ไปหนาแรก

เครองใชไฟฟา คอ อปกรณทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานรปอน เพอน าไปใชในชวตประจ าวน ไดแก

1. เครองใชไฟฟาทใหแสงสวาง 2. เครองใชไฟฟาทใหความรอน 3. เครองใชไฟฟาทใหพลงงานกล 4. เครองใชไฟฟาทใหพลงงานเสยง นอกจากนยงมเครองใชไฟฟาทสามารถเปลยนเปนพลงงานรปอนหลายรปในเวลาเดยวกน

16.3.1 เครองใชไฟฟาทใหแสงสวาง หลอดไฟ เปนอปกรณทใชเปลยนพลงงานไฟฟาเปนแสงสวางใหเราสามารถมองเหนสงตางๆ ได ซง โธมส เอด

สน เปนผประดษฐหลอดไฟเปนครงแรก โดยใชคารบอนเสนเลกๆ เปนไสหลอดและไดมการพฒนาเรอยมา

เปนล าดบ

ไปหนาแรก

ประเภทของหลอดไฟ

1. หลอดไฟฟาธรรมดา มไสหลอดทท าดวยลวดโลหะทมจดหลอมเหลวสง เชน ทงสเตนเสนเลกๆ ขดเอาไวเหมอนขดลวดสปรงภายในหลอดแกวสบอากาศออก

หมดแลวบรรจกาซเฉอย เชน อารกอน (Ar) ไว กาซน ชวยปองกนไมใหหลอดไฟฟาด า ลกษณะของหลอดไฟเปนดงรป

ไปหนาแรก

หลกการท างานของหลอดไฟฟาธรรมดา กระแสไฟฟาไหลผานไสหลอดซงมความตานทานสง พลงงานไฟฟาจะเปลยนเปนพลงงานความ

รอน ท าใหไสหลอดรอนจดจนเปลงแสงออกมาได การเปลยนพลงงานเปนดงน

พลงงานไฟฟา >>>พลงงานความรอน >>>พลงงานแสง

2. หลอดเรองแสง หรอ หลอดฟลออเรสเซนต (fluorescent) เปนอปกรณทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานแสงสวาง ซงมการประดษฐในป ค.ศ. 1938 โดยมรปรางหลายแบบ อาจท าเปนหลอดตรง ส น ยาว ขดเปนวงกลมหรอครงวงกลม เปนตน

สวนประกอบของหลอดเรองแสง

ตวหลอดมไสโลหะทงสเตนตดอยทปลายท ง 2 ขาง ของหลอดแกว ซงผวภายในของหลอดฉาบดวยสารเรองแสง อากาศในหลอดแกวถกสบออกจนหมดแลวใสไอปรอทไวเลกนอย ดงรป

ไปหนาแรก

อปกรณทใชเพอใหหลอดเรองแสงท างาน

1. สตารตเตอร (starter) ท าหนาทเปนสวตซอตโนมตในขณะหลอดเรองแสง ยงไมตดและหยดท างานเมอหลอดตดแลว

2. แบลลสต (Ballast) ท าหนาทเพมความตางศกย เพอใหหลอดไฟเรองแสงตดในตอนแรกและท าหนาท ควบคมกระแสไฟฟาทผานหลอด ใหลดลงเมอหลอดตดแลว

ไปหนาแรก

การใชหลอดเรองแสงตองตอวงจรเขากบสตารต

เตอรและแบลลสต แลวจงตอเขากบสายไฟฟาใน

บาน

ไปหนาแรก

หลกการท างานของหลอดเรองแสง เมอกระแสไฟฟาผานไสหลอดจะท าใหไสหลอดรอนขน ความรอนทเกดท าใหปรอททบรรจไวในหลอด

กลายเปนไอมากขน เมอกระแสไฟฟาผานไอปรอทไดจะคายพลงงานไฟฟาใหไอปรอท ท าใหอะตอมของไอ

ปรอทอยในภาวะถกกระตน และอะตอมปรอทจะคายพลงงานออกมาเพอลดระดบพลงงานของตนในรป

ของรงสอลตราไวโอเลต เมอรงสดงกลาวกระทบสารเรองแสงทฉาบไวทผวในของหลอดเรองแสงนนกจะ

เปลงแสงได โดยใหแสงสตางๆ ตามชนดของสารเรองแสงทฉาบไวภายในหลอดนน เชน แคดเมยมบอเรท

จะใหแสงสชมพ ซงคซลเคทใหแสงสเขยว แมกนเซยมทงสเตนใหแสงสขาวอมฟา และยงอาจผสมสาร

เหลาน เพอใหไดสผสมทแตกตางออกไปอกดวย

ขอดของหลอดเรองแสง

1. มประสทธภาพสงกวาหลอดไฟฟาธรรมดา เสยคาไฟฟาเทากน แตไดไฟทสวางกวา 2. ใหแสงทเยนตา กระจายไปท วหลอด ไมรวมเปนจดเหมอนหลอดไฟฟาธรรมดา

3. อาจจดสของแสงแปรเปลยนได โดยการเปลยนชนดสารเรองแสง

ไปหนาแรก

4. อณหภมของหลอดเรองแสงไมสงเทากบหลอดไฟธรรมดาขณะท างาน

3. หลอดนออน หรอหลอดไฟโฆษณา เปนอปกรณไฟฟาทเปลยนพลงงานไฟฟาเปนแสงสวาง มลกษณะเปนหลอดแกวทถกลนไฟ ดดเปนรปหรออกษรตางๆ สบอากาศออกเปนสญญากาศ แลว

ใสกาซบางชนดทใหแสงสตางๆ ออกมาได เมอมกระแสไฟฟาผานหลอดชนดนไมมไสหลอดไฟ แต

ใชข วไฟฟาท าดวยโลหะตดอยทปลายท ง 2 ขาง แลวตอกบแหลงก าเนดไฟฟาทมความตางศกยสงประมาณ 10,000 โวลต ซงมความตางศกยทสงมาก จะท าใหกาซทบรรจไวในหลอดเกดการ

แตกตวเปนนออนและน าไฟฟาได เมอกระแสไฟฟาผานกาซเหลานจะท าใหกาซรอนตดไฟใหแสงส

ตางๆ ได

ตวอยางกาซชนดตางๆ ทบรรจในหลอดโฆษณา

กาซนออน ใหแสงสแดง

กาซฮเลยม ใหแสงสชมพ กาซอารกอน ใหแสงสขาวอมน าเงน และถาใชกาซตางๆ ผสมกนกจะไดสตางๆ ออกไป

ไปหนาแรก

ขอแนะน าการใชหลอดไฟอยางประหยด

1. ใชหลอดเรองแสงจะใหแสงสวางมากกวาหลอดธรรมดาประมาณ 4 เทา เมอใชพลงงานไฟฟาเทากน และอายการใชงานจะทนกวาประมาณ 8 เทา 2. ใชแสงสวางใหเหมาะกบการใชงาน ทใดตองการแสงสวางไมมากนกควรตดไฟนอยดวง

3. ท าความสะอาดโปะไฟ จะใหแสงสวางเตมท

4. ปดไฟทกครงทไมจ าเปนตองใช