15/10/2012

Η ΣΜΥΡΝΗ

Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΜΥΡΝΗ

Η ΣΜΥΡΝΗ ΠΡΙΝ ΤΟ 1922

Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑΣ

Η Σμύρνη είναι η τρίτη

μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, μετά την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα με πληθυσμό 3.210.465 κατοίκους αλλά και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Βρίσκεται ανατολικά του ομώνυμου Κόλπου της Σμύρνης, έναντι της νήσου Χίου, στα κεντρικά τουρκικά παράλια του Αιγαίου πελάγους και 9 χλμ. από την Κρήνη (σημερινό Τσεσμέ) που είναι απέναντι από την πόλη της Χίου.

Η ΣΜΥΡΝΗ

ΣΜΥΡΝΗ

Χώρα Τουρκία

Περιοχή Αιγαίου

Επαρχία Σμύρνης

Πληθυσμός 3.210.465

Υψόμετρο 30m

Γεωγραφική θέση της Σμύρνης

Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΜΥΡΝΗ Η σημερινή Σμύρνη,

εκτός από ένα τμήμα της τουρκικής συνοικίας του άλλοτε Πάνω Μαχαλά και της Πούντας με τους λιθόστρωτους δρόμους, σε τίποτα δε θυμίζει την ανατολίτικη όψη της παλαιάς Σμύρνης με το ιπποκίνητο τραμ της προκυμαίας, τα στενά σοκάκια και τα ξύλινα και άλλοτε μαρμάρινα σπίτια.

Άποψη της σύγχρονης Σμύρνης

Πλήθος καταστημάτων νεοτερισμών, ζαχαροπλαστεία, χρυσοχοεία, παλαιοπωλεία, καθώς και κρεοπωλεία και οπωροπωλεία αντικαθιστούν τους προ του 1922 εμπορικούς δρόμους του Φραγκομαχαλά, των Γυαλάδικων και τις Μεγάλες Ταβέρνες. Η πλατεία του τότε Διοικητηρίου (Κονάκι) αποτελεί σήμερα το κέντρο της κίνησης της πόλης.

Το παλιό Διοικητήριο, το Kονάκι, με τα ιωνικά στοιχεία στην πρόσοψη του ,είναι ένα από τα ελάχιστα ιστορικά κτίρια που έχουν απομείνει στη Σμύρνη.

Η ΣΜΥΡΝΗ ΠΡΙΝ ΤΟ 1922

H ΣMYPNH με το ευρύχωρο λιμάνι της, την πλούσια

ενδοχώρα και τις εύφορες κοιλάδες του Ερμού

ποταμού στάθηκε πόλος έλξης για τους Έλληνες και

πολλούς άλλους ξένους. Υπήρχαν

16 ορθόδοξοι ναοί με

σημαντικότερο το μεγάλο

μητροπολιτικό ναό της Αγίας

Φωτεινής με το πανύψηλο

καμπαναριό.

Η Εκκλησία της Αγία Φωτεινή

Ναοί

3 διαμαρτυρ-

ομένων

3 αρμένικοι

10 καθολικοί

16 ορθόδοξοι

15 συναγωγές

Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ

Η Σμύρνη του 1922 και παλαιότερα είναι μια κοσμοπολίτικη πόλη με ανθρώπους από κάθε γωνιά της γης. Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι, Τούρκοι, Λεβαντίνοι και διάφοροι άλλοι ξένοι.

Επίσης πολλά μαγαζιά είχαν ξένα

ονόματα (κυρίως γαλλικά). Οι λόγοι που πήγαιναν οι άνθρωποι στην Σμύρνη : Εμπορικοί (κυρίως) Τουριστικοί Οικονομικοί αλλά και Μεταναστευτικοί

Δρόμος στις «Mεγάλες Ταβέρνες», όπου εκτός από τις ταβέρνες βρισκόταν και η κεντρική αγορά των κρεοπωλείων, ιχθυοπωλείων

6000 Λεβαντίνοι

30000 διάφοροι

άλλοι ξένοι

40000 Αρμένιοι

55000 Εβραίοι

80000 Τούρκοι

165000 Έλληνες

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Άλλο ένα αξιοθαύμαστο κτήριο της Σμύρνης είναι αυτό της ‘Ευαγγελικής Σχολής’. Ένα λαμπρό μορφωτικό ίδρυμα της ελληνικής κοινότητας. Αρχικά ξεκίνησε ως ένα μικρό σχολείο με το όνομα "Σχολείο του Χριστού". Αργότερα μετονομάστηκε κατά σειρά "Ευαγγελικόν Σχολείον", "Ευαγγελικόν

Φροντιστήρίον" κ.λπ. μέχρι στις αρχές του 19ου αιώνα που ονομάστηκε "Ευαγγελική Σχολή", όπου με αυτό το όνομα παρέμεινε περισσότερο γνωστή.

Το κύριο κτήριο της Σχολής λίγο πριν την Μικρασιατική Καταστροφή (1922).

Καθηγητές και απόφοιτοι της Σχολής το 1878.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

Στις εύφορες παραλίες της δυτικής M. Ασίας ο ελληνικός πληθυσμός ενισχύεται διαρκώς με νέους και φιλόπονους ανθρώπους που προοδεύουν στη γεωργία, στη βιομηχανία, στο εμπόριο, παντού.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΑ

Πυκνός ήταν ο γεωργικός πληθυσμός στη δυτική Mικρά Ασία κι ακόμη πυκνότερος στο βιλαέτι της Σμύρνης, το οποίο ήταν επίσης, το παραγωγικότερο όλης της Mικράς Ασίας και το κατ’ εξοχήν προηγμένο.

H ελιά, καπνός κι ιδιαίτερα η άμπελος και η συκιά είχαν στο βιλαέτι την πιο μεγάλη ανάπτυξη. Όλες όμως οι εκτάσεις του βιλαετίου δεν ήταν καλλιεργήσιμες.

Τα κύρια προϊόντα της

γεωργίας

ΓΕΩΡΓΙΑ

Ελιά

Σταφύλι

Συκιά

Από τα 54.000 περίπου τ.χλμ. της έκτασής του μονό

το 1/3 ήταν αρόσιμο. Τα 2/3 ήταν βουνά, έλη και

βοσκοτόπια. Το 1/3 των καλλιεργήσιμων εδάφων

ισούταν με 1.800.000 εκτάρια. Από αυτά 600.000

καλλιεργούνταν με καλλιέργειες του χειμώνα (350.000

– 400.000εκτ.) ή του καλοκαιριού (200–250.000εκτ.).

Σ’ αυτά πρέπει να προσθέσουμε 75.000 εκτάρια

αμπελώνων,60.000 εκτάρια ελαιώνων και 10.000

εκτάρια συκεώνων.

Αρόσιμα εδάφη

600.000 εκτάρια

350.000-400.000(καλλιέργειες

χειμώνα)

200.00-250.000 (καλλιέργειες καλοκαιριού)

145.000 εκτάρια

75.000 αμπελώνας

60.000 ελαιώνας

10.000 συκεώνων

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Οι τεράστιες ποσότητες των προϊόντων της γεωργίας οδήγησαν αργά αλλά σταθερά τους παραγωγούς στη μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων τους, πρώτη μορφή της βιοτεχνικής και βιομηχανικής ανάπτυξης. H μεταποίηση της ελιάς σε λάδι, βρώσιμες ελιές και σαπούνι, του σιταριού σε αλεύρι και ζυμαρικά, του σταφυλιού σε κρασί, σταφίδα και οινοπνευματώδη ποτά, του μαλλιού και του βαμβακιού σε νήματα και υφάσματα, των κουκουλιών σε μεταξωτά ρούχα κ.λπ., αρχικά κάλυπτε οικογενειακές ανάγκες.

ελιά λάδι

σταφύλι

κρασί

κουκούλια

Μεταξωτά ρούχα

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Η βιομηχανική δραστηριότητα σημείωσε καταπληκτική πρόοδο και εντυπωσιακά αποτελέσματα στη νύμφη της Ιωνίας.. Σε σύνολο 5.308 εργοστασίων και εργαστηρίων του βιλαετιού της Σμύρνης, τα 4.008 ήταν ελληνικά, τα 1.216 τουρκικά, 28 αρμενικά, 21 εβραϊκά και τα υπόλοιπα ξένων.

Το συγκρότημα των εργοστασίων Δ. Iσηγόνη, σε εμπορική επιστολή της 23ης Ιουλίου 1910. H βιομηχανία Iσηγόνη προμήθευε με τεχνολογία (ατμομηχανές, ατμολέβητες, κατασκευή ατμόμυλων, ελαιουργείων, ναυπηγήσεις, κ.ά.), όλη την Έλλάδα.

Δηλαδή το περίπου ήταν ελληνικά. Στον τομέα λοιπόν της βιομηχανίας οι Έλληνες κυριαρχούσαν μεταξύ όλων των «συνοίκων» λαών. Ήταν ασυναγώνιστοι, διέθεταν κεφάλαια μεγάλα, ήταν οι περισσότεροι και μεγαλύτεροι εισαγωγείς και δάνειζαν ακόμη και το οθωμανικό κράτος. Στους 1.230 βιομηχανικούς υπαλλήλους, 85,5% ήταν Έλληνες, 8,5% Τούρκοι, και 6% διάφοροι. Στους 20.684 εργάτες, 82% ήταν Έλληνες, 16% Τούρκοι και 2% διάφοροι.

1.230 βιομηχανικοί υπάλληλοι

85,5% Έλληνες

8,5% Τούρκοι

6% διάφοροι

Εργοστάσιο επεξεργασίας σύκων στη Σμύρνη.

Στη συνέχεια, οι απλές και στοιχειώδεις μεταποιήσεις, μετασχηματίσθηκαν και δημιουργήθηκε ο δευτερογενής τομέας της οικονομίας, η βιομηχανική δραστηριότητα με καταπληκτική πρόοδο κι εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Kάρτα που τύπωσαν τα εμποροβιομηχανικά καταστήματα Αδελφών Aθανασούλα για την πρωτοχρονιά του 1913.

Το προσωπικό του εργοστασίου «Zυθοποιείον Aϊδίν» Το εργοστάσιο ανήκε στην ελβετική εταιρία «Bomonti– Nectar» και εξυπηρετούσε τις ανάγκες της Σμύρνης, του εσωτερικού της M. Ασίας και τα γειτονικά νησιά Σάμο, Xίο, Λέσβο.

Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

O A΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ωστόσο, με τις επιτάξεις και τους διωγμούς του ελληνικού στοιχείου έκαμψε τη λαμπρή αυτή πορεία. Μετά τον πόλεμο, η ακρίβεια της ζωής, οι περιορισμένες ποσότητες πρώτων υλών και συγχρόνως οι αυξημένες τιμές τους, ιδιαίτερα αυτών που έρχονταν από την Ευρώπη, και η υποτίμηση της αξίας του τουρκικού νομίσματος δημιούργησαν προβλήματα στις επιχειρήσεις. Mέχρι το τέλος του 1919 πολλά εργοστάσια στη Σμύρνη δεν είχαν επαναλάβει τη λειτουργία τους.

ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Κατά τη μεγάλη ακμή της οικονομίας της Δυτικής Mικράς Ασίας και της Σμύρνης πριν από τον πόλεμο, η μεγάλη βιομηχανική παραγωγή και η εισαγωγή πολλών βιομηχανικών προϊόντων από την Ευρώπη δημιούργησαν την τεράστια ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα της οικονομίας, του εμπορίου και των μεταφορών.

Εικόνα από την εμπορική κίνηση στο πολύβουο λιμάνι της Σμύρνης. Σύμφωνα με στατιστική του 1911, τη χρονιά εκείνη κατέπλευσαν στο λιμάνι και απέπλευσαν από αυτό 2.500 ατμόπλοια και 1.300 ιστιοφόρα. Όλο το εμπόριο του λιμανιού είχε περιέλθει στα χέρια των Ελλήνων.

H πολυάνθρωπη και προνομιούχος, στη διακίνηση του εμπορίου, Σμύρνη ήταν η δεύτερη μετά την Κωνσταντινούπολη πόλη του κράτους, και αναγνωρισμένη ημιεπίσημα ως πρωτεύουσα του μικρασιατικού ελληνικού κόσμου. H ραγδαία εξέλιξη του εμπορίου βοηθούσε στην αύξηση του ελληνικού πληθυσμού κι αυτός με τη σειρά του ενίσχυε τις εμπορικές εργασίες. H περίφημη προκυμαία της

Σμύρνης, το Kαι, είναι η βάση και το ορμητήριο, από το οποίο προωθείται ο ελληνικός πληθυσμός και το εμπόριο.

H Σμύρνη ήταν η αποθήκη του εμπορίου της δυτικής

M.Ασίας, όπως το Xαλέπι της Συρίας. Στις αποθήκες και τα

καταστήματα των Ελλήνων της Σμύρνης έφταναν τα

καραβάνια από σχεδόν όλες τις επαρχίες της Τουρκίας με

βαμβάκια, νήματα, μαλλιά Άγκυρας, περσικά χαλιά,

ερυθρόδανο (ριζάρι),βαφές, φαρμακευτικά είδη, κερί,

σπόγγους, σιτάρια, κριθάρια, δέματα καπνού, όπιο, λάδια,

κρασιά, σύκα, σταφίδες. Όλα με προορισμό την Ευρώπη.

Από το άλλο μέρος γαλλικά, αγγλικά, ολλανδικά, αυστριακά κ.ά. καράβια προσορμίζονταν στη Σμύρνη με μετάξια Bενετίας, μεταξωτά, αργυρόχρυσες στόφες της Λυών, λουλάκι από τον Άγιο Δομήνικο, ζάχαρη, καρυκεύματα από την Kαρολίνα και τη Λουιζιάνα της Αμερικής, χαρτιά, υαλικά, σίδερο, κασσίτερο, μόλυβδο, ορείχαλκο, εργαλεία κ.λπ.

Στο πολύβουο λόγω της μεγάλης κίνησης λιμάνι της Σμύρνης συναντιόντουσαν η Δύση και η Ανατολή. Τα ξένα καράβια καταπλέανε στο λιμάνι το ένα πίσω από το άλλο, μέρα νύχτα, για να ξεφορτώσουνε εμπορεύματα από τη Δύση και να φορτώσουνε όλα τα αγαθά της Ανατολής.

ΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΤΗΣ

ΠΡΟΚΥΜΑΙΑΣ

Στο λιμάνι βρίσκονται τα εμπορικά γραφεία, οι εταιρίες και οι αντιπροσωπείες βιομηχανικών κι εμπορικών οίκων της Ευρώπης και της Αμερικής, τα προξενεία, τα πρακτορεία των ατμοπλοϊκών εταιριών, τα υποκαταστήματα των τραπεζών, οι ασφαλιστικές εταιρίες, η μπόρσα, δηλαδή το χρηματιστήριο της Σμύρνης, καταστήματα, κέντρα κοινωνικής ζωής, ζυθοπωλεία, καφενεία, θέατρα, λέσχες κ.α.

Διάφορα κτήρια του λιμανιού. Ξενοδοχείο ΕΛΠΙΝΙΚΗ, Ξενοδοχείο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ, ΒΟΥΡΛΑ κ.ά.

ΠΗΓΕΣ

Wikipedia

Google

Η Καθημερινή 1998

ΤΕΛΟΣ

Σταύρος Κουτσογεωργόπουλος

Μαρίνος Κονταράς

Δημήτρης Καλαμπάκας

Θεόκριτος Μανέτος