Ambroise (saint ; 0340?-0397). Sancti Ambrosii,... Opera omnia.... 1845.
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence 
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.
3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.
7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.
0MNIUM 88. PATBBM, BOCTORUM SCRIPTORUMQUE
EGCLESIASTICORUM -
FLORUERUNT;
PRIORA ECCLESIJE S^ECULA,
ACCURANTE J.-P. MIGNE, @Mt$mm QCWtyUtWXW IN SINGULOS SCIENTI
EGCLESIASTICJE RAMOS EDITORE.
PATROLOGLE TOMUS XVII.
S. AMBR0SII TOMISECUNDlET DLTIMIPARS POSTERIOR.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM, 1N VIA DICTA D'AMBOISE,PRES LA BARRlfcRE D'ENFEK,
ou PETIT-MONTROUGE.
EDITIO PS^I ALIIS OMNIBUS COMPLETA, QUARUM INSTAR HABERI POTEST;
ADMANUSCRIPTOSCODICESYATICANOS,GAILICANOS,BELGICOS,UTC., HECNONADVETERES
EDITIONES,MAXIBIEYEROADBENEDICTINIANAMRECENSITAET EMENDATA;
VENIT APUD EDITOREM, '
.. : OTJPETIT-MONTROUGE.
1845.
De XLII Mansionibus filiorum Israel.
Commentaria in Episiolas B. Pauli.
Traclatus de Trinitate.
Precaliones duas ante Missam.
Expositio in seplem visiones libri Apocalypsis. De Poenitenlia Iiber unus.
De Spiritu sancto libellus.
De Dignitate conditionis humansglibellus.
De Moribus Brachmanorum.
Phiiosophorum breves Epistolaj.
Esplanalio Symboli adinitiandos.
Epistola de Bde.
603
733
751
765
971
1005
1011
1015
4019
1021
1057
1073
1131
1147
1154.
1155
1159
1171
Gol. 272, lin. 20 (ascendendo): GAPUT XV; lege GAPUT XVI. , Col. 503, lin. 7 (ascendendo): GAPUT PRIMUM; lege GAPUT UNIGUM. Col. 686, lin. 12 (ascendendo): occurit; lege occwmf. I
CoL 1031, lin. 2*: consersi; iege eonversi.
ImprimerieideVRAYETDBSURCTet C'% sm tfe gdvres, 57,UParis.
 
APPENDIX.
Huncce tractalum Romani edilores primi vulgarunt. Qua vero id fecerintauctoritale, an uno pluribusneco- diabus nixi, el rursus an prisca recentive manu exaratis, admonere supersederuni. Nos ne vel unicum manu- scriptum usquam deteximus : nilntominus tamen cadem hcec opella argumenta suggerit, quibus ejusdem supposilio depreliendamr. Elenim ut omillamusdiscrimen slyli ac iraclandi argumenti discrepanliam, in ea Joseplium,ascriplis ipsius verbis, subinde cilalum reperire est, quod ablwrrere ab Ambrosii consneludine negabitnemo. Sed illud omnem dubitandi tollil rationem, quod hujus Iractatus Auclor non solum Origenis el llieronymi commentationesuicumque esl imilatus, verum etiam non raro ipsamet Bieronymi verba usur- pavit, et locos Origenis e Rufmi translatione id lemporis vixdum edila petilos exscripsil : quni omnia nos ad marginesindicabimus. Ccelerumde Auctore hujus operis certiora forsilan traderemus,nisi lioclococogeremur tmi Romanmediiionicredere, cujus fides quamsubleslasit, vel solus tractalus de Trinit. ct liesurrect. Mort. docere poieril. Verumtamen hoc ipsum opus, quale habelur, ea suppeditalratiotmm mcmeniaunde non injuria illud sermonibusad populum habilis conslare, et forle etiath Aucloremejus monachumexstitisse subodoremur.•
Nequeveroinvitiadduceremurin hanc senlentiam,uleum sin minus Bedoaac Rhabanivixissetemporibus, sallem itlorum raiionem in eo tenuisseexistimemus,quod illi in eamdemmaieriam scribereaggressi, Bieronymum, aut eum polius cujus sermonesinitio Appendicis ad quintum OperumAuguslinianorum tomum lcguntur, quemque non pauca ex Origenemulualum conslat scepiusad verbumtranscripsere.
DEXLIIMANSIONIBUSFLLIORUM ISRAEL TRACTATUS.
1 NDHERORDMliber, de quo nunc nobis esl sermo, unus est ex quingue Moysi libris. Eo vero npmine
legimus appellari, quoniam Israeliticse plebis ex
^gyplo cgressse virorum perfeclorum numerum et
computationem Dei prsecepto continet. Sic enim
. Moysi locutus est Deus: Accipe summam universai
congregalionisfdiorum Israel a viginti annis el supra,
per domos familiarum ipsorum, omnis egrediens ad
pmliandum in Israel. Itaque Dominus cum liomines
a viginli annis et supra, et ad praeliandumidoneos
numerari prseceperit, manifestum quod viros per- fectos intellexerit.A qua summa mulieres feniinese
infirmitalisobsiaculo, servi, ulpoie, vita moribusque
degeneres, jEgyptii, ut alienigense el barbari exclu-
duntur {Origeneshom. 1 in Num. ex vers. Ruf.). Soli
numeranlur Israelilae, nec ii omnes; sed robore.
taiitumet virtuie prastantes. Sic enim scriptum est:
Numeratio filiorum Israel cum exercilu eorum a
vigintiannis et supra, omnisegrediensad prceliandum in Ismel, elc. (Num. i, 45). Nec id mysterio vacal:
nam <!umpuerilis et lubricus sensus, vel feminea et
resoluta segnilies nobis inest, vel dum iEgyptios, barb.irosquegerinius mores, sancio Dei ealculo nu-
merari non meremur, In eodem deinde libro filiorum
Israel itinera, profectiones, mansionesque a finibus
vEgypli usque ad lempus el loeum, quo Moysesde- funcius est, mandalo Dei recensentur. Inquit enim :
Et scripsil Moyses profecliones eorum et mansiones
eoruin, per verbumDomini (Ibid. M). Nec vero sine ^ansa Moysihoe seribere a Dominoprseceplumest;
quia propter instructionem nostram : inquit enim
Aposlolus: Omniain figvra contingebantillis: scripla PATROL. XVII.
sunl aulemhwcad correclionemnostram(I Cor. X, II), A ut legentes et probantes quanta nobis in bac ad ler-
ram vivenlium profeclione immineanl discrimina, quantas Iioslium insidiae, bellorum confliclationes spiriialium, marium el fluminum, mundi et volupta- lum pericula (Origeneshom.27in Num. exvers.Ruf.); iler iiostrum non segniter, neque remisse carpamus, quo labenle die, in niedio deficiamus itinere, nociis tenebris obruli. Nocle enim J£gypii primogenita ab exterminatore "percutiuntur (Exod. xn, 29): nocte avari anima divilis a~dsemonibus reposci- tur (Luc. XII, 20). Sed prudenter iiineri nos accin- gentes, foniterque ad bella prseparali, de virluie ad virtulem transeamus, el DominusDeus noster praa- cedal nos ante faciem nostram, debellans inimicos
nosiros,- porlansquc nos, ut maier [filium suum, ac ducens nos in die per nubem, et nocle per ignem; ul tandem superalis quibusque 2 iiineris difflculta- libus, adversariarumque incursibus potesiatum, pro- feclionem nostram gloriose perficiamus. Mansiones vero filiorum Israel quadraginta et duae numero
compulantur, quse denarii, quaternarii, el binarii ratione numeri quem conlinent, multa nos mysleria docenl. Volenles aulem id vobis, fralres, explicare, inluemini, obsecro, et flgitc memorioe; ne verbi contemplores inveniamini, nec fiat anima vestra via, ubigrana jaclala non germinent: el veniant, inquit, volatilia cceli, et rapianl ea. Percipite ergo hsec, et
recpndite in cordibus vestris. Denarius numerus
myslicusesl, et non mediocriter a Moyse commen- datus: ad eum namque primilias, oblationesque ei vota refert. Inquit enim : Omnis decima terrce, el a
1
fruclu ligneo, Domino est: el omnis decima boum el l
ovium, el omne quod veneril in numero, sub virga, decima erit sancta Domino (Levil. xxvn, 50 el seq.).
Denique Jacob, Deo sibi dum ad Laban avuiiciilum suum in Mesopolamiam proficisceretur, in itinere
appafeiui pollieitus est, dicens : Omnium qum mihi
dederis, decimam decimabo libi (Gen. xxvin, 22). Hanc ob causam Noe ille qui primus in veleri
Scriplura justus pronunliatus esi, decimus a proio- plasto indiiciluf, non ad oslendendam vivenlium lunc
setateni, vel ad prasseribendum numerum hominum:
sed ut aperte docerelur quod sicul denarius, nume-
rorum qui unitatem sequunlur, perfeciissimus esl, ila iranquillitas In anima, finis est re vera actionum
vitse. Ternio enim per seipsum multiplicalus nove-
narium complet, ei liies, dissidia, bellaque divinis 5
indical oraculis, ul palel in quatuor et quinque regi- bus dissideniibus, seseque mutuo impugnantibus. Unilas yero novenario buperveniens, denarium per- ficilj el pacem, amicitiamque designal. Novcm cnim
certanlibus regibus sapiens Abralmm quasi dechuus
superveniens pro tempestate tranquilliiatem, pro bello paeem, pro morte vicloriam, Deo favente, attulit. Unde el Melchisedech summi Dei sacerdoti
decimas essolvit. Denarius ergo numerus perfeclus est, el uniialem designat. Quaienmrius quoque el
 jpse mysiicus est, et in Scriplura commendalur :
nam speciosam illam lucem, quai seijisam et castera
manifeslal, luminisque genitores soleui et lunam, ac
prasfulgidum stellarum chorum, quse noctem, diem-
que, menses, annosque oriendo et occidendo lerini- '
nant, die quarto creata esse sermo propheiicus de- claral. Mundi radices quatuor numeranlur, terra,
aqua, ignis et aer. g Ei aimuaelemjiorum viees sunt
lolidem, hiems, seslas, ver et auluinnus. Denique de lerrse fruclibus Deo oblationes annum anle quar- lum fieri proliibetur : Sic enim scriplum est: Frucius
lerrm ires annos erit vobis immundus,non comedetis
ex eo: al anno quarlo eril omnis fruclus ejus sanclus
et iaudabilis Domino (Levil. xix, 25, 24)..Nec immc-
rito: quaternioni enim insnnt omnia, punclum, linea,
superficies, ei solidiias, mcnsurse universoruml In-
sunt etiam poiissimce symphonise musiesc. Deinde
quadranguli latera oporiet esse aoqualia.^Equaliias vero mater esl juslitise, quas coeleranim viriulum dnx est el magistra. Justilinm ergo quatcrnarius in- sinual. Binarius deinum nec ipse expers cst mysierii. Legirnus enim viduam illam insigni Inude n Domino
commendari. quse sera duo in gnzopliylncium misit
(Luc. xxi, 2). Samaritanus pro curatione sauciali Mnos erogavit nummos (Luc. x, 55). Apud Samari- lanos biduum transegil Salvator Ckrislus (Joan. iv, 45): biparlitam namque significat charitalein, Dei nempe, £1 proximi: In his duobus, dicit Domi- n us, universaLex .pendclMProphelw.(Maith.xxn,40). Mansiones igiiur filiorum Israel ab .dSgyplifinibus,
inque ad repfomissionis terram qundraginla duaea
Moyserecenseiiiur. Sic et sanclus MattliasusChrisii
generationem describens, quadmginla duas enume-
k ral. Inquit eniin : ab Abraham usque ad David, gene- raiiones quatuordechn: a David usque ad transmigra- tionem Babylonis generationes quatuordecim; el a
transmigrationeBabylonis usquead Chrislum, genera- iionesqualuordecim(Matth. i, 17): ul ostenderet quod venis Israeiita qui de soeculi liujus JSgypio ad
ccelum, veram vivenlium lerram, per lol rerum
discrimina ct inimicqrum tentamenia, perveniie festinal, pace per denarium, juslitia per quaterna- rium, eharitaleper binariuni, armari oportet. Pace;_
quia scriptum esl: In vqcevocavitnos Deus(1Cor.vi). Juslilia ; quia dieil idem Aposlolus : Slaleindutilori-
camjusliliw (Ephes. vij i4). Charitale; quiaehariias
operit muliiindinem peccalorum (I Pet. iv, 8). Chri-
sius ergo ad Yirginem, Israel ad Jordanem, Christia- B nus ad coelumpari mansionum numero deveniunl:
Sed jam ipsas lsraelis Iprofecliones sigilialim consi-
deremus.
sionumque distinclio jfiliorum Israel ex iEaypto exeuntium ad lerram usque palribus repromissam, iis qui posl Deum ambulare contendunl, ad viiiu-
lumque profecius aspirant, propter mysieria quse inclnduntur in illis, scita valde necessaria sunt (Orig. hom. 27 ex verscRuf.). Eaenim quse in populo
patrum corporaliter gesta snnt, nedum hisloriam,
rerumque gestarmn seriem nobisostendiiiil; sed_in- struclioni nostrse sjiirilaliler inlellecla maximepro- fieiunt. Mucspcctabal Aposlolus, dum in epislola ad
Romanos dicebal : Quwcnmque scripta sunt; ad £ noslram doclrinam scripia sunl (Rom. xv, 4). Et ad
Timolheuin : Omnis Scriplura divinilus insphala, tililis esl ad docendunv,ad arguendum, ad corripien- dum el ad erudiendum: in  juslitia, ul perfecths sil
homo Dci, ad omne opv.s bonum instruclus (II Tim.
in, 16). Legimus ergb quod fllii Israel, posiquam
 /Egyplus universa lanlis plagis percussa csl,tempore coQieslioraculo designalo, ul ad immolandum Do-
mino Deo in soiiludinem proficrseerentur, lenam
Gessen, quam ad incolendumacceperant, deserentes, in Ramessen urbein piimo coiiveiierunt; ihi substi-
lerunl, ihique primam fixerunt mansioneni. Ra-
messes iEgypli civilas cst, ab Ilebrocis munita,
quando sseviente in eos Pharaone, lulo, latere el
paleis opprimebantur : Sic eiiim scriptum est : El **wdificaverunlcivilalesmunitasPharaonis, Phiion Ra-
mcssen el On (Exod. ij 11). Est denique in extremis
illiusregni fmibus siia, ul habetiir in libro Exodi
(Exod. xn, 57). In hac mansione populus p.atnim,'
roactalo agno, ejusquejsanguinedomorum liminihus, ac ulrisque postibus illiiis, exlerminatoiis evaserunt
plagam : in hac  jEgypws primogenita sua vidit
exiincia : in hae fnrinnm ,non fermenlalam, vasaque
argenlea et aurca ab iEgypiiis muluo accepia, verhb
Dei, sibi poi>uluscorigregarunt. Rorum quaj dicta
sunt, fratres, singulaniysleriis referla sunt, ethoslrae
proficiunt disciplinaj. iln primis quia Ramesfes sc-
cundum aliquos interpreialur commbiio iurbulentn,
qure. significat poeniienJuim: peripsam enim lurhu-
 
ieiita fuin peccatore eommolio,Tilabolealur vetustas-;
peccati et inducatur novitas gratise : uthomo velus
affigatur cruci, et novus hoino resurgat: ul velere tandem deposita conversatione carnis, novitas indu- «atur spirilus. Poenileulia ergo magnam commo- tionem turbalionemque gignit. Ideo propheta :
Poslquam cognovi, ego ingemui (Jerem. xxxi). Qui ergo ad -reprornissam aelernoelia?rediialis palriam proficisci desideral, ac Domino Deo seipsum nt liostiam viventem, sanciam, 4 Patri placenlem im- molalurus accedit, debet primo adire Rariiessen,koc
estcommotionem, qua; fit pef rxBiiitentiam,ihique suam figere mansionem. Ibi suain mansionem fixit
Acliah, quando scissa vesle sua, indulo cilicio, jeju- iiaVil, dormivit ih sacco, et deniisso ambulavil ca-
pite (III Reg. xxi, 27). lbi Ninive Rex fixit mansio- :
nem, quando surgens de llirono suo, absiulit stolam
propriam, etsaccoindutus sedil iii cinere (Jon. ra,*6). Ibi Corinthii maiisioneiii fixerunl, quando conlrislali sunl secundum Deum: quae trislilia, ut scrihit Apo- siolus, Pwnilentiam in salutem slabilein operatur
(II Cor. VII,10). Deinde agni mactatio quid aliud est
quam passio Christi; qui, ut Propheta dicit, tamquam
agnus innocens addiiclus 'esl ul sacrificelur (Jerem. xi, 19)? Cujus 'sanguine super domorum postes cffuso, Hberamur ab Exlerminaiore; quia Christi
passione per sacramenla nobis parlicipata, liberamur
ah eo qui hahebat morlis iinperium, idest, diatiolo, ui ad Ilebraeosscribit Apostolus (Hebr. ii, 14). Ideo
in alio Ioco dicil : Chrislus ut per suum sanguinem
stinctificaretpopulum,exlra porlam passus esl (Hebr. xin, 12). In hacetiam mansione iEgypti primogenila
exstinguuniur; lioc esl, pravi carnis affecius, elde-
sideria mala quaemiliianl adversus anlmam. Exstin-
guunlur vero jEgyptii, dum non agis opera ienebra-
rtim : exstinguuntur jEgyplii durii non carnaiiter; sed spiritaliter Vivis: exstinguunlur jEgyptii, dum
impuras sordidasque cogilaliones vel depellis e
corde, vel omnino jion recipis. Ideo quserenti: Quis me liberabit de corpore morlis hujus? respOndil
Apostolus : Gralia Dei per Jesum ChrislumDominum
nostrum(Rom. vn, 24,'25). In hac maiisione Tarina,
argeritum et aurum cumulaniur. Farina, ex qua
panis conficilur, doclrina Cbrisii esl; quia panis Clirisius esl, dicenle Joanne : Ego sum panis vivus
(Joan. vi, 51). Argentum, divinum designat elo-
quium : Eloquia enim Dotnini, eloquia casta, argen- tum igne examinatutn, probatum terrw , piirgatum
sepluplum (Psal. ~xi, 7). Aurum, mens bona est:
qusenon immerilo comparatur auro : Nam sicut au-
rum cseteris prtestat metallis, ita inens bona in lio-
mine coeleris pbtior est humanoe subsianiiseporlio- nibus. Tria ergo in Ramesse coacervaniur, farina,
argenlum el auruin : doclrina, eloquium, et meifs
bOna: in quibus census sapienfis ConSistil:Sed inte-
flni prelioSarii commutaiionem consideremus. Filii
Isfael dederunt paleas quseinextinguibili eomburiin-
ttfr igne, el recepefuntfarinam, In qua sapiens illa
muiier fermeimim abscondil. Dederunt lutum, quod
Adeletur, quia scriplum esl Vt lutum plalearum de- lebo eos (Psal. xvn, 45): et receperunl argentum, quod esl sermo jusli. Scriplum est enim : Argenlum igne examinalumlinguajusli (Prov. x, 20). Dederunt lateres, qui cadunt; quia scriplum est: Laleres ceci- derutil, et receperunlaurum (Esai.ix, 10), quodest- meris bona qua servimus legi Dei. Rona ergo coni- muiaiio : unde dicit Aposlolus : 3am salurali estis,
 jam divites facti estis (lCor. iv, 8). Has nos divilias
comparemus nobis, quihus inlelligibilesanimsenostfse thesauros repleamus: sed ipse Dominus dat nohis
graliam, ut ab iEgyptiis illas eripefe possimus : Ideo bene dicil Aposlolus ad llebrocos: Optimum est gralia slabilire cor (Hebr. xm, D). Bona igilur •mansioRamesse.
B lla mansio, Socom. — Secunda filiorum Israet
profeciio fuit in Socoth: ibique tenloria, ^Egyplb relicia, -figenies, secundam mansioiiem habuerunt. Ideo dicit': Profecti autem filii lsrae'1 ex Ramesse, castrametali sunt in Socolh(Num. xxxiu, 5). Intentio salicti Proj)helse Moysi,qui Dei mandato populi pro- cessum ex ^Egyplo nsque ad Jordanem descripsif, non fuit singula notare Ibca ad quse ei in univefso itinere diverlere contigerit; scd illa tanlum in quibus aliqua mysleria facta sunt. Socoth nrbs est in mon- lanis, extra terram ^Egypli; ei tamen finilima, ut legitur in libro Jesu Nave (Josue Xm, 7). Denique Socofkinierpretaiurlabernacula.UndeJaeobquando ab Esau qui ei a MesopotamiaTevertenli occurrii,se divisit. Reversusesl, inquit Scriptura, in tabernacula
G (Gen. xxxm, 17).'Ubi alia translalio habel: Reversus esl Socolfi.Et suhj'ungit ibi: El fecit Jacob sibi do- "mos,el pecoribus suis fecit labernacula: propler hoc vocavit nomen loci illius, Tdbernacula. Et ihi alia translalio dicit: Appelldvitnomen loci illius Socolh, id est, labernacula. In hac quOque mansione coxe- runt farinam : Dicitur enim iu libro Exodi: El fece- runt 'ex furina subcinericiosaiymos (Exod. xn, 59); Non enim fernienlata fuil: ejecerunl namque eos  jEgypfii. In hacfit insuper annorum cbmpulatio qui- bus Israel fuilin ^3gypto. Inquil enim : At habilatio fdiorum Israel, quahihabilaveruntipsi et palres eorum in terra JEgypti, etc. (lbid., 40). In hac tandein prsc- cipitur ul bujus ex iEgypto liberaiionis perpeluum exstet apud eosmemoriale. Inquii enim: Dixit Moyses" ad populum: Recordaminidieihujus, in qua egressi5 estisex Mgyplo, ex domoservitutis:iu manu enimforti eduxitvos hinc Dominus(Exod. xin',5).In hac demum
solemnifasazymorurrijrilusqueazymacomedendiprse- scribilur. Nam inquil: Sex dies comedetisazyma; at die seplima feslumDomino: non apparebii ibi fermen- laium (Ibid.. 6). Hsocquoad litteram. Quoadmysle- ria vero, dicimus quod profectus filiorum Israel in
: Socplh , quod inierprelalur Tabefnacula, designat quod qui mansionem kabuit  jriRamesse, koc esl in
i commotione poenilentise,debel proficisciin Socotli, "hocesX, in labernacula quasi per «onsideraiionem
 
aliudestin tabernaeulis babilare, quam peregrinari? sicut Apostolus ad Hebrseosde palribus loquens le- slalur. Inquit enim : Confilenlesquod peregriniel ho-
spiles essentsuper terram(Hebr. xi, 15): el videns se
peregrinum in terra, dicat cum Propheta : Advena
egosum in terra (Psal. xxxvm, 15). Consideret item
Apostoli diclum : Non habemushic manenlemcivita- tem (Hebr.xm, 14). Cognoscat deniquequod quam- diu est in corpore, peregrinatur a Domino : unde
rejiciat ea quse in mundo sunl; quia concupiseenlia carnis est; quia concupiscenlia oculorum; et quia superbia viloe. Sequatur Apostoli consilium : Ne
tetigeritis, ne guslaverilis, neque adlaminaverilis, qum sunt omnia in inlerilum, ipso usu : sed ingemiscalha- bitalionemquw de cwloesl, semper conlendensplacere Deo (Coloss. ii, 21 et seq.). Subciuericiorum coclio 1
azymorum docet, quod expurgalo is veteri pkiloso- pliorum nequitise et Judocorum malitioefermenlo ,
epulelur in azymis sincerilatis el veriialis. Memoria
 jugiter unusquisque nostrum teneat illud Domini
prseceplum dicentis : Intuemini el cavetea fermenlo Pharismorum (Malth.xvi, 6), et apostoli ne oblivisca- tur cautionem : Videlene quis vos depmdelur per
Philosopliiam et inanem fallacinm (Coloss. n, 8 ). Deinde in Socolh indicitur compulatio annorum
quibus populus fuil in JSgypto : quia poenitenti di-
ciiur quod debeat sicut hirundo clamare, et sicul
colunlba meditari annos ejus in amaritudinc anim»3
suoe(Esai. xxxvm, 14) : nec de propiiiatione peccaii esse sine timore (Eccli. v, 5); sed dolere, et cum
Piophela dicere : El veccalummeum conlra me est l
semper (Psal. L, 5). Quod non reiro aspiciat, pristi- nas appetendo vanitates, ut uxor Loi, et ut canis
reverlens ad vomitum. Quin potius sicul semelipsum immundiiiiB et iniquiiati prosiituit, iia exbibeat
membra sua servire juslitise in sanctificalionem, ul
quanlum se glorificaverit et in deliciis fueril; lanlum
errala sua corrigens elin se vindicans, seniiat tor-
lnentum et luctum. Demumfestum et perpetua azy- ntorum solemniias prsescribilur, hoc esl, mcdita-
lionis et operum perseverantia indiciiur : quia qui
perseveraverit usque in finem, hic sahus eril. Unde
Apostolus : 1n disciplina perseverate, filii Profeclio
igi'ur ex Ramesse ad Socolh esl ad meliora.
III» mansio, ETHAN.— Tertia inansio est Ethan.
Nam a Socoth recedenles filii Israel, pervenerunt ^
 jn Eihan : ibique lenloria figentes, tcrtiam slaiionem.
peregerunl. Inquil enim : Et profeclie Socotli, ca-
sirainelali suni in Ethan (Num. xxxiu.5). Ethau regio esl inter ./Egyptum et soliiudincm in qua esl Pelra
opjiidum, in cujus spelunca habiiavit Samson cum
ab Allophylis infcslarelur : Ei sedit, inquit, in spe-
lunca Pelrw Ethan, qui locus erat valde munilus, ut
lesiatur Josejihiis (Lib. Anliq. cap 10). Eral aulem
hoecvegio in principio solitudinis. Ideo dicil: Et est
pars deserti. Regionis lmjus meniinil Davidpropheta
dicens: Tu siccaslifluvios Ethan (Psal. LXXIII, 15). In hac mansione primum apparuil Dominus nocte
in columna ignis, el die in columna nubis, ostendens
A iter populo, ad lerram usque succcssionis eorum : Elnon defecit, inquit,cotumna nubisindie, et cotumna
ignis in nocte, coram omni populo (Exod. xm, 22). Verum quia Ethan nobis souat fortitudo; unde ad- versus Jeroboam parans ise Roboam defendere :
JEdificavil, inquit, civitales munilas, Ethan etThecue
(II Paral xi, 6), hoc esl civilatcs forlitudinis, doce- mur quod ubi in Socoth jbujus peregrinationis, in mediiatiohe et exercitio bonorum operum usque in finem perseverare quis siaiuerit, ascendit ad Ethan, lioc est, ad fortitudinem : nuia ipse Dominus dat vir- tutem el forlitudinem plebi suae. Hinc dicebat Apo- slolus : Omniapossumineo qui me conforlatChrislus Jesus (Philip. iv, 15), inimo per nubem et ignem aperit ei viam, et fit dux [ilinerisej'us, donec videat
B bona Domini in terra viventium. Ascendamus igitur et nos in Ethan, ul diabolo resislamus fories in fide.
IVa mansio, Os Enora. 1—Quarta mansio dicitur Os Eroth. Unde sequjtur : El profccii exEtlian, ca- stramelalisunt ad OsErolh, quweslconira Beelsephon, el conlra Magdalon ( Num. xxxm, 7). Os Eroth alia translaiione dicilur Phiairoih; vicusestelsuhurhium
Magdali,Q versus mare Rubrum, ut habelur in libro Exodi. ln hac mansione indignaius Pharao quod Israel ^Egyptum desererct, commparaio exercilu
grandi, eos insequilur, dicens : Quid fecimus, ut dimilleremus filios Israel:, ut non servirent nobis
(Exod. xlv, 2 el seq. ). Et subjungil : Junxit ergo Pharao currus suos, elc. (/Ziid.,5). Quo vero admo- rale : per Os Eroth, quod'os nohilium inlerprelatur
2 (Uierony. ep. 127), ostendilur quod assumpta forti- tudine in Ethan, ascendimus in Os Erotli, quia nobi- Iitamur in Domino. Quod vero Os Erolh sit vicus , non caret myslerio : ut primo parva quoeque ca-
piantur : est enim ordo ula parvis ad magna venia- tur : Periculosa namque semper fuit in iniliis im- moderata prosperitas seque ac adversilas (Orig. hom. 27. in Nutn. ex Ruf. vers.). Sicut ergo per su- burbium ad urbem progredimur, ita per ima ad summa ascendimus. Denique Beelsepkon, quod est
interprelalum, Dominus Aquilonis, diabolum desi-
gnai: quia dixil, ut testalur Esaias propheta: Sedebo in monle \sublimi,super montes excelsosad Aquitonem (Esa. xiv, 15). Est igitur os Eroth conlra Beelsephon, id est, cbnlra diabolum, qui slal semper utadverse-
**lur euntihus in Hierusalein, quoe in ccelo est. Ideo dicebat Aposlolus ; Induiie vos armaiuram Dei ul
l possitisstare adversus insidias diaboli (Ephes. vi, 15). Idem quoque designatur per Pharaonem populum insequentem.
 
17 DE XLII MANSIONIBUSFILIORUM ISRAEL. 18
loei illius, Amaritudo. Circa hanc mansionem tria . sunt consideranda , profectio , mansio el operatio. Profectio, quia in hujus itinere filii IsraelRubrum mare sicco vesligio iransierunt: nam dicit Scriplura : At Filiilsrael perrexerunlper siccumin mediomaris: el aqua erat eis murus a dextris, et murus a sinistris, Pkarao vero cum suo exercitu submersus est in aquis veltementibus(Exod. iv, 22) : sic enim de eo scribi- tur : Et reversa aqua cooperuit cnrrus el ascensores, et omnem exercitum Pharaonis, quiingressi fuerunt posl eosin mare, el non reliclus estexeis ullus(J6.28). Mansio; quia invenerunt aquas amaras, quarum amaritudinem sentientes, bibere nequiverunt, Hcct
magna vexarenlur sili. Operatio; quia mandato Do- rnini Moysesligno tetigit aquas : et quoeprius erant
amarse, in dulcediiiem versoe polabiles effecisesunf, unde sitim exstinguere potuerunt. Per quse primo significatur nobis quod ad graiiam properantibus oeeurrit Pharao cum exercitu suo, hoc est, diabolus eum potestale tamforti, ut, sicut scriplum est
(Apoc. xx, 9), non sit quidquam in lerra simile fa- cium illi: sed landem ul Pharao cum exercitu sub-
mergitur in aquis vekementihus, ita et diaholus mil- tilur in stagnum ignis et sulphuris. Unde nec ideo
ierreamur, ut deserlionem faciaraus. Deinde in man- sione aquae gustanlur amarae, quoniam adliuc exis- tentes in gratia multipllces manent irihulaiionum amariludines. Unde Joannes apostolus dicebat : Ego Joannes fraler vester et .parliceps in tribulaiione
(Apoc.i. 9). Iinmo aposlolus Paulus dicebat: Si exlra
disciplinamestis,adulteriniel non filiiestis (Hebr.xxn, '8). Denique in operatione, sicul verbo' suo adest Do-
minus, ut dulcescantaquae,itapracstal in tribulationi-
bussuamnobisprsesenliani, dicente Propheta: Cum
Tisper aquam, lecumsum, etflumina noncooperienlta: el si transieris per ignem, non combureris(Esa. XLIH,
2),IdeoStep'.ianoinduIcediriem fuui-unllorrenlislapi- des : et Laurentio in refrigerium prunne..Moritoigiiur dicit Aposiolus: Gloriamur in tribulalionibus (Rom.
v,5). VIa mansio, ELIM.— Mansio sexla vocatnr Elim :
A Marah eniin recedenies filii Israel, venerunt in
Elim : ihi suhstilerunt, et ibi lahernacula erexerunt.
Unde dicit: Et profecliex Marali, venerunl in Elim.
ln Elim vero^ erant duodecim fonles aquarum, et
septuaginla arbores palmarum; e.t castramelali sunt itlic apud aquas (Num. xxxm, 9). Idem legitur in libro Exodi : Sed pujcher ordo, felixque virlutis pro- gressus, qui semper tendit ad opiima : ex lenebris ad lucein, ex serumnisad felicilatem. Ecce filii Israel, post Pharaonis ei ^Egypiiorum soeviiias, postmaris deserlique discrimina , post triduanae silis ardorem, elMarak  amaritudines, venernnl landem ad palmas, venerunl ad fonles. Per quod instriiimur quod qui asperitalibus praegravaniur, eos landem Isetaet amoa- iia 7 '°ca suscipiunl: quoniam ad requiem non nisi
per laborem, et ad gaudia, non nisi pef  iristia pef-
Avenitur.Yenit populus ad palmas : sed priusjEgyp- tiorum plurimas sustinuit angustias. Venitad fontes; sed prius trium dierum sitim , et aquarum amarifu- diries passus esl. Nec tamen in his adhuc finis est
itineris, nec ullima laborum requies; quia et gra- viora manenl : sed cunctorum dispensalor Deus, qui omnia suaviler disponit, inlerserit in ipso eliam ilinere refrigeria qusedam, ut iis refota, viquerejia- rata anima promptior ad reliquos redeat labores
(Orig. hom. 27 in Num. ex vers. Buf.). Denique ob- servandum est quodEliminterprelatur Arieles.Arietes vero duces sunt ovium. Ideo duodecim fonles, et
septuaginta palmsedesignant Chrisliani gregis du- ctores ': nempe duodecim Apostolos, de quibus ila seribit Lueas : Etegil duodecimex ipsis, quos Aposlo-
B los nominavil(Luc. vi, 13), et septuaginla Discipulos quos sanclus Lucas alibi meminit, dicens: Designavit Dominus et alios septuaginla, et misit illos binos anle
faciem suam (Luc. x, 1). Quorum distinctionem po- nil Apostolus, ngens de Domini post ejus resurre- ctionem apparitionibus. Inquitenim ad Corinijiios: Visusest Cephm,el posl hocnndecim, el deinde visus esi AposlolisomnibusilCor. xv, l).Qui tamen omnes duces el magistri sunt gregis Dominici. Quare de iis
scriptumesUQwiMs audit,meaudit:etquivosspernit, mespernit (Luc.x, 16). Hauriamus igiturnos deuber- rimis huj'usmodi fontibus , et bibamus : carpamus quoijue de solidis harum viclorioe palmarum fructi-
bus, et mSnducemus alacriler, ut lalibus cibo potu- . que relecli, validiores ad reliquas mansiones pera-
G gendasinveniamur (Uierqnym. ep. 127). Vlla mansio, MAKERTJBIUIM.— Septima niansio
est juxta mareRubrum : nam transito mari Rubro, et Marah etElim mansionibus peragraiis, bccurritile- runi filiis Israel sinus quidam' ipsius maris (Hiir. ep. 127). Et quia ihi apijlicuerunt, tenioriaque erexe-
runl, ideo nunc ad mare castramelari dicuniiir. Dicit eniin : Et profecti ex Elim, caslrametali sunl super mare Rubrum (Num.xxxm, 10). Sedbhserva quod vi- dent mare, non lamen illud inirarit, nam sulficilse- riiel tantum inlrasse et perlfansisse, quoriiam illud
marebaptismi nbstri figura MV(Orig. Iwm. 27. in- Num.exvers. Ruf.), ut Apostolus ad Corinthios-scri- bil dicens : Quiapairesnostri omnes baptizatisunt in nubeel in mari (ICor.x, 2). Sed baplisinus eorum in
D figura fuit, noslrum autem in veriuite. Et quia ba-
ptismns iierandus non est, cum scriptum sil: Unus
Deus, una fides, unum baptisma (Ephes. lv, 5), sicut semel baptizari oportuit, ita et semel mare intrasse saiis fuit. Nunc igitur pergeriti ad promissam hoere- dilatem populo iterum mare occurril, ut illud videns, illiusijue undas aspiciens, cauliusincedat, ne dete- rius aliquid ei contingat.
VRIa mansio, desertum SIN.— Oclova mansio est desertum Sin. Ideo dicit : Et profecli a mari Rubro,
i castrametatisunt in desertum Sin (Num. XXXIII,11) :
sed observandum quod toia hoecsolitudo a mari Jtu»
i brp, usque ad montem Sinai appellatiir Sin ( Bier.
ep. 127). In quafiliilsraelquinquehahueniht man-»
 
A» PPPIA. SANCTf AMBROSli AP-PENDIX. 20
siones: nempe niare Rubriirn, utsupra, hanc de qua, aginius, et tres seguentes. Hsecaulem speciahs est; lieet cpmmuni, nomine appellatur deserlum Sin, ex
nomine loiius deserli: sicujtet Moab nomen esl ci-
viialis et prpvincise. Veruni quia Sin interprelalur rubus, sign.ifieainobis qiiod sicut ociava mansione venimus ad Sin, hoc cstad rubum, in quo actuni est de liberaliflno filjoruin Israel a seryilule iEgypli : iia
in resurrecliorie, quse per pcl.avam inlelligilur, ve-
niemus ad rubum, in quo agetur de liberaiipne np,- sira aseryituiecorruptionis : quam ex;speclamus, ut
Aposlolus dicit: Ei ipsi inlrq nos gemimus, qdoptiq- nemfiliorumPxspectantesredemptionemcorpprisnostri
(Rom. vin, 25). Elalibi: Salvatpmn exspeclamusDp- minnmnostrum Jesum Chrislum, qui refonnqbitcorpns liumililatis npslrw configuratum corpori clariludinis '. sum (Philip. III, 20). El tune yidebimus rubumar-
dere et non cnmburi; quia cprpusliumaniiaiis nostrse
morielur; sed non ponsumetur; immo resurget ad
maj'orem .claritaiem. Dicit Aposlolus : Seminatur iif  ignobilitqle,surget in gloria : seminalur in infirmitqte, .surget invirtute (I Cor. xv, 45). Oremijsjgilur Deum ut ad ociavam mansionem venire yaleanips, vel
 jioiius ipsii ad nos cjlp yeiiial. IXa tnansiq, DEPHCUA.— Nona mansio diciiur
Deph.cha: quoe in mansionibus deserii Sin lerlia
eomputatur : recedenies enim filii Israel a mansione
quoea comninuj nomine, d.esertumapppllatur, yener runl ad iiane. Quare subjungil: F,tproJecti de deserto
Sin, castranieluti.suntin Dephcha (Nfipi. xxxm, 12). Hxc mausio iij ExorJonon habetur : sed a deserlo '
ad Raphidim laolum prpfeeiio scribiiur. Sub silenlio
igiinr prseterilur koecel sequens mansio; quia npn ille erat hieus in qno per yerbnm Dei profcciiones.§ feriaiim Jloyses recenserei. Denique Dephcliasanitas interpreiatur (Orig. Iipm, 27 in Num. ex vers. Ruf.), P.erfecfa aulem animse sanitas est qjia npn potest
peccare, sicul peiiecta corporis sanitas esl qua non
contigit iBgrotare; quod non riifi in resurreciinne
Siiccedit: tunc enim, sicut djcit Esaias propheta : In
capite eorum laus el Imtitiq gpprelienfletep.s; fugiet dolor, mcergr ei gem\lus(Esqi. LI, 11). Vides igjfur ordinem prpfectuum. Filii Israel de pciava niansipne
assequun.lu.rpppheha : el nps a resurreclipne per- fectarnanimaj etcorporis adipiscimur sanitatem, ut
J.oannes Aposlplus in Apocalypsi testatiir, dicens :
Et absterget Dpu? omnemla.crynmmab pculiseorumel
mo.rsullra non erit, negueluctus, nequeclqinor,neque,
dolqreritullrq (Apoc.xxi, 4).Sed quia animoe.lang.uor peccalqni est unde dixif,Prophela : S,gna pnipiam
meqm,quia,peccqv)tibi (P$ql. XL,5): lapgjjpr anjnioe npstraa superbia est, iraest, ayarjiia esf,: ideo iinns-
' quisque nostrum cordis et pprppris, genua flectens
ore,t Prprninuninpslrum ^fesijpiChrjstum , qui gamit pnjpps 'mfirmi(af,esppstras : et ,cum,prpphe.ta dicat:
Sanq met Domine, el sanqpor; sa.tvqmg, e.t salvabpr
.(Jereiv, xyii, U). Dicat pt cum pavid : Sana nie, Domine, quoniam confurbala snnt omnia ossa mea
(fsn/.vi, 5).
A Xa majisip,,HALUS.— Decima maiisio Halus cst; ad quam aDejihplia prof.ectisunl filii Israel. Ideo dicit: Et prpfecti de Dephclia,cqstramelatisun}in Ha- lus (Nimu xxxin , 15). In Expdo nec ista mansio distincte nominalur; sed comprchepdilur sub man- sionihus a1deserto Sin ustjue ad. Raphidini." Dum eniin dicit: Elprqfecta estlqinniscpngregqliqfiliorum Israet ex desertq Sin per caslra sua, secundwn verbum Domini (Exod, xvn, 1); iiVnuit quod plures fuerint
castramelaiipnes el hospiiia. Tria in bac mansione
geruntjir. Primo, populus Dej glpriam inlije!.ur :nam
scriptum estiii Exodo.: Etlglqria Dominiqpparuitin nube (Exod. xvi, 10): Deinde, pascitur carpibiis :
Fqclum esi vespere, ui ibi  jegilur, el ascendil cotur-
nix, et cqqperuit casira (Ibid., 15). TeriiOj cibatur B manna de ccelp. Sic enim filoyses populum alloqui-
tur: Hic est panis quem dcdit vobisDominusad man-
ducqndum(/6frf.,15):hoc est verbumquod cpnstiluit Dpminus. Per quae moneniur quod qui in decima quiescit mansione, id esl iii observaiione le is, per denarium enim numerum lex significalur, quoe in decem yerbis consistit, utscripium est: Et scripsit Moysesverbahmcdeceminlabulisfoideris(Exod. x xxiv, 28); Dei gloriam conspicil. Quare sciscitanli Pro-
pheiaa, quis iiabilaturus in1D.ei tabernaculo, et qnis in nionte sancto ejus requieiurns esset, respondelur quod sedulus observator legis, dum diciiur : QMI ingrediiur sine macula, et dperqtur j^tiiiam : qui lo-
quilur veritatemin cordesuo, eic. (Psjtl. xiy,'2 ti seq.). Et idem carne pt nianna coelesti jiasciiur, hoc est,
G preiioi-p Domini npstri Jesu Chrisli eorpore. Cujus corpnsest vera carp, dicenteJoanne aposiolp : Caro
meq vere est cibus, el veiuin esl nianna, non in !ypo, sed in yeriiale : Ego sj(H?,]inquii, panis vivusqui de cmtqdescendi (Joann. vi, 55). Est vera caropropier yeram humaniiatem : esijpanis vi.vusprppier divi- nitaiem. Cuni igiiur Chrisli corpus. majiducamus, diviniiatem et humaniiatern paiiicipamus, ut Apo- stolu1;adCorinthios fcribil(ICor. xi, 24 etseq.). Me- rito autem beneficia hsec potiorain hpclpeo prajstan- lur: NamHalus inlerpretalur labpr; laboranli auiem
congruum esl ut Doniini appareat gloria, quo pranuii yisione alacrius labores sustineat. Congruum est ptiam ut sn|>m.inistreiurcibus, quo refecms inclioa- tum fortiusiirosequatur iter.
" X[a mansio, RAPIIIDIM.-4- Undecima mansip ppra-
gitur jii IJanhidin): Ibi enim pojiulus duro fatigalus  jiinere, refrigerium snmpsit. Ideo seqqUur : Et pro- fecti ex Halus, castrqmelati sunl i_nRaphidim : el non erai UUcaquaadbibendum (Num. xxxm, 14). Eadem  jnansio spibilur, etiam in Exodo : Et castrqmeluti sunt, jnrjuli, hi Rapliidiin,lipn erat auiemaqua pppulo adbibendum (Expd. xyn, 1). II*c iiiansio tiium ad- niirabilium pperum jiroerogativa rnaxime decpra),ur. Primo, piirahili educiiopp iaquaee pcfra :,pQmpppji-,
 jiis nioniium asperitate cl longilndine yhv fessus,
niagnpsiiis. ard.ppeflagrabai. Veniens aulci.p Raphi- dim, visouue loco arido, aquisque carenle, adversus
Mo.ysenira^ustumullua/i cbepit(Ibid., 7). Unde loens.
 
SI DE XLII MANSIONIBUSFILIORUM ISRAEL. - 2-2
 jnrgii in Scriptura nuiicupatus esl. Al ilje aecepla . virga, pefram Domini mandato percussit: illa vero
pereussa tam largam aquarum effudit copiani, ul po- pulnsac jmuenin omnem sitim exstinguere posseuf. Quod admirans David propkela, in kaec prorupil verba : Quoniam percussit pelram, et fluxerunt aqum ttlorreliles inundaverunt (Psal.hxxyn, 20). Secundo, memoranda conlra Amalechitas vicloria : Nam po- pulp suam kic stationem ageute, Amaleckiiarum
genles ei pbsistere, euni vexare, ^umque validp com-
paralp exercitu oppuginre cceperunl. At Moyses, consideraiis populi viribus lpngi itineris defatiga^ lione 9 jam fraclis, et ad repellendam hoslium auda- ciam non satis aplis, ad divinum confugere decrevit auxilium. Undeet resislendi hosti, et belli gerpndi tGtonegotio penes Josue rclicto, ipse Deum oralurus'. in collem secessit. Sed o mira orationis potemia ! dum Moyses palmas lendebat ad coeluni, jiroeyalehaf  Israel: dum vero remittebat, suceumbebat. Aaron autem el Hur manus cjus iisque ad splis pccasum su-
stentantibus, adeptus esl Josue vieipriam, ui Scrii ptura dicit: Fugavil Amqtecliel ptnnemppputum ejus in occisionegtadii (Exod. x.vn, 15). Tertip, prudenti consilio in moderandis rebus pnblicis Jel|iro : nam cernens Jelhro Moysenejus generuni ,in audiendis
yulgicausisdiuiius qu.imparessetoccupari, eta dilu- culb usquead vesperum in kis fpmpus onnieconsunii:
cpnsuluitui judices, tribunps,.ei aliosbelli paeisque praefectosinslitusret,qui populum jurjicarenl, causas
audifent, Jiies dirimerenl et breviler levia cuncla
absolverent, rebus tantum gravibus ejus judicio re-r i
seryalis. Guj Moyses assensit. Ideo scripium est : Audivitaulem Moyses vpcemsoceri sui, el fecit qnm- cuniquedixitei (Exod. xvm , 24). El quia Raphidim laus judicii interpretalur, merilo in.ejus mansione
petra exliibetaquani: quia petra.Chrislus eoslodienti
 judicium suse aqtjaro grntiae exhibet: nam sciiptum est: Beqtiqni cuslodiunl judicium (Psal. cv, 5)! vinr citur Anialech; quia judicio damnauip diahplus : do- ceiur recla pojiuli administratio;quia scriptum esl ; Judex sapiens dqcetpppulu.n suuni (Eccl.x, 27) ; hic
estqui judicat omnia, et ipse a neniine Judica.iur
(I Cor. u,. 15). Xlla mansio, deserium SINAI.— Dijqdpeinia man-
sio habita est in deseilo Sinaj, Idep subjungit : Et
profecliex Raphidim, cqslrametatisunl in desertoSinai'
(Num. XXXIII,15). Celehratissima esj mansip ha?eubi Deus descenrjitin igne, in nioniem, et Moysespuri? ficalo populo, Dei niapdaio in verticem montis ascen-
dit, et cum ep Ipcutus est, ef,accepit praeceptadeca-
logi. Ibi oslenditnr exemplar fabricoe Tabernacul), ibi praaf.ipitur vicliniarum muliipliciias , vasornm
dislincjtip, indumenla Ppniificis , Sacerdotuni et Le-
v|tarum cerenionise. Ibi numerus populprum Levilar;
ruinque, et per singulas tribus popnli dislrihulio :
olilatipnes qupque principuni 'in hac piansione de-r
seriptse sunt. Duaequpqug argejiiesnluboe ad prompT vepdacastra ibidem fieri jubentnr, ibjqpe pioecipilur immundis super anima h.opiinis, qui primo mense
A Pascjioeinteresse non poluisseiit, ul mense secundo convenirent: et qui longius habitabanl, vel immundi fuerani, in secundo mense Pascka jussi suntfaeere. Quod nimifum in lyjmm inlelligilur populi geniium, quse cum daemoniisfornicaioefuerint, imniundoevi-- debantur in ariima salubri vero fidei confessione in secunda naliviiaie, quasj in secundo mense purificari prsecipiuimir. Juhetur quoque in hac mansione Na- zarseis, ut vinum etsiceram non bibant, nec acelum
qnidem e vino vel sicera : nec uvam recentem come- dant, nec uvas quidem passas (Num. vi, 2 el seq.); quod et in Proverbiis prsecipituf : Princjpes qui ira- cundi sunt, vinmn non bibant; ne cum bibcrint, obli- viscantur sqpientim (Prov. xxxi, 4, 5). Quid ergo Nazarseornm nomine, nisi ahsiinentinm coniinen-
B tiumque vita significatur; quibus in vino Iuxuri,a prohibetur, in sieera omnis vnluptas terrena? Sicera enimex diverso.conficitur genere, sicut voluplas ex divefsa vitiorum oritur colluvie. -Unde illi vinum bibere dieuntur, qui ad decipiendos komines um.bras quasdam et imagines se siniulani habere virtutum. Uva passa illi vescunlur, qui propler humanos oculps abslinpniioe pallorc -iiificiunlur, ut gloriam capiant ab hominibus. Acelum autem lii hibunt,.qjii post yiise sanciiiaiem ip iiroeteritjs rejabuntur vitiis, pl cnr^ ruptione veleris nequilise de.leclanlur,. Proecepjt ila- que Deus, ut q.ui sanctitalis induerint litulum., cunctis careant viiiis, nullamque Jiujusmodi perliirr bationem quoa siatuni mentis evertat, appetanl. In hac mansipnp separanljir de castris leprpsi,, semi-
G niflui, et immundi : leprpsi dpclrina, seminiffui cp^
gitalione, immundi ppere, id es,t, Jiaeretici, scjiismar tici et luxjiriosi: hi laniquam contagiosj gt njorbidi a casiris ejiciuiilur, ne cpntagione perfidioevel mpr rum suorum , yitani ppjluanj innocenlum. Deriique ab anno vigesimp et supra apnumergnlur pnppli qjij ad prpaliumapti inveniunlur-: ~sedcur ab annp.vige- simo, nisi quia liacoelale coiilra ununiquemqueyitio^ rum bella nascuiitur. Ideoque. ad pugnain .eligunlur, ut Jiabeanl contra Jibidinem cpiiflictum, nec luxuria
superenlur. IJic etiam ab annp vigesimp pl qqinto Leyilis in Tabernaculp servjre niandatur, et a quin- quagepario cuslodes, yasprum coustituuntur, ; quifj enim per annum %Q quinljim ac yigesimum, iji qup flos juventulis obpritjrf, pisi ipsa contra jinujnqiieni?
P que, viiiprum bella significantijr .: et gyidjp.er flqjD-
quagenarium, in qup Juhilpei raijpnej etiam (e.rrft
quiescil, nisi oeterna requies e.domila bejlp nientis
exiiriniilnr ? Quid per yasa (abernaculi, nisi fideliuip, animoefjgurantur ? Leyilosergn ab anpo vigesinio et
quintp taljernaculo s.eryiiml, et a quinquagenarip cuslodes vasorum fuijit, pl yidelijcet qui adhtjc iitji pugnantium viiip.rum cerlaniina per gonsensujn de-
Jeclationis admittunt, alioruui curam suscipere jinn
prsgsuniqnl. Cum autppj lentanlium bella subpgerjnj, cuin apud se jam de inlinia jranquillifalp secnri prp,- liabiliter sesliniantur, lunc ,aniniaruni custofiiaerjepjj- lari poternnt: sed quis hnecpraelia sihi pprfecle su?
perare p.oiest, r:umPgulus dicat-: Viieg aliqni legepi
 
in membrhmeis repugnantem legi mentis mem(II Cor.
xi, 2) ? Sed aliud esl bella lorliler perpeti, aliud bellis
enerviter expugnari. In illis exercilatur virtus, ne
quis exlolli deheat, in his omnino extinguitur, ne
subsislat. Prseccpit dehinc lex Leviias omnes pilos carnis radere (Num. vm, 7) : quia hi qui ohsequiis divinis assumuntur, debent anle Dei oculos a cunctis
carnis cogiiationibus mundi apparere, ne illieilas
cogitaliones mens proferat; et pulchram anima:
speciem quasi pilis excrescentibus delormein red-
dant. Post hsec jubentur etiam fieri duse tuhse, qua- rum clangore populi moverentur ad praelium. Sic
enim scriptnm est de his ad Moysen : Fac tibi duas
tubas argenteas ductilcs (Num. x, 2); cl paulo post :
Et cum concisusclangorincrepuerit, movebunlurcaslra
quia per duo Testamenla, sive per duo prsecepta cha-
ritalis ad prselium fidei populus vocalur, quoeidcirco
argentese fieri proccipiunlur, ul prsedicalorum verha
cloquii nilore refulgeant, et auditorum mentes nulla
sui obscuraiione confundant; idcirco autem ducliles,
quia necesseeslut hi qui veuturam vitamprsedicani, tribulationum prsesentium tunsibne crescant. Bene
autem dicitur : Cumconcisusclangor increpnerit, mo-
vebutilur castra; quia nimirum cum sublilior ac mi-
nutior prsedicationis sermo tractatur, audilorum
menles conlra tenialionum certamina ardenlius
excitanlur. Jam abhinc promoventur Filii Israel de
monte Sina, ettranseunt in Sepulcra concupiscentioa. XIIIa mansio, SEPULCRACONCUPISCENTIJE.—Decima
terlia mansio habelur in Sepulcris concupiscentias. Ideo inquil: Et profectide deserto Sinai, caslramelali
sunt in Sepulcris concupiscentim(Num. xxxm, 16). Hsec mansio ab evenlu nomen aceepit: Nam populus manna penacsus , carnes, pisces, peponcs, et alia
quaeapud ./Egyplioserant guloe incitamenta concu-
pivil, el adversus Moysen lumult.umexcitavit. Quare iratus Dominus, misit coturnicum prope lerram vo-
lantium innumerabilem copiam, quibus eorum gu- lam possent explere : Sed dicit Scriplura : Carnes
adkuc erant in denlibus eorum (Num. xi, 33) : hoc
est, antequam digererentur, percussil Dominus po-
pulum plaga magna valde : Et liinc, inquit, vocatum
est tiomeii loci illius, Sepulcra concupiscentim:quia ibi sepelieruntpopulum desideratorem (Ibid., 54). Ex
quibus docemur, ut qui conversaiionem reliquimus
saeculi, et ./Egyptiasollas id est carnalium deside-
riorum fervores coniempsimus, non debere murmu-
rafe contra coeiestem panem, nec virulcnla iEgy-
ptiorum appetere, quse sunt magnarum carniuro; sed simplicem mannse cibum, id esi, puram el cce-
lestem vilam quoerere. Alioquin si post prcecepta,'
Angelicam escam, mannaque coeleslis vitae, sive do-
ctrinse rursus carnes ^Egyplias, quse sunt carnales
hujus soeculivoluptates, et veluslorum concupiscen- tias vitiorum appetere voluerimus, statim ira Do- mini percussi lorquebimur, desideria nostra verlen- tur in tumulos, ut simus sepulcra dealbata, quse foris apparent hominibus speciosa; inliis vero pleria
A sunl  jomnispurciiia. In hac marisione M»yses man-
dato Dei sepluaginta viros seniores ex populo dele-
git, qui ad regendam plebem ei adjutores lorenl: Et
suslinebunt, inquit, teiim impelum populi, et twn fe- res illos lu solus (Exod. si, 22). Super quos posica Sjriritusdescendit, el projilieiaveiiini. Quod in lypo faclum esl: quoniam Spiritus sanclus in die Penle-
cosles Apostolis se infudit, ut el ad fundandam Ee- clesiam sapienlesesseni, et ad regendam fortes : Ai-
lendite, inquit, ul in aclibus Aposiolorum legilur, vo-
bis etiuniversogregi, in quo posuil vos Spirilus san- ctus episcoposregere Ecciesiam Dei ( Actor. xx, 28 ).- Donum ilaque virlutis ccelestis qtiod olim in Moyse el in Propbelis exsfuil, super Apostolos visibilitcr
apparuil. I
sic quoque legitur : A Sepulcris concupiscentiwprofe- c.lusesl populus in Aserolh (Num. xi, 54). Hic Aaron et Maria soror, eo quod Moyses jEikiopissani alieui-
genam duxerat uxorem, salis ei procaciier oblrecia-
,runt. Unde illa contagione Iejiroe illico perfusa ab aliorum consorlio, adisauiiatis usque lempus ejecta fuil. Quod novi figuram mysterii proetulit evideniem:
nempe quod sacerdotalis illa plebs patrum, zelo
Ckristi Salvatoris nostri adversus Ecclesiam ex gen- libns congregalam insnrreclura foret. Quo peifidise impura livore in Dei i labernacula non admiltenda
G veniret, donec prsefinituni claruerit lempus, quo ple- nitudo genlium consummaretur, utad Romanosscri-
psit Apostolus (Bom. xi, 25). Nam lunc tantum pri- slinam poterit recuperare sanitalem, cum septiformis ei Spiritus gralia ad veniam fueril suffragata. Verum
quia Aseroth beaiiiudo'inlerpretatur, meritoa sepul- cris cbncupiscentisein fianc stalionem venitur: quo- niam niii carnis conci piscentias quis sepelierit, ad oeternambealiiudinemj pervenire non poierit. Id- circo inquit Apostolus], Caro et sanguis regnum Dei
possiderenon possunt (lCor. xv, 50). XVa mansio , REHTJSA.— Decima quinta mansio
dicitur Retkma. Ideo Sequitur : El profecti ex Ase- roih caslrametali sunt in Rethma (Num. xxxm, 18). Vernm quia alibi legitiir : Et post hwc profeclus est
fj populus de Aseroth, e:lcaslrametatus est in deserlo Pharan (Num. xm, l|) : ne Scripturnaloca contra- riari videaniur, atlendbiidum est quod hinc usque ad
Asiongaber, mansiones omnes, quoedecera et octo
enumerantur, omnes, inquam , sequentes ad trigesi- mam usque secundam , snb deseni Pliaran nomine continentur. Appellalirergb mansio hsec alibi, Pha- ran , communi nomine solitudinis ciini cxleris mul-
lis; sed Reihma voce projiria. Scriptura in alib loco Pharan commendat, dicens : Deus ab Ausiro veniet, et sanctus de monte nmbroso Pharan (Iiabac. m, 2), Sub hoc descrto viros duodecim ad terram explo- randani mandato DeiMoyses destinavit, qiii bolriim
Uvae,mala puniea , et ficiisterrse retulerunt ($timi
 
xui, 4). Sub hoc deserlo Dallian, Ahiron el Core fiii
cum eorum familiis hiatu lerroe, ob sedilionem sor
benlur. Sub hoc deserto Aaron sacerdos inter viven
les mortuosque medius constiiutus, incensi obla
tione Deum indignanlem placavit, plagam cohibuit
Sub koc deserto Aaron virga in tabernaculo aren
posita, miraculo et germinavit et floruit: el alia plu
rima, proul in libro Numerorum lcgilur, gesta sunt
non tamen per singulas, distributa mansiones. Pei
quoemysiice doeemur quod viri-ad explorandam ube
rem lerram missi, et qui populum a "promissa Do-
mini haeredilaie desperarunt, scribarum et phaiisreo rum praMulerunt imaginem : sicul enim illi a Aloysi missi sunt ut fecunditatem soli consideralione solli
eita tractantes, populum ad ejus adeplionem anima
rent: iia et isti per Legem et Propkelas, ul Scriptn rarum invesligaiione Dominicum specularentur ad
ventum, in quo vilam auernam consequi possent eonsliluti sunt: sed sicut illi a spe possidendae kse
redilatis retraxerunt, vel ipse populus eornm reve
lalione a Dei promissione se alienavit : ila et isti m
in Christum Dnmimimcredereni, plebi faliaciis dis
suaserunt. Ideo in eos dicitur : Vmvobisqui tulisti
clavem scientim: ipsi non inmistis, el eos quiintroi
bant, prohibuistis(Luc. xi, 52). Bolrum vero quen
retuleruni, Chrislus est Ideo in Canticis Caniico
rum dicilEcelesia deChrislo : Botrus Cypri fralernu meusmilii in vineis Engaddi (Cant. i, 15). Malun
punicum ob ejus ruborem sanguis Chrisli est. Und<
Esaias : Unde fulvorvestiumdeBosra (Esa. LXUI,1)' Ficus ob ejus snavilalem lex evangelica : ideo jugun meuni suaveesl ( Matlh. xi, 50). Per Daihan et Abi-
ron , qiiid aliud quam qui hserescs et sehismala Ii
ecclesiam iniroducuni, significaniur? Ii sacerdolii
auctoritaie coniempla, ab eo el Dei Ecclesia se se-
greganles, alias ecclesias, aliud aliare, alios mores ,
ut Apollinaris, Novatianus, et similes somniant: ei
Dei ordinaiione rejecta, propvias ronanliir slatuere
vaniiates : hsereiicis tandem Schismaiicisque terrsE
deglutitis voragine, Aaron sacerdos, id esl, Chrislus
Dominus sacerdos in aulernnm secundum ordinem
Meichisedech constiiuilur medius ad placandum Deum: quia ipsesempilernumhabetsacer^otium,sem-
per vivensad interpellandutnpro nobis (Heb. vn, 24). Arida virga Aaron quoe postea miraculo geimlnavit, Chrisii caro est, qua? virga dicitur a propheta :
Egrediclur virga de radice Jesse (Esai. xi, 1). Ilsec
arida floruit, quia mortua resnrrexit.
XVI^niflns/OjREMON-PHARES.—Decimasexta mansio
xxxiii,19)12-Ha3eestmansiosecundaindesertoPha- ran, qus in nosira lingna divisio sublimis interpre- talur : qtiia ubi quis in Relhma, quod est os viden-
tis, commoratus est, hoc esl, perfectam rerum
adeplus estintelligenliam, venil ad Remon-phares, koc est, ad sublimem divisionem, qna a lerrenis cce-
leslia, et ab ..infimissublimia separare potest. Nec imnieriio: nam vigorato iniclleclu, crescPnteque
A rerum nolitia, infunditur judjciuro, quo a lemporali- bus seterna, el a caducisperpelua discernuntur. Ideo
per Propketam dicilur : Si eduxeris pretiosum a -viti,
quasi os meum eris (Jerem. xv, 19). XVOa mansio, LEBNA.— Mansio decima sepiima
in Lebna agitur, quare subjungit: Et profecti ex Re-
mon-phares, castrametali sunlin Lebna (Num. xxxm,
20). Hac mansione mystice docemur, quod in itinere
hujus vilae abluti corpore e.tmundi eorde esse debe-
mus, ut Aposlolus ad Hebraeosscribit dicens : Acce-
damus cum vero corde in pleniludine fidei, aspersi corda a conscienliatnata, el abluti corpus aqua mnnda
(Hebr. x , 22). Id ipsnm namque Lebna vocis inter--
pretatio indicat : sonat enim Laline Lebna idem
quoddealbaiio. Non est aulem dealbalio, qua culpa-
B biliter dicilur et paries dealbalus, el sepulcra deal-
baia ( Orig. hom. 27 in Num. ex vers. Ruf.); sed
quam Prophela preealur, dicens : Lavabis me, et su-
per nivemdealbabor (Psal. L, 9), quam Dominus per
pfophetam pollicelur dicens : Si fuerint peccata ve-
slra sicut phmnicium,quasi nivem deatbabo: el si fuc- rint sicul coccinum,velultanam candida efficiam(Esai,
l, 18). Hsecdealbatio ex candore judicii de Remon-
phares, et elaritaie visiouum di) Rcllima, nbi verus
Israelita suas pcragit mansiones , potenler ex-
surgit. XVIIla mansio , RESSA.— Mansio decima oeiava
in Ressa peragitur. Unde sitbjungit : El profectijx
Lebna, caslramelati suni in Bessa (Num, xxxui, 21).
Myslice hac mansione docemur quod quamvis profe-
C cisse qtiispluiimum videalur, grandesque profectus fuerit consecutus, eum lameu lentationes non dese-
runl: lanlum enim jain profeceralPaulus aposiolus, ut et usque ad lertitim coelum raptns fuerit, audie-
ritque arcana ineffabilia, nihiloiiiiiius ptodigiosis ad-
huc tentalionibus urgeri se senliehal. Unde quere- batur : Datus eslmihi slimutuscurnisAngelusSatanw, ul me colaphizet (II Cor. xn, 7). Tenlationes lamen
hujusmodi laudabiles esse Jacobus apostolus tesia-
lur , dicens : Omne gaudium exisiimate, fratres, cum
in varias tentationes incideriiis (Jacob. i, 2), koenam-
que velut custodia qusedam komini adhibenlur. Si-
cutenim caro quainvis praxijnia sit, nisi sale asper-
gatur, coirumpitur : ita et anima , iju.inlumvis per-
fecta, nisi assiduis saliaiur tenialionibus, relaxatur
[) (Orig. hom. 27 in Niim. exvers. Bnf.). Hoc autem,
quia Ressa, laudabilis leniaiio inlerpreiaiur. • XIX a mansio,' CALATHA.— Decima nona mansio
Calatha dicilur : ad quam filii Israel Ressn abeuntes
pervenerunl. Unde sequiiur : Et profecti de Ilessa,
caslramelflli sum in Calatha (Num. xxxni, 22). Ca-
lalha sonat Laline virgam, ct dominium significat. Juxla illnd : Virga mquitalis : virgaregni tui (Psal.
XLVI,7). Merito anlem post Ressa seejtiilurCalntlm :
quoniam ubi aninia in Ressa leniiitinnes superavit, ita forlis evadit ut asccndal Calatha, hoc esi, ul do-
minium acqtiirat ncdum iiifciionini soarum virliitum, sed et toiius mundi. Huc ascenderal Apostolus,
quando dixit: Mihi inundiis crucifixus est, st cgo
 
intindo (Galat. yi, li).<Casframe!eiyiur igitur et nos
iri lianc mansionem, ul carnem cum vitiis et concu-
piscenliis crucifigenles, et facia ejns moriifieanles, dicamus cnm Aposlolo : Quod aulem vivoin cqrne, in fidevivo Filii Dei (Gnlal. n, 20).
XX" mansio, ARSAPHAR.-—Mansio vigesima-esl
in Arsaphar. Ideo dicit : El profecli de Catal/ia, ca-
strametali sunl in Arsaphar( Num. xxxm, 25 ). Ani?
mosa slatio ista esl; ad ardua quippe nos invitat,
ncmpe ad bella, elbella asperrima, et contra forlis-
simos et ssevissimos hosles. De qnihus dicebal Apo- stolus : Non est npbis lucla adversuscarneni el san-
guinem, sed aduersus principalus el potestales htijus tvundi, adversvs lcnebrarum harum rectores, etc.
(Ephes. vi, 12). Aquibusurgeri, vimque sihi inferri, idem Aposlplus senliebal; unde dixit : hifelix ego homp, quis meliberabilde corporemorlis hujus (Bom. vu, 24) ? Hoc aulem , qnia Arsapkar tubae clangor, sive lubicinalip est, quod est belli sigpum. Nec im-
meriio; quoniam anima superioribtis mansiombus; tol lantisque viriuiibus se cernens armaiam , conii-
neri non polesl, qnin proeedal in mediuni, et se ad
cerlamina nedum offerat, sed paralam se pncferat:
quin el tnbarumclangor reliquos etiam cnm Propheta
provocet, dicens : Assumite arma, sculq adduciie in
prmlium,sternite equos, ascendite equites, polite lan-
ceas(Jerem. XLVI,4). Immo ctim alio prophela dicat: Prwdicale hoc in genlibus, sanclificatebetlum, syscfr
tatepugnatores,accediieviribellatores (JoeZm, 9). Hoc
Aposiolus ad Hebroeos: Obturaverunt ora leonum, exlinxerunt impetum ignis, iffugaverunt aciemgladii, fortcs facti sunt in bello (Hebr. xi, 55). Plena igilur roboris ac sniiitus Iioecmansio esi.
XXIn mansio, ARADA.— Vigesima prima mansip Arada esl; ideo dicil: Et profecii ex Arsqpliar, cn-
sirametali snnt itx Arada (Num. xxxin,24). Ha'C
qnoqne mansio longis esl praiconiis recolenda.
Arada namqtie idoneum effeclum indicat. Adest
puleher ordo; sed observandi sunl proficieniium
gradus, et series profeciuum inspicienda esl. Nam
ubi anima lentationes superavit, vires inferioreB
premere audet: el ubi super eis imperium habere
se conspicii, adversariis potesiatibus insuliat, ea-
runique potentias nedum non tiniel, sed ad ceriamen
provocai. Nunc autem de vicloria secura aseendit in Arada, id est, gloriaiur in Domino se idoneam
efleclam, et dicit cum Apostolp : Sufficientianqstra ex Deo est, qui et idoneos nos fecil minislrqs noyi Testamenii (II Cor. IV, 5, 6). Oremus igitur Detim, ut el nos ad Arada pervenire, et ibi slatipnem Iia-
here valeamus. XXlIa mansio, MACELOTH.— Mansio vigesinia
securida dicilur Maceloih; idcirco siibjjmgit: E\  profecli de Aradu , caslrqmetati sunt in Macelqth
(Num. XXXIII,25). Maceloth inlerpretatur ab initio,
per quod innuitur quod qui lendit ad peifecliQiieqi, vel eam ajiquo niodo assecutnm se senlil,, qd reriim
initipm, a quo nniversa dependcijl, respicere, ad
A ipsurnqtie cuncla referre debet, nec ab eo umquarn recederc [Orig. loco\sup. cil.). Deus esl princijiium et finis, ut in Appcalypsi scribilur : Ego sum prin- cipiqtnel finis, dicit Dominus Deusqui esl, el qui erqt, el z/ijivenlurus esl omnipolens(Appc. i, 8). Ideo ad Deum reducenda sunl omnia. Hunc ut principium reeognoscebat prophela, dum dixit: Nonne lu a
principio, Dqmine Deus meus sancte (Habac. i, 12). Hunc recognoscehat Apostojus dicens: Flecto genua mea ad Palrcm Domini noslri Jesu Chrisli, ex quo pmnis familia in cmlis et in lerra nominalur (Ephes. HI,14). !
XXIIIa mansio,THAATH.— Mansiovigesima teriia est Thaaik  ; ideo sequitur : Et profecli de Macelolh, caslramelali sunl in Thaalk  (Num. xxxm, 26). Ve-
B rum quia Tkaaik  longanimitatem seu tpleranliam laline significal, per ipsam indicatur nobis, quod qui in via Dei proficefe, aliisque prodessecontendil, mulia paii, multa requanimiterperferrenecesse esl. Idcirco aposlolis dicitur : In palienlia vestra posside- bilis animas vestras (Luc. xxi, 19). Ad toleramiam nns invitat Apostolus , prsecedentium patrum ,
Chrislique exeiiijilum proponens. Inquit enim :
Ideoque et nos lanldm habentes impositam nubem
teslium, deppnenlesoinne pondus el ctcumstqns pec- catum, per patienliam curramus ad propositum nobis
ceriamen, aspicienies in aucloretnfidei el consummar lorem Jesum Chrislum(Heb. xu, 1). Dpminus enim
nosler Jesus Christusmulla erga honiines mansue-
tudinis, lolerantise majorum, prout dilucide recen-
G senlur iu Evangeliis?„exempla, quo ejus seque- remur vestigia, ut Peirus apostolus dicit, nobis
exhibuit (IPel. n, 21). XXIVamqnsio,TDABE;— Mansiovigesima quarla
dicilur Thare; sequitur namque : Et prpfecii de
Tliaath , caslrametatisuni in Thare (Num. xxxm, 27). Thare Latine interprelatur stupor, grsece h.TKtn;,
quae esl yehemeniis cuj'usdamadmiralionis species, ex arduariim et insolitarum rerum visione prover tiiens. Nani cum aliqua iiispliia , naluroevero im-
possibilia humano se. offerunl obi.ulu; quia in in-
vesligatione hujusmodi causse senstis deficiunt, et
ralio succumbit, mens slupet. Quod Daniel clarius
expres^it, fliceiis: Sfupebqmvisioncm, et non eral
intelligens(Dan. VIII,-27). Unde cuni paralylicum P qui ponabattir a qnaluor, ad solam Doijiini vocem
smrexisse, lectum ih quo jacebal, lulisse, et in
doiiium suam abiisse inluitus esset popnlus; quia hoc supra faculiaiem  jcrat hqminis} obstupuit. Ideo
dicil Isancius Lwc&s:',El stupor npprehendit omnes
(Luc. v, 26). De hod agens Iligremias propbeta,
njl: jS(;ep0i'et hor.ribilia faclq sunt in terrq (Jerem. v. 50). Et quia in iis| ipansinnibiis multa pr.Tc'ara el ndmjrabilia edila  jsunt ojiera, qupriim causas
non pjilesl humana mpns raiione coniprehendere,
idep tandem veniiqr ih JUarc, Jioeesl, in stuppre; sic enini interprelatur. Unde scriplum est: Stupe- bant qulemomnes stiper magnaliq Dei (Luc. IX, M ).
XXV" monsio,METcnA.-rMansipvigesimo quinia
29 DE XLII MANSIONIBUSFILJORIJMISRAEL. 50
agiiur iii Meleha ; idep dicil: Ei prqfecti de Thqre,. castrgmelali suiil in Melcha (Num. xxxm, 28,). Metclia Latine dicilur noya mprs. Ut autem intelli-
galur quse sil nova mors, est' obse.rvandum qnod iriplicem morleni Iegimus in Spripluris. Una est
mpfs corppris, qua terrestris domus nosira kujus
habitaiionis, ut Apostoli utar verbis, djssplyitur, et a corporis labernaculo anim.arecedit. De J4 kac
scribil Aposlolus: Slqtulum esl Iwminibus semel
mpri (II Cgr. y, 1). Hac Abraham et prophetse mortuj sunl, hac niorte omnes moriemur, et sictil aqua effusa suppr terram, npn congregabimur. Alia niors est animae, qua peccali conlagip anima confecia
moritur, jipn quidem in sui subslantia, qure niorj
nescil, sed in Dei vivificatrice giatia.. Nam denieriio
peccati, Dep recedente, spiritaiem anima yilam amiltit. Unde dicil Apostoljis : Quw viyens mo/luq est (II Tim. y, 6). Mori auteni tunc per pficcaiurp dicitur; quia anitna qum peccaveril, ipsa niprieiur
(Ezech. xviu, 4). Morieiur autem Doniinp non nar lura; infirmitate, sed demerilo culpse, quse non est ab kac yiis recessus, sed lapsus erroris. Tertip est
culpse, qua carnis concupiscentia moritur, ul mens Deo vival; de qua ApQSiolus: Vetus komp nqsier sitnul critcifixusest, ut destrugtur corpus peccqli, ul
ultrp non seryiamus peccqto (Rom. yi, 6). Nec id
immerilo ; riarnsicut mpriuus vila non est aniplius ohooxius culpsc, sic reriatus per graiiam non debet nlierius servire peccalp. De qua morie loquitiir Aposlolus, dicens : Morlui enim eslis, el yitg veslrq
qbsconditqesl cum Chrislo in D.eo (Coloss. ni, 5). Hujusmodi mortups redargupps idem Apostolus, dicit: Si mortui esiis cuin Christp ab elemenlismundi,
quid lamquqmyivenlesin mundo decernimini (Cglpss. n, 20)? Una igilur mprs e^t naturalis, alia ppep^Iis, lerlia spiriialis. Hanc ppslremam desigijal Melcha , quae nova mors dicitur; quia veterem iMnpyat hq- minem, ei novam facit ereaturam, dieente Apostolp: Vetera transierunl, eccefqclg suni omnianovq(II (Jor.
v, 17). Ittque el nos hie mansionern faeianius, n£
peccalis morlui, juslitise perpetuo yivamns. XXVIa Mapsio, ESMONA.— Slapsio vjgesima_scxta
E.smonanuneupatur; nam dicit :_Ei prpfecti ex Met--
cha, cqstmmetatisuntin Esmojiq (JV«m.xxxni, 29). Esmpna Laline dicitur acceleratiq, qupd cpngrii.e huic niansioni aptatur. Nam qh) anima mprip pec- cati per superiorem slalipnem in noyam evaslt crea-
turarp, sistere apimp ppn pptest, non ptip torpere : sed ullerius prpgredi, et accelerare iter c.ontendit.
Viatorihus(autem celeritas apiissima est: ea prppief  populo patriim manducare pasclia praecipitur, pt festinanter. Hinc apostolis mandatum est: Neminem
per viam salutayeritis(Luc. x, 5). Sic Elisseuip in
Regnorum lihro Giezi injunxisse legitur : Accinge, inqult, lumbosluos, et talle bacuhimtmum ir. nmnu
lua, et vqde: et si inveneris aljquem, non.benedicas
ei, et si benedixeritlibi quispiqm, npn resp.onq[easei
(IV Reg. jv, 29): pani ppiis Dej proepijfiperarnpiiani feslinationem exigit. MqlHicltis, inquit propheta,
^.qui fqcil qntts Dei negligenter (Jerem.xmm, 10). Ideo djscipulus ill.e, qui ciiius Petro ad mpnumen- tum prsecucurrit (Joan. xx, &), immodice cpni^ mendatur. In via D.eivel festinam oportet progres.T sjopem essp, ut diabolo, qui stat semper a dexiris, qtio sanpiis adversctur, coeptiiin iter impediendi spatiuni noii relinquatnr^ Nos igilur qui peccalis mprlni, juslilise per Melcha vivirnus, npn sequamur nipd,o ad palmam supernae yocationis; sed in Es-
nipna curramus, festinantes ad prppositum nobis
ceriamen, Feslinanles namque pas|,ores venerunt, e\. invenerunt puerum Jpsjim (Luc. n, 16).
XXVIl? tnqnsio, MOSEROTH.--Mansip yjgesima seplipia appcllatur Moserotk; dicit enim : Et pro- fecti ex Esmonq, castrametqti sunt in Jiloserplh(Nunf.
B xxxiii, p0). Congrue nune Moierclh succedit; si-
gnificai enim disciplinas, ttt qui festinalionem in Esmona sihi adscivit, eajn niodo ad comparandas disciplinas sapienter accersat: Et sit, quod Jacobus
 jjppslojus jlocet, omnis hqmp velox quidem ad au^
diendqtii(Jacob..l, 19). Deus disciplina; hujusauctpr est: dicitur enim per proplietam : Quis ascendil in
cmlum, et qccepil eam, et eduxit eam e nubibus?
Qiiis transimt trans mare, et invenil eam, et afferel eam auro electo? Non esl cognoscens viam ejus, neque qui cpnsideret semilas ejus : sed sciens omhia
cognosciteam, et adinvenileaniprudentia siia (Baruck. III, 29 et seq.). Ideo ab ipso cxpeienda est, dicente
Jacobp aposiplo : Si quis yeslrum indiget sapienlia, ppstulet q Deo qui dal omnibus,afflnenter,(Jacob. i, 5).
Q HsecDeum, ejusqiie opera revelat. Doclrix, inquit Saloinon, est Dei disciplina*, et electrix opeium illius, fijus cuslodia virga eorrectipnis est. Scriplum est enim : Plqgm et cprreptiones tlant sapientiam (Prpv. xxix, 15). Legitur in Numeris hominem
qiienidam in die sabbati ligna colligenlemcompre- Iiensuni Jiiisse, coram Moyse et senioribus sisti
mandatum, et tandem jussu Dei morte punitum., lapidibus pbruium : Morte, inquit, moriaim Iiomo, lapidqbilis eum lapidjbus omnis congregqtioextra cas- tra (Nifin. xv, 55). Quod in hac mansione aliqui factum putant. Hinc Aposlolus quoque dicebal:
Peccgiitem coxqpipqinibns argue, ul cmleri timorem
haheani (I Tiin. v, 20). Habeamus igitur slationem in Moserpth, Jg i.dest, correptionum niortificatione
fin disGi|ilinaDei coniineamur.
XXVIIIa mansio, BANEJACHAM.—Vigesima ocla-
va mansio jp Rajiejaeliam peiagilur; inquit enim : El profecli de Moserpl\t, -castrametalisunl in Baneja- cliam (Num. xxxin, 51). Qui in Dei disciplina sla? tionem hahet, sludium omiie , omnemque operam , ul jie rnininium quidem ex ipsa Dei iege violatum
interpidal, sedulp impenderp debet; et ul Salvalor
( ait, tie ipia unum , atil unus gpex,a Lcge proelereat (Matik. v, 18). p.ebel eniin iilud evaugelii ineine per- petuo relinerp, quo dicilur : Dicotibi, noii exiesind.e, donec etjqm minimum quadraiiteinreddas (Matlh. x.
26)? narn sieut non prius fcenoris debilmn eyacua
tur, quam tptius sortis ad minimum usque nummu-
 
solvatur;* sic nec peccaii poena, nisi charitalis reli-
quarumque compensalione virtuium, vel siriclasa- tisfaclione dissolvitur. Non eluiturpeccatum, fratres, nisi pcenis tamdiu noxius exerceatur, ut commissi
supplicia erroris expendaf. Dicebat Jacobus aposlo- lus : Qui totam Legemservaverit, offendataulemin nwo, faclus est omniumreus (Jacob, n, 10). Ponde- randa est quoque illa Dei sententia, qnae in Lege scripia est: Ego sum DominusDeus luus, Deuszelo- tes (Exod. xx, 5). Lex igiturDei exaclissima quaque censura esi examiuanda, et omni qua potest maj'ori sedulitale servanda, ne ab ea forte exeidamus. Hoc nos praesens mansio docet: Ranejacham enim exco-
lalinnem.designat. Qui auiem legem Dei percolat, ne niinima quidem vel syllaba vel ajiexnegligenterlaba- tur, diligenler ohservat.
XXI-Xamansio, GADGAD.— Vigesimanona mansio haheiur in monleGadgad; dicil namque : Et profecti de Banejackam, castramelati sunl in monle Gadgad (Num. xxxui, 52). Tentatio animoefideli custodia , foiiimdo et virtutis augmenium est; nam anima
 justi, nisi lenlalionibus interdum se urgeri senliret, nedum in eustodianon nianerel, quin polius lam-
quam gratiarum copiadiffluens relaxareiur. AMoyse sanclo doctimentum hoc clare habetur. Dum populus iampades el niontem fumiganiem cernerei, vocesque audirel, el lerrilusaDoinino fugeiei, dixilMoyses : Confidiie, causa enimtentandi vosvenilDeus ad vus; ut sil limor ejus invobis, et nonpeccelis(Exod.x^O). Dicitur quoque foiiiludo; nam anima a multiplicibus se lenlainenlis sepiani agnoseens, cauiius incedit, et
majorem a Domino vinulem poslulal, dicens cum
Propheta : Miserere mei, Deus, quoniam mulli bel- lantes adversum me (Psal. LV,2). Virtutis vero ang- menttim, qualenus animn teniationibus exereita pu- rior egreditur. IIdeo Salomon in Proverbiis dicit: Sicut probatur in caminoargentum el aurum, sic clecla
cdrdaapud Doniinum (Prov. xvn, 5). Teiilationihus animam prolicejie sanctus quoque Jacobus aposlolus te»talur dicens1:Beaius vir qui suffert lentationem; quoniam cum probutus fueril, accipiet coronam vilw
(Jacob. i, 12).jSnntigitur non fugiendse, sed expe,- temhr tenlaliones; uisde David jiropbeiadicit: Proba
me, Domine, et lenta me (Psal.xxx, 2). Progre- diemihus ergo in via Domini leiitamenta frequentius ingeruniur, ul cuutiiis, frucluosiusque incedant. Hoc nobis niansio hsec insinual; nam Gadgad tentamen- tum interpretatur. Neigiturianlarnm copia viitutum
superioriim maiisionum viator difflueret vel lahere-
tur, superiori isia mansio succedil. XXXa?»flHs!'o,JETHEBATHA.—Mansiotrigesimacele-
braiur in Jelhebalha; unde sequiiur : Ei profecli de monle Gadgad, caslratnetati sunt in Jelhebalha (Num. xxxm,55). Tentatioiium experimento virtus jusii, ut in sujieriori mansione dicium est, magis conspi- eaa, clariorque elucescit. Hinceiiam Peirus npo.-lo- lus: Exultabiiis. nnnc, inquit; ,si opbrtet contristari
vfiriislentalionibiU'; ut probalio vsstrm fidei tnvltopre-
A tiosior auro, quod per ignem probatur, inveniaiur (I Pel. i, 6 ). Majorpm etiam perilludacquirit gfaiiam, ideo in libro Sapientise scriptum esl: Probala aulem
virtus corripit insipieutes (Sap.i,Z). Perilludin medio eliam natibnis pravse lalens exerit sevirlus el lueet; idco apbstolus Paulusad Corinlhios inquit:
Oporlel hmresesesse, ul qui probali sunt, mamfesli fiant in vobis (I Cor. xi, 19). Sincerior bonitas e
teiilaiionibtis"pro(lii,sicut purius argenlum eeamino
ignis ; inquit enijmScriptura : Quoniamin igne pro- balur argenlum, el hominesreceptibilesin caminoku- mititatis (Eccles. n, 5). Cum igilur purior e lenla- mento bonitas veluti e camino exeat, meriio nune
Jelhebatlia, quoejbonilas interpreialur, succedit. XXXIa mansio,'EBRONA.—Mansio trigesima prima
B agiturinEbrona;!ideo dicit :Elprofecti.deJethebalha, caslramelati sunt\in\Ebrona (Num. xxxm, 54). Justus
quamvis in hac vila ad boniiatem eliam perfeclam -
devenerit, haudl tamen animo sistit, nec praesenti contentalur statu|; quin potius cuncla perlransiens, flagranti eliam desiderio ][g ad meliora conlendit.
Hinc David prophela dixit: Hwc recordatus sum , et
effudiin me animammeam; quoniamtransiboinlocum tabernaculi admirabilis, usque ad domum Dei ( Psal.
iv, 5 ). Ibi vero quiescet, ibi implebitur omne ejus desiderium. Ideo
1 alio in loco idemprophetadixil:
Sutiabor, Domine , cum apparuerit mihi gloria tua
(Psat. xvi, 15 ). In hac viia non quies, sed perennis est Iransitus. Quare sponsus in Canticis canticorum ob cursus |ierniciiatem caprse hinnuloque cervortim
G assimilatur (Canll n, 9); unde et salit snper mon-
tes, et iransilillsuper colles. Hoc nos docelmansio ista , quoniam Ebrona transitus esl; ul quamvis ad bonitalem per snperiorem mansionem perveneris, omnia tamen sunl prsetereunda: oportel le ad nieliora"
transire, quousqile venias ad illud bonum , quod est
summum, el quod omne saliat desiderium, el in
qub perpetuo peinnaiiere debeas. (Orig. loco ch.) XXXIIRmunsio,ASIONGABER.•—Mansio trigesima
secunda dicilur Asiongaber, qoo filii Israel appli- cuerunl; unde sequitur ; El profecli de Ebroiia, cas-
tramelati sunl in Asiongaber(Num. xxxm, 55). Pos-
trema filiorum Israel in deserlo Pharan statio hsec
est; nam ut in superioribus diximus, plurimasam- biens mansiones illa soliludo hucusque protenditur":
D inler|)retaiur vero consilia viri. Et recle inlentioni
quadrat: quoniam qui tanlas peregit mansiones ,-lot virtuium penetrayit sinus, lolcharismatum spiramina sensit, tot se studiis perfeetionum exercuii; jam desiit esse puer sensibus, jam ad inensurairi setatis
plenittidinis Christi pervenil, jam crevil in virum
perfectum. Et ideo viri consilia adeptus est, ut curn
 
53 DE XLII MANSIONIBUSFILIORUM ISRAEL, 34
mnius, per prophetam dicens: Vwfilii aposlalm! hwc j dicil Dominus: Fccistis consilium non per me, et pac- lum non per Spiritum meum(Esai. xxx, 1). Sed illud
de quo sapiens: Cognitiosapientis tamquaminundatio
abundabit, el consilium illius sicut fons purus vitm,
quod custodit a malo (Eccl. xxi, 16); quia consilium bonum custodiet te, cogitatio autem sancta servabil
te. Uuc ergo incuncianter pergamus, el nostra hic
alacres tentoria erigamus; ut Deb in loto corde nos-
tro , sicut Davidin concilio justorum , et congrega- tione, confiteri valeamus (Psal. cx, 1).
XXXIlIa mansio , SIN.—Mansio irigesima terlia
esi in deserto Sin; quare subjungit: Et profecli de
Asiongaber, caslramelati sunl in deserlo Sin. (Num. xxxni,J6). Octava mansio supra eodem quoque nomine nuncupalur; inquitenim : Et profecti a mori ] Rubro , caslramelatisunl in deserlo Sin. Sed atlen-
denduni quod hic locus aliiis ab illo esl; ideoinfra
subjuiigilur : De deserto Sin , hmc esl Cades ( Num.
xx, 1). Et alibi, dum populus in hac morarelur
mansione, miilens nuiitios Moysos adregem Edom :
El nunc sumus, inquit, in Cades civilale,-ex parte
finium luorutn (Ibid., 14). Hanc meminit David pro- phcla , dicens : Er commovebil Dominus deserlum
Cades (Psal. xxvin, 8). Hic Maria Moysi soror diein
suum ohivil, mortua et sepulta esi, ulsupralegitur. Quod Josephus quoque describit dicens : Tunc itaque sororem ejus Slariam finis viiw accepit, lcum quadra-
gesimumcomplessetannum, ex quo /Egyplum dereli-
quil: sepelierunlqueeam publicenitnis splendfde(Lib. iv Aniiqq.cap. 4). Hic denique penuria aquoclabo-1
rat populus; quare iralus tumulluatur in Moysen : a
quo peira jussu Dei mirabili virga percussa , oqua manavit copiosa; unde bibentibiis cunclis cupidilas silis ablata est.
XXXIVa mansio, HOR.—Mansiotrigesima quarta eslin monle Hor; dicit enim: Et profeclidedeserloSin, hmcest Cades, caslrametati sunl in Hor monteprope
lerramEdom(Num. xxxiu, 57). Slaiionern apud Cade.s
in deserlo Sin filiis Israel agenlibus, Moyses ad Idu-
mseorum regem , ut per illius fines viam sibi una
cum suo popnlo concederel, legatos misit; cerliorem
tameneum facluros, ut nec aquam sine prelio sibi
exhiberi poscerel. Illeveropetitioni nonconsentiens, nec transitum eedens, respondit: Non transibis per
me, aiioquinbello in occursumlibi exibo ( Num. xx ,
18). Quare populus mandalo Dei, ut in Deuterono-
mio habetur, ab eo declinavit: et de Cades cgressus adHormontem pervenit, et hancquam Jegimus(Ibid., 27 el seq.), habuit mansionem. Ubi juxla Domini
proeceptum Aaron cum Moyse fratre et Eleazar filio
in Hor montem ascendit: ubi Moyses verbo Dei
pontiftcalibus Aaron indumentis nudalo Eleazar
filium, cui propler selatem pontificatus obveniebat, universo vel mirante populo , qui ex adverso slabal,
prolinusvesiivit. IbiqueAaron viia funcio , ad 17
suumque populum apposito, Eleazar filius sacerdos
pro Aaron patre suo declaralus est. Memorabilis esl
igitur ista mansio.
A XXXVa manmo, SALMONA.T—Mansio trigesima quinta habeiur in Salmona; nam sequituf  : Et pro- fecti ex Hor tnonte, caslramelali sunt in Salnwna
(Num. xxxiii, 58). Egressus ex Hormonie popuius, non rectam quam coeperat, proseculus cst\iaiu : >ed Edom terram circumiens, mare Rubrum vrrsus iier
arripuit; ut juxta verbum Domiui, fialres suos bello non incesseret, nec prorsus lsederet: inquii enim :
. Ne moveatiscontra ipsos bellum (Deut. 11,5). T01 igi- tur viarum fatigatus anfractibus, iiianna pcriasus, loculus est, inquit, conlra Deum ei Moysen.Quare iratus Dominus virulcnios leihiferosque serpeules, qui inorsu inlernecabanl, in populum immisit; unde
periil populus multus nimis. De ijuibusmeminil etiam
Apostolus, dicens : Neque tenlemus Chrislum, sicut
J}quidain eorutn tenlaverunl, el a scrpeutibus perierunt (I Cfij".x, 9). Tune oranli Moysi pro serpenlum exstinctione, respondil Deus : Fac tibi serpeniem wneunict pone illum pro signo: et omnismorsnsvidens
illum, vivet (Num. xxi, 8). Fecil Moyses juxta man- datum Domini, et populus a plaga liheraius est. Ve- rum quia Salmona inlerpreiaturuiiihr.i, facium istud mansioiii reele aptatur. Serpens nanniue ligno sus-
pensus, lypus et umbra Chrisli fuit pro salute nosira in cruce pendentis, sicut ipse exjionit in Evangelio, dicens : Sicul Moysesexaltavil serpentem in dcscrto; ita exallari oporlel filium koininis; ttt omnisqui credit in eum, non pereal; sed habeat vitam wternam (Joan. in, 14). Frequentemtis igitur nos siaiionem islam, ul aspiciamus Chrislum pro mundi salule in cruce
Q peiidentem ; quoniam snlutaris est. XXXVIa tnansio , PHINON.— Mansio Iri^esima
sexta Phinon nuncupatur; dicil namque : Etjprofecli de Saimona, castramelali sunl in Pkinon (Num. 55, 42). Linguoemoderationem inter ea quaehomini non minus necessaria quam difficilia sunt, sanctus Jaco- bus apostolus fuso enumerat sermone, dicens: Si
quis in verbonon offendit, hic perfeclus est vir, polens freno circumducere eliam lotum corpus (Jacob. 111,2). Ecce equis frena in ora mitliinus, ad consenlieiidum nobis, el omne corpus illorum circumferinius. Ecce et navcs, cum tam magnse sint, el a veniis validis
minentur, circumferunlur a modico gubernaculo, quocumque impeius dirigenlis voluerit. Ita et lingua modicum membrum est, et magna jactai. Ecce par-
J) vus ignis quani magnam silvam incendil. El lingua ignis esl, universitas iniquitalis (Eccl. xxvm, 28, 29) ;. et cselera quse tibi sanctus aposlolus disseril ad pro- positum facienlia. Si tot mala homini e Jinguniinmi-
neani, quis illam moderaiione non indigere, dicere audebit ? Ideo Sapiens id pracipit, dum dicit: Cir- cumvallapossessionemtuamspinis, et ori tuo facjanuas et seras: argentum luum et aurum luum confla, et ser- monistui fqc siaieram, et ori tuo fac portam et seram
(Ibid.,'12). Verum cum statera, porla et sera pro lingua non facileei occurreret, dicebat idem.Sapiens: Quisdabit mihi super os meumcuslodiam, et super la- bia mea signaculum (Eccl. xxn, 55.)? David vero
propheta a Domino hoec dona prsestari agnoscens,
 
85 . AJ>OPFJU SAKGTIAMBROSIIAPPESOIX. 56
Dominum kis precabatur verbis: Pone, Domine, cu- j slodiain ori tneo, et oslium circumslanlimcircumlabia
tnea(Psal. CXL,5). Linguoenioderalio in kac mansione suam habel sedem. Nam Phinon oris parcimonia in-
lerpreiatur. Curemus igitur el nos nosiram hic sta-
tionem habere; ut quse, quando, quomodoet quibus loqtii deceat, scire valeamus: et os nosirum medile-
tur sapientiam, et lingua nostra judicium loqualur
-(Psal. xxxvi, 50). XXXVIIa mansio, OBOTH.— Mansio trigesima
seplima dieilur Oboth, quo demum filii Israel
applicuerunt; sequitur ergo : El profecti de Phi-
non , castrametali sunl in Obotk   (Num. xxxm,
45). De hac mansione alibi legitur : El profecli
filii Israel, castramelali sunt in Oboth (Num. xxi,
11). Verum altendendum quod majora pernicio-
sioraque leniamenia, quibus anima in hac vita
impugnalur , daemonum illusmnes , magorumque ac jiylhoiium prsesligia omnium consensu sestiman-
lur. Ii namque malefieiismagicisque artibus, ul divi-
"nilalisculturam ab bominum cordibus eliminent, ea
effieere prolestanlur, quse divinse tanlum nalurae
sunlpossibilia. Unde ejus potestati perpeluo resistere
audent. Sed tandem vaniiatibus eorum delectis, ar-
libusque profligalis, virlus semper divina superemi- net.Magi coram Pharaone Moysiresislere audebant,
suasque virgas fieri dracones conlehdebanl. Sed tan-
dem Moysivirga Dei providenlia et virtute in colu- iirum versa, in magorum dracones insiliens, eos il- lico devoravil (Exod. vn, 10 et scq.). Nam a Moyse non errore, non prsestigiis, sed veritate isia fiebant; ideo mirabilipoleniia subsistebant. Legitur eiiam in
Actibus apostolorum (Act. xni, 8 etseq.), Jg quod dum prsedicaret Paulus apostolus coram Sergio pro- consule, qui verbum Dei audire ciipiebat, resistebal,
inquil, Etymas magus, quwrensavertere, proconsu- lem a fide. Denique dum ab Apostolo argueretur, ciccus cffeclus est, ila ul circumiens, inquit,qusere- ret qui ei darel niantts. Ideo in lege eorum commer-
citim caveri praecipue jtibettir; inquil enim : Anima
quw secula fueril ventrilocjuos,velincanlatores, ut for- nicelur posl eos; obfirmabofaciem tneamcontra ani-
mamillam,el perdamillamde populosuo(Levit.xx, 6). Hsccslatio ad magos perdendos colitur : nam Oboih
In magos inlerpretatur. Adeamus igilur et nos ad
Obolh, erigamus libi labernacula nostra; ul in pro- lectione Deicceliconimorantes, non limeamus a ti-
tnore nocturno, non a sagilta volantein die, non a ne-
golio perambulanlein lenebris,necabincursuel dmmo-
fecii ex Oboth, caslrametaii sunt in Jeabarim, in eo
quodultra, hifinibus Moab (Num. xxxm, 44). De hac
mansione in alio loco clarius Jegitur : Et disceden-
les, "inquit, ex Oboth, caslramelali sunl in Jeabarim, in deserio quod eslin conspecluModb, adprienlem so- lis (Nuin. xxi, 11). Prbpter quod meminisse oporlet
qubd Idumsei, ut in superioribus diximus, per eorum
^.terras transitum filiis Israel proestare hosiiliter recu-
sarunl. Unde diverlentes aKeis, Moabiiarum fines
eifcumire c.oaclifuerunl. Hinc dicitur quod in fini-
bus Moabad orieritemvenerunt. Jeabarim verOacer- vum lapidum trariseuniium sonat, quod est Ecclesia
 justnrum. Lapides enim iranseumes jusii sunt. li
iiamque propter corum firmilalem lapides appellan- tur, de quibus Petrus apostolus scribit dicelfs: Et
Ipsi lamquamlapides vivisuperwdificaminidomusspi- rilalis (I Pet. n, 5). Justis vero firmilas recle adscri-
bilur, co quod ipsi nec fluctuent, neccircumferantur omni vento dOclrinae;nnde in Evangelio domul su-
pra firmam petram fundaise', in quam descendiiplu- "via,veneruntflumina,flaverunt venti, el non cecidit, coniparahlur (Malth. vn, 2). Transeiinles etiam di-
B cuntur; quia seciindum Aposlolum, corifitenlur quod hospileset aivenmfiuntsuper lerram (Hebr. l, 13). Dc-
nique merito Ecclesia dicilur acervus lapidum; quia ipsaesl columnaetfirinamentuinveritatis(ITim.m, 15). Habeamus igilurjet nos slalionem in Jeabarim, ul
secundum apostolum Paulum, leneatnus propositam spem, sicittanckoram animmlutam ac firmam,el ince-
dentemusque ad 'interiora velaminis (Hcbr. vi, 19); ut juxta apostolum quoquc Pelrum, prwscieniesca-
veamus, ne errore nefarioruin abducli, excidamusa
propria firmitale(II Pel. ni, 17). XXXIXa mansio, DIBOKGAD.— Mansio irigesima
nona habetur in| Dibongad; sic enim Iegitur: Et
profecli ex Jeabarim, caslramelali sunt in Dibongad (Num. xxxni, 45). Veium de hacmansionelonge di-
C versum in alio loco legi videtur; nam scriptum est: Ei discedentescx \Oboth, caslrametaii sunl in Jeaba-
rim, in desertoquddestin conspecluMoab, ad oricnlem solis. Inde discesseruitl, et caslrametatisunl in valle
Zared, hsecibi (IViim.xxi, 11). Sitergo (Origen. loco
cii.) in valle Zared caslranielali sunt, dices: Quo- inodo iu Dihongad? Verurn ibi locus communis, iiic
vero proprius exprimilur. Esl enim D