การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบ กรณศกษา: กระบวนการตรวจรบชนสวนไดซของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

AN IMPROVEMENT OF MATERIAL INCOMING INSPECTION SAMPLING PLAN

A CASE STUDY: AN INCOMING INSPECTION OF DICE MATERIAL FOR AN ELECTRONICS INDUSTRY

บณฑต วงศทอง BUNDID WONGTONG

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

พ.ศ. 2552

การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบ กรณศกษา: กระบวนการตรวจรบชนสวนไดซของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

บณฑต วงศทอง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร พ.ศ. 2552

AN IMPROVEMENT OF MATERIAL INCOMING INSPECTION SAMPLING PLAN A CASE STUDY: AN INCOMING INSPECTION OF DICE MATERIAL FOR

AN ELECTRONICS INDUSTRY

BUNDID WONGTONG

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENT FOR THE DEGREE OF MASTER OF ENGINEERING

IN INDUSTRIAL ENGINEERING DEPARTMENT OF INDUSTRIAL ENGINEERING FACULTY OF ENGINEERING

RAJAMANGALA UNIVERSITY OF TECHNOLOGY THANYABURI 2009

ใบรบรองวทยานพนธ คณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ___________________________________________________________________________________

หวขอวทยานพนธ การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบ กรณศกษา: กระบวน การตรวจรบชนสวนไดซของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส AN IMPROVEMENT OF MATERIAL INCOMING INSPECTION SAMPLING PLAN A CASE STUDY: AN INCOMING INSPECTION OF DICE MATERIAL FOR AN ELECTRONICS INDUSTRY

ชอนกศกษา นายบณฑต วงศทอง รหสประจ าตว 115070404017-1 ปรญญา วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วศวกรรมอตสาหการ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐา คปตษเฐยร วน เดอน ป ทสอบ 12 พฤษภาคม 2552 สถานทสอบ คณะวศวกรรมศาสตร คณะกรรมการสอบวทยานพนธ ................................................................. ประธานกรรมการ (ดร.อรรคเจตต อภขจรศลป ) .................................................................. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐา คปตษเฐยร) .................................................................. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ศวกร อางทอง) .................................................................. กรรมการ (ดร.ระพ กาญจนะ)

................................................................................. (ผชวยศาสตราจารย ดร.สมชย หรญวโรดม)

คณบดคณะวศวกรรมศาสตร วนท เดอน พ.ศ.

วทยานพนธฉบบนเปนงานวจยทเกดจากการคนควาและวจยขณะทขาพเจาศกษาอยในคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ดงนนงานวจยในวทยานพนธฉบบนถอเปนลขสทธของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบรและขอความตางๆในวทยานพนธฉบบน ขาพเจาขอรบรองวาไมมการคดลอกหรอน างานวจยของผอนมาน าเสนอในชอขาพเจา

บณฑต วงศทอง

COPYRIGHT © 2009 ลขสทธ พ.ศ. 2552 FACULTY OF ENGINEERING คณะวศวกรรมศาสตร RAJAMANGALA UNIVERSITY OF TECHNOLOGY THANYABURI มหาวทยาลยเทคโนโลยาชมงคลธญบร

ก

หวขอวทยานพนธ การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบ กรณศกษา:

กระบวนการตรวจรบชนสวนไดซของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส นกศกษา นายบณฑต วงศทอง รหสประจ าตว 115070404017-1 ปรญญา วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วศวกรรมอตสาหการ พ.ศ. 2552 อาจารยผควบคมวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐา คปตษเฐยร

บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาชนสวนไดซ ณ โรงงานตวอยางโดยการวเคราะหหาสาเหตโดยใชเทคนคของเครองมอคณภาพทง 7 ทท าใหระบบการตรวจสอบของแผนกตรวจรบวตถดบ (Incoming Quality Control, IQC) ซงในปจจบนไมสามารถสกดของเสยไดทงหมด รวมถงน าเสนอวธการสมตวอยางทจะท าใหสามารถควบคมคณภาพของวตถดบ เพอไมใหมของเสยถกน าเขามาในกระบวนการผลต ซงการสมตวอยางในปจจบนจะสมตวอยางของไดซทวทงเวเฟอร ซงการสมตรวจทวทงเวเฟอรนนมโอกาสทจะตรวจจบจ านวนของเสยไดไมเหมาะสม ดงนนผวจยจงไดพจารณาปรบปรงแผนการสมตรวจ และกระบวนการสมโดยอางองจากมาตรฐาน MIL-STD-105E และระดบคณภาพทยอมรบได (Acceptable Quality Level, AQL) ซงจะท าใหมโอกาสทจะพบของเสยมากกวาการสมตวอยางทวทงเวเฟอรอยางทปฏบตอยในปจจบนซงท าใหมโอกาสทจะสกดกนของเสยไมใหถกน าเขามาในกระบวนการผลต ซงพบวาหลงจากการปรบปรงวธการสมตรวจแบบใหมนนสามารถลดของเสยทหลดเขากระบวนการผลตจาก 0.43% ไปเปน 0.21% และสามารถลดสดสวนของเสยทเกดหลงจากการทดสอบขนสดทายจาก 10 ตวตอหนงลานตว ไปเปน 6 ตวตอหนงลานตว และจากผลทเกดขนนนยงสามารถลดคาใชจายลงไปไดถง 213,052 บาทตอเดอน หรอสามารถลดคาใชจายไดถง 51.03% ซงเปนสวนทส าคญในการลดตนทนการผลตและท าใหผลตภณฑมคณภาพมากขน

ค าส าคญ: แผนการสมตวอยาง, เครองมอคณภาพ 7 ชนด, ของเสยเปนศนย, ตวตอหนงลานตว

ข

Thesis Title AN IMPROVEMENT OF MATERIAL INCOMING INSPECTION SAMPLING PLAN A CASE STUDY: AN INCOMING INSPECTION OF DICE MATERIAL FOR AN ELECTRONICS INDUSTRY

Student Name Mr. Bundid Wongtong Student ID 115070404017-1 Degree Award Master of Engineering Study Program Industrial Engineering Year of Achievement 2009 Thesis Advisor Assistant Professor Dr. Natha Kuptasthien

Abstract

This research focuses on the material incoming inspection sampling plans to reduce leakages of defective dice materials at an example factory. Record of Incoming Quality Control section (IQC) shows that the existing sampling plans could not detect all defective parts efficiently. To solve this problem, a new set of sampling plans and their implementing procedures is created upon the MIL-STD-105E standard and acceptable quality level (AQL). The comparison of the performance between the existing and new sampling plans is used to validate the outcome. The new sampling plans can reduce the defective parts from 0.43% to 0.21% and reduce the defectives ration after final test from 10 parts per million (10 ppm) to 6 parts per million (6 ppm) and make a cost down by 213,052 baht a month or 51.03% cost reduction. This research results cost reduction as well as product quality improvement.

Keywords: sampling plan, 7 QC tools, zero defect, part per million

ค

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสามารถส าเรจลลวงลงไดเนองดวยความกรณาจาก ผศ .ดร.ณฐา คปตษเฐยร ทปรกษาหลกวทยานพนธ, ผศ.ดร.ศวกร อางทอง ,ดร.ระพ กาญจนะ และดร.อรรคเจตต อภขจรศลป ประธานคณะกรรมการสอบวทยานพนธ ทกรณาใหแนวคด ขอคดเหนตางๆ และตรวจสอบขอบกพรอง อนเปนประโยชนอยางยงตอการวจยในครงนจนงานส าเรจลลวงไปไดดวยด จงใครขอขอบพระคณอาจารยเปนอยางสงไว ณ ทน นอกจากนขาพเจาขอขอบคณบรษทตวอยาง และ พนกงานทเกยวของทกทานทไดใหการสนบสนนในดานขอมลส าหรบการท างานวจยในครงนเปนอยางดยง

สดทายนขาพเจาขอขอบพระคณบดา มารดา ทไดใหการอบรมสงสอน ใหก าลงใจ และสนบสนนจนส าเรจการศกษา รวมไปถงครอาจารยทกทานทใหการอบรมสงสอนจนสามารถน าความรมาประยกตใชใหเกดประโยชน

บณฑต วงศทอง 12 พฤษภาคม 2552

ง

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญตาราง ฉ สารบญรป ช ค าอธบายสญลกษณและค ายอ ฌ บทท 1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 2 1.3 สมมตฐานการวจย 3 1.4 ขอบเขตของการวจย 3 1.5 วธด าเนนการวจย 3 1.6 แผนการด าเนนการวจย 4 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 6 2.1 แนวคดพนฐานในเรองการชกตวอยางเพอการยอมรบ 5 2.2 การควบคมคณภาพ (Quality Control) 7 2.3 การควบคมคณภาพเพอการยอมรบ 8 2.4 การชกตวอยางเพอการยอมรบ 11 2.5 ประวตและขอบเขตของมาตรฐาน MIL-STD-105E 13 2.6 นยามค าศพท และความตองการโดยทวไปของมาตราฐาน MIL-STD-105E 16

2.7 เครองมอคณภาพ 7 ชนด ( 7 QC Tools) 27 2.8 8 ด (8 Discipline, 8D) เทคนคเพอการแกไขปญหา และปองกนไมใหเกดซ า 36

2.9 การทดสอบสมมตฐานทางสถต 37 2.10 งานวจยทเกยวของ 38

บทท 3 วธการด าเนนการวจย 41 3.1 ศกษาสภาพทวไปของแผนกตรวจรบวตถดบ (Incoming quality control, IQC) 42 ของโรงงานตวอยางในปจจบน

จ

สารบญ (ตอ)

หนา 3.2 เกบรวบรวมขอมลกอนการปรบปรง และศกษาผลกระทบ 47 3.3 วเคราะหเพอหาสาเหตของระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ 47 3.4 เสนอวธการปรบปรง 50 3.5 ยนยนผลการปรบปรง 50 3.6 ทดลองน าไปใชงานจรง 50 3.7 เกบขอมลหลงจากน าวธทท าการปรบปรงไปใชในโรงงานตวอยาง 50 3.8 น าเสนอวธการสมตรวจแบบใหม 50 3.9 ก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน 51

บทท 4 ผลการด าเนนการวจย 52 4.1 ผลวเคราะหเพอหาสาเหตของระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ 52 4.2 วธการปรบปรงการสมตรวจไดซ 57 4.3 ผลการปรบปรงวธการสมตรวจไดซ 58 4.4 ยนยนผลการปรบปรง โดยท าการทดสอบสมมตฐาน 59 4.5 ทดลองน าไปใชงานจรง และเกบขอมลหลงจากน าวธทท าการปรบปรง ไปใชในโรงงานตวอยาง 61 4.6 น าเสนอวธการสมตรวจแบบใหม 62 4.7 ก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน 62

บทท5 สรป อภปรายผลการด าเนนงานและขอเสนอแนะ 63 5.1 สรปผลการด าเนนงาน 63

5.2 อภปรายผลการด าเนนงาน 65 5.3 ขอเสนอแนะ 65 เอกสารอางอง 67ภาคผนวก ก คมอการปฏบตงานการสมตรวจไดซ 68 ข เวเฟอรไดซ และ เวฟอรยอย 75 ค ขนตอนการใชโปรแกรม 77 ง ตารางแผนการชกตวอยางของมาตราฐาน MIL-STD-105E 83 จ ผลงานวจยทไดรบการตพมพ 86 ประวตผเขยน 98

ฉ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 เปรยบเทยบประเภทของการควบคมคณภาพเพอการยอมรบ 10

2.2 แปลงคา AQL 22 2.3 สดสวนยอดขายรถยนต 31 2.4 ระดบความรของพนกงานในการใชเครองมอคณภาพ 32 3.1 สดสวนของเสยในสายการผลตทเกดขนทงหมดหลงจากท าการทดสอบ 100% ระหวางเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ.2551 47 3.2 สดสวนของเสยในสายการผลตทเกดจากปญหาของวตถดบ ระหวางเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ.2551 47 3.3 ปรมาณของเสยแตละชวงของเวเฟอร และปรมาณของเสยเฉลย 49 4.1 ปรมาณของเสยแตละชวงของเวเฟอร และปรมาณของเสยเฉลยในแตละชวง 54 4.2 ผลการสมตรวจกอน- หลงปรบปรงวธการสมตรวจ 58 4.3 เวลาในการสมตรวจกอน- หลงปรบปรงวธการสมตรวจ 59 4.4 ผลลพธของการน าไปใชจรง และผลการทดสอบขนสดทาย 62

ช

สารบญรป

รปท หนา1.1 เวเฟอร และไดซ 1 2.1 แผนการตรวจสอบแบบคดเลอก 8 2.2 แผนการตรวจสอบผลงานแบบวงจรเปด 8 2.3 แผนการตรวจสอบผลงานแบบวงจรปด 9 2.4 กระบวนการของการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ 11 2.5 ประเภทของแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ 12 2.6 กฎการสบเปลยนตามมาตรฐาน MIL-STD-105E 25 2.7 ตวอยางแผนผงพาเรโต 29 2.8 เปอรเซนตการพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย 30 2.9 การพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย 30 2.10 สดสวนยอดขายรถยนต 31 2.11 ระดบความรของพนกงานในการใชเครองมอคณภาพ 32 2.12 โครงสรางของผงกางปลา 33 2.13 แบบปกต (Normal Distribution) 35 2.14 แบบแยกเปนเกาะ (Detached Island Type) 35 2.15 แบบระฆงค (Double Hump Type) 36 2.16 แบบฟนปลา (Serrated Type) 36 2.17 แบบหนาผา (Cliff Type) 36 3.1 ขนตอนการด าเนนงานวจย 41 3.2 ขนตอนการผลตสนคาของโรงงานตวอยาง 42 3.3 เวเฟอร และไดซ 44 3.4 ลกษณะเวเฟอรยอย และต าแหนงทหยบไดซในแตละเวเฟอรยอย 44 3.5 ผงการไหลของขนตอนการตรวจสอบวตถดบ 46 3.6 แผนผงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) 48 3.7 การแบงเวเฟอรออกเปนชวง ๆ 49 4.1 ผลการวเคราะหดวยแผนผงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) 52 4.2 การแบงเวเฟอรออกเปนชวง ๆ 53 4.3 จ านวนของเสยแตละเวเฟอร 55

ซ

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา 4.4 จ านวนของเสยเฉลย 55 4.5 เปอรเซนตการพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย 56 4.6 แผนภมพาเรโต 56 4.7 ต าแหนงตรวจสอบไดซกอนการปรบปรง 57 4.8 ต าแหนงตรวจสอบไดซหลงการปรบปรง 57 4.9 ผลการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB 60 4.10 ผลการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB 61 5.1 ต าแหนงตรวจสอบไดซหลงการปรบปรง 64

ฌ

ค าอธบายสญลกษณและค ายอ IQC Incoming Quality Control AQL Acceptable Quality Level PPM Parts Per Million 8D 8 Discipline WI Work Instruction PCR Process Capability Ratio PQC Process Quality Control AQC Acceptance Quality Control AOQL Average Outgoing Quality Limit AOQ Average Outgoing Quality CL Control Limit UCL Upper Control Limit LCL Lower Control Limit

1

บทท 1 บทน ำ

1. 1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ การใชระบบการตรวจรบวตถดบในโรงงานอตสาหกรรมอเลกทรอนกส เพอควบคม

คณภาพของวตถดบทกชนดทจะน ามาใชผลตสนคาในกระบวนการผลต ซงในทางปฏบตไมสามารถตรวจสอบคณภาพของวตถดบได 100% ดงนนจงจะตองมการสมตวอยาง เพอตรวจสอบคณภาพของวตถดบเพอปองกนไมใหของเสย (Defect) เขาไปในสายการผลต แตปจจบน ณ โรงงานตวอยาง ยงพบวามของเสยทผานการสมตวอย างจากแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ (Incoming Quality Control, IQC) เขาไปยงสายการผลต ซงอาจเกดจากแผนการสมตวอยาง หรอวธการตรวจสอบไมเหมาะสม ดงนนจงตองมการทง (Scrap) ชนงานทไดผลตแลว และอาจตองน า วตถดบทผานการสมตวอยางแลว มาท าการคดเลอกเพอแยกงานด และงานเสยอกครง ซงนอกจากจะมผลกระทบตอคณภาพของผลตภณฑ แลวยงท าใหมตนทนการผลตทสงขน นอกจากนแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ เปนสวนทตองท าหนาทรวบรวมขอมลเกยวกบผลของการสมตวอยางปรมาณของเสยทจะตองตดตอโดยตรงกบผผลต (Supplier) เพอใหมการพฒนา และปรบปรงคณภาพตอไป ดงนนถาไมมระบบการจดเกบขอมล วธการวเคราะหขอมล การสรปขอมล และเอกสารในการตดตอกบผผลตทดแลว จะเปนการยากทจะท าใหผผลตมการพฒนา หรอปรบปรงคณภาพของวตถดบ ซงในสวนนกเปนอกสวนหนงทส าคญของแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ

จากการสมตวอยางของวตถดบหลกของโรงงานตวอยาง ซงกคอไดซในปจจบน จะแบงออกเปนการตรวจสอบลกษณะภายนอก ซงจะตรวจภายใตกลองก าลงขยาย และการตรวจสอบคณสมบตทางอเลกทรอนกส โดยจะตองมการจายศกดาไฟฟา และกระแสไฟฟาแลวจะท าใหไดผลลพธ (Output) ออกมาตามความตองการของลกคา ดงนนจงตองมการตรวจสอบโดยใชเครองมอวดเฉพาะ ส าหรบไดซจะมลกษณะเปนแผนเวเฟอร โดยจะมไดซอยประมาณ 12,000 ตวตอลอต และจะท าการแบงออกเปนเวเฟอรยอย ๆ ดงนน ใน 1 ลอต จะมอยหลายเวเฟอรยอย ดงรปท 1.1

รปท 1.1 เวเฟอร และ ไดซ

2

การตรวจสอบคณสมบตการใชงานของไดซ ณ ปจจบนนนยงคงพบของเสยทหลดเขามายงสายการผลตเปนจ านวนมาก เมอท าการประกอบเปนสนคาแลวทายทสดไมสามารถผานกระบวนการทดสอบขนสดทาย ท าใหเกดความสญเสย ซงกระทบโดยตรงตอตนทนการผลต และอาจจะเกดปญหาคณภาพเมอสงสนคาทผลตโดยไดซทเปนของเสย เนองจากไดซทเปนของเสยจะแสดงผลทนท หรออาจจะแสดงผลหลงจากทลกคาไดน าไปใชงานระยะหนง จงเปนผลใหเกดความเสยหายตอลกคา ซงในปจจบนคณภาพของสนคาเปนเรองทส าคญมากตอธรกจ เนองจากคแขงทางอตสาหกรรมอเลกทรอนกสมเปนจ านวนมาก ท าใหมการแขงขนทงในเรองของราคา และคณภาพ ดงนนในอตสาหกรรมอเลกทรอนกสจงจะตองผลตสนคาทมคณภาพสง ในขณะเดยวกนตองผลตทตนทนทต าทสดอกดวย

จากขอมลตงแตเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2551 ซงแสดงสดสวนของเสยในสายการผลตทเกดจากปญหาของวตถดบ ซงจะเหนไดวาเกดของเสยโดยเฉลย 0.43 % โดยเมอคดเปนปรมาณของเสยทเกดขนไดขอมลดงน

ปรมาณการผลตเฉลยตอเดอน 65 ลานตว มของเสยทเกดจากวตถดบ 0.43 %

ดงนนมของเสยทเกดขน 278,318 ตว ตนทนการผลตตอหนงตวประมาณ 1.5 บาท ดงนนเกดความสญเสย 417,477 บาทตอเดอน วตถดบทผานกระบวนการตรวจรบไปนน ยงคงเหนของเสยหลดรอดเขากระบวนการผลตไป

จนแลวเสรจ เมอท าการตรวจครงสดทายกอนสงมอบใหลกคายงตรวจพบของเสยหรอผานการตรวจสอบแบบกงดกงเสย นอกจากนนบางสวนแสดงปญหาหลงจากการใชงานกอใหเกดการรองเรยนจากลกคาเพอเปลยนสนคา หรอปรบเปนจ านวนเงนทมมลคาสง ในปจจบนระดบของเสย ณ จดตรวจสอบขนสดทายคอ 10 ตวตอหนงลานตว (10 ppm)

ซงในปจจบนลกคาสวนใหญจะยอมรบของเสยท 0 ตวตอหนงลานตว ( 0 ppm) นนคอไมพบของเสยเลย (Zero defect) จากขอมลสดสวนของเสย และ ppm (Part per Million) เปนการยนยนวาวธการตรวจสอบ วตถดบ และการสมตวอยางในปจจบน ยงไมสามารถตรวจจบปญหาทเกดจากวตถดบได

1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1.2.1 เพอศกษาวธการสมตวอยางและ วธการตรวจสอบส าหรบวตถดบหลก (ไดซ,Dice) ของ

โรงงานตวอยาง 1.2.2 เพอวเคราะหหาสาเหตทท าใหแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ ไมสามารถสกด ของเสยไดโดยใช เทคนค 7 QC Tools

3

1.2.3 เพอเสนอวธการสมตวอยางทสามารถท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบสามารถควบคมคณภาพของวตถดบทเปนของเสยไมใหผานไปสกระบวนการผลตได

1.3 สมมตฐำนกำรวจย การหาสาเหตปญหาของระบบตรวจสอบคณภาพ และการปรบปรงระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ สามารถควบคมคณภาพของวตถดบและสามารถตรวจจบของเสยไมใหผานไปสกระบวนการผลตได

1.4 ขอบเขตของกำรวจย ท าการศกษาเฉพาะแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ ณ โรงงานผลตชนสวนอเลกทรอนกส ซงครอบคลมขนตอนการสมตวอยาง วธการตรวจสอบวตถดบ การรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการตดตอประสานงานกบผผลต ( Supplier) ในการศกษาครงนจะมงเนนไปยงวตถดบตวหลกในโรงงาน ซงเปนตวทส าคญและเกยวของโดยตรงกบคณภาพ โดยจะศกษาเฉพาะไดซ (Dice) เทานน

1.5 วธด ำเนนกำรวจย 1.5.1 ศกษาแนวความคด และทฤษฎของการสมตวอยาง แนวความคดเกยวกบระดบคณภาพ

ทยอมรบได (Acceptable Quality Level, AQL) และแผนการสมตวอยาง MIL-STD-105E 1.5.2 ศกษาระบบของแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ การสมตวอยาง วธการตรวจสอบวตถดบและ ของเสยทพบในสายการผลตซงผานการสมตวอยาง 1.5.3 วเคราะหหาสาเหตทท าใหระบบของแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ ไมสามารถสกดของเสยไดดวยเทคนค 7 QC Tools 1.5.4 เสนอวธการปรบปรงการสมตวอยางทจะท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ สามารถควบคมคณภาพของวตถดบใหปราศจากของเสย 1.5.5 ก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน

4

1.6 แผนกำรด ำเนนกำรวจย ขนตอนการด าเนนงาน ก.ย.

51 ต.ค.51

พ.ย.51

ธ.ค.51

ม.ค.52

ก.พ. 52

ม. ค.52

เม.ย. 52

1. ศ ก ษ าแนวค ด แล ะทฤษฎ

2. ศกษาระบบตรวจสอบค ณ ภ า พ ว ต ถ ด บ ใ นปจจบน

3. ศกษาผลกระทบทเกดขนในสายการผลต

4. วเคราะหหาสาเหต 5. ศกษาหวธปรบปรง และ สรปผล

6. จดรปเลม

1.7 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1.7.1 เสรมสรางความเขาใจเกยวกบการสมตวอยาง แผนการสมตวอยาง และวธการ

ตรวจสอบทถกตอง 1.7.2 ท าใหสามารถตรวจสอบวตถดบและสกดไมใหของเสยผานเขาไปในสายการผลตซงท าใหสามารถผลตสนคาทมคณภาพ และลดตนทนการผลต 1.7.3 ลดการสญเสยเวลาและคาใชจายจากการทจะตองน าวตถดบทผานการสมตวอยาง มาท าการ ตรวจซ าอกครง หลงจากพบวามของเสยเขาไปในสายการผลต 1.7.4 กอใหเกดการพฒนาและปรบปรงคณภาพของวตถดบอยางตอเนอง สามารถท าใหผลตภณฑมคณภาพทด เปนทพงพอใจตอลกคาในสภาวะการณทมการแขงขนทคอนขางสงในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

5

บทท 2 วรรณกรรมหรองานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดพนฐานในเรองการชกตวอยางเพอการยอมรบ การสมตวอยางเพอการยอมรบเปนปจจยทส าคญในการควบคมคณภาพ การสมตวอยางเพอการยอมรบเปนการตรวจสอบเพอรบหรอปฏเสธวตถดบทจะน าเขาสกระบวนการผลต หรอเพอการตดสนใจสงสนคาไปใหลกคา การตรวจสอบจะท าโดยวธการชกตวอยางจากของทสงมา แลวท าการตรวจสอบลกษณะคณภาพตามทก าหนด จากผลของการตรวจสอบตวอยางจงตดสนใจวาจะยอมรบหรอปฏเสธวตถดบทงหมด [1, 2] วตถประสงคของการชกตวอยางเพอการยอมรบนนกเพอตดสนใจวาจะยอมรบหรอ ปฏเสธของทสงมา วตถประสงคอกประการหนงคอ ก าหนดแนวทาง หรอวธการค านวณความเสยงในการยอมรบวตถดบทมคณภาพทก าหนดการชกตวอยางเพอการยอมรบมไดใชเพอการควบคมคณภาพโดยตรง การควบคมคณภาพสนคาเปนหนาทของแผนภมควบคม กลาวโดยสรป วตถประสงคของการชกตวอยางเพอการยอมรบมวตถประสงค คอ 1. เพอใชในการตดสนใจวาจะยอมรบหรอปฏเสธสนคา มใชเพอประมาณระดบคณภาพสนคา

2. แผนการชกตวอยางเพอการยอมรบ มใชวธการควบคมคณภาพของกระบวนการผลตโดยตรง แตเปนแผนทใชเพอการตดสนใจวาจะยอมรบหรอปฏเสธสนคาในลอตทสงเขามา ถงแมวาสนคาทกลอตจะมระดบคณภาพเทากน แตผลของการชกตวอยางจะยอมรบบางลอต และบางลอตจะถกปฏเสธ ทงทลอตทรบการยอมรบกมไดมระดบคณภาพดกวาลอตทถกปฏเสธ

3.วธใชแผนการชกตวอยางเพอการยอมรบทมประสทธผลคอ อยาใชเพอการก าหนดระดบคณภาพของสนคาแตใชเพอการตรวจสอบเพอใหแนใจวา ผลผลตทไดสอดคลองกบขอก าหนดทตองการ โดยทวไปการตดสนรบวตถดบจากผขายเพอน ามาใชในกระบวนการผลตอาจท าได 3 วธ คอ

1. รบโดยไมตองตรวจสอบเลย 2. ตรวจพนจทกชนหรอตรวจทงหมด 100% แลวคดของเสยคนผขาย หรอซอมแซมกอน

น าไปใช 3. ชกตวอยางโดยอาศยแผนชกตวอยางเพอการยอมรบ แลวตดสนใจรบเฉพาะลอตทผานตาม

กฏเกณฑเทานน สวนลอตทไมผานตามกฏเกณฑอาจสงคนผขาย หรอท าการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต เพอคดชนทเสยออก

6

การรบโดยไมตองตรวจสอบเหมาะส าหรบกรณทสนคาทสงมามของเสยนอย ซงอาจไดจากกระบวนการผลตทด หรอจากผทท าการคดของเสยออกแลวกอนสงสนคามาให ตวอยางเชน ถาผขายมกระบวนการผลตทมคาอตราสวนสมรรถภาพกระบวนการ (Process Capability Ratio, PCR) เปน 3 หรอ 4 กไมมประโยชนอะไรทจะตองท าการตรวจสอบสนคาทสงมา สวนการตรวจพนจ 100 เปอรเซนตมกใชกบกรณทวตถดบทน ามาใชไมไดมาตรฐาน จะสงผลถงความเสยหายอยางรนแรงหรอกอใหเกดคาใชจายสง หรอเมอสมรรถภาพกระบวนการของผขายไมดพอ สวนการชกตวอยางเพอการยอมรบจะใชกบกรณดงตอไปนคอ 1. เมอการทดสอบเปนแบบท าลาย ซงจะท าใหการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต ท าลายของทงหมด 2. เมอการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต มตนทนสงเมอเปรยบเทยบกบความเสยหายทจะมวตถดบ ทไมไดคณภาพผานเขาสกระบวนการผลต 3. เมอมของทเหมอนกนจ านวนมาทตองการตรวจสอบ การใชแผนชกตวอยางทดจะท าใหไดผลดเทยบเทากบการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต แตมตนทนการตรวจสอบต ากวา 4. เมอไมรระดบคณภาพสนคาของผขาย

5. เมอไมไดใชวธการตรวจสอบแบบอตโมมต 6. เมอการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต ท าใหเสยเวลารอคอยกวาจะรผลอาจไมทนตอการผลต

หรอการสงมอบสนคาใหลกคา 7. เมอผขายมประวตทดในการผลตสนคาตรงตามขอก าหนด และผซอตองการลดคาใชจาย

ในการตรวจสอบวตถดบ 8. เมอผขายมประวตทดในการผลตสนคาตรงตามขอก าหนดแตเพราะความเสยหายจากการ

รบวตถดบทไมตรงตามขอก าหนดกอใหเกดปญหาทรนแรงผซอจงตองอาศยการตรวจสอบโดยวธชกตวอยางแทนการยอมรบโดยไมตองตรวจสอบ

การชกตวอยางเพอการยอมรบ จดไดวาเปนทางสายกลางระหวางการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต และการยอมรบโดยไมตรวจสอบเลย นอกจากนการชกตวอยางเพอการยอมรบ ยงเปนแนวทางอยางส าคญในการเปลยนไปใชวธการตรวจพนจ 100 เปอรเซนต หรอยอมรบโดยไมมการตรวจสอบเลยกได โดยอาศยขอมลจากผลการชกตวอยาง แมวาการชกตวอยางเพอการยอมรบมไดใชเพอการควบคมคณภาพของกระบวนการผลต หรอสนคาลอตทผลตโดยตรง แตการใชแผนการชกตวอยางเพอการยอมรบกบลอตของสนคาอยางตอเนองจะเปนหนทางปองกนการผลตสนคาทไมไดคณภาพของผผลตและปองกนการรบสนคาทไมไดคณภาพของผบรโภค นอกจากนแผนชกตวอยางเพอการยอมรบยงใหขอมลสะสมถงประวตของคณภาพจากกระบวนการผลตหรอผผลตรายใดรายหนง ซงสามารถใชเปนขอมลปอนกลบไปสผผลตเพอการพฒนากระบวนการผลตใหดขนและประการสดทายการใชแผนการ

7

ชกตวอยางเพอการยอมรบจะมผลทางจตวทยาท าใหผผลตหรอผขายสนคามแรงกระตนใหตองพฒนาและปรบปรงกระบวนการผลตอยตลอดเวลา

2.2 การควบคมคณภาพ (Quality Control) ในการประกนคณภาพทดนน มความจ าเปนตองสรางความเชอมนในผลตภณฑและการ

บรการอยางครบวงจรชวตซงประกอบดวย คณภาพในการออกแบบ (Quality of Design) และคณภาพของความถกตองในการผลต (Quality of Conformance) [3] ส าหรบการควบคมคณภาพคณภาพของความถกตองในการผลต ประกอบดวย 2 สวนส าคญ คอ

1. การควบคมคณภาพของกระบวนการ (Process Quality Control; PQC) หมายถง ระบบคณภาพทใหความสนใจกบการตรวจตดตาม (Monitoring) และการพฒนากระบวนการผลตโดยอาศยการวเคราะหแนวโนมและอาการของปญหาดานคณภาพ

2. การควบคมคณภาพเพอการยอมรบ (Acceptance Quality Control; AQC) หมายถง ระบบคณภาพในอนทจะปองกนลกคาจากการยอมรบผลตภณฑทบกพรอง ตลอดจนการจงใจและกระตนใหผผลตด าเนนการใชระบบการควบคมคณภาพของกระบวนการ ทงนดวยการก าหนดจ านวนตรวจสอบและเขมงวดกบการตรวจสอบ เพอการตดสนใจวาจะยอมรบหรอไมในสดสวนทสมพนธโดยตรงกบความส าคญของลกษณะคณภาพทตรวจ เพอการตดสนใจวาจะยอมรบหรอไมในสดสวนทสมพนธโดยตรงกบความส าคญของลกษณะคณภาพทตรวจ และเปนสดสวนผกผนกบความถของระดบคณภาพจากประวตคณภาพ

ในการควบคมคณภาพเพอการยอมรบน มความจ าเปนทจะตองเลอกวธการทจะบรรลจดประสงคดงน [6]

ก. การปองกนผบรโภคจากการรบผลตภณฑทบกพรอง ข. การปองกนผผลตจากการปฏเสธผลตภณฑทด ค. การก าหนดประวตคณภาพ ง. การน าขอมลปอนกลบเพอการควบคมกระบวนการ จ. แรงกระตนทางดานเศรษฐศาสตร ดานจตวทยาและดานกศโลบายตอผผลตใน

การปรบปรงคณภาพของกระบวนการผลต

2.3 การควบคมคณภาพเพอการยอมรบ ในการควบคมคณภาพเพอการยอมรบนนเพอทจะใหบรรลวตถประสงคตามทกลาวในหวขอ

2.2 นจะตองเกดจากการก าหนดวธการตรวจสอบผลงานแบบวงจรปด ดงรปท 2.3 เทานน ส าหรบการตรวจสอบแบบคดเลอก (Sorting) ดงรปท 2.1 นนควรจะใชในกรณทไมสามารถน าขอมลจากการ

8

ตรวจสอบไปท าเปนประวตคณภาพและ ปอนกลบเพอการควบคมคณภาพของกระบวนการสวนการตรวจสอบผลงานแบบวงจรเปด ดงรปท 2.2 นน ควรจะใชในกรณทสามารถน าขอมลจากการตรวจสอบไปท าเปนประวตคณภาพได แตไมสามารถปอนกลบเพอการควบคมคณภาพของกระบวนการได [3]

รปท 2.1 แผนการตรวจสอบแบบคดเลอก

รปท 2.2 แผนการตรวจสอบผลงานแบบวงจรเปด

กระบวนการ วตถดบ ผลงาน การแบงระดบคณภาพ

การทดสอบ

กระบวนการ

การทดสอบ

เปรยบเทยบ ประวตคณภาพ มาตรฐาน

การท าลาย การแกไข

ผลงาน

ยอมรบ

ปฏเสธ

วตถดบ

9

รปท 2.3 แผนการตรวจสอบผลงานแบบวงจรปด โดยปกต ประเภทของการควบคมคณภาพเพอการยอมรบจ าแนกเปน 4 ประเภท คอ

1. การตรวจสอบแบบ 100 % หมายถง การตรวจสอบผลตภณฑทละหนวยทกหนวย 2. การตรวจสอบเปนครงคราว (Spot-check Inspection) หมายถง การตรวจสอบแบบเลอก

ตามใจชอบโดยมไดวางอยบนเกณฑดานวทยาศาสตร ไดแก การตรวจสอบงานชนแรก (First-item Inspection) การตรวจสอบงานชนสดทาย (End-item Inspection) และการตรวจสอบแบบเดนตรวจ (Patrol Inspection) เปนตน 3. การใหค ารบรอง (Certification) หมายถง การควบคมคณภาพเพอการยอมรบโดยการใหวศวกรหรอสถาบนทลกคาใหการยอมรบเปนผออกใบประกาศนยบตรรบรองคณภาพให ซงในปจจบนประเทศไทยยงมสถาบนดงกลาวไมมากนก และโดยสวนใหญจะเปนสถาบนภาคราชการ แตเชอวาในอนาคตจะมสถาบนภาคเอกชนทท าธรกจดานนเพมมากขนตามจ านวนความตองการทมแนวโนมวาจะเพมมากขนโดยล าดบ 4. การชกสงตวอยางเพอการยอมรบ (Acceptance Sampling) หมายถง การตรวจสอบสงตวอยาง (Sample) ทเลอกขนมาจากงานทงหมดโดยวธการทางสถตดวยกฎของความนาจะเปน (Probability) และอาศยคณลกษณะของสงตวอยางทตรวจสอบไดในการอธบายคณลกษณะของชนงานทงหมดทตองการตดสนใจ

กระบวนการ

การทดสอบ

เปรยบเทยบ ประวตคณภาพ มาตรฐาน

การวเคราะหหาสาเหต

การปฏบตการแกไข

ผลงาน

ยอมรบ

ปฏเสธ

วตถดบ

10

การเลอกวธการควบคมคณภาพเพอการยอมรบทเหมาะสมนน จะตองอาศยการวเคราะหทางเศรษฐศาสตร โดยก าหนดจดคณภาพเทากน (Break-even Quality) ไดจาก [7, 8]

A

Ipb

bP = ระดบคณภาพทท าใหวธการตรวจสอบคณภาพใหผลเหมอนกน I = คาใชจายในการตรวจสอบตอหนวย A = ความเสยหายอนเนองจากขอบกพรองหลดรอดจากการตรวจสอบ โดยทวา ถาหากทราบวาระดบคณภาพของลอต (P) มคาต ากวา bP แลวคาใชจายทงหมดจะต า

ทสดถาหากไมมการตรวจสอบหรอมการตรวจสอบดวยแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ แตหากระดบคณภาพของลอต มคามากกวา bP แลวการตรจสอบ100% จะไดผลดทสดในเชงเศรษฐศาสตรขอดและขอเสยของการควบคมคณภาพเพอการยอมรบทง4 ประเภทนสามารถสรปไดดวยตารางท 2.1

ตารางท 2.1 เปรยบเทยบประเภทของการควบคมคณภาพเพอการยอมรบ

ประเภทของการควบคม ขอด ขอเสย

1) การตรวจสอบแบบ 100%

* ในทางทฤษฎแลวเชอวาจะเปนวธทท าใหไดผลทปลอดขอบกพรอง

* ในทางปฏบตแลวไมสามารถประกนไดวาปลอดขอบกพรอง เนองมาจากความลาของพนกงานและการเสอมสภาพของอปกรณ * คาใชจายในการตรวจสอบสงมาก

2) การตรวจสอบเปนครงคราว

* ใชไดดกบกรณทผลการตรวจมไดมผลทางคณภาพทรนแรงมากนก * ประหยดทสด

* ผลการตรวจสอบไมสามารถใชอธบายถงคณลกษณะของชนงานทงหมดทตองการตดสนใจได

3) การใหค ารบรอง * ไมมปญหาในการจดการ เนองจากเปนวธทขนอยกบความเชอถอทลกคามตอตรา หรอค ารบรองของสถาบนทออกให

* มความเสยงตอการท าธรกจ ทงนเพราะวาคณภาพในยหอจะมผลอยางมากตอการตดสนใจท าธรกจดวยของลกคา

11

ตารางท 2.1 เปรยบเทยบประเภทของการควบคมคณภาพเพอการยอมรบ (ตอ)

ประเภทของการควบคม ขอด ขอเสย

1) การตรวจสอบแบบ 100%

* ในทางทฤษฎแลวเชอวาจะเปนวธทท าใหไดผลทปลอดขอบกพรอง

* ในทางปฏบตแลวไมสามารถประกนไดวาปลอดขอบกพรอง เนองมาจากความลาของพนกงานและการเสอมสภาพของอปกรณ * คาใชจายในการตรวจสอบสงมาก

2.4 การชกตวอยางเพอการยอมรบ เทคนคของการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ เปนเทคนคทอาศยการประยกตหลกการทาง

สถตและความนาจะเปนในการเลอกสงตวอยางทตองการตดสนใจ (ทางสถต เรยกวา ประชากร) และอาศยการอนมานทางสถต (Statistical Inference) เพอการตดสนใจโดยวธการทดสอบสมมตฐาน (Test of Hypothesis) เพอพจารณาวาคณภาพของประชากรนนควรไดรบการยอมรบ (Accept) หรอไม [3] ดงในรปท 2.4

รปท 2.4 กระบวนการของการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ

ในยคหลงการปฏวตอตสาหกรรม ไดเรมมการผลตจ านวนมาก (Mass Production) มากขน กลาวคอมการผลตซ าๆกนคราวละมากๆเรยกวา (Lot) หรอ แบช (Batch) ดงนน จงเรมมการประยกต

ประชากร (ลอต/กระบวนการ) สนคาตวอยาง

ขอมล * เชงคณภาพ * เชงผนแปร

บทสรป

การชกสงตวอยาง

* กฎการสม * ขนาดตวอยาง

การนบ การวด การตดสนใจเพอการยอมรบ

การทดสอบสมมตฐาน

* ความนาจะเปน

12

หลกการทางสถตมาใช โดยเรมจาก Walter A. Shewhart ทเสนอแนวความคดของแผนภมควบคม (Control Chart) ท Bell Telephone เมอวนท 16 พฤษภาคม ป พ.ศ. 2467 และในป พ.ศ. 2470 H.F. Dodge ไดเสนอแผนการชกสงตวอยางขนครงแรกส าหรบใชในกจการของ Western Electric Group โดยเปนแผนการทประกนดวยพกดคณภาพจายออกโดยเฉลย (Average Outgoing Quality Limit; AOQL) ตอมาในป พ.ศ. 2484 H.F. Dodge และ H.G. Romig ไดเสนอแผนการประกนคณภาพขนต า โดยใชคา LTPD ( Lot Tolerance Percent Defective) ซงตอมาเรยกวา แผนการ Dodge-Romig ในยคสงครามโลกครงท 2 ถอเปนยคทมการพฒนาทางเทคนคควบคมคณภาพดวยสถตมากทสดเพอกจการดานการผลตอาวธส าหรบกองทพพนธมตร โดยเฉพาะประเทศสหรฐอเมรกา โดยเรมจากกรมสรรพาวธของสหรฐอเมรกาทไดตพมพตารางแผนการชกสงตวอยางของ กรมสรรพาวธ (Ordnance Sampling Table) ขนในปพ.ศ. 2485 และเปนแผนการแรกทประกนคณภาพโดยอาศยระดบคณภาพทสามารถยอมรบ (Acceptable Quality Level ; AQL) ซงตอมาพฒนาเปน MIL-STD-105E ดงจะไดกลาวตอไป จากรปท 2.4 ซงแสดงถงกระบวนการของการชกสงตวอยางเพอการยอมรบนน หากจะจ าแนกเทคนคของแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ ดวยลกษณะของประชากรและประเภทของขอมลแลวสามารถจ าแนกไดดงรปท 2.5

รปท 2.5 ประเภทของแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ

แผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบแบบเชงคณภาพ หมายถง แผนการชกสงตวอยางทใชในการแจงนบสงตวอยางดวยการจ าแนก (Classification) ออกตามคณลกษณะทางคณภาพ ซงจะมความเหมาะสมอยางมากตอคณลกษณะทางคณภาพประเภทอาศยความรสก (Sensory) และประเภทความสวยงาม (Cosmetic) และสามารถใชไดกบคณลกษณะทางคณภาพทางเคม กายภาพ และจล

แผนการชกสงตวอยาง

แบบเชงคณภาพ (Attribute) แบบเชงผนแปร (Variable)

ลอตตอลอต แบบตอเนอง กระบวนการผลต ลอตตอลอต

13

ชววทยาทมความประสงคทตองการความรวดเรวในการตรวจสอบ กลาวคอ มการจ าแนกออกเปนผาน (Go) กบไมผาน (No Go) เทานน อยางไรกตาม แผนการชกสงตวอยางประเภทนมขอเสยทไมสามารถใหรายละเอยดเกยวกบคณลกษณะทางคณภาพทตองการตดสนใจมากนก ส าหรบแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบแบบเชงผนแปร หมายถง แผนการชกสงตวอยางทอาศยการวดสงตวอยาง ดงนน คณลกษณะทางคณภาพจงตองเปนคณลกษณะทางดานเคม กายภาพ และจลชววทยา โดยแผนการชกสงตวอยางแบบนจะใหรายละเอยดเกยวกบคณลกษณะทางคณภาพทตองการตดสนใจไดมาก แตกมขอเสยคอ ขอมลทใชส าหรบแผนการชกสงตวอยางประเภทนจะมคาใชจายและเวลาทสงกวาขอมลประเภทเชงคณภาพ

2. 5 ประวตและขอบเขตของมาตรฐาน MIL-STD-105E ในสวนนจะกลาวถงประวตของมาตรฐาน MIL-STD-105E ตลอดจนวตถประสงคและขอบเขตของการใชมาตรฐานน [3]

2.5.1 ประวตของมาตรฐาน มาตรฐาน MIL-STD-105E เปนมาตรฐานทประกนคณภาพดวยระดบ AQL ซงมจดเรมตน

จากตารางแผนการชกสงตวอยางของกรมสรรพาวธแหงสหรฐอเมรกา ในป พ.ศ. 2485 จากนนไดมการพฒนาแผนการดงกลาวอกเลกนอยในป พ.ศ. 2488 โดยกลมนกวจยดานสถตแหงมหาวทยาลยโคลมเบย และไดมการพฒนาตอโดยกระทรวงกลาโหมแหงสหรฐอเมรกา ในป พ.ศ. 2492 โดยใชชอวา มาตรฐาน JAN (Joint Army Navy) 105 และในป พ.ศ. 2493 ไดรบการเปลยนชอเปน MIL-STD-105A (MIL มาจาก Military หมายถง ทหาร) พรอมกบการเปลยนแปลงในรายละเอยดของมาตรฐานอกเลกนอย

มาตรฐาน MIL-STD-105A ไดรบการเปลยนแปลงอกครงเลกนอย ในป พ.ศ. 2501 และป พ.ศ. 2504 ไดมการเปลยนชอเปน MIL-STD-105B และ MIL-STD-105C ตามล าดบ

ในระหวางป พ.ศ. 2503 ถงป พ.ศ. 2505 ไดมการตงคณะท างานขนมาชดหนงประกอบดวยผแทนจากสหรฐอเมรกา องกฤษ และแคนนาดา โดยม G.J Keefe เปนประธานคณะท างาน ทงนเพอท าหนาทยกรางมาตรฐานการชกสงตวอยางเพอการยอมรบส าหรบใชรวมกนในประเทศทงสาม และเรยกมาตรฐานนวา ABC-STD-105 (ABC มาจากอกษรตวแรกของประเทศทงสาม) และทางกระทรวงกลาโหมแหงสหรฐอเมรกาไดประกาศใชเปนมาตรฐาน MIL-STD-105D มอวนท 29 เมษายน 2506 พรอมทงมการเปลยนแปลงอกเลกนอยในวนท 1 พฤศจกายน 2506 และวนท 20 มนาคม 2507

ในป พ.ศ.2514 ส านกมาตรฐานแหงชาตสหรฐอเมรกา ไดยอมรบมาตรฐาน MIL-STD-105D เปนมาตรฐานแหงชาต ภายใตชอวา ANSI Z1.4 ตอมาไดรบการพฒนาแกไขอกครงในป พ.ศ.2524

14

ทางส านกงานระหวางประเทศวาดวยมาตรฐาน โดย ISO/TC 69 ไดมการศกษามาตรฐาน ANSI Z1.4 พรอมปรบปรงแกไขอกเลกนอย และประกาศเปนมาตรฐานระหวางประเทศภายใตชอวา ISO-2859 ในป พ.ศ.2517

ส านกงานมาตรฐานแหงชาตญปน ไดท าการเปลยนแปลงมาตรฐาน MIL-STD-105D ในสวนของความหมายและวธการใชแผนการทงายขน และไดประกาศเปนมาตรฐานแหงชาต JIS Z9015 ในป พ.ศ.2523

ส าหรบประเทศไทย ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ไดมการประกาศใชมาตรฐาน มอก. 465-2527 ซงมพนฐานจาก ISO 2859 และ MIL-STD-105D ตามประกาศของกระทรวงอตสาหกรรม เมอวนท 11 มกราคม 2527

จากทกลาวมานจะเหนไดวามาตรฐานการชกสงตวอยางเชงคณภาพทมใชกนอยทวไปในเวลานลวนแตเปนมาตรฐานทมความเหมอนกบมาตรฐาน MIL-STD-105D ทงสน

มาตรฐาน MIL-STD-105D ไดรบการประกาศใหเปลยนแปลงอกครง เมอวนท 10 พฤษภาคม 2532 โดยใชชอวา มาตรฐาน MIL-STD-105E

2.5.2 ความหมาย หลกการ และขอบเขต นยามส าหรบแผนการชกสงตวอยาง (Sampling Plan) และแบบแผนการชกสงตวอยาง

(Sampling Scheme) ไว ซงเปนนยามทก าหนดขนดงน แผนการชกสงตวอยาง หมายถง ขอก าหนดเฉพาะของกฎเกณฑ (Specification of the Rules)

ซงใชในการตดสนคณภาพของสนคาทระบไว แบบแผนการชกสงตวอยาง หมายถง กลยทธโดยรวม (Overall Strategy) ทมาใชในการ

ก าหนดแนวทางในการใชแผนการชกสงตวอยาง ส าหรบระบบของการชกสงตวอยาง (Sampling System) นน Mitra (1993) ไดนยามไวสน ๆ

แตไดความหมายทดมากกวา หมายถง บทรวม (Collection) ของแบบแผนการชกสงตวอยาง ซงใชเปนกฎเกณฑ ในการเลอกแผนการชกสงตวอยางทเหมาะสม

มาตรฐาน MIL-STD-105E นจดไดวาเปนระบบของการชกสงตวอยาง โดยไดมการรวบรวมแผนการชกสงตวอยางไว 15 แบบแผน ซงแสดงโดยใชอกษรในภาษาองกฤษ A ถง R ยกเวน I และO โดยแตละแบบแผนประกอบดวยแผนการชกสงตวอยางจ านวนมาก ขนอยกบขนาดของ AQL ทก าหนดและการก าหนดใหมกฎการสบเปลยน (Switching Rule) เปนกลยทธทก าหนดถงแนวทางในการใชแผนการชกตวอยาง ในอนทจะปองกนลกคาจากการยอมรบผลตภณฑทบกพรอง ตลอดจนกระตนใหผผลตท าการปรบปรงคณภาพของตนเอง ทงนเพราะโดยธรรมชาตของมาตรฐาน MIL-

15

STD-105E ซงเปนระบบ AQL จะเปนการปองกนความเสยงของผผลตในการปฏเสธผลตภณฑทดเทานน โดยจะไมปองกนลกคาเลย หากมไดประยกตใชกฎการสบเปลยน

MIL-STD-105E (1989) ไดก าหนดถงวตถประสงคของมาตรฐานนไวอยางชดเจนวา เปนมาตรฐานทไดรบการจดท าขนเพอใชวธการและแผนในการชกสงตวอยางจากลอตหรอแบชเพอการตรวจสอบแบบเชงคณภาพ (Attribute) ซงหมายถง การตรวจสอบเพอระบวา หนวยผลตภณฑ (Unit of Product) ทไดรบการตรวจสอบเปนผลตภณฑทบกพรองหรอไม หรอเพอบงช ถงจ านวนขอบกพรองในหนวยผลตภณฑเมอเปรยบเทยบกบคณลกษณะทก าหนดเทานน นอกจากนแลว ในมาตรฐานนยงไดระบชดเจนถงการไมใหใชมาตรฐานนในการตความใหขดแยงกบคสญญาการคาใด ๆ และค าวา “การยอมรบ (Accept)” ทใชในมาตรฐานนกจะมความหมายเพยงการยอมรบตามความตองการของมาตรฐานเทานน แตไมไดครอบคลมถงการยอมรบทางกฎหมายหรอกฎระเบยบใด ๆ ของทางราชการรวมทงคสญญาการคาใด ๆ แผนการชกสงตวอยางทระบในมาตรฐานฉบบน ไดรบการออกแบบขนเพอการตรวจสอบสงตอไปน ( แตมไดจ ากดแคเทาทระบ)

ก. ผลตภณฑขนส าเรจรป (End Items) ข. ชนสวนส าหรบประกอบ และวตถดบ ค. การปฏบตการหรอการบรการ ง. วสดในระหวางผลต (Material in Process) จ. สนคาในคลงทรอการสงมอบ (Supplies in Storage) ฉ. การบ ารงรกษา (Maintenance Operations) ช. ขอมลหรอบนทก (Data or Records) ซ. กระบวนวธทใชในการบรหาร (Administrative Procedures) แผนการตรวจสอบมาตรฐาน MIL-STD-105E นไดรบการออกแบบเพอการตรวจสอบลอต

หรอแบชทตอเนอง

2.5.3 โครงสรางของมาตรฐาน โครงสรางของมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดรบการปรบเปลยนไปจาก MIL-STD-105D พอสมควร เพอกอใหเกดประสทธผลในการใช โดยแบงออกเปน 6 หวขอหลก

1. ขอบเขต (Scope) 2. เอกสารอางอง (Referenced Documents) 3. นยาม (Definitions) ซงเปนสวนทพฒนาขนมาใหม จาก MIL-STD-105D ทงนเพอให

16

เกดความสะดวกยงขนในการใชมาตรฐาน นยามของค าวา การตรวจสอบ (Inspection) การตรวจสอบแบบเชงคณภาพ (Inspection by Attributes) หนวยผลตภณฑ ขอบกพรองส าคญ (Major Defect) ขนาดของลอตหรอแบช (Lot or Batch Size) จ านวนขอบกพรองตอรอยหนวยผลตภณฑ (Defects per Hundred Units) คารอยละของผลตภณฑบกพรอง (Percent Defective) สงตวอยาง และแผนการชกสงตวอยางในมาตรฐาน MIL-STD-105E ยงคงเหมอนกบมาตรฐานเดม คอ MIL-STD-105D

นยามทมการเปลยนแปลงไปจากมาตรฐาน MIL-STD-105D บางเลกนอย ไดแก นยามขอบกพรองวกฤต (Critical Defect) ผลตภณฑบกพรองยอย (Minor Defective) ลอตหรอแบช (Lot or Batch) คณภาพจายออกโดยเฉลย (Average Outgoing Quality; AOQ) และพกดคณภาพจายออกโดยเฉลย (Average Outgoing Quality Limit; AOQL)

ระดบคณภาพทยอมรบ (Acceptable Quality Level; AQL) ขอบกพรอง (Defect) และคาเฉลยของความบกพรอง (Process Average)

นอกจากน ในมาตรฐาน MIL-STD-105E ยงไดเพมนยามใหมจากเดมอก 2 ค า คอ อกษรรหสของขนาดสงตวอยาง (Sample Size Code Letter) และการจ าแนกขอบกพรอง (Classification of Defects)

4. ความตองการโดยทวไป (General Requirement) ซงสวนใหญยงคงเหนอมาตรฐาน MIL- STD-105D โดยมการแกไขในสวนของกฎการสบเปลยนภายใตหลกการทมงประกนคณภาพใหกบลกคาเพมมากขน

5. ตารางและเสนโคง (Tables and Curves) ซงยงคงเหมอนกบมาตรฐาน MIL-STD-105D ทกประการ

6. หมายเหต (Notes)

2.6 นยามค าศพทและความตองการโดยทวไปของมาตรฐาน MIL-STD-105E เนอหาในหวขอนจะกลาวถงค านยามของค าศพททใชในมาตรฐาน MIL-STD-105E โดยใน

มาตรฐานไดมการจดเรยงค าศพทตามอกษรในภาษาองกฤษ แตในทนจะขอกลาวเรยงตามล าดบวธการชกน าสงตวอยางเพอการยอมรบตามรปท 2.2 ทงนเพอใหเกดความสะดวกและงายตอการท าความเขาใจ นอกจากนจะไดกลาวถงความตองการโดยทวไปของมาตรฐาน MIL-STD-105E [3]

2.6.1 ลอตหรอแบช (Lot or Batch) ลอตหรอแบช หมายถง สงทเกดจากการรวบรวม (Collection) หนวยผลตภณฑ (Units of

Product) ทจะมจดประสงคเพอการชกสงตวอยาง ดงนน ลอตหรอแบชในทนจงหมายถง ลอตเพอการ

17

ตรวจสอบ (Inspection Lot) หรอแบชเพอการตรวจสอบ (Inspection Batch) มใชลอตหรอแบชทรวบรวมขนเพอจดประสงคอน ๆ เชนการผลต การขนสง เปนตน หนวยผลตภณฑ หมายถง สงทไดรบการตรวจสอบเพอการจ าแนกออกเปนผลตภณฑ บกพรองหรอไมบกพรอง หรอนบจ านวนขอบกพรอง โดยสงดงกลาวนอาจหมายถง สงของชนหนง คหนง กลมหนง ความยาวหนง พนทหนง การปฏบตการหนง ปรมาณหนง (A Volume) ชนสวนหนงของผลตภณฑส าเรจรปหนง หรอผลตภณฑส าเรจรปเองกได และหนวยของผลตภณฑอาจจะเหมอนหรอไมเหมอนกบหนวยทใชจดซอ หนวยทใชในการผลต หรอทใชในการสงมอบกได ส าหรบขนาดของลอตหรอแบช (Lot or Batch Size) หมายถง จ านวนหนวยผลตภณฑในลอตหรอแบชหนง ๆ ความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดใหมการจดลอตหรอแบชโดยใหมการรวมผลตภณฑทจะไดรบการตรวจสอบเปนลอตหรอแบช หรอลอตยอย (Sublot) ทสามารถชบงได หรอในลกษณะอน ๆ ทสามารถอธบายได และในแตละลอตหรอแบชจะตองประกอบดวยหนวยผลตภณฑทเปนแบบเดยวกน เกรดเดยวกน ระดบชนเดยวกน ขนาดเดยวกน และสวนประกอบ (Composition) อยางเดยวกน โดยแตละลอตหรอแบชควรจะผลตขนภายใตสภาพการผลตเดยวกนและในเวลาเดยวกน นอกจากน ในการบงชบงถงลอตหรอแบชนน มาตรฐาน MIL-STD-105E ระบใหชบงโดยผผลตตลอดจนใหท าการเกบรกษาไวในสถานทเกบทเพยงพอและเหมาะสม ทงนเพอปองกนการถกท าลายภายหลงการตรวจสอบได ในการก าหนดลอตหรอแบชนจะตองเกดขนมาจากการสรางมาตรฐาน (Standardization) ใหกบกระบวนการทผลตลอตหรอแบชนนกอน ซงหมายถงการสรางมาตรฐานแกวตถดบคณสมบตของพนกงาน สภาพของเครองจกรอปกรณ และวธการท างาน รวมถงการสรางมาตรฐานแกพนกงานตรวจสอบและอปกรณทใชในการตรวจสอบดวย

2.6.2 การจ าแนกขอบกพรอง (Classification of Defects) การจ าแนกขอบกพรอง (Classification of Defects) หมายถง การระบถงขอบกพรองของ

หนวยผลตภณฑทไดรบการตรวจออกเปนระดบตาง ๆ ตามความรนแรง (Seriousness) ของขอบกพรองนน ขอบกพรอง (Defect)หมายถง สภาพของหนวยผลตภณฑทไมเปนไปตามความตองการทระบไว (Noncomformance of the Unit of Product) ในมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดนยามขอบกพรองไว 3 ประเภท กลาวคอ

1. ขอบกพรองวกฤต (Critical Defect) หมายถง ขอบกพรองทมการระบโดยการตดสนใจ

18

และประสบการณแลววาจะมผลตอสภาพทท าใหเกดอนตราย หรอสภาพไมปลอดภย (Unsafe Condition) ตอบคคลเมอมการน าไปใชงาน น าไปใชซอมบ ารง หรอขนอยกบผลตภณฑ หรอขนอยกบการตดสนใจและประสบการณทระบวาจะมโอกาสสงมากทจะสงผลตอการไมท างาน (Malfunction) ของผลตภณฑขนส าเรจรปหลก ๆ เปนตนวา เรอเดนทะเล อากาศยาน ภาชนะบรรจ (Tank) จรวด (Missile) หรออวกาศยานอน ๆ 2. ขอบกพรองส าคญ (Major Defect) หมายถง ขอบกพรองทอาจท าใหผลตภณฑไมสามารถใชงานได หรอเปนการลดประสทธภาพในการใชงานของผลตภณฑนน ๆ ลง 3. ขอบกพรองยอย (Minor Defect) หมายถง ขอบกพรองทไมถงกบเปนเหตใหประสทธภายในการใชงานของผลตภณฑนน ๆ ลดลง หรอเปนขอบกพรองทผดไปจากเกณฑก าหนดเพยงเลกนอย และมผลตอประสทธผลในการใชงานผลตภณฑนนนอยมาก

ในการก าหนดถงปรมาณของขอบกพรอง มาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดใหอยในรปของจ านวนขอบกพรองตอรอยหนวยผลตภณฑ (Percent Defective) ซงหมายถง คารอยละของจ านวนขอบกพรองตอจ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ กลาวคอ

จ านวนขอบกพรองตอรอยหนวยผลตภณฑ = จ านวนขอบกพรอง x 100

จ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ

2.6.3 การจ าแนกผลตภณฑบกพรอง (Classification of Defective) ผลตภณฑบกพรองวกฤต (Defective) หมายถงหนวยผลตภณฑทมขอบกพรองอยางนอยหนง

ขอในมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดนยามผลตภณฑบกพรองไว 3 ประเภท กลาวคอ 1. ผลตภณฑบกพรองวกฤต (Critical Defective) หมายถง หนวยผลตภณฑทมขอบกพรอง

วกฤตอยางนอยหนงขอ และอาจจะมขอบกพรองส าคญหรอขอบกพรองยอยดวยกได 2. ผลตภณฑบกพรองส าคญ (Major Defective) หมายถง หนวยผลตภณฑทมขอบกพรอง

ส าคญอยางนอยหนงขอ และอาจจะมขอบกพรองยอยดวยกไดแตจะตองไมมขอบกพรองวกฤตรวมอยดวย

3. ผลตภณฑบกพรองยอย (Minor Defective) หมายถง หนวยผลตภณฑทมขอบกพรองยอย อยางนอยหนงขอ แตจะตองไมมขอบกพรองวกฤตหรอขอบกพรองส าคญรวมอยดวย

ในการก าหนดถงปรมาณของผลตภณฑบกพรอง มาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดใหอยในรปของคารอยละผลตภณฑบกพรอง (Percent Defective) ซงหมายถง คารอยละของจ านวนผลตภณฑบกพรองตอจ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ กลาวคอ

19

คารอยละผลตภณฑบกพรอง = จ านวนผลตภณฑบกพรอง x 100 จ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ ในกรณทมการตรวจสอบอยางตอเนอง ทงคาของจ านวนขอบกพรองตอรอยหนวยผลตภณฑ

และคารอยละผลตภณฑบกพรองทไดจากการตรวจสอบในแตละครง จะมคาไมคงทตามกฎแห งความนาจะเปนซงเปนธรรมชาตของการตรวจสอบแบบชกสงตวอยาง ในกรณนสามารถประมาณคาทงสองไดดวยคาเฉลยของความบกพรอง (Process Average) ซงหมายความถงคาเฉลยของจ านวนขอบกพรองตอรอยหนวยผลตภณฑ หรอคาเฉลยของคารอยละผลตภณฑบกพรองจากการตรวจสอบแรกเรม (Original Inspection) หนวยผลตภณฑ กลาวคอ

คาเฉลยของความบกพรอง = ผลรวมจ านวนขอบกพรอง x 100

ผลรวมของจ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ

หรอ = ผลรวมจ านวนผลตภณฑบกพรอง x 100 ผลรวมของจ านวนหนวยผลตภณฑทท าการตรวจสอบ

ส าหรบการตรวจสอบแรกเรมนน มาตรฐาน MIL-STD-105E หมายถง การตรวจสอบผลตภณฑจ านวนหนงซงไมเคยรบการตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบนมากอน

2.6.4 การชกสงตวอยาง (Sampling) ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดใหมการเลอกหนวยผลตภณฑทจะ

มาท าการตรวจสอบแบบสม (Random) จากลอตหรอแบช ทก าหนดโดยทไมเกยวของกบคณภาพใด ๆ ของลอตหรอแบชนน ๆ และจะเรยกหนวยผลตภณฑทไดรบเลอกมาตรวจสอบนวา สงตวอยาง (Sample) และเรยกวธการเลอกหนวยผลตภณฑจากลอตหรอแบชนวา การชกสงตวอยาง (Sampling) และจะเรยกจ านวนหนวยผลตภณฑในสงตวอยางวา ขนาดสงตวอยาง (Sample Size) โดยในมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดก าหนดใหอยในรปของอกษรรหส (Code Letter) ซงในมาตรฐานนไดก าหนดอกษรตงแต A ถง R (ยกเวน I และ O) รวมทงหมด 15 อกษรรหส

อกษรรหสตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E น ไดรบการก าหนดขนเพอใชเปนเครองมอในการเลอกแผนการชกสงตวอยาง (Sampling Plan) ตามตารางของมาตรฐาน โดย MIL-STD-105E ไดนยามความหมายของแผนการชกสงตวอยางไววา คอ แผนทก าหนดไวถงขนาด

20

สงตวอยางหรออนกรมของขนาดสงตวอยาง (Series of Sample Size) พรอมตวเลขแหงการยอมรบ (Acceptance Numbers) และตวเลขแหงการปฏเสธ (Rejection Numbers) ซงใชเปนกฎเกณฑของการพจารณาการยอมรบ (Acceptability)

นอกจากนแลว ในการชกสงตวอยางตามความตองการมาตรฐาน MIL-STD-105E ยงก าหนดใหใชวธการชกสงตวอยางแบบจ าแนก (Stratified Sampling) ไดนอกเหนอจากวธการชกสงตวอยางแบบสม (Random Sampling) แลว และยงไดก าหนดถงเวลาในการชกสงตวอยาง (Time of Sampling) ไวดวย

การชกสงตวอยางแบบสมทกลาวถงนหมายถง การชกสงตวอยางทใหโอกาส (Chance) แกหนวยผลตภณฑทกหนวยในลอตหรอแบชทจะไดรบเลอกมาเปนสงตวอยางเทากน ดงนน การใชวธการชกสงตวอยางแบบนตองมความมนใจวาลอตหรอแบชนนไดรบการจดมาใหอยในระดบคณภาพทมความใกลเคยงกนมาก (Homogeneous) ทงนดวยผลจากการศกษาและก าหนดมาตรฐานของกระบวนการของผผลตลอตหรอแบชนน ตามทไดกลาวมาแลวในหวขอ 3.1

ส าหรบกรณทไมทราบประวตคณภาพของกระบวนการของผผลตลอตหรอแบชมากอน มความจ าเปนอยางยงตองท าการตรวจสอบแบบ 100% กอน (ถาท าได) ทงนเพอตดสนใจเกยวกบประวตคณภาพ

ในการชกสงตวอยางแบบสมนสามารถท าไดทง 2 กรณ คอ การชกสงตวอยางแบบสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ซงหมายถง การชกสงตวอยางโดยใหโอกาสเทากนทกครงแกหนวยผลตภณฑทงหมดในลอตหรอแบชทท าการตรวจสอบ และการชกสงตวอยางแบบสมอยางมระบบ (Systematic Random Sampling) ซงหมายถง การชกสงตวอยางโดยยงคงใหโอกาสเทากนแกหนวยผลตภณฑทงหมดในลอตหรอแบชทท าการตรวจสอบ แตจะมการก าหนดชวง (Interval) ซงอาจจะหมายถง ชวงของหนวยผลตภณฑ (Unit Interval) หรอชวงเวลา (Time Interval) กได แลวจงท าการเลอกสงตวอยางจากแตละชวงทก าหนด

อยางไรกตาม ในกรณทมการจดลอตหรอแบชทแนนอนแลว การใชวธการชกสงตวอยางแบบสมอยางงาย จะเปนวธการทมความสะดวกกวาวธการชกสงตวอยางแบบสมอยางมระบบ

การชกสงตวอยางแบบจ าแนก ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E น ก าหนดไววา หากมความเหมาะสมแลว อาจจะก าหนดจ านวนของสงตวอยางเปนสดสวนกบขนาดของลอตยอยหรอแบชยอย หรอสวนของลอตหรอแบชไดดวยกฎเกณฑทสมเหตสมผล และเมอมการใชวธการชกสงตวอยางแบบจ าแนกน จะตองมการชกสงตวอยางจากแตละลอตยอยหรอแบชยอยดวยวธการสม

เวลาในการชกสงตวอยาง ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดไววาการชกสงตวอยางจะกระท าไดตอเมอหนวยผลตภณฑไดประกอบกนเปนลอตและแบชแลว หรอ

21

อาจจะท าการชกสงตวอยางในระหวางการประกอบเปนลอตหรอแบช โดยในกรณนจะตองมการก าหนดขนาดของลอตหรอแบชใหเรยบรอยกอนการชกสงตวอยาง และในกรณน หากมจ านวนขอบกพรองหรอจ านวนผลตภณฑบกพรองถงตวเลขแหงการปฏเสธทจะท าใหมการปฏเสธลอตแลว ใหมการปฏเสธสวนของลอตทประกอบขนขณะนนทงหมด แลวใหมการหาสาเหตแหงขอบกพรองดงกลาวนนพรอมกบปฏบตการแกไขใหถกตอง

2.6.5 แผนการชกสงตวอยาง (Sampling Plan) จากทไดกลาวในหวขอ 2.6.4 แลววา แผนการชกสงตวอยาง หมายถง แผนทก าหนดไวถง

ขนาดสงตวอยางหรออนกรมของขนาดสงตวอยาง พรอมทงกฎเกณฑของการพจารณาการยอมรบในรปของตวเลขแหงการยอมรบและตวเลขแหงการปฏเสธ

ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E น ไดแบงแผนการชกสงตวอยางออกเปน 3 แบบ คอ 1. แผนการชกสงตวอยางเชงเดยว (Single Sampling Plan) 2. แผนการชกสงตวอยางเชงค (Double Sampling Plan) 3. แผนการชกสงตวอยางหลายเชง (Multiple Sampling Plan)

ในการตดสนใจวาจะใชแผนการชกสงตวอยางแบบใดนน จะพจารณาโดยขนอยกบการเปรยบเทยบกนระหวางความยากงายในการจดการ (Administrative Difficulty) และขนาดสงตวอยางโดยเฉลย (Average Sample Size) ของแตละแผนการ

โดยทวไปแลวแผนการชกสงตวอยางเชงเดยวจะมความงายในการบรหารมากกวาแผนการชกสงตวอยางเชงคและหลายเชง รวมทงตนทนในการตรวจสอบตอหนวยจะต ากวาดวย

ส าหรบขนาดสงตวอยางโดยเฉลยนน ในแผนการชกสงตวอยางแบบหลายเชงจะมขนาดต ากวาแบบเชงค (ยกเวนในกรณทใชแผนการทสอดคลองกบแผนการชกสงตวอยางเชงเดยว) แตอยางไรกด ทงแผนการชกสงตวอยางเชงคและแบบหลายเชงจะมขนาดสงตวอยางโดยเฉลยต ากวาตวอยางในแผนการชกสงตวอยางเชงเดยวเสมอ

2.6.6 ระดบคณภาพทยอมรบ (Acceptable Quality Level : AQL) ระดบคณภาพทยอมรบ (Acceptable Quality Level : AQL) หมายถง ระดบของคณภาพทใชเปนจดประสงคของการตรวจสอบแบบชกสงตวอยาง ซงถอใหเปนคาเฉลยความบกพรอง ( Process Average) ทยอมใหเกดในผลตภณฑ เมอมการตรวจสอบลอตอยางตอเนอง ในการก าหนดคา AQL จะก าหนดภายใตคาความเสยง (Risk) ทยอมใหเกดจากการชกสงตวอยางโดยคา AQL จะหมายถงขอบกพรองตอรอยหนวยของผลตภณฑ หรอจ านวนรอยละของผลตภณฑบกพรองทมในลอต ซงจะท าใหมโอกาสมากทสดในการยอมรบลอต

22

ในความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ก าหนดใหมการใช AQL กบอกษรรหสของขนาดสงตวอยาง และโดยเจตนาของมาตฐานมไดมความหมายใหผสงมอบน าผลตภณฑทบกพรองมารวมไวในลอตทท าการตรวจสอบ แตทงนเปนเพยงการยอมใหเกดเพยงเพอรองรบความไมแนนอน (Variability) จากระบบการผลตทอยภายใตการควบคมแลวเทานน นอกจากนคา AQL ในมาตรฐาน MIL-STD-105E น ยงสามารถก าหนดเปน AQL รวมของกลมขอบกพรอง หรอแยกเปน AQL ของขอบกพรองแตละรายการ แตถาก าหนด AQL ของขอบกพรองแตละรายการแลว กควรเพม AQL รวมของกลมขอบกพรองไวดวย คาของ AQL ทไมเกน 10% นน สามารถใชไดกบจ านวนผลตภณฑบกพรองคดเปนรอยละหรอขอบกพรองตอรอยหนวยของผลตภณฑ ส าหรบกรณท AQL มากกวา 10% ใหระบเปนขอบกพรองตอรอยหนวยของผลตภณฑเทานน คา AQL ทระบไวในมาตรฐาน MIL-STD-105E เปนคา AQL ทนยม (Preferred AQL) ซงมการก าหนดตามอนกรมเรขาคณตขนาดรากท5ของ 10 หรอเทากบ 1.58489 โดยเรมจาก 0.01% ในกรณทคา AQL ทระบ (Specifying AQL) มคาไมตรงกบ AQL ทนยม ซงระบไวในมาตรฐาน กไมสามารถใชสามารถใชมาตรฐานนได จงมความจ าเปนตองปรบใหคา AQL ทระบใหตรงกบคา AQL ในมาตรฐาน โดยแนะน าวาอาจจะท าการปรบคาโดยการใชตารางท 2.2 ซงเปนตารางแปลงคา AQL ของมาตรฐาน ANSI/ASQC Z1.9 (1980) ในการตรวจสอบเกยวกบขอบกพรองนน การก าหนดคา AQL จะขนอยกบระดบความรนแรงของขอบกพรองทตรวจ โดย Mitra (1993) แนะน าใหใชคา AQL ไมเกน 0.10 % ส าหรบขอบกพรองวกฤต 1.0% ส าหรบขอบกพรองส าคญ และ 2-4% ส าหรบขอบกพรองยอย และถามการตรวจสอบพรอมกนใหก าหนดขนาดตวอยางเทากบขนาดตวอยางทใหญทสดของแตละระดบความรนแรงของขอบกพรอง

ตารางท 2.2 แปลงคา AQL ส าหรบคา AQL ทระบซงตกในชวงตอไปน คา AQL ทใหใช

- ถง 0.109 0.110 ถง 0.164 0.165 ถง 0.279 0.280 ถง 0.439 0.440 ถง 0.699 0.700 ถง 1.09

0.10 0.15 0.25 0.40 0.65 1.0

23

ตารางท 2.2 แปลงคา AQL (ตอ) ส าหรบคา AQL ทระบซงตกในชวงตอไปน คา AQL ทใหใช

1.10 ถง 1.64 1.65 ถง 2.79 2.80 ถง 4.39

4.40 ถง 6.99 7.00 ถง 10.90

1.5 2.5 4.0 6.5 10.0

2.6.7 การตรวจสอบ (Inspection)

มาตรฐาน MIL-STD-105E ไดใหค าจ ากดความส าหรบค าวา “การตรวจสอบ” วา หมายถงกระบวนการในการวด (Measuring) การสอบ (Examining) และการท าสอบ (Testing) ตลอดจนวธการอน ๆ แทนทจะเปรยบเทยบคณภาพของหนวยผลตภณฑกบความตองการ ส าหรบการตรวจสอบตามมาตรฐาน MIL-STD-105E นจะเปนการตรวจสอบแบบเชงคณภาพ (Inspection by Attributes) ซงหมายถง การตรวจสอบทมการจ าแนกคณภาพของหนวยผลตภณฑทไดรบการตรวจออกเปนผลตภณฑทดกบผลตภณฑบกพรอง หรออาจหมายถงการตรวจสอบทมการนบจ านวนขอบกพรองของหนวยผลตภณฑทตรวจ ทงนโดยการพจารณาเปรยบเทยบกบความตองการทก าหนดให ตามความตองการดานแผนการชกสงตวอยางของมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดก าหนดใหมระดบของการตรวจสอบ (Inspection Level) โดยระดบของการตรวจสอบนจะเปนตวบงช ถงความสมพนธระหวางขนาดของลอตหรอแบชกบขนาดสงตวอยาง และระดบของการตรวจสอบทแตกตางกนจะท าใหมความเสยงส าหรบผบรโภคทแตกตางกนออกไป ในความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดแบงระดบการตรวจสอบออกเปน 3 ระดบคอ ระดบท I, II และ III โดยปกตแลว หากมไดมการระบระดบใด ๆ ในคสญญา จะใชระดบการตรวจสอบท II ในกรณทตองการลกษณะแตกตางนอย (Less Discrimination) จะใชระดบการตรวจสอบท I และในกรณทตองการลกษณะแตกตางมากขน (Greater Discrimination) แลวจะใชระดบการตรวจสอบท III นอกจากน ในความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ยงไดก าหนดใหมระดบการตรวจสอบพเศษอก 4 ระดบ คอ S-1, S-2, S-3, และ S-4 โดยระดบดงกลาวนจะใชในกรณทจ าเปนตองใชสงตวอยางขนาดเลกกวาการตรวจสอบทวไป และจะตองยอมใหมความเสยงในการชกสงตวอยาง (Sampling Risk) มากขน ในกรณทเลอกระดบการตรวจสอบ S-1 ถง S-4 น จะตองเพมความระมดระวงเพอหลกเลยงกรณ AQL ไมเปนไปตามระดบการตรวจสอบเหลาน หรออกนยหนง

24

คอ จดประสงคของการใชระดบการตรวจสอบพเศษนกเพอใหมขนาดสงตวอยางเลกทสดเทาทจะเปนไปได

2.6.8 วธการตรวจสอบและกฎการสบเปลยน (Inspection Procedures and Switching Rule) ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดแบงความเขมงวดของการตรวจสอบออกเปน 3 แบบ คอ

1. แบบปกต (Normal Inspection) 2. แบบเครงครด (Tightened Inspection) 3. แบบผอนคลาย (Reduced Inspection) โดยทวไปใหเรมตนตรวจสอบดวยแผนการทมความเขมงวดของการตรวจสอบแบบปกต

เสมอ แลวจงใหใชกฎการสบเปลยน กฎการสบเปลยนตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E น ใหประยกตใชกบแตละระดบของขอบกพรองและผลตภณฑบกพรองอยางอสระตอกน ตามความตองการของมาตรฐาน MIL-STD-105E ไดก าหนดกฎเกณฑ โดยสรปไดดงรปท 2.6 ซงมรายละเอยด ดงน

1. การสบเปลยนวธการตรวจสอบแบบปกตเปนแบบเครงครด ในขณะทมการตรวจสอบแบบปกตนน ถามลอตหรอแบชไดรบการปฏเสธ 2 ลอตหรอแบชในจ านวนตรวจสอบทตอเนองกน 2, 3, 4 หรอ 5 ลอตหรอแบชในการตรวจสอบแรกเรมแลว ใหสบเปลยนไปใชการตรวจสอบแบบเครงครด

2. การสบเปลยนวธการตรวจสอบแบบเครงครดเปนแบบปกต ในขณะทมการตรวจสอบแบบเครงครดนน ถามลอตหรอแบชจ านวน 5 ลอตหรอแบชทตอเนองกนไดรบการยอมรบจากการตรวจสอบแรกเรมแลว ใหสบเปลยนไปใชการตรวจสอบแบบปกต

3. การสบเปลยนวธการตรวจสอบแบบปกตเปนแบบผอนคลาย ในขณะทมการตรวจสอบแบบปกตนน ถาเงอนไขตอไปนทงหมดเปนจรงแลว ใหสบเปลยนไปใชการตรวจสอบแบบผอนคลาย

ก. มลอตหรอแบชจ านวน 10 ลอตหรอแบชทตอเนองกน (หรออาจจะมากวา 10 ลอตหรอ แบช) ไดรบการยอมรบจากการตรวจสอบแรกเรม และ

ข. จ านวนทงหมดของขอบกพรองหรอผลตภณฑบกพรองในขนาดสงตวอยางทงหมดของ 10 ลอตหรอแบชนน (หรออาจจะมากกวา 10 ลอตหรอแบช)

25

ในกรณทใชแผนการชกสงตวอยางเชงคหรอหลายเชง ใหท าการรวมสงตวอยางทงหมดทไดรบการตรวจสอบ มใชเฉพาะสงตวอยางครงแรกเทานน

ค. กระบวนการผลตลอตหรอแบชนนอยภายใตการควบคม และ ง. นโยบายในการตรวจสอบ ยอมใหมการใชการตรวจสอบแบบผอนคลาย โดยกรณน

ควรมการระบเงอนไขในคสญญาดวย

รปท 2.6 กฎการสบเปลยนตามมาตรฐาน MIL-STD-105E

หมายเหต หากกรณใชแผนการชกสงตวอยางแบบเชงคหรอหลายเชงใหรวมสงตวอยางทงหมดทไดรบการตรวจสอบ มใชเฉพาะครงแรกเทานน

4. การสบเปลยนวธการตรวจสอบแบบผอนคลายเปนแบบปกต ในกรณทมการตรวจสอบแบบผอนคลายนน ถาเงอนไขตอไปนเพยงขอใดขอหนงเปนจรง ส าหรบการตรวจสอบแรกเรมแลว ใหสบเปลยนไปใชการตรวจสอบแบบปกต

เมอม 5 ลอตทตอเนองกนไดรบการยอมรบจากการตรวจสอบ

เมอม 2 ลอตจากการตรวจตอเนองกน 2, 3, 4 หรอ 5 ลอตไดรบการปฏเสธ

เมอมจ านวนของลอตทไดรบการปฎเสธจากการตรวจสอบแรกเรมรวมกนถง 5 ลอตจากการตรวจลอตทตอเนองกน

ผอนคลาย

ปกต เครงครด

ระดบการตรวจสอบจนกวาจะมการแกไขใหดขนแลว

เรมตน * เมอม 10 ลอดทตอเนองกนไดรบการยอมรบจากการตรวจสอบแรกเรมและ * จ านวนขอบกพรองหรอผลตภณฑทตรวจพบโดยรวมไมเกนเลขพกด*และ * การผลตอยภายใตความควบคม และ * นโยบายทยอมใหมการตรวจแบบผอนคลาย

เงอนไข " หรอ "

* เมอมการปฏเสธลอต หรอ * มการยอมรบลอต ในกรณจ านวนขอบกพรองหรอผลตภณฑบกพรองอยระหวาง Ac และ Re หรอ * การผลตอยภายนอกความควบคม หรอ * เงอนไขอนทจะท าใหมการประกนคณภาพโดยการตรวจสอบแบบปกต

เงอนไข " และ "

26

ก. มลอตใดลอตหนง หรอแบชใดแบชหนงไดรบการปฏเสธ หรอ ข. มการยอมรบลอตหรอแบช ในกรณทมขอบกพรองหรอผลตภณฑบกพรองทไดจากการ

ตรวจสอบ ตามขนาดตวอยางอยระหวางตวเลขแหงการยอมรบและตวเลขแหงการปฏเสธ ค. กระบวนการผลตลอตหรอแบชนนอยภายนอกการควบคม ท าใหเกดความผดปกตบาง

ประการหรอความลาชาในการผลตหรอ ง. เงอนไขอน ๆ ทจะท าใหมการประกนคณภาพโดยการตรวจสอบแบบปกต

5. การระงบการตรวจสอบ ในกรณทมการตรวจสอบแบบเครงครดในการตรวจสอบแรกเรมนน ถาจ านวนสะสม

ของลอตหรอแบชไดรบการปฎเสธถง 5 ลอต หรอแบช จากการตรวจสอบลอต หรอ แบชทตอเนองแลว ใหท าการระงบการตรวจสอบไวแลวด าเนนการคนหาสาเหตของขอบกพรองในกระบวนการผลตลอตหรอแบชนนพรอมท าการแกไขใหถกตองและเมอมการแกไขใหถกตองแลว จงใหเรมท าการตรวจสอบใหมอกครง โดยยงคงใชการตรวจสอบแบบเครงครด

จากทไดกลาวมาแลวแตตอนตนวา มาตรฐาน MIL-STD-105E เปนระบบ AQL จงท าใหมาตรฐานดงกลาวเปนระบบในการปองกนความเสยงแกผผลตตอการปฎเสธลอตทดเทานน ซงโดยทวไปแลว คาความเสยงท AQL จะอยประมาณ 5% แตจากการศกษาของ Schilling and Sheesley [9] พบวาคาความเสยงจะอยระหวาง 1% ถง 12% ดงนน ในการปองกนความเสยงแกผบรโภคหรอลกคาตอการยอมรบลอตทบกพรอง จะตองด าเนนการดวยการใชกฎการสบเปลยนเทานน โดย Schilling and Sheesley [9,10] ไดท าการศกษาและแสดงถงคณภาพของแบบแผนการชกสงตวอยางทก ๆ แบบแผน ทง 15 อกษรรหส (ในปจจบน ผลการศกษาดงกลาวไดรบการยอมรบจากส านกมาตรฐานของสหรฐอเมรกา และไดตพมพผลการศกษาดงกลาว ในมาตรฐาน ANSI/ASQC Z1.4 (1981)) จากการศกษาดงกลาว Schiling and Sheesley [9] ไดสรปไววา ในการใชกฎการสบเปลยนนจะขยายการปองกนความเสยงในการตดสนใจของทงผผลตและผบรโภคหรอลกคา โดยพบวาทระดบคณภาพเลว (พจารณาจากโอกาสทจะใหการยอมรบลอตหรอแบชดงกลาวมไมเกน 50%) โอกาสในการยอมรบลอตหรอแบชตามแบบแผนการชกสงตวอยางดงกลาวจะเทากบแผนการตรวจสอบแบบเครงครด และทระดบคณภาพด (พจารณาจากโอกาสในการยอมรบลอตหรอแบชดงกลาวมไมต ากวา 90%) โอกาสในการยอมรบลอตหรอแบชตามแบบแผนการชกสงตวอยางดงกลาวจะมคาสงกวาเลกนอยเมอเปรยบเทยบกบการใชแผนการตรวจสอบแบบปกตโดยล าพง

27

2.7 เครองมอคณภาพ 7 ชนด ( 7 QC Tools)

เปนเครองมอทใชในการแกปญหาทางดานคณภาพในกระบวนการท างาน ซงชวยศกษาสภาพทวไปของปญหา การเลอกปญหา การส ารวจสภาพปจจบนของปญหา การคนหาและวเคราะหสาเหตแหงปญหา ทแทจรงเพอการแกไขไดถกตองตลอดจนชวยในการจดท ามาตรฐานและควบคมตดตามผลอยางตอเนอง ประกอบไปดวย

1. แผนตรวจสอบ (Check Sheet) 2. แผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) 3. กราฟ (Graph) 4. แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) 5. แผนผงการกระจาย (Scatter Diagram) 6. แผนภมควบคม (Control Chart) 7. ฮสโตแกรม (Histogram)

2.7.1 แผนตรวจสอบ (Check Sheet) คอแบบฟรอมทมการออกแบบชองวางตางๆเพอใชในการบนทกขอมลไดงาย และสะดวก ถกตอง ไมยงยาก [4] ในการออกแบบฟรอมทกครงตองมวตถประสงคทชดเจนเพอควบคมและตดตาม (Monitoring) ผลการด าเนนการผลต, เพอการตรวจสอบและ เพอวเคราะหหาสาเหตของความไมสอดคลองซงลกษณะของแผนตรวจสอบนนมไดมรปแบบทชดเจนขนอยกบลกษะของการน าไปใชงานโดยมขนตอนการออกแบบแผนตรวจสอบเรมจากการก าหนดวตถประสงคจากนนท าการก าหนดตวแปรตางๆทจะท าการบนทก หลงจากนนท าการทดลอง และน าไปใชงานจรง ซงผลทไดจากการบนทกนนจะตองตรงวตถประสงคทก าหนดไวในตอนแรก ถาขอมลทท าการบนทกตามแผนตรวจสอบไมครอบคลมขอมลจะท าใหเสยเวลาในการบนทกซ า ซงผวจยพบวาขอมลทมากเพยงพอ และครอบคลมวตถประสงคนนจะสงผลใหการวเคราะหขอมลไดรวดเรว และแมนย า ชนดของใบตรวจสอบชนดของใบตรวจสอบโดยปกตแบงได 5 ประเภทใหญๆ ตามลกษณะการใชงานใบตรวจสอบทใชบนทก แบงไดดงน

1. ใบตรวจสอบส าหรบหวขอเสยหรอขอบกพรองในกรณทตองการลดของเสยหรอขอบกพรอง อนดบแรกตองส ารวจดกอนวามของเสยหรอขอบกพรองเกดขนมากนอยเทาไร เกดในอตราสวนอยางไร จากนนส ารวจหวขอทมของเสยสงวามสาเหตจากไหน เพอทจะด าเนนการแกไข ส าหรบหวขอของเสยหรอขอบกพรอง อาจเปนหวขอทคาดคะเนวาจะเกดหรอมของเสยเกดขนและจดชอไว แลวน ามาแยกเปนขอตามล าดบความส าคญในการแกไขและทส าคญควร

28

2. ใบตรวจสอบส าหรบตรวจสอบหาสาเหตของเสย เมอเราทราบหวขอของเสยแลว ยงจะหาตอไปถงสาเหตของปญหา โดยค านงถง 4M (Man, Material, Method, Machine) ซงเปนองคประกอบทส าคญของการผลตรวมทงเวลา ท าใหเมอตรวจสอบเสรจแลวสามารถไดหวขอตอไปน

1) หวขอบกพรอง หวขอใดมมาก 2) เกดกบเครองใดมาก 3) มความแตกตางของพนกงานหรอไม 4) เกดขนเวลาใด

3. ใบตรวจสอบส าหรบส ารวจ การกระจายตวของขบวนการผลตใชส าหรบกระบวนการผลตทตองควบคมเกยวกบขนาด คอ น าหนกของผลตภณฑ ซงตองการทราบความสมพนธของการกระจายตวคาเฉลยกบคาทก าหนด นอกจากนนยงใชวเคราะหหาสาเหตการกระจายทผดปกตหรอผดไปจากคาทก าหนด โดยแยกประเภทขอมลตามผปฏบตงาน วตถดบหรอเครองจกรเปนตน

4. ใบตรวจสอบส าหรบต าแหนงของเสย โดยทวไปจะวาดรปสนคาหรอผลตภณฑไว แลวท าเครองหมายตามต าแหนงของเสยหรอบกพรอง และหากของเสยมมากกวา 1 ประเภทกอาจใชเครองหมายหรอสญลกษณแสดงความแตกตางได

5. ใบตรวจสอบทใชยนยนเปนการตรวจสอบเพอใชยนยนสภาพการท างานของผลตภณฑ วาเปนไปตามทก าหนดหรอไม

ในสวนของใบตรวจสอบจะน ามาออกแบบส าหรบใชบนทกขอมลของเสยท เกดขนในการตรวจสอบเวเฟอรของ ไดซ โดยไดจ าแนกตามหลกการทไดระบไว

2.7.2 แผนผงพาเรโต (Pareto Diagram)

เปนแผนภมทใชแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางสาเหตของความบกพรองกบปรมาณความสญเสยทเกดขน [4] เราจะใชแผนผงพาเรโตเมอตองการก าหนดสาเหตทส าคญ (Critical Factor) ของปญหาเพอแยกออกมาจากสาเหตอนๆ และเมอตองการยนยนผลลพธทเกดขนจากการแกปญหา โดยเปรยบเทยบ กอนท ากบหลงท า และเมอตองการคนหาปญหาและหาค าตอบในการด าเนนกจกรรมแกปญหา ซงประโยชนของแผนผงพาเรโตนน สามารถบงชใหเหนวาหวขอใดเปนปญหามากทสดท าใหสามารถเขาใจวาแตละหวขอมอตราสวนเปนเทาใดในสวนทงหมดโดยใชกราฟแทงบงชขนาดของปญหา ท าใหโนมนาวจตใจไดดโดยไมตองใชการค านวณทยงยาก กสามารถจดท าไดและใชในการเปรยบเทยบผลไดใชส าหรบการตงเปาหมาย ทงตวเลขและปญหาตางๆ ซงโครงสรางของแผนผงพาเรโต ประกอบดวยกราฟแทงและกราฟเสนนอกจากแกนในแนวตง และแกนแนวนอน และกราฟพาเรโตจะมแกนแสดงรอยละหรอเปอรเซนต (%) ของขอมลสะสมอยทางดานขวามอของแผนผงดวย

29

ความสงของแทงกราฟจะเรยงล าดบจากมากไปหานอย จากซายมอไปขวามอ ยกเวนในกลม ขอมลทเปน ขอมลอนๆ จะน าไปไวทต าแหนงสดทายของแกนในแนวนอนเสมอ ซงขนตอนในการสรางแผนผงพาเรโตนนเราตองตดสนใจวาจะศกษาปญหาอะไร และตองการเกบขอมลชนดไหน น าไปเกบขอมลแลวน าขอมลมาสรปจดเรยงล าดบ แลวน ามาเขยนแผนผงพาเรโตดง รปท 2.7

รปท 2.7 ตวอยางแผนผงพาเรโต

และในงานวจยนไดน าแผนภาพพาเรโตมาชวยในการวเคราะหคาเปอรเซนตของเสย เพอใชสรปต าแหนงทมผลกระทบทเกดขนตามหลกพาเรโตแลวน าขอมลเหลานนไปออกแบบการทดลอง

2.7.3 กราฟ (Graph) แผนภมกราฟ คอ แผนภมทใชในการน าเสนอขอมลใหออกมาเปนรปแบบของภาพเพอให

เกดความเขาใจไดงาย [5] แผนภมกราฟมอยหลายลกษณะดวยกน การเลอกวาจะใชแผนภมใดและเมอใดนน ขนอยกบสงทตองการน าเสนอและความเหมาะสมของขอมลทมอย จะสรปลกษณะเฉพาะและหนาทของกราฟแตละประเภทไวดงน

1. กราฟแทงใชเมอมขอมลมาก โดยเปรยบเทยบทพนทของกราฟหรอความยาวของเสนกราฟและไมเหมาะทจะใชส าหรบการดแนวโนมในระยะยาว แตเหมาะส าหรบใชเปรยบเทยบขอมลในแตละชวงเวลา เรามกจะเหนกราฟแทงบอยๆในสถานทท างาน ตามหนาหนงสอพมพและใชชวตประจ าวนลกษณะของกราฟแทง คอ การใชเปรยบเทยบขอมลในชวงระยะเวลาใดระยะเวลาหนง

30

โดยการดความยาวของแทงกราฟและทส าคญขอมลแตละแทงจะตองมความเปนอสระตอกน ดงตวอยางการใชกราฟดงแสดงในรปท 2.8

เปอรเซนตจ ำนวนของเสยเฉลย

0.00% 0.00% 0.00%2.13%

4.26%6.38% 6.38% 6.38%

4.26%

8.51%

21.28%

40.43%

0.00%0.00% 0.00%0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ชวงท

เปอรเซนตจ ำนวนของเสย

รปท 2.8 เปอรเซนตการพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย

ในสวนแผนภมกราฟแทงน ในงานวจยไดน ามาสรปจ านวนของเสยทเกดขนจากการเกบ

ขอมลทงหมดแลวน ามาสรปกราฟแทงในแตละชวงของของเสยทเกดขนดวย 2. กราฟเสนจะใชดแนวโนมในระยะยาวเมอเวลาเปลยนแปลงไป หรออาจเรยกวาเปนการ

ท านายสถานการณในอนาคตกได การเคลอนต าแหนงของจดแตละจดบนกราฟเสนจะท าใหทราบวาเราไดเปลยนแปลงหรอแกไขไปบางแลว การแกไขนนดขนหรอไมดงแสดงตวอยางการใชกราฟเสนใน รปท 2.9

จ ำนวนของเสยเฉลย

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ชวงท

จ ำนวนของเสย

รปท 2.9 การพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย

31

ในสวนแผนภมกราฟเสนน ในงานวจยไดน ามาสรปจ านวนของเสยทเกดขนเพอดแนวโนมจากการเกบขอมลทงหมดแลวน ามาสรปกราฟเสนในแตละชวงของของเสยทเกดขนดวย

3. กราฟวงกลม (Circular) กราฟวงกลม เปนกราฟทใชแสดงสดสวนของอตราสวนของขอมลแตละประเภทมมากนอยเพยงใด แตละจะแสดงออกมาในรปคลาย ๆ กบกราฟเสน โดยจะมความยาวรวมเทากนทกแทง และมความหมายเหมอนกบกราฟวงกลม คอ พนททงหมดคดเปน100% ดงแสดงตวอยางกราฟวงกลมในตารางท 2.3 และรปท 2.10

ตารางท 2.3 สดสวนยอดขายรถยนต ยอดการขายรถยนต 2544

ยหอ Q1 / 2544 สดสวน (%)

ISUZU 15,817 26% TOYOTA 15,102 24% HONDA 8,182 13% NISSAN 7,898 13% M' BISHI 4,401 7% MAZDA 1,532 2% อนๆ 8,805 14% รวม 61,737 100%

Q1 / 2544

ISUZU

TOYOTAHONDA

NISSAN

อน ๆ

MAZDAM' BISHI

ISUZU TOYOTA HONDA NISSAN M' BISHI MAZDA อน ๆ

รปท 2.10 สดสวนยอดขายรถยนต

สวนในกราฟวงกลมนไมไดน ามาใชวเคราะหจ านวนของขอบกพรองทไดจากการเกบขอมล เพราะกราฟแทงและกราฟเสนเพยงพอส าหรบการสรปขอบกพรองโดยรวมทงหมด

32

4. กราฟใยแมงมม (Radar Chart) เปนกราฟรปหลายเหลยม ซงจะแสดงการเปรยบเทยบปรมาณความความมาก-นอยของแตละสวน โดยการก าหนดต าแหนงจดลงในแตละเสนแกนของกราฟ ซงการก าหนดจดลงบนแกนน จะมจดกอนและหลงการแกไขปรบปรง หรออาจใชในการเปรยบเทยบเมอเวลาเปลยนแปลงไป แสดงตวอยางกราฟใยแมงมมในตารางท 2.4 และรปท 2.11

ตารางท 2.4 ระดบความรของพนกงานในการใชเครองมอคณภาพ เครองมอคณภาพ

ใบตรวจสอบ

กราฟ พาเรโต กางปลา แผนผงการกระจาย

ฮสโตแกรม

แผนผงควบคม

พนกงาน อนงค 9 8 5 6 2 5 3 อ านาจ 5 5 3 7 3 4 5 อ าพล 4 4 2 3 1 2 2 อนนต 5 6 8 3 2 2 1

0

5

10ใบตรวจสอบ

กราฟ

พาเรโต

กางปลาแผนผงการกระจาย

ฮสโตแกรม

แผนผงควบคม

อนงค

อ านาจ

อ าพล

อนนต

รปท 2.11 ระดบความรของพนกงานในการใชเครองมอคณภาพ

สวนในกราฟแมงมงนในงานวจยนไมไดน ามาวเคราะห เนองจากขอมลทมไมเหมาะกบลกษณะกราฟนเพราะไมไดแสดงการเปรยบเทยบปรมาณความความมาก-นอยของแตละสวน

2.7.4 แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram)

แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) คอ แผนผงแสดงความสมพนธ ระหวางคณลกษณะของปญหา (ผล) กบปจจยตางๆ (สาเหต) ทเกยวของ [5] เราจะใชแผนผงสาเหตและผลเมอ

33

ตองการคนหาสาเหตแหงปญหา หรอเพอตองการท าการศกษา ท าความเขาใจกบกระบวนการอน หรอกระบวนการของแผนกอนเมอตองการใหระดมสมอง ซงจะชวยใหทกคนใหความสนใจในปญหาของกลมซงแสดงไวทหวปลา การสรางผงกางปลานนท าไดดงน

1. ก าหนดปญหาหรออาการทเกดขนอยางชดเจน

2. ก าหนดกลมปจจยทจะท าใหเกดปญหานนๆระดมสมองเพอหาสาเหตในแตละปจจย

3. หาสาเหตหลกของปญหา

4. จดล าดบความส าคญของสาเหตใชแนวทางการปรบปรงทจ าเปน ดงรปท 2.12

รปท 2.12 โครงสรางของผงกางปลา

ซงการแกปญหาจากผงกางปลานนท าไดโดยทตดสาเหตทไมจ าเปนออกล าดบความเรงดวนและความส าคญของปญหาถายนยนสาเหตนนไมได ตองกลบไปเกบขอมลอกครงเพอคดหาวธแกไขหลงจากนนกก าหนดวธการแกไข รวมถงก าหนดผรบผดชอบ เวลาเรมตน ระยะเวลาเสรจทายทสดตองมการตดตามผลการแกไขในรปแบบทเปนตวเลขสามารถวดได และในงานวจยนไดน าแผนภาพสาเหตและผลมาวเคราะหหาสาเหตทไมสามรถสกดของเสยมใหหลดเขาไปในกระบวนการผลต

34

2.7.5 แผนผงการกระจาย (Scatter Diagram)

แผนภาพการกระจาย คอ กราฟทเขยนแสดงความสมพนธของตวแปรคหนง โดยเขยนไวเปนจดๆ ปรากฏไวใหเหนอยางชดเจน สวนใหญแลวแผนภาพสาเหตและนอกจากนนยงใชศกษาความสมพนธระหวางผลและเหตตอเหตอกดวย [4] ประโยชนการใชแผนภาพการกระจายมดงน

1. ตรวจสอบความสมพนธของขอมลน าแผนภาพการกระจายทเขยนไดมาเปรยบเทยบกบรปแบบมาตรฐานของการกระจาย

2. ตรวจดวามจดผดปกตหรอไม การตรวจหาจดผดปกตนนสามารถท าไดโดยพจารณาจดตางๆ ทปรากฏใหเหนอยในแผนภาพการกระจาย

3. พจารณาวามความจ าเปนตองจ าแนกขอมลหรอไม จากแผนภาพการกระจาย งานวจยในครงนไมไดน ามาใชในการวเคราะหดวย เนองจากขอมลในงานวจยไมเหมาะสม

2.7.6 แผนภมควบคม (Control Chart)

แผนภมควบคม คอ เครองมอตรวจสอบความเปลยนแปลงไปของกระบวนการผลต เพอการแกไขปญหาดานคณภาพไดอยางรวดเรวและไมกอใหเกดความเสยหายตอสนคาทผลตโดยธรรมชาต ชนงานทเกดจากกระบวนการผลตใดๆ [5] มกมความผนแปรเกดขนในกระบวนการเสมอโดยความผนแปรทเกดขนนนมาจาก 2 สวนดวยกน คอ ความผนแปร ตามธรรมชาต (Common Cause) และความผนแปรจากความผดปกต (Special Cause)

1. ความผนแปร ตามธรรมชาต (Common Cause) เกดขนเนองจากความแตกตาง เลกๆ นอยๆ ทเกดขนจากปจจยการผลตตางๆ เชน ผปฏบตงาน วตถดบเปนตน ไมมความรนแรงและไมมผลตอคณภาพ โดยชนงานทออกมาแตละชนจะมความแตกตางกนเลกนอย ซงความแตกตางทเกดขนนนเปนความแตกตางทยอมรบไดและอยในพกดทก าหนดทางเทคนคซงไดอนญาตเอาไวแลวในคาพกดความเผอของชนงาน

2. ความผนแปรจากความผดปกต (Special Cause) เกดจากความผดพลาดของปจจยตางๆ ในกระบวนการผลต ซงจ าเปนทจะตองไดรบการแกไขจงจะท าใหคณภาพของชนงานกลบมาสสภาวะปกตอกครงหนง

3. ชนดของแผนภมควบคม แผนภมควบคมจะแบงออก 2 ประเภทใหญๆ โดยแยกตามลกษณะของขอมลทนาสนใจ คอ

3.1 แผนภมทชนดของขอมลเปนขอมลแบบตอเนอง, หนวยวด

35

3.2 แผนภมทชนดของขอมลเปนขอมลแบบชวง, หนวยนบ ในสวนกราฟแผนภมควบคมน ในงานวจยไมไดน ามาใชเนองจากไมมขอมลใดๆ ทตองท าการควบคม

2.7.7 ฮสโตแกรม (Histogram)

ฮสโตแกรม (Histogram) คอ กราฟแทงแบบเฉพาะ โดยแกนตงจะเปนตวเลขแสดง ความถ และ มแกนนอนเปนขอมลของคณสมบตของสงทเราสนใจ โดยเรยงล าดบจากนอย ทใชดความแปรปรวนของกระบวนการ โดยการสงเกตรปรางของฮสโตแกรมทสรางขนจากขอมลทไดมาโดยการสมตวอยาง [4] โดยเราจะใชแผนภาพฮสโตแกรมดงน

1. เมอตองการตรวจสอบความผดปกต โดยดการกระจายของกระบวนการท างาน

2. เมอตองการเปรยบเทยบขอมลกบเกณฑทก าหนด หรอคาสงสด-ต าสดเมอตองการ

ตรวจสอบสมรรถนะของกระบวนการท างาน (Process Capability)

3. เมอตองการวเคราะหหาสาเหตรากเหงาของปญหา (Root Cause) เมอตองการตดตามการ

เปลยนแปลงของกระบวนการในระยะยาว

4. เมอขอมลมจ านวนมากๆ

ลกษณะตางๆ ของฮสโตแกรมมดงน

1. การกระจายของการผลตเปนไปตามปกต คาเฉลยสวนใหญจะอยตรงกลาง ดงรปท 2.13

รปท 2.13 แบบปกต (Normal Distribution)

2. พบเมอกระบวนการผลตขาดการปรบปรง/หรอการผลตไมไดผล ดงรปท 2.14

รปท 2.14 แบบแยกเปนเกาะ (Detached Island Type)

36

3. พบเมอน าผลตภณฑของเครองจกร 2 เครอง / 2 แบบมารวมกน ดงรปท 2.15

รปท 2.15 แบบระฆงค (Double Hump Type)

4. พบเมอเครองมอวดมคณภาพต า หรอการอานคามความแตกตางกนไป ดงรปท 2.16

รปท 2.16 แบบฟนปลา (Serrated Type)

5. พบเมอมการตรวจสอบแบบ Total Inspection เพอคดของเสยออกไป ดงรปท 2.17

รปท 2.17 แบบหนาผา (Cliff Type)

และในงานวจยในครงนไมไดน าฮสโตแกรมมาใชในการวเคราะห เนองดวยขอมลทมไมเหมาะสมในการสรปขอมลดวยฮสโตแกรม เพราะเปนกราฟแทงทแสดงการกระจายความถของขอมลทไดจากการวดหรอขอมลทมคาตอเนอง

2.8 8ด (8 Discipline, 8D) เทคนคเพอการแกไขปญหา และปองกนไมใหเกดซ า 8 ด (8 Discipline, 8D) เปนระบบปฏบตการแกไขไมใหปญหาตางๆโดยการหาสาเหตท

แทจรงของปญหา และก าหนดวธการทเหมาะสมในการก าจดสาเหตของปญหานนอยางถาวรไมใหเกดซ าอก ซงระบบปฏบตการแกไขปญหานถกก าหนดมาจากบรษท ฟอรดโดยทระบบปฏบตการแกไขปญหานแบงออกเปน 8 ขนตอน ดงน

D1 : Use Team Approach หมายถงการก าหนดกลมคนทมความรความสามารถในการ แกไขปญหาและการปฏบตการแกไข

37

D2 : Problem Description หมายถงการระบปญหาวาคออะไร เกดขนทไหน เปนจ านวน เทาไร และอน ๆ

D3 : Containment Action หมายถงการระบ และการปฏบตการแกไขเบองตนเพอท าการคด แยกของเสย เพอทจะไมใหสงผลกระทบกบลกคา กอนทจะด าเนนการปฏบตแกไขอยางถาวร ซงจะตองมการพจารณาถงประสทธผลของการปฏบตการแกไขเบองตน

D4 : Define and Verify Root Causes หมายถงการระบสาเหตทงหมดทเปนไปได และ พจารณาหาสาเหตทแทจรง โดยใชขอมลตาง ๆ

D5 : Define Corrective Action หมายถงการก าหนดการปฏบตการแกไข เพอท าการแกไข ปญหาทเกดจากสาเหตทแทจรง

D6 : Implement Permanent Corrective Actions หมายถงการก าหนดแผนในการปฏบตการ แกไขอยางถาวร โดยจะตองมการก าหนดเครองมอทสามารถวดผลการปฏบตการไดวาสามารถแกไขปญหาไดจรง

D7 : Prevent Recurrence หมายถงการจดการน าเอาขอมลตาง ๆ มาท าการประยกตเขากบ ปญหาอน ๆ เพอท าการแกไข

D8 : Congratulate Your Team หมายถงการแสดงถงคณคาของทม การด าเนนการแกปญหาดวย8 ด (8 Discipline, 8D) เทคนคเพอการแกไขปญหา และปองกนไมใหเกดซ าอยางมประสทธผลนนจะตองอธบายปญหาใหอยในรปแบบทสามารถวดคาไดไมใชวธการคาดเดาเหตการณ โดยท าการคนหาสาเหตของปญหาโดยใชหลกฐาน ขอมลทมอยโดยอยบนพนฐานขอเทจจรง หลงจากนนท าการวเคราะหโอกาสของการเกดปญหาทสามารถเกดขนทงหมด ทายทสดจะตองก าหนดวธการตรวจตดตามประสทธผลหลงจากการปฏบตการแกไขไปแลวเปนระยะๆ [13]

2.9 การทดสอบสมมตฐานทางสถต การทดสอบสมตฐานทางสถตโดยใชขอมลตวอยาง ประชากร หรอตวแปรทตองการทดสอบ

จะตองมการแจกแจงแบบปกต หรอใกลเคยงแบบปกต ขนตอนในการทดสอบสมมตฐานมดงน [13] 2.9.1 ตงสมมตฐานทางสถต เปนการตงสมมตฐานเกยวกบพารามเตอรของประชากรซง

ประกอบดวยสมมตฐานวาง (0 ) และสมมตฐานแยง (1 ) โดยการเปลยนสมมตฐานการวจยเปนสมมตฐานทางสถต แลวน าไปใสในสมมตฐานแยง (1 ) แลวจงก าหนดสมมตฐานวาง (0 ) ใหมลกษณะตรงกนขาม หรอขดแยงกน แตในสมมตฐานวาง (0 ) ตองก าหนดคาพารามเตอรแบบคาเดยว หรอคาทเทากนของพารามเตอรเทานน

2.9.2 ก าหนดคาระดบนยส าคญ ( ) โดยมหลกเกณฑในการก าหนด ดงน ก. = .001 กรณงานวจยทเกยวเนองกบความปลอดภย

38

ข. = .05 กรณงานวจยทวๆไป ค. = .01 กรณงานวจยตองการความนาเชอถอมากขน ง. = .10 กรณงานวจยทเกยวกบการท าส ารวจ 2.9.3 ก าหนดสถตทดสอบ โดยตองค านงถงวา ทราบการแจกแจงหรอไม ขนาดตวอยางมากนอยแคไหน และไดมาดวยวธใด เกบในมาตรวดแบบใด ตองการทดสอบพารามเตอรใด และยงรวมไปถงขอมลมาจากประชากรกกลม 2.9.4 ค านวณคาสถตจากขอมลทไดจากประชากร แลวน ามาค านวณคาสถตทดสอบ 2.9.5 สรางเขตปฏเสธสมมตฐานวาง (0 ) หรอเรยกวาบรเวณวกฤตขนอยกบคา ( ) และลกษณะของสมมตฐานทางสถตทก าหนดไว ดงน

1. 210 : = 211 ≠: เรยกวาสมมตฐานแบบ 2 หาง (2-tailed Hypothesis)

2. 210 : = 211 : เรยกวาสมมตฐานแบบ 1 หาง (1-tailed Lower Hypothesis)

3. 210 : = 211 : เรยกวาสมมตฐานแบบ 1 หาง (1-tailed Upper Hypothesis)

2.9.6 สรปผลการทดสอบถาคาสถตทดสอบตกในบรเวณวกฤตใหตดสนใจปฏเสธสมมตฐานวาง (0 ) แลวยอมรบสมมตฐานแยง (1 ) แตถาคาสถตทดสอบตกในบรเวณยอมรบใหตดสนใจยอมรบสมมตฐานวาง (0 )

2.10 งานวจยทเกยวของ จากหลายงานวจยพบวาไดน ามาประยกตใชในโรงงานอตสาหกรรมประเภทตางๆ เชน

อตสาหกรรมยานยนต อตสาหกรรมผลตชนสวนไฟฟา และอเลกทรอนกส ซงมรายละเอยดดงน กลมอตสาหกรรมผลตชนสวนไฟฟา และอเลกทรอนกสน าวธการตรวจแบบสมตวอยางเพอ

การยอมรบ เชนแผนการสมตวอยางเพอการตรวจสอบคณภาพการผลตโดยการสรางแผนการชกตวอยางแทนการทดสอบทกชน ผลการวจบพบวาแผนการสมตวอยางทไดจากวธการค านวนโดยโปรแกรม Samp V 2.0 ชวยลดคาความเสยงของผบรโภคในการยอมรบสนคาทมขอบกพรองมากกวาวธเดมทใชแผนการสมตวอยางตามมาตรฐาน MIL-STD-105E ถง 16.46% และขดจ ากดคณภาพออกเฉลย (AOQL) ถง 16.34 % [11] กลมอตสาหกรรมยานยนตทน าวธการตรวจสอบแบบสมตวอยางเพอการยอมรบ เชนกรณศกษา: กระบวนการประกอบโซราวลนรถยนต พบวาแผนการสมแบบอางองมาตรฐาน MIL-STD-105E แบบเดมทขนาดลอต1,000, 5,000 และ10,000 ชนทระดบสดสวนของเสย เทากบ 0.12% ,

39

0.13% และ 0.17% ตามล าดบแตเมอระดบสดสวนของเสย อยระหวาง 0.2% ถง 1.0% พบวาการใชแผนการสมทปรบปรงใหมท าใหสามารถลดตนทนโดยรวมไดระหวาง 10% ถง 45% [12]

ดงนนงานวจยฉบบนไดท าการศกษา และปรบปรงกระบวนการสมตรวจรบวตถดบหลก คอ ไดซ (Dice) ของโรงงานตวอยางผลตชนสวนอเลกทรอนกส เพอสามารถควบคมคณภาพของวตถดบ และสามารถตรวจจบของเสยไมใหผานไปสกระบวนการผลตได

40

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

บทนจะกลาวถงการด าเนนการวจยศกษาระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ การสมตวอยาง วธการตรวจสอบวตถดบและ ของเสยทพบในสายการผลต ซงผานการสมตวอยาง และตรวจสอบจากระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ ในอดตทผานมา และศกษาผลกระทบ และความรนแรงจากการทพบของเสยในสายการผลตโดยใชเทคนค 7 QC Tools จากนนวเคราะหหาสาเหตทท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบไมสามารถสกดของเสยไดดวยเทคนค 7 QC Tools รวมไปถงเสนอวธการปรบปรงการสมตวอยางทจะท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบสามารถควบคมคณภาพของวตถดบใหปราศจากของเสย และทายทสดก าหนดเปนคมอการปฏบตงานโดยผวจยไดก าหนดขนตอนการด าเนนการวจยดงรปท 3.1

ศกษาสภาพทวไปของแผนกตรวจรบวตถดบ

เกบขอมลกอนการปรบปรง

วเคราะหหาสาเหตทแทจรง

เสนอวธการปรบปรง

ยนยนผลการปรบปรง

ก

ไมผาน

ผาน

ข

41

รปท 3.1 ขนตอนการด าเนนการวจย

3.1 ศกษำสภำพทวไปของแผนกตรวจรบวตถดบ ของโรงงำนตวอยำงในปจจบน

ภาพรวมของกระบวนการผลตสนคาของบรษทตวอยางดงรปท 3.2 ซงจะเหนไดวาแผนกตรวจรบวตถดบ นนอยในกระบวนการตนๆของการผลตทงหมดดงนนถาแผนกตรวจรบวตถดบมความผดผลาดเกดขนจะสงผลกระทบตอกระบวนการผลตอยางหลกเลยงไมได

เกบขอมลหลงทดลองใชในกระบวนการผลต

ทดลองน าไปใชงานจรง

ก าหนดเปนคมอปฏบตการ (Work Instruction, WI)

น าเสนอตอแผนกตรวจสอบวตถดบ

ก

ผาน

ไมผาน

ข

42

รปท 3.2 ขนตอนการผลตสนคาของโรงงานตวอยาง

หนาทของแผนกตรวจรบ และขนตอนการท างานตงแตรบสนคา จนเสรจสนกระบวนการ ณ

โรงงานตวอยาง ซงในแตละโรงงานอตสาหกรรมจะมหนาท และขนตอนการท างานทคลายคลงกน แตอาจจะมวตถดบทใชในโรงงานแตกตางกน ดงนนจงมวธการตรวจสอบ และการสมตวอยางทแตกตางกนออกไป อยางไรกตามวตถประสงคหลกของระบบ Incoming Quality Control ในทก ๆ โรงงาน จะมความคลายคลงกน คอการควบคมคณภาพ และการตรวจสอบวตถดบกอนน าวตถดบเขา

43

ไปในกระบวนการผลต แตในทนจะกลาวถงการตรวจสอบ และการสมตวอยาง ของวตถดบในโรงงานตวอยาง

แผนกการตรวจสอบรบวตถดบ ท าหนาทควบคมการตรวจสอบวตถดบทเขามา เพอใหแนใจวาคณภาพของวตถดบทเขามามคณภาพทยอมรบได ตามขอก าหนดเฉพาะซงรวมถง

1. การตรวจสอบ วเคราะหผลตภณฑ และวตถดบทน าเขามา ซงรวมถงวตถดบทเขาส กระบวนการผลตแลว และพบวาวตถดบมของเสยปะปน

2. บนทกขอมลการตรวจสอบทงหมด 3. บนทกขอมลคณภาพของผผลตแตละรายอยางตอเนอง 4. พฒนาและปรบปรงคณภาพของผผลต

ขนตอนการตรวจสอบวตถดบทน าเขามาในโรงงานสามารถอธบายโดยละเอยดไดดงน และสามารถดผงการไหลของกระบวนการตรวจสอบวตถดบทน าเขามาในโรงงานตวอยางดงรปท 3.5

3.1.1 วตถดบทน ำเขำมำจะท ำกำรแยกตำมกลมของวตถดบ กลม 1 หมายถงวตถดบหลกซงตองท าการตรวจสอบตามคณลกษณะของวตถดบ เชน ไดซ,

ลดเฟรม และสารเคม สวนกลม 2 หมายถง วตถดบทยอมรบไดโดยไมผานการตรวจสอบ เชน กลองกระดาษ

3.1.2 กำรตรวจสอบของวตถดบ วตถดบแตละชนดจะถกตรวจสอบตามขอก าหนดเฉพาะของวตถดบแตละตว ซงการตรวจสอบจะ

ม 3 ลกษณะคอ 1. ขนาด (Dimension) หมายถง การตรวจสอบขนาดของวตถดบตามบรรทดฐานทก าหนด

ในขอก าหนดเฉพาะ โดยใชเครองมอวด 2. ลกษณะภายนอก (Appearance) หมายถง การตรวจสอบรปราง และคณลกษณะทเหนได

ดวยตาเปลา หรอกลองก าลงขยาย 3. คณสมบตการใชงาน (Functional) หมายถง การตรวจสอบการใชงาน ตามขอก าหนดท

ก าหนดไวในขอก าหนดเฉพาะ โดยใชเครองมอวด

3.1.3 กำรสมตวอยำงของวตถดบแตละชนด ซงวตถดบแตละชนดจะใชจะใชแผนการสมตวอยางจาก MIL-STD-105E และ

แผนการสมตวอยางแบบตวเลขแหงการยอมรบเทากบศนย โดยทระดบ และคา AQL ของการสมตวอยางทไมเทากน ตามแตชนดของวตถดบ ซงจะถกก าหนดโดยวศวกร ดงตวอยางตอไปน

44

1 ไดซ มลกษณะเปนตวงานสเหลยม ซงจะมคณสมบตทางอเลกทรอนกส โดยจะตองมการจายศกดาไฟฟาและ กระแสไฟฟาแลวจะท าใหไดผลลพธออกมาตามความตองการของลกคา ดงนนจงตองมการตรวจสอบโดยใชเครองมอวดเฉพาะ ส าหรบไดซท ามาเปนแผนเวเฟอร โดยจะมชนงานอยประมาณ 12,000 ตวตอลอต และจะท าการแบงออกเปนเวเฟอรยอย ๆ เนองจากมขอจ ากดของเครองจกรในกระบวนการประกอบ ดงนน ใน 1 ลอต จะมอยหลายเวเฟอรยอย ดงรปท 3.3

รปท 3.3 เวเฟอร และ ไดซ

โดยทปจจบนท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว โดยพนกงานจะท าการหยบตวไดซดวยเครองมอเฉพาะแลวท าการตรวจสอบดวยเครองมอวดหลงจากน นกจะท าการใสกลบไปยงต าแหนงเดม ซงลกษณะเวเฟอรยอย และต าแหนงทหยบไดซในแตละเวเฟอรยอยดงรปท 3.4

รปท 3.4 ลกษณะเวเฟอรยอย และต าแหนงทหยบไดซในแตละเวเฟอรยอย

2 ลดเฟรม มลกษณะเปนเหลกแผนบางขนรป ซงมหนาทเปนตวเชอมตอระหวางตวไดซ กบขางานทจะตอเชอมกบวงจรภายนอก โดยทใน 1 ลอตจะถกแบงออกเปนกลองยอย ๆ หลายกลองเพอบรรจลดเฟรม โดยทจะมการตรวจสอบลกษณะภายนอก และการตรวจสอบขนาด ส าหรบการตรวจสอบลกษณะภายนอก จะใชการตรวจสอบดวยตาเปลา หรอกลองก าลงขยาย และการตรวจสอบขนาดจะใชเครองมอวด ซงอาจจะตองมเครองมอ พเศษ เพอท าการจบชนงาน ท าใหตรวจสอบไดอยางถกตอง จากการตรวจสอบหากมขอบกพรอง 1 จด หรอมากกวา 1 จดในหนงชนของลดเฟรม ซงจะนบเปนของเสย 1 ชน 3 สารเคม ซงจะมการตรวจสอบเฉพาะลกษณะภายนอก ซงรวมถงการตรวจสอบวนหมดอายของสารเคม

45

3.1.4 กำรตรวจสอบขนำด คณลกษณะภำยนอก และคณสมบตกำรใชงำน การตรวจสอบจะตองมการบนทกขอมลทไดจากการตรวจสอบทงหมด ซงจะรวมถง

ขอมลทเกยวของกบวตถดบชนดนน ๆ เชน วนททรบเขามา หมายเลขลอตชอผผลต และอน ๆ

3.1.5 ท ำกำรแยกวตถดบทยอมรบ และไมยอมรบ เพอเปนการปองกนไมใหเกดความผดพลาดจากการน าเอางานทไมยอมรบไปใชใน

กระบวนการผลต นอกจากนจะตองท าการสงขอมล และเอกสารใหผเกยวของรบทราบ เพอท า การตดสนใจเกยวกบวตถดบทไมยอมรบ โดยจะมผลการตดสนใจอย 3 แบบคอ

1. สงคนผผลต (Return) หมายถงการน าวตถดบทงหมดในงวดการสงทไมยอมรบ สงกลบ คนใหกบผผลต

2. เลอกสวนทยอมรบได (Screen) หมายถงการน าเอาวตถดบมาเลอกน าสวนทยอมรบไดมา ใชในขบวนการผลต โดยแผนการสมตวอยาง และขบวนการตรวจสอบพเศษ ซงจะถกก าหนดโดยวศวกร

3. อนญาตใหน ามาใช (Waive) หมายถงการทวศวกรอนญาตใหน าวตถดบมาใชใน ขบวนการผลตได ซงจะตองผานการวนจฉย และแจงใหผเกยวของทราบ

3.1.6 ท ำกำรสงขอมลกำรไมยอมรบ ใหกบผผลตทรำบ แผนกการตรวจสอบรบวตถดบ ท าหนาทรวบรวมผลของคณภาพของวตถดบทมา

จากผผลตทงหมด เพอเปนการแสดงถงความสามารถของผผลตแตละรายโดยทผผลตจะตองท าการตอบกลบตามรปแบบ 8 ด (8 Discipline, 8D)

3.1.7 ขนตอนกำรตรวจสอบส ำหรบวตถดบซงเปนของเสยทหลดเขำสกระบวนกำรผลต 1. รบแจงปญหาทเกดขน จ านวน และงวดการสงมอบของวตถดบจากแผนกทเกยวของคอ

วศวกรการผลต พนกงานฝายควบคมการสงซอ และบคคลทเกยวของ 2. ท าการตรวจสอบขอบกพรอง ตามลกษณะปญหาทไดรบแจง และท าการตรวจสอบโดย

ใชเครองมอตาง ๆ ตามทก าหนดไวในขอก าหนด ซงจะตอบกลบผลของการตรวจสอบใหกบฝายทเกยวของทงหมด 3. แผนกการตรวจสอบรบวตถดบ จะท าการสงขอมลการไมยอมรบใหกบผผลตทราบ ซง จะ

มการรวบรวมผลของคณภาพของวตถดบทมาจากผผลตทงหมด 4. ท าการตดตามการตอบกลบในเรองการแกไขเกยวกบของเสยทเกดขน โดยทผผลตจะตอง

ท าการตอบกลบตามรปแบบ 8 ด (8 Discipline, 8D)

46

3.1.8 ผงกำรไหลของขนตอนกำรตรวจสอบส ำหรบวตถดบ

รปท3.5 ผงการไหลของขนตอนการตรวจสอบวตถดบ

3.2 เกบรวบรวมขอมลกอนกำรปรบปรง และศกษำผลกระทบ ในการตรวจสอบขางตนยงคงพบของเสยทหลดเขามายงสายการผลตเปนจ านวนมาก ซงเปน

การเพมตนทนการผลต เนองจากการทเราไดท าการประกอบแลว แตไมสามารถผานกระบวนการทดสอบขนสดทาย ท าใหเกดความสญเสย ซงกระทบโดยตรงตอตนทนการผลต และอาจจะเกดปญหาคณภาพเมอสงสนคาทผลตโดยไดซทเปนของเสย เนองจากไดซทเปนของเสยจะแสดงผลทนท หรออาจจะแสดงผลหลงจากทลกคาไดน าไปใชงานระยะหนง จงเปนผลใหเกดความเสยหายตอลกคา ซงในปจจบนคณภาพของสนคาเปนเรองทส าคญมากตอธรกจ เพราะวาในปจจบนคแขงทาง

รบวตถดบเพอท าการแยกตามกลมของวตถดบ ซงแบงเปน 2 กลม คอ 1.วตถดบหลกซงตองท าการตรวจสอบ

2.วตถดบทยอมรบโดยไมผานการตรวจสอบ

ท าการตรวจสอบวตถดบตามขอก าหนดเฉพาะของวตถดบแตละตว ซงม 3 ลกษณะคอ ขนาด, ลกษณะภายนอก และคณสมบตการใชงาน

ตองผานการตรวจสอบ เกบงานเขาไปยง Store

ผลการตรวจสอบ

ท าการบนทกขอมลทเกยวของกบการตรวจสอบทงหมด

เกบงานเขาไปยง Store

ท าการสงเอกสารใหผเกยวของรบทราบ เพอตดสนใจเกยวกบวตถดบทไมยอมรบ ซงม 3 อยางคอ

1.สงคนผผลต 2.เลอกสวนทยอมรบ 3.อนญาตใหน ามาใช

ท าการสงขอมลการไมยอมรบใหผผลตทราบ และตดตามการตอบกลบของผผลต

ใช

ไมใช

ผาน

ไมผาน

47

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสมเปนจ านวนมาก ท าใหมการแขงขนทงในเรองของราคา และคณภาพ ดงนนในอตสาหกรรมอเลกทรอนกสจงจะตองผลตสนคาทมคณภาพสง และตนทนทต าทสด จากขอมลตงแตเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ.2551 ซงแสดงสดสวนของเสยในสายการผลตทเกดขนทงหมดหลงจากท าการทดสอบ 100% ดงรายละเอยดในตารางท 3.1 และสดสวนของเสยในสายการผลตทเกดจากปญหาของวตถดบซงเปนขอบเขตทผวจยไดท าการวเคราะห และศกษาในงานวจยฉบบบนดงรายละเอยดในตารางท 3.2

ตารางท 3.1 สดสวนของเสยในสายการผลตทเกดขนทงหมดหลงจากท าการทดสอบ 100% ระหวาง เดอนมกราคม ถง เดอนมถนายน พ.ศ.2551

ปญหา ม.ค.-51 ก.พ.-51 ม.ค.-51 เม.ย.-51 พ.ค.-51 ม.ย.-51 คาเฉลย MATERIAL

(ไดซ) 0.37% 0.42% 0.58% 0.46% 0.37% 0.35% 0.43%

OPEN 0.10% 0.12% 0.00% 0.20% 0.20% 0.40% 0.17%

IR SHORT 0.05% 0.03% 0.05% 0.06% 0.03% 0.02% 0.04%

PTR OPEN 0.21% 0.11% 0.31% 0.09% 0.18% 0.11% 0.17%

PTR SHORT 0.01% 0.01% 0.02% 0.02% 0.05% 0.07% 0.03%

VISO 0.09% 0.09% 0.05% 0.06% 0.03% 0.02% 0.06% ตารางท 3.2 สดสวนของเสยในสายการผลตทเกดจากปญหาของวตถดบระหวาง เดอนมกราคม ถง เดอนมถนายน พ.ศ.2551

เดอน เปอรเซนของเสยทเกด

จากวตถดบ มลคาสญเสยตอ เดอน (บาท)

สดสวนของเสยจากการตรวจสอบขนสดทาย ( ตวตอ

ลานตว) ม.ค.-51 0.37% 363,090 11 ก.พ.-51 0.42% 413,693 7 ม.ค.-51 0.58% 569,498 14 เม.ย.-51 0.46% 452,488 12 พ.ค.-51 0.37% 364,650 7 ม.ย.-51 0.35% 341,445 11 คาเฉลย 0.43% 417,477 10

48

3.3 วเครำะหเพอหำสำเหตของระบบตรวจสอบคณภำพวตถดบ ซงพบวาวธการตรวจสอบวตถดบ และการสมตวอยางในปจจบน ยงไมสามารถตรวจจบปญหาท

เกดจากวตถดบได เพราะใชวธการสมโดยทวทงเวเฟอรและทกจดมโอกาสเทาๆกน ดงนนจงท าการวเคราะหสาเหต

3.3.1 วเคราะหหาสาเหตโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) ดงรปท 3.6

รปท 3.6 แผนผงเหตและผล (Cause & Effect Diagram)

3.3.2 วเคราะหโดยใชแผนตรวจสอบ (Check Sheet) ผวจยไดท าการน าไดซมาตรวจสอบ ซงจะเปนตวอยางงานทจะน ามาแสดงถงแนวโนมของของเสยทเกดขนในแตละเวเฟอร ซงมจ านวนงานทงหมดใกลเคยงกน คอประมาณ 12,000 ตวตอเวเฟอร และจะใชเครองมอการตรวจสอบคณสมบต โดยเจาหนาทของบรษทเปนผตรวจสอบ ซงจะท าการแบงไดซออกเปนชวง ๆ 15 ชวงเทา ๆ กน โดยเรมจากจดกงกลางของเวเฟอรจะนบเปนจด 0 มลลเมตร และจะแบงเปนชวง ๆ ละ 5 มลลเมตร แลวท าการนบจ านวนของเสยทเกดขนในแตละชวง ดงรปท 3.7

รปท 3.7 การแบงเวเฟอรออกเปนชวง ๆ

1

15

49

จากนนท าการตรวจสอบไดซทก ๆ ชวง แลวบนทกผลการตรวจสอบ 100% ลงในตารางท 3.3

ตารางท 3.3 ปรมาณของเสยแตละชวงของเวเฟอร และปรมาณของเสยเฉลย ชวงท จ านวนของเสย (ตว) จ านวน

ของเสยเฉลย

เวเฟอรท1 เวเฟอรท2 เวเฟอรท3 เวเฟอรท4 เวเฟอรท5 เวเฟอรท6 เวเฟอรท7

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

3.3.3 วเคราะหโดยใชกราฟ (Graph) ผวจยไดน าขอมลจากแผนตรวจสอบ (Check Sheet) มา

เขยนใหอยในรปกราฟแทง และกราฟเสนเพองายตอการวเคราะหขอมลและยงแสดงถงแนวโนมของขอมล

3.3.4 วเคราะหโดยใชแผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) ผวจยไดน าขอมลจากแผนตรวจสอบ (Check Sheet) มาเขยนใหอยในรปแผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) เพองายตอการวเคราะหขอมล

50

3.4 เสนอวธกำรปรบปรง ผท าการวจยน าเสนอวธทจะท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบสามารถควบคมคณภาพ

ของวตถดบมใหหลดรอดเขาไปในกระบวนการผลต โดยทปจจบนท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว โดยพนกงานจะท าการหยบตวไดซในบรเวณทงายตอการปฏบตงานซงเปนวธทพนกงานปฏบตตามคมอการปฏบตงานอยแลว หลงจากนนพนกงานจะท าการทดสอบดวยเครองมอวดเฉพาะ หลงจากนนทดลองตรวจสอบดวยวธตรวสอบแบบใหม แลวน าผลมาเปรยบเทยบกบวธตรวจสอบแบบเกา

3.5 ยนยนผลกำรปรบปรง ผท าการวจยท าการยนยนผลการตรวจสอบแบบใหมกบวธตรวจสอบแบบเกาโดยการทดสอบ

สมมตฐานทระดบนยส าคญ ( ) 0 .05 และสรางเขตปฏเสธสมมตฐานวาง (0 ) หรอเรยกวาบรเวณวกฤต และก าหนดสมมตฐานทางสถตทก าหนดไว คอ

210: ,

211 :

เรยกวาสมมตฐานแบบ1 หาง (1-tailed Lower Hypothesis) และ 210 : = , 211 ≠: เรยกวาสมมตฐานแบบ 2 หาง (2-tailed Hypothesis) โดยผวจยใชการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB และยงรวมไปถงการเปรยบเทยบเวลาของพนกงานในการการท างานกอนและหลงการปรบปรงวธการท างาน

3.6 ทดลองน ำไปใชงำนจรง

ผท าการวจยน าวธระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบแบบใหมทสามารถควบคมคณภาพของวตถดบมใหหลดรอดเขาไปในกระบวนการผลตไปใชงานจรงชวงเดอน มกราคม ถง มนาคม พ.ศ. 2552 เพอดผลทเกดขนหลงจากไดซทผานการตรวจสอบดวยวธใหมนนสามารถลดของเสยทเกดขนในกระบวนการผลตอนเนองมาจากไดซมปญหามาจากผผลต

3.7 เกบขอมลหลงจำกน ำวธทท ำกำรปรบปรงไปใชในโรงงำนตวอยำง ผท าการวจยจะท าการเปรยบเทยบสดสวนของเสยในกระบวนการผลตทเกดจากปญหาของ

วตถดบกอน และหลงการปรบปรงการสมตรวจดวยวธใหมวาสามารถลดของเสยทเกดขนในกระบวนการผลตอนเนองมาจากไดซมปญหามาจากผผลต

3.8 น ำเสนอวธกำรสมตรวจแบบใหม ผท าการวจยน าเสนอวธการสมตรวจแบบใหม ตอแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ เพอ

น าไปใชงานจรงในโรงงานตวอยาง

51

3.9 ก ำหนดเปนคมอกำรปฏบตงำน ผท าการวจยจดท าคมอปฏบตการ (Work Instruction, WI) ตอแผนกตรวจสอบคณภาพ

วตถดบเพอน าไปใชงานจรงในโรงงานตวอยาง

52

บทท 4 ผลการด าเนนการวจย

4.1 ผลวเคราะหเพอหาสาเหตของระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ 4.1.1 ผลการวเคราะหหาสาเหตโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) ดงรป

ท 4.1 พบวาต าแหนงในการสมจบไดซไมสามารถตรวจจบของเสยได จงสงผลใหวธการสมตรวจในปจจบนไมพบของเสย จงสงผลใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ ไมสามารถสกดของเสยเขาสายการผลตได ซงขอมลไดมาจากการระดมสมองระหวาง วศวกรผดแลกระบวนการ, พนกงาน, พนกงานควบคมคณภาพ, วศวกรคณภาพ และผวจย

รปท 4.1 ผลการวเคราะหดวยแผนผงเหตและผล (Cause & Effect Diagram)

4.1.2 ผลวเคราะหโดยใชแผนตรวจสอบ (Check Sheet) จากท าการวเคราะหสาเหตพบวาต าแหนงในการสมจบไดซไมสามารถตรวจจบของเสยได ดงนนผวจยไดท าการออกแบบแผนตรวจสอบ (Check Sheet) เพอท าการศกษาถงต าแหนงการสมตรวจไดซบนเวเฟอร โดยไดท าการน าไดซมาตรวจสอบ 100% จ านวน 7 เวเฟอร หรอเทากบ 1 แบช ซงเปนตวแทนของงาน ทท าการผลตชวงเวลาเดยวกน,เครองจกรเดยวกน รวมไปถงพนกงานคนเดยวกน ซงจะเปนตวอยางงานทจะน ามาแสดงถงแนวโนมของของเสยทเกดขนในแตละเวเฟอร ซงมจ านวนงานทงหมดใกลเคยงกน คอประมาณ 12,000 ตวตอเวเฟอร และจะใชเครองมอการตรวจสอบคณสมบต โดยเจาหนาทของบรษทเปนผตรวจสอบ ซงจะท าการแบงไดซออกเปนชวง ๆ 15 ชวงเทา ๆ กนโดยเรมจากจดกงกลางของเวเฟอรจะนบเปนจด 0 มลลเมตร และจะแบงเปนชวง ๆ ละ 5 มลลเมตร แลวท าการนบจ านวนของเสยทเกดขนในแตละชวง ดงรปท 4.2

53

ชวงท 1 : 0 มลลเมตร - 5 มลลเมตร ชวงท 2 : 5 มลลเมตร - 10 มลลเมตร ชวงท 3 : 10 มลลเมตร - 15 มลลเมตร ชวงท 4 : 15 มลลเมตร - 20 มลลเมตร ชวงท 5 : 20 มลลเมตร - 25 มลลเมตร ชวงท 6 : 25 มลลเมตร - 30 มลลเมตร ชวงท 7 : 30 มลลเมตร - 35 มลลเมตร ชวงท 8 : 35 มลลเมตร - 40 มลลเมตร ชวงท 9 : 40 มลลเมตร - 45 มลลเมตร ชวงท 10 : 45 มลลเมตร - 50 มลลเมตร ชวงท 11 : 50 มลลเมตร - 55 มลลเมตร ชวงท 12 : 55 มลลเมตร - 60 มลลเมตร ชวงท 13 : 60 มลลเมตร - 65 มลลเมตร ชวงท 14 : 65 มลลเมตร - 70 มลลเมตร ชวงท 15 : 70 มลลเมตร - 75 มลลเมตร

รปท 4.2 การแบงเวเฟอรออกเปนชวง ๆ

1

15

54

จากการตรวจสอบไดซทก ๆ ชวง ไดพบของเสยดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 ปรมาณของเสยแตละชวงของเวเฟอร และปรมาณของเสยเฉลยในแตละชวง ชวงท จ านวนของเสย (ตว) จ านวน

ของเสยเฉลย

เวเฟอรท1 เวเฟอรท2 เวเฟอรท3 เวเฟอรท4 เวเฟอรท5 เวเฟอรท6 เวเฟอรท7

1 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 0 1 0 0 0 0 1 8 4 0 0 0 2 3 2 2 9 3 2 0 0 8 0 2 3 10 8 0 2 0 9 1 1 3 11 3 0 2 0 4 5 1 3 12 3 0 0 0 0 7 1 2 13 6 5 3 1 2 2 4 4 14 1 10 16 10 6 15 11 10 15 14 12 24 21 20 17 19 19

จากขอมลจากแผนตรวจสอบ (Check Sheet) นนแสดงใหเหนวาชวงท 1 ถง 6 นนไมพบของ

เสยเลยจากการตรวจแตสามารถเขยนเปนกราฟจ านวนของเสยแตละเวเฟอร เพอใหเหนความแตกตางในแตละชวงไดชดเจนขน 4.1.3 ผลวเคราะหโดยใชกราฟ (Graph) ผวจยไดน าขอมลจากแผนตรวจสอบ (Check Sheet) มาเขยนใหอยในรปกราฟเสนในแตละเวเฟอรเพองายตอการวเคราะหขอมลและยงแสดงถงแนวโนมของขอมลดงรปท 4.3 และ 4.4

55

จ ำนวนของเสยแตละเวเฟอร

0

5

10

15

20

25

30

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ชวงท

จ ำนวนของเสย (ตว

) จ ำนวนของเสยเวเฟอรท1

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท2

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท3

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท4

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท5

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท6

จ ำนวนของเสยเวเฟอรท7

รปท 4.3 จ านวนของเสยแตละเวเฟอร

ตอจากนนจะน าขอมลจ านวนของเสยแตละเวเฟอร มาท าการหาคาเฉลยจ านวนของเสยของ

ทง 7 เวเฟอรเพอจะไดจ านวนของเสยในแตละชวงโดยเฉลยดงจะเหนไดดงรปท 4.4

จ ำนวนของเสยเฉลย

0

5

10

15

20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ชวงท

จ ำนวนของเสย

รปท 4.4 จ านวนของเสยเฉลย

จากรปท 4.3, 4.4 และ 4.5 แสดงใหเหนแนวโนมวาเราไมพบของเสยเลยตงแตชวงท 1 ถงชวง

ท 6 นนคอไมมของเสยตงแต 0 มลลเมตร จนถง 30 มลลเมตรโดยนบจากจดกงกลาง โดยจะเรมพบของเสยตงแตชวงท 7 คอ 30 มลลเมตร จนถงขอบของเวเฟอร คอชวงท 15 คอ 75 มลลเมตร แตจะเหนวาความชนของจ านวนของเสยมสงมากทชวงท 14 ถงชวงท 15 คอตงแต 65 มลลเมตรถง 75 มลลเมตร ดงนนกลาวไดวาจะมของเสยมากในชวงขอบของเวเฟอร ซงสามารถแสดงดงรปท 4.5

56

เปอรเซนตจ ำนวนของเสยเฉลย

0.00% 0.00% 0.00%2.13%

4.26%6.38% 6.38% 6.38%

4.26%

8.51%

21.28%

40.43%

0.00%0.00% 0.00%0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ชวงท

เปอรเซนตจ ำนวนของเสย

รปท 4.5 เปอรเซนตการพบของเสยในแตละชวงโดยเฉลย

4.1.4 ผลการวเคราะหโดยใชแผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) ดงรปท 4.6

เปอรเซนตจ ำนวนของเสยเฉลย

8.51% 6.38% 6.38% 4.26% 4.26% 2.13%

21.28%

40.43%

6.38%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

15 14 13 9 10 11 8 12 7

ชวงท

เปอรเซนตจ ำนวนของเสย

รปท 4.6 แผนภมพาเรโต

จากรปท 4.6 จะเหนไดวาเราจะพบของเสยในชวงท 14 ถงชวงท 15 ถง 61.71% ซงเปนเพยง

2 ชวงจากทงหมด 15 ชวง และจะพบของเสยอก 38.29% ในชวงท 7 ถงชวงท 13 ซงจะไมพบของเสยเลยในชวงท 1 ถงชวงท 6 เราสามารถวเคราะหการพบของเสยมากในบรเวณขอบของเวเฟอร

57

จากขอมลทไดนนสรปไดวาการทปจจบนไดใชวธการสมทวไปทงเวเฟอรนน ตงแตในชวงท 1 ถงชวงท 15 ซงมโอกาสทจะพบของเสยมต ามากจงเปนสาเหตทท าใหยงคงพบของเสยทสายการผลต

ดงนนผท าวจยจงใชแนวความคดทไดน าเสนอการสมตวอยางอยางมแบบแผนเพอน ามาใชใหเกดประสทธภาพในการตรวจสอบของเสยดวยวธการสมตวอยางของไดซเฉพาะบรเวณทขอบของแตละเวเฟอรยอย ซงผผลตไดซจะท าการแยกเวเฟอรใหเปนเวเฟอรยอยๆแลวสงมาให ณ โรงงานตวอยาง

4.2 วธการปรบปรงการสมตรวจไดซ ปจจบนท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว โดยถาพบของเสยจะท าการ

ปฏเสธงานลอตนนๆ ซงอางอง MIL-STD-105E , AQL 1.0 ทระดบ การตรวจสอบพเศษ S-1 และแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบเชงเดยวแบบปกต โดยพนกงานจะท าการหยบตวไดซในบรเวณทงายตอการปฏบตงานโดยอางองตามลกษณะการเรยงตวของไดซในแตละเวเฟอรดงรปท 4.7 ซงเปนวธทพนกงานปฏบตตามคมอการปฏบตงานอยแลว หลงจากนนพนกงานจะท าการทดสอบดวยเครองมอวดเฉพาะ

รปท 4.7 ต าแหนงตรวจสอบไดซกอนการปรบปรง

ผท าการวจยน าเสนอวธทจะท าใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ โดยทท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว ซงถาพบของเสยจะท าการปฏเสธงานลอตนนๆ ซงอางอง MIL-STD-105E , AQL 1.0 ทระดบ การตรวจสอบพเศษ S-1 และแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบเชงเดยวแบบปกต แตพนกงานจะท าการหยบตวไดซโดยอางองตามลกษณะการเรยงตวของไดซในแตละ เวเฟอรดงรปท 4.8 หลงจากนนท าการทดสอบดวยเครองมอวดเฉพาะ

รปท 4.8 ต าแหนงตรวจสอบไดซหลงการปรบปรง

58

4.3 ผลการปรบปรงวธการสมตรวจไดซ 4.3.1 ผท าการวจยไดทดลองน าไปใชโดยก าหนดพนกงานใหเปนคนเดยวกนตรวจสอบไดซ

และพนกงานท าการตรวจทง 2 วธตางระยะเวลากนเพอปองกนความเอนเอยงของพนกงาน (Bias) จ านวน 10 เวเฟอรยอยหรอ เทากบ 1 ลอต ซงไดผลดงตารางท 4.2

ตารางท 4.2 ผลการสมตรวจกอน- หลงปรบปรงวธการสมตรวจ

เวเฟอรยอย

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง จ านวนไดซตอ เวเฟอรยอย

ตรวจพบของเสย (ตว)

จ านวนไดซตอ เวเฟอรยอย

ตรวจพบของเสย (ตว)

1 1810 0 1810 0 2 2215 0 2215 0 3 2520 0 2520 2 4 1945 0 1945 3 5 2392 0 2392 0 6 1665 0 1665 1 7 1505 1 1505 2 8 1920 0 1920 0 9 1180 1 1180 1 10 3135 0 3135 2 รวม 20287 2 20287 11

จากขอมลพบวาวธหลงการปรบปรงสามารถตรวจจบของเสยเฉลยได ถง 0.054% ในทาง

ตรงกนขามพบวาขอมลการตรวจสอบในวธปจจบนสามารถตรวจจบของเสยเฉลยไดเทากบ 0.010% ดงนนโอกาสทของเสยจะหลดเขาไปในกระบวนการผลตไดมากกวาวธตรวจสอบแบบในปจจบน

4.3.2 ผท าการวจยไดท าการศกษาเวลาทใชในการตรวจสอบดวยวธหลงการปรบปรง เปรยบเทยบกบการตรวจสอบในวธปจจบนซงไดผลดงตารางท 4.3

59

ตารางท 4.3 เวลาในการสมตรวจกอน- หลงปรบปรงวธการสมตรวจ

ครงท

เวลาในการตรวจสอบ 5 ตว/เวเฟอร (วนาท)

ครงท

เวลาในการตรวจสอบ 5 ตว/เวเฟอร (วนาท)

วธกอนการปรบปรง

วธหลงการปรบปรง

วธกอนการปรบปรง

วธหลงการปรบปรง

1 10.12 11.18 16 10.55 10.59 2 10.48 11.20 17 10.33 10.46 3 9.81 9.56 18 10.00 10.54 4 11.02 10.87 19 10.49 9.46 5 9.96 10.70 20 10.55 10.76 6 10.79 9.79 21 9.80 10.09 7 10.27 10.63 22 10.31 9.98 8 10.21 10.36 23 10.62 9.89 9 10.26 10.40 24 10.40 10.48 10 10.18 11.07 25 10.76 10.09 11 10.07 10.16 26 10.05 10.87 12 10.05 10.54 27 10.30 9.73 13 10.71 10.82 28 9.75 10.91 14 10.01 9.40 29 9.83 11.12 15 10.90 10.17 30 9.63 9.40

เวลาในการตรวจสอบเฉลย (วนาท) 10.22 10.29

จากขอมลพบวาเวลาทใชในการตรวจสอบดวยวธใหม เทากบ 10.37 วนาท ตอเวเฟอรยอย แตพบวาเวลาทใชในการตรวจสอบดวยวธในปจจบนเทากบ 10.27 วนาท ตอเวเฟอรยอย

4.4 ยนยนผลการปรบปรง โดยท าการทดสอบสมมตฐาน 4.4.1 ผท าการวจยท าการยนยนผลการตรวจสอบแบบใหมกบวธตรวจสอบแบบเกาโดยการ

ทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญ ( ) 0 .05 ก าหนดสมมตฐานทางสถตทก าหนดไว คอ

210

:

211

:

60

1= สดสวนของเสยทตรวจสอบดวยวธปจจบน

2= สดสวนของเสยทตรวจสอบดวยวธใหม

ผท าการวจยไดท าการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB เพอตดสนใจเลอกทจะปฏเสธ หรอยอมรบสมมตฐานวาง (0 ) หรอ สมมตฐานแยง (1 ) ซงผลการทดสอบสมมตฐานดงรปท 4.9

รปท 4.9 ผลการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB

คา P-Value เทากบ 0.006 ซงนอยกวาระดบนยส าคญ ( = 0.05) นนหมายความวาการสมตรวจดวยวธหลงจากการปรบปรงต าแหนงการสมตรวจจะสามารถตรวจจบของเสยเพอไมใหของเสยเขาสกระบวนบวนการผลตไดมากกวาวธปจจบนอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 95%

4.4.2 ผท าการวจยทการยนยนผลการใชเวลาในการตรวจสอบแบบใหมกบวธตรวจสอบแบบเกาโดยการทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญ ( ) 0 .05 ก าหนดสมมตฐานทางสถตทก าหนดไว คอ

210 : = 211 ≠:

1

= เวลาเฉลยทใชในการตรวจสอบดวยวธปจจบน

2

= เวลาเฉลยทใชในการตรวจสอบดวยวธใหม

ผท าการวจยไดท าการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB เพอตดสนใจเลอกทจะปฏเสธ หรอยอมรบสมมตฐานวาง (0 ) หรอ สมมตฐานแยง (1 ) ซงผลการทดสอบสมมตฐานดงรปท 4.10

61

รปท 4.10 ผลการค านวณดวยโปรแกรม MINITAB

คา P-Value เทากบ 0.404 ซงมากกวาระดบนยส าคญ ( = 0.05) นนหมายความวาเวลาทใชในการตรวจดวยวธการปรบปรงต าแหนงการสมตรวจไมมความแตกตางจากเวลาทใชในการตรวจดวยวธปจจบนอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 95%

4.5 ทดลองน าไปใชงานจรง และเกบขอมลหลงจากน าวธทท าการปรบปรงไปใชใน โรงงานตวอยาง

ผท าการวจยน าวธระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบแบบใหมไปใชงานจรงเพอดผลลพธของการน าไปใชจรง และผลการทดสอบขนสดทายทเกดขน ดงตารางท 4.4 จากขอมลพบวาของเสยทเกดขนกอนการปรบปรงโดยเฉลย 0.43 % ดงนนเกดความสญเสย 417,477 บาทตอเดอน และตวงานบางสวนไดผานการตรวจสอบไปแลวแตกยงคงพบปญหาหลงจากการตรวจสอบขนสดทายประมาณ 10 ตวตอหนงลานตว (10 ppm) ดงนนผวจยไดน าวธการสมตรวจสอบแบบใหมไปใชในกระบวนการผลต และเกบขอมลเพอน ามาเปรยบเทยบผลของการปรบปรงวธการสมตรวจของกระบวนการตรวจรบวตถดบ ของโรงงานตวอยางพบวามของเสยหลดเขากระบวนการผลตเทากบ 0.21% ดงนนเกดความสญเสย 204,405 บาทตอเดอน และพบปญหาหลงจากการตรวจสอบขนสดทายเทากบ 6 ตวตอหนงลานตว ( 6 ppm) ซงสามารถลดคาใชจายลงไปไดถง 213,052 บาทตอเดอน หรอสามารถลดคาใชจายไดถง 51.03%

62

ตารางท 4.4 ผลลพธของการน าไปใชจรง และผลการทดสอบขนสดทาย

4.6 น าเสนอวธการสมตรวจแบบใหม ผท าการวจยน าเสนอวธการสมตรวจแบบใหมตอแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ เพอ

น าไปใชงานจรงในโรงงานตวอยางหลงจากทท าการปรบปรงเปนระยะเวลา ระหวาง เดอนมกราคม ถง มนาคม พ.ศ. 2552 และจากการสอบถามพนกงานทง 2 คนส าหรบงานกะเชา และ 2 คนส าหรบกะกลางคนพบวาการท างานไมไดเปลยนแปลงไป และยงไดผลผลตตามเปาหมายทก าหนด ทายทสดกยงท าใหคณภาพในการตรวจสอบงานมประสทธภาพมากขน

4.7 ก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน ผท าการวจยจดท าคมอปฏบตการ (Work Instruction, WI) ตอแผนกตรวจสอบคณภาพ

วตถดบ เพอน าไปใชงานจรงในโรงงานตวอยางซงรายละเอยดในคมอการปฏบตงานจะแสดงวธการตรวจและ รปภาพทแสดงต าแหนงของการหยบไดซมาท าการตรวจสอบโดยสามารถอางองเอกสารใน ภาคผนวก ก

63

บทท 5

สรป อภปรายผลการด าเนนงานและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการด าเนนงาน 5.1.1 ภาพรวมของกระบวนการผลตสนคาของบรษทตวอยางจะเหนไดวาแผนกตรวจรบ

วตถดบ นนอยในกระบวนการตนๆของการผลตทงหมดดงนนถาแผนกตรวจรบวตถดบมความผดผลาดเกดขนจะสงผลกระทบตอกระบวนการผลตอยางหลกเลยงไมได ซงหนาทของแผนกตรวจรบวตถดบนนเรมตงแตรบสนคาจนเสรจสนกระบวนการผลตโดยทแผนกการตรวจรบวตถดบจะท าหนาทควบคมการตรวจสอบวตถดบทเขามาเพอใหแนใจวาคณภาพของวตถดบทเขามามคณภาพทยอมรบได ตามขอก าหนดเฉพาะซงรวมถง

1. การตรวจสอบ วเคราะหผลตภณฑ และวตถดบทน าเขามา ซงรวมถงวตถดบท เขาสกระบวนการผลตแลว และพบวาวตถดบมของเสยปะปน

2. บนทกขอมลการตรวจสอบทงหมด 3. บนทกขอมลคณภาพของผผลตแตละรายอยางตอเนอง 4. พฒนาและปรบปรงคณภาพของผผลต

จากการศกษาการตรวจสอบวตถดบหลกนนกคอไดซของโรงงานตวอยางซงพบวามการตรวจสอบโดยทท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว อางองภาคผนวก ง ซงถาพบของเสยจะท าการปฏเสธงานลอตนนๆ ซงอางอง MIL-STD-105E , AQL 1.0 ทระดบ การตรวจสอบพเศษ S-1 และแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบเชงเดยวแบบปกต แตจากขอมลตงแตเดอน มกราคม ถง เดอนมถนายน พ.ศ. 2551 ซงแสดงสดสวนของเสยในสายการผลตทเกดจากปญหาของวตถดบนนกคอปญหาทเกดจากไดซพบวาเกดของเสยโดยเฉลย 0.43 % และในปจจบนระดบของเสย ณ จดตรวจสอบขนสดทายคอ 10 ตวตอหนงลานตว (10 ppm)

5.1.2 ผลการวเคราะหหาสาเหตทท าใหแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบไมสามารถสกด ของเสยไดโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) พบวาต าแหนงในการสมจบไดซไมสามารถตรวจจบของเสยได จงสงผลใหวธการสมตรวจในปจจบนไมพบของเสย จงสงผลใหระบบตรวจสอบคณภาพวตถดบ ไมสามารถสกดของเสยเขาสายการผลตได จากนนวเคราะหขอมลโดยใชแผนตรวจสอบ (Check Sheet) ,กราฟ (Graph) และแผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) ท าการวเคราะหสาเหตพบวาต าแหนงในการสมจบไดซไมสามารถตรวจจบของเสยไดจากขอมลแสดงใหเหนวาชวงท 1 ถง 6 นนซงเปนบรเวณตรงกลางของเวเฟอรไมพบของเสยเลย แตเราจะพบของเสยในชวงท 14 ถงชวงท 15 ซงเปนบรเวณขอบๆของเวเฟอรถง 61.71% ซงเปนเพยง 2 ชวงจากทงหมด 15 ชวง และจะพบของเสยอก 38.29% ในชวงท 7 ถงชวงท 13 ดงนนเราจะพบของเสยมากในบรเวณขอบของเวเฟอร

64

5.1.3 วธการปรบปรงการสมตรวจไดซ โดยทท าการสมตรวจทกเวเฟอรยอย เวเฟอรยอยละ 5 ตว อางองภาคผนวก ง ซงถาพบของเสยจะท าการปฏเสธงานลอตนนๆ ซงอางอง MIL-STD-105E , AQL 1.0 ทระดบ การตรวจสอบพเศษ S-1 และแผนการชกสงตวอยางเพอการยอมรบเชงเดยวแบบปกต โดยทท าการหยบตวไดซโดยอางองตามลกษณะการเรยงตวของไดซในแตละ เวเฟอรดงรปท 5.1

รปท 5.1 ต าแหนงตรวจสอบไดซหลงการปรบปรง

ซงผลการปรบปรงวธการสมตรวจไดซพบวาของเสยทถกตรวจจบไดใชในการตรวจสอบดวยวธหลงการปรบปรงนนได ถง 0.054% ในทางตรงกนขามพบวาขอมลการตรวจสอบในวธปจจบนสามารถตรวจจบของเสยไดเทากบ 0.010% ดงนนโอกาสทของเสยจะหลดเขาไปในกระบวนการผลตไดมากกวาวธตรวจสอบแบบในปจจบนอยางมนยส าคญ ( ) = 0 .05 ทระดบความเชอมน 95% และเวลาทใชในการตรวจสอบดวยวธใหมเทากบ 10.37 วนาท ตอเวเฟอรยอย และเวลาทใชในการตรวจสอบดวยวธในปจจบนเทากบ 10.27 วนาท ตอเวเฟอรยอย ดงนนเวลาทใชในการตรวจดวยวธการปรบปรงต าแหนงการสมตรวจไมมความแตกตางจากเวลาทใชในการตรวจดวยวธปจจบนอยางมนยส าคญ ( ) = 0 .05 ทระดบความเชอมน 95%

หลงจากนนทดลองน าไปใชงานจรง และเกบขอมลหลงจากน าวธทท าการปรบปรงไปใช ณ โรงงานตวอยาง ซงผลลพธทเกดขนพบวาการสมตรวจสอบแบบใหมของกระบวนการตรวจรบวตถดบ ณ โรงงานตวอยางพบวามของเสยทเกดจากวตถดบหลดเขากระบวนการผลตเทากบ 0.21% ดงนนเกดความสญเสย 204,405 บาทตอเดอน และพบปญหาหลงจากการตรวจสอบขนสดทายเทากบ 6 ตวตอหนงลานตว (6 ppm) ซงสามารถลดคาใชจายลงไปไดถง 213,052 บาทตอเดอน หรอสามารถลดคาใชจายไดถง 51.03%

ทายทสดไดก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน (Work Instruction, WI) ตอแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ เพอน าไปใชงานจรง ณ โรงงานตวอยางซงรายละเอยดในคมอการปฏบตงานจะแสดงวธการตรวจและ รปภาพทแสดงต าแหนงของการหยบไดซมาท าการตรวจสอบ

65

5.2 อภปรายผลการด าเนนงาน จากการใชวธการตรวจสอบแบบใหมโดยก าหนดต าแหนงของการสมตรวจ ณ โรงงาน

ตวอยาง พบวาของเสยทเกดขนจากวตถดบเทากบ 0.21% ดงนนเกดความสญเสย 204,405 บาทตอเดอน และพบปญหาหลงจากการตรวจสอบขนสดทายเทากบ 6 ตวตอหนงลานตว (6 ppm) ซงสามารถลดคาใชจายลงไปไดถง 213,052 บาทตอเดอน หรอสามารถลดคาใชจายไดถง 51.03% ดงนนวธการสมตรวจรบวตถดบแบบใหมนนสามารถตรวจจบของเสยทเกดจากวตถดบมใหหลดเขาสกระบวนการผลตไดอยางมประสทธภาพ และยงไมกระทบถงวธการท างานของพนกงานในโรงงานตวอย างเนองจากพนกงานจะตองท าการตรวจรบวตถดบหลกนนคอไดซอยแลว ซงวธการใหมทผวจยเสนอนนเปนการก าหนดวธการสมตรวจเทานนโดยไมเพมกจกรรมของพนกงาน ณ โรงงานตวอยาง ซงผลการด าเนนการทงหมดไดน าเสนอตอหนวยงานทปฏบตงานโดยตรง คอ แผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ โดยไดรบการตอบรบอยางด และทางแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบ ไดน าวธการสมตรวจแบบใหมไปใชงานจรง โดยก าหนดเปนคมอการปฏบตงาน (Work Instruction, WI)

5.3 ขอเสนอแนะ ในการท างานวจยนพบปญหาและอปสรรคหลายประการ สามารถสรปเปนขอเสนอแนะส าหรบผทจะน างานวจยนไปปฏบต และขอเสนอแนะส าหรบการวจยในอนาคตไดดงน

5.3.1 ขอเสนอแนะส าหรบผทจะน างานวจยนไปปฏบต ผทจะน างานวจยนไปปฏบตนนตองพจารณาถงขนตอน หรอกระบวนการผลต รวม

ไปถงตองพจารณาถงผลกระทบทเกดขน ซงการเปลยนแปลงวธการปฏบตงาน หรอกระบวนการนนได อาจกระทบกบปญหาอนๆทอาจเกดขนภายหลง และทางผวจยไมสามารถทราบถงผลกระทบทางดานตนทนคณภาพ หลงการปรบปรงวธการสมตรวจแบบใหมเพราะเปนขอมลทเปนความลบของทางโรงงานตวอยาง และส าคญตอการแขงขนทางดานธรกจ

5.3.2 ขอเสนอแนะส าหรบทจะพฒนาตอ ณ โรงงานตวอยาง ผทจะน างานวจยนไปพฒนานนสามารถเพมจ านวนตวของการสมตรวจตอเวเฟอร

ยอยเพอทจะสกดกนมใหของสยเขาสกระบวนการผลตได จากทปจจบนท าการตรวจอยท 5 ตวตอเวเฟอรยอยโดยสามารถอางองมาตราฐาน MIL-STD-105E และการวเคราะหผลกระทบตอตนทนคณภาพควบคกนไป

5.3.3 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยในอนาคต งานวจยนเปนการปรบปรงเปลยนแปลงวธการสมตรวจโดยก าหนดต าแหนงการ

สมหยบจบไดซเพอท าการตรวจสอบ ซงขอมลทไดท าการวจยนสามารถท าการพฒนาและแกไขท

66

รากเหงาของปญหาโดยท าการปรบปรง และพฒนาทผผลต เนองจากวางานวจยฉบบนเปนการตรวจจบปญหาเพอไมใหหลดเขาไปสกระบวนการผลต ซงในความจรงปญหาทไดซเสยนนเกดขนแลว ดงนนเมอทราบวาไดซทเสยสวนใหญจะเกดขนทบรเวณขอบๆ ของเวเฟอร ดงนนการแกปญหาทรากเหงาของปญหา ( Root Cause) จะเปนการแกทมประสทธภาพ และทายทสดกสามารถลดขนตอนการตรวจสอบ หรอยกเลกการตรวจสอบของแผนกตรวจสอบคณภาพวตถดบได

67

เอกสารอางอง

[ 1 ] ดร.พชต สขเจรญพงษ, การควบคมคณภาพเชงวศวกรรม, เอช-เอน การพมพ: บรษท ซเอด ยเคชน จ ากด. 2535.

[ 2 ] Eugene L. Grant and Richard S. Leavenworth, Statistical Quality Control. 7th McGraw-Hill. New York, 1999.

[ 3 ] กตศกด พลอยพานชเจรญ, มาตรฐานระบบการตรวจสอบดวยการชกสงตวอยางเพอการยอมรบ MIL-STD-105E และแผนการ Ac = 0, 2547.

[ 4 ] ศรพร ขอพรกลาง , การควบคมคณภาพ , 2544 . [ 5 ] วนรตน จนทกจ , 17 เครองมอนกคด , 2546 . [ 6 ] Schilling E.G.,“An Overview of Acceptance Control”, Quality Progress, ASQC, April 1984,

pp. 22-25. [ 7 ] Juran J.M. and F.M. Grayna, Quality Planning and Analysis, Third edition, McGraw-Hill

Inc., New York, 1993. [8 ] Taylor, Wayne A. “Acceptance Sampling in the 90’s” 48th Annual Quality Congress

Proceedings, ASQC, 1994, pp. 591-598. [9 ] Schilling E.G. and J.H. Sheesley, The Performance of MIL-STD-105D under the Switching

Rules: Part I, Evaluation, Journal of Quality Technology, 10(2), ASQC, July 1978, pp.76-83.

[10] Schilling E.G. and J.H. Sheesley, The Performance of MIL-STD-105D under the Switching Rules: Part I, Evaluation, Journal of Quality Technology, 10(3), ASQC, July 1978, pp.104-124.

[11] ไพฑรย ฮอยง, แผนการสมตวอยางเพอการยอมบการสมตวอยางผลตภณฑหลายชนด, วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรดษฎบณฑต, สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ, คณะวศวกรรมอตสาหการ, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2547.

[12] ชยทต เวยงหฤทย, “การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบตามมาตรฐาน MIL-STD-105E, กรณศกษา: กระบวนการประกอบโซราวลนรถยนต, “การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ”, 24-26, ตลาคม 2550, มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2550.

[13] เอกสารประกอบการบรรยาย, BREAKTHROUGH MANAGEMENT GROUP (BMG), Six Sigma Green Belt, 2nd wave, 2006.

68

ภาคผนวก ก คมอการปฏบตงานการสมตรวจไดซ

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 1 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

1.0 Purpose (วตถประสงค) :

1.0 เพอเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน

2.0 Scope (ขอบขายใชงาน) :

2.1 All Phototransistor (PTR)

3.0 Reference Documents (เอกสารอางอง) : 3.1 Material Specification (MS) ของแตละ Part number

4.0 Equipments & Material (เครองมอและวสด) : 4.1 370A PROGRAMMABLE CURVE TRACER 4.2 PROBE TEST

5.0 Safety (ความปลอดภย) :

N/A

6.0 Procedure (ระเบยบปฏบต) :

6.1 ขนตอนการเตรยมงาน

6.1.1 Specification ใหตรวจสอบ Spec. ตาม Material Specification (MS) ของแตละ Part number 6.1.2 จ านวนการสมตรวจ ทก Lot no.โดยหยบ Dice 5 pcs./sub-

wafer 6.1.3 การสมเลอก และต าแหนงการสม เลอกทเปนขอบเขตของ wafer และ/หรอ แผนทม dice ไมเตม

ต าแหนงการสมตรวจ

69

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 2 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

6.1.4 ต าแหนง Probe - เขม Probing ส าหรบขา B (Base) / E (Emitter) - แผน Plate ส าหรบ C (Collector)

6.2 ตารางส าหรบบนทกผล

HFE

Bin VCE(sat) BVCEO BVECO ICEO

@ 20V

ICEO

NO. LOT NO.

1 2 3 > 70 V >7 V X Y @ 70V

0-

100mV

101-150

mV

151-

200mV

0 -

30nA

31 -

60nA

0 -

150nA

1

2

3

4

5

6

7

8

รวม

6.3 ขนตอนการท างาน

6.3.1 พนกงานตองตอสายระหวางเครอง 370A PROGRAMMABLE CURVE TRACERและเครอง Probe test ตามขาทระบ ( B , C , E ) 6.3.2 สมงานตามจดทก าหนด ตามขอ 6.1.2 และ 6.1.3

6.3.3 ท าการปรบ Probe pin ตรงต าแหนงขา B และ E 6.3.4 ปดชดคลมเพอปองกนกนแสงจากภายนอก 6.3.5 กดปมลกศรเลอนขนหรอลง ตรงฝง Memory เพอเลอก

Program แลวกดปม Recall 6.3.6 ดกราฟ และบนทกคาลงในตาราง ( 6.2 ) ตามล าดบดงน HFE,VCE(sat) หลงจากVCE(sat) มเวลา 1 วนาท ส าหรบยกขา B ขน เพอวด

คา BVCEO ,BVECO และ ICEO ขอควรระวง: ถาคา HFE เปน 0 ใหท าการหยดเครอง และ probe

ใหมอกครง

70

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 3 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

6.3.7 บนทก Lot No.,Bin และคาทวดไดลงในตารางทก าหนด และ

พจารณากราฟตามขอ 6.4 6.3.8 ถาพบตวงาน Reject ใหน า dice ทเปนงาน reject ตดบน Wafer และแนบตาราง

6.3.9 ท าการ Stamp บน Label

6.4 ขอควรระวงในการท างาน 6.4.1 ลกษณะกราฟทปกต

6.4.2 ถาพบวากราฟมลกษณะผดปกต ไปจากกราฟขางตน แสดงวา

เปนงาน REJECT UNSTABLE

71

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 4 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

6.5 วธการระบ Group และ VCE(sat) ส าหรบ PTR dice

6.5.1 ตาราง Group

6.5.2 พจารณาคา HFE จาก Label ซงอยดานหลงของ Wafer

ส าหรบ PTR แตละ Lot

72

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 5 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

โดยพจารณาคา HFE ในชองสเหลยม 1 เทยบกบตาราง Group

ยกตวอยางเชน HFE (AVG) = 1021 เทยบกบตาราง Group I 1000 - 1100 ดงนนงาน Lot นเปน Group I

6.5.3 ตาราง VCE(sat)

6.5.4 พจารณาคา VCE(sat)จาก Label ซงอยดานหลงของ Wafer

ส าหรบ PTR แตละ Lot

โดยพจารณาคา AVG. เทยบกบในตาราง VCE(sat) เชน คา VCE(sat) ในชอง

AVG.= 0.0350 เมอเทยบตามตารางจะตรงกบ Group A 6.6 ขอควรระวง

6.6.1 ตรวจสอบตว dice วามรอยขดขวนหรอไม หากพบรอยขดขวนใหพนกงานหยด Probe

และ Hold งาน Lot นนพรอมทงตว dice ให ENG. 6.6.2 ในการ Probe ใหระวงไมใหเกดรอยขดขวนบนตว dice

นอกเหนอจาก Pad หากพบวามรอยขดขวนทเกดจากการ Probe ใหท าการ Probe

ตวใหมทดแทน

73

ตวอยางคมอการปฏบตงานของโรงงานตวอยาง XXXXXXXXXXXXX-XXX

XXXXXXXXX

Subject ขนตอนในการตรวจสอบ

Phototransistor ( PTR )

Revision

Page

Spec.

No.

XX-XXX-XXXXX-XXX XX 6 of 6

XXX-XXX , Rev.XX XXXXXXXXXX DOCUMENT

(XXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXX-XXXXXXXXX XXXXXXXXX XXXXX)

7.0 Quality Control (การควบคมคณภาพ) :

7.1 Frequency : Every shipments

7.2 Sampling size : 5 pcs/sub-wafer

7.3 Control method : Table record

7.4 Other : N/A

8.0 Reaction Plan (การตอบสนอง) :

N/A

9.0 Record (การเกบบนทก) :

Item Record/Doc.

Name (ชอ

เอกสาร)

Retention

times

(ระยะเวลา

จดเกบ)

Location to

keep

(หนวยงาน/

สถานทจดเกบ)

Destruction

method when

expired times

(วธการท าลายเมอ

หมดอายการ

จดเกบ)

9.1

ตารางบนทกผล 1 ป IQC REUSED

10.0 Appendix (เอกสารแนบ) :

N/A

74

75

ภาคผนวก ข เวเฟอรไดซ และ เวฟอรยอย

76

รปท ข.1 เวเฟอรไดซ

รปท ข.2 เวเฟอรยอย

77

ภาคผนวก ค ขนตอนการใชโปรแกรม

78

การน าขอมลกอนและหลงการปรบปรงมาทดสอบสมมตฐาน 1. เรมตนเปดโปรแกรม MINITAB เลอกเมน Stat > Basic Statistics > 2P 2 Proportions… จากนนปอนขอมลตวแปรทตองการ แลวเลอก Confidence level, Test difference, Alterative แลวคลก OK โดยแสดงรปการใชไวในรปท ค.1 รปท ค.2 รปท ค.3 และ รปท ค.4 ตามล าดบ

รปท ค.1 การเลอกใช 2P 2 Proportions

79

รปท ค.2 หนาตางการปอนขอมล

รปท ค.3 หนาตาง 2 Proportions - Option

80

รปท ค.4 ผลการค านวณคาทางสถต

2. เรมตนเปดโปรแกรม MINITAB เลอกเมน Stat > Basic Statistics > 2t 2-Sample t… จากนนปอนขอมลตวแปรทตองการ แลวเลอก Confidence level, Test difference, Alterative แลวคลก OK โดยแสดงรปการใชไวในรปท ค.5 รปท ค.6 รปท ค.7 และ รปท ค.8 ตามล าดบ

รปท ค.5 การเลอกใช 2t 2-Sample t

81

รปท ค.6 หนาตางการปอนขอมล

รปท ค.7 หนาตาง 2t 2-Sample t

82

รปท ค.8 ผลการค านวณคาทางสถต

83

ภาคผนวก ง ตารางแผนการชกตวอยางของมาตราฐาน MIL-STD-105E

84

ตารางท ง.1 อกษรรหสส าหรบขนาดสงตวอยาง

85

ตารางท

ง.2 แ

ผนการชกส

งตวอยางเพ

อการยอมร

บเชงเดย

วแบบ

ปกต

86

ภาคผนวก จ ผลงานวจยทไดรบการตพมพ

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล นาย บณฑต วงศทอง วน เดอน ปเกด 15 กรกฎาคม 2520 ทอย 802/1191 หม 12 ถนนพหลโยธน ต าบลคคต อ าเภอล าลกกา

จงหวดปทมธาน 12130 ประวตการศกษา ส าเรจการศกษาระดบวศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวศวกรรม อตสาหการ จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร พ.ศ. 2542 ประวตการท างาน พ.ศ. 2543 – 2546 ต าแหนงวศวกรประจ าฝายผลต โรงงงานผลตเสอผาส าเรจรป

บรษทแอฟพาแรลอเวนวสจ ากด พ.ศ. 2546 – ปจจบน ต าแหนงวศวกรอาวโสประจ าฝายผลต โรงงงานผลตชนสวนอเลคทรอนกส

บรษทไลทออน อเลคทรอนกส ประเทศไทย จ ากด ผลงานวจยตพมพท บณฑต วงศทอง, “การปรบปรงแผนการสมตรวจรบเขาวตถดบ กรณศกษา:

กระบวนการตรวจรบชนสวนไดซของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส” , การประชมวชาการการน าเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา, 23-24, เมษายน 2552, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2552.