ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 • Eτος 4ο • Aρ. φύλλου 204 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y / f i n a n c i a l

ΙΤΑΛΙΑ

Η Ρώμη στηρίζει τις τράπεζεςΗ ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να στηρίξει τις τράπε-ζες της χώρας εάν χρειαστούν ανακεφαλαιοποίηση με-τά την πτώση των ιταλικών ομολόγων που έχουν. Η εί-δηση προκάλεσε άνοδο των μετοχών των ιταλικών τρα-πεζών αλλά και των ομολόγων που είχαν ήδη στηριχθείαπό την απόφαση της S&P Ratings να μην υποβαθμίσειτο ιταλικό χρέος. Σελ. 12

ΒΡΕΤΑΝΟΙ

Αποθηκεύουν τρόφιμα λόγω BrexitΗ πολύ μεγάλη αβεβαιότητα για την έκβαση των δια-πραγματεύσεων σχετικά με την έξοδο της Βρετανίαςαπό την ΕΕ (Brexit) τον Μάρτιο του 2019 έχει δημιουρ-γήσει ένα κλίμα «πολέμου» στους Βρετανούς. Κι αυτόσημαίνει πως προετοιμάζονται για σοβαρές ελλείψειςσε τρόφιμα, φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης, ακόμακαι νερό. Σελ. 10

ΕΛΛΑΔΑ

Οι κολοσσοί μεταναστεύουνΗ ακριβή χρηματοδότηση, που επιβαρύνεται περαιτέρωαπό το υψηλό ρίσκο της χώρας, είναι ο βασικότερος λό-γος που αναγκάζει κολοσσούς της ελληνικής βιομηχα-νίας να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό. Μετάτις Βιοχάλκο, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά και πολλές άλ-λες, η πιο πρόσφατη περίπτωση είναι αυτή της τσιμεντο-βιομηχανίας Τιτάν. Σελ. 16

Σ Χ Ο Λ Ι Ο / Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ

Σ ε μια κρίσιμη συγκυρία για το μέλλοντης Ευρώπης, η φυσική ηγέτις τηςΕ.Ε. δέχεται βαρύ πλήγμα. Το ευρω-παϊκό οικοδόμημα κλονίζεται στονπυρήνα του. Η Αγκελα Μέρκελ θα ε-πιχειρήσει να παραμείνει στο αξίωματης καγκελαρίου, ωστόσο η συνέχειαδεν θα είναι εύκολη. Από τη στιγμήπου ανέλαβε την ευθύνη για τη με-γάλη υποχώρηση της Κεντροδεξιάςστις πρόσφατες εκλογές στα κρατίδιατης Βαυαρίας και της Εσσης, το υπό-λοιπο της θητείας της, όπως και ηπορεία του Μεγάλου Συνασπισμούτου οποίου ηγείται, θα κινηθεί σε τε-ντωμένο σχοινί.

Η 64χρονη Μέρκελ, που ήδη βρί-

σκεται στην εξουσία δεκατρία χρόνια,ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικήσεινέα θητεία στην καγκελαρία και θααποχωρήσει από την προεδρία τηςΧριστιανοδημοκρατικής Ενωσης. Οιαποφάσεις αυτές αντανακλούν τηνπολιτική της αποδυνάμωση.

Μόλις πριν από μερικούς μήνεςείχε δηλώσει ότι τα δύο αξιώματα,της καγκελαρίου και της προέδρουτου κόμματος, «πάνε μαζί, ώστε ναεξασφαλίζεται η σταθερότητα τηςκυβέρνησης». Ωστόσο, άλλαξε στάσηυπό την πίεση των αποτυχιών στηνΕσση όπου το CDU είχε το χειρότεροποσοστό των τελευταίων 50 ετών,και στη Βαυαρία όπου το αδελφό κόμ-

μα των Χριστιανοκοινωνιστών υπέστητη δική του πανωλεθρία.

Καθώς διαφαίνεται πλέον στον ο-ρίζοντα το τέλος της μακράς περιόδουκυριαρχίας της Μέρκελ στη γερμανικήσκηνή –επικεφαλής του CDU από το2000 και καγκελάριος από το 2005–αλλά και στην ευρωπαϊκή, οι πολιτικέςεπιλογές που κερδίζουν έδαφος σεπανευρωπαϊκό επίπεδο, προκαλούνανησυχία. Η ενίσχυση των ακραίωνφωνών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρεςλαμβάνει υπαρξιακά χαρακτηριστικάκαι απειλεί την Ε.Ε., τουλάχιστον μετη μορφή που την ξέραμε.

Δεν είναι μόνο τα εκλογικά ποσο-στά στη Γερμανία, το ισχυρότερο μέ-

λος της Ε.Ε. Είναι και η αποχώρησητης Βρετανίας από την Ενωση. Αλλάκαι στη Γαλλία, παρά τον αρχικό εν-θουσιασμό, ο Εμανουέλ Μακρόν δενδείχνει να ανταποκρίνεται στις προσ-δοκίες. Ακόμη μεγαλύτερος είναι οπροβληματισμός από τους πολιτικούςσυσχετισμούς στην Ιταλία, την τρίτημεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώ-νης. Το τσουνάμι του λαϊκισμού πα-ρασύρει τους πάντες. Θύματα και δι-κών τους λαθών, οι περισσότεροι η-γέτες, μεταξύ αυτών και η μέχρι πρό-τινος πανίσχυρη καγκελάριος, αδυ-νατούν να διαχειρισθούν το φαινό-μενο. Η Ευρώπη σε καταιγίδα, χωρίςκαπετάνιο και πυξίδα.

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ το εί-χε περιγράψει κάποτε στονΦραγκλίνο Ρούζβελτ ως «ένααπό τα ωραιότερα μέρη στονκόσμο», ο Αλφρεντ Χίτσκοκείχε γυρίσει εκεί σκηνές απότο «Ο άνθρωπος που γνώριζεπολλά» και ο Ολιβερ Στόουνσκηνές από τον «Αλέξανδρο».Ο λόγος για το ιστορικό ξενο-δοχείο La Mamounia στο Μα-ρόκο, που πλέον πωλεί η κυ-βέρνηση της χώρας στο πλαί-σιο του προγράμματος ιδιωτι-κοποιήσεων. Σελ. 11

Η Ε.Ε. δίχως ηγέτη-πυξίδα

Επενδύουν 300 εκατ. στην ψηφιακήΟι τράπεζες προσαρμόζονται με τις τεχνολογικές εξελίξεις – Θα αλλάξει δραστικά ο τρόπος λειτουργίας τους

“BDO. What matters to you, matters to us”

Audit | Tax | Compliance | Restructuring and insolvency | Fund Services

Προϊόντα απότον τόπο τουςζητούν οι ΕλληνεςΕιδικά είδη διατροφήςΗ κρίση τόνωσε τον οικονομικό πα-τριωτισμό των Ελλήνων, καθώς μετάτους Ιταλούς φιγουράρουν στη δεύ-τερη θέση στην επιλογή εγχώριωνπροϊόντων σε έρευνα που έγινε σεεπτά ευρωπαϊκές χώρες. Τα στοιχείαδείχνουν υψηλά μερίδια αγοράς γιατους Ελληνες προμηθευτές ειδώνδιατροφής και εν γένει βασικών προϊ-όντων σούπερ μάρκετ. Σελ. 18

50

60

70

80

90

100

0

100

200

300

400

500

0

0

0

1

2

Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 66,89

123,36

24/10 25/10 26/10 29/10 30/10

Επενδύσεις 300-350 εκατ. ευρώ στηνψηφιακή τεχνολογία προγραμματί-ζουν οι κυπριακές τράπεζες για τηνεπόμενη τριετία – τετραετία. Το πλαί-σιο των τεχνολογικών αναβαθμίσεωνπεριλαμβάνει την ένταξη νέων ψη-φιακών πλατφόρμων πελατοκεντρι-

κού χαρακτήρα, επέκταση των ηλε-κτρονικών τους δικτύων και τεχνο-λογική εξέλιξη των δομών τους, τηνασφάλεια, τις αυτόματες πληρωμές,την ενδυνάμωση των υποδομών καιτην ψηφιακή παροχή προϊόντων καιυπηρεσιών. Οι τραπεζίτες εκτιμούν

πως η τεχνολογική στροφή των τρα-πεζών είναι πλέον θέμα ζωής και θα-νάτου αφού, όπως επισημαίνουν, τοζήτημα έχει φύγει εκτός πλαισίωντου «η τάδε τράπεζα θα κλείσει τηνάλλη» και έχει αντικατασταθεί με το«εταιρίες όπως η Amazon θα κλεί-

σουν τις τράπεζες εάν δεν αντιδρά-σουν εγκαίρως». Πρόκειται για μητραπεζικές εταιρείες που όμως πα-ρέχουν μέρος τραπεζικών εργασιών.Τέτοιες εταιρείες είναι όπως ηRevolut, παρέχοντας ηλεκτρονικέςπληρωμές, χρηματοδότηση επιχει-

ρήσεων και κατοχή ηλεκτρονικώννομισμάτων με χρεώσεις υποπολλα-πλάσιες από αυτές των παραδοσια-κών τραπεζών. Μέχρι το τέλος του2021 οι τράπεζες που γνωρίζει ο κα-ταναλωτής σήμερα, θα είναι εντελώςδιαφορετικές. Σελ. 4

Πλημμύρες, καύσωνες και χιόνια μαζί Εσοδα ύψους250 εκατ. θα έχειφέτος ο ΦορέαςΕισπράχθηκαν ήδη 220 εκατ.

Περίπου 250 εκατ. ευρώ αναμένεταινα εισρεύσουν έως το τέλος του έτουςστα ταμεία του Φορέα ΔιαχείρισηςΔανείων, ποσό που είχε ανακοινωθείκαι όταν διαχωρίστηκε ο Συνεργατι-σμός σε καλή και «κακή» τράπεζα. Οικαθαρές εισπράξεις μέχρι το Σεπτέμ-βριο ήταν 195 εκατ. ευρώ. Εκτιμάταιότι η ανοδική πορεία θα συνεχισθείκαι τα επόμενα χρόνια. Σελ. 7

Στην αναμονήη Cyta για CEOΑρχίζει νέα διαδικασίαΤο Δ.Σ. της Cyta ακύρωσε τη διαδι-κασία επιλογής νέου CEO και προ-κήρυξε εκ νέου τη θέση. Οσοι θα ε-πιδείξουν ενδιαφέρον θα πρέπειμέχρι τις 16 Νοεμβρίου 2018, να υ-ποβάλουν αίτηση. Θα ακολουθήσειη διαδικασία επιλογής με αξιολόγησητων αιτήσεων και τις προσωπικέςσυνεντεύξεις, προκειμένου να συ-νταχθεί η τελική λίστα των τεσσάρωνυποψηφίων. Σελ. 5

Κινούνται νομικάκατά υπ. ΠαιδείαςΓια την αποκοπή μισθώνΜε νομικά μέτρα κατά του υπ. Παι-δείας θα προχωρήσουν οι εκπαιδευ-τικές οργανώσεις, λόγω της αποκοπήςμισθών για τη 48ωρη απεργία. Είναισυνταγματικό δικαίωμα και δεν δι-καιούται ο εργοδότης να αποκόψειμισθό, τονίζει ο Γ.Γ. της ΠΟΕΔ. Είναιδικαίωμα του εργαζόμενου να απερ-γεί, είναι και δικαίωμα του εργοδότηνα αποκόπτει το μισθό, απαντά ο Υ-πουργός. Σελ. 4

ΠΑΦΟΣ

Νέες φουρτούνες απειλούντην ανάπτυξη της μαρίναςΔεν σταματούν οι φουρτούνες για τη μα-ρίνα Πάφου. Την περ. εβδομάδα απέσυ-ρε το ενδιαφέρον της η Pafilia, γεγονόςπου έχει θορυβήσει τους τοπικούς παρά-γοντες. Στις 12 Νοεμβρίου αρχίζει η εξέ-ταση της προσφυγής της Poseidon. Τα ε-πόμενα βήματα εξετάζει το Υπουργείο Ε-μπορίου. Σελ. 8

Δυναμική επιστροφήτης First Class

Οι θέσεις της First Class επιστρέφουν στα-διακά, έστω και μειωμένες, στις καμπίνεςτων αεροσκαφών. Το τελευταίο διάστημαη ζήτηση για τη συγκεκριμένη κατηγορίαεμφανίζει σημαντική αύξηση και οι αερο-πορικές εταιρείες δεν έχουν παρά να α-νταποκριθούν στα «θέλω» των πελατώντους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην άνε-ση και στην πολυτέλεια και περιορίζονταςσε κάποια δρομολόγια την Business Classκαι την οικονομική θέση. Σελ. 10

Πλημμύρες, χιόνια, αλλά και ασυνήθιστη ζέστη σαρώνουν την Ευρώπη, σε ένα ετερόκλητο σκηνικό με ακραία φαινόμενα που απηχούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλ-λαγής. Στην Ιταλία, οι σφοδρές βροχοπτώσεις και οι ισχυροί άνεμοι έχουν σκορπίσει τον θάνατο με τουλάχιστον 10 νεκρούς μέσα σε δύο 24ωρα, ενώ η Γαλλία δοκιμάζεταιαπό έντονες χιονοπτώσεις προτού καν μπει ο χειμώνας. Στη Γερμανία το θερμόμετρο αγγίζει τους 22 βαθμούς στα ανατολικά, την ώρα που χιονίζει στα δυτικά. Σελ. 13

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σελ.6

Γεφυρωτικές προτάσειςαναζητεί τώρα η ΆγκυραΥποστηρίζει ότι τις επιβάλλουν η στασιμότητα στο Κυπριακό και τα ενεργειακά.

Μίλησε η Συμμαχίαγια την ταμπακιέρα Παραδοχή Σαββίδη πως ο Πρόεδρος συζητά από τιςΠροεδρικές για άλλη λύση.

Αναμονή τέλος για Λουτ,προσμονή για τη συνέχειαΣτις 11.30 π.μ. συναντά τον Πρόεδρο Αναστασιάδηκαι στις 4 μ.μ. τον Ακιντζί.

4

4

4

Στο σφυρί το αγαπημένο ξενοδοχείο του Τσώρτσιλ

01-OIK_PROTI_OIK_01 30/10/18 23:31 Page 2

2 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι Ο

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ

Στο τρίτο καμπανάκι,τέλος…

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Όσοι σπούδασαν στη Βρετανία είναι οικείοι με τα κα-μπανάκια στις μπυραρίες. Ενόσω κοντεύει το ρολόι στις11μμ κτυπάει η καμπάνα στο μπαρ για να σηματοδοτήσειτο τέλος της πώλησης αλκοόλ. Στο τρίτο κτύπημα λαμ-βάνονται οι τελευταίες παραγγελίες no more drinksαπό εκεί και πέρα. Φυσικά οι Άγγλοι, όντας θιασώτεςτης μπύρας, στις 11μμ πάνε και αγοράζουν από 2-3 pintsο καθένας για να τους κρατήσει μέχρι τα μεσάνυχτα.

Όπως είναι γνωστό, το καμπανάκι έχει και άλλεςπολλές εφαρμογές όπως, ας πούμε, στις θεατρικές πα-ραστάσεις. Το πρώτο καμπανάκι σηματοδοτεί ότι η πα-ράσταση κοντεύει να αρχίσει, το δεύτερο ότι είμαστεπολύ κοντά και το τρίτο ότι ξεκινάει.

Πριν λίγες μέρες παρουσιάστηκε η έκθεση του Ευρω-παϊκού Κοινοβουλίου για τα προγράμματα παραχώρησηςαδειών παραμονής και τα προγράμματα πολιτογραφήσεωνμέσω επενδύσεων που ανέπτυξαν κράτη- μέλη της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης. Τόσο για τα προγράμματα πολιτο-γράφησης (Citizenship Βy Investment), όσο και για ταπρογράμματα παραχώρησης αδειών παραμονής (ResidencyBy Investment – τα χαρακτηριζόμενα και ως προγράμματα«Χρυσής Βίζας»), η έκθεση ήταν ιδιαίτερα επικριτική γιατα κράτη μέλη που τα εφαρμόζουν επειδή θεωρεί πωςαποτελούν αδύναμο σημείο κινδύνου για νομιμοποίησηεσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Ιδιαίτερα για το θέμα της εξασφάλισης διαβατηρίουείναι πολύ θορυβημένοι επειδή θεωρούν ότι ούτε λίγοούτε πολύ μπαίνει μια τιμή αγοράς πάνω από την εξα-σφάλιση Ευρωπαϊκής ιθαγένειας μέσω εθνικών προγραμ-μάτων και αυτό δυνητικά μπορεί να αποτελεί υπονόμευσητων αξιών πάνω στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Έ-νωση. Και αποφάσισαν όπως αξιολογηθούν όλα τα προ-γράμματα κρατών- μελών που παρέχουν τέτοιες διαδικασίεςκαι να προβεί σε ανάλογες συστάσεις.

Δεν είναι η πρώτη φορά που εκφράστηκε αυτή η α-νησυχία. Το καμπανάκι κτύπησε ήδη πριν λίγο καιρόκαι σε ό,τι αφορά στην χώρα μας ακολούθησαν καιανάλογα δημοσιεύματα τα οποία ουδόλως κολακευτικάήταν. Ήταν τότε που η κυβέρνηση έσπευσε να επιστήσειτην προσοχή σε όλους όσοι διαφήμιζαν εξόφθαλμα καιάγαρμπα την «αγορά κυπριακού διαβατηρίου». Το προ-χθεσινό ήταν το δεύτερο καμπανάκι, όχι μόνο για εμάςαλλά και για τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που παρέχουνπαρόμοιας φύσης προγράμματα.

Η Κύπρος ίσως να διαθέτει το ακριβότερο πρόγραμμααπόκτησης ιθαγένειας μέσω επενδύσεων στον κόσμοσε σχέση με άλλες χώρες. Δεν έχει όμως ουσιαστική α-παίτηση κάποιος να παραμένει στην χώρα για κάποιο ε-λάχιστο χρονικό διάστημα, όπως ζητούν άλλες χώρεςπου έχουν χαμηλότερες απαιτήσεις σε ύψος επενδύσεων.Και όπως είδαμε τουλάχιστον 3.500 ενδιαφερόμενοι προ-χώρησαν με το πρόγραμμα και απέκτησαν Κυπριακό δια-βατήριο.

Όσο καλό σε τοπικό οικονομικό επίπεδο και να επιφέρειτο μέτρο και όσο δυνατούς ελέγχους και να διενεργούμεστον κάθε αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης του,δεν αλλάζει την ουσία από την οπτική γωνία που τοβλέπει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Και η ουσία είναιπως σε ό,τι αφορά αυτές τις χώρες περιλαμβανομένηςκαι της Κύπρου, η φήμη και ο φόβος είναι πως μέσωαυτών των προγραμμάτων σημειώνεται ξέπλυμα χρήματοςή/ και κάποια άτομα αμφιβόλου ηθικής ή/ και σκιωδώνοικονομικών δραστηριοτήτων καταλήγουν να έχουν ε-λεύθερη διακίνηση, εγκατάσταση και δικαίωμα εργασίαςεντός της ΕΕ μέσω απόκτησης μιας τέτοιας εθνικής ιθα-γένειας.

Ήταν λοιπόν να μην μπει στο μικροσκόπιο αυτός οτομέας δραστηριότητας. Από τη στιγμή που μπήκε με-τρούμε ενδεχομένως μήνες μέχρι να έχουμε ενώπιόν μαςσυστάσεις. Και οι συστάσεις θα είναι το τρίτο καμπανάκι.Και στο τρίτο καμπανάκι η επιχείρηση θα κλείσει.

Τι μέτρα λαμβάνουμε; Παρόλο που ο ιδιωτικός τομέαςσυνεχώς αναμασά τη βεβαιότητα πως το μέτρο θα έρθεισύντομα στο τέλος του, εντούτοις βλέπουμε να συνεχίζειαπτόητος στον σχεδιασμό και αδειοδότηση νέων έργωνμεγάλης κλίμακας ωσάν να μην υπάρχει τέτοια πιθανότητα.Άρα δεν βλέπουμε προσπάθεια αναχαίτισης ενός τέτοιουκινδύνου.

Από την άλλη, όλοι βλέπουμε με σχετική απάθεια τιςκαλπάζουσες τιμές πώλησης οικιστικών μονάδων σε πο-λυώροφα κτήρια και δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί νακάνει κάποιος κοινός θνητός. Και πώς να κάνει; Έχουμεένα σχετικά νορμάλ προϊόν που παρέχει κάποιες επιπλέονανέσεις και υπηρεσίες από τη μια, και φτιαχτές τιμέςαπό την άλλη, που «εντελώς συμπτωματικά» τυγχάνεινα πληρούν τις οικονομικές απαιτήσεις για πολιτογράφησημέσω επενδύσεων…

Την ίδια ώρα βλέπουμε πως το πραγματικό όφελοςδεν φιλτράρεται στην πραγματική οικονομία εφόσον μεαυτές τις τιμές, οι μόνες τσέπες που κερδίζουν είναιαυτών που τα κτίζουν και των white- collar μεσιτών.

Δεν είμαι εγώ που το είπα, αλλά συμφωνώ με τη ρήσηπως «η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια,αλλά πρέπει και να φαίνεται τίμια».

Σαν Κράτος έχουμε ένα σωρό ανάγκες υποδομών. Θέ-λουμε δρόμους που καθυστερούν, θέλουμε ΓεΣΥ που δενφαίνεται να έχει επαρκή χρηματοδότηση, θέλουμε ανά-πτυξη προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας, θέλουμεαναστυλώσεις αρχαίων μνημείων και διατηρητέων καιτόσα άλλα. Αν περιμένουμε από τον κρατικό προϋπο-λογισμό, ενδεχομένως να γίνουν – όσα γίνουν – με τοσταγονόμετρο και σε βάθος χρόνου.

Γιατί δεν δίνουμε ένα κίνητρο για επενδύσεις ξένωνμε πιο χαμηλό κόστος σε ταμεία που να αφορούν αυτάπου θέλουμε να κάνουμε σαν Κράτος και σαν Κοινωνία;Θα φαίνεται πιο θεμιτός και ηθικός τρόπος έλκυσης ξένωνεπενδύσεων και πιο εύκολα θα ενισχύσουμε την φαρέτρατων επιχειρημάτων μας για τη διατήρηση τέτοιων προ-γραμμάτων όταν σύντομα θα μας κάτσουν στο σκαμνίγια ολική κατάργησή τους.

Ο δε ανταγωνισμός που θα έχει ο ιδιωτικός τομέας θαφέρει τις τιμές πώλησης αυτών των καθόλα «υπέροχωνμονάδων που δεύτερες τους δεν υπάρχουν» σε πιο ασφαλήεπίπεδα μακροχρόνιας βιωσιμότητας της ανάπτυξης καιτης κτηματαγοράς και το προϊόν θα ανταποκρίνεται κα-λύτερα στο συνολικό τίμημα αγοράς, σε αντίθεση με τοτι συμβαίνει τώρα. Αλλά μάλλον τα συμφέροντα είναικαι κοντόφθαλμα και πολλά...

Η ψαρωτική, αυστηρή, σχεδόν βλοσυρή κυ-ρία Λουτ επέστρεψε. Η νέα της αποστολήως Γκουτερες girl δεν είναι μόνο δύσκολη,είναι και ριψοκίνδυνη και στα όρια του ακα-τόρθωτου. Όπως εξάλλου συμβαίνει και μετις αποστολές του 007. Η διαφορά είναι πωςεκείνος έχει εκ σεναρίου εξασφαλισμένητην επιτυχία. Η Λουτ θα πρέπει να επαναλά-βει εαυτόν όπως και οι συνομιλητές της. Ημεγάλη απορία είναι τι νέο υπήρξε για να υ-πάρξει και αλλαγή στη στάση Αναστασιάδηκαι Ακιντζί, εκτός από την χαλαρότητα που ε-πιδεικνύει ο Healthy στο θέμα της Ομοσπον-δίας. Κάποιοι υποστηρίζουν πως το σενάριοστο Κυπριακό θα διαμορφώνεται πια καθ’ ο-δόν, όπως συμβαίνει και με τις ασύμμετρεςαπειλές. “Με μια τέτοια εξέλιξη κανείς δενμπορεί να είναι αισιόδοξος για happy end”μου έλεγε χθες γνωστός πολιτικός και δι-πλωμάτης. -Ούτε καν ο κύριος Άντρος που ενημερώνε-ται απευθείας από τα κατεχόμενα και από τηνίδια την Τουρκία αλλά και από την Ελλάδαδεν είναι καθόλου αισιόδοξος. Με την δρα-στηριότητα που έχει αναπτύξει στο τρίγωνοΛευκωσία, Αθήνα, Άγκυρα, παίζει να έχει πε-ρισσότερη πληροφόρηση και από τον ίδιο τονHealthy για τις εξελίξεις...

Η θέση του Άντρου για το σενάριο του Κυ-πριακού δόθηκε ξεκάθαρα με το σύντομοTweet του. Όπως έγραψε: «Για τους χειρι-σμούς τους στο Κυπριακό: αν τα πράγματαδεν ήταν τόσο τραγικά, θα μπορούσε κάποι-ος να γράψει ένα καλό κωμικό σήριαλ».

Πάντως η ψαρωτική κυρία Λουτ δεν πρό-κειται να έρθει μόνη και έρημη αυτή τη φο-ρά. Θα συνοδεύεται από βοηθό γιατί θέλεινα κρατήσει και πρακτικά από τις συναντή-σεις με Αναστασιάδη και Ακιντζί. Μάλλον“για να τους έχει καλά δεμένους” σε όσα θααπαντήσουν στο ερωτηματολόγιό της. -Γνωρίζατε το ερωτηματολόγιο του Προυστ;Ε, ξεχάστε το. Τώρα ήρθε το ερωτηματολό-γιο της Λουτ!

Οραματιζόμενος μια νέα Σοβιετική Ένωσηφαίνεται πως πήγε στη Ρωσία ο Χριστόφιας.Μιλώντας στην εορταστική εκδήλωση για τα100χρονα από την ίδρυση της ΛενινιστικήςΚΟΜΣΟΜΟΛ αποφάνθηκε πως η διάλυσητης Σοβιετικής Ένωσης ήταν έγκλημα όχιμόνο κατά του σοβιετικού λαού, αλλά και ο-λόκληρης της ανθρωπότητας, η οποία υπο-φέρει από την επικράτηση του νεοφιλελευ-θερισμού. Συνάδελφος σχολίαζε χθες: “Ευ-

τυχώς αυτή τη φορά τα είπε σε κατάλληλοακροατήριο. Όχι όπως την άλλη φορά πουμιλούσε στη Λευκωσία, σε ακροατήριο μεΡώσους εκατομμυριούχους οι οποίοι κοιτά-ζονταν μεταξύ τους και δεν πίστευαν ούτεστα μάτια, ούτε στα αυτιά τους”...

Σε δύο τουλάχιστον κόμματα οι ευρωεκλο-γές έχουν προκαλέσει πραγματική υστερία.Δελφίνοι και δελφινάκια πάνε κι έρχονταικαθημερινά και ονόματα παρελαύνουν. Ό-πως μαθαίνω κάποια από τα ονόματα τωναυτοπροβαλλόμενων ως υποψηφίων δενπρόκειται ούτε ένα αξιοπρεπές  ποσοστό νακερδίσουν. Αυτό όμως δεν τους εμποδίζεινα θέλουν να δουν το όνομά τους να φιγου-ράρει στην κούρσα των ευρωεκλογών. Ήδηέχει αρχίσει “μάχη” μεταξύ των φερόμενωνυποψηφίων και των εν ενεργεία ευρωβου-λευτών. Οι τελευταίοι θεωρούν πως κινδυ-νεύει ο θρόνος τους και δεν είναι διατεθει-μένοι να χαρισθούν σε κανένα. Δύο τουλά-χιστον το έχουν ξεκαθαρίσει και σε ανώτε-ρο επίπεδο...

Ανοικτή συνάντηση με τουϊτεράδες που τονεπικρίνουν ή και που τον στηρίζουν συγκά-λεσε ο Φούλης εν είδει... διαγγέλματος. Ε-

πιβεβαιώνοντας την εξάρτησή του από τοσόσιαλ μίντια που αγαπάει περισσότερο οΤράμπ, βγήκε με βίντεο-διάγγελμα! Κάλε-σε “επώνυμους και ανώνυμους, επικριτι-κούς και υποστηρικτικούς” twitter-αδες σεσυνάντηση  την Παρασκευή 2 Νοεμβρίουστις 8 το βράδυ στο Lemon Park.Ένας πικρόχολος από την Πινδάρου σχολία-σε πως “όλα θα ήταν πιο καλά αν το κάλε-σμα αυτό το έκανε στουςΣυναγερμικούς”...   

Κάποιοι δεν έμειναν ευχαριστημένοι απότις εξηγήσεις του Νίκου Χριστοδουλίδηστην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερι-κών για την μυστική ή “μυστική” αμερικανι-κή βάση ελικοπτέρων στις Αγγλικές Βάσεις. “Γιο, γιο την έχουν κάνει τη νοημοσύνη μαςκάποιοι. Αφού η απάντηση ήταν τόσο απλήκαι τόσο ξεκάθαρη γιατί δεν μας την έδω-σαν από την πρώτη στιγμή;” διερωτήθηκεβουλευτής της αντιπολίτευσης, όταν ενημε-ρώθηκε για τις δηλώσεις του ΥΠΕΞ. 

ΚΟΥΪΖ: Ποιος ευρωβουλευτής που σίγουραεπιστρέφει στην Κύπρο θεωρείται ήδη ωςαπειλή για κάποιους συναδέλφους του στοκόμμα; 

Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η

Το νέο σενάριο του Κυπριακού και το ερωτηματολόγιο της Λουτ!&

«Κυρία μου, είμαι έτοιμος για ερωτήσεις στις απαντήσεις μου».

Ξεκινάει την 1η Νοεμβρίου στο Σπίτι της Συ-νεργασίας το πέμπτο Φεστιβάλ ΠαραστατικώνΤεχνών Buffer Fringe. Το Φεστιβάλ θα πραγ-ματοποιηθεί σε δύο κύριες σκηνές, τοBandabuliya και την Παλιά Δημοτική Αγοράμεταξύ 1ης και 4ης Νοεμβρίου. Θέμα του φε-τινού φεστιβάλ είναι το «Οριακό σημείο» καισύμφωνα με το Σπίτι της Συνεργασίας φέτοςυποβλήθηκαν περισσότερες από 300 προ-τάσεις απ’ όλον τον κόσμο. Κατά τη διάρκειατου φεστιβάλ φέτος θα φιλοξενηθούν 8 δια-φορετικές παραστάσεις, παρουσιάσεις καιπροβολές. Οι δύο σκηνές, όπου θα πραγμα-τοποιηθεί το φεστιβάλ βρίσκονται κυριολε-κτικά σε οριακό σημείο, αφού οριοθετούνταιαπό τη διαχωριστική πράσινη γραμμή, απότη μία το Bandabuliya, την κλειστή αγοράτης ένθεν Λευκωσίας και από την άλλη ΠαλιάΔημοτική Αγορά, της εκείθεν Λευκωσίας. ΗΛευκωσία χωροταξικά βρίσκεται επί ξυρούακμής, προσπαθεί για πάνω από έναν αιώνανα ισορροπήσει.

Η αρχή του φεστιβάλ θα γίνει από τοBandabuliya την 1η Νοεμβρίου με τονEverything is OK από τον Marco d’Agostin

(Ιταλία) και τη Venture από τον Sevim Akp nar(Κύπρος).

Την επόμενη ημέρα, στις 2 Νοεμβρίου,το φεστιβάλ μεταφέρεται στην Παλιά Δημο-τική Αγορά με το Everything is OK από τονMarco d’Agostin (Ιταλία) και τον Eyolf Machineαπό τον Ηλία Αδάμ (Κύπρος) και στις 3 Νο-εμβρίου η πρώτη παρουσίαση θα είναι το ε-πιλεγμένο DUET, θα ακολουθήσει το ReDoingGender 1.5 από τον Ανδρέα Κωνσταντίνου(Δανία) και στη συνέχεια θα έχει ανοικτήσυζήτηση με το κοινό. Στις 4 Νοεμβρίου τοφεστιβάλ επιστρέφει στο Bandabuliya τηντελευταία ημέρα, με τον Aprés La Chroniqueαπό τον Nicholas Hermansen (Ισπανία), SomeRemain So από τον Alexandre Fandard (Γαλ-λία) και The State από τον Alexander Manuiloff(Βουλγαρία).

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το φε-στιβάλ μπορείτε να βρείτε στις σελίδες Facebookτου Φεστιβάλ Buffer Fringe Performing Arts καιστην ιστοσελίδα του Σπιτιού της Συνεργασίας.Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ανοιχτήστο κοινό και με δωρεάν είσοδο.

Στη συναυλία «Ένα μουσικό ταξίδιαπό τον Mozart στον Mendelssohn»με μαέστρο – παρουσιαστή τον ΠέτροΣτυλιανού, παρουσιάζει αποσπάσμα-τα από τέσσερεις συμφωνίες δύοΓερμανών και δύο Αυστριακών συν-θετών, έχοντας εκπαιδευτικό τηςχαρακτήρα. Θα δοθούν δύο απογευ-ματινές παραστάσεις, ώστε να μπο-ρέσουν να τις παρακολουθήσουνόσο το δυνατόν περισσότερα παιδιάκαι οικογένειες.

Τα κομμάτια που θα ακουστούνείναι όλα με ζωντάνια αλλά και μεδιαφορετική διάθεση και χρώμα,δρασκελώντας το κατώφλι της κλα-σικής περιόδου και αγγίζοντας τηρομαντική.

Η συναυλία θα κλείσει με την υ-πέροχη και πάντοτε δημοφιλή ορ-χηστρική θαλασσογραφία τουMendelssohn, την εισαγωγή «Εβρί-δες».

Πρόκειται για μία συναυλία γιαόλους, και όπως χαρακτηριστικά ση-

μειώνεται στο δελτίο Τύπου της Συμ-φωνικής Ορχήστρας Κύπρο, μπορούννα την παρακολουθήσουν από παιδιάηλικίας 5 ετών μέχρι… και 95 ετών,άλλωστε η καλή μουσική μπορεί ναμαγέψει κάθε άνθρωπο.

Στη συναυλία θα ακουστούν ηΣυμφωνία αρ. 35 σε Ρε μείζονα, K.385: I. Allegro con spirito του W. A.Mozart. Η Συμφωνία αρ. 1 σε Ντο ε-λάσσονα, έργο 11: III. Menuetto:Allegro molto του F. Mendelssohn.Η Συμφωνία αρ. 2 σε Ρε μείζονα,έργο 36: IV. Allegro molto του L. v.Beethoven. Η Συμφωνία αρ. 2 σε Σιύφεση μείζονα, D. 125: III. Menuetto:Allegro vivace του F. Schubert καιστο τέλος η Εισαγωγή «Εβρίδες» τουF. Mendelssohn.

Λευκωσία: Σάββατο 3 Νοεμβρίου,Θέατρο Παλλάς, Πύλη Πάφου, 3:30 μ.μ.και 5:00 μ.μ.Πληροφορίες: τηλέφωνο 22463144,www.cyso.org.cy.

Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών Buffer Fringe V

Το Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών Buffer Fringe V θα πραγματοποιηθεί σε δύο κύριες σκηνές, τοBandabuliya και την Παλιά Δημοτική Αγορά μεταξύ 1ης και 4ης Νοεμβρίου.

Η συναυλία θα κλείσει με την υπέροχη και πάντοτε δημοφιλή ορχηστρική θαλασ-σογραφία του Mendelssohn, την εισαγωγή «Εβρίδες».

Μουσικό ταξίδι από τονMozart στον Mendelssohn

02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 30/10/18 22:52 Page 2

03-AD_OIK_01 30/10/18 18:21 Page 2

4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Τ Ο Θ Ε Μ Α

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ψήφο στην τεχνολογία ρίχνουν οι κυ-πριακές τράπεζες, θέλοντας να αμυν-θούν από τους κινδύνους που πλέονπροέρχονται εκτός τραπεζικού περι-βάλλοντος. Κατά την επόμενη τριετία– τετραετία οι επενδύσεις που έχουνπρογραμματίσει οι κυπριακές τράπεζεςανέρχονται στα 300 - 350 εκατομμύριαευρώ. Το «μενού» των προγραμματι-σμένων αναβαθμίσεων περιέχει τηνένταξη νέων ψηφιακών πλατφόρμωνπελατοκεντρικού χαρακτήρα, επέκτασητων ηλεκτρονικών τους δικτύων καιτεχονολογική εξέλιξη των δομών τουςστην ασφάλεια, τις αυτόματες πληρω-μές, την ενδυνάμωση των υποδομώνκαι την ψηφιακή παροχή προϊόντωνκαι υπηρεσιών. Οι τραπεζίτες εκτιμούνπως η τεχνολογική στροφή των τρα-πεζών είναι πλέον θέμα ζωής και θα-νάτου αφού, όπως επισημαίνουν, τοζήτημα δεν έχει να κάνει πλέον με το«αν η τάδε τράπεζα θα κλείσει την άλ-λη», αλλά έχει αντικατασταθεί με το

«εταιρείες όπως η Amazon θα κλείσουντις τράπεζες εάν δεν αντιδράσουν ε-γκαίρως». Πρόκειται για μη τραπεζικέςεταιρείες που ωστόσο παρέχουν μέροςτραπεζικών υπηρεσιών. Τέτοιες εται-ρείες είναι η Revolut, η οποία παρέχειηλεκτρονικές πληρωμές, χρηματοδό-τηση επιχειρήσεων και κατοχή ηλε-κτρονικών νομισμάτων με χρεώσειςυποπολλαπλάσιες από αυτές των πα-ραδοσιακών τραπεζών. Ο συνδυασμόςχαμηλών επιτοκίων, η συνεχής μεγι-στοποίηση της εποπτείας από τουςθεσμούς, η χρησιμοποίηση των κερδώνγια κάλυψη των κινδύνων από δάνειατα οποία παραχωρούν, αλλά και η α-πορρόφηση των ζημιών από μη εξυ-πηρετούμενα δάνεια δίνουν χώρο ναδραστηριοποιούνται εταιρείες στοχώρο που δεν κρατούν καταθέσεις πε-λατών. Βρίσκουν εποπτικά κενά, μπαί-νουν στην τραπεζική αγορά και επεν-δύουν μονομιάς στην τεχνολογία. Είναιπολύ πιο εύκολο να επενδύσει μία ε-ταιρεία από τη γέννησή της στην τε-χνολογία, από μία εταιρεία που έχειήδη χτίσει ένα παραδοσιακό μοντέλο

και σχεδιάζει να το ψηφιοποιήσει. Καιτούτο γιατί χρειάζεται χρόνο και χρή-μα.

Γι΄ αυτό, με στροφή που έγινε α-ντιληπτή το 2017, οι τράπεζες της Κύ-πρου ποντάρουν στην ψηφιακή (digital)προώθηση των τραπεζικών τους προϊ-όντων, τόσο καταθετικών όσο και δα-νειοδοτικών. Εκτός αυτού, έχουν κάνειμεγάλες κινήσεις στον τομέα παροχήςασφάλειας και στα συστήματα αυτό-ματων πληρωμών (quickpay) μέσω δια-δικτύου και εφαρμογών κινητών τη-λεφώνων. Μπορεί να έχει γίνει η αρχή,αλλά για να ολοκληρωθούν αυτές οι –μεταμορφωτικές- κινήσεις από τις τρά-πεζες χρειάζεται ένας ορίζοντας τριετίας– τετραετίας, με πολλές από αυτές ναέχουν ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες.Όπως και να έχει, μέχρι το τέλος του2021, οι τράπεζες που γνωρίζει ο κα-ταναλωτής σήμερα, με τη σημερινήμορφή και λειτουργία τους, θα είναιεντελώς διαφορετικές. Ταυτόχρονα,η αυτοματοποίηση και η ανάπτυξηψηφιακών εφαρμογών καθίσταται ο-λοένα και πιο αναγκαία. Ωστόσο, συ-

νεπάγεται υψηλό κόστος σε αρκετάεπίπεδα.

Πελατοκεντρική προσέγγισηΠελατοκεντρική η προσέγγιση που

θέλουν να έχουν οι τράπεζες στα επό-μενα χρόνια. Όπως επισημαίνουν στην«Κ» τραπεζίτες από όλες σχεδόν τιςτράπεζες του νησιού, για να πετύχειο ρόλος της τράπεζας πρέπει να είναιπελατοκεντρικός. Κατά συνέπεια πρέ-πει να αλλάξει και να διαμορφωθεί α-νάλογα και ο ρόλος του τραπεζικού υ-παλλήλου. «Δεν χρειαζόμαστε υπάλ-ληλο πλέον για να εξαργυρώνει στοταμείο του καταστήματος μια επιταγή,αυτή τη λειτουργία μπορεί να την ε-κτελεί μία μηχανή, ή να γίνεται ηλε-κτρονικά. Τον υπάλληλο θα τον χρει-αζόμαστε ώστε να εξυπηρετήσει τονπελάτη που θα εισέρχεται στο κατά-στημα, να του προτείνει προϊόνταβάσει του προφίλ του και να εξυπηρετείτις ανάγκες του. Τις αυτοματοποιημένεςεργασίες που κάνουν οι τραπεζικοί θαεκτελούν έξυπνα μηχανήματα, για τιςλειτουργίες των οποίων θα είναι υπεύ-

θυνο το ανθρώπινο δυναμικό. Η εμπει-ρία έχει δείξει πως η τεχνολογία δενκαταργεί την εργασία, αλλά απλώς τηνμετατοπίζει και δημιουργούνται νέεςανάγκες», ανέφεραν χαρακτηριστικάστελέχη τραπεζών.

ΕμπιστοσύνηΗ ψηφιακή μετατόπιση και λειτουρ-

γία των τραπεζών ενέχει μεγάλη ευθύνηασφάλειας αλλά και καταπολεμά τοξέπλυμα μαύρου χρήματος. Η ηλεκτρο-νική ταυτοποίηση του πελάτη –κάτιπου αναπόφευκτα θα γίνει- θα κλείνειτα όποια κενά υπάρχουν μεταξύ τωνδηλωθέντων του εισοδημάτων και τωνσυναλλαγών του. Θα υπάρχει άμεσησύνδεση με το Τμήμα Φορολογίας,αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες θα ελέγ-χουν καλύτερα τους πελάτες τους. Ουπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωρ-γιάδης, κατά την τοποθέτησή του στηνσυζήτηση για τον κρατικό Προϋπολο-γισμό του 2019, ανέφερε πως από το2019 και εντεύθεν θα υποβάλλουν φο-ρολογική δήλωση όλοι οι εργαζόμενοιστην Κυπριακή Δημοκρατία, ακόμα

και αυτοί που δεν φτάνουν στο ελά-χιστο φορολογητέο εισόδημα των19.500 ευρώ, κλείνοντας όποιο παρά-θυρο φοροδιαφυγής υπήρχε μέχρι πρό-τινος. «Ακόμα και αυτοί που δεν έχουνσυνολικό ετήσιο εισόδημα 19.500 ευρώ,θα δεσμεύουν λίγα λεπτά από το χρόνοτους για να επιβεβαιώνουν ότι δεν έ-λαβαν ποσό που θα πρέπει να φορο-λογηθεί», κατέληξε.

Οι τράπεζεςΤην ανάγκη για τεχνολογική στροφή

αντιλήφθηκαν όλες οι μεγάλες τράπεζεςτης Κύπρου και άρχισαν να σχεδιάζουντις κινήσεις τους από το τέλος του2016. Για την Τράπεζα Κύπρου η «ψη-φιακή της μεταμόρφωση» -φράση πουπολλάκις έχει αναφέρει - θα κοστίσει100 εκατ. ευρώ σε βάθος τετραετίας.Τα 50 εξ αυτών αφορούν τη συνεργασίαπου συνήψε το 2017 με την ΙΒΜ καιτη Microsoft και θα συμμετέχει στοεν λόγω έργο με σημαντικό αριθμόπροσωπικού υψηλής τεχνογνωσίας,τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτε-ρικό. Τα άλλα 50 θα επενδυθούν γιασειρά αναβαθμίσεων όπως των γρή-γορων πληρωμών μέσω καρτών, εφαρ-μογών και ίντερνετ, της σύνδεσης τωνεπιχειρήσεων μέσω της εφαρμογής1Bank και συγκεκριμένα του B2B, κα-θώς και με νέες εφαρμογές στα κινητάτηλέφωνα. Ήδη, όπως πληροφορείταιη «Κ», η ηλεκτρονική αίτηση δανείουπου εισήγαγε (e-loans) έχει ήδη φτάσειστο 7,5% των ζητούμενων δανείων,οι δε χρήστες της εφαρμογής του κι-νητού έχει ανέβει κατά 25%. Άλλες το-μές συνεπάγονται την κατάργηση τωνεντύπων, δημιουργία εφαρμογής γιαεσωτερική επικοινωνία των υπαλλήλων,πληρωμές μέσω mobilewallet,wearables και άλλα. Ο ΑναπληρωτήςΔιευθύνων Σύμβουλος και ΔιευθυντήςΔιεύθυνσης Λειτουργικών Εργασιώντου Συγκροτήματος της Τράπεζας Κύ-πρου Δρ Χριστόδουλος Πατσαλίδηςσε συνέντευξή του στην «Καθημερινή»είχε δηλώσει τα εξής: «Η πορεία τηςΤράπεζας Κύπρου εξαρτάται σχεδόναπόλυτα από την πορεία της κυπριακήςοικονομίας, κι όπως η κυπριακή οικο-νομία επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμόαπό την πορεία της Τράπεζάς μας, α-ντίστοιχος συσχετισμός υφίσταται με-ταξύ του «Ψηφιακού Μετασχηματι-σμού» στην Τράπεζά μας και της ψη-φιακής οικονομίας».

Η Ελληνική Τράπεζα κατά γενικήομολογία είναι προηγμένη τεχνολογικά.Τουλάχιστον αυτό επισημαίνουν τρα-πεζικές πηγές που, σημειωτέον, δενπρόσκεινται στην Ελληνική. Όμως,στα ίδια επίπεδα κόστους ψηφιοποί-

ησης κινείται και η Ελληνική με τηνΤράπεζα Κύπρου για την επόμενη τριε-τία – τετραετία, αφού πλέον τα μεγέθητους είναι συγκρίσιμα. Ο ΑνώτατοςΔιευθυντής Λειτουργικών Εργασιών(COO) της Ελληνικής Τράπεζας, κ. VladBotic, αν και είχε εκφράσει τη βεβαι-ότητα σε παλαιότερο ρεπορτάζ της«Κ» ότι μέσα στο 2018 θα βλέπαμε«New Model Branches», δηλαδή έξυπνακαταστήματα με πολλά ATM’s, απο-δείχτηκε ότι η συναλλαγή με τη ΣΚΤκαθυστέρησε ολίγον τι τη διαδικασία.Ωστόσο, το 2019 δεν αποκλείεται ναδούμε να λειτουργούν «έξυπνα» κα-ταστήματα της Ελληνικής Τράπεζας.Η αρχή έγινε με τα καταστήματα –φορτηγά που θα εξυπηρετούν απομα-κρυσμένες περιοχές της Κύπρου, δη-λαδή ως μια κινητή τράπεζα.

Η RCB Bank, από πλευράς της, ση-μειώνει στην «Κ» πως έχει καθιερώσειοδικό χάρτη ψηφιακής μεταμόρφωσηςγια τα προσεχή έτη, με τις συνολικέςεπενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίεςνα ανέρχονται σε αρκετές δεκάδες ε-κατομμύρια ευρώ, αποτελώντας ένασημαντικό μέρος των εξόδων της Τρά-πεζας. Η RCB Bank, όπως ανέφερανανώτατες πηγές της, εισάγει συνεχώςνέες καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίεςγια τη βελτίωση της τραπεζικής εμπει-ρίας των πελατών της με παροχή προϊ-όντων και υπηρεσιών τελευταίας τε-χνολογίας. Σημείωσε πως το 2018 ηΤράπεζα εισήγαγε στην αγορά πρω-τοποριακά προϊόντα, όπως κάρτες πολ-λαπλού νομίσματος, επιτρέπονταςστους πελάτες να πραγματοποιούνπληρωμές σε ξένα νομίσματα χωρίςμετατροπές και προμήθειες συναλλάγ-ματος. Εκτός από τις ηλεκτρονικές υ-πηρεσίες για πελάτες, η τράπεζα επεν-δύει ενεργά στην ανάπτυξη της υπο-δομής της πληροφορικής, αναπτύσ-σοντας μια ευέλικτη πλατφόρμα πουεπιτρέπει την άμεση δρομολόγηση νέ-ων ψηφιακών υπηρεσιών. Επιπρόσθεταη Τράπεζα, όπως σημείωσαν οι πηγές,αναβαθμίζει συνεχώς τις ψηφιακές υ-πηρεσίες για τους πελάτες της, καθι-στώντας την υπηρεσία Internetbanking πιο λειτουργική και βολική,καθώς και την κινητή τραπεζική, μεμια νέα εφαρμογή για smartphone πουεπιτρέπει στους πελάτες της που βρί-σκονται εν κινήσει να κάνουν τις συ-ναλλαγές τους παντού βολικά και μεαπλό τρόπο.

Τέλος, η Τράπεζα βρίσκεται στο τε-λικό στάδιο υλοποίησης των τεχνολο-γιών PSD2 που επιτρέπουν απευθείαςενσωμάτωση των διάφορων εφαρμο-γών μέσω των API και το σύστημα τηςΤράπεζας.

Ρίχνουν «ψηφιακή ψήφο» 300 εκατ. οι τράπεζεςΑντεπιτίθενται σε μη τραπεζικές εταιρείες που μπαίνουν στα χωράφια τους με πλάνα τριετίας - Τι περιλαμβάνουν τα σχέδιά τους

<<<<<<<

Κύρια απειλή δεν είναι άλ-λες τράπεζες, αλλά εταιρεί-ες κολοσσοί ή τεχνολογικάstart-ups που θα παρέ-χουν σχεδόν ίδιες υπηρε-σίες με τις τράπεζες. Οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν δραστικά τον τρόπο λειτουργίας των τραπεζών, οι οποίες επενδύουν στην ψηφιακή εποχή.

Tης ΜΑΡΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Τον δρόμο της ολομέλειας της Βουλήςεκτιμάται ότι θα πάρει η πρόταση νό-μου για ρύθμιση των καταλυμάτωντύπου Airbnb μέχρι τον τέλος τουχρόνου. Το θέμα αναμένεται να συ-ζητηθεί ξανά στην μεθεπόμενη συ-νεδρία της επιτροπής Εμπορίου τηςΒουλής, όπου οι εισηγητές της πρό-τασης αναμένεται να παρουσιάσουντις νέες τους εισηγήσεις σε ό,τι αφοράτα διαμερίσματα και εν γένει τα κα-ταλύματα τα οποία χρησιμοποιούνταιως καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθω-σης. Στο διάστημα που μεσολάβησεαπό την τελευταία συνεδρία της επι-τροπής Εμπορίου, έγιναν κάποιες βελ-τιώσεις και απλοποιήσεις στην πρό-ταση νόμου για να ενταχθούν όσο τοδυνατό περισσότεροι κάτω από τηνομπρέλα του νόμου.

Οι εισηγητές της πρότασης, ΑβέρωφΝεοφύτου και Ηλίας Μυριάνθους, φαί-νεται ότι έχουν καταλήξει σε εισηγή-σεις οι οποίες αφορούν βασικές πτυχέςτης πρότασης νόμου, σχετικά με τοντρόπο με τον οποίο θα επιτρέπεταισε ένα ιδιοκτήτη διαμερίσματος πο-λυκατοικίας σε οικιστική ζώνη να τοχρησιμοποιεί ως τουριστικό κατάλυμα.Μετά από επιφυλάξεις που είχαν εκ-φραστεί από μέλη της επιτροπής καιπροηγούμενες εισηγήσεις όπως ναλαμβάνεται η ομόφωνη γνώμη των υ-πόλοιπων ιδιοκτητών διαμερισμάτωντης πολυκατοικίας, πλέον αναμένεταιότι το θέμα θα τυγχάνει χειρισμούαπό τις διαχειριστικές επιτροπές.

Υπενθυμίζεται ότι οι κύριοι Νεο-φύτου και Μυριάνθους ήδη προσα-νατολίζονται στο να στραφούν στονιδιωτικό τομέα για υπηρεσίες ελέγχουκαταλληλότητας των καταλυμάτων.Εισήγηση η οποία έχει ως γνώμονατην αποφυγή γραφειοκρατικών καιχρονοβόρων διαδικασιών. Δεν απο-κλείεται επίσης το ενδεχόμενο ιδιώτεςελεγκτές να παρέχουν με έκθεσή τουςπρος την αρμόδια αρχή ΚΟΤ ή Υφυ-

πουργείο Τουρισμού, έκθεση για τοκάθε κατάλυμα, με την οποία θα πι-στοποιείται ότι πληρούνται οι όροι α-σφαλείας και λειτουργίας του κατα-λύματος ως τουριστικό. Αυτό εκτιμάταιότι κατά συνέπεια θα βελτιστοποιήσειτον χρόνο που χρειάζεται και θα έχειως αποτέλεσμα οι διαδικασίες να γί-νονται πιο γρήγορα και ευέλικτα. Πα-ρόμοια φόρμουλα εφαρμόζεται ήδηστην περίπτωση του φόρου εισοδή-ματος, όπου τον ρόλο της σύνταξηςτης έκθεσης με εισοδήματα και περι-ουσιακά στοιχεία συντάσσεται απόελεγκτές ενώ το μόνο που ζητείται εί-ναι η σχετική βεβαίωση από τον φο-ρολογούμενο ότι το περιεχόμενό τηςείναι αληθές.

Αναμένουν το νομοσχέδιοΔεν αποκλείεται δε, προτού η επι-

τροπή προχωρήσει σε όποιες τελικέςαποφάσεις, να αναμένει το αναθεω-ρημένο νομοσχέδιο για την κατάταξητων ξενοδοχείων και των τουριστικώνκαταλυμάτων. Σύμφωνα με τους υπο-λογισμούς της επιτροπής Εμπορίου,το νομοσχέδιο ενδεχομένως να είναιέτοιμο και να οδηγηθεί στην Ολομέλεια

περί τα τέλη ή αρχές Δεκεμβρίου. Στηβάση του νέου νομοσχεδίου αναμέ-νεται να αναπροσαρμοστούν συγκε-κριμένα σημεία της πρότασης νόμου,καθώς αυτή έχει διαμορφωθεί με βάσητην υφιστάμενη νομοθεσία. Σε κάθεπερίπτωση, δεν πρόκειται για παρά-μετρο η οποία ανησυχεί τους ειση-γητές της πρότασης, που είναι έτοιμοινα αναπροσαρμόσουν εκ νέου τηνπρόταση νόμου, και σε διάστημα ώστεαυτή να είναι έτοιμη πριν από την εκ-πνοή του 2018. «Με την ψήφιση τουνέου νομοσχεδίου θα καταργηθούνοι νόμοι στους οποίους στηρίζεται ηδική μας πρόταση νόμου. Ως εκ τούτου,διαδικαστικά ίσως να πρέπει να πε-ριμένουμε να ψηφιστεί το νέο νομο-σχέδιο και να διαμορφώσουμε τηνπρόταση νόμου με παραπομπή στονέο νομοσχέδιο», αναφέρει σχετικάο Ηλίας Μυριάνθους, εκ των εισηγητώντης πρότασης.

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχριτον Δεκέμβριο το θέμα των καταλυ-μάτων θα κλείσει. Με την ρύθμισήτου αναμένεται ότι το κράτος θα έχειέσοδα γύρω στα δύο εκατομμύριαευρώ ετησίως.

Του ΝΙΚΟΛΑ ΠΕΤΡΟΥ

Σε αποκοπή των μισθών των εκπαιδευ-τικών προέβη το Υπουργείο Παιδείας,με αφορμή την 48ωρη απεργία πουπραγματοποίησαν από κοινού ΠΟΕΔ,ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ, στις 17 - 18 Σε-πτεμβρίου στο πλαίσιο της τρίμηνηςκρίσης που ξέσπασε στον τομέα τηςεκπαίδευσης μετά τις αποφάσεις τουΥπουργικού Συμβουλίου την 4η Ιουλίου.Όταν οι εκπαιδευτικοί έλαβαν τον μι-σθό τους για τον μήνα Οκτώβριο συ-νειδητοποίησαν ότι από αυτόν είχε α-φαιρεθεί η αναλογία των δύο προανα-φερθεισών ημερών. Σημειώνεται πωςπρο ημερών ο Γενικός Γραμματέας τηςΠΟΕΔ, Χάρης Χαραλάμπους, ανέφερεμέσω ανάρτησής του σε μέσο κοινω-νικής δικτύωσης πως οι εκπαιδευτικές

οργανώσεις διερεύνησαν το θέμα τηςνομιμότητας της αποκοπής μισθών σεσχέση με τις απεργίες που πραγματο-ποίησαν και έλαβαν δύο νομικές συμ-βουλές από έγκριτους νομικούς συμ-βούλους, οι οποίες τους υποδεικνύουνότι η Κυβέρνησή δεν έχει το δικαίωμανα προχωρήσει σε αποκοπές μισθών.ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ εξουσιο-δότησαν τους νομικούς τους συμβού-λους, να αποστείλουν σχετική επιστολήπρος τον Υπουργό Παιδείας, προειδο-ποιώντας τον παράλληλα πως σε πε-ρίπτωση που γίνει αποκοπή των μι-σθών, οι οργανώσεις θα προχωρούσανάμεσα σε νομική διεκδίκηση του θέ-ματος.Υπενθυμίζεται πως οι οργανω-

μένοι γονείς είχαν εισηγηθεί στον υ-πουργό Παιδείας, Κώστα Χαμπιαούρη,να αντικατασταθούν οι μέρες των α-περγιών με δύο αργίες για να αναπλη-ρωθούν τα μαθήματα που είχαν χαθείκατά αυτό το διήμερο, με τις εκπαι-δευτικές οργανώσεις να μην είναι αρ-νητικές ως προς αυτή την πρόταση,ωστόσο δεν υπήρξε ανταπόκριση καιδόθηκε η εντολή να γίνει αποκοπή.

«Aμεσα νομικά μέτρα» Σε δηλώσεις του στην «Κ», ο Γενικός

Γραμματέας της ΠΟΕΔ δηλώνει πως«πρώτη φορά στα χρονικά έχουν απο-κοπεί τόσο σύντομα μισθοί από απερ-γία». Τόνισε δε, πως «εμείς θα προχω-ρήσουμε άμεσα σε νομικά μέτρα μέσωτων δικηγόρων μας. Οι νομικές συμ-βουλές που λάβαμεείναι ότι δεν δικαι-ούται να αποκόψει ο εργοδότης τονμισθό από την απεργία, διότι η απεργίαθεωρείται συνταγματικό δικαίωμα τουεργαζόμενου και με το να του αποκό-ψεις χρήματα σημαίνει ότι θέλεις νατον τιμωρήσεις». Ο κ. Χαραλάμπους

πρόσθεσε πως «αυτή είναι η άποψηπου μας έδωσαν οι νομικοί μας σύμ-βουλοι, από εκεί και πέρα στείλαμε ε-πιστολή στον Υπουργείο Παιδείαςκαιτο ενημερώσαμε προκειμένου να μηνπροβούν σε αποκοπή, όμως δεν πήραμεκαμία απάντηση». Καταλήγοντας, οΓενικός Γραμματέας της ΠΟΕΔ είπεπως «αυτό που είναι μεμπτό σε αυτήτην περίπτωση, είναι να έρχονται οιγονείς να σου προτείνουν να ανταλ-λάξεις τις δύο μέρες που χάθηκαν απότην απεργία με δύο αργίες, για να μηνχαθούν τα μαθήματα των παιδιών καιτο Υπουργείο Παιδείας να μην λογα-ριάζει αυτή την πρόταση. Από τηνάλλη να μας λέει πως ενδιαφέρεται γιατην μεγιστοποίηση του διδακτικούχρόνου των μαθητών. Αυτό είναι α-ντιφατικό. Συνεπώς, κανένας δεν τουςπίεζε να κάνουν αποκοπές τώρα».

«Δικαίωμα του εργοδότη»Μετά το πέρας της χθεσινής συνά-

ντησης που είχε ο υπουργός Παιδείαςκαι Πολιτισμού, Κώστας Χαμπιαούρης,με τους αρμόδιους της Σχολικής Εφο-ρείας Λάρνακας, σχετικά με τα προ-βλήματα που αντιμετωπίζουν τα εκ-παιδευτήρια της πόλης κλήθηκε να α-παντήσει σε ερωτήματα σχετικά μετο περιστατικό. Ο υπουργός, μεταξύάλλων, κλήθηκενα σχολιάσει τις προ-θέσεις των εκπαιδευτικών να κινηθούννομικά εναντίον του Υπουργείου Παι-δείας, με αφορμή τις εν λόγω αποκοπές.Ο Υπουργός δεν θέλησε να προβεί «σεοποιοδήποτε σχόλιο επί τούτου» καισημείωσε πως «είναι δικαίωμα τουκάθε εργαζόμενου να απεργεί, είναιόμως και δικαίωμα του εργοδότη νααποκόπτει το μισθό». Ερωτηθείς ο κ.Χαμπιαούρης για το πού ακριβώς θαδιοχετευθούν τα χρήματα που αποκό-πηκαν από τους εκπαιδευτικούς, απά-ντησε πως «το θέμα μας σήμερα είναιτα προβλήματα που έχουμε στα σχολείατης Λάρνακας και της επαρχίας. Δενθα ήθελα να προβώ σε οποιοδήποτεάλλο σχόλιο», κατέληξε.

Ρύθμιση για τα καταλύματαAirbnb πριν τα ΧριστούγενναΚλείνουν σιγά σιγά οι τρύπες στην πρόταση νόμου

Περιμένουν το νόμο για την κατάταξη των ξενοδοχείων και ακολούθως θα αναπρο-σαρμόσουν την πρόταση νόμου στη βάση της νέας νομοθεσίας οι εισηγητές της πρό-τασης.

«Οι νομικές συμβουλές που λάβαμε ε-μείς είναι ότι δεν δικαιούται να αποκό-ψει ο εργοδότης τον μισθό από την α-περγία, διότι η απεργία θεωρείται συ-νταγματικό δικαίωμα του εργαζόμενου»,αναφέρει στην «Κ» ο Γ.Γ. της ΠΟΕΔ.

<<<<<<<

«Είναι δικαίωμα του κάθεεργαζόμενου να απεργεί,είναι και δικαίωμα του ερ-γοδότη να αποκόπτει τομισθό», απαντά ο Υπουρ-γός στην πρόθεση των εκ-παιδευτικών οργανώσεων.

Στα δικαστήρια πάνε το Υπ.Παιδείας οι εκπαιδευτικοί Για την αποκοπή μισθών για την 48ωρη απεργία

04-OIK_OIKONOMIA_KATHI 30/10/18 22:53 Page 4

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Τέλος του 2018 αρχές του 2019, εάν δεν προ-κύψουν και πάλι αστάθμητοι παράγοντες, οημικρατικός τηλεπικοινωνιακός οργανισμόςθα έχει στο πηδάλιό του το νέο Ανώτατο Ε-κτελεστικό Διευθυντή. Το Διοικητικό Συμ-βούλιο του Οργανισμού, που ετοιμαζόταν ναεπιλέξει το νέο CEO, από τους τέσσερις υ-ποψηφίους που είχαν περάσει στην τελικήφάση, αποφάσισε να ακυρώσει την διαδικασίαεπιλογής προκηρύσσοντας νέα. Μια εξέλιξηπου λίγο πολύ ήταν αναμενόμενη μετά τηνπαραίτηση σύσσωμου του Διοικητικού Συμ-βουλίου και τον επαναδιορισμό του, εκτόςτου Γιάννου Σταυρινίδη. Η τροπή που έχειπροσλάβει η εξεύρεση νέου CEO ουσιαστικάεπιβεβαιώνει τη φήμη της «καυτής καρέκλας»που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια, τη θέσητου Ανώτατου Εκτελεστικού Διευθυντή. ΤοΔΣ της Cyta προκειμένου να μη βρεθεί ενώπιονδυσάρεστων εκπλήξεων από την ολοκλήρωσητης διαδικασίας που βρισκόταν σε εξέλιξη,από τέλη του περασμένου καλοκαιριού προ-χώρησε στην ακύρωσή και εκ νέου προκήρυξήτης διαδικασίας, κίνηση που ουσιαστικά εκ-μηδενίζει τις πιθανότητες δικαστικής προ-σβολής της, από δυσαρεστημένους υποψή-φιους. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει

στην διάθεσή της η «Κ» το ΔΣ του οργανισμούφαίνεται να κατέληξε στη συγκεκριμένη α-πόφαση έχοντας ενώπιόν του, τις απόψειςτων νομικών συμβούλων της Cyta, αλλά καιμηνύματα που ήθελαν κάποιους από τους υ-ποψηφίους που απορρίφθηκαν να ετοιμάζο-νται να προσβάλουν την επιλογή νέου CEOδικαστικά.

Η προκήρυξηΤο ΔΣ της Cyta, με την απόφασή του, ου-

σιαστικά αιφνιδίασε ακόμα και τους εργαζό-μενους του ημικρατικού οργανισμού οι οποίοιπληροφορήθηκαν τις εξελίξεις από τις σχετικέςκαταχωρήσεις στον ημερήσιο τύπο. Οι μόνοιπου φαίνεται να γνώριζαν ήταν οι υποψήφιοιτης αρχικής διαδικασίας, οι οποίοι σύμφωναμε τις πληροφορίες μας είχαν ενημερωθείγια την ακύρωση της υπάρχουσας διαδικασίαςμε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

Με βάση τη νέα προκήρυξη όσοι θα επι-δείξουν ενδιαφέρον θα πρέπει μέχρι τις 16Νοεμβρίου 2018, ημέρα Παρασκευή, να υπο-βάλουν αίτηση. Μετά την ημερομηνία εκείνηθα επαναληφθεί η γνωστή διαδικασία επιλογήςμε αξιολόγηση των αιτήσεων και τις προσω-πικές συνεντεύξεις, προκειμένου να συνταχθείη τελική λίστα των τεσσάρων υποψηφίωναπό τους οποίους θα επιλεγεί ο νέος CEO τηςCyta.

Οι υποψήφιοιΗ επανεκκίνηση της διαδικασίας για το

νέο CEO θεωρείται βέβαιο πως θα αναθερμάνειτο ενδιαφέρον των υποψηφίων που κόπηκαν,αλλά και αυτών που είχαν περάσει στην τελικήφάση.

Με βάση τις πληροφορίες που είχε και η«Κ», ενδιαφέρον για τη θέση του CEO είχε ε-πιδειχθεί από 14 υποψηφίους, η πλειοψηφίατων οποίων προέρχεται εκτός Cyta. Οι έξι ε-σωτερικοί υποψήφιοι που κόπηκαν ήταν οιΑντιγόνη Μοδέστου, ανώτερη λειτουργόςΧρηματοοικονομικά και Διοίκηση, ο ΧρίστοςΛιμνατίτης διευθυντής Εθνικής & ΔιεθνούςΧονδρικής Αγοράς, πρώην γενικός διευθυντήςCyta Hellas, Κίκης Κυριάκου διευθυντής Κα-ταναλωτικής Αγοράς, Γιώργος Μαληκίδης δι-ευθυντής Λειτουργίας Δικτύων και Υπηρεσιών,Μαρία Δάμαλου Χατζηγεωργίου διευθύντριαΕπιχειρηματικής Αγοράς, και Νίκος Χαραλά-μπους γενικός διευθυντής Cyta Hellas. ΕκτόςCyta αίτηση υπέβαλαν οκτώ υποψήφιοι οιμισοί εκ των οποίων βρέθηκαν στη τελικήφάση της διαδικασίας, εξέλιξη που σχολιά-στηκε αρνητικά εντός του οργανισμού.

Το φαβορίΣτην τελική φάση της πρώτης διαδικασίας

είχαν περάσει τέσσερις υποψήφιοι. Ο ΘεράπωνΘεράποντος, ο οποίος προέρχεται από τηνεταιρεία Logicom της οποίας υπήρξε διευ-

θύνων σύμβουλος, ο Ανδρέας Νεοκλέους πουεργάστηκε ως διευθυντής της MTN Business,ο Σπύρος Νικολάου από την Ericsson Hellas,και ο Νέστορας Νέστορος που εργάσθηκεπαλαιότερα στη Cyta και στη Velister. Απότους τέσσερις, φαβορί για τη θέση του CEOπαρουσιαζόταν ο Ανδρέας Νεοκλέους, οοποίος εκτός των άλλων διατηρεί άριστεςσχέσεις και με την Πινδάρου.

Πληροφορίες θέλουν την παρούσα διαδι-κασία για το νέο CEO να έχει ολοκληρωθείμέχρι τέλος Νοεμβρίου προκειμένου να τη-ρηθεί από το ΔΣ μια παράδοση που υπάρχειστη Cyta να μην λαμβάνονται σοβαρές απο-φάσεις δυο μήνες πριν ολοκληρωθεί η θητείατου Συμβουλίου. Η τελευταία ημερομηνίαγια το νυν ΔΣ είναι η 18 Ιανουαρίου 2019.

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5O I K O N O M I A

Το 2019 θα φέρειτον καινούργιο CEO στη CytaΤο Δ.Σ. ακύρωσε την διαδικασία επιλογής που βρισκότανστην τελική φάση και προκήρυξε εκ νέου τη θέση

Οι πρώτες εκτιμήσεις που γίνονται θέλουν το ΔΣ να αποφασίζει για τον επόμενο Ανώτατο Εκτελεστικό Διευθυντή τέλος Νοεμβρίου. Ωστόσο, στην περίπτω-ση που δεν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις η παρούσα διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019.

Α Π Ο Ψ Η / Tης ΓΙΟΥΛΗΣ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

Γιατί Βραζιλία μου;Στο ιστορικό Παγκόσμιο Κύπελλο πουπραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 1994,καθώς ήταν η πρώτη φορά που η διορ-γανώτρια χώρα δεν ανήκε στην Ευ-ρώπη ή στη Νότια Αμερική, θυμάμαιότι υποστήριζα τη Βραζιλία στον τελικόπου έγινε στο Ορλάντο και την έφερεαντιμέτωπη με την Ιταλία του Ρομπέρ-το Μπάτζιο. Οταν «ο μικρός Βούδας»έχασε το πέναλτι και το κύπελλο σή-κωσαν οι της Σελεσάο, ούρλιαξα απόχαρά, περισσότερο και από τον πατέραμου, ποδοσφαιρόφιλο και φανατικόυποστηρικτή των Βραζιλιάνων.

Στη Βραζιλία μπορεί να μην έχω τα-ξιδέψει ποτέ, αλλά μου αρέσουν η σά-μπα και η καϊπιρίνια, λατρεύω τον Κα-ετάνο Βελόζο, τον Μπομπ Ντίλαν τηςΝοτίου Αμερικής, που ενσάρκωσε όσοκανείς άλλος Βραζιλιάνος καλλιτέχνηςτις ανησυχίες της γενιάς του τη δεκα-ετία του ’60, και έχω δει αμέτρητεςφορές σε περιοδικά και ταξιδιωτικέςεκπομπές την Κόπα Καμπάνα και τοναγαλμάτινο Χριστό τον Λυτρωτή στοΡίο ντε Τζανέιρο, ύψους τριάντα μέτρωνκαι βάρους χιλίων τόνων. Η κατασκευήτου ολοκληρώθηκε το 1922 και τα α-ποκαλυπτήριά του έγιναν στο πλαίσιο

των εορτασμών για τα 100 χρόνια τηςανεξαρτησίας της Βραζιλίας από τουςΠορτογάλους.

Οσο για τους Βραζιλιάνους, δενέχω γνωρίσει παρά ελάχιστους, έχωόμως στο μυαλό μου την εικόνα ενόςλαού ανοιχτού και φιλόξενου, και γνω-ρίζω ότι η χώρα τους θεωρείται μίααπό τις πιο δημοκρατικές της Λατι-νικής Αμερικής. Υποθέτω πως κάποιοςπου έχει ταξιδέψει στην πανέμορφη,αχανή, αυτή χώρα θα έχει να προσθέ-σει περισσότερα. Ταυτόχρονα, όμως,ίσως είναι και πιο σοκαρισμένος μετις τελευταίες εξελίξεις, με την επι-κράτηση του ακροδεξιού, νοσταλγούτης χούντας Ζαΐρ Μπολσονάρο στηνκούρσα των εκλογών. Πλέον, ο Μπολ-σονάρο είναι ο νέος πρόεδρος τηςΒραζιλίας.

Είναι σαφές ότι η δημοκρατία στηχώρα μπαίνει σε μεγάλες περιπέτειες,καθώς ο νέος πρόεδρος δηλώνει α-νοικτά νοσταλγός της στρατιωτικήςδικτατορίας και είναι διάχυτη η α-νησυχία για περιορισμό της έκφρασηςελευθερίας και καταπάτηση των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων. «Θα αλλά-ξουμε μαζί το πεπρωμένο της Βραζι-

λίας», ήταν η πρώτη του δήλωση μετάτη νίκη, αλλά η «αλλαγή» δεν είναικάτι που όλοι προσλαμβάνουν με τονίδιο τρόπο.

Εδώ και μέρες στον διεθνή Τύπογράφονται αναλύσεις από ειδικούς,πολιτικούς σχολιαστές και οικονομο-λόγους για το τι πήγε στραβά και αυτήη χώρα έκανε μια τόσο τρομακτικήστροφή στην άκρα δεξιά, στην εσω-στρέφεια, στο πισωγύρισμα, στον ρα-τσισμό. Η εκτεταμένη διαφθορά, η ε-γκληματικότητα, οι τεράστιες οικο-νομικές ανισότητες που έφεραν σε α-πόγνωση μεγάλη μερίδα του πληθυ-σμού, είναι από τους λόγους που ε-ξηγούν την εκλογή του Μπολσονάρο.Ο λαϊκισμός, επίσης, ίδιος στην Ευ-ρώπη της Λεπέν, του Ορμπαν, τουΣαλβίνι, στις ΗΠΑ του Τραμπ που δή-λωσε ενθουσιασμένος με την έκβασητου εκλογικού αποτελέσματος. Οσοεφιαλτική είναι η εκλογή του Μπολ-σονάρο, άλλο τόσο σοκαριστική είναιη επιλογή της πλειονότητας των Βρα-ζιλιάνων να εναποθέσουν την κάθαρ-ση στα χέρια του. Αυτός ο πολιτικός,με ό,τι πρεσβεύει, έγινε η τελευταίατους ελπίδα...

Α Π Ο Ψ Η / Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Κάπως έτσι ξηλώνεται το πουλόβερ…Αν δεχθούμε ότι η κυβερνητική δημο-σιονομική πολιτική αποτυπώνεταιστον εκάστοτε κρατικό προϋπολογισμό,τα περί «παροχών» είναι υπερβολές.Ο κρατικός προϋπολογισμός 2019 μει-ώνει ελαφρά και σταδιακά τη φορολογίαεπιχειρήσεων και επιχειρηματικώνκερδών και τις ασφαλιστικές εισφορέςκαι, με όσα απομένουν, αφήνει μικράπεριθώρια για κάποιες δαπάνες κοι-νωνικού χαρακτήρα (δραστικά περιο-ρισμένες συγκριτικά με τις αρχικέςδεσμεύσεις), όπως επιδόματα ενοικίουκ.λπ. Αυτά δεν είναι παροχές, είναιμάλλον καρικατούρα παροχών.

Θα πείτε, υπήρχαν περιθώρια γιακάτι άλλο; Είναι μεγάλη συζήτηση. Βε-βαίως, τα περιθώρια είναι στενά. Θαμπορούσαν, ίσως, λίγο να διευρυνθούναν όλα τα υπουργεία μείωναν τις (πε-λατειακές) δαπάνες τους. Αν, π.χ., τουπουργείο Αμυνας δεν έγραφε στα πα-λαιότερα των υποδημάτων του την υ-ποχρέωση να μειώσει κατά 400 εκατ.ευρώ τις δαπάνες, δεν έδινε επιδόματαπτήσης σε πιλότους που δεν πετάνε,δεν μοίραζε τα οδοιπορικά ως αυξήσειςμισθών σε αρεστούς, αν δεν προμη-θευόταν με απευθείας αναθέσεις ακόμα

και τις λάμπες για τα ανά την επικράτειαστρατόπεδα. Επειδή, όμως, το φέουδοτου υπουργείου Αμυνας αρνείται (ειδικάμετά τη μετακίνηση του κ. Δ. Βίτσα...)να κόψει δαπάνες, κόβεται στο μισότο επίδομα θέρμανσης – των φτωχό-τερων.

Τούτων λεχθέντων, η αλήθεια είναιότι αν μιλήσουμε με τρέχοντες πολι-τικούς όρους, ανεξάρτητα από επιμέ-ρους επιλογές (που θα μπορούσαν ναείναι διαφορετικές έως πολύ διαφορε-τικές...), η συγκεκριμένη γενική κα-τεύθυνση του προϋπολογισμού 2019δεν είναι διαφορετική από εκείνην πουθα χάραζε μια κεντροδεξιά κυβέρνη-ση.

Τα περί παροχών υπηρετούν τηνπροεκλογική κυβερνητική ρητορικήπερί (εικονικού) τέλους της λιτότητας,αλλά είναι αβάσιμα. Και οι ανησυχίεςτης αντιπολίτευσης ότι εξαιτίας τωνπροεκλογικών παροχών η οικονομίαδιακινδυνεύει να εκτραπεί, θα ήταν ε-ντελώς κούφιες αν το θέμα ήταν τιορίζει ο προϋπολογισμός 2019. Το θέμα,ωστόσο, νομίζω δεν είναι αυτό. Είναιότι ο νέος προϋπολογισμός, πριν κανφτάσει στη Βουλή για την έγκρισή του,

έχει αρχίσει να δέχεται αφόρητες πιέ-σεις αλλοίωσης.

Αίφνης, ο «υπουργός των αγροτών»,πιέζει να είναι ακατάσχετος ο λογα-ριασμός του αγρότη που περιέχει έως10.000 ευρώ, το Δημόσιο θα κυνηγάτον κάθε έρμο που δεν έχει καταθέσεις,στον αγρότη που έχει καταθέσεις θαδείχνει κατανόηση… Αλλος υπουργόςεισηγείται να απαγορευθεί διά νόμουη κατάσχεση της πρώτης κατοικίαςκαι μάλιστα άνευ προϋποθέσεων – ήτοινα πάμε πίσω, όχι στο 2015 αλλά στο2014, στο αλήστου μνήμης πρόγραμματης Θεσσαλονίκης. Αλλά η γενναιοδω-ρία δεν εξαντλείται εδώ. «Αθόρυβα»άρχισαν να δίνονται αυξήσεις σε κα-τηγορίες υπαλλήλων του υπουργείουΟικονομικών, ήδη επεκτείνονται σεάλλα οικονομικά υπουργεία, αυτό μά-λιστα έχει γίνει γνωστό ευρύτερα (ουδένκρυπτόν...) και εκδηλώνονται συνδι-καλιστικές και υπουργικές πιέσεις μεστόχο να διευρυνθούν οι αυξήσεις σεόλο το σώμα της δημόσιας διοίκησης.

Κάπως έτσι ξηλώνεται το πουλόβερ.Από μία κλωστή…

kallitsiskostas@yahoo.com

<<<<<<<

Δεδομένη θεωρείται η ανανέωσητου ενδιαφέροντος που είχε επιδειχθεί από τους υποψηφίουςκατά την διαδικασία που τελικάακυρώθηκε με τον Ανδρέα Νεοκλέους να παραμένει το πρώτο φαβορί για τη θέση του CEO.

« Έπεσε» η κινητή τηλεφωνία της CytaΗ ημερομηνία προκήρυξης, εκ νέου,της θέσης CEO συνέπεσε με το BlackOut στο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας τουημικρατικού οργανισμού. Στις 10 η ώ-ρα, χθες το πρωί το δίκτυο κινητής τέ-θηκε εκτός λειτουργίας για δυο περί-που ώρες, μια εξέλιξη που είχε ως α-ποτέλεσμα τα κινητά χιλιάδων πελατώντης Cyta να νεκρώσουν προσωρινά. Ηαντίδραση των τεχνικών του οργανι-σμού περιόρισε τα προβλήματα πουπροέκυψαν σε παγκύπρια βάση καιπου είχαν ως αποτέλεσμα μιάμιση ώραμετά να ξεκινήσει η σταδιακή αποκα-τάσταση της βλάβης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έ-χουμε, το πρόβλημα με την κινητή ο-φειλόταν σε βλάβη που παρουσιάστη-κε σε δυο rooters (δρομολογητές) τουδικτύου πυρήνα κινητής τηλεφωνίαςπου έχει να κάνει με το λογισμικό. Αυ-τό που προκαλεί απορία, ακόμα καιστους τεχνικούς του οργανισμού καιδιερευνάται είναι η σχεδόν ταυτόχρο-νη παρουσίαση του προβλήματος καιστα δυο rooters που βρίσκονται στοκέντρο της Cyta στην Αμαθούντα τηςΛεμεσού απ’ όπου ξεκίνησε και τοπρόβλημα με το δίκτυο κινητής τηλε-φωνίας.

05-OIK_ΠΑΙΔΕΙΑ_KATHI 30/10/18 22:56 Page 5

6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

«Και στο δεύτερο μισό του 1958 επι-κρατούσε ένταση και κλίμα αβεβαιό-τητας στο Κυπριακό. Παρόλα αυτά, μεβούληση και αποφασιστικότητα οι ε-μπλεκόμενες πλευρές οδηγήθηκανστις ιστορικές συμφωνίες που δημι-ούργησαν την δικοινοτική δημοκρατία,η οποία από λειτουργική άποψη ήτανένα είδος ομοσπονδίας». Τη συγκεκρι-μένη άποψη προβάλλουν στην «Κ»τουρκικές πηγές, οι οποίες δεν απο-κλείουν κανένα ενδεχόμενο και σενάριοστο Κυπριακό. Έτσι, παρά το ναυάγιοτου Κραν Μοντάνα και την στασιμό-τητα των τελευταίων μηνών, στο Κυ-

πριακό και στο ενεργειακό πεδίο έχουνπροκύψει νέα δεδομένα που επιβάλ-λουν εντατικές διαβουλεύσεις και ε-στίαση της προσοχής σε νέες, φρέσκιεςιδέες. Στα πλαίσια αυτής της οπτικήςγωνίας η Άγκυρα εμφανίζεται έτοιμηκαι πρόθυμη να συζητήσει με την ε/κπλευρά κάθε είδους μοντέλο για τηνδιευθέτηση του Κυπριακού.Την ίδιαώρα, τα δικά του μηνύματα στέλνει ηηγεσία του Μουσταφά Ακιντζί, η οποίαεπιμένει στον διζωνικό και δικοινοτικόχαρακτήρα του πλαισίου της λύσηςμε βάση το γνωστό πλαίσιο του ΓενικούΓραμματέα του ΟΗΕ.

Το «πνεύμα» του 1959Οι πηγές της εφημερίδας, παρακο-

λουθώντας τις εξελίξεις στην ΑνατολικήΜεσόγειο από την σκοπιά της Άγκυρας,συμπεραίνουν ότι όπως την περίοδο1958-1959 έτσι και σήμερα έχουν α-

ναδυθεί στην περιοχή «παράμετροι»που επιβάλλουν συμβιβαστικές λύσειςσε πολλά πεδία. Μια από αυτές τις ση-μαντικές παραμέτρους είναι τα ενερ-γειακά.«Το 1959 η Τουρκία είχε ανάγκημια συμβιβαστική λύση στο Κυπριακό.Το ίδιο ίσχυε για την Αθήνα και τηνε/κ ηγεσία. Έτσι ήρθε στο τραπέζι ηιδέα της δικοινοτικής δημοκρατίας»,υποστηρίζεται και σύμφωνα με τηνδική τους άποψη, παρόμοιες συνθήκεςεπικρατούν και σήμερα.

«Πώς θα αποφύγουμε θερμά επει-σόδια στα ανοιχτά του νησιού; Πώςθα φτάσουμε σε συμφωνία για τη με-ταφορά του φυσικού αερίου στην Δύσηδια μέσου της Κύπρου και της Τουρκίας,με τρόπο που θα ικανοποιεί τις εμπλε-κόμενες πλευρές και τους διεθνείς κο-λοσσούς; Αυτό θα συμβεί με γεφυρω-τικές προτάσεις, όπως ακριβώς συνέβητο 1959. Στην Άγκυρα, στην Λευκωσία

και στην Αθήνα υπάρχουν κυβερνήσειςπου είναι έτοιμες και πρόθυμες για τέ-τοιου είδους προτάσεις».

Παρασκηνιακές επαφές Εφόσον τίθεται ζήτημα γεφυρωτι-

κών προτάσεων, εκτός από τις επίσημεςσυνομιλίες, προκύπτει ανάγκη για ε-ντατικό διάλογο, πολλές φορές ανεπί-σημο, σε διάφορα επίπεδα. Αυτή είναιη άποψη της Άγκυρας. Οι πηγές μαςτονίζουν ότι την παρούσα στιγμή αυτόςο «ανεπίσημος διάλογος» έχει ξεκινήσεικαι αποδίδει τα πρώτα θετικά αποτε-λέσματα.

«Δεν μιλάμε αποκλειστικά για ανε-πίσημες επαφές των δυο κοινοτήτωνή της Άγκυρας με την ε/κ ηγεσία. Ε-ξελίξεις υπάρχουν και θα υπάρξουνμε πιο έντονο τρόπο και στον άξοναΑθήνας-Άγκυρας», τονίζουν οι πηγέςμας.Σύμφωνα με την τουρκική πλευρά,

στις ανεπίσημες επαφές που διεξάγο-νται παρασκηνιακά σημασία φέρει το«brain storming» που διεξάγουν οι ε-μπλεκόμενες πλευρές, δίχως ιδεολο-γικούς ενδοιασμούς και περιορισμούς.Στα πλαίσια αυτού του σκεπτικού ητουρκική πλευρά εμφανίζεται έτοιμηνα συζητήσει την χαλαρή ομοσπονδία,όπως ενημέρωσε πριν από λίγο καιρότους αναγνώστες της η «Κ».

«Out of the box» προσεγγίσειςΑπό την σκοπιά της τουρκικής πλευ-

ράς, στο σημείο που έφτασαν οι εξε-λίξεις, οι εμπλεκόμενες πλευρές κα-λούνται να προχωρήσουν σε μια ριζικήςυφής αναθεώρηση της διζωνικής, δι-κοινοτικής ομοσπονδίας. Πρώτα απόόλα τίθενται τα εξής ερωτήματα: Στοάμεσο μέλλον θα συνεχίσει να μας α-πασχολεί αυτό το μοντέλο; Αν ναι μεποιον τρόπο;

Σύμφωνα λοιπόν, με την τουρκικήπλευρά σε περίπτωση που συνεχιστείο διάλογος και η διαβούλευση με βάσηαυτό το μοντέλο, τότε αυτή η εξέλιξηθα πρέπει να λάβει χώρα με βάση μιασειρά προϋποθέσεων. Οι εμπλεκόμενεςπλευρές πρέπει να αποφασίσουν γιαένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα,με βάση το οποίο ο ΟΗΕ θα λάβει ση-μαντικές πρωτοβουλίες και θα επεμ-βαίνει κάθε φορά που θα προκύπτουν«κενά». Παράλληλα, θα πρέπει να έρ-θουν στο προσκήνιο συμβιβαστικούχαρακτήρα προτάσεις για τα ενεργει-ακά, έτσι ώστε να πέσουν οι τόνοιστην ΑΟΖ.Αν πάλι δεν υπάρξει συμ-φωνία ως προς τις προαναφερόμενεςπροϋποθέσεις, η τουρκική πλευρά εμ-φανίζεται έτοιμη να συζητήσει εναλ-λακτικές προσεγγίσεις για την ΔΔΟ.Μια συζήτηση για τις εξουσίες των «ι-δρυτικών κρατών», οι οποίες δεν θα

αφορούν αποκλειστικά τα εσωτερικάδρώμενα της Κύπρου αλλά και τις μελ-λοντικές σχέσεις των δυο κοινοτήτωνμε την διεθνή κοινότητα, θα μπορούσενα δημιουργήσει μια θετική δυναμικήστο Κυπριακό. Μια τέτοιου είδους συ-ζήτηση ενδέχεται να μην μας οδηγήσειάμεσα σε άλλους είδους πλαίσια λύσης,αλλά σε παραλλαγές της ομοσπονδίας,η οποία θα βρίσκεται σε συμφωνία μετις «ιδιαιτερότητες» της Κύπρου, πάντασε σχέση με τις μελλοντικές σχέσειςτου νησιού με την ΕΕ. Αξίζει να ση-μειωθεί ότι τη στιγμή που στην Άγκυραοι κύκλοι της κυβέρνησης προβάλλουντέτοιου είδους απόψεις για το μέλλοντου Κυπριακού, η ηγεσία του Μουστα-φά Ακιντζί επιμένει για την σημασίατης διζωνικής και δικοινοτικής ομο-σπονδίας. Στα πλαίσια αυτής της επι-μονής, η τ/κ ηγεσία υπογραμμίζει τηνσημασία του πλαισίου του ΓΓ του ΟΗΕ,με τον τρόπο με τον οποίο τον ερμη-νεύει η ίδια.

Στενεύουν τα περιθώριαΘα καταφέρουν να έρθουν σε συμ-

φωνία οι εμπλεκόμενες πλευρές γιασυμβιβαστικές φόρμουλες σε Κυπριακόκαι ενέργεια λίγο πριν τις επικείμενες,τελικές αποφάσεις του ΟΗΕ; Οι τελευ-ταίες εξελίξεις σε διάφορα πεδία δεί-χνουν ότι τα χρονικά περιθώρια γιατέτοιου είδους φόρμουλες πλέον είναιιδιαίτερα στενά. Σε λίγες εβδομάδες οΟΗΕ θα καταλήξει σε σημαντικά συ-μπεράσματα σχετικά με το μέλλον τουΚυπριακού. Στο ενεργειακό πεδίο οι ε-ξελίξεις τρέχουν με την Άγκυρα ναστέλνει προειδοποιητικά μηνύματα σεΛευκωσία και Αθήνα. Την ίδια στιγμήτρέχουν και οι εξελίξεις στο εσωτερικό,πολιτικό πεδίο της Κύπρου.

Τη στιγμή που γραφόταν το συγκε-κριμένο δημοσίευμα η τ/κ Δεξιά γυρ-νούσε σελίδα στην σύγχρονη ιστορίατης και προχωρούσε στην ανανέωσητης ηγεσίας της εν όψει των επικείμενων«προεδρικών εκλογών» του 2020. Τοσίγουρο είναι ότι δίχως διάλογο και γε-φυρωτικές προτάσεις η ΔΔΟ θα έχειλιγοστές ελπίδες σε αυτήν την αναμέ-τρηση απέναντι στην τ/κ Δεξιά που θασυμμετάσχει στις «εκλογές» με ανα-νεωμένο προφίλ και οδικό χάρτη.

Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA

Αναμονή τέλος για την κάθοδο τηςΑμερικανίδας διπλωμάτη Τζέιν Λουτ,η οποία έρχεται σήμερα στην Κύπροκαι αναμένεται να έχει συναντήσειςτόσο με τον Πρόεδρο Αναστασιάδηόσο και με τον Μουσταφά Ακιντζί.Όπως έχει γίνει γνωστό, η πρώτη θαλάβει χώρα στις 11.30 το πρωί και ηδεύτερη στις 4 το απόγευμα, και όπωςκαι ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδηςτόνισε χθες στο CNN με την ευκαιρίατης επίσκεψής του στην Ελλάδα, δενγνωρίζει τι μπορεί να έχει κατά νουη κ. Λουτ αλλά θα αναμένει με εποι-κοδομητική διάθεση. Το ουσιαστικότης υπόθεσης είναι αν μπορεί η κ.Λουτ να ξεκολλήσει τη διαδικασίαδιαπραγμάτευσης ή όχι. Αρμόδιεςπηγές τονίζουν πως από τα μηνύματαπου στέλνει η Τουρκία είναι δύσκολονα διαφανεί άμεσα αν θα υπάρξει α-ποτέλεσμα ή όχι. Προσώρας δεν έχειγίνει επίσης γνωστό αν θα έχει άλλεςεπαφές η κ. Λουτ και ποιες θα είναιαυτές. Πάντως ο Πρόεδρος Αναστα-σιάδης σε συνέντευξή του στο CNNGreece τόνισε πως δεν γνωρίζει τιμπορεί να φέρει η κ. Λουτ, αλλά ηε/κ πλευρά θα είναι με εποικοδομητικήδιάθεση που θα περιμένει ν’ ακούσειόσα έχουν να ειπωθούν. Μιλώνταςη «Κ» και με αρμόδιες πηγές, τονίζεταιπως κανείς δεν είναι εν πρώτοις σεθέση να προδιαγράψει το παραμικρό,ειδικά με την τροπή που έχει πάρεικαι η δημόσια συζήτηση αλλά και οιαντεγκλήσεις στο εσωτερικό για ταπερί συνομοσπονδίας. Είναι ενδει-κτικό πάντως ότι κανείς δεν γνωρίζειτο τι η κ. Λουτ αποκόμισε κατά τονπρώτο κύκλο των επαφών της με όλεςτις πλευρές, ενώ και ο ΓΓ των ΗΕ δενσυμπεριέλαβε σημεία από τις εν λόγωεπαφές στην έκθεσή του. Η οποία μετη σειρά της αναμενόταν να συζη-τηθεί χθες στο Συμβούλιο Ασφαλείας,με φόντο και άμεσο σημείο ενδιαφέ-ροντος, τι μέλει γενέσθαι με την ΟΥΝ-ΦΙΚΥΠ. Για το θέμα, λένε οι πληρο-φορίες, θα έχει σαφέστερη εικόνα οΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίοςμεταβαίνει αρχές Νοεμβρίου στις Η-ΠΑ, όπου εκεί θα έχει συνάντηση καιμε την Αμερικανίδα πρέσβειρα σταΗΕ, Νίκι Χέιλι. Στις επαφές του ΥΠΕΞ

συμπεριλαμβάνεται και εκείνη μετον Μάικ Πομπέο αλλά και τον ΓουέςΜίτσελ.

Το ενεργειακό Από την εικόνα όπως έχουν συ-

μπέσει τα δεδομένα, δεν μπορεί ν’αποκοπεί το ενεργειακό εφόσον ξε-κινά την πορεία του προς το στόχο«Αλάνια 1», το τουρκικό γεωτρύπανο«Πορθητής». Συνοδευόμενο καταρχήναπό τα μηνύματα που έστειλε ο Τούρ-κος υπουργός Ενέργειας και ΦυσικώνΠόρων, Φατίχ Ντονμέζ, ο οποίος έ-στειλε το μήνυμα ότι «προσπάθησαννα περιορίσουν τα δικαιώματά μαςβάσει του διεθνούς δικαίου, της Βό-ρειας Κύπρου και της Τουρκικής Δη-μοκρατίας, θα ήθελα να σας ενημε-ρώσω ότι προστατεύουμε κάθε πλατ-φόρμα. Προς το παρόν δεν υπάρχεικάποιος κίνδυνος για την ασφάλεια,

αλλά εάν παρενοχληθούμε, το πολε-μικό μας ναυτικό θα κάνει αυτό πουείναι απαραίτητο». Όπως ο ίδιος πρό-σθεσε, σκιαγραφώντας τα επόμεναβήματα, στόχος της Τουρκίας είναιοι δυο γεωτρήσεις το χρόνο και πωςη Τουρκία έχει θέσει ως βασικό τηςστόχο την ενεργειακή της ανεξαρ-τησία και καμιά δύναμη δεν μπορείνα το εμποδίσει αυτό.

Διπλωματία παρασκηνίου Την ίδια ώρα, η Τουρκία καταβάλ-

λει προσπάθειες για την προβολήτων συμφερόντων της παρασκηνιακά,στο διπλωματικό πεδίο. Η Άγκυραδιεξάγει παρασκηνιακές επαφές μετις εταιρείες που δείχνουν ενδιαφέρονγια το φυσικό αέριο της ΑνατολικήςΜεσογείου. Παράλληλα, βολιδοσκοπείτις προθέσεις των χωρών της περιο-χής. Στα πλαίσια αυτής της προσπά-θειας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον φέρουνδυο εξελίξεις. Πρώτον, ότι παρά τηνένταση που επικρατεί στον άξονα Ά-γκυρας-Τελ Αβίβ, Τουρκία και Ισραήλεπιχειρούν να κρατήσουν ζωντανούςτους διαύλους επικοινωνίας σε διά-φορα πεδία. Δεύτερον, με την διαμε-σολάβηση του Σουδάν, Τουρκία καιΑίγυπτος ξεκινούν διαπραγματεύσειςγια την πλήρη αποκατάσταση τωνσχέσεων τους.

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την παραδοχή ότι ο Πρόεδρος Αναστα-σιάδης έχει μιλήσει στη Συμμαχία Πο-λιτών, μεταξύ πρώτου και δεύτερουγύρου, για διαφορετική λύση, έκανεο αναπληρωτής πρόεδρος του κόμματοςΠαναγιώτης Σαββίδης σε δηλώσειςτου στο κρατικό κανάλι. Αυτή είναικαι η πρώτη επίσημη παραδοχή πο-λιτικών κύκλων ότι ο Πρόεδρος συζητάγια άλλη λύση από αυτή που συζητείταιεδώ και 44 χρόνια, με το Προεδρικόνα μην έχει κάνει ακόμη την όποια το-ποθέτηση επί του ζητήματος.

Μιλώντας στο κρατικό κανάλι ο α-ναπληρωτής πρόεδρος της ΣυμμαχίαςΠολιτών σημείωσε πως τα περί συνο-μοσπονδίας και λύσης δύο κρατών ταοποία και συζητούνται στο παρασκήνιοδεν αποτελούν νέα σελίδα. «Ξέρουμεπως ο Πρόεδρος έχει κάνει αυτές τιςσυζητήσεις στο παρασκήνιο εδώ καιαρκετό καιρό, περί μίας λύσης που δενείναι αυτό που διαπραγματεύονται τατελευταία 44 χρόνια οι διάφορες κυ-βερνήσεις, αλλά κάτι διαφορετικό τοοποίο έχει μέσα στοιχεία και συνομο-σπονδιακά και στοιχεία δύο κρατών»,ανέφερε ο Παναγιώτης Σαββίδης.

Μεταξύ Α και Β γύρουΌπως αποκάλυψε ο Πρόεδρος Α-

ναστασιάδης ενημέρωσε πως γίνονταιαυτές οι συζητήσεις, όταν μεταξύ πρώ-της και δεύτερης Κυριακής των προ-εδρικών εκλογών η Συμμαχία Πολιτώνπήγε στο Προεδρικό. Ανέφερε πως οΠρόεδρος δεν έδωσε περισσότερεςπληροφορίες και σημείωσε πως «δενβλέπουμε ότι είναι κακό να συζητάςκάτι για να διερευνήσεις την αξία τουκαι να το ακυρώσεις». Θα πρέπει νασημειωθεί πως η αποκάλυψη του Πα-ναγιώτη Σαββίδη προκάλεσε κύμα α-ντιδράσεων στα μέσα κοινωνικής δι-κτύωσης και όχι μόνο. Η Συμμαχία Πο-λιτών δεν θέλησε να σχολιάσει περαι-τέρω το όλο ζήτημα, σε αντίθεση μετο ΑΚΕΛ, το οποίο, διά του εκπροσώπουΤύπου του κόμματος Στέφανου Στε-φάνου, καταγγέλλει τον Πρόεδρο γιαεκμετάλλευση του Κυπριακού για μι-κροπολιτικές σκοπιμότητες.

«Ακόμα μια επιβεβαίωση ότι ο Πρό-εδρος της Δημοκρατίας κ. Αναστασιά-δης συζητά για λύση συνομοσπονδίας

και δύο κράτη. Αυτή τη φορά σχετικήαποκάλυψη έκανε ο κ. ΠαναγιώτηςΣαββίδης, Αναπληρωτής Πρόεδροςτης Συμμαχίας Πολιτών. Όπως εξήγησεο κ. Σαββίδης, αυτά είπε στη ΣυμμαχίαΠολιτών ο Πρόεδρος της Δημοκρατίαςμεταξύ της πρώτης και δεύτερης Κυ-ριακής των προεδρικών εκλογών. Είναιπλέον αναντίλεκτο γεγονός ότι η όλησυζήτηση για δύο κράτη και συνομο-

σπονδία αν δεν άρχισε, τουλάχιστοντροφοδοτείται και ενισχύεται από αυτάπου λέει ο Πρόεδρος σε τρίτους. Κατάδεύτερο λόγο, είναι πλέον φανερόποιος χρησιμοποιεί το Κυπριακό γιαμικροπολιτικές και κομματικές σκο-πιμότητες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρα-τίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ.Στεφάνου. Το ΑΚΕΛ έχει ξεκαθαρίσει,διά του γενικού γραμματέα του κόμ-ματος Άντρου Κυπριανού σε συνέ-ντευξη στην «Κ», πως οποιοσδήποτεδιανοηθεί να μας πάρει προς την κα-τεύθυνση της συνομοσπονδίας ή τωνδύο κρατών διαπράττει μία προδοτικήπράξη. Αποκάλυψε παράλληλα πωςπολλοί ξένοι με τους οποίους συζητάλένε πως ο Πρόεδρος συζητά αυτά ταζητήματα, συνομοσπονδίας και λύσηςδύο κρατών. Την παραδοχή της Συμ-μαχίας Πολιτών σχολίασε και ο ανθυ-ποψήφιος του Νίκου Αναστασιάδη γιατην προεδρία Σταύρος Μαλάς επικρί-νοντας και τη Συμμαχία Πολιτών. «Ανκάποιες πολιτικές δυνάμεις, μεταξύπρώτου και δεύτερου γύρου, ενημε-ρώθηκαν από τον Νίκο Αναστασιάδηότι συζητά λύση εκτός της ΔΔΟ καιδεν το κατήγγειλαν, τότε είναι συνεργοίστην αλλαγή πλεύσης στο Κυπριακόκαι να μη βγάζουν τώρα την ουρά τουςαπ’ έξω».

Γεφυρωτικές προτάσεις αναζητεί η Aγκυρα Η στασιμότητα στο Κυπριακό και οι εξελίξεις στα ενεργειακά τις επιβάλλουν υποστηρίζουν πηγές από την Τουρκία

<<<<<<<

«Δεν μιλάμε αποκλειστικάγια ανεπίσημες επαφές των δυο κοινοτήτων ή τηςΆγκυρας με την ε/κ ηγεσία.Εξελίξεις υπάρχουν και θα υπάρξουν με πιο έντονοτρόπο και στον άξονα Αθή-νας-Άγκυρας», τονίζουν οι πηγές μας.

Μια συζήτηση για τις εξουσίες των «ιδρυτικών κρατών», οι οποίες δεν θα αφορούν αποκλειστικά τα εσωτερικά δρώμενα της Κύπρου αλλά και τις μελλοντικές σχέσεις τωνδυο κοινοτήτων με την διεθνή κοινότητα, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια θετική δυναμική στο Κυπριακό, τονίζεται.

Αναμονή τέλος για την Λουτ,προσμονή για τη συνέχεια Στις 11.30 π.μ. συναντά τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, στις 4 μ.μ. τον Ακιντζί, υπό την κινητικότητα του «Πορθητή»

<<<<<<<

Η Αγκυρα διεξάγει παρα-σκηνιακές επαφές με τιςεταιρείες που επιδεικνύ-ουν ενδιαφέρον για το φυ-σικό αέριο της ΑνατολικήςΜεσογείου.

Η κάθοδος της κ. Λουτ αναμένεται να ρίξει φως στη συνέχεια του κυπριακού προ-βλήματος.

Μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής ο Νίκος Αναστασιάδης μίλησε για λύση με συ-νομοσπονδιακά στοιχεία και στοιχεία λύσης δύο κρατών σύμφωνα με τον αναπληρω-τή πρόεδρο της Συμμαχίας Πολιτών, με το Προεδρικό να αποφεύγει να τοποθετηθεί.

Μίλησε η Συμμαχία Πολιτών για την ταμπακιέρα Παραδοχή Παναγιώτη Σαββίδη πως ο Πρόεδρος συζητάαπό τις Προεδρικές εκλογές και για διαφορετική λύση

Συνέντευξη από τον Πρόεδρο

Το Προεδρικό πάντως απέφυγε νακάνει τις όποιες δηλώσεις όπωςάλλωστε έχει αποφύγει είτε να ε-πιβεβαιώσει είτε να διαψεύσει τηφημολογία που επικρατεί το τε-λευταίο διάστημα περί συζήτησηςγια άλλη μορφή λύσης. Όπως επι-σημαίνουν κυβερνητικοί κύκλοι, οΠρόεδρος Αναστασιάδης θα δώσειτο επόμενο διάστημα συνέντευξηΤύπου κατά την οποία αναμένεταινα τοποθετηθεί εφ΄ όλης της ύληςαλλά να δώσει παράλληλα τις απα-ντήσεις του στα όσα λέγονται τοτελευταίο διάστημα.

06-OIK_ΠΟΛΙΤΙΚΗ_KATHI 30/10/18 22:57 Page 6

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 7Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Παίρνει σειρά η Κεντρική Τράπεζα στις έρευνες για ΣΚΤΩς προπομπός της παρουσίασης Χρυστάλλας Γιωρκάτζη ενώπιοντης Ερευνητικής Επιτροπής που διερευνά τα αίτια κατάρρευσηςτου Συνεργατισμού μπορεί να θεωρηθεί η εμφάνιση τριών λει-τουργών της Κεντρικής Τράπεζας στο «Φιλοξενία». Μια εξέλιξηη οποία ουσιαστικά καταδεικνύει πως το έργο της ΕπιτροπήςΑρέστη έχει εισέλθει στην τελική ευθεία. Γιώργος Συρίχας, πρώηνΕκτελεστικός Σύμβουλος της Κεντρικής Τράπεζας, Γιάγκος Δη-μητρίου, Διευθυντής Εποπτείας, και Κωνσταντίνος Ηροδότου, Ε-κτελεστικός Σύμβουλος, έχουν κληθεί και θα παρουσιαστούν τηνΤετάρτη στην Ερευνητική Επιτροπή.

Η παρουσία των τριών προσώπων αναμένεται να ρίξει περισ-σότερο φως για τις συνθήκες που επικρατούσαν στο Συνεργατισμόπριν το 2014, χρονιά κατά την οποία το τραπεζικό σύστημα τηςΚύπρου τέθηκε υπό την ομπρέλα του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού(SSM). Άγνωστο παραμένει αν οι τρεις λειτουργοί της ΚεντρικήςΤράπεζας θα είναι σε θέση να απαντήσουν σε ερωτήσεις της Ε-πιτροπής για την περίοδο μετά το 2014 ένεκα του γνωστούζητήματος που έχει προκύψει με τον SSM, τις διαβαθμισμένεςπληροφορίες και έγγραφα.

Θέμα που αγγίζει περισσότερο τον Κωνσταντίνο Ηροδότου οοποίος διορίσθηκε στην Κεντρική Τράπεζα αρχές του 2017. Μετάτην παρουσία των τριών σε ημερομηνία που δεν έχει κλείσει θαπαρουσιασθεί και η Διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας με ταμέλη της Επιτροπής να προετοιμάζονται με την μελέτη στοιχείωνπου έχουν ενώπιόν τους.

Η παρουσία ΠανίκουΗ εβδομάδα σε ό,τι αφορά τις έρευνες ξεκίνησε με ισχυρές πα-

ρουσίες της περιόδου πριν την ανακεφαλαιοποίηση της ΣΚΤ. Ξε-χωριστό ενδιαφέρον είχε η εμφάνιση του Πανίκου Δημητριάδη,κεντρικού τραπεζίτη την περίοδο εκείνη. Κύριο χαρακτηριστικότης κατάθεσης Δημητριάδη μέσω τηλεδιάσκεψης από το Λονδίνοοι ευθύνες μετά την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση της ΣΚΤ. Ο τέωςΔιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας υποστήριξε έντονα πως ο Συ-νεργατικός Πιστωτικός Τομέας ήταν βιώσιμος με την προϋπόθεσηότι θα εφαρμοζόντουσαν όσα προέβλεπε το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης.Για τον κ. Δημητριάδη ένα επίσης σοβαρό πρόβλημα του Συνερ-γατισμού ήταν η μη διαχείριση των προβληματικών δανείων.Όπως είπε χαρακτηριστικά, στην Κύπρο δεν σήκωναν το τηλέφωνονα πουν ότι υπάρχει πρόβλημα.

Ο ΣταυράκηςΗ παρουσία του πρώην υπουργού Οικονομικών Χαρίλαου Σταυ-

ράκη ήταν σύντομη και αν κάτι ξεχώρισε από την κατάθεσή τουήταν η ανάγνωση από τον πρόεδρο της Επιτροπής πρακτικώνστα οποία ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιαςσε μια περίπτωση αναφερόταν σε ένα δάνειο 9 εκατ. ευρώ που α-φορούσε παράγοντες του Συνεργατισμού με την παράκληση τοόλο θέμα να διερευνηθεί.

Ο μάρτυρας, ερωτηθείς από τον πρόεδρο της Επιτροπής, α-πάντησε πως δεν θυμάται τη συγκεκριμένη περίπτωση παραπέ-μποντας στα πρακτικά του τότε Υπουργικού Συμβουλίου. Οπρόεδρος της Επιτροπής επικαλέσθηκε και πάλι δήλωση του Δη-μήτρη Χριστόφια στην οποία ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίαςαναφερόταν και πάλι στο Συνεργατισμό και στους κινδύνους ε-μπλοκής της ΕΕ με τα τεστ αντοχής. Μάλιστα ο τότε Πρόεδροςτης Δημοκρατίας φερόταν να είπε πως ο καιρός που ο καθέναςέκανε την δική του πολιτική στο Συνεργατισμό έχει περάσει.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΟΜΑΡΑΣ

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Στα 220 εκατομμύρια ευρώ ανέρχονταιοι ακαθάριστες εισπράξεις σε μετρητάπου απέφερε το «κακό» μέρος της Συ-νεργατικής Κυπριακής Τράπεζας εντόςτου 2018, με τις προοπτικές των εσόδωννα εκτιμάται πως θα συνεχίσουν στουςίδιους ρυθμούς και στα επόμενα χρόνια.Συγκεκριμένα, μετά την πληρωμή τωνεργασιών στην Altamira Cyprus και άλ-λων εξόδων, οι καθαρές εισπράξεις μέχριτο Σεπτέμβριο του 2018 ανέρχονται σε195 εκατομμύρια ευρώ. Έως το τέλος

του έτους, το Υπουργείο Οικονομικώνεκτιμά πως τα έσοδα θα φτάσουν τα 250εκατομμύρια ευρώ, ποσό που είχε ανα-κοινωθεί και όταν διαχωρίστηκε ο Συ-νεργατισμός σε καλή και «κακή» τράπεζα.Στο κράτος, μετά την ιδιωτικοποίησητης ΣΚΤ και την απόκτηση του υγιούςτης μέρους από την Ελληνική Τράπεζα,παρέμειναν περιουσιακά στοιχεία αξίας8,3 δισ. ευρώ στον Φορέα ΔιαχείρισηςΔανείων. Ακόμα, στο σύνολο αυτό πε-ριλήφθηκαν Μη Εξυπηρετούμενα Δάνειααξίας 7 δισ. ευρώ με εξασφαλίσεις, Εξυ-πηρετούμενα Δάνεια 0,5 δισ. ευρώ, συμ-μετοχές σε εταιρείες αξίας περίπου 165εκατ. ευρώ, αλλά και το σύνολο της α-κίνητης περιουσίας της ΣυνεργατικήςΚυπριακής Τράπεζας αξίας 600 εκατ.ευρώ. Όλα τα παραπάνω «έμειναν» στονκακό Συνεργατισμό, ή αλλιώς στην ΣΕ-ΔΙΠΕΣ, την εταιρεία που μετονομάστηκε.

Αξίζει να σημειωθεί πως για την ακρίβειατα περιουσιακά στοιχεία εκχωρήθηκανστην ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία είναι θυγατρικήτης ΣΕΔΙΠΕΣ. Η ΚΕΔΙΠΕΣ, είναι ο ΦορέαςΔιαχείρισης Δανείων της Κύπρου. Τηδιαχείριση των περιουσιακών αυτώνστοιχείων την κάνει η Altamira Cyprus,η εταιρεία που συνήψε συμφωνία μετον παλιό Συνεργατισμό για να διαχει-ρίζεται τα δάνειά του. Η Altamira θασυνεχίσει τις εργασίες για τις οποίεςπροσλήφθηκε, δηλαδή να εισπράξει ταδάνεια, ενώ οι μετοχές και τα ακίνηταπου έχει η ΚΕΔΙΠΕΣ να πωληθούν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν ξεκά-θαρη για τη λειτουργία του Φορέα. Πρώ-τον, η διαχείριση να μην γίνεται από τοίδιο το κράτος και να γίνεται από ιδιωτικήεταιρεία (γίνεται από την Altamira) καιδεύτερον να βελτιώνονταν το νομοθετικόπλαίσιο και οι δικαστικές διαδικασίες

για τα Μη Εξυπηρετούμενα (κάτι πουέγινε τον Ιούλιο του 2018). Υπογραμμί-ζεται πως η Altamira πληρώνεται ανά-λογα με την επιτυχία είσπραξης.

ΕπιτυχίαΤα 220 εκατ. που εισπράχθηκαν εντός

του 2018, αξίζει να σημειωθεί πως προ-έκυψαν δίχως την «ένεση» του Σχεδίουεπιχορήγησης δόσης δανείων, την λε-γόμενη ΕΣΤΙΑ, αλλά και δίχως επίσηςτα οφέλη που προκύπτουν από τις νέεςνομοθεσίες για τα ΜΕΔ. Γιατί πολύ απλάδεν πρόλαβαν να εφαρμοστούν. Απόαυτά τα δύο δεδομένα, συνεπάγεται πωςείναι εφικτός ο στόχος των 250 εκατ. ε-σόδων από το Φορέα και να «εμβάζει» -όπως σημείωσε ενώπιον της ΕπιτροπήςΟικονομικών ο υπουργός ΟικονομικώνΧάρης Γεωργιάδης- κάθε τριμηνία στα-θερά έσοδα στο κράτος. Ωστόσο, δεν

έχει ξεκαθαρίσει η στατιστική μεταχεί-ρισης, δηλαδή εάν θα λογίζεται ως δη-μόσιο ή χρηματοδοτικό έσοδο το ενλόγω έμβασμα. Λεπτομέρεια μεν, αλλάπρέπει να σημειωθεί, όσο περνούν ταχρόνια και αφού τα ΜΕΔ θα εξυπηρε-τούνται, άρα και θα αποπληρωθούν ε-ντελώς, τα έσοδα του Φορέα θα έχουνφθίνουσα πορεία. «Είμαστε τεκμηριω-μένα αισιόδοξοι ότι θα υπάρχει μια ροήεσόδων από αυτή την πράξη και θα φέ-ρουν μια μη επαναλαμβανόμενη αύξησητου δημοσίου χρέους. Κάθε ευρώ πουθα εισπράττεται από αυτά τα δάνεια, ε-νοίκια και άλλα, είναι μια καινούργιαπηγή δημοσίων εσόδων», ανέφερε τηΔευτέρα ο Υπουργός.

Σε ρόλο μαέστρου η PwCΒάσει της συμφωνίας που είχε υπο-

γράψει ο Συνεργατισμός το 2017, η ε-ταιρεία διαχείρισης που λειτουργεί τηδεδομένη στιγμή μέχρι να ξαναγίνειδιαγωνισμός, είναι η Altamira. Ωστόσο,δεν έχει ξεκαθαρίσει η στατιστική με-ταχείρισης, δηλαδή εάν θα λογίζεται ωςδημόσιο ή χρηματοδοτικό έσοδο το ενλόγω έμβασμα. Τη στελέχωση του ΔΣτης ΚΕΔΙΠΕΣ έχει αναλάβει η PwC καιμέχρι τις 20 Νοεμβρίου θα υποδείξει ταπρόσωπα που θα την πληρώσουν. Στησυνέχεια, η PwC θα προχωρήσει σε με-λέτη, ώστε να επιλέξει την Εταιρεία Δια-χείρισης Δανείων (servicer) που θα συ-νεχίσει το έργο της Altamira. Μπορείνα έρθει μια διαφορετική, μπορεί να συ-νεχίσει και η ίδια η Altamira.

Τη λειτουργία πέντε γραφείων εξυ-πηρέτησης σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρ-νακα, Παραλίμνι και Πάφο, ανακοίνωσεη Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Πε-ριουσιακών Στοιχείων (ΚΕΔΙΠΕΣ) θυγα-τρική της ΣΕΔΙΠΕΣ, πρώην ΣυνεργατικήςΚυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ). Όπως ανα-φέρεται σε ανακοίνωση της ΚΕΔΙΠΕΣ,μέσω των γραφείων εξυπηρέτησης, οιδανειολήπτες θα μπορούν να πληροφο-ρούνται σχετικά με τις μη εξυπηρετού-μενες τους χορηγήσεις, να καταθέτουνμετρητά ή/και επιταγές στους λογαρια-σμούς τους, να εξοφλούν τα δάνειά τουςκαι να αλλάζουν τα προσωπικά τουςστοιχεία.

Καθαρά έσοδα 195 εκατ. είχεο Φορέας έως τον ΣεπτέμβριοΘα φτάσουν στα 250 εκατ. μέχρι το τέλος του έτους - Στα 11 δισ. ανέρχονται τα ΜΕΔ

<<<<<<<

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή-ταν ξεκάθαρη για τη λειτουρ-γία του Φορέα. Πρώτον, ηδιαχείριση να μην γίνεται α-πό το ίδιο το κράτος αλλά α-πό ιδιωτική εταιρεία και δεύ-τερον να βελτιώνονταν το νο-μοθετικό πλαίσιο και οι δι-καστικές διαδικασίες για ταΜΕΔ. Τα 220 εκατ. που εισπράχθηκαν ήδη, προέκυψαν δίχως την «ένεση» του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ,

αλλά και δίχως επίσης τα οφέλη που προκύπτουν από τις νέες νομοθεσίες για τα ΜΕΔ.

07-OIK_OIKONOMIA_KATHI 30/10/18 22:51 Page 7

8 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ

Λάρνακα - Βουκουρέστι, και μετά... όλη η Ευρώπη!

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος (357) 22 755 300ή μέσω των ταξιδιωτικών πρακτόρων της περιοχής σαςwww.blueairweb.com

Η μεγάλη διαφορά του προτεινόμενουσχεδίου ΕΣΤΙΑ από το υφιστάμενοσχέδιο προστασίας πρώτης κατοικίας(που διαχειρίζεται ο Κυπριακός Οργα-νισμός Ανάπτυξης Γης) είναι η κατη-γορία 3, που είναι βασικά η μεγάληπρόκληση του ΕΣΤΙΑ. Το 44% της κρα-τικής χορηγίας πάει σε αυτή την κα-τηγορία και δεν δικαιολογείται απότα στοιχεία που συνήθως χαρακτηρί-ζουν «ευάλωτες» ομάδες. Συγκεκριμένα,367 εκατομμύρια ευρώ (σε ορίζονταμέχρι και 25 έτη) θα επιχορηγήσει νοι-κοκυριά που έχουν πρώτη κατοικία α-ξίας 214 χιλ. μέχρι 350 χιλ. ευρώ καιεπιπρόσθετη περιουσία από 268 χιλ.μέχρι 438 χιλ. ευρώ. Με βάση τα στοι-χεία (για το έτος 2016) που δημοσιεύ-ονται στην ιστοσελίδα της ΕυρωπαϊκήςΚεντρικής Τράπεζας (https://goo.gl/CdkCq4) 50% των νοικοκυριών στηνΚύπρο έχουν πρώτη κατοικία με αξίακοντά στις 200 χιλ. ευρώ. Άρα τα πε-ριουσιακά κριτήρια του ΕΣΤΙΑ κρίνο-νται ως πολύ γενναιόδωρα. Η μόνη πι-θανή εξήγηση που απομένει είναι ότιη 3η κατηγορία στοχεύει σχεδόν α-ποκλειστικά στο να βοηθήσει τις τρά-πεζες να απαλλαγούν από σημαντικόόγκο ΜΕΔ. Κάπου εδώ βρίσκεται καιτο μεγαλύτερο κομμάτι του ηθικούκινδύνου που πιθανόν να επηρεάσει

υφιστάμενες χορηγήσεις από το τρα-πεζικό σύστημα.

Επίσης, τα εισοδηματικά κριτήρια(50 χιλ. ευρώ ακαθάριστο εισόδημα νοι-κοκυριού) καλύπτει από μόνο του 4 στα5 νοικοκυριά με βάση τα στοιχεία τηςΣτατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου (για τοέτος 2016: https://goo.gl/ ZHqeQm), πουπάλι δεν φαίνεται να εμπίπτει στην κα-τηγορία «ευάλωτες ομάδες».

Σε συνέχεια της συνέντευξής μουστις 8/7/2018 (στον «Φιλελεύθερο»https://goo.gl/QqCQnp) σχετικά με τοΕΣΤΙΑ και τη διαχείριση Μη Εξυπηρε-τούμενων Δανείων (ΜΕΔ), δίνω πιοκάτω έξι προτάσεις που θα βοηθήσουνστο να μειωθεί ο ηθικός κίνδυνος καιτο περί δικαίου αίσθημα σε σχέση μετο ΕΣΤΙΑ:

l Να αποκλειστούν στρατηγικοί κα-κοπληρωτές.*

l Να αποκλειστούν πολιτικά εκτε-θειμένα πρόσωπα.**

l Να αλλάξει το ποσοστό επιδότησηςκλιμακωτά ως ακολούθως:

l Να επιδοτηθούν οι πιο ευάλωτεςομάδες με μεγαλύτερο ποσοστό τηςδόσης τους (π.χ. 70% αντί 33%) το οποίονα μειώνεται (σταδιακά μέχρι και σχεδόνστο 0%) όσο αυξάνονται τα περιουσια-κά/εισοδηματικά στοιχεία.

l Να εστιαστούν τα εισοδηματικά

και περιουσιακά κριτήρια στις ευάλωτεςομάδες (όπως το υφιστάμενο σχέδιοπρώτης κατοικίας).

Εισοδηματικά κριτήρια νοικοκυριούμέχρι 25.000 και αναπροσαρμογή ανά-λογα με αριθμό μελών οικογένειας (κα-

λύπτει κοντά στο 40% των νοικοκυ-ριών).

Περιουσιακά κριτήρια 1ης κατοικίαςμέχρι 200.000 (που καλύπτει κοντά στο50% των νοικοκυριών).

Επιπρόσθετα περιουσιακά στοιχεία

μέχρι 100 χιλ. ευρώ.Η ημερομηνία αξιολόγησης να με-

ταφερθεί από Σεπτέμβριο του 2017 σεπροηγούμενη ημερομηνία. Για παρά-δειγμα η ημερομηνία να γίνει τέλος2016 για τους ακόλουθους λόγους:

l Η επίδραση της κρίσης που άρχισετο 2013 θα συμπεριληφθεί.

l Η επίδραση της προεκλογικής πε-ριόδου για τις προεδρικές του 2018 ναμη συμπεριληφθεί.

Συγκεκριμένα οι υποσχέσεις κομ-ματικών επιτελείων για κούρεμα δα-νείων, πολύ πιθανόν να αύξησαν τονηθικό κίνδυνο – δηλαδή άρχισε ο κόσμοςπου μπορούσε να πληρώνει δάνεια, νασταματά να πληρώνει τα δάνειά του.Αφού το ΕΣΤΙΑ βοηθάει και τις τράπεζεςνα δοθούν τραπεζικές μετοχές στο κρά-τος.

*Ορισμός Στρατηγικού κακοπληρωτή:Νοικοκυριό που δεν δικαιούται κρατικήςβοήθειας (π.χ. ΕΕΕ) και έχει μηνιαίοακαθάριστο εισόδημα με δύο φορές τημηνιαία δόση (σε ολόκληρο το τραπεζικόσύστημα) και δεν πληρώνει. Η εναλλακτικά,νοικοκυριά που έχουν σχετικά μικρήπιθανότητα αθέτησης της δανειακήςυποχρέωσης, αλλά στην πραγματικότητα,έχουν σημαντικές καθυστερήσεις (αρνούνταινα πληρώσουν). **Ορισμός Πολιτικά Εκτεθειμένου Προσώπου(ΠΕΠ): όπως καθορίζεται από την ΚεντρικήΤράπεζα της Κύπρου και περιλαμβάνειμεταξύ άλλων (πρώην και νυν): βουλευτές,ανωτέρους κυβερνητικούς λειτουργούς,τοπικές αρχές κ.λπ.

Eξι προτεινόμενες, αιτιολογημένες αλλαγές στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ

Νοικοκυριά Αξίες

Κατ. Αριθμός Ποσοστό (%) Ελάχιστη αξία Μέγιστη αξία Μέση Αξία Επιδότηση Ποσοστό (%)επί συνόλου κατοικίας €000 κατοικίας €000 κατοικίας €000 €000 επί συνόλου

1 2.614 20% 98 49 128.000 15%

2 6.535 50% 98 214 156 340.000 41%

3 3.921 30% 214 350 282 367.000 44%

Σύν. 13.070 100% 835.000 100%

Το σχέδιο ΕΣΤΙΑ όπως ανακοινώθηκε στις αρχές Ιουλίου 2018 έχει τηνακόλουθη μορφή με βάση τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Υπ. Οικονομικών.

ΕΣΤΙΑ: Επιδότηση (€)

€367 εκατ.για κατοικίες

με μέσηαξία €282.000

Υφιστάμενο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ: Eπιδότηση σε €

€128 εκατ.για κατοικίες

με μέσηαξία €49.000

€340 εκατ.για κατοικίες

με μέσηαξία €156.000

44% 41% 15%

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ ΜΙΛΙΔΩΝΗ

Της ΜΑΡΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Μετέωρη για πολλοστή φορά βρίσκεταιη ανάπτυξη μαρίνας στην Πάφο, μετάτην απόσυρση του ενδιαφέροντος τηςεταιρείας Pafilia την περασμένη εβδο-μάδα. Παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχεγια μήνες κινητικότητα στο θέμα, λόγωτης προσφυγής της εταιρείας Poseidonστην αναθεωρητική αρχή προσφορώναλλά και αργότερα λόγω της διαπίστω-σης περί λάθους στην σύνθεση της

διαχειριστικής αρχής μαρίνων, η απο-χώρηση της Pafilia έχει θορυβήσειτους τοπικούς παράγοντες της πόληςκαι έχει προβληματίσει το ΥπουργείοΕμπορίου. Ήδη, σε επίπεδο Εμπορικούκαι Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πά-φου, έχουν γίνει επαφές με τον υπουρ-γό Εμπορίου Γιώργο Λακκοτρύπη, στονοποίο έχει τεθεί επιτακτικά το ζήτημαγια το ποια ενδεχομένως να είναι τα

επόμενα βήματα στο θέμα. Πρόκειταισαφώς για έργο υποδομής στο οποίοη Πάφος έχει επενδύσει πολλές προσ-δοκίες για την ανάπτυξή της, όπως υ-πογραμμίζουν τοπικοί φορείς, το οποίοκινδυνεύει να μείνει στο συρτάρι λόγωαλλεπάλληλων προσφυγών και χρο-νοβόρων γραφειοκρατικών διαδικα-σιών, που κρατούν ούτε λίγο ούτε πολύδώδεκα χρόνια.

Νοέμβριο το δικαστήριοΗ εκδίκαση της υπόθεσης αναμέ-

νεται να αρχίσει στις 12 Νοεμβρίου,και στη βάση του πιο αισιόδοξου σε-ναρίου θα ολοκληρωθεί μέχρι τέλοςτου χρόνου. Ωστόσο, με βάση και προη-γούμενη εμπειρία στην χρονική διάρ-κεια εκδίκασης παρόμοιων υποθέσεων,θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι ηυπόθεση μαρίνα Πάφου θα καταλήξειτελικά στους ώμους του νεοσύστατουΥφυπουργείου Τουρισμού. Κάτι πουσημαίνει ότι ο άσπρος ή όχι, ο καπνόςαπό το Ανώτατο Δικαστήριο δεν θαβγει πριν το 2019. Εξέλιξη η οποία δη-μιουργεί ερωτηματικά είναι η απόσυρ-ση της Pafilia από την διαδικασία α-ναφέρουν στην «Κ» πηγές από τηνκοινοπραξία Poseidon.Υπογραμμίζουνπαράλληλα πως από την στιγμή πουυπάρχει σε εξέλιξη δικαστική διαδι-κασία, αυτή θα πρέπει να τύχει σεβα-σμού από το Υπουργείο. Στην περί-πτωση δε που το δικαστήριο αποφα-σίσει υπέρ της εταιρείας, τότε ηPoseidon δηλώνει έτοιμη να προχω-

ρήσει με υπογραφή συμβολαίων, ενώο επενδυτής ο οποίος θα χρηματοδο-τήσει το έργο, (οίκος με βάση τα Ηνω-μένα Αραβικά Εμιράτα), αναμένεταιότι θα πιάσει αμέσως δουλειά.

Από το 2007Η διαδικασία για την κατασκευή

της μαρίνας στην Πότιμα της Πάφου,μετρά έντεκα και πλέον χρόνια καιπρόκειται για έργο με κόστος γύρωστα 300 εκατομμύρια ευρώ. Με εμβα-δόν 155.000 τμ, προδιαγραφές για χω-ρητικότητα και για ελλιμενισμό πε-ρίπου χιλίων σκαφών, ανάπτυξη οι-κιστικών επαύλεων και εμπορικών υ-

ποδομών, εστιατορίων, πολιτιστικώνκαι αθλητικών κέντρων, ήταν ξεκάθαροότι επρόκειτο για έργο στο οποίο είχανεναποτεθεί πολλές ελπίδες για την ώ-θηση που θα έδινε στην Πάφο.

Όταν το 2007 προκηρύχθηκαν γιαπρώτη φορά οι όροι του διαγωνισμού,αρμόδια επιτροπή ήταν η επιτροπήπροσφορών του Υπουργείου Εμπορίου,η οποία αντικαταστάθηκε στη συνέ-χεια από την διαχειριστική επιτροπήμαρίνων. Ας σημειωθεί ότι η Poseidonήταν ο πρώτος προσφοροδότης στονοποίο είχε κατακυρωθεί η προσφορά,από την οποία ωστόσο αποσύρθηκεστη συνέχεια, όταν σύμφωνα με τηνδιαχειριστική αρχή μαρίνων δεν δό-θηκαν τα απαραίτητα πιστοποιητικάρευστότητας της εταιρείας για την ε-πένδυσης που είχαν ζητηθεί, ύψουςπερί των 50 εκατ. ευρώ.

Επιλέγηκε τότε η Pafilia ως δεύτε-ρος επιλαχών προσφοροδότης. Το δε-δομένο είναι ότι από τον Ιούλιο του2007 μέχρι σήμερα η διαδικασία αντίνα ευδοκιμήσει, δοκιμάζεται για δέκακαι πλέον χρόνια μέσα σε αίθουσεςσυνεδριάσεων διαχειριστικών επι-τροπών, και προσφυγών. Το ότι τηνπερασμένη εβδομάδα αποσύρθηκε α-πό την διαδικασία η Pafilia, δεν είναιτίποτα περισσότερο παρά η σταγόναπου ξεχείλισε το ποτήρι για τους φο-ρείς της Πάφου, και μια απόδειξη γιατον αντίκτυπο στην ανάπτυξη απόατέρμονες γραφειοκρατικές διαδικα-σίες.

Ατέρμονες διαδικασίεςΗ απόσυρση της Pafilia κρύβει την

απόσυρση του ενδιαφέροντος του ε-πενδυτή, ο οποίος ήταν έτοιμος να ε-πενδύσει ποσό περί των 300 εκατ.ευρώ στην Πάφο, ωστόσο αποσύρθηκελόγω των ατέρμονων διαδικασιών. Ηεταιρεία δεν αποκλείει πάντως το εν-διαφέρον του επενδυτή και της ίδιαςνα επιστρέψει στο τραπέζι, στην πε-ρίπτωση επαναπροκήρυξης του δια-γωνισμού, με διαφορετικές και πιοσύγχρονες προδιαγραφές. Από τηνPafilia υπογραμμίζουν ότι έργα τέτοιουβεληνεκούς χρειάζονται επενδυτέςαπό το εξωτερικό, τους οποίους γιανα προσελκύσουμε στην Κύπρο θαπρέπει να διασφαλιστεί σε πρώτο στά-διο, ότι οι επενδύσεις δεν θα σκοντά-ψουν σε χρονοβόρες διαδικασίες.

Παρά το γεγονός ότι ψέγει την α-πόσυρση της Pafilia, και η ίδια ηPoseidon είναι δέσμια των γραφειο-κρατικών διαδικασιών τα τελευταίαχρόνια με έξοδα δεκάδων εκατομμυ-ρίων να καταβάλλονται σε συμβούλους,δικηγόρους και εγγυητικές.

Σύμφωνα με πηγές από την κοινο-πραξία, επί δέκα χρόνια ποσό πουπλησιάζει το ένα εκατ. ευρώ είναι δε-σμευμένο ώστε να είναι σε ισχύ εγ-γυητική επιστολή συμμετοχής. ΗPoseidon, μόλις την περασμένη εβδο-μάδα, ανανέωσε την εγγυητική επι-στολή της στο Υπουργείο Εμπορίου,ύψους 850.000 ευρώ (δεσμευμένα κε-φάλαια των μετόχων).

Δεν στεριώνει πριν από το 2019 η μαρίνα ΠάφουΑποσύρθηκε η Pafilia , εξετάζεται η προσφυγή της Poseidon και οι Παφίτες περιμένουν την μαρίνα τους

Τα επόμενα βήματα για την μαρίνα Πάφου εξετάζει το Υπουργείο Εμπορίου, που αναμένεται ότι θα προχωρήσει σε νέα διαδικασία προσφορών, αν το δικαστήριο απορρίψει την προσφυγή της Poseidon.

Είτε θα επικαιροποιηθεί και θα επα-ναπροκηρυχθεί ο διαγωνισμός, είτεθα γίνει διευθέτηση με την Poseidonαναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος τουΕμπορικού και Βιομηχανικού Επιμε-λητηρίου Πάφου, Ανδρέας Δημη-τριάδη, ωστόσο υπογραμμίζει ότι ηλήψη οποιασδήποτε απόφασης θαείναι θέμα ημερών. Τόσο το ΕΒΕ Πά-φου όσο και ο δήμαρχος της πόληςΦαίδωνας Φαίδωνος υπέδειξαν ότι ηκαθυστέρηση λειτουργεί κατά τα α-νάπτυξης, κάτι που έθεσαν και ενώ-πιον του Υπουργού Εμπορίου σε συ-νάντηση τους την Κυριακή. «Είναιλυπηρό το γεγονός ότι η Πάφος τα-λαιπωρείται για δέκα σχεδόν χρόνιακυρίως λόγω δικαστικών διαδικα-σιών. Η πρόσβαση στα δικαστήριαμπορεί να αποτελέσει εργαλείο σταχέρια επιχειρηματιών για να ανα-βάλλουν και να διαιωνίζουν την λή-ψη μιας απόφασης», σχολίασε σχε-

τικά στην «Κ» ο Φαίδωνας Φαίδωνος. Από την πλευρά του ο Ανδρέας Δη-μητριάδης επιρρίπτει ευθύνες στηνδιαχειριστική αρχή προσφορών,στην οποία καταλογίζει έλλειψη α-ποφασιστικότητας με αποτέλεσμα α-νυπολόγιστες ζημιές στην τοπική οι-κονομία.«Δεν μπορούν έργα υποδο-μής να είναι νεκρά επειδή οι διάφο-ροι προσφοροδότες προχωρούν μεπροσφυγές και παγώνουν τον διαγω-νισμό ». Η εισήγηση του ΕΒΕ Πάφουείναι συγκεκριμένη. Η κατακύρωσητων εκάστοτε προσφορών να προχω-ρά παρά τις όποιες προσφυγές, ού-τως ώστε να κερδίζεται πολύτιμοςχρόνος. Ακόμα και στην περίπτωσηλανθασμένης κατακύρωσης της προ-σφοράς, ο κ. Δημητριάδης εκτιμά ότιη ζημιά για το κράτος θα ήταν πολύμικρότερη σε σχέση με την ζημιάπου υπόκειται λόγω της μη υλοποίη-σης επενδύσεων.

Ζημιά στην τοπική οικονομία<<<<<<<

Απέσυρε το ενδιαφέρον τουλόγω καθυστερήσεων στηδιαδικασία ο επενδυτής πί-σω από την Pafilia. Η εται-ρεία επιφυλάσσεται να εκ-δηλώσει εκ νέου το ενδιαφέ-ρον της σε περίπτωση νέαςπροκήρυξης διαγωνισμού.

08-OIK_KOSMOS_KATHI 30/10/18 22:55 Page 8

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 9Δ Ι Ε Θ Ν Η

Κλίμα συναγερμού επικρατεί στην Κί-να, καθώς μία ημέρα μετά την πτώσητων κινεζικών χρηματιστηρίων δό-θηκαν χθες στη δημοσιότητα τα τε-λευταία στοιχεία που φέρουν την οι-κονομία να επιβραδύνεται. Σημειώνειμάλιστα τη χαμηλότερη ανάπτυξητων τελευταίων 10 ετών. Από τον α-ντιπρόεδρο της κυβέρνησης μέχριτην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προ-βαίνουν σε καθησυχαστικές δηλώ-σεις.

Τα στοιχεία αφορούν το τρίτο τρί-μηνο του έτους, στη διάρκεια του ο-ποίου η κινεζική οικονομία αναπτύ-χθηκε κατά 6,5% σε σύγκριση με τοαντίστοιχο τρίμηνο του περασμένουέτους. Ο ρυθμός αυτός είναι κατώτεροςτων προβλέψεων για 6,6% αλλά καιαπό την ανάπτυξη 6,7% του προη-γούμενου τριμήνου.

Είναι, άλλωστε, ο χαμηλότερος ρυθ-μός που έχει καταγραφεί μετά το πρώ-το τρίμηνο του 2009 μεσούσης τηςπαγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρί-σης. Εχει προηγηθεί την Πέμπτη α-κόμη μία σημαντική υποχώρηση τωνκινεζικών χρηματιστηρίων που στηδιάρκεια του έτους έχουν επανειλημ-μένως σημειώσει μεγάλες απώλειες.

Ο δείκτης CSI 300 των εταιρειώνπου είναι εισηγμένες στο χρηματι-

στήριο της Σαγκάης και της Σεντζένέχει καταγράψει συνολική πτώση25,5% από τις αρχές του έτους.

Ο συνδυασμός των δυσοίωνων ε-ξελίξεων εξώθησε τις Αρχές να πα-ρέμβουν φραστικά και έμπρακτα. Πρώ-τος ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησηςΛιου Χε έσπευσε να τονώσει την ε-μπιστοσύνη της αγοράς στην κινεζικήοικονομία, προεξοφλώντας πως η δεύ-τερη οικονομία στον κόσμο θα δια-τηρήσει σταθερή ανάπτυξη. Αναγνώ-ρισε, ωστόσο, ότι η Κίνα αντιμετωπίζειοικονομικές προκλήσεις, ενώ επέκρινετις τράπεζες της χώρας ότι είναι α-πρόθυμες να στηρίξουν τον ιδιωτικότομέα. «Αν, πάντως, κοιτάξετε την οι-κονομία από μια ευρύτερη διαχρονικήοπτική γωνία, θα δείτε ότι η εικόνατης είναι καλή», τόνισε ο κ. Λιου μι-λώντας στα επίσημα ΜΜΕ της Κίνας,την κινεζική τηλεόραση, το πρακτο-ρείο Ξιν Χουά και την επίσημη εφη-μερίδα «Λαϊκή Ημερησία».

Παράλληλα, ο διοικητής της κεντρι-κής τράπεζας Γι Γιανγκ έσπευσε νακαθησυχάσει την αγορά σχετικά μετις επανειλημμένες πτώσεις των κι-νεζικών χρηματιστηρίων.

Υποσχέθηκε να λάβει μέτρα για νακαλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότη-σης των κινεζικών εταιρειών και εν-

θάρρυνε τις τράπεζες να ενισχύσουντον δανεισμό προς τον ιδιωτικό τομέα.Ο επικεφαλής της Επιτροπής Κεφα-λαιαγοράς Λιου Σιγιού υποσχέθηκε,επίσης, από την πλευρά του πως ηκυβέρνηση θα λάβει μέτρα για να δι-ευκολύνει τις επενδύσεις σε εισηγ-μένες εταιρείες, να επισπεύσει τις ε-γκρίσεις συγχωνεύσεων εταιρειών

και να στηρίξει τις εκδόσεις ομολόγων.Οι υποσχέσεις έδωσαν ώθηση στονδείκτη SSEC της Σαγκάης, που ενώ υ-ποχωρούσε κατά 1% στην αρχή τηςχθεσινής συνεδρίασης, στη συνέχειακατέγραφε κέρδη 2,6%. Οικονομικοίαναλυτές ερμηνεύουν, πάντως, μάλλοναπαισιόδοξα τις εξελίξεις στην κινεζικήοικονομία. Μιλώντας στο Reuters οΚότα Χιραγιάμα, οικονομολόγος ανα-λυτής αναδυόμενων αγορών στηνSMBC Nikko Securities, τόνισε ότι «ητάση επιβράδυνσης ενισχύεται παράτις υποσχέσεις των κινεζικών αρχώνπου ενθαρρύνουν τις εγχώριες επεν-δύσεις». Οπως επισήμανε, η εγχώριαζήτηση έχει υποχωρήσει σε αντίθεσημε τις εξαγωγές που ήσαν απροσδό-κητα ενισχυμένες.

<<<<<<

Η κινεζική οικονομία ανα-πτύχθηκε κατά 6,5% το γ΄ τρίμηνο σε σύγκριση μετο αντίστοιχο τρίμηνο τουπερασμένου έτους.

Ανησυχία στην Κίνα για την επιβράδυνση της οικονομίαςΠαρεμβάσεις για στήριξη της αγοράς από τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας

Ισχυρό χαρτί οι εξαγωγέςΠαρά τον σινοαμερικανικό εμπορικόπόλεμο, οι εξαγωγές παραμένουν το ι-σχυρό χαρτί της Κίνας. Στη διάρκειατων τριών πρώτων τριμήνων του έτουςαυξήθηκαν συνολικά πάνω από 14,5%.Οπως επισημαίνουν οι Financial Times,η Κίνα έχει επιλέξει να θυσιάσει τογουάν για να διατηρήσει σταθερή τηνοικονομία της. Από τον Απρίλιο τογουάν έχει υποτιμηθεί κατά περίπου10% έναντι του δολαρίου. Βρίσκεταιστα χαμηλότερα επίπεδα που έχει ση-μειώσει από τον Ιανουάριο του 2017και κυμαίνεται περίπου στα 6,94 γουάνπρος ένα δολάριο. Η βρετανική εφη-μερίδα επισημαίνει επίσης ότι η κινεζική

οικονομία έχει τονωθεί και χάρη στηνανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.Αντιδρώντας, άλλωστε, στους δασμούςπου έχει επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπστις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων,το Πεκίνο λαμβάνει διαρκώς μέτρα στή-ριξης της οικονομίας. Προ ημερών, ηΤράπεζα της Κίνας χαλάρωσε το ύψοςτων κεφαλαίων που οφείλουν να δια-τηρούν οι κινεζικές τράπεζες απελευ-θερώνοντας, έτσι, στην αγορά πάνωαπό 100 δισ. δολ. Το Πεκίνο έχει, άλ-λωστε, ενθαρρύνει τις περιφερειακέςαρχές να εκδίδουν περισσότερα ομόλογαώστε να αντλούν κεφάλαια για τη χρη-ματοδότηση έργων υποδομής.

O διοικητής της κεντρικής τράπεζας έσπευσε να καθησυχάσει την αγορά σχετικά με τις επανειλημμένες πτώσεις των κινεζικών χρηματιστηρίων. Υποσχέθηκε να λάβει μέτρα για νακαλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης των κινεζικών εταιρειών και ενθάρρυνε τις τράπεζες να ενισχύσουν τον δανεισμό προς τον ιδιωτικό τομέα.

Δεν αλλάζει τα σχέδιά της για τερμα-τισμό του προγράμματος αγοράς ο-μολόγων στα τέλη Δεκεμβρίου η Ευ-ρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ),ενώ διατηρεί τα επιτόκια στα υφι-στάμενα επίπεδα τουλάχιστον μέχριτο τέλος του καλοκαιριού του 2019.Βέβαια, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, ΜάριοΝτράγκι, υπογράμμισε πως «οι κίν-δυνοι που συσχετίζονται με τον προ-στατευτισμό, τις αδυναμίες των α-ναδυόμενων αγορών και τη μετα-βλητότητα των χρηματοοικονομικών

αγορών παραμένουν αξιόλογοι».H κεντρική τράπεζα επανέλαβε

πως θα σταματήσει τις μηνιαίες αγορέςομολόγων των 15 δισ. ευρώ μέχρι τατέλη του Δεκεμβρίου, όπως είχε δε-σμευθεί πρώτη φορά ότι θα κάνει στησυνεδρίαση του Ιουλίου. Στη συνέ-ντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο κ.Ντράγκι τόνισε πως η νομισματικήένωση θα παραμείνει «εύθραυστη»

εάν δεν ολοκληρωθεί. «Και όταν λέωνα έχει ολοκληρωθεί, αναφέρομαιστην τραπεζική ένωση, την ενοποίησητων αγορών κεφαλαίου και τον δη-μοσιονομικό σχεδιασμό» της Ευρω-ζώνης. Ο κ. Ντράγκι έχει ταχθεί ξανάυπέρ της εμβάθυνσης της σύγκλισηςτων κρατών-μελών της Ευρωζώνης.Χθες τόνισε πως όλες αυτές οι πτυχέςτης Ευρωζώνης –τραπεζική ένωση,ενοποίηση αγορών κεφαλαίων καιδημοσιονομικός σχεδιασμός– αλλη-

λοεπηρεάζονται. Για να υπάρξει, όμως,πρόοδος σε όλα αυτά τα μέτωπα πρέ-πει να δοθεί ώθηση από την πολιτική.Η ολοκλήρωση της νομισματικής έ-νωσης «δεν είναι κάτι που μπορεί ναπροωθηθεί από τους κεντρικούς τρα-πεζίτες και τους γραφειοκράτες τωνΒρυξελλών», τόνισε ο κ. Ντράγκι.

Αναλυτές της αγοράς στρέφουνήδη την προσοχή τους στην επόμενησυνεδρίαση της ΕΚΤ, που είναι δρο-μολογημένη για τις 13 Δεκεμβρίου.

Μέχρι τότε θα έχουν δημοσιευθεί οινέες προβλέψεις της ΕΚΤ για την α-νάπτυξη στην Ευρωζώνη και τα τε-λευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό.Ας μην λησμονούμε πως η ΕΚΤ απο-φάσισε να εφαρμόσει πολιτική πο-σοτικής χαλάρωσης πρώτη φορά τονΜάρτιο του 2015 για την αποτροπήτου κινδύνου του αποπληθωρισμού.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ τόνισε πωςστη χθεσινή συνεδρίαση «δεν συζη-τήσαμε τι θα κάνουμε μετά». «Δενσυζητήσαμε τίποτα σε αυτή τη συ-νεδρίαση, οπότε θα το συζητήσουμεστην επόμενη συνεδρίαση, όταν θαέχουμε στη διάθεσή μας τις προβλέ-ψεις για την ανάπτυξη στην Ευρω-ζώνη, οι οποίες θα μας διαφωτίσουνγια το τι μπορεί να συμβεί μετά». ΟΧενς Φλόριαν, οικονομολόγος τηςBerenberg Bank, εκτιμά πως η ΕΚΤθα αυξήσει το κόστος δανεισμούστην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο του2019. Αναλυτικότερα, η Berenbergδιαβλέπει ότι το επιτόκιο αποδοχήςκαταθέσεων θα αυξηθεί από το -0,4% στο -0,15%. Το επιτόκιο προ-σφοράς για πράξεις κύριας αναχρη-ματοδότησης και το επιτόκιο διευ-κόλυνσης οριακής χρηματοδότησηςπροβλέπεται να αυξηθούν κατά μό-νον 10 μονάδες βάσης από το 0,0%στο 0,1% και από το 0,25% στο 0,35%,αντίστοιχα.

BLOOMBERG, REUTERS

<<<<<<

Οι αναλυτές στρέφουν ήδη την προσοχή τουςστην επόμενη συνεδρία-ση της ΕΚΤ, που είναιδρομολογημένη για τις 13 Δεκεμβρίου.

Μέχρι τα τέλη 2018 το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤΠαράλληλα, η τράπεζα διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, τόνισε πως η νομισματική ένωση θα παραμείνει «εύθραυστη» εάν δεν ολοκληρωθεί. «Και όταν λέω να έχει ολοκληρωθεί,αναφέρομαι στην τραπεζική ένωση, στην ενοποίηση των αγορών κεφαλαίου και στον δημοσιονομικό σχεδιασμό της Ευρωζώνης».

EPA

Τα επιτόκια της Τουρκίας

Αμετάβλητο, στο 24%, διατήρη-σε η τουρκική κεντρική τράπεζατο βασικό επιτόκιο δανεισμού, υ-ποσχόμενη να προβεί σε αύξησηεπιτοκίων αν δεν καταφέρει νασταματήσει τη ραγδαία άνοδο τουπληθωρισμού. Η χθεσινή απόφα-ση θα ανακουφίσει τις τουρκικέςεταιρείες και νοικοκυριά μετά τηναύξηση του βασικού επιτοκίουδανεισμού κατά 6,25 ποσοστιαίεςμονάδες τον Σεπτέμβριο, όταν οπληθωρισμός είχε καταγραφείστο 24,5%. Εκτοτε, η τουρκική λί-ρα έχει ανακάμψει μερικώς ένα-ντι του δολαρίου, περιορίζονταςτην υποχώρησή της στο 33% από

την αρχή του έτους. Η αλλαγή κλί-ματος οφείλεται στη βελτίωσητων διπλωματικών σχέσεων με-ταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, ύστερααπό την αποφυλάκιση του Αμερι-κανού πάστορα Αντριου Μπράν-σον, οποίος είχε περάσει 2 χρόνιασε τουρκικές φυλακές κατηγο-ρούμενος για συμμετοχή στην α-πόπειρα πραξικοπήματος του2016. Η τουρκική οικονομία πιθα-νότατα βρίσκεται ήδη σε ύφεση,με την επιχειρηματική και την κα-ταναλωτική εμπιστοσύνη να υπο-χωρούν τον Οκτώβριο στο χαμη-λότερο επίπεδο της τελευταίαςδεκαετίας.

Εχει επιστρέψει η εποχή της ακριβής ε-νέργειας, και αυτό συνιστά απειλή γιατην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονο-μίας. Αυτή είναι η εκτίμηση της ΔιεθνούςΥπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), που, μολο-νότι προβλέπει πτώση της ζήτησης, θε-ωρεί πως οι τιμές της ενέργειας θα πα-ραμείνουν σε υψηλά επίπεδα.

Στη μηνιαία έκθεσή της, η ΙΕΑ επι-καλείται τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, πουαναθεωρεί επί τα χείρω τις προβλέψειςτου για την παγκόσμια ανάπτυξη, αλλάκαι τον αντίκτυπο του εμπορικού πο-λέμου στην παγκόσμια οικονομία. Οπωςτονίζει, αυτοί οι παράγοντες οδηγούνσε μείωση της ζήτησης για πετρέλαιο,χωρίς όμως να αναμένεται υποχώρησητων τιμών.

Ο λόγος είναι ότι μειώνεται η προ-σφορά από τις πετρελαιοπαραγωγούςχώρες του ΟΠΕΚ, καθώς επανέρχεταιαπό τον Νοέμβριο το εμπάργκο κατάτου Ιράν, ενώ η Βενεζουέλα βυθίζεταισε οικονομική και πολιτική κρίση, πουέχει οδηγήσει σε ραγδαία πτώση τηςπαραγωγής της. Παράλληλα, το πλεό-νασμα παραγωγικής δυνατότητας άλλωνχωρών περιορίζεται μόλις στο 2% τηςπαγκόσμιας ζήτησης και, σύμφωνα μετις εκτιμήσεις της διεθνούς υπηρεσίας,θα μειωθεί περαιτέρω. Και ενώ αυξά-νονται οι τιμές του πετρελαίου, έχουνπαράλληλα υποτιμηθεί τα νομίσματαπολλών αναπτυσσόμενων χωρών έναντιτου δολαρίου και, επομένως, υπάρχεικίνδυνος μεγάλου οικονομικού πλήγ-ματος.

Σε ό,τι αφορά την παγκόσμια ζήτηση,η ΙΕΑ εκτιμά ότι δεν θα υπερβεί το 1,3εκατ. βαρέλια την ημέρα το τρέχον έτοςκαι τα 1,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το2019, εκτιμήσεις κατά 100.000 βαρέλια

την ημέρα κατώτερες από τις προηγού-μενες. Στην αρχή της εβδομάδας, μά-λιστα, ο επικεφαλής της ΙΕΑ Φατίχ Μπρι-στόλ δήλωσε σε συνέντευξή του στοBloomberg ότι οι τιμές του πετρελαίου«εισέρχονται στην κόκκινη ζώνη», πουσημαίνει ότι διαφαίνεται κίνδυνος με-γάλης μείωσης της κατανάλωσης. Οίδιος κάλεσε, άλλωστε, όσες χώρες-μέλητου ΟΠΕΚ έχουν πλεονασματική παρα-γωγική δυνατότητα να αυξήσουν την

παραγωγή τους. Από τα στοιχεία τηςΙΕΑ προκύπτει, πάντως, ότι η ΣαουδικήΑραβία και ορισμένες άλλες σημαντικέςπετρελαιοπαραγωγές χώρες-μέλη τουΟΠΕΚ έχουν ήδη αυξήσει σημαντικάτην παραγωγή τους για να καλύψουντο κενό που αφήνει το πετρέλαιο τουΙράν και της Βενεζουέλας.

Εξάλλου, και η εκτός ΟΠΕΚ Ρωσίαέχει από τον Μάιο αυξήσει την παρα-γωγή της κατά 1,6 εκατ. βαρέλια την η-μέρα. Επί του παρόντος, υπάρχει επάρ-κεια στην αγορά. Λόγο ανησυχίας απο-τελεί, όμως, και το γεγονός ότι πολλέςχώρες, μεταξύ των οποίων η de factoηγέτιδα δύναμη του ΟΠΕΚ, ΣαουδικήΑραβία, έχουν σχεδόν εξαντλήσει τοπλεόνασμα παραγωγής που κρατούσανγια περιόδους έκτακτης ανάγκης καιελλείψεων στην αγορά.

Επανέκαμψε η εποχή των ακριβών καυσίμων, σύμφωνα μετη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας

<<<<<<

Επικαλείται τις αρνητικέςπροβλέψεις του ΔΝΤ για τηνπαγκόσμια ανάπτυξη, αλλάκαι τον αντίκτυπο του εμπο-ρικού πολέμου.

Μειώνεται η προσφορά από τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες του ΟΠΕΚ, καθώς επα-νέρχεται από τον Νοέμβριο το εμπάργκο κατά του Ιράν, ενώ η Βενεζουέλα βυθίζεται σεοικονομική κρίση, που έχει οδηγήσει σε ραγδαία πτώση της παραγωγής της.

09-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 30/10/18 22:54 Page 9

10 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Δ Ι Ε Θ Ν Η

Εχοντας αφήσει πίσω τη διεθνή χρη-ματοπιστωτική κρίση και τα επίχειράτης, ο κλάδος των αερομεταφορώνστρέφεται και πάλι στην παροχή ει-σιτηρίων πρώτης θέσης με ακόμαπιο υψηλές προδιαγραφές άνεσηςκαι πολυτέλειας – απλώς στη σημε-ρινή εποχή οι θέσεις αυτές είναι α-ριθμητικά λιγότερες. Να θυμίσουμεπως αυτή ακριβώς η πρώτη θέση α-φορά τους ζάπλουτους και τους διά-σημους, οι οποίοι τις καλές εποχέςαπολάμβαναν ευρεία γκάμα υπηρε-σιών, από άφθονη σαμπάνια καιβουνά χαβιάρι μέχρι ιδιωτικές κα-μπίνες με κρεβάτι και ντους. Ωστόσο,το 2000 η βρετανική British Airwaysέκανε μια τομή στη συγκεκριμένηυπηρεσία. Στον χώρο της επιχειρη-ματικής θέσης εγκατέστησε μεγάλουμεγέθους καθίσματα, που προσέ-φεραν σαφώς περισσότερη άνεσηκαι μάλιστα με αρκετές χιλιάδες δο-λάρια λιγότερο. Η καινοτομία αυτήπολύ γρήγορα υιοθετήθηκε από όλοτον κλάδο και δύσκολα μπορούσεκανείς να βρει αντεπιχειρήματα.Ποιος θα έδινε πιο πολλά χρήματαγια πρώτη θέση, η οποία απλώς θαπαρείχε λίγα εκατοστά χώρου γιατα πόδια και έναν πλουσιότερο κα-τάλογο κρασιών;

Μείωση δαπανώνΜε το ξέσπασμα της κρίσης οι δα-

πάνες των επιχειρήσεων για ταξίδιαστελεχών μειώθηκαν δραστικά, ενώκαι η επίδειξη πλούτου θεωρήθηκεπροκλητική. Τα τελευταία δέκα χρό-νια οι αεροπορικές κατήργησαν ήπεριόρισαν τις πρώτες θέσεις. Σή-μερα, όμως, το θέμα επανέρχεται.Η διεθνής οικονομία αναπτύσσεταιδυναμικά, ενώ οι ίδιοι οι αερομετα-φορείς την προηγούμενη τριετία συ-γκέντρωσαν σημαντικά κέρδη. Οπότεέχουν κεφάλαια να διαθέσουν για

την κατασκευή πρώτων θέσεων στανέα αεροσκάφη που παραγγέλνουναπό αερoναυπηγικές όπως η Airbusκαι η Boeing. Οπως επισημαίνει τοBloomberg, η κατασκευή κάθε μιαςπρώτης θέσης μπορεί να ξεπερνάκαι τις 100.000 δολάρια, ενώ οι αε-ροπορικές εταιρείες που κάνουν πο-λύωρα ταξίδια μπορεί να χρεώνουνγια ένα εισιτήριο μετ’ επιστροφήςπάνω από 10 χιλιάδες δολάρια. Μετέτοια χρέωση ένας αερομεταφορέαςμπορεί να εμφανίσει κέρδη, ότανσυνολικά ο κλάδος κυριαρχείται απόεταιρείες φθηνού ναύλου.

Η Air France διαπιστώνει ότι ύ-στερα από χρόνια αναθερμαίνεταιη ζήτηση για την πρώτη θέση καιέτσι δίνει τη δυνατότητα να την ε-πιλέξει όποιος επιθυμεί. Υπάρχει

διαθέσιμη στα καθημερινά δρομο-λόγια μεταξύ Παρισιού και Πόληςτου Μεξικού και Σάο Πάολο, ενώπροσφέρεται συχνότερα στην πτήσημεταξύ Παρισιού - Σαν Φρανσίσκο.Η δε Εmirates προσφέρει 29.000πρώτες θέσεις την εβδομάδα, όπερσημαίνει ξύλινα πατώματα σε ιδιω-τικές καμπίνες με ντους, αλλά καιειδικά κιάλια για να χαζεύει κανείςαπό το παράθυρο.

Συνολικά, πάντως, ο κλάδος θαπροσφέρει αριθμητικά λιγότερεςπρώτες θέσεις από παλαιότερα. ΗSingapore Αirlines έχει διαμορφώσειανάλογα τους χώρους στα νέα διώ-ροφα Α380 τζετ της Αirbus, στα οποίαπροσφέρει έξι καμπίνες αντί για δώ-δεκα πριν. Η κάθε μία παραπέμπεισε σουίτα ξενοδοχείου με ντουλάπα

κανονικού μεγέθους, κρεβάτι καιδερμάτινη καρέκλα της Ιταλίδαςσχεδιάστριας Πολτρόνα Φράου. «Τοθέμα είναι η σωστή ισορροπία», πα-ρατηρεί ο Τζον Στρίκλαντ, διευθυ-ντής της εταιρείας συμβούλων αε-ρομεταφορέων JLS Consulting. «Εναεισιτήριο πρώτης θέσης φέρνει τόσαέσοδα όσα δύο της επιχειρηματικήςθέσης και καμιά δεκαριά της οικο-νομικής».

Εντούτοις, μπορεί η πρώτη θέσηνα καταλαμβάνει χώρο πέντε οικο-νομικών θέσεων και έως και δύο ε-πιχειρηματικών. «Το εισιτήριο στηνπρώτη θέση έχει αξία για μια εται-ρεία, αρκεί να μη θυσιάζει τα κέρδητης από τα εισιτήρια επιχειρηματικήςθέσης», τονίζει ο κ. Στρίκλαντ.

BLOOMBERG

H πρώτη θέση επιστρέφειστις καμπίνες των αεροσκαφώνΟι εταιρείες την επαναφέρουν με ακόμα πιο υψηλές προδιαγραφές άνεσης

Πολλές εταιρείες διαπιστώνουν ότι η ζήτηση για την πρώτη θέση αναθερμαίνεται το τελευταίο διάστημα.

Εχοντας εφαρμόσει τρία σχέδια αναδιάρ-θρωσης τα τελευταία τέσσερα χρόνια καιέχοντας υποσχεθεί δεκάδες φορές να α-ποκαταστήσει την κερδοφορία, η διοίκησητης Deutsche Bank παρουσίασε χθες ταχειρότερα έσοδα τρίτου τριμήνου από το2010. Οι επενδυτές απηυδισμένοι –η με-τοχή της μεγαλύτερης τράπεζας της Γερ-μανίας έχει τη χειρότερη απόδοση (-43%)από κάθε άλλη τραπεζική μετοχή στηνΕυρώπη το 2018– πούλησαν και χθες τημετοχή η οποία υποχωρούσε κατά 3,7%και βρισκόταν μιαν ανάσα από το χαμη-λότερο επίπεδο όλων των εποχών. Η α-δυναμία της Deutsche Bank να ανασυ-νταχθεί και να επιστρέψει στην κερδο-φορία, και μάλιστα με τα παγκόσμια χρη-ματιστήρια και την οικονομία να ανακά-μπτουν σταθερά επί μία δεκαετία, ενισχύειτη φημολογία περί συγχώνευσής της μεάλλη τράπεζα. Η νέα διοίκηση της τράπεζαςείχε υποσχεθεί επιστροφή στην κερδο-φορία το 2018, υπόσχεση που πλέον α-κούγεται φιλόδοξη διότι τα έσοδά της τοτρίτο τρίμηνο μειώθηκαν κατά 9% καιδιαμορφώθηκαν σε μόλις 6,17 δισ. ευρώ,επίδοση που είναι η χειρότερη για τρίτοτρίμηνο από το 2010. Τα καθαρά κέρδηυποχώρησαν κατά 65%, στα 229 εκατομ-μύρια ευρώ, σε σύγκριση με το τρίτο τρί-μηνο του 2017. Τα απογοητευτικά απο-τελέσματα οφείλονται στην πτώση τωνεσόδων από τη διαπραγμάτευση ομολόγων

και νομισμάτων κατά 15%, ενώ επίσηςκατά 15% υποχώρησαν τα έσοδα από τηδιαπραγμάτευση μετοχών.

Σύμφωνα με το Bloomberg, το βασικόπρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Ζέβινγκείναι η μείωση εσόδων από την επενδυτικήτραπεζική, η οποία συνεισφέρει τη μερίδατου λέοντος των εσόδων της DeutscheBank. Το γεγονός πως οι τράπεζες τηςWall Street αυξάνουν τα έσοδά τους απότην επενδυτική τραπεζική, ενώ μειώνονταιαυτά της γερμανικής τράπεζας, αποδίδεταιαπό το Bloomberg στην αποχώρηση πολ-λών στελεχών το τελευταίο διάστημα. Γιαπαράδειγμα, η Barclays ανέφερε χθες αύ-ξηση εσόδων από τη διαπραγμάτευσημετοχών και ομολόγων κατά 35%, ξεπερ-νώντας ακόμη και τις ανταγωνίστριές τηςτης Wall Street. O Ζέβινγκ έχει δεσμευτείπως η επενδυτική τραπεζική θα εξακο-λουθήσει να αποτελεί το πετράδι τουστέμματος της Deutsche Bank, ωστόσοτην ίδια στιγμή μειώνει κατά 7.000 τιςθέσεις εργασίας, ενώ το εξάμηνο Απριλίου- Σεπτεμβρίου οι απολύσεις είχαν ανέλθεισε 2.400. Ο Τζέιμς φον Μόλτκε, οικονο-μικός διευθυντής της Deutsche Bank, έ-κανε χθες λόγο για «φαύλο κύκλο» πουοφείλεται στην πτώση των εσόδων, στηναδυναμία σημαντικής μείωσης των δα-πανών και στην αύξηση του κόστους χρη-ματοδότησης της τράπεζας μετά την πι-στοληπτική της υποβάθμιση.

Μείωση 65% των καθαρών κερδών της Deutsche Bankτο τρίτο τρίμηνο του 2018

Από την αρχή του έτους η μετοχή της γερμανικής τράπεζας έχει υποχωρήσει 43%.

Του STEPHEN CASTLETHE NEW YORK TIMES

Η πολύ μεγάλη αβεβαιότητα για την έ-κβαση των διαπραγματεύσεων σχετικάμε την έξοδο της Βρετανίας από τηνΕ.Ε. (Brexit) έχει δημιουργήσει ένακλίμα «πολέμου» στους Βρετανούς. Κιαυτό σημαίνει πως προετοιμάζονταιγια σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα,φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης,ακόμα και νερό. Η Νεβάιν Mαν μαζίμε τον σύζυγό της Ρίτσαρντ έχει ορ-γανώσει τις προμήθειες για το νοικο-κυριό, υπό τον φόβο πως τον Μάρτιοτου 2019 θα επέλθει χάος στη Βρετανία,όταν επισήμως αποχωρήσει από τηνΕ.Ε. Στη γραφική Κορνουάλη, στη νο-τιοδυτική Αγγλία, βρίσκεται το σπίτιτους. Τα ντουλάπια είναι γεμάτα μεμακαρόνια, ρύζι και κουσκούς γιαπέντε εβδομάδες, έχουν αγοράσει φάρ-μακα, στον κήπο καλλιεργούν λαχα-νικά, ενώ εκεί έχουν εγκαταστήσεικαι υδατοδεξαμενή. Διαθέτουν συ-σκευή για φιλτράρισμα του νερού τηςβροχής, ενώ τα φωτοβολταϊκά της στέ-γης μπορούν να τους καλύψουν σεπερίπτωση μπλακάουτ. Ωστόσο, η Νε-βάιν Μαν δεν μπορεί να λύσει το θέματων αντιεπιληπτικών και αντιπηκτικώνφαρμάκων που λαμβάνει. Ορισμέναεισάγονται από την Ε.Ε. και πρέπεινα συνταγογραφηθούν. Κι αυτό τηςεπιτρέπει προμήθειες μόνον τεσσάρωνεβδομάδων.

Οι έλεγχοιΤους τελευταίους 18 μήνες και πλέον,

η Βρετανία βρίσκεται σε διαδικασίαδιαπραγματεύσεων με την ΕυρωπαϊκήΕνωση, ούτως ώστε να φθάσουν σεμία ζωτικής σημασίας συμφωνία. Ει-δάλλως, θα ανακύψουν σοβαρόταταπροβλήματα. Η νέα γραφειοκρατική

διαδικασία των τελωνειακών ελέγχωνμε τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. εκτιμάταιότι θα προκαλέσει στην αρχή κομφού-ζιο. Τα πλοία θα μείνουν δεμένα γιαμεγάλο διάστημα στα λιμάνια της Βρε-τανίας, τα φορτία των φορτηγών στουςαυτοκινητοδρόμους θα σαπίζουν, ταφαρμακεία και τα παντοπωλεία θα έ-χουν άδεια ράφια, τα εργοστάσια θακλείσουν και η τροφοδοσία σε ενέργειαθα δυσκολέψει. Σημειωτέον πως η Βρε-τανία εισάγει σχεδόν το 33% των τρο-φίμων από την Ε.Ε. Οι δε επιχειρήσειςτης σε όλους τους κλάδους βασίζονταισε περίπλοκες προμηθευτικές αλυσίδες,οι οποίες κινδυνεύουν να διαλυθούν,εάν αρχίσουν έλεγχοι στα χιλιάδεςφορτηγά που διασχίζουν τη Μάγχηκαθημερινά. «Οι άνθρωποι αρχίζουνκαι μιλάνε για το πώς ήταν η κατάστασηστον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα δελ-τία τροφίμων», λέει η κ. Μαν, πρώηνμαία. «Επίσης, θυμούνται τις διακοπέςρεύματος το 1970 και πώς γινόταν μετάη ηλεκτροδότηση με δελτίο. Ισως τοBrexit να είναι ένας συνδυασμός καιτων δύο».

Η κυβέρνηση της Τερέζας Μέι α-πορρίπτει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.Παρά ταύτα, οι υπουργοί της έχουνετοιμάσει εναλλακτικά σχέδια, ώστενα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν σεκαταστάσεις έκτακτες. Αλλωστε, κα-θόλου τυχαία και για πρώτη φορά μετάτη δεκαετία του 1950, οπότε και έληξεη διαδικασία των δελτίων τροφίμων

στη χώρα, η κυβέρνηση όρισε υπουργόυπεύθυνο για τις προμήθειες τροφίμων.Ομάδα στο Facebook με την επωνυμία«48% Ρreppers» με 1.200 μέλη ασχο-λείται με την προετοιμασία των αν-θρώπων για τις επιπτώσεις του Brexit(το 48% είναι το ποσοστό όσων ψή-φισαν υπέρ της παραμονής της Βρε-τανίας στην Ε.Ε.). Η ομάδα δίνει συμ-βουλές για την αντιμετώπιση προβλη-μάτων, όπως η μειωμένη παροχή αε-ρίου και πετρελαίου, οι ελλείψεις τρο-φίμων και φαρμάκων αλλά και οι α-γορές υπό το κράτος πανικού – κάτιτέτοιο θα οδηγήσει στην εφαρμογήδελτίων.

Ψυχραιμία...«Εχουμε μακρά παράδοση στο να

καταλαμβανόμαστε εξαπίνης από προ-βλέψιμα γεγονότα», παρατηρεί ο πρώηναστυνομικός Τζέιμς Πάτρικ. Εκείνοςδείχνει πιο ψύχραιμος. «Χρειαζόμαστεμόνον δύο ντουλάπια με τρόφιμα καιλίγο παραπάνω χαρτί υγείας, μερικάκεριά, ένα φακό, ένα ραδιόφωνο μεμπαταρία και ένα φορτιστή με ηλιακήενέργεια». Ακόμα κι αν συναφθεί συμ-φωνία, όμως, θα πρέπει να ψηφιστείαπό το Κοινοβούλιο, άρα θα μεσολα-βήσει κάποιος χρόνος. Επίσης, δενείναι βέβαιον ότι θα ψηφιστεί κιόλας.Γενικά οι αναλυτές δεν αποκλείουνπροβλήματα στην τροφοδοσία, αλλάκαι μία εξασθένηση της στερλίναςπρος το ευρώ – κι αυτό θα σημαίνειπιο ακριβά εισαγόμενα προϊόντα. Ηβρετανική Ομοσπονδία Τροφίμων καιΠοτών, τέλος, αναφέρει πως μέχρι σή-μερα οι προμήθειες διοχετεύονται ο-μαλά στη Βρετανία, αλλά προβλέπειότι οι καταναλωτές θα αρχίσουν να α-ποθηκεύουν οργανωμένα από τον Νο-έμβριο και μετά, εάν δεν υπάρξει συμ-φωνία Λονδίνου - Βρυξελλών.

Οι βρετανοί γεμίζουν τα ντουλάπια τους ενόψει του BrexitΟμάδα δίνει συμβουλές για την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως η μειωμένη παροχή πετρελαίου, οι ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων

<<<<<<

Ομάδα στο Facebook με τηνεπωνυμία «48% Ρreppers»δίνει συμβουλές για τηναντιμετώπιση προβλημά-των που θα προκύψουν.

Η Νεβάιν Mαν μαζί με τον σύ-ζυγό της Ρίτσαρντ προετοιμάζε-ται για κάθε ενδεχόμενο. Στονκήπο του σπιτιού τους στηνΚορνουάλη καλλιεργούν λαχα-νικά, ενώ έχουν εγκαταστήσεικαι υδατοδεξαμενή.

Η κουζίνα της οικογένειαςΜαν «αντέχει» για πέντε εβδο-μάδες σε περίπτωση που δεν υ-πάρξει ομαλή έξοδος της Βρε-τανίας από την Ευρωπαϊκή Ενω-ση. Η νέα γραφειοκρατική δια-δικασία των τελωνειακών ελέγ-χων με τις χώρες-μέλη της Ε.Ε.εκτιμάται ότι θα προκαλέσειστην αρχή κομφούζιο.

10-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 30/10/18 22:43 Page 10

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν Η

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ το είχε περιγράψεικάποτε στον Φραγκλίνο Ρούζβελτ ως«ένα από τα ωραιότερα μέρη στον κόσμο»,ο Αλφρεντ Χίτσκοκ είχε γυρίσει εκεί σκη-νές από το «Ο άνθρωπος που γνώριζεπολλά» και ο Ολιβερ Στόουν σκηνές απότον «Αλέξανδρο». Σταρ από τη ΜαρλένΝτίτριχ μέχρι τον Πολ Μακάρτνεϊ καιτον Ελτον Τζον είχαν μείνει στο ηλικίας95 ετών πρώην παλάτι και νυν ξενοδοχείοLa Mamounia στο Μαρακές του Μαρόκου.Ακριβώς σε αυτά τα στοιχεία του ξενο-δοχείου, που αποτελούσε κάποτε τη ναυ-αρχίδα του πολυτελούς τουρισμού στοΜαρόκο, στηρίζεται η κυβέρνηση τηςχώρας που σκοπεύει να πουλήσει το 51%του μεριδίου που κατέχει σε αυτό, στοπλαίσιο προγράμματος πώλησης κρατι-κών περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωναμε το Bloomberg, η κυβέρνηση του Μα-ρόκου αναμένεται να θέσει, εντός του2019, ελάχιστη τιμή πώλησης για το ι-στορικό ξενοδοχείο, στο οποίο σύχναζανκάποτε ηγέτες όπως ο Σαρλ ντε Γκωλ καιη αφρόκρεμα του Χόλιγουντ. Το πλειο-ψηφικό μερίδιο του La Mamounia κατέχειη εταιρεία σιδηροδρόμων του Μαρόκου,ενώ μειοψηφικά μερίδια κατέχουν τοκρατικό επενδυτικό ταμείο του Μαρόκουκαι ο δήμος του Μαρακές. Την πληροφορίααποκάλυψαν στο Bloomberg δύο πηγέςπου ζήτησαν ανωνυμία, διότι η πώλησητου ιστορικού ξενοδοχείου δεν έχει ε-γκριθεί ακόμη επισήμως από την κυβέρ-νηση του Μαρόκου. Το ξενοδοχείο, το ο-ποίο το περιοδικό εσωτερικού σχεδιασμούArchitectural Digest έχει χαρακτηρίσειτο 2018 «ένα από τα επτά πιο σημαντικάαπό ιστορικής απόψεως ξενοδοχεία στον

κόσμο», είναι κερδοφόρος επιχείρηση.Ωστόσο έχει σταματήσει να διανέμει μέ-ρισμα στους μετόχους τα τελευταία οκτώμε δέκα χρόνια, κυρίως επειδή αποπλη-ρώνει δάνειο που είχε πάρει ώστε να χρη-ματοδοτήσει τη ριζική ανακαίνισή του,λέει ο Μοχάμεντ Λαρμπί Μπελκαΐντ, δή-μαρχος του Μαρακές. Πρόκειται για «εμ-βληματικό ιστορικό μνημείο για το Μα-ρακές και για την παγκόσμια ξενοδοχειακήβιομηχανία», προσθέτει.

Αρχικά το La Mamounia είχε σχεδιαστεί

ως παλάτι. Από το 1923 υποδέχεται τα-ξιδιώτες από ολόκληρο τον κόσμο, διά-σημους και άσημους. Η ιστορία του κτι-ρίου αρχίζει τον 12ο αιώνα, όταν βρι-σκόταν προστατευμένο πίσω από τατείχη του Μαρακές, σύμφωνα με την ι-στοσελίδα του ξενοδοχείου. Το LaMamounia είναι αδιαχώριστο από τουςμεγαλειώδεις κήπους του, οι οποίοι είχαναποτελέσει το γαμήλιο δώρο προς τονπρίγκιπα Αλ Μαμούν από τον πατέρατου, τον 18ο αιώνα. Κάποτε το ιστορικό

ξενοδοχείο αποτελούσε τη ναυαρχίδατων πολυτελών ξενοδοχείων στο Μαρόκο,ωστόσο η λάμψη του έχει ξεθωριάσειλίγο τα τελευταία χρόνια, καθώς η τάσηπου κυριαρχεί διεθνώς στην ξενοδοχειακήαγορά είναι η προώθηση του Μαρακέςως ενός τουρισμού για ολόκληρο τονχρόνο για μια ευρύτερη ομάδα τουριστώνπου πιθανώς δεν θέλουν να διαθέσουντόσα πολλά χρήματα για διαμονή. Η τιμήενός δωματίου στο ξενοδοχείο LaMamounia κοστίζει περίπου 600 ευρώτη βραδιά, ενώ η τιμή μιας σουίτας φθάνειτις 5.530 ευρώ τη βραδιά. Μια παραδο-σιακή μαροκινή βίλα στο ξενοδοχείο κο-στίζει περίπου 6.500 ευρώ τη βραδιά,σύμφωνα με την ιστοσελίδα του ξενο-δοχείου.

Εκπρόσωπος Τύπου της εταιρείας σι-δηροδρόμων του Μαρόκου αρνήθηκε νασχολιάσει την είδηση, ενώ το μαροκινόυπουργείο Οικονομικών δεν απάντησεσε αίτημα του Bloomberg για σχολιασμό.Η καθημερινή εφημερίδα L’ Economistανέφερε πως η κυβέρνηση της χώραςσκοπεύει να ορίσει ως κατώτατη τιμήγια την παραχώρηση του 51% του ιστο-ρικού ξενοδοχείου τα 315 εκατ. ευρώ. Α-ντιθέτως, ο δήμαρχος του Μαρακές είχεδηλώσει πως δεν έχει αποτιμηθεί ουδέ-ποτε η αξία του ξενοδοχείου.

Πωλείται το 51% του ιστορικούξενοδοχείου La MamouniaH κυβέρνηση του Μαρόκου το έχει εντάξει στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων

<<<<<<

Αρχικά το La Mamounia είχεσχεδιαστεί ως παλάτι – Απότο 1923 υποδέχεται ταξιδιώτεςαπό ολόκληρο τον κόσμο.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η κυβέρνηση του Μαρόκου αναμένεται να θέσει, εντόςτου 2019, ελάχιστη τιμή πώλησης για το ιστορικό ξενοδοχείο, στο οποίο σύχναζαν κά-ποτε ηγέτες όπως ο Σαρλ ντε Γκωλ και η αφρόκρεμα του Χόλιγουντ.

Ποιοι κρύβονται πίσω από το ξεπού-λημα των μετοχών τις τελευταίες ε-βδομάδες; Η απάντηση είναι πολύαπλή: οι διαχειριστές κεφαλαίωνκαι οι μηχανές που δίνουν μαζικέςεντολές πωλήσεων. Σήμερα, οι τάσειςστις αγορές επηρεάζονται από τααυτοματοποιημένα συστήματα δια-πραγμάτευσης, δηλαδή τις μηχανέςπου αντικαθιστούν ολοένα και πε-ρισσότερο τους χρηματιστές.

«Ο Γουόρεν Μπάφετ έφτιαξε τηντεράστια περιουσία του αγοράζονταςφθηνά και πουλώντας ακριβά», δή-λωσε ο Λέον Κόπερμαν, ιδρυτής τηςOmega Advisors. Ο δισεκατομμυ-ριούχος διαχειριστής κεφαλαίων α-ντιστάθμισης κινδύνου επισημαίνειότι στις μέρες μας «οι μηχανές στρέ-φονται σε μεγάλες εταιρείες και που-λάνε τις μετοχές των μικρών και α-δύναμων, επιδεινώνοντας τις δια-κυμάνσεις στις τιμές». Ο ίδιος θεωρείότι δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτεροςλόγος που οδήγησε στη μεγάλη πτώ-ση των μετοχών που σημειώθηκετην Τετάρτη.

Η πτώση τους ήταν θεαματικήστα χρηματιστήρια της Ασίας, τηςΕυρώπης και των ΗΠΑ την προη-γούμενη εβδομάδα. Την Τετάρτη,ο δείκτης S&P 500 διολίσθησε 3,3%,αντανακλώντας τη μεγαλύτερη η-

μερήσια πτώση στη διάρκεια τωντελευταίων οκτώ μηνών. Επειτα απόμία μέρα, την Πέμπτη, ο S&P 500παρουσίασε πτώση 2,1%, καταγρά-φοντας απώλειες επί έκτη συναπτήσυνεδρίαση. Την Παρασκευή, οι α-γορές στην Ευρώπη και στην Ασίαανέκαμψαν από τις μεγάλες απώλειεςτων προηγούμενων συνεδριάσεων.Σε εβδομαδιαία βάση, όμως, ο ια-πωνικός δείκτης Nikkei 225 υποχώ-ρησε κατά 2,9%. Ο δείκτης του ΧονγκΚονγκ έκλεισε με απώλειες 2,9%από τη Δευτέρα μέχρι την Παρα-σκευή και ήταν στο κόκκινο γιατρίτη συνεχόμενη εβδομάδα.

Ο Βινίρ Μπανσάλι, επικεφαλήςεπενδύσεων της LongTail AlphaLLC, και ο Λόρενς Χάρις, καθηγητήςστο Πανεπιστήμιο της Νότιας Κα-λιφόρνιας, υπολόγισαν ότι τα κε-φάλαια που επενδύονται με συγκε-

κριμένες στρατηγικές ανέρχονταισε περίπου 1,5 τρισ. δολάρια. Τέ-τοιας φύσεως αυτοματοποιημένεςστρατηγικές ακολουθούν τους δεί-κτες μεταβλητότητας ή τις τάσειςτων χρηματιστηριακών δεικτών.

«Οταν ελέφαντες μετακινούν κε-φάλαια μπορεί να προκληθεί με-γάλη αναταραχή», σχολιάζει ο Μάι-κλ Περβς, υπεύθυνος στον τομέαπαγκόσμιας επενδυτικής στρατη-γικής στην Weeden & Co. Διάφοροιπαράγοντες ήταν η αιτία που αυτήντην εβδομάδα σημειώθηκαν μαζι-κές ρευστοποιήσεις θέσεων. Οι ε-πενδυτές συνειδητοποίησαν ότιείναι άμεσες οι επιπτώσεις του ε-μπορικού πολέμου ΗΠΑ -Κίνας, ύ-στερα από την προς τα κάτω ανα-θεώρηση των προβλέψεων του Διε-θνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ)για την πορεία της παγκόσμιαςαλλά και της αμερικανικής οικο-νομίας το 2019.

Συν τοις άλλοις, οι αγορές δενθα μπορούν πια να στηρίζονται σεμια χαλαρή νομισματική πολιτικήαπό τις ΗΠΑ. Η ΟμοσπονδιακήΤράπεζα των ΗΠΑ (Fed) έχει προ-χωρήσει σε αυξήσεις του βασικούεπιτοκίου και σκοπεύει να προχω-ρήσει και σε νέες αυξήσεις στο ά-μεσο μέλλον. Αυτό διαφαίνεται

από την άνοδο των αποδόσεωνστα αμερικανικά ομόλογα, οδηγώ-ντας σε ακόμα υψηλότερα επίπεδατο κόστος εξυπηρέτησης των πιοριψοκίνδυνων τίτλων.

Υπάρχουν και επιμέρους λόγοιπου ενέτειναν τις πτωτικές τάσειςτων αγορών στη διάρκεια της ε-βδομάδας. Στον αναδυόμενο κόσμο,οι επενδυτές φοβούνται τυχόν α-λυσιδωτές αντιδράσεις εξαιτίας τηςκατάρρευσης της τουρκικής λίραςκαι του πέσο Αργεντινής. Πέραντων στοιχείων που καταδεικνύουντην επιβράδυνση της Κίνας, το κλί-μα δεν είναι καλό ούτε στην Ευρώ-πη. Επικρατεί έντονη νευρικότηταγια το πώς θα εξελιχθεί η διαμάχηανάμεσα στη Ρώμη και τις Βρυξέλ-λες για τον προϋπολογισμό της Ι-ταλίας. Οι αποδόσεις των ιταλικώνομολόγων έχουν παρουσιάσει με-γάλη άνοδο από τον Μάιο που σχη-ματίστηκε ο κυβερνητικός συνα-σπισμός. Κατά συνέπεια, οι μετοχέςτων ιταλικών τραπεζών έχουν κα-τακρημνιστεί, διότι έχουν ιταλικάομόλογα στους ισολογισμούς τους.Ολες αυτές οι παράμετροι συνθέ-τουν ένα εκρηκτικό μείγμα για τααυτοματοποιημένα συστήματα δια-πραγμάτευσης των μετοχών.

REUTERS

Στις μηχανές «χρεώνονται»οι μαζικές πωλήσεις μετοχώνΟι αυτοματοποιημένες στρατηγικές επενδύσεων διαχειρίζονται 1,5 τρισ. δολ.

<<<<<<

Στον αναδυόμενο κόσμο,οι επενδυτές φοβούνταιαλυσιδωτές αντιδράσειςεξαιτίας της κατάρρευσηςτης τουρκικής λίρας καιτου πέσο Αργεντινής.

Ο ιαπωνικός δείκτης Nikkei 225 σε εβδομαδιαία βάση υποχώρησε κατά 2,9%. Ο δείκτης τουΧονγκ Κονγκ έκλεισε με απώλειες 2,9% και ήταν στο κόκκινο για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα.

Η τάση που καλλιέργησε ηAirbnb για φθηνή διαμονή μεκαλές προδιαγραφές άρχισενα επεκτείνεται στον ξενοδο-χειακό κλάδο. Ολοένα και πε-ρισσότερα ξενοδοχεία, και ει-δικότερα οι μεγάλες αλυσίδεςξενοδοχείων πολυτελείας,προσφέρουν δωμάτια υψηλήςαισθητικής σε προσιτές τιμές.«Η τάση είναι για κομψό αλλάκαι φθηνό κατάλυμα», τονίζειο Τσεκιτάν Ντεβ, καθηγητήςΜάρκετινγκ στη Σχολή Διοί-κησης Ξενοδοχείων του Πα-νεπιστημίου Κορνέλ. Ανάμεσαστις μεγάλες αλυσίδες ξενο-δοχείων που ενέδωσαν στονέο κίνημα των φτηνών αλλάπροσεγμένων δωματίων συ-γκαταλέγεται ο όμιλοςInterContinental Hotels. Προ-σφάτως έθεσε σε λειτουργίαένα νέο είδος καταλυμάτωντου, που τα ονομάζει Avid.Διαθέτουν καλά εξοπλισμέναγυμναστήρια και προσφέρουν,στον μπουφέ με το πρωινό,γιαούρτι και ιταλικά τυριά. Ητιμή τους αρχίζει από 69 ευρώτη βραδιά. Με τη νέα τάσησυντάχθηκαν και τα ξενοδο-χεία Moxy Hotels Marriott. Ηνέα μονάδα τους στο Σικάγοέχει μπαρ στη ρεσεψιόν ενώτα δωμάτια βρίσκονται περι-μετρικά μιας αυλής. Στους τοί-χους της αυλής είναι κρεμα-σμένες πινακίδες όπου οι πε-λάτες μπορούν να αφήσουνμηνύματα όπως «Σε περιμένωστο μπαρ». Η τιμή τους αρχίζειαπό 147 ευρώ.

Παράλληλα, τα γνωστά γιατο εξαιρετικό στυλ τους ξε-νοδοχεία Hoxton του Λονδί-νου επεκτάθηκαν προ ημερώνστη Νέα Υόρκη, όπου έναντι137 ευρώ το βράδυ τα δωμάτιαέχουν πρόσβαση σε τρία ε-στιατόρια και στο σαλόνι στοντελευταίο όροφο. Επίσης, ηκοινοπραξία Design Hotels,που δίνει έμφαση στο στυλ,άνοιξε προσφάτως μια νέακατηγορία δωματίων, που ταπεριγράφει ως «πολυτέλειαμε λιγότερο κόστος». Κοστί-ζουν από 200 έως 233 ευρώ.

Ανάλογες κινήσεις κάνεικαι ο όμιλος ξενοδοχείωνDream Hotel Group, που έχειανοίξει ένα ρετρό ξενοδοχείοστο στυλ της δεκαετίας του1960, με πισίνα και μπαρ στοντελευταίο όροφο, και χρεώνειτο δωμάτιο προς 111 ευρώ.Σχεδιάζει, μάλιστα, να ανοίξειαντίστοιχα ξενοδοχεία στοΜεξικό και στην Μπελίζ (πρώ-ην Βρετανική Ονδούρα). ΣτοΙσραήλ, η αλυσίδα ξενοδοχεί-ων Brown Hotels εγκαινίασενέα μονάδα με δωμάτια σεπροσιτές τιμές και προσφάτωςφιλοξένησε ένα εργαστήριο-έκθεση σχεδιαστών τατουάζ.Και στην Ιαπωνία η αλυσίδαHoshino Resοrts εγκαινίασεπέρυσι τη μονάδα Omo με ά-κρως λιτό ντιζάιν και τιμέςπου αρχίζουν από 39 ευρώ.

Οι τιμές της νέας αυτής κα-τηγορίας καταλυμάτων ποι-κίλλουν, ανάλογα με τις συν-θήκες που επικρατούν στηναγορά και τις αντιλήψεις πουκυριαρχούν στην εκάστοτεπεριοχή. Σύμφωνα με την STR,εταιρεία ανάλυσης της ξενο-δοχειακής αγοράς, το περα-σμένο έτος η μέση τιμή ενόςδωματίου στις 25 σημαντικό-τερες περιοχές των ΗΠΑ ήταν130 δολάρια, ποσό αντίστοιχοτων 112 ευρώ.

Οι αποκλίσεις είναι σημα-ντικές, καθώς ο μέσος όροςστη Νέα Υόρκη είναι 240 δο-λάρια (207 ευρώ) και στο Ντι-τρόιτ 104 (90 ευρώ). Η τάσηαυτή για εκλαΐκευση του ντι-ζάιν ακολουθεί τις ταξιδιωτι-κές συνήθειες της λεγόμενης«γενιάς της χιλιετίας». Οπωςτονίζει ο καθηγητής Ντεβ, αυ-τή η γενιά έχει αρχίσει να τα-ξιδεύει προσφάτως, διαθέτειλιγότερα χρήματα και έχειπλήρη επίγνωση των αξιών.Γι’ αυτό «είναι άνθρωποι δια-τεθειμένοι να πληρώσουν γιαπράγματα που προσφέρουνικανοποίηση και απορρίπτουντο βαρετό ντιζάιν, την κακήτεχνολογία και τις περιττέςπολυτέλειες».

THE NEW YORK TIMES

Φθηνά δωμάτια καισε επώνυμα ξενοδοχεία

Οι τιμές αυτής της νέας κατηγορίας καταλυμάτων ποικίλλουν, α-νάλογα με τις συνθήκες στην αγορά και τις αντιλήψεις που κυ-ριαρχούν στην εκάστοτε περιοχή. Το 2017, η μέση τιμή σε ένατέτοιο δωμάτιο σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ ήταν 112 ευρώ.

11-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 30/10/18 18:55 Page 11

12 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Δ Ι Ε Θ Ν Η

Η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε ναστηρίξει τις τράπεζες της χώρας εάνχρειαστούν ανακεφαλαιοποίηση μετάτην πτώση των ιταλικών ομολόγωνπου έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους.Η είδηση προκάλεσε άνοδο των με-τοχών των ιταλικών τραπεζών αλλάκαι των ιταλικών ομολόγων που είχανήδη στηριχθεί από την απόφαση τηςS&P Ratings να μην υποβαθμίσει τοιταλικό χρέος.

Σύμφωνα με την εφημερίδαCorriere della Sera, ο Ιταλός πρωθυ-πουργός, Τζουζέπε Κόντε, κάλεσε τονυπουργό Οικονομικών, Τζοβάνι Τρία,αλλά και τις κρατικές υπηρεσίες ναεκπονήσουν σχέδια για τη στήριξητων ιταλικών τραπεζών. Το Σάββατοο κ. Τρία δήλωσε σε εκδήλωση στηΦλωρεντία πως η κυβέρνηση θα στη-ρίξει τις τράπεζες εάν χρειαστεί καιτόνισε πως «δεν είναι καθόλου πα-ράξενο αυτό».

Πηγή της ιταλικής κυβέρνησης,που μίλησε στο Reuters σε καθεστώςανωνυμίας, τόνισε πως το ένα εκ τωνδύο κομμάτων του κυβερνητικού συ-νασπισμού, το Κίνημα των 5 Αστέρων,δεν εγκρίνει τη χρήση χρημάτων τουκράτους για τη στήριξη των τραπεζών.Προσέθεσε, όμως, πως το Κίνημα δέ-χεται την παροχή «εγγυήσεων του

κράτους για να διευκολυνθεί η συγ-χώνευση τραπεζών». Είχε προηγηθείτο Σαββατοκύριακο σύσκεψη του Ι-ταλού πρωθυπουργού με τους αντι-προέδρους του κυβερνητικού συνα-σπισμού, Λουίτζι ντι Μάιο και ΜατέοΣαλβίνι, με αντικείμενο την οικονομία,τον προϋπολογισμό και τις τράπεζες.«Οι τράπεζες δεν θα αντιμετωπίσουνπροβλήματα», σχολίασε μετά την ο-λοκλήρωση της συνάντησης ο εκπρό-σωπος του Ματέο Σαλβίνι, και προ-σέθεσε πως ο κυβερνητικός συνα-σπισμός εργάζεται γι’ αυτόν τον σκο-πό. Η προοπτική παρέμβασης του ι-ταλικού κράτους με σκοπό τη στήριξητων τραπεζών, αχίλλειο πτέρνα τηςιταλικής οικονομίας, οδήγησε σε υ-ποχώρηση το κόστος δανεισμού τηςΙταλίας. Οι αποδόσεις των δεκαετώνομολόγων της Ιταλίας υποχώρησαν18 μονάδες βάσης στο 3,27% και τοspread βρέθηκε κάτω από τις 300 μ.β.

Σημειωτέον ότι μέσα στον Οκτώ-βριο το spread είχε εκτιναχθεί μέχριστις 341 μ.β. Είχε προηγηθεί την Πα-ρασκευή η απόφαση του οίκου αξιο-λόγησης S&P Global Ratings να επι-βεβαιώσει τη βαθμολογία του ιταλικούχρέους στο ΒΒΒ και να υποβαθμίσειμόνο την προοπτική της χώρας σεαρνητική από σταθερή. Ηταν μια ευ-

χάριστη έκπληξη για τη Ρώμη, καθώςμερίδα αναλυτών προέβλεπε υποβάθ-μιση του ιταλικού χρέους κατά μίαβαθμίδα. Είχε, άλλωστε, προηγηθείστη διάρκεια του Οκτωβρίου υποβάθ-μιση του ιταλικού χρέους από τηMoody’s που έφερε τα ιταλικά ομόλογασε μία βαθμίδα πάνω από τα «ομόλογασκουπίδια».

Η διαφοροποίηση της S&P, όμως,

απομάκρυνε την αβεβαιότητα του-λάχιστον βραχυπρόθεσμα.

«Προβλέπουμε πως οι περισσότερεςιταλικές τράπεζες θα περάσουν επι-τυχώς τα τεστ κοπώσεως», σχολίασεχθες ο Φρανσέσκο Καστέλι, στέλεχοςτης Banor Capital το Λονδίνο. Ο ίδιοςερμηνεύει, ωστόσο, το γεγονός ότισυζητήθηκε δημοσίως πιθανότηταπαρέμβασης της κυβέρνησης ως έν-δειξη ότι «για ορισμένες τράπεζες τοπρόβλημα έχει γίνει ήδη αισθητό».Ο κλάδος σημείωσε, πάντως, μεγάληάνοδο χθες, με τα περισσότερα κέρδηνα καταγράφουν οι δύο μεγαλύτερεςτράπεζες της Ιταλίας, UniCredit SpAκαι Sanpaolo SpA.

<<<<<<

Ο οίκος S&P Ratings απο-φάσισε να μην υποβαθμί-σει το ιταλικό χρέος.

Σχέδια στήριξης των ιταλικώντραπεζώνετοιμάζει η ΡώμηΥποχώρησαν οι αποδόσεις των ομολόγων, σε άνοδο οι τραπεζικές μετοχές

Ενα ταμείο «διάσωσης του κράτους»εξ ολοκλήρου ιταλικό, που θα χρημα-τοδοτείται από τις αποταμιεύσεις τωνΙταλών, καθώς αυτοί θα έχουν ανα-γκαστικά αγοράσει ειδικούς τίτλουςτου ιταλικού κράτους. Με αυτόν τοντρόπο μπορεί η Ιταλία να αξιοποιήσειτον πλούτο των Ιταλών και να διαχει-ριστεί το πρόβλημα του χρέους της.Η ιδέα ανήκει στον Κάρστεν Βέντορφ,οικονομολόγο της Bundesbank. Ο Γερ-μανός οικονομολόγος προτείνει αυτήτη λύση, καθώς εκτιμά πως η Ιταλίαθα μπορέσει με αυτόν τον τρόπο να

αποτρέψει τις κερδοσκοπικές πιέσειςστα ομόλογά της και να αποφύγει τηνπροσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανι-σμό Στήριξης (ESM), αλλά και να μηχρειαστεί την αρωγή της ΕΚΤ. Οπωςτονίζει, θα πρόκειται για μία μορφήαναγκαστικής αλληλεγγύης των απο-ταμιευτών, που θα διαθέτουν για τουςειδικούς αυτούς τίτλους αλληλεγγύηςτο 20% του καθαρού τους πλούτου.Δεν θα αποτελεί κατάσχεση της πε-ριουσίας των Ιταλών, αφού δεν πρό-κειται για ένα φόρο αλλά απλώς γιααναγκαστική επένδυση.

Πτώση στις κινεζικές αγορές λόγω της επιβράδυνσης της ανάπτυξηςΗ οικονομία της Κίνας εξακολουθείνα επιβραδύνεται και το αρνητικόκλίμα αντανακλάται στα χρηματιστή-ριά της, που χθες έκλεισαν με πτώση3%, ενώ έχουν καταγράψει απώλειες10% στη διάρκεια του Οκτωβρίου και24% από την αρχή του έτους. Τα τε-λευταία στοιχεία φέρουν την ανάπτυξηνα έχει επιβραδυνθεί το τρίτο τρίμηνοτου έτους στο 6,5%, καταγράφονταςτον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξηςαπό το τέλος της παγκόσμιας χρημα-τοπιστωτικής κρίσης του 2009.

Σύμφωνα δε με τα πρώτα στοιχείαγια τον Οκτώβριο, η επιβράδυνση συ-νεχίζεται. Μερίδα αναλυτών αποδίδειτην επιβράδυνση εν μέρει στον εμπο-ρικό πόλεμο, μολονότι το εξωτερικόεμπόριο της Κίνας παραμένει το ισχυρόχαρτί της. «Τα πρώτα στοιχεία κατα-

δεικνύουν πως οι οικονομικές συνθήκεςεξακολουθούν να επιδεινώνονται τόσοστο εγχώριο μέτωπο όσο και στο εξω-τερικό», σχολιάζει ο Τσανγκ Σου, οι-κονομολόγος του Bloomberg με ειδί-κευση στα θέματα της Ασίας. Ο ίδιοςεπισημαίνει πως «το οικονομικό κλίμαστην Κίνα είναι πολύ χαμηλό και ιδι-αιτέρως μεταξύ μικρών επιχειρήσεων»και προεξοφλεί πως η κινεζική ηγεσίαθα προχωρήσει σε μέτρα στήριξης τηςοικονομίας, των εξαγωγών, της κατα-νάλωσης και των επενδύσεων. Κυβερ-νητικές πηγές δήλωσαν στο Bloomberg

ότι το Πεκίνο σχεδιάζει να μειώσει στο5% τον φόρο για την αγορά αυτοκινή-των. Το μέτρο αυτό στοχεύει στην τό-νωση της εγχώριας αγοράς αυτοκινή-των. Η είδηση προκάλεσε άνοδο τωνμετοχών αυτοκινητοβιομηχανιών, κα-θώς ο κλάδος βασίζεται σε μεγάλο βαθ-μό στην κινεζική αγορά. Η μετοχή τηςVolkswagen σημείωσε άνοδο 6,9%μιας και η εμβληματική αυτοκινητο-βιομηχανία της Γερμανίας κατέγραψετο 40% των πωλήσεών της στην Κίνατο περασμένο έτος.

Το Πεκίνο έχει ήδη ανακοινώσει σει-ρά μέτρων για να στηρίξει την εμπι-στοσύνη στην οικονομία, να τονώσειτη ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικόσύστημα, αλλά και να ενισχύσει το ει-σόδημα των κινεζικών νοικοκυριών.Ανάμεσά τους σειρά φοροαπαλλαγών

για τα κινεζικά νοικοκυριά και επιδο-τήσεις στις εξαγωγικές επιχειρήσεις.Κορυφαία στελέχη της κινεζικής ηγε-σίας, άλλωστε, μεταξύ των οποίων καιο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, έχουνεπανειλημμένως επικαλεστεί την ισχύτης κινεζικής οικονομίας για να ενι-σχύσουν την εμπιστοσύνη των επεν-δυτών και να αποτρέψουν νέα πτώσητων κινεζικών χρηματιστηρίων. Η με-γάλη υποχώρηση που εμφανίζουν στηδιάρκεια του έτους τα χρηματιστήριατης Σαγκάης και της Σεντζέν επιδει-νώνει το αρνητικό κλίμα στην κινεζικήαγορά. Μερίδα αναλυτών αποδίδει,πάντως, την πτώση των τελευταίωνημερών όχι μόνον στην ανησυχία γιατις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου,αλλά και στον αντίκτυπο από την υ-ποχώρηση της αμερικανικής αγοράς.

Η μεγάλη υποχώρηση που έχουν γνωρίσει τα χρηματιστήρια της Σαγκάηςκαι της Σεντζέν επιδεινώνει το αρνητικό κλίμα στην κινεζική αγορά.

<<<<<<

Το Πεκίνο σχεδιάζει ναμειώσει στο 5% τον φόρογια την αγορά αυτοκινήτου.

Τερματισμό της λιτότητας υπόσχεται το ΛονδίνοΟ Βρετανός υπουργός Οικονομικών Φί-λιπ Χάμοντ υποσχέθηκε μείωση τηςφορολογίας και ανακοίνωσε πως η ε-ποχή της λιτότητας που είχε ξεκινήσειμετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτικήκρίση φτάνει στο τέλος της, παρά τηνπρόβλεψη για ασθενικό ρυθμό ανά-πτυξης και την αβεβαιότητα που υ-πάρχει σχετικά με την αποχώρηση τηςΒρετανίας από την Ε.Ε. Παράλληλα, οΧάμοντ προειδοποίησε πως η μη επί-τευξη συμφωνίας με την Ε.Ε. θα απει-λούσε το σχέδιο τερματισμού της λι-τότητας. «Μπορώ να αναφέρω στονβρετανικό λαό πως αποδίδει η σκληρήπροσπάθειά του και πως επιτέλουςφτάνει στο τέλος της η εποχή της λι-τότητας», είπε χθες ο Χάμοντ καθώςάρχιζε να ενημερώνει το Κοινοβούλιογια τον προϋπολογισμό του επόμενουέτους. «Η λιτότητα φτάνει στο τέλοςτης, αλλά η πειθαρχία θα παραμείνει»,πρόσθεσε.

O Βρετανός ΥΠΟΙΚ υφίσταται πίεσηνα θέσει τέλος σε μια δεκαετία, σχεδόν,με περικοπή δαπανών που περιόρισετις δημόσιες υπηρεσίες και το κράτοςπρόνοιας στη Βρετανία και τελικά ε-

νίσχυσε το Εργατικό Κόμμα και τονσοσιαλιστή ηγέτη του, Τζέρεμι Κόρμπιν.Ωστόσο, ο Χάμοντ θα προσπαθήσεινα δώσει τέλος στη λιτότητα σε μιαόχι και τόσο ευνοϊκή χρονική συγκυρία,δηλαδή τη στιγμή που η Βρετανία ε-τοιμάζεται να εγκαταλείψει την Ευρω-παϊκή Ενωση. Την Κυριακή ο Χάμοντείχε δηλώσει πως αν δεν επιτευχθείσυμφωνία με την Ε.Ε. για τη μελλοντικήεταιρική σχέση των δύο πλευρών, ηβρετανική κυβέρνηση ενδεχομένωςνα χρειαστεί να καταθέσει προϋπολο-γισμό έκτακτης ανάγκης τον Απρίλιοκαι να παρατείνει την πολιτική λιτό-τητας. Μπορεί η βρετανική Υπηρεσίαγια Δημοσιονομική Υπευθυνότητα(OBR) να αναθεώρησε προς το καλύτεροτην πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης

του 2019 και του 2020, ωστόσο η ανά-πτυξη δεν προβλέπεται να αυξηθεί στοεπίπεδο όπου βρισκόταν πριν από τοδημοψήφισμα για το Brexit νωρίτερααπό το 2023. Η πρόβλεψη για την α-νάπτυξη του 2018 αναθεωρήθηκε προςτο χειρότερο –μόλις στο 1,3%, επίδοσηπου είναι η χαμηλότερη από το 2009–, ενώ τον Μάρτιο βρισκόταν στο 1,5%.Η Υπηρεσία προειδοποίησε πως ακόμηκαι αυτός ο ασθενικός ρυθμός ανά-πτυξης θα μπορούσε να αναθεωρηθείπρος το χειρότερο εξαιτίας του Brexitκαι υπογράμμισε πως οι προβλέψειςτης βασίζονται «σε μια σχετικά ομαλήέξοδο από την Ε.Ε.». Από την άλληπλευρά, μια άτακτη έξοδος της Βρε-τανίας «θα μπορούσε να έχει βαριέςβραχυπρόθεσμες επιπτώσεις για τηνοικονομία, τη συναλλαγματική ισοτιμία(σ.σ. της λίρας), την τιμή των περιου-σιακών στοιχείων και για τα δημόσιαοικονομικά», ανέφερε σε γραπτή δή-λωση ο Ρόμπερτ Τσόουτ, πρόεδροςτης OBR.

Μεταξύ άλλων μέτρων ο Χάμοντ α-νακοίνωσε μείωση φορολογίας εισο-δήματος για 32 εκατομμύρια Βρετανούς

πολίτες μέσω της αύξησης του προσω-πικού αφορολόγητου ορίου στις 12.500λίρες και μετάθεσης του ανώτατου φο-ρολογικού συντελεστή στις 50 χιλιάδεςλίρες. Το μέτρο είχε ήδη ανακοινωθείωστόσο θα εφαρμοστεί ένα έτος νω-ρίτερα και αναμένεται να κοστίσει στοκράτος φορολογικά έσοδα ύψους 2,79δισ. λιρών.

Παράλληλα θα αυξηθούν κατά 500εκατ. λίρες οι πόροι που θα διαθέσειτο βρετανικό Δημόσιο σε μέτρα έκτα-κτης ανάγκης στην περίπτωση «σκλη-ρού» Brexit. Ο Χάμοντ ανακοίνωσε ε-πίσης την επιβολή φόρου ψηφιακώνυπηρεσιών που θα ισχύσει από τον Α-πρίλιο του 2020, θα στοχεύσει μεγάλεςιντερνετικές εταιρείες όπως η Alphabetκαι η Facebook και θα αποδώσει 400εκατ. λίρες στερλίνες τον χρόνο. Μπορείο Χάμοντ να ανακοίνωσε πως ένα«σκληρό» Brexit θα υπονόμευε τονπροϋπολογισμό του, τόνισε ωστόσοπως η επίτευξη συμφωνίας με τις Βρυ-ξέλλες θα απελευθερώσει κύμα επεν-δύσεων που θα ενισχύσει την κατανα-λωτική εμπιστοσύνη.

BLOOMBERG

«Μπορώ να αναφέρω στον βρετανικό λαό πως αποδίδει η σκληρή προσπάθειάτου και πως επιτέλους φτάνει στο τέλος της η εποχή της λιτότητας», είπε χθες οΒρετανός υπ. Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ.

<<<<<<

Ο υπουργός Οικονομικώνανακοίνωσε μείωση φορο-λογίας εισοδήματος για 32 εκατομμύρια Βρετανούς πολίτες.

Ο τραπεζικός δείκτης σημείωσε μεγάλη άνοδο χθες, με τα περισσότερα κέρδη να καταγράφουν οι UniCredit και Sanpaolo.

Ταμείο «διάσωσης κράτους»

12-OIK_ΔΙΕΘΝΗ_KATHI 30/10/18 18:54 Page 12

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Δ Ι Ε Θ Ν Η

Πλημμύρες, χιόνια, αλλά και ασυνήθιστηζέστη σαρώνουν την Ευρώπη, σε έναετερόκλητο σκηνικό με ακραία φαινό-μενα που απηχούν τις επιπτώσεις τηςκλιματικής αλλαγής στην καθημερινό-τητα του πλανήτη. Στην Ιταλία, οι σφο-δρές βροχοπτώσεις και οι ισχυροί άνεμοιέχουν σκορπίσει τον θάνατο με τουλά-χιστον 10 νεκρούς μέσα σε δύο 24ωρα,ενώ η Γαλλία δοκιμάζεται από έντονεςχιονοπτώσεις προτού καν μπει ο χει-μώνας. Την ίδια στιγμή, στη Γερμανίατο θερμόμετρο αγγίζει τους 22 βαθμούςστα ανατολικά, την ώρα που χιονίζειστα δυτικά. Στη Βουδαπέστη καταγρά-φηκε τη Δευτέρα η υψηλότερη θερμο-κρασία των τελευταίων 90 ετών για τηνεποχή: 24,3 βαθμοί Κελσίου.

Τα περισσότερα θύματα της θεομη-νίας στην Ιταλία ήταν συνέπεια τηςπτώσης δέντρων πάνω σε αυτοκίνηταή σε περαστικούς, αν και μια γυναίκαθάφτηκε ζωντανή από μεγάλη ποσότηταλάσπης που εισχώρησε στο σπίτι τηςστο Τρέντο, ύστερα από κατολίσθηση,στα βόρεια της χώρας. Ενας άνδραςτσακίστηκε στα βράχια ενώ έκανε σερφστην Εμίλια-Ρομάνια. Αλλους νεκρούςθρήνησαν η Νάπολη, το Λάτιο και ηΛιγυρία. Στη Βενετία, τα τρία τέταρτατης πόλης καλύφθηκαν από παλιρροϊκάκύματα που προκάλεσαν οι ισχυροί ά-νεμοι τη Δευτέρα, ενώ χθες η στάθμητου νερού στην πόλη έφτασε τα οκτώεκατοστά. Καταστροφές αναφέρθηκανστα μωσαϊκά της βασιλικής του ΑγίουΜάρκου, όπου το νερό έφτασε σχεδόντο ένα μέτρο. Δύο πίνακες του ΧουάνΜιρό, οι οποίοι επρόκειτο να εκτεθούντις επόμενες ημέρες στο Παλάτσο Τζα-γκούρι, βράχηκαν από τα νερά της πλημ-μύρας. Οι βροχοπτώσεις προκάλεσανπλημμύρες και υποχρέωσαν τις Αρχέςνα κλείσουν τη λεωφόρο Μπρένερ πουσυνδέει την Ιταλία με την Αυστρία, ενώη στάθμη στο ποτάμι της Βερόνας, τονΑδίγη, ανέβηκε κατά δύο μέτρα, χωρίςνα σημειωθεί όμως υπερχείλιση. ΣτηΡώμη εκατό δέντρα έπεσαν από τοναέρα και στα λιμάνια καταγράφηκανσοβαρές καταστροφές πλοιαρίων. Εξιχιλιάδες πυροσβέστες αναπτύχθηκαν

σε ολόκληρη τη χώρα για να απομα-κρύνουν φερτά υλικά από τους αυτο-κινητόδρομους. Τα σχολεία παρέμεινανκλειστά σε μεγάλο μέρος της Ιταλίαςεπί δύο ημέρες, κυρίως για προληπτικούςλόγους.

Οι γειτονικές της Ιταλίας χώρες επλή-γησαν επίσης από την κακοκαιρία. ΣτηνΑυστρία άνεμοι που έπνεαν με ταχύτηταμεγαλύτερη των 100 χλμ./ώρα παρέσυ-ραν, στη διάρκεια της περασμένης νύ-χτας, ένα μέρος της σκεπής του μεσαι-ωνικού φρουρίου που δεσπόζει στο Σάλ-τσμπουργκ. Η υπηρεσία πολιτικής προ-στασίας κάλεσε προχθές το βράδυ τουςπερίπου 500 κατοίκους του χωριού Μουρνα μη βγαίνουν από τα σπίτια τους καινα καταφύγουν στους επάνω ορόφουςτων οικιών τους, εξαιτίας της υπερχεί-λισης του παρακείμενου ποταμού πουέχει μπλοκάρει τις προσβάσεις στοχωριό. Η ίδια προειδοποίηση εκδόθηκεκαι για τους κατοίκους μιας κοιλάδαςκοντά στα ιταλικά σύνορα, όπου εκφρά-ζονταν φόβοι ότι φράγματα μπορεί ναυποχωρήσουν υπό την πίεση των υδά-των. «Εδώ και πολλές δεκαετίες δεν έχωδει κάτι τέτοιο», δήλωσε στον δημόσιοραδιοσταθμό ORF ο Μάρτιν Γκουγκεν-μπέργκερ, διοικητής των πυροσβεστώντης κοινότητας αυτού του τομέα, όπουέχουν αποκλειστεί πολλοί μικροί δρόμοικαι περίπου 10.000 νοικοκυριά έχουνμείνει χωρίς ηλεκτρικό. Στη Σλοβενία,μια χώρα που βρίσκεται σε «κόκκινοσυναγερμό», αγνοείται η τύχη ενόςάνδρα που έκανε αετοσανίδα (kitesurf),ενώ στην Κροατία η Ριέκα πλημμύρισεκαι έχουν διακοπεί πολλά δρομολόγιαοχηματαγωγών. Στο ελβετικό καντόνιτου Τιτσίνο πολλοί δρόμοι αποκλείστη-καν εξαιτίας πλημμυρών ή πτώσεων δέ-ντρων. Στη Γαλλία το χιόνι που έπεσεστα κεντρικά της χώρας παγίδευσε πάνωαπό 2.000 οχήματα στην Κεντρική Ο-ροσειρά, ενώ έχει διακοπεί η ηλεκτρο-δότηση 195.000 νοικοκυριών. Στην Κορ-σική, 21.000 νοικοκυριά παρέμεινανχωρίς ηλεκτρικό επί ώρες, ενώ οι Αρχέςκάνουν τον απολογισμό των ζημιών τιςοποίες προκάλεσαν ριπές ανέμου τα-χύτητας 160 χλμ./ώρα. Στην Ισπανία,χιονοπτώσεις στις Αστούριες (βόρεια)δημιούργησαν προβλήματα στην κυ-κλοφορία, ενώ 4.700 νοικοκυριά έμεινανχωρίς ηλεκτρικό. Στην Τσεχία, αναστά-τωση προκλήθηκε στα σιδηροδρομικάδρομολόγια καθώς σφοδροί άνεμοι προ-κάλεσαν πτώσεις δέντρων στις σιδη-ροδρομικές γραμμές, ενώ περίπου 30.000κάτοικοι δεν είχαν για ώρες ηλεκτρο-δότηση.

ΛΟΝΔΙΝΟ. Ποσοστό 60% των ζωικώνειδών έχει εξαφανισθεί από τον πλανήτητα τελευταία 40 χρόνια, σύμφωνα μετην περιβαλλοντική οργάνωση WWF,η οποία καλεί σε «παγκόσμια συμφωνία»με στόχο τη διάσωση της Γης.

Οι πληθυσμοί θηλαστικών, πτηνών,ερπετών, αμφιβίων και ψαριών έχουνπληγεί ανεπανόρθωτα, με περισσότερααπό 60% των ειδών να έχουν εξαφα-νισθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαε-τίες. Στην τελευταία της έκθεση, πουδημοσιεύει η εφημερίδα Independent,η WWF καλεί σε ριζική επανεξέτασητων μεθόδων προστασίας του περι-βάλλοντος, επισημαίνοντας ότι οι προ-στατευόμενοι δρυμοί και τα προγράμ-ματα διάσωσης συγκεκριμένων ειδώνδεν επαρκούν. Η έκθεση της οργάνω-σης υπογραμμίζει ότι η υπερεκμετάλ-λευση των φυσικών πόρων του πλα-νήτη και η βιομηχανική γεωργία καιαλιεία πρέπει να αντιμετωπισθούνκατά προτεραιότητα.

«Η καταστροφή του περιβάλλοντοςθεωρείται το τίμημα της ανάπτυξης.Δεν μπορούμε, όμως, να συνεχίσουμε

έτσι», λέει ο εκτελεστικός διευθυντήςτης WWF, Τόνι Τζούνιπερ. Γνώριμαστους Ευρωπαίους ζωικά είδη, όπως οακανθόχοιρος και τα αγριοκάτσικα, έ-χουν μειωθεί δραματικά μεταξύ 1976και 2014, φαινόμενο που καταγράφεταικαι σε πιο εξωτικά είδη, όπως ελέφαντες,ρινόκερους και πολικές αρκούδες. Ταστοιχεία αυτά βασίσθηκαν σε μελέτες16.704 πληθυσμών 4.005 ζωικών ειδών,μέχρι το 2014. Η τάση αυτή είναι ιδι-αίτερα έντονη σε τροπικές περιοχέςκαι παραποτάμιες ζώνες. Η απώλειαβιοτόπων εξαιτίας της εξάπλωσης τηςανθρώπινης δραστηριότητας, σε συν-δυασμό με τη λαθροθηρία, τη ρύπανσηκαι την κλιματική αλλαγή, έχει οδη-γήσει σε περιβαλλοντική κρίση, η ο-ποία χρήζει ριζικών λύσεων.

«Είμαστε η πρώτη γενιά που συνει-δητοποιεί ότι καταστρέφει το περιβάλ-λον και η τελευταία που μπορεί νακάνει κάτι για αυτό. Αντί, όμως, να υι-οθετήσουμε τις λύσεις αυτές, επιλέ-γουμε ημίμετρα», λέει η Τάνια Στιλ,στέλεχος της WWF.

Αισιόδοξη νότα προσφέρει, όμως, ο

καθηγητής Κεν Νόρις, επικεφαλής τηςΖωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου.«Δεν έχει χαθεί κάθε ελπίδα. Εχουμεμία τελευταία ευκαιρία να σχεδιάσουμενέα πορεία, η οποία θα μας επιτρέψεινα συνυπάρξουμε αρμονικά με τις μορ-φές άγριας ζωής, από τις οποίες άλλωστε

εξαρτιόμαστε», λέει ο δρ Νόρις.Η έκθεση της WWF επισημαίνει ότι

οι πληθυσμοί λευκών και μαύρων ρι-νόκερων έχουν μειωθεί κατά 63% με-ταξύ 1980 και 2006, εξαιτίας της ζήτη-σης για το κέρας τους, που χρησιμο-ποιείται κατά κόρον στην κινεζική πα-

ραδοσιακή ιατρική. Ο αριθμός των πο-λικών αρκούδων αναμένεται να συρ-ρικνωθεί κατά 30% μέχρι το 2050 ε-ξαιτίας της τήξης των πάγων της Αρ-κτικής. Ο πληθυσμός καρχαριών- φα-λαινών (το μεγαλύτερο θηλαστικό τουπλανήτη) στον Ινδικό και τον ΕιρηνικόΩκεανό εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά63% τα τελευταία 75 χρόνια.

«Η Συμφωνία του Παρισιού για τοκλίμα πρέπει να αποτελέσει μέρος ευ-ρύτερου προγράμματος διάσωσης τουπεριβάλλοντος. Οφείλουμε να αναγνω-ρίσουμε ότι η διατήρηση της βιοποι-κιλότητας, ο περιορισμός των εκπο-μπών καυσαερίων και η προώθησητης βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να α-ποτελέσουν πολιτικές προτεραιότητεςγια όλες τις κυβερνήσεις του πλανήτη.Σε προσωπικό επίπεδο, όλοι μας πρέπεινα υιοθετήσουμε βασικές μεθόδουςπεριβαλλοντικής προστασίας, όπως οπεριορισμός της κατανάλωσης κρέα-τος», λέει ο κ. Τζούνιπερ.

Η προειδοποίηση της WWF ακολου-θεί λίγο καιρό μετά την έκθεση τηςΔιακυβερνητικής Επιτροπής για την

Κλιματική Αλλαγή, η οποία κατέληξεστην ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρωνεντός των επόμενων 12 ετών, με στόχοτην πρόληψη καταστροφικής ανόδουτης θερμοκρασίας της Γης.

Η WWF έχει προτείνει το έτος 2020ως «χρονιά ορόσημο» για τη σύναψηνέας δεσμευτικής συμφωνίας για τηνπροστασία του περιβάλλοντος. Το 2020,ο ΟΗΕ αναμένεται να εξετάσει ενδε-λεχώς τα ζητήματα της κλιματικής αλ-λαγής, της προστασίας των ωκεανών,της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξηςκαι της βιοποικιλότητας.

«Κάθε καθυστέρηση είναι επικίνδυνη,ενώ ο ρόλος μας, ως περιβαλλοντολό-γων, δεν μας επιτρέπει να συστήνουμετη συνέχιση των ίδιων αποτυχημένωνμεθόδων. Παρότι η δημιουργία και ηδιατήρηση προστατευόμενων πάρκωνκαι δρυμών και οι εκστρατείες για τηδιάσωση συγκεκριμένων ειδών παρα-μένουν αναγκαίες, δεν είναι πια ικανέςνα σώσουν τον πλανήτη. Χρειάζονταιάμεσες και ριζικές λύσεις», λέει ο κ.Τζούνιπερ.

REUTERS

Εξαφάνιση του 60% θηλαστικών, ερπετών, αμφιβίων και ψαριών

Πλημμύρες,καύσωνες,χιόνια μαζίΓεμάτη ισχυρές αντιθέσεις η χθεσινή ημέρα σε Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία

Πουλιά που μεταναστεύουν σε όλοκαι μεγαλύτερα υψόμετρα, μέχρι ναφθάσουν στην κορυφή του βουνούκαι να εξαφανιστούν και ψάρια πουαναζητούν απεγνωσμένα ψυχρότεραύδατα για να αναπαραχθούν. Οι εν-δείξεις ότι η κλιματική αλλαγή προξενείσοβαρά προβλήματα στη βιοποικιλό-τητα πολλαπλασιάζονται, καθώς μιασπάνια λεπτομερής μελέτη από τοΠερού έρχεται να επιβεβαιώσει τηδραματική μείωση των πληθυσμώντων πουλιών.

Το 1985, ο διευθυντής του ορνιθο-λογικού ινστιτούτου του πανεπιστη-μίου Κορνέλ, Τζον Φιτζπάτρικ, πέρασεαρκετές εβδομάδες στο Σέρο ντε Πα-ντιακόλα, στο νότιο Περού, καταγρά-φοντας πάνω από 400 είδη τροπικώνπουλιών. Πριν από δύο χρόνια μίαάλλη ομάδα από το κέντρο μελέτηςβιοποικιλότητας του πανεπιστημίουτης Βρετανικής Κολομβίας, υπό τον

Μπέντζαμιν Φρίμαν, επανέλαβε τηναποστολή του Φιτζπάτρικ, ακολου-θώντας βήμα προς βήμα τις σημειώσειςτου, κατασκηνώνοντας στο ίδιο σημείοκαι καταγράφοντας τα πουλιά με τιςίδιες μεθόδους. Το αποτέλεσμα τηςσύγκρισης: Οκτώ από τα είδη πουλιώνείχαν εξαφανιστεί τελείως, ενώ οι πλη-θυσμοί των υπολοίπων είχαν μειω-θεί.

Οι επιστήμονες έκαναν λόγο για«κυλιόμενη σκάλα που οδηγεί στηνεξαφάνιση», καθώς τα πουλιά υπο-χρεώνονται να μετακινηθούν σε όλοκαι μεγαλύτερο υψόμετρο, για να ξα-ναβρούν την θερμοκρασία που ται-ριάζει στις διατροφικές τους ανάγκες.Τα πουλιά που ζουν στις τροπικές πε-ριοχές δεν προσαρμόζονται σε μεγάλεςθερμοκρασιακές μεταβολές, καθώςαυτό δεν είναι απαραίτητο στις πε-ριοχές αυτές. Ετσι, είναι πιο ευάλωταστην κλιματική αλλαγή.

«Θεωρούμε ότι η θερμοκρασία είναιαυτό που εξηγεί για ποιο λόγο τα που-λιά ανεβαίνουν στις πλαγιές», είπε οΦρίμαν. «Η τεράστια πλειοψηφία τωνειδών στην έρευνά μας έκανε το ίδιοπράγμα». H έρευνα δημοσιεύθηκεστην επιθεώρηση Proceedings of theNational Academy of Sciences.

Μεταναστεύσεις ειδών σε μεγαλύ-τερη κλίμακα παρατηρούνται στουςωκεανούς, οι οποίοι επίσης υπερθερ-μαίνονται και υφίστανται αλλαγές στηχημική σύσταση εξαιτίας της κλιμα-τικής αλλαγής. Μεγάλη έρευνα δεκά-δων δημοσιογράφων του πρακτορείουreuters σε δεκάδες παράκτιες κοινό-τητες ανά τον πλανήτη κατέγραψεμαρτυρίες από Πορτογάλους ψαράδεςπου δεν βρίσκουν πια σαρδέλες τιςπαραμονές του πατροπαράδοτου φε-στιβάλ της σαρδέλας, Ιάπωνες ψαράδεςπου έχουν δει την ψαριά τού δημο-φιλέστερου είδους καλαμαριού να μει-

ώνεται στο ένα τέταρτο και Αμερικα-νούς ψαράδες που κυνηγούν τους α-στακούς όλο και βορειότερα.

Σύμφωνα με στοιχεία από τις αμε-ρικανικές ακτές του Βορείου Ατλαντι-κού, τουλάχιστον το 85% από τα 70είδη ψαριών και θαλασσινών που πα-ρατηρούνται σε τακτική βάση από τιςαμερικανικές αρχές έχουν μετακινηθείείτε βορειότερα είτε βαθύτερα. Οι πλέ-ον δραματικές αλλαγές έχουν συντε-λεστεί τα τελευταία 10 ώς 15 χρόνια.Ενώ οι συνάδελφοί τους σε νοτιότερεςπολιτείες μένουν με άδεια χέρια, οιψαράδες του Μέιν βλέπουν να φθά-νουν στις ακτές της βόρειας αυτήςπολιτείας τεράστιες ποσότητες αστα-κών. Ενώ τη δεκαετία του 1980 καιτου 1990 στην πολιτεία αλιευόταν το50% των αστακών των ΗΠΑ, την τρέ-χουσα δεκαετία το ποσοστό αυτό έχειανεβεί στο 85%.

REUTERS, A.P.

<<<<<<

Οι επιπτώσειςτης κλιματικής αλλαγήςείναι πλέον ορατέςστην καθημερινότητατου πλανήτη.

Δραματική μείωση των πληθυσμών των πουλιών

Οικογένεια από κιτρινοπόδαρα θαλασσοπούλια αναζητεί τροφή στα ρηχά των α-κτών της κωμόπολης Μπάρνσταμπλ της Μασαχουσέτης.

13-OIK_ΚΟΣΜΟΣ_KATHI 30/10/18 23:14 Page 13

14 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Ε Λ Λ Α Δ Α

Γυαλιά-καρφιά στο ΠάντειοΚουκουλοφόροι προκάλεσαν εκτεταμένες καταστροφές σε χώρο του πανεπιστημίου

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΛΑΚΑΣΑ

Κουκουλοφόροι επιτίθενται με κλομπσε φοιτητές και καταστρέφουν εξο-πλισμό, σχολές... περιμένουν την ε-βδομαδιαία επίσκεψη του «Ρουβίκω-να», διακινητές και χρήστες ναρκω-τικών αλωνίζουν έξω από τα ιδρύματα.«Δυστυχώς, όλα αυτά έχουν μετατρα-πεί σε κανονικότητα στα ελληνικάπανεπιστήμια», ήταν το πικρό σχόλιοπανεπιστημιακού χθες στην «Κ», τοοποίο σαφώς αποτυπώνει τη θέση με-γάλης μερίδας πανεπιστημιακών πουδιαπιστώνουν την οικτρή κατάστασημε τα προβλήματα βίας και παραβα-τικότητας στα ΑΕΙ.

Ειδικότερα, η «Κ» φέρνει σήμεραστη δημοσιότητα τις εικόνες κατα-στροφής που άφησαν πίσω τους τοαπόγευμα της Δευτέρας άγνωστοικουκουλοφόροι στον χώρο της φοι-τητικής παράταξης του ΚΚΕ στο Πά-ντειο Πανεπιστήμιο. Οι κουκουλοφόροιεπιτέθηκαν με κλομπ και καδρόνια

σε φοιτητές-μέλη του ΚΚΕ τη Δευτέρατο απόγευμα μετά την ολοκλήρωσητου μαθητικού συλλαλητηρίου, καιστη συνέχεια προκάλεσαν εκτεταμένεςκαταστροφές σε χώρο της Πανσπου-δαστικής. Εισβολή κουκουλοφόρωνκαι επίθεση κατά της ΚΝΕ έγινε και

στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο.Ανάλογη επίθεση επιχειρήθηκε και

χθες στο Πάντειο από κουκουλοφό-ρους. «Μόνο τυχαία δεν είναι αυτήτην περίοδο η στοχοποίηση των μελώντης ΚΝΕ από διάφορες ομάδες με ύ-

ποπτο ρόλο. Η επίθεση αντικειμενικάωφελεί όσους δεν θέλουν να κουνιέταιφύλλο αμφισβήτησης στην κυρίαρχηπολιτική, όσους θέλουν τη νεολαίαμε σκυμμένο κεφάλι. Παράλληλα, ε-νέργειες τέτοιων ομάδων αξιοποιού-νται από αντιδραστικούς κύκλους,που επιθυμούν την κατάργηση τουασύλου στα ΑΕΙ. Τα μέλη και οι φίλοιτης ΚΝΕ δεν τρομοκρατούνται καιδεν πτοούνται από θρασύδειλους χα-φιέδες και προβοκάτορες», ανέφερε,μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση τηςΚΝΕ. Για αύριο η νεολαία της ΚΝΕ,μέσω της Πανσπουδαστικής, θα ορ-γανώσει φοιτητικά συλλαλητήρια(στην Αθήνα από τα Προπύλαια στις11 π.μ.).

Από την άλλη, σήμερα είναι η ημέρατης εβδομαδιαίας επίσκεψης του «Ρου-βίκωνα» στην αίθουσα 516, που έχεικαταλάβει στη Φιλοσοφική Αθηνών.Αναφορικά με το θέμα το ίδρυμα έχειζητήσει την παρέμβαση της πολιτείας,ωστόσο εδώ και τρεις εβδομάδες όλοι

είναι θεατές μπροστά στην πολιτικήαπραξία του υπουργού Παιδείας ΚώσταΓαβρόγλου, που ζητεί την κινητοποί-ηση της πανεπιστημιακής κοινότηταςγια την αντιμετώπιση των προβλη-μάτων παραβατικότητας εντός τωνΑΕΙ.

Τέλος, χθες η πρόεδρος του Κινή-ματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά συ-ναντήθηκε με το προεδρείο της πα-νελλήνιας ομοσπονδίας πανεπιστη-μιακών. «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛφέρει απόλυτα την ευθύνη για την ε-πικράτηση της ασυδοσίας που αμαυ-ρώνει την εικόνα των ΑΕΙ. Είναι μά-λιστα πρόκληση να καλεί σε αυτοδικίαπανεπιστημιακούς και φοιτητές, με-τατρέποντάς τους σε “πολιτοφυλακή”.Λέμε ναι στο ακαδημαϊκό άσυλο, τηνελεύθερη διδασκαλία, την έρευνα, τηδιακίνηση των ιδεών. Οχι στη συντη-ρητική λογική της Ν.Δ., που εξαγγέλλειτην κατάργησή του. Οχι στις πολιτικέςταύτισής του με τη βία και την ανομία»,δήλωσε η κ. Γεννηματά.

<<<<<<

Ενα ακόμη κρούσμα στημακρά αλυσίδα ανομίαςπου δείχνει να παγιώνεταιστα ελληνικά πανεπιστή-μια με την ανοχή της επί-σημης πολιτείας.

Η «Κ» φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα τις εικόνες καταστροφής που άφησαν πίσω τους, το απόγευμα της Δευτέρας, άγνωστοι κουκουλοφόροι στον χώρο της φοιτητι-κής παράταξης του ΚΚΕ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΜΑΝΔΡΟΥ

Τραπεζικούς λογαριασμούς σε πιστω-τικά ιδρύματα της Γαλλίας, αλλά καιάλλων χωρών, οι οποίοι σχετίζονταιμε τον πρώην υπουργό Γιάννο Πα-παντωνίου που βρίσκεται προσωρινάκρατούμενος μαζί με τη σύζυγό του,έχουν θέσει στο επίκεντρο των συ-νεχιζόμενων ερευνών η ανακρίτριαΔιαφθοράς Ηλιάνα Ζαμανίκα και ο ε-πίκουρος ανακριτής Γεώργιος Ευαγ-γέλου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη οιανακριτικές αρχές έχουν υποβάλειαιτήματα για άνοιγμα των λογαρια-

σμών του πρώην υπουργού στη Γαλ-λία, της οποίας ο ίδιος είναι υπήκοοςαπό παιδικής ηλικίας, ενώ ανάλογααιτήματα έχουν υποβληθεί σε τρά-πεζες των Ελβετίας, Ολλανδίας, Βελ-γίου και Κύπρου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες,ο πρώην υπουργός, που αντιμετωπίζεικατηγορία για ξέπλυμα «μαύρου» χρή-ματος, έχει προβάλει ενστάσεις στοπλαίσιο της διαδικασίας για το άνοιγμαλογαριασμών του σε γαλλικά πιστω-τικά ιδρύματα και επικαλείται ότι οιεν λόγω λογαριασμοί δεν περιέχουνχρήματα μη νομίμως αποκτηθέντακαι πως ήταν στην κατοχή του απότότε που ζούσε και σπούδαζε στηγαλλική πρωτεύουσα. 

Σε κάθε περίπτωση, οι έρευνες τωνανακριτικών αρχών φαίνεται πως δενσταματούν με την προσωρινή κρά-τηση του πρώην υπουργού, ο οποίοςέχει κάνει λόγο για «εξωφρενικά σε-

νάρια» αναφερόμενος στο κατηγο-ρητήριο, αντιθέτως βρίσκονται σεπλήρη εξέλιξη και αφορούν όχι μόνοντο άνοιγμα λογαριασμών για τους ο-ποίους ήδη έχουν υποβληθεί σχετικάαιτήματα δικαστικής συνδρομής αλλάκαι έρευνες επί του συνόλου της πε-ριουσίας του και της διαχείρισής της.

Το στέλεχοςΕνδιαφέρον αποκτά, πέραν όλων

των άλλων, το αίτημα της ανακρίτριαςΔιαφθοράς να καταθέσει ενώπιον τωνελληνικών δικαστικών αρχών ο Γάλλοςυπήκοος Μισέλ Ζοσεράν, ο οποίοςστο παρελθόν διετέλεσε στέλεχος τουομίλου Thales που μετείχε στη σύμ-βαση για τις φρεγάτες και ο οποίοςείχε κάνει λόγο για «μαύρο» χρήμασχετικά με εξοπλιστικά της χώραςμας αλλά και άλλες συμβάσεις, όπωςεκείνες για το σύστημα ασφαλείαςτων Ολυμπιακών Αγώνων, και έχει

καταδικαστεί από τη γαλλική Δικαι-οσύνη.

Εκτός όμως από τους λογαριασμούςκαι την έρευνα για τις φρεγάτες, οιανακριτικές αρχές ερευνούν εξονυ-χιστικά, σύμφωνα με πληροφορίες,την απόκτηση περιουσιακών στοι-χείων από τον πρώην υπουργό καιειδικά την αγορά του ακινήτου –εξο-χικού σπιτιού– στη Σύρο, αλλά καιτις συνθήκες πώλησής του.

Περαιτέρω έναυσμα για τις έρευνεςσχετικά με το ακίνητο της Σύρου προ-σέδωσε στην ανακρίτρια Διαφθοράςτο γεγονός ότι το ακίνητο πουλήθηκεστο ζεύγος Παπαντωνίου από τον πο-λιτικό μηχανικό ο οποίος ανέλαβε νακαταθέσει για λογαριασμό του πρώηνυπουργού μετρητά σε λογαριασμούςτου στην Ελβετία, και εξ αυτού βρί-σκεται κατηγορούμενος στην υπόθεσηκαι έχει αφεθεί ελεύθερος με 500.000ευρώ εγγύηση. Παράλληλα, η έρευνα

επικεντρώνεται στην πώληση του ενλόγω ακινήτου σε ζευγάρι Ελληνοα-μερικανών για τους οποίους δεν έχουνπροκύψει στοιχεία σύνδεσης ή σχέσηςμε τον πρώην υπουργό.

Ο κ. Παπαντωνίου απολογούμενοςαρνήθηκε ότι πήρε χρήματα για τοεξοπλιστικό πρόγραμμα με τις φρε-γάτες και υπεραμύνθηκε της άποψηςότι τα χρήματά του είναι καθαρά καινόμιμα, αρνούμενος την κατηγορίαγια ξέπλυμα.

Ομως, το γεγονός ότι δεν συναίνεσεπλήρως στο άνοιγμα λογαριασμώντου, καθώς και ότι από την εσωτερικήαλληλογραφία της ελβετικής τράπεζαςπροκύπτουν στοιχεία άρνησής τουσε κάποια φάση της διαδικασίας, μέ-τρησε από τους ανακριτές για την ε-πιβολή του μέτρου της προσωρινήςκράτησης, ενώ η πώληση του ακινή-του στη Σύρο δεν άφησε αδιάφορεςτις ανακριτικές αρχές.

<<<<<<

Αιτήματα σε Γαλλία, Ελβε-τία, Ολλανδία, Βέλγιο καιΚύπρο έχουν υποβάλειοι ανακριτικές αρχές.

Ανοιγμα λογαριασμών του Γ. Παπαντωνίου

Εκτός από τους λογαριασμούς και την έρευνα για τις φρεγάτες, οι ανακριτικές αρχές ελέγχουν εξονυχιστικά την αγορά απότον πρώην υπουργό εξοχικού σπιτιού στη Σύρο, αλλά και τις συνθήκες πώλησής του.

INTI

ME

Δέκα στελέχη της Folli Follie καλεί ο εισαγγελέαςΩς ύποπτα για τα αδικήματα της απάτηςκαι του ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος

Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ

Νέα αίτηση υπαγωγής σε καθεστώςπροστασίας του άρθρου 106α τουπτωχευτικού δικαίου καταθέτει εντόςτων ημερών, πιθανότατα ακόμα καιαυτή την Παρασκευή, η Folli Follieμε τη σύμφωνη γνώμη των ομολο-γιούχων πιστωτών της και ενδεχο-μένως και των ελληνικών τραπεζώνπου την έχουν χρηματοδοτήσει. Πα-ράλληλα, οι ελληνικές τράπεζες επι-ταχύνουν τη διαδικασία προκήρυξηςπλειοδοτικού διαγωνισμού για τησυμμετοχή (36,5%) της Folli Follieστα Αττικά Πολυκαταστήματα, τηνοποία έχουν ως εξασφάλιση έναντιαπαιτήσεων τους ύψους 46 εκατομ-μυρίων ευρώ. Την ίδια ώρα, ο οικο-νομικός εισαγγελέας κάλεσε τη δι-οίκηση της εταιρείας σε εξηγήσειςγια τα αδικήματα της απάτης και τουξεπλύματος «μαύρου» χρήματος.

Η νέα αίτηση λήψης προληπτικώνμέτρων προστασίας, μετά και την α-πόρριψη της προηγούμενης από τοΜονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών,γίνεται προκειμένου να αποφύγουνοι παραπάνω συνυπογράφοντες τοενδεχόμενο άτακτων ρευστοποιή-σεων περιουσιακών της στοιχείωνκαι να κερδηθεί χρόνος για να κα-ταστεί δυνατή η επίτευξη συμφωνίαςεξυγίανσης με τους ομολογιούχουςκαι τυχόν δυνητικούς επενδυτές. Νασημειωθεί πως όλες οι πλευρές, εκα-τέρωθεν σύμβουλοι και πιστωτές,χρεώνουν ευθέως τη διοίκηση Τζώρ-τζη Κουτσολιούτσου με την ευθύνητων μέχρι στιγμής καθυστερήσεων,οι οποίες αν μη τι άλλο έχουν οδη-γήσει σε σοβαρά προβλήματα ρευ-στότητας την εταιρεία. Υπενθυμίζεταιπως οι ομολογιούχοι διεκδικούν το100% των μετοχών έναντι των απαι-τήσεών τους εκτιμώντας πως με α-ναδιάρθρωση της Folli Follie θα μπο-ρέσουν να ανακτήσουν μεγαλύτερομέρος των κεφαλαίων τους (της τάξηςτων 430 εκατ. ευρώ) από ό,τι σε οια-δήποτε άλλη περίπτωση.

Οι αιτούντες αισιοδοξούν πως αυτήη νέα αίτηση έχει σοβαρότερες πι-θανότητες να γίνει δεκτή, καθώς θαυπογράφεται κατευθείαν από τουςομολογιούχους και όχι, όπως η προη-γούμενη, από τον χρηματοδοτικόβραχίονα της Folli Follie, ενώ γίνεταιαπό εγνωσμένου κύρους δικηγορικήεταιρεία με μεγάλη εμπειρία στο πτω-χευτικό. Το εάν η αίτηση θα στηριχθείκαι από τις ελληνικές τράπεζες θακριθεί έως την Πέμπτη, καθώς σχε-τικές συναντήσεις πραγματοποιού-νται μεταξύ των επιτελών τους, τωννομικών συμβούλων όλων των πλευ-ρών και των εκπροσώπων της εται-ρείας. Υπενθυμίζεται πάντως πωςγια το 106α απαιτείται μόνον θετικήδήλωση πιστωτών που εκπροσωπούνποσοστό τουλάχιστον 20% του συ-νόλου των απαιτήσεων. Εκ των ωνουκ άνευ για τη συμμετοχή των ελ-ληνικών τραπεζών είναι η εξαίρεσητων εξασφαλίσεων τους και συγκε-κριμένα του 36,5% της «Αττικά Πο-λυκαταστήματα» που κατέχει η FolliFollie από την προστασία. Οι ομο-

λογιούχοι εμφανίζονται διατεθειμένοινα επιτρέψουν την πώληση αυτή μεδεδομένο ότι θα διασφαλιστεί το βέλ-τιστο δυνατό τίμημα και η επιστροφήτυχόν πλεοναζόντων των τραπεζικώναπαιτήσεων ποσών στο ταμείο τηςFolli Follie.

Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζεςθα προχωρήσουν στη διαδικασία πώ-λησης με ταχύτατους ρυθμούς, μετις εκτιμήσεις πηγών που συμμετέ-χουν στις σχετικές διεργασίες να ε-κτιμούν πως η προκήρυξη του δια-γωνισμού μπορεί να γίνει εντός τουπρώτου δεκαπενθημέρου του Νοεμ-βρίου και η πώληση να ολοκληρωθεί

πριν από τις γιορτές των Χριστου-γέννων. Σημειώνεται πως, σύμφωναμε πληροφορίες της «Κ», είναι βέβαιηη συμμετοχή των μετόχων πλειοψη-φίας της «Αττικά Πολυκαταστήματα»(Λαμπρόπουλος, Τσουβελεκάκης,Σγουμπόπουλος κ.ά.) στη διαγωνι-στική διαδικασία ενδεχομένως καισε συνεργασία με τρίτους επενδυ-τές.

Εν τω μεταξύ, το διοικητικό συμ-βούλιο της Folli Follie χθες τοποθέ-τησε τέσσερα νέα μέλη, τον Νάρ-κισσο Γεωργιάδη ως αναπληρωτήδιευθύνοντα σύμβουλο, τους ΑνδρέαΚουτούπη, Περικλή Δοντά, Κωνστα-ντίνο Κεφαλογιάννη ως μη εκτελε-στικά μέλη και τοποθέτησε ως πρό-εδρό του το μέχρι σήμερα μέλος τουΝικόλαο Κανελλόπουλο. Ο ΤζώρτζηςΚουτσολιούτσος παραμένει πάντωςδιευθύνων σύμβουλος παρά τις περίτου αντιθέτου ρητές εκκλήσεις τηςπλειοψηφίας των πιστωτών.

Παράλληλα, ο οικονομικός εισαγ-γελέας Ιωάννης Δραγάτσης κάλεσενα δώσουν εξηγήσεις ως ύποπτοι,για τη διάπραξη κακουργημάτωνδέκα στελέχη - όλα τα μέλη της οι-κογένειας Κουτσολιούτσου και μέλητης διοίκησης της Folli Follie (μέληΔ.Σ., οικονομικούς διευθυντές κ.λπ.)- και ειδικότερα για τα αδικήματατης απάτης και του ξεπλύματος «μαύ-ρου» χρήματος. Οι κληθέντες των ο-ποίων οι τραπεζικοί λογαριασμοί, οιθυρίδες και τα χρηματοοικονομικάπεριουσιακά στοιχεία έχουν δεσμευ-θεί με σχετικό βούλευμα θα δώσουνεξηγήσεις την επόμενη εβδομάδα α-φού λάβουν γνώση της δικογραφίας.Ο οικονομικός εισαγγελέας που φέρειτο βάρος των ερευνών για την υπό-θεση συνεχίζει την αξιολόγηση τωνδεδομένων της και αναμένεται, πέραντων ήδη κληθέντων, να προχωρήσεικαι σε άλλες κλήσεις υπόπτων, καθώςη έρευνα επεκτείνεται και σε ευθύνεςτων ελεγκτικών μηχανισμών και τηςΕπιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

<<<<<<

Προς νέα αίτηση πτώχευ-σης η Folli Follie - Επι-σπεύδουν οι τράπεζες την πώληση των Attica σε συνεννόηση με τους ομολογιούχους.

Οι αιτούντες αισιοδοξούν πως αυτή η νέα αίτηση έχει σοβαρότερες πιθανότητεςνα γίνει δεκτή, καθώς θα υπογράφεται κατευθείαν από τους ομολογιούχους καιόχι, όπως η προηγούμενη, από τον χρηματοδοτικό βραχίονα της Folli Follie, ενώγίνεται από εγνωσμένου κύρους δικηγορική εταιρεία με μεγάλη εμπειρία στοπτωχευτικό.

Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ μοιράζει νέαπανεπιστημιακά τμήματα στην πε-ριοχή του, την Κοζάνη. Αυτό κατήγ-γειλε ο πρύτανης του ΤΕΙ Δυτικής Μα-κεδονίας κ. Στέργιος Γκανάτσιος, μι-λώντας στο Δημοτικό Συμβούλιο Κο-ζάνης, όπου παραβρέθηκε για να ε-νημερώσει για τις εξελίξεις όσον αφοράτη συγχώνευση του Ιδρύματός του μετο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδο-νίας.

Ειδικότερα, όπως δήλωσε χθες στην

«Κ» ο κ. Γκανάτσιος, «βουλευτής τουκυβερνώντος κόμματος, του ΣΥΡΙΖΑ,τον Μάρτιο μας έπαιρνε τηλέφωνοκαι μας έλεγε εντάξει θα σας δώσω13-14 τμήματα».

Ο λόγος είναι ότι η πρόταση του υ-πουργείου Παιδείας είναι από τα 19τμήματα που διαθέτουν σήμερα τοΠανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Δυτικής Μα-κεδονίας, ο αριθμός να μειωθεί σεδέκα. Η δέσμευση του βουλευτή έγινεγια να εξασφαλιστεί η συναίνεση των

δύο ΑΕΙ. Οπως δήλωσε ο κ. Γκανάτσιος,σήμερα υπάρχει σύγκλιση ανάμεσαστα δύο ΑΕΙ, ότι το νέο ίδρυμα πουθα προκύψει από τη συγχώνευσή τουςνα έχει περί τα 25 τμήματα. Βέβαια,υπάρχουν ενστάσεις ως προς την πρό-ταση του υπουργείου για τη σύνθεσητης πρώτης ηγεσίας –διοικούσας επι-τροπής– του νέου ιδρύματος. Προτεί-νεται τα 15 μέλη να οριστούν ισομερώςαπό το υπουργείο Παιδείας, το Πανε-πιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. Οι αποφάσειςπρέπει να ληφθούν άμεσα, εάν υπάρχειστόχος το νέο ΑΕΙ να συμπεριληφθείστο μηχανογραφικό δελτίο των υπο-ψηφίων για τα ΑΕΙ το 2019. Ο κ. Γκα-νάτσιος δεν θέλησε να αποκαλύψειτο όνομα του βουλευτή· «αν χρειαστείκάποια στιγμή θα πούμε και ονόματα»,είπε.

Για το θέμα η τομεάρχης Παιδείαςτης Ν.Δ., κ. Νίκη Κεραμέως, κατέθεσεερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας

κ. Κώστα Γαβρόγλου και δήλωσε ότι«έχουμε από την πρώτη στιγμή εκφράσειτις σοβαρές αντιρρήσεις μας για τοντρόπο με τον οποίο επιχειρείται η α-ναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη απότην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Οι αποκαλύψεις του πρύτανη του ΤΕΙΔυτικής Μακεδονίας επιβεβαιώνουνμε τον πιο εύγλωττο τρόπο: μικροπο-λιτικά παζάρια και συμφωνίες κάτωαπό το τραπέζι αποτελούν την περι-βόητη διαδικασία αναδιάταξης του α-

καδημαϊκού χάρτη της χώρας».Τέλος,χθες το υπουργείο Παιδείας έστειλεστη Γενική Γραμματεία της κυβέρνη-σης για επεξεργασία από την ΚεντρικήΝομοπαρασκευαστική Επιτροπή τοσχέδιο νόμου για την απορρόφησητων τμημάτων του ΤΕΙ Στερεάς Ελλά-δος από το Παν. Θεσσαλίας, το ΕΚΠΑκαι το Γεωπονικό Παν. Αθηνών. Στόχοςείναι το ν/σ να ψηφισθεί εντός τουΝοεμβρίου.

ΑΠ. Λ.

Συγχώνευση με παζάρια στο ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας

14-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 30/10/18 23:25 Page 14

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Ε Λ Λ Α Δ Α

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΛΟΥ

Στενεύουντα περιθώρια για όσους δενδηλώνουν εισοδήματα από ακίνητακυρίως αυτά που προέρχονται από τιςηλεκτρονικές πλατφόρμες. Ηδη, η ε-ταιρεία Boοking καλεί τα μέλη της απότην Ελλάδα να δηλώσουν τον αριθμόμητρώου για τη βραχυχρόνια εκμί-σθωση των ακινήτων τους το αργότερομέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, προκειμένουνα συνεχίσουν να δραστηριοποιούνταιμέσω της πλατφόρμας. Υπενθυμίζεταιότι οι ιδιοκτήτες αποκτούν τον ΑριθμόΜητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) μέσω τηςπλατφόρμας της ΑΑΔΕ. Στο ίδιο μήκοςκύματος κινείται και η Airbnb που α-νασχεδιάζει την ιστοσελίδα της έτσιώστε να μπορέσουν οι Ελληνες ιδιο-κτήτες να δηλώσουν τον αριθμό μη-τρώου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.Στο ηλεκτρονικό μήνυμά της η εταιρείαBooking αναφέρει ότι «οι τοπικές αρχέςέχουν εντείνει το ενδιαφέρον τους γιατους παράνομους φορείς παροχής κα-

ταλύματος. Για να διασφαλίσουμε ότιδεν προωθούμε παράνομη διαμονήστον ιστότοπό μας, είμαστε νομικά υ-ποχρεωμένοι να προβάλουμε αριθμούςαδειών χρήσης βραχυπρόθεσμων ε-νοικίων».

Μάλιστα, η εταιρεία παραπέμπειτους ιδιοκτήτες ακινήτων, στην περί-πτωση που έχουν απορίες, στην ιστο-σελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημο-σίων Εσόδων. Ωστόσο, με βάση ταστοιχεία του υπουργείου Οικονομικώνμόλις 15.000 ιδιοκτήτες σε σύνολο45.000 έχουν ανοίξει «λογαριασμό»στο Τaxis για να δηλώσουν τα εισο-δήματά τους από τις βραχυχρόνιες μι-σθώσεις. Δηλαδή, δύο στους τρεις ι-διοκτήτες δεν έχουν δηλώσει το ακί-νητό τους στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕγια τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Οπωςαναφέρουν στελέχη του υπουργείουΟικονομικών, οι πρώτοι έλεγχοι θαδιενεργηθούν αρχές Δεκεμβρίου καιόσοι δεν έχουν δηλώσει τα ακίνηταθα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλάπρόστιμα που φθάνουν ακόμα και τις5.000 ευρώ.  Σύμφωνα με πληροφορίες,

η ΑΑΔΕ σχεδιάζει δειγματοληπτικούςελέγχους για τον εντοπισμό φορολο-γουμένων που έχουν εισόδημα απόβραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων τύ-που Airbnb. Συγκεκριμένα:

1. Θα ελεγχθούν όσοι δεν έχουνεγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρ-μα και δηλώσει τα στοιχεία τους. Αυτό,όπως τονίζουν τα στελέχη της φορο-λογικής διοίκησης, είναι πολύ εύκολονα το διαπιστώσει η ΑΑΔΕ αναζητώ-ντας για παράδειγμα τα ακίνητα πουμισθώνονται μέσω των εταιρειώνAirbnb, Booking, HomeAway κ.λπ.

2. Τα ποσά που θα δηλωθούν στηνπλατφόρμα της ΑΑΔΕ θα συγκριθούνμε τα τραπεζικά εμβάσματα με ταοποία πληρώνονται οι ιδιοκτήτες. Δη-λαδή, η ΑΑΔΕ θα έχει πρόσβαση σταεμβάσματα που αποστέλλονται στοελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Σημειώνεται ότι προκειμένου ο δια-χειριστής ακινήτου να πραγματοποιείβραχυχρόνιες μισθώσεις, θα πρέπει:

α) Να εισέλθει με τους προσωπικούςτου κωδικούς Taxisnet στο ΜητρώοΑκινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονήςπου τηρείται στον ιστότοποwww.aade.gr, ώστε να καταχωρίσειτο ακίνητο και να αποκτήσει ΑριθμόΜητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ). Η κατα-χώριση πραγματοποιείται ανά εκμι-σθούμενο «Ακίνητο».

β) Να αναρτά τον Αριθμό ΜητρώουΑκινήτου στις ψηφιακές πλατφόρμεςτης οικονομίας του διαμοιρασμού, κα-θώς και σε κάθε μέσο προβολής.

Σύμφωνα με την απόφαση του δι-οικητή της ΑΑΔΕ τα πρόσωπα που έ-χουν προβεί ή προβαίνουν σε ανάρ-τηση ακινήτων σε ψηφιακή πλατφόρμααπό 1.1.2018 μέχρι τις 30.11.2018, εγ-γράφονται στο «Μητρώο ΑκινήτωνΒραχυχρόνιας Διαμονής» μέχρι την30ή Νοεμβρίου 2018. Ταυτόχρονα θαπρέπει να υποβάλουν συγκεντρωτικήανά ακίνητο δήλωση μέχρι την ανω-τέρω ημερομηνία.

Οι έλεγχοιΣημειώνεται ότι κατά τους ελέγχους

που ολοκλήρωσε η ΑΑΔΕ, φέτος, μέσωτης ηλεκτρονικής διασταύρωσης στοι-χείων ερευνήθηκαν πάνω από 17.000επιχειρήσεις - τουριστικά καταλύμα-τα σε όλους τους νομούς της χώρας.Από τα σχετικά στοιχεία προέκυψανσε όλη τη χώρα πάνω από 1.000 επι-χειρήσεις κατ’ έτος, με κατ’ αρχάς δια-φορές μεταξύ των εκτιμώμενων καιτων δηλωθέντων εσόδων.

Σφίγγει ο κλοιόςγια τις αδήλωτεςβραχυχρόνιεςμισθώσειςBoοking και Airbnb ζητούν να αναρτούνοι ιδιοκτήτες τον αριθμό μητρώου τους

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

Στο 3,83% του ΑΕΠ προβλέπεται, σύμ-φωνα με τις τελευταίες εκτιμήσειςτου οικονομικού επιτελείου, να δια-μορφωθεί το πρωτογενές πλεόνασματου 2018, δηλαδή ελαφρώς υψηλό-τερα από το 3,74% του ΑΕΠ, που α-νέγραφε το προσχέδιο προϋπολογι-σμού 2019 της 1ης Οκτωβρίου. Ετσι,το υπερπλεόνασμα, από το οποίο ηκυβέρνηση σκοπεύει να μοιράσειφέτος κοινωνικό μέρισμα, εκτιμάταιότι θα φθάσει περίπου στα 600 εκατ.ευρώ, με τα μέχρι στιγμής στοιχεία.Αντιθέτως, το πρωτογενές πλεόνασματου 2017 αναθεωρήθηκε ελαφρώςπρος τα κάτω, και συγκεκριμένα στο4,14% του ΑΕΠ, έναντι 4,24% τουΑΕΠ που ανέφερε το προσχέδιο τουπροϋπολογισμού 2019. Πρόκειται γιατο πρωτογενές πλεόνασμα όπως υ-πολογίζεται σε όρους ενισχυμένηςεποπτείας, το οποίο διαφέρει ελαφρώςαπό αυτό σε όρους ESA, που κοινο-

ποίησε χθες η ΕΛΣΤΑΤ στην Eurostat.Το πρωτογενές πλεόνασμα κατά ESAτο 2017 ήταν 3,9% του ΑΕΠ, ελαφρώςχαμηλότερο απ’ ό,τι προβλεπότανστην πρώτη κοινοποίηση των στοι-χείων, τον Απρίλιο.

Το πλεόνασμα του προϋπολογι-σμού, δηλαδή μαζί με τις δαπάνεςτόκων, ήταν 0,8% του ΑΕΠ, αμετά-βλητο έναντι της προηγούμενης πρό-βλεψης. Το δε χρέος ήταν 176,1%του ΑΕΠ, έναντι προηγούμενης πρό-βλεψης για 178,6% του ΑΕΠ, δηλαδήδιαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επί-πεδα κατά 2,5% του ΑΕΠ. Οπως α-

ναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ, οι αναθεωρήσειςαυτές οφείλονται σε επικαιροποιη-μένα στοιχεία, σε μεθοδολογικές αλ-λαγές στην ταξινόμηση κάποιων ει-δικών συναλλαγών και στην αναθε-ώρηση του ΑΕΠ. Οπως είναι γνωστό,η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε πρόσφατατις εκτιμήσεις της για τον ρυθμό α-νάπτυξης του 2017 στο 1,5%, έναντιπροηγούμενης πρόβλεψής της για1,4%.

Αυτό που έχει σημασία για τηνκυβέρνηση, σε κάθε περίπτωση,είναι να μπορέσει έως το τέλος τουχρόνου να μοιράσει το κοινωνικόμέρισμα (τα 600 εκατ. ευρώ, με τιςμέχρι στιγμής εκτιμήσεις, πέραντων επιστροφών στους ενστόλουςκαι άλλα ειδικά μισθολόγια) και βε-βαίως, πάνω απ’ όλα, να εξαγγείλειότι δεν θα κοπούν οι συντάξεις.

Για το τελευταίο, οι ενδείξεις είναιθετικές, καθώς η Κομισιόν υποστη-ρίζει το ελληνικό αίτημα, αλλά πρέπεινα βρεθεί τρόπος να καθησυχαστούν

οι πιο «δύσκολες» χώρες στοEurogroup και κυρίως η Γερμανία.Η συζήτηση είναι πιθανό να ξεκι-νήσει στο EuroWorking Group τηνΠέμπτη.

Για το θέμα των συντάξεων, ο τέωςπρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάι-σελμπλουμ, που βρίσκεται στην Αθήναγια την παρουσίαση σήμερα της ελ-ληνικής έκδοσης του βιβλίου του «Ηκρίση του ευρώ», είπε χθες, σε συνέ-ντευξή του στο ΑΠΕ, ότι ενδεχόμενηκατάργηση των μέτρων που εφαρ-μόσθηκαν στο πλαίσιο του μνημονίου«απλώς θα επανέφερε το πρόβλημα».

Ο κ. Ντάισελμπλουμ απηύθυνε, ε-πίσης, προειδοποίηση ενόψει της ε-ξόδου της χώρας στις αγορές, λέγονταςότι αυτές «θέλουν να ξέρουν ότι η Ελ-λάδα διατηρεί σταθερή οικονομικήκαι δημοσιονομική πορεία». Ακόμη,εξέφρασε την εκτίμηση ότι για τοχρέος «είναι πιθανόν στο μέλλον ναχρειαστούν περισσότερα» μέτρα ε-λάφρυνσης του χρέους.

Στα 600 εκατ. το υπερπλεόνασμα του 2018 που προσδοκά να μοιράσει η κυβέρνηση

Πώς φορολογείται η Airbnb στο εξωτερικόΤου ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Αντιμέτωπη με τις φορολογικές αρχές,είτε σε τοπικό επίπεδο είτε σε επίπεδοκεντρικής διοίκησης, βρίσκεται η Airbnbσε δεκάδες χώρες, προχωρώντας σεδιαφορετικές συμφωνίες, ή «παραχω-ρήσεις», ανάλογα με την περίπτωση.• Δανία. Για παράδειγμα, σε χώρες ό-πως η Δανία, η εταιρεία έχει συναι-νέσει να παράσχει η ίδια στις Αρχέςτα στοιχεία των μισθώσεων που γί-νονται μέσω της πλατφόρμας της, ώ-στε να γίνεται αυτόματα η εκκαθάρισητου σχετικού φόρου, χωρίς δηλαδήνα επαφίεται στη... φορολογική συ-νείδηση των ιδιοκτητών.• Ελβετία. Τον προηγούμενο Μάιο τοκαντόνι της Γενεύης υπέγραψε συμ-φωνία με τον αμερικανικό κολοσσό,βάσει της οποίας η Airbnb θα συλλέγειη ίδια τον φόρο διανυκτέρευσης καιθα τον καταβάλλει απευθείας στονδήμο. Αντίστοιχες συμφωνίες δια-πραγματεύονται αυτήν την περίοδοκι άλλα καντόνια στη χώρα, όπως ηΒέρνη και η Νοσατέλ. Αξίζει να ση-μειωθεί ότι η εταιρεία έχει υπογράψειανάλογα συμφωνητικά με πάνω από400 χώρες και δημοτικές αρχές ανάτην υφήλιο, προκειμένου να αποφύγειτυχόν περιορισμούς ή ακόμα και την

πλήρη απαγόρευση της δραστηριό-τητάς της.• Κύπρος. Υπολογίζεται ότι περίπου20.000 διαμερίσματα και εξοχικά εκ-μισθώνονται στο Διαδίκτυο, χωρίςκανέναν έλεγχο ή φορολόγηση, μεό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δυνητικάέσοδα που θα μπορούσε να αποκομίσειη χώρα. Ετσι, πλέον, επιχειρείται κιεκεί η φορολόγηση των εισοδημάτωναπό τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, κα-θώς, επί του παρόντος, η σχετική δρα-στηριότητα είναι αφορολόγητη. Οπωςδήλωσαν κρατικοί αξιωματούχοι τηςΚύπρου πριν από λίγες ημέρες, η φο-ρολογική αρχή θα πρέπει σε πρώτηφάση να συστήσει ένα μητρώο τωνακινήτων που χρησιμοποιούνται μετον τρόπο αυτό, ακολουθώντας ου-σιαστικά το μοντέλο που εφαρμόζεταιπλέον και στην Ελλάδα. Οι ιδιοκτήτεςθα κληθούν να εγγράψουν τα ακίνητάτους στο μητρώο αυτό και όσοι δεντο πράξουν, θα αντιμετωπίσουν πρό-στιμα και άλλες κυρώσεις. Ηδη, έχουνσυνταχθεί σχετικές νομοθετικές προ-τάσεις, δεδομένου ότι στην Κύπροτα σχετικά εισοδήματα από την εκ-μετάλλευση ακινήτων επιβαρύνονταικαι με ΦΠΑ (κάτι που δεν συμβαίνειστην Ελλάδα), ο οποίος επί του πα-ρόντος δεν αποδίδεται.

• Ισπανία. Στη Βαρκελώνη, έναν απότους δημοφιλέστερους προορισμούςγια την Airbnb παγκοσμίως, η «μάχη»των Αρχών καλά κρατεί. Το δημοτικόσυμβούλιο λάνσαρε πριν από λίγεςεβδομάδες μια νέα διαδικτυακή κα-μπάνια, αξιοποιώντας τα μέσα κοι-νωνικής δικτύωσης, προκειμένου ναπροειδοποιήσει τους ξένους επισκέ-πτες να φροντίσουν να διασφαλίσουνότι το κατάλυμα στο οποίο θα φιλο-ξενηθούν είναι αδειοδοτημένο. Πα-ράλληλα, ενθαρρύνει τους πολίτεςτης πόλης (μερίδα των οποίων έχειεναντιωθεί στην έκρηξη των αφίξεωνξένων επισκεπτών στη Βαρκελώνη),να αναφέρουν στις Αρχές τα ακίνηταεκείνα που πιστεύουν ότι εκμισθώ-νονται παράνομα. Υπενθυμίζεται ότιη πόλη έχει επιβάλει περιορισμούςστην καταχώριση ακινήτων μέσωπλατφορμών βραχυχρόνιας εκμίσθω-σης. Συγκεκριμένα, μόλις 9.600 δια-μερίσματα έχουν σχετική άδεια καιαπό το 2014 δεν έχουν εκδοθεί νέεςάδειες, επιχειρώντας έτσι να τεθείένα ανώτατο όριο στον αριθμό τωνακινήτων που μπορούν να καταχω-ρισθούν μέσω Airbnb και συναφώνπλατφορμών. Μάλιστα, ήδη, πάνωαπό 2.000 διαμερίσματα που λειτουρ-γούσαν χωρίς άδεια, έχουν διακόψει

τη σχετική δραστηριότητα, καθώςέχει ενισχυθεί σημαντικά ο ελεγκτικόςμηχανισμός.

Εν τω μεταξύ, σταδιακά η ημερήσιαδιάταξη έχει αρχίσει να μετατίθεταιαπό τη φορολόγηση των εισοδημάτωναπό ενοικίαση ακινήτων, στη φορο-λόγηση της ίδιας της Airbnb, τηςBooking και των υπόλοιπων πλατφορ-μών. Πριν από λίγες ημέρες, η κυβέρ-νηση της Ισπανίας ανέφερε ότι θα ει-σαγάγει έναν νέο φόρο για τις εταιρείεςτης ψηφιακής οικονομίας, κυρίως ε-κείνες του διαμοιρασμού, όπως τηνAirbnb και την Uber. Συγκεκριμένα,σχεδιάζεται ένας φόρος 3% που θα ε-πιβληθεί σε ψηφιακές δραστηριότητεςπαροχής υπηρεσιών, μεσιτείας καιάλλων συναφών υπηρεσιών. Ωστόσο,ο φόρος αυτός θα αφορά μόνο εταιρείεςμε ετήσιο τζίρο άνω των 750 εκατ.ευρώ παγκοσμίως (και τουλάχιστον3 εκατ. ευρώ στην Ισπανία). Η Airbnbέσπευσε να απαντήσει σε ανακοίνωσήτης ότι συμμορφώνεται με τους νόμουςκαι πληρώνει τους αναλογούντες φό-ρους στις χώρες όπου λειτουργεί. «Τογραφείο της Ισπανίας προσφέρει υ-πηρεσίες προώθησης και πληρώνειτους σχετικούς φόρους, περιλαμβα-νομένου και του ΦΠΑ», ανέφερε χα-ρακτηριστικά η εταιρεία.

<<<<<<

Για τις συντάξεις οι ενδεί-ξεις είναι θετικές, καθώς η Κομισιόν υποστηρίζειτο ελληνικό αίτημα μη περικοπής τους.

<<<<<<

Δύο στους τρεις ιδιοκτήτεςδεν έχουν δηλώσειτο ακίνητό τους στηνπλατφόρμα της ΑΑΔΕ.

15-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 30/10/18 18:54 Page 15

16 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ

Ευρωπαϊκή ομπρέλα επιλέγουν οι μεγάλοιόμιλοι της χώρας που έχουν διεθνοποι-ηθεί για να συνεχίσουν να πρωταγωνι-στούν στην παγκόσμια αγορά, όσο τασύννεφα στην ελληνική αλλά και τη διε-θνή οικονομία πυκνώνουν. Για τις μεγάλεςεπιχειρήσεις, όπως η «Τιτάν» προσφάτως,η Βιοχάλκο, η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά,η Coca Cola 3E και η ΦΑΓΕ νωρίτερα,που κατάφεραν να κατακτήσουν τις α-γορές του κόσμου, η μετανάστευση τηςέδρας είναι μονόδρομος αν θέλουν νασυνεχίσουν την αναπτυξιακή τους προ-οπτική. Το ρίσκο της χώρας και το υψηλόκόστος χρήματος, προφανώς, επιτάχυνανπερισσότερο τις αποφάσεις των κολοσ-σών της ελληνικής βιομηχανίας, αφούο διεθνής ανταγωνισμός επιβάλλει πλέονμια πιο αναγνωρίσιμη επιχειρηματικήταυτότητα και συμμετοχή στα κέντραλήψης αποφάσεων. Αλλωστε, δεν είναιτυχαίο το γεγονός ότι όλες αυτές επέλεξανως έδρα χώρες τις κεντρικής Ευρώπης,όπως το Λουξεμβούργο, η Ελβετία καιτο Βέλγιο. Ο εξωστρεφής προσανατολι-σμός της εταιρείας και η αναβάθμισητης πρόσβασής της σε διεθνείς αγορέςκεφαλαίων ήταν οι λόγοι, σύμφωνα μετη διοίκησή της, που οδήγησαν την «Τι-τάν» να αποφασίσει τη μεταφορά της έ-δρας της στις Βρυξέλλες και την εισαγωγήτης εταιρείας στο ΧρηματιστήριοEuronext Βρυξελλών, με παράλληλη δια-

πραγμάτευση στα Χρηματιστήρια Αθη-νών και Euronext Παρισίων.

Το κόστος χρήματος στην Ελλάδα εί-ναι υψηλό. Τα επιτόκια δανεισμού επι-βαρύνονται με το ρίσκο της χώρας είτεδανείζεσαι από τράπεζα είτε μέσω ο-μολόγων. Οι ελληνικές επιχειρήσειςπου είναι εκτεθειμένες στον διεθνή α-νταγωνισμό και χρειάζονται κεφάλαια,δεν μπορούν να σηκώσουν δωρεάν ρευ-στότητα από το μικρό και ρηχό ελληνικόΧρηματιστήριο. Είναι πλέον μια ανα-δυόμενη αγορά, που δεν το πλησιάζουνμακροπρόθεσμοι επενδυτές, ενώ φαι-νόμενα τύπου Folli Follie καθιστούν ε-

πιφυλακτικά ακόμη και τα hedge funds,σημειώνουν τραπεζικοί κύκλοι. Πηγαί-νοντας σε ένα ευρωπαϊκό χρηματιστήριοαλλάζεις κατηγορία, λένε οι ίδιοι, υπο-στηρίζοντας ότι οι ελληνικές τράπεζεςμπορούν να δανείσουν μεγάλες εταιρείεςτου μεγέθους της «Τιτάν» ή της Βιοχάλκο.Είναι όμως σαφές ότι οι ελληνικές τρά-πεζες έχουν υψηλότερο κόστος χρήμα-τος. Αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι ηδιαφορά επιτοκίου στον δανεισμό απόελληνικές τράπεζες για τέτοιου μεγέθουςεπιχειρήσεις σε σχέση με τις ευρωπαϊκές

είναι της τάξης των 10-12 μονάδων βά-σης, ενώ και η έκδοση ενός ομολογιακούθα επιβαρυνόταν με το ρίσκο της χώρας.«Ολα ξεκίνησαν από τον τρόπο και τοκόστος χρηματοδότησης. Δεν μπορού-σαμε να αντλήσουμε τα απαραίτητακεφάλαια από το ελληνικό Χρηματιστή-ριο», είχε δηλώσει ο Οδυσσέας Κυρια-κόπουλος λίγο μετά τη μεταφορά τηςέδρας της S&B στο Λουξεμβούργο. Εν-δεικτική είναι, επίσης, η δήλωσή τουμε αφορμή την έκδοση ομολόγου πουακολούθησε: «Αν και το ομόλογο εκδό-θηκε στο Λουξεμβούργο, η εταιρεία“πλήρωσε” την αβεβαιότητα που επι-κρατούσε τότε στην ελληνική οικονομία,παρά το γεγονός ότι το 95% του τζίρουμας προέρχεται από τις αγορές του ε-ξωτερικού», είχε πει.

«Μπαίνεις στην κεντρική σκηνή τηςΕυρώπης και προχωρείς με την ασφάλειαπου σου δίνει το κεντροευρωπαϊκό ρί-σκο», λέει στην «Κ» στέλεχος της Βιο-χάλκο, μεταφέροντας την εμπειρία από

την προ πενταετίας μεταφορά της έδραςστο Βέλγιο. Δεν είναι όμως μόνο η πρό-σβαση στην εύκολη και φθηνή χρημα-τοδότηση, τονίζει. Είναι και το όφελοςτης αναγνωρισιμότητας στους πελάτεςσου, οι οποίοι αντιλαμβάνονται ότι συ-ναλλάσσονται πλέον με μια εταιρείαπου είναι στο κέντρο της Ευρώπης. Ε-πίσης, έχεις άμεση πρόσβαση στα κέντραλήψης αποφάσεων για τον κλάδο, επι-σημαίνει.

«Δεν είναι κίνηση φυγής κεφαλαίωναπό την Ελλάδα. Φοράω το ευρωπαϊκόκουστούμι αντί για τη φουστανέλα γιανα περιορίσω τα ρίσκα μου σε ένα διε-θνές περιβάλλον ολοένα και πιο ευμε-τάβλητο και απρόβλεπτο όπως έχει γίνειμε τον πόλεμο των δασμών», λέει χα-ρακτηριστικά, περιγράφοντας τη γενι-κότερη κατάσταση του κλάδου διεθνώς.Το κόστος δανεισμού της Βιοχάλκο έχειμειωθεί, έχει γίνει πιο ευέλικτο λόγωπρόσβασης σε νέα χρηματοδοτικά ερ-γαλεία και βλέπουμε τη δυνατότητα κά-

ποια στιγμή, όταν οι συνθήκες το επι-τρέψουν, πρόσβασης και στις κεφαλαι-αγορές, αναφέρει.

Πρόσβαση σε ευνοϊκό δανεισμό δια-σφάλισε και η Coca - Cola με τη μεταφοράτης έδρας της στην Ελβετία. Το 2016προχώρησε σε επιτυχή έκδοση ομολόγουύψους 600 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 2,99%.Η εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο τουΛονδίνου, ένα χρηματιστήριο με υψηλήρευστότητα, ενίσχυσε και τη ρευστότητατης εταιρείας.

Αντίστοιχα είναι τα οφέλη που προσ-δοκεί και η «Τιτάν» με την απόφαση γιαμεταφορά της έδρας στo Bέλγιο και τηνείσοδο της νέας μητρικής εταιρείαςTitan Cement International SA στο Χρη-ματιστήριο Euronext των Βρυξελλών.Η διοίκηση της εταιρείας δήλωσε στουςαναλυτές ότι «σκεφτόταν εδώ και πολύκαιρό τη μεταφορά της έδρας της καιτώρα αποφάσισε ότι θα κόστιζε σημα-ντικά στον όμιλο η συνέχιση της υπάρ-χουσας κατάστασης». Στη συνάντηση

που είχε ο διευθύνων σύμβουλος τηςεταιρείας, κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος,με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησηςκαι υπουργό Οικονομίας και ΑνάπτυξηςΓιάννη Δραγασάκη διαβεβαίωσε ότι «ηπαρουσία του ομίλου «Τιτάν» στην Ελ-λάδα παραμένει σταθερή, τόσο σε επί-πεδο εγχώριας παραγωγής, θέσεων ερ-γασίας και επενδύσεων, όσο και μέσωτης δευτερογενούς διαπραγμάτευσηςστο Χρηματιστήριο Αθηνών». Η μετα-νάστευση της έδρας μεγάλων πολυε-θνικών εταιρειών της χώρας, σήμερατης «Τιτάν», χθες των Βιοχάλκο, S&B,Coca - Cola και ΦΑΓΕ, είναι μονόδρομοςγια την αναπτυξιακή τους προοπτικήστις διεθνείς αγορές, που φαίνεται ότιθα τον ακολουθήσουν κι άλλες εταιρείεςμε έκθεση στον διεθνή ανταγωνισμό.Εμπεριέχει όμως ταυτόχρονα και ένααρνητικό συμβολισμό για την ελληνικήοικονομία και το αντιαναπτυξιακό πε-ριβάλλον της χώρας, ο οποίος πρέπεινα προβληματίσει τους αρμοδίους.

<<<<<<

Πηγαίνοντας σε έναευρωπαϊκό χρηματιστήριο,αλλάζεις κατηγορία...

Μεταναστεύουνστην Ευρώπηπρος αναζήτησηρευστότηταςΓιατί μεταφέρουν την έδρα τουςοι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι

Ο εξωστρεφής προσανατολισμός της εταιρείας και η αναβάθμιση της πρόσβασής της σε διεθνείς αγορές κεφαλαίων ήταν οι λόγοι που οδήγησαν την «Τιτάν» να αποφασίσειτη μεταφορά της έδρας της στις Βρυξέλλες και την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο Euronext Βρυξελλών.

Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας α-ναμένεται να επιβραδυνθεί από το 2019και για την επόμενη τετραετία, εκτιμάη Citigroup σε έκθεσή της, επισημαίνο-ντας πως η πορεία της θα εξαρτηθεί απόεάν θα ανακτηθεί ή όχι η επενδυτική ε-μπιστοσύνη, ενώ τα ελληνικά ομόλογαθα συνεχίζουν να βρίσκονται εκτός «ε-πενδυτικής βαθμίδας» έως το 2022, του-λάχιστον.

Οπως επισημαίνει η Citi, το ελληνικόΑΕΠ θα κινηθεί σε μέτριους ρυθμούςκαι θα αυξηθεί κατά 2% το 2018, πουθα είναι και η καλύτερη επίδοση απότο 2007, ενώ θα επιβραδυνθεί και πάλιτα επόμενα τέσσερα χρόνια καθώς ησυνεχιζόμενη δημοσιονομική λιτότητα,λόγω των στόχων που έχουν τεθεί γιατην περίοδο μετά το πρόγραμμα, θα συ-νεχίσει να «βαραίνει» την ανάπτυξη.Για το 2019 εκτιμά πως η ανάπτυξη θαεπιβραδυνθεί στο 1,6%, τη διετία 2020-2021 θα βρεθεί στο 1,3%, ενώ το 2022θα ανακάμψει ελαφρώς στο 1,4%. Η α-μερικανική τράπεζα τονίζει πάντως ότιτο περιθώριο σφαλμάτων γύρω από αυ-τές τις προβλέψεις είναι μεγάλο, καθώςοι μεταβολές των επιπέδων εμπιστοσύ-νης μεταξύ ξένων επενδυτών θα μπο-ρούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικά υ-ψηλότερα / χαμηλότερα αναπτυξιακάαποτελέσματα.

Σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα του ελ-ληνικού χρέους, η Citi σημειώνει πως ηυποτονική εικόνα της ανάπτυξης εξα-κολουθεί να καθιστά αμφίβολη τη μα-κροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους,

ακόμα και μετά τη συμφωνία ελάφρυνσήςτου. Η προθυμία των Ευρωπαίων πιστω-τών να στηρίξουν την Ελλάδα –ενδεχο-μένως επιτρέποντας λιγότερο φιλόδοξουςστόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα,εάν οι σημερινοί αποδειχθούν ανέφι-κτοι– θα παραμείνει κρίσιμη για την α-ξιολόγηση της ικανότητας της Ελλάδαςνα εκπληρώσει τις οικονομικές υποχρε-ώσεις της.

Τέλος, η Citi προβλέπει ότι τα ελληνικάομόλογα θα παραμείνουν εκτός επενδυ-τικού βαθμού για τα επόμενα τέσσεραχρόνια τουλάχιστον, καθώς η S&P θα α-

ναβαθμίσει την πιστοληπτική αξιολόγησητης Ελλάδας κατά μία βαθμίδα και στοΒΒ –με θετικές προοπτικές σε αυτό διά-στημα–, ενώ η Moody’s θα προχωρήσειεπίσης σε αναβάθμιση κατά μία βαθμίδακαι στο Β2 με σταθερές προοπτικές μέσαστους επόμενους εννέα μήνες. Οι απο-δόσεις των 10ετών ομολόγων, σύμφωναμε τις εκτιμήσεις της, θα κυμανθούν σεμέσο όρο άνω του 4% έως το 2022. Συ-γκεκριμένα, για φέτος εκτιμά ότι θα δια-μορφωθούν στο 4,24% , το 2019 θα αυ-ξηθούν στο «ακριβό» 4,76%, το 2020 στο4,36%, το 2021 θα υποχωρήσουν στο3,97%, ενώ το 2022 θα επιστρέψουν στο4,26%.

Εκτός επενδυτικής βαθμίδαςμέχρι το 2022 τα ελληνικάομόλογα, λέει η Citigroup

<<<<<<

Η αμερικανική τράπεζαβλέπει επιβράδυνση τηςανάπτυξης από το 2019.

Για το 2019 η Citigroup εκτιμά πως η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 1,6%, τη διετία 2020-2021 θα βρεθεί στο 1,3%, ενώ το 2022 θα ανακάμψει ελαφρώς στο 1,4%.

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Φόρους ύψους 155 εκατ. ευρώ κάθεμέρα μέχρι το τέλος του έτους θαπρέπει να πληρώνουν τα νοικοκυριά,οι επιχειρήσεις και οι ιδιοκτήτες α-κινήτων, προκειμένου να επιτευχθείο στόχος του προϋπολογισμού καιτα υπερπλεονάσματα για τη διανομήκοινωνικού μερίσματος. Ωστόσο,τα πρόσφατα στοιχεία του προϋπο-λογισμού που δημοσιοποιήθηκαναπό το Γενικό Λογιστήριο του Κρά-τους δείχνουν ότι τα έσοδα, κυρίωςτα φορολογικά, παρουσιάζουν ση-μάδια κόπωσης. Συγκεκριμένα, οιεισπράξεις από τον φόρο εισοδή-ματος φυσικών προσώπων και τονΕΝΦΙΑ είναι μειωμένες, ωστόσο οιαπώλειες αντισταθμίζονται από τιςαυξημένες εισπράξεις ΦΠΑ και φό-ρων παρελθόντων οικονομικών ετών.Βέβαια, δεν είναι καθόλου σίγουροότι τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα συ-νεχίσουν την ανοδική τους πορείακαι τους επόμενους μήνες. Σημει-ώνεται ότι τον Σεπτέμβριο εισπρά-χθηκε ο ΦΠΑ του καλοκαιριού.

Το τελευταίο τρίμηνο του έτουςνοικοκυριά, ιδιοκτήτες ακινήτωνκαι επιχειρήσεις καλούνται να πλη-

ρώσουν συνολικά 14 δισ. ευρώ. Τανοικοκυριά πρέπει να πληρώσουντην τελευταία δόση του φόρου ει-σοδήματος, τρεις ακόμα δόσεις γιατον ΕΝΦΙΑ και οι επιχειρήσεις δύοακόμα δόσεις. Στο τέλος του έτουςπρέπει να καταβληθούν και τα τέληκυκλοφορίας. Από την ανάλυση τωνστοιχείων του προϋπολογισμού προ-κύπτει ότι τα φορολογικά έσοδα στατέλη Σεπτεμβρίου έφθασαν στα33,801 δισ. ευρώ. Με βάση το Με-σοπρόθεσμο Πρόγραμμα το σύνολοτων ετήσιων εισπράξεων τοποθε-τείται στα 47,948 δισ. ευρώ. Δηλαδήπρέπει να εισπραχθούν μέχρι το τέ-λος του έτους 14,147 δισ. ευρώ.

1. Φόρος εισοδήματος. Στα τέληΝοεμβρίου πρέπει να καταβληθεί ητελευταία δόση του φόρου εισοδή-

ματος. Συνολικά 2,5 εκατομμύριαφορολογούμενοι καλούνται να πλη-ρώσουν 1,1 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεταιότι από τις φετινές δηλώσεις προ-κύπτει ότι ένας στους τρεις φορο-λογούμενους θα πληρώσει φόρο γιατα εισοδήματα που απέκτησε το2017, ο οποίος κατά μέσον όρο α-νέρχεται σε 1.066 ευρώ.

2. ΕΝΦΙΑ. Στα τέλη Οκτωβρίου -Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου πρέπει νακαταβληθούν τρεις δόσεις του ΕΝ-ΦΙΑ. Το ποσό που υπολογίζει να ει-σπράξει το Δημόσιο φθάνει το 1,9δισ. ευρώ.

3. Εμμεσοι φόροι. Εως το τέλοςτου έτους αναζητούνται εισπράξεις7 δισ. ευρώ από έμμεσους φόρουςγια να φτάσουν στα 27,078 δισ. ευ-ρώ από 19,9 που έχουν εισπραχθείμέχρι σήμερα.

4. Δόση ρύθμισης. Τους κρίσιμουςμήνες οι οφειλέτες του Δημοσίου θαπληρώνουν ταυτόχρονα με όλα ταανωτέρω και τη δόση για την απο-πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφει-λών. Συνολικά μέχρι το τέλος του έ-τους υπολογίζεται να καταβληθούνπερισσότερα από 500 εκατ. ευρώ.

5. Τέλη κυκλοφορίας. Επίσης,τον Δεκέμβριο θα πρέπει να κατα-

βληθεί ποσό ύψους 1,2 δισ. ευρώγια τα τέλη κυκλοφορίας του 2019.

Επιστροφές φόρωνΟπως προκύπτει από τα στοιχεία

που δημοσιοποίησε η ΑνεξάρτητηΑρχή Δημοσίων Εσόδων, τα τελευ-ταία χρόνια καταγράφεται αύξησητου ρυθμού επιστροφών φόρων. Συ-γκεκριμένα, το 2014 οι επιστροφέςφόρου κάτω των 90 ημερών ανέρ-χονταν στο ποσό των 3 δισ. ευρώκαι πλέον εξαιτίας και της αλλαγήςτης νομοθεσίας (και της κατάργησηςτων εκπτώσεων φόρου) το ποσό στατέλη Σεπτεμβρίου έχει περιοριστείστο 1,08 δισ. ευρώ. Από την ανάλυσητων στοιχείων προκύπτει ότι:• Στα τέλη του 2014 οι εκκρεμείς ε-πιστροφές έφθαναν στα 3,09 δισ.ευρώ.• Στα τέλη του 2015 οι εκκρεμείςεπιστροφές αυξήθηκαν στα 3,7 δισ.ευρώ.• Το 2016 περιορίσθηκαν στα 2,49δισ. ευρώ.• Το 2017 μειώθηκε το στοκ τωνεκκρεμών στο 1,3 δισ. ευρώ.• Μέχρι και τον Σεπτέμβριο του2018 οι εκκρεμείς επιστροφές ανέρ-χονταν στο 1,08 δισ. ευρώ.

Φόροι 155 εκατ. ευρώ κάθε μέρα έως τα τέλητου χρόνου πρέπει να πληρώνουν τα νοικοκυριά

Τα πρόσφατα στοιχεία του προϋπολογισμού που δημοσιοποιήθηκαν από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δείχνουν ότι τα έσοδα, κυρίως τα φορολογικά, πα-ρουσιάζουν σημάδια κόπωσης.

<<<<<<

Σύμφωνα με τον στόχοτου Μεσοπρόθεσμου,νοικοκυριά και επιχειρή-σεις πρέπει να καταβά-λουν έως την 31η Δεκεμ-βρίου 14 δισ. ευρώ.

16-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 30/10/18 18:53 Page 16

17-OIK-ADV 10 YEARS KATHI_KATHI 30/10/18 18:56 Page 11

18 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Ο οικονομικός πατριωτισμός, φαινόμενοπου άνθησε στα χρόνια της κρίσης, καλάκρατεί στην εγχώρια αγορά. Μάλιστα,αυτό δεν περιορίζεται σε επίπεδο πρό-θεσης αγορών από τους καταναλωτές,καθώς τα στοιχεία δείχνουν υψηλά μερίδιααγοράς για τους Ελληνες προμηθευτέςειδών διατροφής και εν γένει βασικώνπροϊόντων σούπερ μάρκετ. Η τάση αυτήαρχίζει και κάνει την εμφάνισή της σεόλη την Ευρώπη, με σημαντική, ωστόσο,μερίδα καταναλωτών να εμφανίζεται δι-στακτική να πληρώσει ακριβότερα γιατα τοπικά προϊόντα.

Η στροφή προς τα τοπικά προϊόνταδιαμορφώνει δύο βασικές στρατηγικέςστις αποφάσεις των επιχειρήσεων γιατο μέλλον, σύμφωνα με όσα επισημαίνειπανευρωπαϊκή έρευνα της εταιρείας ε-ρευνών αγοράς IRI: οι μεν πολυεθνικέςστοχεύουν ολοένα και περισσότερο στηνεξαγορά τοπικών σημάτων, ακόμη καινεοφυών επιχειρήσεων, προκειμένουνα αποκτήσουν πιο «εθνική» ταυτότητα,οι δε τοπικές εταιρείες και ειδικά οι μι-κρότερες, που έχουν χαμηλή διείσδυσηστην αγορά, επιζητούν περισσότεροχώρο στα ράφια των μεγάλων σούπερ

μάρκετ. Σύμφωνα με έρευνα κατανα-λωτικής συμπεριφοράς που διενήργησεη εταιρεία ερευνών αγοράς IRI σε επτάευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, ΗνωμένοΒασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ολ-λανδία και Ισπανία), το μερίδιο ως προςτην αξία των Ελλήνων προμηθευτώνστους 50 μεγαλύτερους προμηθευτέςστην εγχώρια αγοράς είναι 42,3%, αυ-ξημένο μάλιστα κατά 0,3 μονάδες σεσύγκριση με πέρυσι. Πρόκειται για τοδεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύτων επτά εξεταζόμενων χωρών με τηνπρωτιά να ανήκει στην Ιταλία, όπου τομερίδιο των τοπικών προμηθευτών στοσύνολο των 50 μεγαλύτερων είναι 57,9%.

Οι Ελληνες καταναλωτές, από τηνπλευρά τους, επιλέγουν τα ελληνικάπροϊόντα διότι θέλουν, πρώτον, να στη-ρίξουν τους τοπικούς παραγωγούς (70%συγκεντρώνει αυτή η απάντηση, έναντι53% που είναι ο μέσος όρος στην Ευ-ρώπη), δεύτερον, θεωρούν ότι τα προϊ-όντα αυτά είναι καλύτερης ποιότητας(63% έναντι 49% στην Ευρώπη), τρίτον,έχουν καλύτερη γεύση (57% στην Ελ-λάδα, έναντι 45% στην Ευρώπη), τέ-ταρτον, είναι πιο υγιεινά (38% στην Ελ-λάδα, έναντι 22% στην Ευρώπη) και έ-χουν καλύτερη σχέση ποιότητας - τιμής

(38% στην Ελλάδα, έναντι 29% στηνΕυρώπη). Μάλιστα ακόμη και αυτοί πουσήμερα δεν αγοράζουν ελληνικά προϊ-όντα δηλώνουν σε ποσοστό 56% ότι θατο πράξουν, ειδικά σε ό,τι αφορά τανωπά τρόφιμα.

Οι κυριότεροι ανασταλτικοί παράγο-ντες για τη μη αγορά τοπικών προϊόντωνείναι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι α-κόλουθοι: οι καταναλωτές δηλώνουνότι δεν βρίσκουν τα προϊόντα που θέ-λουν μεταξύ των τοπικών σημάτων(40%), οι τιμές τους είναι υψηλότερεςσε σχέση με τα προϊόντα των πολυε-

θνικών (29%), πρέπει να τα αναζητήσουνσε μικρότερα καταστήματα (28%), σεπολλούς τα τοπικά σήματα είναι άγνω-στα (18%), δεν έχουν εγγυήσεις για τηδιαδικασία παραγωγής (14% στην Ευ-ρώπη, αλλά 28% στην Ελλάδα). Αξίζεινα σημειωθεί ότι αυτοί που έχουν με-γαλύτερη ευαισθησία στο θέμα των τι-μών είναι οι Γερμανοί (το 43% των μηαγοραστών τοπικών προϊόντων αιτιο-λογεί έτσι την απόφασή του).

Η προτίμηση ή όχι προς τα τοπικάπροϊόντα διαφοροποιείται και αναλόγωςτης ηλικίας. Πιο ένθερμοι υποστηρικτέςόσοι είναι άνω των 34 ετών, σε αντίθεσημε τους λεγόμενους millennials (πρό-κειται για τη γενιά εκείνη στην οποίαανήκουν όσοι έχουν γεννηθεί από τιςαρχές της δεκαετίας του ’80 μέχρι τατέλη της δεκαετίας του ’90), οι οποίοιαναγνωρίζουν περισσότερο τα σήματατων πολυεθνικών.

Ελληνικά προϊόντα επιλέγουν οι καταναλωτέςΥψηλή διείσδυση ντόπιων προμηθευτών

Σε αναθέρμανση της αγοράς, μετάέναν Σεπτέμβριο που σύμφωναμε τον εμπορικό κόσμο χαρακτη-ρίστηκε από έντονη υποχώρησητων πωλήσεων, προσδοκούν οιεμπορικές επιχειρήσεις από τηνερχόμενη Πέμπτη 1η Νοεμβρίου,οπότε ξεκινούν οι φθινοπωρινέςενδιάμεσες εκπτώσεις. Η ενδιά-μεση αυτή εκπτωτική περίοδοςθα διαρκέσει έως τις 15 Νοεμβρί-ου, για να τη διαδεχθεί λίγες η-μέρες αργότερα, στις 23 Νοεμ-βρίου 2018, η περίφημη «BlackFriday», η ημέρα των μεγάλωνπροσφορών, η οποία μάλιστα φέ-τος αναμένεται να μετατραπείμάλλον σε «Black Week» («ΜαύρηΕβδομάδα»). Την Κυριακή 4 Νο-εμβρίου 2018, πρώτη Κυριακήτου Νοεμβρίου, επιτρέπεται ηλειτουργία των εμπορικών κατα-στημάτων από τις 11 το πρωί έωςτις 8 το βράδυ.

«Αν και μέχρι σήμερα οι εν-διάμεσες εκπτωτικές περίοδοιδεν έχουν αποδειχθεί αποδοτικές,εντούτοις η αγορά βρίσκεται σεδιαδικασία αναπροσαρμογής, ο-πότε ευελπιστούμε οι προσεχείςφθινοπωρινές εκπτώσεις να έχουνκαλύτερα αποτελέσματα και ναδώσουν μια σημαντική ανάσαστα ταμεία των εμπορικών κα-ταστημάτων. Το έχουν ανάγκηόλες οι μικρομεσαίες εμπορικέςεπιχειρήσεις της χώρας», δήλωσεμε αφορμή την έναρξη των εν-διάμεσων εκπτώσεων ο πρόεδροςτης Ελληνικής ΣυνομοσπονδίαςΕμπορίου και Επιχειρηματικότη-τας κ. Βασίλης Κορκίδης.

Υπενθυμίζεται ότι σε κάποιεςπεριφερειακές ενότητες οι ενδιά-μεσες εκπτωτικές περίοδοι πραγ-ματοποιούνται με απόφαση τουοικείου αντιπεριφερειάρχη άλλεςπεριόδους μέσα στον χρόνο, υπότην προϋπόθεση ότι η σχετικήαπόφαση έχει δημοσιευθεί έωςτην 1η Δεκεμβρίου κάθε έτουςπου προηγείται της εφαρμογήςτων ενδιάμεσων εκπτωτικών πε-ριόδων (εν προκειμένω η σχετικήαπόφαση έπρεπε να είχε δημο-σιευθεί πριν από τον περυσινόΔεκέμβριο).

Κατά τη διενέργεια εκπτώσε-ων, εκτός από την αναγραφή της

παλαιάς και της νέας μειωμένηςτιμής των αγαθών και υπηρεσιώνπου πωλούνται με έκπτωση, επι-τρέπεται και η αναγραφή και ε-μπορική επικοινωνία ποσοστούέκπτωσης. Στην πράξη αυτό ση-μαίνει ότι η αναγραφή παλιάς καινέας τιμής είναι επιβεβλημένη,ενώ συμπληρωματικά μόνο δίνε-ται η δυνατότητα αναγραφής πο-σοστού έκπτωσης.

Σε όσους παραβαίνουν τις δια-τάξεις περί εκπτώσεων επιβάλ-λεται πρόστιμο ποσού ίσου με το0,5% του ετήσιου κύκλου εργα-σιών και πάντως όχι κατώτεροαπό 5.000 ευρώ ευρώ. Σε περί-πτωση που επιβληθεί για δεύτερηφορά πρόστιμο για την ίδια πα-ράβαση μέσα σε διάστημα πέντεετών, το πρόστιμο αυξάνεται στο3% του ετήσιου κύκλου εργασιώντης συγκεκριμένης επιχείρησης.

Στην περίπτωση ανακριβώνή παραπλανητικών εκπτώσεωνεπιβάλλεται πρόστιμο ποσού ίσουμε το 1% του ετήσιου κύκλου ερ-γασιών και πάντως όχι κατώτεροαπό 10.000 ευρώ.

Ανάσα από τις ενδιάμεσεςφθινοπωρινές εκπτώσειςαναμένουν οι έμποροι

<<<<<<

Ξεκινούν την ερχόμενηΠέμπτη 1η Νοεμβρίουκαι θα διαρκέσουν έως τις 15 Νοεμβρίου.

<<<<<<

Οι Ελληνες καταναλωτές επι-λέγουν ελληνικά προϊόνταδιότι τα θεωρούν καλύτερηςποιότητας και πιο υγιεινά.

Η προτίμηση ή όχι προς τα τοπικά προϊόντα διαφοροποιείται και αναλόγως της ηλι-κίας. Πιο ένθερμοι υποστηρικτές είναι οι άνω των 34 ετών, σε αντίθεση με τους λεγό-μενους millennials οι οποίοι αναγνωρίζουν περισσότερο τα σήματα των πολυεθνικών.

Σε τροχιά σταδιακής ανάκαμψης έχει αρ-χίσει να εισέρχεται η ελληνική αγοράκαλλυντικών προϊόντων, αφού σύμφωναμε εκτιμήσεις του Πανελλήνιου ΣυνδέσμουΒιομηχάνων και Αντιπροσώπων Καλλυ-ντικών και Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ) και τουCosmetics Europe, το 2018 οι πωλήσειςσε τιμές λιανικής αναμένεται να διαμορ-φωθούν στα 899 εκατ. έναντι 881 εκατ.το 2017 και 851 εκατ. το 2016. Η ανάκαμψηαυτή έρχεται σε μία περίοδο που το σύνολοτης αγοράς έχει συρρικνωθεί κατά 34,62%από το 2009, όταν οι πωλήσεις καλλυντι-κών προϊόντων είχαν εκτοξευθεί στα 1,3δισ. Παρότι οι Ελληνες και κυρίως οι Ελ-ληνίδες φαίνονται πλέον πιο πρόθυμοι

να δαπανήσουν χρήματα από το εισόδημάτους για την περιποίηση του εαυτού τους,αυτή η ελαφρώς βελτιωμένη εικόνα τηςαγοράς οφείλεται εν μέρει και στην έλευσητου e-commerce, που παρουσιάζεται σεόλα τα κανάλια διανομής. Το ηλεκτρονικόεμπόριο, όπως καταδεικνύουν και ταστοιχεία, ενισχύεται σημαντικά ήδη απότο 2016, με μερίδιο 3,9% επί του του συ-νόλου των πωλήσεων. Το 2017, το πο-σοστό αυτό διαμορφώθηκε στο 4,9% καισήμερα εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο5,8% επί του συνόλου των πωλήσεων.Σε αυτό συμβάλει και η παρουσία του e-pharmacy ως ενός εναλλακτικού σημείουδιανομής προϊόντων και πώλησης, για

το οποίο έχει αρχίσει να εκφράζεται έ-ντονο καταναλωτικό ενδιαφέρον κατάτο τελευταίο διάστημα. Πέραν της κα-θιέρωσης του ηλεκτρονικού εμπορίουστις προτιμήσεις των καταναλωτών, τασούπερ μάρκετ συνεχίζουν να αποτελούντο κυρίαρχο κανάλι διανομής στη χώρακατά το 2018 με ποσοστό 42,3% επί τουσυνόλου των πωλήσεων (σε χονδρική).Επονται τα φαρμακεία που αντιπροσω-πεύουν το 26,1%, ενώ ακολουθούν καιτα καταστήματα επιλεκτικής διανομήςμε ποσοστό 19,2% βάσει των εκτιμώμενωνστοιχείων για το 2018. Οσον αφορά τηδιάρθρωση της συνολικής αξίας των πω-λήσεων σε επιμέρους κατηγορίες για το

τρέχον έτος, τα προϊόντα περιποίησηςπροσώπου και σώματος συνεχίζουν ναβρίσκονται ψηλά στη λίστα των κατα-ναλωτών, με το ποσοστό να ανέρχεταιστο 32,9% επί του συνόλου των πωλή-σεων, παραμένοντας στα ίδια επίπεδαμε πέρυσι. Ζήτηση έχουν και τα προϊόνταυγιεινής, αντιπροσωπεύοντας το 22,7%του συνόλου των πωλήσεων, ενώ έπονταιτα προϊόντα περιποίησης μαλλιών με πο-σοστό 25,4%. Ωστόσο, ήδη από το 2017η κατηγορία τόσο των αρωμάτων όσοκαι των προϊόντων μακιγιάζ έχει αρχίσεινα προσελκύει όλο και περισσότερο τιςΕλληνίδες .

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΗ

Αύξηση τζίρου αναμένει το 2018 η αγορά καλλυντικών

18-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 30/10/18 18:53 Page 18

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 19ΤΑ Σ Ε Ι Σ

ΠΑΣΑΔΕΥΤΕΡΑΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7:00 10:00

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΤΙΤΑΝΩΝ: ΠΟΛΙΤIKH Ή ΑΘΛΗΤΙΚΑ;

ΠΡΩΤΗ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΓΙΔΗΣ

Τα πανέξυπνα κοράκια, που μπορούν ναχρησιμοποιήσουν εργαλεία, εξέπληξανγια ακόμα μία φορά τους επιστήμονεςμε την ικανότητα που διαθέτουν να ε-πιλύουν τα προβλήματα. Σε μία άσκησηπου σχεδιάστηκε προκειμένου να με-τρηθεί η ικανότητα κατασκευής εργα-λείων, τα κοράκια της Νέας Καληδονίαςένωσαν δύο μικρά ξυλάκια για να φτιάξουνένα μακρύτερο «καλάμι» προκειμένουνα προσεγγίσουν ένα κομμάτι τροφής.

Το πόρισμα της μελέτης δημοσιεύθηκεστην επιθεώρηση Scientific Reports καιόπως λένε οι επιστήμονες το πείραμα α-ποτελεί ένα παράθυρο στον τρόπο με

τον οποίο σκέπτονται τα ζώα. Είναι γνω-στό ότι τα κοράκια της Νέας Καληδονίαςχρησιμοποιούν εργαλεία όταν ζουν ε-λεύθερα. Το πείραμα, το οποίο σχεδιά-στηκε από επιστήμονες στο ΙνστιτούτοΟρνιθολογίας Μαξ Πλανκ της Γερμανίαςκαι το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πα-ρουσίασε στα πτηνά ένα νέο πρόβληματο οποίο για να λύσουν έπρεπε προη-γουμένως να κατασκευάσουν ένα εργα-λείο. Στο πείραμα περιλαμβανόταν ένα«κουτί αίνιγμα» που περιείχε τροφή πίσωαπό μία πόρτα, η οποία άφηνε ένα μικρόπέρασμα στον πάτο του. Καθώς η τροφήήταν μέσα στο κουτί και τα ξυλάκια που

υπήρχαν ήταν κοντά και δεν μπορούσαννα τη φτάσουν, τα κοράκια έπρεπε ναβρουν ένα τρόπο για να λύσουν το πρό-βλημα.

Τα ξυλάκια είχαν σχεδιαστεί ώστε ναενώνονται και να μπορούν να χρησιμο-ποιηθούν συνδυαστικά. Το ένα ήταν τρύ-πιο και το άλλο μπορούσε να μπει μέσα.Χωρίς επίδειξη ή βοήθεια, τα τέσσερααπό τα οκτώ κοράκια έβαλαν το έναξυλάκι μέσα στο άλλο και χρησιμοποίησαντο μεγαλύτερο ξύλο για να προσεγγίσουντην τροφή μέσα στο κουτί.

«Δεν είχαν δει ποτέ ένα σύνθετο ερ-γαλείο, αλλά με κάποιο τρόπο κατάφεραν

να προβλέψουν τις ιδιότητές του», εξηγείένας από τους ερευνητές, ο καθηγητήςΑλεξ Κατσέλνικ. «Μπορούν κατά συνέπειανα προβλέψουν τι θα κάνει κάτι το οποίοακόμα δεν υπάρχει. Μετά μπορούν νατο δημιουργήσουν και να το χρησιμο-ποιήσουν. Αυτό σημαίνει ότι η κλασικήθεωρία ότι τα ζώα δοκιμάζουν τυχαία ταπάντα και βελτιώνονται με την άσκηση,δεν αρκεί». «Το αποτέλεσμα της μελέτηςείναι εκπληκτικό, διότι κανείς δεν βοή-θησε ή εκπαίδευσε τα κοράκια. Βρήκαντον τρόπο μόνα τους», επισήμανε ο Ο-γκουστ φον Μπάγιερν, ο οποίος σχεδίασετη μελέτη.

Νωρίς ένα μελαγχολικό, καλοκαιρινόπρωινό, ψαράδες, δύτες και άνθρωποιπου απολάμβαναν τη βαρκάδα τους, μα-ζεύτηκαν για μία αποστολή στον ορμίσκοτης Αλβιώνας, τρεις ώρες από το ΣανΦρανσίσκο. «Ο στόχος μας σήμερα είναιο μοβ αχινός», λέει ο Τζος Ρούσο, ένας ψα-ράς που οργάνωσε τη συγκέντρωση. «Οπανούργος μοβ αχινός». Πριν από πέντεχρόνια ο χαρακτηρισμός πανούργος θαφαινόταν τουλάχιστον παράξενος. Ω-στόσο, αυτό ίσχυε πριν τη μετακόμισητων μοβ αχινών στα δάση των φαιοφυκώντης Βόρειας Καλιφόρνιας.

Τα υποθαλάσσια δάση, τεράστιες συ-γκεντρώσεις καφέ φυκιών, στην πραγ-ματικότητα είναι εξίσου σημαντικά γιατους ωκεανούς όπως είναι τα δένδραστην ξηρά. Οπως τα δένδρα, απορροφούντις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, α-ποτελούν σημαντικό οικοσύστημα καιτρέφουν ένα ευρύ φάσμα ειδών. Ωστόσο,η κλιματική αλλαγή προκάλεσε μια πλη-θυσμιακή έκρηξη των μοβ αχινών στιςακτές της Βόρειας Καλιφόρνιας που α-ποδεκάτισαν με τη σειρά τους τα δάση

φαιοφυκών. Τέτοια δάση φαιοφυκών υ-πάρχουν σε όλες τις ακτογραμμές, μετην εξαίρεση της Ανταρκτικής και κιν-δυνεύουν εξαιτίας της θέρμανσης τωνυδάτων αλλά και λόγω αυτών που τα θερ-μά ύδατα φέρνουν. Ηδη, τα δάση σακ-χαρωδών φαιοφυκών του Μέιν, που είναιπηγή του γλυκαντικού μανιτόλη, παρου-σιάζουν συρρίκνωση λόγω των αυξανό-μενων θερμοκρασιών. Και στην Τασμανίατα δάση φαιοφυκών έχουν πέσει θύματατης επιδημίας των αχινών. Eδώ στον ορ-μίσκο της Αλβιώνας οι άνθρωποι προ-σπαθούν να προστατεύσουν τα φαιοφύκηαπό την ίδια μοίρα.

Οι δύτες έπιασαν αμέσως δουλειά μα-ζεύοντας τους μοβ αχινούς από τον πυθ-

μένα της θάλασσας, ελπίζοντας ότι θαβοηθήσει αυτό το δάσος φαιοφυκών πουέχει συρρικνωθεί κατά 93 % στη ΒόρειαΚαλιφόρνια να αναπτυχθεί ξανά.

Η ιστορία της εξαφάνισης των φαιο-φυκών είναι η ιστορία της αποσάθρωσηςενός διατροφικού συστήματος, που α-πειλεί τις περιουσίες ανθρώπων. Οι πρώτοιάνθρωποι που ειδοποίησαν για τον κίν-δυνο των μοβ αχινών ήταν οι συλλέκτεςκόκκινου αχινού. Οι κόκκινοι αχινοί, πουείναι μεγαλύτεροι από τους μοβ, τρώγο-νται, όπως επίσης και τα αυγά τους. Οιλάτρεις του σούσι τους γνωρίζουν ωςούνι. Αλλά οι αυξανόμενοι πληθυσμοίτων μοβ αχινών κατάφεραν να νικήσουντους κόκκινους για τα υπάρχοντα φαιο-φύκη. Χωρίς την τροφή τους, οι κόκκινοιαχινοί πέθαναν από την πείνα.

Τώρα οι συλλέκτες κόκκινων αχινών

αναγκάζονται να καταδύονται σε μεγάλαβάθη για να τους μαζέψουν, κάτι το ο-ποίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Ωστόσο,τα προβλήματα άρχισαν με τους αστε-ρίες που τρώνε τους μοβ αχινούς ελέγ-χοντας έτσι τους πληθυσμούς τους. Ω-στόσο, το 2013 οι αστερίες άρχισαν ναπεθαίνουν.

Οπως λέει η Ντριου Χάργουελ, κα-θηγήτρια οικολογίας και εξελικτικήςβιολογίας στο πανεπιστήμιο Κορνέλ,το φαινόμενο οφείλεται σε κάποιον ιό,η δράση του οποίου ενισχύθηκε εξαιτίαςτης θέρμανσης των υδάτων. Και οι θα-λάσσιες ενυδρίδες, ένας άλλος εχθρόςτου μοβ αχινού, σχεδόν αφανίστηκανστη Βόρεια Καλιφόρνια εξαιτίας τηςθήρας τους από εμπόρους γούνας τον19ο αιώνα.

THE NEW YORK TIMES

<<<<<<

Η ανισορροπία του συστή-ματος ξεκίνησε με τουςαστερίες και εξαπλώθηκεμε τον γιγαντισμό των πλη-θυσμών των μοβ αχινών.

Οι μοβ αχινοί που συγκεντρώθηκαν στον ορμίσκο της Αλβιώνας, κατασπαράσσουν ταδάση από φαιοφύκη, στερώντας τους ωκεανούς από έναν πολύτιμο πόρο.

Αύξηση πιθανοτήτωνεμφράγματος από το κρύο και τον αέραΟ χειμώνας είναι εδώ και μαζί τουτο κρύο έκανε την εμφάνισή του,ενώ ο Νοέμβριος προβλέπεται ναείναι ψυχρός. Οπως αναφέρει μιαπρόσφατη επιστημονική μελέτη,οι κακές καιρικές συνθήκες και ι-διαίτερα οι δυνατοί άνεμοι, μπο-ρούν να επηρεάσουν σημαντικάτην υγεία. Ειδικότερα, οι επιστή-μονες διαπίστωσαν ότι είναι αυ-ξημένος κατά 7% ο κίνδυνος εμ-φράγματος όταν ο αέρας φθάνειτα επτά μποφόρ και κατά 14% ότανη θερμοκρασία πέφτει στο μηδέν.Οι μέρες με δυνατό κρύο άνεμοείναι πιο επικίνδυνες για να πάθειένας άνθρωπος έμφραγμα, σύμ-φωνα με μια νέα σουηδική επι-στημονική έρευνα, τη μεγαλύτερητου είδους μέχρι σήμερα, όσον α-φορά τη σχέση ανάμεσα στις κακέςκαιρικές συνθήκες και στην πιθα-νότητα εμφράγματος.

Η μελέτη συσχέτισε τον αριθμότων εμφραγμάτων με τις καιρικέςσυνθήκες και βρήκε ότι αυτές ε-πηρεάζουν πέραν κάθε αμφιβολίαςτην πιθανότητα που έχει κάποιοςνα πάθει έμφραγμα. Ωστόσο, αυτόδεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ητανήδη γνωστό ότι όταν κάνει κρύο,υπάρχει μεγαλύτερος καρδιαγγει-ακός κίνδυνος, καθώς μπορούννα αυξηθούν οι παλμοί της καρδιάςκαι η αρτηριακή πίεση λόγω τηςσυστολής και της στένωσης τωναρτηριών, καθώς επίσης να προ-κληθεί θρόμβωση στο αίμα. Η νέαμελέτη δείχνει ότι υπάρχει πρό-βλημα και όταν απλώς φυσάειπολύ δυνατός αέρας. Οταν η έ-νταση του ανέμου φθάνει τα επτάμποφόρ, ο αριθμός των εμφραγ-μάτων αυξάνεται κατά 7%. Κατά14% είναι αυξημένος ο κίνδυνοςεμφράγματος όταν η θερμοκρασίαπέφτει στο μηδέν. Μια αύξησητης θερμοκρασίας κατά περίπουεπτά βαθμούς Κελσίου σχετίζεταιμε μια μείωση του κινδύνου γιαέμφραγμα κατά σχεδόν 3%.

Οι ερευνητές του Πανεπιστη-μίου της πόλης Λουντ, με επικε-φαλής τον καθηγητή Ντάβιντ Ερ-λινγκε, διευθυντή του τμήματοςΚαρδιολογίας, που έκαναν τη σχε-τική δημοσίευση στο αμερικανικόκαρδιολογικό περιοδικό JAMACardiology, σύμφωνα με τις βρε-

τανικές «Γκάρντιαν» και «Τέλε-γκραφ», καθώς και τους «Τάιμςτης Νέας Υόρκης», ανέλυσαν στοι-χεία για 274.000 ανθρώπους μεμέση ηλικία 72 ετών, οι οποίοι εί-χαν υποστεί έμφραγμα σε διάστη-μα δεκαπέντε ετών, από το 1998ώς το 2013. Ωστόσο, όπως επιση-μαίνεται στη μελέτη, δεν ευθύνο-νται μόνο ο δυνατός άνεμος καιοι χαμηλές θερμοκρασίες για τηνεμφάνιση εμφράγματος. Εξίσουυπαίτιες είναι και οι λιγότερεςώρες ηλιακού φωτός και η χαμη-λότερη ατμοσφαιρική πίεση. Ω-στόσο, η σαφέστερη σχέση ανά-μεσα στον καιρό και στην πιθα-νότητα εμφράγματος διαπιστώ-νεται για τις χαμηλές θερμοκρα-σίες.

«Δεν ξέρουμε κατά πόσον μει-ώνει όντως τον κίνδυνο εμφράγ-ματος το να μένει κανείς μέσα στηδιάρκεια μιας μέρας με κρύο καιάνεμο. Ομως το θεωρούμε κάτιλογικό, ιδίως για κάποιον που α-νήκει σε ομάδα κινδύνου. Συνεπώςσυμβουλεύουμε όποιον θέλει ναβγει έξω, να ντύνεται κατάλληλα»,δήλωσε ο Ερλινγκε.

Τέλος, οι ειδικοί δεν αποκλείουνότι οι διαφορές στη συμπεριφοράμας τις κρύες ημέρες όπως και ηαύξηση των λοιμώξεων του ανα-πνευστικού να συμβάλουν στηνεμφάνιση ενός εμφράγματος.

Κινδυνεύουντα «δάση» των θαλασσώνΗ κλιματική αλλαγή διαταράσσειτην ύπαρξη των φαιοφυκών

Τα κοράκια μπορούν να λύνουν δύσκολα προβλήματα

<<<<<<

Οταν η θερμοκρασίαπέφτει στο μηδέν, οκίνδυνος για την καρ-διά αυξάνεται κατά 14%,σύμφωνα με έρευνα.

19-OIK_TASEIS_KATHI 30/10/18 18:22 Page 19

20 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ

Closer to you

nexia.com.cy

Audit.Tax.Advisory

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Αν και περιόρισε σημαντικά τις απώλειες–οι οποίες ξεπέρασαν το 1% ενδοσυνε-δριακά– με τη βοήθεια κάποιων αγορα-στών στο τελευταίο δίωρο, το ελληνικόΧρηματιστήριο έκλεισε σε αρνητικό έ-δαφος, ακολουθώντας τους ρυθμούς τωνευρωπαϊκών αγορών όπου το κλίμα, κυ-ρίως λόγω Ιταλίας, ήταν και πάλι υπο-τονικό.

Οι τραπεζικές μετοχές αν και δέχθηκανκάποιες σημαντικές πιέσεις στις πρώτεςώρες της συνεδρίασης, στη συνέχεια«μάζεψαν» τις απώλειές τους, με τουςπωλητές να επικεντρώνονται αυτή τηφορά πιο έντονα σε άλλους δεικτοβαρείςτίτλους, κρατώντας έτσι το Χ.Α υπόπίεση. Ο τζίρος συνέχισε να κινείται σεεξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, υπογραμ-μίζοντας για ακόμη μία φορά την επι-φυλακτικότητα των ξένων χαρτοφυλα-κίων απέναντι στα ελληνικά περιουσιακάστοιχεία, τη στιγμή που και η αγορά τωνελληνικών ομολόγων σημείωσε ελαφράεπιδείνωση.

Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με απώλειες0,53% στις 640,07 μονάδες, ο δείκτης υ-ψηλής κεφαλαιοποίησης με πτώση 0,97%,ο δείκτης μεσαίας κεφαλαιοποίησης ε-νισχύθηκε 0,05%, ο τραπεζικός δείκτηςσημείωσε οριακές απώλειες 0,08% καιο τζίρος διαμορφώθηκε στα 26,3 εκατ.

ευρώ. Απώλειες άνω του 2% σημείωσανοι ΟΠΑΠ, ΕΧΑΕ, Fourlis και Coca Cola,ενώ «αντιστάσεις» έδειξαν οι ΔΕΗ(+1,15%), ΓΕΚ Τέρνα (3,26%), Τιτάν(1,76%) και Τράπεζα Πειραιώς (+0,55%).

H απουσία εγχώριων καταλυτών, α-ποτέλεσμα της στασιμότητας που πα-ρατηρείται στο οικονομικό περιβάλλον,χαρακτηρίζει την επενδυτική ατμό-σφαιρα για το ελληνικό Χρηματιστήριο,όπως σημειώνει ο Δημήτρης Τζάνας,διευθυντής επενδύσεων Κύκλος ΑΧΕ-ΠΕΥ. Οι κινήσεις του Χ.Α. καθοδηγού-νται από τις ευρωπαϊκές κυρίως αγορές,ενώ επιρροή ασκείται και από την πορείατων δεικτών της Wall Street. Αν και ε-τερόφωτο το ελληνικό Χρηματιστήριοστην παρούσα φάση, καταβάλλει προ-σπάθειες αυτονόμησης, με τους αγο-ραστές συχνά να επιβάλλονται των πω-λητών ακόμη και μέχρι τις δημοπρασίες,επωφελούμενοι από τη ρηχότητα τηςαγοράς και την απροθυμία των πωλητώνγια επιθετικές κινήσεις καθώς τηρούνμάλλον στάση αναμονής. Το αποτέλεσμαείναι να σημειώνεται μια σχετική με-ταβλητότητα.

Παραμένουμε, επομένως, εγκλωβι-σμένοι στα στενά όρια διαμόρφωσηςτων διακυμάνσεων του Γενικού Δείκτη,ενόσω δεν υπάρχουν εξελίξεις γύρω απότον σηματωρό κλάδο του ελληνικού Χρη-ματιστηρίου, τον τραπεζικό.

Περιορισμένηπτώση, χαμηλόςτζίρος στο Χ.Α.Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με απώλειες 0,53% και υποχώρησε στις 640,07 μονάδες

Χαμηλότερακινήθηκαν τα περισσότεραευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με τουςεπενδυτές να επικεντρώνονται στιςεμπορικές σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας καιστα εταιρικά αποτελέσματα.

Χθες το Bloomberg υποστήριξε ότιοι ΗΠΑ είναι έτοιμες να επιβάλουννέους δασμούς σε κινεζικά προϊόντααξίας 257 δισ. δολαρίων σε περίπτωσηπου οι συνομιλίες του προέδρου Τραμπμε τον Κινέζο ομόλογό του Σι δεν έ-χουν αποτέλεσμα. Από πλευράς εται-ρικών αποτελεσμάτων, ισχυρά κέρδητριμήνου ανακοίνωσε η ισπανικήτράπεζα BBVA. Συγκεκριμένα, τα κα-θαρά κέρδη αυξήθηκαν 46%, στο 1,67

δισ. ευρώ από 1,14 δισ. το αντίστοιχοδιάστημα πέρυσι, ενώ τα έσοδα μει-ώθηκαν στα 5,52 δισ. ευρώ από 6,19δισ. πέρυσι.

Παράλληλα, η Volkswagen γνω-στοποίησε καθαρά κέρδη γ ́τριμήνουστα 2,67 δισ. ευρώ από 990 εκατ.πέρυσι και έσοδα στα 55,20 δισ. ευρώαπό 55 δισ. το 2017. Οι αναλυτές α-νέμεναν καθαρά κέρδη 2,27 δισ.ευρώ και έσοδα στα 55,57 δισ. Στομακροοικονομικό μέτωπο, μικρότερηαπό την αναμενόμενη ανάπτυξη ση-μείωσε η Ευρωζώνη το γ΄ τρίμηνο,ενώ η οικονομική εμπιστοσύνη συ-νέχισε να υποχωρεί, σύμφωνα με τα

προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat.Η οικονομική ανάπτυξη στις 19 χώρεςπου μοιράζονται το ευρώ επιβραδύν-θηκε στο 0,2% το γ΄ τρίμηνο της χρο-νιάς σε σχέση με το προηγούμενο,μετά την αύξηση κατά 0,4% του β΄τριμήνου. Σε ετήσια βάση, η ανάπτυξηστην Ευρωζώνη επιβραδύνθηκε στο1,7% από 2,2% το β΄ τρίμηνο. Οι οι-κονομολόγοι δημοσκόπησης τουReuters ανέμεναν 0,4% σε τριμηνιαίαανάγνωση και 1,8% σε ετήσια. Επι-πλέον, η γαλλική οικονομική ανάπτυξηκινήθηκε ανοδικά το γ΄ τρίμηνο, ανκαι όχι όσο αναμενόταν, παρά την α-νάκαμψη στις καταναλωτικές δαπάνες

και τις πιο ισχυρές επενδυτικές επι-χειρήσεις. Ο ευρωπαϊκός δείκτηςStoxx 600 ενισχύθηκε 0,01% στις 355μονάδες. Στο Λονδίνο, ο δείκτης FTSE100 σημείωσε άνοδο 0,14%, στις 7.035μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο δείκτηςDAX κινήθηκε χαμηλότερα 0,42%,στις 11.287 μονάδες, και στο Παρίσιο CAC 40 έκλεισε με απώλειες 0,22%,στις 4.978 μονάδες. Αντιστοίχως, σταχρηματιστήρια του ευρωπαϊκού Νό-του, ο δείκτης IBEX της Μαδρίτηςκατέγραψε πτώση 0,17%, στις 8.806μονάδες, και ο δείκτης MIB στο Μιλάνοέκλεισε με απώλειες 0,22%, στις 18.998μονάδες.

Πτωτικά κινήθηκαν οι ευρωπαϊκές αγορές

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA

New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια)

Πριν από

Eταιρείες το κλείσιμο Μετ. %

3M COMPANY 187.3731 0.8521

ALCOA CORP 33.61 -0.6209

ALLEGHANY CRP 590.28 -0.7649

ALTRIA GROUP 65.78 1.8424

AMAZON COM 1504.74 -2.2185

AMER EXPRESS C 100.87 -0.3162

AMER INTL GROU 39.97 0.1503

AMGEN 189.355 0.6191

APPLE INC 212.51 0.1272

AVON PRODUCTS 1.905 2.973

BANK OF AMERIC 26.464 -0.5487

BAXTER INTL IN 67.28 0.358

BOEING CO 343.04 2.22

BRISTOL MYERS 49.6279 -0.2053

CAMPBELL SOUP 38.09 1.3301

CATERPILLAR IN 114.85 0.7633

CIGNA CORP 208.24 0.6623

CHEVRON 109.45 0.4774

CISCO SYSTEMS 44.05 0.479

CITIGROUP 64.14 -0.3263

CERVECERIAS 24.89 0.3629

COCA-COLA CO 47.255 1.7111

COLGATE PALMOL 59.5 2.7989

DANAOS CORP 1.0114 -2.75

DIANA SHIPPING 3.58 -3.2432

ENTERGY CP 82.859 -1.3701

EXELON CORP 44.16 0.1815

EXXON MOBIL 78.02 1.2589

FEDEX CORP 213.56 1.1941

FORD MOTOR CO 9.45 1.8319

INTL BUS MACHI 115.9 -3.126

GENERAL DYNAMI 171.02 2.3827

GENERAL ELEC C 10.01 -10.3047

GOLDM SACHS GR 218.09 1.6784

HALLIBURTON CO 34.72 0.8716

HARTFORD FINL 44.48 -0.1795

HP INC 23.36 1.477

HOME DEPOT INC 174.842 0.948

HONEYWELL INTL 141.03 -0.0213

INTEL CORP 47.07 3.6784

JOHNSON JOHNSO 139.4 1.345

JPMORGAN CHASE 105.88 0.9824

LAZARD 38.51 0.104

MCDONALD'S COR 176.523 1.9009

MERCK & CO 71.995 0.7628

MICROSOFT CP 101.45 -2.311

3M COMPANY 187.37 0.8504

MORGAN STANLEY 44.15 1.1455

NIKE INC CL B 73.6 1.9532

NORFOLK SOUTHE 164.33 2.0113

PFIZER INC 42.635 -1.3764

PROCTER & GAMB 88.86 0.7026

RAYTHEON CO 172.68 2.572

ROCKWELL AUTOM 162.85 2.6021

SCHLUMBERGER L 51.55 0.1944

SOUTHERN 45.66 -0.5012

STEALTHGAS 3.26 -3.5503

TSAKOS ENERGY 3.13 -0.9494

UNISYS CORP 18.075 -0.5228

UNITED TECH CP 121.33 0.1982

UNITEDHEALTH G 257.4 0.3431

US BANCORP 52.03 0.9116

VERIZON COMMS 57.755 2.2574

WALT DISNEY CO 113.48 0.3892

WELLS FARGO & 52.42 0.3638

WALMART INC 102.03 2.2345

London/Λονδίνο(Σε πέννες)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ANGLO AMERICAN 1629.4 -0.564

ASSOC.BR.FOODS 2389.44205 -0.335

ADMIRAL GROUP 1967 0.407

ASHTEAD GRP. 1863.5 0.351

ANTOFAGASTA 756 0

AVIVA PLC 422.5 -0.496

ASTRAZENECA 5911 1.313

BABCOCK INTL 599.2 -1.222

BAE SYSTEMS 512.8 -2.757

BARCLAYS 171.02 -1.757

BRIT AM TOBACC 3533 -2.846

BARRATT DEVLPM 509.6 2.425

BERKELEY GRP 3466 3.106

BR LAND CO 592 -0.169

BHP BILLITON 1529 -0.17

BUNZL 2278 0.48

BP 554.4 2.018

BURBERRY GRP 1740.5 0.173

BT GROUP 238.775 2.267

COCACOLA HBC A 2297 -1.375

CARNIVAL 4153.9327 0.144

CENTRICA 149.675 1.252

COMPASS GROUP 1544.5 -0.097

CAPITA PLC 126.8 -1.383

CRH 2269.5 3.709

DIXONS CARPHO 166.05 1.023

DCC 6625 1.07

DIAGEO 2691 0.392

DIRECT LINE 322.5 0.341

EXPERIAN 1765 0.337

EASYJET 1180.5 0.598

FRESNILLO 869.2 -3.083

GLENCORE 307.5196 -1.217

GLAXOSMITHKLIN 1535.5 0.418

HIKMA 1818 3.685

HAMMERSON H 447.5 0.951

HARGREAVES LS 1805 1.287

HSBC HOLDINGS 634.6 0.473

INTL CONSOL AI 586.2 -1.213

INTERCONT HOTE 3995 -1.137

3I GROUP 858.6 0.163

IMP.BRANDS 2697.5 -0.242

INTU PROPERTIE 198.4327 0.813

INMARSAT 468.25 1.841

INTERTEK GROUP 4539.80897 0.11

ITV 146.05 0.342

JOHNSON MATTHE 2855 0.38

KINGFISHER 249.7 0.4

LAND SECS. 858.2 0.233

LEGAL & GENERA 246.3 -0.969

LLOYDS BNK GRP 56.82 -0.63

LOND STOCK EXC 4284.5 -0.281

MERLIN 322.1 0.59

MARKS & SP. 30976 1.558

MONDI 1814.5 0.583

NATIONAL GRID 853.1 0.64

NEXT 5271 1.221

PROVIDENT FINC 513.4 -0.429

PRUDENTIAL 1530.5 -0.065

PERSIMMON 2281 2.246

PEARSON 903.2665 0.508

RECKIT BNCSR G 6324.1314 -4.508

ROYAL BANK SCO 232.383 1.173

RDS 'A 2437 0.371

ROYAL DTCH SHL 2469.5 0.749

RELX 1522 -0.687

RIO TINTO 3714.5 -0.443

ROYAL MAIL R 359.9 -0.748

ROLLS ROYCE PL 813.2 -1.371

RANDGOLD RES 6112 -2.476

RSA INSRANCE G 551.6 0.109

SAINSBURY(J) 309.45292 0.387

SCHRODERS 2648 0.304

SAGE GROUP 537.8 1.667

SHIRE 4581 0.924

ST JAMESS PLAC 986.5569 1.14

SKY PLC 1727 -0.058

SMITHS GROUP 1376 0.625

SMITH&NEPHEW 1258.9331 0.079

SPORTS DI INT 318.9 1.294

SSE PLC 1148 -0.174

STANDRD CHART 532.8629 -0.653

SEVERN TRENT 1896.5 1.822

TRAVIS PERKINS 1074.25 3.632

TESCO 214.70663 1.176

TUI AG 1281.5 -0.232

TAYLOR WIMPEY 160.1 3.475

UNILEVER 4169 0.505

UNITED UTIL GR 735.8 0.627

VODAFONE GROUP 147.46 -0.149

WPP PLC 880.8 1.22

WHITBREAD 4340.5 -0.092

Zurich /Zυρίχη (Σε ελβ.φρ.)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ABB LTD N 19.785 0.76

RICHEMONT N 71.58 0.45

GEBERIT N1 382.4 -9.34

LAFARGEHOLCIM 45.78 2.44

NOVARTIS N 86.98 0.72

ROCHE HOLDING 240.2 2.52

SGS N 2329 1.26

SWATCH GROUP I 332.9 0.91

ADECCO N 48.11 0.33

JULIUS BAER N 44.8 1.77

CS GROUP AG 12.845 0.71

GIVAUDAN N 2383 0.97

NESTLE SA 84.32 0.98

TRANSOCEAN N 10.89 1.4

SWISSCOM N 458.7 0.84

SWISS RE N 89.74 1.1

UBS GROUP N 13.675 1.94

ZURICH INSURAN 307.8 0.85

Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ADIDAS N 202.1 -3.2

ALLIANZ SE 181.98 0.8

BASF SE 66.18 -0.48

BAY MOT WERKE 76.34 -0.06

BEIERSDORF 90.82 -2.04

BAYER N AG 66.69 -1.19

COMMERZBANK 8.268 0.081

CONTINENTAL AG 143.1 -0.45

DAIMLER AG N 52.12 -0.31

DEUTSCHE BANK 8.555 -0.037

DEUTSCHE POST 28.56 -0.12

DT BOERSE N 109.3 -0.1

DT LUFTHANSA A 17.31 -1.525

DT TELEKOM N 14.385 0.17

E.ON SE NA 8.499 0.035

FRESENIUS MEDI 69.2 -1.3

FRESENIUS SE 57.06 -1.1

HEIDELBERGCEME 58.1 0.88

HENKEL AG&CO V 94.24 -0.1

INFINEON TECH 17.07 -0.04

K+S AG NA 16.22 0.115

LINDE 191 0.35

MERCK KGAA 91.8 1.26

MUENCH. RUECK 187.75 0.85

RWE AG 17.01 -0.285

THYSSENKRUPP A 18.12 -0.16

VOLKSWAGEN VZ 146.74 4.32

VONOVIA SE 40.38 0.26

SIEMENS N 100.14 -1.44

SAP SE 92.61 -0.02

Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

AALBERTS INDUS 31.31 0

AEGON 5.324 0.23

AKZO NOBEL 73.1 0.44

ALTICE EUROPE 2.076 0.73

ASML HOLDING 147.74 1.74

BOSKALIS WESTM 25.6 0.75

GEMALTO 50.3 0

HEINEKEN 78.4 -0.94

KONINKLIJKE DS 75.76 -0.18

KPN KON 2.314 0.26

NN GROUP 37.51 -1.03

OCI 24.02 -2.4

PHILIPS KON 31.92 -0.31

RANDSTAD 43.35 -0.32

ROYAL DUTCH SH 27.3 0.07

UNILEVER DR 47.65 0.34

VOPAK 39.67 -0.18

WOLTERS KLUWER 51.3 0.83

Milano/Mιλάνο (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

A2A SPA 1.42 1.44

ATLANTIA 17.75 17.75

AZIMUT HLDG 11.00 10.84

CIR-COMP 0.94 0.94

ENEL 4.39 4.42

EXOR 49.84 50.46

ENI 15.39 15.36

GENERALI ASS 14.17 14.22

GEOX 1.59 1.62

INTESA SANPAOL 1.992 -0.23

LUXOTTICA 55.20 55.30

MEDIASET 2.62 2.58

MEDIOBANCA 7.79 7.79

PARMALAT 2.67 2.65

RCS MEDIAGROUP 0.89 0.90

PRYSMIAN 17.03 16.93

SNAM 3.69 3.66

STMICROELEC.N. 12.89 12.87

TELECOM ITALIA 0.52 0.51

TENARIS 12.76 12.90

TERNA 4.56 4.58

UNICREDIT 11.37 -0.68

Tokyo/Tόκιο (Σε γιέν)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

AJINOMOTO 1786 -1.19

ASAHI GROUP HL 4831 0.15

ASTELLAS PHARM 1731 1.55

BRIDGESTONE CO 4271 0.83

CANON INC 3243 2.01

CASIO COMPUTER 1665 1.03

CITIZEN WATCH 641 0.79

CLARION 2458 0.57

CREDIT SAISON 1788 2.29

DAIWA SEC GROU 635.9 -2.24

SUBARU 3012 0.2

FUJIFILM HOLDI 4828 -0.23

FUJITSU LTD 6739 1.77

HINO MOTORS 1080 2.66

HITACHI 3418 5.62

HONDA MOTOR 3044 1.98

IHI 4140 0.24

ISUZU MOTORS 1446 0.87

KAWASAKI HVY I 2659 0.04

KAJIMA CORP 1441 0.7

KEIO 6050 -0.33

KOBE STEEL 975 1.99

KONICA MINOLTA 1104 0.27

JTEKT 1456 0.9

MITSUB UFJ FG 663.8 2.25

MITSUBISHI COR 3186 0.92

MITSUBISHI ELE 1376 4.6

MITSUBISHI MOT 691 2.07

NEC CORPORATIO 3085 -1.44

NIKKON HLDG 2721 1.38

NIKON CORP 1907 2.31

NIPPON SUISAN 4831 -0.42

NISSAN MOTOR C 1009 1.48

NOMURA HOLDING 529 -0.23

NISSAN CHEMICA 5280 -0.75

NIPPON PAPER I 2046

NTT DOCOMO 2790.5 -0.78

OBAYASHI CORP 990 0.2

ODAKYU ELEC RA 2466 -1.28

OJI HOLDINGS 804 4.82

OSAKA GAS 2084 -0.38

PIONEER 101 3.06

RICOH CO LTD 1100 2.8

SECOM 9092 1.26

SEVEN & I HLDG 4869 1.27

SHARP CORP 1680 2.56

SHIMIZU CORP 910 0.44

SHISEIDO 6777 1.38

SONY CORP 5862 1.03

SMFG 4314 2.18

SUMITOMO CHEM 551 1.1

SUZUKI 730 6.26

TAISEI CORP 4705 0.97

TDK CORPORATIO 9190 2

TOBU RAILWAY 3150 0.64

TOKIO MARINE H 5205 1.46

TORAY INDUSTRI 786.7 -1.71

TREND MICRO 6230 2.13

TOPY INDS LTD 2999 1.7

TORAY INDUSTRI 786.7 -1.71

TOSHIBA CORP 3215 0.94

TOYOBO 1593 0

TOYOTA MOTOR C 6485 0.92

YAMAHA CORP 4915 0.41

Paris/Παρίσι (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ACCOR 40.10 39.97

AIR LIQUIDE 105.25 105.65

ALSTOM 37.76 37.63

AXA 21.97 21.98

BNP PARIBAS 46.15 47.48

BOUYGUES 32.09 32.38

CAPGEMINI 106.60 104.75

CARREFOUR 17.16 17.10

CASINO GUICHAR 39.46 40.21

CREDIT AGRICOL 11.14 11.32

DANONE 62.28 61.74

DASSAULT SYSTE 106.10 106.15

EDF 14.65 14.53

L'OREAL 186.40 188.10

L.V.M.H. 259.95 261.95

LAGARDERE S.C. 24.00 24.21

MICHELIN 91.10 91.60

PERNOD RICARD 132.70 131.40

PEUGEOT 20.70 20.86

KERING 376.10 381.40

PUBLICIS GROUP 51.00 50.64

RENAULT 65.87 65.65

SAINT-GOBAIN 32.83 32.92

SANOFI 75.57 74.43

SCHNEIDER ELEC 62.50 62.18

SOCIETE GENERA 32.11 32.63

SODEXO 88.84 87.96

STMICROELECTRO 12.88 12.85

TF1 8.29 8.25

THALES 109.50 111.05

TOTAL 50.74 50.98

VEOLIA ENVIRON 17.78 17.06

Madrid/Mαδρίτη (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ACS CONS Y SER 32.85 -0.905

AENA SME 140 0.7557

ACERINOX 9.81 -1.998

ACCIONA 74.58 0.5121

AMADEUS 69.8 -0.3711

BANKIA 2.723 0.1471

BBVA 4.972 -3.1366

BANKINTER 7.214 1.6056

CAIXABANK 3.549 1.0823

DSTR INT ALIME 0.6904 -13.6352

ENDESA 18.57 0.1618

ENAGAS 23.27 -0.2572

FERROVIAL 17.83 0.8199

FOMENTO DE CON 11.62 1.3962

GRIFOLS 25.42 -0.0786

IBERDROLA 6.31 0.1269

INT AIRLINES G 6.568 -1.7943

INDRA SISTEMAS 8.55 0.1171

INDITEX 25.15 0.7612

MAPFRE 2.605 2.0368

MERLIN PROP 11.08 -1.0714

ARCELORMITTAL 21.515 -2.801

OBR HUARTE LAI 1.068 2.4952

RED ELECTR COR 18.47 0.1899

REPSOL 15.165 -0.2631

BCO DE SABADEL 1.1375 3.0344

BANCO SANTANDE 4.1085 -0.3638

SACYR 2.073 -2.7674

TELEFONICA 7.041 0.2706

MEDIASET ES CO 5.952 2.6561

TECNICAS REUN 23.2 1.2216

(Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA

Το ενδεχόμενο επιδείνωσης των εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας προκαλεί νευρικότητα στις αγορές.

20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 30/10/18 23:39 Page 20

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD (AN) 0,6900 0,7300

ΤΡΚΗ Bank of Cyprus Holdings Plc 1,6960 1,7160 1,7003 -0,5270 35.543 1,7020 1,7160 1,7000 -1,16

ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,4660 0,4900 0,4851 1,5070 17.463 0,4660 0,4880 0,4900 4,26

ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD (Σ) 0,0055 0,0080 0,0056 -0,1880 2.169 0,0055 0,0080 0,0080 0,00

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΛΟΥΗ LOUIS PLC 0,0260 0,0280 0,0261 -0,1780 3.406 0,0270 0,0280 0,0280 1,82

ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD (Σ) 0,1320 0,1450

Τεχνολογία

ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 1,3700 1,3700 1,3600 0,2410 28.020 1,3500 1,3700 1,3700 1,48

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (Σ) 0,1020 0,1060

ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,2060 0,2280

ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0500 0,0600

ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,1720 0,0000

ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,3500 1,3600 1,3504 -4,6650 2.484 1,3500 1,3700 1,3500 0,00

ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0000

ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 1,2200

ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,0270

ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0040 0,0000

ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0300

ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM) 0,0420 0,0000

ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0010 0,0020

ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,0000 0,3500

ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0910

ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 0,0220 0,0000

ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,1500 0,1540 0,1512 0,0170 60.000 0,1500 0,1540 0,1520 0,66

ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,1900

ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,0020 0,0040

ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ (Σ) 0,0000 0,5500

ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,8000

ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0140

ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ (Σ) 0,0000 0,0000

ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,0000 0,0315

ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0000 0,0265

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC 0,0580 0,0615 0,0594 -0,1890 12.661 0,0585 0,0615 0,0615 0,00

ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0165

ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 1,1000 1,1100

ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,2280 0,0000

ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC (Σ) 0,2000 0,2620

ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ)” 1,0000 1,1000

ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,0000 0,1400

ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD 0,0000 0,0180

ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,1300

ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 0,0000 0,0000

ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,5500 0,0000

ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0000

ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,5700 0,5900

ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,0240 0,0000

ΣΤΑΔ STADEMOS HOTELS PLC 0,0000 1,3000

ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD (Σ) 0,0600 0,0000

Βιομηχανίες

ΒΑΣΙ G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 0,0000 0,1200

ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,0000 0,0525

ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,3200 0,0000

ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,4740 0,4860

ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,0000 0,0000

ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 2,5800 2,6000

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (Σ) 0,0000 0,0360

ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0130

ΚΕΟ KEO PLC 0,0000 1,3000

ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,0000 0,3080

ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,5700 0,6300

ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,1920 0,1920 0,1920 -0,6660 16.000 0,2000 0,0000 0,1920 -4,95

Βασικά υλικά

ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,0820 0,0950

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά

ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,2500 0,0000

ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,0000 0,0000

ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,0010 0,0010 0,0010 0,0000 1.770 0,0010 0,0000 0,0010 0,00

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΡΟΧΑ ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,0000 0,0390

ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,0000 0,0000

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ

ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 (AN) 0,0000 54,6000

ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 (AN) 0,0000 55,9000

ΙΝΓΚΑΡΤ Ingard Property Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) 0,0000 0,0000

ΤΡΙΣΤΟΝΕ Tristone Healthcare Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) (Σ) 0,0000 0,0000

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2018ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

21-OIK_XA-XAK_KATHI 30/10/18 22:07 Page 21

22-OIK-ADV PARAMITHOUPOLI_KATHI 30/10/18 18:57 Page 11

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23g e e k . c o m . c y

ΙΒΜ

Εξαγορά της Red Hat Η δεύτερη μεγαλύτερη συμφωνία όλων των ε-ποχών στον τομέα της τεχνολογίας έκλεισε τηνΚυριακή, με τον αμερικανικό τεχνολογικό κολοσ-σό IBM να εξαγοράζει έναντι 34 δισ. δολαρίων τησχετικά μικρή αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη αμε-ρικανική εταιρεία λογισμικού Red Hat. Με την κί-νηση αυτή η IBM γίνεται πλέον σημαντικός παί-κτης στον κλάδο του λεγόμενου «υβριδικού υπο-λογιστικού νέφους» (hybrid cloud), στο οποίο οιεταιρείες λειτουργούν το λογισμικό τους σύστη-μα εν μέρει μέσω των δικών τους απομακρυσμέ-νων διακομιστών (server) και εν μέρει σε serverτρίτων εταιρειών. Oι δύο κυρίαρχες εταιρείεςστη συγκεκριμένη, ταχέως αναπτυσσόμενη αγο-ρά, ήταν μέχρι πρότινος οι Amazon και ηMicrosoft. Η γιγαντιαία συμφωνία εντείνει πε-ρισσότερο τον ανταγωνισμό της IBM με τεχνολο-γικούς κολοσσούς, οι οποίοι προσφέρουν αντί-στοιχες υπηρεσίες cloud. Δεν αποκλείεται τε-χνολογικές εταιρείες, όπως η Google, ηMicrosoft και η Amazon, να προχωρήσουν με α-νταγωνιστική προσφορά αντίστοιχου ύψους.

SAMSUNG

Kάρτα μνήμης microSD 512GB Κυκλοφόρησε στην γερμανική αγορά η νέακάρτα μνήμης χωρητικότητας 512GB τηςSamsung, με τιμή €289,90. Το κόστος της αντί-στοιχης κάρτας μνήμης microSD EVO Plus μεχωρητικότητα 256GB είναι €99,90. Ως εκ τού-του, οι ενδιαφερόμενοι για την απόκτηση τηςmicroSD της Νοτιοκορεάτικης εταιρείας θαπρέπει να πληρώσουν τριπλάσια χρήματα γιαδιπλάσια χωρητικότητα . Οι ταχύτητες ανάγνω-σης και εγγραφής της κάρτας EVO Plus 512GBμπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 100MB/s καισύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία, 3GBβίντεο ανάλυσης 4K μπορούν να μεταφερθούνσε μόλις 38 δευτερόλεπτα. Σε χωρητικότητα ε-πίσης 512GB μπορούν να «χωρέσουν» 78 ώρεςβίντεο ανάλυσης Full HD ή 150300 φωτογρα-φίες. Στην συσκευασία περιλαμβάνεται SDadapter με την εταιρεία να δίνει 10ετή εγγύησηγια το προϊόν της.

WHATSAPP

Λανσάρει τα stickersΜε την εξάπλωση των stickers σε όλες τις υπη-ρεσίες της Facebook (βλ. Facebook Messenger,Instagram), ήταν θέμα χρόνου και απορίας άξιονγιατί δεν τα είχαμε διαθέσιμα μέχρι τώρα στοWhatsApp. Όπως και να ‘χει, η ομάδα ανάπτυξηςανακοίνωσε και επίσημα την προσθήκη τους στηδημοφιλή εφαρμογή και όχι μόνο. Εκτός από τακλασικά stickers, οι χρήστες θα βρουν διάφοραπακέτα που δημιουργούν τόσο οι designers τουWhatsApp, όσο και άλλοι καλλιτέχνες. Παράλλη-λα, είναι διαθέσιμο και σχετικό API για όσους εν-διαφέρονται να ασχοληθούν με τη δημιουργίαδικών τους stickers.

FACEBOOK

Tραγούδια σε αναρτήσεις Η Facebook λανσάρει τη δυνατότητα να προ-σθέτεις τραγούδια σε αναρτήσεις φωτογρα-φιών και videos στο κοινωνικό δίκτυο, αλλά καιστα Stories. Για να δεις την επιλογή προσθήκηςτραγουδιού θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις τηFacebook Camera ή να επιλέξεις μια φωτογρα-φία ή video από τη γκαλερί σου, στη συνέχειανα πατήσεις στο εικονίδιο των stickers και να ε-πιλέξεις αυτό που αντιστοιχεί στη μουσική. Τοκοινωνικό δίκτυο θα εμφανίσει μια λίστα μετραγούδια για να επιλέξεις, ενώ θα μπορείς ναβρεις ακριβώς το σημείο του τραγουδιού πουεπιθυμείς να παίζει. Αφότου ολοκληρωθεί ηδιαδικασία, τότε η ανάρτηση με το τραγούδι θαεμφανιστεί στο λογαριασμό σου και θα αποκα-λύπτει τον τίτλο του τραγουδιού και τον καλλι-τέχνη.

MARKET PLACE

Η SoftOne Cyprusστο 10ο InfocomCyprus ConferenceΗ SoftOne Cyprus συμμετείχε στο 10ο συνέδριοInfocom Cyprus, το οποίο διοργανώθηκε τηνΤετάρτη 24 Οκτωβρίου στο ξενοδοχείο HiltonΛευκωσίας με κεντρικό θέμα την ανάπτυξητων υποδομών δικτύων της νέας γενιάς καιτίτλο «Δημιουργώντας ένα λαμπερό ψηφιακόμέλλον για την Κύπρο». Το συνέδριο αποτελείθεσμό για τον κλάδο της τεχνολογίας-πληρο-φορικής στην Κύπρο και κατάφερε για μια α-κόμα χρονιά να συγκεντρώσει ανώτατα στελέχητης ψηφιακής αγοράς και των εταιρειών πουβρίσκονται στην πρωτοπορία του πολυσυζη-τημένου Ψηφιακού Μετασχηματισμού. ΗSoftOne Cyprus συμμετείχε ως χορηγός στηδιοργάνωση, ενώ ο country manager της ε-ταιρείας κ. Τρύφων Παπάζογλου παρουσίασεστους συνέδρους τα οφέλη που μπορεί να προ-σφέρει η ψηφιακή οικονομία στην Κύπρο.

Δωρεάν σεμινάρια στο e-learning του Youth EmpoweredΤην ευκαιρία να παρακολουθήσουν δωρεάνκαι σε ζωντανό χρόνο διαδικτυακά σεμινάριαπου θα τους βοηθήσουν να αναπτύξουν δε-ξιότητες και να διεκδικήσουν καλύτερες ε-παγγελματικές ευκαιρίες θα έχουν οι νέοι τηςΚύπρου μέσα από την ψηφιακή πλατφόρματου Προγράμματος Youth Empowered(www.youthempoweredhub.com.cy). Aπότην 1η Νοεμβρίου μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου έ-μπειρα στελέχη της Α/φοι Λανίτη και της Coca-Cola μεταδίδουν τις γνώσεις τους μέσα απόμία σειρά virtual classrooms. Για δηλώσειςσυμμετοχής και το πλήρες πρόγραμμα στηνιστοσελίδα www.youthempoweredhub.com.cy

Στις έξι καλύτερες του κόσμουη οινοποιία ΜπουτάρηΤο αμερικάνικο περιοδικό “Wine & Spirits” στοτεύχος που μόλις κυκλοφόρησε, τίμησε τηνοινοποιία Μπουτάρη με τη μεγάλη διάκριση«Οινοποιείο της Χρονιάς 2018», μια διάκρισηπου της απονέμεται για 18η χρονιά και συνεχίζεινα την κατατάσσει ανάμεσα στις 6 καλύτερεςοινοποιίες του κόσμου που έχουν διαχρονικάδιακριθεί πάνω από 18 χρονιές. Ανάμεσα σεαυτές βρίσκονται παγκόσμιοι οινικοί κολοσσοίόπως οι: Penfolds (Αυστραλία), Concha y Toro(Χιλή), Chateau Ste. Michelle (USA), Antinori(Ιταλία) και Ridge (Καλιφόρνια). Η επιλογήτων καλύτερων Οινοποιείων της Χρονιάςγίνεται μέσα από μια σειρά τυφλών γευστικώνδοκιμών που πραγματοποιούν οι δημοσιογράφοιοίνου και κριτικοί του περιοδικού, καθ’ όλητη διάρκεια του έτους. Αναφέρεται ότι φέτοςδοκιμάστηκαν πάνω από 15.000 ετικέτες.

Καινοτομία στηνεμπειρία αγορών απότο νέο ΑΛΦΑΜΕΓΑΤην Κυριακή 28/10 ξεκίνησε η λειτουργία τουκαταστήματος των Υπεραγορών στη Λακατάμια,το οποίο αποτελεί το δέκατο τέταρτο της α-λυσίδας και προσφέρει στο κοινό της περιοχήςμια μοναδική εμπειρία αγορών. Το νέο, μο-ντέρνο κατάστημα διαθέτει φρέσκα τμήματα,δίνοντας την ευκαιρία στους καταναλωτές νααγοράσουν εκλεκτά προϊόντα φρουταρίας,φούρνου, κρεοπωλείου και ψαραγοράς. Η έ-ναρξη λειτουργίας του καταστήματος της Λα-κατάμιας σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μιανέα ψηφιακή εμπειρία, όπου μεγάλες οθόνεςπροβάλλουν τις προσφορές, το μενού της κα-φετέριας και διαφημίσεις. Κάποιες από αυτέςλειτουργούν και ως οθόνες αφής, προκειμένουνα καθοδηγούν τους καταναλωτές.

Αν το κρυπτονόμισμα bitcoin συ-νεχίσει να παράγεται με το ση-μερινό ρυθμό μέσα από «στρα-τιές» ενεργοβόρων υπολογιστών,από μόνο του θα ήταν ικανό ναθέσει εκτός τροχιάς τους στόχουςτης διεθνούς κοινότητας για τηνκλιματική αλλαγή, ωθώντας τηνάνοδο της παγκόσμιας θερμο-κρασίας πάνω από τους δύο βαθ-μούς σε σχέση με τα προβιομη-χανικά επίπεδα, πιθανώς από το2033. Αυτή είναι η εκτίμηση ε-πιστημόνων του Πανεπιστημίουτης Χαβάης, με επικεφαλής τοναναπληρωτή καθηγητή γεωγρα-φίας Καμίλο Μόρα, που έκαναντη σχετική δημοσίευση στο πε-ριοδικό για θέματα κλιματικήςαλλαγής “Nature ClimateChange”. Όπως είπαν, «το bitcoin

είναι ένα κρυπτονόμισμα με βα-ριές απαιτήσεις σε υλικό(hardware), πράγμα που προφα-νώς μεταφράζεται σε μεγάλη ζή-τηση ηλεκτρικής ενέργειας».

Τα κρυπτονομίσματα αποτε-λούν ψηφιακές μορφές νομισμά-των που δημιουργούνται μέσωκρυπτογράφησης (εξ ου και τοόνομά τους) σε υπολογιστές, μια

διαδικασία γνωστή ως «εξόρυξη».Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ηχρήση bitcoin το 2017 οδήγησεστην εκπομπή 69 εκατομμυρίωνμετρικών τόνων διοξειδίου τουάνθρακα. Με αυτό το ρυθμό καιστο μέλλον, το bitcoin εκτιμάταιότι θα «στείλει» την άνοδο τηςθερμοκρασίας πάνω από το όριοτων δύο βαθμών Κελσίου σε 15έως 22 χρόνια, δηλαδή μεταξύτου 2033 και του 2040. Η μαζικήκατανάλωση ηλεκτρισμού γιατην παραγωγή («εξόρυξη») bitcoinμπορεί να έχει ως συνέπεια τηνεκπομπή περίπου 230 γιγατόνωνάνθρακα μέσα στην επόμενη15ετία.

«Σήμερα οι εκπομπές από τιςμεταφορές, τα κτίρια και τον το-μέα των τροφίμων θεωρούνται

οι κύριες αιτίες που συμβάλλουνστην κλιματική αλλαγή. Η νέαέρευνα δείχνει ότι το bitcoin θαπρέπει να προστεθεί σε αυτό τονκατάλογο» δήλωσε η ερευνήτριαΚέιτι Ταλαντέι.

Σχεδόν 200 χώρες συμφώνη-σαν στο Παρίσι το 2015 ότι η ά-νοδος της θερμοκρασίας πρέπεινα κρατηθεί «αρκετά κάτω» απότους δύο βαθμούς σε σχέση μετα προβιομηχανικά επίπεδα.

«Είναι κρίσιμο η όποια μελ-λοντική ανάπτυξη των κρυπτο-νομισμάτων να στοχεύει στη μεί-ωση της ζήτησης για ηλεκτρικόρεύμα, αν θέλουμε να αποφευ-χθούν οι δυνητικά καταστροφικέςσυνέπειες μια παγκόσμιας θέρ-μανσης κατά δύο βαθμούς Κελ-σίου», τόνισε ο Μόρα.

Με έναν αλγόριθμο και ένα αρχείο15.000 πορτραίτων ζωγραφισμέ-νων από τον 14ο μέχρι και τον20ο αιώνα, ζωγραφίστηκε τοέργο ‘Πορτραίτο του ΈντμοντΜπελαμί’. Το πορτραίτο πωλή-θηκε σε δημοπρασία από τονοίκο Christie’s για 432.000 δο-λάρια, ενώ η αρχική τιμή υπο-λογιζόταν στα 10.000 δολάρια.Προκειμένου να παράγει το έργο,ο αλγόριθμος σύγκρινε την προ-σωπογραφία του με εκείνες τουαρχείου ώσπου να μην μπορείνα είναι διακριτή η διαφορά. Τοέργο αυτό είναι το πρώτο έργοτέχνης από τεχνητή νοημοσύνηπου πωλείται σε δημοπρασία

και τράβηξε τα βλέμματα τωνμίντια. Ο διοργανωτής της δη-μοπρασίας, Ρίτσαρντ Λόιντ, δή-λωσε πως «η τεχνητή νοημοσύνηείναι μία από τις νέες τεχνολογίεςπου θα αλλάξουν την αγορά τέ-χνης, παρόλο που είναι πολύ νω-ρίς να φανταστούμε πώς θα είναιη αλλαγή αυτή».

Ο πρώτος πίνακας ζωγραφικής φτιαγμένος από αλγόριθμο

Ένας πύραυλος που κατασκευ-άσθηκε από ιδιωτική κινεζικήδιαστημική εταιρεία απέτυχενα τεθεί σε τροχιά μετά την ε-κτόξευσή του.

Η αποτυχία -που οφείλεταισε τεχνική δυσλειτουργία- θε-ωρείται πλήγμα στις φιλοδοξίεςτης Κίνας, παράλληλα με τις δια-στημικές δραστηριότητες τουκράτους, να δημιουργήσει ιδιω-τικές διαστημικές εταιρείες κατάτο πρότυπο της αμερικανικήςSpace Χ του Ίλον Μασκ.

Ο ύψους 19 μέτρων πύραυλοςZhuque-1 (ZQ-1) είχε αναπτυχθείαπό την Landscape με έδρα τοΠεκίνο. Η εταιρεία έχει ιδρυθείτο 2015 και φιλοδοξεί να γίνειη πρώτη ιδιωτική κινεζική εται-ρεία που θα θέσει σε τροχιά έναδορυφόρο.

Ο πύραυλος μετέφερε έναδορυφόρο με όνομα «Μέλλον»για λογαριασμό της κρατικήςΚεντρικής Τηλεόρασης της Κί-νας (CCTV), σύμφωνα με το πρα-κτορείο Ρόιτερς. Η Landscapeσε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι

συνεχίζει να πιστεύει πως ήτανσωστή η απόφασή της να ανα-πτύξει πυραύλους μεταφοράςδορυφόρων.

Φέτος τον Μάιο είχε εκτοξευ-θεί με επιτυχία ο μικρότερος πύ-ραυλος “Chong Liangjiang Star”,ο πρώτος που έχει αναπτύξει μια

άλλη ιδιωτική κινεζική διαστη-μική εταιρεία, επίσης με έδρα τοΠεκίνο, η OneSpace Technology.

Από τότε που ανέλαβε τηνεξουσία το 2012, ο πρόεδρος Σιέχει θέσει ως προτεραιότητατην ανάδειξη της Κίνας σε δια-στημική υπερδύναμη, έχονταςως πρώτο φιλόδοξο στόχο τηδημιουργία ενός μόνιμου επαν-δρωμένου κινεζικού σταθμούγύρω από το Γη περίπου το 2022.

Tο bitcoin είναι ένα κρυπτονόμισμα με βαριές απαιτήσεις σε υλικό (hardware), πράγμα που μεταφράζεται σε μεγάλη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.

Κινεζικός πύραυλος εκτοξεύθηκε αλλά δεν τέθηκε σε τροχιά

<<<<<<<

Η αποτυχία θεωρείταιπλήγμα στις φιλοδο-ξίες της Κίνας για τον διαστημικό τομέα.

Ο ύψους 19 μέτρων πύραυλος Zhuque-1 (ZQ-1) είχε αναπτυχθεί απότην Landscape με έδρα το Πεκίνο.

Το έργο «Πορτραίτο του Έντμοντ Μπελαμί» πωλήθηκε σε δημοπρασίαγια σχεδόν μισό εκατομμύριο δολάρια.

<<<<<<<

«H τεχνητή νοημοσύ-νη θα αλλάξει την αγορά τέχνης», δήλω-σε ο διοργανωτής της δημοπρασίας.

<<<<<<<

Σύμφωνα με ερευνη-τές, η χρήση bitcoinτο 2017 οδήγησε στηνεκπομπή 69 εκατ. με-τρικών τόνων διοξειδί-ου του άνθρακα.

Πώς το Bitcoin συμβάλλειστην άνοδο της θερμοκρασίαςΗ παραγωγή του μπορεί να εκτροχιάσει την κλιματική αλλαγή

23-OIK_TECH_KATHI 30/10/18 22:38 Page 23

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤΕΤAΡΤΗ 31 OKΤΩΒΡΙΟΥ 2018

Με θετικό πρόσημο, για δεύτερη συνεχόμενηημέρα, έκλεισε την Τρίτη το ΧρηματιστήριοΑξιών Κύπρου (ΧΑΚ). Ο Γενικός Δείκτης έκλεισεμε μικρή άνοδο σε ποσοστό 0,35% στις 66,89μονάδες.

Άνοδο σε ποσοστό 0,40% σημείωσε ο Δεί-κτης FTSE/CySE 20, κλείνοντας στις 40,05 μο-νάδες. Η αξία των συναλλαγών ανήλθε στις€123.362.

Σε ό,τι αφορά τους επιμέρους χρηματιστη-ριακούς δείκτες, με άνοδο έκλεισαν η ΚύριαΑγορά σε ποσοστό 1,23% και οι Επενδυτικέςσε ποσοστό 3,95%.

Αντίθετα, απώλειες σημείωσε ο δείκτηςτης Εναλλακτικής Αγοράς κατά 0,08%, ενώ α-μετάβλητος παρέμεινε ο δείκτης των Ξενοδο-χείων.

Το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρονπροσέλκυσαν οι μετοχές της Τράπεζας Κύπρουμε €60.433 (πτώση 1,16% - τιμή κλεισίματος€1,70), οι τίτλοι της Logicom με €38.107 (άνοδος1,48% - τιμή κλεισίματος €1,37), οι τίτλοι τηςInterfund Investments με €9.070 (άνοδος0,66% – τιμή κλεισίματος €0,152), της ΔήμητραΕπενδυτική με €8.470 (άνοδος 4,26%- τιμήκλεισίματος €0,49) και της Atlantic Insuranceμε €3.354 (χωρίς μεταβολή - τιμή κλεισίματος€1,35).

Από τις μετοχές που έτυχαν διαπραγμά-τευσης, τέσσερις κινήθηκαν ανοδικά, δύο πτω-τικά και τέσσερις παρέμειναν αμετάβλητες.Ο αριθμός των συναλλαγών ανήλθε στις 47.

Μικρά κέρδη σημείωσε την Τρίτητο Χρηματιστήριο

Η Ελλάδα είναι ευάλωτη σε μια νέα κρίση, προειδοποιεί η Moody’sΜεταξύ των χωρών που είναι ευάλωτεςστην επιδείνωση των διεθνών οικο-νομικών συνθηκών βρίσκεται η Ελ-λάδα, σύμφωνα με τη Moody’s, λόγωτου υψηλού της χρέους, των υψηλώνκοινωνικών δαπανών και της επιβρά-δυνσης των φορολογικών εσόδων, ταοποία και θα περιορίσουν την ευελιξία

πολιτικής αποτελώντας πιστωτικούςκινδύνους. Συγκεκριμένα, όπως ανα-φέρει ο οίκος, η αύξηση των υποχρε-ωτικών δαπανών και η επιβράδυνσητης οικονομικής ανάπτυξης έχουν α-φήσει αρκετές κυβερνήσεις της Ευ-ρωζώνης με λιγότερη ευελιξία σε ό,τιαφορά τον προϋπολογισμό τους απόό,τι πριν από την παγκόσμια χρημα-

τοπιστωτική κρίση. Οπως υπογραμ-μίζει, στις χώρες με ήδη υψηλά χρέηο συνδυασμός υψηλών κοινωνικώνδαπανών και επιβράδυνσης των ε-σόδων από άμεσους φόρους θα πε-ριορίσει τις επιλογές πολιτικής, έτσιώστε να μπορούν οι κυβερνήσεις τουςνα αντιμετωπίσουν δύσκολες οικο-νομικές συνθήκες στο μέλλον. Η Ελ-λάδα, η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Κύ-προς, επισημαίνει η Moody’s, έχουνδει τις υποχρεωτικές τους δαπάνεςνα αυξάνονται σε μεγαλύτερο βαθμό,ενώ μόνο η Μάλτα, η Γερμανία καιτο Λουξεμβούργο εμφανίζουν βελ-τίωση σε σχέση με το 2008 σε αυτότο μέτωπο.

«Μία αύξηση στις υποχρεωτικέςδαπάνες για τόκους, μισθούς, επιδο-τήσεις και κοινωνικά επιδόματα απότο 2008 σημαίνει ότι αρκετοί προϋ-πολογισμοί είναι πιο “άκαμπτοι” σεσχέση με πριν από τη χρηματοπιστω-τική κρίση», όπως τονίζει ο αντιπρό-εδρος της Moody’s, Εβαν Βόλμαν. «Οιυψηλότερες κοινωνικές δαπάνες και

η επιβράδυνση των φορολογικών ε-σόδων θα περιορίσουν τις πολιτικέςεπιλογές που έχουν στη διάθεσή τουςοι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης καιθα αποτελέσουν πιστωτικούς κινδύ-

νους για όσες χώρες έχουν ήδη αυξη-μένα χρέη».

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι ηδυνατότητα των κυβερνήσεων ναανταποκριθούν σε δύσκολες συν-

θήκες και να αποτρέψουν ή να πε-ριορίσουν την επιδείνωση του πι-στωτικού τους προφίλ εν μέρει ε-ξαρτάται από την ευελιξία τους στομέτωπο των δαπανών. Αν και σε ο-νομαστικούς όρους τα ελλείμματατων προϋπολογισμών έχουν υποχω-ρήσει, το συνολικό μερίδιο των υ-ποχρεωτικών δαπανών στους προ-ϋπολογισμούς της Ευρωζώνης έχειαυξηθεί στο 76,3% του συνόλου, από74,5% το 2008. Η αύξηση αντανακλάκατά κύριο λόγο τις υψηλότερες δα-πάνες για κοινωνική ασφάλιση καιβοήθεια, συντάξεις, παιδεία και υγεία,οι οποίες ανέρχονται στο 23% τουΑΕΠ από 21% το 2008.

Η Moody’s, τέλος, επισημαίνει πωςη αυξημένη εξάρτηση των κυβερνή-σεων της Ευρωζώνης από το 2009από κυκλικούς άμεσους φόρους, όπωςοι φόροι εισοδήματος και εταιρικώνκερδών, αναμένεται να εντείνει τιςπροκλήσεις του προϋπολογισμού ότανο οικονομικός κύκλος γυρίσει.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Tης ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Δυσκολεύεται η ελληνική κυβέρνηση να ακο-λουθήσει το παράδειγμα των άλλων χωρώνπου βγήκαν από τα μνημόνια, οι οποίες μετάτην «έξοδο» (αλλά ακόμα και πριν από αυτήν)διατήρησαν την επαφή με τις αγορές και τουςεπενδυτές, προχωρώντας σε εκδόσεις βραχυ-πρόθεσμων αλλά και μακροπρόθεσμων ομο-λόγων. Μετά την έκδοση 5ετούς ομολόγου τοκαλοκαίρι του 2017 και 7ετούς τον Φεβρουάριοτου τρέχοντος έτους, το οικονομικό επιτελείοκαι ο ΟΔΔΗΧ έχουν πέσει σε... τοίχο σε ό,τιαφορά το εγχείρημα μιας τρίτης έκδοσης. Οιαναταραχές στις διεθνείς αγορές και ειδικάσε Ιταλία και Τουρκία, καθώς και οι εγχώριεςπροκλήσεις, έχουν κρατήσει τους επενδυτέςσε απόσταση από τα ελληνικά περιουσιακάστοιχεία.

Ενδεικτικό του αρνητικού κλίματος που υ-πάρχει αυτή τη στιγμή είναι ότι οι ξένοι επεν-δυτές είναι πωλητές και στα έντοκα γραμμάτια,ενώ δεν συμμετέχουν σε νέες εκδόσεις, υπο-χρεώνοντας έτσι τις ελληνικές τράπεζες να α-πορροφήσουν αυτό το «πλεόνασμα» τίτλων,με αποτέλεσμα να πλησιάζουν τα όρια πουέχουν θέσει οι εποπτικές αρχές για τη διακρά-τηση εντόκων.

Τι προγραμματίζειΑνεξάρτητα από τους λόγους, το γεγονός

παραμένει πως η Ελλάδα είναι στην ουσία εκτόςαγορών εδώ και οκτώ μήνες και –λαμβάνονταςυπόψη τη σχετική αναφορά στο σχέδιο του

προϋπολογισμού– δεν έχει προγραμματιστείκάποια νέα έκδοση για φέτος, ενώ έως τον Δε-κέμβριο αναμένεται το πρόγραμμα εκδόσεωντου 2019.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το επόμενο έτοςη Ελλάδα προγραμματίζει να αντλήσει από τιςαγορές περίπου 7 δισ. ευρώ, προσβλέπονταςπαράλληλα και σε επιστροφές κερδών ύψους1,8 δισ. ευρώ από τις θέσεις της ΕΚΤ και τωνευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών στα ελληνικάομόλογα (SMPs και ANFAs). Αν και η έκδοσηενός 10ετούς ομολόγου –την οποία και προτι-μούν αμερικανικά funds καθώς αναζητούν υ-ψηλές αποδόσεις– αποτελεί τον «μεγάλο στόχο»και το μεγάλο «σήμα» επιστροφής στην κανο-νικότητα, καθώς και κάτι που σύμφωνα με τιςδηλώσεις του υποδιοικητή της Τράπεζας τηςΕλλάδος Ιωάννη Μουρμούρα «είναι θέμα χρό-νου», ωστόσο ένα ομόλογο μικρότερης διάρκειας,όπως ένα 5ετές ή 3ετές, θεωρείται πιο εφικτόνα προηγηθεί.

Οπως χαρακτηριστικά σημειώνουν στην «Κ»τραπεζικές πήγες, η Ελλάδα είναι «No man’sland» αυτή τη στιγμή και δεν μπορεί να προ-χωρήσει σε μεγάλες εκδόσεις.

Η «στρατηγική» του ΟΔΔΗΧ βασίζεται στο

σκεπτικό ότι τα 34 δισ. ευρώ που έχουν συ-γκεντρωθεί από τα ταμειακά διαθέσιμα τηςχώρας, και από το «μαξιλάρι» που συμφωνήθηκεστο Eurogroup του Ιουνίου, είναι αρκετά γιανα επιτρέψουν στην Ελλάδα να μη διακινδυ-νεύσει κάποια έξοδο στις αγορές με ακριβότίμημα.

Οπως δήλωσε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτοςπριν από μερικές ημέρες, η κυβέρνηση θα πε-ριμένει να καταλαγιάσει η αναστάτωση στηναγορά που έχει προκληθεί από την Ιταλία καιτην Τουρκία πριν κάνει οποιαδήποτε κίνηση.Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΟΔΔΗΧείναι έτοιμος να προχωρήσει σε μια έκδοσηεάν προκύψει κάποια ευκαιρία, ενώ στις προ-τεραιότητες που έχει θέσει ο υπουργός τωνΟικονομικών είναι η αποπληρωμή νωρίτερατων δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Τα-μείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.Αξίζει να σημειώσουμε πως η κυβέρνηση ε-πιδιώκει την αγορά 5 δισ. ευρώ από το σύνολοτων περίπου 10 δισ. ευρώ του χρέους προς τοΤαμείο, τα οποία επιβαρύνονται με επιτόκιο4,9%. Αν και μπορεί να χρησιμοποιηθεί το«μαξιλάρι» διαθεσίμων για αυτό τον σκοπό,ωστόσο δεν μπορεί να αποκλειστεί –αν και ε-φόσον το επιτρέψει το διεθνές κλίμα και ειδικάη κατάσταση στην Ιταλία– η έκδοση ενός ο-μολόγου μικρής διάρκειας, όπως ένα 5ετές ο-μόλογο με στόχο επιτόκιο κάτω από το 3,5%.Ετσι θα αντληθεί ένα μέρος από τις αγορέςκαι θα χρησιμοποιηθεί ένα μέρος από τα δια-θέσιμα για την πληρωμή των 5 δισ. ευρώ προςτο ΔΝΤ.

Η αύξηση των υποχρεωτικών δαπανών και η επιβράδυνση της οικονομικής ανά-πτυξης έχουν αφήσει αρκετές κυβερνήσεις της Ευρωζώνης με λιγότερη ευελιξίασε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό τους, λέει η Moody’s.

Το γεγονός παραμένει πως η Ελλάδα είναι στην ουσία εκτός αγορών εδώ και οκτώ μήνες και –λαμβάνονταςυπόψη τη σχετική αναφορά στο σχέδιο του προϋπολογισμού– δεν έχει προγραμματιστεί κάποια νέα έκδοσηγια φέτος, ενώ έως τον Δεκέμβριο αναμένεται το πρόγραμμα εκδόσεων του 2019.

«Απαγορευτικό» για νέα έξοδοτης Ελλάδας στις αγορές Μειώνεται η παρουσία ξένων επενδυτών, ακόμη και στις εκδόσεις εντόκων

<<<<<<

Οι ελληνικές τράπεζες πλησιάζουν τα όρια που έχει θέσει η ΕΚΤ για τη διακράτηση εντόκων.

<<<<<<

Υψηλό χρέος, μεγάλεςκοινωνικές δαπάνες και επιβράδυνση φορολο-γικών εσόδων.

Οι διαχειριστές κεφαλαίων θεωρούν ότι ηΕλλάδα θα μπορέσει, μόλις το επιτρέψει τοκλίμα στις αγορές, να προχωρήσει σε μιανέα έκδοση βραχυπρόθεσμου τίτλου. «Ηέκδοση ενός ομολόγου μικρής διάρκειαςείναι εφικτή για την Ελλάδα κάποια στιγμήτο επόμενο διάστημα, ωστόσο όχι ακόμη,καθώς οι συνθήκες της αγοράς δεν είναιευνοϊκές, με τα ιταλικά spreads να ξεπερνούν

τις 330 μονάδες βά-σης», όπως σημειώ-νει στην «Κ» ο Αλ-μπέρτο Γκάλο, δια-χειριστής κεφαλαί-ων στην Algebris. Α-νάλογες είναι και οιεκτιμήσεις του ΓενςΠίτερ Σόρενσεν, ε-πικεφαλής αναλυτήτης Danske Bank, οοποίος προσθέτει μι-λώντας στην «Κ»πως η έκδοση ενός

3ετούς ομολόγου θα είχε περισσότερο νόημα,καθώς δεν υπάρχουν αποπληρωμές ομολό-γων το 2021, ή εναλλακτικά ενός 5ετούς(«αλλά μπορεί να είναι ακριβή μια τέτοιαέκδοση»).

Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγωνέχουν αυξηθεί λιγότερο από τις ιταλικές α-ποδόσεις, γεγονός που αντανακλά το ότι ηελληνική κυβέρνηση «συμπεριφέρεται πολύκαλύτερα» στα μάτια των επενδυτών απότη νέα ιταλική κυβέρνηση, κάτι που δείχνειότι η ζήτηση για ένα νέο ελληνικό βραχυ-πρόθεσμο ομόλογο «τη σωστή στιγμή καιστη σωστή τιμή» θα είναι αρκετά ισχυρή,σημειώνει στην «Κ» ο Ολιβερ Αντλερ, επι-κεφαλής οικονομολόγος της Credit Suisse.

Ο ρόλος της ΕΚΤΜια άλλη εναλλακτική, για να ανακτήσει

τη χαμένη επαφή με τις αγορές η ελληνικήκυβέρνηση, είναι να στραφεί στην έκδοσηομολόγου με «στήριγμα» τις ελληνικές τρά-πεζες.

Το τελευταίο διάστημα γίνονται προσπά-θειες από την ελληνική πλευρά να πειστείη ΕΚΤ να χαλαρώσει τα όρια που έχει επιβάλειαπό το 2015 για τις θέσεις που πρέπει ναδιατηρούν οι εγχώριες συστημικές τράπεζεςστα ελληνικά ομόλογα, με τον Αλέξη Τσίπρανα το θέτει στη συνάντηση που είχε με τονΜάριο Ντράγκι στις Βρυξέλλες και τον Ευ-κλείδη Τσακαλώτο να αναφέρει σε επενδυτέςκαι ξένους αξιωματούχους κατά τη σύνοδοτου ΔΝΤ στο Μπαλί πως, δεδομένου ότι ηχώρα είναι εκτός QΕ, το να επιτραπεί στιςτράπεζες να αγοράσουν περισσότερα ελλη-νικά ομόλογα είναι λογικό.

Οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν έτσινα ενισχύσουν τα έσοδα από τόκους, καθώςθα μπορούν να αγοράσουν μια έκδοση μεαπόδοση κοντά στο 3,5% και στη συνέχειανα μετατρέψουν τις θέσεις αυτές σε reposτα οποία έχουν επιτόκιο κάτω της μονάδας,κερδίζοντας έτσι από τη διαφορά επιτοκίου.Οι τράπεζες, οι οποίες έχουν σχεδόν εξα-ντλήσει τα όρια που έχει θέσει η ΕΚΤ, είναιθετικές σε αυτό, τη στιγμή που, λόγω τουσημαντικού περιορισμού των θέσεων τωνξένων επενδυτών στα ελληνικά έντοκα γραμ-μάτια, πλησιάζουν επίσης στα όρια αγορώναυτών των τίτλων τα οποία έχει θέσει οSSM.

Αναζητεί στήριξη από τις τράπεζες και τον Ντράγκι

<<<<<<

Οι αποδόσεις των ελληνικώνομολόγων έχουν αυξηθείλιγότερο από τις ιταλικές.

24-OIK_AGORES_KATHI 30/10/18 22:55 Page 24