: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWa^dVW cWT dbT ^U cWTbT T]TaVXTb P]S bdQbcP]RTb'6RR^aSX]V c^ WXb ^f] PRR^d]c% WXb X]YdaXTb fTaTbdRW cWPc fXcW^dc cWXb b^ac ^U WT[_% WT f^d[S WPeTSXTS QTU^aT WT fPb cWXach'

C^f R^\Tb P eTah X]cTaTbcX]V `dTbcX^]' >WPeT b_^ZT] d]cX[ ]^f ^U cWT cTRW]X`dTb R^]]TRcTSfXcW T]TaVXTb% fXcW cWT caP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTbP]S cWT STT_ bcdSh ^U Wd\P] _bhRW^[^Vh Qh cWT dbT^U <daSYXTUU!b Z]^f[TSVT ^U Wh_]^cXb\ P]S WXb _^fTac^ STP[ fXcW cWT ca^dQ[Tb ^U \P]ZX]S' 7dc WT P[b^WPS P eTah TgcaP^aSX]Pah P]S _a^U^d]S Z]^f[TSVT ^U[Pfb ^U cWT bcadRcdaT ^U cWT f^a[S P]S cWT Wd\P]_bhRWT' D]T \dbc PbZ ^]TbT[U4 LWTaT R^d[S WT WPeTU^d]S cWXb Z]^f[TSVT 5

LWT] fT fTaT X]cTaTbcTS X] cWTbT bdQYTRcbX] cWT \XSS[T *2+)!b% P Va^d_ ^U db caXTS c^ caPRT%XU _^bbXQ[T(cWT b^daRTb ^U <daSYXTUU!b ]^cX^]b PQ^dc8^b\XR APfb' ;^a TgP\_[T% WXb XSTP ^U fWPc XbRP[[TS !IWT IPQ[T ^U =hSa^VT]b%! cWPc Xb% cWT aP]VT^U bdQbcP]RTb% Ua^\ cWT UX]Tbc% ^a 9XeX]T HdQbcP]RT%S^f] c^ cWT R^PabTbc bdQbcP]RT cWPc WT RP[[TS !BPccTafXcW^dc cWT =^[h <W^bc'! C^ S^dQc h^d PaT UP\X[XPafXcW cWXb Ua^\ Ddb_T]bZh P]S CXR^[[' C^f ^QeX&^db[h% cWXb RP] QT SXaTRc[h R^]]TRcTS fXcW E[Pc^%P]S fXcW cWT bTb`dXP[cTaP[ RP[Rd[PcX^]b VXeT] X]E[Pc^!b IX\PTdb c^ PaaXeT Pc cWT bdQbcP]RTb Qh fWXRWcWT 9T\XdaVT \PST cWT SXUUTaT]c f^a[Sb' IWTbT E[P&c^]XR ]^cX^]b% PUcTa _PbbX]V cWa^dVW ]T^&E[Pc^]Xb\%T]cTaTS X]c^ ePaX^db bT\X&^RRd[c caPSXcX^]b bdRW Pb

.)

Page 56: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT G^bXRadRXP]b ^U :da^_T P]S ;aTT&BPb^]ah% P]S\^aT VT]TaP[[h fXcW fWPc Xb R^\\^][h RP[[TS ^RRd[ccaPSXcX^]' IWT ^QeX^db bX\X[PaXch ^U cWTbT ]^cX^]bP]S cWT dbT \PST ^U cWT\ Qh cWT G^bXRadRXP] PdcW^ab^U cWT */cW RT]cdah% bdRW Pb 9a' G^QTac ;[dSS% f^d[S\PZT ^]T Pc UXabc cWX]Z cWPc <daSYXTUUb R^b\^[^Vh

Xb ]^cWX]V \^aT cWP] P] X]VT]X^db dbT ^U cWT G^bX&RadRXP] \PcTaXP[ ^U cWT */cW RT]cdah% _PacXRd[Pa[hcWPc ^U cWT eTah X\_^acP]c P]S _^fTaUd[ G^bXRadRXP]HRW^^[ cWPc TgXbcTS X] =^[[P]S Pc cWPc cX\T% ^U fWXRW9a' ;[dSS fPb _a^QPQ[h P] Pbb^RXPcT \T\QTa'

LT aTPS Pb \dRW Pb fT R^d[S ^U cWXb aPcWTa[PQ^aX^db \PcTaXP[ & [PQ^aX^db QTRPdbT Xc Xb ]TPa[hP[[ faXccT] X] APcX]% Qdc U^acd]PcT[h fXcW P\_[T SXP&VaP\b ' 6]S ^U R^dabT cWTaT Xb cWT fT[[ Z]^f] 6da^aP^U ?PR^Q 7^W\T% fXcW cWT aT\PaZPQ[T SXPVaP\b R^]&bcadRcTS Qh LX[[XP\ APf' > Tg_TRc cWPc cWXb Xb cWT\PcTaXP[ ^] fWXRW <daSYXTUU SaTf' 7dc fT RP\T c^ Pbc^_ Pc P RTacPX] _^X]c4 fWT] fT aTP[XiTS cWPc cWTaTfPb ]^ X]SXRPcX^] ^U P] d]STabcP]SX]V ^U fWPc <daS&YXTUU RP[[TS cWT :]]TPVaP\% ^a cWT ]X]T&[X]TS bh\Q^[fWXRW WT dbTS U^a cWT Tg_aTbbX^] ^U cWXb \PcTaXP['6]S% \^bc X\_^acP]c ^U P[[ & P[cW^dVW h^d S^ UX]S X]cWTbT G^bXRadRXP] faXcTab% _PacXRd[Pa[h% [Tc db bPh%X] 9a' ;[dSS &cWT \dbXRP[ bRP[T dbTS% TeT] cWaTT^RcPeTb X] cWT fPh <daSYXTUU dbTb cWT\4 cWTaT Xb ]^X]SXRPcX^] P]hfWTaT cWPc cWT bXV]XUXRP]RT ^U fWPc<daSYXTUU RP[[b cWT X]cTaeP[b% Xb d]STabc^^S X] cWTfPh cWPc <daSYXTUU d]STabc^^S Xc' IWT X\_^acP]c_^X]c U^a WX\ Xb cWPc Xc Xb ]TRTbbPah cWPc cWTaT bW^d[S

.*

Page 57: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

QT bW^RZb % ^a X]ST_T]ST]c X]cTaeT]cX^]b % X] ^aSTa c^R^\_[TcT P]h _a^RTbb' IWXb Xb aTP[[h ^U eTah VaTPcX\_^acP]RT% P]S > Z]^f Ua^\ \h ^f] bcdSXTb ^eTa\P]h hTPab cWPc cWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc Qh cWXb P \^bcX\_^acP]c [XVWc Xb cWa^f] d_^] ^da ^f] _Tab^]P[ Tg&_TaXT]RT% ^] cWT bdRRTbb P]S UPX[daT ^U P[[ b^acb ^UWd\P] T]cTa_aXbTb% d_^] P] d]STabcP]SX]V ^U cWT

]PcdaT ^U [XeX]V ^aVP]Xb\b P]S ^U cWT d]XeTabT Pb PfW^[T' 6[[ ^U cWXb Xb ^][h UTTQ[h d]STabc^^S XU ^]TS^Tb ]^c cPZT X]cTaeP[b P]S bW^RZb X]c^ PRR^d]c'

>c WP__T]TS cWPc Ydbc c^SPh & `dXcT Qh PRRX&ST]c ]^c X]cT]SX]V c^ aTPS P]hcWX]V ^U cWXb ZX]S & >aTPS cWT R^]R[dSX]V _PbbPVTb ^U @T_[Ta!b caTPcXbT ^]cWT \^eT\T]cb ^U cWT _[P]Tcb' =Xb f^aZ% Pb h^dZ]^f% fPb [PaVT[h QPbTS d_^] cWT UTT[X]V cWPc cWTbTG^bXRadRXP] R^]bcadRcX^]b \dbc WPeT R^b\^[^VXRP[bXV]XUXRP]RT' > WPS ]TeTa _aTeX^db[h aTPS cWT UX]P[Wh\] fXcW fWXRW @T_[Ta T]Sb WXb Q^^Z'$ > WPS ]^caTP[XiTS W^f TgcaP^aSX]Pah fPb @T_[Ta!b PccXcdST c^&fPaSb WXb ^f] f^aZ' @T_[Ta fPb [^^ZX]V U^a b^\T&cWX]V' =T% P]S P[b^% ^U R^dabT% ^da ^f] >bPPR

$IWT Q^^Z Xb ?^WP]]Tb @T_[Ta!b 8^b\^VaP_WXR IaTPcXbTR^]cPX]X]V cWT HTRaTc ^U cWT J]XeTabT QPbTS ^] ]d\&QTab P]S cWT bXiTb ^U cWT RT[TbcXP[ b_WTaTb & P[[ Tg&_[PX]TS X] cTa\b ^U cWT UXeT aTVd[Pa VT^\TcaXR UXVdaTb'IdQX]VT] *.2/' IWXb P\PiX]V S^Rd\T]c Xb caP]b[PcTSQh >' ST AdQXRi X] IWT :Vh_cXP] BXaPR[T%m __' *.*&*/,'

&#

Page 58: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

CTfc^]% P[[ ^U cWTbT \T] fW^ U^d]STS cWT \TRWP]XRP[bRXT]RTb P]S \^STa] \PcWT\PcXRb P]S Pbca^]^\h4P[[ ^U cWT\ fTaT X]b_XaTS Qh cWT QT[XTU cWPc cWTaTfPb P APf ^U =Pa\^]h' CTfc^]!b [XQaPah R^]cPX]TSP[\^bc TeTahcWX]V cWPc fPb PePX[PQ[T Pc cWPc cX\T ^]cWXb UXT[S & hTc cWTaT fPb ]^ bXV] cWPc WT Z]Tf cWXb_PacXRd[Pa bTRaTc ^U cWT SXbR^]cX]dXch ^U caP]bXcX^]bP]S cWT ]TTS U^a bW^RZb'

C^f cWPc S^Tb aPXbT P aTP[[h X]cTaTbcX]V`dTbcX^]' LWTaT SXS <daSYXTUU UX]S cWXb XU Xc fPb ]^cZ]^f] Pc cWT cX\T fWT] :da^_TP] cW^dVWc fPb \^bcR[^bT[h R^]RTa]TS fXcW cWXb _PacXRd[Pa _a^Q[T\% cWPcXb% X] cWT */cW P]S *0cW RT]cdaXTb5 LWh Xb Xc cWPccWTaT Xb ]^ bXV] P\^]V cWT ]T^&E[Pc^]Xbcb P]S ]^bXV] X] _bTdS^&9X^]hbXdb% ^a X] cWT G^bXRadRXP] ^aBPb^]XR caPSXcX^]b % ^U P] d]STabcP]SX]V ^U cWT ]TR&TbbXch ^U P] X]cTa[^RZX]V _[Ph ^U _a^RTbbTb X] cWTfPh cWPc <daSYXTUU aT_aTbT]cb Xc X] WXb bh\Q^[ ^U cWT:]]TPVaP\5

<daSYXTUU WX\bT[U VXeTb P R[dT c^ cWT b^[dcX^]QTRPdbT Q^cW X] WXb Q^^Z% 7TT[iTQdQ P]S P[b^ X] cWTfaXcX]Vb ^U cWT bTR^]S bTaXTb% _PacXRd[Pa[h X] cWTRWP_cTa RP[[TS !EaX]RT NdaX AdQ^eTSbZh%! WT STb&RaXQTb W^f WT U^d]S WXb fPh c^ P _PacXRd[Pa Qa^cWTa&W^^S fWXRW WT bPXS fPb X] J__Ta 7^ZWPaP% fWTaT cWXb_PacXRd[Pa Z]^f[TSVT fPb PePX[PQ[T' N^d \Ph ]^cbTT cWPc WT aTUTab c^ cWXb _PacXRd[Pa Z]^f[TSVT & QdcXU h^d fX[[ aTPS PVPX] cWT bTRcX^] ^U cWT RWP_cTafWXRW STP[b fXcW cWT caPX]X]V ^U cWT _aXTbcTbbTb fW^

.,

Page 59: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

_TaU^a\TS cWT bPRaTS SP]RTb% P]S cWT P__PaPcdb cWPccWTh dbTS U^a cWTXa caPX]X]V% h^d fX[[ bTT cWPc cWXbXb P] d]\XbcPZPQ[T aTUTaT]RT c^ cWXb bh\Q^[ ^U cWT:]]TPVaP\' ?dbc X] RPbT P]h ^U h^d S^ ]^c Z]^fcWXb bh\Q^[% > fX[[ SaPf Xc ^] cWT Q^PaS' >c Xb \PST

Qh cPZX]V P RXaR[T P]S SXeXSX]V Xc X]c^ ]X]T T`dP[_Pacb' IWT ]X]T _^X]cb PaT Y^X]TS c^ VXeT P caXP]V[T

P]S P bXg&bXSTS UXVdaT'

IWXb Xb <daSYXTUUb bh\Q^[ ^U cWT :]]TPVaP\%fWXRW Pb h^d bTT% R^\QX]Tb cWT caXPS P]S cWT WTgPS'IWT bTRaTc ^U cWT [PccTa [XTb X] cWT ^aSTa ^U cWT _^X]cb3*% -% ! 1% .% 0' IWT bh\Q^[ bW^fb W^f Xc Xb ]TR&TbbPah cWPc _a^RTbbTb bW^d[S [^RZ c^VTcWTa% TPRW^]T bd__^acX]V cWT ^cWTa X] ^aSTa cWPc P]hcWX]V bcPQ[T

.-

Page 60: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bW^d[S QT PRWXTeTS' IWXb VXeTb% U^a TgP\_[T% cWTbcPQX[Xch ^U P [XeX]V ^aVP]Xb\ bdRW Pb cWT Q^Sh ^U\P]'

> cWX]Z h^d fX[[ PVaTT cWPc XU fT R^d[S ^][hTbcPQ[XbW fWTaT <daSYXTUU U^d]S cWT :]]TPVaP\% fTf^d[S d]STabcP]S fWTaT WT U^d]S fWPc Xb \^bc X\&_^acP]c PQ^dc cWT R^]cT]c ^U WXb cTPRWX]V' >c f^d[ScT[[ db fWTaT WT U^d]S cWPc fWXRW Xb \XbbX]V X] cWTLTbcTa] IaPSXcX^]'

C^f > WPeT c^ cT[[ h^d P eTah X]cTaTbcX]Vb^ac ^U STcTRcXeT&bc^ah' <daSYXTUU% X] cWT bc^ah ^UnH^[^eXTe%n fWXRW Xb X]bTacTS X] cWT \XSS[T ^U cWTAdQ^eTSbZh RWP_cTa% b_TPZb ^U WXb QTX]V _dc ^] cWTfPh ^U UX]SX]V fWPc WT WX\bT[U fPb [^^ZX]V U^a P]SP[b^ ^U UX]SX]V WXb ^f] UaXT]S' EaX]RT NdaX% cWa^dVWR^]cPRc fXcW P 7^ZWPaXP] 9TaeXbW% fW^ Xb RP[[TS7^VVP&:SSX]' C^f 7^VVP&:SSX] R[TPa[h fPb P Bdb&[X\% Qdc cWTaT Xb ]^ Bdb[X\ ]P\T 7^VVP&:SSX]'IWTaT Xb ]^ _a^Q[T\ WTaT% QTRPdbT GdbbXP]b P[\^bcX]ePaXPQ[h caP]b[XcTaPcT = Qh < & cWTh bPh nV^b_XcP[nfWT] fT bPh nW^b_XcP[%n U^a TgP\_[T & P]S cWThf^d[S P[\^bc RTacPX][h caP]b[XcTaPcT 7PWPdSSX] Pb7^VVP&:SSX]' IWTaTU^aT% fWT] <daSYXTUU b_TPZb ^UP 7^ZWPaXP] 9TaeXbW 7^VVP&:SSX]% d]S^dQcTS[h WT Xb

aTUTaaX]V c^ b^\T^]T RP[[TS 7PWPdSSX]' C^f% cWTaTXb ^]T TgcaT\T[h UP\^db 7PWPdSSX] CP`bWQP]SX ^U7^ZWPaP% fW^bT c^\Q cWTaT Xb UP\^db X] P[[ 6bXP%P]S fW^ Xb b^ eT]TaPcTS Ua^\ cWT *-cW RT]cdah ^]&fPaS cWPc Xc Xb bPXS Qh EPd[ KP\QTah cWPc cWaTT eXbXcb

..

Page 61: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

c^ cWT c^\Q ^U B^WP\\TS 7PWPdSSX] CP`bWQP]SXf^d[S QT T`dXeP[T]c c^ P _X[VaX\PVT c^ BTRRP'

H^ > cWX]Z Xc Xb _aTcch RTacPX] cWPc fWT] <daS&YXTUU faXcTb PQ^dc cWT 7^ZWPaXP] 9TaeXbW 7^VVP&:SSX]%WT Xb _dccX]V db ^] c^ cWT CP`bWQP]SX DaSTa ^U 9Ta&eXbWTb' C^f% > \dbc cT[[ h^d cWPc cWT CP`bWQP]SXDaSTa ^U 9TaeXbWTb WPb UPbRX]PcTS \T U^a \P]hhTPab' > WPeT R^\T PRa^bb cWT\ P[[ ^eTa cWT f^a[S'BP]h ^U h^d WPeT _a^QPQ[h ]^c TeT] WTPaS ^U cWTCP`bWQP]SX QTU^aT h^d WTPaS \T b_TPZ PQ^dc cWT\'BP]h _T^_[T WPeT WTPaS ^U cWT BTe[TeX% ^a LWXa[X]V9TaeXbWTb% cWT GdUPX% ^a =^f[X]V 9TaeXbWTb% ^a cWT@PSXaX 9TaeXbWTb% STbRT]STS Ua^\ 6QSd[ @PSXa ?T[P]X4Qdc > f^d[S QT bda_aXbTS &d][Tbb h^d WPeT caPeT[[TSX] cW^bT _Pacb & cWPc h^d WPeT WTPaS \dRW PQ^dc cWTCP`bWQP]SX' 6]S hTc% cWT CP`bWQP]SX DaSTa Xb PccWXb _aTbT]c cX\T Qh UPa cWT \^bc fXST[h SXbcaXQdcTS^U P[[ cWT 9TaeXbW DaSTab' CP`bWQP]SX 9TaeXbWTbRP] QT U^d]S P[[ cWT fPh Ua^\ B^a^RR^ aXVWc cWa^dVWc^ >]S^]TbXP ' IWXb [PccTa > WP__T]TS c^ [TPa] cWa^dVWB^WP\\TS HdQdW% fW^ WX\bT[U fT]c Pb P Q^h c^bcdSh fXcW cWT \^bc UP\^db CP`bWQP]SX 9TaeXbWHWTXZW X] ?PeP RP[[TS 6QSdaaPW\P]' > QT[XTeT cWPc >P\ aXVWc X] bPhX]V cWPc cWTaT PaT CP`bWQP]SX 9Tae&XbWTb TeT] X] cWT H^[^\^] >b[P]Sb ' IWTh RTacPX][hPaT X] EPZXbcP]% QTRPdbT > WPeT R^\T PRa^bb cWT\cWTaT% P]S ^U R^dabT P[[ cWa^dVW cWT CTPa P]S BXSS[T:Pbc' > QT[XTeT cWPc cWTh PaT X] Bdb[X\ 6UaXRP Ua^\b^\TcWX]V > WPeT WTPaS% Qdc > fX[[ ^][h b_TPZ Ua^\\h ^f] _Tab^]P[ Tg_TaXT]RT' > WPeT \Tc CP`bWQP]SX

./

Page 62: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

9TaeXbWTb X] HhaXP% X] 9P\PbRdb P]S X] 6[T__^' >WPeT \Tc cWT\ X] 6bXP BX]^a' IWTh \Ph QT SXbcX]&VdXbWTS Ua^\ \^bc ^U cWT 9TaeXbW DaSTab Qh RTacPX]

bcaXZX]V RWPaPRcTaXbcXRb' ;Xabc ^U P[[% Xc Xb P _aX]&RX_[T ^U cWT CP`bWQP]SX DaSTa ^U 9TaeXbWTb cWPc \P]bW^d[S PX\ Pc P R^\_[TcT WPa\^]h QTcfTT] WXb X]]TaP]S ^dcTa [XUT% P]S cWTaTU^aT cWTh S^ ]^c P[[^f cWTXa^f] U^[[^fTab c^ fXcWSaPf X] P]hfPh Ua^\ cWT f^a[S'LWTaTeTa > WPeT \Tc CP`bWQP]SX 9TaeXbWTb% cWThWPeT P[fPhb QTT] _T^_[T T]VPVTS X] cWT ^aSX]Pahe^RPcX^]b ^U [XUT & b^\T aXRW% b^\T _^^a% b^\T[TPa]TS% b^\T eTah bX\_[T _T^_[T% Qdc P[fPhb [Xe&X]V P] ^aSX]Pah [XUT4 \PaahX]V% WPeX]V RWX[SaT] XU XcbdXcb cWT\% P]S _a^b_TaX]V X] cWT f^a[S% P]S P[b^cWTaT Xb cWT eTah bca^]V _aX]RX_[T ^U \dcdP[ [^eT P]S

Qa^cWTaW^^S fWXRW aT`dXaTb cWPc cWTh ]^c ^][h WT[_^cWTa \T\QTab ^U cWT bP\T ^aSTa Qdc cWPc cWTh bW^d[SP[fPhb f^aZ U^a cWT V^^S ^U cWTXa UT[[^f\T] a^d]ScWT\' N^d fX[[ RTacPX][h aTR^V]XiT cWPc P[[ cWXb R^a&aTb_^]Sb c^ fWPc <daSYXTUU RP[[TS cWT ;^dacW LPh'

IWT CP`bWQP]SX 9TaeXbWTb P[b^ & > \Ph bPhcWXb aXVWc PfPh QTRPdbT > WPeT bTT] cWXb U^a \hbT[U& WPeT R^]bXSTaPQ[T Z]^f[TSVT ^U cTRW]X`dTb R^]&]TRcTS fXcW cWT caP]bU^a\PcX^] ^U T]TaVh' IWTaT Xb%

W^fTeTa% ^]T eTah _TRd[XPa UTPcdaT cWPc > U^d]S XcWPaS c^ UPcW^\% P]S cWPc Xb cWPc ^]T RP] ]TeTa VTcP]h CP`bWQP]SX HWTXZW c^ cT[[ h^d fWPc Xb QTWX]SWX\4 ^] cWT R^]caPah% WT fX[[ TXcWTa cT[[ h^d ^dcaXVWc%

^a VXeT h^d c^ d]STabcP]S% cWPc WT Xb cWT RT]caT ^UcWTXa f^aZ' =Xb _d_X[b fX[[ PbbdaT h^d cWPc WT Xb

&(

Page 63: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cWT ^]T <aTPc ITPRWTa P]S cWPc cWTaT Xb ]^ ^cWTa'IWPc Xb TeT] fWT] ^]T Z]^fb cWPc _TaWP_b P \X[T ^acf^ PfPh ^] cWT ^cWTa bXST ^U P WX[[% cWTaT Xb P]^cWTaCP`bWQP]SX HWTXZW fW^ Xb P[b^ aTVPaSTS Pb cWT ^]TP]S ^][h cTPRWTa Qh WXb U^[[^fTab & Pb > WPeT bTT]fXcW \h ^f] ThTb ' D]T \XVWc cWX]Z% fT[[ cWTh PaTP Ud]]h [^c% XU cWT CP`bWQP]SX HWTXZWb P[[ _dc cWT\&bT[eTb d_ Pb cWT ^]T P]S ^][h' IWTaT PaT ^][h cf^_[PRTb fWTaT > WPeT R^\T PRa^bb CP`bWQP]SXb fWTaT> fPb c^[S cWPc cWTaT fPb P cTPRWTa QTh^]S' IWPcfPb ^]RT X] 8TWP] P]S ^]RT X] >bcP]Qd[' 6[fPhbcWT UX]VTa fPb _^X]cX]V c^fPaSb cWT :Pbc' >] TPRWRPbT > fPb c^[S ^U P _PacXRd[Pa c^f]' > fPb TeT]c^[S W^f% XU > fPb _aT_PaTS c^ S^ Xc% > R^d[S UX]S \hfPh c^ cWT BdcTb bPaXU&X&OT\P] ^a ITPRWTa ^U cWTIX\T' 7dc > P\ _aTcch R^]UXST]c cWPc TeT] XU > WPSU^d]S WX\ cWTaT f^d[S bcX[[ WPeT aT\PX]TS P RTacPX]\hbcTah4 P]S ^]T Xb X]R[X]TS c^ PbZ ^]TbT[U fWTcWTacWT CP`bWQP]SX DaSTa Xb aTP[[h P _a^SXVX^db bTRaTcb^RXTch% WXSX]V Xcb ^aVP]XiPcX^] eTah bdRRTbbUd[[hQh cWXb STeXRT ^U P__TPaX]V% fWTaTeTa h^d c^dRW Xc%c^ QT Pc cWT RT]caT% ^a fWTcWTa X] cWT ]PcdaT ^U cWTXaf^aZ% P]S ^U cWTXa P__a^PRW c^ cWT _a^Q[T\ ^U [XUT%cWTaT Xb cWXb R^]bXSTaPQ[T STVaTT ^U Pdc^]^\h P\^]VcWT HWTXZWb% ^a [TPSTab ^a cTPRWTab' > cWX]Z Xc XbcWT [PccTa' > cWX]Z cWPc cWT CP`bWQP]SX DaSTa Xb ]^cP] WXTaPaRWXRP[ ^]T X] cWT bT]bT cWPc cWTaT Xb P RWPX]^U PdcW^aXch' > cWX]Z cWPc Xc Xb `dXcT cadT cWPc cWThPaT \^aT ^a [Tbb X]ST_T]ST]c' =TaT PVPX] fT WPeTP RWPaPRcTaXbcXR UTPcdaT ^U ;^dacW LPh HRW^^[b PbSTbRaXQTS Qh <daSYXTUU' IWTh PaT ]^c !_Ta\P]T]c! ^a

.1

Page 64: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

!UXgTS!4 Qdc P__TPa P]S SXbP__TPa PRR^aSX]V c^ cWT]TTSb ^U cX\T P]S _[PRT' CTeTacWT[Tbb% <daSYXTUUX]bXbcTS cWPc cWTaT Xb P[fPhb P] !>]]Ta 8XaR[T! PR&RTbbXQ[T ^][h c^ cW^bT fW^ PaT PQ[T c^ bTaeT Xcb]TTSb P]S cPbZb'

C^f <daSYXTUU fPb eTah T\_WPcXR fWT] WTb_^ZT c^ db PQ^dc P[[ cWXb' =T bPXS cWPc cWT aTP[_[PRT c^ V^ c^ Xb 7^ZWPaP' >U h^d aTP[[h fP]c 'c^Z]^f cWT bTRaTcb ^U >b[P\% WT bPXS% h^d fX[[ UX]ScWT\ X] 7^ZWPaP' IWXb Xb T`dXeP[T]c c^ bPhX]V h^dfX[[ UX]S cWT\ XU h^d RP] UX]S cWT RT]caT ^U cWT CP`&bWQP]SX' >c bTT\TS R[TPa T]^dVW Ua^\ fWPc WT WPSbPXS PQ^dc cWXb cWPc cWTbT PaT cWT _T^_[T fW^ Z]^fPQ^dc cWT :]]TPVaP\ P]S fW^ cWTaTU^aT WPeT b^\TeTah _a^U^d]S P]S TgcaP^aSX]Pah cTPRWX]Vb '

> RP] _^X]c c^ P]^cWTa _XTRT ^U TeXST]RT cWPcR^]UXa\b cWXb X]cTa_aTcPcX^]% P]S cWXb Xb c^ QT U^d]SX] cWT Tch\^[^Vh ^U cWT f^aS% CP`bWQP]S' IWT DaSTafPb U^d]STS X] cWT U^dacTT]cW RT]cdah Qh BdWP\\PS7PWPdSSX] fW^ SXTS X] 6'9' *,2)' IWT DaSTa Xb ]^cb^ eTah P]RXT]c R^\_PaTS fXcW cWT BTe[TeXb fW^PaT R^]cT\_^aPaXTb ^U cWT ;aP]RXbRP]b ^a cWT @PSXaXbfW^ PaT ]TPa[h Pb ^[S Pb cWT 7T]TSXRcX]Tb ' LWPc\PST 7PWPdSSX] Pbbd\T cWT bda]P\T CP`bWQP]S5IWT f^aS CP`bW \TP]b P bTP[% ^a P bh\Q^[% ^a bXV]%P]S CP`bWQP]S \TP]b ^]T fW^ bTP[b ^a \PZTb PbXV]' IWT f^aS CP`bWQP]S RP] P[b^ QT d]STabc^^S

c^ \TP] cW^bT fW^ \PZT bh\Q^[b% cW^bT fW^ WPeTcWT _^fTa c^ RaTPcT P bh\Q^[Xb\' >c bTT\b _a^Q&

.2

Page 65: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

PQ[T cWPc <daSYXTUU% fWT] WT fPb caPeT[[X]V X] cW^bT_Pacb Pc cWT T]S ^U cWT [Pbc P]S cWT QTVX]]X]V ^U cWXbRT]cdah% bdRRTTSTS X] \PZX]V R^]cPRc fXcW cWTbT_T^_[T P]S cWPc WT SXS b^' =T VXeTb ePaX^db WX]cbPb c^ fWPc WP__T]TS' IWTbT PaT SXbcaXQdcTS a^d]SRWP_cTab ^U WXb Q^^Zb% b^\T X] cWT RWP_cTa RP[[TS%IWT 7^ZWPaXP] 9TaeXbW =PSYX 6bePci Ia^^e% b^\T X]

cWT RWP_cTab cWPc > WPeT P[aTPSh aTUTaaTS c^ X] cWTbTR^]S bTaXTb RP[[TS' EaX]RT NdaX AdQ^eTSbZh% ^cWTabPVPX] X] cWT RWP_cTa RP[[TS' Ea^UTbb^a HZaXS[^e%fWXRW Xb cWT [Pbc RWP_cTa cWPc WPb QTT] _dQ[XbWTS'>] cWXb fPh% fT aTPRW cWT R^]R[dbX^] cWPc cWT Z]^f&[TSVT cWPc <daSYXTUU PUcTafPaSb cPdVWc Pb WXb >STPb!RP\T Ua^\ _dccX]V c^VTcWTa cf^ WP[eTb ^U P bX]V[TcadcW' D]T WP[U Xb U^d]S X] cWT LTbcTa] & RWXTU[hE[Pc^]XR &caPSXcX^] P]S cWT ^cWTa WP[U Xb X] cWT :Pbc&Ta] & RWXTU[h CP`bWQP]S & caPSXcX^]' IWXb UdbX^] ^Ucf^ WP[eTb Xb bca^]V[h WX]cTS Qh <daSYXTUU X] cWTbc^ah ^U 7^^[\PabWP]^ X] 8WP_cTa -- ^U 7TT[iTQdQ'

>U cWXb Xb aXVWc% cWT] Xc \TP]b cWPc Pc b^\TUPXa[h TPa[h SPcT & QTU^aT cWT R^\X]V ^U 8WaXbcXP]Xch&cWTaT TgXbcTS P VaTPc Z]^f[TSVT ^U cWT R^]bcadRcX^]^U cWT ]PcdaP[ ^aSTa P]S cWPc cWXb Z]^f[TSVT SXeXSTSX] b^\T fPh4 _Pac ^U Xc R^\X]V c^ cWT LTbc & P[\^bcRTacPX][h cWa^dVW EhcWPV^aPb Pb E[Pc^ bdVVTbcb X] cWTIX\PTdb & P]S _Pac[h aT\PX]X]V X] cWT :Pbc P\^]VcWT 8WP[STP] BPVX P]S \^eX]V d_ C^acWfPaS fWT]cWTaT fPb cWT QaTPZ&d_ ^U cWT 6RWX\T]TP] :\_XaTPUcTa 6[TgP]STa!b X]ePbX^]' H^\T cWX]Vb cWPc <daS&YXTUU b_^ZT PQ^dc% Pb fWT] WT bPXS% IWXb cWPc > P\

'!

Page 66: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cT[[X]V h^d ]^f Xb eTah ^[S% -%.)) hTPab ^[S% ^]T\Ph YdSVT c^ QT Wh_TaQ^[XRP[4 Qdc > QT[XTeT Xc fPb\^bc [XZT[h cWPc WT fPb X] UPRc aTUTaaX]V c^ cWT bcPac^U P[[ cWXb% fWT] cWT Hd\TaXP] Rd[cdaT _PbbTS ^eTaX]c^ cWT QTVX]]X]V ^U fWPc bdQbT`dT]c[h QTRP\T cWT8WP[STP] Rd[cdaT' Ea^QPQ[h eTah \dRW \^aT WPS QTT]d]STabc^^S Pc cWPc cX\T PQ^dc [Pfb P]S cWT ]PcdaT ^U\P] cWP] fT Pc _aTbT]c f^d[S QT aTPSh c^ QT[XTeT'N^d \Ph cWX]Z cWPc Xc Xb bRPaRT[h RaTSXQ[T cWPc cWX]VbbW^d[S QT Z]^f] Qh cWTbT _aX\XcXeT _T^_[T% Qdc XUh^d PRcdP[[h bTT fWPc cWTh PRR^\_[XbWTS% h^d fX[[]^c aTVPaS cWT\ Pb b^ _aX\XcXeT' >U h^d [^^Z P[b^ Pc:Vh_c P[^]VbXST P]S h^d PbZ h^dabT[U% LWPc fPb cWTaT[PcX^]bWX_ QTcfTT] cWT Hd\TaXP]b P]S cWT :Vh_cXP]bPc cWT QTVX]]X]V ^U cWT cWXaS \X[[T]Xd\ 7'8' 5 cWT]h^d \Ph R^\T c^ cWT R^]R[dbX^] cWPc P eTah VaTPcSTP[ fPb Z]^f] Pc cWPc cX\T' BPhQT fT bcP]S ^]cWTXa bW^d[STab fXcW P[[ ^da \^STa] bRXT]RT c^ PVaTPcTa TgcT]c cWP] fT aTP[XiT' LT X\PVX]T cWPcfT & X] cWT [Pbc cWaTT ^a U^da Wd]SaTS hTPab & WPeTSXbR^eTaTS _aPRcXRP[[h TeTahcWX]V cWPc \PccTab % YdbcUa^\ ]^cWX]V4 Ua^\ cWT XV]^aP]c Pbca^[^VTab P]S P[&RWT\Xbcb P]S cWT PaQXcaPah P]S PacXUXRXP[ b_TRd[P&cX^]b ^U cWT ]T^&E[Pc^]Xbcb'

Ea^QPQ[h QTWX]S P[[ cWXb% cWTaT fPb P V^^SSTP[ \^aT aTP[ Z]^f[TSVT PQ^dc \P] P]S PQ^dc cWTf^a[S cWP] fT PaT hTc aTPSh c^ PS\Xc'

<daSYXTUU fPb RTacPX][h R^]eX]RTS ^U cWXb%P]S WT SXS% X] WXb bTPaRWX]V% bTc WX\bT[U c^ d]TPacW

/*

Page 67: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

Pb \dRW Pb WT R^d[S' > WPeT b_^ZT] c^ h^d cWXbTeT]X]V% \PX][h PQ^dc WXb bTPaRWX]Vb X] 8T]caP[6bXP% Qdc > Z]^f cWPc WT P[b^ fT]c S^f] c^ :cWX^_XPP]S cWPc WT fT]c eTah \dRW UdacWTa :Pbc' ;a^\ cWTfPh WT b_^ZT WT \dbc WPeT Z]^f] cWT EPRXUXR >b&[P]Sb & RTacPX][h cWT H^[^\^] >b[P]Sb% Ua^\ WPeX]V

_Tab^]P[[h eXbXcTS cWT\' LWT] WT fT]c c^ cWT H^[^&\^] >b[P]Sb% WT fT]c X] bTPaRW ^U b^\TcWX]V% P]ScWTaT Xb b^\TcWX]V c^ QT U^d]S cWTaT TeT] ]^f'

ATc \T ]^f cah c^ _dc P[[ cWXb P [Xcc[T QXc c^&

VTcWTa' =Xb VaTPc V^^S U^acd]T% ^a UPcT% fPb cWPc WTfPb PQ[T c^ aTPRW P b^daRT ^U aTP[[h X\_^acP]c caP&

SXcX^]P[ Z]^f[TSVT fWXRW \Ph% PRR^aSX]V c^ \hVdTbb % b^\TW^f QT R^]]TRcTS fXcW cWT CP`bWQP]SX9TaeXbWTb ' =T P[b^ fPb PQ[T c^ UX]S TgcaT\T[h _aPR&cXRP[ P]S _^fTaUd[ \TcW^Sb U^a \P] c^ _a^SdRT P]SR^]ca^[ cWT UX]T bdQbcP]RTb cWPc PaT R^]]TRcTS fXcW^da _bhRWXR P]S b_XaXcdP[ Tg_TaXT]RTb' =T P[b^ SXSaTPRW & RWXTU[h% > bd__^bT% Qh WXb ^f] STcTa\X]TSX]eTbcXVPcX^]b & P eTah STT_ Z]^e([TSVT ^U cWT Wd\P]_bhRWT% aPcWTa SXUUTaT]c% P]S X] b^\T fPhb \dRW\^aT _T]TcaPcX]V cWP] cWPc fWXRW LTbcTa] _bhRW^[^VhWPb U^d]S ^eTa cWT [Pbc bXgch hTPab'

A^^ZX]V QPRZ ]^f ^eTa b^\T -, hTPab bX]RT> UXabc RP\T X] R^]cPRc fXcW <daSYXTUU% > P\ Pbc^]XbWTSc^ bTT W^f \P]h ^U cWT cWX]Vb cWPc cWT] bTT\TS ^dc&

aPVT^db R^]caPSXRcX^]b ^U fWPc fPb RdaaT]c[h PR&RT_cTS Qh bRXT]RT P]S _bhRW^[^Vh WPeT ]^f R^\T c^QT PRRT_cTS' IWXb Xb ^][h X] _Pac SdT c^ <daSYXTUUb

'#

Page 68: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

^f] X]U[dT]RT & Qdc \PX][h QTRPdbT ^U cWT PRcdP[_a^VaTbb ^U cWTbT bRXT]RTb cWT\bT[eTb' >c Xb bcaXZ&X]V% P]S > R^d[S VXeT h^d P ]d\QTa ^U TgP\_[Tb ^UcWX]Vb cWPc bTT\TS c^ db aTP[[h bcaP]VT fWT] fTWTPaS cWT\ X] *2+* ^a ++' ;^a TgP\_[T% PQ^dc cWT]PcdaT ^U TgcaP&VP[PRcXR b_PRT% cWT R^d]c[Tbb VP[&PgXTb ^dcbXST ^da VP[Pgh' 6c cWPc cX\T & > RP]]^caT\T\QTa TgPRc[h fWT] cWXb fPb QTVX]]X]V c^ QT PR&RT_cTS & Qdc Xc fPb P[aTPSh bcaP]VT c^ db cWT]' >cWPb ]^f QTR^\T R^\\^]_[PRT'

CTgc fTTZ > P\ V^X]V c^ b_TPZ PQ^dc cWT_a^Q[T\ ^U STRXSX]V fWTcWTa P[[ cWPc <daSYXTUU _a^&SdRTS fPb bX\_[h cWT aTbd[c ^U WXb ^f] aTbTPaRWTb%eTah R[TeTa[h _dc c^VTcWTa Qh cWT R^]RTacTS TUU^acb ^UP Va^d_ ^U `dXcT ^dcbcP]SX]V \T]% ^a fWTcWTa cWTaTXb b^\TcWX]V \^aT cWPc RP]]^c fW^[[h QT aTSdRTS c^cTa\b ^U P _a^SXVX^db aTbTPaRW X]c^ caPSXcX^] P]S ^UP] P[\^bc T`dP[[h _a^SXVX^db TUU^ac ^U bh]cWTbXb' >WPeT c^[S h^d cWT bc^ah Pb UPa Pb > RP] c^]XVWc' CTgcfTTZ > P\ V^X]V c^ b_TPZ \^aT PQ^dc WXb PRcdP[cTPRWX]V P]S \TcW^Sb Ua^\ cWT cX\T cWPc WT QTVP] c^cTPRW c^ cWT T]S ^U WXb [XUT' > bWP[[ P[b^ bPh fWPc >QT[XTeT WT aTP[[h X]cT]STS bW^d[S R^\T ^dc ^U WXb

f^aZ'

>U > WPeT b_^ZT] PQ^dc cWX]Vb fXcW fWXRW%QTRPdbT h^d WPeT ]^c aTPS PQ^dc cWT\% h^d PaT ]^cUP\X[XPa% > W^_T h^d fX[[ U^aVXeT \T4 > cW^dVWc cWPccWT PSeTacXbT\T]cb PQ^dc cWTbT [TRcdaTb f^d[S ]^cQT [XZT[h c^ PccaPRc _T^_[T fW^ WPS ]^c P[aTPSh P

'$

Page 69: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

UPXa[h cW^a^dVW Z]^f[TSVT ^U cWT [XcTaPcdaT R^]]TRcTSfXcW <daSYXTUU' IW^bT ^U h^d fW^ WPeT ]^c cWPcZ]^f[TSVT fX[[ WPeT c^ U^aVXeT \T'

/-

Page 70: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

F' > P\ 6a\T]XP] \hbT[U% Qdc > P\ ]^c UP\X[XPa fXcWcWT 6a\T]XP] bTRaTc b^RXTcXTb h^d aTUTaaTS c^'''

?'<'7' 6c [TPbc h^d PaT UP\X[XPa fXcW cWT 9PbW]PZ5

F' IWPc fPb P _^[XcXRP[ _Pac'

?'<'7' BdRW \^aT cWP] cWPc'

F' 7dc ]^c ^] cWT BhbcXRP[ bXST5

?'<'7' 6[[ cWPc > RP] bPh Xb cWPc > _Tab^]P[[h WPeTQTT] X] R^]cPRc fXcW _T^_[T X] *2*2 P]S > P\ bdaTcWPc cWTaT fPb P[b^ P \hbcXRP[ T[T\T]c X] Xc' >c P_&_TPab ^] ^]T bXST Pb P _^[XcXRP[ _Pach Pb > bPXS' >WPS cWPc aTP[ TeXST]RT PQ^dc cWXb Ua^\ cWT 8PdRPbdb%cWTaT fPb P[b^ P aT[XVX^db P]S TeT] \hbcXRP[ T[T&\T]c '

F' 7dc cWT 9PbW]PZ Xb P _^[XcXRP[ _Pach U^d]STS fXcWBPagXb\% P]S cWXb Xb WPaS[h \hbcXRP['

?'<'7' >c ^][h QTRP\T P _^[XcXRP[ _Pach [^]V PUcTacWT cX\T > P\ b_TPZX]V ^U' >] *2+) Xc fPb bcX[[ PbTRaTc b^RXTch' > RP] ^][h cT[[ h^d PQ^dc _T^_[TcWPc > _Tab^]P[[h \Tc fWT] > fPb X] >bcP]Qd[ X] *2*2

P]S *2+)' IWTbT _T^_[T fW^ fTaT \T\QTab ^U cWT9PbW]PZ cWT] fTaT RTacPX][h ]^c BPagXbcb% cWPc >

FJ:HI>DCH

/.

Page 71: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RP] cT[[ h^d U^a aTPb^]b cWPc PaT `dXcT RPcTV^aXRP[%IWT ^dcfPaS PX\ ^U cWT 9PbW]PZ fPb c^ bTRdaT cWTX]ST_T]ST]RT ^U 6a\T]XP' >c fPb P] 6a\T]XP] ]P&cX^]P[Xbc \^eT\T]c% ]^c _^[XcXRP[ X] cWT bT]bT ^UQTX]V TXcWTa BPagXbc ^a P]cX&BPagXbc Pc [TPbc Pc cWPccX\T' > P\ _TaUTRc[h R^]UXST]c cWPc XU h^d V^ QPRZ c^cWT *12)!b% fWT] bdRW b^RXTcXTb P[aTPSh TgXbcTS%cWPc cWT] cWTh fTaT bX\_[h c^ STUT]S cWT 6a\T]XP]fPh ^U [XUT'

DU R^dabT% Xc Xb _TaUTRc[h cadT cWPc cWThfTaT P cW^a] X] cWT U[TbW ^U cWT IiPaXbc GdbbXP] V^e&Ta]\T]c ^U cWPc cX\T' 7dc fWh5 7TRPdbT cWTh fP]cTScWT X]ST_T]ST]RT ^U 6a\T]XP4 cWTh fTaT P[b^ P cW^a]X] cWT U[TbW U^a cWT IdaZXbW V^eTa]\T]c U^a cWT bP\TaTPb^]' 7dc cWXb fPb ^][h ^]T bXST ^U Xc' LWPc >S^ Z]^f Ua^\ fWPc <daSYXTUU WX\bT[U bPXS PQ^dc Xc%cWXb _Pac Pc [TPbc Xb eTaXUXPQ[T & cWPc cWT _^bbXQX[XchcWPc WT WPS ^U caPeT[[X]V cWa^dVW fWPc Xb ]^f 6a&\T]XP% P]S cWa^dVW @daSXbcP]% Pa^bT cWa^dVW WXbR^]]TRcX^] fXcW ^]T ^a ^cWTa ^U cWTbT b^RXTcXTb '

F' >b P]hcWX]V Z]^f] PQ^dc WXb bcPh X] >]SXP5

?'<'7' KTah [Xcc[T' D][h ^]T% ]^ S^dQc% c^cP[[hP_^Rah_WP[ bc^ah ^U WXb ^f]% cWPc WT \Tc BPSP\T7[PePcbZh fWT] WT fPb P Q^h ^U *0 ^a *1% P]S cWPcBPSP\T 7[PePcbZh UT[[ X] [^eT fXcW WX\'

F' =Pb cWT :]]TPVaP\ STUX]XcT RWPaPRcTaXbcXRb5 >bXc P bh\Q^[ ^U P b^RXTch bX\X[Pa c^ cWT ET]cPVaP\5

//

Page 72: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

=Pb Xc P]h R^]]TRcX^] fXcW ^cWTab 5

?'<'7' KTah _a^QPQ[h Xc Xb cWT T\Q[T\ ^U P b^RXTch'> P\ ]^c ]^f R^]RTa]TS fXcW cWT X]cTa_aTcPcX^]% Qdc> fX[[ RTacPX][h WPeT b^\TcWX]V c^ bPh PQ^dc Xc ]TgcfTTZ' > P\ ^][h cP[ZX]V Pc cWT \^\T]c PQ^dc XcbQTX]V P bh\Q^[% ^a CP`bW% cWPc \Ph QT R^]]TRcTSfXcW P b^RXTch% aPcWTa cWP] fXcW Xcb QTX]V P] X]bcad&\T]c ' IWT ^][h cX\T cWPc > WPeT WTPaS ^U cWXb P_PacUa^\ <daSYXTUU!b ^f] aTUTaT]RT Pb c^ Xcb R^]]TRcX^]fXcW cWT 7^ZWPaXP] 9TaeXbWTb% Xb cWPc b^\TfWTaT X]C^acW >]SXP Xc Xb bcX[[ dbTS Pb P] X]bcad\T]c U^a SXeX&]PcX^] '

F' 8^d[S h^d bPh b^\TcWX]V PQ^dc cWT cTRW]X`dTbU^a caP]bU^a\X]V T]TaVh5

?'<'7' 6[[ cWT _Pac R^]RTa]TS fXcW W^f WT cPdVWcP]S fWPc WT cPdVWc > P\ aTbTaeX]V U^a cWT cWXaS [TR&cdaT' I^]XVWc > WPeT QTT] cahX]V c^ X]SXRPcT fWPcP__TPaTS c^ QT cWT _a^QPQ[T b^daRTb P]S W^f WTRP\T c^ cWT \PcTaXP[ cWPc WT bdQbT`dT]c[h RP[[TSWXb !>STPb! ^a WXb !HhbcT\'! DU R^dabT% > bWP[[ WPeTc^ b_TPZ PQ^dc cWT caP]bU^a\PcX^] ^U T]TaVh ]TgccX\T c^ R^\_[TcT cWXb eTah Rdab^ah _aTbT]cPcX^] ^UcWT T]XV\P ^U <daSYXTUU' 7dc h^d d]STabcP]S cWPc >P\ ]^c VXeX]V [TRcdaTb ^] <daSYXTUU b cTPRWX]V b^\dRW Pb cahX]V c^ bW^f b^\TcWX]V PQ^dc cWT bcaP]VT&]Tbb ^U cWXb \P]' BP]h% \P]h _T^_[T WPeT caPeT[[TSX] cWTbT _Pacb ^U cWT f^a[S% P]S ]^Q^Sh bTT\b c^WPeT U^d]S cWT cWX]Vb cWPc WT U^d]S' 6c ^]T cX\T%

'(

Page 73: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

> P]S \P]h ^cWTab% cW^dVWc cWPc Xc fPb b^\TcWX]VcWPc WT V^c Ua^\ LTbcTa] IaPSXcX^]b% P]S ]^ S^dQccWTaT WPeT QTT] GdbbXP] ^RRd[cXbc b^RXTcXTb cWPc\PST P] X\\T]bT[h SX[XVT]c bTPaRW ^U cWT \PcTaXP[fWXRW UPbRX]PcTS \P]h GdbbXP]b Pc cWT T]S ^U cWT*2cW RT]cdah P]S cWT QTVX]]X]V ^U cWXb RT]cdah' >cfPb ^][h fWT] fT QTVP] c^ \PZT P bTaX^db bcdSh ^UcWXb X] *2+-% cWPc fT RP\T c^ cWT R^]R[dbX^] cWPccWXb fPb RTacPX][h ]^c cWT Tg_[P]PcX^]% cWPc <daS&YXTUU \dbc WPeT U^d]S b^\TcWX]V `dXcT SXUUTaT]c Ua^\fWPc fPb PePX[PQ[T X] :da^_T% P]S P[b^ `dXcT P_PacUa^\ P]hcWX]V cWPc fPb PePX[PQ[T X] >]SXP & U^a Xc Xb]^c [XZT cWT IP]caXR% ^a 7dSSWXR% ^a fWPc PaT Z]^f]Pb cWT IWT^b^_WXRP[ b^daRTb' > WPeT ]^c b_^ZT]PQ^dc P[[ cWPc c^]XVWc QTRPdbT cWPc Xb \PX][h ]TVP&cXeT4 Qdc cWTaT PaT RTacPX] _^X]cb ^U R^]cPRc' J]&S^dQcTS[h <daSYXTUU WPb bcdSXTS 7dSSWXb\ `dXcT bTaX&^db[h QTRPdbT cWTaT PaT RTacPX] UTPcdaTb ^U 7dSSWXbc_bhRW^[^Vh cWPc WT WPb PS^_cTS P]S fTPeTS X]c^ WXb^f] XSTPb' 7dc cWTbT b^ac ^U \^aT Ud]SP\T]cP[ ]^&cX^]b PaT ]^c c^ QT U^d]S% b^ UPa Pb > P\ PfPaT% TXcWTaX] P]h ^U cWT R[PbbXRP[ =X]Sd _WX[^b^_WXTb ^a X] cWTIP]caP% ^a X] 7dSSWXb\'

Page 74: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf
Page 75: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

<JG9?>:;;!H I:68=>C< 6C9 B:I=D9H

6 bcaXZX]V RWPaPRcTaXbcXR ^U <daSYXTUUb cTPRW&X]V P]S \TcW^Sb Xb cWPc WT ]TeTa bc^^S bcX[[' I^cWT eTah T]S ^U WXb [XUT WT fPb Tg_TaX\T]cX]V P]S

cWTaT fPb ]^ bcPcX^]Pah _TaX^S% b^ UPa Pb > WPeT QTT]&PQ[T c^ \PZT ^dc% Ua^\ cWT cX\T WT QTVP] WXb PRcXeTbTPaRWTb Pc cWT PVT ^U PQ^dc */% cWPc Xb% PQ^dc *111%aXVWc d_ c^ cWT T]S ^U WXb [XUT% X] DRc^QTa *2-2'

:g_TaX\T]cPcX^] RP] [TPS c^ \Xbd]STabcP]SX]VQTRPdbT _T^_[T PR`dPX]cTS fXcW ^]T _PacXRd[Pa _TaX^S^U WXb [XUT \Ph cPZT Xc Pb QTX]V aT_aTbT]cPcXeT ^U cWTfW^[T4 P]S UX]S cWT\bT[eTb X] R^\_[TcT R^]caPSXR&cX^] fXcW _T^_[T fW^ Z]^f P SXUUTaT]c _TaX^S ^U WXb[XUT' IWXb P[b^ R^]RTa]b bcPcT\T]cb fWXRW WT \PSTPc ^]T cX\T% fWXRW \XVWc QT cWa^f] PbXST P]S R^]&

caPSXRcTS cWXach hTPab ^a TeT] cWXach SPhb [PcTa' B^bc^U cWT Q^^Zb cWPc WPeT QTT] faXccT] PQ^dc <daSYXTUUaTUTa c^ _PacXRd[Pa _TaX^Sb ^U WXb [XUT P]S cWTaTU^aT^]T RP]]^c VTc P] PST`dPcT _XRcdaT Ua^\ aTPSX]VQ^^Zb P[^]T'

IWTaT Xb ^]T ^cWTa RWPaPRcTaXbcXR ^U <daSYXTUUcWPc > \dbc aTUTa c^ Pc ^]RT4 P]S cWPc Xb% WXb PS^_&

0)

Page 76: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cX^] ^U P ST[XQTaPcT SXbVdXbT X] cWT U^a\ ^U _dccX]VWX\bT[U X] P QPS [XVWc' =T _dc ^] P \PbZ cWPc f^d[ScT]S c^ _dc _T^_[T ^UU% aPcWTa cWP] SaPf cWT\ c^fPaSbWX\' C^f% cWXb \TcW^S & fWXRW Xb RP[[TS Qh cWTHdUXb% cWT LPh ^U BP[P\Pc% ^a cWT \TcW^Sb ^U 7[P\T&fPb WXVW[h TbcTT\TS X] ^[S cX\Tb P\^]V cWT HdUXb%fW^ aTVPaSTS cWT HWTXZWb ^a EXab fW^ fT]c Qh cWTLPh ^U 7[P\T% Pb _PacXRd[Pa[h T\X]T]c X] b_XaXcdP[&Xch' HdRW _T^_[T aT_aTbT]cTS cWT\bT[eTb c^ cWT^dcbXST f^a[S d]STa P QPS [XVWc% _Pac[h X] ^aSTa c^Pe^XS PccaPRcX]V _aPXbT P]S PS\XaPcX^] c^fPaSb cWT\&bT[eTb% P]S P[b^ _Pac[h Pb P _Tab^]P[ _a^cTRcX^]'IWXb fPh ^U BP[P\Pc WPb QTT] [^bc c^ bXVWc X] \^S&Ta] cX\Tb' >c fPb RTacPX][h U^[[^fTS d]STa ^cWTa]P\Tb X] 8WaXbcXP]Xch P[b^ P]S X] P[[ cWT VaTPc fPhb^U aT[XVX^]' IWT PccaPRcX^] c^ ^]TbT[U ^U Q[P\T aPcWTacWP] _aPXbT% WPb P[fPhb QTT] P__a^eTS3 Qdc Xc Xb]^c eTah \dRW d]STabc^^S Pc ^da _aTbT]c cX\T% ]^aXb Xc dbdP[[h cW^dVWc aXVWc c^ S^ b^ Qh ST[XQTaPcT[h_TaU^a\X]V Q[P\Tf^acWh PRcX^]b'

IWTaT Xb P _PacXRd[Pa aTPb^] U^a U^[[^fX]V cWTLPh ^U BP[P\Pc% R^]]TRcTS fXcW cWT _^fTab cWPcbdaa^d]S _T^_[T STbcX]TS U^a P WXVW T\X]T]RT X] cWTf^a[S ^a X] b_XaXcdP[Xch' >] cWT ^[S O^a^PbcaXP] cTPRW&X]V% cWTaT fPb aTR^V]XcX^] ^U P RTacPX] _^fTa RP[[TS=ePaT]^' IWXb fPb P \PaZ ^U ZX]VbWX_% P]S fW^&TeTa WPS =ePaT]^ WPS cWT _^fTa ^U PccaPRcX^] ^eTa_T^_[T' =T WPS cWT a^hP[ c^dRW' IWT bP\T _^fTafPb aTR^V]XiPQ[T Qh RTacPX] \PaZb ^a UTPcdaTb ^U cWT_WhbXRP[ Q^Sh' IWTbT \PaZb bW^fTS P \P] STbcX]TS

0*

Page 77: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

U^a P eTah WXVW PSeP]RT\T]c fWXRW R^d[S TXcWTa QT\PcTaXP[ ^a b_XaXcdP[' ;^a TgP\_[T% cWT 7dSSWP fPbbPXS c^ QTPa bdRW \PaZb4 fWXRW fTaT aTR^V]XiTS%fWT] WT fPb bcX[[ P RWX[S' IWTh bW^fTS cWPc WT fPbSTbcX]TS U^a P eTah WXVW STVaTT ^U b_XaXcdP[ PSeP]RT&\T]c ' >c fPb ]^c _^bbXQ[T c^ cT[[ fWTcWTa cWXb \TP]ccWPc WT f^d[S QTR^\T P VaTPc ZX]V STbcX]TS c^ ad[TcWT f^a[S ^a cWPc WT f^d[S QTR^\T P VaTPc b_XaXcdP[>]XcXPcT' >U P \P] QTPaX]V cW^bT \PaZb% ^a WPeX]VcWT _^fTa RP[[TS =ePaT]^% fXbWTS c^ U^[[^f cWT fPh^U b_XaXcdP[Xch% cWT] WT WPS c^ _a^cTRc WX\bT[U PVPX]bcQTX]V SaPf] X]c^ BTbbXPWbWX_% ^a cWT ^dcfPaS Tg&P[cPcX^] ^U WXb _Tab^]' D]T aTPb^] U^a U^[[^fX]V cWT

LPh ^U BP[P\Pc% P\^]V _T^_[T ^U eTah WXVW b_XaXcdP[STbcX]h% Xb c^ _a^cTRc cWT\bT[eTb PVPX]bc QTX]V _dcd_^] P cWa^]T% Pb Xc fTaT% P]S TXcWTa bTaeTS% ^aTeT] f^abWX__TS'

IWT <^b_T[b \PZT Xc R[TPa cWPc ?Tbdb WPScWXb =ePaT]^ c^ P bd_Ta[PcXeT STVaTT b^ \dRW b^cWPc cWT ?Tfb fP]cTS c^ cPZT WX\ Qh U^aRT P]S \PZTWX\ @X]V' 7dc fT PaT c^[S cWPc TPRW cX\T cWXb fPbcWaTPcT]TS WT fXcWSaTf P]S WXS WX\bT[U' IWXb \PhQT cPZT] c^ \TP] cWPc ?Tbdb P[b^ U^[[^fTS cWT LPh^U BP[P\Pc Tg_aTbbTS X] cWT f^aSb% =T fPb STb&_XbTS P]S aTYTRcTS ^U \T]' N^d \Ph aT\T\QTa cWPcX] cWT >\XcPcX^] ^U 8WaXbc% Hc' IW^\Pb P @T\_Xb PS&eXbTb 8WaXbcXP]b fW^ fXbW c^ U^[[^f 8WaXbc c^ bTTZ

Q[P\T aPcWTa cWP] _aPXbT X] P[[ cWPc cWTh S^'

LT \Ph R^]R[dST cWT] cWPc cWT LPh ^U 7[P\T

(#

Page 78: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RP] QT[^]V c^ cWT eTah WXVWTbc bd\\Xc ^U b_XaXcdP[XchbX]RT TeT] ?Tbdb 8WaXbc PS^_cTS Xc X] ^aSTa c^ Ud[UX[=Xb BXbbX^] d_^] TPacW' >c bTT\b TeT] cWPc Xc XbaXVWc U^a TeTah^]T fW^ Xb X] SP]VTa ^U PccaPRcX]V c^WX\bT[U cWT fa^]V ZX]S ^U WTa^&f^abWX_ cWPc eTaVTb^] XS^[Pcah' IWT _^fTa ^U _Tab^]P[ PccaPRcX^] Xb PcTaaXQ[T cT\_cPcX^] cWPc UTf RP] aTbXbc'

<daSYXTUU aTP[XiTS Pc P] TPa[h PVT cWPc WT SXS_^bbTbb _^fTab ^U cWXb ZX]S' > P\ ]^c bdVVTbcX]VcWPc <daSYXTUU bW^d[S QT R^\_PaTS fXcW H^[^\^] ^acWT 7dSSWP% fW^ PaT Z]^f] c^ WPeT cWTbT \PaZb%Qdc bX\_[h cWPc WT WPS P RTacPX] X]Q^a] `dP[Xch ^U=ePaT]^ P]S cWPc WT QTRP\T PfPaT cWPc cWXb `dP[XchR^d[S aTbd[c X] WXb R^\X]V c^ P _^bXcX^] ^U TgcTa]P[PdcW^aXch' =T Tg_[PX]b% X] cWT faXcX]V c^ fWXRW >aTUTaaTS [Pbc fTTZ' IWT =TaP[S ^U 8^\X]V <^^S%fWXRW WT fa^cT X] *2,,% cWPc cfT]ch&^]T hTPab TPa[XTacWPc Xb% X] *2*+4 WT STRXSTS c^ PS^_c fWPc WT RP[[blP] d]]PcdaP[ fPh ^U [XeX]V%! _aTRXbT[h X] ^aSTa c^_a^cTRc WX\bT[U PVPX]bc cWT R^]bT`dT]RTb ^U WXb ^f]=ePaT]^'

6 \P] fW^ PS^_cb cWPc _PacXRd[Pa _a^RTSdaTXb eTah WPaS c^ d]STabcP]S X] cTa\b ^U WXb TgcTa]P[QTWPeX^da% P]S cWXb WPb ^QeX^db[h QTT] cWT RPbTfXcW <daSYXTUU' ET^_[T WPeT cT]STS c^ U^a\ YdSV&\T]cb PQ^dc WX\ X] cTa\b ^U WXb ^dcfPaS QTWPeX^da%P]S WPeT UPX[TS c^ cPZT X]c^ PRR^d]c cWT _^bbXQX[XchcWPc cWXb ^dcfPaS QTWPeX^da fPb ST[XQTaPcT[h PS^_cTSU^a cWT eTah _da_^bT ^U fWXRW > P\ b_TPZX]V ]^f'

($

Page 79: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

=T WX\bT[U aTUTaaTS c^ cWXb X] IWT =TaP[S ^U 8^\X]V<^^S4 Qdc b^^] PUcTa cWT _dQ[XRPcX^] ^U cWXb Q^^Z WTbd__aTbbTS Xc P]S fXcWSaTf Pb UPa Pb _^bbXQ[T P[[R^_XTb Ua^\ RXaRd[PcX^]% P]S _a^QPQ[h R^\_PaPcXeT[hUTf ^U h^d WPeT R^\T PRa^bb Xc' IWXb P[b^ fPb R^]&]TRcTS fXcW cWT bP\T ]TTS c^ SXbVdXbT WXb aTP[ ]P&cdaT' =T STRXSTS d_^] P R^dabT ^U PRcX^] ^cWTa cWP]fWPc fPb U^aTbWPS^fTS Pc cWT cX\T cWPc WT _dQ[XbWTScWXb Q^^Z' IWXb Q^^Z fPb P QP[[^] S!TbbPX bT]c d_c^ PbRTacPX] cWT R^]bT`dT]RTb ^U P]]^d]RX]V c^ cWTf^a[S cWPc RTacPX] cWX]Vb fTaT _^bbXQ[T' 6]S fWT]WT U^d]S cWPc cWT R^]bT`dT]RTb fTaT bdRW cWPc cWTaT

f^d[S QT P bTaX^db \Xbd]STabcP]SX]V ^U fWPc WT fPbPccT\_cX]V c^ S^% WT SaTf QPRZ P]S QTVP] c^ U^[[^fP \^aT WXSST] fPh'

> cWX]Z > RP] PbbdaT h^d Ua^\ P[[ \h bcdSXTb^U WXb [XUT P]S \h ePaX^db R^]cPRcb fXcW WX\ cWPc WTaTP[[h fPb P \P] fW^ ST[XQTaPcT[h RW^bT c^ WXSTWXb ^f] _^fTab QTWX]S QTWPeX^da cWPc f^d[S PccaPRcQ[P\T' >U h^d aTU[TRc ^] cWXb h^d fX[[ bTT W^f eTahSXUUXRd[c Xc \dbc QT U^a db c^ SXbT]cP]V[T Ua^\ cWT^dcfPaS bW^f fW^ fPb cWT aTP[ \P] P]S fWPc fTaTWXb aTP[ _da_^bTb' 7TU^aT b_TPZX]V PQ^dc cWTbT% >\dbc ad] QaXTU[h cWa^dVW cWT _WPbTb ^U WXb [XUT SdaX]VcWT _TaX^S ^U WXb bTPaRW4 cWPc Xb% Ua^\ cWT PVT ^UPQ^dc UXUcTT] d]cX[ WXb STPcW' IWTaT fTaT% UXabc%cWT R^\_PaPcXeT[h [^RP[ bTPaRWTb P]S R^]cPRcb \PSTX] cWPc TgcaP^aSX]Pah aTVX^] ^U cWT 8PdRPbdb% cWT

\TTcX]V&_^X]c ^U :da^_T P]S 6bXP% fWTaT WT fPbQ^a] P]S Qa^dVWc d_' IWT] [PcTa% Ua^\ PQ^dc cWT

(%

Page 80: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

\XSS[T 2)!b d]cX[ TPa[h X] cWT +)cW RT]cdah% WT caPe&T[[TS eTah \dRW \^aT fXST[h' 6]S SdaX]V cWXb cX\TP[b^% cWTaT Xb ]^ S^dQc% WT b_T]c R^]bXSTaPQ[T cX\TX] R^]cPRc fXcW P RTacPX] 7a^cWTaW^^S c^ fWXRW WTaTUTab P ]d\QTa ^U cX\Tb% P]S fWTaT WT [TPa]c PQ^dcP] P]RXT]c P]S WXSST] caPSXcX^]' IWXb VPeT P ]TfSXaTRcX^] c^ WXb bdQbT`dT]c PRcXeXcXTb' 6UcTa cWXb_TaX^S ^U bTPaRWX]V% WT T]cTaTS d_^] P _TaX^S ^UTg_TaX\T]c Pc X^] fXcW cWT _a^Q[T\ WT WPS bTc WX\bT[U4^U UX]SX]V P fPh c^ ST[XeTa \P]ZX]S Ua^\ cWT _PacXRd&[Pa STUTRc X] Wd\P] ]PcdaT fWXRW% Pb WT bPf Xc% fPbV^X]V c^ QT ^U X]RaTPbX]V bXV]XUXRP]RT fXcW cWT fPhcWT f^a[S fPb V^X]V' IWPc UTPcdaT ^U Wd\P] ]PcdaTXb bdVVTbcXQX[Xch4 cWPc Xb% cWT fTPZ]Tbb ^U _T^_[T X]Ua^]c ^U TgcTa]P[ bdVVTbcX^]% cWT cT]ST]Rh c^ U^[[^fcWT Ra^fS P]S c^ QT RPaaXTS PfPh Qh P]h ZX]S ^U_a^_PVP]SP' LXcW cWT PSeP]RX]V cTRW]X`dTb ^U R^\&\d]XRPcX^]% cWXb WPb QTR^\T Pc cWT _aTbT]c cX\T PeTah bTaX^db \T]PRT c^ cWT f^a[S' D]T aTbd[c ^UbdVVTbcXQX[Xch% fWT] \TcW^Sb ^U R^\\d]XRPcX^] ST&eT[^_% Xb cWPc _Tab^]P[ X]XcXPcXeT cT]Sb c^ QT bcXU[TS%P]S Xc QTR^\Tb _^bbXQ[T c^ R^]ca^[ \T]!b \X]Sb QhbdVVTbcX^] c^ P] TgcT]c cWPc RP] QTR^\T `dXcT SXb&Pbca^db Q^cW c^ cW^bT fW^ bdQ\Xc c^ R^]ca^[ P]S P[b^c^ cW^bT fW^ TgTaRXbT Xc' 6[S^db =dg[Th WPb SaPf]P _XRcdaT X] 7aPeT CTf L^a[S ^U cWT [X\Xcb c^ fWXRW

cWXb R^d[S V^'

>] ^aSTa c^ bcdSh cWT _a^Q[T\ ^U Wd\P] bdV&VTbcXQX[Xch% <daSYXTUU \PST _a^U^d]S X]eTbcXVPcX^]bX]c^ Wh_]^cXb\' >] UPRc% cWT eTah UXabc R^]eTabP&

0.

Page 81: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cX^] > WPS fXcW WX\% X] *2+) ^] cWT UXabc SPh > \TcWX\ fPb PQ^dc Wh_]^cXb\' =T cWT] c^[S \T bdRWPbc^]XbWX]V cWX]Vb cWPc > aTP[XiTS WT WPS UPa STT_TaZ]^f[TSVT cWP] P]h^]T > WPS \Tc' >c b^ WP__T]TScWPc X] *2+)% > fPb eTah \dRW X]cTaTbcTS X] cWXbbdQYTRc' C^c ^][h WPS > aTPS P V^^S STP[ PQ^dc Wh_&

]^cXb\% Qdc > WPS P[b^ QTT] X]bcadRcTS X] Xc Qh P]Tg_Tac X] cWT bdQYTRc P]S WPS _aPRcXbTS \hbT[U X]^aSTa c^ bTT W^f UPa Xc R^d[S WT[_ \T c^ d]STabcP]S

RTacPX] R^]R[dbX^]b R^]]TRcTS fXcW cX\T P]S TcTa]XchfWXRW > WPS aTPRWTS Ua^\ \PcWT\PcXRP[ bcdSXTb% >

b_^ZT% cWTaTU^aT% fXcW P RTacPX] Tg_TaXT]RT4 Qdc Xc`dXRZ[h QTRP\T R[TPa c^ \T cWPc > fPb P \TaT X]UP]cX] cWT UXT[S ^U Wh_]^cXb\ R^\_PaTS fXcW <daSYXTUU'

6]S ]^c ^][h >% Qdc ^cWTa _T^_[T fW^ WPS bcdSXTS

cWXb aPcWTa STT_[h% fW^\ > WPS _Tab^]P[[h \Tc% bdRWPb 8WPa[Tb AP]RT[X]% cWT fT[[&Z]^f] ;aT]RW ^RRd[c&Xbc% fTaT UPa Ua^\ d]STabcP]SX]V fWPc Wh_]^cXb\R^d[S S^ U^a \P]'

<daSYXTUU fPb T]VPVTS X] cWT _aPRcXRP[ bcdSh^U Wh_]^cXb\ QTcfTT] *2)) P]S *2)1 P]S% Pb > bPXSc^ h^d [Pbc fTTZ% WT _a^QPQ[h f^aZTS Pc cWXb \PX][hX] R^]]TRcX^] fXcW cWT RdaX]V ^U _T^_[T Ua^\ P[R^W^[&Xb\ P]S PSSXRcX^] c^ ^_Xd\% P]S P[b^ fXcW ePaX^db

^cWTa X]U[dT]RTb cWPc X]RaTPbT bdVVTbcXQX[Xch P]SSX\X]XbW cWT _^fTa ^U X]XcXPcXeT X] _T^_[T'$ 9daX]V

cW^bT hTPab% <daSYXTUU fPb cahX]V c^ bTT fWTcWTa

$ IWT \PX] b^daRT ^U X]U^a\PcX^] PQ^dc cWXb Xb IWT=TaP[S ^U 8^\X]V <^^S'

('

Page 82: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

WT R^d[S TbcPQ[XbW P _aPRcXRP[ \TP]b U^a WT[_X]V_T^_[T fXcW cWXb VaPeT Wd\P] _a^Q[T\' > S^ ]^c fP]cc^ X\_[h cWPc bdVVTbcXQX[Xch Xb cWT eTah RT]caT ^U P[[\P]!b ca^dQ[Tb% QTRPdbT Xc Xb P STaXePcXeT fTPZ]TbbcWPc aTbd[cb Ua^\ \P]!b ^f] TV^Xb\' >U Xc fTaT ]^c

U^a WXb TV^Xb\% WT f^d[S ]^c QT bdVVTbcXQ[T' CTeTa&cWT[Tbb% bdVVTbcXQX[Xch Xb P bh\_c^\ P]S P \P]XUTb&cPcX^] ^U fTPZ]Tbb cWPc Xb \^aT bTaX^db cWP] \^bc_T^_[T ]^fPSPhb PaT _aT_PaTS c^ PS\Xc' LT WTPa%^U R^dabT% ^U cWX]Vb [XZT QaPX]&fPbWX]V P]S _a^_P&VP]SP U^a PSeTacXbX]V P]S _^[XcXRP[ _da_^bTb4 Qdc%X] aTP[Xch% cWXb eXRT ^a fTPZ]Tbb ^U bdVVTbcXQX[XchXb STT_Ta cWP] cWTbT P]S cWT TUUTRc d_^] cWT Wd\P]aPRT fX[[ QT SXbPbca^db d][Tbb Xc Xb R^d]cTaPRcTS'

IWTaTU^aT% fWT] <daSYXTUU c^^Z Pb cWT cWT\T

^U WXb bcdSh c^ SXbR^eTa \TP]b fWTaTQh \P]ZX]SR^d[S QT ST[XeTaTS Ua^\ cWXb _bhRWXR fTPZ]Tbb% WTfPb R^]RTa]TS fXcW b^\TcWX]V cWPc Xb aTP[[h X\_^ac&P]c U^a db P[[' C^f% h^d RP]]^c RdaT P bh\_c^\ d]&[Tbb h^d RP] S^ b^\TcWX]V PQ^dc cWT a^^c RPdbTUa^\ fWXRW cWXb bh\_c^\ R^\Tb' 7TWX]S bdVVTbcX&QX[Xch% cWTaT Xb P f^TUd[ XV]^aP]RT ^U Wd\P] ]PcdaT%fWXRW Xb ^]T ^U cWT PfZfPaS]TbbTb ^U ^da _aTbT]cbXcdPcX^]' >c Xb PfZfPaS Ydbc ]^f QTRPdbT fT Z]^fb^ eTah \dRW PQ^dc TgcTa]P[ ]PcdaT% P]S b^ eTah[Xcc[T PQ^dc X]cTa]P[ ]PcdaT% P]S cWXb _a^SdRTb PaPcWTa cWaTPcT]X]V X\QP[P]RT ^U ^da PRcXeXch' LT

RP] f^aZ b^ TUUTRcXeT[h ^] cWT ^dcbXST P]S aT\PX]

X]TUUTRcdP[ ^] cWT X]bXST'

((

Page 83: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

<daSYXTUU fPb cWdb [TS c^ cPZT P STT_ R^]&RTa] X] \P]!b ^f] ]PcdaT X] ^aSTa c^ UX]S fWh _T^_[TS^ ]^c Z]^f cWT\bT[eTb ' >c Xb _a^QPQ[T cWPc Xc fPbX] cWXb R^]cPRc cWPc WT \PST fXcW cWXb _PacXRd[Pa

bRW^^[ ^U fWXRW > fPb b_TPZX]V [Pbc fTTZ% WT WXcd_^] cWT aTP[ Tg_[P]PcX^] ^U cWXb4 fWXRW Xb eTah bT[&S^\ VaPb_TS ]^fPSPhb% TeT]% U^a TgP\_[T% Qh _T^_[TfW^ WPeT bcdSXTS <daSYXTUUb XSTPb TXcWTa X] faXcX]V^a TeT] X] _aPRcXRP[ fPhb' IWT QPbXR X[[dbX^] R^]&

RTa]b cWT ]PcdaT ^U R^]bRX^db]Tbb' LWPc fT ^aSX]&PaX[h RP[[ R^]bRX^db]Tbb Xb ^][h P aTU[TRcX^] ^U R^]&

bRX^db]Tbb' IWT cadT R^]bRX^db]Tbb Xb cWT aTeTabT^U fWPc \T] RP[[ R^]bRX^db]Tbb ' 7TWX]S ^da ^aSX]Pah

R^]bRX^db]Tbb% cWTaT Xb P]^cWTa R^]bRX^db]Tbb% QdcXc Xb \^aT cadT c^ bPh cWPc fWPc fT RP[[ R^]bRX^db&

]Tbb% ^da ^aSX]Pah R^]bRX^db]Tbb% Xb% Pb Xc fTaT%P aTeTabP[ ^U R^]bRX^db]Tbb% aPcWTa [XZT cWT ]TVPcXeT^U P _W^c^VaP_W fWTaT [XVWc bTT\b SPaZ P]S SPaZbTT\b [XVWc'

> cWX]Z cWPc fWT] <daSYXTUU RP\T c^ d]STa&bcP]S cWXb RWPaPRcTaXbcXR ^U ^da R^]bRX^db]Tbb% WTcWT] fPb PQ[T c^ bTT W^f WXb TPa[XTa bcdSXTb ^U Wh_&]^cXb\ aTP[[h R^d[S QT UXccTS X]c^ P \^aT R^\_[TcT_XRcdaT ^U cWT Wd\P] _a^Q[T\' >] ^cWTa f^aSb% XcfPb ]TRTbbPah c^ SXbR^eTa fPhb Qh fWXRW \P] R^d[ST]cTa X]c^ WXb cadT R^]bRX^db]Tbb fXcW^dc% ^U R^dabT%[^bX]V WXb R^]cPRc fXcW cWT TgcTa]P[ f^a[S% U^a fWXRW

fT dbT ^da aTeTabTS R^]bRX^db]Tbb% ^a% Pb Xc Xb ^UcT]RP[[TS% aPcWTa \Xb[TPSX]V[h% [^fTa R^]bRX^db]Tbb'

()

Page 84: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

HXST Qh bXST fXcW cWTbT SXbR^eTaXTb PQ^dcWd\P] ]PcdaT% cWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc <daSYXTUU fPbP[b^ STT_[h X]cTaTbcTS X] fWPc WT RP[[b cWT APfb ^UL^a[S 8aTPcX^] P]S L^a[S BPX]cT]P]RT% P ]P\T WTdbTS c^ STbRaXQT cWT Z]^f[TSVT U^a fWXRW \P] WPbP[fPhb bTPaRWTS cWPc fX[[ T]PQ[T WX\ c^ d]STabcP]ScWT f^a[S P]S WXb _[PRT X] Xc' >c Xb cWT ]TTS c^ [TPa]W^f cWT f^a[S Xb R^]bcadRcTS P]S W^f Xc f^aZb% P]SfWh Xc Xb cWPc fT \T] PaT PQ[T c^ QT aT[PcTS c^ ^daf^a[S X] cWT fPh fT PaT' IWXb Xb P `dTbcX^] cWPcRP] WPaS[h TeT] QT U^a\d[PcTS Qh ]PcdaP[ bRXT]RTfWXRW bcdSXTb ^][h cWPc fWXRW RP] QT Z]^f] P]S ]^c

cWT b^daRT ^U Z]^f[TSVT XcbT[U% cWPc Xb% \P]!b ^f]]PcdaT' HRXT]RT PRRT_cb Pb P VXeT] UPRc cWPc cWTaTXb P QTX]V bdRW Pb \P] X] cWT \XSbc ^U P f^a[S V^e&Ta]TS Qh [Pfb ^U _WhbXRP[ P]S RWT\XRP[ P]S QX^&[^VXRP[ _a^RTbbTb% PQ^dc fWXRW bRXT]RT RP]]^c P]b&fTa ]^a TeT] PbZ' ;^a cWPc% Xc Xb ]TRTbbPah c^ WPeTP c^cP[ _XRcdaT ^U cWT f^a[S X] fWXRW \P] P]S WXb Tg&

_TaXT]RT P]S cWT f^a[S P]S Xcb ]PcdaT PaT P[[ Qa^dVWcc^VTcWTa' >c Xb cWT ]TTS c^ d]STabcP]S cWXb c^cP[bXcdPcX^] ^U \P] X] aT[PcX^] c^ WXb c^cP[ f^a[S cWPcSa^eT <daSYXTUU c^fPaSb P]hcWX]V cWPc WT R^d[S WTPa

PQ^dc X] cWT ]PcdaT ^U Ud]SP\T]cP[ [Pfb ^a _aX]RX_[Tb

P]S WT RP\T PRa^bb b^\T TgcaP^aSX]Pah Z]^f[TSVTX] cWXb UXT[S P]S fPb PQ[T QTcfTT] *2)1 P]S *2*+ c^_XTRT c^VTcWTa P R^b\^[^Vh cWPc WT fPb ]TeTa PQ[T

c^ R^\_[TcT'

IWPc QaX]Vb db ]^f c^ cWT UXUcW _TaX^S ^U WXb[XUT% cWPc QTVP] PQ^dc *2*)% fWT] <daSYXTUU bTc WX\&

02

Page 85: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bT[U & _a^QPQ[h X] R^[[PQ^aPcX^] fXcW _T^_[T fW^ WPSY^X]TS WX\ X] WXb bTPaRWTb & c^ _dc P[[ cWXb \PcTaXP[c^VTcWTa4 cWPc Xb% c^ R^\QX]T fWPc WT WPS [TPa]c X]_bhRW^[^Vh% X] P _aPRcXRP[ fPh% _PacXRd[Pa[h X] WXbbcdSXTb ^U Wh_]^cXb\% fXcW fWPc WT WPS [TPa]c PQ^dc[Pfb P]S cWT bcadRcdaT ^U cWT f^a[S & cWPc Xb R^b&\^[^Vh' 6]S b^ QTVP] c^ cPZT bWP_T fWPc fPb [PcTaRP[[TS !<daSYXTUU!b HhbcT\%! Qdc fWXRW WT WX\bT[UdbdP[[h RP[[TS WXb >STPb' =^f [^]V cWPc _TaX^S ^Ubh]cWTcXR PRcXeXch [PbcTS Xb SXUUXRd[c c^ bPh4 QTRPdbTX] P bT]bT Xc fPb bcX[[ X] _a^VaTbb Pc cWT QTVX]]X]V^U cWT ;Xabc L^a[S LPa' 7h cWPc cX\T WT WPS aTP[XiTScWPc% X] ^aSTa c^ \PZT cWXb bh]cWTbXb % Xc fPb ]TRTb&bPah c^ WPeT _T^_[T d_^] fW^\ WT R^d[S Tg_TaX\T]c'

=T bTc WX\bT[U c^ U^d]S% UXabc ^U P[[ b\P[[ Va^d_b ^U_T^_[T WTaT P]S cWTaT% P]S [PcTa fWPc WT RP[[TS WXb>]bcXcdcT U^a cWT =Pa\^]X^db 9TeT[^_\T]c ^U BP]'=T fPb ]^ S^dQc R^]]TRcTS fXcW eTah TgP[cTS RXaR[TbaXVWc d_ c^ cWT IiPa P]S WXb 8^dac' =T \Tc IiPa

CXRW^[Pb >> P ]d\QTa ^U cX\Tb' =T b_^ZT c^ db ^UWXb PS\XaPcX^] P]S R^\_PbbX^] U^a cWT IiPa P]S ^UcWT bcaP]VT bXcdPcX^] cWPc TgXbcTS a^d]S cWT GdbbXP]8^dac' 6b > cWX]Z h^d Z]^f% WXb fXUT fPb P ]^Q[TE^[XbW [PSh Ua^\ cWT >\_TaXP[ 8^dac'

IWPc _TaX^S% fWT] <daSYXTUU \^eTS X] aPcWTaWXVW RXaR[Tb X] GdbbXP% [TPSb d_ c^ cWT QTVX]]X]V ^UcWT *2*- fPa' >c Xb eTah [XZT[h cWPc% Pb WT c^[S db%WT fPb X] SXaTRc R^]cPRc fXcW GPb_dcX]% cWT \^]ZfW^ WPS bdRW P bcaP]VT X]U[dT]RT ^eTa cWT GdbbXP]8^dac P]S fWXRW <daSYXTUU caXTS c^ R^d]cTaPRc' 6UcTa &

)!

Page 86: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

fPaSb WT aPcWTa fXcWSaTf Ua^\ P[[ cWPc' IWT] RP\TP]^cWTa _TaX^S Ua^\ *2*. ^] fWT] <daSYXTUU WPS \TcDdb_T]bZh P]S cWT _T^_[T cWPc Ddb_T]bZh Qa^dVWc c^WX\' 9daX]V cWXb cX\T WT WPS bTeTaP[ Tg_TaX\T]cP[Va^d_b fXcW fWXRW WT f^aZTS cWa^dVW cWT fPa&hTPabUa^\ *2*. d]cX[ cWT aTe^[dcX^]% fWT] WT fXcWSaTf c^cWT 8PdRPbdb' =Xb UPcWTa fPb ZX[[TS X] cWT ^eTa&ad]]X]V ^U @Pab Qh cWT IdaZb ^] +.cW 6_aX[ *2*1' >c

WP__T]b cWPc fT bTT\ c^ Z]^f P V^^S STP[ PQ^dc<daSYXTUUb PRcXeXcXTb SdaX]V cWT _TaX^S Ua^\ *2*.&*2*2 QTRPdbT ^U fWPc Ddb_T]bZh WPb faXccT] X] WXbQ^^Z% >] HTPaRW ^U cWT BXaPRd[^db' LT \dbc ]^cU^aVTc cWPc Ddb_T]bZh fPb X] R^]cPRc ^][h fXcW Pb\P[[ _Pac ^U <daSYXTUUb f^aZ' 6 ]d\QTa ^U cWT Tg&_TaX\T]cb cWPc <daSYXTUU bcPacTS fTaT RPbc PbXST P]SWT QTVP] c^ f^aZ X] SXUUTaT]c fPhb% b^ cWPc fWPc WT

SXS [PcTa aT_aTbT]cb P] T]cXaT[h ]Tf _WPbT'

C^f% h^d \Ph PbZ% fWPc fPb WT Tg_TaX\T]c&X]V fXcW5 =TaT > \dbc bPh b^\TcWX]V PQ^dc cWT eTahSXUUXRd[c _a^Q[T\ ^U caP]bUTaaX]V J]STabcP]SX]V Ua^\^]T T]eXa^]\T]c c^ P]^cWTa' IWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc

X] 6bXP cWTaT Xb P caPSXcX^]P[ fXbS^\ ^U eTah VaTPcX\_^acP]RT c^ \P]ZX]S' 8^]caPah c^ fWPc Xb dbdP[[hbd__^bTS% cWXb Xb _a^QPQ[h \^aT WXVW[h STeT[^_TSX] fWPc Xb RP[[TS cWT BXSS[T :Pbc cWP] X] >]SXP P]ScWT ;Pa :Pbc' 7dc Xc S^Tb ]^c aTP[[h \PccTa fWTaT XcR^\Tb Ua^\ cWT _^X]c Xb cWPc cWT caP]bUTaaX]V ^U cWXbfXbS^\ c^ ^da :da^_TP] T]eXa^]\T]c Xb P] TgRTTS&X]V[h SXUUXRd[c \PccTa4 UPa \^aT SXUUXRd[c cWP] _T^_[Tbd__^bT' IWTaT WPeT QTT] ePaX^db _aT\PcdaT Pc&

1*

Page 87: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cT\_cb Pc QaX]VX]V c^ cWT LTbc ]^cX^]b P]S \TcW^SbcWPc WPeT R^\T Ua^\ >]SXP% Ua^\ 8WX]P% Ua^\ ?P_P]%Ua^\ cWT BXSS[T :Pbc & Ua^\ 7dSSWXbc% =X]Sd% IP]&caXR% OT]% HdUX P]S ^cWTa b^daRTb' GTP[[h bTaX^db

SXUUXRd[cXTb WPeT PaXbT]% QTRPdbT cW^bT fW^ WPeT\PST cWT PccT\_c c^ QaX]V cWXb fXbS^\ c^ cWT LTbcWPeT TXcWTa QTT] :da^_TP]b fW^ WPS X\_TaUTRc[h Pb&bX\X[PcTS fWPc cWT :Pbc WPS c^ VXeT% ^U 6bXPcXRbfW^ SXS ]^c d]STabcP]S cWT :da^_TP] P]S 6\TaXRP]

T]eXa^]\T]c' >] ]TPa[h TeTah RPbT cWTh \PST bTaX&^db \XbcPZTb% TXcWTa X] PccT\_cX]V c^ caP]bUTa Tg&PRc[h fWPc f^aZTS TgcaT\T[h fT[[ d]STa RTacPX] 6bX&PcXR R^]SXcX^]b X]c^ `dXcT SXUUTaT]c R^]SXcX^]b% ^aX] PSP_cX]V Xc c^ cWT LTbc fXcW^dc aTP[[h WPeX]V d]&STabc^^S cWT ]Tf T]eXa^]\T]c'

D]T ^U cWT RWXTU cPbZb cWPc <daSYXTUU bTc WX\&bT[U c^ PRR^\_[XbW fPb c^ bTT W^f fWPc WT WPS U^d]S

& _PacXRd[Pa[h X] 6bXP P]S c^ P \X]^a TgcT]c X] 6UaXRP& R^d[S QT \PST PePX[PQ[T X] P _aPRcXRP[ fPh c^LTbcTa] _T^_[T' >c c^^Z WX\ b^\TcWX]V [XZT cWXachhTPab ^U R^]bcP]c Tg_TaX\T]cX]V QTU^aT WT PaaXeTS PcP \TcW^S cWPc WT U^d]S aTPb^]PQ[h bPcXbUPRc^ah4 P]ScWXb X] b_XcT ^U cWT UPRc cWPc WT bcPacTS fXcW cf^ R^]&

bXSTaPQ[T PSeP]cPVTb ' D]T fPb cWPc WT fPb% PUcTaP[[% WX\bT[U ^U :da^_TP] ^aXVX]% P]S cWT ^cWTa% cWPcWXb _PacXRd[Pa bcdSh WPS QTT] ^U cWT STUTRcb X] Wd\P]]PcdaT cWPc aT`dXaTS c^ QT ^eTaR^\T' =Xb bcdSXTbWPS ]^c QTT] SXaTRcTS b^[T[h c^ cWT _TaUTRcX]V ^U\P] & U^a TgP\_[T% Qh bdRW \TcW^Sb Pb cWT SXaTRc_T]TcaPcX^] X]c^ cWT STT_Ta R^]bRX^db]Tbb Qh \TSX&

)#

Page 88: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

cPcX^] & Qdc WT WPS bcdSXTS STT_[h cWT ^QbcPR[Tb X]^da ]PcdaT cWPc _aTeT]c db Ua^\ [XeX]V ]^a\P[ [XeTb'IWXb RTacPX][h VPeT WX\ P R^]bXSTaPQ[T PSeP]cPVTfWT] WT RP\T X] R^]cPRc fXcW LTbcTa] _T^_[T QT&RPdbT cWTbT ^QbcPR[Tb PaT ]^c b^ eTah SXUUTaT]c X]:Pbc P]S LTbc' IWT aTP[ SXUUTaT]RT QTcfTT] cWT:Pbc P]S LTbc PaT \^aT X] cWT ZX]S ^U cWX]Vb cWPcfT QT[XTeT X] P]S cWT ZX]S ^U cWX]Vb cWPc cWTh QT&[XTeT X]4 cWT ZX]S ^U cWX]Vb fT W^_T U^a P]S cWT ZX]S^U cWX]Vb cWTh W^_T U^a' IWPc Xb fWh Xc Xb SXUUXRd[cU^a db c^ d]STabcP]S ^]T P]^cWTa' >c Xb ]^c b^ \dRWcWPc ^da ]PcdaTb PaT SXUUTaT]c% Qdc aPcWTa cWPc fT _dc^da cadbc X] cWX]Vb fWXRW cWTh f^d[S ]^c SaTP\ ^UcadbcX]V% P]S ^] cWT ^cWTa WP]S cWTh _dc cWTXa cadbcX] cWX]Vb cWPc fT f^d[S ]^c SaTP\ ^U cadbcX]V'

IWT cPbZ <daSYXTUU bTc WX\bT[U Ua^\ PQ^dc*2*)% d]cX[ PQ^dc cWT TPa[h *2,)!b% R^aaTb_^]Sb c^cWPc _TaX^S fWXRW > b_^ZT ^U% fWT] WT bPXS cWPc U^acfT]ch&^]T hTPab WT bTc WX\bT[U c^ [XeT P] d]]PcdaP[[XUT' IWT]% U^a P bW^ac cX\T% WT QTVP] c^ [XeT ]^a&\P[[h PVPX]% P]S cWT] PUcTafPaSb WT aTcda]TS c^ PfPh ^U [XeX]V SXUUXRd[c c^ d]STabcP]S'

> \dbc bPh b^\TcWX]V ]^f PQ^dc cWT UX]P[^dcR^\T ^U P[[ cWXb% QTRPdbT > fX[[ ]^c WPeT cX\T c^b_TPZ Pc P]h VaTPcTa [T]VcW PQ^dc cWT bcPVTb ^U WXbTg_TaX\T]cX]V' N^d \dbc aT\T\QTa fWPc > bPXS [PbcfTTZ PQ^dc bdQbcP]RTb % W^f X] cWT :PbcTa] R^d]caXTb& Tb_TRXP[[h X] cWT BXSS[T :Pbc & \^aT Xb d]STabc^^SPQ^dc cWT bdQbcP]RTb cWPc PaT QTWX]S PRcXeXcXTb % cWP]

1,

Page 89: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

fT hTc d]STabcP]S X] cWT LTbc' <daSYXTUU fPb eTahR[TPa PQ^dc cWT X\_^acP]RT U^a \P] ^U QTX]V PQ[T c^_a^SdRT P]S R^]ca^[ cWT bdQbcP]RTb WT aT`dXaTb X]^aSTa c^ _a^SdRT RWP]VTb' =T d]STabc^^S cWPc h^dRP]]^c X\_a^eT cWT fPh b^\TcWX]V f^aZb XU h^d R^]&cX]dT c^ UTTS Xc fXcW d]bdXcPQ[T UdT[' N^d WPeT c^_a^SdRT P \^aT aTUX]TS UdT[ c^ VTc P \^aT aTUX]TSPRcX^]'

>] R^]]TRcX^] fXcW bdQbcP]RTb% cWTaT Xb [Xcc[TS^dQc cWPc <daSYXTUU% b^\TfWTaT Pc cWT QTVX]]X]V ^UcWXb RT]cdah% RP\T PRa^bb P ]^cX^] fWXRW WT PUcTa&

fPaSb fa^cT PQ^dc X] cWT RWP_cTa RP[[TS !LPa%! ^U7TT[iTQdQ% fWTaT WT aTUTab c^ cWT [TPa]TS @daS 6ccTa&]PRW% fW^ SXbR^eTaTS cWPc cWT aTPb^] U^a fPa ^]TPacW [XTb ]^c X] cWT QTWPeX^da ^U Wd\P] QTX]Vb% QdcX] cWT ]TRTbbXch U^a P _PacXRd[Pa bdQbcP]RT fWXRW

RP] ^][h QT _a^SdRTS X] ^]T ^U cf^ fPhb4 TXcWTa QhcWT R^]bRX^db P]S X]cT]cX^]P[ PRcXeXch ^U _T^_[T% ^aQh cWTXa STPcW' >c U^[[^fb cWPc XU _T^_[T fX[[ ]^c

_a^SdRT cWXb bdQbcP]RT X]cT]cX^]P[[h% cWT] STPcWb &P]S Tb_TRXP[[h _aT\PcdaT STPcWb & WPeT c^ QT X]&RaTPbTS ^] cWT TPacW' LPa QTR^\Tb X]TeXcPQ[T ^]cWXb PRR^d]c' IWXb ]^cX^] X\_[XTb cWPc fPab PaT cWTR^]bT`dT]RTb ^U \P]!b UPX[daT c^ _TaU^a\ WXb R^b\XRSdcXTb% P]S ^] PRR^d]c ^U cWXb UPX[daT% R^]SXcX^]b

PaXbT cWPc \PZT fPa X]TeXcPQ[T' Da XU ]^c fPa% cWT_aT\PcdaT ShX]V ^U _T^_[T WPb c^ QT Qa^dVWc PQ^dc'HX]RT% PRR^aSX]V c^ cWXb cWT^ah% cWT aT`dXaTS bdQ&

bcP]RT Xb [XQTaPcTS Qh b^\T ZX]S ^U STPcW4 cWT aT&bd[c RP] _aTbd\PQ[h QT ^QcPX]TS Qh P] T]^a\^db X]&

1-

Page 90: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RaTPbT X] cWT f^a[S!b _^_d[PcX^] bdRW Pb WPb ^RRdaaTSSdaX]V cWT _aTbT]c RT]cdah' IWXb Xb WX]cTS Pc Qh<daSYXTUU Pc cWT T]S ^U 8WP_cTa MA>> ^U 7TT[iTQdQ%fWT] WT aTUTab c^ f^[eTb% aPcb P]S \XRT' N^d PaTP[b^ ]^ S^dQc PfPaT ^U cWT bdVVTbcX^] cWPc cWXb _a^&RTbb Xb b^\TW^f R^]]TRcTS fXcW !UTTSX]V cWT \^^]'!

LWTcWTa fT cPZT cWTbT bdVVTbcX^]b [XcTaP[[h^a UXVdaPcXeT[h% cWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc <daSYXTUU UT[ccWPc WT WPS R^\T PRa^bb P cadcW STT_[h bXV]XUXRP]cU^a db P[[4 ]P\T[h% cWPc \P] \dbc TXcWTa _TaU^a\ PRTacPX] Sdch U^a fWXRW WT TgXbcb ^] cWT TPacW% ^aT[bT QT R^\_T[[TS c^ [XeT P]S SXT X] bdRW P fPh cWPccWT aTbd[cb fX[[ QT ^QcPX]TS Ua^\ WX\ fX[[h&]X[[h% X]

b_XcT ^U WX\bT[U'

IWXb ]^cX^] RP] QT _dc eTah bX\_[h X] cWXbfPh% cWPc X]cT]cX^]P[ PRcX^]b % _TaU^a\TS U^a P aXVWc&Ud[ T]S% aTbd[c X] P RTacPX] bdQbcP]RT QTX]V aT[TPbTS'D]T _Pac ^U cWPc bdQbcP]RT V^Tb X]c^ cWT _TaU^a\P]RT^U cWT PRcX^]4 ^]T _Pac ^U cWT T]TaVh QTR^\Tb PePX[&PQ[T U^a cWXb _da_^bT% fWPcTeTa Xc Xb4 P]S cWT cWXaS_Pac ^U cWT T]TaVh QTR^\Tb PePX[PQ[T U^a cWT _TaUTR&cX^]% cWT X]]Ta STeT[^_\T]c P]S b_XaXcdP[XiPcX^] ^UcWT _Tab^] WX\bT[U' =d\P] [XUT bW^d[S QT b^ ^aV&P]XiTS cWPc cWXb caP]bU^a\PcX^] ^U T]TaVh Xb aTP[[hR^]bRX^db[h d]STacPZT] Qh P bdUUXRXT]c ]d\QTa ^U_T^_[T% P]S ^][h X] cWPc fPh RP] cWT WPiPaSb ^U

Wd\P] [XUT QT PeTacTS'$

$ ;^a \^aT STcPX[b% aTPS 7TT[iTQdQ% __' **).&1'

1.

Page 91: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

IWXb QT[XTU% X] P b[XVWc[h SXUUTaT]c VPaQ% Xb]^c d]UP\X[XPa X] cWT LTbc X] cWT S^RcaX]T ^U eXRPaX&^db bdUUTaX]V P]S cWT caP]bUTa ^U \TaXcb' <daSYXTUUaTVPaSTS Xc Pb eXcP[ cWPc \T] bW^d[S aTR^V]XiT cWXbSdch P]S bTc cWT\bT[eTb c^ f^aZ X] bdRW P fPh cWPcXc fX[[ QT _TaU^a\TS' >] cWPc fPh P[^]T RP] P VaTPcSP]VTa c^ \P]ZX]S QT PeTacTS' <daSYXTUU fPb R^]&RTa]TS c^ bTc d_ R^]SXcX^]b X] fWXRW _T^_[T R^d[SQT bW^f]% XU cWTh fTaT fX[[X]V c^ S^ Xc% W^f cWXbcaP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTb RP] QT d]STacPZT]4 X]^cWTa f^aSb% W^f \P] RP] _TaU^a\ WXb R^b\XR Sdch'

IWT _aX]RX_[T Xb cWPc% X] _TaU^a\X]V cWPc Sdch% WTQ^cW bTaeTb WXb UT[[^f&\T] P]S P[b^ bPeTb WXb ^f]b^d['

>c b^ WP__T]b cWPc cWXb Xb X]cX\PcT[h R^]&]TRcTS fXcW cWT _a^Q[T\ ^U bdVVTbcXQX[Xch' 6 VaTPcSTP[ cda]b d_^] _T^_[T d]STabcP]SX]V cWPc% XU cWThPaT c^ _TaU^a\ cWTXa R^b\XR Sdch% cWTh \dbc [XQTaPcT

cWT\bT[eTb Ua^\ bdVVTbcXQX[Xch' IWTh \dbc QT X]ST&_T]ST]c P]S UaTT _T^_[T4 fW^ RP] UaTT[h P]S R^]&bRX^db[h Pbbd\T P]S PRRT_c cWT SdcXTb cWTh WPeT c^_TaU^a\' H^ Xc R^\Tb c^ cWXb% cWPc Xc Xb ]TRTbbPahc^ bW^f _T^_[T W^f cWTh RP] UaTT cWT\bT[eTb Ua^\cWT X[[dbX^]b P]S fTPZ]TbbTb cWPc \PZT cWT\ bdV&VTbcXQ[T P]S bT[U&X]Sd[VT]c% P]S P[b^ cWTh \dbc QTbW^f] W^f cWTh RP] _TaU^a\ cWT cPbZ fWXRW Xb aT&`dXaTS ^U \P]' DU R^dabT% cWXb [PccTa RP] QT bW^f]X] cWT U^a\ ^U \^aP[ R^STb% ^a cWT cTPRWX]V P]S cWT_aPRcXRT ^U aT[XVX^]' IWTbT R^[[TRcXeT[h R^]bcXcdcTfWPc Xb RP[[TS cWT LPhb ^U DQYTRcXeT B^aP[Xch' 6]h&

)'

Page 92: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

^]T fW^ bX]RTaT[h P]S fW^[TWTPacTS[h U^[[^fb cWT_aPRcXRT ^U WXb ^a WTa aT[XVX^] P]S ZTT_b c^ Xcb R^\&\P]S\T]cb4 fX[[ _a^SdRT cWT eTah bP\T aTbd[cb PbR^\T Ua^\ cWT R^]bRX^db caP]bU^a\PcX^] ^U bdQ&bcP]RTb ' IWTXa fPh ^U [XeX]V fX[[ VXeT fWPc RP]^cWTafXbT QT ^QcPX]TS ^][h Qh ShX]V' CTeTacWT[Tbb%cWTaT Xb Q^cW P _^bbXQX[Xch P]S P ]TTS U^a P [X\XcTS]d\QTa ^U _T^_[T c^ U^[[^f fWPc PaT RP[[TS cWT LPhb^U 6RRT[TaPcTS 8^\_[TcX^]' IWTbT fPhb cPZT SXUUTa&T]c U^a\b3 b^\T PaT R^]]TRcTS fXcW aT[XVX^] P]S^cWTab PaT ]^c% Qdc cWTh P[[ WPeT X] R^\\^] cWT ]TTSU^a P \^aT TgPRc[h P]S \^aT _Tab^]P[[h aTVd[PcTSf^aZ ^U caP]bU^a\PcX^] cWP] Xb _^bbXQ[T Qh U^[[^fX]Vad[Tb ^a R^\\P]S\T]cb U^a\d[PcTS U^a cWT VdXSP]RT^U P[[ P]S cWTaTU^aT ^U ]TRTbbXch eTah VT]TaP[ P]S^UcT] ePVdT' 6\^]V cWT LPhb ^U 6RRT[TaPcTS 8^\&_[TcX^] Xb ^]T RP[[TS cWT ;^dacW LPh fWXRW Xb RWPa&PRcTaXiTS Qh cWT Ud[UX[\T]c ^U P[[ ^aSX]Pah [XUT ^Q&[XVPcX^]b % R^d_[TS fXcW P eTah TgPRc[h aTVd[PcTS P]S

eTah X]cT]bXeT _Tab^]P[ f^aZ'

>c fX[[ QT ^QeX^db c^ P]h^]T fW^ WPb aTPS<daSYXTUUb faXcX]Vb P]S WPb b^\T Z]^f[TSVT ^U WXb

[XUT4 cWPc WXb X]cTaTbc fPb fW^[[h R^]RT]caPcTS d_^]cWT ;^dacW LPh' IWXb aT`dXaTb cWT WXVWTbc STVaTT ^UX]cT[[XVT]RT% PSP_cPQX[Xch P]S X]]Ta UaTTS^\ X] cW^bTfW^ SXaTRc Xc4 U^a cWTh WPeT c^ RaTPcT R^]SXcX^]b cWPcT]PQ[T cWT 9dch ^U IaP]bU^a\PcX^] c^ QT _TaU^a\TSfXcW^dc ]TV[TRc ^U cWT ^Q[XVPcX^]b R^\\^] c^ P[[ \T]P]S f^\T]' IWXb QaX]Vb db c^ cWT bX\_[T% _aPRcXRP[`dTbcX^]3 &fWPc PaT cWT R^]SXcX^]b cWPc \PZT Xc _^b&

10

Page 93: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

bXQ[T U^a \P] c^ Ud[UX[ WXb R^b\XR Sdch5 ;^a cW^bTfW^ S^ ]^c Z]^f ^U cWT ;^dacW LPh4 Xc \dbc P__TPacWPc Xc Xb QTbc S^]T X] aTcXaT\T]c Ua^\ [XUT' IWT X]&cT]bXUXRPcX^] P]S PRRT[TaPcX^] ^U cWXb f^aZ fPb U^a&\Ta[h bd__^bTS c^ QT cWT cPbZ ^U \^]Zb P]S aTR[dbTb %fXcWSaPf] Ua^\ cWT f^a[S% fW^ R^d[S STe^cT cWTfW^[T ^U cWTXa cX\T P]S T]TaVh c^ cWXb PRcX^] fWXRW

QaX]Vb PQ^dc cWT caP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTb' >c Xb_a^QPQ[h cadT cWPc cWXb fPb \^aT VT]TaP[[h cWT RPbTX] TPa[XTa cX\Tb% fWT] cWT R^]SXcX^]b ^U [XUT ^] cWTTPacW fTaT \dRW bX\_[Ta cWP] cWTh PaT ]^f' 7dc ^da_aTbT]c&SPh _a^Q[T\ Xb SXUUTaT]c% P]S <daSYXTUU fPbfT[[ PfPaT cWPc cWTaT Xb P UPa \^aT X]cX\PcT X]cTa&[^RZX]V ^U [XeTb ^] cWT TPacW% SdT c^ cWT _a^VaTbb ^UR^\\d]XRPcX^]b P]S ePaX^db ^cWTa cTRW]^[^VXRP[ PS&eP]RTb4 b^ cWPc Xc Xb ]^ [^]VTa _^bbXQ[T c^ aT[h \PX][hd_^] fXcWSaPfP[ Ua^\ cWT f^a[S X] ^aSTa c^ _a^SdRTcWT aT`dXaTS aTbd[cb' IWTaTU^aT% Xc Xb ]TRTbbPah cWPc\TP]b bW^d[S QT U^d]S fWTaTQh _T^_[T RP] X]RaTPbTcWXb f^aZ X] cWT ^aSX]Pah R^]SXcX^]b ^U [XUT' 6]ScWXb Xb cWT b^ eTah aT\PaZPQ[T cWX]V PQ^dc cWT _aTb&T]c RT]cdah% cWPc P ]d\QTa ^U ]Tf \^eT\T]cb WPeTP__TPaTS X] P[[ SXUUTaT]c _Pacb ^U cWT f^a[S% d]STaSXUUTaT]c ]P\Tb% R^]]TRcTS fXcW P[[ cWT VaTPc aT&[XVX^]b ^U cWT f^a[S% Qdc X] TeTah RPbT% cWTaT WPbQTT] P \^eT\T]c c^fPaSb cWT RPaahX]V ^dc ^U ^]T!bb_XaXcdP[ ^Q[XVPcX^]b X] cWT ^aSX]Pah R^]SXcX^]b ^U[XUT'

N^d fX[[ _TaWP_b R^]R[dST cWPc P[[ cWTbT\^eT\T]cb QT[^]V c^ fWPc > WPeT RP[[TS cWT ;^dacW

))

Page 94: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

LPh' J]U^acd]PcT[h% cWTaT PaT \P]h X\XcPcX^]b ^UcWXb fPh cWPc T]cXaT[h [PRZ cWT `dP[Xch ^U PRRT[TaPcTSR^\_[TcX^] fWXRW Xb cWT ^][h YdbcXUXRPcX^] U^a ST&_PacX]V Ua^\ cWT LPhb ^U DQYTRcXeT B^aP[Xch' IWXbXb P eTah X]cTaTbcX]V cWX]V% fWXRW > WPeT \hbT[UbcdSXTS% Pb fT[[ Pb > RP]' >] _TaWP_b cfT]ch ^acWXach SXUUTaT]c \^eT\T]cb > Z]^f ^U cWT ^]T aTP[[h

R^\\^] UTPcdaT Xb cWPc cWTh S^ cPZT Pb P _aX]RX_[TcWPc \P] RP] [XeT P R^\_[TcT [XUT% ^dcfPaS[h P]SX]fPaS[h% fXcW^dc fXcWSaPfX]V Ua^\ cWT f^a[S% P]SfXcW^dc PQP]S^]X]V cWT ^aSX]Pah aTb_^]bXQX[XcXTb ^U\P] & c^ \Paah% c^ QTPa RWX[SaT]% c^ PRR^\_[XbWRTacPX] TgcTa]P[ f^aZ X] cWT f^a[S P]S b^ ^]' 6]ShTc Xc RP] Qh ]^ \TP]b QT bPXS cWPc cWTh PaT P[[ & ^aTeT] cWT \PY^aXch ^U cWT\ _Pac ^U cWT ;^dacW LPh'IWTaT Xb UPa c^^ \dRW cWT^ah P]S c^^ [Xcc[T _aPRcXRTX] \P]h ^U cWTbT \^eT\T]cb P]S X] ^cWTab cWTaT XbP [PRZ ^U U[TgXQX[Xch X] \TcW^S cWPc Xb `dXcT X]R^\&_PcXQ[T fXcW cWT ST\P]Sb ^U PRRT[TaPcTS R^\_[TcX^]'

> P\ ]^c R^]RTa]TS Pc cWT \^\T]c fXcW cWTPQ^acXeT PccT\_cb Pc TbcPQ[XbWX]V RT]caTb ^U ;^dacWLPh f^aZ% Qdc aPcWTa Pc cWT fXSTb_aTPS aTR^V]XcX^]cWPc bdRW f^aZ Xb ]TTSTS' > cWX]Z cWPc cWXb Xb ]^c\TaT[h P R^]bT`dT]RT ^U cWT RWP]VX]V ^dc[^^Z ^U cWTcfT]cXTcW RT]cdah% _TaWP_b TeT] cWT aTeTabT% Xc \PhQT cWPc ^da ^dc[^^Z Xb RWP]VX]V Ydbc QTRPdbT cWXbZX]S ^U ]Tf P__aTRXPcX^] Xb T]cTaX]V' >c Xb UT[c cWPc_T^_[T [XeX]V ^aSX]Pah [XeTb \dbc QT PQ[T c^ \PZT PR^]caXQdcX^] c^fPaSb cWT b^[dcX^] ^U cWT VaTPc _a^Q&[T\b ^U \P]ZX]S' 6]S b^ Xc Xb cWPc fT bTT U^a Tg&

)*

Page 95: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

P\_[T X] cWT 8WaXbcXP] 8WdaRWTb & W^f cWT SXeXbX^]^U _aXTbc P]S [Ph\P] Xb SX\X]XbWX]V TeTahfWTaT'

IWTaT Xb aTR^V]XcX^] ^U cWT X\_^acP]RT ^U cWT aT[XV&X^db P]S b_XaXcdP[ [XUT ^U _T^_[T fW^ PaT ]^c% Pb XcfTaT% b_TRXP[Xbcb% X'T' _aXTbcb4 cWXb Xb ]^f PS\XccTSc^ P STVaTT cWPc f^d[S WPeT QTT] d]cWX]ZPQ[T P Wd]&SaTS hTPab PV^' IWT bP\T Xb P[b^ cadT X] 7dSSWXb\'>c Xb \dRW [Tbb cWP] P Wd]SaTS hTPab PV^ cWPc cWT

^][h _T^_[T fW^ fTaT aTVPaSTS Pb bTaX^db[h aT[XVX^dbfTaT cWT \^]Zb ^a 7WXZZdb ' IWT [Ph 7dSSWXbc fPbR^]cT]c c^ [XeT P] ^aSX]Pah [XUT fXcW ]^ Tg_TRcPcX^]^U PccPX]X]V P]hcWX]V% TgRT_c _^bbXQ[h Pc b^\T cX\T%

aTX]RPa]PcX]V d]STa R^]SXcX^]b cWPc f^d[S T]PQ[TWX\ c^ fXcWSaPf Ua^\ cWT f^a[S' IWT RP]]^]XRP[7dSSWXbc Q^^Zb & cWT EP[X EXcPZPb & PaT T]cXaT[h ^aX&T]cPcTS c^fPaSb cWPc ]^cX^] ^U cWT R^\_[TcT% d]`dTb&cX^]PQ[T bd_TaX^aXch ^U [XUT ^U cWT 7WXSSd% ^U cWT ^]TfW^ aT]^d]RTb cWT f^a[S% ^eTa cWT [XUT ^U cWT ^aSX&]Pah f^a[S[h \P]' I^ P] TgcaP^aSX]Pah STVaTT% X]cWXb MMcW RT]cdah' 7dSSWXb\ WPb PQP]S^]TS cWXb

caPSXcX^]P[ PccXcdST% P]S cWTaT PaT \^eT\T]cb & bdRWPb cWT HPcX_PccWT]P \^eT\T]c X] 7da\P & fWXRW bW^fcWT ^aSX]Pah [Ph\P] W^f c^ \TSXcPcT X] bdRW P fPhcWPc WT RP] QT VXeT] cWT Tg_TRcPcX^] ^U PccPX]X]V cWT

b_XaXcdP[ STeT[^_\T]c cWPc fPb _aTeX^db[h cW^dVWcc^ QT aTbTaeTS c^ cWT 7WXZZd'

=PeX]V X]ca^SdRTS cWT ]^cX^] ^U cWT ;^dacWLPh > \dbc aTUTa c^ P]^cWTa X\_^acP]c UTPcdaT% cWPc%]P\T[h% Xc WPb ]^ _Ta\P]T]c U^a\% ]^ _Ta\P]T]c_[PRT% ]^ RT]caT' >c Xb R^]bcP]c[h bTPaRWX]V P]S

*!

Page 96: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

PSP_cX]V XcbT[U' >c S^Tb b^% ]^c U^a cWT _da_^bT ^UX\_a^eX]V Xcb ^f] R^]cT]c% Qdc U^a cWT _da_^bT ^U_TaU^a\X]V P cPbZ' IWTaT Xb P RTacPX] L^aZ c^ QT

S^]T X] cWT f^a[S% P]S X] ^aSTa c^ S^ cWPc f^aZ b^\T_T^_[T \dbc R^\T c^ cWT aT`dXbXcT d]STabcP]SX]V'ET^_[T fW^ bdUUTa Ua^\ bdVVTbcXQX[Xch% Ua^\ fTPZ&]Tbb X] aT[PcX^] c^ cWT TgcTa]P[ f^a[S% fW^ S^ ]^cZ]^f cWT\bT[eTb & P]S Tb_TRXP[[h cW^bT fW^ aT\PX]X] cWT ^aSX]Pah aTeTabTS R^]bRX^db]Tbb% ^a bT\X&R^]bRX^db]Tbb & bdRW _T^_[T RP]]^c TUUTRcXeT[h ^aSXaTRc[h _TaU^a\ cWXb cPbZ% fXcW Xcb SXUUTaT]c b_T&RXUXR d]STacPZX]Vb' IWTaTU^aT% Xc Xb ]TRTbbPah% U^acW^bT fW^ WPeT aTb_^]bXQX[XcXTb X] cWXb SXaTRcX^]%c^ WT[_ _T^_[T c^ _aT_PaT cWT\bT[eTb XU cWTh RW^^bT

P]S XU cWTh fXbW c^ S^ b^'

IWXb [TPSb c^ P eTah X\_^acP]c SXbcX]RcX^]'IWTaT Xb _aX\PaX[h cWXb ]^cX^] fWXRW QT[^]Vb c^ cWTcfT]cXTcW RT]cdah(cWPc b_XaXcdP[ STeT[^_\T]c S^Tb]^c aT`dXaT% X] ^da cX\T% fXcWSaPfP[ Ua^\ cWT aTb&_^]bXQX[XcXTb ^U [XUT4 cWPc Xb% c^ \PZT Xc ^]T!b _a^&UTbbX^]P[ Y^Q c^ QT b_XaXcdP[' IWPc Xb cWT UXabc cWX]VfWXRW Xb R^\\^]% Pb > bPh% P]S Xb _Ta\TPcX]V TeTah&cWX]V% Q^cW cWT Z]^f] aT[XVX^db _aPRcXRTb ^U \P] P]SP[b^ P[[ ZX]Sb ^U ]Tf \^eT\T]cb cWPc WPeT PaXbT]'HTR^]S[h% P]S cWXb Xb [Tbb R[TPa[h d]STabc^^S% XbcWT ]^cX^] cWPc PRRT[TaPcTS STeT[^_\T]c Xb Pbb^RX&PcTS fXcW cWT RPaahX]V ^dc ^U RTacPX] L^aZ' IWT ]^&

cX^] ^U cWT ;^dacW LPh Xb fW^[[h Q^d]S d_ fXcW cWTbTcf^ _aX]RX_[Tb4 cWT UXabc Xb cWPc ^U R^\_[TcT X]e^[eT&\T]c X] [XUT TgcTa]P[[h% P]S bTR^]S[h% X] cWT PRRT_c &

2*

Page 97: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

P]RT X]cTa]P[[h ^U aTb_^]bXQX[Xch U^a RTacPX] f^aZcWPc Xb aT`dXaTS U^a P VaTPc 8^b\XR Eda_^bT

6RR^aSX]V c^ <daSYXTUU% cWXb _da_^bT Xb R^]&RTa]TS fXcW cWT caP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTb fWTaT&Qh cWT STbcX]h ^U \P]ZX]S Pb P fW^[T RP] QT ZT_c\^eX]V X] cWT aXVWc fPh' IWXb cPZTb \P]h U^a\b'>c RP] cPZT cWT U^a\ ^U PRcXeXcXTb ^U PacXbcXR RaTP&cX^]4 Xc RP] cPZT cWT U^a\ ^U RTacPX] ZX]Sb ^U b^RXP[

^aVP]XiPcX^]b4 Xc RP] cPZT cWT U^a\b ^U cWT caP]b&\XbbX^] ^U b_TRXP[XiTS U^a\b ^U Z]^f[TSVT% ^a aT&bTPaRW X]c^ cWT R^]SXcX^]b ^U \P]ZX]S% P]S _aT_PaP&cX^] U^a cWT UdcdaT% P]S RTacPX] ^cWTa cPbZb% \^aT

b_TRXUXRP[[h R^]]TRcTS fXcW fWPc > bPXS4 cWPc Xb%cWT caP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTb '

> P\ _Tab^]P[[h R^]UXST]c% Ua^\ [^]V hTPab^U bcdSh ^U cWXb \PccTa P]S WPeX]V QTT] X] R^]cPRcfXcW P aPcWTa d]dbdP[[h [PaVT ]d\QTa ^U _T^_[T fW^WPeT QTT] R^]RTa]TS X] cWXb _PacXRd[Pa UXT[S% cWPccWTaT aTP[[h Xb bdRW L^aZ P]S cWPc cWTaT PaT _T^_[TfW^ d]STabcP]S Xc X] P fPh cWPc Xb ]^c ^QeX^db[heXbXQ[T ^] cWT bdaUPRT' IWXb \TP]b cWPc cWTaT Xb X]TUUTRc P If^U^[S AXUT ^] cWT TPacW' D]T Xb cWT eXbX&Q[T% TgcTa]P[ [XUT X] fWXRW fT P[[ WPeT c^ _PacXRX_PcT%P]S cWT ^cWTa Xb P] X]eXbXQ[T [XUT X] fWXRW fT RP]_PacXRX_PcT XU fT RW^^bT' >] P bT]bT ^]T RP] bPhcWT UXabc [XUT Xb P RPdbP[ [XUT4 cWPc Xb c^ bPh% X] cWPc[XUT RPdbTb cWPc TgXbc X] cWT _Pbc _a^SdRT aTbd[cbcWPc PaT QTX]V Tg_TaXT]RTS X] cWT _aTbT]c P]S fWXRWfX[[ QT RPaaXTS U^afPaS X] cWT UdcdaT' >c RP] P[b^ QT

*#

Page 98: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

RP[[TS cWT bcaTP\ ^U WP__T]X]Vb' >c Xb ^U R^dabTRP[[TS Qh bdRW ]P\Tb ^U HP\bPaP P]S cWT LWTT[ ^UAXUT% P]S b^ ^]% Qdc X] P eTah bX\_[T fPh Xc Xb cWT^aSX]Pah [XUT cWPc fT P[[ [XeT' IWT bTR^]S% cWT ^cWTa[XUT% Xb ]^]&RPdbP[% fWXRW \TP]b cWPc Xc TgXbcb ^][hX] b^ UPa Pb Xc Xb RaTPcTS' >c Xb cWT [XUT ^U 8aTPcXeXch':eTah RaTPcXeT PRc aXVWc[h _TaU^a\TS Xb P \TP]b ^U_PacXRX_PcX^] X] cWPc [XUT' 6]S cWT bTPaRW U^a RaTP&

cX^] Xb cWT bTPaRW U^a cWPc [XUT'

8aTPcX^] Xb X]UX]XcT[h ePaXTS X] Xcb R^]cT]cP]S Xcb U^a\b' :eTahcWX]V cWPc Xb V^X]V ^] TeTah&

fWTaT Xb P[b^ P UXT[S ^U _^bbXQ[T RaTPcXeXch% P]ScWTaTU^aT cWTaT Xb ]^ [X\Xc c^ fWPc RP] QT U^d]S X]

cWT UXT[S ^U RaTPcX^]' 7dc cWT VaTPc \PY^aXch ^U \P]&ZX]S PaT R^]cT]c c^ [XeT X] cWT UXabc [XUT' 6 UTf PaTbTPaRWX]V U^a cWT ^cWTa% QTRPdbT cWTaT Xb P UTT[X]V^U P ]TTS c^ _PacXRX_PcT X] RaTPcXeT PRcXeXch P]S PaTP[XiPcX^] cWPc ^]T Xb ^][h WP[U P[XeT% P]S _TaWP_b]^c TeT] cWPc% XU ^]T Xb ]^c _PacXRX_PcX]V'

IWXb Xb fWPc Xb \TP]c Qh cWT f^aS L^aZ% P]SfWT] fT cP[Z PQ^dc cWT f^aZ! ^a cWT <aTPc L^aZ &BPV]d\ D_db &Xc aTUTab c^ cWT X]eXbXQ[T f^a[S fWXRWWPb c^ QT _Ta_TcdP[[h RaTPcTS X] ^aSTa cWPc Xc bW^d[SQT' 6]S Xc Xb cWPc cWPc fT PaT RP[[TS c^ XU fT PaTSTbcX]TS U^a PRRT[TaPcTS R^\_[TcX^]' >] ^aSTa c^T]cTa cWPc f^a[S% fT WPeT c^ TPa] cWT aXVWc c^ QT X]Xc% P]S U^a cWPc fT WPeT c^ QaX]V c^ Xc b^\TcWX]V \PSTQh ^dabT[eTb' IWT UXabc P]S bX\_[Tbc cWX]V fT RP]QaX]V Xb ^da ^f] RP_PRXch U^a f^aZ4 ^da ^f] RP_PRXch

*$

Page 99: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

U^a caP]bU^a\X]V T]TaVh% P]S cWTaTU^aT U^a _PacXRX_Pc&X]V X] cWT 8aTPcX^]' IWXb RP] PUcTafPaSb QT R^]&eTacTS X]c^ b_TRXUXR U^a\b ^U RaTPcXeXch% PRR^aSX]Vc^ ^QYTRcXeT ]TTSb P]S ^da ^f] bdQYTRcXeT _^fTab'

IWTaT Xb ]^ S^dQc cWPc cWT ;^dacW LPh Xb cWTSXaTRc P__[XRPcX^] ^U cWT _aX]RX_[T ^U RaTPcXeXch X][XUT' IWPc Xb fWh > RP[[TS Xc ]^]&RPdbP[' >c P[fPhbWPb c^ bcPac fXcW^dc P] P]cTRTST]c RPdbT' >c Xb Pb_^]cP]T^db RP[[ Ua^\ QTh^]S cWPc \PZTb cWXb _^b&bXQ[T' > P\ ]^c V^X]V X]c^ cWXb X] STcPX[' > f^d[SWPeT c^ VXeT P _WX[^b^_WXRP[ [TRcdaT% P]S > f^d[S QTX] SP]VTa ^U WPeX]V c^ P]bfTa _WX[^b^_WXRP[ `dTb&cX^]b4 Qdc [Tc \T Ydbc bPh cWXb bX\_[h% cWPc cWTaT XbP L^aZ c^ QT S^]T% P]S cWPc b^\T _T^_[T WPeT cWTUTT[X]V cWPc cWTXa [XUT Xb ]^c R^\_[TcT d][Tbb cWThPaT _PacXRX_PcX]V X] cWPc L^aZ' >c Xb c^ bdRW _T^_[TcWPc cWTbT [TRcdaTb PaT PSSaTbbTS'

<daSYXTUU U^d]S P SXaTRc fPh ^U _PacXRX_PcX]VP]S WT caXTS c^ QaX]V cWXb X] bdRW P U^a\ cWPc Xc bW^d[SQT PePX[PQ[T c^ db% c^ _T^_[T ^U ^da LTbcTa] f^a[S'

=T RTacPX][h SXS ]^c RaTPcT cWXb U^a\% ]^a fPb WTcWT U^d]STa ^U cWXb fPh & Qdc% > cWX]Z cWTaT PaT _a^Q&PQ[h RTacPX] cWX]Vb R^]]TRcTS fXcW cWXb fWTaT <daS&YXTUU WPS P b^ac ^U b_TRXP[ X]b_XaPcX^] R^]]TRcTS

fXcW cWT caP]bXcX^] Ua^\ cWT _Pbc c^ cWT ]Tf T_^RWX]c^ fWXRW \P]ZX]S Xb ]^f T]cTaX]V' LWPc Xb bXV&]XUXRP]c PQ^dc cWT UdcdaT ^U ^da f^a[S Xb cWT R^\X]Vd]XUXRPcX^] ^U TeTah U^a\ ^U Wd\P] Tg_TaXT]RT' IWTL^aZ Xb R^]RTa]TS fXcW QaX]VX]V _T^_[T c^VTcWTa P]S

2-

Page 100: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

]^c fXcW bT_PaPcX]V cWT\' > P\ bdaT cWPc cWXb Xb PeTah eXbXQ[T RWPaPRcTaXbcXR ^U cWXb cfT]cXTcW RT]cdah^U ^dab' >] ^]T fPh% cWXb ^Q[XVPcX^] c^ d]XcT bcXabd_ \^bc bTaX^db aTPRcX^]b% P]S cWTaTU^aT fT WPeTbTT] ca^dQ[Tb^\T fPab P]S W^bcX[XcXTb P]S WPcaTSb'7dc XU h^d [^^Z QTWX]S P[[ cWXb% h^d RP] bTT cWTh P[[R^\T PQ^dc QTRPdbT cWTaT Xb P] daVT c^ d]XcT P]S

]^c c^ Xb^[PcT' D]T eTah ^QeX^db UTPcdaT ^U cWXb XbcWT X]RaTPbT X] c^[TaP]RT cWPc WPb R^\T ^eTa cWTf^a[S% P]S cWT \dcdP[ PRRT_cP]RT Qh _T^_[T fWXRWXb _TaWP_b cWT \^bc W^_TUd[ P]S PS\XaPQ[T UTPcdaT ^U^da RT]cdah% fXcW P[[ Xcb ST_aTbbX]V UTPcdaTb'

C^f% fWPc S^Tb cWXb PSS d_ c^ X] _aPRcXRTU^a db% P]S fWPc fPb <daSYXTUU aTP[[h PUcTa5 IWTaTXb P eTah X]cTaTbcX]V WX]c cWPc WT VXeTb &* cWX]Z Xc Xb]^c X] P]h ^U cWT _dQ[XbWTS faXcX]Vb PQ^dc Xc & X]RTacPX] [TRcdaTb cWPc WT VPeT X] CTf N^aZ X] cWTTPa[h *2,)!b% P]S WT aTUTab c^ Xc eTah b_TRXUXRP[[hX] cWXb Q^^Z% > \T]cX^]TS' IWT =TaP[S ^U 8^\X]V<^^S' IWPc Xb WXb W^_T cWPc Xc f^d[S QT _^bbXQ[Tc^ U^d]S ^] cWT TPacW' 8[dQb ^U P ]Tf ZX]S' =T c^^ZcWXb TgcaT\T[h bTaX^db[h% P[cW^dVW WT fPb ]TeTaPQ[T c^ aTP[XiT Xc SdaX]V WXb [XUT' =T bPf cWPc XcfPb ]TRTbbPah U^a _T^_[T c^ QT PQ[T c^ \TTc P]S c^TgRWP]VT Tg_TaXT]RTb ' 7dc cWT fPh cWTh S^ b^ d]STa_aTbT]c RXaRd\bcP]RTb Xb U^^[XbW QTRPdbT cWTh dbd&

P[[h TgRWP]VT Tg_TaXT]RTb P]S R^]eTabT ^][h PQ^dccWX]Vb cWPc PaT caXeXP[ P]S TgcTa]P[% ^a T[bT cWTh S^b^ d]STa WXVW[h U^a\P[ P]S aXcdP[XbcXR R^]SXcX^]b'<daSYXTUU fP]cTS c^ bTT cWT _^bbXQX[Xch U^a _T^_[T c^

2.

Page 101: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

\TTc P]S bWPaT X] Tg_TaXT]RT b^ cWPc \P]h ch_Tb ^U_T^_[T f^d[S R^\T X] R^]cPRc fXcW ^]T P]^cWTa% P]ScWPc d]STabcP]SX]V ^U cWT _a^Q[T\ ^U Wd\P] [XUT P]ScWT fPh X] fWXRW _T^_[T bW^d[S [XeT bW^d[S b_aTPS'GXVWc d_ c^ cWT T]S ^U WXb [XUT% WT dbTS c^ b_TPZPQ^dc cWT VaPeXch ^U cWT _a^Q[T\' >] ^cWTa f^aSb%fWPc WT fP]cTS c^ S^ fPb Qh ]^ \TP]b Tb^cTaXR% ^aWXSST]4 ^] cWT R^]caPah% WT fPb eTah \dRW R^]RTa]TScWPc Pb \P]h _T^_[T Pb _^bbXQ[T bW^d[S aTP[XiT cWPccWTaT Xb cWXb _a^Q[T\ ^U Wd\P] [XUT P]S cWPc cWXb aT&P[XiPcX^] bW^d[S QT bWPaTS P]S UPRTS' =T bPf cWPcXc fPb X]TeXcPQ[T cWTaT f^d[S QT \P]h SXUUTaT]c fPhb^U X]cTa_aTcX]V P]S d]STabcP]SX]V cWXb% P]S W^_TScWPc b^\T \TP]b R^d[S QT U^d]S Qh fWXRW cWTaT bW^d[SQT b^\T ZX]S ^U R^\\^] Va^d]S ^] cWT QPbXb ^U fWXRW_T^_[T R^d[S \TTc' > cWX]Z WT WPS W^_TS% SdaX]VWXb [XUTcX\T% cWPc WT f^d[S QT PQ[T c^ \PZT P STUX]&XcT bcPac c^fPaSb cWXb% Qdc WT fPb bX]Vd[Pa[h d]U^a&cd]PcT' =Xb X]XcXP[ PccT\_c X] ;aP]RT% Pc ;^]cPX]T&Q[Td% UPX[TS P]S Ydbc fWT] WT WPS aTP[[h _aT_PaTScWX]Vb PVPX] X] cWT [PcT *2,)!b% cWT HTR^]S L^a[SLPa Qa^ZT ^dc' 6UcTa cWT fPa% WT fPb c^^ X[[ P]Sc^^ ]TPa cWT T]S ^U WXb [XUT c^ QT PQ[T c^ S^ \dRW%cW^dVW WT SXS \PZT ^]T eTah bTaX^db TUU^ac c^ U^d]SP _[PRT ^dcbXST EPaXb'

> cWX]Z cWPc <daSYXTUU W^_TS cWPc fWPc WT WPS

SXbR^eTaTS P]S d]STabc^^S PQ^dc cWTbT `dTbcX^]bf^d[S QT UaTT[h b_aTPS P\^]V _T^_[T% fXcW^dc P]hb^ac ^U bTRaTRh% P]S cWPc _T^_[T bW^d[S QT \PST c^

aTP[XiT cWPc Xc Xb _^bbXQ[T U^a P]h^]T fW^ Xb _aT&

2/

Page 102: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

_PaTS c^ S^ b^% c^ _PacXRX_PcT X] cWT cPbZ ^U [XeX]VWXb ^a WTa [XUT X] bdRW P fPh cWPc Xc Xb _a^SdRcXeT X]cWT 8aTPcXeT L^a[S' ;^a b^\T _T^_[T% cWXb RP] QTRPaaXTS eTah \dRW UdacWTa P]S cWTh RP] PccPX] fWPc<daSYXTUU RP[[TS !PRRT[TaPcTS aTbd[cb'! =T RTacPX][hQT[XTeTS cWPc Xc Xb _^bbXQ[T U^a ^cWTa _T^_[T% fXcW^dcWPeX]V cWT bP\T X]cT]bXch ^U [XeX]V U^a cWT\bT[eTb%c^ _PacXRX_PcT X] cWXb VT]TaP[ _a^RTbb' >c Xb cWT ^Q&[XVPcX^] ^U cW^bT fW^ WPeT \^aT bcaT]VcW X] cWXb UXT[S

&c^ bWPaT fXcW ^cWTab % b^ cWPc cWTaT RP] QT P VT]TaP[b_aTPSX]V ^U cWXb d]STabcP]SX]V ^U cWT fPh ^U [XUTP]S cWT PQX[Xch c^ [XeT Xc' IWXb Xb X]cX\PcT[h R^]&]TRcTS fXcW cWT caP]bU^a\PcX^] ^U bdQbcP]RTb' >c\TP]b% X] bX\_[T [P]VdPVT% cWPc cW^bT fW^ PaT b_Xa&XcdP[[h bca^]V RP] WT[_ cW^bT fW^ PaT b_XaXcdP[[hfTPZ & ]^c Qh cWTXa ^dcfPaS PRcX^]b P[^]T Qdc Qh[T]SX]V cWT\ P bd__[h ^U cWT bdQbcP]RT ^U f^aZ'>c Xb b^\TfWPc P]P[PV^db c^ cWT FdTT] HdQbcP]RTcWPc cWT FdTT] 7TT _a^SdRTb P]S cWPc \PZTb _^bbX&Q[T P[[ cWT PRcXeXch ^U cWT f^aZTa QTTb' IWXb eTahX\_^acP]c ]^cX^] fPb UXabc Tg_[PX]TS c^ \T Qh <daS&YXTUU X] ?d[h *2+, P]S > WPeT aTUTaaTS c^ Xc QaXTU[h X]\h Q^^Z' LXc]Tbb "_' *+-#' >U h^d RP] d]STabcP]ScWXb% h^d fX[[ WPeT R^\T ]TPa c^ cWT eTah TbbT]RT ^UcWT \TP]X]V ^U \P]!b [XUT ^] cWT TPacW' <daSYXTUUWPS cWT _^fTa c^ _a^SdRT cWT !bdQbcP]RT ^U f^aZ! P]ScW^bT ^U db fW^ Z]Tf WX\ fTaT PQ[T c^ SaPf d_^] Xc'7dc cWTaT PaT ^cWTa P]S \^aT _^fTaUd[ aTbTaeTb ^U

cWXb bdQbcP]RT cWP] P]h ^]T \P] RP] _a^SdRT'

H^ fT R^\T QPRZ PVPX] c^ cWT `dTbcX^] ^U

20

Page 103: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

fWTaT <daSYXTUU WX\bT[U bc^^S X] aT[PcX^] c^ cWT c^cP[f^aZ _a^RTTSX]V ^] cWT TPacW' BdRW R^]UdbX^] WPbPaXbT] ^] PRR^d]c ^U <daSYXTUU b ^f] b_TRXP[ fPh ^U[XeX]V _Tab^]P[[h cWPc > aTUTaaTS c^ TPa[XTa Pb cWT LPh^U 7[P\T' ET^_[T WPeT QTT] [TS c^ cWX]Z cWPc Xc fPb]TRTbbPah cWPc cWT f^aZ bW^d[S QT aT_T[[P]c' > P\bdaT cWXb fPb ]^c <daSYXTUUb X]cT]cX^]' 6[[ cWPc WTfP]cTS c^ Pe^XS & fPb cWPc _T^_[T bW^d[S QTR^\TST_T]ST]c d_^] WX\% cWPc cWTh bW^d[S SXaTRc cWTXabdVVTbcXQX[Xch c^fPaSb WX\ P]S cda] c^ WX\ Pb P ZX]S^U [TPSTa&UXVdaT' =Xb PX\ fPb cWPc _T^_[T bW^d[SQTR^\T UaTT' >c fPb ^][h U^a WX\bT[U% _Tab^]P[[h%

cWPc cWXb _PacXRd[Pa \TcW^S fPb P__[XRPQ[T% P]S fWT]WT bPf P]h^]T T[bT X\XcPcX]V Xc% WT cda]TS ^] cWT\fXcW cWT dc\^bc UTa^RXch P]S bPXS% nIWXb Xb `dXcT d]&]TRTbbPah U^a h^d P]S bcd_XSXch cWPc h^d bW^d[S S^cWXb h^dabT[U'n >] ^cWTa f^aSb% XU _T^_[T fW^ fTaTR^]]TRcTS fXcW WX\% QTVP] c^ X\XcPcT WXb aPcWTa X]&R^\_aTWT]bXQ[T QTWPeX^da P]S PccaPRc Q[P\T c^fPaSbcWT\bT[eTb WT fPb `dXcT \TaRX[Tbb X] _^X]cX]V ^dccWPc cWXb fPb `dXcT d]]TRTbbPah U^a cWT\ P]S cWTaT&U^aT c^cP[[h fa^]V' >c fPb ^][h ]TRTbbPah U^a WX\QTRPdbT ^U cWT _TRd[XPa cPbZ fWXRW WT WPS bTc WX\&bT[U'

=T RTacPX][h fPb d]STa b^\T b_TRXP[ ZX]S ^U^Q[XVPcX^]% cWPc X] cWT _PacXRd[Pa f^aZ WT WPS c^ S^%WT bW^d[S ]^c Pbbd\T P _^bXcX^] ^U QTX]V P VaTPccTPRWTa% fXcW P [PaVT ]d\QTa ^U _d_X[b ST_T]SX]Vd_^] WX\' >c fPb ^UcT] eTah ^QeX^db cWPc fXcW cWT

VaTPcTbc ^U TPbT% XU WT WPS RW^bT] c^ S^ b^% WT R^d[S

*)

Page 104: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

WPeT TgTaRXbTS cWT _^fTa WT WPS c^ PccaPRc _T^_[T'=T R^d[S WPeT WPS cW^dbP]Sb ^U _T^_[T a^d]S WX\%P]S WT R^d[S WPeT b_aTPS WXb \TcW^Sb% fWXRW PaTaTP[[h TgcaP^aSX]PaX[h eP[dPQ[T U^a _T^_[T fW^ fXbWc^ [XeT cWTXa [XeTb QTccTa P\^]V cW^dbP]Sb ^U _T^_[TX]bcTPS ^U P aT[PcXeT[h b\P[[ ]d\QTa' 7dc WT ST[XQ&TaPcT[h PQbcPX]TS Ua^\ P]hcWX]V ^U cWXb b^ac U^a b^\TaTPb^] fWXRW > cWX]Z > Z]^f% Qdc fWXRW Xc f^d[S ]^cQT aXVWc c^ b_TPZ PQ^dc cWXb cX\T'

> WPeT caXTS c^ VXeT h^d b^\T ]^cX^] PQ^dccWXb _TRd[XPa \P] P]S cWT fPh WXb f^aZ STeT[^_TS%P]S > cWX]Z cWPc Xc Xb \dRW \^aT X\_^acP]c X] aT[P&cX^] c^ cWT fW^[T Wd\P] _a^Q[T\ cWP] \^bc _T^_[TaTP[XiT% cWPc Xb c^ bPh% <daSYXTUU fPb \PZX]V P eTahVaTPc TUU^ac c^ _[Ph WXb _Pac% Qdc Xc Xb ]^c% Qh P]h\TP]b% cWT fW^[T bc^ah' IWTaT Xb P fW^[T _a^RTbbV^X]V ^] X] cWT f^a[S Ydbc ]^f4 P fW^[T RaTPcXeT PR&cXeXch R^]RTa]TS fXcW [XUcX]V \P] ^eTa cWT _aTbT]cX]cTaeP[ X]c^ P ]Tf RhR[T% b^ cWPc cWXb ]Tf RhR[TbW^d[S QT T]cTaTS fXcW^dc c^^ bTaX^db WP]SXRP_bUa^\ cWT _Pbc' IWXb Xb WP__T]X]V X] b^ \P]h fPhb%fXcW bdRW P] X]caXRPcT X]cTaf^aZX]V% cWPc Pb > Va^f^[STa P]S bTT \^aT P]S \^aT ^U Xc & > WP__T] c^ [XeTX] bdRW P bXcdPcX^] cWPc > bTT Xc X] \P]h _Pacb ^U cWTf^a[S & > P\ aTP[[h X] f^]STa\T]c Pc cWT TgcaP^aSX]&Pah _^fTa% cWT bd_Ta&Wd\P] X]cT[[XVT]RT P]S R^]&bRX^db]Tbb cWPc Xb SXaTRcX]V cWT WXSST] PUUPXab ^U\P]ZX]S Pc cWT _aTbT]c cX\T'

7TU^aT > UX]XbW cWXb cP[Z > f^d[S [XZT c^ bPh

22

Page 105: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf

b^\TcWX]V c^ h^d PQ^dc fWPc > cWX]Z Xc Xb _^bbXQ[TU^a db c^ R^]caXQdcT Pc cWXb \^\T]c'

> WPeT ]^c VXeT] cWTbT [TRcdaTb QTRPdbT >fP]cTS c^ Pa^dbT ]Tf X]cTaTbc X] <daSYXTUU4 Qdc QT&RPdbT Pc cWT \^\T]c cWX]Vb PaT STeT[^_X]V X] bdRWP fPh cWPc > QT[XTeT cWPc WXb VaTPc PX\ X] R^]]TR&cX^] fXcW _T^_[T RP] ]^f QT RPaaXTS P RTacPX] bcT_UdacWTa' > cWX]Z \P]h ^U h^d PaT PfPaT cWPc X] :]V&[P]S P]S ^cWTa R^d]caXTb% STeT[^_\T]cb PaT cPZX]V_[PRT fXcW cWT PX\ ^U \PZX]V Xc _^bbXQ[T U^a _T^_[TfW^ PaT X] bTPaRW ^U cWT 8aTPcXeT 6RcXeXch c^ WPeTcWT ^__^acd]Xch ^U \TTcX]V' > fP]c c^ X]eXcT h^d% XUP]h ^U h^d PaT X]cTaTbcTS X] _dabdX]V cWXb UdacWTa% c^[TPa] PQ^dc cWT UXT[Sb ^U RaTPcXeT PRcXeXch% X]R[dSX]VcWPc ^U ^]T!b bT[U&bcdSh% X] fWXRW fT PaT T]VPVTS'>U h^d PaT X]cTaTbcTS% > f^d[S [XZT h^d c^ VTc SXaTRc[hX] c^dRW fXcW \T' >U P]h ^U h^d RPaT c^ faXcT c^ \TP]S cT[[ \T PQ^dc h^da X]cTaTbc4 cWT] > fX[[ [Tc h^dZ]^f PQ^dc cWT _[P]b fT WPeT U^a cWXb Pdcd\] cWPcPX\ Pc RPaahX]V cWXb f^aZ UdacWTa P]S ^_T]X]V d_ ePaX&^db _^bbXQX[XcXTb cWPc WPeT QTT] aPcWTa ]TV[TRcTS U^ab^\TcX\T _Pbc' Bh _da_^bT X] VXeX]V cWTbT [TR&cdaTb fPb ]^c bX\_[h c^ RWPc PQ^dc <daSYXTUU4 QdcP[b^ c^ cT[[ h^d cWPc cWTaT PaT RTacPX] SXaTRcX^]b X]fWXRW > cWX]Z Xc Xb ]^f _^bbXQ[T c^ RPaah U^afPaScWXb f^aZ X] P eTah _a^SdRcXeT fPh'

*))

Page 106: 176417895-J-G-Bennett-Gurdjieff-A-Very-Great-Enigma.pdf