Family Medicine & Primary Care Review

2014January–March

Vol. 16, No. 1

Quarterly

The Polish Society of Family MedicineThe Association of Friends of Family Medicine & Family Doctors

PL iS

SN 1

734-

3402

Elsevier Bibliographic Databases:EMBASE, EMNursing, Compendex,GEOBASE, Mosby Yearbooks, Scopus,index Copernicus Value 6.17 ptsMNiSzW 5 pts

Komitet NaukowyPrzewodniczący: Prof. dr hab. Kazimierz A. Wardyn (Warszawa)Członkowie:Prof. dr med. Dieter Adam (Monachium, Niemcy),Prof. dr med. Jiři Beneš (Praga, Czechy),Dr n. med. Luc van Berkestijn (Utrecht, Holandia),Dr hab. Jerzy Błaszczuk (Wrocław),Dr n. med. Stephan Böse-O’Reilly (Monachium, Niemcy),Dr Nilzete Liberato Bresolin (Florianopolis, Brazylia),Dr Walbia Salete Bittencourt Correa (Florianopolis, Brazylia),Prof. dr hab. med. Olga Fedorciv (Ternopil, Ukraina),Prof. dr med. George Freeman (Londyn, Wielka Brytania),Prof. dr med. Suleyman Görpelioğlu (Izmit, Turcja),Prof. dr med. Hans-Joachim Hannich (Greifswald, Niemcy),Dr hab. Wolfgang Hannöver (Greifswald, Niemcy),Prof. dr hab. Antonina Harłozińska-Szmyrka (Wrocław),Prof. dr med. Steinar Hunskaar (Bergen, Norwegia),Prof. dr hab. Andrzej Kiejna (Wrocław),Prof. dr hab. med. Ludmila Klimackaya (Krasnoyarsk, Rosja),Prof. dr hab. Jerzy Kołodziej (Wrocław),Prof. dr hab. Tadeusz Kozielec (Szczecin),Prof. dr hab. Piotr Kuna (Łódź),Dr n. med. Krzysztof Kuszewski (Warszawa),Prof. dr hab. med. Andrzej Kübler (Wrocław),Prof. dr med. Radoslav Kveder (Ljubljana, Słowenia),Prof. dr hab. Witold Lukas (Katowice),Prof. dr hab. Andrzej Mackiewicz (Poznań),Dr n. med. Christopher Magier (Newport, Wielka Brytania),Prof. dr med. Bengt Mattsson (Göteborg, Szwecja),Prof. dr hab. Zuzanna Morawska (Wrocław),Prof. dr med. John Noble (Boston, USA),Prof. dr med. Marc Nyssen (Bruksela, Belgia),Dr n. med. Patricia Owens (Liverpool, Wielka Brytania),Prof. dr hab. Leszek Paradowski (Wrocław),Sir Prof. Denis Pereira-Gray (Londyn, Wielka Brytania),Prof. dr hab. Tadeusz Płusa (Warszawa),Prof. dr hab. Andrzej Radzikowski (Warszawa),Prof. dr hab. Andrzej Rajewski (Poznań),Dr n. med. Lindsay Roberts (Balgowlah Heights, Australia),Prof. dr hab. Zbigniew Rudkowski (Wrocław),Prof. dr hab. Bolesław Rutkowski (Gdańsk),Dr n. med. Hogne Sandvik (Bergen, Norwegia),Prof. dr hab. Janusz Siebert (Gdańsk),Dr n. med. Agnes Sielbert (Chicago, USA),Prof. dr hab. Wojciech Służewski (Poznań),Dr n. med. Jaime Correia de Sousa (Matosinhos, Portugalia),Dr n. med. Loreta Strumylaite (Kaunas, Litwa),Dr n. med. Andrzej Szpakow (Grodno, Białoruś),Prof. dr hab. Piotr Szyber (Wrocław),Prof. dr hab. Barbara Świątek (Wrocław),Prof. dr med. Vytautas Usonis (Wilno, Litwa),Prof. dr med. Irma Virjo (Tampere, Finlandia),Prof. dr hab. Zygmunt Zdrojewicz (Wrocław),Dr n. med. Muharem Zildzic (Tuzla, Bośnia Hercegowina),Prof. dr hab. Irena Zimmermann-Górska (Poznań), Prof. dr hab. Katarzyna Życińska (Warszawa)

Redaktor Naczelna: prof. dr hab. med. Katarzyna ŻycińskaZastępcy Redaktor Naczelnej: dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, dr n. med. Donata Kurpas, dr n. med. Andrzej Staniszewski Sekretarz Naukowy Redakcji: dr n. med. Bartosz J. Sapilak Sekretarz Administracyjny Redakcji: mgr Małgorzata BrandtCzłonkowie Redakcji: dr hab. n. med. Jarosław Drobnik, dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, dr n. med. Agnieszka Topczewska-Cabanek, dr n. med. Renata Krupa

Joseph Church, Board of Supervisors, Roanoke County, VA, USA, joebutchchurch@gmail.comJan Kuźma, Wydawnictwo Continuo, wydawnictwo@continuo.pl

Dr Dominik Marciniak, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiumarciniak.am.wroc@o2.pl

 Redaktorzy tematyczniChoroby wewnętrzne: dr n. med. Renata Krupa, Warszawski Uniwersytet Medyczny, renata.krupa@wum.edu.pl Diabetologia, endokrynologia: dr n. med. Tomasz Rusinowicz, Warszawski Uniwersytet Medyczny, tomrusin@gmail.comDiagnostyka: dr n. med. Bartosz J. Sapilak, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, bartosz.sapilak@umed.wroc.plEpidemiologia, wakcynologia: dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, Warszawski Uniwersytet Medyczny, anitsch@amwaw.edu.plJakość życia, jakość usług, psychoterapia: dr n. med. Donata Kurpas, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, dkurpas@hotmail.comMedycyna rodzinna: dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, agnieszka.migas@gmail.comMedycyna rodzinna, choroby wewnętrzne:prof. dr hab. med. Katarzyna Życińska, Warszawski Uniwersytet Medyczny, kzycinska@poczta.fm Pediatria: dr n. med. Dagmara Pokorna-Kałwak, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, daga_kalwak@o2.plPediatria, neonatologia: dr n. med. Agnieszka Topczewska--Cabanek, Warszawski Uniwersytet Medyczny, atc2001@wp.plTelemedycyna, geriatria: dr n. med. Maria Magdalena Bujnowska--Fedak, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, mbujnowska@poczta.onet.plZdrowie publiczne: dr hab. n. med. Jarosław Drobnik, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, jardrob@wp.pl

Katedra i Zakład Medycyny RodzinnejUniwersytet Medyczny we Wrocławiuul. Syrokomli 151-141 Wrocławtel. 71 325-51-26, tel./fax 71 325-43-41e-mail: fmpcr@familymedreview.org www.familymedreview.orgOsoba kontaktowa: dr n. med. Bartosz J. Sapilak e-mail: bartosz.sapilak@umed.wroc.pl

Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej z Oddziałem Klinicznym Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Warszawski Uniwersytet Medycznyul. Banacha 1a, blok F02-097 WarszawaTel.: 22 599-21-90, fax: 22 599-21-78Osoba kontaktowa: mgr Małgorzata Brandt, e-mail: malgorzata.brandt@wum.edu.pl

Wydanie publikacji dofinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z zakresu działalności wspomagającej badania (Decyzja nr 827/P-DUN/2013 z dnia 16.09.2013 r.)

Biuro i prenumerata: ul. Lelewela 4, pok. 32553-505 Wrocławtel./fax 71 791-20-30, 601 77-47-33e-mail: biuro@continuo.pl, zamowienia@continuo.pl www.continuo.plOsoba kontaktowa: Jan Kuźma – Redaktor Wydawnictwatel. 71 791-20-30, e-mail: wydawnictwo@continuo.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment tego wydania, ani w całości, ani w części, nie może być powielany lub zapisywany w formie odtwarzalnej bez uzyskania wcześniejszej pisemnej zgody Wydawcy. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń.

Projekt graficzny: Maciej Szłapka, TYPO-GRAFPrzygotowanie do druku: Anna Derbin, Wydawnictwo ContinuoDruk: Wrocławska Drukarnia Naukowa PAN im. S. Kulczyńskiego Sp. z o.o.

Nakład: do 1000 egz.

 Komitet Redakcyjny

 Redaktorzy językowi

 Redaktor statystyczny

 Adres nadsyłania prac

 Adres Redakcji

 Wydawca

Spis treści5 Słowo wstępne

7 Beata Babiarczyk, Beata Guzak, Małgorzata Schlegel-Zawadzka, Jarosław Drobnik • Trudności w ży-wieniu pacjentów w zaawansowanym stadium demencji – analiza przekonań norweskiego i polskiego personelu opiekuńczego (w jęz. ang)

11 Karolina Chilicka-Jasionowska, Izabela Wróblewska, Joanna Maj, Małgorzata Pindur, Lidia Wesołowska, Jerzy Błaszczuk, Donata Kurpas • Porównanie wpływu trądziku zwykłego na komfort życia studentów wydziałów medycznych

16 Inga Długoń, Jolanta Cichocka, Izabela Gołębiak, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn, Aneta Nitsch--Osuch • Urazy głowy i kończyn u dzieci jako przyczyna konsultacji w izbie przyjęć wybranego szpitala pediatrycznego

20 Ewa Gyrczuk, Lidia Frąc, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Katarzyna Życińska, Ka-zimierz A. Wardyn • Wiedza rodziców na temat postępowania leczniczego i rehabilitacyjnego u dzieci z niedosłuchem

25 Anna Noczyńska, Agnieszka Zubkiewicz-Kucharska, Monika Mysłek-Prucnal, Magdalena Bosak-Prus • Ocena stanu zdrowia dzieci wrocławskich w wieku 6,5–9,5 lat. Część 1

29 Anna Noczyńska, Agnieszka Zubkiewicz-Kucharska, Monika Mysłek-Prucnal, Magdalena Bosak-Prus • Ocena stanu zdrowia dzieci wrocławskich w wieku 6,5–9,5 lat. Część 2

32 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Jolanta Idziakowska, Ewa Gyrczuk, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn, Aneta Nitsch-Osuch • Analiza wyników badań stomatologicznych uczniów klas II wybranej szkoły podstawowej przeprowadzonych w ramach programu profilaktyki zdrowotnej

35 Izabela Wróblewska, Katarzyna Bieszcz-Płostkonka, Jerzy Błaszczuk, Donata Kurpas • Efektywność reha-bilitacji w chorobach zwyrodnieniowych kręgosłupa

39 Magdalena Gębska, Alina Wojciechowska, Małgorzata Rakowiecka, Małgorzata Janik, Ewelina Żyżniew-ska-Banaszak • Rehabilitacja przedsionkowa u pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami równowagi i zawrotami głowy

44 Justyna Janocha-Litwin, Krzysztof Simon • Czynniki dobrej odpowiedzi na leczenie przeciwwirusowe zakażenia HBV

48 Paulina Majkutewicz, Piotr Tyszko, Katarzyna Okręglicka • Leczenie żywieniowe depresji51 Zygmunt Zdrojewicz, Ewelina Pachura, Paulina Pachura • Czy można popijać leki sokiem grejpfrutowym?

57 Sylwia Płaczkowska, Izabela Kokot, Jagoda Siemsia, Joanna Płosa, Lilla Pawlik-Sobecka, Agnieszka Piwo-war • Kliniczna użyteczność oznaczeń hemoglobiny glikowanej

PRACE ORYGINALNE

PRACE POGLĄDOWE

KSZTAŁCENIE USTAWICZNE

Contents5 Preface

7 Beata Babiarczyk, Beata Guzak, Małgorzata Schlegel-Zawadzka, Jarosław Drobnik • Feeding difficulties in patients with advanced dementia – an analysis of convictions of Norwegian and Polish care staff

11 Karolina Chilicka-Jasionowska, Izabela Wróblewska, Joanna Maj, Małgorzata Pindur, Lidia Wesołow-ska, Jerzy Błaszczuk, Donata Kurpas • Comparison of the impact of acne vulgaris on the life comfort of medical faculty students

16 Inga Długoń, Jolanta Cichocka, Izabela Gołębiak, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn, Aneta Nitsch--Osuch • Child head and limb injuries as reasons for a consultation at the single pediatric emergency unit

20 Ewa Gyrczuk, Lidia Frąc, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Knowledge about treatment and rehabilitation among parents of children with hypoacousia

25 Anna Noczyńska, Agnieszka Zubkiewicz-Kucharska, Monika Mysłek-Prucnal, Magdalena Bosak-Prus • The health status of Wrocław’s children from 6.5 to 9.5 years of age. Part 1

29 Anna Noczyńska, Agnieszka Zubkiewicz-Kucharska, Monika Mysłek-Prucnal, Magdalena Bosak-Prus • The health status of Wrocław’s children from 6.5 to 9.5 years of age. Part 2

32 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Jolanta Idziakowska, Ewa Gyrczuk, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn, Aneta Nitsch-Osuch • An analysis of results of dental examination conducted among primary

school second graders as part of a prophylactic program35 Izabela Wróblewska, Katarzyna Bieszcz-Płostkonka, Jerzy Błaszczuk, Donata Kurpas • Effectiveness of

rehabilitation in the degenerative spinal diseases

39 Magdalena Gębska, Alina Wojciechowska, Małgorzata Rakowiecka, Małgorzata Janik, Ewelina Żyżniew-ska-Banaszak • Vestibular rehabilitation in patients with chronic balance disorder and dizziness

44 Justyna Janocha-Litwin, Krzysztof Simon • Factors that predict response to hepatitis B treatment48 Paulina Majkutewicz, Piotr Tyszko, Katarzyna Okręglicka • Nutritional treatment of depression51 Zygmunt Zdrojewicz, Ewelina Pachura, Paulina Pachura • Is it possible to administer grapefruit juice with

medicaments?

57 Sylwia Płaczkowska, Izabela Kokot, Jagoda Siemsia, Joanna Płosa, Lilla Pawlik-Sobecka, Agnieszka Piwo-war • Clinical utility of glycated hemoglobin measurement

ORIGINAL PAPERS

REVIEWS

CONTINUOUS MEDICAL EDUCATION (CME)

Słowo wstępneSzanowni Państwo, Koleżanki i Koledzy!

Przekazujemy w Państwa ręce pierwszy w tym roku zeszyt kwartalnika „Family Medicine & Primary Care Review”.

Czytelnicy pozostający w kręgu zainteresowań pediatrycznych mają do dyspozycji następujące prace oryginalne: „Urazy głowy i kończyn u dzieci jako przyczyna kon-sultacji w izbie przyjęć wybranego szpitala pediatrycznego”; „Wiedza rodziców na temat postępowania leczniczego i rehabilitacyjnego u dzieci z niedosłuchem”; „Ana-liza wyników badań stomatologicznych uczniów klas II wybranej szkoły podstawowej przeprowadzonych w ramach programu profilaktyki zdrowotnej”, a także dwie czę-ści opracowania zespołu Profesor Anny Noczyńskiej pt. „Ocena stanu zdrowia dzieci wrocławskich w wieku 6,5–9,5 lat”.

Jednym z problemów młodych osób jest trądzik. Praca Karoliny Chilickiej-Jasionowskiej i zespołu pt. „Po-równanie wpływu trądziku zwykłego na komfort życia studentów wydziałów medycznych” przybliży ten temat.

Praca Justyny Janochy-Litwin i Krzysztofa Simona pt. „Czynniki dobrej odpowiedzi na leczenie przeciwwi-rusowe zakażenia HBV” omawia możliwości ograniczenia konsekwencji marskości wątroby oraz raka pierwot-nego wątrobowokomórkowego.

Zespół Izabeli Wróblewskiej i współpracowników przeprowadził badania nad „Efektywnością rehabilitacji w chorobach zwyrodnieniowych kręgosłupa”, które pokazują możliwości poprawy jakości życia pacjentów.

Szczególnego smaku bieżącemu wydaniu „Family Medicine & Primary Care Review” nadaje artykuł pt. „Czy można popijać leki sokiem grejpfrutowym?” opisujący wpływ związków zawartych w grejpfrucie na metabo-lizm poszczególnych leków.

Jestem przekonana, że poruszone tematy, jak i pozostałe treści zawarte w niniejszym zeszycie kwartalnika zainteresują Państwa i przyczynią się do poszerzenia wiedzy stosowanej w praktyce lekarza rodzinnego.

Życzę miłej lektury.

Prof. dr hab. n. med. Katarzyna ŻycińskaRedaktor Naczelna