αφιερωμα 28 ης οκτωβριου 1940 - Americans · ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ...

αφιερωμα 28ης οκτωβριου 1940

Eκδοση του «Εθνικού Κήρυκα» - Σάββατο 28 - Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017

εΘΝικοΣ κΗρυΞ2 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940a

b

T: 973.278.2800 | F: 973.278.7943

www.kontos.com/Kontos Foods

Kontos Foods, Inc. | PO Box 628 Paterson, NJ 07544find us on

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Εισαγωγικό σημείωμα: 77 χρόνια από το ηρωικό «ΟΧΙ» .................................................. Σελίδα 2

Κωνσταντίνος Κράρας, αναμνήσεις ενός βετεράνου

ειδικών δυνάμεων Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ......................................................................Σελίδα 3

Ο Ελληνας έκλεισε το «Μολών Λαβέ» σε τρία γράμματα: «ΟΧΙ» ....................................Σελίδα 6

Ο υποσμηναγός Ευάγγελος Γιάνναρης ............................................................................Σελίδα 12

28η Οκτωβρίου 1940: «Το ΟΧΙ του λαού» (χρονογράφημα του Κ. Βάρναλη)..............Σελίδα 14

Η προετοιμασία του πολέμου και το «Μαντάμ Μπατερφλάι» ........................................Σελίδα 15

Πώς αντέδρασαν οι μαθητές όταν κηρύχτηκε ο πόλεμος του ’40;..................................Σελίδα 16

Τα όπλα που κέρδισαν τον πόλεμο ..................................................................................Σελίδα 19

Τα πρώτα πολεμικά ανακοινωθέντα από την 28η Οκτωβρίου 1940

Από εφημερίδες των ημερών εκείνων ..............................................................................Σελίδα 23

Η 5η Μεραρχία Κρητών του Αλβανικού Μετώπου ........................................................Σελίδα 26

Η Στερεά Ελλάδα στην πρώτη γραμμή του πολέμου........................................................Σελίδα 28

«Ο ενθουσιασμός είναι ανώτερος πάσης περιγραφής» ..................................................Σελίδα 31

«Αγιάτρευτες» παρέμειναν οι πληγές της Κέρκυρας ........................................................Σελίδα 32

Οι γυναίκες και οι μάνες του 1940 .................................................................................. Σελίδα 35

Τα καταφύγια της Πάτρας ................................................................................................Σελίδα 36

Τα τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40..........................................................Σελίδα 39

Ο νεαρός Καβαλιώτης ανθυπολοχαγός Κρίτωνας Κονσουλίδης

που αψήφησε το θάνατο στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο ....................................................Σελίδα 40

Το παράνομο τυπογραφείο της Αντίστασης στη Λάρισα ................................................Σελίδα 41

Τι είπαν οι ξένοι για την Ελλάδα του 1940-44..................................................................Σελίδα 42

Το Σύνταγμα εθελοντών Δωδεκανησίων ..........................................................................Σελίδα 46

Ναυσικά Μουλά-Αγγελάκη: Στο ύψωμα 731 γράφτηκαν οι νέες Θερμοπύλες ............Σελίδα 48

Η συμμετοχή της Αλβανίας στην επίθεση

κατά της Ελλάδας την 28η Οκτωβρίου 1940 ..................................................................Σελίδα 51

77 χρόνια από το ηρωικό «ΟΧΙ»

Εβδομήντα επτά χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ημέρα που ημικρή Ελλάδα όρθωσε το ανάστημά της απέναντι στη φασιστικήΙταλία και στις ορέξεις του Μπενίτο Μουσολίνι λέγοντας το ηρωικό

«Οχι» που έχει γραφτεί με χρυσά γράμμα στις σελίδες όχι μόνο τηςελληνικής ιστορίας αλλά και της παγκόσμιας.

Εβδομήντα επτά χρόνια είναι μεγάλο χρονικό διάστημα αλλά όχιαρκετό για να ξεχαστεί το σύγχρονο αυτό έπος των Ελλήνων. Για τηνακρίβεια, όσα χρόνια και αν περάσουν τα ανδραγαθήματα των Ελλήνων,ο ηρωισμός και η αυταπάρνηση που επέδειξαν θα μείνουν πάντα χαραγμέναστη μνήμη όλων μας και θα είναι αυθόρμητη και πηγαία η ανάγκη για έκ-φραση του σεβασμού και της ευγνωμοσύνης μας προς όλους αυτούς πουέδωσαν ακόμα και την ίδια τους τη ζωή για τις αξίες και τα ιδανικά τηςπατρίδας μας και πάνω από όλα για το ιδανικό της ελευθερίας.

Ελάχιστος φόρος τιμής και μνήμης προς τους χιλιάδες συμπατριώτεςμας που ρίχθηκαν στον πόλεμο χωρίς δεύτερη σκέψη είναι και το ανάχείρας ένθετο.

Προσπαθήσαμε να ξεφύγουμε από τις λίγο έως πολύ γνωστές ιστορίεςτου ελληνοϊταλικού πολέμου και να στρέψουμε την προσοχή μας σεγεγονότα που είναι λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου σημαντικά και τα οποίασε κάθε περίπτωση συμβάλλουν ώστε να διατηρηθεί η εποποιία του «Οχι»στη συλλογική μνήμη.

Καλή σας ανάγνωση

EIΣαΓωΓικο ΣΗμειωμα

ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 3

«Μετά την επίθεση στο ΠερλΧάρμπορ», ανέφερε, « πήγα εθελοντήςστον Αμερικανικό Στρατό όπου εκ-παιδεύτηκα και το 1943 το ΤμήμαΣτρατηγικών Υπηρεσιών με έστειλενα πολεμήσω στην Ελλάδα για 5 μή-νες με κύρια αποστολή τον αποκλει-σμό και ανατίναξη των αυτοκινητό-

δρομων για να σταματήσουμε τιςεπικοινωνίες των Ναζί όσο το δυνατόνπερισσότερο, ενώ ανατινάζαμε καιγερμανικές συνοδείες χρησιμοποι-ώντας μπαζούκας.

Συνολικά είμασταν 7 ομάδες, η

Κωνσταντίνος Κράρας, αναμνήσεις ενός βετεράνουειδικών δυνάμεων Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Του Μιχάλη Κακιά

«Ο πόλεμος είναι μία πραγματική κόλαση» λέει με τρεμάμενηφωνή ο 96χρονος Κωνσταντίνος Κράρας, περιγράφοντας

στο «Περιοδικό» αναμνήσεις από την υπηρεσία του στο θρυλικόΤμήμα Στρατηγικών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών,μίας ομάδα ελίτ που δρούσε κρυφά σε όλο τον κόσμο κατά τηδιάρκεια του πολέμου, το οποίο αργότερα εξελίχθηκε στη ση-μερινή CIA.

Ο Κωνσταντίνος Κράρας με την αγαπημένη του κόρη Τούλα.

Ο Κωνσταντίνος Κράρας, Βετε-ράνος Β' Παγκοσμίου Πολέμουμε την στολή του θρυλικού Τμή-ματος Στρατηγικών Υπηρεσιώντων Ηνωμένων Πολιτειών.Συνέχεια στη σελίδα 4


b

Mike’s Unicorn Diner2944 Victory BoulevardStaten Island, NY 10314Tel.: (718) 494 - 2129

Mike’s Place American Greek Restaurant4677 Hylan Boulevard

Staten Island, NY 10312Tel.: (718) 984 - 9479

Mike’s Olympic Grill Diner1637 Forest Avenue


Mike’s Place355 New Dorp Lane


...Ω Μέρα-Μάννα, που μας έσπασες ακέρια κι ως το ύστατο, όλα τα κρυφά εσωτερικά δεσμά μας! Ω κοσμοϊστορική Ελευθερία, τόσο βαθειά λαχταρισμένη! Να Σε! Σε κατέχουμε! Σε νιώθουμε! Σε θέλουμε!

Και θε να Σε κρατήσουμε όλοι, στο τεράστιο ύψος που μας φανερώθηκες απ’ τα χαράματα των Εικοσιοχτώ του Οχτώβρη του 1940, κι ως με τη συντέλεια των αιώνων, είτε ζήσουμε, είτε, αύριο που θα φέγγεις πάνω απ’ όλο τον πλανήτη το γιγάντιο φως Σου, θα βρισκόμαστε στα σπλάχνα Σου, ω Μητέρα, αθάνατοι νεκροί!

Εικοσιοχτώ του Οκτώβρη του 1940Αγγελος Σικελιανός

Ο ιδιοκτήτης Μιχάλης Μουδάτσος, η οικογένειά του και το προσωπικό

Mike’s DINER1454 86th Street, Brooklyn, NY 11228

Tel.: (718) 621-4714

κάθε μία αποτελούμενη από 20 με25 κομάντος, χωρισμένοι ανά τηχώρα. Η δική μου ομάδα δρούσε με-ταξύ Πρέβεζας και Ιωαννίνων. Ζού-σαμε στα βουνά, κατεβαίναμε εκτε-λούσαμε μία αποστολή και δραπε-τεύαμε πάλι στα βουνά μέχρι καιτην επόμενη μας αποστολή. Ζούσαμεκαι πολεμούσαμε σαν αντάρτες καθώςείμασταν 20 μόλις άτομα και οι Ναζίχιλιάδες.

Ολες μου οι αποστολές στον πό-λεμο ήταν εξαιρετικά επικίνδυνες,ειδικά όταν ο Χίτλερ διατύπωσε τοπερίφημο ‘Τάγμα των Κομάντο’, σύμ-φωνα με το οποίο οι ειδικές δυνάμειςτου εχθρού θα εκτελούνται αμέσωςαντί να κρατούνται ως αιχμάλωτοιπολέμου.

Ομως αυτό δεν μας εμπόδισε καιδεν μας φόβισε καθόλου για να κά-νουμε το χρέος μας’.

Ο αθάνατος ηρωισμός που έδειξεο Ελληνικός στρατός απέναντι στηνΓερμανική κατοχή μαζί με το θάρροςκαι την ψυχή των ομογενών πουυπηρέτησαν στον Αμερικανικό Στρατόάλλαξαν τον τρόπο που έβλεπαν τουςΕλληνες στην τότε Αμερική των με-γάλων φυλετικών διακρίσεων, άρχισαννα τους σέβονται και να τους θαυμά-ζουν.

Στα μάτια τους δεν είμασταν πιαοι φτωχοί και αδύναμοι άνθρωποιπου απλά έψαχναν δουλειά για ναεπιβιώσουν, τώρα είμασταν ήρωεςβγαλμένοι από την ένδοξη ΕλληνικήΙστορία.

Είμαι πολύ υπερήφανος που συ-νέβαλα και εγώ όσο μπορούσα στοντερματισμό των φυλετικών διακρίσεωναπέναντι μας» τονίζει με μεγάλη συγ-κίνηση.

Να σημειωθεί ότι ο Κωνσταντίνος

Κράρας γεννήθηκε το 1921 στηνΝαύπακτο και μετανάστευσε στηνΑμερική σε ηλικία 17 ετών. Μετάτον πόλεμο παντρεύτηκε, έκανε οι-κογένεια και για πολλά χρόνια εργά-στηκε σε εστιατόρια στην κομητείαΜπερκς και Γουίλγουντ, Νέας Ιερσέ-ης.

Σήμερα εξακολουθεί να εργάζεταιστο White Star Tours στο Σίλινγκτονμαζί με τον γιο του Χρήστο.

Αποτελεί ενεργό μέλος της AHEPAκαι της κοινότητας των Αγίων Κων-

σταντίνου και Ελένης στην πόλη Ρίν-τινγκ Πενσυλβάνιας, με την πίστηνα αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο στηζωή του.

«Η βαθιά μου πίστη στον Θεό»είπε, «με βοήθησε να επιβιώσω καινα αντέξω τις κακουχίες του πολέ-μου».

Η Στέλλα, η σύζυγός του επί 65χρόνια, πέθανε πριν από μερικά χρό-νια. «Είμασταν μαζί 24 ώρες την ημέ-ρα», λέει με συγκίνηση. «Εργαζόμα-σταν μαζί, τρώγαμε μαζί, κάναμε ταπάντα μαζί. Αυτό είναι και το μυστικόενός ευτυχισμένου γάμου».

Συνέχεια από τη σελίδα 3

Κωνσταντίνος Κράρας,αναμνήσεις ενός βετεράνου

ειδικών δυνάμεωνΒ΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Τρεις φωτογραφίες του Κωνσταντίνου Κράρα, από την υπηρεσίατου στο Στρατό μέχρι και σήμερα.

Στα μάτια τους δεν είμασταν πια

οι φτωχοί και αδύναμοι άνθρωποι

που απλά έψαχναν δουλειά

για να επιβιώσουν, τώρα είμασταν

ήρωες βγαλμένοι από την ένδοξη

Ελληνική Ιστορία.

ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 5a

b Από έναν φίλο

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου Ζήτω

το ΑθάνατοΕλληνικό Πνεύμα

Ζήτωη Ελλάς!

εΘΝικοΣ κΗρυΞ6 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Williston Town House Diner112 Hillside Ave., Williston Park, NY 11596 • Tel: (516) 746-2539

Old Westbury Diner 4 Glen Cove Rd., Old Westbury, NY 11568 • Tel: (516) 246-9201

Towers on the Green272-48 Grand Central Pkwy, Floral Park, NY 11005

Tel: (718) 819-8228

Golden Dolphin Restaurant 365 W Main Street, Huntington, NY 11743 • Tel: (631) 351-9680

Με υπερηφάνεια τιμούμετους Ηρωες του Επους του 1940

ολους αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα!

Ζήτωη ΕλλAς

Από το Σπύρο, τη Μαρία Δήμα και τα παιδιά τους

Ογενικός Πρόξενος της Ελ-λάδας στη Νέα Υόρκη, Δρ.

Κωνσταντίνος Κούτρας εξέπλη-ξε το κοινό με την ομιλία τουστην τελετή των εγκαινίων τηςέκθεσης «Πρόσωπα του Πολέ-μου – Ελλάδα 1940-1944: Απότην Κατοχή στην Απελευθέρω-ση». Η έκθεση (βλέπε «Ε. Κ.»θα παραμείνει ανοικτή μέχρικαι την 3η Νοεμβρίου και πε-ριλαμβάνει σπάνιο φωτογρα-φικό υλικό το οποίο εκτίθεταιγια πρώτη φορά στην Αμερική.

Η ομιλία του Γενικού Προξένουαπετέλεσε το προοίμιο των εκδη-λώσεων της ομογένειας για την 28ηΟκτωβρίου και εξέπεμψε μηνύματαμε πολλούς αποδέκτες και αισιοδοξίαγια το μέλλον της γενέτειρας.

Παραθέτουμε το πλήρες κείμενοτης ομιλίας του Δρα ΚωνσταντίνουΚούτρα.

Σαν σήμερα, πριν από 77 χρόνια,

ο Έλληνας, για μια ακόμη φορά,ξύπνησε μέσα του τον Λεωνίδα τονΣπαρτιάτη, μα τότε πιο λακωνικόςαπό ποτέ άλλοτε, έκλεισε το «ΜολώνΛαβέ» σε τρία γράμματα: «ΟΧΙ».

Μια άρνηση που ξεκινούσε απότην Ελληνική ψυχή του πιο απλούΈλληνα και έφτανε μέχρι τα χείλητου τότε πρωθυπουργού Ιωάννη Με-ταξά.

Την 28η Οκτωβρίου του 1940,ημέρα Δευτέρα και ώρα 5.20 το ξη-μέρωμα, η χώρα μας δρασκέλισε τοκατώφλι του πολέμου. Ενεπλάκη σεέναν πόλεμο που δεν τον ήθελε,αλλά και δεν μπορούσε να αποφύ-γει.

τα γεγονότα γνωστά,χιλιοειπωμένα

Θα μπορούσα χάριν οικονομίαςχρόνου να μην τα μνημονεύσω.Ομως πώς να προσπεράσει κανείςτο μεγαλείο της απάντησης στο τα-πεινωτικό ιταλικό τελεσίγραφο καιτη λιτότητα του πολεμικού ανακοι-νωθέντος: «…Από της 6ης και 30πρωινής σήμερον αι ιταλικαί στρα-τιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν τα

Ο Ελληνας έκλεισετο «Μολών Λαβέ»σε τρία γράμματα:

«ΟΧΙ»

Την 28η Οκτωβρίου του 1940,

ημέρα Δευτέρα

και ώρα 5:20 το ξημέρωμα,

η χώρα μας δρασκέλισε το

κατώφλι του πολέμου.

Ενεπλάκη σε έναν πόλεμο

που δεν τον ήθελε, αλλά και

δεν μπορούσε να αποφύγει.

Συνέχεια στη σελίδα 8

Στιγμιότυπο από ταεγκαίνια της έκθεσης


ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟΑγιΟΥ δΗμΗΤριΟΥ, TΖΑμΕΪΚΑ

Το Σχολείο μας προσφέρει ένα μΟνΑδιΚO πρOγρΑμμΑ

σχεδιασμένο για παιδια

Και φέτος το Ελληνικό Σχολείο μας λειτουργεί

ΕΝΤΕΛΩΣ ΔΩΡΕΑΝ χωρίς καμμία οικονομική επιβάρυνση

Το πρόγραμμα των μαθημάτωνανταποκρίνεται στις δυνατότητες των μαθητών μας:

• Εξειδικευμένο προσωπικό με διευθυντή τον άριστα κατηρτισμένο και έμπειρο εκπαιδευτικό κ. Απόστολο Φούντα

• Ολιγάριθμες τάξεις με εμπλουτισμένο πρόγραμμα

• Φιλική ατμόσφαιρα

• Ανάγνωση• Γραφή

• Γραμματική• Συζήτηση• Ιστορία

• Θρησκευτικά• Μυθολογία

ΣκοΠOΣ μαΣ:

Προετοιμασία των μαθητών της 7ης και 8ης τάξης για τις εξετάσεις ελληνικής Γλώσσας (Greek Regents),

της πολιτείας της Νέας υόρκης

ωρεΣ μαΘΗματωΝκάθε Δευτέρα και τετάρτη 4:00 – 6:00 μ.μ.

ΔιαΘετει:

a b

84-35 152nd St., Jamaica Hills, N.Y. 11432ΤΗΛ.: (718) 291-2420 – Fax: (718) 526-6775

Συμμετέχουμε στον εορτασμότης εθνικής μας επετείου

της 28ης Οκτωβρίουκαι τιμούμε τη μνήμη

των ηρώων αγωνιστώντης ελευθερίας και της ανεξαρτησίας

H μεθοδική και συστηματική διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας,

της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης, της Ελληνικής Ιστορίας και του Ελληνικού Πολιτισμού

a b

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης

Νέας Ιερσέης κ.κ. Ευάγγελος,

ο κλήρος και ο λαός

της Ιεράς Μητρόπολης Νέας Ιερσέης

εύχονται να γιορτάσει όλη η Ομογένεια

με εθνική υπερηφάνεια

την επέτειο του ηρωικού «ΟΧΙ»

Ζήτω η Ελλάς!


a b

Ω λόγχη, αστραφτερή στενή λεπίδα,σαν τις ψυχές μας ίσια και γυμνή,άντρες εσέ κρατάνε αληθινοί,που μόνη έχουν τα στήθη τους ασπίδα !

Ω λόγχη, αστραφτερή απ’ ατσάλι αχτίδαστην άβυσσο του νου τη σκοτεινή!Τ’ ανθρώπου, π’ άψυχη ήταν μηχανή,στερνή και μόνη απόμεινες ελπίδα !

Λόγχη αντρειωμένων, λόγχη των Ελλήνων,άστραψες κι αντιλάλησαν οι αιώνες,κι’ οι σκλάβοι κόσμοι ανάκραξαν μαζί:

Ακόμα η θεία μανία των Σαλαμίνων!Ακόμη οι Πλαταιές κι οι Μαραθώνες!Ακόμα των ηρώων το πνεύμα ζει!

Στη λόγχη των Ελλήνων - ΤακηΣ ΜπαρλαΣ

Ομορφιά • Μεγαλοπρέπεια • Ασφάλεια

Με την επίδειξη

ΠιστοποιητικούΚαταθέσεων

δικαιούστε

$1,0001,000εκΠτωΣΗ για την αγορά χώρου για οικογενειακό

τάφο στο μαυσωλείο «Αγίας Μαίρης»

($500 για αγορά χώρου ανά άτομο)

ΜαυσωλείοΑγίας Μαίρης

Το Κοιμητήριο St. Michael's προσφέρει μεγάλο εύρος επιλογώνπεριλαμβανομένων των προσθηκών του Μαυσωλείου της Αγίας Μαίρης, καθώς επίσης τάφους, ταφόπετρεςκαι αποτέφρωση. Eνα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορείτε να κάνετε σεαυτούς που αγαπάτε είναι η αίσθηση της ασφάλειας, η γνώσηότι έχετε φροντίσει για όλα. Ως θρησκευτικό κοιμητήριο το St. Michael's είναι ανοικτό σεάτομα όλων των θρησκειών. Με υπερηφάνεια σας γνωρίζουμεότι το όμορφα σχεδιασμένο Μαυσωλείο τους ΑΓΙΑΣ ΜΑΙΡΗΣείναι στη διάθεσή σας.

Για περισσότερες πληροφορίες, υμπεριλαμβανομένουκαι ενός δωρεάν Resource Guide, παρακαλώ καλέστε:

τον κ. νιΚΟΛΑΟ π. πΑπΑμιΧΑΗΛ

(917) 687-9856Eξακολουθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες

του στην Ομογένεια με τον καλύτερο τρόπο.Θα είστε χαρούμενοι γι’ αυτή σας την κίνηση.

(718) 278-324072-02 Astoria Blvd., East Elmhurst, NY 11370

ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στοwww.stmichaelscemetery.com

ημέτερα τμήματα προκαλύψεως τηςΕλληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέ-τεραι δυνάμεις αμύνονται

του πατρίου εδάφους.»Ξάφνιασε το ΟΧΙ της Ελλάδας.Ξάφνιασε τον Μουσολίνι πρώτον

από όλους. Ήταν σίγουρος πως οιενέργειες εκφοβισμού που προηγή-θηκαν –με αποκορύφωμα τον τορ-πιλισμό της «Έλλης» τον 15Αύγου-στο του ίδιου χρόνου-

είχαν προετοιμάσει το έδαφοςγια μια άνευ όρων παράδοση.

Ξάφνιασε και τον υπόλοιπο κό-σμο.

Αλλά κυρίως, το ΟΧΙ, η αντίσταση,

έδωσε ελπίδα. «Ο φασισμός δενείναι ανίκητος» ήταν το μήνυμα.

Με ανεπαρκή ρουχισμό και ελά-χιστα πυρομαχικά, μέσα στα χιόνιατων ηπειρωτικών οροσειρών ο ελ-ληνικός στρατός αντιστάθηκε.

Με τον ενθουσιασμό και την αυ-τοθυσία του κατάφερε όχι μόνο νααντιμετωπίσει την επίθεση, αλλάκαι να περάσει στην αντεπίθεση.Διείσδυσε βαθιά στο έδαφος τηςΒορείου Ηπείρου και κατέλαβε μιασειρά από σημαντικές πόλεις: Κο-ρυτσά, Μοσχόπολη, Αργυρόκαστρο,Άγιοι Σαράντα.

Στο τέλος του 1940 οι Ιταλοί

βρέθηκαν απωθημένοι 60 χλμ πέρααπό τα αλβανικά σύνορα.

Συνέτριψε ο ελληνικός στρατόςκαι τη σφοδρή «εαρινή επίθεση»που παρακολουθούσε ο ίδιος ο Μου-σολίνι.

Όμως, στις 6 Απριλίου του 1941,η Γερμανία, βλέποντας την αδυναμίατης συμμάχου της, έσπευσε σε βοή-θεια.

Η ιταλογερμανική συμμαχία – ο«Αξονας»- έπρεπε να παραμείνει αρ-ραγής και οι επιδιώξεις του να υλο-ποιηθούν.

Ο ελληνικός στρατός αντιμετώ-πισε με τον ίδιο ενθουσιασμό καιτην ίδια αυταπάρνηση τις σιδερό-φραχτες μεραρχίες του Χίτλερ. Αλλά,

τώρα πια, αυτό δεν ήταν αρκετό.Οι αγωνιστές του Ρούπελ παρα-

δόθηκαν και οι Γερμανοί μπήκανστην Αθήνα στις 27 Απριλίου του1941.

Ακολούθησε μια περίοδος στυ-γνής Κατοχής, την οποία ο ελληνικόςλαός αντιμετώπισε με θάρρος καιαγωνιστική διάθεση, με ομόψυχηΕθνική Αντίσταση.

Στην περίοδο της κατοχής η μι-κρή μας χώρα υπέστη πάσης φύσεωςκαταστροφή.

Ο Ελληνας έκλεισε το «Μολών Λαβέ»

σε τρία γράμματα: «ΟΧΙ»


ΓΡΑφΕIΟ ΤYΠΟΥ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟY ΠΡΟξΕΝΕIΟΥ

Στιγμιότυπο από την ομιλία τουΓενικού Προξένου της Ελλάδαςστη Νέα Υόρκη, Δρ. ΚωνσταντίνουΚούτρα.


Οι κατακτητές διέλυσαν

τον παραγωγικό ιστό

της χώρας. Προέβησαν

σε υποχρεωτικό δανεισμό

από την Τράπεζα Ελλάδος

χωρίς ποτέ να επιτρέψουν

το ποσόν, γνωστό σ’ εμάς

ως κατοχικό δάνειο.


a b

M & S CabinetsDistributors Corp.

23-53 Steinway Street, Astoria, NY 11105τel.: (718) 274-7349 - Fax: (718) 777-7171εΛΛΗΝικΗ

εΠιΧειρΗΣΗ

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝγια έτοιμα και επί παραγγελία

ντουλάπια κουζίνας και μπάνιου, formica tops, νεροχύτες, είδη υγιεινής, ψυγεία και κουζίνες

αυθημερόν παράδοσηIδιοκτήτες

μιΧαΛΗΣ και ΣταυροΣ μουρκακοΣ

Η ΠίνδοςΠάνω κεί στης Πίνδου μας τις κορφέςπου θαρρείς τ᾿ αστέρια φιλούνεκάθε νύχτα χίλιες αγνές μορφέςτα πυκνά σκοτάδια ερευνούν.Της Πατρίδας πάντα πιστοί φρουροίτον εχθρό ναρθεί καρτερούνετον εχθρό που πίστευε πως μπορείστην Ελλάδα νικητής να μπεί.Οι γενναίοι μας με τη λόγχη ορμούν,τον εχθρό με λύσσα χτυπούνεείναι λίγοι μα τους πολλούς νικούνκι απ᾿ τη γη μας πέρα τους πετούν.

Σπύρου Σπεράντζα

a b

Τιμούμε τον αγώνα και τη θυσία των Ελλήνων στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

που έγραψανμια ολόχρυση σελίδα στην Ιστορία μας

Ζήτω το Επος του 1940Οικογένεια Θανάση Κωστάκη

3061 Marlo Blvd, Clearwater, FL 33759 • Tel: 727-791-8000

ARGOs Air Conditioning & Heating

Με αφορμή την επέτειο του Ηρωϊκού

ΟΧΙ και αναλογιζόμενη τον άνισο αγώνα

του λαού της Ελλάδας για Ελευθερία, με υπερηφάνεια αναφωνώ

Ζήτω η ΕλλάδαΖήτω το Επος του ’40.

αΡαΒΕΛΛασΙΜωΤαΗ ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΔΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

Σε χαλεπούς καιρούς και τότε οι ΕλληνεςYψωσαν

το ανάστημα στον ξένο κατακτητήκαι δίδαξαν στον κόσμο ότι ξέρουν

να πεθαίνουν για την πατρίδα.

Δίδαξαν στον κόσμο ότι οι

«Ηρωες πολεμούν σαν Ελληνες»


Η διευθυνση και το προσωπικό των:

Skidder’s RESTAURANT5799 Gulf Blvd.,

St. Pete Beach, FL 33706Tel.: (727) 360 -1029

OR (727) 367-7825

Park Café 861 7th Ave.,

New York, NY 10019Tel.: (212) 315-4567

Craft Kafe6653 Central Ave.,

Saint Petersburg, FL 33710Tel.: (727) 914-7443

9 Ten RESTAURANT910 7th Avenue

New York, NY 10019Tel.: (917) 639-3366

Neptune Grill5501 Shore Blvd.,

S Gulfport, FL 33707Tel.: (727) 623-4823

Selene RESTAURANT Fresh Faire & Bar4945 Gulf Blvd., St. Pete Beach, FL 33706

Tel.: (727) 317-2064

Στον ιδιοκτήτη Νίκο Σκιαδιώτη ευχόμαστε

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑγια τα γενέθλιά του

Υγεία, Χαρά και συνεχείς επιτυχίες

a b

Τιμή και Δόξαστους ήρωες του 1940

Γιορτάζουμε

το Μεγάλο «ΟΧΙ»για ένα Εθνος Ελεύθερο!

Οι κατακτητές διέλυσαν τον πα-ραγωγικό ιστό της χώρας. Προέβη-σαν σε υποχρεωτικό δανεισμό απότην Τράπεζα Ελλάδος χωρίς ποτένα επιτρέψουν το ποσόν, γνωστό σ’εμάς ως κατοχικό δάνειο.

Καταλήστεψαν την πολιτιστικήμας κληρονομιά κλέβοντας πολύτιμαβιβλία, λεηλατώντας αρχαιολογικούςθησαυρούς και έργα τέχνης.

Το αποκορύφωμα της θηριωδίαςτους όμως υπήρξαν τα αναγνωρι-σμένα ολοκαυτώματα σε όλη τηνελληνική επικράτεια, οι εκτελέσειςαθώων αμάχων, ακόμα και παιδιών,ως αντίποινα σε πράξεις αντίστασηςτου λαού μας.

Τα αρχεία του Υπουργείου Εξω-τερικών βρίθουν από επίσημες ανα-φορές μαζικών εγκλημάτων των κα-τοχικών δυνάμεων.

Σε πολλά από αυτά τα μαζικάεγκλήματα οι γερμανοί ξεπέρασανκαι τη διαταγή: «100 Έλληνες γιαέναν Γερμανό».

Ποιος μπορεί να ξεχάσει

α) τον σχεδόν ολικό αφανισμότων Ελλήνων Εβραίων

β) τους 1.100 νεκρούς στα Κα-λάβρυτα,

γ) τους 444 στο Κομμένο Άρ-τας,

δ) τους 229 στο Δίστομο,ε) τους 290 στο Μεσόβουνοστ) τους 340 στους Πύργους

Πτολεμαΐδας,ζ) τους 280 στην Κλεισούρα Κα-

στοριάςη) τη λεηλασία της Κανδάνου

στην Κρήτηθ) τους 45.000 νεκρούς από τον

λιμό της Αθήνας;Κάποτε όμως έφτασε η λευτεριά,

πολυπόθητη και ακριβά πληρωμέ-νη.

Στις 12 Οκτωβρίου 1944 οι Γερ-μανοί έφυγαν από την Αθήνα καιαπό την Ελλάδα ολόκληρη.

Έληξε έτσι ένας τετράχρονοςαγώνας που έγραψε σελίδες δόξαςστην ιστορία του τόπου μας.

1940-2017

Πέρασαν από τότε 77 χρόνια.Οι εποχές άλλαξαν οι κίνδυνοι όμωςπαραμένουν υπαρκτοί.

Στο παρελθόν τα όπλα του εχ-θρού ήταν συμβατικά.

Τα σημερινά όπλα είναι ύπουλα,σχεδόν αόρατα αλλά εξίσου κατα-στροφικά.

Σήμερα ο πόλεμος είναι οικονο-μικός, πνευματικός και ηθικός.

Μέσα σ’ ένα τέτοιο κλίμα η δια-στρέβλωση της αλήθειας βασιλεύειαλαζονικά.

Οι έννοιες έχουν χάσει το πραγ-ματικό τους νόημα.

Οι λέξεις κακοποιημένες έγινανόπλα κατά της αλήθειας.

Όμως οι ήρωες του έπους του’40, κάθε τέτοια μέρα, όπως η ση-μερινή, προβάλλουν μπροστά μας

τα ιδανικά που χαρακτηρίζουντον Έλληνα εδώ και 3000 χρόνιακαι αυτά είναι: η αγάπη για τηνελευθερία,ª

η μεγαλοψυχία, το φιλότιμο, ηαξιοπρέπεια, η συνέπεια στην εκτέ-λεση του καθήκοντος, το χρέος απέ-ναντι στην Ιστορία η αγάπη στονΘεό και την πατρίδα.

Με αυτά τα εφόδια, είμαστε σί-γουροι ότι η Ελλάδα θα νικήσει καιπάλι σ’ αυτό τον σύγχρονο πόλε-μο.

Θα κερδίσει και πάλι τη χαμένητιμή της και τη θέση που της αρμόζειστην Ιστορία.

Τιμή και δόξα στους αθάνατουςνεκρούς του έπους του ’40.

Τιμή και δόξα σ’ αυτούς πουαγωνίστηκαν και αγωνίζονται γιατην ελευθερία και την αξιοπρέπεια.

Τιμή και δόξα σ’ αυτούς που αν-τιστάθηκαν και αντιστέκονται.

Ζήτω η Ελλάς.

Την 28η Οκτωβρίου του 1940,

ημέρα Δευτέρα και ώρα 5.20

το ξημέρωμα, η χώρα μας

δρασκέλισε το κατώφλι του

πολέμου. Ενεπλάκη σε έναν

πόλεμο που δεν τον ήθελε,

αλλά και δεν μπορούσε να

αποφύγει.

Ο Ελληνας έκλεισε το «Μολών Λαβέ»

σε τρία γράμματα: «ΟΧΙ»



b

Σεβασμό και δόξα στον Ελληνικό Ηρωικό Λαόπου έδωσε τη ζωή του για την πατρίδα

7324 Metropolitan Avenue, Middle Village, NY 11379Tel: 718-326-7402

Ανοιχτά 7 ημέρεςΔευτέρα-Σάββατο 6:00 π.μ. - 10:00 μ.μ.

Κυριακή 6:00 π.μ. - 8:00 μ.μ.

Metro Diner

Ζήτω το Εποςτου 1940!

Ζήτω η Ελλάδα!

a b

Τιμούμε τους ήρωεςπου έδωσαν τη ζωή τους

για την Πατρίδα, την Ελευθερίακαι την Εθνική μας Ανεξαρτησία

Brothers Kouzina25 Newbury St., Peabody, MA 01960

(978) 535-9297 • www.brotherskouzina.com

Gyro CityBoston88 Peterborough St.Boston, MA 02215

(617) 266-4976

Gyro CityBrighton

183 Chestnut Hill Avenue Brighton, MA 02135

(617) 903-4248 www.gyrocity.com

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940Ζήτω η Ελλάς

God Bless America

WR

Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2018 Πέμπτη 1 Μαρτίου 2018Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2017

Prek 5:00 pm • K-8 6:30 pm

ΗΜΕΡΕΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ

THE HELLENIC CLASSICAL CHARTER SCHOOL

Συνεργαζόμαστε:• Mε το Columbia University / Teachers College

• Mε το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας

• The Sports and Arts Foundation • The Brooklyn Public Library

• The Urban Advantage STEM Program

• The NYC Ballet • Carnegie Hall Kids

• Project Green Reach Brooklyn Botanic Garden

• NYSED Reward and High Performing School 2015, 2016 & 2017

• NYS and NYC Winners of The National History Day Fair 2015, 2016 & 2017

• Paideia Seminars

• Regents Courses: Aλγεβρα, Γεωγραφία και Ελληνικά

• Studio in a School Art Residency • Μαθήματα Λατινικών και Ελληνικών

• Junior National Honor Society, Student Government

and Community Service Projects

• NFTE (Network for Teaching Entrepreneurship)

• Book Clubs • Chess Fridays • Athletic Clubs • Mighty Milers

• Μαθήματα Ελληνικών Χορών (Greek Dance Troupe)

• Science Olympiad • Math Olympiad

• NYC Spelling Bee and Geography Bee

• Annual Research Trips to Greece

H αποστολή του σχολείου μαςείναι να προσφέρει στους μαθητές του, εμπεριστατωμένη κλασική παιδεία

σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε εκπαιδευτικές προκλήσεις.

JOY PETRAKOSDirector of Operations

NATASHA CABANAssistant Principal

CHRISTINA TETTONISPrincipal


b

1090 Amsterdam Ave., Corner 114th St.New York, NY 10025Τηλ.: (212) 666-2121Fax: (212) 531-3611

www.strokos.com

Ευλογημένη Μέρα

1090 Amsterdam Ave., New York, NY 10025Δυτικά του Πανεπιστημίου Columbiaκαι μεταξύ των Oδών 113 και 114

Τηλ.: (212) 666-3744 • Fax: (212) 666-0544www.artopolisespresso.com

DELI-RESTAURANT & CATERING

Ευλογημένη τρεις φορέςΤου Οκτώβρη αυτή η μέρα,Που διώξανε τους ΙταλούςΑπ’ την Ελλάδα πέρα.

Ευλογημένος ο λαόςπου απάντησε το όχιευλογημένος ο στρατόςπου με τη ξιφολόγχη,πάνω στην Πίνδο έγραψε

«Ζήτω η ελευθερία»Και μια σελίδα έγραψεΧρυσή στην ιστορία.28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Μια μέρα φθινοπωρινήΚρύα χωρίς λιακάδαΟι Ιταλοί θελήσανεΝα πάρουν την Ελλάδα.

ΑγνωστοςΤα ξημερώματα της 28ης

Οκτωβρίου 1940, πρινακόμη εκπνεύσει το τελεσί-γραφο της ντροπής, το οποίοεπιδόθηκε, στον τότε Πρωθυ-πουργό της χώρας μας Ιωάν-νη Μεταξά, από τον ΙταλόΠρέσβη στην Αθήνα Γκράτσικαι μέσω αυτού να ει-σπράξει η Ιταλία και ολό-κληρος ο Φασιστικός άξοναςΒερολίνου – Ρώμης το βροντερό«ΟΧΙ» της Ελλάδος, άρχισεστη παραμεθόριο περιοχήτη Βορείου Ηπείρου, ηΙταλική προσχεδιασμένη καιπροαγγελθείσα από καιρό ει-σβολή, με σκοπό την κατά-ληψη της Χώρας μας, και τηνεδραίωση των Πολεμικών Σχε-δίων των επίδοξων κατακτη-τών.

Με την έναρξη του Ελληνοϊταλι-κού Πολέμου, στις 28 Οκτωβρίου1940, συνολικά 77 Ελληνικά αερο-πλάνα πρώτης γραμμής κλήθηκαννα αντιμετωπίσουν 463 σύγχροναιταλικά. Παρά τη συντριπτική υπε-ροχή της Ιταλικής Αεροπορίας, ηαπαράμιλλη αυτοθυσία και ο ηρωι-σμός των πληρωμάτων και της θετι-κής υποστήριξης του υπόλοιπου προ-σωπικού εδάφους, ανέτρεψε από τιςπρώτες ημέρες του πολέμου τα σχέ-δια των Ιταλών.

Ο ηρωισμός και η αυτοθυσία, τουΥποσμηναγού Ευάγγελου Γιάνναρη,που έπεσε σαν σήμερα στις 30 Οκτω-βρίου του 1940 στον προφήτη Ηλίατης Βασιλειάδας Καστοριάς, το κα-τόρθωμα του οποίου θα αναφερθείξεχωριστά παρακάτω, ο ηρωισμόςτου ανθυποσμηναγού Μαρίνου Μη-τραλέξη στις 2 Νοεμβρίου του 1940,που «ροκάνισε» με την προπέλα τουPZL το ιταλικό τρικινητήριο βομ-βαρδιστικό όταν τελείωσαν τα πυ-ρομαχικά του, το κατόρθωμα, τηνίδια ημέρα, του πληρώματος του αε-

ροπλάνου Breguet Bre 19 (ΑνθσγοςΚαρακίτσος – Σμιας Κατσούλας), πουεντόπισαν με χαμηλή πτήση την πε-ρίφημη ιταλική μεραρχία «Julia»,τη στιγμή που είχε εισβάλει στηνΠίνδο και κινούνταν να καταλάβειτο Μέτσοβο, γεγονός που άλλαξετην έκβαση του πολέμου υπέρ τηςΕλλάδας, είναι χαρακτηριστικά πα-ραδείγματα ικανότητας, θάρρους καιηρωισμού, αλλά και βάλσαμο γιατους 52 αθάνατους ήρωες αεροπό-ρους, που απέσπασαν το θαυμασμότων συμμάχων, αλλά και ταυτόχρονατων εχθρών της Ελλάδας.

το χρονικό της αυτοθυσίαςτου υποσμηναγού ευάγγελου

Γιάνναρη

Την δεύτερη μέρα του πόλεμουστις 30 Οκτωβρίου του 1940, οι και-ρικές συνθήκες βελτιώθηκαν καιπρωί – πρωί στις 04.30, το 2οανε-ξάρτητο Σμήνος παρατηρήσεως της3ης Μοίρας Στρατιωτικής Συνεργα-σίας, είχε προγραμματίσει αποστολέςστην περιοχή της Καστοριάς, απότο βοηθητικό αεροδρόμιο της Κού-κλαινας Βέροιας με αεροπλάναHENCHEL 126.

Μετά την προετοιμασία των πλη-ρωμάτων του 2ου σμήνους, απογει-ώθηκαν δύο αεροπλάνα σε σχημα-τισμό για αποστολή επιθετικής ανα-γνώρισης, πάνω από το μέτωπο, τουτομέα της Πίνδου, προσβάλλονταςταυτόχρονα τους εχθρικούς στόχουςμε βόμβες και πολυβόλα. Το πλήρωμα

Ο υποσμηναγόςΕυάγγελος Γιάνναρης Ο πρώτος πεσών Έλλην Αξιωματικός

κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο

1940-1941

Ο Υποσμηναγός Γιάνναρης.


Ανοίγουν τα παράθυρα

κι όσοι μένουν χαιρετούν αυτούς που φεύγουν

και φεύγουν όλοι.

Γέμισαν οι πόλεις τύμπανα και σημαίες.

Ορθή η αυγή σημαιοστολίζει τα όνειρά μας

κι η Ελλάδα λάμπει μες στα φώτα των ονείρων μας .

Ο ήλιος πλυμένος

με το καθάριο πρόσωπο στραμμένο στον άνθρωπο,

χαιρετάει τους δρόμους που τραβούν στη μάχη.

Αυτοκίνητα περνούν γεμάτα πλήθος.

Αποχαιρετιούνται στις πόρτες και γελάνε

ύστερα ακούγονται τ’ άρβυλα στην άσφαλτο,

το μεγάλο τραγούδι των αντρίκιων βημάτων

που μακραίνει και σβήνει στο βάθος του δρόμου,

ως το βραδινό σταθμό με τα χαμηλωμένα φώτα.

Οκτώβρης 1940

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!

Γιάννη Ρίτσουa b

Galaxy General Contracting Corp.3152 Albany Crescent, Bronx, NY 10463

του πρώτου αεροπλάνου με αριθμόΣ-44 αποτελούσαν: Ο Υποσμηναγόςπαρατηρητής Γιάνναρης Ευάγγελοςκαι χειριστής, ο Αρχισμηνίας ΤσάνταςΛεωνίδας. Το πλήρωμα του δευτέρουαεροπλάνου αποτελούσαν ο Υπο-σμηναγός Παπαμηχαήλ και ο Επι-σμηνίας Γεμενετζής.

Η εκτέλεση της αποστολής, όπωςαυτή είχε καθορισθεί, κατέστη αδύ-νατη, λόγω δυσμενών καιρικών συν-θηκών, γι αυτό τα δύο αεροπλάναάλλαξαν πορεία και σχέδιο και κα-τευθύνθηκαν προς τη περιοχή τηςΚορυτσάς, με σκοπό να βομβαρδί-σουν το αεροδρόμιο της, που φιλο-ξενούσε Ιταλικά μαχητικά αεροπλά-να.

Την ίδια ώρα, Ιταλικός σχηματι-σμός, 5 καταδιωκτικών FIAT CR-42της 392ης Μοίρας με αρχηγό σχη-ματισμού τον Αντισμήναρχο Zanni,Διοικητή της 160ης Σμηναρχίας, εν-τόπισε τα δυο Ελληνικά αεροπλάνατα οποία δέχτηκαν παρατεταμέναπυρά από τον Ιταλικό σχηματισμό.Στην αερομαχία που ακολούθησετα Ελληνικά αεροπλάνα ανταπέδω-σαν τα πυρά, προξενώντας σοβαρέςζημιές στα εχθρικά αεροπλάνα.

Καθώς όμως η δύναμη πυρός τουΙταλικού σχηματισμού, ήταν ασύγ-κριτα μεγαλύτερη από αυτή των Ελ-ληνικών, ένας Ιταλός διώκτης, κα-τόρθωσε να διατρήσει τον κινητήρατου Ελληνικού αεροπλάνου του Γιάν-ναρη, το οποίο πραγματοποίησεαναγκαστική προσγείωση, στη θέση« Προφήτης Ηλίας» του χωριού Βα-σιλειάδας, ΒΑ της Καστοριάς. Αμέσωςμετά την αναγκαστική προσγείωσητου πρώτου αεροπλάνου, ο ελαφράτραυματισμένος χειριστής Αρχισμη-νίας Τσάντας Λεωνίδας αντιλήφθηκεότι τα πυρά των εχθρικών πολυβό-λων είχαν τραυματίσει θανάσιματον Υποσμηναγό Γιάνναρη Ευάγγε-λο.

Στη συνέχεια αυτής της αερομα-χίας ο Ιταλικός σχηματισμός άρχισεεπίθεση εναντίον του δεύτερου Ελ-ληνικού αναγνωριστικού. Το δεύτεροΕλληνικό αεροπλάνο διάτρητο απότα εχθρικά βλήματα, άρχισε να εκτε-λεί ελιγμούς αποφυγής μέσα στουςορεινούς όγκους, με αποτέλεσμαλόγω χαμηλών νεφώσεων, να εγ-κλωβιστεί και να συντριβεί στοόρος Σμόλικα, κοντά στη Σαμαρίνα

με αποτέλεσμα να φονευθούν οΥποσμηναγός Παπαμηχαήλ Λάζαροςκαι ο Επισμηνίας Γεμενετζής Κων-σταντίνος. Οι νεκροί της πρώτηςημέρας των επιχειρήσεων της Ελ-ληνικής Αεροπορίας έφθασαν τουςτρεις.

Ο Γιάνναρης ήταν ήρωας, ήτανατρόμητος, δε φοβήθηκε την μάχη,το θάνατο και τα υπερσύγχροναΙταλικά μαχητικά. Μόλις όμως ανα-κοινώθηκε νωρίς το πρωί το πρό-γραμμα των πολεμικών αποστολών,προσφέρθηκε ευχαρίστως, από μό-νος του, να εξυπηρετήσει τον κου-ρασμένο και άυπνο νεοτοποθετη-θέντα φίλο του, που είχε φθάσειαργά το βράδυ στη Μονάδα από τηΣχολή Αεροπορίας, πείθοντας τονΔιοικητή Σμήνους να κάνει την αλ-λαγή του προγράμματος πολεμικώναποστολών και να πετάξει τελικάαυτός προς τον θάνατο, προς τηναιωνιότητα.

Ο Υποσμηναγός Γιάνναρης είναιο πρώτος ήρωας της Ελληνικής Αε-ροπορίας, που θυσιάστηκε στο βωμότου πολέμου και ο οποίος τιμητικάκατέχει την πρώτη θέση στο Πάνθεοτων ηρωικών νεκρών Αξιωματικώνκαι από τους τρεις κλάδους Δυνάμεωνκαι δίκαια η πατρίδα μας με το Βα-σιλικό Διάταγμα 20-2-41 τον τίμησεμε τον Σταυρό του Ιπταμένου.

Να, τι γράφει το απόσπασμα τουΒασιλικού Διατάγματος:

«Τιμάται ο Υποσμηναγός Γιάν-ναρης Ευάγγελος με τον Σταυρότου Ιπταμένου, διότι από της ενάρ-ξεως των επιχειρήσεων, μετείχε καιεξετέλεσε πολεμικές αποστολές μετ’εξαιρετικής τόλμης και αυτοθυσίας,υπερβαλλούσης κατά πολύ την εκτέ-λεση του καλώς εννοουμένου κα-θήκοντος, αποτέλεσμα των οποίωνυπήρξε ο ηρωικός θάνατος αυτούεπί του πεδίου της μάχης».

Κάθε χρόνο την τελευταία Κυ-ριακή Οκτωβρίου ή την πρώτη Κυ-ριακή Νοεμβρίου , ο Δήμος Καστο-ριάς, η Π.Α και η Ένωση Αποστρά-των Αξιωματικών Αεροπορίας, τιμούνμε σεμνή τελετή τη μνήμη του ήρωαΕυ. Γιάνναρη στο χώρο του μνημείουστη Βασιλειάδα Καστοριάς.

Του Αντιπτέραρχου (Ι) ε.α. Χρήστου Βάγια

Πηγή: www.paidis.com

Ο Υποσμηναγός Γιάνναρης είναι ο πρώτος ήρωας της Ελληνικής Αεροπορίας,

που θυσιάστηκε στο βωμό του πολέμου και ο οποίος τιμητικά κατέχει

την πρώτη θέση στο Πάνθεο των ηρωικών νεκρών Αξιωματικών και από

τους τρεις κλάδους Δυνάμεων και δίκαια η πατρίδα μας με το

Βασιλικό Διάταγμα 20-2-41 τον τίμησε με τον Σταυρό του Ιπταμένου.


b 1318 Surf Avenue, Brooklyn, NY 11224

Tel.: (718) 372-0302 • candytreats.com

Με ξεχωριστή υπερηφάνεια και σεβασμόαποτίουμε φόρο τιμής

στους Ηρωες του Eπους του ‘40!

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!Ζήτω

η αθάνατη ελληνική ψυχή!

Οικογένεια Αγραπίδη

Δεν έχει ανάγκη από κανό-νια και σάλπιγγες και καμ-

πάνες ο ελληνικός λαός, γιανα ξαναθυμηθεί μια φορά τοχρόνο, σαν και σήμερα, το με-γάλο του τ’ ΟΧΙ. Γιατί του τοθυμίζουν ολημερίς κι ολονυχτίςοι ίδιοι οι καιροί. Και σφίγγειτα δόντια, όπως και τότες.

Τ’ ΟΧΙ του 40 είναι μόνον τουλαού και καθόλου των δεσποτώντου. Κι αν το πε τότες ο λαός. Όμωςχρόνια τό χε μέσα του να βράζει.Και με την πρώτην ευκαιρία τοβροντοφώνησε και προς τα κει καιπρος τα δω: και στους ξένους καιστους ντόπιους επιδρομείς. Ο πό-λεμος της Αλβανίας ήτανε πόλεμοςαντιφασιστικός, διμέτωπος. Ήτανεπόλεμος της ελευθερίας και της δη-μοκρατίας εναντίον της ολοκληρω-τικής πανούκλας. Έτσι μόνο εξη-γιέται γιατί ο ο λαός πολέμησε μετόσο πάθος. Αν ήτανε να πολεμήσειγια το ποιον φασίστα θα έχει κύριοντου, δε θα θα πολεμούσεν έτσι.

Ο λαός δε το πε μονάχα τ’ ΟΧΙμε το στόμα κι από το σπίτι του «εκτου ασφαλούς». Τό πε με το ντουφέκιστο χέρι, στα βουνά και στα χιόνια.Και προχωρώντας. Και νικώντας.Μόνος αβοήθητος, απαράσκευος.Χρόνια το Μάτι του Διχτάτορα μαςφώναζε από τα ντουβάρια της Αθή-νας: «Να κοιμάσαι ήσυχος. Εγώαγρυπνώ». Κι όμως εκείνος κοιμόταν,ενώ ο λαός αγρυπνούσε. Κι έτσιτόνε βρήκε το Νυχτοφύλακά μαςστον ύπνο ο άλλος «συνάδελφος!».

Αλλά γιατί δε βρήκε στον ύπνοκαι το λαό; Ο λαός αγρυπνούσε,γιατί δεν τον άφηναν οι αλυσίδες

του να κοιμηθεί. Δεν το παραδέ-χονται οι διχτάτορες, πως η μεγα-λύτερη δύναμη της Ιστορίας είναιτο πάθος της Ελευθερίας. Και ξαφ-νιαστήκανε τότες οι δυο «συνάδελ-φοι» με τον ηρωισμό του λαού μας.Και κυρίως με τη διάρκεια αυτούτου αναπάντεχου ηρωισμού! Ο έναςπίστευε πως τα κοκόρια του θα κά-μνανε μικρόν περίπατο ως την Αθή-να κι ο άλλος, ως θα τέλειωνε γρή-γορα αυτό το αστείο «με λίγες ντου-φεκιές για την τιμή των όπλων». Κιο ελληνικός λαός τους διέψευσε καιτους δύο.

Θυμούνται οι δημοκρατικοί δη-μοσιογράφοι κείνου του καιρού, πουτους έγινε αυστηρή σύσταση νασταματήσουνε τις επιθέσεις τουςεναντίον του φασισμού, γιατί δενμας έφταιγε ο φασισμός παρά οι …Ιταλοί! Τόσο πολύ θέλαν οι τότεςαρμόδιοι ν’ αλλάξουνε το νόηματου αντιφασιστικού αγώνα που έκα-μνε ο λαός μπρος και πίσω.

* * *Και δεν είναι η πρώτη φορά στην

Ιστορία, που ο λαός λέγει τ’ ΟΧΙ –το λέγει και το κάμνει. Μα δεν είναικι η πρώτη φορά, που τ’ ΟΧΙ τουλαού το σφετερίζονται οι κύριοίτου. Το ίδιο έγινε με την εθνικήμας επανάσταση του 21 και με τηνΕθνική μας Αντίσταση το 42. Άλλοςπολεμά κι άλλος νικά.

Τ’ ΟΧΙ του λαού (όλων των λαών!)δεν είναι μια λέξη στο στόμα. Είναισεισμός, που κατοικεί μέσα στα κόκ-καλά του. Εκεί δουλεύει και βράζει.Τις περισσότερες φορές δε φαίνεται,δεν ακούγεται. Αλλ’ όταν έρθει ηώρα από κει μέσα πετάγεται μ’αστραπές και βροντές η θεά Ελευ-θερία. Κι ο σεισμός κι η Ελευθερίαμε κανέναν τρόπο δεν αλυσοδένον-ται.

Πηγή:www. atexnos.gr

28η Οκτωβρίου 1940: «Το ΟΧΙ του λαού»

(χρονογράφημα του Κ. Βάρναλη)

Και δεν είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία, που ο λαός λέγει τ’ ΟΧΙ

– το λέγει και το κάμνει. Μα δεν είναι κι η πρώτη φορά, που τ’ ΟΧΙ του

λαού το σφετερίζονται οι κύριοί του. Το ίδιο έγινε με την εθνική μας

επανάσταση του 21 και με την Εθνική μας Αντίσταση το 42.

Άλλος πολεμά κι άλλος νικά.


Στις 22 Οκτωβρίου 1940 ουπουργός των Εξωτερικών

της Ιταλίας κόμης Τσιάνο, έγρα-φε στο ημερολόγιο του: «ΟΝτούτσε επανέρχεται. Συνέταξεμια επιστολή δια τον Χίτλερ επίτης γενικής καταστάσεως. Υπαι-νίσσεται επίσης εις αυτήν τηνεπικειμένην ενέργεια μας ειςτην Ελλάδα, αλλά δεν καθορίζειούτε την μορφήν ούτε την ημε-ρομηνίαν, διότι φοβείται μήπωςτον σταματήσουν δια μίαν ακό-μη φοράν.

Πολλαί ενδείξεις μας κά¬νουν ναπιστεύσουμε ότι εις το Βερολίνονδεν βλέπουν με πολύ ενθουσιασμότην πορεία μας προς Αθήνας. Η ορι-σθείσα τώρα ημερομηνία είναι η 28ηΟκτωβρίου... Αρχίζω να συντάσσωτο τελεσίγραφο, το οποίον ο Γκράτσιθα επιδώσει εις τον Μεταξά εις τας 2το πρωί της 28ης Οκτωβρίου. Φυσικάείναι ένα κείμενον το οποίον δεναφήνει διέξοδον εις την Ελλάδα. Ήθα δεχθεί κατάληψιν ή θα υποστείεπίθεση...».

Η ημερομηνία της εισβολής στηνΕλλάδα αναβλήθηκε από την 26ηστην 28η Οκτωβρίου 1940, κατόπινεπιμονής του Γενικού ΕπιτελείουΣτρατού. Την ίδια μέρα, 22 Οκτω-βρίου, ο Τσιάνο έστειλε προς τον το-ποτηρητή της Αλβανίας Γιακομόνι τοακόλουθο σήμα: «Ημερομηνία ωρίσθηη 28η Οκτωβρίου. Ανάγκη όπως με-ταθέσητε δια την 26ην τα ορισθένταεπεισόδια...». Και ο Γιακομόνι τηνεπομένη ανακοίνωσε στον Μπενίνιυφυπουργό επί των Αλβανικών υπο-θέσεων, ότι αποφάσισε όπως: τηνεσπέρα της 25ης Οκτωβρίου εκραγείβόμβα στο λιμάνι της Αυλώνος, τηνπρωία της 26ης γίνει εικονική επίθεσηεναντίον Ιταλικού συνοριακού Φυ-λακίου στην περιοχή της Κορυτσάςκαι την αυγή της 27ης ριφθούν προ-κηρύξεις στο αλβανικό έδαφος απόυποτιθέμενο Ελληνικό ή αγγλικό αε-ροπλάνο.

Στις 23 Οκτωβρίου 1940 ο Έλλη-νας Πρεσβευτής στην Ρώμη, θαυμάσιαπληροφορημένος τηλεγραφούσε στηνΕλληνική κυβέρνηση ότι: «κατά πλη-ροφορίες στρατιωτικής πηγής, η εναν-τίον της Ελλάδος ενέργεια έχει προσ-διορισθεί για τις 25 έως 28 Οκτωβρί-ου...». Στο μεταξύ ο Πρεσβευτής στην

Αθήνα της Ιταλίας Γκράτσι, με τιςοδηγίες της κυβερνήσεως του, έπαιζετο τελευταίο και γραφικότερο μέροςτου ρόλου του: Με την ευκαιρία πουστην Αθήνα το Εθνικό Θέατρο, ωςνεοσύστατη «Λυρική Σκηνή», ανέβαζετο μελόδραμα του Τζάκομο Πουτσίνι«Μαντάμ Μπατερφλάϋ», είχε προ-τείνει να κληθεί ο υιός του διασήμουσυνθέτη για να παρακολουθήσει τηνπρώτη επίσημη παράσταση. Θα ήτανμια ευκαιρία να αναθερμανθούν οισχέσεις των δύο λαών στο καλλιτε-χνικό και κοινωνικό τομέα, γιατί ηΙταλική Πρεσβεία θα έδινε την επο-μένη μία δεξίωση όπου θα καλούσετην γνωστή Αθηναϊκή κοινωνία. Θαήταν «μεγίστη τιμή» αν στην δεξίωσηαυτή δεχόταν να προσέλθει και οΠρωθυπουργός... Ο Ιωάννης Μεταξάςσυμφώνησε -ίσως για να εξαντλήσειέτσι όλες τις δυνα¬τότητες - και γι’αυτό είπε: «Εστω... ας έλθει ο κύριοςΠουτσίνι. Ας δοθεί η εορ¬τή. Αλλάνα ξέρει ο κ. Γκράτσι ότι εγώ δεν θαπαραστώ. Ούτε η κυβέρνησις...». Καιεξηγούσε κάτω από ποιες συνθήκεςμπορούσε η Ιταλία, αν ήθελε να απο-κατα¬σταθούν οι σχέσεις. Ο Αντώνιος

Πουτσίνι συνοδευόμενος από τηνγυναίκα του ήρθε.

Στον σταθμό Λαρίσης τον υπο-δέχθηκε η Διοίκηση του Εθνικού Θε-άτρου και ανώτερα στελέχη του. Ηπαράσταση της «Μαντάμ Μπατερ-φλάι» δόθηκε στο Εθνικό Θέατρο τοβράδυ της 25ης Οκτωβρίου 1940 μεπολλή επισημότητα και επιτυχία,παρά την παγερή ατμόσφαιρα πουείχε δημιουργηθεί από τα προηγη-θέντα γεγονότα.

Πηγές:http://www.cretalive.gr

www.istorikathemata.comwww.enet.gr

Η προετοιμασία του πολέμου και το

«Μαντάμ Μπατερφλάι»

Η ημερομηνία της εισβολής

στην Ελλάδα αναβλήθηκε από

την 26η στην 28η Οκτωβρίου

1940, κατόπιν επιμονής του

Γενικού Επιτελείου Στρατού

a b

Store Fronts / Custom Entry Aluminum DoorsWindows / Shower Doors & Mirrors

G l a s s S o l u t i o n s

ALPHA GLASS CORP.38-02 24th St., L.I.C. NY 11101

τηλ.: (718) 937-2222• Fax: (718) 937-2202Email: [email protected] • www.alphaglasscorp.com

«Θα νικήσωμεν!Αλλά διατους Ελληναςυπέρ τη νίκηνη Δόξα!»

28 Οκτωβρίου 1940

Ιωαννης Μεταξάς

ZHTω Η 28Η ΟΚΤωΒΡΙΟΥ 1940!

Έτσι όμως η ιστορία δεν εντυ-πώνεται στη μνήμη και δεν χαράσ-σεται στην καρδιά. Αναζητήσαμε

λοιπόν τους μαθητές εκείνης τηςπεριόδου οι οποίοι μας μίλησαν γιαμια… πραγματική γιορτή.

Δημήτριος μπίκοςΘυμάμαι πάρα πολύ καλά εκείνη

την ημέρα. Ήμουν μαθητής στη β΄τάξη του Γυμνασίου στην Κυπαρισ-σία.

Οι καθηγητές μας ενημέρωσανγια την κήρυξη του πολέμου καιμας έδιωξαν από το σχολείο. Στονδρόμο της επιστροφής για το σπίτιμου έβλεπα έκδηλη τη χαρά σταπρόσωπα των ανθρώπων που πή-γαιναν να πολεμήσουν. Μου έκανεφοβερή εντύπωση.

Δεν βρέθηκε μια μάνα να πει:«πού πάνε τα παιδιά μας;» όπωςσυμβαίνει τώρα.

Δημήτριος Παπαδόπουλος

Ο πόλεμος με βρήκε μαθητή Γυ-μνασίου στο χωριό Τοξότες Ξάνθης.Ο πατέρας μου Νικόλαος ήταν πρό-εδρος της κοινότητας. Διαθέταμεένα κοινοτικό ραδιόφωνο, το οποίοήταν τοποθετημένο σε ένα εστια-τόριο. Απ’ εκεί συνδεόταν με μεγά-φωνο στην πλατεία του χωριού. Απ’εκείνο το ραδιόφωνο μάθαμε γιατον πόλεμο. Εγώ και οι συμμαθητέςμου, ως νέοι τότε, διακατεχόμεθααπό μια θετική σκέψη. Πιστεύαμεότι θα νικήσουμε.

επαμεινώνδας Σπηλιωτόπουλος

Στις 28 Οκτωβρίου το πρωί σή-μαναν οι σειρήνες. Κατάλαβα ότικάτι συμβαίνει. Φόρεσα τη στολήτης ΕΟΝ και πήγα στη Λέσχη τωνΣκαπανέων στη λεωφόρο Κηφισίας.Εκεί ακούσαμε από το ραδιόφωνοτην κήρυξη του πολέμου. Συγκεν-τρωθήκαμε μερικοί και κατεβήκαμεστο κέντρο της Αθήνας όπου ήδη

διαδήλωναν χιλιάδες άνθρωποι. Επι-τεθήκαμε και καταστρέψαμε τα γρα-φεία της ιταλικής αεροπορικής εται-ρείας Αl Litoria. Ακόμη έχω έναμπλοκ εισιτηρίων ως ενθύμιο. Μετάσυγκεντρωθήκαμε χιλιάδες κόσμοςστην οδό Σταδίου. Από κάποιο μπαλ-κόνι βγήκε και μας μίλησε ο Μετα-ξάς. Τραγουδούσαμε εμβατήρια καιζητωκραυγάζαμε συνεχώς. Έκλεισεο λαιμός μου για μια εβδομάδα....


b

EVIA DEVELOPMENTLowell, MA

Τιμούμε

Ζήτωη 28η Οκτωβρίου 1940


τους γενναίους εκείνους Ελληνες

που θυσίασαν τις ζωές τους

στα βουνά της Β. Ηπείρου

για Ελευθερία

και Εθνική Ανεξαρτησία.

a b

Gyro PointPlus

Το Επος του ’40 είναι μια λαμπρή σελίδαστην Ιστορία της νεότερης Ελλάδας.

Τιμούμε τους γενναίους εκείνους Ελληνες που θυσίασαν τις ζωές τους

για Eλευθερία και Εθνική Ανεξαρτησία.

ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940!ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!

77 S Liberty Drive, Stony Point, NY 10980Tel: 845-271-3304

a b

2442 North Avenue, Sacramento, CA 95838 • Tel.:(916) 972-7148

Με δέος και σεβασμόυποκλινόμαστε στο μεγαλείο

της ελληνικής ψυχής,και δη

στη λεβεντογέννα Κρήτη,για τον ηρωισμό και τις θυσίες τους

στο Επος του1940.

ΖΗΤΩΗ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣΠαντελής Καλλέργης

Olympic Land-Construction

Πώς αντέδρασαν οι μαθητές όταν κηρύχτηκε

Την 28η Οκτωβρίου 1940 τη γνωρίζουμε κατά κύριο λόγο

μέσα από βαρετά σχολικά βιβλία, ανούσιες εορτές, άχρωμα

κυβερνητικά έγγραφα και επιτηδευμένα κείμενα.

επαμεινώνδαςΣπηλιωτόπουλος


συνεορτάζουμε με τους Ελληνες φίλους μας την 28η Οκτωβρίου 1940

Το κοιμητήριο Woodlawn παρέχει πολλές επιλογές τελευταίας κατοικίας

Οικογενειακοί τάφοι για πολλαπλές ταφέςΜικρότεροι τάφοι για δύο ταφές

Η πιο πρόσφατη προσθήκη μας, το Hillecrest Mausoleum Complex

παρέχει τη δυνατότητα ταφής εντός και εκτός εδάφους

όπως και άνετους χώρους για αποτέφρωση

Μειωμένες τιμές για προαγορά και προκατασκευέςΚαλέστε στο τηλ. 718-920-0500 για να μιλήσετε με τον αρμόδιο υπάλληλο, σήμερα!

ενταφιασμός

μνήματα

αποτέφρωση

Στάθης τουρνάκηςΤο 1940 κατοικούσα στην πλατεία

Αμερικής στην οδό Αγίου Μελετίουκαι Δροσοπούλου. Ήμουν μαθητήςστην δ΄ τάξη του Γυμνασίου. Η 28ηΟκτωβρίου ήταν πάρα πολύ μεγάληημέρα για εμένα. Πήρα πολύ χαράεκείνη την ημέρα.

Επρόκειτο να γράψουμε διαγώ-νισμα Λατινικών και είχα μεγάληαγωνία καθώς δεν είχα διαβάσει τί-ποτα. Κατά τις 07.00 το πρωί ακού-στηκαν οι σειρήνες. Σχεδόν ταυτό-χρονα μια λέξη κυριάρχησε στοναέρα: «πόλεμος». Πήγαμε στο σχο-λείο και μας έδιωξαν. Το γλίτωσατο διαγώνισμα. Αρχίσαμε να τρέ-χουμε στη λεωφόρο Αλεξάνδραςανεμίζοντας σημαίες. Όλος ο κόσμοςήταν χαρούμενος λες και γινότανγιορτή και όχι πόλεμος. Δεν ξέρωπως το είχαμε πάρει, αλλά υπήρχεμια βεβαιότητα για τη νίκη.

ιωάννης αντωνακέας

Το καλοκαίρι του 1940 έδιναεξετάσεις για να προβιβαστώ απότην γ΄ τάξη του Γυμνασίου στην δ’.Θυμάμαι ότι γράφαμε ένα διαγώνι-σμα και κάποια στιγμή ο επιβλέπωνκαθηγητής μας είπε: «Σήμερα εσείς

γράφετε διαγώνισμα. Για κοιτάξτεαύριο τι κάνω εγώ;». Μας έδειξεμια ταυτότητα στη φωτογραφία τηςοποίας φορούσε τη στολή του έφε-δρου ανθυπολοχαγού. «Θα παρου-σιαστώ στον στρατό αύριο!» μαςείπε με υπερηφάνεια και χαρά. Τουείχε σταλεί ατομική πρόσκληση. Εί-χαμε ακούσει ότι καλούντο κλάσειςεφέδρων με ατομικές προσκλήσειςκαι αυτό το γεγονός επιβεβαίωνετις φήμες και ενίσχυε την πεποίθηση

ότι κάτι δεν πήγαινε καλά… Τηνθυμάμαι την ημέρα εκείνη. Εκείνητην εποχή τα σχολεία λειτουργούσανκαι τα Σάββατα μέχρι το μεσημέρι.Το Σάββατο 26 Οκτωβρίου όμωςδεν είχαμε μάθημα λόγω της εορτήςτης σημαίας.

Έτσι είχαμε αργία από την Πα-ρασκευή το απόγευμα μέχρι τη Δευ-τέρα το πρωί. Εγώ είχα παραμελήσειτα μαθήματά μου μέχρι την τελευ-ταία στιγμή με αποτέλεσμα να ξυ-πνήσω την Δευτέρα 28 Οκτωβρίουστις 06.00 για να γράψω τις ασκήσειςτων αρχαίων ελληνικών....

Την στιγμή που έγραφα, πρέπεινα ήταν λίγο πριν τις 07.00, ακού-στηκαν οι σειρήνες. Εν τω μεταξύ,ξύπνησαν και οι δικοί μου. Ανοίξαμεαμέσως το ραδιόφωνο, όμως το πρό-γραμμα δεν είχε αρχίσει ακόμη.

Ο πατέρας μου είπε: «Δεν παςκάτω να δεις τι συμβαίνει;». Το σπίτιμας τότε ήταν σε μια δεύτερη πα-ράλληλη οδό με τη Πατησίων. Στονδρόμο συνάντησα έναν άνθρωποκαι τον ρώτησα τι συμβαίνει. «Πό-λεμος» μου λέει. «Τι πόλεμος;» ξα-ναρωτώ.

Τότε με μεγάλη δόση υπερβολήςμου είπε: «Η Ελλάδα, η Τουρκίακαι η Σερβία κήρυξαν τον πόλεμο

στη Γερμανία και την Ιταλία». Φθά-νοντας στην Πατησίων είδα κόσμοσυγκεντρωμένο σε ένα καφενείο.Πλησίασα και είδα να διαβάζουνμια προκήρυξη γενικής επιστράτευ-σης, η οποία ήταν κολλημένη έξωαπό το καφενείο. Επέστρεψα σπίτιγια να ενημερώσω τους γονείς μου…

Ο πατέρας μου ήταν ενθουσια-σμένος. Ευελπιστούσε ότι θα τονκαλούσαν στον στρατό. Δεν κλήθηκε

ο πόλεμος του ’40;

ιωάννηςαντωνακέας

Το κέντρο της πόλης δονείτο

από διαδηλώσεις υπέρ του

πολέμου. Ακούγονταν πολλά

συνθήματα, εκείνο όμως που

μου αποτυπώθηκε στο μυαλό

ήταν το παράδοξο σύνθημα:

«Ζήτω ο πόλεμος».


όμως, καθώς ήταν σχετικά μεγάλοςσε ηλικία. Εκείνη την ημέρα εγώδεν πήγα σχολείο.

Οι συμμαθητές μου όμως πουπήγαν, μου διηγήθηκαν τι έγινε.Συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο καιένας καθηγητής τους ανακοίνωσεότι τα σχολεία θα παρέμεναν κλειστά

μέχρι νεωτέρας διαταγής. Εγώ κατέβηκα στην Ομόνοια και

από εκεί κατευθύνθηκα στο Σύν-ταγμα.

Πέρασα και από τα γραφεία τηςΑl Litoria.

Οργισμένοι πολίτες είχαν σπάσειτις τζαμαρίες και είχαν πετάξει ταέπιπλα από τα παράθυρα. Το κέντροτης πόλης δονείτο από διαδηλώσεις

υπέρ του πολέμου. Ακούγονταν πολ-λά συνθήματα, εκείνο όμως πουμου αποτυπώθηκε στο μυαλό ήταντο παράδοξο σύνθημα: «Ζήτω ο πό-λεμος».

ελένη φραγκιά

Πριν τον πόλεμο ήμουν υπεύθυνητου 4ου τομέως της ΕΟΝ στην Κα-στέλα. Μας είχαν δώσει ένα γράμμαμε την εντολή να μην το ανοίξουμεπαρά μόνο σε περίπτωση πολέμου.

Όταν χτύπησαν οι σειρήνες ημάνα μου ένιωσε το σαγόνι της ναχτυπά ασυναίσθητα από την αγωνία.Ο αδελφός μου, ο οποίος ήταν επίσηςστην ΕΟΝ, θυμήθηκε το γράμμα.

Το άνοιξε και έφυγε αμέσως, αφή-νοντας τη μάνα μας να χτυπιέται.

Το δικό μου γράμμα ανέφερε πωςέπρεπε να παρουσιαστώ στο β΄ Γρα-φείο Αρρένων για αντικατάστασηπροσωπικού.

Βγήκα στον δρόμο. Ο κόσμοςήταν πολύ ανήσυχος. Τότε έγιναμάρτυρας ενός αξέχαστου περιστα-τικού.

Μια μάνα είχε τέσσερα παλικάρια.Είχαν κληθεί όλα στον στρατό. Έναένα έβγαινε από την εξώπορτα. Εκεί-νη τα σταύρωνε από το μπαλκόνι,μάζευε τα δάκρυά της και έμπαινε

πάλι μέσα να ετοιμάσει το επόμενο....

αθανάσιος Γιαννόπουλος

Πρωί πρωί της 28ης Οκτωβρίουστις 06.00 μας ξύπνησαν οι σειρήνες.Επρόκειτο για πολεμικές σειρήνεςσυναγερμού με τον συνθηματικόήχο: «Όλοι στα καταφύγια». Ότανη σειρήνα χτυπούσε για τα κατα-φύγια έκανε χαρακτηριστικό ήχο,σε σχέση με εκείνον που ανήγγειλετο πέρας του κινδύνου. Εμείς όμωςαντί για τα καταφύγια ξεχυθήκαμεστους δρόμους να δούμε τι συμβαί-νει. Μάθαμε από αστυνομικούς, πουπεριφέρονταν με ποδήλατα, ότι ηΙταλία μας κήρυξε τον πόλεμο καιπως ιταλικά στρατεύματα επιτίθον-ταν στην Πίνδο. Ταυτόχρονα το ρα-διόφωνο άρχισε να μεταδίδει τις ει-δήσεις και να κυκλοφορούν ορισμέ-να έκτακτα φύλλα εφημερίδων. Οκόσμος, παρ’ όλες τις παραινέσειςκαι τις νουθεσίες των αστυνομικώνκαι κάποιων παλαιών στρατιωτικών,δεν πήγαινε στα καταφύγια. Άλλω-στε δεν υπήρχαν και καταφύγια.Δεν πήγαινε καν στα σπίτια του.Ήταν ένα παραλήρημα ενθουσια-σμού, ένα πανηγύρι μπορώ να πω.Εκείνη την ημέρα γλεντήσαμε όλοι.Χορεύαμε στους δρόμους. Δεν είχεςτην αίσθηση ότι είχε ξεσπάσει πό-λεμος. Νόμιζες ότι συμμετείχες σεένα μεγάλο πανηγύρι. Τόσο ριζω-μένη είχαμε μέσα στην ψυχή μαςτην εθνική συνείδηση. Ο πόλεμοςτου 1940 για εμάς ήταν μια μεγάληγιορτή. Μια ώρα περίπου αργότεραεμφανίστηκε ένα σμήνος ιταλικώναεροπλάνων πάνω από την πρω-τεύουσα, σε πολύ μεγάλο ύψοςόμως. Άρχισαν τα αντιαεροπορικάνα βαράνε από κάτω. Εκεί τότεέγινε ο μεγάλος πανζουρλισμός,πραγματικό γλέντι. Αντί να τρέξουμεστα καταφύγια, ανεβήκαμε στις τα-ράτσες για να παρακολουθήσουμετη μονομαχία αντιαεροπορικών-αε-ροπλάνων. Αψηφούσαμε τα θραύ-σματα από τα αντιαεροπορικά βλή-ματα που έσκαγαν στον αέρα καιτον κίνδυνο από πιθανό ιταλικό

βομβαρδισμό… Εμείς την 28η Οκτω-βρίου δεν κρυφθήκαμε, δεν τρέξαμεστα μπακάλικα να τα αδειάσουμε.Που να συγκρίνω εκείνη την ημέραμε το Κυπριακό, το 1974, που έτρε-ξαν όλοι στα super market και δενάφησαν ούτε τους ποντικούς απότις αποθήκες.

Συνεντεύξεις: Νίκος Γιαννόπουλος, ιστορικός

Πηγή:www.mixanitouxronou.gr


b

524 Nashua Street, Milford, NH 03055 • Tel.: 603-673-3939707 Milford Road, Merrimack, NH 03054 • Tel.: 603-883-7333

270 Granite Street, Manchester, NH 03102 • Tel.: 603-232-3323

www.giorgios.com

TIMH KAI ΔΟΞΑ στους Ηρωες του ’40Με τον Αγώνα και την Αυτοθυσία τους

κράτησαν την Ελλάδα όρθια

και περήφανη στα βουνά της Πίνδου.

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!

a b

Τιμή και δόξαστους ήρωες του 1940.

Είμαι υπερήφανος για τον πατέρα μου,

Διονύσιο Σπαράγγηαπό την Καλαμάτα Μεσσηνίας,

ο οποίος πολέμησε σαν λιοντάρι,όπως όλοι οι στρατιώτες μας,στο ένδοξο «Αλβανικό Επος».

ΖΗΤΩ ΕΛΛΑΣ!Αριστείδης Σπαράγγης

LE DONUT INS BIDDEFORD, ME

Πώς αντέδρασαν οι μαθητές όταν κηρύχτηκε ο πόλεμος του ’40; Συνέχεια από τη σελίδα 17

Όταν η σειρήνα χτυπούσε

για τα καταφύγια

έκανε χαρακτηριστικό ήχο,

σε σχέση με εκείνον

που ανήγγειλε

το πέρας του κινδύνου.


b

Ινστιτούτο Δωδεκανησιακών Μελετών Αμερικής

19 Allison Rd., Alpine, New Jersey 07620

«Εμπρός, παιδιά, για μια ελεύθερη Ελλάδα

για μια ελεύθερη Δωδεκάνησο!»Οι τελευταίες λέξεις

πριν ξεψυχήσει

Αφιέρωμα εις μνήμη του

αλέξανδρου Διάκουαπό τη Χάλκη Δωδεκανήσουπρώτου Ελληνα αξιωματικού

που σκοτώθηκε την 1η Νοεμβρίου 1940, επικεφαλής του λόχου του,

στο απότομο βουνό της Τσούκας, πλησίον του χωριού Ζούζουλη της Πίνδου.

Σήμερα, εδώ στην Αμερική, μαθητές στα σχολεία του Σωτήρος Χριστού,

στην πόλη Rye, Nέας Υόρκης και της Ανάληψης στην πόλη Fairview, Νέας Ιερσέης,

απαγγέλλουν ποιήματα στη μνήμη του, και ολόκληρος ο Ελληνισμός εμπνέεται απο το παράδειγμα της αυτοθυσίας του.

Αιωνία η μνήμη του!Δημοσθένης Τριανταφύλλου

καθηγητήςΠρόεδρος

Τσαμπίκος πιερίδης

Γεν. Γραμματέας

a b ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ιδιοκτήτης, FUNERAL DIRECTOR

Με την ευκαιρία της επετείουτης 28ης Οκτωβρίου 1940

η σκέψη μας ανατρέχει στις οικογένειές μας στην πατρίδα και στους ένδοξους προγόνους μας.Ταυτόχρονα προσευχόμαστε για την γενέτειρά μας

και ευχόμαστε να αποκτήσει ξανά την παλιά της αίγλη.

38-08 Dimars Blvd., Astoria, NY 11105 • (718) 728-8500www.farengafuneralhome.com

a b

East Greenbush

BousbourasEmile, Angie & Aggelos

Diner resTauranT

751 COLuMBiA TPKE, EAST GREENBuSH, NY, 12061 • 518 - 477- 8483

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑστους Hρωες του '40για τις Χρυσές Σελίδες που έγραψαν με την Ψυχήκαι το Αίμα τουςστα βουνά της Ηπείρου.

28Οκτωβρίου 1940. Ένα

έθνος μάχεται για την

ελευθερία του. Το ηθικό των

Ελλήνων μαχητών, ο πραγμα-

τικός πατριωτισμός και η αί-

σθηση ότι εκείνος ο πόλεμος

ήταν ένας ακόμη πόλεμος εθνι-

κής επιβίωσης αποτελούν με-

ρικές από τις ερμηνείες του

«θαύματος».

Η νίκη των Ελλήνων εναντίοντων Ιταλών το 1940 χαρακτηρίζεταιαπό πολλούς ως ένα θαύμα. Τα θαύ-ματα βέβαια έχουν συνήθως τηνεξήγησή τους. Στο προκειμένη πε-ρίπτωση το ηθικό των Ελλήνων μα-χητών, ο πραγματικός πατριωτισμόςκαι η αίσθηση ότι εκείνος ο πόλεμοςήταν ένας ακόμη πόλεμος εθνικήςεπιβίωσης αποτελούν μερικές απότις ερμηνείες του «θαύματος». Οάνθρωπος παίζει πάντα τον πρωτα-γωνιστικό ρόλο. Δεν θα παραγνω-

Τα όπλα που κέρδισαν τον πόλεμο


Ο Ελληνικός Στρατός, την επομένη της

Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922,

βρέθηκε χωρίς το απαραίτητο πολεμικό

υλικό, ενώ ο οπλισμός που είχε απομείνει

ήταν παλιός, φθαρμένος, ανομοιογενής

και ανεπαρκής.


Η γνωστή Ελληνίδα φιλάνθρωπος

ΑΛΕΚΑ ΛΑΖΙΔΟΥπρώην πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Φλόριδας,

Grand Marshal της παρελάσεως για 7 συνεχή έτη

και 6 ως πρόεδρος της Επιτροπής Παρελάσεως.

Πρώην αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φλόριδας,

εκ των πρωτεργατών για την αγορά του Σπιτιού στο Χόλιντεϊ,

όπου στεγάζονται η Πανελλήνια Ομοσπονδία και η Κοινότητα Φλόριδας.

Επίτιμος πρόεδρος της Κοινότητος της Αναλήψεως

του Κυρίου στο CLEARWATER

και μέγας υποστηρικτής του Ελληνικού Σχολείου της Κοινότητας

του Αγίου Γεωργίου στο New Port Richey «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΑΖΙΔΗΣ»

χαιρετίζει την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940

που λάμπρυνε την Ιστορία της Νεότερης Ελλάδος

και αναφωνεί


a b

τη θυσία των ελλήνων αγωνιστών του 1940


Ο Πολιτειακός Γερουσιαστής Νέας Υόρκης

ΜιχάληςΓιάνναρης

τιμάμαζί με όλη

την Ομογένεια

a b

28η οκτωβριου

Χαιρετίζουμε την 28η οκτωβρίου

Τιμούμε τους γενναίους που έδωσαν τη ζωή τους για την Πατρίδα

Ενθυμούμεθα τους αγώνες και τις στερήσεις του λαού μας

Είμαστε υπερήφανοι που είμαστε Ελληνες

Για την Πανηλειακή ομοσπονδία αμερικής και καναδά (Π.ο.α.κ.)

ΠρόεδροςαΝτωΝΗΣ

ΠαΠαΔοΠουΛοΣ

ΓραμματέαςΔΗμΗτρΗΣ

κωΣτοΠουΛοΣ

ρίσουμε όμως ότι πριν από τον πό-λεμο είχε γίνει μια αρκετά σοβαρήπροσπάθεια συμμαζέματος των Ελ-ληνικών Ενόπλων Δυνάμεων καιεξοπλισμού τους τουλάχιστον με τααπαραίτητα όπλα που απαιτούσεμια πολεμική σύγκρουση. Ποια ήτανλοιπόν τα όπλα που είχε τότε ο Ελ-ληνικός Στρατός;

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχείατου ΓΕΣ: Από το τέλος της Μικρα-σιατικής Εκστρατείας και για μιατριετία η μόνη σημαντική αλλαγήπου έγινε στην οργάνωση του Ελ-ληνικού Στρατού ήταν η σύστασηγια πρώτη φορά του Γενικού Επιτε-λείου Στρατού (Γ.Ε.Σ.) τον Ιούλιο

του 1923. Τρία χρόνια αργότερα,το 1926, κυρώθηκε ο πρώτος μετα-πολεμικός Οργανισμός του Στρατού,ο οποίος εφαρμόστηκε μέχρι το1929 οπότε ψηφίστηκε νέος Οργα-νισμός του Στρατού.

Η διοίκηση του στρατού ενα-σκούνταν από τον υπουργό τωνΣτρατιωτικών, με τη βοήθεια τουΑρχηγού του Γενικού Επιτελείου καιτων διοικήσεων των σχηματισμών,οι οποίοι, σε ειρηνική περίοδο, ήταν

τέσσερα σώματα στρατού, έντεκαμεραρχίες Πεζικού, δύο ταξιαρχίεςΙππικού και μία διοίκηση Αεροπο-ρίας. Η σύνθεση αυτή του στρατούίσχυε μέχρι το 1935, με ελάχιστεςμεταβολές. Τότε πάρθηκαν όλα τα

απαιτούμενα μέτρα, για να καλυ-φθούν οι αυξημένες εθνικές ανάγκεςκαι να βελτιωθεί η οργάνωση και ημαχητική ισχύς του στρατού.

Τα όπλα που κέρδισαν τον πόλεμοΣυνέχεια στη σελίδα 22



a b

Ευχαριστούμε για την προτίμησή σας • Μιλάμε Ελληνικά

30-17 BROADWAY, ASTORIA, NY 11106 • (718) 728-5282

WWW.PARISIBAKERYASTORIA.COM

Parisi Bakery: Baked fresh, Baked with love. Baked perfectlyFamily owned and operated since 1969

Ποτέ δεν βγήκε ο ήλιος σωστός απ' τα υψώματα του Μοράβα,ποτέ δεν έδυσε ο ήλιος αλάβωτος απ' τ' αρπάγια της Τρεμπεσίνας.

Τρεκλίζω στον άνεμο χωρίς άλλο ρούχο,διπλωμένος με το ντουφέκι μου, παγωμένος και ασταθής.

Eνας Στρατιώτης Μουρμουρίζει Στο Αλβανικό ΜέτωποΝικηφόρος Βρεττάκος

Σε μας θα βρείτε καθημερινά το καλύτερο ψωμί και τα πιο νόστιμα βουτήματα και γλυκά,

Italian and French Bread, Cookies, Biscuits and all types of pies

a b

ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΜΙΧΑΛΗ ZAΠITΗ

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝ ZAPITI • AUTO SCHOOL

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940Δόξα και τιμή στους ήρωες αγωνιστές

της Ελευθερίας και της Εθνικής Ανεξαρτησίας

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΑ για Ελλάδα και Κύπρο:Πληρεξούσια, Eξουσιοδοτήσεις

• Αποδοχές κληρονομιάς • Γονικές παροχές • Επίσημες Μεταφράσεις

ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ:Παρακολουθείτε τα τηλεοπτικά μας προγράμματα στο Time Warner Cable:

στο κανάλι 1997 • Δευτέρα: 4:30 μ.μ. και Τρίτη 9 μ.μ.

Από το 1963

22-74 31 STREET, ASTORIA, NY 11105 • TEL. (718) 274 - 5100

Επαγγελματική διδασκαλία • Μαθήματα καθημερινά • Αυτοκίνητα για το Road Test• 5ωρη διδασκαλία • Defensive driving course για 10% έκπτωση στην ασφάλεια

Βιβλίο για το ΠΕΡΜΙΤ στα Ελληνικά, Αγγλικά, Ισπανικά,Αδειες διεθνείς (International)

Ιδιοκτησία - Διεύθυνση: Θάλεια Ζαπίτη

a b

THASSOS.COM

Με υπερηφάνεια τιμούμετο δοξασμένοΕπος του ’40και με σεβασμότιμούμε τη μνήμητων προγόνων μας

Ζήτωη 28η Οκτωβρίου 1940!


25-20 Borden Avenue, Long Island City, NY 11101Tel 718-218-9070 • www.thassos.com

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!

Ζήτω το Επος του ’40

Ανδρέας και Γιούλα

Καμπιζιώνη

Δεν θα παραγνωρίσουμε όμωςότι πριν από τον πόλεμο είχε γίνειμια αρκετά σοβαρή προσπάθεια συμ-μαζέματος των Ελληνικών ΕνόπλωνΔυνάμεων και εξοπλισμού τους του-λάχιστον με τα απαραίτητα όπλαπου απαιτούσε μια πολεμική σύγ-κρουση. Το ίδιο έτος συγκροτήθηκετο Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο,το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο,το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Άμυ-νας (Α.Σ.Ε.Α.) και το Ανώτατο Στρα-τιωτικό Υγειονομικό Συμβούλιο, ενώαναδιοργανώθηκε και το Γενικό Επι-τελείο Στρατού. Ορίστηκαν τρειςυπαρχηγοί, οι οποίοι ήταν βοηθοίτου Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου

και συντόνιζαν τις εργασίες των γρα-φείων μεταξύ τους ή με τα άλλαεπιτελεία. Επίσης, τα γραφεία αυ-ξήθηκαν σε οκτώ και έγινε ανακα-τανομή των αρμοδιοτήτων τους.

Το 1937 καθορίστηκε ο υπουργόςτων Στρατιωτικών να διοικεί τοστρατό με τη βοήθεια του Αρχηγούτου Γενικού Επιτελείου Στρατού καιτων Διευθυντών των ΔιευθύνσεωνΠροσωπικού, Όπλων και Υπηρεσιών.Δύο χρόνια αργότερα, το 1939, εκ-δόθηκε νέος Νόμος «Περί Οργανι-σμού του Στρατού». Μετά τις προ-αναφερόμενες μεταβολές, τον Ελ-ληνικό Στρατό, το 1939, αποτελού-σαν πέντε σώματα στρατού, δεκα-τέσσερις μεραρχίες Πεζικού και μίαμεραρχία Ιππικού, ενώ, με βάση το

αντίστοιχο Σχέδιο Επιστρατεύσεως,προβλεπόταν η αύξηση του αριθμούτων σχηματισμών σε περίπτωση πο-λέμου. Έτσι, στον Ελληνοϊταλικόκαι Ελληνογερμανικό Πόλεμο το1940-41 συμμετείχαν συνολικά εί-κοσι μεραρχίες και πέντε ταξιαρχίεςΠεζικού, καθώς επίσης μία μεραρχίακαι μία ταξιαρχία Ιππικού, η οποίααπό τις αρχές του Ιανουαρίου 1941συγχωνεύθηκε με τη μεραρχία Ιπ-πικού.

οπλισμός – εφόδια –οχύρωση

Ο Ελληνικός Στρατός, την επο-μένη της Μικρασιατικής Καταστρο-φής του 1922, βρέθηκε χωρίς το

απαραίτητο πολεμικό υλικό, ενώ οοπλισμός που είχε απομείνει ήτανπαλιός, φθαρμένος, ανομοιογενήςκαι ανεπαρκής. Παντελής επίσηςήταν η έλλειψη σε σύγχρονα μέσα,όπως αντιαεροπορικά και αντιαρ-ματικά πυροβόλα, όλμους, άρματαμάχης κ.τ.λ. Τα περισσότερα χρή-ματα, απ’ όσα διατέθηκαν για τηνανασυγκρότηση του στρατού στηνπερίοδο 1923-1935, χρησιμοποι-ήθηκαν για την προμήθεια οπλισμού,ενώ από το 1936 διατέθηκαν επι-πρόσθετα σημαντικά ποσά για τοσκοπό αυτόν και παραγγέλθηκανκαι παραλήφθηκαν μεγάλες ποσό-τητες κάθε είδους ανταλλακτικών,καθώς και μεγάλες ποσότητες πυ-ρομαχικών. Αποτέλεσμα όλων τωνπροσπαθειών ήταν ο ΕλληνικόςΣτρατός, με την έναρξη του πολέμουτον Οκτώβριο του 1940, να διαθέτει459.650 τυφέκια (Μάνλιχερ, Μά-ουζερ, Λεμπέλ και Γκρα), 4.832 πο-λυβόλα (Χότσκις, Σεντ Ετιέν, Σβαρ-τσελόζε και Μαξίμ), 12.200 οπλο-πολυβόλα (Χότσκις), 315 όλμους(Μπραντ 81 χιλιοστών), 905 πυρο-βόλα μάχης (Σκόντα, Σνάιντερ καιΚρουπ), 190 αντιαεροπορικά πυρο-βόλα (Κρουπ, Μπόφορς και Ραϊμέν-ταλ) και 24 αντιαρματικά πυροβόλα(Ραϊμένταλ).

Με τις προμήθειες πολεμικούυλικού που έγιναν από το εξωτερικό

και την επιτυχή εκμετάλλευση τωνπόρων του εσωτερικού επιτεύχθηκεο εξοπλισμός των προβλεπόμενωναπό το Σχέδιο Επιστρατεύσεως σχη-ματισμών, ενώ ελλείψεις εξακολου-θούσαν να υπάρχουν σε όλμους,αντιαεροπορικό και κυρίως αντιαρ-ματικό πυροβολικό.

Από άποψη αποθεμάτων στα λοι-πά εφόδια, τον Οκτώβριο 1940 οστρατός διέθετε τρόφιμα για 50ημέρες, καύσιμα για 45 ημέρες καινομή για 30 ημέρες. Σε μεταφορικάμέσα οι ανάγκες ήταν πολλές. Αντίγια τα απαραίτητα 7.000 αυτοκίνηταυπήρχαν 600 στρατιωτικά.

Το πρόβλημα με τα μεταφορικάλύθηκε με την επίταξη ιδιωτικώναυτοκινήτων διάφορων τύπων, ενώανάλογα αντιμετωπίστηκε και τοπρόβλημα των κτηνών, που ο αριθ-μός τους, με διαδοχικές επιτάξεις,έφτασε περίπου τις 150.000. Τηνπερίοδο 1923-1940, κυρίως μετάτο 1935, παράλληλα με τις προμή-θειες και επισκευές πολεμικού υλι-κού, έγινε και οχύρωση της παρα-μεθόριας ζώνης απέναντι από τηΒουλγαρία, γνωστή ως «Γραμμή Με-ταξά», καθώς και σε άλλες περιοχές.Επίσης, συμπληρώθηκε το δίκτυοσυγκοινωνιών και βελτιώθηκαν σεμεγάλη έκταση οι στρατωνισμοί.

www.newsit.gr


b

SIPSAS P.C.

John P. Sipsas

Sipsas P.C.31-16 30th Avenue, Suite #201, Astoria, NY 11102

Tel.: 718-777-0909 Fax.: 718-777-5869E-mail: [email protected] • Sipsaslaw.com

ΖΗτω Η 28Η οκτωβριου! ΖΗτω Η εΛΛαΣ!

COMMERCIAL LITIGATION ATTORNEYS

Principal Attorney

Sipsas, P.C. is a New York City law firm

focused on representing individuals and small-to-mid-sized companies in litigation and business matters

Φωτιά και σίδερο κρατάει στ' άνομο χέρι, φλόγες υψώνει, καίει, γκρεμίζει και βροντά,

καρδιές ανθρώπων ξεριζώνει με μαχαίρι και τρέχει το αίμα σε ποτάμια κοχλαστά.

από το εμβατήριο «Η βία»

Τα όπλα που κέρδισαν τον πόλεμο

Η νίκη των Ελλήνων εναντίον των Ιταλών το 1940 χαρακτηρίζεται

από πολλούς ως ένα θαύμα. Τα θαύματα βέβαια έχουν συνήθως την

εξήγησή τους. Στο προκειμένη περίπτωση το ηθικό των Ελλήνων

μαχητών, ο πραγματικός πατριωτισμός και η αίσθηση ότι εκείνος

ο πόλεμος ήταν ένας ακόμη πόλεμος εθνικής επιβίωσης αποτελούν

μερικές από τις ερμηνείες του «θαύματος».



a b

Τιμή και δόξα στους ήρωεςπου πολέμησανγια την Ελευθερία

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ! ΖΗΤΩ Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940!

Εξυπηρετούμε όλες τις περιοχέςτης Νέας Υόρκης

❚ Μετακομίσεις εταιρειών και νοικοκυριών ❚ Πλήρη συσκευασία οικοσκευής

❚ Αποσυναρμολόγηση και συναρμολόγηση επίπλων ❚ Μετακομίσεις γραφείων και βιομηχανικών μονάδων

❚ Ειδικευμένοι στις μεταφορέςπιάνων, αντικών και έργων τέχνης

Εξειδικευμένο προσωπικό για την προσεκτική μεταφορά των αντικειμένων

Πλήρης καταγραφή όλων

149-16 14th Ave, Whitestone, NY 11357Για περισσότερες πληροφορίες:

Τηλ: 718-445-1555 • Toll-free number: 1-888-951-MOVEwww.Qsmovingcorp.com • [email protected]

Q’s Moving Corp."Q" Stands for Quality!

Τα πρώτα πολεμικάανακοινωθέντα

από την 28η Οκτωβρίου 1940Από εφημερίδες των ημερών εκείνων

Πολεμικόν ανακοινωθέν

Εις τας εφημερίδας εδόθη προςδημοσίευσιν το κάτωθι ανακοινωθέντου Γενικού Στρατηγείου:

«Κατά την διάρκειαν της νυκτός28ην προς την 29ην περιωρισμέναιτοπικαί ενέργειαι έπαφης.

Κατά την διάρκειαν της ημέραςτης 29ης Οκτωβρίου ο εχθρός εχρη-σιμοποίησεν εν Ηπείρω ισχυράς δυ-νάμεις μετ’ ελαφρού και βαρέος πυ-ροβολικού.

Αι ημέτεραι κινήσεις εκτελούνταιεπί τη βάσει προδιαγεγραμμένουσχεδίου.

Εις την Δυτικήν Μακεδονίαν ηκατάστασις παραμένει αμετάβλη-τος.»

ανακοινωθέν εσπέρας 30ης οκτωβρίου.

«Επί του μετώπου Ηπείρου ημέ-τεραι δυνάμεις μετά ελαφράν σύμ-πτυξιν προκεχωρημένων τμημάτωντων συμφώνως προδιαγεγραμμένωσχεδίω, ετήρησαν καθ’ όλην τηνημέραν της 30ης Οκτωβρίου τας θέ-σεις των ανακόψασαι διά του πυρόςτων κινήσεις διαφόρων εχθρικώνφαλάγγων.

Επί του λοιπού μετώπου επεκρά-τησε σήμερον ηρεμία.

Μετά του εχθρού συμπράττουσικαι ομάδες ατάκτων.

Εχθρική Αεροπορία εβομβάρδισεναδιακρίτως πόλιν Πατρών και επο-λυβόλησε κατοίκους. Οικίαι τινέςκατέρρευσαν.

Εις νεκρός, πέντε τραυματίαι. Κα-τεστράφη εν σχολείον εις την Ναύ-πακτον.

Εν εκ των ημετέρων αεροπλάνωνεκ των εμπλακέντων εις τον αγώναμετά καταδιωκτικών ιταλικών άνωθεναλβανικού εδάφους δεν επανήλθενεις την βάσιν του».

Το εκδοθέν την νύκτα της Παρα-σκευής προς το Σάββατον ανακοι-νωθέν του Γενικού Στρατηγείου υπ’αριθ. 6 έχει ως ακολούθως:

«Εις το μέτωπον Ηπείρου σφοδρόςάγων Πυροβολικού.

Εις τον τομέα Φλωρίνης τμήματάμας ανατρέψαντα ισχυράν αντίστασιντου εχθρού εισεχώρησαν εις βάθος5 χιλιομέτρων εντός Αλβανικού εδά-φους και κατέλαβον διά της λόγχηςωχυρωμένα σημεία.

Συνελάβομεν 9 αξιωματικούς και153 οπλίτας αιχμαλώτους και 100κτήνη.

Αεροπορικαί επιθέσεις του εχθρούεστράφησαν κατ’ εξοχήν κατά τουαστικού πληθυσμού. Προσεβλήθησανδιά βομβών και πολυβόλων 13 πόλειςκαι χωρία. Εφονεύθησαν 90 καιετραυματίσθησαν 209 εκ του αμάχουπληθυσμού. Κατεστράφησαν αρκεταίοικίαι, ων 2 κλινικαί και εν σχολεί-ον.

Τα βομβαρδίσαντα την Κέρκυρανιταλικά αεροπλάνα έφερον τα ελ-ληνικά σήματα.

Η ημετέρα αεροπορία εξετέλεσεπολλάς επιτυχείς αναγνωρίσεις καιεβομβάρδισεν επιτυχώς τα αεροδρό-μια Κορυτσάς από χαμηλού ύψουςως και συγκεντρώσεις μηχανοκινήτωνμονάδων εις θέατρον Ηπείρου.

Απαντα τα αεροπλάνα μας επέ-στρεψαν εις τας βάσεις των.

Κατερρίφθη εν εχθρικόν αερο-πλάνον διώξεως αιχμαλωτισθέντοςτου οδηγού, έτερον δε βομβαρδισμούεθεάθη πίπτον πλησίον των εχθρικών



b

Σας ευχαριστούμε για την προτίμησή σας

New BrothersR e s t a u r a n t a n d D e l i

31 Maple Street, Danvers, MA 01923 • Τel.: (978) 750-0100

Θεόδωρος Κουγιανός και Κυριάκος Ανδρινόπουλος οικογενειακώς

Ρωμιοσύνη

ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ!ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940!

Aυτά τα δέντρα δε βολεύονταιμε λιγότερο ουρανό,

αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτουαπ' τα ξένα βήματα,

αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονταιπαρά μόνο στον ήλιο,

αυτές οι καρδιές δε βολεύονταιπαρά μόνο στο δίκιο.

Eτούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,

σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές τουκαι τ' αμπέλια του,

σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό.

Mονάχα φως.O δρόμος χάνεται στο φως

κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο. Mαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κ' οι φωνές

μες στον ασβέστη του ήλιου. H ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο.

Tα σκονισμένα σκοίνα. Tο μουλάρι κι ο βράχος. Λαχανιάζουν.

Δεν υπάρχει νερό.Ολοι διψάνε. Xρόνια τώρα. Ολοι μασάνε μια μπουκιά

ουρανό πάνου απ' την πίκρα τους.

Γιάννης Ρίτσος

γραμμών εν μέσω καπνού».

αι από αέρος επιδρομαί

Κατά τας χθεσινάς αεροπορικάςέπιδρομας των εναντίον ανοχυρώτωνπόλεων και χωριών οι Ιταλοί χρησι-μοποίησαν αεροπλάνα με ελληνικάσήματα.

Ενηργήθησαν: Μια επιδρομή ειςτον Πειραιά (3 τραυματίαι), 4 ειςΘεσσαλονίκην (59 νεκροί, 84 τραυ-ματίαι), 1 εις Λάρισαν (14 νεκροί,10 τραυματίαι), 5 εις Κέρκυραν (8νεκροί, 87 τραυματίαι), 1 εις Χανιά(6 νεκροί, 25 τραυματίαι), 1 εις Κό-ρινθον (1 νεκρός), 1 εις Μέτσοβον,2 εις Μέγαρα, 2 εις Καστοριάν, 1 ειςΘήβας, 2 εις Μηλέαν, 1 εις Ρέθυμνον,1 εις Πέραμα άνευ αποτελέσματος.

Ουδείς απολύτως στρατιωτικόςστόχος εβλήθη. Όλαι αι επιδρομαίεστράφησαν κατά του αμάχου πλη-θυσμού αποκλειστικώς.

αι από αέρος επιθέσεις

Ο εχθρός ενήργησε κατά το διά-στημα της ημέρας τας κάτωθι επιθέ-σεις από αέρος της όποιας τα απο-τελέσματα εγνώσθησαν την επομέ-νην.

Εις Αθήνας. Την 10:43 π.μ. αισειρήνες ανήγγειλαν την άφιξιν εχ-θρικών αεροπλάνων. Η από αέροςεπίθεσις του εχθρού ετερματίσθηκατόπιν σφοδράς βολής των αντι-αεροπορικών πυροβολείων την11:24.Ο εχθρός επανελθών την12:02 εξηναγκάσθη να απομακρυνθήτην 12:33. Εις την Θεσσαλονίκην.Το σύνθημα του συναγερμού εις τηνΜακεδονικήν πρωτεύουσαν εδόθητην 9:15 και έληξεν την 9:30.

Κατά την ιδίαν εβομβαρδίσθησανυπό της εχθρικής αεροπορίας τα Χα-νιά, το Ρέθυμνον, την Λάρισσαν,την Κέρκυραν, την Κόρινθον, τηνπεριοχήν Μεγάρων, την Καστοριάν,τας Θήβας, την Μηλέαν του Μετσό-βου και το Πέραμα του Πειραιώς. ΑιΑθήναι δεν εβομβαρδίσθησαν.

κυριακή 3 Νοεμβρίου 1940

– Ολαι αι εφημερίδαι δημοσι-εύουν ενθουσιώδη άρθρα και σχόλιαδιά την ολοένα αύξάνουσαν δράσιν

των στρατευμάτων. Το επίσημονανακοινωθέν του Γενικού Στρατη-γείου, το εκδοθέν την νύχτα τουΣαββάτου προς την Κυριακήν εχειως άκολούθως:

«Εις το μέτωπον ΗΠΕΙΡΟΥ καιΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ σφοδρόςάγων πυροβολικού.

Αι καταληφθείσαι υπό των στρα-τευμάτων μας θέσεις εντός του αλ-βανικού εδάφους εις τον τομέα Φλω-ρίνης ως το χθεσινόν υπ’ αριθμόν 6

Τα πρώτα πολεμικάανακοινωθέντα

από την 28η Οκτωβρίου 1940



MARINAKIS CHARTERING, Inc.39 Broadway (Suite 1810) • New York, NY 10006

Tel.: (212) 483-0340 • Fax: (212) 344-9057

WR

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 !

ανακοινωθέν διετηρήθησαν υπό τού-των παρά την σφοδράν αντίδρασιντου βαρέος έχθρικού πυροβολικούκαι της εχθρικής αεροπορίας.

Ημέτερα αεροπλάνα εβομβάρδι-σαν επιτυχώς τα αεροδρόμια ΚΟΡΥ-ΤΣΑΣ και ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟΥ κατα-στρέψαντα επί του εδάφους αρκετάαεροπλάνα. Αποθήκη καυσίμων ανε-φλέγη, εθεάθησαν δε πυρκαιαί ειςέγκαταστάσεις των αεροδρομίων.

Εχθρικαί συγκεντρώσεις και πυ-ροβολαρχίαι προσεβλήθησαν παρά

της αεροπορίας μας επιτυχώς διάβομβών.

Κατά συναφθείσας αερομαχίαςκατερρίφθησαν 4 εχθρικά βομβαρ-διστικά. Δυο εκ των ημετέρων αε-ροπλάνων δεν επέστρεψαν εις ταςβάσεις των.

Η εχθρική αεροπορία εξηκολού-θησε τας επιθέσεις της κατά τουαμάχου πληθυσμού. Εβομβαρδίσθη-σαν αι πόλεις Θεσσαλονίκη, Πάτραικαι περίχωρα ταύτης, Κέρκυρα, Ιωάν-νινα και Χανιά ως και άλλαι κωμο-πόλεις και χωρία. Ούδείς στρατιωτι-κός στόχος εβλήθη. Κατέρρευσανοικίαι τινές. Υπάρχουν νεκροί καιτραυματίαι εκ του αμάχου πληθυ-σμού».

τρίτη 5 Νοεμβρίου 1940

– Κατά τηλεγραφικάς πληροφο-ρίας εκ του μετώπου, ήρχισε μεγάληΕλληνική αντεπίθεσις, συνεπεία τηςοποίας η υποχώρησις του Ιταλικούστρατού έλαβεν έκτασιν ατάκτουφυγής. Μία Ιταλική φάλαγξ εις τηνΠίνδον παρεδόθη μετά του οπλισμούτης. Εξ άλλου η Κορυτσά υπό τοσφοδρόν πυρ του ελληνικού πυρο-βολικού, αναμένεται ότι δεν θα αν-τιστή επί πολύ.

Το υπ’ αριθμόν 9 πολεμικόν ανα-κοινωθέν του Γενικού Στρατηγείουτο εκδοθέν κατά την παρελθούσαννύκτα, έχει ως ακολούθως:

«Εις το μέτωπον της ΜΑΚΕΔΟ-ΝΙΑΣ κατελήφθη δι’ επιθέσεως ημε-τέρων τμημάτων και έτερον ύψωμαεντός του αλβανικού εδάφους, έκτοςεκείνων, ων ανεκοινώθη η κατάληψιςδιά των προηγουμένων ανακοινω-θέντων».

Πηγή: www.haniotika-nea.gr

Εν εκ των ημετέρων αεροπλάνων

εκ των εμπλακέντων εις τον

αγώνα μετά καταδιωκτικών

ιταλικών άνωθεν αλβανικού

εδάφους δεν επανήλθεν

εις την βάσιν του».


b

685 Windham Road, Route 32, South Windham, CT 06266Tel. 860-456-2755 • www.apollopizzarestaurant.com

Με δέος και σεβασμό αποτίουμε φόρο τιμήςσε όλους όσοι πολέμησαν και θυσιάστηκαν για την πατρίδα

ΖΗΤΩ Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940! ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!

Apollo Pizza Restaurant & Grill

a b

344 Green AvenueEast Meadow, NY 11554

Tel.: (516) 481 3707 Fax: (516) 481-4313

TerraFirmaRestorations.com

«We do it, over again»

Restoration & Renovation * Terrazzo InstallationCleaning * Grinding * Polishing

OnyxSlates

MarbleGranite

TerrazzoLimestone

TravertimeTerra Cotta

Walls FloorsStatuesColumnsKitchensFireplacesBathroomsCountertops

ZOGRAFOS BARKOURAS

Στους ήρωες και ηρωίδες του μεγάλου «ΟΧΙ» του 1940

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου Ζήτω το Εθνος!

«Αι Ιταλικαί Στρατιωτικαίδυνάμεις προσβάλλουν

από της 5.30 πρωινής της σή-μερον τα ημέτερα τμήματαπροκαλύψεως της Ελληνοαλ-βανικής μεθορίου. Αι ημέτεραιδυνάμεις αμύνονται επί τουπατρίου εδάφους». Το τηλε-γράφημα αυτό διαβάστηκε απότα ραδιόφωνα της εποχής σεχωριά και κωμοπόλεις της Κρή-της, στις 28.10.1940.

Αιφνιδιασμός, έκπληξη αλλά καιπερηφάνια κατέκλυσε τους Κρήτες,οι οποίοι -σύμφωνα με πάμπολλεςμαρτυρίες γερόντων από χωριό σεχωριό, αλλά και ημερολόγια τηςεποχής- από την πρώτη ώρα έθεσανεαυτόν στις δυνάμεις επιστράτευσηςγια την Αλβανία. Ήταν πρωί τηςΔευτέρας και την προηγουμένη, τοβράδυ Κυριακής, βρίσκονταν σε γά-μους και συνάξεις και κανείς τουςδεν ανέμενε τα νέα του πολέμου.

Από τις πρώτες στιγμές, σύμφωνακαι με τα αρχεία του Συντάγματοςστα Χανιά, ξεκίνησαν οι καμπανο-κρουσίες, ενώ τα αστυνομικά τμή-ματα της τότε χωροφυλακής επι-στράτευσαν το δυναμικό τους, μεστόχο να ειδοποιηθούν όλοι οι άν-δρες που ήταν εν δυνάμει πολεμιστέςτου μετώπου. Μπορεί η αγωνία καιη συγκίνηση σε συνάρτηση με τηλύπη από πλευράς γυναικών καιπαιδιών να ήταν έκδηλη, όμως δενστάθηκε ικανή να ορίσει την από-φαση ενός εκάστου εκ των ανδρώνώστε να κρυφτεί και να μην εμφα-νιστεί στις αρχές.

Μέχρι και αργά το απόγευμα οένας Κρητικός ειδοποιούσε τον άλ-λον για την επιστράτευση. Πολλοίδε βρισκόντουσαν στα χωράφια ήάλλες αγροτικές εργασίες, με απο-τέλεσμα τα παιδιά να έχουν αναλά-βει το ρόλο του «ταχυδρόμου» τωνσειρήνων της επιστράτευσης. Άπει-ρες οι ιστορίες που γίνονται γνωστέςαπό στόμα σε στόμα όλα αυτά ταχρόνια και αφηγήσεις που συνεχί-ζονται μέχρι και σήμερα για τα αν-τρομαζώματα στις πλατείες των χω-ριών, τους παπάδες που με το πε-τραχήλι ευλογούσαν τους άντρες,«λες και πηγαίνανε σε γάμο», οιοποίοι ήταν καλοντυμένοι και ευ-

θυτενείς. Οι γιαγιάδες φορούσανστα μεγάλα εγγόνια τους το σταυρόκαι οι μανάδες και οι γυναίκες σταπαιδιά τους και τους άνδρες τούςέβαζαν στις τσέπες από φωτογραφίεςμέχρι και φυλακτά.

Στην Κρήτη άμεσα συγκροτή-θηκαν στρατιωτικά τμήματα από το14ο Σύνταγμα Χανίων, το 43ο Σύν-ταγμα Ρεθύμνου, το 44ο Σύνταγμαπεζικού Ηρακλείου, καθώς και το5ο Σύνταγμα Πυροβολικού Σούδας,τα οποία αποτέλεσαν την εκ νέουμαγιά της 5ης Μεραρχίας Κρητώντου Αλβανικού Μετώπου. Η συνο-λική εικόνα και δύναμη της μεραρ-χίας αφορούσε σε 566 αξιωματικούς,18.662 οπλίτες, 687 υποζύγια και81 οχήματα. Μία μεραρχία η οποίαπρώτα συστάθηκε το 1912, έδωσετο μαχητικό της «παρών» στον Α’Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και τη Μι-κρασιατική Εκστρατεία. Τα τμήματααναχώρησαν από το Ηράκλειο καικατόπιν από την Αθήνα με τρένα

έφυγαν για τη Βόρεια Ελλάδα καιαπό εκεί πεζοί με κατεύθυνση τοΑλβανικό Μέτωπο, και συγκεκριμένατην Κορυτσά, στις 7 Νοεμβρίου1940.

Για όλο το διάστημα του χειμώναοι κακουχίες και οι σφαίρες αφήνουνδεκάδες εκατοντάδες Κρήτες σταπεδία των μαχών. Οι Κρητικοί απο-χωρούν μαζί με τους υπόλοιπουςάνδρες του Μετώπου, μετά και τιςστρατιωτικές επεμβάσεις πλέον τωνΓερμανικών συμμαχικών δυνάμεωντου Μουσολίνι, την Άνοιξη του Απρί-λη του 1940.

Η υποχώρηση με τα πόδια και ηπροσπάθεια επιστροφής στην Κρήτηήταν εξίσου επώδυνη όσο και ο πό-λεμος και το αποτέλεσμα αυτού.Από τον Απρίλιο μέχρι και τα τέλη

Η 5η Μεραρχία Κρητών του

Αλβανικού Μετώπου

Η Κρήτη θρήνησε για τους

1.141 νεκρούς, ενώ επιστρατεύτηκε

για τους 2.025 τραυματίες και τους

δεκάδες εκατοντάδες άνδρες με

κρυοπαγήματα και ακρωτηριασμούς.


Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής4-05 26 avenue, astoria, new York 11102 • Tel: (718) 440-8799

e-mail: [email protected]

Επ’ ευκαιρία του εορτασμού της ένδοξης επετείου

της 28ης Οκτωβρίου 1940η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής

τιμά την ιερή μνήμη των αγωνιστών από την Ελλάδα, την Κύπρο και κάθε γωνιά της Γης,που θυσίασαν τη ζωή τους για τα ιδανικά του Εθνους.

Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου αποτελεί

ευκαιρία ανανέωσης του αγωνιστικού φρονήματός μας

και σάλπισμα ομοψυχίας και ενότητας όλων των Ελλήνων,

απαραίτητης προϋπόθεσης για τη δυναμική αντιμετώπιση

των σημερινών εθνικών μας και άλλων θεμάτων

ανάμεσα στα οποία πρωταρχική θέση

κατέχει το χρονίζον θέμα της μαρτυρικής Κύπρου.

του καλοκαιριού του 1941 οι Κρη-τικοί προσπαθούν να φτάσουν στονησί, ενώ αρκετοί παραμένουν σεΘεσσαλονίκη και Αθήνα. Σε αρκετέςγειτονιές της Αθήνας, Κρήτες μαχη-τές προσπαθούν να ανακτήσουν δυ-νάμεις και να βρουν τρόπο να επι-στρέψουν στη γενέτειρα. Την πε-ρίοδο εκείνη είναι που συλλαμβά-νονται περί τους 1.400 Κρητικούςαπό τους Γερμανούς και οι οποίοιοδηγούνται σε στρατόπεδο συγκέν-τρωσης που δημιούργησαν οι Γερ-μανοί στο στρατιωτικό αεροδρόμιοστη Λάρισα. Η Κρήτη θρήνησε γιατους 1.141 νεκρούς, ενώ επιστρα-τεύτηκε για τους 2.025 τραυματίεςκαι τους δεκάδες εκατοντάδες άν-δρες με κρυοπαγήματα και ακρω-τηριασμούς. Ιστορικά έχει διατυπω-θεί μάλιστα πως η 5η ΜεραρχίαΚρητών είχε τις μεγαλύτερες απώ-λειες απ' ό,τι άλλες στρατιωτικέςμονάδες που συμμετείχαν στο Αλ-βανικό Μέτωπο.

Η ιστορία έχει αποτυπώσει σεμεγάλο βαθμό τόσο την ιστορία της5ης Μεραρχίας και τη δράση τηςόσο και τα όσα αρνητικά επισκίασαντην αντιμετώπιση της από διάφορουςκύκλους, κυρίως λόγω των κρητικώνκινημάτων του 1935 και 1938. Παράταύτα όμως τίποτε δεν μπόρεσε ναεπισκιάσει τη θέρμη των Κρητώνγια ελευθερία, με αποτέλεσμα νααναγνωρισθεί η μαχητικότητα τους,αλλά και συντροφικότητα που επέ-

δειξαν σε άλλους αγωνιστές των πε-δίων των μαχών στο Αλβανικό Μέ-τωπο. Ιστορίες και γεγονότα απόεκείνη την περίοδο έχουν αποτυ-πωθεί με μελάνι στα γράμματα τωνστρατιωτών προς τους οικείους τουςστην Κρήτη.

Η επίθεση των Γερμανών στα σύ-νορα Μακεδονίας και Θράκης στις 6Απριλίου 1941, τα όσα επακολού-θησαν και η ισχυρή κρούση κατάτων δυνάμεων της Ελλάδας έχει ωςαποτέλεσμα στις 12 Απριλίου να εκ-δοθεί η διαταγή για τη σύμπτυξηκαι υποχώρηση των δυνάμεων. Αυτόήταν και το τέλος της ιστορικής 5ηςΜεραρχίας που μετά και τη Μάχητης Κρήτης δεν συγκροτήθηκε εκνέου σε ενιαία στρατιωτική δύναμη.

Οι περισσότεροι από τους Κρη-τικούς που τελικά κατάφεραν ναεπαναπατριστούν στην Κρήτη, ενί-σχυσαν τα συμμαχικά στρατεύματαγια την αντίσταση κατά των κατα-κτητών, με αποκορύφωμα τη Μάχητης Κρήτης, αλλά και τη δράση τουςστην αντίσταση την περίοδο τηςγερμανικής κατοχής, δεδομένου ότιαπό τον Ιούνιο του 1941 ένας με-γάλος αριθμός αντιστασιακών ορ-γανώσεων «αγκαλιάζει» την Κρήτημέχρι και την 9η Μαΐου 1945, οπότεκαι υπογράφτηκε η συνθήκη παρά-δοσης των γερμανο-ιταλικών δυνά-μεων.

Πηγή: ΑΜΠΕ

Από τις πρώτες στιγμές, σύμφωνα και με τα αρχεία

του Συντάγματος στα Χανιά, ξεκίνησαν οι καμπανοκρουσίες,

ενώ τα αστυνομικά τμήματα της τότε χωροφυλακής επιστράτευσαν

το δυναμικό τους, με στόχο να ειδοποιηθούν όλοι οι άνδρες που

ήταν εν δυνάμει πολεμιστές του μετώπου.


b Santorini Grill108 S Buckmarsh Street,

Berryville,VA 22611Tel: 540-955-8135

www.santorini-grill.com

Με εθνική υπερηφάνεια

εορτάζουμε

την ιστορική επέτειο

του Hρωικού «ΟΧΙ»

της 28ης Οκτωβρίου 1940

Ζήτω το ΑθάνατοΕλληνικό Πνεύμα!


a b

Μαρία Τζάλλα, Υποδιευθύντρια

ΗμΕρΗΣιΟ ΕΛΛΗνΟ-ΑμΕριΚΑνιΚΟ ΣΧΟΛΕιΟΒΑΣιΛΕιΟΣ ΣπΥρΟπΟΥΛΟΣ

ΕΛΛΗνΟρΘΟδΟΞΟΥ ΚΟινΟΤΗΤΟΣ ΑγιΟΥ νιΚΟΛΑΟΥ43-15 196 Street, Flushing, NY 11358 / Tel.: (718) 357-5583

Mε πηγαία χαρά και υπερηφάνειαγιορτάζουμε την επέτειοτου Hρωικού «ΟΧΙ» και με ευλάβεια υποκλινόμεθαστο θάρρος, την ομοψυχίακαι την αλύγιστη θέλησητου ελληνικού λαού για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940!

Ο Ιερατικώς Προϊστάμενος Πρωτοπρεσβύτερος Παύλος Παλαιστίδης,οι Ιερείς, το Κοινοτικό Συμβούλιο, η Σχολική Επιτροπή, η Διεύθυνση,

οι Δάσκαλοι,ο Σύλλογος Γονέων και Δασκάλων, οι Γονείς και οι Μαθητές του Ημερήσιου Ελληνο-Aμερικανικού Σχολείου «Βασίλειος Σπυρόπουλος»

της Ελληνορθοδόξου Κοινότητος Αγίου Νικολάου, Flushing

Αθηνά Κρομμύδα, Διευθύντρια

Μέσα σε τρεις μέρες συ-νειδητοποίησε η Λαμία

και η Φθιώτιδα το μήνυμα τουπολέμου του 1940. Ηταν τότεπου έφτασαν τα πρώτα μηνύ-ματα από το μέτωπο για 3 νε-κρούς από την περιοχή.

Από 28 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμ-βρίου 1940 καταγράφονται τρειςνεκροί από χωριά γύρω από τηνπόλη της Λαμίας. Μέχρι τότε υπήρχεη ανάμνηση από την πανηγυρικήαναχώρηση του 42ου ΣυντάγματοςΕυζώνων της Λαμίας για το μέτωπο.Στις 4 Σεπτεμβρίου 1940 έφυγε σι-δηροδρομικά για την Καλαμπάκα

και σύμφωνα με τον τύπο της πε-ριοχής «όλος ο λαός της Λαμίας καιτων περιχώρων κατέκλυσε το σιδη-ροδρομικό σταθμό Λιανοκλαδίουγια να ξεπροβοδίσει τους Ευζώνους».Τέσσερις ημέρες αργότερα, το 42οΣύνταγμα της Λαμίας μετά την Κα-λαμπάκα, το Μέτσοβο και τα Γιάν-νενα, βρέθηκε στη θέση Χάνι Δελ-βινάκι και υπήχθη στην 8η Μεραρ-χία μέχρι το τέλος του πολέμου.

Η περιοχή βιώνει τα μηνύματααπό το μέτωπο καθώς οι άνθρωποιτη διπλανής πόρτας ήταν στο κέντροτων επιχειρήσεων. Οι αναφορές γιατο μέτωπο και τις εξελίξεις εκείήταν άμεσα συνδεδεμένες και μετους ανθρώπους από την ΣτερεάΕλλάδα που βρίσκονταν στο κέντροτων επιχειρήσεων. Άλλωστε το 42οΣύνταγμα των Ευζώνων κουβαλάπίσω του μια σημαντική ιστορία.

«Σε αυτό το Σύνταγμα των Ευ-ζώνων καλούνταν οι κληρωτοί στρα-τεύσιμοι από τα ορεινά χωριά τωννομών Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Φω-κίδας και Βοιωτίας» σημειώνει στοΑΠΕ - ΜΠΕ ο καθηγητής ΚώσταςΜπαλωμένος που μελετά για χρόνιατα ιστορικά στοιχεία της περιοχής.Σ' αυτό το Σύνταγμα από τους Βαλ-κανικούς πολέμους και από τηνσυγκρότησή του ακόμα, την 23ηΔεκεμβρίου του 1913, καλούντανοι κληρωτοί βουνίσιοι της περιοχήςγια ευνόητους λόγους. Το 42ο Σύν-ταγμα Ευζώνων της Λαμίας κρύβειπίσω του μια τρομακτική ιστορίαστη Μικρά Ασία αλλά και στις μάχεςτης Ουκρανίας, όπου είχε παρουσία,και συγχρόνως μια άλλη ιστορίακαθώς για ένα μεγάλο χρονικό διά-

στημα τη διοίκησή του την είχε οΝικόλαος Πλαστήρας. Στον Ν. Πλα-στήρα αποδίδουν οι ιστορικοί τηνουσιαστική του συγκρότησή τουςως δομημένη στρατιωτική μονάδαως εκστρατευτικό σώμα.

«Ηταν ο Ν. Πλαστήρας που τοοργάνωσε, εξαρχής με το που ανέ-λαβε τη διοίκησή του το ανασυγ-κρότησε, το εκπαίδευσε, το εφο-δίασε με οπλισμό και υλικά και τομετέτρεψε σε μια γενναία πολεμικήδύναμη» λέει χαρακτηριστικά ο κ.Κώστας Μπαλωμένος.

Λίγο μετά την κήρυξη του πο-λέμου το 1940, το 42ο Σύνταγματων Ευζώνων βρίσκεται ακριβώςστην πρώτη γραμμή του πολέμουαπέναντι στους «Κενταύρους» τουΜουσολίνι, μια τεθωρακισμένη Ιτα-λική μεραρχία. Δέχεται ισχυρό βομ-βαρδισμό του πυροβολικού και

Η Στερεά Ελλάδαστην πρώτη γραμμή

του πολέμου

Μετά τη γερμανική εισβολή και την οπισθοχώρηση

που διατάχτηκε στα μέσα του Απρίλη, οι Εύζωνες από τη Λαμία

και τους γειτονικούς νομούς έχουν φτάσει στο Τεπελένι και

υποχώρησαν σε αμυντική διάταξη στο Αργυρόκαστρο αλλά

η υποχώρηση συνεχίζονταν με βάση τις εντολές.

αναγκάζεται να φτάσει λίγο νότια,στο Χάνι Δελβινάκι.

«Μέχρι τις 10 Νοεμβρίου οιΕύζωνες από τη Λαμία και την ευ-ρύτερη περιοχή αναδιπλώθηκαν καιέκαναν αποκρούσεις ιταλικών μι-κροεπιθέσεων συντηρώντας μια συγ-κεκριμένη τακτική. Από τις 13 Νο-εμβρίου άρχισαν οι ελληνικές επι-θέσεις και καταλήψεις χωριών. Από14 Νοεμβρίου και μετά, καθώς εξε-λίσσεται η μεγάλη αντεπίθεση, συμ-μετείχε στην κατάληψη όλης τηςΒόρειας Ηπείρου μέχρι το τέλοςτης χρονιάς» σημειώνει ο καθηγητήςκ. Κώστας Μπαλωμένος.

Στο ημερολόγιο του 42ου Συν-τάγματος Ευζώνων της Λαμίας κα-ταγράφονται δεκάδες επιθέσεις όλοτο επόμενο διάστημα, ακόμη καιμέσα στο χειμώνα. Παρά το βαρύχειμώνα οι Εύζωνες συνεχίζουν έωςτα μέσα του Γενάρη της αποκρού-σεις, έως ότου να σταθεροποιηθείη γραμμή από το Πόγραδετς μέχριτο Ιόνιο Πέλαγος και στη συνέχειατο Σύνταγμα τίθεται ως εφεδρεία.

Από τον Μάρτη που ξεκινάει ηεαρινή Ιταλική επίθεση με πολλα-πλάσιες δυνάμεις από το Μουσολίνι,το 42ο Σύνταγμα των Ευζώνων βρί-σκεται και πάλι στην πρώτη γραμμήαποκρούοντας δεκάδες εχθρικέςεπιθέσεις. Όλα αυτά μέχρι τις 22Μαρτίου 1941 που ο Μουσολίνι εγ-καταλείπει την Αλβανία, συνειδη-τοποιώντας το μέγεθος της αποτυ-

χίας. Μετά τη γερμανική εισβολήκαι την οπισθοχώρηση που διατά-χτηκε στα μέσα του Απρίλη, οι Εύ-ζωνες από τη Λαμία και τους γειτο-νικούς νομούς έχουν φτάσει στοΤεπελένι και υποχώρησαν σε αμυν-τική διάταξη στο Αργυρόκαστροαλλά η υποχώρηση συνεχίζοντανμε βάση τις εντολές.

Στις 26 Απριλίου 1941 κρίθηκεότι πρέπει να απολυθούν οι έφεδροιαξιωματικοί και οπλίτες που κατά-γονται από την Ήπειρο. «Προέκυψετότε θέμα για το 42ο Σύνταγμα Ευ-ζώνων, του οποίου οι οπλίτες δενκατάγονταν από την Ήπειρο αλλάαπό τη Στερεά Ελλάδα» σημειώνειμιλώντας στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ» ο ΚώσταςΜπαλωμένος και συνεχίζει λέγονταςπως «ο διοικητής της μεραρχίας μεευθύνη του, διέταξε να χορηγηθούναπολυτήρια και στους οπλίτες καιαξιωματικούς του 42ου ΣυντάγματοςΕυζώνων, γράφοντας όμως ως τόποκαταγωγής τους την περιοχή τηςΆρτας έτσι ώστε να δικαιολογείταιη απόλυση και αυτών ως καταγό-μενοι δήθεν από την Ήπειρο. Μά-λιστα δόθηκαν και προφορικές εν-τολές να πάρουν μαζί τους όλα ταζώα που προέρχονταν από την πε-ριοχή της Λαμίας».

Σύμφωνα με τον κ. Μπαλωμένοοι Εύζωνοι κινήθηκαν μέσα απόδύσβατες περιοχές για να φτάσουν


a b

Τιμή και δόξα

στους Ηρωες του «ΟΧΙ»!

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940!

LOUIS FAMILY RESTAURANT2211 Marietta Avenue, Lancaster, PA� 17603 • Tel: (717) 392-6759

ALICE’S DINER1665 Lincoln Hwy East, Lancaster, PA 17602 • Tel: (717) 207-0655

Οι ιδιοκτήτες

Ηλίας και Αλίκη Λούντζη, τα παιδιά τους Δρ. Νεκτάριος, Ευθύμιος και Ευάγγελος,

καθώς και το προσωπικό των εστιατορίων τους

Λίγο μετά την κήρυξη του πολέμου το 1940,

το 42ο Σύνταγμα των Ευζώνων βρίσκεται ακριβώς

στην πρώτη γραμμή του πολέμου απέναντι στους «Κενταύρους»

του Μουσολίνι, μια τεθωρακισμένη Ιταλική μεραρχία.


τελικά στα χωριά τους σε όλη τηςΣτερεά Ελλάδα περίπου στα μέσαΜαΐου 1941, αποφεύγοντας ωστόσοκατοχικές δυνάμεις.

από τις νίκες στηνεξαθλίωση και την πείνα

Φτάνοντας πίσω στα χωριάτους οι Εύζωνες άρχισαν να βιώνουντα πρώτα δείγματα των ελλείψεων.Άρχισαν να βλέπουν τις τιμές ναανεβαίνουν, το παρεμπόριο και ημαύρη αγορά να εγκαθίσταται καιτους μαυραγορίτες να δημιουργούνσχέσεις με τους κατακτητές για ίδιο

όφελος.Αν και αγροτικές οι περιοχές

τους οι ελλείψεις άρχισαν να εμ-φανίζονται κυρίως από τα αστικάκέντρα, τη Λαμία και τις άλλες με-γάλες πόλεις. Τα βασικά τρόφιμαάρχισαν να απουσιάζουν ενώ οιτιμές εκτοξεύονται στα ύψη. «Ητιμή στο λάδι» λέει στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ»ο κ. Μπαλωμένος «προπολεμικάήταν 44 δρχ. η οκά. Τον Οκτώβριοτου 1941 είχε ήδη φτάσει στην πε-ριοχή 800 δρχ. η οκά, το Γενάρητου 1942 έφτασε σε 4.500 δρχ. ηοκά και τον Δεκέμβρη του 1942ανέβηκε σε 14.000 δρχ. η οκά».

Είναι σημαντικό να σημειωθείότι ακόμη και οι θάνατοι από την

πείνα άρχισαν να αυξάνονται αλλάκαι συγχρόνως να αποκτούν καιέναν ταξικό χαρακτήρα. Σύμφωναμε τα στοιχεία τα οποία έχει ταξι-νομήσει ο καθηγητής Κώστας Μπα-λωμένος μελετώντας τα αρχεία απότις ενορίες της πόλης της Λαμίας,προκύπτει ότι σε ενορίες οι οποίεςυπάρχουν σε αστικές περιοχές οιθάνατοι είναι αριθμητικά λιγότεροισε σύγκριση με περιφερειακές ενο-ρίες που είναι σε λαϊκές γειτονιέςόπου είναι ιδιαίτερα αυξημένοι.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του κ.Μπαλωμένου μόνο στην ενορία τουΙερού Ναού της Ευαγγελίστριας πουκαλύπτει αστική περιοχή της πόληςαπό τους 24 που απεβίωσαν το1940 φτάνουμε στους 60 το 1942,αλλά ουσιαστικά οι θάνατοι σε σχέ-ση με τον πληθυσμό είναι σαφώςπεριορισμένοι.

Οι αστοί της πόλης έμποροι, για-τροί, δικηγόροι με υψηλά εισοδή-ματα αντιμετωπίζουν, όπως άλλωστεόλοι οι άλλοι, οικονομικές δυσκολίεςκαι έλλειψη βασικών αγαθών γιατη διατροφή τους, ωστόσο μπορούνκαι ανταποκρίνονται με εντελώςδιαφορετικούς τρόπους, πιθανά πλη-

ρώνοντας όσο - όσο τα πρώτα είδη.Σε περιφερειακές ενορίες όπως

στην ενορία της Παναγίας Δέσποιναςενώ το 1940 είχαμε 43 θανάτουςμεταξύ των οποίων 7 ήταν παιδιά,το 1942 καταγράφονται 102 θάνατοιμεταξύ των οποίων είναι 22 παι-διά.

«Η Λαμία ως πόλη, όπως καιοι άλλες περιφερειακές πόλεις, έχον-τας κατά βάση την συνδρομή τηςπαραγωγικής δυνατότητας των γύρωχωριών διατήρησε κάποια σχετικήαυτονομία βασικών αγαθών. Έχασεμεν ανθρώπους από την πείνα καιτο κρύο, χωρίς όμως να φτάσει σεκατάσταση λιμού, ούτε να πεθαίνουνοι άνθρωποι στο δρόμο» σημειώνειο κ. Μπαλωμένος. Συγχρόνως ταξι-νομώντας τα θύματα εκείνης τηςπεριόδου τονίζει πως «γέροντες ήάρρωστοι ήταν κυρίως τα θύματατης πείνας ή της έλλειψης θέρμαν-σης και φαρμάκων» και διαπιστώνεισυγχρόνως ότι «οι αριθμοί προδί-δουν πως τα παιδιά αντιστάθηκανσχετικά περισσότερο από τους ενή-λικες και τις ευάλωτες ομάδες».

Πηγή: «ΑΜΠΕ»


Μιας ημέρας που απέδειξε ότι οι Ελληνες ξέρουν να πεθαίνουνγια την πατρίδα, την ελευθερία και την ανεξαρτησία.

Ζήτω η Ελλάς! Ζήτω η Αμερική!

Με ομοψυχία και υπερηφάνειατα Ηνωμένα Χιακά Σωματεία Αμερικής και Καναδά

συμμετέχουμε στους εορτασμούς της επετείουτης 28ης Οκτωβρίου 1940

Σας καλούμε όλους στο 62ο Εθνικό Χιακό Συνέδριο

12-15 Ιανουαρίου 2018 - Martin Luther King WeekendClearwater Beach, Florida

Sheraton Sand Key ResortFor hotel info: www.sheraton.com/sandkey

Δηλώστε έγκαιρα τη συμμετοχή σας

www.chiossocieties.org

Η Στερεά Ελλάδα στην πρώτη γραμμή του πολέμουΣυνέχεια από τη σελίδα 29

«Η τιμή στο λάδι προπολεμικά ήταν 44 δρχ. η οκά.

Τον Οκτώβριο του 1941 είχε ήδη φτάσει στην περιοχή 800 δρχ.

η οκά, το Γενάρη του 1942 έφτασε σε 4.500 δρχ.

η οκά και τον Δεκέμβρη του 1942 ανέβηκε σε 14.000 δρχ. η οκά».

...ακόμη και οι θάνατοι

από την πείνα άρχισαν να

αυξάνονται αλλά και

συγχρόνως να αποκτούν και

έναν ταξικό χαρακτήρα.


a b

Νίκος και κατερίνα μιχαλιούοικογενειακώς

Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ' όνειρο από το αίμαΣτους όχτους του μονοπατιού συνάζουνται τα ζώα

Γρυλίζουν και κοιτάζουνε σαν να μιλούνεΟ κόσμος όλος είναι αληθινά μεγάλος

Γίγας που κανακεύει τα παιδιά τουΜε βήμα πρωινό στη χλόη που μεγαλώνει

Ολοένα εκείνος ανεβαίνειΜακριά χτυπούν καμπάνες από κρύσταλλοΑύριο, αύριο λένε: το Πάσχα τ' ουρανού!

Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ' όνειρο μέσ' στο αίμαΤου κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει:

Ελευθερία,Ελληνες μέσ' στα σκοτεινά δείχνουν το δρόμο:

Ε Λ Ε Υ Θ Ε Ρ Ι ΑΓια σένα θα δακρύσει από χαρά ο ήλιος.

Οδυσσέας Ελύτης

Ζήτω οι ήρωες της 28ης οκτωβρίου του 1940

FEDERATION OF HELLENIC AMERICAN SOCIETIES OF PHILADELPHIA AND GREATER DELAWARE VALLEY

P.O. BOX 34656, Philadelphia, PA 19101 • www.philadelphiafederation.com

Το έπος του ’40 είναι η λαμπρότερη σελίδα της νεότερης Ελλάδας.

Eμείς οι απόγονοι των γενναίων εκείνων Ελλήνων που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν

για την Eλευθερίατιμούμαι την μνήμη τους και αναφωνούμε

ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟς!a b

Με ενθουσιασμό και αι-σθήματα υπερηφάνειας

οι πολίτες των Χανίων και τωνάλλων πόλεων της Κρήτης «δέ-χτηκαν» την είδηση του πο-λέμου με την Ιταλία. Το κλίμαπου επικράτησε περιγράφειστα φύλλα εκείνης της περιό-δου ο τοπικός Τύπος.

Το πρώτο σχόλιο για την έναρξητου πολέμου δημοσιεύτηκε στοφύλο του «Εσπερινού Ταχυδρόμου»της 29ης Οκτωβρίου. Εκεί περιγρά-φεται ο ενθουσιασμός των Κρητών,με τη χαρακτηριστική έκφραση ότι«είναι ανώτερος πάσης περιγρα-φής».

Σύμφωνα με τα τότε δημοσιεύ-ματα, διεκόπη η λειτουργία τωνσχολείων και λαός και νεολαία βγαί-νουν στους δρόμους κρατώντας ελ-ληνικές σημαίες, τραγουδώντας καιφωνάζοντας συνθήματα.

Στα φύλλα εκείνης της ημέρας,σύμφωνα με το αφιέρωμα του«ΑΠΕ-ΜΠΕ», υπάρχουν οι ανακοι-νώσεις για την επιστράτευση καικαλούνται οι έφεδροι οπλίτες πε-ζικού, πυροβολικού όλων τωνόπλων να παρουσιαστούν άμεσαστη Μεραρχία Κρητών.

Σταδιακά όλη η δύναμη της Με-ραρχίας μεταφέρεται στο μέτωπο.Η 5η Μεραρχία, που μετέβη στοΑλβανικό μέτωπο, αποτελούνταναπό το 14ο (με έδρα τα Χανιά), το43ο (με έδρα το Ηράκλειο) και το44ο (με έδρα το Ρέθυμνο) Συντάγ-ματα Πεζικού, το 5ο Σύνταγμα πυ-ροβολικού της Σούδας, τον ΛόχοΣκαπανέων και Διαβιβαστών, τοΣτρατιωτικό Νοσοκομείο Χανίωνκαι άλλους σχηματισμούς.

Τον Απρίλιο του 1941, στη δύ-ναμη της Μεραρχίας προστέθηκανκαι 3.000 Κρήτες που μόλις είχανολοκληρώσει τη βασική τους εκ-παίδευση.

Μέχρι την 6η Νοεμβρίου 1940,είχε ολοκληρωθεί η προσέλευσητων εφέδρων. Από τις 18 έως 25Νοεμβρίου η 5η Μεραρχία μετα-φέρθηκε στη Μακεδονία. Συνολικάμεταφέρθηκαν 566 αξιωματικοί,18.662 οπλίτες, 687 υποζύγια και81 οχήματα. Από τις 29 Ιανουαρίουέως τις 12 Απριλίου 1941 η 5η Με-ραρχία Κρήτης έδωσε μάχες.

Παράλληλα, υπάρχουν ανακοι-νώσεις των Αρχών με τις οποίεςκαλούνται οι πολίτες και οι τοπικέςαρχές να συμμορφωθούν σε μέτρα,όπως το σβήσιμο των φώτων, η κά-λυψη των παραθύρων, ενώ υπάρχεικαι εκτενής ενημέρωση για τα δια-θέσιμα καταφύγια σε περίπτωσηβομβαρδισμού από αέρος.

Οι Αρχές ανακοινώνουν την ορ-γάνωση σταθμών πρώτων βοηθειώνορίζοντας τα σημεία.

Λίγες ημέρες μετά την έναρξητου πολέμου, στις 2 Νοεμβρίου,πραγματοποιείται και η πρώτη απόαέρος επίθεση.

Ο απολογισμός αναφέρει 4 νε-κρούς και 13 τραυματίες, καθώςκαι ζημιές σε δημόσια και ιδιωτικάκτίρια.

Πηγή: «ΑΠΕ»

Τον Απρίλιο του 1941,

στη δύναμη της Μεραρχίας

προστέθηκαν και 3.000 Κρήτες

που μόλις είχαν ολοκληρώσει

τη βασική τους εκπαίδευση.

«Ο ενθουσιασμός είναι ανώτερος

πάσης περιγραφής»

εΘΝικοΣ κΗρυΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 201732 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Καθ’ ον ο ανθελληνισμός καλπάζει ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Α! Η μάνα γης Ελλάς! Η γη των πατέρων και προ-γόνων μας. Το διαμαντένιο φυλαχτό στο ιδιαίτεροκαι ιδιοσύστατο κατασκεύασμα της φυλής μας, εν-δήμων και αποδήμων. Η πνευματική κολυμβήθραπαγγνωσίας και πολιτισμού, ο ομφαλός της Γης κατάτην Πυθία. Η γη του οράματος, της φαντασίας καιτης δημιουργίας. Η χώρα του λόγου, της γραφής, τηςποίησης, της διήγησης, της ρητορείας, του δράματος,της τραγωδίας, της μελωδίας ουρανόκρουστης ψαλ-μωδίας, της λάξευσης, της μελίρρυτου γλώσσας τωνΕλλήνων.

Η γη των θεών και ημίθεων και ηρωισμού στηνπροάσπιση και επέκταση της Ολυμπίας σκέψης καισυλλογισμού. Η γη της πνευματικής ανησυχίας καιερευνητικότητας πάνω στα πρωτοπόρα φτερά τουΔαίδαλου και του υιού Ικαρου να ξανοίξουν, πέραντου ορίζοντος της ματιάς των. Η γη των Ολυμπίωνδιαστάσεων πνευματικής και σωματικής άθλησηςστα πλαίσια και σε επίπεδα οικουμενικής φιλίας, ει-ρήνης και συμφιλίωσης. Αυτή η χώρα στην περιστρο-φική κίνηση της Γης, με την οικουμενικότητα τηςαφής της και τις συνδετικές ίνες μέσα στην πολυ-γλωσσία της Δύσης.

Αυτός ο λαός, αυτή η φυλή, αυτό το ανθρωπογέν-νημα, με εύρος και πνευματική εμβέλεια ουρανίωνδιαστάσεων ώστε να επιδαψιλεύσει τους Ολυμπίουςθεούς και θεές με γιγαντώδη αρρενωπά αναστήματακαι της υπέρτατης καλλονής, το θάμπος και σαγήνης.Αυτός ο λαός του Ομηρικού Επους. Αυτός ο λαός του«Μολών Λαβέ», των Λεωνίδων στη Μάχη των Θερ-μοπυλών. Στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Στη Μάχητου Μαραθώνος που κατατρόπωσε τους υπεράριθ-μους Πέρσες και διέσωσε όχι μόνον την Ελλάδα αλλάκαι την Ευρώπη ολόκληρη, από το να είμεθα σήμεραΠέρσαι με κοινή Περσική διάλεκτο. Αυτός ο παντο-δύναμος λαός του ακατάλυτου θαύματος της Ακρό-πολης. Ο απόγονος των Περικλή, Αριστοτέλη,Σωκράτη, Πλάτωνος, Πραξιτέλη, Φειδία, Δημόκρι-του, Ιπποκράτη, Αισχύλου, Ευριπίδη, Σοφοκλή, του«Αιέν Αριστεύειν» του «νυν υπέρ πάντων αγών», τωνηρώων «’21» και του «αέρα» του «’40».

Ο λαός αυτός της φλογερής πένας, των ποιητάδων

και συγγραφέων μετεπαναστατικών καιρών σε ανυ-πέρβλητη στιχουργία και πεζογραφία έμπνευσης καιπνευματικής ανάτασης. Το απόσταγμα της χιλιετούςΒασιλεύουσας και του Ιουστινιάνειου «Νενίκηκά σεΣολομών» σε μια στάση πνευματικής μεταρσίωσης,μπρος στο ουρανομήκη έργον της Αγίας Σοφίας. Ολαός αυτός του οποίου η πνευματική ακτινοβολίαέφθασε να συνενώσει γην και ουρανόν με την ασύγ-κριτο υμνογραφία και υμνολογία που δένει Θεό καιάνθρωπο στο ανάκρουσμα ουρανίων ήχων.

Ναι, αυτός ο ελληνικός λαός, ο πολύπλευρος, οεφευρικότατος και πολυμήχανος, ο πολύγραφος καιπολυσέλιδος στη μακρόσυρτη ιστορική του εξέλιξηπου τον συνέχει με χιλιάδες χρόνια, προς φθονερήαγαλλίαση των εχθρών, ανθελλήνων, φαίνεται ναδιέρχεται μέσα από «συμπληγάδες πέτρες» μιας στα-θερής εξασθένησης και εθνικού φρονήματος. Φυσικάτα πολυάριθμα κόμματα δεν βοηθούν, δεν συντρέ-χουν στην ενιαία ενότητα του λαού, γιατί ο πολίτηςπροσκολλημένος στο προτιμητέο του κόμμα, παρα-βλέπει τη μεγάλη εικόνα του κράτους, έθνους καιφυλής και ως συνέπεια, ότι εις βάρος του έθνους καιφυλετικής ταυτότητας δεν συνδράμει, ούτε νοιάζεται.

Μεγάλη στέρηση και απονία όταν το κράτος καιλεηλατείται, αμαυρώνεται και παραμορφώνεται καικατακτάται και υποτάσσεται σ’ ένα ανεξέλεγκτοκύμα ξενογραφίας, ξενογλωσσίας και ξενομανίας, σεσυνεχή ανελέητη ρύπανση του γραπτού και προφο-ρικού λόγου με κανενός να καίγεται καρφί.

Οι πολυκομματικοί ηγήτορες ακαδημαϊκοί, εκκλη-σιαστικοί και της Παιδείας οι ταγοί, με τι μάτια καιεθνικά συναισθήματα βλέπουν αυτά τα φαινόμενατου καλπάζοντος ανθελληνισμού;

Τι λένε, τι κάνουν, πώς αντιδρούν αν αντιδρούνκαθόλου! Οι καθηγηταί και διδάσκαλοι, οι κήρυκεςαπό τους άμβωνες τι μεταφέρουν στα ώτα και όρασητου ακροατηρίου των; Τι ελληνικά, τι γλώσσα, τι ελ-ληνοπρέπεια, τι εθνική υπερηφάνεια, τι φυλετικήσφυρηλάτηση και γενεολογίαν διαπαιδαγώγηση, τιανάπλαση νου και ψυχής, τι αναπτέρωση του ελλη-νοπρεπούς φρονήματος, μεταδίδουν και παραδίδουνστη μαθητιώσα νεολαία τη μεταλαμπαδεύουσα αυτήγενιά του ελληνικού μέλλοντος; Εδώ θα πρέπει ναδοθούν απαντήσεις μεγάλης αιχμής και αναμορφω-τικού βεληνεκούς με ριζοσπαστικές λαβές για ναανατρέψουν αυτή την θεατή ολίσθηση και παγί-δευση της Ελλάδος μέσα στα γαμψά νύχια της αν-θελληνικότητας και πολτοποίηση της βδελυρήςπαγκοσμιοποίησης. Ο Ελληνας είναι ήδη παγκό-σμιος. Η ελληνική παρουσία διά μέσου της πνευμα-τικής της απήχησης και ευρωστίας, της Δημοκρατίαςκαι των Ολυμπιακών κυκλικών συμπλεγμάτων, πουσημαίνουν άσκηση, φιλία, ήθος, άθληση, ειρήνη, συ-ναδέλφωση, συναγωνισμός σε ανθρώπινα μέτρα,

είναι ήδη παγκοσμιοποιημένη και δεν χρειάζεται ναεισαγάγουμε αλλωνών μέτρα γραφής και γλωσσικέςανάρμοστες και κακοφωνίες για να το αποδείξουμε.Επομένως, ο Τύπος σε όλη την έκταση και εξουσίατου, να σταματήσει τη ρύπανση της γραφής μας, όσοκαι η τηλεθέαση και ραδιοφωνία να εκκαθαρίσουντις εκπομπές των από τις κακόηχες, τις ασυνταίρια-στες, τις ανάρμοστες, τις κακόφωνες, τις γελοίεςξένες λέξεις που τείνουν να κρημνίσουν και κατα-ποντίσουν τον ρουν της μελίρρυτου γλώσσας μας. Τογλωσσικό μας λεξικόν αποτελείται από ένα εκατομ-μύριο λέξεις Δείτε λεξικολογίας πλούτο! Σ’ αυτήν τηνγην ήταν, είναι και θα παραμένει εσαεί, η χώρα τωνΕλλήνων.

Δεν μας πάει παρά το περίβλημα της ελληνικότη-τάς μας. Μόνο ο πολύχρωμος μανδύας της φυλήςμας. Μα δεν ακούτε τις κραυγαλέες φωνές των προ-γόνων μας που διαμαρτύρονται και λένε: Προς χάριντου Ελληνισμού, προς χάρη μας, τι πάθατε και λοξο-δρομήσατε; Τι είναι αυτές οι ξενόγλωσσες γραφέςπάνω από τους τάφους μας; Δεν τις αντέχουμε! Ματον Δία, θα ανασηκωθούμε να τις σβήσουμε. Μηνμας διαταράσσετε! Μη μας λερώνετε τη λαμπρά κλη-ρονομιά που σας αφήσαμε. Σταματάτε, επανέρθετεστα συγκαλά σας. Ξεγράψτε τα ξένα και πρωτίστωςγράψτε τα ελληνικά με τα οποία σας προικίσαμε. Ανθέλετε και καμιά ξένη λέξη, γράψετέ την παρακάτωτης δικιάς μας γραφής. Μην υποτιμάτε τον εαυτόνσας και τα προικοδοτήματα με τα οποία σας στερε-ώσαμε.

Εμείς δεν εισαγάγαμε τίποτα ξένο. Η εφευρετικό-τητα και παραγωγικότητά μας δεν είχε όρια. Δίναμεκαι δανείζαμε στις εκστρατείες μας και κατακτήσειςκαι εξαπλώσαμε την ελληνική επικράτεια σ’ όλο τονγνωστό κόσμο. Μη σας γελούν οι δολιοφθορείς καιπανούργοι ξένοι με την εφήμερη ψευτοπολιτική τουςκαι σας υποδουλώσουν. Εμείς είχαμε πνεύμα αδού-λωτο.

Σταθείτε ευθυτενείς και αλύγιστοι όπως εμείς σεόλα αυτά τα χρόνια των πέντε χιλιάδων. Τώρα θα ξα-ναησυχάσουμε με τη σκέψη ότι θα απαλείψετε κάθεξενογραφία, χωρίς πρωτεύοντα την Ελληνική και ότιθα πάψετε τη ρύπανση και βεβήλωση της γραπτήςκαι προφορικής μας γλώσσας.

Λοιπόν, τι να σας πω, μέχρι κι οι φωνές των αι-ωρούμενων προγόνων μας ακούν κι από τα μνήματαμας παρακολουθούν και διαμαρτύρονται.

Βλέπετε, μέχρι πού έφθασε το μέγεθος της ανθελ-ληνικότητας στην Ελλάδα. Αλλά δεν θα κλειδωστο-μιαστούμε μέχρι να παρθεί η αρχή της λύσης τηςπαραμόρφωσης της όψης και γραφής της Ελλάδος.

Πέτρος ΤσαντέςIslandia, NY

Ellinikos™ is a beautifully crafted traditional Greek Coffee you simply want to drink every day.

Proudly made in New York City

Visit us at ellinikosreserve.com to order please call (718) 886 - 4140

ζητωη 28η Oκτωβρίου 1940!


ΗΚέρκυρα συγκαταλέγεταιστις «πόλεις-θύματα» των

φασιστικών δυνάμεων, ιταλι-κών και γερμανικών, του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου (1940-44). Η ανατροπή του καθε-στώτος Μουσολίνι και η προ-σχώρηση της Ιταλίας στις Συμ-μαχικές δυνάμεις, είχαν ωςαποτέλεσμα να μεταβληθεί ηιστορική πόλη της Κέρκυραςσε «θέατρο» επίδειξης φασι-στικής ισχύος.

Όπως αναφέρει στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ»ο καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστη-μίου Δρ Δημήτριος Γ. Μεταλληνός,«τη νύχτα της 13ης Σεπτεμβρίου1943, οι Γερμανοί απάντησαν μετον χειρότερο τρόπο στην ‘προδοσία’των Ιταλών συμμάχων τους. Τα γερ-μανικά βομβαρδιστικά μέσα σ’ ελά-χιστες ώρες σκόρπισαν την κατα-στροφή. Τα αεροπλάνα έριχναν εμ-πρηστικές βόμβες, οι οποίες έβαζαναπευθείας φωτιά σε ό,τι ερχόταν σ’επαφή μαζί τους. Την επίθεση διε-νήργησαν δέκα αεροπλάνα τύπουΧαίνκελ του 10ου Αεροπορικού Σώ-ματος. Ο κόσμος έντρομος εγκατέ-λειπε τα φλεγόμενα σπίτια του κα-τευθυνόμενος προς την κερκυραϊκήενδοχώρα, ενώ ολόκληρη η πόληκαιγόταν. Αρκετοί προσέτρεξαν στονναό του μονίμου προστάτη της νή-σου Αγίου Σπυρίδωνος για να σω-θούν. Οι Κερκυραίοι παρακολου-θούσαν με συντριβή ψυχής την ιστο-ρική πόλη τους να φλέγεται...».

Μεταξύ των κτιρίων που αποτε-φρώθηκαν εσωτερικά ή καταστρά-φηκαν ολοσχερώς ήταν το ΔημοτικόΘέατρο Κέρκυρας, το ομορφότεροκτίριο της πόλης, μία μικρογραφίατης Σκάλας του Μιλάνου κι από τακαλύτερα στην Ευρώπη, μαζί με τοσπάνιο μουσικό αρχείο του. Η πε-ρίφημη Ανουτσιάτα (Annunciata),η άλλοτε επιβλητική ρωμαιοκαθο-λική εκκλησία της Κέρκυρας, στονπερίβολο της οποίας βρίσκονταν

«Αγιάτρευτες» παρέμειναν οι

πληγές της Κέρκυραςαπό τον βομβαρδισμό

των φασιστικών ιταλικών

και γερμανικών αεροπλάνων το '40

Απόβαση γερ-μανικών ενι-σχύσεων στηνΛευκίμμη. Σε-πτέμβρης1943


Τα γερμανικά βομβαρδιστικά μέσα

σ’ ελάχιστες ώρες σκόρπισαν την

καταστροφή. Τα αεροπλάνα

έριχναν εμπρηστικές βόμβες,

οι οποίες έβαζαν απευθείας φωτιά

σε ό,τι ερχόταν σ’ επαφή μαζί τους.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ34 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

συν δύο χρόνια δωρεάν συντήρηση και ανταλλακτικά ΜΕ ΜΕΓAλΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣΓιορτάζουμε την 80ή μας επέτειο

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου - ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940!

θαμμένοι οι νεκροί της Ναυμαχίαςτης Ναυπάκτου (Lepanto, 1571).

Οπως αναφέρει ο κ. Μεταλληνός,«βομβαρδίστηκαν η Ιόνιος Βουλή,το πρώτο ελληνικό Κοινοβούλιο, ηΙόνιος Ακαδημία, το κτήριο που στέ-γασε το πρώτο Ελληνικό Πανεπι-στήμιο (1824) μαζί με το Αρχείοτης, καθώς και η Δημόσια ΒιβλιοθήκηΚερκύρας, που συστεγαζόταν στοκτήριο αυτό, με σπάνιες εκδόσεις.Καταστροφές υπέστη ο περίφημοςΜαρκάς, η αγορά της Κέρκυρας, τοπολυτελές ξενοδοχείο Βella Venezia,ένα από τα καλύτερα ξενοδοχείατης εποχής, η κατοικία του ΛατίνουΑρχιεπισκόπου στην πλατεία Δη-μαρχείου, τα περισσότερα κτήριατης Εβραϊκής Συνοικίας, καθώς καιη μία από τις δύο Συναγωγές της,το Γηροκομείο, το Ψυχιατρείο, τοΟρφανοτροφείο, πολλοί ορθόδοξοιναοί, όπως η Παναγία (Οδηγήτρια),η Αγία Τριάδα, οι Ταξιάρχες, οι Αγ.Πατέρες, το σημερινό μουσείο εκ-κλησιαστικής τέχνης, ο Παντοκρά-τορας στο Καμπιέλο, ο Αγ. Ελευθέ-ριος, η Αγ. Αικατερίνη, η Υπαπαντήκαι εκατοντάδες κατοικίες κερκυ-ραίων πολιτών». Ολοσχερώς κατα-στράφηκαν 12 ιεροί ναοί εντός της

πόλεως, ενώ 13 έπαθαν σοβαρότατεςζημιές, 842 οικογένειες έμειναν μέσασε μία νύχτα χωρίς σπίτια, ενώ άλλα345 χρειάστηκε να κατεδαφιστούνμετά τις σοβαρές ζημιές που υπέ-στησαν. «Συνολικά επλήγη το 70%των κτηρίων της ιστορικής πόλης.Οι σημερινοί επισκέπτες, αλλά πρω-τίστως οι κάτοικοι του εμβληματικούμνημείου παγκόσμιας πολιτιστικήςκληρονομιάς της UNESCO, οφείλουμενα αναλογιστούμε πόσο ομορφότερηκαι λειτουργική θα ήταν η πόλη τηςΚέρκυρας, εάν δεν είχε υποστεί τηβάρβαρη καταστροφή των φασιστι-κών δυνάμεων. Η σημερινή μορφήτης αποτελεί απλά μέρος του προ-πολεμικού αρχιτεκτονικού κάλλουςκαι κλέους της» σχολίασε χαρακτη-ριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητήςτου Ιονίου Πανεπιστημίου ΔημήτρηςΜεταλληνός.

Μέχρι και σήμερα τα σημάδιααπό τις «πληγές» της Κέρκυρας τοέπος του ‘40 είναι εμφανή, ενώ γιαπολλά χρόνια μετέπειτα το νησί πέ-ρασε μέρες δυστυχίας και οικονο-μικής φτώχειας, μέχρι την εμφάνισητου τουρισμού τη δεκαετία του ’70,που ξεκίνησε και η οικονομική ανά-καμψη του τόπου.


«Αγιάτρευτες» παρέμειναν οι

πληγές της ΚέρκυραςΣυνέχεια από τη σελίδα 33

Δεξιά: Γερμανοί ορεινοίκυνηγοί προελαύνουν

Κάτω: Ιταλοί αιχμάλω-τοι


a b

Z’s IRON WORKS INC504Paterson Plank Rd, Union City,NJ 07087

Phone: 201-865-2300

PETER & PAULINE TASIGIANNISAnd Family

Ξανάνθισαν οι δάφνες - Σπύρος ΠαναγιωτόπουλοςΤης δάφνης ξανάνθισαν τα κλωνάρια πάνω στης Ηπείρου τις πλαγιές,

τα νέα για να στολίσουν παλικάρια, που απ’ όλες της Ελλάδας τις μεριές τραβούν μ’ ορμή,με θάρρος και μ’ ελπίδα για να δοξάσουν τη γλυκιά Πατρίδα.

Ο βάρβαρος εχθρός τώρα ας το μάθει κι ας φύγει ντροπιασμένος, ταπεινός!Η δάφνη στην Ελλάδα δεν ξεράθη, της Λευτεριάς δε σβηστή ο αυγερινός.

Κρατεί η Ελλάδα κλώνο ελιάς, μα ξέρει να σπέρνει κεραυνούς με τ’ άλλο χέρι.

ζητωτΟ εΘΝΟΣ!

a b

Himarrioton Societyof America

New York Chapter

www.himarriotonsocietyny.org

Το προπύργιο του Ελληνισμού!Απόρθητο φρούριο εις τους αιώνες.

Ενα όνομα μια ιστορία.Τιμά τον αγώνα και τη θυσία των Ελλήνων

στα βουνά της Β. Ηπείρου,για Ελευθερία και Εθνική Ανεξαρτησία.

ΧειμAρρα

Οι γυναίκες και οι μάνες

του 1940Οι άνδρες, αμέσως έσπευσαν

να πολεμήσουν με περίσ-σια ανδρεία και θάρρος. Εξάλλουελεύθεροι γεννήθηκαν και ελεύ-θεροι ήθελαν να πεθάνουν.Εκτός από τους άνδρες όμως,αξιοθαύμαστος είναι και ο τρό-πος που ανταποκρίθηκαν οι γυ-ναίκες εκείνης της εποχής στοκάλεσμα της πατρίδας.

Αυτά τα τρυφερά και «αδύναμα»πλάσματα, που εκτός από σύζυγοικαι μαμάδες ήταν και οι αφανείςηρωίδες του έπους του 1940.

Η γυναίκες που έμειναν πίσω μετα παιδιά και τα εγγόνια τους, έπρεπενα αντικαταστήσουν τους άνδρες πουείχαν επιστρατευθεί. Νυχθημερόνέπλεκαν χωρίς να σταματούν ούτελεπτό μάλλινες φανέλες και κάλτσεςγια τους στρατιώτες. Μπροστά τουςεκτός από τον πόλεμο είχαν να αντι-μετωπίσουν και τον βαρύ χειμώνα.

Τα νεαρά κορίτσια γραφόντουσανως εθελόντριες στον Ελληνικό ΕρυθρόΣταυρό για να γίνουν νοσοκόμες ναβοηθήσουν και εκείνες όσο μπορούντους Έλληνες στρατιώτες ενώ στην

πρώτη γραμμή του πολέμου βρέθηκαν,οι Ηπειρώτισσες κι οι γυναίκες τηςΔυτικής Μακεδονίας μεταφέρονταςπολεμοφόδια και τρόφιμα στους στρα-τιώτες μέσα στα χιόνια, στα δύσβαταμονοπάτια των βουνών. Πολλοί πουτις έζησαν τις χαρακτηρίζουν αλύγι-στες, βουβές, με αδάμαστη θέλησηκαι ηρωική αυτοθυσία.

Οι μάνες φρόντιζαν να μη λείπειτίποτε από τα παιδιά τους. Έκανανότι περνούσε από το χέρι τους για ναμην πεθάνουν από την πείνα. Μηνέχοντας όμως καθόλου χρήματα γιανα αγοράσουν αλεύρι για να ζυμώσουνέστω και λίγο ψωμί, αναγκαζόντουσαννα τρέχουν στα συσσίτια με το κον-σερβοκούτι για μια κουτάλα ξεροφά-σολα. Το συσσίτιο αποτέλεσε για εκεί-νες, τα παιδιά τους αλλά και γι' ανα-ρίθμητους Έλληνες, το μοναδικό μέσοεπιβίωσης στον τρομερό χειμώνα τηςπείνας εκείνη τη χρονιά. Χωρίς τηφασολάδα οι 300.000 νεκροί απότην πείνα εκείνου του ολέθριου χει-μώνα θα ήταν εκατομμύρια.

Οι εύπορες γυναίκες από την άλληπλευρά, έδωσαν όλα τα χρήματα καιτα κοσμήματα που είχαν για να βοη-θήσουν τον αγώνα του Ελληνικούστρατού.

Πηγή: www.mothersblog.gr

Η γυναίκες που έμειναν πίσω με τα παιδιά και τα εγγόνια τους, έπρεπε να αντικαταστήσουν

τους άνδρες που είχαν επιστρατευθεί. Νυχθημερόν έπλεκαν χωρίς να σταματούν ούτε λεπτό

μάλλινες φανέλες και κάλτσες για τους στρατιώτες. Μπροστά τους εκτός από τον πόλεμο

είχαν να αντιμετωπίσουν και τον βαρύ χειμώνα.


Ευχαριστούμε τους πελάτες μας για τη συνεχή υποστήριξη και εμπιστοσύνη τους

31-14 Broadway, Astoria, NY 11106 Tel.: (718) 204-8968 Fax: (718) 204-8964

[email protected] • www.bahariestiatorio.com

Ανοικτά καθημερινά για μεσημεριανό και βραδινό

Η αίθουσα διατίθεται για πάρτι -ιδιωτικά, επαγγελματικά και συλλόγων- sweet sixteen, shower parties, επετείους, ονομαστικές εορτές, βαπτίσεις,

μακαρίες και οποιαδήποτε άλλη κοινωνική εκδήλωση.

Catering availableΔιατίθεται Πάρκινγκ όπισθεν του εστιατορίου • Τις Κυριακές είναι ΔΩΡΕΑΝ

Στης ιστορίας το διάσελο όρθιος ο γιος πολέμαγεκι η μάνα κράταε τα βουνά, όρθιος να στέκει ο γιος της,μπρούντζος, χιόνι και σύννεφο. Κι αχολόγαγε η Πίνδος

σαν να' χε ο Διόνυσος γιορτή. Τα φαράγγια κατέβαζαντραγούδια κι αναπήδαγαν τα έλατα και χορεύαν οι πέτρες.

Κι όλα φώναζαν: «Ιτε παίδες Ελλήνων ...»

Μάνα και Γιος, Νικηφόρος Βρεττάκος

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (PAUL) ΛΙΤΣΑΚΗΣη οικογένειά του

και το προσωπικό της επιχείρησής του38-08 Junction Blvd., Corona, NY 11368 • Tel.: (718) 898-7610

a b

Τούτος ο λαός, αφέντη μου,

δεν ξέρει πολλά λόγια,

σωπαίνει, ακούει, κι όσα του λες

τα δένει κομπολόγια.

Και κάποιο βράδυ - πες σαν χτες -

υψώνει το κεφάλι

κι αστράφτουνε τα μάτια του

κι αστράφτει ο νους του πάλι.

Γιάννης Ρίτσος, Ο Λαός

Καταφύγια που έσωσαν τιςζωές πολλών Πατρινών πα-

ραμένουν ακόμα «ζωντανά»μέσα στο κέντρο της πόλης. ΗΓιώτα Καραλή θυμάται και πε-ριγράφει στο «ΑΠΕ – ΜΠΕ» τηζωή μέσα στα καταφύγια κατάτη διάρκεια των βομβαρδι-σμών.

Καταφύγια που χρησιμοποιήθη-καν αμέσως μετά την έναρξη τουπολέμου, το 1940, για να προστα-τευθούν οι κάτοικοι της Πάτρας απότους βομβαρδισμούς των ιταλικώναεροπλάνων, παραμένουν ακόμα«ζωντανά», για να θυμίζουν ένα μέ-ρος της ιστορίας της πόλης. Οπωςπαραμένουν ζωντανές στη μνήμητων Πατρινών, που βρίσκονται ακόμαστη ζωή, οι στιγμές αγωνίας και φό-βου που βίωσαν εκείνες τις ημέρες.

Η Γιώτα Καραλή, σύζυγος τουδημοσιογράφου και συγγραφέα Γιάν-νη Καραλή, περιγράφει στο «Αθη-ναϊκό – Μακεδονικό ΠρακτορείοΕιδήσεων» τα όσα έζησε κατά τηδιάρκεια των βομβαρδισμών, λέγον-τας χαρακτηριστικά ότι «παρά ταχρόνια που έχουν περάσει, νοιώθωακόμα και σήμερα έναν απίστευτοτρόμο και μια απέραντη αγωνία,κάθε φορά που ακούω τις σειρήνεςνα ηχούν για δοκιμαστικούς πια λό-γους».

Περιγράφοντας στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ»η Γιώτα Καραλή τις πρώτες ημέρεςτου πολέμου και τη ζωή στα κατα-φύγια της Πάτρας λέει:

«Δεν μπορώ να γνωρίζω πότεακριβώς φτιάχτηκαν τα καταφύγια.Ήμουν μικρή κοπελίτσα όταν ξέ-σπασε ο πόλεμος. Θεωρώ πως ητότε κυβέρνηση διέβλεπε ότι ο πό-λεμος ήταν προ των πυλών καιείχε προετοιμαστεί για την επίθε-ση.

Όταν λοιπόν κηρύχθηκε ο πό-λεμος, η μητέρα μας μάς έδωσεχρήματα για να πάμε μαζί με ταδύο μικρότερα από τα αδέλφια μου,σε φιλικό μας σπίτι στην Περιβόλα,που τότε ήταν προάστιο της Πάτρας,ώστε να γλυτώσουμε από τους βομ-βαρδισμούς. Μαζί μας ήταν και ηκαθηγήτρια των Οικοκυρικών στοΓυμνάσιο Θηλέων, που τότε βρισκό-ταν στον λόφο πίσω από το ΑρχαίοΩδείο της Πάτρας. Όμως εμείς απότον φόβο μας, αφού ακούγαμε τααεροπλάνα να βομβαρδίζουν τηνπόλη, αντί να πάμε στην Περιβόλα,ανεβήκαμε μέχρι τη Βαλατούνα, ένα

χωριό αρκετά χιλιόμετρα έξω απότην Πάτρα, στις πλαγιές του Πανα-χαϊκού όρους.

Η μητέρα και τα μεγαλύτερααδέλφια μου νόμιζαν πως είχαμεσκοτωθεί και έψαχναν να μας βρουνστα κοιμητήρια , όπου μετέφερανόσους είχαν σκοτωθεί από τις βόμ-βες. Μέχρι που τους ειδοποίησεένας οικογενειακός φίλος, πως μαςείχε δει να πηγαίνουμε προς τη Βα-λατούνα και κάπως ηρέμισαν. Στοχωριό αυτό δεν μείναμε πολύ, καθώςμε πείραξε το φαγητό που μας προ-σέφεραν, με όλη τους την καρδιάοι φίλοι που μας φιλοξενούσαν, καιέτσι επιστρέψαμε στην πόλη καιστους συνεχιζόμενους βομβαρδι-σμούς.

Γύρω από το σπίτι μας, που βρί-σκεται σε κεντρικό σημείο της ΑνωΠόλης, απέναντι από το ΑρχαίοΩδείο, υπήρχαν αρκετά καταφύγια.Ένα από τα μεγαλύτερα είχε δημι-

ουργηθεί κάτω από το ΓυμνάσιοΘηλέων, δίπλα από το δημοτικόβρεφοκομείο. Είχε δύο εισόδους, ημία δίπλα από τον ναό των Εισοδίωνκαι η άλλη επί της οδού Παντοκρά-τορος, απέναντι από το ΑρχαίοΩδείο. Άλλα καταφύγια είχαν δια-μορφωθεί σε υπόγεια κοντινών μαςσπιτιών: στη διασταύρωση των οδώνΠαλαιών Πατρών Γερμανού και Σω-τηριάδου (οικία Κούλη, η οποία δενυπάρχει πια, αφού έχει απαλλο-τριωθεί από την Αρχαιολογική Υπη-ρεσία), στην κορυφή των σκαλώντης οδού Πατρέως (οικία Ραβαζούλαπου και αυτή έχει κατεδαφιστεί απότην Αρχαιολογική Υπηρεσία) και τουπόγειο της μαιευτικής κλινικής Λά-ζαρη, απέναντι από τον ναό τηςΠαντάνασσας.

Μόλις ακουγόταν η σειρήνα του

Τα καταφύγιατης Πάτρας

...«παρά τα χρόνια που έχουν

περάσει, νοιώθω ακόμα και

σήμερα έναν απίστευτο τρόμο

και μια απέραντη αγωνία, κάθε

φορά που ακούω τις σειρήνες

να ηχούν για δοκιμαστικούς

πια λόγους».

συναγερμού, τρέχαμε όλοι να κρυ-φτούμε σε αυτά. Ομολογώ πως φο-βόμουν πάρα πολύ και κυριολεκτικάεξαφανιζόμουν από προσώπου γηςόταν άκουγα τον ήχο της σειρήνας.Μάλιστα, εκείνο τον καιρό, με τοτρέξιμο που έκανα για να βρεθώστο καταφύγιο, μάλλον πρέπει ναείχα καταρρίψει όλα τα ρεκόρ τουΚυριακίδη, που τότε ήταν φημισμέ-νος δρομέας.

Η μητέρα και τα περισσότερααπό τα αδέλφια μου, (ήμασταν οκτώπαιδιά στην οικογένεια) δεν έρχον-

ταν μαζί μας στο καταφύγιο. Η μη-τέρα μου κατέβαινε στο υπόγειοτου σπιτιού μας, ενώ τα μεγαλύτερααδέλφια μου στέκονταν στο επάνωμέρος των σκαλών Γιογκαράκη, κα-θώς και στις σκάλες της οδού Πα-τρέως και από εκεί παρακολουθού-σαν τα σημεία της πόλης, όπου έπε-φταν οι βόμβες.

Εγώ έτρεχα στα καταφύγια, μαζίμε δεκάδες άλλους ανθρώπους, όλωντων ηλικιών. Καθόμασταν ο έναςδίπλα στον άλλο, σαν τις σαρδέλες.Ακούνητοι και αμίλητοι. Πολλές φο-ρές, ιδιαίτερα την ώρα του βομ-βαρδισμού, κρατούσαμε ακόμα καιτην αναπνοή μας και τεντώναμε τααυτιά μας, για να μπορέσουμε νακαταλάβουμε πού πέφτει η βόμβα.

Οι μητέρες κρατούσαν αγκαλιάτα μωρά και προσπαθούσαν να τα

καθησυχάσουν, ώστε να μην κλαίνε.Δεν μιλούσαμε μεταξύ μας, λες καιφοβόμαστε πως θα ακούσουν οι εχ-θροί πού ακριβώς κρυβόμαστε καιθα μας ρίξουν επάνω μας τη βόμβα.Μπορούσαν να περάσουν και δύοώρες, έως ότου να σημάνει η λήξητου συναγερμού. Τότε βγαίναμεμουδιασμένοι για να γυρίσουμε στασπίτια μας ή στις δουλειές τους οκαθένας, ως την επόμενη φορά πουθα ηχούσαν πάλι οι σειρήνες καιθα τρέχαμε όλοι να κρυφτούμε στοκαταφύγιο. Και αυτό γινόταν συ-νεχώς. Όλη την ημέρα ήμασταν μετεντωμένα τα αυτιά μας, για ναπρολάβουμε να κρυφτούμε, ώστενα μην μας προλάβουν ακάλυπτουςτα αεροπλάνα που βομβάρδιζαν».

Ενα από τα πρώτα καταφύγιαπου σώζεται μέχρι σήμερα βρίσκεταικάτω από την πλατεία των ΥψηλώνΑλωνίων. Δίπλα από τις σκάλες πουενώνουν την πλατεία με τον πεζό-δρομο Τριών Ναυάρχων υπάρχουνδύο πόρτες. Αυτές είναι οι είσοδοιτου καταφυγίου, το οποίο αποτε-λείται από τρεις στοές, που συνδέ-ονται μεταξύ τους σε σχήμα «Π».Μέσα στο καταφύγιο, που έχει έκτα-ση περίπου 200 τ.μ., υπάρχουνπέντε μικροί θάλαμοι. Οι τοίχοιείναι κατασκευασμένοι από πέτρα,ενώ διατηρούνται ακόμα οι παλαιέςεγκαταστάσεις φωτισμού.

Επίσης, ως καταφύγια χρησιμο-ποιήθηκαν υπόγεια μεγάλων σπι-τιών, που εξακολουθούν μέχρι καισήμερα να παραμένουν όρθια μέσαστο κέντρο της πόλης, ενώ πολλάαπό αυτά τα κτίρια είναι ακόμα λει-τουργικά.

Στην πλατεία των Υψηλών Αλω-νίων υπάρχει ακόμα το κτίριο όπουπροπολεμικά, αλλά και μεταπολε-μικά, λειτουργούσε ο κινηματογρά-φος «Ούφα». Το μεγάλο υπόγειότου χρησιμοποιείτο για να προστα-τευθούν οι κάτοικοι από τις βόμ-βες.

Κατεβαίνοντας κάποιος τη λεω-φόρο Δ. Γούναρη προς το παλιό λι-μάνι, συναντά το δικαστικό μέγαρο,το οποίο διαθέτει ένα μεγάλο υπό-γειο, που χρησιμοποιήθηκε ως κα-ταφύγιο κατά τη διάρκεια των βομ-βαρδισμών. Ακριβώς απέναντι, στη

διασταύρωση των οδών Δ. Γούναρηκαι Κορίνθου, βρίσκεται το παλιότριώροφο κτίριο, όπου σήμερα στε-γάζεται η «Πολυφωνική» χορωδίατης Πάτρας. Και το υπόγειο τουσυγκεκριμένου κτιρίου χρησιμοποι-ήθηκε ως καταφύγιο, με τις εισόδους

να είναι και σήμερα ορατές, δίπλαακριβώς από το πεζοδρόμιο.

Λίγα μόλις μέτρα πιο μακριά,στη διασταύρωση των οδών Κανα-κάρη και Βότση, υπάρχει μία κλινικήπου λειτουργεί πριν από το πόλεμο.Το υπόγειο και αυτού του τριώροφου

χρησιμοποιήθηκε για την προστασίατων κατοίκων.

Δίπλα από τη πλατεία Γεωργίου,στη διασταύρωση των οδών Μαιζώ-νος και Ερμού, στέκεται ακόμη το


a b

DINER RESTAURANTSteaks • Seafood • Coctktails

717 Kings Highway(East 8th Street)

Brooklyn, NY 11223

Tel.: (718) 998-3750Fax: (718) 998-7064

Η κουζίνα μας προσφέρει γεύσεις που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις των Ελλήνων καλοφαγάδων

Καλομαγειρεμένα ή της ώρας φαγητά που μπορείτε να τα απολαύσετε όλες τις ώρες της ημέρας, πρωί-μεσημέρι-βράδυ

Της δάφνης ξανάνθισαν τα κλωνάριααπάνω στης Ηπείρου τις πλαγιές,τα νέα για να στολίσουν παλικάρια,που απ’ όλες της Ελλάδας τις μεριέςτραβούν μ’ ορμή, με θάρρος και μ’ ελπίδαγια να δοξάσουν τη γλυκιά Πατρίδα.

Ξανανθίσαν οι δάφνεςΣπύρος Παναγιωτόπουλος

Προσωπική και φιλική εξυπηρέτηση Ανετο οικογενειακό περιβάλλον • Ανοικτά καθημερινά

H αίθουσα προσφέρεται για ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣCATERING AVAILABLE για κάθε σας εκδήλωση

Διαθέτουμε χώρογια πάρκινγκ

τιμή και Δόξα στους ηρωες του 1940

ζητω τΟ εΘΝΟΣ!

Δεν μιλούσαμε μεταξύ μας,

λες και φοβόμαστε πως

θα ακούσουν οι εχθροί

πού ακριβώς κρυβόμαστε

και θα μας ρίξουν επάνω μας

τη βόμβα.

Επίσης, ως καταφύγια χρησιμοποιήθηκαν υπόγεια μεγάλων σπιτιών,

που εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να παραμένουν όρθια μέσα στο κέντρο της

πόλης, ενώ πολλά από αυτά τα κτίρια είναι ακόμα λειτουργικά.


Ενα από τα πρώτα καταφύγια που σώζεται μέχρι σήμερα βρίσκεταικάτω από την πλατεία των Υψηλών Αλωνίων.


• Λουλούδια για όλες τις περιστάσεις• Δεχόμαστε παραγγελίες online

• Διανέμουμε στην περιοχή του Bronx

Ο Karl σας εξυπηρετεί ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ 7 μέρες την εβδομάδα

3002 Middletown Rd.,Bronx, NY 10461

Tel.: (718) 518-8383

Τιμούμετον ηρωισμό των προγόνων μας

στο Επος του 1940!


ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΝ ΙΔΡΥΜΑΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ

33-25 92 St. #2D, Jackson Heights, ΝΥ 11372-1815 • (718) 274-1974

Η 28η Οκτωβρίου δεν είναι απλά μία επέτειος ή ημέρα μνήμης μοιρολατρικού στοχασμού,αλλά είναι μία πρόκληση που καλεί κάθε εποχή και κάθε γενιά να αναφωνεί τα δικά της «ΟΧΙ»

ενάντια στην καταπίεση, στη σκλαβιά και στη διαφθορά.Η 28η Οκτωβρίου αποκτά σήμερα ιδιαίτερα ξεχωριστό νόημα,

γιατί ο αγώνας του Ελληνικού Λαού στις Βουνοκορφές της Ηπείρου, στην Κρήτη, στο Ελ Αλαμέιν για τη Λευτεριά της Ελλάδας συνεχίζεται

καθώς σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από μία διαφορετική αιχμαλωσία.

Εμείς είμαστε υπερήφανοι για τον πρόεδρο μαςΚώστα Αθανασιάδη

που είναι από τους λίγους εναπομείναντες ήρωες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

ZHTΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ

Εκ της Διοικήσεως

κτίριο της οικογένειας Ηλιόπουλου,όπου στο ισόγειο εξακολουθούν ναλειτουργούν καταστήματα. Και τουπόγειο αυτού του κτιρίου, με είσοδοαπό την οδό Ερμού, έσωσε τις ζωέςπολλές Πατρινών.

Επίσης επί της οδού Μαιζώνος,υπάρχει το μεγάλο κτίριο, όπου μέχριπριν από λίγα χρόνια στεγάζονταντα Αρσάκεια σχολεία και σήμεραχρησιμοποιείται από το δήμο. Στουπόγειό του έβρισκαν καταφύγιο εκα-τοντάδες Πατρινοί, ενώ ταυτόχροναλειτουργούσε και ως νοσοκομείο.Μάλιστα, οι μεγάλοι κόκκινοι σταυροίστους εξωτερικούς τοίχος είναι ακόμακαι σήμερα ευδιάκριτοι.

Ως καταφύγιο χρησιμοποιήθηκεκαι υπόγειο του ιστορικού ιερούναού της Παντάνασσας, όπου πρό-σφατα ολοκληρώθηκαν οι εργασίεςαποκατάστασης των ζημιών από τονσεισμό του 2008.

Συγκεκριμένα, στο υπόγειο πουβρίσκεται στο δεξιό κωδωνοστάσιοκάτοικοι της περιοχής βρήκαν κα-ταφύγιο σώθηκαν από τις βόμβες.Δίπλα από τον ιερό ναό της Παντά-νασσας υπάρχει ακόμα το κτίριοτης πρώην κλινικής Λάζαρη, όπου

και σε αυτό το υπόγειο βρήκαν κα-ταφύγιο πολλοί Πατρινοί.

Σε μικρή απόσταση, απέναντισχεδόν από το Αρχαίο Ωδείο, υπάρ-χει ένα διώροφο επιβλητικό κτίριο,γνωστότερο ως οικία Γαλανόπουλου,όπου διαθέτει ένα μεγάλο υπόγειοκαι χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρ-κεια των βομβαρδισμών. Το κτίριοαυτό λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα,ως χώρος εστίασης.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφη-μερίδων εκείνης της εποχής, όπωςσώζονται στο μουσείο Τύπου τηςΈνωσης Συντακτών Ημερησίων Εφη-μερίδων Πελοποννήσου ΗπείρουΝήσων, τα καταφύγια λειτουργούσανβάσει κανονισμού, τον οποίο έπρεπενα τηρούν οι πολίτες.

Ειδικότερα, ζητείτο να μην κα-πνίζουν, ώστε «να μην αποστερείτετους άλλους και τον εαυτό σας απότον υπάρχοντα αναπνεύσιμο αέρα».

Επίσης, στον κανονισμό αναφε-ρόταν ότι «παλληκαρισμοί και επι-δείξεις θάρρους είναι άσκοποι καιεπιβλαβείς», όπως ακόμη ότι «επι-βάλλεται η δημιουργία ευχαρίστουατμόσφαιρας ιδίως από μέρους τωνανδρών προς τόνωσιν του ηθικού».


Τα καταφύγιατης Πάτρας

Μόλις ακουγόταν η σειρήνα του συναγερμού,

τρέχαμε όλοι να κρυφτούμε σε αυτά. Ομολογώ πως φοβόμουν

πάρα πολύ και κυριολεκτικά εξαφανιζόμουν από προσώπου γης

όταν άκουγα τον ήχο της σειρήνας


Με τις φωνές τους έδιναν κου-ράγιο και δύναμη στους Έλληνεςπου αγωνίζονταν στον πόλεμο του‘40. Ήταν οι φωνές και τα τραγούδιατους, που ταξίδευαν σε πάρα πολλάμέτωπα ανά την Ελλάδα, εμψυχώ-νοντας το ηθικό των Ελλήνων πουπολεμούσαν για την πατρίδα τους.Σοφία Βέμπο, Δανάη Στρατηγοπού-λου, Ρόζα Εσκενάζυ, Ρίτα Δημητρίου,Κούλα Νικολαΐδου, Ρένα Βλαχοπού-λου, Νίκος Γούναρης είναι μερικάαπό τα ονόματα των τραγουδιστώντης εποχής που επισκέπτονταν ρα-

διοφωνικούς σταθμούς, ακόμη καινοσοκομεία και από εκεί πήγαινανσε κάποιο χωριό ή μέτωπο, για νατραγουδήσουν αυτά τα θρυλικά πλέ-ον πολεμικά τραγούδια.

«Σ' αυτά τα χρόνια άλλαξε τουτραγουδιού η μορφή. Ο έρωτας ξε-χάστηκε, μπήκε ξανά στην μπάντα.Και μες σε πόλεις και χωριά και σεκάθε κορφή νέα τραγούδια ακού-στηκαν: τραγούδια του σαράντα».Αυτό είναι το τετράστιχο με το οποίο

η Σοφία Βέμπο προλόγιζε τα πολε-μικά της τραγούδια στις παραστάσειςκαι τις εκδηλώσεις εκείνου του σκλη-ρού χειμώνα, του 1940- 41.

Εξάλλου, από τα πρώτα χρόνιατου πολέμου, που ξεκίνησε με τηνεισβολή των Ιταλών το 1940, τοτραγούδι ήταν αυτό που συντρόφευεόχι μόνο όσους έμεναν πίσω, στιςπόλεις και περίμεναν τους δικούςτους με αγωνία, αλλά έφτανε ως ταμέτωπα, στους ηρωικούς στρατιώτες.

Αναμφισβήτητα ένα τραγούδιπου έχει συνδεθεί με το έπος του'40 είναι το «Παιδιά, της Ελλάδοςπαιδιά», από τη φωνή της ΣοφίαςΒέμπο, σε στίχους του Μίμη Τραϊ-φόρου και σε μουσική του ΜιχάληΣουγιούλ. Το τραγούδι αυτό στάθηκεη αφορμή για τη μακροχρόνια συ-νεργασία της Βέμπο με τον Τραϊφόροπου ξεκίνησε από τα πολεμικά τρα-γούδια εκείνου του χειμώνα και συ-νεχίστηκε με μερικά από τα ωραι-ότερα ερωτικά τραγούδια.

Τραγούδια επίσης όπως το «Βάζειο Ντούτσε τη στολή του», «ΚορόιδοΜουσολίνι», «Στον πόλεμο βγαίνειο Ιταλός», «Μας χωρίζει ο πόλεμος»,είναι μερικά από τα τραγούδια πουερμήνευσε η μεγάλη τραγουδίστρια«της Νίκης». Η Σοφία Βέμπο, άλλω-στε από τα μέσα του '30, είχε κατα-ξιωθεί ως η πρώτη τραγουδίστριατου ελληνικού ελαφρού τραγουδιού,ενώ ήταν η ερμηνεύτρια που η φωνήτης έγινε ένα με τον Ελληνο-ιταλικόπόλεμο, και μέχρι σήμερα είναι ταυ-τισμένη με τον ηρωισμό των Ελλή-νων στρατιωτών.

Αυτό ίσως που δεν γνωρίζει οπερισσότερος κόσμος, είναι πως τοπασίγνωστο τραγούδι «Κορόιδο Μου-σολίνι», δεν είναι ελληνικό, αλλάιταλικό. Τους στίχους «πείραξε» αρι-

στοτεχνικά ο στιχουργός του ΓιώργοςΟικονομίδης, ο οποίος πήρε έναπολύ γνωστό ιταλικό τραγούδι, το«Reginella-campagnolla» και πάνωστη μουσική του (που είχε γράψειο Eldo Di Lazzaro) προσάρμοσε ελ-ληνικούς στίχους με σατιρικό γιατους Ιταλούς μήνυμα.

Τραγούδια επίσης που προέρ-χονταν από την ίδια την παράδοσηαπό άγνωστους όμως δημιουργούςείναι το πολύ γνωστό «Η Ελλάδαποτέ δεν πεθαίνει», οι «ΓυναίκεςΗπειρώτισσες», το «Ακορντεόν» καιάλλα που αναφέρονται όλα στονπόλεμο του 40.

Και επειδή το τραγούδι του πο-λέμου διακρινόταν κυρίως στο ρεμ-

πέτικο, χαρακτηριστικό είναι ότιπολλά ρεμπέτικα της περιόδου 1940-1949, κυρίως αντιπολεμικά και ηρωι-κά, γραμμοφωνήθηκαν για να δια-σωθούν με αλληγορικούς - συμβο-λικούς στίχους κι όχι τους πραγμα-τικούς, για να αποφύγουν τη λογο-κρισία, ενώ κάποια κυκλοφόρησανπολλά χρόνια αργότερα.

Ο Μάρκος Βαμβακάρης είναι απότους πιο γνωστούς εκφραστές τουρεμπέτικου τραγουδιού στον πόλεμο,ερμηνεύοντας δικά του τραγούδιαόπως το «Μουσολίνι άλλαξε γνώμη»,«Ο Αγύμναστος» αλλά και ο ΣπύροςΠεριστέρης που έγραφε με στίχουςπροσαρμοσμένους στο δοξασμένοΕλληνοϊταλικό έπος («Γεια σας φαν-

ταράκια μας», «Το όνειρο του Μπε-νίτο» κ.α.), ο Απόστολος Χατζηχρή-στος, ο Γιώργος Παπασιδέρης («Μέρακαι νύχτα με το ντουφέκι», «Μεδόξα να γυρίσετε» κ.α.), ο ΣτελλάκηςΠερπινιάδης («Άκου Ντούτσε μουτα νέα», «Δε με φοβίζει ο πόλεμος»)ο Δημήτρης Γκόγκος ή αλλιώς Μπα-γιαντέρας («Τους Κενταύρους δε φο-βάμαι», καθώς Κενταύρους αποκα-λούσαν τους στρατιώτες της 131ηςμεραρχίας αρμάτων του ιταλικούστρατού) και πολλοί άλλοι των οποί-ων τα ονόματα δεν μπόρεσαν ναδιασωθούν εξαιτίας της λογοκρισίαςτων ρεμπέτικων τραγουδιών.

Πηγή: www.protothema.gr


a b

Το ΟΧΙ του σαράντα, Αγνώστου

Στην ιστορία των λαώνσύμβολο θα' ναι πάνταοι Ελληνες, το ΟΧΙ τους

κι ο Οκτώβρης του Σαράντα!

Τ' αηδόνι απ' την Ανατολήκαι τα πουλιά απ' τη Δύση,

σ' όλο τον κόσμο τραγουδούνκι οι ουρανοί αντιλαλούν.

Πως πάλι η Ελλάδα μια φοράτο δρόμο για τη Λευτεριά,το δρόμο για τη Λευτεριάστον άνθρωπο θα δείξει!

Γιορτάζουμε και τιμούμε τη μεγάλη επέτειο

του ΟΧΙ του ελληνικού λαού και αναφωνούμε

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ

a b

Μηχανικές επισκευές Μπαταρίες • Αλλαγή Λαδιών • Εξατμίσεις

Διαγνωστικός έλεγχος αυτοκινήτων

36-37 21 Street, Long Island City, NY 11106 718-392-2757

Ultimate Auto Care of 21st Street

Με δέος και σεβασμό υποκλινόμαστεστους ήρωες της 28ης Οκτωβρίου 1940!

Ζητω η Ελλάς!

Τα τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40

Σοφία Βέμπο


a b

Το Πανανθρώπινο Εμβατήριο της Ελλάδας

Ομπρός! Με ορθή, μεσούρανη της Λευτεριάς τη δάδα,ανοίγεις δρόμο, Ελλάδα,

στον Ανθρωπον ... Ομπρός!Ορμάνε πρώτοι οι Έλληνεςκι όλοι οι λαοί σιμά Σου

-μεγάλο τ᾿ όνομά Σου- βροντοφωνάν: «Ομπρός ομπρός, να γίνουμε ο τρανός

στρατός που θα νικήσει,σ᾿ Ανατολή και Δύση,το μαύρο φίδι ομπρός,

ομπρός, κ᾿ η Ελλάδα σκώθηκεκαι διασκορπάει τα σκότη!

Ανάστα, η Ανθρωπότη,Κι ακλούθα την ... Ομπρός!»

Αγγελος Σικελιανός

NIKO CONTRACTING CO.ΝιΚΟΣ ΛαρΔαΣ

3434 Parkview Avenue, Pittsburgh, Pa 15213 Tel.: (412) 687-1517 • Fax: (412) 687-7969

a b

Για το καθημερινό σας τραπέζι, αλλά και για όλες τις κοινωνικές και εορταστικές σας εκδηλώσεις σε μας θα βρείτε:

Φρεσκότατα αρνάκια, κατσικάκια γάλακτος της άνοιξης, γουρουνόπουλα, λουκάνικα χωριάτικα, γαλοπούλες, πουλερικά και ό,τι άλλο χρειάζεστε.

Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας είμαστε ανοικτά Δευτέρα-Σάββατο 8 π.μ.-7 μ.μ. • Κυριακές κλειστά

Δεκτές οι κυριότερες πιστωτικές κάρτες

Ο Γιάννης Στρατηγάκης, ιδιοκτήτης του International Meat Market και το προσωπικό συμμετέχουν στον εορτασμό της 28ης Οκτωμβρίου 1940

τιμώντας τις θυσίες των προγόνων μας και το ηρωικό «OΧΙ»

Ζήτω το Επος του '40!

InternatIonal Meat Market36-12 30th Avenue,

AstoriA, nY tel.: (718) 626-6656

Βράχος η Ελλάδα, αστραφτερός από φωςτα λάβαρά της από καημούς και λουλούδια στης Αλβανίας γης τις χωματένιες φλέβες

κοιμούνται τα πιο τρανά βλαστάρια της.

Μην τους ξυπνάτε! Πολεμούν ακόμαγια μας που ζούμε και χορταίνουμε ψωμί και φως

που υπερηφανευόμαστε γιατί είμαστε Ελληνεςαδέλφια αυτών που έμειναν στης Αρβανιτιάς τα χάλκινα σπλάχννα

Αγνώστου

Ευχαριστούμε τους πελάτες μας για τη συνεχή τους υποστήριξη και εμπιστοσύνη

Το χρονολόγιο της ιστορίαςγυρίζει 74 χρόνια πίσω,

Φεβρουάριος 1941. Οι Ελληνεςδίνουν σκληρές μάχες στα χιο-νισμένα και κακοτράχαλα βου-νά της Βορείου Ηπείρου.

Εχουν απωθήσει ήδη από τονΝοέμβριο του 1940 τους Ιταλούςαπό την Ελληνοαλβανική μεθόριοκαι προελαύνουν προς γενική έκ-πληξη και αγανάκτηση Ιταλών καιΓερμανών, αλλά κερδίζοντας τονθαυμασμό των υπόδουλων Ευρω-παίων από τις δυνάμεις του άξονα.

Εκατοντάδες είναι οι Καβαλιώτεςπου πολεμούν στο μέτωπο. Στρα-τευμένοι αλλά και έφεδροι διάσπαρ-τοι στις μονάδες δίνουν τις δικέςτους μάχες. Εξήντα εφτά από αυτούςέδωσαν τη ζωή τους για μια λεύτερηΕλλάδα. Δεκάδες τραυματίστηκανκαι πολλοί από αυτούς τα επόμεναδύσκολα χρόνια πέθαναν από τιςκακουχίες της κατοχής και των τραυ-μάτων που είχαν. Ελάχιστοι, μετρη-μένοι στα δάχτυλα, ίσως ζουν ακό-μα.

Το Χειμώνα του 1941 ένας Κα-βαλιώτης νέος, ο Κρίτων Κονσουλίδηςπολεμά στα βουνά της Ηπείρου. Εί-ναι στο 90ο Σύνταγμα Πεζικού στο3ο Τάγμα. Δευτεροετής Εύελπις αυ-τός και το Τάγμα του αντιμετωπίζουντην περίφημη Μεραρχία των «Λύ-κων» της Τοσκάνης του ΙταλικούΣτρατού. Οι Έλληνες πολεμούν μεαυτοθυσία και αυταπάρνηση, οι Ιτα-λοί υποχωρούν. Το Πυροβολικό τουςπροσπαθεί να τους καλύψει.

Είναι η 17η Ιανουαρίου 1941και η 8η πρωινή ένα θραύσμα πυ-ροβόλου τραυματίζει τον ΚρίτωναΚονσουλίδη.

«Ορθιος και ατάραχος αψηφώντο τρομερόν εχάρικον πυρ, εβάδιζεπρος το καθήκον, ότε έτερον εχθρι-κόν βλήμα εκράγεν εις ολίγην από-στασιν τον ετραυμάτισε εις δεξιάνωμοπλάτην..».

Ετσι περιγράφει ο διοικητής τουΤάγματος τον τραυματισμό του Κα-βαλιώτη Ανθυπολοχαγού σε επιστο-λή που έστειλε μετά θάνατο στονπατέρα του, γιατρό Ιωάννη Κονσου-λίδη στην Καβάλα.

Ο Καβαλιώτης ήρωας μεταφέρ-θηκε αρχικά στο Στρατιωτικό Νο-σοκομείο Ιωαννίνων και στη συνέ-χεια σε αυτό της Καβάλας, όπουκαι απεβίωσε λόγω της σοβαρότηταςτων τραυμάτων του.

Ο τραγικός πατέρας με επιστολήτου ενημερώνει τον διοικητή τουΤάγματος του γιου του για τον θά-

νατο του παιδιού του.Στις 21 Φεβρουαρίου 1941 ο δι-

οικητής γράφει στον πατέρα τουΚονσουλίδη: «Αφού όμως επέπρωτοδιά της θυσίας του να συμβάλει καιαυτός μαζί με τόσους άλλους ειςτην δημιουργίαν του λαμπρού Εθνι-κού Οικοδομήματος του μέλλοντος,ας παρηγορήθώμεν (διότι και δι’ημάς η λύπην διά την απώλειαν τουυπήρξε μεγάλην) διότι η θυσία τουδεν υπήρξε μάταια θα αναφέρηταιδε και εις μίαν από τας λαμπροτέραςσελίδας της νεώτερης πολεμικήςιστορίας…».

Ο Κρίτων Κονσουλίδης είχε γεν-νηθεί το 1920 στην Καβάλα και στις5 Νοεμβρίου 1938 κατετάγη στηΣτρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ητανο πρώτος Καβαλιώτης που εισήχθηστη Σχολή από της ιδρύσεως της,το 1828.

Στις 29 Οκτωβρίου 1940 λόγωτου πολέμου και σύμφωνα με τον

κανονισμό της σχολής, προήχθη σεΑνθυπολοχαγό και εστάλη σε μο-νάδα του μετώπου. Το 1945 με Βα-σιλικό Διάταγμα προήχθη, μετά θά-νατον, στο βαθμό του Υπολοχαγούκαι τιμήθηκε με το Χρυσούν Αρι-στείον Ανδρείας.

Ο δήμος Καβάλας στις 4 Φε-βρουαρίου 1973 τοποθέτησε προ-τομή του ήρωα σε μια μικρή κεν-τρική πλατεία. Το 2000 αυτή ημικρή πλατεία της Καβάλας πήρετο όνομά του.

Η σορός του αρχικά ετάφη στοδημοτικό νεκροταφείο Ιωαννίνωνκαι στη συνέχεια τα οστά του μετα-φέρθηκαν στο μαυσωλείο των πε-σόντων εν πολέμω αξιωματικών πουβρίσκεται στην είσοδο του Α' Νε-κροταφείου Αθηνών.


Ο νεαρός Καβαλιώτης ανθυπολοχαγόςΚρίτωνας Κονσουλίδης που αψήφησετο θάνατο στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο

Είναι η 17η Ιανουαρίου 1941

και η 8η πρωινή

ένα θραύσμα πυροβόλου

τραυματίζει

τον Κρίτωνα Κονσουλίδη.

Hιδέα της Αντίστασης κατάτη διάρκεια της ιταλικής

και γερμανικής κατοχής στηνπεριοχή της Λάρισας είχε με-γάλη ανταπόκριση. Η διάδοσητης αντιστασιακής ιδέας απαι-τούσε όμως εργαλεία διάδοσηςκαι προφανώς την εκτύπωσηυλικών, εφημερίδων και άλλωνεντύπων που θα μετέδιδαναποφασιστικά τα μηνύματατου αγώνα κατά των κατακτη-τών. Ετσι στις 7 Ιανουαρίουτου 1943, με απόφαση τουΓραφείου Θεσσαλίας του ΚΚΕ,ιδρύεται το πρώτο μυστικό πα-ράνομο τυπογραφείο στηνπόλη της Λάρισας.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει στοβιβλίο «Ο Αντιστασιακός Τύπος τηςΘεσσαλίας» ο συγγραφέας και δη-μοσιογράφος Λάζαρος Αρσενίου, τηνευθύνη για τη δημιουργία του τυ-πογραφείου στην πόλη της Λάρισαςανέλαβε ο Κώστας Καραγιώργης ωςστέλεχος της ΕΑΜικής Αντίστασηςκαι γραμματέας του Γραφείου Θεσ-σαλίας του ΚΚΕ. Το εγκατέστησεστο σπίτι επί της οδού Ανθιμου Γαζή25, στο κέντρο της Λάρισας.

Αξίζει να σημειωθεί πως το σπίτιαυτό ήταν από τα καλύτερα της πε-ριοχής, καθώς δεν έπαθε ζημιές απότους σεισμούς και τους βομβαρδι-σμούς του 1941.

Το σπίτι αυτό ανήκε στην ΑνναΤελειωνοπούλου, η οποία κατοικού-σε με τις πέντε κόρες της, την Τούλα,τη Μαργαρίτα, τη Μαρίκα, τη Χρι-στίνα και την Κοραλία.

Ολες οι αδελφές είχαν σπουδαίαΠαιδεία και μόρφωση και ήταν δο-σμένες στον αντιστασιακό αγώνα.Η Κοραλία ήταν απόφοιτη της σχο-λής καλογραιών, καθηγήτρια Γαλ-

λικών, η Μαρίκα ήταν τελειόφοιτητης Νομικής Αθηνών, η Χριστίνααπόφοιτη της Παιδαγωγικής Σχολής,η Τούλα φοιτήτρια Χημείας και ηΜαργαρίτα είχε σπουδές στο πιάνοκαι στα Γαλλικά.

Σήμερα εν ζωή βρίσκεται μόνο ηΜαργαρίτα Τελειωνοπούλου, ηλικίας102 ετών, η οποία και μίλησε στο«Αθηναϊκό-Μακεδονικό ΠρακτορείοΕιδήσεων» περιγράφοντας ορισμέναγεγονότα της εποχής σχετικά με τηδουλειά του τυπογραφείου. «Οι ιστο-ρίες πολλές» είπε στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ»,ενώ σημείωσε χαρακτηριστικά πωςτο σπίτι της στο οποίο ζούσε με τιςαδερφές της και τη μητέρα της,έδειχνε σε πολύ καλή κατάστασηγια την εποχή, ήταν ένα από τα οι-κήματα των εύπορων οικογενειών,βρισκόταν στο κέντρο της πόληςκαι σε κεντρικό δρόμο. Αυτός ήτανκαι ο λόγος που η παράνομη αντι-στασιακή δουλειά δεν τραβούσε τηνπροσοχή της κοινωνίας και κρατούσεμακριά τα βλέμματα ώστε να επι-τευχθεί η αντιστασιακή δράση.

Το τυπογραφείο λοιπόν εγκατα-στάθηκε με πλήρη μυστικότητα στοημιυπόγειο, ενώ η πρόσβαση γινόταναπό μια καταπακτή η οποία βρι-σκόταν στο σαλόνι του σπιτιού. Ηβάση του πιεστηρίου και άλλα υλικάμεταφέρθηκαν στο σπίτι, σαν ναήταν παλιοσίδερα, ενώ οι κύλινδροιμεταφέρθηκαν στο σπίτι με ένα κα-ροτσάκι σκεπασμένο με λαχανικάώστε να μην δημιουργηθούν υπο-ψίες.

«Μια φορά και καθώς οι Ιταλοίάρχισαν να έχουν υποψίες πως κάτισυμβαίνει στο σπίτι μάς έκανανέφοδο για να δουν τι ακριβώς συμ-βαίνει. Η Μαρίκα (η μία αδελφή)είχε αντιληφθεί τους Ιταλούς καιπρόλαβε να τακτοποιήσει το σπίτι,αλλά και να κλείσει την καταπακτήπου οδηγούσε στο τυπογραφείο, με-ταφέροντας μια ντουλάπα χωρίς ναγίνει αντιληπτή» είπε στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ» η κ. Τελειωνοπούλου και συ-νέχισε: «Οι Ιταλοί άρχισαν την έρευ-

να αλλά δεν κατάφεραν να βρούνετίποτα, παρά μόνο ορισμένα γράμ-ματα της αδελφής μου Μαρίκας καιτην αλληλογραφία που είχε με τον

εξόριστο στην Ιταλία σύζυγό της.Έτσι, οι Ιταλοί καραμπινιέροι πι-στεύοντας πως τελικά δεν συμβαίνειτίποτα, αποχώρησαν χωρίς να αντι-

ληφθούν πως σε αυτό το σπίτι, ακρι-βώς κάτω από τα πόδια τους, βρί-σκονταν το πρώτο παράνομο αντι-στασιακό τυπογραφείο της Λάρι-σας».

Σημειώνεται πως το αντιστασιακότυπογραφείο της Λάρισας ξεκίνησετη λειτουργία του τον Ιανουάριοτου 1943, ενώ εκεί εκδόθηκε και ηεφημερίδα «Αλήθεια» του ΕΑΜ καιάλλα έντυπα με ειδήσεις, αρθράκιακ.ά.

Στο σημείο του σπιτιού όπουήταν εγκαταστημένο το αντιστασια-κό τυπογραφείο εκείνης της εποχής,σήμερα υπάρχει μια μεγάλη πολυ-κατοικία.



12-03 150th Street, Whitestone, NY 11357Tel: 718-747-3803 • email: [email protected]

Holy Cross Greek-OrthodoxDay School

“IRENE LADAS”

Commemorates the Heroes

of OCTOBER 28, 1940

“OXI”

"Hence, we will not saythat Greeks fightlike heroes,but that heroesfight like Greeks"

WINSTON CHURCHILL

Το παράνομο τυπογραφείο της Αντίστασης στη Λάρισα

«Μια φορά και καθώς οι Ιταλοί άρχισαν να έχουν υποψίες

πως κάτι συμβαίνει στο σπίτι μάς έκαναν έφοδο για να δουν τι

ακριβώς συμβαίνει. Η Μαρίκα (η μία αδελφή) είχε αντιληφθεί τους

Ιταλούς και πρόλαβε να τακτοποιήσει το σπίτι, αλλά και να κλείσει

την καταπακτή που οδηγούσε στο τυπογραφείο, μεταφέροντας

μια ντουλάπα χωρίς να γίνει αντιληπτή»


Βασίλης Καπετανάκης

Tradition of Excellence

Real Estate & Mortgage ServicesCommercial • Residential • Co-ops • Condominiums

480 76th Street, Brooklyn, NY 11209

(718) 238 -1354 • [email protected]

Registered Mortgage BrokersNYS Banking Department

Certain Restrictions Applied. Mortgage Loans Arranged With Third Party Providers

ΤΗΣ ΔΑΦΝΗΣ ΤΑ ΚΛΩΝΑΡΙΑ Της δάφνης ξανανθίσαν τα κλωνάρια

επάνω στης Ηπείρου τις πλαγιέςτα νέα για να στολίσουν παλληκάρια,που απ’ όλες της Ελλάδος τις μεριές

τραβούν μ’ ορμή, με θάρρος και με’ ελπίδαγια να δοξάσουν τη γλυκειά Πατρίδα,

Σπ. Παναγιωτόπουλος

ΠΩΛΗΣΕΙΣΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ BROOKLYN

ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ

ΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

a b

AGAPI FRAMES, INC. Πρώην Παρθενών

Custom Made Frames in All Styles Ready Made Frames -Oval-MatsPosters - Mirrors

Ανοιχτά Δευτέρα – Τρίτη 10 π.μ. – 6 μ.μ.Τετάρτη – Σάββατο 9 π.μ. – 6 μ.μ.

2851 Woods Avenue, Oceanside, NY 11572 • Tel.: 516.766.7499 • Fax: 516.766.0037

DISCOUNT

PRICES

Τιμή σε εσάς που πέσατε στης νίκης τον αγώνακαι καθεμιά απ’ το αίμα σας που χύσατε σταγόνατη λευτεριά θεμέλιωσε και την χαιρόμαστε όλοι.

Ποτέ σας δεν δειλιάσατε στου βάρβαρου το βόλικαι στήσατε στα στήθη σας ατσάλινη ασπίδαγια να μας δώσετε ελεύθερη σαν πρώτα την Πατρίδα!!!

Αγνώστου

Ο Φώτης και η Laura Σαψή σας εξυπηρετούν προσωπικά

ΟΣτρατάρχης Γιαν Σματς,Πρωθυπουργός της Ν.

Αφρικής, χαρακτήρισε την 28ηΟκτωβρίου 1940 ως «ημέραπου άλλαξε τον ρου της Ιστο-ρίας». Και προσέθεσε: «Πραγ-ματικώς εγεννήθη μία νέα Ελ-λάς, όπως την ωνειρεύθησανοι ποιηταί».

Πράγματι, σύμμαχοι και εχθροίαναγνώρισαν την αποφασιστική συμ-βολή της Ελλάδος στο Β' ΠαγκόσμιοΠόλεμο.

Άμα τη εκδηλώσει της Ιταλικήςεπιθέσεως ο Winston Churchill απέ-στειλε το ακόλουθο τηλεγράφημαστην Ελληνική κυβέρνηση:

«Η Ιταλία εύρε τας απειλάς τουεκφοβισμού ανωφελείς έναντι τουηρέμου θάρρους σας. Κατέφυγενεπομένως εις απρόκλητον επίθεσινεναντίον της πατρίδος σας, αναζη-τούσα εις αστηρίκτους κατηγορίαςδικαιολογίαν της αισχράς της επι-θέσεως. Ο τρόπος με τον οποίον οΕλληνικός λαός, υπό την αξίαν εμ-πιστοσύνης ηγεσίαν σας, αντιμετώ-πισε τους κινδύνους και τις προ-κλήσεις των τελευταίων μηνών, κα-τέκτησε τον θαυμασμόν του Βρετα-νικού λαού διά την Ελλάδα. Αιαρεταί αυταί θα ενισχύσουν τον Ελ-ληνικόν λαόν και κατά την παρούσανστιγμήν της δοκιμασίας. Θα σας πα-ράσχωμεν την δυνατήν βοήθειανμαχόμενοι εναντίον κοινού εχθρούκαι θα μοιρασθώμεν την κοινήν νί-κην».

Και όταν πια ο Ελληνικός Στρατόςέγραφε το Επος της Πίνδου, είπε τοπερίφημο (εφημ. «ManchesterGuardian», 19 Απρ. 1941):

«Του λοιπού δεν θα λέγεται ότιοι Έλληνες πολεμούν ως ήρωες,αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν ως Έλ-ληνες».

Ο Βρετανός Υπουργός ΕξωτερικώνAntony Eden:

«Αν το αποτυχόν χάρις εις τηννικηφόρον αντίστασιν της Ελλάδοςμεσογειακόν σχέδιον του Hitler επε-τύγχανεν, η επίθεσις της Γερμανίαςεναντίον της Ρωσίας θα είχεν όλωςδιάφορα αποτελέσματα. Οι ήρωεςπου έχουν βάψει με το αίμα τουςτην ιεράν γην της Βορείου Ηπείρου,οι μαχηταί της Πίνδου και οι άλλοι,θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαρα-θωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους

αιώνας την οικουμένην».Ο Βρετανός υπουργός F. Noel

Baker (Οκτώβριος 1942):«Αν η Ελλάς ενέδιδε εις το τε-

λεσίγραφο του Mussolini, ουδείς θαεδικαιούτο να την μεμφθεί... Ο Αξωνθα εκυριάρχει στην Μεσόγειο... ΗΣυρία, το Ιράκ, η Περσία, η Κύπρος,θα κατελαμβάνοντο από τον Άξονα.Η Τουρκία θα εκυκλώνετο. Οι πε-τρελαιοπηγές της Εγγύς Ανατολήςθα ήσαν στη διάθεσή του. Η οπίσθιαθύρα του Καυκάσου θα ανοιγότανδι' αυτόν... Χάρις εις την ελληνικήναντίστασιν, μας εδόθη ο καιρός νααποκρούσωμε και να συντρίψωμετην ιταλικήν στρατιά, η οποία εκι-νήθη από τη Λιβύη κατά της Αιγύ-πτου, να εκκαθαρίσωμε την ΕρυθράνΘάλασσα από τα εχθρικά πλοία, ναμεταφέρωμε την αμερικανική βοή-θεια προς την Εγγύς Ανατολή και

να εξουδετερώσουμε έτσι την εχ-θρική απειλή εναντίον της... Αν τοΣτάλιγκραντ και ο Καύκασος κρα-τούν σήμερα, τούτο δεν είναι άσχε-τον προς την ελληνικήν αντίσταση,της οποίας επωφελούμεθα, μετά τηνπάροδον δύο ολόκληρων ετών. Οκόσμος πραγματικά δεν δικαιούταινα λησμονήσει τα ελληνικά κατορ-θώματα κατά την ιστορική εκείνηστιγμή».

Η ΕΣΣΔ, διά του ΡαδιοφωνικούΣταθμού της Μόσχας, αναγνώρισετην καθοριστική συμβολή της Ελ-

Τι είπαν οι ξένοιγια την Ελλάδα

του 1940-44

Ο τρόπος με τον οποίον

ο Ελληνικός λαός, υπό την αξίαν

εμπιστοσύνης ηγεσίαν σας,

αντιμετώπισε τους κινδύνους και

τις προκλήσεις των τελευταίων

μηνών, κατέκτησε

τον θαυμασμόν του Βρετανικού

λαού διά την Ελλάδα.


λάδος στην καθυστέρηση και τελικήαποτυχία της Γερμανικής επιθέσεωςεναντίον της ΕΣΣΔ (επιχείρηση «Bar-barossa»):

«Επολεμήσατε άοπλοι εναντίονπανόπλων και ενικήσατε. Μικροίεναντίον μεγάλων και επικρατήσατε.Δεν ήτο δυνατόν να γίνει άλλως,διότι είσθε Έλληνες. Εκερδίσαμενχρόνον διά να αμυνθώμεν. Ως Ρώσοικαι ως άνθρωποι σας ευγνωμονού-με».

Αλλά και όλοι οι ανώτεροι Γερ-μανοί αξιωματούχοι που κατέθεσανστη δίκη της Νυρεμβέργης, είτε ωςκατηγορούμενοι είτε ως μάρτυρες

(Keitel, Jodl, von Rundstedt, vonList κ.ά.), ομολόγησαν ως βασικήαιτία της αποτυχίας της επιχείρησης«Barbarossa» τη Βαλκανική εκστρα-τεία. Ο στρατάρχης Keitel συγκε-κριμένα κατέθεσε:

«Η απροσδόκητη και ισχυρήαντίσταση των Ελλήνων εβράδυνετην επίθεση κατά της Ρωσίας γιαπερισσότερο από δύο μήνες. Αν δενυπήρχε η καθυστέρηση αυτή, η εξέ-λιξη του πολέμου θα ήτο διαφορε-τική, τόσο εις το Ανατολικό μέτωποόσο και εις τον πόλεμο γενικά, και

άλλοι σήμερα θα ήσαν εις την θέσιντου κατηγορουμένου».

Ο Franklin Roosevelt γράφει στονΈλληνα πρέσβη στην Washington(28 Οκτωβρίου 1942):

«Σημαντικώτερον ακόμη απότην αρχικήν υπερήφανον απόκρου-σιν της εχθρικής προκλήσεως είναιτο γεγονός, ότι η Ελλάς εξηκολού-θησε να μάχεται με κάθε μέσον τοοποίον ημπορούσε να διαθέση. Ότανη ηπειρωτική Ελλάς κατελήφθη απότην εχθρικήν υπεροπλίαν, η αντί-στασις εξηκολούθησεν από τας νή-σους. Και όταν αι νήσοι έπεσαν, ηαντίστασις εξηκολούθησεν από την

Αφρικήν, από τας θά-λασσας, από οιονδήποτεμέρος εις το οποίον θαημπορούσαν να κτυπη-θούν οι επιδρομείς. Ειςεκείνους που προτιμούννα επιτύχουν ένα συμ-βιβασμόν, να ακολου-θήσουν πολιτικήν συ-νεννοήσεως ή κατευνα-σμού, να υπολογίσουντας ζημίας και τα έξοδατης αντιστάσεως, ημπο-ρώ να τονίσω ότι η Ελ-λάς εδημιούργησε τοπαράδειγμα, το οποίονο καθείς από ημάς οφεί-λει να ακολουθήση μέ-χρις ότου οι άρπαγεςτης ελευθερίας αχθούντελικώς εις την δικαίανεξόντωσίν των».

Ο Adolf Hitler ήταναντίθετος με την ιταλικήεπίθεση, καθώς δεν ήθε-λε να ανοίξει Βαλκανικόμέτωπο, τη στιγμή πουπροετοίμαζε την εκ-

στρατεία κατά της ΕΣΣΔ. Αλλά καιδιότι η επίθεση της Ιταλίας κατάτης Ελλάδος, απρόκλητη και βάρ-βαρη επίθεση του Αξονα κατά ενόςμικρού κράτους, και η ηρωική αντί-σταση της τελευταίας, απετέλεσανισχυρά όπλα στα χέρια του Roo-sevelt, προκειμένου να κερδίσει τηνεπανεκλογή του και να προωθήσειτην κατά του Άξονα πολιτική του.Ο Ναύαρχος φον Κανάρης αναφέρειστα απομνημονεύματά του, ότι σε

Με την ευκαιρία της μεγάλης και ιστορικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940,

τα γεγονότα της οποίας σημάδεψαν ολόκληρη την Ελλάδα και ιδιαίτερα

τα ιερά χώματα και σκηνώματα της γης της Ηπείρου και των ανθρώπων της,

aνδρών, γυναικών και παιδιών που με καταπληκτική ομοψυχία και ανδρεία συνετέλεσαν

στο μεγάλο θαύμα του Επους στέλνει μήνυμα υπερηφάνειας

και μνήμης ιερής των αγωνιστών του ’40.Για το Διοικητικό Συμβούλιο

NIKOΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ, Πρόεδρος

ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αμερικής

a b

a b

Verrazano Gift & Bridal

Ευχαριστούμε τους πελάτες μας για τη συνεχή τους υποστήριξη

ΤΙΜΗ και ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ του 1940!

We Specialize in: Imported and Exported Favors For All Occasions

(Weddings, Baptisms, Showers, etc.).

Along with all the Necessary Accessories:

Wishing Wells, Umbrellas, Bridal and Bridesmaids Dolls,

Invitations, Stefana, Lambades, Martirika and many more items.

1205 86th Street (Corner of 12th Ave.), Brooklyn, NY 11228 Tel.: (718) 238-2722

Με τον αγώνα τους την ομοψυχία τουςκαι την αλύγυστη θέλησή τους για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία κράτησαν την Ελλάδα όρθια και περήφανη ΖΗΤΩ η 28η Οκτωβρίου 1940!

Γυναίκες της Πίνδου

Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιεράν γην

της Βορείου Ηπείρου, οι μαχηταί της Πίνδου και οι άλλοι,

θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους,

θα φωτίζουν ανά τους αιώνας την οικουμένην».


ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ44 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940a

b

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣΑΜΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΝΑΔΑwww.federationofstereahellas.com

Τιμούμε την Επέτειοτης 28ης Οκτωβρίου1940

και με δέοςυποκλινόμαστε

στον Αγώνακαι τις Θυσίες

του Ελληνικού λαούγια Ελευθερία

και Ανεξαρτησία

Για την ΟμοσπονδίαΚώστας Κατσάνος, Υπατος Πρόεδρος

a b

Η επέτειος

της 28ης Οκτωβρίου 1940είναι η χρυσή σελίδα

της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.

Dean'sExpert Auto Body

Τιμούμε τη μνήμη τους και βροντοφωνάζουμε


Ηταν η ιερή στιγμή που με ομοψυχίακαι απερίγραπτο ενθουσιασμόο ελληνικός λαόςόρθωσε το ανάστημά τουστις μεραρχίες του Μουσολίνι.

Ανδρες, γυναίκες και παιδιά

αγωνίστηκαν με απαράμιλλο θάρροςγια την ελευθερία και την εθνική ανεξαρτησία.

Βασίλης Δραμισιώτης

2660 Brooklyn Queens Expy W, Woodside, NY 11377718-545-0011

σύσκεψη στο Μπερχτεσγκάντεν την1η Φεβρουαρίου 1941, προκειμένουνα συζητηθούν οι εξελίξεις μετά τοθάνατο του Μεταξά, και ενώ είχεήδη αποφασιστεί η Γερμανική επί-θεση, ακούστηκε ο Hitler να μονο-λογεί: «Εάν επιτεθώ, θα μου πουνότι κτυπώ πισώπλατα έναν ηρωικόλαό εάν δεν επιτεθώ, προδίδω έναφίλο και σύμμαχο (Mussolini)». Διέ-πραξε όμως την ατιμία αυτή, καιτελικά οι φόβοι του επιβεβαιώθηκαν.Η ηρωική μάλιστα Ελληνική αντί-σταση στα Οχυρά της Γραμμής Με-ταξά τον έκανε να αναγνωρίσει σελόγο του στο Ράιχσταγκ (4 Μαΐου1941):

«Ενώπιον της Ιστορίας είμαι υπο-χρεωμένος να αναγνωρίσω ότι, απότους μέχρι τώρα αντιπάλους μας, οΈλληνας στρατιώτης πολέμησε μεεξαιρετική γενναιότητα και δεν πα-ραδόθηκε παρά όταν κάθε αντί-στασή του ήταν αδύνατη. Ως εκτούτου, απεφάσισα να μην κρατηθείκανένας Έλληνας στρατιώτης αιχ-μάλωτος και οι αξιωματικοί να δια-τηρήσουν τα προσωπικά όπλατους».

Όταν δε όλα θα έχουν κριθεί,

θα ομολογήσει στην «Πολιτική Δια-θήκη», την οποία υπαγόρευσε στονBorman, το Φεβρουάριο του 1945στο Βερολίνο:

«Η κακή τροπή του πολέμου για

τον Άξονα άρχισε από την περιττήκαι ανόητη επίθεση της Ιταλίας κατάτης Ελλάδος, η οποία έδωσε τηνευκαιρία στην Αγγλία να θέσει καιπάλι τον πόδα της επί της Ευρώπης,

στον Churchill να θριαμβολογήσειότι η Αγγλία έχει και πάλι συμμάχουςστον αγώνα της κατά του Άξονα,και στους εχθρούς του Ράιχ να ανα-θαρρήσουν».

«...Άνευ των δημιουργηθεισώνυπό των Ιταλών δυσκολιών εκ τηςεκστρατείας των κατά της Ελλάδος,θα είχον επιτεθή εναντίον των Ρώ-σων εβδομάδας τινάς ενωρίτερον».

H Λένι Ρίφενσταλ στην αυτο-βιογραφία της αναφέρει ότι ο Hitlerτης είπε σε συνάντησή τους στις 30Μαρτίου 1944:

«Αν οι Ιταλοί δεν είχαν επιτεθήεις την Ελλάδα και δεν εχρειάζοντοτην βοήθειάν μας, ο πόλεμος θαείχε πάρει διαφορετικήν τροπήν.Θα είχαμε προλάβει να κατακτή-σωμεν το Λένινγκραντ και την Μό-σχαν, πριν πιάσει το Ρωσικόν ψύ-χος».

Γράφει ο Joseph Goebbels στοημερολόγιό του, στις 8 Απρ. 1941,δύο ημέρες μετά την γερμανική επί-θεση, εντυπωσιασμένος και αυτόςαπό την μαχητικότητα των Ελλήνων:"Προχωρούμε αργά στην Ελλάδα...Οι Έλληνες είναι γενναίοι μαχηταί...Τα καταληφθέντα χαρακώματα είναιγεμάτα πτώματα... Και αυτός ο Φύ-ρερ θαυμάζει ιδιαιτέρως το θάρροςτων Ελλήνων. Ίσως υπάρχει ακόμηένα ίχνος της παλαιάς ελληνικήςκαταγωγής σ' αυτούς."

Θα γράψει το περιοδικό «TIME»(January 6, 1941, «1940 Man of

Τι είπαν οι ξένοι για την Ελλάδα του 1940-44Συνέχεια από τη σελίδα 43

Η ΕΣΣΔ, διά του Ραδιοφωνι-

κού Σταθμού της Μόσχας,

αναγνώρισε την καθοριστική

συμβολή της Ελλάδος στην

καθυστέρηση και τελική

αποτυχία της Γερμανικής

επιθέσεως εναντίον της ΕΣΣΔ

(επιχείρηση «Barbarossa»):


the Year: Winston Churchill"»):«Benito Mussolini, thinking con-

quest was easy, proved the year'sgreatest flop.

[...] Among other Europeans whohad made their mark in 1940, one

was short, squat General JohnMetaxas, Premier of the Greeks,who had made a monkey of BenitoMussolini».

Αλλά και οι ιαπωνικές εφημερίδες(Δεκέμβριος 1940):

«Η χώρα μας, εις την οποίαν ιδι-αιτέρως τιμάται η ανδρεία, παρα-κολουθεί με θαυμασμόν τον αγώνατων Ελλήνων εις την Αλβανίαν, οοποίος μας συγκινεί τόσον ώστε,παραμερίζοντες προς στιγμήν πανάλλο αίσθημα, αναφωνούμεν «Ζήτωη Ελλάς».

Για τη μάχη της Κρήτης ο WinstonChurchill γράφει στα απομνημονεύ-ματά του: «Στην Κρήτη ο Goeringκέρδισε μια Πύρρειο νίκη, διότι μετις δυνάμεις που σπατάλησε εκείθα μπορούσε εύκολα να κατακτήσειτην Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ καιίσως ακόμη και την Περσία... Διέ-πραξε την ανοησία να αφήσει νατου ξεφύγουν αυτές οι μεγάλες ευ-καιρίες, με το να θυσιάσει τις αναν-τικατάστατες αυτές δυνάμεις σε έναν

θανάσιμο αγώνα που διεξαγότανσυχνά σώμα με σώμα...».

Η καθυστέρηση των Γερμανώνστην Κρήτη επέτρεψε στον Άγγλοστρατάρχη Weyvell να οργανώσειτην άμυνα της Αιγύπτου. Ο ίδιοςανέφερε στην κυβέρνησή του: «Οιαπώλειες των Γερμανών στην Κρήτηέσωσαν τη γενική κατάσταση στηΜεσόγειο, διότι καταστράφηκε μέγαμέρος από τα αεραγήματα του εχ-θρού και τεράστιος αριθμός αερο-πλάνων». Ο ίδιος λέγει: «Προθύμωςαναγνωρίζομεν ότι οι Έλληνες σύμ-μαχοί μας είναι οι πρώτοι που ταςυπερόχους νίκας των εις την ΒόρειονΉπειρον άνοιξαν τον δρόμον καικατάφερον πλήγματα κατά της φα-σιστικής Ιταλίας. Αι επιτυχίαι δενείχαν μόνον τοπικήν σημασίαν, αλλά

επηρέασαν την όλην εξέλιξιν τουπολέμου. Η άμυνα της Κρήτης έσωσετην Κύπρον, την Συρίαν, το Ιράκκαι ίσως το Τομπρούκ».

Ο ίδιος ο Hitler παραδέχθηκε:«Η Κρήτη απέδειξε ότι οι μεγάλεςμέρες των αλεξιπτωτιστών τελεί-ωσαν».

Οι συμμαχικές δυνάμεις που έλα-βαν μέρος στη μάχη της Κρήτηςήταν 30-32000 στρατιώτες και 1500αξιωματικοί, Άγγλοι, Αυστραλοί καιΝεοζηλανδοί. Επίσης 11500 Έλλη-νες νεοσύλλεκτοι. Και σύσσωμος οηρωικός Κρητικός λαός. 4000 αλε-ξιπτωτιστές και πάνω από 170 αε-ροπλάνα ήταν οι Γερμανικές απώ-λειες.

Πηγή: pheidias.antibaro.gr

a b

EAGLE IRONWORKS CORPORATION

Τιμή και δόξα στους ήρωες και ηρωίδες του ΟΧΙ!

Ζήτω το Εθνος!

1652 Atlantic AvenueBrooklyn, NY 11213Tel.: (718) 230-4032Fax: (718) 230-1598

a b

CENTRAL FLORIDA [email protected]

813-997-2152Established 1966 in Hartford, Connecticut

Ο Βασίλης Φωτόπουλος και τα αδέλφια του

με σεβασμό και υπερηφάνειαχαιρετούν τους αθάνατους

του ’40 και αναφωνούν


Δυνατότητα αγοράς έτοιμης επιχείρησης. Για πληροφορίες καλέστε τον Βασίλη στο 813-997-2152

www.abcpizza.com

«Η απροσδόκητη και ισχυρή αντίσταση των Ελλήνων

εβράδυνε την επίθεση κατά της Ρωσίας για περισσότερο από δύο μήνες.

Αν δεν υπήρχε η καθυστέρηση αυτή, η εξέλιξη του πολέμου θα ήτο διαφορετική,


b

Σκοινούσα, Δονούσα, Ηράκλεια και ΚουφονήσιαΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΜΟΡΓΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝ

Το Επος του ’40 ήταν το αποκορύφωμα του αγώνα ενός λαούπου με θάρρος αντιμετώπισε τις ορδές των κατακτητών.

Ηταν το μεγαλείο της θυσίας των νέων της Ελλάδαςπου με πείσμα υπερασπίστηκε τη Λευτεριά της πατρίδας τους.

Ας γίνει η θυσία των προγόνων μας ο φάρος που θα μας οδηγήσει να πράττουμε πάντα το χρέος μας σαν Ελληνες.

ΖΗΤΩ H 28η ΟΚΤΩΒΡIΟΥO Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο

a b

2 State Street, Gorham, ME 04038 • Tel.: (207) 839-2504

GORHAM

Τιμούμε τη θυσία των ηρωικών Ελλήνων

του έπους του ’40

HOUSE OF PIZZA

Ως την ευκαιρία που περί-μεναν χρόνια, για να διώ-

ξουν από τα Δωδεκάνησα τουςΙταλούς (που είχαν καταλάβειτο 1912) υποδέχθηκαν οι Δω-δεκανήσιοι την κήρυξη του Ελ-ληνοϊταλικού πολέμου, στις 28Οκτωβρίου του 1940.

Από τις πρώτες μάλιστα ώρες τουπολέμου οι Δωδεκανήσιοι που ζού-σαν στην Αθήνα και τον Πειραιά,με επικεφαλής τη ΔωδεκανησιακήΝεολαία Αθηνών, βρέθηκαν στηνπρώτη γραμμή των διαδηλώσεων,απαιτώντας να τους επιτραπεί ναπολεμήσουν εθελοντικά εναντίοντων Ιταλών.

Οι πιέσεις είχαν πράγματι απο-τέλεσμα και στις 13 Νοεμβρίου ηκυβέρνηση συγκρότησε το «Σύν-ταγμα Δωδεκανησίων», στο οποίοέσπευσαν να καταταγούν 1.924 Δω-δεκανήσιοι εθελοντές κάθε ηλικίαςεπαγγέλματος και μορφωτικού επι-πέδου, εκ των οποίων κρίθηκαν ικα-νοί οι 1.586.

Την εκπαίδευση και την προ-ετοιμασία των εθελοντών Δωδεκα-νησίων ανέλαβε ο λοχαγός Μάρκος

Κλαδάκης (από τη Σύμη) που απο-τέλεσε την ψυχή του Συντάγματος.

Οι καταταγέντες εθελοντές εκτων οποίων οι περισσότεροι ήταναπό την Κάλυμνο και την Κάρπαθοξεκίνησαν αμέσως την εκπαίδευσηστο στρατόπεδο στου Γουδή, προσ-δοκώντας ότι η αποστολή τους θαήταν η απελευθέρωση της Δωδεκα-νήσου, πράγμα πάντως που δενυπήρχε στους σχεδιασμούς της ελ-ληνικής κυβέρνησης.

Οι Δωδεκανήσιοι εθελοντές ορ-

κίστηκαν στις 12 Ιανουαρίου του1941 και το Σύνταγμα Δωδεκανη-σίων αποτέλεσε τον πυρήνα της20ης μεραρχίας που συγκροτήθηκεγια να ενισχύσει το Αλβανικό μέτω-πο, συμμετέχοντας σε μάχες με τουςΓερμανούς στην περιοχή της Μακε-δονίας.

Οι περισσότεροι εκ των εθελον-τών Δωδεκανησίων μετά την κα-τάρρευση του μετώπου και τη γερ-μανοϊταλική κατοχή της χώρας συμ-μετείχαν στην εθνική αντίσταση, με

χαρακτηριστική περίπτωση τον λο-χαγό Μαρκο Κλαδάκη. Την ίδια ώραοι Ιταλοί έχοντας πληροφορίες γιατο ποιοι ήταν οι εθελοντές που πο-λέμησαν ενέτειναν το κλίμα τρομο-κρατίας στα νησιά και κυρίως εναν-τίον των οικογενειών των εθελοντών,αρκετοί εκ των οποίων εδιώχθη-σαν.

Ιστορική έχει μείνει η πρώτηημερήσια διαταγή που εξέδωσε οΜάρκος Κλαδάκης και παραθέτειτο «ΑΠΕ-ΜΠΕ» με αφορμή το αφιέ-

ρωμα στην 28η Οκτωβρίου:«Εθελονταί της τυραννούμενης

Δωδεκανήσου, Προσέρχεσθε σήμε-ρον εις τας τάξεις του Εθνικού Στρα-τού, εθελουσίως κατατασσόμενοι,ίνα προσφέρητε το αίμα σας εις τονβωμόν της φιλτάτης πατρίδος. Πε-ριβαλλόμενοι το τιμημένον ένδυματου Έλληνος Στρατιώτου, εισέρχεσθεεις την μεγάλην οικογένειαν τουΕθνικού μας Στρατού. Εις την νέανοικογένειάν σας αυτήν θα εύρητεόλην την στοργήν, όλην την αγάπην,όλον το ενδιαφέρον.

Από σήμερον ανήκετε εις τηνυπηρεσίαν της πατρίδος και μόνονεις αυτήν. Τιμή και δόξα εις υμάς,

Στρατιώται της Δωδεκανήσου.Συγκροτούντες το νεαρόν Σύν-

ταγμα Δωδεκανησίων, αναλαμβάνετετην ιεράν έναντι του Έθνους ολο-κλήρου υποχρέωσιν, ίνα δοξάσητετην σημαίαν του, λαμπρύνητε ταόπλα του και αναγράψητε την ιστο-ρίαν του με χρυσά ανεξίτηλα γράμ-ματα.

Εθελονταί Δωδεκανήσιοι,Αφ' ης στιγμής ο απεχθής τύ-

ραννος της ιδιαιτέρας ημών Πατρίδοςδολοφονικώς έπληξε και την μητέραΕλλάδα, η οικουμένη ολόκληροςστρέφει μετά συμπαθείας και θαυ-

Το Σύνταγμα εθελοντών Δωδεκανησίων

Οι Δωδεκανήσιοι εθελοντές ορκίστηκαν στις 12 Ιανουαρίου

του 1941 και το Σύνταγμα Δωδεκανησίων αποτέλεσε

τον πυρήνα της 20ης μεραρχίας που συγκροτήθηκε

για να ενισχύσει το Αλβανικό μέτωπο, συμμετέχοντας σε μάχες

με τους Γερμανούς στην περιοχή της Μακεδονίας.


b

9321 3rd Avenue, Brooklyn, NΥ 11209Τel.: (718) 748-9167 • (718) 833-0267 • (718) 748-1199

Fax: (718) 748-7673

Ευχαριστούμε τους πελάτες μας για τη συνεχή τους υποστήριξη

TIMH KAI ΔΟΞΑ στους Ηρωες του ’40

Με τον Αγώνα και το Αίμα τους κράτησαν

την Ελλάδα όρθια και περήφανη!


THIRD AVENUE AUTO REPAIRTHIRD AVENUE AUTO CORP.

Νίκος ΟρφανόςIδιοκτήτης

Full Service on Domestic and Foreign CarsComplete Auto Repairs

a b

FEDERATIONOF HELLENIC SOCIETIESOF GREATER NEW YORK, INC.

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝΜΕΙΖΟΝΟΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

STATHAKION CENTER 22-51 29th Street, Astoria NY 11105 Tel.: (718) 204-6500 • Fax.: (718) 204-8986 • www.hellenicsocieties.org • email: [email protected]

Τιμή και δόξαγια το ηρωικό

«ΟΧΙ»

Ζήτω το Επος του 1940!

ζήτω η ελλάς!

μασμού τα βλέμματά της προς αυτήνκαι από τα στόματα του κόσμουολοκλήρου μία ευχή εκπέμπεται:«Να ελευθερωθούν τα Δωδεκάνη-σα!»

Στρατιώται της Δωδεκανήσου,Σε σας θα ανατεθή η ένδοξος, η

υψηλή αυτή αποστολή. Σεις θαπραγματοποιήσετε το από αιώνωνόνειρον των Δωδεκανησίων. Σειςθα θραύσητε τα δεσμά της δουλείαςμε τα οποία, επί αιώνας, ήσαν σφι-κτά δεμένα τα μαρτυρικά Δωδεκά-νησα. Σεις θα πλήξητε τον μισητόν

κατακτητήν και θα αποδώσητε τηνσκλαβωμένην ιδιαιτέραν σας πα-τρίδα ελευθέραν εις τας αγκάλαςτης μεγάλης Μητρός Ελλάδος. Ηαποστολή σας αύτη, ένδοξος καιωραία, θα απαιτήση εκ μέρους όλωνσκληρούς κόπους και θυσίας. Τουςκόπους αυτού, τας θυσίας αυτάς,θα τας αξιώσω απολύτως. Την υψη-λήν μας αποστολήν είμαι αποφασι-σμένος οπωσδήποτε να φέρω ειςπέρας.

Δωδεκανήσιοι Στρατιώται,Τίθημι ως έμβλημα του Συντάγ-

ματος το « Εμπρός! Πάντοτε εμπρός!Με οποιανδήποτε θυσίαν». Το έμ-βλημα αυτό δέον να αποτελέση τοΣύμβολον Πίστεώς σας. Με το έμ-βλημα αυτό θα βαδίσωμεν προς τηνοδόν της ελευθερίας, προς την οδόντης δόξης και της τιμής.

Πιστεύω ακραδάντως εις την νί-κην και την πίστην μου αυτήν δέοννα ενστερνισθήτε απολύτως.

Δωδεκανήσιοι Στρατιώται,Εμψυχωμένοι με τα ιδανικά της

φυλής, ενστερνισμένοι τας εθνικάςημών παραδόσεις, πειθαρχούντες,τηρούντες μετά σχολαστικής ακρι-βείας τας εντολάς των ανωτέρωνσας και εργαζόμενοι μετά επιμε-λείας, θα δυνηθήτε να αποτελέσητεεις χείρας των ηγητόρων σας τοόπλον, το οποίον θα πλήξη καιρίως

και θα συντρίψη τον μισητόν εχ-θρόν.

Δωδεκανήσιοι Στρατιώται ,Φιλοδοξήσατε να εγγράψητε τα

ονόματά σας εις τας δέλτους τηςΕθνικής μας Ιστορίας. Φιλοδοξήσατενα αναγράψητε την ιστορίαν τουΣυντάγματός μας με χρυσά γράμ-ματα. Φιλοδοξήσατε να υπερβάλητεεις ορμήν, εις γενναιότητα, εις τόλ-μην, εις αυτοθυσίαν τους ελευθέ-ρους αδελφούς Έλληνας, οίτινεςαγωνιζόμενοι εις τας Ηπειρωτικάςφάραγγας τον αγώνα της Ελευθε-ρίας, μαχόμενοι κατά του εσμούτων μισητών τυράννων μας, προ-σθέτουσι νέας σελίδας δόξης ειςτην ιστορίαν του Έθνους μας.

Αποδείξατε εις τον κόσμον ολό-κληρον, ότι η δωδεκανησιακή ψυχή

δεν κατεβλήθη από την επί αιώναςδουλείαν, αλλά ζη. Ζη και πάλλεταιαπό τα αυτά εκείνα αισθήματα, απότα οποία επάλλετο η ψυχή των Ελ-λήνων ηρώων των περιαγαγόντωννικηφόρως τας σημαίας μας εις τααιματοβαφή πεδία της Ηπείρου, τηςΜακεδονίας, της Θράκης και τηςΜικρασίας.

Δωδεκανήσιοι Στρατιώται, Τιμή-σατε τα όπλα μας, Λαμπρύνατε τηνΣημαίαν μας, Δοξάσατε το Σύνταγμάμας.

Ο Διοικητής του ΣυντάγματοςΔωδεκανησίων

Μάρκος Π. ΚλαδάκηςΛοχαγός Πεζικού»


Συγκροτούντες το νεαρόν Σύνταγμα Δωδεκανησίων, αναλαμβάνετε την ιεράν

έναντι του Έθνους ολοκλήρου υποχρέωσιν, ίνα δοξάσητε την σημαίαν του,

λαμπρύνητε τα όπλα του και αναγράψητε την ιστορίαν του

με χρυσά ανεξίτηλα γράμματα.


a b

153-31 Cross Island Parkway,Whitestone Shopping Center, Whitestone, NY 11357

Tel.: (718) 746-4756

Lollipops Diner

Το Επος του ’40 αναδεικνύειτο μεγαλείο της Ελλάδας

Η θυσία των ηρώωνγια την ελευθερία της πατρίδαςθα μείνει για πάντα χαραγμένη

στη μνήμη μας!

RALIS INSURANCE AGENCYΑσφαλιστική κάλυψη όλων των κατηγοριών

Anthony D. Ralis - Agent32-17 Broadway, Astoria, New York 11106 • Tel.: (718) 274-0700 • Fax: (718) 274-7325

www.nwagent.com/ralis.html

Ιδιωτική Ασφάλιση• Αυτοκινήτων• Μοτοσικλετών• Ιδιοκτητών ακινήτων• Ενοικιαστών ακινήτων• Ολική Ασφάλεια• Ασφάλεια Ζωής

Επαγγελματική Ασφάλιση• Ακινήτων• Επαγγελματικών χώρων• Εστιατορίων• Χονδρεμπόρων• Εργολάβων• Γραφείων

Τηλεφωνήστε μας ή περάστε από το γραφείο μας για δωρεάν ενημέρωση

a b

Η θυσία τους ας γίνει για εμάς χρέος Eνότητας και Προσήλωσης

στα ιδανικά της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας

Σε μια ηρωική εποχή μεπολλαπλά μηνύματα και

για τη σημερινή μάς «ταξι-δεύει», μέσω του «ΑθηναϊκούΜακεδονικού Πρακτορείου Ει-δήσεων», η Ναυσικά Μουλά-Αγγελάκη, φιλόλογος, υποδι-ευθύντρια 1ου ΓΕΛ Τρικάλων,ταμίας του Φιλολογικού Ιστο-ρικού Λογοτεχνικού Συνδέ-σμου (Φ.Ι.ΛΟ.Σ) Τρικάλων καιτης Φιλολογικής Ιστορικής Αρ-χαιολογικής ΛαογραφικήςΕταιρείας Θεσσαλίας(Φ.Ι.Α.Λ.Ε.Θ).

Πρόκειται για τον ΕλληνοϊταλικόΠόλεμο 1940-1941 και το Υψωμα731 το οποίο χαρακτηρίζει ως έσχα-τη θυσία...

Το 1904 με Βασιλικό Διάταγμα,αναφέρει η ίδια στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ»,τα Τρίκαλα ορίστηκαν ως έδρα του

5ου Συντάγματος Πεζικού, που υπα-γόταν στην Ι Μεραρχία Λαρίσης.Σε μεγάλο ποσοστό στο 5ο Σύν-ταγμα στρατολογούνταν, σύμφωναμε το τότε σχέδιο επιστρατεύσεως,Τρικαλινοί και Καρδιτσιώτες, ενώπολλοί Δυτικοθεσσαλοί υπηρέτησανστο 1/38 Σύνταγμα Ευζώνων καισε μονάδες ιππικού. Το 5ο Σύν-ταγμα Τρικάλων έλαβε μέρος μεαξιοσημείωτη δράση σε όλους τουςμεγάλους πολέμους: ΒαλκανικοίΠόλεμοι 1912-13, Α' ΠαγκόσμιοςΠόλεμος, Μικρασιατική Εκστρατεία,Ελληνοϊταλικός Πόλεμος 1940-1941.

Από το 5ο Σύνταγμα Πεζικού,συνεχίζει, οργανώθηκε και το 51Σύνταγμα Πεζικού, που με αρχηγότον Συνταγματάρχη Δαβάκη προ-ωθήθηκε στα σύνορα και μετονο-μάστηκε «απόσπασμα Πίνδου».

Στα τέλη Αυγούστου 1940 ορ-γανώθηκε και το ΙΙ Τάγμα του 5ουΣυντάγματος Πεζικού Τρικάλων,από στρατεύσιμους κυρίως της ευ-ρύτερης περιοχής Τρικάλων-Καρ-δίτσας, το οποίο κινήθηκε προς τοΜέτσοβο με 900 άνδρες και 300ζώα και εντολή να φράξει τις δια-βάσεις Κατάρας – Μετσόβου για

να μην μπορέσει ο εχθρικός στρατόςνα εισέλθει από την Ηπειρο στηΘεσσαλία. Στόχος των Ιταλών ήτανη Λάρισα, για να αποκόψουν τις

συγκοινωνίες με την Ν. Ελλάδα. Ηπρώτη επαφή με τον εχθρό έγινεστις 29 Οκτωβρίου, όταν δύο σμήνηαεροπλάνων βομβάρδισαν τις πα-ρυφές του Μετσόβου, χωρίς ευτυχώςαπώλειες. Το βάπτισμα του πυρόςόμως έγινε στις 31 Οκτωβρίου, ότανέπεσαν οι πρώτες βολές των πυρο-βόλων, που ξάφνιασαν τους Ιταλούςκαι τους διασκόρπισαν έντρομους,γιατί μέχρι εκείνη τη στιγμή νόμιζανπως έκαναν περίπατο.

«Τότε συνειδητοποίησαν και οιδικοί μας», γράφει στο Ημερολόγιότου ο διοικητής λόχου του ΙΙ/5τάγματος Δημ. Κασλάς, «ότι εισερ-χόμεθα εις ένα πόλεμον σκληρόνμε μία Αυτοκρατορία» (περ. Τρικα-λινά, 21/2001). Οι συγκρούσειςσυνεχίστηκαν στον Αώο ποταμό,συγχρόνως προωθούνταν οι μονά-δες της Ι Μεραρχίας, το 4ο Σύν-ταγμα Λαρίσης και το 5ο ΣύνταγμαΤρικάλων. Παράλληλα άλλα τμή-ματα πλευροκοπούσαν την ΙταλικήΜεραρχία Αλπινιστών στην Πίνδο.Ζωτικής σημασίας η ανακατάληψητης Κόνιτσας, με την σύμπραξη τωντριών Ταγμάτων του 5ου Συντάγ-ματος υπό τον συνταγματάρχη Ν.Γεωργούλα.

Παρά τον συνεχή βομβαρδισμόαπό τα ιταλικά αεροπλάνα, τηνανυπαρξία ελληνικής αεροπορίας,τον καθημερινό ανεφοδιασμό τωνιταλικών στρατευμάτων με ρίψειςεφοδίων από τα μεταγωγικά αερο-πλάνα τους, οι Ιταλοί υποχωρούσαναφήνοντας πίσω αιχμαλώτους καιόλον τον οπλισμό με τα πυρομαχικάτους.

Μέχρι την 21η Νοεμβρίου, προ-σθέτει στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ» η φιλόλο-γος, η προέλαση των θεσσαλικώνμονάδων συνεχιζόταν παρά τηνπείσμονα, για λόγους γοήτρου, αν-τίσταση των Ιταλών, μέχρι την ελ-ληνοαλβανική μεθόριο. Με νεώτερηδιαταγή πέρασαν τη μεθόριο και,άλλοτε με τη βοήθεια Ελλήνων κα-τοίκων των χωριών που συναντού-σαν άλλοτε και χωρίς αυτή, εξου-δετερώνοντας την αντίσταση τωνΙταλών εισήλθαν στο Μοναστήρικαι στο Δέλβινο, όπου έτυχαν εν-θουσιώδους υποδοχής. Η προέλασησυνεχίστηκε μέχρι την 24η Ιανουα-ρίου 1941, οπότε κατέλαβαν τούψωμα 717, όπου και παρέμεινανμέχρι την αντικατάστασή τους, στις17 Φεβρουαρίου 1941, ενώ στο731 παρέμεινε το 51 Τάγμα της Ι

Ναυσικά Μουλά-Αγγελάκη: Στο ύψωμα

Σε μεγάλο ποσοστό στο 5ο

Σύνταγμα στρατολογούνταν,

σύμφωνα με το τότε σχέδιο

επιστρατεύσεως, Τρικαλινοί

και Καρδιτσιώτες, ενώ πολλοί

Δυτικοθεσσαλοί υπηρέτησαν

στο 1/38 Σύνταγμα Ευζώνων

και σε μονάδες ιππικού.


a b

ATHENA GYRO 1167 Route 55, Lagrangeville, NY 12540

Tel: 845-473-4976 Website: athenagyrolagrange.com

Τιμή και δόξα στους

ηρωικούςπρογόνους μαςπου πολέμησαν

για τα υπέρτατα αγαθά

της ελευθερίας

και της εθνικής ανεξαρτησίας

a b

Τιμούμε τη θυσία των ηρωών αγωνιστών στα βουνά της Πίνδου

ΖΗΤΩ Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940!ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!

Sweet Hollow

Diner100 Broadhollow Road

Melville, NY 11747

Tel: 631-549-0768Fax: 631-549-2947

Μεραρχίας μέχρι την παραμονήτης Εαρινής επίθεσης, 8 Μαρτίου.Την νύχτα της 8ης προς 9ην Μαρ-τίου εκτελώντας διαταγή της Ι Με-ραρχίας ο ταγματάρχης Δημ. Κασ-λάς μετακίνησε το ΙΙ Τάγμα του5ου Συντάγματος Πεζικού Τρικάλωνστο Ύψωμα 731, για να αντικατα-στήσει το εκεί Ι/51 Τάγμα, με τηδιαβεβαίωση ότι ολόκληρη η Ι Με-ραρχία, εξαντλημένη μετά την4μηνη συνεχή επαφή με τον εχθρό,θα αντικαθίστατο λίαν προσεχώς.Το Ύψωμα 731 ήταν μέχρι εκείνητη στιγμή στο στόχαστρο των Ιτα-λών καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέ-ρας με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμότων στρατιωτών στα χαρακώματακαι τις καθημερινές απώλειες.

Το πρωί της 9η Μαρτίου ο Μου-σολίνι εξαπέλυσε εναντίον των Ελ-λήνων την «επίθεσιν των ρόδων»,έχοντας παρατάξει έναντι των λίγωνκαι εξαντλημένων, από τον τετρά-μηνο αδιάκοπο πολεμικό αγώνα,Ελλήνων μαχητών τα εκλεκτότερασώματα του Ιταλικού Στρατού: Με-ραρχία Κάλιαρι, Μεραρχία Πούλιεμε τους Μελανοχίτωνες, ΜεραρχίαΠινερόλο, και ως εφεδρείες τις Με-ραρχίες Μπάρι, Σιένα και την Με-

ραρχία των Αλπινιστών Πουστερία.Αντικειμενικός σκοπός η κατάληψητου Υψώματος 731, προγεφύρωματου δρόμου για την Κλεισούρα.Στις 6.30 το πρωί άρχισε καταιγι-σμός πυρών από το πυροβολικόκαι τους όλμους των Ιταλών καιαπό σμήνη αεροπλάνων τους. Οιφωτιές και οι καπνοί δυσχέραιναντην ορατότητα σε απόσταση ακόμηκαι 10 μέτρων. Μέσα σε δύο ώρες,τονίζει χαρακτηριστικά, η ΝαυσικάΜουλά-Αγγελάκη, το δασωμένο μεπανύψηλα δέντρα ύψωμα 731 απο-γυμνώθηκε.

Ο βαρύς οπλισμός καταστράφηκεκαι μια ώρα μετά την έναρξη τηςεπίθεσης διακόπηκε και η τηλε-γραφική επικοινωνία. Η τελευταίαδιαταγή πρόσταζε «άμυνα μέχριςεσχάτων». Σχεδόν για δύο ώρεςσφυροκοπούσαν ακατάπαυστα οιΙταλοί τα υψώματα Μπρέγκου Ράπιτ(717) και 731 και μετά πεπεισμένοιότι δεν θα υπήρχε κανείς ζωντανόςκινήθηκαν προς αυτά συναντώνταςέκπληκτοι την πρώτη αντίσταση,την οποίαν όμως έκαμψαν και συ-νέχισαν προς το 731.

Οι στρατιώτες του 5ου Συντάγ-ματος άρχισαν να πυροβολούν μόλις

οι Ιταλοί πλησίαζαν στα 200μέτρα,σύμφωνα με διαταγή του Κασλά,συνεπικουρούμενοι από τα 40 μόλιςπυροβόλα που διέθεταν. Οι Ιταλοί

αιφνιδιασμένοι δεν υπάκουαν στηνεντολή «αβάντι» των αξιωματικώντους.

Η επικίνδυνη προσέγγισή τουςόμως στα κατεστραμμένα συρμα-τοπλέγματα ανάγκασαν τους Έλ-ληνες να χρησιμοποιήσουν τις χει-ροβομβίδες, αλλά και αυτές εξαντ-λήθηκαν, ενώ οι Ιταλοί στην δεξιάπλευρά είχαν ήδη μπει στα χαρα-κώματα.

Σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή οΔημ. Κασλάς, ελλείψει επικοινωνίαςμε ανωτέρους του, διέταξε αντεπί-θεση σε μια μάχη σώμα με σώμακαι υπό το σάλπισμα «προχωρείτε»οι ιαχές «αέρα» των πολεμιστώντου, που όρμησαν αποφασισμένοιστην έσχατη θυσία, τρομοκράτησαντους Ιταλούς, οι οποίοι υποχώρησανάτακτα εγκαταλείποντας στο πεδίοτης μάχης τον οπλισμό τους, πτώ-ματα και τραυματίες. Τίποτα δενείχε τελειώσει όμως.

Η μεσημεριανή νέα επίθεση τωνΙταλών απέτυχε και η απογευματινήεπίθεσή τους, συνοδευόμενη απόισχυρό βομβαρδισμό από γης καιαέρα αυτή τη φορά, συνάντησε τιςελληνικές ριπές, λόγχες και χειρο-βομβίδες και απέτυχε επίσης. Και

μετά την βραδινή τέταρτη, αποτυ-χημένη επίσης, επίθεσή τους οιΙταλοί την 1η μέρα μετρούσαν απώ-λειες ανερχόμενες στο 30%. Ταυψώματα 731 και 717 δεν έπεσαν,όπως η φιλόλογος εξιστορεί στο«ΑΠΕ-ΜΠΕ», και όλη την νύχταανεφοδιάζονταν με χειροβομβίδεςκαι πυρομαχικά. Την επόμενη μέραη ιταλική αεροπορία ισοπέδωσετην κορυφή του 731 και το πυρο-βολικό τους στόχευε ακατάπαυστατο ύψωμα.

Η νέα ιταλική επίθεση, που ακο-λούθησε, αποδεκατίστηκε από ταελληνικά πολυβόλα και η γνωστήιαχή «αέρα», οι λόγχες και οι χει-ροβομβίδες συνέτριψαν μία ακόμηφιλόδοξη ιταλική επίθεση. Αρνητικόαποτέλεσμα για τους Ιταλούς είχανκαι άλλες την ίδια μέρα επιθέσειςαλλά και οι χιλιάδες προκηρύξειςπου έριξαν από τα αεροπλάνα τουςσε μια απέλπιδα προσπάθεια ναπλήξουν το ηθικό των στρατιωτών.

Η 11η Μαρτίου ήταν η ημέρααποδεκατισμού και ενταφιασμούστην χαράδρα Πρόι-Μαθ την ισχυ-ράς Μεραρχίας Πούλιε και των Με-

731 γράφτηκαν οι νέες Θερμοπύλες

Με νεώτερη διαταγή πέρασαν

τη μεθόριο και, άλλοτε με τη

βοήθεια Ελλήνων κατοίκων

των χωριών που συναντούσαν

άλλοτε και χωρίς αυτή,

εξουδετερώνοντας την

αντίσταση των Ιταλών εισήλθαν

στο Μοναστήρι και στο Δέλβινο,

όπου έτυχαν ενθουσιώδους

υποδοχής.


λανοχιτώνων της. Η ομίχλη τηςημέρας, που θεώρησαν πλεονέκτη-μά τους, υπήρξε ο Δούρειος ίπποςτους. Ιταλός αιχμάλωτος αξιωματι-κός ενώπιον του ταγματάρχη Κασλάεπαίνεσε την «γενναιότητα και αν-τοχή» των Ελλήνων στρατιωτών«έπειτα από τόσον σίδηρον πουερρίφθη επί των υψωμάτων 731και 717». Ανεπιτυχείς υπήρξαν καιοι επιθέσεις των επομένων ημερώνμέχρι τις 25 Μαρτίου, ενώ το 5οΣύνταγμα από την 14ην Μαρτίου,έχοντας αντικατασταθεί από το 19οΣύνταγμα Σερρών, βρισκόταν σεεφεδρεία αλλά και ετοιμότητα αν-τεπίθεσης για την περίπτωση πουοι Ιταλοί καταλάμβαναν το 731.Μέχρι την 12ην Απριλίου ολόκληρηη Ι Μεραρχία είχε αντικατασταθείπλήρως και είχε επιστρέψει στηνελληνοαλβανική μεθόριο.

Η 13η Απριλίου βρήκε το 5οΣύνταγμα να αμύνεται στα νώτατου Βορείου Συγκροτήματος, πουυποχωρούσε λόγω της εισβολής

των Γερμανών στην Μακεδονία,και με την σύμπτυξη και του αλβα-νικού μετώπου από την 14ην Απρι-λίου «οι νικηφόροι αγώνες επί τε-τράμηνον απέβησαν επί ματαίῳ».Το 5ο Σύνταγμα, παρά την απώλειαπολλών ανδρών, εκτελώντας δια-ταγή της Ι Μεραρχίας επέμενε σεάμυνα «μέχρις εσχάτων», έως την16ην όποτε ήρθε η διαταγή τηςυποχώρησης.

Το 5ο Σύνταγμα Πεζικού Τρικά-λων κράτησε το ύψωμα 731 απο-κρούοντας επάλληλες επιθέσεις τωνΙταλών, παρουσία και του ίδιου τουΜουσολίνι, κατά τη διάρκεια τηςμεγάλης εαρινής επίθεσής τους 9-25 Μαρτίου 1941. Λίγες μέρες αρ-γότερα ο Χίτλερ εισέβαλε στην Ελ-λάδα. Στο ύψωμα 731 γράφτηκανοι νέες Θερμοπύλες• σήμα «ες αεί»η μνεία του στο Μνημείο του Αγνώ-στου Στρατιώτου στην Αθήνα• ως«Γολγοθάς» έμεινε στην μνήμη τωνεπιζησάντων, αφού το δενδροσκέ-παστο ύψωμα αποψιλώθηκε καιαπογυμνώθηκε από τις ακατάπαυ-στες ριπές των Ιταλών, που μετέ-

βαλαν παράλληλα και το ύψος του,μειώνοντας το κατά 5 μέτρα. Τόσαπυρομαχικά που έριξαν οι Ιταλοίδεν έπεσαν πουθενά αλλού στονκόσμο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πό-λεμο!

Οι τότε ελληνικές διοικήσεις,όπως εξιστορεί στο «ΑΠΕ-ΜΠΕ» ηΝαυσικά Μουλά-Αγγελάκη, απε-δείχθησαν ικανότερες από τις ιτα-λικές.

Οι Ελληνες στρατιώτες χειρίστη-καν με επιδεξιότητα τις λόγχες τουςσε έναν αγώνα σώμα με σώμα άγνω-στο στους Ιταλούς στρατιώτες, πουστηρίζονταν περισσότερο στον τε-λευταίας τεχνολογίας βαρύ οπλισμότους, άχρηστο όμως στα δύσβαταβουνά της Αλβανίας.

Η υπεροπλία των Ιταλών ηττή-θηκε από το άτρωτο ηθικό των Ελ-λήνων. Το δίκαιο του Ελληνικούαγώνα κατέβαλε την αναίτια ιταλικήεισβολή.

Το τσουχτερό κρύο και ο βαρύςχειμώνας, η πείνα και οι στερήσειςδεν έκαμψαν το φρόνημα του Θεσ-σαλού αγωνιστή στο 731, του Έλ-

ληνα στρατιώτη στον Ελληνοϊταλικόπόλεμο 1940-1941. Η Ι Μεραρχίακαι το 5ο Σύνταγμα Τρικάλων μετους Τρικαλινούς και Καρδιτσιώτες,κατά βάση, στρατιώτες του κουβα-λούσαν ένα ηρωικό παρελθόν•στους Βαλκανικούς Πολέμους η ΙΜεραρχία μπήκε πρώτη στη Θεσ-σαλονίκη• στη Μικρασιατική Εκ-στρατεία πάτησε πρώτη στη Σμύρνηκαι έφυγε τελευταία• στο Ύψωμα731 αποκρούοντας αλλεπάλληλεςεπιθέσεις επί 16 ημέρες συνεχώνσυγκρούσεων, δεν επέτρεψαν στονεχθρό να περάσει και ματαίωσαντο σχέδιο του περί αποκοπής τηςεπικοινωνίας των ελληνικών στρα-τευμάτων με την Νότια Ελλάδα.

Οι νεκροί και τραυματίες Θεσ-σαλοί του 5ου Συντάγματος υπέ-γραψαν με τη θυσία και τον αγώνατους το διαχρονικό μήνυμα αντοχήςκαι καρτερίας, υπομονής και θέλη-σης, όταν ο άνθρωπος υπερασπί-ζεται το δίκαιο έναντι της αδικίας,καταλήγει η ίδια.



b

Bakerie 512 Broom Street, New York, NY 10013 Tel.: 212 226 2701 • Fax: 212 226 2880

e-mail: [email protected] www.pibakerie.com

Επιλέξτε μεσογειακές γεύσεις και φρέσκα ελληνικά παραδοσιακά φαγητά Για επιδόρπιο απολαύστε το ξακουστό Γαλακτομπούρεκο και τον Μπακλαβά μαζί με τον καφέ σας

Τιμή και Δόξα στους Ηρωες του ΟΧΙ

Zήτω το Επος του '40

Για πρωινό έχετε πολλές επιλογές, όπως διάφορα λαχανικά και ομελέτα με φέτα ή φρέσκο εισαγόμενο ελληνικό γιαούρτι με κρητικό μέλι και λαχταριστά φρούτα Catering Available

Ανοιχτά: ΔΕΥ-ΣΑΒ: 7 π.μ. – 9 μ.μ • ΚΥΡ. 8:00 π.μ. – 8:00 μ.μ.

a b

PIZZA CASTLERESTAURANT, INC

143 Chase Ave., Waterbury, CT 06704Tηλ: 203-755-3501

Mε υπερηφάνειατιμούμε τους Ηρωεςτου Επους Του 1940.

Ολους αυτούςπου έδωσαν τη ζωή τους

για την Πατρίδα και ιδιαιτέρωςτα παλληκάρια από την Πάτρα.

ζητω η εΛΛαΣ!Σκαμπαρδώνης Πίτερ

Ναυσικά Μουλά-Αγγελάκη:Στο ύψωμα 731 γράφτηκαν οι νέες Θερμοπύλες

Το πρωί της 9η Μαρτίου

ο Μουσολίνι εξαπέλυσε εναντίον

των Ελλήνων την «επίθεσιν των

ρόδων», έχοντας παρατάξει έναντι

των λίγων και εξαντλημένων,

από τον τετράμηνο αδιάκοπο

πολεμικό αγώνα, Ελλήνων

μαχητών τα εκλεκτότερα σώματα

του Ιταλικού Στρατού


Μικρές Αγγελίες Εθνικού Κήρυκα

Τηλ.: (718) 784-5255 • Φαξ.: (718) 472-0510


A & E BROKERAGE INC.INSURANCE AGENCY • AΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΟΛΕΣ ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ33-03 31st Avenue, Astoria, NY 11106 • Τel.: (718) 626-1111 - Fax: (718) 626-1110

[email protected]

WR

Προσωπική και Επαγγελματική ΑσφάλισηΕμπορικά Ακίνητα, Κατοικίες • Ασφάλειες ενοικιαστών, Εστιατορίων,

Καταστημάτων Εργολάβων, Γραφείων, Aυτοκινήτων

Eπίσης ασφάλειες ζωής και υγείας

Η γνωστή στην Ομογένεια κτηματομεσίτης Αννούλα σας εξυπηρετεί προσωπικά.

Η Ορκωτή λογίστρια, Margo Kane, CPAπεπειραμένη σε φορολογικές δηλώσεις είναι πάντα έτοιμη να διαχειριστεί όλες τις ιδιωτικές και επαγγελματικές λογιστικές σας υποθέσεις

Τηλεφωνήστε στο (718) 786-5116

Μιλήστε Ελληνικά

Σας ευχαριστούμε για την προτίμησή σας Αννούλα και Μargo

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940!Τιμούμε την πίστη στην Ελευθερία και την αυτοθυσία των προγόνων μας!

a b

KINGS PIZZA

RESTAURANT1 Wall Street, Kingston NY, 12401

Tel: 845-339-2901

www.kingspizzarestaurant.com

Τιμή και δόξαστους άνδρες και τις γυναίκεςτου Eπους του ’40 που έδωσαν τη ζωή τουςγια την ελευθερία

ΖΗΤΩΗ 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940!


Το 1939 τα ιταλικά στρα-τεύματα, υπό τον στρατη-

γό Γκουτσόνι, αποβιβάσθηκανστο Δυρράχιο, το πρωί της 7ηςΑπριλίου. Ο βασιλιάς Ζώγουδεν αιφνιδιάστηκε δεδομένουότι είχαν προηγηθεί, πριν απόέναν μήνα και πλέον, εντατικέςδιπλωματικές συνομιλίες.

Υφίστατο το στοιχείο του αιφνι-διασμού για τις ξένες κυβερνήσεις,εκτός της Γερμανίας και ίσως τηςΓιουγκοσλαβίας. Δεν προβλήθηκεκαμία σοβαρή αντίσταση κατά τωνΙταλών. Ο αλβανικός λαός στηνπλειοψηφία του υποδέχθηκε τουςΙταλούς στρατιώτες ως «ελευθερω-τές».

Τα γεγονότα έκτοτε διαδέχθηκαντο ένα το άλλο με κινηματογραφικήταχύτητα. Στις 14 Απριλίου 1939 ηΑλβανία αποχώρησε από την Κοι-νωνία των Εθνών (ΚτΕ). Στις 15Απριλίου έγινε δεκτή στο Κυρηνάλιο(ανάκτορο στη Ρώμη, θερινή δια-μονή των Πάπων μέχρι το 1870,στη συνέχεια κατοικία του βασιλιάτης Ιταλίας και αργότερα του προ-έδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας),πολυμελής αλβανική αντιπροσωπείαυπό τον πρωθυπουργό Βερλάτση.Αυτός προσφώνησε τον Bασιλιά αυ-τοκράτορα πρώτα στην αλβανική

και έπειτα στην ιταλική γλώσσακαι του προσέφερε το «στέμμα τουΣκεντέρμπεη». Το απόγευμα τηςίδιας ημέρας η ιταλική Βουλή έδωσετη συναίνεσή της για την «προσω-πική ένωση» και την επομένη έπρα-ξε το ίδιο η Γερουσία. Διορίστηκετοποτηρητής του βασιλιά, όχι μέλοςτης δυναστείας (είχε γίνει λόγοςγια τον δούκα του Μπέργκαμο),αλλά ο πρεσβευτής Τζακομόνι.

Στις 21 Απριλίου αποφασίστηκεαπό την κυβέρνηση Βερλάτση ησύσταση Αλβανικού ΦασιστικούΚόμματος. Στις 3 Ιουνίου έλαβεχώρα η τελευταία πράξη του αλβα-νικού οράματος: αντιπροσωπεία απότους Βερλάτση, Ντίνο και Κολίκβικαι τρεις ανώτερους αξιωματικούςεπέδωσε στον βασιλιά Βίκτωρα Εμ-μανουήλ απόφαση της αλβανικήςκυβέρνησης σύμφωνα με την οποίαο Αλβανικός Στρατός ενσωματωνό-ταν στον Ιταλικό Στρατό.

Ο αλβανικός Τύπος προ του πο-λέμου παρουσίαζε άρθρα με πολε-μική κατά της Ελλάδας. Μάλιστα ουπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας,Τσιάνο, διέταξε τον τοποτηρητήστην Αλβανία Τζακομόνι: «Φροντί-στε ώστε ο αλβανικός Τύπος να συ-νεχίζει τη ζωηρή του πολεμική εναν-τίον της Ελλάδας».

Ο Γερμανός καθηγητής πανεπι-στημίου Χ. Ρίχτερ γράφει: «Οι ρίζεςτης πολεμικής αυτής εμπλοκής τηςΙταλίας φθάνουν μέχρι το 1923,όταν ο Μουσολίνι επεχείρησε νακαταλάβει την Κέρκυρα και αναγ-κάστηκε από τις Αγγλία και Γαλλίανα εγκαταλείψει το εγχείρημα του».Ο Τσιάνο στο ημερολόγιο του γράφειότι τον Αύγουστο του 1940 ο Μου-σολίνι δήλωσε πως οι Ελληνες επλα-νώντο, αν θεωρούσαν ότι είχε ξε-χάσει εκείνο το επεισόδιο, και ότιο λογαριασμός τους έμενε ανοι-κτός.

Στις αρχές Ιουνίου του 1939 οιΜουσολίνι και Τσιάνο, θέλοντας ναμειώσουν την οργή των Αλβανώνγια την απώλεια της ανεξαρτησίαςτους, προσπάθησαν να τους παρα-πλανήσουν καλλιεργώντας τους ελ-πίδες αλυτρωτισμού για το Κοσσυ-φοπέδιο και την Τσαμουριά, πουέπρεπε να απελευθερωθούν.

Σύμφωνα με ιταλικές πηγές, η

Η συμμετοχή της Αλβανίας στην επίθεσηκατά της Ελλάδας την28η Οκτωβρίου 1940


Στις 21 Απριλίου

αποφασίστηκε από

την κυβέρνηση Βερλάτση

η σύσταση Αλβανικού

Φασιστικού Κόμματος.


b

Οι γνωστοί επιχειρηματίες και φιλάνθρωποιΓιάννης και η Ελένη Ψαρρά

οικογενειακώς χαιρετίζουν με υπερηφάνεια

την Eπέτειο του ΟΧΙ,τιμούν τους αθάνατους αγωνιστές της ελευθερίας

και αναφωνούν


TIMH KAI ΔΟΞΑστους Ηρωες του ’40 για τις Χρυσές Σελίδες

που έγραψαν με την Καρδιά και το Αίμα τους.

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ

Theo’s Metro596 Mercer Avenue, Kingston, PA 18704

Tel.: 570-283-2050www.theosmetrorestaurant.com

στάση της αλβανικής ηγεσίας λίγοπριν κηρυχθεί ο Ελληνοϊταλικόςπόλεμος ήταν υπέρ των Ιταλών. ΟΙταλός τοποτηρητής Τζακομόνι, σετηλεγράφημα του προς τον Τσιάνο,στις 24 Αυγούστου 1940, μεταξύτων άλλων ανέφερε τα εξής: «Απόπαντού καταφθάνουν έγγραφα πουαποδεικνύουν τον ορθό προσανα-τολισμό των Αλβανών, άπειρες είναιοι αιτήσεις για κατάταξη στα εθε-λοντικά σώματα (…). Σε όλα τακεντρικά σημεία της Αλβανίας πα-ρατηρείται ζωηρό ενδιαφέρον καιπροσήλωση στις προσταγές τουΝτούτσε. Η κίνηση του στρατούπροκάλεσε μεγάλη ζωηρότητα κι’ανυπομονησία για δράση…».

Κατά τη σύσκεψη της 15ης Οκτω-βρίου 1940 στο Παλάτσο Βενέτσια,ο τοποτηρητής Τζακομόνι, σε ερώ-τηση του Ντούτσε για το πώς βλέπειτην κατάσταση στην Αλβανία, απάν-τησε: «Στην Αλβανία αναμένουντην ενέργεια με ανυπομονησία. Ηχώρα έχει ξεσηκωθεί και οι κάτοικοιείναι γεμάτοι χαρά. Μπορώ να σαςδιαβεβαιώσω ότι ο ενθουσιασμόςτους είναι τόσο ζωηρός ώστε τοντελευταίο καιρό έχουν κάπως δυ-σαρεστηθεί επειδή η ενέργεια δεν

έχει ακόμα εκδηλωθεί».Ο Ιταλός στρατηγός Σ. Βισκόντι

Πράσκα, στο βιβλίο του για τον Ελ-ληνοϊταλικό πόλεμο, έγραφε ταεξής: «Σύμφωνα με υπόσχεση τουστρατάρχη Μπαντόλιο προ του πο-λέμου, θα μπορούσαν να αποστα-λούν στην Αλβανία για την ενδεχό-μενη ενέργεια κατά της Ελλάδας….10.000 τυφέκια για τον εξοπλισμότων αλβανικών ταγμάτων εθελον-τών, τα οποία θα χρησιμοποιούντοως τμήματα κάλυψης».

Κατά τη διάρκεια της σύσκεψηςστο Παλάτσο Βενέτσια (15 Οκτω-βρίου 1940). Ο Μουσολίνι, ακόμα,ζήτησε από τον Τζακομόνι κι εμέναπληροφορίες για τα αλβανικά τμή-ματα, ενώ διατύπωσε την αρχή ότιο ρόλος των Αλβανών θα έπρεπενα περιοριστεί σε στενά πλαίσια…». «Ειδικότερα είχαν συγκροτηθείτρία τάγματα διοικητικής μέριμναςαπό εφέδρους Ιταλούς (…) και απόεφέδρους Αλβανούς (…).

Κατόπιν προχωρήσαμε στην ίδρυ-ση δύο ταγμάτων Φασιστικής Πο-λιτοφυλακής από Αλβανούς (…).Πρότεινα στον Τζακομόνι να συ-στήσει μερικά τάγματα από Αλβα-νούς εθελοντές, δύο διαφορετικώντύπων: Τάγματα καθορισμένα γιατην άμυνα συγκεκριμένων διαβά-

σεων ή κοιλάδων στο μέτωπο καιτάγματα πιο ευκίνητα, δυνάμενανα προσκολληθούν στα μάχιμαστρατεύματα μας.

Με τη βοήθεια της αλβανικήςκυβέρνησης και διαφόρων αρχηγών

φυλών εξασφαλίστηκε η δυνατότητασυγκρότησης 10-12 ελαφρών ταγ-μάτων συνολικής δύναμης 6-7.000ανδρών, επιλεγέντων από τις πιοπολεμικές φυλές και μάλιστα απόαυτούς που υπήρχε ενδεχόμενησχέση με πληθυσμούς εκτός συνό-ρων (σ.σ. προφανώς εννοούσε τουςΤσάμηδες). Τα ευκίνητα τάγματα,τύπου ανταρτικών ομάδων, προορί-ζονταν να χρησιμοποιηθούν για τηνκάλυψη των μεραρχιών μας (…).

Το Υπουργείο Στρατιωτικών, κα-τόπιν επανειλημμένων οχλήσεων,τελικά ενέκρινε την αποστολή τουοπλισμού για τη συγκρότηση τωναλβανικών μονάδων. Ομως αργό-τερα άλλαξε γνώμη και διέταξε τονπεριορισμό της σύστασης των εθε-λοντικών αλβανικών ταγμάτων μόνοστη νότια Αλβανία (σε αυτήν όπουυφίστατο το μεγαλύτερο μέρος τωνφιλελληνικών στοιχείων), δηλαδήσυνολικά έξι τάγματα» (σ.σ. Ο Β.Πράσκα αναφέρει ως ‘φιλελληνικά= grecofili’ τα αμιγώς ελληνικά βο-ρειοηπειρωτικά φύλα).

Σε ερώτηση του Ντούτσε, κατάτη σύσκεψη, «Ποια η συνεισφοράτων Αλβανών τόσο σε τακτικό στρα-τό, όσο και σε άτακτους στους οποί-ους δίδω μεγάλη σημασία», ο Πρά-σκα απάντησε «Για το θέμα αυτό

έχουμε καταρτίσει ανάλογο σχέδιο.Προτείνουμε την οργάνωση συγ-κροτημάτων άτακτων από 2.500 ως3.000 άνδρες, στελεχωμένων μεαξιωματικούς μας».

Ο τοποτηρητής Τζακομόνι, σεμυστικό υπόμνημα του προς τονυπουργό Αλβανικών Υποθέσεων,Μπενίνι, στις 19 Οκτωβρίου 1940,μεταξύ των άλλων γράφει: «…Απότην άλλη προετοιμάζω αλβανικάστοιχεία, εξακριβωμένα θαρραλέα,ειδικά Τσαμουριώτες, τα οποία θαέχουν ως αποστολή να εισέλθουνκρυφά στο ελληνικό έδαφος καιεκεί, την ώρα που θα επιτεθεί οστρατός μας, θα διαπράξουν με τηβοήθεια των πέρα από τα σύνοραφίλων τους τις παρακάτω πράξεις:καταστροφή τηλεγραφικών και τη-λεφωνικών συρμάτων, εξάλειψη τωνφυλακίων και των παρατηρητηρίωνκατά μήκος των συνοριακών γραμ-μών (…).

Μερικά από τα στοιχεία αυτάθα εφοδιαστούν από την υπηρεσίαστρατιωτικών πληροφοριών με με-ρικούς φορητούς πομπούς, χάρηστους οποίους η διοίκηση του στρα-τεύματος θα έχει ακριβείς ειδήσειςπερί των θέσεων των ελληνικώνστρατευμάτων». Πληροφορεί δε τονΜπενίνι ότι μεταξύ των Αλβανών

Η συμμετοχή της Αλβανίας στην επίθεση κατά της Ελλάδας

«Στην Αλβανία αναμένουν την

ενέργεια με ανυπομονησία. Η χώρα

έχει ξεσηκωθεί και οι κάτοικοι

είναι γεμάτοι χαρά. Μπορώ να σας

διαβεβαιώσω ότι ο ενθουσιασμός

τους είναι τόσο ζωηρός ώστε τον

τελευταίο καιρό έχουν κάπως

δυσαρεστηθεί επειδή η ενέργεια

δεν έχει ακόμα εκδηλωθεί».


παρατηρείται αίσθημα αναμονής,εμπιστοσύνης και άγριας διάθεσης.Ο ίδιος στις 21 Οκτωβρίου γράφειστον Μπενίνι: «Θα μπορούσε νααποσπασθεί, όσο θα διαρκούν οιεχθροπραξίες, το Τάγμα της Βασι-λικής Αλβανικής Φρουράς».

Ο αντιβασιλιάς της Αλβανίας βε-βαίωσε «ότι είναι πάρα πολλές οιαιτήσεις των Αλβανών να κατατα-γούν στα σχηματιζόμενα αλβανικάσώματα, προοριζόμενα να κτυπή-σουν τους Ελληνες και να συνερ-γαστούν με τον Ιταλικό Στρατό, καιότι ο πληθυσμός ελπίζει, επίσης,να κληθούν υπό τα όπλα μερικέςηλικίες…».

Η Ιταλική εισβολή στην Ελλάδα Η συμμετοχή των Αλβανών

Ο πόλεμος μεταξύ Ελλάδας και

Ιταλίας, που άρχισε την 28η Οκτω-βρίου 1940, επεκτάθηκε αυτόματακαι μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας.Η Αλβανία, συνδεδεμένη την εποχήεκείνη με καθεστώς «προσωπικήςένωσης» με την Ιταλία, είχε δεχθείμε νόμο του Κοινοβουλίου της (Αλ-βανικός Νόμος, 10 Ιουνίου 1940)ότι: «το Βασίλειο της Αλβανίας ανα-γνωρίζει ότι θα βρίσκεται σε εμπό-λεμη κατάσταση με τα κράτη ταοποία θα βρίσκονται σε εμπόλεμηκατάσταση με το Βασίλειο της Ιτα-λίας».

Συνεπώς με την κήρυξη του πο-λέμου από την Ιταλία εναντίον τηςΕλλάδας βρέθηκε σε εμπόλεμη κα-τάσταση με την πατρίδα μας. Γι’αυτό η Ελλάδα με το Βασιλικό Διά-ταγμα (ΒΔ) της 10ης Νοεμβρίου

1940, το οποίο εκδόθηκε σε εφαρ-μογή του ΑΝ (Αναγκαστικού Νόμου)2636/1940 «Περί δικαιοπραξιώνεχθρών και μεσεγγυήσεως εχθρικώνπεριουσιών», όρισε ως εχθρικά κρά-τη «την Ιταλία

μαζί με τις κτήσεις, τα αυτοκρα-τορικά της εδάφη και τις αποικίες,καθώς και την Αλβανία».

Ο Ιταλός στρατηγός ΒισκόντιΠράσκα σε διαταγή του της 21ηςΟκτωβρίου 1940 αποκαλύπτει ότιείχε αναθέσει σε ειδικούς αξιωμα-τικούς, συνοδευόμενους από Αλβα-νούς οδηγούς, να εκτελούν ανα-γνωρίσεις στην άμεση περιοχή τωνσυνόρων. Περαιτέρω η διαταγή κα-θόριζε ότι έπρεπε να οργανωθούνειδικά τμήματα αποτελούμενα ωςεπί το πλείστον από Αλβανούς, πλαι-σιούμενους μόνο από Ιταλούς, καιεπιφορτισμένα με την εξουδετέρωσητων μεμονωμένων Ελλήνων σκοπώνκαι με την αποκοπή των τηλεφωνι-κών γραμμών.

Η προκήρυξη που διάβασε οπρόεδρος του υπουργικού συμβου-λίου Βερλάτσι, στις 28 Οκτωβρίου1940, αναφέρει μεταξύ άλλων καιτα εξής: «…Οι στρατιώτες του έν-δοξου Ιταλικού Στρατού, στις τάξειςτου οποίου περιλαμβάνονται πολλέςμονάδες Αλβανών στρατιωτών…».Ο Ιταλός ιστορικός Μάριο Τσέρβιγράφει: «Στις ιταλικές μεραρχίεςπεριλαμβάνονταν επίσης αλβανικάτμήματα (…). Εκπαιδεύτηκαν ακό-μα και Αλβανοί, που θα ήθελαν νασυμμετάσχουν στις επιχειρήσεις».

Ο Γερμανός καθηγητής Χ. Ρίχτερσημειώνει: «…Η συνολική δύναμητου Ιταλικού Στρατού στην Αλβανίαδύο ημέρες πριν από την επίθεσηανερχόταν σε 140.000 άνδρες, συμ-περιλαμβανομένων (…) και τωνΑλβανών εθελοντών». Ο Αμερικανόςκαθηγητής του πανεπιστημίου Χάρτ-φοντ, Μπ.Φίσερ, στην ανακοίνωσητου κατά το Συνέδριο του ΙΜΧΑ(Ίδρυμα Μελετών της Χερσονήσουτου Αίμου), τον Οκτώβριο του 1990,ανέφερε σχετικά τα εξής: “Ο Μου-σολίνι είχε δώσει διαταγές να υπάρ-χουν δύο αλβανικά τάγματα σεκάθε ιταλική μεραρχία, που χρησι-μοποιήθηκαν για την εισβολή στηνΕλλάδα, και επί πλέον είχαν σχη-ματιστεί τρία τάγματα Αλβανών με-λανοχιτώνων, που είχαν το σύνθημα«Πεθαίνουμε όλοι για τον Ντού-τσε».

Διάφορες μυστικές διαταγές επι-χειρήσεων του διοικητή της Με-ραρχίας «Τζούλια», στρατηγού Μά-ριο Τζιρότι, χρονολογούμενες απότις 21 Οκτωβρίου 1940 και μετά,οι οποίες έπεσαν αργότερα στα χέ-ρια του Ελληνικού Στρατού, απο-καλύπτουν ότι είχε αναθέσει εργα-σίες σε ειδικούς αξιωματικούς, συ-


YIASOU ESTIATORIOFINE GREEK CUISINE2003 Emmons Avenue, Brooklyn, NY 11235

Τηλ.: (718) 332-6064

Παϊδάκια σχάρας, μπριζόλες,μοσχαράκι γάλακτος.

Ολων των ειδών τα ψάρια στη σχάρα τσιπούρες, λαβράκια, συναγρίδεςμπαρμπούνια, γαρίδες, γλώσσες

black sea bass και φρέσκα θαλασσινά.

Διαλέξτε από το μεγάλο σε ποικιλία μενού μας

Στο Sheepheadbay απολαύστε τo γεύμα ή το δείπνο σας με θέα το λιμανάκι και αγναντεύοντας τα ψαροκάικα

Ξιφίας φιλέτο, σολομός,πλακί, γαριδοπίλαφο,

μακαρονάδα με γαρίδες,κρύα και ζεστά

μεζεδάκια, όλων των ειδών σαλάτες

και ελληνικά γλυκά

Σπεσιαλιτέ μας

Ελάτε, θα εντυπωσιαστείτε - Φέρτε και τους φίλους σας

Τα ψάρια κάνουν καλό στην υγεία

Η αίθουσα διατίθεται για όλες τις κοινωνικές

εκδηλώσεις

• Μεγάλη ποικιλία από ελληνικά κρασιά

• Full bar • Αψογο σέρβις

• Aνοιχτά καθημερινάγια μεσημεριανό και βραδινό

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940! ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940!

salutes the struggle of the Greek people against totalitarianism during World War IIand the long-standing friendshipbetween Greece and the United States.

In this spirit, we will face down successfully the menace of World Terrorism.

NITA LOWEYCongresswoman

ΖΗΤΩ

Η 28η

ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

1940!

a b

την 28η Οκτωβρίου 1940

Σε μεγάλο ποσοστό στο 5ο

Σύνταγμα στρατολογούνταν,

σύμφωνα με το τότε σχέδιο

επιστρατεύσεως, Τρικαλινοί

και Καρδιτσιώτες, ενώ πολλοί

Δυτικοθεσσαλοί υπηρέτησαν

στο 1/38 Σύνταγμα Ευζώνων

και σε μονάδες ιππικού.


νοδευόμενους από ντόπιους Αλβα-νούς, φέροντες ενδυμασίες χωρι-κών…Κατά την αρχική προέλασητης Μεραρχίας «Τζούλια» στον τομέατης Πίνδου οι επιτιθέμενοι Ιταλοίχρησιμοποιούσαν Αλβανούς οι οποί-οι γνώριζαν ελληνικά και φώναζανστους Ελληνες στρατιώτες να πα-ραδοθούν, λέγοντας ότι ο αγώναςτους ήταν πλέον μάταιος εφόσονστην Αθήνα είχε γίνει επανάσταση,η κυβέρνηση Μεταξά είχε πέσει, ηνέα κυβέρνηση είχε συμμαχήσει μετον Άξονα κ.ά. Στις 2 Νοεμβρίου1940 τάγμα Αλβανών επιτέθηκε στοΚαλπάκι απεγνωσμένα, χωρίς επι-τυχία. Αλβανοί αυτόμολοι παρείχανπληροφορίες στον Ελληνικό Στρα-τό.

Ο υποστράτηγος ΧαράλαμποςΚατσιμήτρος, διοικητής της VIII Με-ραρχίας η οποία αντιμετώπισε τηνκύρια προσπάθεια της ιταλικής επί-θεσης, γράφει για τη συμμετοχήαλβανικών δυνάμεων στον τομέατης Μεραρχίας: «Συμμετείχαν τρίατάγματα μελανοχιτώνων (Ι, II, III),δύο αλβανικά τάγματα

πεζικού (‘Γκράμος’ και ‘Ντρίνος’),αλβανική ορειβατική πυροβολαρχία(‘Νταϊτι’), τάγμα Αλβανών εθελοντών

και σώματα άτακτων Αλβανών».Όπως καταγγέλλει ο υποστρά-

τηγος, κατά τον Οκτώβριο του 1940ο Αλβανός υπουργός Δικαιοσύνηςσυγκροτούσε συμμορίες με σκοπόνα δράσουν στο ελληνικό έδαφος.

Ο αντιστράτηγος Αλέξανδρος Πα-πάγος, αρχιστράτηγος του Ελληνι-κού Στρατού κατά τον πόλεμο 1940-41, σημειώνει: «Όλες οι ιταλικέςμεραρχίες πεζικού ήταν ενισχυμένεςσε πεζικό με τάγματα Αλβανών…».

Ο Β. Πράσκα στο τμήμα του βι-βλίου του «Εξέλιξη των επιχειρή-σεων από 28 έως 31 Οκτωβρίου1940», ανακεφαλαιώνοντας γράφειγια τη συμμετοχή των αλβανικώνμονάδων τα εξής: «…Φάλαγγα ‘Σο-λίνας’ II Τάγμα της 1ης ΛεγεώναςΑλβανών εθελοντών. (…) ΚεντρικήΦάλαγγα και Διοίκηση Μεραρχίας‘Φερράρα’ Ι Τάγμα Αλβανών Εθε-λοντών. (…) Παραλιακό Συγκρό-τημα…

Τα τμήματα διαπεραιώθηκαν μετην κάτωθι σειρά… 6) Τα τάγματαΑλβανών εθελοντών ‘Πεσκοσόλιντο’και ‘Κιαραβάλλε’. (…) ‘Τα αλβανικάτάγματα εθελοντών, προπορευόμενατου 3ου Συντάγματος Γρεναδιέρωνκαι κινούμενα…’…Τα τάγματα Αλ-βανών εθελοντών, επίσης, ήλεγχανπλήρως την αμαξιτή οδό (Ηγουμε-νίτσας-Βάρφανης).

Στην επίθεση εναντίον του υψώ-ματος 1289 του Λαπιστέτ, στις 09.30της 4ης Νοεμβρίου 1940, έλαβε μέ-ρος ένα από τα πιο επίλεκτα τμή-ματα των Αλβανών, το τάγμα ‘Τιμόρ’,

το οποίο και κατόρθωσε να το κα-ταλάβει.

Με άμεση αντεπίθεση των Ελ-λήνων το τάγμα ‘Τιμόρ’ αναδιπλώ-θηκε και διασκορπίστηκε στην κοι-λάδα με άτακτη φυγή. Υποχρεώθη-καν να επέμβουν οι βερσαλιέροιγια να σταματήσουν τους Αλβα-νούς.

Στην αναφορά που ακολούθησεδιαπιστώθηκε ότι από τη δύναμητων 1.200 ανδρών του τάγματοςείχαν απομείνει μόνο μερικές εκα-τοντάδες.

Μεταξύ των νεκρών ήταν και οαπαρηγόρητος, όπως γράφει ο Μ.Τσέρβι, διοικητής του Τάγματος.Αλβανικό τάγμα στις 25 Νοεμβρίου1940 συμμετείχε με τα ιταλικάστρατεύματα στην επίθεση για τηνκατάληψη του σταυροδρομιού παράτο Δελβινάκι.

Οι Αλβανοί αρχικά κατέλαβαντο χωριό αλλά την επόμενη με αν-τεπίθεση των Ελλήνων αυτό ανα-καταλήφθηκε. Το αλβανικό τάγμαείχε απώλειες και αρκετοί άνδρεςτου συνελήφθησαν αιχμάλωτοι.

Στις 12 Νοεμβρίου αυτομόλησεστις ελληνικές γραμμές λόχος Αλ-βανών στρατιωτών με τους αξιωμα-τικούς του.

Κατά τις πρώτες ημέρες του πο-λέμου, οπότε οι Ιταλοί είχαν ει-σχωρήσει στο ελληνικό έδαφος σεμερικούς τομείς, Αλβανοί με μιασημαία τους εισήλθαν στην Κόνιτσαμαζί με τους Ιταλούς, τον Διαμαντήκαι τον εξωμότη Ματούση. Ο Δια-μαντής μάλιστα εκφώνησε λόγο λέ-γοντας ότι θα απελευθερώσει την

Κόνιτσα και θα σχηματίσει την Ομο-σπονδία της Πίνδου.

Η απάντηση του Μουσολίνι(22/11) σε επιστολή του Χίτλερ(20/11) αναφέρει μεταξύ των άλ-λων: «Η αποτυχία των Ιταλών οφεί-λεται και στη λιποταξία των αλβα-νικών δυνάμεων, οι οποίες στασία-σαν εναντίον των Ιταλών…».

Αποκαλυπτικά είναι τα όσα γρά-φει στο ημερολόγιο του ο ΦερνάντεΚομπιόνε, έφεδρος υπολοχαγός πε-ζικού της 51ης Ορεινής Μεραρχίας«Σιέννα»: «…Κατά το χρονικό διά-στημα από 28 Οκτωβρίου ως 14Νοεμβρίου 1940, οπότε ιταλικά τμή-ματα είχαν εισχωρήσει σε περιοχέςτης Ελλάδας, οι Τσάμηδες υποδέ-χονταν σε όλα τα χωριά τους Ιταλούςως ελευθερωτές, με ζητωκραυγέςκαι ενθουσιασμό…».

Ο Ιταλός ιστορικός Μ. Τσέρβιγράφει: «Οπως αναφέρει ο στρατη-γός Β. Πράσκα σε συζήτηση του μετον Πρίκολο (σ.σ. Αρχηγός του Επι-τελείου της Αεροπορίας), ένας εθε-λοντής, πληγωμένος βαριά, πριν ξε-ψυχήσει αναφώνησε «Είμαι ευχα-ριστημένος που πεθαίνω για ναμπορέσει ο (Αρχηγός του Επιτελείουτης Αεροπορίας) να περάσει».

Κατά τη διάρκεια της ιταλικήςεαρινής επίθεσης (Μάρτιος 1941)ο Μουσολίνι επισκεπτόταν διάφορεςμονάδες για να τονώσει το ηθικότων ανδρών, στη ζώνη του Δέβοληκαι στην περιοχή του Βερατίου.Μεταξύ άλλων επισκέφθηκε ομάδεςταγμάτων και εθελοντών Αλβανών,των ιδίων για τους οποίους αρχικάεκείνος και ο Τσιάνο πίστευαν ότι


30-12 34th Street, Astoria, NY • Τel.: (718) 728-6166 - Fax: (718) 721-967422-78 35th Street, Astoria, NY • Tel.: (718) 728-0266 - Fax: (718) 728-0211

a b

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΝΟΙΧΤΑ

ΠΟΛΛΕΣ ΩΡΕΣ

45 Για

χρόνια

μας προτιμάτε

για την ποιότητά μας

τις τιμές μας

και την ειλικρινή

εξυπηρέτησή μας

Δωρεάν μεγάλος χώρος

για πάρκινγκ22-78 35th Street

Mediterranean Foods, Inc.®

Δεκτές οι κυριότερες

πιστωτικές κάρτες.

Διανομή σε όλητην Αμερική

Το Mediterranean Foods, Inc. στην Astoria

δεν έχει καμμία σχέση με άλλο κατάστημα τροφίμων

με παρόμοιο όνομαΘέλουμε να δούμε την ΚΥΠΡΟ μας ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Προτιμάτε τα Ελληνικά Προϊόνταείναι εγγύηση για καλή ΥγείαΙκανοποιούμε και τον πιο δύσκολο πελάτηΣε μας θα βρείτε λάδια όλων των ειδών, τυριά ελληνικά και κυπριακά (χαλούμι), λουκάνικα, ελιές, μπακαλιάρο, σπιτικές σεφταλιές, αλλαντικά, εμφιαλωμένο νερό από την Ελλάδα, καφέδες, κάρτες, σαπούνια, μπύρες

Ο,τι ζητήσει η καρδιά σαςΗ άριστη ποιότητα των προϊόντων μας εγγυάται την ικανοποίησή σας!Ελληνες του Long Island, Connecticut, Pennsylvania και των γύρω πολιτειών θα μας βρείτε εύκολα. Είμαστε δύο βήματα από την Tri-boro Bridge και την Grand Central Parkway

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου !Mediterranean Foods, Inc.

GOD BLESS AMERICA!

Η συμμετοχή της Αλβανίας στην επίθεση κατά Συνέχεια από τη σελίδα 53

«…Η συνολική δύναμη

του Ιταλικού Στρατού

στην Αλβανία δύο ημέρες πριν

από την επίθεση ανερχόταν

σε 140.000 άνδρες,

συμπεριλαμβανομένων (…)

και των Αλβανών εθελοντών».

είχαν προκαλέσει τις πρώτες ιταλικέςήττες. Κατά τις συνομιλίες που είχεμαζί τους έμεινε ενθουσιασμένοςαπό το παράστημα και το πολεμικότους μένος.

Ο Γερμανός συγγραφέας Βίλιμ-παλντ Κόλεγκερ, σε βιβλίο του πουκυκλοφόρησε το 1942, για τη στάσητων Αλβανών κατά τον Ελληνοϊτα-λικό πόλεμο 1940-41 γράφει ταεξής: «…Οι Ελληνες αναγκάζονταννα πολεμούν εναντίον Αλβανώνσυμμοριτών, κατά τη στιγμή πουΑλβανοί εθελοντές προσέρχονταναθρόα στις ιταλικές φάλαγγες. Δεναγνοούσαν οι από γόνοι του Σκεν-τέρμπεη ποίοι ήταν οι πραγματικοίφίλοι τους. (…) Αγωνίσθηκαν μεεπιμονή και γενναιότητα όπου καιαν τοποθετήθηκαν. (…). Απειρά-ριθμες υπήρξαν οι περιπτώσεις απο-νομής τιμητικών διακρίσεων σε Αλ-βανούς…».

Ο Μ. Τσέρβι γράφει ότι ο τοπο-τηρητής Τζακομόνι πληροφορούσετον βασιλιά της Ιταλίας: «…Εδώκαι έναν μήνα οι Αλβανοί είναιεξαιρετικά έμπιστοι και άριστα προ-σαρμοσμένοι στο περιβάλλον, τοφρόνημα τους στέκεται ψηλά, η δεεργατικότητα και η αποδοτικότητατων υπαλλήλων κρίνεται εξαιρετι-κή…».

Ο Τζακομόνι είχε οργανώσει,όπως γράφει ο Μ. Τσέρβι, «ομάδεςΑλβανών για τη διενέργεια δολιο-φθορών, που ο ρόλος τους ήταν ναεισχωρούν στο ελληνικό έδαφοςκαι να προβαίνουν σε καταστροφήτου τηλεφωνικού δικτύου, να κα-ταστρέφουν φυλάκια, να αφοπλίζουνφρουρούς, να προκαλούν ταραχέςστα μετόπισθεν, να διενεργούν δο-λοφονικές απόπειρες εναντίον στρα-τηγών του εχθρικού στρατοπέδουκαι να προπαρασκευάζουν και ναυποκινούν κινήματα ανάμεσα στηλαϊκή μάζα».

Ο Ιταλικός Στρατός δεν είχε ποτέτην ευκαιρία να επωφεληθεί απότη δραστηριότητα τους.

Ο στρατηγός Μπαντόλιο στααπομνημονεύματα του αναφέρει:«Οι Ελληνες δεν έδειξαν καμμίαδιάθεση συνεργασίας.

Αντίθετα οι Αλβανοί στρατιώτες,που υπό μορφή ταγμάτων συμμε-τείχαν στις δικές μας μεραρχίες,αποδείχθηκαν άπιστοι και δόλιοι,καθώς επιδόθηκαν σε πράξεις δο-λιοφθοράς εναντίον μας, ή πέρασανστις τάξεις των Ελλήνων…».

Ο στρατηγός Αλ. Εδιπίδης γράφειότι «Τμήματα αλβανικά, άρτια συγ-κροτημένα και με ομοιογενή στε-λέχη (αξιωματικοί και στρατιώτεςΑλβανοί) πολέμησαν στις 27 Νοεμ-βρίου στο Φράσερι προς την Κλει-σούρα)».

Ο πρεσβευτής Αδωνις Κύρου ση-μειώνει: «…Όταν, τέλος, εξερράγη

ο Ελληνο-Ιταλικός πόλεμος, συμ-μετέσχον εις αυτόν παρά το πλευρόντων Ιταλών με ενθουσιασμόν καιανθελληνικήν λύσσαν άπειροι Αλ-βανοί – ενώ ουδείς εξ αυτών εσκέ-φθη να προσδράμη εις βοήθειαντου νικηφόρου Ελληνικού Στρατού,καίτοι ούτος, συμφώνως προς τηνραδιοφωνικήν διακήρυξιν του Ιωάν-νου Μεταξά, ήρχετο προς αποκα-τάστασιν της αλβανικής ελευθερίας,ανεξαρτησίας και ακεραιότητας…Οταν ο Ελληνικός Στρατός προ-ήλαυνε εντός του αλβανικού εδά-φους, τα περισσότερα σώματα στρα-τού των Αλβανών είχαν διαλυθεί,ενώ στα πρόσωπα των λιγοστώνΑλβανών που εκινούντο στους δρό-μους, ανάμεσα στους Ιταλούς, ζω-γραφιζόταν άγριος θυμός εναντίονενός στρατεύματος που το νόμιζανπαντοδύναμο και το έβλεπαν ναοπισθοχωρεί μπροστά στις ελληνικέςδυνάμεις».

Η Αγγλίδα ιστορικός Μ. Βίκερςτοποθετείται διαφορετικά: «…Η αλ-βανική κοινή γνώμη αρχικά πανη-γύρισε για τον ελληνικό θρίαμβο,η στάση της όμως άλλαξε όταν ηΑθήνα άρχισε να φανερώνει τιςπροθέσεις της να προσαρτήσει τηνότια Αλβανία…»(!!!).

Ενώ υπάρχουν όλα τα παραπάνωπερί συμμετοχής των Αλβανών στονπόλεμο, οι Αλβανοί ιστορικοί, δια-στρεβλώνοντας την πραγματικότητα,προσπάθησαν μεταπολεμικά να μαςπείσουν ότι δεν συμμετείχαν με τομέρος των Ιταλών ή ότι συμμετείχανλίγα τμήματα δια της βίας.

Συγκεκριμένα, οι Αλβανοί ιστο-ρικοί Σ. Πόλο και Α. Πούτο γράφουνσχετικά τα εξής: «Τα δύο αλβανικά

τάγματα που στάλθηκαν με τη βίαστον πόλεμο του 1940 αρνήθηκαννα πολεμήσουν. Οι Ιταλοί τουςέκλεισαν σε στρατόπεδο συγκέν-

τρωσης στην κεντρική Αλβανία. (….) Στην ελληνική κυβέρνηση η πο-ρεία των γεγονότων φαινόταν πωςέδινε την ευκαιρία να πραγματο-

ποιήσει τα παλαιά προσαρτιστικάσχέδια τους για τις περιοχές τηςΚόρτσας (σ.σ. Κορυτσάς) και τουΓκιροκάστρ (σ.σ. Αργυρόκαστρου)».

Σε άλλο σημείο συνεχίζουν: «Το1940 ήταν μοναδική ευκαιρία ναενωθεί με τον Ελληνικό Στρατό οΑλβανικός».

Έτσι εξηγείται η κατηγορηματικήάρνηση του Ελληνικού Στρατηγείουστην πρόταση των Αλβανών αντι-φασιστών πατριωτών να σχηματί-σουν δύο τάγματα και να πολεμή-σουν με την εθνική τους σημαίαστο πλευρό των ελληνικών δυνά-μεων εναντίον των Ιταλών εισβο-λέων!

Στην πραγματικότητα οι Αλβανοίέδειξαν πλήρη δυσπιστία και απρο-θυμία να συνεργαστούν με τον Ελ-ληνικό Στρατό. Αντιθέτως συνερ-γάστηκαν με τους Ιταλούς. Ο Ιταλόςπαρατηρητής Τζακομόνι βεβαίωσεκατηγορηματικά και με συγκεκρι-μένα στοιχεία, ενώπιον του Ανώτα-του Ιταλικού Δικαστηρίου, τα εξής:«Και οι Αλβανοί βοήθησαν παντούκαι πάντα τον Ιταλικό Στρατό, χωρίςνα σημειωθεί πουθενά οποιοδήποτεεπεισόδιο».

Πηγή: www.istorikathemata.com


Κουζίνες • Ντουλάπες • Επιπλα μπάνιου • Τραπεζαρίες • Κρεβατοκάμαρες• Σαλόνια • Σύνθετα • Επιπλα για τζάκια • Παιδικά δωμάτια και γραφεία

• Επαγγελματικά γραφεία • Βιβλιοθήκες

Για δωρεάν εκτιμήσεις και πληροφορίες ζητήστε τον Γιώργο και τον ΜίλτοΣας εξυπηρετούμε προσωπικά

25-36 31st. Street, Astoria, NY 11102 •Tel.: (718) 932-9512, Fax: (718) 932-1033Website: www.pirosfurniture.com • Email: [email protected]

Τιμή και Δόξα στους Ηρωες που με τους αγώνες τους κράτησαν αναμμένη τη σπίθα της λευτεριάς

Ζήτω το Επος του '40!Ζήτω το Εθνος μας!

a b

Σας ευχαριστούμε για την προτίμησή σας

ΕΠΙΠΛΑ ΕΠΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ

ΣΕ αΣΥΝαΓωΝιΣτεΣ ΤΙΜΕΣ

Εντυπωσιάστεγνωστούς και φίλους

της Ελλάδας την 28η Οκτωβρίου 1940

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 201756 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

αφιερωμα 28 ης οκτωβριου 1940 - Americans · ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ...

Documents

Transcript of αφιερωμα 28 ης οκτωβριου 1940 - Americans · ΣΑΒΒΑΤΟ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ...