บทท 9

รายไดประชาชาต

การบรโภค การออม และการลงทน

1 วฏจกรธรกจ อ.อรคพฒร บวลม

รายไดประชาชาต

National Income

2

การวดรายไดประชาชาตถกน ามาใชเพอเปรยบเทยบความมงค ง

ของประเทศ โดยมสมมตฐานวา

ประเทศใดมทรพยากรมากและมการใชทรพยากรอยางม

ประสทธภาพสงกยอมมรายไดประชาชาตสง ซงอาจแสดงวาประชาชน

ในประเทศอยดกนด

ประเทศไทยเรมท าบญชประชาชาตภายใตระบบบญชประชาชาต

ขององคการสหประชาชาต(UN.SA) ตงแตป 2499

3

ความหมายของรายไดประชาชาต

รายไดประชาชาต หรอผลตภณฑประชาชาต คอ มลคาของสนคาและบรการขนสดทายทประเทศผลตไดใน

ระยะเวลาหนง โดยปกตคดระยะเวลา 1 ป

4

ประเภทรายไดประชาชาต

1. ผลตภณฑรวมภายในประเทศ(gross domestic product: GDP) 2. ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต(gross national product: GNP) 3. ผลตภณฑประชาชาตสทธ (net national product: NNP) 4. รายไดประชาชาต (national income: NI) 5. รายไดสวนบคคล (Personal Income : PI) 6. รายไดสทธสวนบคคล (Disposable Income : DI) 7. รายไดเฉลยตอบคคล (Per Capita Income)

5

1. ผลตภณฑรวมภายในประเทศ(GROSS DOMESTIC PRODUCT: GDP)

มลคาของสนค าและบรการขน สดท ายทประเทศผลตได

ภายในประเทศ ในระยะเวลาหนงโดยปกตคดระยะเวลา 1 ป โดยไมค านงถงวาทรพยากรทน ามาผลตสนคานนเปนของชาตใด

GDP ทค านวณไดจะแสดงก าลงความสามารถในการผลตของ

ประเทศ

6

GDP = รายไดทงหมดทเกดขนในประเทศ

2.ผลตภณฑประชาชาตเบองตน (GROSS NATIONAL PRODUCT : GNP)

มลคารวมของสนคาและบรการขนสดทายทงหมดทประชาชน

ของประเทศท าการผลตขนไดในระยะเวลา 1ป

**GNP ทค านวณไดสามารถใชแสดงถงภาวะเศรษฐกจของประเทศได

7

GNP = GDP + รายไดสทธจากตางประเทศ

3.ผลตภณฑประชาชาตสทธ(NET NATIONAL PRODUCT :NNP)

มลคารวมของสนคาและบรการขนสดทายทงหมดท

ประชาชนของประเทศท าการผลตขนไดในระยะเวลา 1 ป โดยหกคาเสอมราคาของสนคาออกแลว

8

NNP = GNP - คาเสอมราคา

4.รายไดประชาชาต (NATIONAL INCOME : NI)

มลคารวมของสนคาและบรการขนสดทายทงหมดทแทจรงท

ประชาชนของประเทศท าการผลตขนไดในระยะเวลา 1 ป

9

NI = NNP - ภาษทางออม + เงนอดหนน

5. รายไดสวนบคคล (PERSONAL INCOME : PI)

รายไดเฉพาะสวนทบคคลไดรบจากการผลตสนคาและบรการ รวม

กบรายไดสวนทไมไดเกดจากการผลตสนคาและบรการ

10

PI = NI – (ก าไรทยงไมไดจดสรร + ภาษเงนไดบรษท + ภาษประกนสงคม) + เงนโอน

6.รายไดสทธสวนบคคล (DISPOSABLE INCOME : DI)

รายไดท งหมดทบคคลไดรบหลงหกภาษเงนไดบคคลธรรมดา

11

DI = PI - ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

7.รายไดเฉลยตอบคคล (PER CAPITA INCOME)

12

เชน per capita GDP = GDP N

เชน per capita GNP = GNP N

รายได …. จ านวนประชากร (N)

= …per Capita

เชน per capita NI = NI N

การค านวณรายไดประชาชาต

เราสามารถค านวณหารายไดประชาชาต ไดจากวงจรทแสดงการ

หมนเวยนของรายได ผลผลตและคาใชจาย ดงรป

13

หนวย ครวเรอน

หนวยผลต

ทดน แรงงาน ทน ผประกอบการ

คาเชา คาจาง ดอกเบย ก าไร

สนคา และบรการ

คาใชจายในการซอสนคา และบรการ

วธการค านวณรายไดประชาชาต

1. วธการค านวณดานผลตภณฑ (Product Approach) 2. วธการค านวณดานรายจาย (Expenditure Approach) 3. วธการค านวณดานรายได (Income Approach)

14

1. วธการค านวณดานผลตภณฑ (PRODUCT APPROACH)

คอ การรวบรวมมลคาสนคาและบรการขนสดทาย (final goods and services) ทผลตดวยทรพยากรของประเทศภายในระยะเวลา 1 ป

15

เพอปองกนปญหาการนบซ า ท าไดโดยการค านวณหา มลคาเพม (value added)

ของสนคา และบรการในแตละขนตอนการผลต

สนคาและบรการขนสดทาย = สนคาและบรการทผบรโภคซอไปเพอการอปโภคบรโภคโดยตรง

ตวอยาง การค านวณรายไดโดยวธมลคาเพม

ขนตอนการผลต มลคาขาย

(บาท)

มลคาสนคาขนกลาง

(บาท)

มลคาเพม

(บาท)

โรงงานหนงดบ 250 0 250

โรงงานฟอกหนง 600 250 350

โรงงานตดเยบกระเปา 1,400 600 800

ผคาสง 1,800 1,400 400

ผคาปลก 2,500 1,800 700

ผลรวม 6,550 4,050 2,500 16

2. วธการค านวณดานรายจาย (EXPENDITURE APPROACH) การค านวณหารายจายทงหมดทประชาชนใชซอสนคา และบรการ

ของประเทศ ภายในระยะเวลา 1 ป

รายจายทงหมดแบงเปน 4 ประเภท ไดแก

1)รายจายเพอการอปโภค และบรโภคของภาคเอกชน : C 2) รายจายเพอการลงทนทงหมดของเอกชนภายในประเทศ : I 3) รายจายในการซอสนคาและบรการของรฐบาล : G 4) การสงออกสทธ : X-M

17 GDP = C + I + G + (X – M)

1) รายจายเพอการอปโภค และบรโภคของภาคเอกชน

(PERSONAL CONSUMPTION EXPENDITURE : C)

คอ คาใชจายของฝายครวเรอนในการซอสนคาและบรการตางๆ

โดยแบงเปนสนคาถาวร สนคาไมถาวร และรายจายคาบรการ

คาใชจายท ไม น ามาค านวณในรายไดประชาชาต

1. คาใชจายซอสนคามอสอง

2. เงนโอน

18

2) รายจายเพอการลงทนทงหมดของเอกชนภายในประเทศ (GROSS PRIVATE DOMESTIC INVESTMENT EXPENDITURE : I)

รายจายเพอการกอสรางใหม

รายจายเพอการซอสนคาทนใหม

สวนเปลยนแปลงสนคาคงเหลอ

19

สวนเปลยนแปลงสนคาคงเหลอ = สนคาคงเหลอปลายป - สนคาคงเหลอตนป

3) รายจายในการซอสนคาและบรการของรฐบาล

(GOVERNMENT PURCHASES OF GOODS AND SERVICES : G)

รายจายของรฐบาลในการซอสนคาและบรการขนสดทาย

จากองคกรธรกจเอกชน

4) การสงออกสทธ (net exports of goods and services : X-M) การสงออกสทธ = มลคาสนคาสงออก - มลคาสนคาน าเขา

20

3. วธการค านวณดานรายได (INCOME APPROACH)

การค านวณรายไดท งหมดทเจาของปจจยการผลต ไดรบ

จากการใหปจจยการผลตทตนมอยแกหนวยผลตในการผลต

สนคาและบรการภายในระยะเวลา 1 ป

21

NI = คาเชา + คาจาง + ดอกเบย +ก าไร

คาเชา(rent) = คาตอบแทนทบคคลไดรบจากการใหเชาทรพยสนตางๆ

คาจาง(wage) = คาตอบแทนทนายจางใหกบลกจางท งทางตรงและ

ทางออมทงทอยในรปตวเงน และไมไดอยในรปตวเงน

ดอกเบย (Interest) = ดอกเบยทงหมดทเอกชนไดรบจากการเปนเจาของ ปจจยทน

ก าไร (profit) = รายไดทเปนผลตอบแทนของผประกอบการ

22

-รายไดของผประกอบการทมใชนตบคคล

-รายไดของผประกอบการนตบคคล เชน เงนปนผล , ก าไรทไมไดจดสรร, ภาษเงนไดของบรษท

ประโยชนทไดรบจากรายไดประชาชาต

1. ใชในการวเคราะหเศรษฐกจ

2. ใชเปรยบเทยบมาตราฐานการครองชพของประชาชน

3. ใชเปนเครองมอในการก าหนดนโยบายทางเศรษฐกจ

23

ขอบกพรองในการใชบญชรายไดประชาชาต

เพอการวเคราะหเศรษฐกจ

1. ไมไดรวมสนคาและบรการขนสดทายทผลตไดท งหมด

2. ไมไดสะทอนใหเหนคณภาพของสนคาและบรการทผลตได

3. ไมแสดงใหเหนการกระจายรายไดระหวางบคคล

4. ไมสามารถแสดงใหเหนสวนประกอบของผลผลต

5. ไมค านงถงคาเสยหายทเกดขนแกสงคม

24

การบรโภค การออม และการลงทน

Consumption Saving and Investment

25

การบรโภค

Consumption

26

ตามทฤษของเคนส รายไดถกก าหนดโดย อปสงคมวลรวม

(aggregate demand) ซงประกอบดวย คาใชจายเพอการบรโภค(C) การลงทน(I) คาใชจายรฐบาล(G) การคาตางประเทศสทธ(X-M)

ถาคาใชจายทกตวมมาก รายไดประชาชาตกสงตามไปดวย นน

เทากบวา อปสงคมวลรวม เปนตวก าหนด รายไดประชาชาต

27

ความสมพนธระหวางการบรโภคและรายได

ปจจยทก าหนดการบรโภคมหลายปจจย แตปจจยทส าคญทสดคอ

“รายได”

ความสมพนธระหวางการบรโภคและรายไดเรยกวา ฟงกชนการ

บรโภค (consumption function)

28

ฟงกชนการบรโภค (consumption function)

C = f(Yd , A1 , A2 , A3……..)

โดยท C = การใชจายในการบรโภค Yd = รายไดสทธสวนบคคล A1 , A2 , A3…….. คอ ปจจยอนๆ

โดยท Yd = คาใชจายเพอการบรโภค(C) + การออม(S) และ S=f(Yd)

29

ปจจยอนทก าหนดคาใชจายเพอการบรโภค

1. ปจจยทางดานจตใจ (Subjective Factors) • อปนสยของบรโภค • ภาวะแวดลอมทางสงคม • การคาดคะเนเหตการณในอนาคต

2. ปจจยทางดานวตถ (Objective Factors) • ระดบราคาสนคาและบรการ • ระดบรายไดของผบรโภค • การใหสนเชอเพอการบรโภค • ขนาดของสนทรพยถาวรทบคคลมอย • การกระจายรายไดในสงคม 30

31

ตารางแสดงระดบรายไดสทธสวนบคคล(Yd) และการใชจายเพอการบรโภค (C)

รายไดสทธสวนบคคล (Yd)

คาใชจายเพอการบรโภค (C)

APC = C/Yd MPC =C/Yd

0 1000 - -

1000 1750 1.75 0.75

2000 2500 1.25 0.75

3000 3250 1.08 0.75

4000 4000 1 0.75

5000 4750 0.95 0.75

6000 5500 0.92 0.75

7000 6250 0.89 0.75

8000 7000 0.88 0.75

สมการการบรโภค

a = ระดบการใชจายเพอการบรโภคเมอรายไดเทากบศนย b = อตราสวนการเปลยนแปลงการใชจายเพอการบรโภคกบการเปลยนแปลงรายไดสทธสวนบคคล

32

C = a + bYd

ตวอยาง ถาการใชจายเพอการบรโภค 4000 บาท ซงเทากบรายไดพอด ตอมา เมอรายไดเพม ขนเปน 6000 บาท ท าใหคาใชจายในการบรโภคเพมขนเปน 5500 บาท

= Yd C

ดงนน C = 1000 + 0.75Yd

จากตาราง a = 1000

= Yd C =

2000 1500 = 0.75

ความโนมเอยงในการบรโภคเฉลย (THE AVERAGE PROPENSITY TO CONSUME : APC)

33

APC = C Yd

ณ รายได 3000 บาท คาใชจายในการบรโภค 3250 บาท

APC = 3250 / 3000 = 1.08

C > Yd ; APC > 1

ณ รายได 4000 บาท คาใชจายในการบรโภค 4000 บาท

APC = 4000 / 4000 = 1

C = Yd ; APC = 1

ณ รายได 4750 บาท คาใชจายในการบรโภค 5000 บาท

APC = 5000 / 4750 = 0.95

C < Yd ; APC < 1

ความโนมเอยงในการบรโภคหนวยสดทาย (THE MARGINAL PROPENSITY TO CONSUME : MPC)

ตวอยาง ถารายไดของผบรโภคเพมขนจาก 4000 บาท เปน 8000 บาท ท าใหคาใชจายเพอการบรโภคเพมขนจาก 4000 บาท เปน 7000 บาท

34

MPC = C Yd

MPC = C

Yd

= 7000 – 4000 8000 – 4000

= = 3000 4000

0.75

กฎวาดวยการบรโภคของเคนส

เคนส ศกษาความสมพนธระหวางการบรโภค และรายได โดยสรป คอ

1. แมไมมรายได กมการบรโภค

2. MPC หรอ เสนการบรโภคมคาเปน บวก เสมอเพราะเมอรายไดเพม บรโภคเพม

3. MPC มคา < 1 เสมอ และคา APC จะลดลงเมอรายไดเพม

4. รายได จะถกใชเปน 2 สวนคอ เพอการบรโภค และเพอการออม ดงนน MPC+MPS = 1 เสมอ

5. MPC ณ ระดบรายไดสง จะมคาต ากวา MPC ณ ระดบรายไดต า 35

การออม

Saving

36

ความสมพนธระหวางรายไดการออม (SAVING)

การน ารายไดสวนทเหลอจากการใชจายเพอการบรโภคมาเกบออมไว

37

ฟงกชนการออม (saving function)

โดยท S = จ านวนเงนออม Yd = รายไดสทธสวนบคคล

S = f(Yd)

สมการการออม Yd = C + S S = Yd – C

จากสมการ C = a + bYd S = Yd – (a + bYd) S = -a + (1-b)Yd

โดยท

-a = การออมในอดตทถกใชในการบรโภคเมอรายได = 0 (1-b) = อตราสวนของการออมทเปลยนแปลงไปเมอรายไดสทธสวนบคคลเปลยนแปลงไป 1 หนวย

38

= Yd S

ความโนมเอยงในการออมเฉลย (THE AVERAGE PROPENSITY TO SAVE : APS)

39

APS = S Yd

ณ รายได 3000 บาท คาใชจายในการออม -250 บาท

APS = -250 / 3000 = -0.08

S < 0 ; APS < 0

ณ รายได 4000 บาท คาใชจายในการออม 0 บาท

APS = 0 / 4000 = 0

S = 0 ; APS = 0

ณ รายได 5000 บาท คาใชจายในการออม 250 บาท

APS = 250 / 5000 = 0.05

S > 0 ; APS > 0

ความโนมเอยงในการออมหนวยสดทาย (THE MARGINAL PROPENSITY TO SAVE : MPS)

ตวอยาง ถารายไดของผบรโภคเพมขนจาก 4000 บาท เปน 8000 บาท ท าใหการ ออมเปลยนจาก 0 เปน 1000 บาท

40

MPS = S Yd

MPS = S

Yd

= 1000 – 0 8000 – 4000

= = 1000 4000

0.25

41

Yd C S APC APS MPC MPS

0 1000 -1000 - - - -

1000 1750 -750 1.75 -0.75 0.75 0.25

2000 2500 -500 1.25 -0.25 0.75 0.25

3000 3250 -250 1.08 -0.08 0.75 0.25

4000 4000 0 1 0 0.75 0.25

5000 4750 250 0.95 0.05 0.75 0.25

6000 5500 500 0.92 0.08 0.75 0.25

7000 6250 750 0.89 0.11 0.75 0.25

8000 7000 1000 0.88 0.12 0.75 0.25

ตารางระดบรายไดสทธสวนบคคลและระดบการบรโภคและการออม

*เมอรายไดเปลยนแปลงจะเปลยนแปลงการใชจายและการออม ดงนน MPC+MPS = 1 เสมอ

42

0 Yd

C

Yd = C

C = a + b Yd

4000

4000

S = -a + (1-b) Yd 1000

-1000

จากตวเลขในตาราง เราสามารถเขยนเสนการบรโภคและการออม ดงรป

การลงทน

Investment

43

การลงทน (INVESTMENT) การใชจายในรอบระยะเวลาหนงเพอการผลตสนคาและบรการท

มใชเพอการบรโภคในปจจบน แตท าใหเกดการเพมขนของสนคาทน

ซงประกอบดวย

คาใชจายในการกอสราง

คาใชจายในการซอสนคาทน

สวนเปลยนแปลงในสนคาคงเหลอ

44

ปจจยทก าหนดการลงทน

ก ำไรทคำดวำจะไดรบ

ระดบรายไดประชาชาต

อตราดอกเบย

ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย

ราคาสนคาทนและคาบ ารงรกษา

นโยบายของรฐและเสถยรภาพทางการเมอง 45

ฟงกชนการลงทน (INVESTMENT FUNCTION)

โดยท I = การใชจายในการบรโภค(การลงทน) Y = รายไดสทธสวนบคคล B1 , B2 , B3…….. คอ ปจจยอนๆ

46

I = f(Y , B1 , B2 , B3……..)

I = f(Y)

ฟงกชนการลงทนตามทฤษฎรายไดประชาชาตของเคนส

ประเภทการลงทน

1. การลงทนแบบอสระ (Autonomous Investment : Ia) การลงทนทไมมความสมพนธกบรายได หรอไมมการ

เปลยนแปลงตามรายได

47

การลงทน

Y 0

Ia I = Ia

2. การลงทนแบบจงใจ (INDUCED INVESTMENT : II)

การลงทนแบบจงใจจะผนแปรตามระดบรายไดประชาชาต

ถารายไดเพมขน การลงทนจะเพมตาม

ถารายไดลดลง การลงทนจะลดตาม

48

การลงทน

Y 0

Ii

การลงทนรวม

สมการการลงทน I = Ia + iY

49

I = Ia + Ii

I Y ถา i = ความโนมเอยงหนวยสดทายในการลงทน =

การลงทน

0 Y

I = Ia + iY

ตวอยาง ก าหนดใหระดบรายไดเทากบศนย มการลงทนทงสนเทากบ 1000 ลาน

บาท ถารายไดเพมขนเปน 5000 ลานบาท จะมการลงทนทงสนเทากบ

2000 ลานบาท จงหาการลงทน ณ ระดบรายได 10000 ลานบาท

แทนคา I = Ia + iY

I = 1000 + 0.2 (10000) I = 1000 + 2000 = 3000

ระดบรายได 10000 ลานบาท จะมการลงทนทงสน 3000 ลานบาท

50

หาคา i จาก

i = I Y

= 2000 –1000 5000 - 0

= 1000 5000

= 0.2

วฏจกรธรกจ

Business cycle

51

วฏจกรธรกจ

วฏจกรธรกจสามารถบงคบใหเกดการเคลอนไหวของรายได

ประชาชาตระยะยาวได

Keynes อธบายวา ตนเหตของการเกดวฏจกรวาเกดจากการ

แปรปรวนของการใชจายลงทน

ซงปจจยทกระตนใหเกดการลงทน คอ อตราดอกเบย และ ผล

ก าไรทคาดวาจะไดรบจากการลงทน

52

การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจระยะยาว มกเปนไปในทางทสงขน

เรยกวามการเตบโตทางเศรษฐกจ(economic growth) ซงเปนเรองของแนวโนม(trend)

การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจระยะสน เปนเรองของวฏจกรธรกจ

(business cycle) ซงเปนเรองของวฏจกร

53

54

รปวฏจกรธรกจ

เวลา

Y

Trough Peak Trough Peak

Normal growth path

Expansion Contraction Expansion

cycle

การแบงระยะของวฏจกรธรกจ

วฏจกรธรกจคอการผนผวนของกจกรรมทางเศรษฐกจ

โดยรวมของประเทศชาต แตละวฏจกรจะประกอบดวย

การขยายตว (expansion) การชะลอตว(recession) การหดตว(depression) การฟนตว (recovery) และตามดวยการขยายตวใหม ล าดบการเปลยนแปลงจะเกดขนซ าๆกน

แตระยะเวลาของแตละเหตการณอาจไมเหมอนกน

55

การขยายตว (expansion) ระยะน ราคาสนคาคอยๆสงข น การลงทนเพมขน การจางงานมากขน ขยายการผลตมากขน ท าใหรายได

มากขน

การชะลอตว(recession) ระยะน เศรษฐกจเตบโตเตมทแลว อตราผลตอบแทนจากการลงทนตกต าลง เนองจากผลผลตมาก ตนทน

สงขน การลงทนลดลง เกดภาวะการวางงาน รายไดลดลง

การหดตว(depression) ระยะน ภาวะเศรษฐกจตกต าอยางรวดเรวเนองจากการหดตวของการลงทน ท าใหรายไดต าลง การวางงานมาก

ขน

การฟนตว (recovery) ระยะน เศรษฐกจฟนตว 56

สาเหตของวฏจกรธรกจ

สาเหตจากภายนอก เชน สงคราม การปฏวต นโยบาย

การเมอง การคนพบเทคโนโลยใหมๆ

สาเหตภายใน เชนกลไกในระบบเศรษฐกจ

โดยสรปแลว วฏจกรเกดจากความผนผวนของการลงทน

เปนสวนใหญ ซงมสาเหตมาจากปจจยภายนอก เชน การน า

เทคโนโลยใหมมาใช การเพมขนของประชากร นอกจากน คอ

เกดจากการลงทนโดยอสระ

57

การแกไขวฏจกรธรกจ

การขนลงของภาวะเศรษฐกจมกมลกษณะเปนวงจรตายตว แต

วกฤตทางเศรษฐกจเกดขนไดหากไมมการคาดคะเนและเตรยม

ปองกน

1. การปองกนวฏจกรธรกจ

2. การแกไขวฏจกรธรกจ

นโยบายการเงน

นโยบายการคลง

58